text_structure.xml
13.4 KB
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
46
<?xml version='1.0' encoding='UTF-8'?>
<teiCorpus xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">
<xi:include href="PPC_header.xml"/>
<TEI>
<xi:include href="header.xml"/>
<text>
<body>
<p xml:id="div-1">Szanowny Panie Marszałku! Na wstępie pragnę podziękować Panu Posłowi Jerzemu Zawiszy za okazaną troskę o wyniki sektora górnictwa węgla kamiennego. Sektora, który od lat poddany jest procesowi reform finansowanych w większości ze środków budżetu państwa, ponieważ jego waga dla polskiej gospodarki w aspekcie bezpieczeństwa energetycznego nie podlega dyskusji.</p>
<p xml:id="div-2">Cytowane przez Pana Posła za prasą specjalistyczną stwierdzenia są prawdziwe. Wynik finansowy netto zmniejszył się ze 154,9 mln zł za styczeń 2005 r. do 46,6 mln zł za styczeń 2006 r. Ma to wpływ na pogorszenie płynności finansowej sektora.</p>
<p xml:id="div-3">W oparciu o informację Izby Skarbowej w Katowicach można stwierdzić, iż w okresie 2 miesięcy 2006 r. górnictwo węgla kamiennego uzyskało dodatni wynik finansowy netto w wysokości 75.036,0 tys. zł, który jest o 73,7% niższy od zysku osiągniętego w analogicznym okresie roku ubiegłego (284.796,0 tys. zł).</p>
<p xml:id="div-4">Na efekty finansowe sektora wpływ miał bezpośrednio wynik ze sprzedaży węgla. Za 2 miesiące 2006 r. wynik ten ukształtował się na poziomie 167.186 tys. zł. i był o 70,6% niższy niż w analogicznym okresie roku ubiegłego (568.508,0 tys. zł.).</p>
<p xml:id="div-5">Szukając przyczyn tego stanu rzeczy można stwierdzić, nadal bazując na ustaleniach raportu Izby Skarbowej w Katowicach, iż pogorszenie wyniku ze sprzedaży węgla było głównie konsekwencją spadku średniej ceny zbytu węgla o 25,98 zł/t, przy wzroście jednostkowego kosztu zbytu węgla zaledwie o 2,13 zł/t.</p>
<p xml:id="div-6">Mając na uwadze niewielki wzrost kosztu zbytu węgla oraz wzrost wolumenu sprzedaży węgla w okresie 2 miesięcy 2006 r. który wyniósł 16.015,5 mln ton (w analogicznym okresie roku 2005 sprzedaż wyniosła 14.234,2 mln ton), można stwierdzić, iż sektor górnictwa węgla kamiennego jest bardzo podatny na wahania cen na rynku polskim oraz rynku światowym, gdzie wysyłana jest ok. 1/5 wydobywanego węgla. W rezultacie pogarszającej się koniunktury na węgiel średnia cena obniżyła się z poziomu 202,81 zł/t w pierwszych 2 miesiącach 2005 r. do 176,83 zł/t w analogicznym okresie 2006 r., przy czym średnia cena węgla koksowego spadła z 408,34 zł/t do 285,69 zł/t.</p>
<p xml:id="div-7">Niemniej jednak mimo spadku przychodów sektora zadłużenie górnictwa, a więc zobowiązania długoterminowe i krótkoterminowe, w porównaniu ze stanem na dzień 28.02.2005 r. zmniejszyło się o 10,4% z 6.860.173,0 tys. zł na dzień 28.02.2005 r. do 6.147.569,0 tys. zł na dzień 28.02 2006 r.</p>
<p xml:id="div-8">Szukając przyczyn pogorszenia, należy uwzględnić, że w II połowie 2005r. nastąpił spadek cen węgla na światowych rynkach zbytu oraz wzrost cen wyrobów stalowych i energii, co miało znaczący wpływ na kształtowanie się kosztów działalności operacyjnej w górnictwie. Wzrost cen wyrobów stalowych wpływa bowiem na wzrost cen nowych środków trwałych i materiałów. Dla przykładu w porównaniu do stycznia 2005 r. w styczniu 2006 r. koszty amortyzacji wzrosły ze 110,1 mln zł do 150,8 mln zł, tj. o 36,9%. Koszty energii wzrosły natomiast z 80,1 mln zł do 105,8 mln zł, tj. o 32,1%.</p>
