text_structure.xml
7.33 KB
<?xml version='1.0' encoding='UTF-8'?>
<teiCorpus xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">
<xi:include href="PPC_header.xml"/>
<TEI>
<xi:include href="header.xml"/>
<text>
<body>
<p xml:id="div-1">W związku z nadesłanym przy piśmie z dnia 15 marca br., znak: SPS-024-712/06, zapytaniem posłanek Beaty Szydło i Moniki Ryniak, w sprawie interpretacji art. 77</p>
<p xml:id="div-2">§ 1 Kodeksu pracy w kwestii wypłaty diet za delegacje krajowe i zagraniczne kierowców zawodowych, przedstawiam Panu Marszałkowi następujące stanowisko.</p>
<p xml:id="div-3">1. Zgodnie z art. 29 § 1 Kodeksu pracy umowa o pracę powinna określać m.in. miejsce wykonywania pracy. Strony zawierające umowę o pracę mają dużą swobodę w określeniu miejsca pracy. Pod pojęciem miejsca pracy rozumie się - w świetle wyroku Sądu Najwyższego z 1 kwietnia 1985 r. (I PR 19/85, OSPiKA z 1986 r. Nr 3, poz. 46) - bądź stały punkt w znaczeniu geograficznym, bądź pewien oznaczony obszar, strefę określoną granicami jednostki administracyjnej podziału kraju lub w inny dostatecznie wyraźny sposób, w którym ma nastąpić świadczenie pracy. W orzeczeniu tym Sąd Najwyższy podkreśla konieczność odróżnienia ˝miejsca pracy˝ od ˝siedziby pracodawcy˝; pojęcia te nie mogą być ze sobą utożsamiane, jakkolwiek w praktyce, w określonych sytuacjach, mogą się one pokrywać.</p>
<p xml:id="div-4">Sposób określenia miejsca wykonywania pracy w umowie o pracę jest uzależniony zwłaszcza od charakteru prowadzonej przez pracodawcę działalności, rodzaju powierzonej pracownikowi pracy, związanego z nią stanowiska, a także specyfiki świadczenia pracy określonej rodzajowo.</p>
<p xml:id="div-5">Określenie w umowie o pracę miejsca jej wykonywania nie może być ogólnikowe, lecz musi być precyzyjne i skonkretyzowane. I tak np., jeżeli w umowie o pracę określi się miejsce pracy, posługując się zwrotem ˝ruchome miejsce pracy˝, to w istocie miejsce to pozostaje nieokreślone - nie można więc uznać, że spełnia ono wymagania art. 29 Kodeksu pracy.</p>
<p xml:id="div-6">Jako miejsce pracy można natomiast wskazać terytorium (obszar) całego kraju, pod warunkiem, że potrzeba takiego określenia miejsca pracy wynika ściśle z rodzaju bądź charakteru świadczonej pracy (np. przedstawiciel handlowy, kierowca - o ile ich praca faktycznie wymaga stałego przemieszczania się po terytorium całego kraju). Użycie takiego określenia jest jednak niedopuszczalne, jeżeli wyłącznym dla tego powodem i celem jest chęć wyłączenia przez pracodawcę stosowania części przepisów prawa pracy. Miejsce wykonywania pracy w umowie o pracę powinno być tak ustalone, aby nie wykluczało z góry możliwości skorzystania przez pracownika z uprawnień i świadczeń gwarantowanych przez przepisy K.p.</p>
<p xml:id="div-7">Należy przyjąć, że miejscem wykonywania przez pracownika pracy wymagającej przemieszczania się w przestrzeni lub ze zmianami miejsca wykonywania pracy (np. kierowcy, kolejarze, przedstawiciele handlowi) jest miejsce, w którym pracownik otrzymuje przydział zadań składających się na dany rodzaj pracy i jest kierowany do miejsca jej wykonania, a następnie składa sprawozdanie z ich wykonania.</p>
<p xml:id="div-8">W sytuacji gdy strony w umowie o pracę nie określiły miejsca pracy, to miejscem pracy będzie siedziba pracodawcy. Zgodnie bowiem z art. 454 § 2 Kodeksu cywilnego, w związku z art. 300 K.p., o miejscu wykonania zobowiązania mającego związek z przedsiębiorstwem (zakładem pracy) rozstrzyga miejsce, w którym znajduje się siedziba przedsiębiorstwa (czyli zarząd zakładu pracy).</p>
