text_structure.xml 19 KB
<?xml version='1.0' encoding='UTF-8'?>
<teiCorpus xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">
  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
  <TEI>
    <xi:include href="header.xml"/>
    <text>
      <body>
        <p xml:id="div-1">Szanowny Panie Marszałku! Odpowiadając na przekazane przy piśmie z dnia 10 stycznia 2006 r. Nr SPS-024-229/06 zapytanie Poseł Julii Pitery z dnia 2 stycznia 2006 r. ˝w sprawie śledztwa prowadzonego w 1997 r. przez Prokuraturę Okręgową w Warszawie przeciwko osobie piastującej obecnie stanowisko zastępcy dyrektora ppup Poczta Polska˝, uprzejmie przedstawiam, co następuje.</p>
        <p xml:id="div-2">Prokuratura Okręgowa w Warszawie prowadziła z zawiadomienia Najwyższej Izby Kontroli za numerem V Ds. 91/00 (poprzedni nr V Ds. 121/97) wszczęte postanowieniem z dnia 10 lipca 1997 r. śledztwo w sprawie niedopełnienia obowiązków oraz nadużycia udzielonych uprawnień przy zaciąganiu zobowiązań finansowych, a w szczególności zawieraniu umów na niekorzystnych warunkach z naruszeniem obowiązujących przepisów i wbrew zasadom racjonalnego gospodarowania przez Zarząd Spółki TVP S.A. i pracowników odpowiedzialnych za mienie Spółki z tytułu powierzonych im obowiązków, w następstwie czego powstała szkoda w mieniu Spółki w łącznej wysokości ok. 2 m1n. zł.</p>
        <p xml:id="div-3">Zakresem przedmiotowym śledztwa w sprawie V Ds. 9l/00 objęto szereg wątków, które zdaniem kontrolerów NIK wzbudziły uzasadnione podejrzenie popełnienia przestępstwa, zwłaszcza z art. 296 § 1 i 3 K.k oraz art. 482 K.h.</p>
        <p xml:id="div-4">Najwyższa Izba Kontroli działaniami kontrolnymi prowadzonymi w drugiej połowie 1996 r. oraz w pierwszym kwartale 1997 r. w spółce Telewizja Polska S.A. objęła gospodarowanie środkami finansowymi przeznaczonymi na realizację zadań programowych, promocyjnych i inwestycyjnych w latach 1994 - 1996. Celem kontroli była ocena realizacji sposobów gospodarowania środkami finansowymi pochodzącymi z opłat abonenckich, emisji reklam, sprzedaży towarów i usług oraz działalności finansowej TVP S.A.</p>
        <p xml:id="div-5">Jednymi ze zdarzeń negatywnie ocenionych przez NIK były umowy zawarte w dniu 26 marca 1996 r. przez członków Zarządu TVP S.A. Wiesława Walendziaka i Bronisława Borkowskiego, przygotowane przez dyrektora Biura Handlu i Promocji Aleksandra Zasadę, na sprzedaż losów ˝Wielkiego Konkursu Teletomboli˝ czwartej edycji z firmami ˝Ruch˝ S.A. i ˝Marketeam-Production˝ Sp. z o.o. Najwyższa Izba Kontroli zarzuciła, że nastąpiło to z naruszeniem postępowania przetargowego, bowiem w wyniku tegoż postępowania Komisja odrzuciła oferty tych firm i na wykonawcę zlecenia wybrała Zakład Handlowo-Usługowy ˝ZAS˝ Sp. z o. o.</p>
