text_structure.xml 11.1 KB

Edit Raw Blame History Permalink

<?xml version='1.0' encoding='UTF-8'?>
<teiCorpus xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">
  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
  <TEI>
    <xi:include href="header.xml"/>
    <text>
      <body>
        <p xml:id="div-1">Szanowny Panie Marszałku! W związku z przesłanym przy piśmie z dnia 22 grudnia 2005 r. zapytaniem Pana Posła Jerzego Materny z dnia 15 grudnia 2005 r. w sprawie podatku dochodowego od osób fizycznych, uprzejmie informuję.</p>
        <p xml:id="div-2">Sprawa opodatkowania dochodów uzyskanych przez pracowników Banku Handlowego ze sprzedaży akcji nabytych przy prywatyzacji tego banku była przedmiotem korespondencji z władzami banku już w 1999 r. Ministerstwo Finansów udzieliło dwukrotnie odpowiedzi Prezesowi Banku (pisma z dnia 29 września 1999 r. i 8 maja 2000 r.).</p>
        <p xml:id="div-3">Odpowiedzi tych udzielono po analizie przesłanych materiałów, z których wynikało, że prywatyzacja Banku Handlowego została przeprowadzona na podstawie przepisów ustawy z dnia 13 lipca 1990 r. o prywatyzacji przedsiębiorstw państwowych (Dz.U. Nr 51, poz. 298 z późn. zm.).</p>
        <p xml:id="div-4">Rada Ministrów w rozporządzeniu z dnia 23 grudnia 1996 r. w sprawie określenia przedsiębiorstw państwowych oraz jednoosobowych spółek Skarbu Państwa o szczególnym znaczeniu dla gospodarki państwa (Dz.U. Nr 157, poz. 792 z późn. zm.) uznała Bank Handlowy za spółkę o szczególnym znaczeniu dla gospodarki Państwa.</p>
        <p xml:id="div-5">Rozporządzenie to wydane zostało na podstawie powołanej powyżej ustawy (art. 2a ust. 2 i art. 23 ust. 2).</p>
        <p xml:id="div-6">W konsekwencji zgoda na prywatyzację i zezwolenie na szczególny tryb zbycia części akcji Banku Handlowego musiała zostać udzielona przez Radę Ministrów.</p>
        <p xml:id="div-7">Uchwałą nr 18 z dnia 25 marca 1997 r. Rada Ministrów udzieliła zgody na prywatyzację i zezwoliła na szczególny tryb zbycia części akcji Banku Handlowego w Warszawie Spółka Akcyjna (M.P. Nr 18, poz. 172). Powołana uchwała również została wydana na podstawie przepisów ustawy o prywatyzacji przedsiębiorstw państwowych.</p>
        <p xml:id="div-8">Stosownie do przepisu art. 1 § 1 pkt 1 ustawy z dnia 22 marca 1991 r. Prawo o publicznym obrocie papierami wartościowymi i funduszach powierniczych (Dz.U. z 1994r. Nr 58, poz. 239 z późn. zm.) nie jest publicznym obrotem papierami wartościowymi m.in. udostępnienie w procesie prywatyzacji przez Skarb Państwa akcji spółki pracownikom.</p>
        <p xml:id="div-9">Przepis art. 52 pkt 1 lit. a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych stanowił, iż zwalnia się od podatku dochodowego w okresie od dnia 1 stycznia 1993 r. do dnia 31 grudnia 2000 r. dochody ze sprzedaży obligacji Skarbu Państwa wyemitowanych po dniu 1 stycznia 1989 r. oraz obligacji wyemitowanych po dniu 1 stycznia 1997 r. przez jednostki samorządu terytorialnego, a także akcji dopuszczonych do obrotu publicznego, nabytych na podstawie publicznej oferty lub na giełdzie papierów wartościowych albo w regulowanym pozagiełdowym wtórnym obrocie publicznym; zwolnienie nie ma zastosowania, jeżeli sprzedaż tych obligacji lub akcji jest przedmiotem działalności gospodarczej.</p>
        <p xml:id="div-10">Zatem w świetle powyższego przepisu, aby uznać, że dochód ze sprzedaży akcji jest zwolniony od podatku, muszą być spełnione łącznie dwie przesłanki, tj. akcje muszą być dopuszczone do obrotu publicznego i muszą być nabyte na podstawie oferty publicznej. Ponieważ akcje nabyte przez pracowników banku nie spełniają warunku dopuszczenia do obrotu publicznego, to oferta ich nabycia traci charakter publiczny (są wyłączone z obrotu publicznego przez przepisy ustawy Prawo o publicznym obrocie papierami wartościowymi i funduszach powierniczych), tym samym dochód uzyskany ze sprzedaży akcji podlega opodatkowaniu.</p>
