text_structure.xml 16.2 KB

Edit Raw Blame History Permalink

<?xml version='1.0' encoding='UTF-8'?>
<teiCorpus xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">
  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
  <TEI>
    <xi:include href="header.xml"/>
    <text>
      <body>
        <p xml:id="div-1">Szanowny Panie Marszałku! W związku z pismem Pana Marszałka, znak SPS-024-1415/06 z dnia 18 lipca 2006 r., przedstawiam odpowiedź na zapytanie Pana Posła Jerzego Zawiszy w sprawie awarii w Zespole Elektrowni Ostrołęka S.A. i Elektrowni Kozienice S.A.</p>
        <p xml:id="div-2">W dniu 26 czerwca 2006 r. wszystkie elektrownie zlokalizowane w centralnej i północnej części kraju pracowały z pełnym obciążeniem mocą bierną, tracąc możliwości utrzymania zadanych wartości napięcia. Następowało stopniowe obniżanie się napięcia w północnej i centralnej części kraju, obejmując także rozdzielnie, do których były przyłączone bloki elektrowni: Ostrołęka, Żarnowiec, Pątnów, Konin, Adamów, Kozienice i Dolna Odra, osiągając poziomy powodujące wystąpienie zagrożeń dla prawidłowej pracy Krajowego Systemu Elektroenergetycznego (KSE).</p>
        <p xml:id="div-3">Skutkiem powyższej sytuacji w północno-wschodniej części kraju oraz w aglomeracji warszawskiej wystąpiły nieprawidłowości w systemie zaopatrzenia odbiorców w energię elektryczną. Zakłócenia w pracy KSE spowodowały awaryjne samoczynne wyłączenie dwóch pracujących bloków 200 MW (jednostek wytwórczych - B2 i B3) w Elektrowni Ostrołęka, a następnie jednego z pracujących bloków 200 MW Elektrowni Kozienice oraz połączenia stałoprądowego ze Szwecją - kabel 400 kV Słupsk-Starno (realizującego import 300 MW), co skutkowało dalszym obniżeniem wysokości napięcia w liniach elektroenergetycznych. W wyniku powyższych wyłączeń nastąpiło krytyczne obniżenie napięcia w rozdzielniach sieci przesyłowej w centralnej i północnej części kraju oraz utrata możliwości udziału w regulacji napięcia przez pozostałe elektrownie krajowe. Krajowy deficyt mocy biernej był pokrywany przez systemy zagraniczne. Dodatkową okolicznością pogarszającą zasilanie tego regionu kraju był trwający od końca maja br. planowy remont Elektrowni Szczytowo-Pompowej Żarnowiec.</p>
        <p xml:id="div-4">Dla ograniczenia rozmiarów awarii oraz stworzenia warunków do przywrócenia normalnej pracy systemu elektroenergetycznego wprowadzono w północno-wschodnim regionie Polski pomiędzy godziną 13:53 a 16:04 czasowe, lokalne ograniczenia poboru mocy w wysokości ok. 100 MW - zgodnie z obowiązującymi Operatora Systemu Przesyłowego (OSP) procedurami. Ograniczenia te były wycofywane sukcesywnie na podstawie bieżącej oceny sytuacji po synchronizacji bloków w Elektrowni Ostrołęka. Skutkowało to krótkotrwałym wyłączeniem zasilania niektórych odbiorców. Dla opanowania deficytu mocy czynnej dokonano interwencyjnych zakupów energii elektrycznej od operatorów zagranicznych (max import 1600 MW). Ponadto Operator Systemu Przesyłowego polecił uruchomienie z maksymalną mocą elektrowni wodnych: Dychów, Włocławek, Solina oraz pompowo-szczytowej Żydowo. W trybie awaryjnym wydano polecenia dotyczące uruchomienia w elektrowniach i elektrociepłowniach jednostek wytwórczych, których praca mogłaby poprawić sytuację napięciową w systemie elektroenergetycznym, a które w stanie normalnym pracy KSE nie podlegają centralnemu dysponowaniu przez OSP.</p>
        <p xml:id="div-5">Według PSE - OPERATOR S.A. po godz. 16:00 KSE znajdował się w stanie pracy normalnej.</p>
        <p xml:id="div-6">W celu szczegółowego przedstawienia Panu Posłowi sytuacji, jaka wystąpiła w Krajowym Systemie Elektroenergetycznym, pozwalam sobie przesłać w załączeniu opracowaną przez Operatora Systemu Przesyłowego szczegółową informację pt. ˝Informacja o warunkach pracy Krajowego Systemu Elektroenergetycznego w okresie czerwca i lipca 2006 r.˝ *).</p>
        <p xml:id="div-7">Natomiast, odnosząc się do postawionych przez Pana Posła pytań, udzielam następujących odpowiedzi.</p>