        <p xml:id="div-6">Kontrolerzy NIK podkreślili w zawiadomieniu, że firma ˝ZAS˝ zajmowała się dystrybucją trzeciej edycji telewizyjnej loterii ˝Teletombola˝, sprzedając 75% losów i uzyskując bardzo pozytywne opinie zleceniodawcy. Natomiast ˝Ruch˝ S.A. i ˝Marketeam˝ do 30 lipca 1996 r. zdołały sprzedać łącznie 445.800 kart, co stanowiło 0,45% ogólnej ich liczby przewidzianej do sprzedaży. Jedną z przyczyn tak niskiej sprzedaży, zdaniem kontrolerów NIK, był fakt późnego rozpoczęcia dystrybucji kart z powodu nieuwzględnienia przez dyrektora Biura Handlu i Promocji wyników postępowania przetargowego zakończonego na początku grudnia 1995 r. Kontrolerzy NIK zakwestionowali także podpisanie przez dyrektora A. Zasadę 10 maja 1996 r. umowy z firmą STARCUT MEDIA w Sopocie na sprzedaż dla TVP SA kaset z utrwalonymi filmami oraz wysyłkę tych kaset w imieniu TVP SA laureatom konkursu Teletombola wbrew zapisowi w regulaminie Wielkiego Konkursu Teletomboli (zatwierdzonym przez dyrektora A. Zasadę) o przeznaczeniu 100.000 szt. kaset video z filmami produkcji TVP S.A. na nagrody dla uczestników konkursu, a także bez zastosowania procedury przetargowej i z naruszeniem pełnomocnictwa do zaciągania zobowiązań finansowych. Wynagrodzenie za 1 wysłaną kasetę strony ustaliły na 14,80 zł plus 22% podatek VAT. Do czasu rozpoczęcia realizacji podpisanej z firmą STARCUT MEDIA umowy, Biuro Handlu i Promocji wysłało laureatom konkursu 1578 sztuk kaset z nagraniami wyprodukowanymi przez TVP S.A.</p>
        <p xml:id="div-7">Ponadto kontrolerzy NIK zarzucili, że zgodnie z uchwałą Nr 147/94 Zarządu Spółki, z uwagi na wartość przedmiotu tej umowy, komisję przetargową powinien powołać nadzorujący członek zarządu na wniosek dyrektora Biura Handlu i Promocji. Dyrektor A. Zasada nie wystąpił z takim wnioskiem, jak też nie uzyskał zgody na odstąpienie od przetargu. Wybór firmy STARCUT MEDIA nastąpił w trybie oceny czterech ofert, dokonanej przez pracownika Działu Promocji BHiP. Dyrektor A. Zasada nie zastosował się do zatwierdzonego przez siebie regulaminu konkursu o przeznaczeniu na nagrody w Wielkim Konkursie Teletomboli kaset wideo z filmami produkowanych przez TVP S.A., co w konsekwencji podpisania umowy z STARCUT MEDIA (przy zapewnieniu realizacji 100% nagród) naraziło zdaniem inspektorów NIK TVP S.A. na poniesienie dodatkowych kosztów w kwocie ok. 291.329 zł. Kwota ta stanowi różnicę między kosztami wysyłki kaset przez firmę STARCUT MEDIA a kosztami, jakie poniosłaby TVP S.A. z tytułu wysyłki laureatom konkursu kaset z filmami produkowanymi przez TV S.A.</p>
        <p xml:id="div-8">Do dnia 5 listopada 1996 r. STARCUT MEDIA zrealizowała wysyłkę 700 kaset z filmami za kwotę 12.639,20 zł, w wyniku czego TVP S.A. poniosła dodatkowe koszty w kwocie 2.072,00 zł. Na skutek podpisania umowy z firmą STARCUT MEDIA TVP S.A. utraciła możliwość promocji i reklamy własnych produktów.</p>
        <p xml:id="div-9">Przeprowadzone śledztwo i zgromadzony materiał dowodowy pozwoliły na ustalenie, że w 1995 r. pracownik BHiP Jacek Bednarowicz opracował koncepcję przeprowadzenia czwartej edycji konkursu ˝Teletombola˝. Zgodnie z przygotowanym projektem realizacji konkursu kluczowe znaczenie dla jego powodzenia miały mieć następujące czynniki: druk atrakcyjnych ścieralnych kart konkursowych, odpowiednio zabezpieczonych przed fałszowaniem, zabezpieczenie możliwie najszerszej i dynamicznej sieci sprzedaży, atrakcyjna, intensywna i skuteczna reklama, optymalny okres sprzedaży, liczne atrakcyjne nagrody.</p>
