text_structure.xml
10.5 KB
<?xml version='1.0' encoding='UTF-8'?>
<teiCorpus xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">
<xi:include href="PPC_header.xml"/>
<TEI>
<xi:include href="header.xml"/>
<text>
<body>
<p xml:id="div-1">Wielce Szanowny Panie Marszałku! W odpowiedzi na zapytanie Pana Posła dr Karola Karskiego (pismo nr SPS-024-1142/06 z dnia 22 maja 2006 r.) w sprawie zawierania przez Rzeczpospolitą Polską umów międzynarodowych z podmiotami innymi niż państwa i organizacje międzynarodowe o charakterze rządowym uprzejmie informuję:</p>
<p xml:id="div-2">Pan Poseł K. Karski poruszył w swym zapytaniu istotne zagadnienie występowania w prawie międzynarodowym podmiotów, które nie są państwami lub organizacjami międzynarodowymi. Wskazać przy tym należy, że stronami umów międzynarodowych w rozumieniu Konwencji Wiedeńskiej o prawie traktatów sporządzonej w Wiedniu 23 maja 1969 r. (Dz. U. z 1974 r. Nr 90, poz. 439) mogą być w zasadzie tylko podmioty prawa międzynarodowego, natomiast kwestia podmiotowości osób fizycznych i prawnych jest przedmiotem dyskusji w nauce prawa międzynarodowego. Konwencja Wiedeńska o prawie traktatów nie wyłącza jednak w art. 3 możliwości zawierania porozumień także między państwami a innymi podmiotami prawa międzynarodowego lub też między takimi innymi podmiotami prawa międzynarodowego.</p>
<p xml:id="div-3">Zasadą jest, że osoby prawne prawa publicznego i prywatnego nie korzystają z podmiotowości prawnomiędzynarodowej. Jednak w pewnych dziedzinach osoby prawne dopuszczane są do działania na płaszczyźnie prawnomiędzynarodowej, na co wskazał także w swoim zapytaniu Pan Poseł K. Karski. Uzyskują wówczas prawa i obowiązki płynące bezpośrednio z prawa międzynarodowego oraz zdolność do działań w sferze prawnomiędzynarodowej, ale tylko w określonym zakresie. Ich podmiotowość ma w takiej sytuacji charakter ˝ułomny˝.</p>
<p xml:id="div-4">W odniesieniu do osób prawnych, zwłaszcza korporacji międzynarodowych, fakt zawierania przez nie umów z państwami lub organizacjami międzynarodowymi nie kreuje automatycznie ich podmiotowości międzynarodowej, ponieważ umowy te nie podlegają prawu międzynarodowemu, lecz wybranemu prawu cywilnemu lub handlowemu. Nie można jednak wykluczyć, że niekiedy kontrakt przewiduje stosowanie ogólnych zasad prawa międzynarodowego jako prawa właściwego dla umowy.</p>
<p xml:id="div-5">W odpowiedzi na pytania w kwestii stron Porozumienia Eksploatacyjnego dotyczącego Międzynarodowej Organizacji Morskiej Łączności Satelitarnej (INMARSAT), sporządzonego Londynie dnia 3 września 1976 r, pozwolę sobie na wskazanie następujących faktów:</p>
<p xml:id="div-6">Konwencja o utworzeniu Międzynarodowej Organizacji Morskiej Łączności Satelitarnej oraz Porozumienie Eksploatacyjne dotyczące Międzynarodowej Organizacji Morskiej Łączności Satelitarnej (INMARSAT), sporządzone w Londynie dnia 3 września 1976 r., które były podstawą działania INMARSAT, stanowiły wyraźnie, że stronami Konwencji mogą być wyłącznie państwa, natomiast sygnatariuszami Porozumienia Eksploatacyjnego mogą być państwa lub wyznaczone przez nie jednostki organizacyjne prawa publicznego bądź prawa prywatnego (art. 2 ust. 3 Konwencji). W tej sytuacji zasadniczą umową ustanawiającą Międzynarodową Organizację Morskiej Łączności Satelitarnej jest konwencja zawarta między państwami, która wypełnia wszystkie wymogi