text_structure.xml 22.4 KB
<?xml version='1.0' encoding='utf-8'?>
<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
  <xi:include href="PPC_header.xml" />
  <TEI>
    <xi:include href="header.xml" />
    <text>
      <body>
        <div xml:id="div-1">
          <u xml:id="u-1.0" who="#WaldyDzikowski">Otwieram posiedzenie Komisji Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej. Witam przedstawicieli Najwyższej Izby Kontroli na czele z panią dyrektor Czesławą Rudzką-Lorentz. Porządek dzienny posiedzenia przewiduje rozpatrzenie sprawozdania z działalności Najwyższej Izby Kontroli w 2004 r. (druk 4125) oraz propozycje i wnioski do planu pracy NIK na 2006 r. Proszę o zabranie głosu panią dyrektor Czesławę Rudzką-Lorentz.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-2">
          <u xml:id="u-2.0" who="#CzesławaRudzkaLorentz">Działalność kontrolna Najwyższej Izby Kontroli dotycząca badania wykonywania zadań przez jednostki samorządu terytorialnego jest bardzo szeroka. Praktycznie każdy departament NIK może zajmować się problematyką samorządową. Bardzo wiele kontroli w tym zakresie przeprowadzają delegatury Izby. Komisja nie zgłaszała propozycji przeprowadzenia kontroli na 2004 r. Otrzymaliśmy jednak wiele sygnałów i listów, które były podstawą przeprowadzenie szeregu kontroli doraźnych. Z ponad 200 kontroli doraźnych przeprowadzonych przez NIK ponad 100 dotyczyło działalności i wykonywania zadań przez jednostki samorządu terytorialnego. Chciałabym zwrócić uwagę na kontrole, które naszym zdaniem, miały szczególne znaczenie. Przeprowadziliśmy kontrolę łączenia zatrudnienia w wybranych urzędach administracji publicznej z wykonywaniem działalności usługowej. Ujawniliśmy przypadki łączenia funkcji, co narażało organy jednostek samorządu terytorialnego na zarzuty o stronniczość. Kolejna kontrola dotyczyła realizacji przepisów ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o ograniczeniu prowadzenia działalności gospodarczej przez osoby pełniące funkcje publiczne. Wymienione kontrole pokazywały funkcjonowanie administracji samorządowej. Ważny obszar kontrolowanym przez Izbę stanowią sprawy systemowe, jak np. stanowienie aktów prawa miejscowego. W tej sferze NIK dopatrzyła się szeregu nieprawidłowości. W różnych jednostkach m.in. w Ministerstwie Spraw Wewnętrznych i Administracji przeprowadziliśmy kontrolę dotyczącą przygotowania do procesu wydawania nowych dowodów osobistych. Stwierdziliśmy, że w tym zakresie współpraca gmin z organami wojewodów i resortu napotyka na trudności. Następnie skontrolowaliśmy realizację przez gminy zadań z zakresu spraw obywatelskich. Wyniki tej kontroli zostały przedstawione na zorganizowanym przez NIK seminarium poświęconym prawu do dobrej administracji, z udziałem przedstawicieli wszystkich instytucji centralnych. Kontrola została przeprowadzona głównie w małych gminach oraz w gminach, w których stwierdzono nieprawidłowości przy sporządzaniu list wyborców w trakcie ostatnich wyborów samorządowych. Stwierdziliśmy, że sprawy obywatelskie, szczególnie w tych mniejszych gminach są realizowane niewłaściwie. Ujawniliśmy zaniedbania w przyjmowaniu skarg, prowadzeniu ewidencji ludności. Kontrola wykazała, że gminy nie są włączone do systemu informatycznego, co ma istotne znaczenie w kontekście np. wydawania dowodów osobistych. Chcielibyśmy, żeby Sejm, Ministerstwo Spraw Wewnętrznych i Administracji przyjrzały się wykonywaniu przez jednostki samorządu terytorialnego zadań z zakresu administracji publicznej. Po raz kolejny przedkładamy państwu posłom analizę powiązań budżetów jednostek samorządu terytorialnego z budżetem państwa. Chodzi o subwencje i dotacje. Ta analiza