text_structure.xml
4.83 KB
<?xml version='1.0' encoding='UTF-8'?>
<teiCorpus xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">
<xi:include href="PPC_header.xml"/>
<TEI>
<xi:include href="header.xml"/>
<text>
<body>
<p xml:id="div-1">Odpowiadając na zapytanie pana posła Zbigniewa Pacelta z dnia 5 października (SPS-024-1809/06), pragnę zapewnić, że Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego uznaje ochronę zbiorów zgromadzonych w muzeach w Polsce za jedno ze swych podstawowych zadań.</p>
<p xml:id="div-2">Głównym problemem związanym z zabytkami, które po wojnie były przekazywane do muzeów, jest brak właściwej dokumentacji. Ta sytuacja stwarza ogromne trudności zarówno w ustalaniu właścicieli obiektów, jak i zgodności przejęć z wówczas obowiązującym prawem. Zabytki były przejmowane na mocy decyzji ówczesnych władz administracyjnych. Część przedmiotów trafiła do muzeów dzięki muzealnikom starającym się zabezpieczyć mienie porzucone, część obiektów natomiast znalazła się w muzeach w wyniku realizacji dekretu Ministra Rolnictwa i Reform Rolnych z dnia 1 marca 1945 r. w sprawie wykonania dekretu Polskiego Komitetu Wyzwolenia Narodowego z dnia 6 września 1944 r. o przeprowadzeniu reformy rolnej, częściowo uchylonego (§ 11 pkt 1) jako wychodzący poza delegację zawartą w powyższym dekrecie PKWN przez wyrok NSA z dnia 1 grudnia 1995 r. (sygn. akt II S.A. 1499/94). We wszystkich tych przypadkach nie uwzględniano praw własnościowych, a wpis tych zabytków do inwentarzy muzealnych stwarzał domniemanie, iż stanowią one własność muzeów. Muzealnicy zabezpieczali i konserwowali te obiekty, traktując je jako dobro ogólnonarodowe. Należy podkreślić, że w niektórych muzeach, takich jak Muzeum Narodowe w Warszawie, Muzeum Narodowe w Kielcach czy Muzeum Okręgowe w Tarnowie, sporne zabytki tworzą podstawową część stałych ekspozycji. Wycofanie obiektów ze zbiorów z pewnością obniżyłoby rangę i znaczenie edukacyjne tych placówek.</p>
<p xml:id="div-3">Po 1989 roku nastąpił wzrost zainteresowania właścicieli odzyskaniem utraconych zabytków i próbami rewindykacji mienia. Wpływ na wzrost roszczeń miało także powstanie rynku antykwarycznego i możliwości sprzedaży zabytków na rynku krajowym. Część spraw trafiła na wokandy sądowe i znalazła swój finał w wyrokach sądów powszechnych.</p>
<p xml:id="div-4">Od początku lat 90 parlament RP podejmował, w ramach tzw. ustawy reprywatyzacyjnej, próby kompleksowego uregulowania statusu spornych kolekcji. Resort kultury aktywnie uczestniczył w dyskusjach środowiska muzealników, jak i w debatach toczących się w stosownych komisjach sejmowych zajmujących się tą problematyką. Niestety parlament dotąd nie przyjął stosownych aktów mogących uregulować kwestie związane z reprywatyzacją. W lipcu 2002 r. rząd RP sprawę uregulowania tematyki reprywatyzacji i odszkodowań za przejęte po wojnie mienie powierzył do prowadzenia Ministrowi Skarbu Państwa. Ówczesny minister kultury spowodował włączenie do założeń do stosownej ustawy również odszkodowań za przejęte obiekty zabytkowe i muzealia. Pierwsze czytanie omawianego projektu ustawy odbyło się 6 września tego roku, po czym został on skierowany do Komisji Nadzwyczajnej stworzonej do rozpatrzenia rządowego projektu Ustawy o rekompensatach za przejęte przez państwo nieruchomości oraz niektóre inne składniki mienia. Przyjęcie tego ustawowego rozwiązania dostatecznie reguluje kwestię własności obiektów zabytkowych i muzealiów i nie wymaga dodatkowych inicjatyw mających na celu ochronę tego dziedzictwa.</p>
<p xml:id="div-5">Minister Kultury i Dziedzictwa Narodowego będzie natomiast wspierał finansowo, w miarę posiadanych środków, wykup obiektów utraconych w wyniku wyroków sądu. Minister niejednokrotnie podejmował i nadal podejmuje - w przypadkach niekorzystnych dla muzeów wyroków sądowych - próby mediacji z właścicielami, starając się o pozostawienie części kolekcji w muzeach, a także dokonując wykupu najcenniejszych zabytków na rzecz muzeów ze środków własnych. W ostatnim czasie minister odkupił od przedstawiciela rodziny Tarnowskich zbiór grafik dla Muzeum Narodowego w Warszawie. Zamierza także wspólnie z władzami samorządowymi województwa świętokrzyskiego wykupić kolekcję rodziny Wielopolskich na rzecz Muzeum Narodowego w Kielcach, utraconą na skutek prawomocnego wyroku sądowego.</p>
<p xml:id="div-6">Mam nadzieję, że pan poseł uzna powyższe wyjaśnienia za wystarczające.</p>
<p xml:id="div-7">Łączę wyrazy szacunku</p>
<p xml:id="div-8">Podsekretarz stanu</p>
<p xml:id="div-9">Tomasz Merta</p>
<p xml:id="div-10">Warszawa, dnia 10 listopada 2006 r.</p>
</body>
</text>
</TEI>
</teiCorpus>