text_structure.xml 14.6 KB

Edit Raw Blame History Permalink

<?xml version='1.0' encoding='UTF-8'?>
<teiCorpus xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">
  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
  <TEI>
    <xi:include href="header.xml"/>
    <text>
      <body>
        <p xml:id="div-1">Szanowny Panie Marszałku! W nawiązaniu do zapytania Pani Poseł Aliny Gut, załączonej przy piśmie nr SPS-024-1018/06 z dnia 27.04.2006 r., w sprawie eksportu owoców miękkich i trzody chlewnej do Rosji, Danii i Norwegii, uprzejmie wyjaśniam, iż rynek owoców miękkich objęty jest wspólną organizacją rynku owoców i warzyw. Oznacza to, że wszystkie działania podejmowane w odniesieniu do funkcjonowania polskiego sektora, w tym również owoców miękkich muszą być zgodne z odpowiednimi regulacjami Unii Europejskiej. Zmiana bądź rozszerzenie jakiegokolwiek z dostępnych instrumentów może odbywać się wyłącznie w ramach przewidzianych w prawodawstwie UE procedur.</p>
        <p xml:id="div-2">Sytuacja na rynku owoców miękkich jest niestabilna. Niedostosowanie wielkości produkcji owoców miękkich bardzo istotnie wpływa na występowanie sytuacji kryzysowych. Podstawową przyczyną tego problemu jest bardzo niski stopień zorganizowania się producentów. Producenci indywidualni podejmując decyzję o zmianie skali produkcji często nie analizują uprzednio sytuacji na rynku. Sporządzenie takiej analizy umożliwiłoby określenie zapotrzebowania na dany surowiec i byłoby podstawą do podjęcia decyzji o zmniejszeniu lub zwiększeniu produkcji. Analizy, o których mowa nie są przeprowadzane przeważnie w związku z brakiem kwalifikacji i środków dotyczącymi małych podmiotów, które dominują na tym rynku. Negatywne skutki nadprodukcji potęguje nietrwały charakter owoców miękkich. W konsekwencji w poszczególnych latach mamy do czynienia z dużą kumulacją podaży poszczególnych produktów na rynku w stosunkowo krótkim czasie. Sytuacja taka umożliwia oferowanie przez odbiorców niskich cen za pozyskiwany od producentów surowiec. Przebieg skupu i wysokość oferowanych cen zależą również od kształtowania się warunków pogodowych i popytu na przetworzone owoce na rynku światowym.</p>
        <p xml:id="div-3">Brak współpracy w handlu owocami miękkimi pomiędzy producentami i odbiorcami/przetwórcami, wynika z:</p>
        <p xml:id="div-4">a) braku relacji właścicielskich pomiędzy producentami, a przetwórcami (w przypadku występowania takich relacji producenci mogliby mieć wpływ na politykę cenową stosowaną przez przetwórców przy skupowaniu surowca);</p>
        <p xml:id="div-5">b) niestosowania w obrocie pomiędzy producentami i przetwórcami umów kontraktacyjnych.</p>
        <p xml:id="div-6">Stosowanie umów kontraktacyjnych, zawierających ilość i cenę potrzebnego surowca w pewnym stopniu ograniczałoby problem występowania nadprodukcji. Aktualnie ceny skupu surowca określane są w trakcie kampanii skupowej i wynikają z relacji popytowo-podażowej, co często skutkuje powstawaniem sytuacji kryzysowych na rynku. W efekcie w latach, gdy podaż przekracza popyt - ceny skupu np. owoców miękkich są bardzo niskie i nie pokrywają kosztów produkcji (sezon 2004). W przypadku gdy podaż jest niższa od popytu - ceny skupu osiągają bardzo wysoki poziom, co w konsekwencji często oznacza cenową utratę konkurencyjności wytworzonych z nich przetworów (np. sezon 2003). Z uwagi na powyższe uwarunkowania, Rada Gospodarki Żywnościowej przy Ministrze Rolnictwa i Rozwoju Wsi opracowała przy udziale pracowników resortu projekt wzorcowej umowy kontraktacyjnej, która powinna być stosowana np. przez zakłady przetwórcze w skupie owoców i warzyw od producentów. W projekcie ww. umowy kontraktacyjnej znajdują się m.in. przepisy, które nakładają na strony podpisujące umowę obowiązek określenia ceny skupu, ilości surowca objętego skupem. Upowszechnienie stosowania umów kontraktacyjnych w zabezpieczeniu potrzeb surowcowych zakładów przetwórczych stworzy producentom możliwość planowania wielkości produkcji, a tym samym uniknięcia powstawania sytuacji kryzysowych na rynku.</p>