jest ważna, ponieważ pokazuje sytuację finansów samorządowych na tle sytuacji finansowej państwa. Podkreślamy, że nowa ustawa o dochodach jednostek samorządu terytorialnego zwiększyła samodzielność finansową, pozostawiając większą część środków do dyspozycji samorządów, co umożliwia lepsze gospodarowanie. Nikt nigdy nie wykonał dotacji celowej poniżej 100%, nawet jeżeli wydatkował ją nieracjonalnie, to przecież musiał w całości wykorzystać te środki. Pozostawienie środków do dyspozycji jednostek samorządu terytorialnego spowoduje, że będą efektywnie wykorzystane.</u>
          <u xml:id="u-2.1" who="#CzesławaRudzkaLorentz">W analizie wykonania budżetu państwa zwracamy też uwagę, że zastąpienie jednego źródła dochodów innym źródłem dochodów - ustawa zastępuje dochody z dotacji udziałem we wpływach z tytułu podatków - nie rozwiązuje wielkiego zróżnicowania sytuacji finansowej jednostek samorządu terytorialnego. Te dysproporcje mają nie tylko regionalny charakter. Np. Wojciech Misiąg w swoich badaniach wskazuje, że w województwie mazowieckim jest i najbogatsza, i najbiedniejsza gmina w kraju. Chodzi zatem o kwestie strukturalnej biedy, która dotyka niektóre jednostki, szczególnie gminy wiejskie. Należałoby wprowadzić dodatkowe instrumenty, które wyeliminowałby strukturalną biedę. Takich instrumentów nie przewiduje ustawa o dochodach jednostek samorządu terytorialnego. Z innych kontroli przeprowadzonych przez Izbę należy wymienić kontrolę zakresu wychowania przedszkolnego, która ma ważne znaczenie. Niebawem będziemy badać sposób likwidowania szkół, co stanowi istotny problem społeczny. Chciałabym jeszcze zwrócić uwagę Komisji na kontrole, w których pokazujemy sytuację jednostek samorządu terytorialnego w kontekście wykorzystywania środków pochodzących z budżetu Unii Europejskiej. Przeprowadziliśmy serię takich kontroli. W sprawozdaniu wspomniano o dwóch. Pierwsza - dotyczy wykorzystania środków z funduszy PHARE. Realizacja tych programów kończy się. Stwierdziliśmy pewne nieprawidłowości. Druga - dotyczy przygotowania administracji publicznej do pozyskiwania i wykorzystania funduszy strukturalnych i Funduszu Spójności. Obecnie badamy system wewnętrznej kontroli w tych funduszach. Opóźnienia, podejmowanie głównie przez administrację rządową działań w ostatniej chwili, kiedy nie można zweryfikować błędów powoduje, że nasze wykorzystanie środków pomocowych, środków pochodzących z Unii Europejskiej jest ciągle niedostateczne. Sporządziliśmy również analizy dla Komisji do Spraw Unii Europejskiej, która była zainteresowana przyczynami niedostatecznego wykorzystywania środków z funduszy unijnych. Nasze wcześniejsze kontrole pozwoliły na przyśpieszenie pewnych prac. Izba będzie nad interesować się tą problematyką. Chcielibyśmy, aby Komisja również zwróciła na nią uwagę. Najwyższa Izba Kontroli wspólnie z regionalnymi izbami obrachunkowymi przeprowadziła kontrolę funkcjonowania gospodarstw pomocniczych. NIK badała funkcjonowanie tych gospodarstw w jednostkach rządowych, regionalne izby obrachunkowe - w jednostkach samorządowych. W jednych i drugich jednostkach występują podobne problemy. Chodzi o utrzymywanie gospodarstw pomocniczych bez względu to czy pokrywają swoje wydatki z osiąganych wpływów, czy nie. Ujawniliśmy nieprawidłowości w gospodarowaniu. Jednak trzeba zaznaczyć, że w odniesieniu do samorządowych gospodarstw pomocniczych prawo nie jest dość klarowne. Ustawa o gospodarce komunalnej nie może być tutaj stosowana. Odnotowaliśmy częste przypadki, kiedy nie zadania budżetowe, lecz zadania gospodarcze np. dostarczanie ciepła, odprowadzanie ścieków organizowane są w formie gospodarstw pomocniczych, co budzi bardzo poważne wątpliwości. Informacja o tej kontroli zostanie niebawem przekazana do Sejmu.</u>
