text_structure.xml
14.4 KB
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50
51
52
53
54
55
56
<?xml version='1.0' encoding='UTF-8'?>
<teiCorpus xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">
<xi:include href="PPC_header.xml"/>
<TEI>
<xi:include href="header.xml"/>
<text>
<body>
<p xml:id="div-1">Szanowny Panie Marszałku! W odpowiedzi na przesłane przez pana Marszałka zapytanie Pani Hanny Gronkiewicz-Waltz, Posłanki na Sejm Rzeczypospolitej Polskiej (znak SPS-024-1002/06), w sprawie sposobu rozwiązania problemu tzw. gruntów warszawskich objętych dekretem z dnia 26 października 1945 r. o własności i użytkowaniu gruntów na obszarze m.st. Warszawy, jak również w nawiązaniu do odpowiedzi z dnia 2 lutego 2006 r. w powyższej sprawie uprzejmie wyjaśniam, co następuje:</p>
<p xml:id="div-2">Dekret o gruntach warszawskich z dnia 26 października 1945 r. objął obszar miasta stołecznego Warszawy o powierzchni ok. 14. 146 ha. Skutkiem wejścia w życie dekretu w dniu 21 listopada 1945 r. było przejście z mocy prawa wszystkich gruntów w granicach miasta na rzecz gminy miasta stołecznego Warszawy, a w 1950 r. na rzecz Skarbu Państwa w związku ze zniesieniem samorządu terytorialnego. Budynki znajdujące się na gruntach przechodziły na własność gminy tylko wówczas, gdy ich właściciele lub ich następcy nie złożyli w terminie wniosku o oddanie gruntu w użytkowanie, wieczystą dzierżawę lub gdy ich wnioski zostały rozpatrzone odmownie.</p>
<p xml:id="div-3">Właściciele nieruchomości warszawskich lub ich następcy prawni złożyli około 17 tys. wniosków o przyznanie prawa użytkowania wieczystego oraz zwrot budynków, jeśli grunt w chwili przejęcia był zabudowany. Część z tych wniosków została rozpatrzona odmownie w latach ubiegłych, a pozostałe w ogóle nie zostały rozpatrzone. Wskutek tego budynki znajdujące się na tych gruntach przechodziły na własność Skarbu Państwa.</p>
<p xml:id="div-4">Począwszy od lat 90. dawni właściciele lub ich spadkobiercy podejmują działania, ponawiając wnioski lub wnioski załatwione odmownie, o stwierdzenie ich nieważności z powodu naruszenia prawa.</p>
<p xml:id="div-5">Na podstawie obecnie obowiązujących przepisów mamy do czynienia z następującymi kategoriami postępowań, których przedmiotem są roszczenia o zwrot nieruchomości warszawskich:</p>
<p xml:id="div-6">1) wnioski o przyznanie użytkowania wieczystego składane na podstawie art. 7 dekretu o gruntach warszawskich - dotychczas nierozpoznane,</p>
<p xml:id="div-7">2) wnioski o przyznanie użytkowania wieczystego składane na podstawie at. 7 dekretu o gruntach warszawskich uprzednio rozstrzygane odmownie, a obecnie stwierdzono nieważność tych rozstrzygnięć,</p>
<p xml:id="div-8">3) wnioski rozpoznawane w trybie art. 214 obowiązującej ustawy o gospodarce nieruchomościami (wnioski składane w trybie uchwały nr. 11 Rady Ministrów z 1965 r. nigdy nierozpoznane lub rozpoznane odmownie),</p>
<p xml:id="div-9">4) wnioski rozpoznawane w trybie art. 215 obowiązującej ustawy o gospodarce nieruchomościami (o odszkodowanie za przejęte gospodarstwo rolne w granicach działania dekretu, dom jednorodzinny, jeżeli przeszedł na własność Skarbu Państwa, po dniu 5 kwietnia 1958 r.),</p>
<p xml:id="div-10">5) wnioski, które zostały złożone poza terminami określonymi w dekrecie o gruntach warszawskich oraz przepisach ustaw regulujących dochodzenie roszczeń warszawskich lub w ogóle nie zostały złożone. Z tego powodu wnioskodawcy ci nie mają żadnych możliwości prawnych ubiegania się o zwrot nieruchomości na podstawie obowiązujących przepisów.</p>
