text_structure.xml 16.5 KB

Edit Raw Blame History Permalink

<?xml version='1.0' encoding='UTF-8'?>
<teiCorpus xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">
  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
  <TEI>
    <xi:include href="header.xml"/>
    <text>
      <body>
        <p xml:id="div-1">Szanowny Panie Marszałku! W związku z zapytaniem Pana Posła Jerzego Tomasza Zawiszy z dnia 28 kwietnia 2006 r. (wystąpienie Marszałka Sejmu RP z dnia 8 maja 2006 r. znak SPS-024-1076/06) w sprawie planowanej podwyżki cen energii elektrycznej, proszę uprzejmie o przyjęcie następującej odpowiedzi.</p>
        <p xml:id="div-2">Odnosząc się w pierwszej części ogólnie do pytań Pana Posła w zakresie dotyczącym problematyki kształtowania się cen energii elektrycznej w nadchodzącej przyszłości, pragnę na wstępie wyrazić pogląd, że stosunkowo trudno jest zaryzykować jednoznaczne stwierdzenie, czy i o ile ceny te spadną lub wzrosną, szczególnie biorąc pod uwagę fakt dużej nieprzewidywalności zmian cen pierwotnych nośników energii, stanowiących zasadniczo o kosztach zmiennych wytwarzania energii elektrycznej. Natomiast z całą pewnością można stwierdzić, że rynkowa cena energii jest funkcją wynikową oddziaływania bardzo wielu zmiennych w czasie czynników, przy czym szeregu z nich nie da się precyzyjnie prognozować. Mając na względzie warunki geopolityczne oraz nasze dążenie do utrzymania dynamicznego rozwoju społeczno-gospodarczego kraju, trzeba niewątpliwie brać pod uwagę następujące czynniki, które z pewnością będą wpływać na zmiany cen energii elektrycznej w dającej się określić przyszłości, a mianowicie:</p>
        <p xml:id="div-3">- powolne, ale nieuchronne, wyrównywanie się poziomu cen energii elektrycznej w różnych krajach UE w ramach rozwoju jednolitego konkurencyjnego rynku;</p>
        <p xml:id="div-4">- potrzeba finansowania inwestycji w sieci elektroenergetyczne i nowe moce oraz technologie w ramach zachowania bezpieczeństwa dostarczania energii elektrycznej przy odpowiednio elastycznym wzroście zapotrzebowania na tę energię wraz ze wzrostem PKB;</p>
        <p xml:id="div-5">- stały wzrost wykorzystania energii elektrycznej z odnawialnych źródeł energii w ramach zmniejszania ujemnego oddziaływania energetyki na środowisko naturalne;</p>
        <p xml:id="div-6">- zmiany cen pierwotnych nośników energii i struktury paliw do wytwarzania energii elektrycznej.</p>
        <p xml:id="div-7">Z pewnością prawdziwą jest i będzie teza o stałej konieczności podejmowania proefektywnościowych działań organizacyjnych, mających na celu ograniczenie nieuzasadnionych podwyżek cen energii elektrycznej z tytułu zawyżonych kosztów działalności podmiotów sektora energetycznego. Dlatego między innymi w ramach przyjętego przez Radę Ministrów w dniu 28 marca 2006 r. ˝Programu dla elektroenergetyki˝ zaproponowane zostały działania mające na celu zmiany struktur przedsiębiorstw energetycznych i poprawę ich efektywności funkcjonowania, między innymi również poprzez utworzenie drogą konsolidacji pionowej dwóch nowych narodowych grup energetycznych, co w efekcie synergii powinno doprowadzić do uzyskania optymalnych kosztów wytwarzania, przesyłania i dystrybucji energii elektrycznej. Równocześnie priorytetem tego programu jest rozwój konkurencyjnego rynku energii elektrycznej. Dalszemu rozwojowi konkurencji rynkowej będą też służyć zmiany ustawy - Prawo energetyczne, a w tym wzmocnienie kompetencji Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki w zakresie sprawowania nadzoru nad działalnością przedsiębiorstw energetycznych i zapobiegania ewentualnym możliwościom nadużywania przez nie siły rynkowej, co ma szczególne istotne znaczenie z punktu widzenia interesu odbiorcy końcowego, korzystającego z energii elektrycznej.</p>
        <p xml:id="div-8">Dzisiaj w Polsce ceny energii elektrycznej w wartościach nominalnych należą do najniższych wśród krajów Unii Europejskiej, ale stosując parytet siły nabywczej, ceny tej energii jak i usług przesyłowych dla odbiorców końcowych należą do najwyższych w Europie. Z tego też względu należy podejmować działania, jak te zaproponowane w ramach ˝Programu dla elektroenergetyki˝, aby dla odbiorców końcowych zminimalizować negatywne skutki tendencji stopniowego wyrównywania się cen energii elektrycznej w skali UE.</p>