        <p xml:id="div-11">Ministerstwo Finansów przedstawiało swoje stanowisko również Rzecznikowi Praw Obywatelskich (pisma: z dnia 30 listopada 2000 r., z dnia 12 marca 2001 r. oraz z dnia 14 grudnia 2005 r.), a także związkom zawodowym działającym w Banku Handlowym (pisma: z dnia 22 czerwca 2001 r. oraz z dnia 28 października i 13 grudnia br.).</p>
        <p xml:id="div-12">Stanowisko Ministerstwa Finansów potwierdzały liczne wyroki Naczelnego Sądu Administracyjnego m.in. wyroki: z dnia 13 grudnia 2001 r., sygn. akt III SA 2037/00, z dnia 17 grudnia 2001 r., sygn. akt III SA 1022/00, z dnia 28 grudnia 2001 r., sygn. akt III SA 2204/00, z dnia 3 stycznia 2002 r., sygn. akt III SA 2259/00.</p>
        <p xml:id="div-13">Minister Finansów w piśmie z dnia 16 maja 2002 r., nr PB5/RM-033-152-62/02, mając na uwadze dbałość o przestrzeganie zasad demokratycznego państwa prawa i zasady zaufania obywateli do organów państwa, wskazał możliwości wynikające z przepisów prawa pozwalające na zachowanie tych zasad w przypadkach posiadania przez podatnika błędnego stanowiska organów podatkowych (udzielane przez niektóre urzędy skarbowe odpowiedzi na indywidualne wystąpienia podatników informujące, że wspomniane dochody są zwolnione z opodatkowania).</p>
        <p xml:id="div-14">W omawianej sprawie zaszły jednakże nowe okoliczności, bowiem wyrokiem Sądu Okręgowego w Warszawie z dnia 22 kwietnia 2005 r. (sygn. akt V Ca 243/05) zasądzono od Skarbu Państwa (reprezentowanego przez Ministra Skarbu) odszkodowanie na rzecz powoda (osoby fizycznej) w wysokości stanowiącej równowartość odsetek naliczonych od zaległości podatkowej powstałej z tytułu niezapłaconego podatku od dochodów uzyskanych ze sprzedaży akcji pracowniczych Banku Handlowego. W uzasadnieniu Sąd uznał, iż błędna i sprzeczna z prawem informacja Ministra Skarbu Państwa o zwolnieniu podatkowym zamieszczona w prospekcie emisyjnym ˝była przyczyną niezapłacenia przez powoda w terminie podatków, a w konsekwencji konieczności poniesienia kosztów odsetek za zwłokę˝ (...) Tymczasem - co jest poza sporem - Minister Finansów, Urzędy Skarbowe i Izby Skarbowe, a także Naczelny Sąd Administracyjny, uznały, że dochody ze sprzedaży akcji Banku Handlowego są jednak opodatkowane˝ (...) Sytuacja, w której jeden organ Państwa stwierdza, że istnieje zwolnienie a drugi organ tego samego Państwa neguje to zwolnienie, zaś negatywne skutki ponosi obywatel, jest w ocenie Sądu Okręgowego nie do pogodzenia z zasadą demokratycznego państwa prawnego wyrażoną w art. 2 Konstytucji RP.˝.</p>
        <p xml:id="div-15">Wyrokiem Sądu Rejonowego dla Warszawy Śródmieścia z dnia 22 listopada 2004r. (sygn. akt VI C 639/04) zasądzono odszkodowanie w analogicznej sprawie, w uzasadnieniu stwierdzając, że ˝... Minister Skarbu Państwa podał w prospekcie emisyjnym nieprawdziwe informacje co do obowiązującego w chwili publikacji prospektu stanu prawnego, dopuszczając tym samym do bezprawności działania w rozumieniu art. 417 § 1 kc. Nawet fakt błędnego przekonania Ministra Skarbu Państwa co do obowiązywania przedmiotowego zwolnienia nie może stanowić wyłączenia odpowiedzialności. (...) Niewątpliwie wprowadzenie w błąd co do obowiązku podatkowego przez podanie niezgodnej z obowiązującym stanem prawnym informacji doprowadziło do powstania zaległości podatkowych powodów, a w konsekwencji do konieczności zapłaty karnych odsetek za zwłokę, a więc do powstania rzeczywistej szkody majątkowej w postaci damnum emergens˝. Sąd Okręgowy w Warszawie wyrokiem z dnia 29 listopada 2005r. (sygn. akt V Ca 1520/05) utrzymał ten wyrok w mocy, oddalając apelację Ministra Skarbu Państwa.</p>
