text_structure.xml
11 KB
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50
51
<?xml version='1.0' encoding='UTF-8'?>
<teiCorpus xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">
<xi:include href="PPC_header.xml"/>
<TEI>
<xi:include href="header.xml"/>
<text>
<body>
<p xml:id="div-1">Szanowny Panie Marszałku! W związku z zapytaniem Pana Jana Łącznego, Posła na Sejm RP, w sprawie wadliwej jakości sprzedawanego paliwa pozwalam sobie przedstawić następującą informację dotyczącą organizacji kontroli jakości paliw oraz wyników tych kontroli. Poniższa informacja zawiera także stanowisko Ministerstwa Gospodarki w zakresie efektywności sankcji karnych za obrót paliwem niespełniającym wymagań jakościowych.</p>
<p xml:id="div-2">Kontrole jakości paliw ciekłych prowadzone są na podstawie ustawy z dnia 23 stycznia 2004 r. o systemie monitorowania i kontrolowania jakości paliw ciekłych i biopaliw ciekłych (Dz.U. Nr 34, poz. 293 ze zm.) oraz wydanych do niej aktów wykonawczych. Zgodnie z tymi przepisami utworzony został system monitorowania i kontrolowania jakości paliw ciekłych i biopaliw ciekłych, który funkcjonuje od 1 maja 2004 r. Systemem zarządza Prezes Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów przy pomocy Inspekcji Handlowej, która prowadzi kontrole na stacjach paliwowych i w hurtowniach. System monitorowania i kontrolowania realizuje dwa podstawowe cele. Pierwszym jest monitorowanie pod względem statystycznym jakości paliw ciekłych wprowadzonych do obrotu oraz sporządzenie raportu dla Komisji Europejskiej przedstawiającego dane statystyczne dotyczące jakości paliwa na rynku. Drugim celem jest eliminowanie z obrotu paliw ciekłych niespełniających wymagań jakościowych, określonych w rozporządzeniu Ministra Gospodarki i Pracy z dnia 19 października 2005 r. w sprawie wymagań jakościowych dla paliw ciekłych (Dz.U. Nr 216, poz. 1825).</p>
<p xml:id="div-3">Z tego względu działania realizowane w ramach systemu przebiegają dwutorowo - w ramach tzw. europejskiej i krajowej części systemu. Różnice pomiędzy częścią europejską i krajową systemu dotyczą:</p>
<p xml:id="div-4">- kontrolowanych podmiotów</p>
<p xml:id="div-5">W ramach europejskiej części systemu kontrolowane są stacje paliwowe i stacje zakładowe, natomiast w ramach części krajowej - zarówno stacje paliwowe i zakładowe, jak i hurtownie. Wymagany przez Komisję Europejską raport dotyczący jakości paliw ciekłych obejmuje wyniki kontroli przeprowadzonych tylko na stacjach paliwowych i stacjach zakładowych. Jednak z uwagi na fakt, że pogarszanie jakości paliwa następuje na różnych etapach jego dystrybucji, w części krajowej systemu zdecydowano się na kontrolowanie także hurtowni paliw;</p>
<p xml:id="div-6">- kryteriów, według których wybierane będą podmioty przeznaczone do kontroli</p>
<p xml:id="div-7">Stacje kontrolowane w ramach europejskiej części systemu są wybierane losowo, ponieważ wyniki przesyłane do Komisji Europejskiej mają być wynikami statystycznymi. Natomiast w ramach krajowej części systemu przedsiębiorcy kontrolowani są w przypadkach podejrzeń lub uzyskania informacji o niewłaściwej jakości paliwa (czyli na podstawie np. skarg kierowców, informacji z Policji, Centralnego Biura Śledczego, złych wyników poprzednich kontroli);</p>
<p xml:id="div-8">- ilości parametrów podlegających badaniu</p>