        <p xml:id="div-9">Konkurencja rynkowa jest czynnikiem eliminującym nieefektywność, zwiększa racjonalne wykorzystanie zasobów i może przyczynić się do obniżenia poziomu cen ponoszonych przez odbiorców końcowych. Szczególnie widoczne stało się to od momentu dokonania rozdzielenia energii elektrycznej jako towaru od usług związanych z jej dostarczaniem (działalnością przesyłową i dystrybucyjną). Rozdzielenie to pozwoliło na ograniczenie obszaru monopolu, gdzie konkurencja z przyczyn naturalnych nie jest możliwa. Tym samym obszar poddany konkurencji został zasadniczo zwiększony. Konkurencja między wytwórcami, wymuszająca obniżenie przez nich kosztów wytwarzania oraz rozwój przedsiębiorstw obrotu, świadczących usługi sprzedaży, to zupełnie nowe elementy funkcjonowania od niedawna naszego sektora energetycznego. Wobec faktu, że cena energii wyznaczona przez rynek jest uzależniona od szeregu czynników, wprowadzenie konkurencji powinno stanowić zachętę dla przedsiębiorców do wytwarzania po możliwie najniższych kosztach i uzyskiwania przewagi nad innymi drogą zwiększania wolumenu własnej produkcji, oferowanej na rynku. Konkurencyjny rynek ma i tę cechę, że pozwala przedsiębiorstwom częściowo zatrzymać korzyści z redukcji własnych kosztów, co również w efekcie wpływa na stabilność ich funkcjonowania, a zatem i na bezpieczeństwo i ciągłość dostarczania energii, co nie jest bez znaczenia dla sytuacji odbiorcy. Z punktu widzenia odbiorcy istotna jest bowiem pewność dostępu do energii elektrycznej w określonym czasie i w potrzebnej ilości, przy akceptowalnym dla niego poziomie cen.</p>
        <p xml:id="div-10">Przedstawiając to wyjaśnienie pragnę w tym miejscu wyraźnie podkreślić, że jednym z długookresowych celów ˝Programu dla elektroenergetyki˝ jest skuteczne zapewnienie gospodarce możliwości zakupu energii elektrycznej po konkurencyjnych cenach oraz obniżenie kosztów dostarczania tej energii, a dla odbiorców indywidualnych zwiększenie poziomu życia poprzez dostęp do energii elektrycznej po cenach odpowiadających efektywnym kosztom, a zatem zobiektywizowanych z punktu widzenia ekonomicznego. Pragnę również podkreślić, że polski sektor elektroenergetyczny oczekuje pilnych, a zarazem kluczowych decyzji, które zapewnią stabilne warunki jego funkcjonowania i zrównoważonego rozwoju w perspektywie kolejnych dekad, w warunkach budowy i rozwoju europejskiego rynku energii elektrycznej. W moim przekonaniu realizacja działań zawartych w ,,Programie dla elektroenergetyki˝ daje temu sektorowi taką szansę. Natomiast obecna struktura organizacyjna, w której przedsiębiorstwa energetyczne nie są w stanie finansować niezbędnych modernizacji i rozbudowy mocy wytwórczych, przesyłowych i dystrybucyjnych, ani też prowadzić skutecznej gry rynkowej w ramach rosnącej konkurencji międzynarodowej, w dłuższym okresie prowadziłaby do zagrożeń bezpieczeństwa energetycznego, a następnie do skokowego wzrostu cen energii.</p>
        <p xml:id="div-11">Odnosząc się zaś szczegółowo do pytań Pana Posła, pozwalam sobie przedstawić następujące wyjaśnienia:</p>
        <p xml:id="div-12">Ad 1. Jaki wpływ będą miały wspomniane koncerny na jednostkową cenę energii elektrycznej?</p>
        <p xml:id="div-13">Struktury organizacyjne nowych grup energetycznych będą podobne do struktur sprawnie działających zachodnich dużych firm energetycznych, a zatem należy od nich oczekiwać równie wysokiej sprawności działania, a co za tym idzie - odpowiednio mniejszych kosztów w zakresie wytwarzania, dystrybucji i obrotu, niż mają teraz stosunkowo małe przedsiębiorstwa energetyczne oddzielnie w podsektorze wytwarzania i dystrybucji. Ponieważ w warunkach liberalnej gospodarki ceny towarów i usług są pochodną kosztów działania firm, to od tych nowych firm należy oczekiwać co najmniej stabilizującego wpływu na poziom cen energii elektrycznej, oferowanej odbiorcom końcowym. Natomiast nie ulega wątpliwości, że w kolejnych latach wraz z rozwojem gospodarki i umacnianiem się rynku krajowego oraz tworzeniem się jednolitego rynku Unii Europejskiej, w coraz większym stopniu relacje popytu i podaży będą określać jednostkową cenę energii elektrycznej.</p>