<p xml:id="div-9">Od miejsca pracy stanowiącego jeden z elementów umowy o pracę, rozumianego jako miejsce wykonywania zobowiązania przez pracownika, odróżnić trzeba miejsce wykonywania poszczególnych czynności wchodzących w skład danego rodzaju pracy. Jest to pojęcie szersze. Miejsce wykonywania obowiązków pracowniczych może się pokrywać z miejscem pracy, jakkolwiek może być usytuowane poza nim, w miejscach od niego oddalonych (np. na terenie innych miast na obszarze kraju czy nawet za granicą). Sytuacja taka dotyczy tych pracowników, którzy wykonują pracę związaną z przemieszczaniem się w przestrzeni, jak kierowcy czy przedstawiciele handlowi.</p>
<p xml:id="div-10">2. W myśl art. 77</p>
<p xml:id="div-11">§ 1 K.p. pracownikowi wykonującemu na polecenie pracodawcy zadanie służbowe poza miejscowością, w której znajduje się siedziba pracodawcy, lub poza stałym miejscem pracy przysługują należności na pokrycie kosztów związanych z podróżą służbową.</p>
<p xml:id="div-12">Ponieważ przepisy prawa pracy nie zawierają definicji ˝stałego miejsca pracy˝, można by przyjąć, iż do jego określenia, dla celów stosowania art. 77</p>
<p xml:id="div-13">, powinno dojść w układach zbiorowych pracy, regulaminach wynagradzania bądź w umowach o pracę zawieranych z pracownikami.</p>
<p xml:id="div-14">Zdaniem ministerstwa charakter i rodzaj pracy wykonywanej przez pracownika lub struktura organizacyjna pracodawcy determinują niejednokrotnie, iż stałym miejscem pracy pracownika może być np. więcej niż jedna miejscowość lub określona trasa.</p>
<p xml:id="div-15">Świadczenie pracy w miejscowości, w której znajduje się siedziba pracodawcy, lub w stałym miejscu pracy pracownika nie jest podróżą służbową, w rozumieniu powyższego przepisu, a tym samym nie rodzi obowiązku płacenia przez pracodawcę np. diet.</p>
<p xml:id="div-16">Sprawę uprawnień kierowców do diet należałoby zatem rozpatrywać na tle postanowień ich umów o pracę bądź treści układów zbiorowych pracy i regulaminów wynagradzania, gdyż - w myśl art. 77</p>
<p xml:id="div-17">§ 3 i 4 K.p. - pracodawcy spoza sfery budżetowej mogą ustalać we własnym zakresie warunki wypłacania pracownikom należności z tytułu podróży służbowej na obszarze kraju i poza jego granicami. Warunki wypłaty diet oraz innych należności kierowcom mogą być zatem zróżnicowane u poszczególnych pracodawców. Ustawowa gwarancja dotyczy jedynie stawki diety za dobę podróży, która nie może być niższa niż wysokość diety krajowej określonej dla pracownika sfery budżetowej; od 1 marca 2006 r. jest to kwota 22 zł.</p>
<p xml:id="div-18">3. Zgodnie z art. 21 ust. 1 pkt 16 lit. a ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz.U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176, z późn. zm.) wolne od podatku dochodowego są diety i inne należności za czas podróży służbowej pracownika do wysokości określonej w rozporządzeniu wydanym przez ministra właściwego do spraw pracy w sprawie wysokości oraz warunków ustalania należności przysługujących pracownikowi zatrudnionemu w państwowej lub samorządowej jednostce sfery budżetowej z tytułu podróży służbowej na obszarze kraju oraz poza granicami kraju (rozporządzenie z 19 grudnia 2002 r., Dz.U. Nr 236, poz. 1990 i 1991 - z późn. zm.).</p>
<p xml:id="div-19">Minister</p>
<p xml:id="div-20">Krzysztof Michałkiewicz</p>
<p xml:id="div-21">Warszawa, dnia 4 kwietnia 2006 r.</p>
</body>
</text>
</TEI>
</teiCorpus>