text_structure.xml 17.2 KB
<?xml version='1.0' encoding='UTF-8'?>
<teiCorpus xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">
  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
  <TEI>
    <xi:include href="header.xml"/>
    <text>
      <body>
        <p xml:id="div-1">Szanowny Panie Marszałku! W związku z zapytaniem poselskim Pani Grażyny Tyszko (numer SPS-024-1143/06) w sprawie nieprawidłowości w zakresie udzielania przez Ministra Skarbu Państwa pomocy publicznej dla przedsiębiorstw w trudnej sytuacji ekonomicznej uprzejmie przedstawiam następujące wyjaśnienia:</p>
        <p xml:id="div-2">Ad 1. W kwestii dotychczasowej działalności pomocowej Ministra Skarbu Państwa wyjaśnić należy, iż realizując ustawowo określone kompetencje z zakresu udzielania pomocy na ratowanie i na restrukturyzację, w okresie od początku funkcjonowania Funduszu Restrukturyzacji Przedsiębiorców (środka specjalnego/funduszu celowego, którego rachunek zasila corocznie 15% przychodów uzyskanych z prywatyzacji), tj. od maja 2002 r., do chwili obecnej przekazał on środki pomocowe na rzecz 48 przedsiębiorców na łączną kwotę 826 596 335,47 zł, z czego:</p>
        <p xml:id="div-3">- w 2002 r. pięciu podmiotom wypłacono kwotę 36 102 000,00 zł,</p>
        <p xml:id="div-4">- w 2003 r. dwudziestu podmiotom wypłacono kwotę 294 631 975,63 zł,</p>
        <p xml:id="div-5">- w 2004 r. czternastu podmiotom wypłacono kwotę 189 146 000,00 zł,</p>
        <p xml:id="div-6">- w 2005 r. ośmiu podmiotom wypłacono kwotę</p>
        <p xml:id="div-7">306 716 359,84 zł.</p>
        <p xml:id="div-8">Jak wynika z załączonej pełnej listy beneficjentów pomocy</p>
        <p xml:id="div-9">, w przeważające większości przypadków była ona udzielana w formie dokapitalizowania, tj. przez objęcie przez Skarb Państwa nowych udziałów lub akcji w podwyższonym kapitale zakładowym przedsiębiorcy (35 przypadków). W pozostałym zakresie posłużono się formą pożyczki lub dotacji.</p>
        <p xml:id="div-10">W odniesieniu do struktury własności beneficjentów pomocy przeważają podmioty z wyłącznym udziałem Skarbu Państwa (26 jednoosobowych spółek Skarbu Państwa oraz 2 przedsiębiorstwa państwowe) lub udziałem większościowym (7 spółek). W 13 przypadkach pomoc wypłacono podmiotom z mniejszościowym udziałem Skarbu Państwa.</p>
        <p xml:id="div-11">Co do efektywności udzielonej pomocy publicznej wskazać należy, iż sytuacja w 40 (z wyłączeniem 8 spółek, w stosunku do których ogłoszono upadłość likwidacyjną) spółkach przedstawia się następująco:</p>
        <p xml:id="div-12">- 16 spółek (40%) już uzyskało zakładaną planem restrukturyzacji efektywność. Do tej grupy należą: Huta Metali Nieżelaznych ˝Szopienice˝ S.A.; Uzdrowisko Wieniec Sp. z o.o.; ZM Bumar Łabędy S.A.; Stocznia Remontowa Nauta S.A., Kaliskie Zakłady Przemysłu Terenowego; Wytwórnia Sprzętu Komunikacyjnego ˝PZL-Warszawa II˝ S.A.; FSO REMOR S.A. w Reczu, Uzdrowisko Wysowa S.A.; Fabryka Aparatury Elektromagnetycznej FAMED S.A.; Kopalnia i Zakład Wzbogacenia Kwarcytu Bukowa Góra S.A.; Zakłady Odzieżowe Modar w Staszowie Sp. z o.o.;</p>
        <p xml:id="div-13">- 4 spółki (10%) spółki nie odzyskały jeszcze zdolności do samodzielnego konkurowania na rynku, jednak ich sytuacja ekonomiczno-finansowa poprawia się. Należą do nich: Huta Stalowa Wola - Zakład Zespołów Napędowych Sp. z o.o., Fabryka Szlifierek Jotes w Łodzi Sp. z o.o., Kozielska Fabryka Maszyn KOFAMA Sp. z o.o., Uzdrowisko Krynica Żegiestów Sp. z o.o.</p>