        <p xml:id="div-14">Ad 2. Jaka planowana jest podwyżka ceny zużywanej energii elektrycznej przez odbiorców?</p>
        <p xml:id="div-15">Minister Gospodarki nie jest organem, który ustala bądź zatwierdza ceny energii elektrycznej. Stosownie do postanowień art. 45 ust. 1 ustawy z dnia 10 kwietnia 1997 r. - Prawo energetyczne (tekst jednolity z 2003 r. Dz.U. Nr 153, poz. 1504 z późn. zm.) to przedsiębiorstwa energetyczne ustalają taryfy dla energii elektrycznej w sposób zapewniający:</p>
        <p xml:id="div-16">1) pokrycie kosztów uzasadnionych działalności gospodarczej przedsiębiorstw energetycznych w zakresie wytwarzania, przetwarzania, przesyłania, dystrybucji lub obrotu energią elektryczną, wraz z uzasadnionym zwrotem z kapitału zaangażowanego w tę działalność;</p>
        <p xml:id="div-17">2) pokrycie kosztów uzasadnionych ponoszonych przez operatorów systemów przesyłowych i dystrybucyjnych w związku z realizacją ich zadań;</p>
        <p xml:id="div-18">3) ochronę interesów odbiorców przed nieuzasadnionym poziomem cen i stawek opłat.</p>
        <p xml:id="div-19">Zaś stosownie do postanowień art. 47 tej ustawy taryfy te podlegają zatwierdzeniu przez Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki. W obszarze wytwarzania i obrotu poziom cen energii elektrycznej zasadniczo poddany już jest regułom rynkowym (oprócz części energii elektrycznej wytwarzanej w ramach umów kontraktów długoterminowych KDT).</p>
        <p xml:id="div-20">Ad 3. Czy nie można by budować nowych sieci, które łączyłyby nas z sąsiednimi krajami, skąd można kupować tańszą energie elektryczną?</p>
        <p xml:id="div-21">Międzynarodowe zalecenia określają, że ze względu na bezpieczeństwo energetyczne funkcjonowania krajowego systemu elektroenergetycznego, zdolności przesyłowe połączeń transgranicznych powinny stanowić około 10% mocy systemu krajowego. Na dzień dzisiejszy Polska spełnia to kryterium. Ale wraz z rozwojem gospodarki narodowej odpowiednio wzrośnie zapotrzebowanie na energię elektryczną, a wraz z tym wielkość mocy naszego systemu elektroenergetycznego. W konsekwencji również musi ulec zwiększeniu zdolność przesyłowa naszych połączeń transgranicznych i wielkość wymiany na międzynarodowym rynku energii elektrycznej. Dlatego też jednym z kluczowych zadań wydzielonego operatora systemu przesyłowego (PSE-Operator S.A.), będą działania na rzecz odpowiedniego rozwoju zdolności przesyłowych na granicach, łączących nasz system z systemami krajów sąsiadujących, w szczególności krajów Unii Europejskiej tworzących jednolity rynek energii.</p>
        <p xml:id="div-22">Nawiązując do sugerowanej przez Pana Posła możliwości zakupu tańszej energii elektrycznej w sąsiednich krajach pragnę uprzejmie nadmienić, że obecnie cena energii elektrycznej w należących do Unii Europejskiej krajach Europy Zachodniej jest wyraźnie wyższa od ceny energii w Polsce. W konsekwencji, przy istniejących nadwyżkach zdolności wytwórczych energii elektrycznej w naszym systemie, saldo wymiany międzynarodowej wyraźnie wskazuje, że jesteśmy eksporterem tej energii właśnie w kierunku zachodnim i południowym.</p>
        <p xml:id="div-23">W ostatnim czasie ponownie wróciła sprawa budowy linii energetycznej, łączącej polski i litewski system elektroenergetyczny. Tu, podobnie zresztą jak w każdym innym przypadku, jedną z najistotniejszych ról odgrywa ekonomiczna opłacalność realizacji tej inwestycji, która zdecydowanie wpływa na podjęcie decyzji w tym zakresie. Rozwój połączeń z krajami nie należącymi do Unii Europejskiej, leżącymi na wschód od naszej granicy, jest w znacznej mierze uwarunkowany kształtowaniem relacji politycznych, które w tym obszarze istotnie wpływają na stosunki gospodarcze, a co za tym idzie na bezpieczeństwo energetyczne. Wyrażam pogląd, że będzie to długotrwały proces, który mam nadzieję doprowadzi do sytuacji, iż inwestowanie w połączenia transgraniczne ze wschodem będzie coraz mniej ryzykowne z punktu widzenia ekonomicznego. W pierwszej kolejności szczególna rola przypadnie tu przywróceniu istniejącego nieczynnego połączenia 750 kV z Ukrainą.</p>