<p xml:id="div-9">Mając na uwadze przedstawioną powyżej charakterystykę wyników ekonomiczno-finansowych górnictwa węgla kamiennego za 2 miesiące 2006 r., poniżej przedstawiam wyjaśnienia do zadanych zapytań:</p>
<p xml:id="div-10">1. Czy zasadne jest stwierdzenie, że ostatnie trzy lata nie zostały wykorzystane na przekształcenia branży, co spowodowało utknięcie ich w martwym punkcie?</p>
<p xml:id="div-11">W latach 2003-2005 górnictwo węgla kamiennego uzyskało dodatni wynik finansowy głównie dzięki poprawie koniunktury i wzrostowi cen na rynkach światowych. Wzrost ten wpłynął na stopniową poprawę wskaźników płynności finansowej, co w konsekwencji umożliwiło wywiązywanie się przedsiębiorstw górniczych z bieżących zobowiązań publicznoprawnych i cywilnoprawnych.</p>
<p xml:id="div-12">Niestety korzystna sytuacja nie została w tym czasie w pełni wykorzystana do działań mających na celu przygotowanie sektora do załamania koniunktury, co nastąpiło na przełomie 2005 r. i 2006 r. Wydaje się, iż zarówno nadzorujący funkcjonowanie sektora górnictwa węgla kamiennego jak i zarządzający przedsiębiorstwami górniczymi uwierzyli, iż trend cenowy roku 2004 i pierwszej połowy 2005 r. będzie na tyle trwały, iż nie trzeba będzie podejmować dalszych trudnych działań restrukturyzacyjnych i porządkujących. Uwaga zarządzających skupiona została na przedstawianiu doskonałych wyników sektora, które osiągnięto głównie dzięki wysokim cenom na rynkach światowych. W tej sytuacji spowolniono lub nawet zaprzestano działań związanych z redukcją i ograniczaniem kosztów (np. wzrosły płace ponad wskaźnik Komisji Trójstronnej).</p>
<p xml:id="div-13">W latach 2004-2005 zmniejszono zdolności produkcyjne sektora górniczego o 4,75 mln ton/rok. Przyjęte założenia programowe zostały więc zrealizowane w 80%. Nie zrealizowano założeń w zakresie zmniejszenia zatrudnienia. W latach 2004-2005 odeszło z sektora 16,6 tys. osób, a zakładano, że odejdzie 21,5 tys. osób. Zrealizowano zatem 77,2% przyjętych założeń.</p>
<p xml:id="div-14">Niepokój budzą rosnące, od początku reformy, koszty wydobycia węgla. Kosztów tych nie udało się ograniczyć, co stanowi istotne zagrożenie dla osiągnięcia stabilnej rentowności przez przedsiębiorstwa górnicze. Szczególny niepokój budzi wzrost kosztów usług obcych (w roku 2005 wzrost ten wyniósł 12,4% w stosunku do 2006 r.) oraz jednostkowy wzrost kosztów wynagrodzeń z narzutami. W 2006 r. koszty wynagrodzeń wzrosły o 182,8 mln zł w porównaniu do roku 2005, przy jednoczesnym spadku zatrudnienia. Wzrosły również zapasy węgla na składach kopalń.</p>
<p xml:id="div-15">Przegląd i ocena efektów działań restrukturyzacyjnych oraz analiza aktualnego stanu górnictwa węgla kamiennego wykazuje, iż sektor ten może w najbliższym czasie stanąć przed poważnym problemem załamania się sytuacji finansowej. Symptomem pogarszającej się sytuacji są przytoczone na wstępie wyniki za pierwsze 2 miesiące 2006 r.</p>