          <u xml:id="u-2.2" who="#CzesławaRudzkaLorentz">Obecnie współpraca Najwyższej Izby Kontroli z regionalnymi izbami obrachunkowymi będzie polegać szczególnie na m.in. wspólnym uświadamianiu jednostkom samorządu terytorialnego, że nie przestrzeganie procedur w pozyskiwaniu, wykorzystaniu i rozliczaniu środków pochodzących z budżetu Unii Europejskiej będzie miało bardzo poważne konsekwencje. Obserwujemy bowiem pewien brak przezorności czy beztroskę w traktowaniu procedur, co może spowodować np. konieczność zwrócenia uzyskanych zaliczkowo środków lub brak wypłaty środków unijnych. W bieżącym roku kontrolujemy szereg spraw ważnych dla samorządu terytorialnego np. koszty funkcjonowania administracji jednostek samorządu terytorialnego. Pokażemy jak kształtują się w podobnych jednostkach wydatki na utrzymanie administracji, jak to się ma do jakości świadczonych usług, na ile kosztowne przedsięwzięcia poprawiły jakość obsługi mieszkańców. Zbadamy również poziom zadowolenia mieszkańców z obsługi. Zamierzamy również zbadać problematykę komunikacji miejskiej, szkolnictwa ponadgminazjalnego, likwidowania małych szkół, szczególnie wiejskich, komunikacji miejskiej, odpadów, co jest bardzo ważne szczególnie w dużych miastach. Sprawdzimy również kwestię udostępniania informacji publicznej przez jednostki administracji, w tym administracji samorządowej. Przedstawiłam działalność NIK w 2004 r. i bieżącą tematykę kontroli. Proszę Komisję o propozycje do planu pracy Izby na 2006 r.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-3">
          <u xml:id="u-3.0" who="#WaldyDzikowski">Proszę pana posła Marka Kuchcińskiego o przedstawienie koreferatu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-4">
          <u xml:id="u-4.0" who="#MarekKuchciński">Koreferat będzie bardzo krótki i przychylny. Zgłaszam wniosek o przyjęcie sprawozdania działalności Najwyższej Izby Kontroli w 2004 r. To sprawozdanie, chyba w większym stopniu jak poprzednie, potwierdza rolę i znaczenie Najwyższej Izby Kontroli jako naczelnego konstytucyjnie ustanowionego organu kontroli państwowej. Otrzymujemy liczne sygnały rosnącego zaufania do Najwyższej Izby Kontroli w Polsce oraz za granicą w obszarze międzynarodowym. Niefortunne przypadki sprzed kilku lat - myślę o KGHM - kiedy pewne służby państwowe przy pomocy niektórych posłów, także obecnej kadencji dość długo próbowały powstrzymać prace kontrolerów NIK potwierdzają potrzebę wzmocnienia tego organu kontroli państwowej. Sprawozdanie Izby wskazuje na konieczność uporządkowania gigantycznych baz danych dotyczących w gruncie rzeczy wszystkich aspektów funkcjonowania państwa. O niektórych aspektach pani dyrektor mówiła. Jest to wskazane nie tylko ze względu na podstawowe zadania władzy publicznej w Polsce. Utrudniłoby wykorzystywanie agend rządowych i różnych jednostek samorządowych do realizacji bieżących krótkoterminowych celów przez poszczególne osoby, grupy interesu i partie polityczne bez względu czy są w opozycji czy w obozie rządowym. Chciałbym zwrócić uwagę na trzy kwestie, które wynikają z przedłożonego sprawozdania NIK. Po pierwsze - sprawozdanie wskazuje na dalsze w niektórych przypadkach - nie można przesądzić czy jest to trwała tendencja - nie realizowanie wniosków pokontrolnych Izby, w tym wniosków o zmianę przepisów prawa. Po drugie - jestem przekonany, że istnieje potrzeba zainteresowania się w możliwie szerokim zakresie obszarem, w którym wykorzystywane są środki państwowe, komunalne oraz europejskie. Po trzecie - sądzę, że Sejm i Komisja powinny w większym stopniu zainteresować się nowym