text_structure.xml
18.5 KB
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
46
47
<?xml version='1.0' encoding='utf-8'?>
<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
<xi:include href="PPC_header.xml" />
<TEI>
<xi:include href="header.xml" />
<text>
<body>
<div xml:id="div-1">
<u xml:id="u-1.0" who="#KatarzynaPiekarska">Otwieram posiedzenie Komisji Sprawiedliwości i Praw Człowieka. Porządek obrad państwo otrzymali. Czy ktoś ma do niego uwagi? Nie zgłoszono uwag lub wniosków. Stwierdzam, że Komisja przyjęła zaproponowany porządek obrad. W związku z powyższym przystępujemy do procedowania. Przypomnę, że podczas drugiego czytania poseł Bohdan Kopczyński zgłosił wniosek o odrzucenie projektu ustawy. Poseł Cezary Grabarczyk przedstawił dwie poprawki. W związku z faktem, że na sali obrad nie ma jeszcze posła Bohdana Kopczyńskiego, proponuję rozpocząć posiedzenie od rozpatrzenia poprawek.</u>
</div>
<div xml:id="div-2">
<u xml:id="u-2.0" who="#BohdanKopczyński">Obydwie poprawki złożyłem w imieniu Klubu Poselskiego Platforma Obywatelska. Poprawki sprowadzają się do utrzymania w mocy dotychczasowej treści art. 91 par. 2 ustawy - Prawo o ustroju sądów powszechnych. Dlatego w poprawce nr 1 zaproponowałem, aby w art. 1 rządowego projektu ustawy skreślić zmianę nr 2, dotyczącą ww. artykułu. Zmiana 2. została sformułowana następująco: „par. 2. Wynagrodzenie zasadnicze sędziego na danym stanowisku ustala się w stawce podstawowej, w stawce pierwszej awansowej albo w stawce drugiej awansowej. Pierwsza stawka awansowa stanowi 107% stawki podstawowej, a druga stawka awansowa - 115% stawki podstawowej dla danego stanowiska sędziowskiego”. Druga poprawka polega na nadaniu nowego brzmienia zmianie 2 w art. 2 rządowego projektu ustawy. Proponuję zatem, aby w art. 62 ustawy o prokuraturze ust. 1 otrzymał następujące brzmienie: „1. Wynagrodzenie zasadnicze prokuratorów równorzędnych powszechnych jednostek organizacyjnych prokuratury jest równe i stanowi, odpowiednio do rangi stanowiska prokuratora, wielokrotność kwoty bazowej, której wysokość ustaloną według odrębnych zasad określa ustawa budżetowa; wysokość wynagrodzenia prokuratorów równorzędnych jednostek organizacyjnych różnicuje staż pracy i pełnione funkcje. Wynagrodzenie zasadnicze prokuratorów jest równe wynagrodzeniu zasadniczemu sędziów w takich samych jednostkach organizacyjnych sądów powszechnych. Wynagrodzenie zasadnicze prokuratorów Prokuratury Krajowej jest równe wynagrodzeniu zasadniczemu sędziów Sądu Najwyższego”. W przedłożeniu rządowym oraz w sprawozdaniu Komisji przedstawiono propozycje ograniczenia dwóch stawek awansowych dla sędziów oraz prokuratorów, które miały wejść w życie od początku przyszłego roku. Stawki, które zostały określone w ustawie - Prawo o ustroju sądów powszechnych i w ustawie o prokuraturze, od 1999 r. przewidywały, że wskaźnik wynagrodzenia zasadniczego w pierwszej stawce awansowej wyniesie 110% stawki podstawowej, zaś w drugiej stawce ów wskaźnik miał dojść do poziomu 125% stawki podstawowej. Sejm poprzedniej kadencji uchwalił ustawy dla sędziów i prokuratorów, mając na uwadze głównie możliwości finansowego awansu tych grup zawodowych. Dokonując wspomnianych zmian, Sejm poprzedniej kadencji realizował dyspozycje zawarte w art. 178 ust. 2 Konstytucji RP, w którym stwierdza się, co następuje: „sędziom zapewnia się warunki pracy i wynagrodzenie odpowiadające godności urzędu oraz zakresowi ich obowiązków”. Z drugiej strony chodziło o zapewnienie możliwości awansu finansowego sędziom bez potrzeby awansu pionowego. Takie