<p xml:id="div-9">W próbach paliwa pobranych w ramach europejskiej części systemu, w celu sporządzenia raportu dla Komisji Europejskiej, są badane wszystkie parametry jakościowe, wymienione w dyrektywie 98/70/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 13 października 1998 r. w sprawie jakości benzyny i olejów napędowych zmienionej dyrektywą 2003/17/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 3 marca 2003 r. Natomiast w próbach paliwa pobranych w ramach krajowej części systemu są badane wszystkie lub niektóre parametry określone w rozporządzeniu w sprawie wymagań jakościowych dla paliw ciekłych. Rozwiązanie to przyjęto ze względu na fakt, iż koszt badania prób paliwa pod względem wszystkich parametrów jest bardzo wysoki. Badanie tylko niektórych parametrów pozwoli na skontrolowanie większej ilości stacji paliwowych i pobranie większej ilości próbek.</p>
<p xml:id="div-10">W 2005 r. Inspekcja Handlowa skontrolowała 2073 stacje paliw oraz 63 hurtownie. Łącznie na stacjach i w hurtowniach pobrano 3568 próbek paliw, z tego:</p>
<p xml:id="div-11">- w tzw. części krajowej systemu kontroli jakości skontrolowano 1477 stacji paliw (2830 próbek) oraz 63 hurtownie (142 próbki),</p>
<p xml:id="div-12">- w tzw. części europejskiej systemu kontroli jakości skontrolowano 596 stacji paliw (596 próbek).</p>
<p xml:id="div-13">Wyniki kontroli jakości paliwa w poszczególnych częściach systemu w 2005 r. były następujące:</p>
<p xml:id="div-14">1) w tzw. części krajowej systemu:</p>
<p xml:id="div-15">- spośród próbek pobranych na stacjach paliw 387 nie spełniało wymagań jakościowych, co stanowi 13,67%, w tym:</p>
<p xml:id="div-16">a) olej napędowy - 18,02%,</p>
<p xml:id="div-17">b) benzyna - 9,16%.</p>
<p xml:id="div-18">- spośród próbek pobranych w hurtowniach 13 nie spełniało wymagań jakościowych, co stanowi 9,56%, w tym:</p>
<p xml:id="div-19">a) olej napędowy - 9,33%,</p>
<p xml:id="div-20">b) benzyna - 9,84%.</p>
<p xml:id="div-21">2) w tzw. europejskiej części systemu:</p>
<p xml:id="div-22">- spośród pobranych próbek, 36 nie spełniało wymagań jakościowych, co stanowi 6,04%, w tym:</p>
<p xml:id="div-23">- olej napędowy - 7,84%,</p>
<p xml:id="div-24">- benzyna - 5,10%.</p>
<p xml:id="div-25">W celu poprawy sytuacji w zakresie obrotu paliwami ciekłymi oraz w związku z możliwością uzyskiwania znacznych korzyści materialnych w wyniku sprzedaży paliwa niewłaściwej jakości uznano zarówno obrót hurtowy, jak i sprzedaż detaliczną paliw niespełniających wymagań jakościowych za czyn zabroniony w sensie prawa karnego i przewidziano w ustawie surowe kary.</p>
<p xml:id="div-26">Paliwo znajdujące się w obrocie powinno odpowiadać wymaganiom jakościowym określonym w rozporządzeniu w sprawie wymagań jakościowych dla paliw ciekłych. W przypadku gdy paliwo nie spełnia tych wymagań, przedsiębiorca, który dokonuje obrotu lub gromadzi takie paliwo, podlega następującym karom:</p>
<p xml:id="div-27">- karze grzywny w wysokości do 500 000 złotych (lub kara pozbawienia wolności do 3 lat) w razie stwierdzenia, że podmiot sprzedawał w hurtowni lub na stacji paliwowej paliwo niespełniające wymagań jakościowych, a także gdy gromadził takie paliwo w swojej stacji zakładowej,</p>
<p xml:id="div-28">- karze grzywny w wysokości do 1 000 000 złotych (lub kara pozbawienia wolności od 3 miesięcy do 5 lat), gdy paliwa stanowią mienie znacznej wartości,</p>
<p xml:id="div-29">- karze grzywny w wysokości do 250 000 złotych za nieumyślne gromadzenie lub wprowadzanie do obrotu paliw niespełniających wymagań jakościowych,</p>
<p xml:id="div-30">- karze grzywny w przypadkach mniejszej wagi.</p>
<p xml:id="div-31">W każdym przypadku gdy wyniki kontroli są negatywne Inspekcja Handlowa kieruje zawiadomienie o podejrzeniu popełnienia przestępstwa do prokuratury.</p>