obszarem, który występuje w pracy NIK od 1 maja ub.r., czyli obszarem międzynarodowym. Chodzi o rozszerzenie zakresu kontroli NIK m.in. o problematykę stosunków przygranicznych oraz pewne aspekty polityki zagranicznej prowadzonej przez samorządy województw i euroregiony. Analizując sprawozdanie NIK starałem się wydzielić problematykę samorządową i politykę regionalną. Sformułowałem ponad 30 różnych wniosków do planu pracy NIK na 2006 r. Pani dyrektor wskazała na obszar edukacji przedszkolnej, podstawowej, gimnazjalnej. Kontrole Izby wybiórcze z powodu braku środków, wskazują, że należy się szerzej zająć tą problematyką. Chciałbym jednak zwrócić uwagę na zagadnienia, które chyba nie pojawiły się w pracy NIK np. skuteczność nadzoru regionalnych izb obrachunkowych nad samorządami terytorialnymi, analiza i ocena obecnej struktury zadaniowej wszystkich jednostek, funkcjonowanie miast na prawach powiatu i powiatów ziemskich. Oddzielne jednostki w poszczególnych powiatach mogą powodować m.in. przerosty administracji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-5">
          <u xml:id="u-5.0" who="#WaldyDzikowski">Rozumiem, że przechodzimy do realizacji punktu drugiego, czyli składania propozycji do planu pracy NIK na 2006 r.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-6">
          <u xml:id="u-6.0" who="#MarekKuchciński">Kontrole NIK powinny obejmować m.in. sprawy podatkowe, w tym podatek VAT, w jednostkach samorządu terytorialnego i organach administracji państwowej, planowanie przestrzenne i politykę planistyczną, działalność stowarzyszeń, fundacji, związków komunalnych, związków i porozumień międzygminnych. Konieczna jest analiza i ocena skutków ustawy o dochodach jednostek samorządu terytorialnego. Izba powinna również zbadać podział kompetencji pomiędzy samorządy terytorialne a administrację rządową nie tylko na poziomie województwa. Ważnym zagadnieniem jest problem racjonalizacji i dublowania się zadań w kontekście jakości ich wykonywania. Mam wątpliwości, że zbyt powierzchownie zajmujemy się dublowaniem zadań wojewody i samorządu województwa. Odnoszę wrażenie, że konsekwencją członkostwa Polski w Unii Europejskiej będzie w wielu przypadkach wzrost administracji publicznej - samorządowej i rządowej. Wiem, że jest to opinia niepopularna. Sądzę jednak, że należy przyjrzeć się tej kwestii. Jeśli chodzi o politykę regionalną, to Najwyższa Izba Kontroli powinna zbadać przygotowanie urzędów kontroli skarbowej do kontroli wykorzystania środków unijnych. Należałoby również przeprowadzić kompleksową kontrolę działalności Ministerstwa Gospodarki i Pracy jako instytucji zarządzającej Zintegrowanym Programem Operacyjnym Rozwoju Regionalnego. Wyniki kontroli NIK dotyczące wykorzystania funduszy unijnych ujawniające różne nieprawidłowości dowodzą, że w tym przypadku należy zwracać uwagę nie tylko na jednostki samorządu terytorialnego, ale również na aparat państwa. Wnosiłbym także o kompletną, całościową analizę systemu SIMIK. Wymieniłem przykładowo kilka propozycji do planu pracy NIK na 2006 r. Wszystkie zgłoszę na piśmie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-7">
          <u xml:id="u-7.0" who="#WaldyDzikowski">Otwieram dyskusję. Czy ktoś z państwa posłów chciałby zabrać głos?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-8">