        <p xml:id="div-24">Ponieważ zasadniczy wpływ na ceny energii elektrycznej mają ceny surowców energetycznych, to jednoznacznie wydaje się, że w dłuższej perspektywie czasowej nie można z całą pewnością zakładać, iż po stronie wschodniej naszego kraju ceny energii elektrycznej będą niższe niż u nas. Tu przede wszystkim zasadnicze znaczenie odgrywa i będzie nadal odgrywać światowa polityka wokół cen pierwotnych nośników energii, takich jak ropa naftowa i gaz ziemny, a w konsekwencji i węgla. W efekcie, rozbudowie połączeń naszego systemu elektroenergetycznego ze wszystkimi kierunkami, powinno przyświecać przekonanie o potrzebie zachowania bezpieczeństwa ciągłości dostaw energii elektrycznej dla wszystkich odbiorców w naszym kraju, jako podstawy do zrównoważonego rozwoju naszej gospodarki. Nie bez znaczenia dla gospodarki jest również fakt powstania możliwości ˝wypychania˝ polskiej energii z naszego rynku.</p>
        <p xml:id="div-25">Ad. 4. Jaki wpływ na cenę energii będzie miało wprowadzenie wolnego rynku energii?</p>
        <p xml:id="div-26">Wolny rynek to pełne działanie praw konkurencji a głównie kształtowania się cen na podstawie rynkowego równoważenia się popytu i podaży. Dotychczasowe doświadczenia krajów, gdzie zadziałały mechanizmy wolnego konkurencyjnego rynku energii pokazują, że ceny energii elektrycznej stały się jednym z podstawowych parametrów, mających pozytywny wpływ na działalność gospodarczą i podejmowanie decyzji przez inwestorów. W gospodarce wolnorynkowej ceny energii elektrycznej (jak i innych towarów, produktów i usług) odpowiadają efektywnym kosztom, a zatem zobiektywizowanym z punktu widzenia ekonomicznego.</p>
        <p xml:id="div-27">Dlatego też należy oczekiwać, że obecny proces dochodzenia naszej gospodarki do wolnego rynku również ukształtuje cenę energii elektrycznej bez strukturalnych zniekształceń na poziomie wynikającym z efektywnych relacji ekonomicznych, odpowiadających poziomowi rozwoju społeczno-gospodarczego kraju.</p>
        <p xml:id="div-28">Ad. 5. Jakie przewiduje się planowane wydatki na modernizację wyeksploatowanych elektrowni?</p>
        <p xml:id="div-29">Przedsiębiorstwa wytwarzające energię elektryczną są samodzielnymi podmiotami gospodarczymi, spółkami prawa handlowego. To one planują swoje inwestycje, a elementem tego planowania są wydatki na budowę nowych mocy i modernizację istniejącego potencjału wytwórczego, w warunkach osiągnięcia odpowiedniego stopnia efektywności działania i zapewnienia wymaganego poziomu ochrony środowiska. Krajowe prognozy zapotrzebowania na energię elektryczną wskazują, że po 2008 r. w perspektywie do 2025-2030 r. w krajowym systemie elektroenergetycznym powinno średniorocznie przybywać po około 1000 MW nowych mocy wytwórczych. Koszt inwestycji budowy 1 MW szacuje się obecnie na poziomie około 1 mln euro, co wskazuje, że energetyka jest niezwykle kapitałochłonnym sektorem, a przy tym o stosunkowo długim czasie zwrotu zainwestowanego kapitału. Rozwój potencjału elektroenergetyki niewątpliwie będzie podyktowany stopniem i tempem rozwoju gospodarki kraju oraz upowszechnieniem efektywnego, a w gruncie rzeczy oszczędnego wykorzystywania energii elektrycznej.</p>
        <p xml:id="div-30">Wyrażam przekonanie, że powyższe wyjaśnienia ogólne i szczegółowe zostaną przyjęte jako wyczerpująca odpowiedź na pytania, postawione w interpelacji przez Pana Posła Jerzego Tomasza Zawiszę.</p>
        <p xml:id="div-31">Z wyrazami szacunku</p>
        <p xml:id="div-32">Podsekretarz stanu</p>
        <p xml:id="div-33">Tomasz Wilczak</p>
        <p xml:id="div-34">Warszawa, dnia 29 maja 2006 r.</p>
      </body>
    </text>
  </TEI>
</teiCorpus>