        <p xml:id="div-16">Tym samym powyższe wyroki realizują zasadę zaufania obywateli do organów władzy publicznej. W interesie publicznym jest wzmacnianie zaufania obywateli do organów władzy publicznej, a fundamentem budowy tego zaufania jest przekonanie, że obywatel nie będzie ponosił konsekwencji błędów powstałych przy wykonywaniu władzy publicznej.</p>
        <p xml:id="div-17">Stąd w ocenie Ministra Finansów przedstawiona powyżej sytuacja, która powstała w zakresie opodatkowania dochodu uzyskanego ze zbycia akcji pracowniczych Banku Handlowego, może być kwalifikowana jako przypadek, w którym istnieje przesłanka interesu publicznego, pozwalająca na pozytywne rozpatrzenie wniosków o umorzenie odsetek za zwłokę.</p>
        <p xml:id="div-18">Na podstawie art. 67a § 1 pkt 3 ustawy Ordynacja podatkowa, właściwy organ podatkowy może, na wniosek podatnika, umorzyć odsetki za zwłokę w całości lub w części w przypadkach uzasadnionych ważnym interesem podatnika lub interesem publicznym.</p>
        <p xml:id="div-19">Powyższe odnosić należy nie tylko do tych spraw, w których wysokość zobowiązania została określona decyzją organu podatkowego, ale również do wykazywania dochodów do opodatkowania w korekcie zeznania podatkowego.</p>
        <p xml:id="div-20">Przesłanki ważnego interesu podatnika lub interesu publicznego uprawniają też organy podatkowe, na podstawie powołanego przepisu ustawy Ordynacja podatkowa, do umorzenia na wniosek podatnika nie tylko odsetek, ale również zaległości podatkowej w całości lub części. Przepis powyższy pozwala również na odraczanie lub rozłożenie na raty zapłaty zaległości podatkowej.</p>
        <p xml:id="div-21">Z uwagi na sygnały o pojawiających się nieprawidłowościach w toku postępowań podatkowych w sprawie określenia wysokości zobowiązania podatkowego z tytułu opodatkowania dochodu uzyskanego przez pracowników Banku Handlowego, skierowano do Dyrektorów Izb Skarbowych i Naczelników Urzędów Skarbowych w dniu 20 grudnia br. pismo Nr SP1/1082a/033-196/3528/05/AR zwracające uwagę na potrzebę przestrzegania zasad prowadzenia postępowania podatkowego w oparciu o przepisy ustawy Ordynacja podatkowa. Nawet postępowanie prowadzone pod presją czasu wymaga respektowania wszystkich uprawnień strony w toku tego postępowania i analizy całości materiału dowodowego. Niezachowanie tych procedur wzbudza nieufność do działań organów podatkowych.</p>
        <p xml:id="div-22">Ponadto wskazano na przepis art. 224 § 2 ustawy Ordynacja podatkowa, przewidujący możliwość wstrzymania wykonania decyzji w całości lub w części, z urzędu lub na wniosek strony, w przypadku uzasadnionym ważnym interesem strony lub interesem publicznym. Przedstawione powyżej przesłanki interesu publicznego na tle niniejszej sprawy znalazły wyraz we wcześniejszym piśmie również skierowanym do Dyrektorów Izb Skarbowych i Naczelników Urzędów Skarbowych (pismo z dnia 13 grudnia br. Nr SP1/1082/033-196/3528/05/AR). Przesłanki te zachowują aktualność również w zakresie stosowania instytucji wstrzymania wykonania decyzji.</p>
        <p xml:id="div-23">Jednocześnie uprzejmie informuję Pana Posła, iż w Ministerstwie Finansów prowadzona jest dalsza analiza zaistniałego problemu.</p>
        <p xml:id="div-24">Podsekretarz stanu</p>
        <p xml:id="div-25">Mirosław Barszcz</p>
        <p xml:id="div-26">Warszawa, dnia 10 stycznia 2006 r.</p>
      </body>
    </text>
  </TEI>
</teiCorpus>