        <p xml:id="div-8">Ad Pytanie 1: Szanowny Panie Ministrze, czy przewidywane są wydatki na modernizację wyeksploatowanych elektrowni i sieci przesyłowych?</p>
        <p xml:id="div-9">Przyjęty przez Radę Ministrów w dniu 28 marca 2006 r. ˝Program dla elektroenergetyki˝, opracowany przez Ministerstwo Gospodarki, w sposób kompleksowy ujmuje zagadnienia warunkujące rozwój sektora elektroenergetycznego. Program dokonuje kompleksowej diagnozy sektora energetycznego i przedstawia konkretne programy działania w zakresie jego przekształceń. Zakładane działania konsolidacyjne umożliwią bardziej efektywne działania w zakresie inwestycyjnym, w tym umożliwią utrzymywanie i odbudowę mocy wytwórczych na wymaganym poziomie. Podjęcie działań konsolidacyjnych spowoduje dostosowanie struktury krajowych przedsiębiorstw energetycznych względem konkurencyjnych podmiotów rynku europejskiego, a także umożliwi redukcję części kosztów z nią związanych.</p>
        <p xml:id="div-10">Budowa konkurencyjnego rynku energii elektrycznej, wykreowanie silnych podmiotów zdolnych do zapewnienia bezpieczeństwa energetycznego i konkurencji międzynarodowej, w szczególności na jednolitym rynku energii UE, będzie gwarancją zrównoważonego rozwoju sektora elektroenergetycznego. W ujęciu szczegółowym głównymi celami ww. programu są:</p>
        <p xml:id="div-11">- wzrost efektywności funkcjonowania rynku energii elektrycznej oraz przedsiębiorstw energetycznych,</p>
        <p xml:id="div-12">- przeprowadzenie konsolidacji przedsiębiorstw energetycznych będących własnością Skarbu Państwa, w wyniku której powstaną silne grupy obejmujące wytwórców energii elektrycznej oraz spółki dystrybucyjne; konsolidowane podmioty będą objęte w przyszłości procesem prywatyzacji,</p>
        <p xml:id="div-13">- zmiana struktury sektora elektroenergetycznego powiązana z rozwiązaniem problemu kontraktów długoterminowych, poprawą jakości i przejrzystości prawa energetycznego oraz usprawnieniem instrumentów regulacji sektora,</p>
        <p xml:id="div-14">- stworzenie warunków do inwestowania w nowe moce wytwórcze energii elektrycznej, promowanie nowych technologii wytwarzania oraz odnawialnych źródeł energii z uwzględnieniem ograniczenia wpływu sektora elektroenergetycznego na środowisko.</p>
        <p xml:id="div-15">Podejmowane przez przedsiębiorstwa energetyczne działania inwestycyjne w znacznej mierze zdeterminowane są ograniczeniami wynikającymi z aktów prawnych w zakresie ochrony środowiska, które to inwestycje należą do kapitałochłonnych, zwłaszcza w elektrowniach o znacznym zużyciu jednostek wytwórczych.</p>
        <p xml:id="div-16">Szacuje się, że jednostkowy koszt mocy zainstalowanej u wytwórcy wynosi, dla stosowanych technologii węglowych, ok. 3-4 mln zł/MW. W przypadku elektroenergetycznych linii napowietrznych koszt jednostkowy wynosi ok. 2 mln zł/km - długości 1-torowej linii o napięciu 400 kV.</p>
        <p xml:id="div-17">Powołany z dniem 1 lipca 2004 r. Operator Systemu Przesyłowego, którego działalność operatorska jest niezależna prawnie i organizacyjnie, również w zakresie podejmowanych decyzji, tj. spółka PSE-OPERATOR S.A. zarządzająca liniami najwyższych oraz wysokich napięć (750 kV, 400 kV i 220 kV) oraz kilku liniami 110 kV, realizuje sukcesywnie opracowany długoterminowy Program Rozwoju, zakładający realizację przedsięwzięć mających na celu:</p>
        <p xml:id="div-18">- likwidację ograniczeń w sieci przesyłowej,</p>
        <p xml:id="div-19">- poprawę wyprowadzenia mocy elektrycznej z istniejących elektrowni, poprzez ograniczenie generacji wymuszonej,</p>
        <p xml:id="div-20">- poprawę zasilania węzłów sieci NN/110 kV,</p>
        <p xml:id="div-21">- rozwój połączeń z systemami elektroenergetycznymi krajów sąsiednich,</p>
        <p xml:id="div-22">- przyłączanie nowych źródeł wytwarzania i nowych odbiorców.</p>