<p xml:id="div-11">Postępowania w podanym powyżej zakresie prowadzi Prezydent Miasta Stołecznego Warszawy:</p>
<p xml:id="div-12">- w odniesieniu do nieruchomości Skarbu Państwa - jako Starosta wykonujący zadania z zakresu administracji rządowej, zaś</p>
<p xml:id="div-13">- w odniesieniu do nieruchomości stanowiących własność miasta stołecznego Warszawy - jako organ gminy.</p>
<p xml:id="div-14">Do końca roku 2005 zostało wydanych około 2250 decyzji administracyjnych dotyczących zwrotu bądź odmowy zwrotu nieruchomości. Zwrócono 1879 nieruchomości, w tym około 1200 zabudowanych małymi domami mieszkalnymi i kamienicami, reszta - to decyzje pozytywne dotyczące zwrotu nieruchomości niezabudowanych. Pozostałe decyzje były albo odmowne, albo umarzające postępowanie.</p>
<p xml:id="div-15">Postępowania w sprawach dotyczących zwrotu nieruchomości przeciągają się w czasie z uwagi na ich duży stopień trudności, wynikający z ich natury prawnej jak i faktycznej. Pani Poseł słusznie stwierdziła, że stan taki utrudnia proces inwestowania w Warszawie.</p>
<p xml:id="div-16">Z tego też powodu uchwalenie odrębnej regulacji ustawowej roszczeń do gruntów warszawskich jest konieczne.</p>
<p xml:id="div-17">Według szacunków podanych przez Biuro Gospodarki Nieruchomościami Urzędu Miasta Stołecznego Warszawy, poza zwrotami w naturze nieruchomości warszawskich, skala rekompensaty w wysokości 15% wartości przejętych gruntów wynosi około 9 mld zł, a odszkodowanie za przejęte budynki, które z różnych powodów nie mogą być zwrócone w naturze, wynosi około 3,7 mld zł. W sumie wydatki wynikające z uregulowań projektowanej ustawy mogą wynieść 12-13 mld zł.</p>
<p xml:id="div-18">Mając na względzie podane powyżej uwarunkowania, Ministerstwo Skarbu Państwa podjęło prace nad projektem ustawy o gruntach warszawskich na podstawie założeń opracowanych przez Urząd Miasta Stołecznego Warszawy. W styczniu 2006 r. pierwsza, robocza wersja projektu ustawy, na podstawie wspomnianych założeń miasta stołecznego Warszawy, została przygotowana w Ministerstwie Skarbu Państwa.</p>
<p xml:id="div-19">Jednym z podstawowych warunków realizacji ustawy jest w miarę dokładne określenie możliwości udziału miasta stołecznego Warszawy w sfinansowaniu wypłaty rekompensat oraz odszkodowań, o których mowa powyżej.</p>
<p xml:id="div-20">W tej sprawie Ministerstwo Skarbu Państwa podjęło działania mające na celu uzgodnienie z Prezydentem Miasta Stołecznego Warszawy wielkości udziału miasta stołecznego Warszawy w sfinansowaniu rekompensat oraz odszkodowań za przejęte grunty warszawskie.</p>
<p xml:id="div-21">W ramach wspomnianych prac nad projektem ustawy o regulacji skutków prawnych dekretu z dnia 26 października 1945 r. o własności i użytkowaniu gruntów na obszarze m.st. Warszawy przyjęto koncepcję, polegającą na objęciu ustawą;</p>
<p xml:id="div-22">- wniosków o zwrot nieruchomości złożonych w terminach określonych we wspomnianych powyżej przepisach, a nierozpatrzonych do chwili obecnej,</p>
<p xml:id="div-23">- wniosków, które zostały załatwione odmownie z innych powodów niż niezgodność z planem zagospodarowania przestrzennego,</p>
<p xml:id="div-24">- wniosków, które nie zostały złożone lub zostały złożone poza terminami ustawowymi.</p>