        <p xml:id="div-7">Niechęć do zawierania umów kontraktacyjnych występuje nie tylko u podmiotów zajmujących się przetwarzaniem produktów, ale również u producentów owoców i warzyw. W obecnym stanie prawnym, pomimo płynących korzyści ze stosowania umów kontraktacyjnych w skupie produktów rolnych, Minister Rolnictwa nie ma podstaw do wprowadzenia obligatoryjnego ich stosowania.</p>
        <p xml:id="div-8">Z uwagi na obowiązujące wspólnotowe ramy prawne Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi nie ma możliwości organizowania i ingerowania w skup owoców miękkich w sposób, jaki jest często postulowany przez producentów np. ustalanie cen minimalnych gwarantujących dochodowość produkcji rolnej. Główne mechanizmy stabilizacji sytuacji w sektorze wynikające ze wspólnej organizacji rynku owoców i warzyw, mają charakter pośredni i opierają się głównie na wsparciu grup i organizacji producentów. Aktualnie wspólna organizacja rynku owoców i warzyw nie przewiduje takich instrumentów, które w sposób doraźny wpłynęłyby na stabilizację rynku owoców miękkich w Polsce.</p>
        <p xml:id="div-9">Przedstawiciele związków branżowych i zrzeszeń producentów owoców i warzyw oraz przetwórcy powołali zespół roboczy ds. owoców kierowanych do przetwórstwa. Zespół ten stanowi platformę mediacji m.in. warunków skupowych owoców i kontraktacji, a także porozumienia i wymiany opinii na temat współpracy pomiędzy producentami i odbiorcami owoców. W skład zespołu weszli przedstawiciele głównych i najbardziej aktywnych związków branżowych i stowarzyszeń zrzeszających zarówno producentów owoców jak i przetwórców oraz przedstawiciele kadry naukowej.</p>
        <p xml:id="div-10">Mając na względzie powtarzające się problemy na rynku owoców miękkich Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi podjęło na forum instytucji unijnych działania mające na celu zmianę mechanizmów objętych prawodawstwem wspólnotowym, które skutkowałyby lepszym ich dostosowaniem do sytuacji zaistniałej po rozszerzeniu UE o nowe kraje członkowskie, w tym Polskę.</p>
        <p xml:id="div-11">Polska postuluje takie zmiany w prawodawstwie wspólnej organizacji rynku owoców i warzyw, które w sposób systemowy, tj. odnosząc się do przyczyn powstawania negatywnych zjawisk, pomogłyby rozwiązać problemy polskiego sektora ogrodniczego, zgłaszając szereg propozycji, obejmujących m.in.;</p>
        <p xml:id="div-12">- rozszerzenie listy produktów przeznaczonych do przetwórstwa, w stosunku, do których powinien być stosowany system wsparcia finansowego. Lista ta zawierająca produkty istotne z ekonomicznego punktu widzenia lub rynkowo wrażliwe, powinna zostać poszerzona o takie produkty, których UE stała się znaczącym producentem w związku z rozszerzeniem (np. owoce miękkie),</p>
        <p xml:id="div-13">- zwiększenie pomocy na utworzenie i administrowanie wstępnie uznanej grupy producentów do: 10%, 10%, 8%, 6%, 4% wartości produkcji sprzedanej w kolejnych 5 latach działania grupy, zamiast dotąd stosowanych: 5%, 5%, 4%, 3%, 2%, przy zachowaniu kwotowego limitu pomocy, tj. odpowiednio: 100 tys. euro, 100 tys. euro, 80 tys. euro, 60 tys. euro, 50 tys. euro,</p>