        <p xml:id="div-23">Natomiast prognozowany rozwój źródeł wytwórczych przewiduje zakończenie w 2007 r. w Elektrowni Pątnów budowy bloku energetycznego o mocy 464 MW. W perspektywie roku 2009 planowane jest oddanie do eksploatacji w Elektrowni Łagisza bloku o mocy 470 MW oraz w Elektrowni Bełchatów bloku o mocy 830 MW.</p>
        <p xml:id="div-24">Ad Pytanie 2: Kto zwróci przedsiębiorcom poniesione straty z powodu braku energii elektrycznej (np. według jednego z właścicieli stacji benzynowej jego straty mogą sięgać nawet kilku tysięcy złotych)?</p>
        <p xml:id="div-25">Sprawy w zakresie bonifikat i upustów należnych odbiorcom z tytułu niedostarczonej energii elektrycznej regulują przepisy § 41 ust. 2 rozporządzenia Ministra Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 23 kwietnia 2004 r. w sprawie szczegółowych zasad kształtowania i kalkulacji taryf oraz rozliczeń w obrocie energią elektryczną (Dz.U. nr 105, poz. 1114), stanowiąc: ˝Za każdą niedostarczoną jednostkę energii elektrycznej odbiorcy przysługuje bonifikata w wysokości pięciokrotności ceny energii elektrycznej za okres, w którym wystąpiła przerwa w dostarczaniu tej energii; ilość niedostarczonej energii elektrycznej w dniu, w którym miała miejsce przerwa w jej dostarczaniu, ustala się na podstawie poboru tej energii w odpowiednim dniu poprzedniego tygodnia, z uwzględnieniem czasu dopuszczalnych przerw określonych w umowie˝. Ilość niedostarczonej energii elektrycznej, za którą odbiorcy należy się bonifikata, wyznaczana jest z uwzględnieniem czasów dopuszczalnych przerw określonych w umowie o świadczenie usług przesyłania lub dystrybucji, zawartej pomiędzy przedsiębiorstwem energetycznym i odbiorcą.</p>
        <p xml:id="div-26">Czasy dopuszczalnych jednorazowych przerw awaryjnych w dostarczaniu energii elektrycznej z sieci oraz dopuszczalny łączny czas trwania w ciągu roku wyłączeń awaryjnych określają przepisy § 36 rozporządzenia Ministra Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 20 kwietnia 2004 r. w sprawie szczegółowych warunków przyłączenia podmiotów do sieci elektroenergetycznych, ruchu i eksploatacji tych sieci (DzU nr 2, poz. 6 ze zm.). Czas ten został określony następująco:</p>
        <p xml:id="div-27">1) dla podmiotów zaliczanych do grup przyłączeniowych I-III i VI dopuszczalny czas trwania jednorazowej przerwy awaryjnej w dostarczaniu energii elektrycznej z sieci oraz dopuszczalny łączny czas trwania w ciągu roku wyłączeń awaryjnych określa umowa sprzedaży energii elektrycznej lub umowa przesyłowa,</p>
        <p xml:id="div-28">2) dla podmiotów zaliczanych do grup przyłączeniowych IV i V dopuszczalny czas trwania:</p>
        <p xml:id="div-29">- jednorazowej przerwy w dostarczaniu energii elektrycznej z sieci nie może przekroczyć 24 godzin,</p>
        <p xml:id="div-30">- wyłączeń awaryjnych w ciągu roku, liczony dla poszczególnych wyłączeń od momentu uzyskania przez przedsiębiorstwo energetyczne informacji o wystąpieniu przerwy w dostarczaniu tej energii do chwili przywrócenia jej dostarczania, nie może przekroczyć 48 godzin.</p>
        <p xml:id="div-31">Jeżeli okres wyłączenia awaryjnego przekraczał czas dopuszczalny, określony zgodnie z powołanymi wyżej przepisami, wówczas za każdą niedostarczoną jednostkę energii elektrycznej w okresie przekraczającym czas dopuszczalnego wyłączenia odbiorca jest uprawniony do domagania się zapłaty kwoty bonifikaty określonej w umowie bądź w taryfie przedsiębiorstwa energetycznego. Zobowiązanym do zapłaty bonifikaty jest przedsiębiorstwo energetyczne, z którym odbiorca energii zawarł umowę.</p>
        <p xml:id="div-32">Ad Pytanie 3: Czy w wyniku zaistniałej sytuacji zostaną poczynione starania, aby w przyszłości taka sytuacja nie miała miejsca, i to bez względu na panujące upały czy mróz?</p>
        <p xml:id="div-33">W ramach rozwoju sektora elektroenergetycznego działania zmierzające do uniknięcia w przyszłości podobnych sytuacji są dwuetapowe.</p>
        <p xml:id="div-34">W zakresie krótkoterminowym (operacyjnym) OSP doprecyzowuje matematyczne modele sieci przesyłowej i systemów wspomagania dyspozytorskiego w zakresie wczesnego rozpoznawania i skutecznego likwidowania stanów zagrożenia w sieci przesyłowej.</p>