bardzo mądre rozwiązanie mogło spowodować, że doświadczeni sędziowie nie musieliby oczekiwać na odczuwalny awans finansowy dopiero przy awansie wiążącym się z przeniesieniem z sądu rejonowego do sądu okręgowego lub z sądu okręgowego do sądu apelacyjnego. Przedłożenie rządowe prowadzi do regresu w stosunku do obecnego stanu. W projekcie tym proponuje się zmianę par. 2 w art. 91 ustawy - Prawo o ustroju sądów powszechnych i ust. 1a w art. 62 ustawy o prokuraturze, tak aby wskaźnik wynagrodzenia zasadniczego w pierwszej stawce awansowej wynosił 107% zamiast 110% stawki podstawowej, zaś w drugiej stawce awansowej wynosił 115% - zamiast ustalonego wcześniej wskaźnika w wysokości 125% stawki podstawowej. Zarówno podczas posiedzeń Komisji, jak również podczas posiedzeń Sejmu mówiliśmy o kryzysie w wymiarze sprawiedliwości. Stwierdzaliśmy, że sądownictwo wymaga naprawy. Przypomnę także, że Unia Europejska formułowała wiele zastrzeżeń wobec polskiego wymiaru sprawiedliwości. Pojawiały się m.in. argumenty o korupcji w sądownictwie polskim. Przypomnę również, że przepisy odnoszące się do pierwszej stawki mają wejść w życie od dnia 1 stycznia 2003 r., natomiast stawka druga miała obwiązywać od dnia 1 stycznia 2004 r. Dlatego właśnie propozycje zawarte w omawianym projekcie rządowym stanowiłyby regres; stanowiłyby odczuwalną zmianę dotyczącą wzrostu wynagrodzenia przez tych, dla których obowiązujące prawo jest czymś więcej niż przyrzeczeniem publicznym.</u>
<u xml:id="u-2.1" who="#BohdanKopczyński">Jestem przekonany, a tę opinię podzielił także Klub Poselski Platforma Obywatelska, że w omawianym przypadku mielibyśmy także z poważnym naruszeniem normy konstytucyjnej, przewidującej stosowanie zasady podziału władz i zasady ich równowagi. W omawianym przypadku władza ustawodawcza, na wniosek władzy wykonawczej, dokonałaby obniżenia przyrzeczonych w ustawie wynagrodzeń dla władzy sądowniczej. Dlatego w mojej ocenie, jeżeli proponowana ustawa zostanie uchwalona w przedstawionej wersji, możemy oczekiwać zaskarżenia jej do Trybunału Konstytucyjnego. Sądzę też, że Trybunał Konstytucyjny miałby chyba podstawy do rozstrzygnięcia o niezgodności proponowanej ustawy z Konstytucją RP. Przedstawiając powyższe argumenty, popieram poprawki sformułowane podczas drugiego czytania rządowego projektu ustawy o zmianie ustawy - Prawo o ustroju sądów powszechnych oraz niektórych innych ustaw, zawartych w druku nr 1009. Zwracam się także o ich poparcie przez Komisję Sprawiedliwości i Praw Człowieka.</u>
</div>
<div xml:id="div-3">
<u xml:id="u-3.0" who="#KatarzynaPiekarska">Do wypowiedzi zgłosili się: poseł Stanisław Rydzoń oraz minister Marek Staszak. Po ich wypowiedziach proponuję, aby jako następny wystąpił w dyskusji poseł sprawozdawca, który odniesie się do zgłoszonych poprawek. W dalszej kolejności przystąpimy do głosowania.</u>
</div>
<div xml:id="div-4">
<u xml:id="u-4.0" who="#StanisławRydzoń">Chcę zgłosić wniosek przeciwny w sprawie przyjęcia poprawek zgłoszonych przez posła Cezarego Grabarczyka. Jednocześnie chcę stwierdzić, że zagadnienie związane z tzw. ekspektatywami, tzn. przyznaniem czegoś formalnie, a nie realnie, dotyczy obecnie również nauczycieli szkół wyższych. Sam jestem reprezentantem w niemal identycznej sprawie przed Trybunałem Konstytucyjnym. Uważam, że Trybunał stwierdzi, iż ustawa dotycząca nauczycieli akademickich była prawidłowa, zgodna z Konstytucją. Sądzę, że jeżeli w obecnie omawianej sprawie zostanie złożony wniosek do Trybunału Konstytucyjnego, wówczas także wygramy tę sprawę. Ujmując rzecz generalnie, zgłaszam wniosek przeciwny wobec poprawek zgłoszonych w drugim czytaniu.</u>
