text_structure.xml
9.24 KB
<?xml version='1.0' encoding='UTF-8'?>
<teiCorpus xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">
<xi:include href="PPC_header.xml"/>
<TEI>
<xi:include href="header.xml"/>
<text>
<body>
<p xml:id="div-1">Szanowny Panie Marszałku! W odpowiedzi na zapytanie poselskie pana posła Tadeusza Iwińskiego (pismo z dnia 17 maja 2006 r., znak SPS-024-1093/06) skierowane w trybie art. 195 Regulaminu Sejmu RP do Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego w sprawie projektów dotyczących przyszłości polskiej nauki, uprzejmie przekazuję następujące informacje.</p>
<p xml:id="div-2">Ad 1.</p>
<p xml:id="div-3">Utworzenie Narodowego Centrum Badań Naukowych i Prac Rozwojowych (NCBR) jest jednym z elementów realizacji nowego systemu organizacji i zarządzania badaniami w Polsce określonego w dokumencie programowym ˝Wstępne założenia do zmiany systemu badań naukowych i prac rozwojowych˝, który został przyjęty przez Radę Ministrów w dniu 28 marca 2006 r. W trakcie przygotowania (prace nad nim trwały od początku stycznia br.) był on kilkakrotnie przedmiotem obrad Komitetu Polityki Naukowej i Naukowo-Technicznej Rady Nauki. Zgodnie z art. 22 ust. 2 ustawy z dnia 8 października 2004 r.</p>
<p xml:id="div-4">w skład Komitetu wchodzą m.in. członkowie wybrani spośród kandydatów wskazanych przez Prezesa Polskiej Akademii Nauk, Przewodniczącego Rady Głównej Szkolnictwa Wyższego, Przewodniczącego Konferencji Rektorów Akademickich Szkół Polskich oraz Przewodniczącego Rady Głównej Jednostek Badawczo-Rozwojowych. Ponadto w dniu 14 marca br. odbyło się spotkanie z Prezydium Polskiej Akademii Nauk oraz dyrektorami placówek naukowych PAN, na którym zaprezentowane zostały założenia do zmiany systemu badań.</p>
<p xml:id="div-5">Powołanie NCBR będzie jednym z instrumentów służących koncentracji środków przeznaczonych w budżecie państwa na naukę na priorytetach tematycznych i strukturalnych państwa w obszarze B+R oraz lepszemu zarządzaniu badaniami o strategicznym znaczeniu. Główną rolą NCBR będzie techniczne wspieranie ministra właściwego ds. nauki w zakresie finansowania B+R i realizacji polityki naukowej, naukowo-technicznej i innowacyjnej - poprzez pełnienie roli koordynatora i ośrodka zarządzającego programami badawczymi w strategicznych obszarach badawczych określonych w tej polityce. Powierzone mu zadania NCBR realizować będzie w ramach współpracy z jednostkami naukowymi wszystkich pionów, w tym placówkami naukowymi Polskiej Akademii Nauki i uczelniami wyższymi, prowadząc programy badawcze o charakterze interdyscyplinarnym. A zatem powołanie NCBR ma na celu konsolidację potencjału badawczego o charakterze przedmiotowym (wokół realizacji strategicznych celów polityki naukowej), ponad podziałem instytucjonalnym. Należy podkreślić, że finansowanie prowadzenia wszelkich innych rodzajów badań naukowych i prac rozwojowych będzie odbywać się w dotychczasowej formule, a kompetencje w zakresie decydowania o przyszłości nauki także pozostaną bez zmian.</p>
<p xml:id="div-6">W odniesieniu do współpracy NCBR z placówkami naukowymi PAN i uczelniami wyższymi (a także ich częściami lub podmiotami złożonymi z kilku jednostek naukowych lub ich części), należy podkreślić, że będzie odbywała się ona na zasadzie dobrowolności, w oparciu o umowy na realizację programów badawczych. Warunkiem natomiast ubiegania się jednostek naukowych o podpisanie umowy z NCBR jest uzyskanie 1 lub 2 kategorii w wyniku oceny parametrycznej. Oczekuje się, iż placówki naukowe PAN, z uwagi na ich wysoki potencjał badawczy oraz kadrowy, odegrają szczególną rolę w aktywnej współpracy z NCBR.</p>
<p xml:id="div-7">Ad 2.</p>
<p xml:id="div-8">W odnowionej Strategii Lizbońskiej (SL), zakładającej zwiększenie wzrostu gospodarczego Unii Europejskiej oraz zatrudnienia, w jeszcze większym niż dotąd zakresie, podkreślana jest rola B+R i innowacji. Zwiększeniu znaczenia tych instrumentów na poziomie krajowym i wspólnotowym w osiąganiu celów odnowionej SL mają służyć m.in. nowe rozwiązania systemowe i organizacyjne w obszarze B+R poszczególnych krajów, służące efektywniejszemu zarządzaniu i wykorzystywaniu potencjału Europejskiego Obszaru Badawczego, a także zwiększone wydatki na B+R i innowacje, w szczególności na badania o charakterze aplikacyjnym. Polska wpisuje się w realizację celów Strategii Lizbońskiej w ww. obszarach, w szczególności poprzez realizację bardziej aktywnej polityki naukowej, naukowo-technicznej i innowacyjnej, obejmującej