        <p xml:id="div-14">W konsekwencji 20 spółek, tj. 50% badanej grupy, w 2005 r. realizowało programy restrukturyzacji z nieznacznymi odchyleniami, które nie wskazują na zagrożenia realizacji programu restrukturyzacji.</p>
        <p xml:id="div-15">Pozostałej grupie 20 spółek pomimo wydatkowania środków zgodnie z założeniami planów restrukturyzacji nie udało się osiągać zakładanej planem restrukturyzacji efektywności, a tym samym nie odzyskały one zdolności do samodzielnego konkurowania na rynku. Są to następujące Spółki: Huta Będzin S.A., Fabryka Urządzeń Mechanicznych Poręba S.A., Przędzalnia Zawiercie S.A., Fabryka Nawozów Fosforowych UBOCZ Sp. z o.o., PZL Wola S.A., Tonsil Polska Sp. z o.o., Zespół Uzdrowisk Krakowskich S.A., Bystrzyckie Fabryki Mebli S.A., Zakłady Przemysłu Dziewiarskiego LIDO Sp. z o.o., Walcownia Metali Dziedzice S.A., Stocznia Gdynia S.A., FSO S.A., Zakłady Przemysłu Odzieżowego Coratex S.A., Wojewódzki Park Kultury i Wypoczynku, Warszawska Wytwórnia Wódek Koneser, Towarzystwo Finansowe Silesia Sp. z o.o., Zakłady Mięsne w Płocku S.A., Karoseria Sp. z o.o., Zakład Zespołów Napędowych Sp. z o.o., Eko-Diesel Sp. z o.o.</p>
        <p xml:id="div-16">W stosunku do wyżej wymienionej grupy spółek prowadzone są nadal działania restrukturyzacyjne (aktualizowane są plany restrukturyzacyjne), tak aby w możliwie najkrótszym czasie poprawić ich sytuację finansową. Zakłada się, że proces ten będzie miał bardziej długotrwały charakter i towarzyszy mu pewne ryzyko związane z możliwością upadłości. Podjęte dotychczas i planowane przez Skarb Państwa działania powinny jednak wyeliminować ww. ryzyko w odniesieniu do maksymalnie dużej liczby podmiotów, w tym np. Fabryka Urządzeń Mechanicznych Poręba S.A., Stocznia Gdynia S.A., FSO S.A., Zakłady Przemysłu Odzieżowego Coratex S.A., Towarzystwo Finansowe Silesia Sp. z o.o.</p>
        <p xml:id="div-17">Wynik przeprowadzonych badań i analiz stanu realizacji programów restrukturyzacji wskazuje, że niemożliwe jest wykonanie zadań zgodnie z założeniami przyjętymi w planach restrukturyzacji. Przyczyny takiego stanu rzeczy należy upatrywać w:</p>
        <p xml:id="div-18">- czynnikach zewnętrznych - (niezależnych od spółek) do których zaliczyć możemy m.in.: długotrwałe procedury związane z zakupami maszyn i urządzeń (zamówienia publiczne), brak nabywców na oferowane do sprzedaży nieruchomości, przedłużające się procedury decyzyjne w ZUS i US, wzrost w 2004 r. wartości złotówki w stosunku do euro i USD, wzrost światowych cen na materiały hutnicze oraz gwałtowne załamanie się rynków branży odzieżowo-tekstylnej;</p>
        <p xml:id="div-19">- czynnikach wewnętrznych - (zależnych od spółek), przede wszystkim: zbyt optymistyczne założenia leżące u podstaw tworzenia planów restrukturyzacji, a następnie trudności w ich wykonaniu.</p>
        <p xml:id="div-20">Wyżej wymienione okoliczności w niektórych przypadkach prowadzą do upadłości podmiotów będących beneficjentami pomocy publicznej udzielonej przez Ministra Skarbu Państwa. Upadłość ta w związku z nasileniem się negatywnych zewnętrznych przesłanek gospodarczych, w tym również zdarzeń niezależnych od udzielającego pomocy, była niemożliwa do przewidzenia na etapie rozpatrywania wniosków.</p>
