text_structure.xml 23 KB
<?xml version='1.0' encoding='utf-8'?>
<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
  <xi:include href="PPC_header.xml" />
  <TEI>
    <xi:include href="header.xml" />
    <text>
      <body>
        <div xml:id="div-1">
          <u xml:id="u-1.0" who="#JerzyJaskiernia">Otwieram posiedzenie Komisji. Witam wszystkich obecnych. Porządek dzisiejszych obrad jest państwu znany. Zajmiemy się stosunkami polsko-łotewskimi. Serdecznie witam delegację Komisji Spraw Zagranicznych Sejmu Republiki Łotewskiej. Bardzo się cieszymy, że delegacja Komisji Spraw Zagranicznych Sejmu Republiki Łotewskiej zechciała odwiedzić nasz kraj na zaproszenie naszej Komisji. Przyjechaliście państwo do nas w bardzo ważnym momencie. Zbliża się czas naszego wejścia do Unii Europejskiej. Ważnym faktem jest rozszerzenie NATO. Chcę podkreślić, że Komisja Spraw Zagranicznych, która rozpatrywała tę kwestię, poparła członkostwo waszego kraju w NATO. Istnieje wiele problemów bilateralnych oraz multilateralnych, o których chcielibyśmy podyskutować z waszą delegacją. Chciałbym zaproponować następujący przebieg dzisiejszego posiedzenia. Najpierw poproszę o zabranie głosu przewodniczącą delegacji panią Inese Vaidere. Po tym wystąpieniu będzie możliwość zadawania pytań przez członków naszej Komisji oraz członków delegacji. Ze względu na napięty program pobytu delegacji przewidujemy, że posiedzenie zakończy się o godzinie 11.45. Proszę panią Inese Vaidere o zabranie głosu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-2">
          <u xml:id="u-2.0" who="#RepublikiŁotewskiejIneseVaidere">Jesteśmy zaszczyceni możliwością spotkania się z Komisją Spraw Zagranicznych Sejmu. Chciałabym wyrazić podziękowanie za to, że Polska ratyfikowała nasze przystąpienie do NATO. Polski naród oraz polski parlament był bardzo dobrym przykładem dla Łotwy, dla łotewskiego narodu oraz dla łotewskiego parlamentu, jeśli chodzi o referendum w sprawie Unii Europejskiej. Przybyliśmy do państwa, żeby znaleźć partnerów i sprzymierzeńców w tym bardzo trudnym dla nas okresie. Już niedługo będziemy przystępować do obu wymienionych struktur międzynarodowych. Korzystając z możliwości chciałabym podziękować za bardzo dobrą organizację naszej wizyty. Mieliśmy możliwość odbycia spotkania z wicemarszałkiem Senatu Kazimierzem Kutzem. Spotkaliśmy się także z przedstawicielami Komisji Europejskiej. Odbyliśmy bardzo dobre spotkania z Komisją Spraw Zagranicznych, z przedstawicielami Ministerstwa Spraw Zagranicznych oraz Ministerstwa Obrony Narodowej. Dzięki tym spotkaniom lepiej zrozumieliśmy stanowisko Polski. Mamy nadzieję, że w wielu przypadkach mogliśmy przekazać informacje i wyjaśnić, jakie jest stanowisko Łotwy w omawianych sprawach. W nadchodzącym czasie parlamenty obu państw będą pełniły bardzo dużą rolę. Dlatego bardzo się cieszymy, że dzisiaj możemy się spotkać i połączyć wysiłki polskiej oraz łotewskiej Komisji Spraw Zagranicznych. Cieszę się z tego, że teraz, jeśli pojawią się jakieś problemy lub kwestie sporne, to szybko będę mogła je wyjaśnić. Będę mogła porozmawiać o tych problemach z panem Jerzym Jaskiernią przez telefon. Mam wrażenie, że w tej chwili najważniejszym problemem, przed którym stoimy, jest konferencja międzyrządowa. Bardzo dobrze rozumiemy polskie starania o to, żeby zachowane zostały postanowienia traktatu z Nicei. Także my troszczymy się o to, żeby każde państwo było reprezentowane w Unii Europejskiej w sposób adekwatny i żeby odgrywało ważną rolę. Widzimy, że w tej sprawie potrzeba będzie wiele pracy, w tym konsultacji pomiędzy ministrami spraw zagranicznych Polski i Łotwy. Ważne jest to, żeby jeszcze przed zorganizowaniem konferencji międzyrządowej jasno określić swoje stanowiska. W