text_structure.xml
5.17 KB
<?xml version='1.0' encoding='UTF-8'?>
<teiCorpus xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">
<xi:include href="PPC_header.xml"/>
<TEI>
<xi:include href="header.xml"/>
<text>
<body>
<p xml:id="div-1">Szanowny Panie Marszałku! Odpowiadając na zapytanie Pani Poseł Teresy Cegleckiej-Zielonki z dnia 7 września br. w sprawie możliwości uwzględnienia roszczeń obywateli wobec przedwojennego systemu bankowego i odpowiedniej zmiany przepisów prawa w tym zakresie, przesłane przy piśmie Pana Marka Kotlinowskiego, Wicemarszałka Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej, z dnia 19 września br., znak: SPS-024-1676/06, uprzejmie przedstawiam następujące stanowisko.</p>
<p xml:id="div-2">W chwili obecnej nie ma zarówno prawnych, jak i ekonomicznych możliwości do uwzględnienia roszczeń obywateli wobec systemu bankowego istniejącego w Polsce przed II wojną światową. Niemożliwe jest zatem uzyskanie przez obywateli odszkodowania czy rekompensaty z tytułu posiadania przez nich wkładów oszczędnościowych w przedwojennych bankach. Roszczenia te uległy bowiem przedawnieniu. W związku z powyższym Ministerstwo Finansów nie planuje wystąpienia z inicjatywą legislacyjną w celu przygotowania przepisów umożliwiających ubieganie się przez obywateli o wypłatę odszkodowań z tego tytułu.</p>
<p xml:id="div-3">Częściowa realizacja niektórych roszczeń obywateli wobec systemu bankowego, istniejącego na obszarze państwa polskiego przed II wojną światową, nastąpiła w latach 1948-1952, po okazaniu przez zainteresowanych dowodów będących w ich posiadaniu (dokumentacja własna banków uległa zniszczeniu). W powojennych regulacjach prawnych przyjęto określony tryb postępowania w zakresie realizacji uprawnień posiadaczy przedwojennych dokumentów wystawionych przez banki. W przypadku większości instytucji oszczędnościowych, które zostały zlikwidowane na mocy dekretu z dnia 25 października 1948 r. o reformie bankowej (Dz. U. z 1951 r., Nr 36, poz. 279), dokonywano w pierwszej kolejności rejestracji wystawionych przez nie dokumentów. Rejestracji zgłoszonych przez obywateli książeczek oszczędnościowych dokonywała Pocztowa Kasa Oszczędności od 9 maja 1945 r. do 31 grudnia 1949 r. Następnie rejestrację tych książeczek prowadziła Powszechna Kasa Oszczędności w okresie od 25 stycznia do 25 kwietnia 1950 r., zaś od kwietnia 1951 r. do maja 1952 r. wypłaciła na żądanie właścicieli zgromadzone oszczędności. Wartość wypłat uległa jednak znacznemu ograniczeniu w wyniku reformy pieniężnej z 1950 r. Przeliczanie przedwojennych wkładów przy dokonywanych od 1951 r. wypłatach odbywało się według zasady, że za 100 zł przedwojennych płacono 3 zł powojenne, co sprawiało, że część osób rezygnowała z przedłożenia książeczek do likwidacji.</p>
<p xml:id="div-4">Podane terminy rejestracji oraz wypłat wkładów z książeczek przedwojennych instytucji finansowych były terminami ostatecznymi i nie mogą być przywrócone.</p>
<p xml:id="div-5">Ograniczenie wysokości wypłat usprawiedliwione było faktem, że w aktywach instytucji finansowych i Skarbu Państwa w następstwie katastrofalnych dla Polski skutków działań wojennych i okupacji (900-procentowa inflacja w latach 1939-1945) brak było majątku zdolnego reaktywować je w celu pokrycia pasywów (zobowiązań) tych instytucji.</p>
<p xml:id="div-6">Powołana wyżej reforma pieniężna wynikająca z realizacji dekretów PKWN, wprowadzająca ujednolicenie obiegu pieniężnego na obszarze Rzeczypospolitej, nie różniła się od rozwiązań zastosowanych w tych wszystkich krajach europejskich, które były bezpośrednio zaangażowane w konflikt wojenny. Tak np. postąpiono w zachodniej części obecnej Republiki Federalnej Niemiec, gdzie w wyniku reformy pieniężnej z 20 czerwca 1948 r. unieważniono wszystkie wkłady oszczędnościowe w reichsmarkach, zaś wszystkim dorosłym obywatelom wypłacono jednorazowo jedynie po 40-60 nowych niemieckich marek (DEM).</p>
<p xml:id="div-7">Biorąc pod uwagę wspomniany wyżej aspekt przedawnienia oraz wprowadzenie ustawą z dnia 28 lipca 1990 r. o zmianie ustawy Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 55, poz. 321) zasady, że do zobowiązań powstałych przed dniem 30 października 1950 r. stosuje się przepisy dotychczasowe i nie ma możliwości zastosowania art. 358</p>
<p xml:id="div-8">§ 3 K.c. dotyczącego sądowej waloryzacji tych zobowiązań, uwzględnienie roszczeń obywateli wobec systemu bankowego istniejącego w Polsce przed II wojną światową jest w chwili obecnej niemożliwe.</p>
<p xml:id="div-9">W związku z powyższym podejmowanie przez Ministerstwo Finansów prac nad przygotowaniem regulacji prawnych dotyczących roszczeń wobec przedwojennych instytucji finansowych i odpowiedzialności odszkodowawczej Skarbu Państwa z tego tytułu nie znajduje uzasadnienia.</p>
<p xml:id="div-10">Z poważaniem</p>
<p xml:id="div-11">Podsekretarz stanu</p>
<p xml:id="div-12">Piotr Soroczyński</p>
<p xml:id="div-13">Warszawa, dnia 18 października 2006 r.</p>
</body>
</text>
</TEI>
</teiCorpus>