        <p xml:id="div-21">Tego typu przykładem są przypadki wskazane przez Panią Poseł, tj. upadłość Rafinerii Nafty Glimar i sytuacja TF Silesia. W pierwszym przypadku Spółka Glimar otrzymała pomoc od Ministra Skarbu Państwa oraz szeregu innych podmiotów publicznych przy założeniu jednoczesnego współfinansowania procesu restrukturyzacji przez prywatne instytucje finansowe, a więc po dokonanej analizie rynkowej wykonalności i realności inwestycji (planu restrukturyzacji) przez wszystkich uczestników finansujących plan restrukturyzacji. Natomiast w przypadku TF Silesia S.A. niemożliwa do zrealizowania okazała się część działań restrukturyzacyjnych przewidzianych do finansowania ze środków pomocowych. W konsekwencji konieczny stał się zwrot udzielonej spółce pomocy publicznej, przy czym wskazać należy, że w związku z realizacją znaczącej części zadań restrukturyzacyjnych spółka samodzielnie funkcjonuje na rynku i przy kontynuacji działań restrukturyzacyjnych jej funkcjonowanie nie powinno być zagrożone.</p>
        <p xml:id="div-22">Ad 2. Odnosząc się do pytania dotyczącego przyczyn zaniechania udzielania przez Ministra Skarbu Państwa pomocy publicznej, wskazać należy na zmiany stanu prawnego w zakresie dotyczącym definicji małych i średnich przedsiębiorców, które miały miejsce po przystąpieniu do Unii Europejskiej i spowodowały istotne ograniczenia w zakresie realizacji uprawnień Ministra Skarbu Państwa związanych z udzielaniem pomocy na ratowanie i na restrukturyzację.</p>
        <p xml:id="div-23">Do czasu wprowadzenia przedmiotowych zmian funkcjonowanie systemu udzielania pomocy z wykorzystaniem środków zdeponowanych w ramach Funduszu Restrukturyzacji Przedsiębiorców opierało się na przyjętej ustawą o komercjalizacji i prywatyzacji (art. 56 ust. 1 pkt 2 i ust. 5) oraz ustawą o zasadach wykonywania uprawnień przysługujących Skarbowi Państwa (art. 2 pkt 8a) zasadzie podziału kompetencji pomiędzy Ministra Skarbu Państwa i Agencję Rozwoju Przemysłu S.A.</p>
        <p xml:id="div-24">Z mocy przepisów ww. ustaw (zmiany wprowadzone ustawą z dnia 30 kwietnia 2004 r. o postępowaniu w sprawach dotyczących pomocy publicznej):</p>
        <p xml:id="div-25">- Minister Skarbu Państwa został uprawniony do udzielania pomocy na rzecz przedsiębiorstw państwowych, spółek z udziałem Skarbu Państwa oraz spółek leasingujących mienie Skarbu Państwa - będących jednocześnie małym lub średnim przedsiębiorcą w rozumieniu definicji określonej w przepisach prawa Unii Europejskiej3),</p>
        <p xml:id="div-26">- Agencja Rozwoju Przemysłu realizuje ww. pomoc dla tzw. ˝dużych˝ przedsiębiorców (bez względu na kryterium własnościowe, tj. przedsiębiorca publiczny lub prywatny).</p>
        <p xml:id="div-27">W konsekwencji wprowadzenie z dniem 1 stycznia 2005 r. zmiany wspólnotowej definicji małego i średniego przedsiębiorcy, polegającej na wyłączeniu z tej kategorii wszystkich podmiotów, w których 25% lub więcej kapitału lub głosów jest kontrolowane bezpośrednio lub pośrednio, wspólnie lub indywidualnie, przez jeden lub kilka organów państwowych, wyłączyło de facto możliwość udzielania przez Ministra Skarbu Państwa pomocy na ratowanie i na restrukturyzację przedsiębiorcom publicznym, tj. m.in. spółkom z większościowym udziałem Skarbu Państwa, jak również przedsiębiorstwom państwowym.</p>