        <p xml:id="div-35">Aktualnie realizowane jest zadanie inwestycyjne, w wyniku którego nastąpi znaczna rozbudowa dyspozytorskich systemów komputerowych, wykorzystywanych w Krajowej Dyspozycji Mocy i w pięciu Obszarowych Dyspozycjach Mocy. Podjęto także działania w kierunku poszerzenia zakresu współpracy OSP z operatorami spółek dystrybucyjnych m.in. w zakresie bezpośredniego dostępu OSP do niektórych danych pomiarowych z eksploatowanych punktów rozdziału energii elektrycznej (rozdzielni). Przewiduje się także uszczegółowienie umów przesyłowych z operatorami spółek dystrybucyjnych poprzez umieszczenie bardziej precyzyjnych zapisów, dotyczących monitorowania ponadumownego poboru energii biernej.</p>
        <p xml:id="div-36">W horyzoncie długoterminowym podstawowym środkiem zapobiegawczym jest modernizacja i budowa nowych linii elektroenergetycznych oraz mocy wytwórczych, w tym instalacja nowych źródeł mocy biernej w systemie elektroenergetycznym.</p>
        <p xml:id="div-37">Ad Pytanie 4: Jak Szanowny Pan Minister ocenia pracę Krajowej Dyspozycji Mocy w świetle zaistniałego zdarzenia i czy w ekstremalnych warunkach pogodowych nie utrzymywać wolnych mocy produkcyjnych gotowych do użycia w każdej chwili?</p>
        <p xml:id="div-38">Oceniając pracę OSP, należy zauważyć, że zachowanie się OSP w sytuacji wystąpienia anomalii pogodowych lub niestandardowego zachowania się odbiorców energii elektrycznej reguluje ustalony porządek prawny.</p>
        <p xml:id="div-39">Wg posiadanych informacji w dniu wystąpienia stanu awaryjnego w Krajowym Systemie Elektroenergetycznym, spowodowanego m.in. ekstremalnymi warunkami pogodowymi, jak również w dniach następnych (po przywróceniu do stanu normalnego) postępowanie Krajowej Dyspozycji Mocy zdeterminowane było rozwijającą się niekorzystną sytuacją w KSE.</p>
        <p xml:id="div-40">W celu opanowania zaistniałej sytuacji, zwłaszcza w regionie północnej i centralnej części kraju, Krajowa Dyspozycja Mocy, koordynując działania pięciu Obszarowych Dyspozycji Mocy, ograniczyła do minimum rozmiar strat spowodowanych okresowymi ograniczeniami w dostarczaniu energii elektrycznej. Stwierdzone nagłe ubytki mocy w systemie, obniżenie napięcia w sieci elektroenergetycznej, w wyniku których zostały automatycznie wyłączone generatory w elektrowniach: Ostrołęka i Kozienice, były podstawą do uzgodnienia i dokonania m.in. awaryjnego zakupu mocy elektrycznej od operatorów zagranicznych oraz decyzji o zastosowaniu awaryjnych ograniczeń w dostarczaniu energii do niektórych odbiorców, ujętych w zatwierdzonym przez Prezesa URE ˝Planie wprowadzania ograniczeń w dostarczaniu i poborze energii elektrycznej˝ (na obszarze awarii). Ograniczenia te były sukcesywnie wycofywane w miarę poprawy sytuacji w systemie. Także zobowiązanie do pracy w elektrowniach i elektrociepłowniach jednostek wytwórczych będących w postoju (w momencie awarii), w trybie awaryjnym, które w normalnych warunkach pracy systemu nie podlegają dysponowaniu przez OSP, przyczyniło się do ograniczenia skutków awarii.</p>
        <p xml:id="div-41">Dobra współpraca służb dyspozytorskich krajowych i zagranicznych, a także przedsiębiorstw wytwórczych i dystrybucyjnych zapobiegła rozszerzeniu się zakłóceń na inne regiony kraju, mogących spowodować konieczność wprowadzenia przez Radę Ministrów, na wniosek ministra właściwego do spraw gospodarki, restrykcyjnych ograniczeń w poborze energii elektrycznej, stosownie do upoważnienia zawartego w ustawie z 10 kwietnia 1997 r. Prawo energetyczne.</p>
        <p xml:id="div-42">Mam nadzieję, że powyższe wyjaśnienia zostaną przyjęte jako wyczerpująca odpowiedź na postawione w interpelacji pytania.</p>
        <p xml:id="div-43">Z poważaniem</p>
        <p xml:id="div-44">Podsekretarz stanu</p>
        <p xml:id="div-45">Tomasz Wilczak</p>
        <p xml:id="div-46">Warszawa, dnia 11 sierpnia 2006 r.</p>
      </body>
    </text>
  </TEI>
</teiCorpus>