        <p xml:id="div-10">Zgodnie z przeprowadzonym rachunkiem ekonomicznym tego przedsięwzięcia dochód ze sprzedaży 10.000.000 losów miał wynieść 20.000.000 zł, a koszty 18.000.000 zł. Przewidywano osiągnięcie zysku w granicach od 500.000 do 2.000.000 zł w zależności od ilości sprzedanych losów (7.500.000 - 10.000.000).</p>
        <p xml:id="div-11">Cenę sprzedaży jednego losu ustalono na 2 zł.</p>
        <p xml:id="div-12">Stwierdzić należy, że poprzednie emisje ˝Teletomboli˝ w latach 1990, 1991 i 1992 przyniosły zyski. I tak w 1990 r. sprzedano 4.000.000 losów po 5.000 zł i uzyskano zysk w wysokości 0,93 mld zł; w 1991 r. sprzedano 935200 losów po 5.000 zł i osiągnięto zysk w wysokości 17,6 mld zł; w 1992 r. sprzedano 7.600.000 losów po 10.000 zł i osiągnięto zysk w wysokości 17,0 mld zł.</p>
        <p xml:id="div-13">Zarząd Spółki wyraził zgodę na przeprowadzenie Wielkiego Konkursu ˝Teletomboli˝ czwartej emisji.</p>
        <p xml:id="div-14">W związku z powyższym Aleksander Zasada powołał komisję przetargową w celu wyboru dystrybutora kart konkursowych. Komisja przetargowa zawnioskowała, aby w przypadku decyzji o uruchomieniu sprzedaży za pośrednictwem jednego, generalnego dystrybutora, po przeprowadzeniu negocjacji dotyczących wysokości proponowanej prowizji, zawrzeć umowę i powierzyć generalną dystrybucję kart konkursowych Wielkiego Konkursu Teletomboli Spółce z o.o. ZAS Zakład Handlowo-Usługowy, natomiast w przypadku wybrania wariantu sprzedaży za pośrednictwem kilku równoległych dystrybutorów, wynegocjować najkorzystniejsze warunki i zawrzeć umowy z ZAS Sp. z o.o., PPU Poczta Polska i Ruch SA. Pismem z dnia 24.12.1995 r. Aleksander Zasada powiadomił Prezesa ZAS A. Sienkiewicza, że dokonano wyboru oferty ZAS na zorganizowanie sieci dystrybucji i prowadzenie sprzedaży kart konkursowych Wielkiego Konkursu Teletomboli i zaprosił go do negocjacji zmierzających do zawarcia stosownej umowy.</p>
        <p xml:id="div-15">W dniu 8 lutego 1997 r. do BHiP wpłynęło pismo Dyrektora Polskiego Monopolu Loteryjnego Elżbiety Chodak informujące, iż referencje wydane firmie ZAS pochodzą z 1993 r. W lipcu 1994 r. PML wypowiedział ZAS umowę dotyczącą dystrybucji losów loterii PML w związku z małą sprzedażą losów. Mimo wielokrotnego przedłużania terminu rozliczenia się ZAS nie rozliczył się w terminie. Sprawa znalazła się w Sądzie Arbitrażowym przy Krajowej Izbie Gospodarczej, przed którym zawarto ugodę. ZAS ostatecznie spłacił należność w październiku 1995 r.</p>
        <p xml:id="div-16">W świetle tych informacji Aleksander Zasada uznał, że zawarcie umowy z ZAS jest ryzykowne, i uchylił się od zawarcia takiej umowy, natomiast w dniu 26 marca 1996 r. zawarł umowy na dystrybucję losów ze Spółką ˝Ruch˝, a 28.03.1996 r. ze Spółką Marketeam - Production oraz w późniejszym okresie z Totalizatorem Sportowym. W dniu 09.04.1996 r. A. Zasada powiadomił Prezesa Zarządu Spółki Akcyjnej TVP o tym, że w otrzymanym od ZAS projekcie umowy zaniepokojenie wzbudziły dwie sprawy: obliczanie prowizji liczonej od wartości nominalnej karty i brak zapisów dotyczących ubezpieczenia kart konkursowych od kradzieży, pożaru itd. oraz zapisu dotyczącego zabezpieczenia spłaty przez ZAS należności handlowych wynikających z proponowanej umowy komisu i że w związku z powyższym umowy na dystrybucję kart konkursowych zawarto z ˝Ruchem˝ i ˝Marketeam Producton˝.</p>
