text_structure.xml
5.72 KB
<?xml version='1.0' encoding='UTF-8'?>
<teiCorpus xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">
<xi:include href="PPC_header.xml"/>
<TEI>
<xi:include href="header.xml"/>
<text>
<body>
<p xml:id="div-1">Szanowny Panie Marszałku! Uprzejmie przekazuję na ręce Pana Marszałka odpowiedź na zapytanie Pana posła Tadeusza Wity z dnia 15 grudnia 2005 r. w sprawie art. 134 ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (pismo SPS-024-148/05).</p>
<p xml:id="div-2">Ustawa z dnia 4 lutego 1994 r. Prawo geologiczne i górnicze (Dz.U. Nr 27, poz. 96 z późn. zm.), w art. 97 ust. 3 zawierała ustawowe zwolnienie powoda od obowiązku uiszczenia kosztów sądowych w sprawach o naprawienie szkód powstałych w związku z działalnością przedsiębiorstwa górniczego. Postępowanie toczyło się na koszt przedsiębiorcy, chyba że roszczenie okazało się oczywiście bezzasadne.</p>
<p xml:id="div-3">Ustawą z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (Dz.U. Nr 167, poz.1398) powyższy przepis Prawa geologicznego i górniczego został uchylony.</p>
<p xml:id="div-4">W zapytaniu z dnia 15.12.2005 r. poseł Tadeusz Wita wniósł o przywrócenie ustawowego zwolnienia od opłat sądowych w sprawach o naprawienie szkód powstałych w związku z działalnością przedsiębiorstwa górniczego.</p>
<p xml:id="div-5">Odpowiadając na zapytanie należy podnieść:</p>
<p xml:id="div-6">Ustawa o kosztach sądowych w sprawach cywilnych realizuje szereg szczegółowych celów, jakie legły u podstaw jej uchwalenia.</p>
<p xml:id="div-7">Zasadniczym założeniem nowej ustawy jest kompleksowa, całościowa, spójna regulacja problematyki kosztów sądowych w sprawach cywilnych, w miejsce poprzedniej - pochodzącej sprzed 38 lat, która była niedostosowana do współczesnych warunków gospodarczych i społecznych oraz porządku prawnego, w tym także wynikającego z przepisów aktualnie obowiązującej Konstytucji RP.</p>
<p xml:id="div-8">Ponadto ustawa ta, poprzez zasadnicze obniżenie wysokości opłat sądowych, w istotny sposób ułatwia dostęp obywatela do wymiaru sprawiedliwości. Jednocześnie wprowadza zasadnicze zmiany w strukturze i zasadach stosowania wobec obywateli instytucji zwolnienia od kosztów sądowych.</p>
<p xml:id="div-9">Pośród najważniejszych zmian w stosunku do stanu obowiązującego dotychczas znalazły się między innymi ograniczenia ustawowych zwolnień od kosztów sądowych zarówno podmiotowych, jak i przedmiotowych. Uchyleniu uległ szereg zwolnień od kosztów zawartych w ustawach szczególnych, w tym między innymi w odniesieniu do osób występujących w sprawach o naprawienie szkód powstałych w związku z działalnością przedsiębiorstwa górniczego.</p>
<p xml:id="div-10">W nowej regulacji przyjęto jako jedno z podstawowych założeń, że zwolnienie od kosztów sądowych - zwane czasem także - ˝prawem ubogich˝ - co do zasady powinno dotyczyć przede wszystkim osób fizycznych znajdujących się w ubóstwie, które z uwagi na swoją sytuację życiową (majątkową, rodzinną, zdrowotną) nie są w stanie ponieść kosztów sądowych i dlatego postępowanie sądowe prowadzone z ich udziałem jest kredytowane przez państwo. Zgodnie z art. 102 ust. 1 omawianej ustawy zwolnienia od kosztów sądowych może się domagać osoba fizyczna, która złożyła oświadczenie, że nie jest w stanie ich ponieść bez uszczerbku utrzymania koniecznego dla siebie i rodziny.</p>
<p xml:id="div-11">Powyższa regulacja odnosi się do wszystkich osób, w tym do tych kategorii podmiotów, których zwolnienia ustawowe od obowiązku ponoszenia kosztów sądowych zostały ograniczone lub uchylone przepisami omawianej ustawy, a zatem także do osób zamierzających wystąpić z powództwami w sprawach odszkodowań powstałych w związku z działalnością przedsiębiorstwa górniczego. Osoby te mogą więc korzystać ze zwolnienia od kosztów sądowych na zasadach ogólnych.</p>
<p xml:id="div-12">Należy zaznaczyć, iż poza realizacją omówionych powyżej celów i założeń ustawy rozwiązanie takie jest zgodne z konstytucyjną zasadą równości obywateli wobec prawa.</p>
<p xml:id="div-13">Umożliwia ona w każdej konkretnej sprawie ocenę przez sąd istnienia przesłanek do zastosowania przywileju ˝prawa ubogich˝ wobec poszczególnych osób występujących z powództwem. Konstrukcja ustawowego zwolnienia od kosztów sądowych stwarza natomiast możliwość korzystania z tego dobrodziejstwa także przez osoby, których indywidualna sytuacja majątkowa, rodzinna i społeczna w żadnym razie nie usprawiedliwia zastosowania takiego zwolnienia - na równi z tymi osobami, których sytuacja w pełni takowe zwolnienie uzasadnia.</p>
<p xml:id="div-14">Mając powyższe na względzie, należy stwierdzić, iż rozwiązanie wprowadzone w ustawie z dnia 28 lipca 2005 r. jest wynikiem realizacji koncepcji zupełnego, spójnego i adekwatnego do aktualnych założeń systemowych i legislacyjnych uregulowania zagadnień z zakresu kosztów sądowych.</p>
<p xml:id="div-15">Z tych właśnie względów zmiana ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. Prawo geologiczne i górnicze, poprzez uchylenie art. 97 ust. 3 dotyczącego zwolnienia od kosztów sądowych osób występujących z powództwami w sprawach o naprawienie szkód powstałych w związku z działalnością przedsiębiorstwa górniczego, była zasadna.</p>
<p xml:id="div-16">Z wyrazami szacunku</p>
<p xml:id="div-17">Podsekretarz stanu</p>
<p xml:id="div-18">Andrzej Grzelak</p>
<p xml:id="div-19">Warszawa, dnia 16 stycznia 2006 r.</p>
</body>
</text>
</TEI>
</teiCorpus>