Konwencji Wiedeńskiej o prawie traktatów. Natomiast ze względu na fakt, iż Porozumienie Eksploatacyjne zawiera szereg postanowień szczegółowych, Państwa - Strony, zgodnie z art. 1 pkt. b oraz art. 2 ust. 3 Konwencji oraz zgodnie postanowieniem wstępnym Porozumienia Eksploatacyjnego, mogły wskazać jako sygnatariuszy właściwe jednostki organizacyjne. Osoby prawne dopuszczone do uczestnictwa w Porozumieniu Eksploatacyjnym uzyskały pewne prawa i obowiązki, choć nie były stronami Konwencji. Osoby te uzyskały w związku z tym tylko pewien zakres podmiotowości prawnomiędzynarodowej - za zgodą wszystkich członków INMARSAT.</p>
<p xml:id="div-7">Należy przy tym wskazać, że z treści Konwencji o utworzeniu Międzynarodowej Organizacji Morskiej Łączności Satelitarnej oraz Porozumienia Eksploatacyjnego dotyczącego Międzynarodowej Organizacji Morskiej Łączności Satelitarnej (INMARSAT), a dodatkowo z Oświadczenia Rządowego z dnia 28 stycznia 1980 r. w sprawie ratyfikacji Konwencji i Porozumienia Eksploatacyjnego (Dz.U. z 1980 r. Nr 7, poz.19 i 20) oraz z Oświadczeń Rządowych do Poprawek do wymienionych umów (Dz.U. z 2003 r. Nr 140, poz.1342 i 1344) wynika, że oświadczenia te odnoszą się jedynie do państw - stron Konwencji i pomijają inne podmioty, które mogły być dopuszczone do uczestnictwa w Porozumieniu na podst. art.2 ust.3 Konwencji. Wskazuje to na odmienne traktowanie państw i podmiotów prawa prywatnego w kontekście uznania ich za pełnoprawne strony umowy międzynarodowej. Należałoby dodać, że ˝stosunki między Stroną a Sygnatariuszem podlegały prawu krajowemu˝ (art. 4 pkt a Konwencji). Wskazuje to na podporządkowanie jednostek organizacyjnych prawa wewnętrznego państwom oraz na ich niesamodzielność w podpisywaniu Porozumienia Eksploatacyjnego.</p>
<p xml:id="div-8">Polska wyraziła zgodę na związanie się Konwencją i Porozumieniem Eksploatacyjnym przez jej ratyfikację w dniu 27.06.1979 r. RP, ratyfikowała również kolejne poprawki do wymienionej Konwencji i Porozumienia. Ratyfikacja nastąpiła odpowiednio w dniu 22.10.1987 r., w dniu 7.12.1996 r. oraz w dniu 13.03.2000 r. (Polska nie jest związana Poprawkami przyjętymi przez Zgromadzenie Organizacji w 1994 r.).</p>
<p xml:id="div-9">Ze względu na stały rozwój systemów łączności i potrzebę dostosowania ram organizacyjnych do zmieniającej się rzeczywistości gospodarczej INMARSAT podlegał zmianom. W dniu 24 kwietnia 1998 r. zostały przyjęte w Londynie poprawki do Konwencji o utworzeniu Międzynarodowej Organizacji Ruchomej Łączności Satelitarnej (INMARSAT) oraz do Porozumienia Eksploatacyjnego dotyczącego Międzynarodowej Organizacji Ruchomej Łączności Satelitarnej (INMARSAT). Zostały one ratyfikowane przez Prezydenta RP dnia 13 marca 2000 r. (oświadczenie rządowe z dnia 20 września 2002 r.; Dz.U. z 2003 r. Nr 140, poz.1347).</p>
<p xml:id="div-10">Od dnia wejścia w życie poprawek z 1998 r., tj. z dniem 31 lipca 2001 r. utworzona została międzyrządowa organizacja International Mobile Satellite Organization (IMSO) oraz spółka operacyjna INMARSAT. Wejście w życie tych zmian spowodowało wygaśnięcie Porozumienia Eksploatacyjnego. IMSO w stosunku do INMARSAT pełni funkcje rady nadzorczej w zakresie określonym przez Podstawowe Zasady, tj. zapewnienia światowej usługi ratowniczej, zapewnienia usług bez dyskryminacji narodowej, zapewnienia usług dla odległych regionów w krajach rozwijających się, świadczenia usług zgodnie z zasadami uczciwej konkurencji i przestrzegania prawa. Polska jest stroną IMSO, natomiast udziałowcami w INMARSAT są operatorzy telekomunikacyjni, w tym Telekomunikacja Polska S.A.</p>