wyznaczenie i realizację priorytetów tematycznych i strukturalnych, w tym ściślejsze powiązanie działalności naukowej z wykorzystaniem jej wyników w praktyce społeczno-gospodarczej i włączanie polskiej nauki w Europejski Obszar Badawczy. Planowane jest również zwiększenie nakładów budżetowych na B+R, co - biorąc pod uwagę doświadczenia innych krajów - powinno pociągnąć za sobą wzrost wydatków prywatnych. Realizacja Strategii Lizbońskiej na gruncie krajowym wymagać będzie aktywnego uczestnictwa środowiska naukowego, w tym także skupionego w Polskiej Akademii Nauki. Wysoki poziom badań naukowych prowadzonych w placówkach naukowych PAN oraz ich doświadczenie predestynuje Akademię do odegrania znaczącej roli w budowie społeczeństwa i gospodarki opartych na wiedzy w duchu Strategii Lizbońskiej.</p>
<p xml:id="div-9">Ad 3.</p>
<p xml:id="div-10">System finansowania badań naukowych i prac rozwojowych w Polsce reguluje obecnie ustawa o zasadach finansowania nauki, która obowiązuje od 5 lutego 2005 r. Ustawa ta znacząco zmodyfikowała system finansowania B+R w Polsce, w szczególności zwiększyła rolę ministra właściwego ds. nauki w realizacji polityki naukowej, wprowadziła nowe kategorie projektów badawczych oraz inne nowe instrumenty realizacji tej polityki (jak np. programy i przedsięwzięcia określane przez ministra). W chwili obecnej, z uwagi na krótki okres obowiązywania tej ustawy, który nie pozwala kompleksowo ocenić jakości nowych rozwiązań wprowadzonych na jej gruncie, nie przewiduje się zmian systemu finansowania badań naukowych i prac rozwojowych. W Ministerstwie Nauki i Szkolnictwa Wyższego (MNiSW) trwają jednak prace nad projektem nowelizacji tej ustawy oraz rozporządzenia Ministra Nauki i Informatyzacji z 4 sierpnia 2005 r. w sprawie kryteriów i trybu przyznawania i rozliczania środków finansowych na naukę, ale mają one na celu wyłącznie usprawnienie procedur finansowania badań.</p>
<p xml:id="div-11">Równocześnie należy podkreślić, że o zmianie w systemie finansowania badań w Polsce w najbliższym czasie można mówić jedynie w zakresie zmian, do których podstawy tworzy dokument: ˝Wstępne założenia do zmiany systemu badań naukowych i prac rozwojowych˝</p>
<p xml:id="div-12">. W szczególności planowana jest modyfikacja systemu podmiotowego finansowania badań naukowych i prac rozwojowych. Modyfikacja ta będzie polegać na koncentrowaniu podstawowej dotacji statutowej na najlepszych jednostkach, tj. tych, które uzyskały kategorię 1 i 2 w wyniku aktualnie prowadzonej w MNiSW oceny parametrycznej jednostek naukowych. Kategorie te będą miały istotne znaczenie dla możliwości podejmowania współpracy z NCBR, gdyż - jak wyżej wskazano - o podpisanie umów na realizację projektów badawczych z NCBR będą mogły się ubiegać jednostki, które uzyskały ww. kategorie. Jest to związane z realizacją głównego celu zmiany systemu finansowania badań naukowych, jakim jest przejście od pasywnej polityki w zakresie finansowania podmiotowego do polityki aktywnej, która polegać będzie na powiązaniu wysokości dotacji podmiotowej z uczestnictwem w realizacji strategicznych programów badawczych.</p>
<p xml:id="div-13">Ad 4.</p>
<p xml:id="div-14">Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego nie przygotowuje rozwiązań legislacyjnych mających na celu umożliwienie powoływania na stanowiska profesorskie osób bez wymaganego dotychczas stopnia bądź tytułu naukowego.</p>
<p xml:id="div-15">Równocześnie uprzejmie informuję, iż MNiSW, powołane rozporządzeniem Rady Ministrów z dnia 5 maja 2006 r. w sprawie utworzenia Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego, zapewnia obsługę działów nauka oraz szkolnictwo wyższe. Oznacza to, iż w relacji do poprzednio istniejącego Ministerstwa Edukacji i Nauki spod zakresu jego kompetencji wyłączone zostały kwestie związane z obsługą realizacji zadań ministra właściwego ds. oświaty i wychowania. W stosunku do obsługi spraw związanych z realizacją polityki naukowej, naukowo-technicznej i innowacyjnej państwa przez ministra właściwego ds. nauki rola nowego MNiSW nie uległa zmianie.</p>
<p xml:id="div-16">Z wyrazami szacunku</p>
<p xml:id="div-17">Podsekretarz stanu</p>
<p xml:id="div-18">Krzysztof Kurzydłowski</p>
<p xml:id="div-19">Warszawa, dnia 7 czerwca 2006 r.</p>
<p xml:id="div-20">Dz.U. Nr 238, poz. 2390 z późn. zmianami.</p>
<p xml:id="div-21">Projekt ustawy powołującej NCBR ma zostać przygotowany do końca czerwca 2006 r.</p>
</body>
</text>
</TEI>
</teiCorpus>