        <p xml:id="div-14">- uproszczenie zasad stosowania pomocy na wsparcie inwestycji realizowanych przez grupy producentów.</p>
        <p xml:id="div-15">Ostatni postulat został przyjęty i zrealizowany przez Komisję, a starania Polski znalazły odzwierciedlenie w wydanym rozporządzeniu Komisji (WE) nr 2113/2004 z 10 grudnia 2004 r. zmieniającym rozporządzenie Komisji (WE) nr 1943/2003 ustanawiające zasady stosowania rozporządzenia Rady (WE) nr 2200/96 w odniesieniu do pomocy dla wstępnie uznanych grup producentów owoców i warzyw. W efekcie umożliwiono stosowanie wsparcia na inwestycje dla grup producentów owoców i warzyw w formie grantu kapitałowego (podobnie jak w przypadku wsparcia z funduszy strukturalnych). W Polsce wsparcie to wynosi 75% kwalifikowanych kosztów inwestycji (w tym 50% z budżetu UE i 25% z budżetu krajowego). Aby powyższa forma pomocy finansowej z budżetu UE mogła być stosowana, państwo członkowskie musi zobowiązać się do udziału w finansowaniu kwalifikujących się kosztów inwestycyjnych w wysokości od 5 do 25%. Należy podkreślić, iż staraniem MR i RW poziom wsparcia finansowego, pochodzącego ze środków krajowych stanowi najwyższy poziom (25%) dopuszczany przepisami Unii Europejskiej. Właściwe rozporządzenia krajowe zostały opracowane i opublikowane, zaś ich przepisy zaczęły obowiązywać od dnia 15 lutego br.</p>
        <p xml:id="div-16">Ustanowienie maksymalnego poziomu dofinansowania ma na celu przyspieszenie procesu organizowania się producentów owoców i warzyw we wstępnie uznane grupy i organizacje producentów owoców i warzyw, powinno być zachętą do przyspieszenia procesu tworzenia się grup producentów owoców i warzyw z jednej strony, a z drugiej umożliwić im wyposażenie w niezbędną do działalności infrastrukturę.</p>
        <p xml:id="div-17">Prezentowane wcześniej postulaty dotyczące reformy wspólnej organizacji rynku owoców i warzyw są przedstawiane przez przedstawicieli MR i RW w trakcie spotkań z przedstawicielami innych krajów członkowskich, jako kwestie priorytetowe. W celu pozyskania przychylności dla polskich postulatów, 10 lutego 2006 r., Minister Rolnictwa i Rozwoju Wsi zwrócił się listownie do Ministrów Rolnictwa wszystkich pozostałych krajów członkowskich prezentując stanowisko strony polskiej dotyczące planowanej reformy. Z dotychczas uzyskanych odpowiedzi wynika, że ta inicjatywa przyczyniła się do lepszego zrozumienia stanowiska strony polskiej przez inne kraje członkowskie oraz uzyskania deklaracji poparcia od kilku krajów członkowskich. Realne wyniki tych starań będą dostrzegalne w połowie roku 2006, kiedy będzie przygotowywana propozycja rozwiązań w formie projektu nowego rozporządzenia Rady oraz podczas głosowania nad tym projektem.</p>
        <p xml:id="div-18">Sprawy związane z rynkiem owoców miękkich, poza dyskusją nad reformą wspólnej organizacji rynku owoców i warzyw, są podejmowane przez Polskę również na innych forach organów wspólnotowych. Polska zgłosiła stosowne postulaty podczas debaty na temat stanowiska Wspólnoty na forum WTO (wniosek o nadanie owocom miękkim statusu produktów wrażliwych).</p>