          <u xml:id="u-8.0" who="#MarianKawa">O ile wypowiedź pani dyrektor Czesławy Rudzkiej-Lorentz uważam za bardzo ważną, o tyle wypowiedź pana posła Marka Kuchcińskiego jest dla mnie dużym bełkotem i nieporozumieniem. Mówię to z przykrością, ponieważ oczekiwałem, że w imieniu Komisji zostanie zaprezentowany koreferat, który coś wnosi. Pan poseł Marek Kuchciński stwierdził, że niektóre służby przy pomocy niektórych posłów próbowały powstrzymać działania kontrolerów NIK. Proszę podać kilka przykładów. Co znaczy sformułowanie „obóz rządowy”? Nie nawiązuję w żaden sposób do rocznicy wyzwolenia obozu w Birkenau, ale bardzo proszę, aby takie sformułowania nie padały. Wnioski, które prezentuje pan poseł uważam za niewiarygodne. Bardzo proszę, aby koreferat w imieniu Komisji, z którym jako jej członek mam się identyfikować, nawiązywał do sprawozdania NIK.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-9">
          <u xml:id="u-9.0" who="#WaldyDzikowski">Z panem przewodniczącym Markiem Kuchcińskim mamy czasami różne opinie. Ale w tym przypadku nie wyciągałbym tak radykalnych wniosków. Uważam, że koreferat nawiązuje do sprawozdania NIK. Jestem zdziwiony, ponieważ na posiedzeniach Komisji nie padały tak ostre słowa, a jeśli już formułowano zarzuty, to były one merytorycznie uzasadnione, a przynajmniej na dobrym poziomie. Widać emocję wzięły górę. Mam możliwość obserwowania pracy NIK także w Komisji ds. Kontroli Państwowej. Zatem moja ocena wydaje się bardziej pełna. Zgadzam się z opinią o konieczności uporządkowania baz danych. Kontrole przeprowadzone w całej administracji publicznej pozwalają na sformułowanie systemowych wniosków na temat jej funkcjonowania jak i tzw. obsługi finansowej czy też dochodów jednostek, przede wszystkim jednostek administracji samorządowej. Uważam, że przy próbach wprowadzania zmian należy uwzględniać nie tylko kontrole przeprowadzone przez NIK, ale także przez inne wyspecjalizowane jednostki np. regionalne izby obrachunkowe. Działalność NIK obejmuje szerszy zakres niż w prezentowanym sprawozdaniu, często wprawia w zakłopotanie polityków oceniających różnego rodzaju instytucje. Mówię to na podstawie doświadczeń w pracy w Komisji ds. Kontroli Państwowej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-10">
          <u xml:id="u-10.0" who="#WitoldGintowtDziewałtowski">Popieram wniosek o przyjęcie sprawozdania z działalności NIK w 2004 r. Prosiłbym o uwzględnienie w przyszłości paru propozycji kontrolnych. Po pierwsze - otrzymuję liczne informacje o nieprawidłowościach w obrocie nieruchomościami, nie tylko gminnymi. Chodzi o zbywanie, nabywanie i obciążanie nieruchomości. Otóż, wydaje się, że w bardzo wielu przypadkach niektóre jednostki samorządu terytorialnego pozwoliły sobie na wykroczenie przeciwko przepisom ustawy ustrojowej. Decyzje w sprawie zbywania nieruchomości podejmuje jednoosobowo organ wykonawczy, co jest moim zdaniem istotnym naruszeniem, nie tylko prawa, ale również idei, albowiem jest to własność całego samorządu. Proszę o uwzględnienie tego tematu oczekując, że być może uda się uregulować pewne kwestie w sposób zgodny z intencjami i interesem samorządów terytorialnych. Po drugie - proponuję, aby NIK zbadała sposób funkcjonowania korporacji samorządowych. Ich liczba wzrasta. Podejrzewam, że niekiedy te korporacje funkcjonują przede wszystkim dla kierowników tych korporacji, interes jednostek wchodzących w skład tych korporacji jest często wątpliwy, abstrahując od obrotu finansowego. Byłoby ciekawe na ile te korporacje rzeczywiście działają zgodnie z celem statutowym, na ile wspomagają jednostki samorządu terytorialnego i na ile działalność finansowa jest rzeczywiście zgodna z prawem. Trzecia propozycja dotyczyłaby oceny zasad współpracy samorządów z organizacjami pozarządowymi. Jest to temat nowy w wielu jednostkach samorządu terytorialnego, wynika z dwóch ustaw: ustrojowej oraz o działalności pożytku publicznego. Mogłyby się tu pojawić interesujące wnioski. Wkrótce wchodzi w życie nowela ustawy o pracownikach samorządowych. Należałoby zbadać w jaki sposób samorządy realizują konkursowy, otwarty tryb naboru na stanowiska w urzędach jednostek samorządu terytorialnego. Jeśli chodzi o stanowisko Komisji w sprawie przedłożonego sprawozdania, to proponuję, aby miało syntetyczną formę. Komisja powinna przyjąć sprawozdanie z działalności NIK w 2004 r.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-11">