</div>
<div xml:id="div-5">
<u xml:id="u-5.0" who="#KatarzynaPiekarska">Proszę o przedstawienie stanowiska rządu w sprawie obydwu poprawek.</u>
</div>
<div xml:id="div-6">
<u xml:id="u-6.0" who="#MarekStaszak">Obecną dyskusje prowadzimy tuż po zakończeniu debaty w Sejmie, dlatego sądzę, że posłowie mieli niedawno okazję usłyszeć stanowisko rządu, które przyszło mi prezentować. Jednakże pozwolę sobie przedstawić kilka argumentów, które działają na korzyść proponowanej nowelizacji. Zacznę od stwierdzenia, że zgadzam się, iż powinniśmy rozpocząć budowę nowego systemu wynagrodzeń sędziów i prokuratorów w taki sposób, aby zapewnił im swoistą niezależność, także finansową. Nie podlega chyba dyskusji, że wysoka stopa wynagrodzeń wpływa na poziom życia tych grup zawodowych. To zaś stanowi pewną gwarancję dobrego wypełniania obowiązków, w tym obowiązków konstytucyjnych, oraz wpływa na lepsze samopoczucie sędziów i prokuratorów. Rząd niewątpliwie chciałby wywiązać się z realizacji ustawy przyjętej przez Sejm poprzedniej kadencji, ponieważ co do idei zgadzamy się z takim rozwiązaniem. Przypomnę, że już w ub.r. rząd wystąpił z wnioskiem o zawieszenie przepisów dotyczących stawek awansowych. Zaproponowaliśmy zawieszenie przepisów dotyczących pierwszej stawki awansowej na rok, natomiast przepisy dotyczące drugiej stawki miały być zawieszone na dwa lata. Przedstawiając wówczas stanowisko rządu stwierdziłem, że nie jest przecież naszą intencją obniżanie owych stawek w przyszłości, lecz chodzi o ich okresowe odroczenie - i to jedynie ze względu na trudności budżetowe. Przecież nikt nie krył wówczas powodu odroczenia wypłacenia wspomnianych stawek. Rząd nie ukrywa również obecnie, że idea obniżenia stawek awansowych ze 110% do 107% oraz ze 125% do 115% wynika przede wszystkim z sytuacji finansowej państwa. Nawet trudno mówić o sytuacji budżetu państwa, ponieważ bardziej należy podkreślić trudną sytuację finansową państwa. Ponadto należy zwrócić uwagę na sytuację ekonomiczną i społeczną środowisk: sędziowskiego i prokuratorskiego w zestawieniu z sytuacją innych grup społecznych, które też są wysoce niedowartościowane, jeżeli chodzi o system wynagrodzeń. Tamtych innych grup zawodowych nie da się, niestety, tak samo dowartościować w obecnej sytuacji finansowej państwa. Jeżeli spojrzeć z takiej perspektywy na środowiska sędziów i prokuratorów, wówczas możemy bezsprzecznie stwierdzić, że wymienione środowiska znajdują się w relatywnie dobrej sytuacji materialnej, jeżeli chodzi o wynagrodzenia. Dodam, że to korzystne zjawisko. Nie chcę przez to stwierdzić, iż rząd zgłaszając stosowną nowelizację uznał, że sędziowie i prokuratorzy otrzymują za wiele, że mają za dużo. Nie, to nie w tym rzecz. Nowelizacja powoduje skutki budżetowe, które - naszym zdaniem - są zbyt trudne do spełnienia w najbliższym czasie. Byłoby to trudne zwłaszcza przy dużym wzroście wydatków na wymiar sprawiedliwości. Przypomnę, że ów wzrost sięga 29,1% w stosunku do 2002 r. Przy tak olbrzymim wzroście wydatków na wymiar sprawiedliwości. Zwracam także uwagę na faktyczny wzrost wynagrodzeń sędziów i prokuratorów - nie tylko w takim zakresie, w jakim wzrastają generalnie wynagrodzenia w sferze budżetowej, a więc o 4%. Chodzi o fakt, że wchodzą przecież w życie stawki awansowe, o których mowa w projekcie.</u>
