text_structure.xml 11.4 KB

Edit Raw Blame History Permalink

<?xml version='1.0' encoding='UTF-8'?>
<teiCorpus xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">
  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
  <TEI>
    <xi:include href="header.xml"/>
    <text>
      <body>
        <p xml:id="div-1">Szanowny Panie Marszałku! W związku z przesłanym przy piśmie z dnia 17 stycznia 2006 r. zapytaniem Pani Poseł Renaty Beger z dnia 11 stycznia 2006 r. w sprawie podatku dochodowego od osób fizycznych uprzejmie informuję.</p>
        <p xml:id="div-2">Sprawa opodatkowania dochodów uzyskanych przez pracowników Banku Handlowego ze sprzedaży akcji nabytych przy prywatyzacji tego banku była przedmiotem korespondencji z władzami banku już w 1999 r. Ministerstwo Finansów udzieliło dwukrotnie odpowiedzi prezesowi banku (pisma z dnia 29 września 1999 r. i 8 maja 2000 r.).</p>
        <p xml:id="div-3">Ministerstwo Finansów przedstawiało swoje stanowisko również związkom zawodowym działającym w Banku Handlowym (pisma: z dnia 22 czerwca 2001 r. oraz z dnia 28 października i 13 grudnia 2005 r.).</p>
        <p xml:id="div-4">Odpowiedzi tych udzielono po analizie przesłanych przez Bank materiałów, z której wynikało, że prywatyzacja Banku Handlowego została przeprowadzona na podstawie przepisów ustawy z dnia 13 lipca 1990 r. o prywatyzacji przedsiębiorstw państwowych (Dz.U. Nr 51, poz. 298 z późn. zm.).</p>
        <p xml:id="div-5">Rada Ministrów w rozporządzeniu z dnia 23 grudnia 1996 r. w sprawie określenia przedsiębiorstw państwowych oraz jednoosobowych spółek Skarbu Państwa o szczególnym znaczeniu dla gospodarki państwa (Dz.U. Nr 157, poz. 792 z późn. zm.) uznała Bank Handlowy za spółkę o szczególnym znaczeniu dla gospodarki państwa. Rozporządzenie to wydane zostało na podstawie powołanej powyżej ustawy (art. 2a ust. 2 i art. 23 ust. 2).</p>
        <p xml:id="div-6">W konsekwencji zgoda na prywatyzację i zezwolenie na szczególny tryb zbycia części akcji Banku Handlowego musiała zostać udzielona przez Radę Ministrów. Uchwałą nr 18 z dnia 25 marca 1997 r. Rada Ministrów udzieliła zgody na prywatyzację i zezwoliła na szczególny tryb zbycia części akcji Banku Handlowego w Warszawie Spółka Akcyjna (M.P. Nr 18, poz. 172). Powołana uchwała również została wydana na podstawie przepisów ustawy o prywatyzacji przedsiębiorstw państwowych.</p>
        <p xml:id="div-7">Stosownie do przepisu art. 1 § 1 pkt 1 ustawy z dnia 22 marca 1991 r. Prawo o publicznym obrocie papierami wartościowymi i funduszach powierniczych (Dz.U. z 1994r. Nr 58, poz. 239 z późn. zm.) nie jest publicznym obrotem papierami wartościowymi m.in. udostępnienie w procesie prywatyzacji przez Skarb Państwa akcji spółki pracownikom.</p>
        <p xml:id="div-8">Przepis art. 52 pkt 1 lit. a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych stanowił, iż zwalnia się od podatku dochodowego w okresie od dnia 1 stycznia 1993 r. do dnia 31 grudnia 2000 r. dochody ze sprzedaży obligacji Skarbu Państwa wyemitowanych po dniu 1 stycznia 1989 r. oraz obligacji wyemitowanych po dniu 1 stycznia 1997 r. przez jednostki samorządu terytorialnego, a także akcji dopuszczonych do obrotu publicznego, nabytych na podstawie publicznej oferty lub na giełdzie papierów wartościowych albo w regulowanym pozagiełdowym wtórnym obrocie publicznym; zwolnienie nie ma zastosowania, jeżeli sprzedaż tych obligacji lub akcji jest przedmiotem działalności gospodarczej.</p>