        <p xml:id="div-17">W czerwcu 1996 r. Spółka ZAS wniosła pozew do Sądu przeciwko TVP SA o zapłatę odszkodowania w kwocie 20.045 zł. za uchylanie się od zawarcia umowy na dystrybucję losów Wielkiej Loterii Teletombola i poniesione z tego tytułu straty.</p>
        <p xml:id="div-18">W toku śledztwa ustalono, że koszty Wielkiego Konkursu Teletombola wyniosły 5.642.585,21, natomiast wpływy wyniosły 1.747.732,2 zł. Wielki Konkurs Teletomboli przyniósł więc stratę w wysokości 3.894.853,21 zł.</p>
        <p xml:id="div-19">W oparciu o powyższe ustalenia Aleksandrowi Zasadzie postawiono zarzut, że: w okresie od listopada 1995 r. do lipca 1996 r. w Warszawie jako dyrektor Biura Handlu i Promocji TVP S.A., upoważniony na podstawie udzielonych mu pełnomocnictw do zajmowania się sprawami majątkowymi BHiP, nadużywając udzielonych mu uprawnień i nie dopełniając ciążącego na nim obowiązku racjonalnego gospodarowania powierzonym mu mieniem, doprowadził przy realizacji Wielkiego Konkursu Teletomboli do powstania szkody w wysokości 3. 894593 zł w ten sposób, że bez racjonalnego uzasadnienia odstąpił od zawarcia umowy ze Spółką ZAS, która wygrała przetarg na rozprowadzanie losów Wielkiej Loterii Teletomboli, przekazał ˝Ruch˝ SA nagrody dla sprzedawców losów mimo niskiej sprzedaży losów oraz wbrew warunkom regulaminu Wielkiego Konkursu Teletomboli przekazał na nagrody dla laureatów kasety z filmami zakupione w Spółce STARCUT zamiast znajdujące się w TVP S.A., tj. o czyn przewidziany w art. 296 § 1 K.k.</p>
        <p xml:id="div-20">Przesłuchany w charakterze podejrzanego Aleksander Zasada stwierdził w swoich wyjaśnieniach, że w kosztach organizacji Wielkiego Konkursu Teletomboli mieści się koszt emisji filmów reklamowych, który wyniósł 2.889.430 zł. Koszt powyższy stanowił wydatek BHiP oraz przychód Biura Reklamy TVP S.A., a zatem w rachunku ekonomicznym nie można mówić o realnej stracie, zważywszy, że zgodnie z Uchwałą Zarządu TVP SA reklama była emitowana w czasie, na który TVP SA nie znalazła nabywców. Spoty reklamowe ˝Teletomboli˝ były oparte na filmie ˝Ogniem i Mieczem˝. Zgodnie z założeniami reklamowano jednocześnie film ˝Ogniem i Mieczem˝ oraz ˝Teletombolę˝.</p>
        <p xml:id="div-21">Aleksander Zasada stwierdził również, że czwarta emisja ˝Teletomboli˝ nie osiągnęła oczekiwanych zysków z uwagi na to, że w tym czasie na rynku pojawiło się wiele podobnych loterii zdrapkowych umieszczanych w gazetach codziennych i tygodnikach. Z uwagi na to, że zdrapki kupowane były w cenie gazety lub tygodnika, stanowiło to istotną konkurencję dla płatnej loterii ˝Teletomboli˝. W tym czasie Ministerstwo Finansów nie wprowadziło przepisów regulujących zasady funkcjonowania zdrapek, w związku z tym doszło do ogromnego nasycenia rynku grami podobnymi do konkursu ˝Te1etomboli˝. Powyższe w głównej mierze doprowadziło do tego, że loteria ˝Teletombola˝ nie przyniosła zysku, bowiem nie zrealizowano planu sprzedaży losów, a nie można było tego przewidzieć, biorąc pod uwagę wcześniejsze doświadczenia TVP SA związane z I, II i III emisją ˝Teletomboli˝. Te twierdzenia Aleksandra Zasady zostały potwierdzone zeznaniami świadków przesłuchanych w tej sprawie.</p>