<p xml:id="div-16">Aby przeciwdziałać powyższym zjawiskom oraz uniknąć sytuacji obciążenia po raz kolejny budżetu państwa kosztami następnej reformy górnictwa węgla kamiennego, Minister Gospodarki, korzystając z uprawnień właścicielskich, dokonał zmian w organach nadzorczych oraz zobligował je do przeprowadzenia szczegółowych i wnikliwych kontroli w każdym aspekcie działalności przedsiębiorstw górniczych. Wyniki kontroli i analiz powinny zidentyfikować nieprawidłowości i zagrożenia w celu ich eliminacji.</p>
<p xml:id="div-17">Można stwierdzić, że w ostatnich trzech latach nastąpiły zmiany struktury organizacyjnej sektora górniczego, jednak nie na tyle głębokie, aby w pełni przygotować sektor do konkurencji z innymi producentami węgla na rynkach światowych oraz do konkurencji z innymi nośnikami energii. Dlatego w mojej ocenie niezwykle ważne jest, aby w przyszłości postawić na:</p>
<p xml:id="div-18">- wyeliminowanie z sektora górnictwa węgla kamiennego wszelkich niewłaściwych działań i patologii, mających miejsce w tym sektorze i jego otoczeniu,</p>
<p xml:id="div-19">- utrzymanie bezpieczeństwa energetycznego kraju oraz współuczestniczenie w zwiększaniu poziomu bezpieczeństwa energetycznego Unii Europejskiej przez wykorzystanie polskich zasobów węgla kamiennego,</p>
<p xml:id="div-20">- rozwój nowych technologii spalania i przetwórstwa węgla kamiennego, z uwzględnieniem najlepszych dostępnych technologii w tym zakresie i wykorzystaniem polskiej myśli naukowo-technicznej,</p>
<p xml:id="div-21">-dostosowanie zdolności produkcyjnych kopalń do potrzeb rynku krajowego oraz ekonomicznie opłacalnej sprzedaży na jednolitym rynku europejskim,</p>
<p xml:id="div-22">- dostosowanie zatrudnienia do potrzeb produkcyjnych z jednoczesnym zapewnieniem wzrostu wydajności i efektywności pracy oraz warunków bezpieczeństwa pracy, przy podniesieniu poziomu technologicznego wydobycia i kwalifikacji załóg,</p>
<p xml:id="div-23">- uzyskanie i utrzymanie przez przedsiębiorstwa górnicze stabilnej rentowności, ekonomicznej efektywności oraz konkurencyjności na jednolitym rynku europejskim (między innymi przez usprawnienie struktury organizacyjnej przedsiębiorstw górniczych),</p>
<p xml:id="div-24">- uzyskanie i utrzymanie przez redukcję kosztów we wszystkich obszarach działalności zadowalającego poziomu płynności finansowej oraz zdolności kredytowej w celu zapewnienia stabilnego funkcjonowania i rozwoju przedsiębiorstw górniczych,</p>
<p xml:id="div-25">- zapewnienie stabilnych i bezpiecznych miejsc pracy w regionie śląskim, gdzie istnieją problemy społeczne z uwagi na realizowane w latach ubiegłych procesy restrukturyzacji przemysłów ciężkich.</p>
<p xml:id="div-26">Szczególnie istotnym zadaniem jest ograniczenie nadmiernego zatrudnienia wśród pracowników powierzchniowych. Nadal pozostają do rozwiązania takie problemy, jak m.in.: zakończenie restrukturyzacji finansowej, wzrastające koszty produkcji węgla, niska dynamika zbywania majątku nieprodukcyjnego i zbędnego majątku produkcyjnego oraz niezadowalająca dynamika ograniczania negatywnego oddziaływania górnictwa na środowisko i szkody górnicze, w tym rekultywacja zdegradowanych działalnością górniczą terenów.</p>