<p xml:id="div-25">W przypadku pierwszej grupy wniosków przewiduje się zwrot nieruchomości (ustanowienie użytkowania wieczystego gruntu i zwrot budynku, o ile grunt w dniu przejęcia był zabudowany). Zwrot następować będzie pod pewnymi warunkami (na przykład nieruchomość nie jest przeznaczona w planie zagospodarowania przestrzennego na cele publiczne określone w odrębnych ustawach), jeżeli nie będzie można jej zwrócić, to wnioskodawcy przysługiwać będzie odszkodowanie.</p>
<p xml:id="div-26">W przypadku drugiej grupy wniosków, gdzie wydano decyzje odmowne z innych przyczyn niż niezgodność z planem zagospodarowania przestrzennego, przysługiwałoby odszkodowanie za szkodę rzeczywistą lub nieruchomość zamienna.</p>
<p xml:id="div-27">W przypadku trzeciej grupy wniosków, gdzie złożono wnioski poza terminami określonymi w dekrecie o gruntach warszawskich lub odrębnych przepisach regulujących dochodzenie roszczeń w wyniku przejęcia nieruchomości lub w ogóle ich nie złożono, przysługiwałaby rekompensata w wysokości 15% wartości przejętej nieruchomości warszawskiej. Jak wspomniano wcześniej, wnioskodawcy ci nie mają obecnie żadnych możliwości prawnych dochodzenia roszczeń o zwrot nieruchomości.</p>
<p xml:id="div-28">Zwrot nieruchomości (ustanowienie użytkowania wieczystego gruntu oraz zwrot budynku) następowałby oczywiście w większości przypadków z zasobu nieruchomości gminy miasta stołecznego Warszawy, a w niektórych przypadkach z zasobu nieruchomości Skarbu Państwa, ponieważ większość nieruchomości warszawskich została skomunalizowana w 1990 r.</p>
<p xml:id="div-29">Wypłata wspomnianych odszkodowań oraz rekompensat następowałaby z Funduszu Reprywatyzacyjnego, utworzonego w projekcie ustawy regulującej skutki reformy rolnej i nacjonalizacji - o rekompensatach za przejęte przez Państwo nieruchomości i niektóre inne składniki (druk sejmowy nr 133), na bazie istniejącego państwowego funduszu celowego pod nazwą Fundusz Reprywatyzacji, który powstał na podstawie art. 56 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 1996 r. o komercjalizacji i prywatyzacji (Dz. U. z 2002 r. Nr 171, poz. 1397, ze zm.).</p>
<p xml:id="div-30">Dysponentem środków Funduszu byłby Minister Skarbu Państwa. Odszkodowania wypłacane byłyby w pięciu równych ratach rocznych i podlegałyby waloryzacji. Pierwsza rata odszkodowania i rekompensaty wypłacana byłyby w terminie 6 miesięcy od wydania ostatecznej decyzji o przyznaniu odszkodowania lub rekompensaty, jednak nie wcześniej niż w 2009 r.</p>
<p xml:id="div-31">Termin uruchomienia pierwszych wypłat w 2009 r. jest podyktowany zarówno koniecznością stworzenia odpowiednich wykazów nieruchomości przeznaczonych do oddania w użytkowanie wieczyste, wykazów nieruchomości zamiennych, jak też koniecznością stworzenia odpowiedniej infrastruktury technicznej, przygotowania rejestrów wypłat rekompensat i odszkodowań. Przede wszystkim jednak - koniecznością zebrania stosownych środków na rachunku Funduszu.</p>
<p xml:id="div-32">Środki zgromadzone na Funduszu pochodzić będą z wpływów ze sprzedaży 5% akcji (rezerwa reprywatyzacyjna) oraz ze sprzedaży nieruchomości rolnych Skarbu Państwa (500 tys. ha), 5% wpływów wpłacanych przez jednostki samorządu terytorialnego z gospodarowania nieruchomościami przekazanymi przez Skarb Państwa jednostkom samorządu terytorialnego po 1990 r. Przewidywane skumulowane wpływy na podstawie szacunków (przy założeniu utrzymania tempa prywatyzacji) wyniosłyby około 12 mld zł.</p>