        <p xml:id="div-22">Oceniając zgromadzony w tym zakresie materiał dowodowy, prokurator doszedł do wniosku, że Aleksander Zasada przy realizacji Wielkiego Konkursu Teletomboli odstąpił od zawarcia umowy z firmą ZAS, która wygrała przetarg na dystrybucję losów konkursowych, narażając się na konieczność zapłaty tej firmie odszkodowania. Wprawdzie podejrzany tłumaczył to otrzymaniem informacji od Dyrektora Polskiego Monopolu Loteryjnego, ale treść tego pisma, bez zapoznania się ze szczegółami sporu pomiędzy ZAS a PML, nie stanowiła wystarczającej podstawy do odstąpienia od zawarcia z ZAS umowy, zważywszy na to, że doświadczenia w zakresie sprzedaży przez tę firmę losów loterii ˝Teletombola˝ w roku 1992 roku były pozytywne. Istniały również prawne możliwości zabezpieczenia swoich ewentualnych roszczeń w stosunku do tej firmy.</p>
        <p xml:id="div-23">W kontekście powyższego dla odpowiedzialności podejrzanego istotna stała się odpowiedź na pytanie, czy fakt niezawarcia umowy z firmą ZAS, miał jedyny i istotny wpływ na ilość sprzedanych losów. Na podstawie zeznań przesłuchanych w sprawie świadków, w tym również przedstawiciela ZAS uznano, że nie. Stwierdzono bowiem ponad wszelką wątpliwość, iż na małą sprzedawalność losów miały wpływ takie czynniki, jak sytuacja rynkowa, duża ilość darmowych loterii fantowych (w gazetach), które pojawiły się w tym czasie na rynku, oraz błąd w wydrukowanych losach, którego usunięcie nie było możliwe w krótkim czasie i wiązało się ze znacznymi kosztami dodatkowymi. Ustanowienie nagród dla sprzedawców losów zwiększało wprawdzie koszty konkursu, ale miało podnieść sprzedawalność losów.</p>
        <p xml:id="div-24">W świetle zgromadzonego materiału dowodowego za główną przyczynę strat uznano niesprzedanie planowanej ilości losów. Niezależnie od uchybień, jakich dopuścił się Aleksander Zasada przy realizacji Wielkiego Konkursu Teletombola, które powinny skutkować odpowiedzialnością służbową, przyjęto, iż nie można stwierdzić ponad wszelką wątpliwość związku przyczynowego pomiędzy skutkiem w postaci szkody materialnej a nadużyciem uprawnień.</p>
        <p xml:id="div-25">Uwzględniając te okoliczności, prokurator, dokonując oceny zgromadzonego w sprawie całokształtu materiału dowodowego we wzajemnej jego korelacji, uznał, iż brak było danych dostatecznie uzasadniających podejrzenie popełnienia przestępstwa przez Aleksandra Zasadę w odniesieniu do zarzuconego mu czynu, a w konsekwencji postępowanie to umorzył na zasadzie art.17 § 1 pkt 1 K.p.k. na mocy postanowienia z dnia 17 stycznia 2002 r.</p>
        <p xml:id="div-26">W ocenie Prokuratora Apelacyjnego w Warszawie, który w związku z zapytaniem Pani Poseł dokonał badania akt tej sprawy, śledztwo niniejsze przeprowadzono wnikliwie, starannie i gruntownie.</p>