tej chwili na Łotwie dyskutuje się o tym, że jesteśmy zainteresowani takim sposobem głosowania, w którym rozkład głosów wynosić będzie 50: 50 lub 60: 60. Uważamy, że przy takim sposobie głosowania uwzględniona będzie liczba mieszkańców oraz liczba państw. Wyklucza to taką możliwość, że największe państwa europejskie będą podejmowały decyzje, nie biorąc pod uwagę zdania mniejszych państw. Uważamy, że w Komisji Europejskiej powinno pracować 25 członków. Każde państwo powinno mieć jednego komisarza, który dysponowałby pełnią praw. Dzisiaj rano odbyliśmy bardzo owocną rozmowę z ministrem Andrzejem Towpikiem z Ministerstwa Obrony Narodowej. Zauważyliśmy, że w wielu przypadkach mamy wspólne poglądy na temat obrony europejskiej. Chciałabym zauważyć, że związki łączące Polskę i Łotwę oraz stosunki pomiędzy tymi krajami można uznać za wspaniałe. Nie oznacza to wcale, że nie musimy nic robić, żeby poprawić stosunki ekonomiczne między nami. Zapoznaliśmy się z występującym u was problemem strukturalnego bezrobocia. Na Łotwie obserwuje się regionalne bezrobocie. Dlatego jednym z podstawowych zadań dotyczących naszej współpracy będzie wykorzystanie środków z funduszy strukturalnych Unii Europejskiej. Jesteśmy bardzo zadowoleni z tego, że przedłożono nam propozycję uczestniczenia w realizacji projektów strukturalnych dotyczących np. Via Baltica. Na pewno realizacja takich projektów stworzy ekonomiczne impulsy do rozwoju państw leżących w regionie bałtyckim, w tym rozwoju Polski. Na pewno zostali państwo poinformowani o tym, że bilans handlowy pomiędzy Łotwą, a Polską jest niekorzystny dla Łotwy. Polska zajmuje 7 miejsce pod względem importu do Łotwy, a 13 jeśli chodzi o eksport. Biorąc pod uwagę to, że nasze państwa są usytuowane blisko siebie, nasze związki ekonomiczne powinny zostać znacznie bardziej zacieśnione. Na pewno słyszą państwo, że dzisiaj mój głos jest znacznie lepszy, niż wczoraj. Przepraszam za tę dygresję. W Komisji mamy człowieka, który jest nie tylko ekspertem w zakresie spraw zagranicznych, ale także znanym profesorem, który produkuje własne wyroby medyczne. Te wyroby można sprzedawać także na rynku polskim. To właśnie dzięki jego wyrobom mówię znacznie lepiej. Kończąc moją wypowiedź chciałabym poruszyć jeszcze dwie ważne sprawy. Jedną z nich jest wymiana kulturalna. Przypominam sobie, że jeszcze niedawno mieliśmy możliwość zapoznawania się z wybitnymi polskimi filmami, z polską szkołą filmową. Teraz nie mamy już takich możliwości, przede wszystkim ze względu na wpływ kina amerykańskiego i subkultury amerykańskiej. W tej sytuacji chcielibyśmy pogłębić i tak głębokie związki kulturalne pomiędzy naszymi krajami. Druga uwaga dotyczy mniejszości narodowych. W tej chwili na Łotwie mamy ok. 60 tys. członków polskiej mniejszości narodowej. Jest ona dobrym przykładem dla innych mniejszości narodowych na Łotwie, przede wszystkim ze względu na swoją lojalność wobec państwa łotewskiego. Polska mniejszość narodowa na Łotwie czuje się związana emocjonalnie z państwem łotewskim. W momencie, gdy odzyskiwaliśmy niepodległość na początku lat 90., Łotysze zawsze mogli liczyć na przedstawicieli polskiej mniejszości narodowej. Ida Kozakiewicz była Polką. Jej nazwisko jest niezwykle szanowane i cenione na Łotwie. Członkowie polskiej społeczności oraz polskich organizacji na Łotwie wspierają łotewskie dążenia do zachowania języka łotewskiego w szkołach. Jest to społeczność, która rzeczywiście troszczy się o to, żeby na Łotwie urzeczywistniał się proces integracji. Tyle chciałam państwu powiedzieć tytułem wstępu. Myślę, że teraz będą mogli państwo zadawać nam pytania. Postaramy się udzielić na nie odpowiedzi.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-3">