        <p xml:id="div-28">Mając na uwadze powyższe, w celu przywrócenia Funduszowi Restrukturyzacji Przedsiębiorców jego pierwotnej funkcji, opartej na założeniu, że środki pomocowe będą kierowane przede wszystkim do grupy przedsiębiorców publicznych w celu wsparcia ich restrukturyzacji poprzedzającej proces prywatyzacji, konieczne stało się podjęcie inicjatyw legislacyjnych mających na celu nowelizację ww. ustaw kompetencyjnych Ministra Skarbu Państwa. Ww. działania zakończyły się niepowodzeniem w poprzedniej kadencji Parlamentu, albowiem nie doszło do uchwalenia kolejnych projektów ustaw zmieniających ustawę o komercjalizacji i prywatyzacji i ustawę o zasadach wykonywania uprawnień przysługujących Skarbowi Państwa, co w konsekwencji musiało spowodować również wycofanie z Komisji Europejskiej dokonanej w kwietniu 2004 r. notyfikacji programu pomocowego (przygotowanego przez Ministra Skarbu Państwa projektu rozporządzenia, które w przypadku jego wejścia w życia miało stanowić podstawę do udzielania pomocy bez obowiązku jej każdorazowego zgłaszania do Komisji Europejskiej).</p>
        <p xml:id="div-29">Przedmiotowe prace legislacyjne zostały wznowione i ostatecznie pozytywnie zakończone przez Parlament nowej kadencji poprzez uchwalenie ustawy z dnia 12 maja 2006 r. o zmianie ustawy o komercjalizacji i prywatyzacji oraz o zmianie innych ustaw (ustawa ta obecnie oczekuje na podpis Prezydenta RP).</p>
        <p xml:id="div-30">Zmiany wprowadzane ww. ustawą polegają m.in. na:</p>
        <p xml:id="div-31">- rozszerzeniu katalogu podmiotów uprawnionych do korzystania z pomocy na wszystkie przedsiębiorstwa państwowe oraz spółki z udziałem Skarbu Państwa bez względu na kryterium ich wielkości przy jednoczesnym wyłączeniu z grupy potencjalnych beneficjentów spółek odpłatnie korzystających z mienia Skarbu Państwa (mogą korzystać z form pomocy bezgotówkowej, które są dostępne w związku z decyzją Komisji Europejskiej zatwierdzającą program pomocy na restrukturyzację udzielanej ww. spółkom w procesach prywatyzacji),</p>
        <p xml:id="div-32">- umożliwieniu przeznaczenia środków Funduszu Restrukturyzacji Przedsiębiorców na działania właścicielskie, tj. w ramach wsparcia niestanowiącego pomocy publicznej w rozumieniu art. 87 Traktatu ustanawiającego Wspólnotę Europejską i niepodlegającego procedurom obowiązkowej notyfikacji do Komisji Europejskiej (przed przekazaniem środków przedsiębiorcy).</p>
        <p xml:id="div-33">W konsekwencji wejście w życie przedmiotowych przepisów umożliwi Ministrowi Skarbu Państwa ponowne uruchomienie procedur związanych z wydatkowaniem środków Funduszu Restrukturyzacji Przedsiębiorców, przy czym poza działaniami pomocowymi środki te będą mogły być spożytkowane również na wsparcie niekwalifikowane jako pomoc publiczna, co w konsekwencji da możliwość szybszego ich przekazania przedsiębiorcom bez konieczności prowadzenia długotrwałych procedur notyfikacyjnych przed Komisją Europejską.</p>
        <p xml:id="div-34">Uwzględniając wejście w życie przedmiotowych zmian, przewiduje się, iż na koniec 2006 r. całość środków zgromadzonych na rachunku Funduszu Restrukturyzacji Przedsiębiorców zostanie rozdysponowana. Na dzień 01.06.2006 r. stan przedmiotowych środków wynosił ok. 507 542 700,42 zł, przy czym biorąc pod uwagę obowiązkowe obciążenia wynikające z ustawy budżetowej (wydatki na Krajowy Fundusz Drogowy oraz realizację projektu Świnna Poręba) oraz inne tytuły wypłat (dokapitalizowanie na rzecz ARP, ewentualna wypłata pomocy udzielonej na rzecz PKP Przewozy Regionalne S.A.) kwota środków, które mogą podlegać rozdysponowaniu nie przekracza 196 675 880,36 zł.</p>