<p xml:id="div-27">W dłuższej perspektywie wyzwaniem dla sektora będzie narastająca konkurencja na rynku krajowym ze strony importowanych nośników energii, w tym gazu, natomiast na rynkach eksportowych ze strony tanich producentów węgla, charakteryzujących się wyższą wydajnością i niższymi kosztami produkcji niż przedsiębiorstwa polskie. Wykorzystanie węgla na rynku krajowym do produkcji energii elektrycznej może zostać także ograniczone przez limity emisji gazów cieplarnianych, gdyż sektor energetyczny będzie musiał z jednej strony spełnić wymagania Unii Europejskiej, z drugiej zaś dążyć do zaoszczędzenia możliwie największej części przyznanego limitu, by móc go odsprzedać.</p>
<p xml:id="div-28">2. Czy w ostatnich trzech latach sprecyzowano zamiar wykorzystania branży węgla kamiennego w realizacji polityki energetycznej kraju teraz i w przyszłości?</p>
<p xml:id="div-29">Rolę górnictwa węgla kamiennego w zapewnieniu bezpieczeństwa energetycznego w perspektywie do 2025 r. określa przyjęty przez Radę Ministrów dniu 4 stycznia 2005 r. dokument pt. ˝Polityka energetyczna Polski do 2025 r.˝. Dokument ten stwierdza, że posiadane zasoby węgla kamiennego i brunatnego oraz koszt pozyskania z nich energii elektrycznej i cieplnej wskazują, że w horyzoncie do 2025 r. zasoby wymienionych nośników będą dostarczały podstawowego paliwa do wytworzenia tych rodzajów energii. Dokument ten podkreśla przy tym, że - biorąc pod uwagę znaczenie węgla kamiennego w bilansie energetycznym Polski oraz rosnące uzależnienie UE od importu nośników energii - polski sektor górnictwa węgla kamiennego powinien odgrywać istotną rolę w zapewnieniu bezpieczeństwa energetycznego kraju i innych państw UE.</p>
<p xml:id="div-30">Ponadto pragnę zapewnić Pana Posła, iż zamierzeniem rządu jest utrzymanie roli węgla, w tym węgla kamiennego, w bilansie energetycznym kraju, szczególnie w świetle utrzymujących się wysokich cen nośników energii pierwotnej, a szczególnie ropy i gazu. Obecnie węgiel należy jednak postrzegać inaczej niż dotychczas, a więc nie tylko jako paliwo nadające się jedynie do spalania.</p>
<p xml:id="div-31">Wobec proekologicznej polityki światowej, polegającej na zwiększaniu produkcji energii ze źródeł odnawialnych, nie należy się spodziewać zwiększenia roli węgla w polskiej energetyce. Istnieją jednak znaczne rezerwy, wynikające z możliwości opracowania i wdrożenia nowych efektywnych technologii spalania, nowych technologii przerobu węgla na paliwa płynne oraz produkcji ekologicznego węgla o wysokiej jakości.</p>
<p xml:id="div-32">Przy utrzymujących się wysokich cenach ropy naftowej i gazu możliwości zwiększenia roli węgla kamiennego należy upatrywać w rozwoju jego przetwórstwa na paliwa płynne oraz we wdrażaniu technologii czystego spalania węgla (clean coal technology - CCT). Działania w ramach CCT, obejmujące opracowywanie nowych technologii wydobycia, wzbogacania i utylizacji węgla, których celem jest produkcja paliwa przyjaznego środowisku naturalnemu i czystej energii, dają coraz lepsze efekty na całym świecie. W tym względzie Polska - w ramach Komisji Europejskiej - podejmuje wysiłki wraz z innymi europejskimi producentami i użytkownikami węgla.</p>
<p xml:id="div-33">Z poważaniem</p>
<p xml:id="div-34">Minister Piotr Grzegorz Woźniak</p>
<p xml:id="div-35">Warszawa, dnia 8 maja 2006 r.</p>
</body>
</text>
</TEI>
</teiCorpus>