<p xml:id="div-33">Z Funduszu Reprywatyzacyjnego finansowane byłyby wszystkie wypłaty rekompensat i odszkodowań zarówno na podstawie ustawy ˝reprywatyzacyjnej˝, jak i ustawy o gruntach warszawskich. Szacowana suma wszystkich wypłat odszkodowań i rekompensat wyniosłaby około 23-24 mld zł, jednak byłyby one rozłożone w czasie (5 lat od wydania ostatecznej decyzji, począwszy od 2009 r.).</p>
<p xml:id="div-34">Prezydent Miasta Stołecznego Warszawy zadeklarował niedawno w piśmie do Ministra Skarbu Państwa możliwość przekazywania rocznie kwoty 500 mln na sfinansowanie odszkodowań i rekompensat za przejęte grunty warszawskie (przez 5 lat ogólna suma wyniosłaby 2,5 mld zł). Kwota potrzebna na pokrycie wszystkich odszkodowań i rekompensat za grunty warszawskie, według szacunków Biura Gospodarki Nieruchomościami Urzędu Miasta Stołecznego Warszawy, wynosi około 12-13 mld zł. Jak widać, do sfinansowania wypłaty odszkodowań i rekompensat z tytułu przejęcia gruntów warszawskich przez Fundusz Reprywatyzacyjny brakuje około 10 mld zł. Wymaga to dalszych konsultacji i uzgodnień z Prezydentem Miasta Stołecznego Warszawy.</p>
<p xml:id="div-35">W przypadku niedoboru środków przeznaczonych na wypłatę rekompensat lub odszkodowań można byłoby również wystąpić o stosowną pożyczką z budżetu państwa.</p>
<p xml:id="div-36">W tym stanie rzeczy należy zgodzić się z stanowiskiem Prezydenta Miasta Stołecznego Warszawy wskazującym na potrzebę kontynuowania prac nad projektem ustawy w celu dokonania koniecznych zmian, pozwalających w konsekwencji na stworzenie kompletnej regulacji dotyczącej gruntów warszawskich, deklarując jednocześnie udział przedstawicieli miasta stołecznego Warszawy w pracach nad ww. projektem.</p>
<p xml:id="div-37">Podsumowując, wszystkie przedstawione przeze mnie wyżej problemy dotyczące najważniejszych uwarunkowań przy pracach nad projektem, jak również konieczność zachowania odpowiednich procedur legislacyjnych spowodowały, że projektowana ustawa o gruntach warszawskich nie może być jeszcze skierowana do Sejmu RP.</p>
<p xml:id="div-38">Przewiduje się, że prace przedstawicieli Ministerstwa Skarbu Państwa oraz Urzędu Miasta Stołecznego Warszawy nad wspomnianymi zmianami do projektu ustawy o gruntach warszawskich potrwają do trzeciego kwartału 2006 r. i jest to spodziewany termin, w jakim projekt ustawy o gruntach warszawskich mógłby zostać skierowany przez Radę Ministrów do Sejmu RP.</p>
<p xml:id="div-39">Równocześnie pragnę przypomnieć, iż projekt ustawy o rekompensatach za przejęte przez państwo nieruchomości i niektóre inne składniki mienia został zaakceptowany przez nowo powołaną Radę Ministrów w takiej formie, w jakiej został skierowany do Sejmu IV kadencji i w jakiej trwały nad nim prace w podkomisji nadzwyczajnej.</p>
<p xml:id="div-40">Projekt powyższy w dniu 9 grudnia 2005 r. został przekazany przez Radę Ministrów na ręce Marszałka Sejmu RP do pierwszego czytania. Pierwsze czytanie projektu ustawy o rekompensatach za przejęte przez państwo nieruchomości oraz niektóre inne składniki mienia planowane początkowo w Sejmie na styczeń 2006 r., w rezultacie zostało odłożone na późniejszy termin.</p>
<p xml:id="div-41">Uważam, iż tylko uchwalenie obydwu projektów ww. ustaw zapewni spójną regulację roszczeń będących skutkiem dekretów i ustaw nacjonalizacyjnych w latach 1944-1962.</p>
<p xml:id="div-42">Z poważaniem</p>
<p xml:id="div-43">Podsekretarz stanu</p>
<p xml:id="div-44">Piotr Rozwadowski</p>
<p xml:id="div-45">Warszawa, dnia 15 maja 2006 r.</p>
</body>
</text>
</TEI>
</teiCorpus>