<u xml:id="u-6.1" who="#MarekStaszak">Przynajmniej ci sędziowie i prokuratorzy, którzy mają za sobą 7 lat pracy w jednostkach organizacyjnych sądownictwa lub prokuratury, a na razie nie zmienili tych jednostek i nie awansowali do wyższych instancji, otrzymają owe stawki awansowe. Biorąc pod uwagę możliwości finansowe państwa oraz sytuację społeczną i ekonomiczną innych grup zawodowych uznaliśmy, że nie jest możliwe, aby budżet państwa poniósł wydatek, jaki musiałby ponieść, gdyby stawki awansowe dla sędziów i prokuratorów weszły w życie takim rozmiarze, w jakim obecnie są one zapisane w ustawach - Prawo o ustroju sądów powszechnych i o prokuraturze. Dlatego rząd przedstawił propozycję, która jest dyskutowana obecnie w Sejmie. Po raz drugi chcę zwrócić się do posłów, aby podejmując decyzję, Komisja miała na względzie przynajmniej dwa aspekty sprawy. Mam na myśli fakt, że ogólna wysokość budżetu wymiaru sprawiedliwości wzrasta w projekcie rządowym o ponad 29%. Na ile ów wzrost będzie realny, zależy od decyzji Sejmu i Senatu oraz prezydenta, ale do opublikowania budżetu jeszcze daleko. Jednakże już obecnie można zauważyć, że perspektywy przyjęcia budżetu w części dotyczącej wymiaru sprawiedliwości przedstawiają się dość optymistycznie. Zatem olbrzymi wzrost wydatków budżetowych na wymiar sprawiedliwości zaspokoi potrzeby związane z budową infrastruktury tej dziedziny życia. Dlatego proponuję Komisji wzięcie pod uwagę tego argumentu w kontekście propozycji rządowej. Dodam, że tzw. wydatki sztywne w postaci wynagrodzeń, w tym także środki na wynagrodzenia dla sędziów i prokuratorów, stanowią wydatek niebagatelny. Nie ma także sporu w kwestii wynagrodzeń kuratorów sądowych, o czym wspominam w tym celu, aby mocniej uwidocznić tło zmian. W tej sprawie rząd nie zgłosił żadnej zmiany. Po drugie, zwracam się do posłów, aby zechcieli uwzględnić wspomniany już kontekst społeczny obecnych propozycji rządowych. Chcę podkreślić, że żadna grupa zawodowa nie otrzymuje tak znaczącej możliwości wzrostu wynagrodzeń, jaką otrzymają w perspektywie sędziowie i prokuratorzy. Żadna też grupa ze sfery budżetowej nie może niestety marzyć o tak widocznym awansie finansowym. Także dlatego zwracam się do posłów, aby podejmując decyzję, mieli na uwadze wspomniane wyżej aspekty nowelizacji. Jest oczywiste, że ministrowi sprawiedliwości byłoby bardzo miło, gdyby mógł informować pracowników wymiaru sprawiedliwości o samych sukcesach w zakresie finansowania ich działalności. Jednakże nie jest możliwe, aby minister sprawiedliwości mógł stwierdzać podczas podejmowania decyzji przez Radę Ministrów, iż nie interesuje go sytuacja innych grup zawodowych poza sędziami i prokuratorami lub że nie interesuje go sytuacja gospodarcza i społeczna kraju. Jeżeli spojrzymy w takim kontekście na sprawę, wówczas sądzę, a nawet jestem przekonany, że Komisja zrozumie stanowisko rządu w omawianej sprawie. Kolejny raz podkreślę, że rząd chce podtrzymać stanowisko - przynajmniej w 50% - że stawki awansowe wchodzą w życie. Natomiast biorąc pod uwagę zasygnalizowane wyżej względy, rząd jest zmuszony ograniczyć wysokość tych stawek. Na zakończenie chcę zwrócić uwagę, że w kwestii konstytucyjności proponowanych rozwiązań mam inne zdanie niż poseł Cezary Grabarczyk.</u>
<u xml:id="u-6.2" who="#MarekStaszak">Dodam, że obecnie i tak mówimy o sytuacji hipotetycznej i wątpliwej, ponieważ ani poseł Cezary Grabarczyk, ani ja jako przedstawiciel rządu nie jesteśmy w stanie stwierdzić jednoznacznie, że Trybunał Konstytucyjny wyda orzeczenie o niezgodności proponowanego obecnie przepisu z Konstytucją RP. Mam na myśli wydanie orzeczenia wobec rozwiązania zawartego w ustawie, po ewentualnym zaskarżeniu przepisu do Trybunału Konstytucyjnego. Jeżeli mogę wyrazić swoją opinię w tej sprawie, to chciałbym stwierdzić, że w tym przypadku podzielam zdanie posła Stanisława Rydzonia. Proszę potraktować moją wypowiedź w ten sposób, że odnosi się ona do obydwu poprawek zawartych w dostarczonej nam informacji.</u>