        <p xml:id="div-9">Zatem w świetle powyższego przepisu, aby uznać, że dochód ze sprzedaży akcji jest zwolniony od podatku, muszą być spełnione łącznie dwie przesłanki, tj. akcje muszą być dopuszczone do obrotu publicznego i muszą być nabyte na podstawie oferty publicznej. Ponieważ akcje nabyte przez pracowników banku nie spełniają warunku dopuszczenia do obrotu publicznego, to oferta ich nabycia traci charakter publiczny (są wyłączone z obrotu publicznego przez przepisy ustawy Prawo o publicznym obrocie papierami wartościowymi i funduszach powierniczych), tym samym dochód uzyskany ze sprzedaży akcji podlega opodatkowaniu.</p>
        <p xml:id="div-10">Prywatyzacja Banku Handlowego przebiegała według zasad wyznaczonych przez przepisy ustawy o prywatyzacji przedsiębiorstw państwowych. Różnice wynikały wyłącznie z faktu (co wykazano powyżej), że Bank Handlowy był spółką Skarbu Państwa o szczególnym znaczeniu dla gospodarki państwa, i z tych względów przyjęto wspomniane rozwiązania.</p>
        <p xml:id="div-11">Dochody uzyskane przez pracowników prywatyzowanych przedsiębiorstw, na zasadach określonych w powołanej ustawie o prywatyzacji przedsiębiorstw państwowych, ze sprzedaży akcji, z tzw. transzy pracowniczej, od początku obowiązywania ustawy podlegały opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.</p>
        <p xml:id="div-12">Stanowisko Ministerstwa Finansów w sprawie prywatyzacji Banku Handlowego potwierdzały liczne wyroki Naczelnego Sądu Administracyjnego, m.in. wyroki: z dnia 13 grudnia 2001 r., sygn. akt III SA 2037/00, z dnia 17 grudnia 2001 r., sygn. akt III SA 1022/00, z dnia 28 grudnia 2001 r., sygn. akt III SA 2204/00, z dnia 3 stycznia 2002 r., sygn. akt III SA 2259/00.</p>
        <p xml:id="div-13">Minister Finansów w piśmie z dnia 16 maja 2002 r., nr PB5/RM-033-152-62/02, mając na uwadze dbałość o przestrzeganie zasad demokratycznego państwa prawa i zasady zaufania obywateli do organów państwa, wskazał możliwości wynikające z przepisów prawa (umorzenie odsetek) pozwalające na zachowanie tych zasad w przypadkach posiadania przez podatnika błędnego stanowiska organów podatkowych (udzielane przez niektóre urzędy skarbowe odpowiedzi na indywidualne wystąpienia podatników, informujące, że wspomniane dochody są zwolnione z opodatkowania).</p>
        <p xml:id="div-14">Minister Finansów swoje stanowisko w przedmiotowej sprawie przedstawił także Rzecznikowi Praw Obywatelskich w odpowiedzi udzielonej na jego wystąpienie, w piśmie z dnia 30 listopada 2000 r., jak również w piśmie z dnia 12 marca 2001 r.</p>
        <p xml:id="div-15">W ostatniej odpowiedzi z dnia 14 grudnia 2005 r. Minister Finansów przedstawił uwarunkowania prawne wskazujące na możliwości wynikające z przepisów ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz.U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60, z późn. zm.), dotyczące złagodzenia skutków podatkowych dla osób (pracowników Banku Handlowego), które nie zapłaciły podatku dochodowego w terminie od dochodów uzyskanych ze sprzedaży akcji nabytych przy prywatyzacji Banku Handlowego. W piśmie tym przedstawiono nowe okoliczności, jakie zaszły w sprawie, mające wpływ na istniejący stan prawny. Stosownie bowiem do wyroku Sądu Okręgowego w Warszawie z dnia 22 kwietnia 2005 r. (sygn. akt V Ca 243/05) zasądzono od Skarbu Państwa (reprezentowanego przez Ministra Skarbu) odszkodowanie na rzecz powoda (osoby fizycznej) w wysokości stanowiącej równowartość odsetek naliczonych od zaległości podatkowej powstałej z tytułu niezapłaconego podatku od dochodów uzyskanych ze sprzedaży akcji pracowniczych Banku Handlowego. W uzasadnieniu sąd uznał, iż błędna i sprzeczna z prawem informacja Ministra Skarbu Państwa o zwolnieniu podatkowym zamieszczona w prospekcie emisyjnym ˝była przyczyną niezapłacenia przez powoda w terminie podatków, a w konsekwencji konieczności poniesienia kosztów odsetek za zwłokę˝ (...) ˝Tymczasem - co jest poza sporem - Minister Finansów, urzędy skarbowe i izby skarbowe a także Naczelny Sąd Administracyjny uznały, że dochody ze sprzedaży akcji Banku Handlowego są jednak opodatkowane.˝ (...) ˝Sytuacja, w której jeden organ Państwa stwierdza, że istnieje zwolnienie, a drugi organ tego samego Państwa neguje to zwolnienie, zaś negatywne skutki ponosi obywatel, jest w ocenie Sądu Okręgowego nie do pogodzenia z zasadą demokratycznego państwa prawnego wyrażoną w art. 2 Konstytucji RP.˝</p>