          <u xml:id="u-3.0" who="#JerzyJaskiernia">Dziękuję pani za to niezwykle ważne wystąpienie. Otwieram dyskusję. Proszę o zgłaszanie się do głosu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-4">
          <u xml:id="u-4.0" who="#MarianPiłka">Powiedziała pani, że stosunki polsko-łotewskie zawsze dobrze się układały. Cieszy nas to, co powiedziała pani o polskiej mniejszości narodowej na Łotwie. W tej chwili zasadniczą sprawą jest dla nas kwestia traktatu konstytucyjnego. Polska popierała przystąpienie Łotwy do Paktu Północnoatlantyckiego. Polska jest bardzo zainteresowana tym, żeby Łotwa znalazła się w Unii Europejskiej. W tej chwili Polska ma inne stanowisko niż takie kraje jak np. Francja i Niemcy w kwestii traktatu konstytucyjnego. Uważam, że kilka naszych propozycji powinno znaleźć zrozumienie na Łotwie. Pierwszą z takich kwestii jest wpisanie do konstytucji wartości chrześcijańskich oraz odwołanie się do Boga. Uważamy, że o istocie Europy i cywilizacji europejskiej stanowi przede wszystkim chrześcijaństwo. Jest ono fundamentem europejskości. Drugą kwestią jest zachowanie w mocy postanowień z traktatu z Nicei, jeżeli chodzi o sposób głosowania. Można powiedzieć, że projekt traktatu konstytucyjnego ogranicza rolę mniejszych państw. Ograniczenie to dotyczy nie tylko małych państw, takich jak Łotwa, ale także średnich państw, jakim np. jest Polska. W związku z tym Polska oczekuje na poparcie stanowiska naszego rządu w tej kwestii. Trzecia kwestia dotyczy przewidywanej w traktacie konstytucyjnym integracji na poziomie polityki bezpieczeństwa i polityki zagranicznej. W Niemczech i we Francji występują bardzo silne tendencje antyamerykańskie. Przeforsowanie integracji na poziomie polityki zagranicznej i polityki bezpieczeństwa będzie prowadziło do konfliktu między Unią Europejską a Stanami Zjednoczonymi w zakresie polityki bezpieczeństwa. Jest to szczególnie groźne dla krajów usytuowanych w naszej strefie, w Europie Środkowowschodniej. Nie ulega wątpliwości, że wprowadzenie w Unii Europejskiej ministra spraw zagranicznych do spraw polityki zagranicznej i kwestii bezpieczeństwa doprowadzi do kryzysu w stosunkach transatlantyckich, a także do kryzysu w Pakcie Północnoatlantyckim. W interesie obu naszych państw leży to, żeby nie osłabiać pozycji amerykańskiej w Europie. Można powiedzieć, że w gruncie rzeczy to właśnie Stany Zjednoczone Ameryki Północnej są głównym gwarantem bezpieczeństwa w naszej strefie. Dlatego pomysły dotyczące tworzenia w Europie nowych układów wojskowych są groźne dla bezpieczeństwa i pokoju w naszej części Europy. Myślę, że zachowanie struktury głosów przewidzianej w traktacie z Nicei utrudni skonfliktowanie Europy ze Stanami Zjednoczonymi.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-5">
          <u xml:id="u-5.0" who="#JerzyJaskiernia">Dziękuję. Czy jeszcze ktoś z państwa chciałby zabrać głos?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-6">
          <u xml:id="u-6.0" who="#TadeuszSamborski">Miłe i budujące jest to, że mówiąc o relacjach między Polską a Łotwą często odwołują się państwo do spraw polskiej mniejszości narodowej oraz do pięknych tradycji okresu międzywojennego. Właśnie z tych pięknych tradycji wynika stosunkowo dobra pozycja szkolnictwa polskiego na Łotwie, a także sprzyjający klimat dla działalności różnego rodzaju polskich organizacji społeczno-kulturalnych. Cieszy nas to, że pani Ida Kozakiewicz jest symbolem tych relacji. Dziękujemy za troskliwość wobec wszelkich przejawów nauczania języka polskiego w różnych formach w systemie szkolnictwa państwowego, a także w szkółkach sobotnio-niedzielnych. Ja także uważam, że niezwykle ważną sprawą jest współpraca kulturalna oraz wzajemna wymiana informacji o naszych krajach. W