</div>
<div xml:id="div-7">
<u xml:id="u-7.0" who="#KatarzynaPiekarska">Przechodzimy do głosowań. Czy jeszcze ktoś chciałby zabrać głos? Wobec braku zgłoszeń do dyskusji przystępujemy do głosowania. Kto jest za przyjęciem poprawki nr 1, w której poseł Cezary Grabarczyk zaproponował, aby w art. 1 skreślić zmianę dotyczącą art. 91 par. 2? Stwierdzam, że Komisja 4 głosami za, przy 11 przeciwnych i 1 wstrzymującym się, odrzuciła poprawkę nr 1 oraz przedstawi Sejmowi negatywną opinię w sprawie jej przyjęcia. Przystępujemy do zaopiniowania poprawki nr 2. Czy jeszcze ktoś chciałby zabrać głos? Wobec braku zgłoszeń do dyskusji przystępujemy do głosowania. Kto jest za pozytywnym zaopiniowaniem poprawki nr 2? Stwierdzam, że Komisja 4 głosami za, przy 11 przeciwnych i 1 wstrzymującym się, rekomenduje Sejmowi odrzucenie poprawki nr 2. Ponieważ jest już obecny poseł Bohdan Kopczyński, przystępujemy do rozpatrzenia wniosku o odrzucenie projektu omawianej ustawy.</u>
</div>
<div xml:id="div-8">
<u xml:id="u-8.0" who="#BohdanKopczyński">Czuję się w obowiązku nie rozwijać argumentacji, którą niedawno przedstawiłem także podczas posiedzenia Sejmu. W wystąpieniu klubowym wskazałem na argumenty oraz okoliczności faktyczne i prawne, dlaczego Klub Parlamentarny Ligi Polskich Rodzin opowiada się za odrzuceniem proponowanej przez rząd ustawy. Myśl przewodnia naszego wniosku polega na tym, że nie zgadzamy się na obcinanie wynagrodzeń sędziom i prokuratorom, jak też kuratorom sądowym, co utrudnia im wszystkim wykonywanie obowiązków nałożonych przez prawo. Ponieważ szczegółowa argumentacja jest znana członkom Komisji, chcę tylko podkreślić, że podtrzymuję wniosek o odrzucenie rządowego projektu ustawy o zmianie ustawy - Prawo o ustroju sądów powszechnych oraz niektórych innych ustaw, sformułowanego w druku sejmowym nr 931.</u>
</div>
<div xml:id="div-9">
<u xml:id="u-9.0" who="#KatarzynaPiekarska">Sądzę, że możemy przejść do głosowania nad zgłoszonym wnioskiem. Na ten temat wypowiadano się w dyskusji poselskiej. Ponadto minister Marek Staszak również wyraził stanowisko rządu i zapewne musiałby tylko powtórzyć podniesione argumenty. Czy jeszcze ktoś chciałby zabrać głos? Wobec braku zgłoszeń do dyskusji przystępujemy do głosowania. Kto jest za pozytywnym zaopiniowaniem wniosku o odrzucenie rządowego projektu ustawy o zmianie ustawy - Prawo o ustroju sądów powszechnych oraz niektórych innych ustaw? Stwierdzam, ze Komisja 4 głosami za, przy 11 przeciwnych i 1 wstrzymującym się, rekomenduje odrzucenie wniosku przez Sejm. Proszę o wyrażenie stanowiska Komitetu Integracji Europejskiej w sprawie omawianej nowelizacji.</u>
</div>
<div xml:id="div-10">
<u xml:id="u-10.0" who="#KatarzynaSzostek">Przedmiot projektowanej regulacji nie jest objęty zakresem prawa Unii Europejskiej.</u>
</div>
<div xml:id="div-11">
<u xml:id="u-11.0" who="#KatarzynaPiekarska">Pozostał nam tylko wybór posła sprawozdawcy. Proponuję, aby Komisję nadal reprezentował poseł Marek Wikiński. Czy ktoś zgłasza inne kandydatury? Nie zgłoszono innych kandydatur. Stwierdzam, że sprawozdawcą został wybrany poseł Marek Wikiński. Wobec wyczerpania porządku obrad zamykam posiedzenie Komisji Sprawiedliwości i Praw Człowieka.</u>
</div>
</body>
</text>
</TEI>
</teiCorpus>