text_structure.xml
11.2 KB
<?xml version='1.0' encoding='UTF-8'?>
<teiCorpus xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">
<xi:include href="PPC_header.xml"/>
<TEI>
<xi:include href="header.xml"/>
<text>
<body>
<p xml:id="div-1">Szanowny Panie Marszałku! W odpowiedzi na zapytanie Pana Władysława Stępnia, Posła na Sejm Rzeczypospolitej Polskiej, przesłane przy piśmie z dnia 17 października 2006 roku (SPS-024-1805/06), w sprawie możliwości sprzedaży promocyjnej leków zwalczających przewlekłe choroby, w tym cukrzycę, uprzejmie proszę o przyjęcie poniższych informacji.</p>
<p xml:id="div-2">Dostęp ludności do leków objętych dopłatami ze środków publicznych określa ustawa z dnia 27 sierpnia 2004 roku o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (Dz. U. Nr 210, poz. 2135 z późn. zm.). Zgodnie z art. 36 i 37 przedmiotowej ustawy systemem refundacji są objęte leki z wykazów leków refundowanych, to jest z wykazu leków podstawowych i uzupełniających i wykazu chorób oraz wykazu leków i wyrobów medycznych, które ze względu na choroby określone w wykazie są przepisywane bezpłatnie, za opłatą ryczałtową lub za częściową odpłatnością. Wymienione wykazy określa w drodze rozporządzeń minister do spraw zdrowia po zasięgnięciu opinii Prezesa Narodowego Funduszu Zdrowia, Naczelnej Rady Lekarskiej i Naczelnej Rady Aptekarskiej, mając na uwadze nie tylko kryteria zdrowotne, ale również kryterium finansowe, ze względu na możliwości płatnicze podmiotu zobowiązanego do finansowania świadczeń, tj. Narodowego Funduszu Zdrowia.</p>
<p xml:id="div-3">Jednocześnie na podstawie art. 38 ust. 6 wymienionej ustawy Minister Zdrowia określa w drodze rozporządzenia limity cen leków posiadających tę samą nazwę międzynarodową oraz leków o różnych nazwach międzynarodowych, ale o podobnym działaniu terapeutycznym, wymienionych w wykazie leków podstawowych i uzupełniających oraz w wykazie chorób przewlekłych.</p>
<p xml:id="div-4">Ceny leków z wykazów leków refundowanych są regulowane. Wykonując postanowienia ustawy z dnia 5 lipca 2001 roku o cenach (Dz. U. Nr 97 z późn. zm.), minister właściwy do spraw zdrowia w porozumieniu z ministrem właściwym do spraw finansów publicznych ustala drodze rozporządzenia urzędowe ceny i marże na produkty lecznicze i wyroby medyczne, objęte na podstawie ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej wykazami leków refundowanych.</p>
<p xml:id="div-5">Jednostka chorobowa cukrzyca jest wymieniona w wykazie chorób przewlekłych oraz produkty lecznicze stosowane w tej chorobie, tj. insuliny i leki w formie doustnej, testy diagnostyczne do szybkich oznaczeń glukozy we krwi, jak również strzykawki insulinowe. Umieszczenie w wykazie chorób przewlekłych wymienionych produktów oznacza, że są one objęte dopłatami ze środków publicznych, w wysokości określonej w poszczególnych wykazach, we wskazaniu wynikającym z rozporządzenia Ministra Zdrowia, w tym przypadku w cukrzycy. Insuliny oraz doustne leki przeciwcukrzycowe mogą być nabywane zgodnie z rozporządzeniem Ministra Zdrowia bezpłatnie, za opłatą ryczałtową lub za częściową odpłatnością, testy do oznaczania glukozy są wydawane po wniesieniu opłaty ryczałtowej (z uwzględnieniem limitu ceny), strzykawki insulinowe są wydawane bezpłatnie. Należy zaznaczyć, że nie wszystkie insuliny są wydawane bezpłatnie, jednakże w każdej grupie jest insulina, która jest wydawana bezpłatnie lub po wniesieniu opłaty ryczałtowej.</p>