        <p xml:id="div-35">Ad 3. Jak podkreślono powyżej, aktualnie wprowadzone zmiany legislacyjne dotyczące Funduszu Restrukturyzacji Przedsiębiorców usunęły przeszkody uniemożliwiające Ministrowi Skarbu Państwa realizację ustawowo określonych kompetencji związanych z finansowym wspieraniem procesów restrukturyzacji nadzorowanych przedsiębiorców publicznych.</p>
        <p xml:id="div-36">Oznacza to możliwość ponownego uruchomienia procedur rozpatrywania wniosków o pomoc na ratowanie lub na restrukturyzację, których pierwszy termin składania (ogłoszony publicznie w prasie ogólnopolskiej i na stronach internetowych urzędu) przewidziano od dnia 22 maja do 5 czerwca br. Kolejne terminy będą ogłaszane również w trybie publicznym, już po publikacji ww. ustawy nowelizującej.</p>
        <p xml:id="div-37">Ponadto w oparciu o środki zgromadzone na rachunku Funduszu Restrukturyzacji Przedsiębiorców, w ramach działań związanych z wykonywanym nadzorem właścicielskim, przewiduje się podjęcie w stosunku do określonej liczby przedsiębiorstw projektów ich dokapitalizowania na zasadach spełniających kryteria tzw. prywatnego inwestora. Biorąc pod uwagę, iż działania te będą adresowane do podmiotów o zdrowej kondycji ekonomicznej (a tym samym przy mniejszym ryzyku niepowodzenia projektu), a ich przeznaczenie będzie mieć charakter prorozwojowy, planuje się, że będą one stanowić przeważający tytuł wydatków Funduszu w 2006 r.</p>
        <p xml:id="div-38">Ad 4. W kwestii ewentualnego pociągnięcia do odpowiedzialności pracowników Ministerstwa Skarbu Państwa odpowiedzialnych za nieprawidłowości w procesie udzielania pomocy publicznej uprzejmie wyjaśniam, iż na chwilę obecną ww. przypadków nie stwierdzono, pomimo że obszar związany z udzielaniem pomocy publicznej poddawany był systematycznej corocznej kontroli ze strony Najwyższej Izby Kontroli (w zakresie realizacji budżetu państwa). W szczególności nie można urzędnikom Ministerstwa Skarbu Państwa przypisywać odpowiedzialności za powstanie przyczyn uniemożliwiających udzielanie pomocy w okresie po 1 maja 2005 r. Jak podniesiono, przyczyny te miały charakter zewnętrzny i niezależny od urzędu, a obecnie wskutek podjętych działań legislacyjnych zostały usunięte.</p>
        <p xml:id="div-39">Jednocześnie pragnę poinformować, iż w każdym przypadku stwierdzenia działań naruszających przepisy prawa lub obowiązki pracownicze wyciągane będą odpowiednie konsekwencje (sankcje) w stosunku do pracowników urzędu.</p>
        <p xml:id="div-40">Z wyrazami szacunku</p>
        <p xml:id="div-41">Minister</p>
        <p xml:id="div-42">Wojciech Jasiński</p>
        <p xml:id="div-43">Warszawa, dnia 19 czerwca 2006 r.</p>
        <p xml:id="div-44">Wypłata środków pomocy publicznej udzielonej do 30 kwietnia 2004 r.</p>
        <p xml:id="div-45">Załącznik I do rozporządzenia nr 70/2001 z dnia 12 stycznia 2001 r. w sprawie stosowania art. 87 i 88 TWE do pomocy państwa dla małych i średnich przedsiębiorców (Dz. Urz. WE L 10 z 13.01.1002) zmienionego rozporządzeniem nr 364/2004 z dnia 25 lutego 2004 r. (Dz. Urz. WE L 63 z 28.02.2004).</p>
      </body>
    </text>
  </TEI>
</teiCorpus>