        <p xml:id="div-27">W jego toku zrealizowano wszystkie cele postępowania przygotowawczego, a przede wszystkim zgromadzono obszerny materiał dowodowy zarówno w postaci osobowych i materialnych źródeł dowodowych, jak też wyjaśniono wszystkie okoliczności zdarzeń będących przedmiotem jego rozstrzygnięć.</p>
        <p xml:id="div-28">Nadmienić bowiem trzeba, że śledztwem V Ds 91/00, oprócz umów dotyczących sprzedaży losów ˝Teletomboli˝, objętych było szereg innych wątków.</p>
        <p xml:id="div-29">W zakresie kilkunastu z tych wątków kwalifikowanych z art. 296 § 1 i 3 K.k. postępowanie umorzono tym samym prawomocnym postanowieniem z dnia 17 stycznia 2002 r. - na zasadzie art. 17 § 1 pkt 2 K.p.k. - to jest wobec braku znamion czynu zabronionego.</p>
        <p xml:id="div-30">Jeden z wątków natomiast zakończono skierowaniem w dniu 16 kwietnia 2002 r. aktu oskarżenia przeciwko trzem osobom - członkom Zarządu TVP S.A. o czyny z art. 296 § 3 K.k. oraz z art. 482 § 1 K.h.</p>
        <p xml:id="div-31">Postępowanie w tej sprawie toczy się aktualnie przed Sądem Rejonowym w Skierniewicach, do którego przekazano je decyzją Sądu Apelacyjnego w Warszawie.</p>
        <p xml:id="div-32">W toku śledztwa zabezpieczono całość dokumentacji odnoszącej się do zdarzeń będących przedmiotem postępowania, takich jak: zarządzenia Prezesa TVP S.A., uchwały Zarządu TVP S.A., regulamin organizacyjny Biura Handlu i Promocji, pełnomocnictwo A. Zasady do składania i przyjmowania oświadczeń woli, dokumenty dotyczące organizacji i realizacji Wielkiego Konkursu Teletomboli czwartej edycji, w tym zwłaszcza protokół postępowania przetargowego dotyczący wyboru dystrybutora kart konkursowych ˝Teletomboli˝, pismo do ZAS informujące o wyborze oferty, pozew ZAS przeciwko Telewizji Polskiej S.A. o odszkodowanie, umowy zawarte z ˝Ruch˝ S.A. i z Marketeam wraz z aneksami, porozumienie zawarte pomiędzy TVP S.A., a ˝Ruch˝ S.A. w sprawie konkursu na najlepszego sprzedawcę sieci ˝Ruch˝, zestawienie kosztów sprzedaży, faktury dotyczące druku, faktury zakupu nagród, zamówienia na nagrody.</p>
        <p xml:id="div-33">Przesłuchane zostały także w sprawie w charakterze świadków wszystkie osoby, które w jakikolwiek sposób uczestniczyły, czy też były powiązane z organizacją i realizacją Wielkiego Konkursu Teletomboli.</p>
        <p xml:id="div-34">Przeprowadzona analiza akt śledztwa V Ds 91/00, jak też postanowienia o częściowym jego umorzeniu pozwoliły zdaniem Prokuratora Apelacyjnego na wysoce pozytywne ocenienie zarówno prawidłowości przeprowadzonego postępowania, jak też zasadności podjętych decyzji merytorycznych.</p>
        <p xml:id="div-35">W świetle przytoczonych powyżej okoliczności nie ma podstaw do kwestionowania tej oceny.</p>
        <p xml:id="div-36">Łączę wyrazy szacunku</p>
        <p xml:id="div-37">Zastępca prokuratora generalnego</p>
        <p xml:id="div-38">Jerzy Engelking</p>
        <p xml:id="div-39">Warszawa, dnia 1 lutego 2006 r.</p>
      </body>
    </text>
  </TEI>
</teiCorpus>