<p xml:id="div-6">Pragnę zwrócić uwagę, że obecnie istniejące urzędowe marże i ceny mają charakter marż i cen maksymalnych, a nie ściśle określonych (sztywnych), w związku z tym ceny urzędowe na leki z wykazów leków refundowanych mogą być obecnie obniżane, przy czym nie mogą być przekroczone. Niezależnie od obniżenia ceny urzędowej przez hurtownie lub sieci aptek, Narodowy Fundusz Zdrowia refunduje koszty wydania leków do wysokości limitu ceny. Sprzedaż leków po cenach niższych od ustalonych jako maksymalne oznacza, że jest możliwa konkurencja cenowa pomiędzy dystrybutorami leków, którzy stosują ceny promocyjne na leki. Konkurencja jest prowadzona przez apteki, a przede wszystkim przez sieci aptek i hurtownie i występuje zwykle, jako element tzw. programów lojalnościowych, realizowanych przez wybrane apteki. Działania te mają charakter marketingowy, a podjęcie ewentualnych kroków uzależnione jest zasadniczo od stwierdzenia naruszenia przepisów ustawy z dnia 6 września 2001 roku Prawo farmaceutyczne (Dz. U. Nr 53, poz. 533).</p>
<p xml:id="div-7">Zgodnie z art. 52 wymienionej ustawy, reklamą produktu leczniczego jest działalność polegająca na informowaniu i zachęcaniu do stosowania produktu leczniczego, mająca na celu zwiększenie liczby przepisywanych recept, dostarczania, sprzedaży lub konsumpcji produktów leczniczych. Działalność ta obejmuje w szczególności między innymi reklamę produktu leczniczego kierowaną do publicznej wiadomości, reklamę produktu leczniczego kierowaną do osób uprawnionych do wystawiania recept oraz osób prowadzących zaopatrzenie w te produkty, odwiedzanie osób uprawnionych do wystawiania recept i osób prowadzących zaopatrzenie w produkty lecznicze przez przedstawicieli handlowych i medycznych.</p>
<p xml:id="div-8">Odnosząc się do problemu dotyczącego działalności promocyjnej prowadzonej przez przedsiębiorców (aptekarzy, hurtowników, podmioty odpowiedzialne) w zakresie akcji związanych z obrotem produktami leczniczymi, stwierdzono, że obejmuje ona w szczególności promocje cenowe, programy lojalnościowe, rozpowszechnianie cenników. Skomasowanie tej działalności, zwłaszcza związanej z akcjami promocyjnymi polegającymi na promocjach cenowych dotyczących m.in. sprzedaży leków za 1 grosz, a nawet oferowania przez apteki korzyści w postaci gotówki wręczanej w zamian za zakup konkretnego, wskazanego z nazwy produktu leczniczego objętego refundacją, nie daje wprawdzie przesłanek do stwierdzenia naruszenia art. 55 ustawy Prawo farmaceutyczne, jednakże wskazane powyżej działania, szczególnie ekspansja hurtowni farmaceutycznych oraz sieci aptek, stwarzają możliwości nadużyć, ponieważ dotyczą przede wszystkim leków objętych dopłatami ze środków publicznych. Należy podkreślić, że stosowanie różnego rodzaju form zachęty czy też ofert cenowych połączonych ze sprzedażą premiowaną powoduje zwiększenie sprzedaży leków z wykazów leków refundowanych i niekontrolowany wzrost wydatków Narodowego Funduszu Zdrowia. Pacjenci, płacąc 1 grosz za lek refundowany, a nawet otrzymując gotówkę za zrealizowanie recepty, domagają się od lekarzy przepisywania większych ilości leków, robią zapasy leków, które często mogą być przechowywane w nieodpowiednich warunkach, a część zapasów jest wyrzucana.</p>
<p xml:id="div-9">Zaistniałą sytuację ocenić należy pod kątem nieuzasadnionego gromadzenia przez pacjentów leków wydawanych na podstawie recept, objętych dopłatami ze środków publicznych, m.in. insulin, nie tylko ze względu na wzrost poziomu refundacji, ale również z uwagi na konieczność zabezpieczenia interesu społecznego w zakresie bezpieczeństwa zdrowia i życia obywateli.</p>