<p xml:id="div-11">Podobny rozwój nastąpił w odniesieniu do innych organizacji wskazanych w zapytaniu, a działających w obszarze telekomunikacyjnym, czyli INTELSAT i EUTELSAT.</p>
<p xml:id="div-12">W dniu 18 lipca 2001 r. w wyniku postanowień Zgromadzenia Stron przyjęto zmiany do Umowy w sprawie Międzynarodowej Telekomunikacji Satelitarnej INTELSAT. W wyniku tej umowy INTELSAT przekształciła się w organizację International Telecommunication Satellite Organization (ITSO) oraz spółkę operacyjną Intelsat Ltd. W tym przypadku także utraciło moc Porozumienie Eksploatacyjne. Relacje między ITSO a Intelsat Ltd. określają ujęte w umowie Zasady Fundamentalne. Polska jest członkiem ITSO, gdzie stronami są wyłącznie państwa. ITSO pełni funkcje rady nadzorczej nad działalnością Intelsat Ltd.</p>
<p xml:id="div-13">Także w 2001 r. organizacja EUTELSAT przekształciła się w międzyrządową organizację EUTELSAT IGO i spółkę operacyjną Eutelsat S.A. Umowa Eksploatacyjna wygasła. Relacje pomiędzy EUTELSAT IGO a Eutelsat S.A. określają Podstawowe Zasady, które zobowiązują spółkę operacyjną do zapewnienia publicznego i powszechnego dostępu do usług, pokrycia transmisją telewizyjną całej Europy, zapewnienia niedyskryminującej i uczciwej konkurencji. Obecnie Eutelsat S.A. jest spółką giełdową notowaną od 2005 r. na paryskiej giełdzie. Polska jest członkiem międzyrządowej organizacji EUTELSAT IGO.</p>
<p xml:id="div-14">Odpowiadając na zadane przez Pana Posła K. Karskiego szczegółowe zapytania, pragnę poinformować, co następuje:</p>
<p xml:id="div-15">1) negocjacje o utworzeniu organizacji INMARSAT, INTELSAT i EUTELSAT miały charakter międzyrządowy, choć należy przyjąć, że poszczególne delegacje rządowe korzystały z wiedzy specjalistów także z zakresu telekomunikacji. Zawarcie odpowiednich konwencji było połączone z wypracowaniem odpowiednich porozumień eksploatacyjnych;</p>
<p xml:id="div-16">2) wszystkie kwestie związane z odpowiedzialnością, rozstrzyganiem sporów zostały szczegółowo określone w Konwencji o utworzeniu Międzynarodowej Organizacji Ruchomej Łączności Satelitarnej (INMARSAT) oraz w Porozumieniu Eksploatacyjnym dotyczącym Międzynarodowej Organizacji Ruchomej Łączności Satelitarnej (INMARSAT) - art.4, 22, 31 Konwencji i załącznik do Konwencji oraz art. VI, IX, XI-XIII, XVI Porozumienia Eksploatacyjnego. Po przyjęciu p oprawek z 1998 r. Porozumienie Eksploatacyjne utraciło moc, dlatego też nie występują prawne podstawy do dochodzenia przez osoby prawne prawa wewnętrznego swoich ewentualnych roszczeń wobec państw będących stronami zmienionych umów o INMARSAT. Odpowiednio dotyczy to także organizacji INTELSAT oraz EUTELSAT;</p>
<p xml:id="div-17">3) z przeprowadzonej kwerendy w zbiorach archiwum traktatowego Ministerstwa Spraw Zagranicznych wynika, że nie znajdują się w nich wielostronne umowy międzynarodowe, których stronami jednocześnie są państwa i osoby prawne prawa wewnętrznego tych państw.</p>
<p xml:id="div-18">Łączę wyrazy szacunku</p>
<p xml:id="div-19">Podsekretarz stanu</p>
<p xml:id="div-20">Janusz Stańczyk</p>
<p xml:id="div-21">Warszawa, dnia 14 czerwca 2006 r.</p>
</body>
</text>
</TEI>
</teiCorpus>