text_structure.xml
6.03 KB
<?xml version='1.0' encoding='UTF-8'?>
<teiCorpus xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">
<xi:include href="PPC_header.xml"/>
<TEI>
<xi:include href="header.xml"/>
<text>
<body>
<p xml:id="div-1">W odpowiedzi na wystąpienie Pana Marszałka z dnia 7 marca 2006 r. - znak SPS-024-576/06 - dotyczące zapytania Posła Józefa Piotra Klimy w sprawie możliwości zmiany definicji dochodu zawartej w ustawie o pomocy społecznej na potrzeby obliczania wysokości zasiłku stałego wyjaśniam.</p>
<p xml:id="div-2">Zgodnie z art. 8 ust. 3 i 4 ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (Dz.U. Nr 64, poz. 593, zm. Dz.U. Nr 99, poz. 1001 i Nr 273, poz. 2703 oraz z 2005 r. Nr 64, poz. 565, Nr 94, poz. 788, Nr 164, poz. 1366, Nr 175, poz. 1462, Nr 179, poz. 1487 i Nr 180, poz. 1493) za dochód uważa się sumę miesięcznych przychodów z miesiąca poprzedzającego złożenie wniosku lub w przypadku utraty dochodu z miesiąca, w którym wniosek został złożony, bez względu na tytuł i źródło ich uzyskania, jeżeli ustawa nie stanowi inaczej, pomniejszoną o:</p>
<p xml:id="div-3">1) miesięczne obciążenie podatkiem dochodowym od osób fizycznych;</p>
<p xml:id="div-4">2) składki na ubezpieczenie zdrowotne określone w przepisach o powszechnym ubezpieczeniu w Narodowym Funduszu Zdrowia oraz ubezpieczenia społeczne określone w odrębnych przepisach;</p>
<p xml:id="div-5">3) kwotę alimentów świadczonych na rzecz innych osób.</p>
<p xml:id="div-6">Do dochodu nie wlicza się jednorazowego pie'niężnego świadczenia socjalnego, wartości świadczeń w naturze oraz świadczenia przysługującego osobie bezrobotnej na podstawie przepisów o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy z tytułu wykonywania prac społecznie użytecznych.</p>
<p xml:id="div-7">Z powyższego zapisu wynika, iż ustawa o pomocy społecznej przyjęła zasadę uznawania za dochód wszystkich dochodów, bez względu na tytuł i źródło ich uzyskania. Nieliczne wyjątki od tej zasady zawiera cytowany powyżej art. 8 ust. 4. Zmiana przepisów w kierunku poszerzenia katalogu wyłączeń z dochodu określonego w tym przepisie jest oczywiście możliwa, ale moim zdaniem niecelowa. Należy zwrócić uwagę, że cały czas powstają nowe, wcześniej nieistniejące źródła dochodu, w przypadku których należałoby wprowadzać kolejne wyłączenia. Może to doprowadzić do nieczytelności przepisów.</p>
<p xml:id="div-8">Obecna konstrukcja dochodu jest jednak bardziej zbieżna z zasadami i celami pomocy społecznej. Zgodnie bowiem z art. 2 ust. 1 ustawy pomoc społeczna jest instytucją polityki społecznej państwa, mającą na celu umożliwienie osobom i rodzinom przezwyciężanie trudnych sytuacji życiowych, których nie są one w stanie pokonać, wykorzystując własne uprawnienia, zasoby i możliwości. Pomoc społeczna wspiera osoby i rodziny w wysiłkach zmierzających do zaspokojenia niezbędnych potrzeb i umożliwia im życie w warunkach odpowiadających godności człowieka. Naczelną zasadą jest więc w tym systemie wsparcie osób i rodzin w ich własnych wysiłkach i dążeniach. Jest to zasada pomocniczości (subsydiarności) pomocy społecznej. Pomoc społeczna wkracza więc w sytuację osób i rodzin wtedy, gdy nie są one w stanie pokonać trudności życiowych własnym działaniem. Taka konstrukcja przepisu stanowi wskazówkę dla organów państwa zajmujących się pomocą społeczną, jak i dla osób ubiegających się o pomoc, że w pierwszej kolejności powinny skorzystać z przyznanych im przez przepisy innych ustaw uprawnień, z własnych zasobów majątkowych (pieniężnych i niepieniężnych) oraz z własnych możliwości działania. Art. 2 ust. 1 można potraktować jako swoistą klauzulę generalną wytyczającą interpretację pozostałych przepisów ustawy. Pomoc społeczna stanowi zatem ostatnie ogniwo w polskim systemie zabezpieczenia społecznego. Zasiłki pielęgnacyjne są właśnie tymi świadczeniami, które powinny pobierać osoby uprawnione w pierwszej kolejności, przed świadczeniami z pomocy społecznej.</p>
<p xml:id="div-9">Zasiłek stały został pomyślany jako świadczenie dla osób całkowicie niezdolnych do pracy z powodu wieku lub niepełnosprawności. Z uwagi na sposób obliczania kwoty tego zasiłku, stanowi on świadczenie wyrównujące dochód osoby uprawnionej do wysokości odpowiedniego kryterium dochodowego, z pewnym ograniczeniem w stosunku do osób samotnie gospodarujących. W przypadku tych osób kryterium dochodowe wynosi 461 zł, natomiast maksymalna kwota zasiłku stałego 418 zł. W związku z tym łączny dochód (wraz z kwotą zasiłku stałego) osoby samotnie gospodarującej wynosi 461 zł, a więc jest o 43 zł większy od dochodu osoby, która nie mając innego dochodu, otrzymuje zasiłek stały w maksymalnej wysokości 418 zł.</p>
<p xml:id="div-10">Wyłączenie z definicji dochodu zasiłku pielęgnacyjnego spowoduje uprzywilejowanie osób samotnie gospodarujących (które będą wówczas najczęściej otrzymywały 418 zł zasiłku stałego i 144 zł pielęgnacyjnego, łącznie 562 zł) w stosunku do osób w rodzinie. Osobom takim ustala się bowiem kwotę zasiłku, biorąc pod uwagę dochody wszystkich członków rodziny, a więc również wynagrodzenia, renty, emerytury czy różnego rodzaju zasiłki pobierane przez osoby w rodzinie. Maksymalna kwota zasiłku stałego dla osoby w rodzinie ulega więc obniżeniu o kwotę dochodu na osobę w rodzinie. Przy braku innych dochodów w rodzinie osoba taka może otrzymać najwyżej 316 zł zasiłku stałego.</p>
<p xml:id="div-11">W związku z powyższym wyrażam pogląd, iż wyłączenie zasiłków pielęgnacyjnych z definicji dochodu zawartej w art. 8 ustawy o pomocy społecznej nie jest w chwili obecnej wskazane.</p>
<p xml:id="div-12">Minister</p>
<p xml:id="div-13">Krzysztof Michałkiewicz</p>
<p xml:id="div-14">Warszawa, dnia 17 marca 2006 r.</p>
</body>
</text>
</TEI>
</teiCorpus>