        <p xml:id="div-16">Powyższy wyrok realizuje zasadę zaufania obywateli do organów władzy publicznej. W interesie publicznym jest bowiem wzmacnianie zaufania obywateli do organów władzy publicznej, a fundamentem budowy tego zaufania jest przekonanie, że obywatel nie będzie ponosił konsekwencji błędów powstałych przy wykonywaniu władzy publicznej.</p>
        <p xml:id="div-17">Stąd w ocenie Ministra Finansów przedstawiona powyżej sytuacja, która powstała w zakresie opodatkowania dochodu uzyskanego ze zbycia akcji pracowniczych Banku Handlowego, może być kwalifikowana jako przypadek, w którym istnieje przesłanka interesu publicznego pozwalająca na pozytywne rozpatrzenie wniosków o umorzenie odsetek za zwłokę.</p>
        <p xml:id="div-18">Zatem na podstawie art. 67a § 1 pkt 3 ustawy Ordynacja podatkowa właściwy organ podatkowy może, na wniosek podatnika, umorzyć odsetki za zwłokę w całości lub w części w przypadkach uzasadnionych ważnym interesem podatnika lub interesem publicznym.</p>
        <p xml:id="div-19">Powyższe odnosić należy nie tylko do tych spraw, w których wysokość zobowiązania została określona decyzją organu podatkowego, ale również do wykazywania dochodów do opodatkowania w korekcie zeznania podatkowego.</p>
        <p xml:id="div-20">Przesłanki ważnego interesu podatnika lub interesu publicznego uprawniają też organy podatkowe, na podstawie powołanego przepisu ustawy Ordynacja podatkowa, do umorzenia na wniosek podatnika nie tylko odsetek, ale również zaległości podatkowej w całości lub części. Przepis art. 67a ww. ustawy pozwala również na odraczanie lub rozłożenie na raty zapłaty zaległości podatkowej.</p>
        <p xml:id="div-21">Z tych względów do dyrektorów izb skarbowych i naczelników urzędów skarbowych skierowano pismo z dnia 13 grudnia 2005 r. nr SP1/1082/033-196/3528/05/AR wskazujące, iż stan faktyczny dotyczący opodatkowania dochodów uzyskanych przez pracowników Banku Handlowego ze sprzedaży akcji nabytych przy jego prywatyzacji stanowi przypadek, w którym istnieje przesłanka interesu publicznego pozwalająca na pozytywne rozpatrzenie wniosków o umorzenie odsetek za zwłokę.</p>
        <p xml:id="div-22">Ponadto, z uwagi na sygnały o pojawiających się nieprawidłowościach w toku postępowań podatkowych w sprawie określenia wysokości zobowiązania podatkowego z tytułu opodatkowania dochodu uzyskanego przez pracowników Banku Handlowego, w piśmie z dnia 20 grudnia 2005 r. nr SP1/1082a/033-196/3528/05/AR skierowanym do dyrektorów izb skarbowych i naczelników urzędów skarbowych, zwrócono uwagę na potrzebę przestrzegania zasad prowadzenia postępowania podatkowego w oparciu o przepisy ustawy Ordynacja podatkowa. Nawet postępowanie prowadzone pod presją czasu wymaga respektowania wszystkich uprawnień strony w toku tego postępowania i analizy całości materiału dowodowego. Niezachowanie tych procedur wzbudza nieufność co do działań organów podatkowych.</p>
        <p xml:id="div-23">Wskazano również na przepis art. 224 § 2 ustawy Ordynacja podatkowa, który przewiduje możliwość wstrzymania wykonania decyzji w całości lub w części, z urzędu lub na wniosek strony, w przypadku uzasadnionym ważnym interesem strony lub interesem publicznym.</p>
        <p xml:id="div-24">Podsekretarz stanu</p>
        <p xml:id="div-25">Mirosław Barszcz</p>
        <p xml:id="div-26">Warszawa, dnia 9 lutego 2006 r.</p>
      </body>
    </text>
  </TEI>
</teiCorpus>