          <u xml:id="u-11.0" who="#JerzyCzerwiński">Chciałbym zaproponować do planu pracy NIK na 2006 r. trzy zagadnienia. Pierwsze - dotyczy przekształceń, czy też komercjalizacji publicznych zakładów opieki zdrowotnej i tego, co dzieje się w trakcie tych przekształceń. Mogę podać przykłady ze swojego okręgu wyborczego. Przekształcono zakład opieki zdrowotnej, wykreślono z rejestru, a potem okazało się, że wyroki sądowe, które uznawały roszczenia pracowników były adresowane do nieistniejącego podmiotu. Należałoby też zwrócić uwagę na niejasne interesy realizowane przy okazji komercjalizacji zakładów opieki zdrowotnej. Druga propozycja dotyczy procedur przy inwestowaniu w handlowe obiekty wielkopowierzchniowe. Chodzi o to, że taki inwestor w pewnym sensie ingeruje w działalność pozostałych placówek handlowych, co wywołuje niepokój drobnych organizacji kupieckich. Czy NIK nie mógłby sprawdzić czy tego typu inwestycje są realizowane zgodnie z prawem? W moim okręgu wyborczym przy realizacji wielkopowierzchniowych obiektów handlowych dochodziło do afer korupcyjnych, które odbiły się szerokim echem w miejscowych mediach. Ostatnia propozycja dotyczy procedur związanych z wchodzeniem na dany teren wielkoprzemysłowych tuczarni trzody chlewnej. W moim okręgu jest to narastający proces. Próbuje się różnymi sposobami „opanować” istniejące obiekty po PGR, po spółdzielniach produkcyjnych aby prowadzić tam - w sposób nie całkiem zgodny z prawem lub pozaprawny, bez żadnych zezwoleń - tucz wielkoprzemysłowy trzody chlewnej. Chodzi o sprawdzenie czy i jak właściwe służby reagują na tego typu zjawiska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-12">
          <u xml:id="u-12.0" who="#WaldyDzikowski">Czy ktoś z państwa posłów chciałby jeszcze zabrać głos? Nie widzę zgłoszeń. Informuję, że zgłoszono wniosek o przyjęcie sprawozdania z działalności NIK w 2004 r. Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, to uznam, że Komisja przyjęła sprawozdanie. Sprzeciwu nie słyszę. Stwierdzam, że Komisja przyjęła sprawozdanie z działalności NIK w 2004 r. W trakcie dyskusji przedłożono wnioski do planu pracy NIK na 2006 r. Zapewne nie zgłoszono wszystkich wniosków. Dlatego proponuję, aby państwo posłowie złożyli wnioski na piśmie w sekretariacie Komisji. W zależności od liczby zgłoszonych wniosków prezydium zwoła krótkie posiedzenie Komisji, na którym te wnioski zostaną przegłosowane. Czy jest sprzeciw wobec tej propozycji? Nie słyszę. Stwierdzam, że Komisja przyjęła zaproponowany tryb postępowania w sprawie wniosków do planu pracy NIK na 2006 r.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-13">
          <u xml:id="u-13.0" who="#CzesławaRudzkaLorentz">Chciałam podziękować Komisji za kolejny rok współpracy. Wyrażamy zadowolenie z tej współpracy. Wiemy, że nasze merytoryczne wnioski są rzeczowo traktowane przez Komisję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-14">
          <u xml:id="u-14.0" who="#WaldyDzikowski">Mamy podobne odczucia. Oczekujemy dalszego kontynuowania tej współpracy dla dobra całej administracji publicznej. Na tym wyczerpaliśmy porządek dzienny. Zamykam posiedzenie Komisji Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej.</u>
        </div>
      </body>
    </text>
  </TEI>
</teiCorpus>