tej chwili w Warszawie funkcjonuje centrum informacyjne. Działa ono dość aktywnie. Jego oferta znajduje duże zrozumienie i aprobatę polskiego społeczeństwa. Mam wrażenie, że polska placówka tego typu na Łotwie stanowiłaby dopełnienie istniejącego obiegu informacji i wymiany kulturalnej. Chciałbym zapytać, czy zauważają państwo zróżnicowanie pomiędzy sytuacją polskiej mniejszości narodowej, która jest najbardziej lojalna wobec państwa łotewskiego, a pozycją tej grupy w życiu politycznym? Pozycja tej grupy jest dość słaba. Czy w interesie państwa łotewskiego nie leży stworzenie warunków do tego, żeby polska mniejszość narodowa miała nieco większy wpływ na życie polityczne, żeby brała ona większy udział w życiu politycznym?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-7">
          <u xml:id="u-7.0" who="#AleksanderMałachowski">Dziesięć dni temu byłem w Strasburgu na posiedzeniu Rady Europy. Byłem tam świadkiem demonstracji grupy osób, byli to przedstawiciele mniejszości narodowych, a głównie mniejszości rosyjskiej. Grupa ta protestowała przeciwko rzekomo bardzo niekorzystnym zmianom w szkolnictwie mniejszości narodowych na Łotwie. Według zapewnienia osób reprezentujących te szkoły, sprawa dotyczy także szkół polskich. Na Łotwie jest dużo różnych mniejszości narodowych, ponieważ przez długi czas Łotwa podlegała świadomej rusyfikacji. Pokazuje to, że w tej chwili na Łotwie istnieje poważny konflikt pomiędzy mniejszościami narodowymi a władzami Łotwy. Taki konflikt może w przyszłości negatywnie odbić się na pozycji Łotwy na arenie międzynarodowej. W Polsce także mamy wiele mniejszości narodowych. Jest u nas wiele szkół mniejszości narodowych. Jednak w naszych szkołach nie ma zagrożenia dotyczącego możliwości nauczania w języku ojczystym każdej z tych mniejszości. Przedstawiam państwu ten problem pod rozwagę. Nie oczekuję w tej sprawie odpowiedzi. Współczesna Europa jest niezwykle wyczulona na losy mniejszości narodowych. Złe stosunki z mniejszościami mogą bardzo zaszkodzić. Chciałbym podkreślić, że dobrze wiemy, skąd wzięła się na Łotwie tak duża mniejszość rosyjska. Stało się tak w wyniku działań związanych ze świadomą rusyfikacją Łotwy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-8">
          <u xml:id="u-8.0" who="#MaciejGiertych">Ugrupowania polityczne w Polsce, które były przeciwne wejściu Polski do Unii Europejskiej, po przegraniu referendum stoją na pozycji antyfederalistycznej. Chciałbym się dowiedzieć, czy takie tendencje występują również na Łotwie? Czy wśród członków delegacji łotewskiej są osoby o takich poglądach?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-9">
          <u xml:id="u-9.0" who="#MarianCuryło">Czy prywatyzacja gospodarki rolnej na Łotwie powiedzie się w świetle ekspansyjnej polityki Unii Europejskiej w sprawach gospodarki rolnej wobec krajów postkomunistycznych?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-10">
          <u xml:id="u-10.0" who="#JerzyJaskiernia">Nie widzę dalszych zgłoszeń. Posłowie zadali wiele pytań. Przed panią przewodniczącą stoi trudne zadanie. Chciałbym podkreślić, że jest to typowa sytuacja dla parlamentu. Ciągle pracujemy pod presją czasu. Proszę o udzielenie odpowiedzi.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-11">