<p xml:id="div-32">Ostatnie informacje z grudnia 2005 r. wskazują na wciąż małą liczbę postępowań zakończonych wyrokami skazującymi w stosunku do sytuacji w roku 2004 i nadal są świadectwem niskiej skuteczności działań wymiaru sprawiedliwości w tym zakresie. Orzekane niewspółmiernie niskie kary nie mają charakteru represyjnego i odstraszającego i świadczą o niewykorzystaniu możliwości przewidzianych w ustawie z dnia 23 stycznia o systemie monitorowania i kontrolowania jakości paliw ciekłych i biopaliw ciekłych.</p>
<p xml:id="div-33">Minister Gospodarki zwracał się kilkakrotnie (ostatni raz w piśmie z dnia 27 stycznia 2006 r.) do Ministra Sprawiedliwości z prośbą o objęcie szczególnym nadzorem postępowań wszczynanych na skutek ujawnienia przez Inspekcję Handlową przypadków dokonywania obrotu paliwem niespełniającym obowiązujących wymagań jakościowych w celu zwiększenia efektywności karania.</p>
<p xml:id="div-34">Z otrzymanych w ubiegłym roku odpowiedzi wynikało, że w znacznej ilości przypadków ustalone w wyniku kontroli prowadzonych przez Inspekcję Handlową okoliczności przedmiotowe czynu, polegające na ujawnieniu paliwa niespełniającego wymagań jakościowych, były niewystarczające do udowodnienia zawinionego obrotu takimi paliwami, głównie z braku ustaleń kontrolnych jakości paliwa na wcześniejszych etapach jego dystrybucji, oraz że umorzenie postępowania następowało z powodu nieustalenia sprawcy przestępstwa.</p>
<p xml:id="div-35">Minister Gospodarki nie zgodził się z taką argumentacją. Stwierdzenie niewłaściwej jakości paliw ciekłych jest, w świetle zapisów ustawy z dnia 23 stycznia 2004 r., wystarczającym powodem do nałożenia kary. Jak wskazano powyżej, przepisy karne zawarte w ustawie przewidują za działania nieumyślne, w wyniku których wprowadzane są do obrotu paliwa o niewłaściwej jakości, kary grzywny do 250 tys. zł. Za umyślne dokonywanie obrotu paliwami ciekłymi niespełniającymi wymagań jakościowych przewidziane są kary grzywny w wysokości do 1 mln zł lub kary pozbawienia wolności do lat 5. Generalnie każdy przypadek wykazania naruszenia wymagań jakościowych paliw ciekłych powinien skutkować sankcjami karnymi, zgodnie z ustawą z dnia 23 stycznia 2004 r. Wysokość sankcji karnych powinna być odnoszona do korzyści uzyskiwanych z naruszenia prawa, a w przypadku obrotu paliwami są to korzyści znacznego rzędu. Przewidziane w ustawie kary w intencji ustawodawcy mają eliminować nieuczciwych przedsiębiorców z rynku paliw i równocześnie mają pełnić funkcję prewencyjną i odstraszającą. Niestety, zamierzone rezultaty nie zostały osiągnięte.</p>
<p xml:id="div-36">W chwili obecnej trwają prace nad przygotowaniem nowelizacji ustawy z dnia 23 stycznia 2004 r. o systemie monitorowania i kontrolowania jakości paliw ciekłych i biopaliw ciekłych w celu objęcia zakresem kontroli nowych rodzajów paliw: gazu płynnego (LPG), sprężonego gazu ziemnego (CNG), nowych rodzajów biopaliw oraz oleju opałowego lekkiego. Przewiduje się również wprowadzenie w ustawie szeregu zmian w dotychczasowych zasadach systemu monitorowania i kontrolowania, prowadzących do uszczelnienia systemu obrotu paliwami na rynku (m.in. rozszerzenie zakresu kontroli na producentów oraz przedsiębiorców przechowujących paliwa) oraz poprawy organizacji systemu.</p>
<p xml:id="div-37">Z wyrazami szacunku</p>
<p xml:id="div-38">Prezes UOKiK</p>
<p xml:id="div-39">Cezary Banasiński</p>
<p xml:id="div-40">Warszawa, dnia 15 lutego 2006 r.</p>
</body>
</text>
</TEI>
</teiCorpus>