        <p xml:id="div-19">Nawiązując do kwestii eksportu owoców miękkich do Rosji, uprzejmie informuję, że z dniem 14 listopada 2005 r. Federacja Rosyjska wprowadziła zakaz importu z Polski na rynek rosyjski produktów roślinnych. W związku z powstałą trudną sytuacją w jakiej znaleźli się polscy producenci i eksporterzy Prezes Rady Ministrów zarządzeniem Nr 114 z dnia 15 listopada 2005 r. powołał Zespół do Spraw Analizy Sytuacji w Eksporcie Produktów Pochodzenia Zwierzęcego, Roślin i Produktów Roślinnych do Federacji Rosyjskiej, którego celem jest ustalenie stanu faktycznego i przyczyn wprowadzonych barier i ograniczeń oraz wypracowanie propozycji działań w celu zniesienia istniejących barier i ograniczeń. Rozmowy z Federacją Rosyjską w sprawie zakazu importu polskiej żywności toczą się od ponad pięciu miesięcy. Zdaniem strony polskiej, żądania wysunięte przez Rosję wykraczają poza możliwości uzgodnień bilateralnych i wymagają decyzji Komisji Europejskiej.</p>
        <p xml:id="div-20">Pragnę zapewnić, że ostateczne wyjaśnienie kwestii dotyczących handlu z Rosją jest dla mnie sprawą priorytetową i resort rolnictwa dołoży wszelkich starań, aby problem ten został jak najszybciej rozwiązany.</p>
        <p xml:id="div-21">Odnośnie eksportu trzody chlewnej do Rosji, Danii i Norwegii uprzejmie informuję, iż Polska w ostatnich dwóch latach nie eksportowała żywej trzody chlewnej do Danii ani do Norwegii. Eksport trzody do Rosji rozwija się w obecnym okresie bardzo dobrze. W drugiej połowie 2005 r. średnio miesięcznie eksportowano do Rosji ponad 1,1 tys. ton trzody chlewnej żywej, a w dwóch pierwszych miesiącach 2006 r. średnio po ponad 1,2 tys. ton. W dwóch pierwszych miesiącach 2006 r. 1/3 eksportu żywych świń trafiła do Rosji, co stawiało ją na drugim miejscu po Węgrzech.</p>
        <p xml:id="div-22">Do obecnej trudnej sytuacji sektora produkcji wieprzowiny w największym stopniu przyczynił się znaczny wzrost produkcji trzody chlewnej w Polsce. Według GUS w listopadzie 2005 r. pogłowie świń było aż o 7,6% wyższe niż rok wcześniej. Wzrost pogłowia był rezultatem dobrej koniunktury dla producentów utrzymującej się od momentu wstąpienia Polski do UE. W 2004 r. znacznie wzrosła opłacalność produkcji żywca i wielu producentów podjęło decyzję o zwiększeniu jej skali. Wśród innych czynników wpływających na trudną sytuację producentów trzody należy wymienić również wysoki kurs złotego utrudniający eksport oraz w mniejszym stopniu zakaz eksportu mięsa do Rosji i na Ukrainę.</p>
        <p xml:id="div-23">Dostrzegając wagę poruszonych przez Panią Poseł Alinę Gut problemów, nadmieniamy, iż są one także w zakresie ich rozwiązania priorytetowe dla Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi, czemu dał wyraz we wstępnym raporcie otwarcia, który to raport załączamy do niniejszej odpowiedzi na interpelację. Mam nadzieję, że powyższe wyjaśnienia stanowią wyczerpującą odpowiedź na pytania Pani Poseł Aliny Gut.</p>
        <p xml:id="div-24">Z poważaniem</p>
        <p xml:id="div-25">Sekretarz stanu</p>
        <p xml:id="div-26">Marek Zagórski</p>
        <p xml:id="div-27">Warszawa, dnia 19 maja 2006 r.</p>
        <p xml:id="div-28">Rozporządzenia, o których mowa to:</p>
        <p xml:id="div-29">- rozporządzenie z dnia 30 grudnia 2005 r. w sprawie szczegółowych warunków przyznawania pomocy finansowej wstępnie uznanej grupie producentów owoców i warzyw oraz wykazu kwalifikowanych kosztów inwestycji ujętych w zatwierdzonym planie dochodzenia do uznania (Dz.U. Nr 16, poz. 121),</p>
        <p xml:id="div-30">- rozporządzenie z dnia 5 stycznia 2006 r. w sprawie wysokości krajowych środków finansowych przeznaczonych na pokrycie części kwalifikowanych kosztów inwestycji ujętych w zatwierdzonym planie dochodzenia do uznania (Dz.U. Nr 16, poz. 122).</p>
        <p xml:id="div-31">Informacja na temat wsparcia uregulowanego ww. przepisami ukazała się na stronie internetowej Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi w pierwszym tygodniu stycznia br.</p>
      </body>
    </text>
  </TEI>
</teiCorpus>