          <u xml:id="u-11.0" who="#RepublikiŁotewskiejIneseVaidere">Mam nadzieję, że uda mi się odpowiedzieć na wszystkie pytania. Uważam, że były one dla nas niezwykle ważne. Najpierw odpowiem na pytanie dotyczące projektu konstytucji europejskiej. Przyznam, że nie widzę zasadniczych różnic pomiędzy stanowiskiem, jakie ma w tej sprawie Łotwa i Polska. Uwaga ta dotyczy także zapisu w konstytucji mówiącego o wartościach chrześcijańskich. W tej sprawie problem mogą mieć te państwa, w których sprawa ta pojawia się w polityce wewnętrznej. Mówiąc o kwestiach obrony należy zaznaczyć, że bardzo chcielibyśmy zachować związek z Paktem Północnoatlantyckim. Także w naszym państwie podzielone były opinie na temat wstąpienia do Unii Europejskiej. Jednak w sprawie przystąpienia do NATO byliśmy jednomyślni. My także twierdzimy, że Stany Zjednoczone gwarantują bezpieczeństwo w naszym regionie. O naszym stosunku do traktatu z Nicei wspominałam już w moim wystąpieniu wstępnym. Chciałabym zaprosić przedstawicieli Ministerstwa Spraw Zagranicznych do tego, żeby zapoznali się z naszą propozycją. Uwzględnia ona zarówno liczbę państw, jak i liczbę mieszkańców. Jestem przekonana, że nasze cele są dokładnie takie same. Chodzi o to, żeby całkowicie odrzucić lub zmniejszyć dominację dużych krajów. Trzeba spowodować, żeby każde państwo miało możliwość wypowiadania się i podejmowania decyzji. Następne pytania dotyczyły współpracy kulturalnej oraz spraw mniejszości narodowych. Ja także uważam, że centrum informacji o Polsce byłoby na Łotwie bardzo potrzebne. Ambasada Polska na Łotwie oraz Ambasada Łotwy w Polsce rozpoczęły już współpracę w sprawie centrów turystycznych. Na pewno wiedzą państwo o tym, że ze względu na okupację na Łotwie wytworzyła się bardzo niedobra struktura społeczna. Przed wojną Łotysze stanowili 80 proc. ludności zamieszkującej na Łotwie. W tej chwili stanowią oni ok. 58 proc. mieszkańców Łotwy. Mniejszość rosyjska stanowiła przed wojną ok. 7–8 proc. ludności. Obecnie stanowi ona prawie 30 proc. mieszkańców Łotwy. To właśnie powoduje, że Łotwa ma przed sobą niezwykle ważne zadanie. Musimy realizować politykę wyrównywania mniejszości narodowych. Na Łotwie nigdy nie było konfliktów etnicznych. To, co widzieli państwo w Strasburgu, uważamy za inicjatywę pochodzącą z zewnątrz. Uczniowie rosyjskiej mniejszości narodowej, którzy uczą się na Łotwie, mogliby przecież zwrócić się do naszej pani prezydent o pomoc. Jednak zupełnie nie wiadomo dlaczego udają się o pomoc do prezydenta Putina, a on znajduje czas na to, żeby ich przyjąć. Łotwa jest krajem demokratycznym. Zawsze chcemy podejmować dyskusję o ważnych problemach społecznych. Prawdziwa sytuacja jest taka, że na Łotwie są szkoły, w których nauka odbywa się w 8 językach mniejszości narodowej. Takie szkoły są finansowane przez państwo. Chciałabym podkreślić, że nie mamy problemów ze szkołami polskimi, ukraińskimi, białoruskimi i żydowskimi. Może potwierdzić to ambasador Polski na Łotwie. Najtrudniej rozwiązuje się problemy dotyczące szkół rosyjskich. Trwająca przez 50 lat okupacja oraz proces rusyfikacji spowodował u wielu osób przekonanie, że język rosyjski powinien być drugim językiem państwowym.</u>
          <u xml:id="u-11.1" who="#RepublikiŁotewskiejIneseVaidere">Jesteśmy małym narodem, w związku z czym nie możemy sobie na to pozwolić. Istnienie języka łotewskiego było zagrożone w wyniku 50 lat okupacji. Reforma w naszych szkołach polega na tym, że część przedmiotów, które do tej pory były nauczane tylko w języku rosyjskim, będzie nauczanych w języku łotewskim od następnego roku szkolnego. O tym, że taka reforma zostanie przeprowadzona wiedziano na Łotwie od 5 lat. Wszystkie szkoły miały możliwość, żeby się do tej zmiany przygotować. Można powiedzieć, że większość szkół już się do tego przygotowała. Celem reformy jest to, żeby młodzi ludzie mieszkający na Łotwie dobrze znali język łotewski. Uważamy, że zapewni im to możliwość konkurowania na rynku pracy. W tej chwili większość szkół rosyjskich jest już gotowa do wprowadzenia tej reformy. Większość tę reformę popiera. W tej chwili zbliżają się wybory do rosyjskiej Dumy. W związku z tym niektórzy politycy rosyjscy, tacy jak np. Żirinowski