<p xml:id="div-10">Powyższe oraz coraz bardziej agresywna i sprzeczna z zasadami aptekarskiej etyki i deontologii zawodowej aktywność marketingowa niektórych aptekarzy w odniesieniu do promocji swoich usług przemawia za wprowadzeniem nowych rozwiązań oraz instrumentów prawnych mających wyeliminować działalność marketingową związaną z lekami refundowanymi. Takie działania zostały podjęte i wyrażone we wstępnym projekcie ustawy Prawo farmaceutyczne oraz niektórych innych ustaw, w tym ustawy o cenach. Pragnę równocześnie wyjaśnić, że analizując wielokrotnie niniejszą problematykę i rozważając potencjalne możliwości rozstrzygnięć, Minister Zdrowia nie pomijał faktu, iż jakiekolwiek ograniczenie praw i obowiązków przedsiębiorców, w tym aptekarzy, może być nałożone wyłącznie w drodze ustawy jako wyjątek od konstytucyjnej zasady swobody działalności gospodarczej. Zasada ta jest jedną z naczelnych zasad państwa prawa i może podlegać ograniczeniom tylko z przyczyn wyjątkowych, a jej gwarancje wynikają wprost z Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej, zgodnie bowiem z art. 22 Konstytucji RP ograniczenie wolności działalności gospodarczej jest dopuszczalne tylko w drodze ustawy i tylko ze względu na ważny interes publiczny.</p>
<p xml:id="div-11">W projekcie wprowadza się zmiany w obrębie przepisów o reklamie produktów leczniczych. Wprowadzono zmiany mające na celu rozwiązanie wątpliwości interpretacyjnych związane z obecnie istniejącą regulacją prawną z zakresu reklamy produktów leczniczych oraz kwestii dopuszczalności prowadzenia działań promocyjnych przez apteki ogólnodostępne lub punkty apteczne. Konsekwencją proponowanych zmian, jest przyjęcie przepisów, które ograniczą nadmierne wydatki na leki refundowane oraz wprowadzą sankcję (kara grzywny) dla zachowań polegających w szczególności na reklamie działalności aptek lub punktów aptecznych skierowanej do publicznej wiadomości, która w sposób bezpośredni odnosi się do produktów leczniczych lub wyrobów medycznych objętych refundacją.</p>
<p xml:id="div-12">Pragnę podkreślić, że zakaz działalności promocyjnej aptek i punktów aptecznych dotyczy wyłącznie produktów leczniczych z wykazów leków refundowanych. Jednocześnie uprzejmie informuję, że zaproponowane zostało wprowadzenie zmiany przepisów w ustawie o cenach, polegające na wprowadzeniu sztywnych marż handlowych. Zaproponowane przepisy umożliwią wyeliminowanie znacznych różnic cen produktów leczniczych w aptekach, a ponadto spowodują, że ustalenie wysokości cen na linii producent - hurtownik - aptekarz zostanie ograniczone z korzyścią dla pacjenta.</p>
<p xml:id="div-13">Wprowadzenie stałych marż nie musi oznaczać zmiany odpłatności dla pacjenta, ponieważ zgodnie z obowiązującym prawem, ceny leków refundowanych podlegają urzędowym regulacjom i są ustalane przez Ministra Zdrowia w porozumieniu z Ministrem Finansów Publicznych. Ponadto należy oczekiwać, że wprowadzenie sztywnych marż zmobilizuje producentów do obniżenia cen na etapie negocjacji w Ministerstwie Zdrowia.</p>
<p xml:id="div-14">Przekazując powyższe, wyrażam opinię, że wprowadzenie powyższych uregulowań ustawowych pozwoli na wyeliminowanie nieprawidłowości w obrocie produktami leczniczymi objętymi dopłatami ze środków publicznych.</p>
<p xml:id="div-15">Projekt ustawy o zmianie ustawy Prawo farmaceutyczne oraz niektórych innych ustaw, w tym ustawy o cenach, znajduje się po uzgodnieniach zewnętrznych i konsultacjach społecznych i oczekuje na rozpatrzenie przez Komitet Europejski Rady Ministrów.</p>
<p xml:id="div-16">Z wyrazami szacunku</p>
<p xml:id="div-17">Sekretarz stanu</p>
<p xml:id="div-18">Bolesław Piecha</p>
<p xml:id="div-19">Warszawa, dnia 8 listopada 2006 r.</p>
</body>
</text>
</TEI>
</teiCorpus>