i Rogozin podkreślają, że jest to wyraz negatywnego stosunku Łotwy do Rosji. W tej sprawie łotewskie Ministerstwo Spraw Zagranicznych wystosowało notę do rosyjskiego Ministerstwa Spraw Zagranicznych. Takie postępowanie sprowokowało do działania wielu polityków na Łotwie. Niektórzy z nich podejmują działania, które stoją w sprzeczności z polityką państwa łotewskiego, która sprzyja mniejszościom narodowym. Podejmowane są próby zaangażowania w takie działania uczniów, którzy są przeciwni wprowadzeniu języka łotewskiego do szkół. Właśnie dlatego w Strasburgu pojawiają się tego typu delegacje. Do tej pory nie możemy do końca wyjaśnić, kto popiera i finansuje takie protesty. Chciałabym zauważyć, że na Łotwie chronione są wszystkie prawa mniejszości narodowych. Polityka państwa jest jednakowa wobec wszystkich mniejszości narodowych. Kończąc moją wypowiedź chciałabym zauważyć, że ze względu na długotrwałą okupację mamy przed sobą bardzo trudne zadanie społeczne. Wydaje mi się, że zarówno łotewski rząd, jak i łotewski parlament dobrze radzą sobie z tym problemem. Mogą o tym świadczyć przyjazne i dobre stosunki pomiędzy mniejszościami narodowymi, które zamieszkują na Łotwie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-12">
          <u xml:id="u-12.0" who="#JerzyJaskiernia">Dziękuję pani za szczere i interesujące odpowiedzi. Nasza dzisiejsza dyskusja potwierdziła, że stosunki pomiędzy Łotwą a Polską są bardzo dobre. Mamy przed sobą świetne perspektywy do współpracy u progu wejścia do Unii Europejskiej, w ramach NATO, a także na innych płaszczyznach działalności międzynarodowej. Chciałbym wyrazić przekonanie, że państwa wizyta przyczyni się do umocnienia tych stosunków. Jest jeszcze wiele płaszczyzn, na których możemy coś dobrego zrobić. Na konferencji międzyrządowej oraz w Unii Europejskiej będziemy wspólnie rozwiązywali wszystkie pojawiające się dylematy. Chciałbym upamiętnić państwa wizytę w Sejmie wręczając pani medal naszego Sejmu. Rada Europy pojawiła się w dyskusji w niezbyt dobrym kontekście. Nie rzuca to jednak cienia na to, że bardzo dobrze współpracujemy z Łotyszami w Radzie Europy. W związku z tym chciałbym wręczyć pani również moją książkę na temat Zgromadzenia Parlamentarnego Rady Europy. Uważam, że delegacja Komisji Spraw Zagranicznych Sejmu Łotwy była w Polsce zbyt krótko. Zachęcamy państwa do ponownego przyjazdu. Chcielibyśmy, żeby zobaczyli państwo to, czego nie mogliśmy państwu pokazać w trakcie tej wizyty. W związku z tym wszystkim członkom delegacji przekazujemy książkę, w której pokazano Polskę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-13">
          <u xml:id="u-13.0" who="#RepublikiŁotewskiejIneseVaidere">Chciałabym podziękować Komisji Spraw Zagranicznych za zainteresowanie naszą delegacją oraz za to, że poświęcili nam państwo tak dużo czasu. My także chcemy państwu podarować medal Sejmu Łotwy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-14">
          <u xml:id="u-14.0" who="#RepublikiŁotewskiejLeopoldsOzolis">Ja także chciałbym krótko państwu podziękować w imieniu partii zielonych oraz partii rolników za to, że senator Jerzy Smorawiński podpisał projekt rezolucji uznającej rosyjską okupację za czas totalitaryzmu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-15">
          <u xml:id="u-15.0" who="#RepublikiŁotewskiejIneseVaidere">Chciałabym jeszcze odpowiedzieć na pytanie dotyczące rolnictwa. Uważamy, że wszystkie państwa powinny otrzymać od Unii Europejskiej podobne subsydia.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-16">
          <u xml:id="u-16.0" who="#JerzyJaskiernia">Dziękuję państwu za udział w obradach. Zamykam posiedzenie Komisji.</u>
        </div>
      </body>
    </text>
  </TEI>
</teiCorpus>