text_structure.xml
82.2 KB
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50
51
52
53
54
55
56
57
58
59
60
61
62
63
64
65
66
67
68
69
70
71
72
73
74
75
76
77
78
79
80
81
82
83
84
85
86
87
88
89
90
91
92
93
94
95
96
97
98
99
100
101
102
103
104
105
106
107
108
109
110
111
112
113
114
115
116
117
118
119
120
121
122
123
124
125
126
127
128
129
130
131
132
133
134
135
136
137
138
139
140
141
142
143
144
145
146
147
148
149
150
151
152
153
154
155
156
157
158
159
160
161
162
163
164
165
166
167
168
169
170
171
172
173
174
175
<?xml version='1.0' encoding='utf-8'?>
<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
<xi:include href="PPC_header.xml" />
<TEI>
<xi:include href="header.xml" />
<text>
<body>
<div xml:id="div-1">
<u xml:id="u-1.0" who="#JerzyCzepułkowski">Otwieram posiedzenie Komisji Europejskiej. Porządek obrad przewiduje rozpatrzenie sprawozdania z wykonania budżetu państwa w części 23 - Integracja europejska, 83 - Rezerwy celowe - w zakresie pozycji 4, 22, 44, 56, a także w części dotyczącej środków bezzwrotnych pochodzących z zagranicy i wydatków nimi finansowanych, za realizację których odpowiedzialny jest Komitet Integracji Europejskiej. Czy ktoś z członków Komisji chciałby zgłosić jakąś uwagę w sprawie zaproponowanego porządku obrad? Nie ma uwag. Czy ktoś z posłów jest przeciwny przyjęciu porządku obrad w pierwotnym brzmieniu? Nie ma sprzeciwu. Stwierdzam, że Komisja przyjęła porządek obrad. W części 23 - Integracja europejska, koreferentami będą odpowiednio: pan poseł Paweł Poncyljusz w zakresie dochodów i wydatków oraz pan poseł Stanisław Kalemba w zakresie zatrudnienia i wynagrodzenia w państwowych jednostkach budżetowych. Koreferentem w ramach sprawozdania w części 83 - rezerwy celowe - poz. 4, 22, 44, 56 będzie pani posłanka Grażyna Ciemniak, natomiast problematykę środków bezzwrotnych pochodzących z zagranicy i wydatków nimi finansowanych, za realizację których odpowiedzialny jest Komitet Integracji Europejskiej zreferuje pan poseł Bogusław Liberadzki. Proponuję następujący porządek prac. Na wstępie głos zabierze przedstawiciel Komitetu Integracji Europejskiej, który przedstawi Komisji Europejskiej informację o wykonaniu budżetu w poszczególnych częściach, wymienionych w porządku obrad, a następnie do przedłożonych materiałów odniosą się posłowie koreferenci. W kolejności przeprowadzimy dyskusję, w której głos zabierze przedstawiciel Najwyższej Izby Kontroli i osoby zainteresowane. Na zakończenie dokonamy podsumowania oraz rozpatrzymy projekt opinii, która byłaby skierowana do Komisji Finansów. Czy ktoś z posłów jest przeciwny przyjęciu powyższego trybu prac? Nie ma sprzeciwu. Przechodzimy do realizacji porządku obrad. Proszę podsekretarza stanu w Urzędzie Komitetu Integracji Europejskiej, pana Tadeusza Kozka o zabranie głosu.</u>
</div>
<div xml:id="div-2">
<u xml:id="u-2.0" who="#TadeuszKozek">W części nr 23 budżetu, dotyczącej integracji europejskiej pierwotnie budżet Komitetu Integracji Europejskiej opiewał na kwotę 64.902 tys. złotych, przy czym w trakcie roku został powiększony do kwoty 89.361 tys. złotych w wyniku decyzji ministra finansów dotyczącej przyznania dodatkowych środków z rezerwy celowej w części budżetowej nr 83 w zakresie pozycji 4. Wskaźnik wykonania budżetu wyniósł 97%, co daje kwotę około 86 mln złotych, przy czym część środków w kwocie ponad 10 mln złotych została przeniesiona na rok bieżący w postaci tak zwanych wydatków niewygasających. Środki przydzielone w ustawie budżetowej zostały przeznaczone przede wszystkim na wydatki bieżące Urzędu Komitetu Integracji Europejskiej. Część środków w kwocie ponad 17 mln złotych została wydatkowana na dotacje i subwencje. Posłowie otrzymali szczegółowe informacje dotyczące rozdziału środków, zarówno tych pochodzących z budżetu, jak i przydzielonych na mocy decyzji ministra finansów. Zwracam jednak uwagę na fakt, że część środków z rezerwy budżetowej została przyznana na pokrycie kosztów operacyjnych realizacji programów finansowanych z PHARE przez fundację Fundusz Współpracy, która prowadzi projekty dotyczące rozwoju instytucjonalnego oraz na zakończenie realizacji projektów poprzez fundację Polska Agencja Rozwoju Regionalnego i Fundację Programów Pomocy dla Rolnictwa. W przeszłości podmioty te były również jednostkami wdrażającymi projekty, za które odpowiedzialny był Urząd Komitetu Integracji Europejskiej. Reszta środków z rezerw została rozdzielona na realizację dodatkowych zadań UKIE, dotyczących publikacji, działań dostosowawczych, tłumaczenia i weryfikacji aktów prawnych, itp. Odnośnie do części budżetowej dotyczącej rezerwy celowej pragnę poinformować, że środki te były przeznaczone na koszty integracji z Unii Europejskiej, współfinansowanie programów realizowanych ze środków pochodzących ze źródeł zagranicznych niepodlegających zwrotowi i zobowiązania wobec Komisji Europejskiej z tytułu realizowanych programów, gdyby zaistniała konieczność zwrotu środków. Wspomniana rezerwa stanowiła kwotę ponad 360 mln złotych i prawie w całości została wykorzystana. Środki były rozdzielane zgodnie z procedurą przyjętą przez Komitet Integracji Europejskiej, która przewidywała opiniowanie wniosku przez UKIE oraz Ministerstwo Finansów. Następnie rekomendacje były przedkładane Komitetowi Integracji Europejskiej, w wyniku czego sekretarz KIE składał do ministra finansów wniosek o dokonanie odpowiednich zmian w budżetach. Odnosząc się do części nr 3, dotyczącej środków bezzwrotnych pragnę przypomnieć, że Urząd Komitetu Integracji Europejskiej jest odpowiedzialny za realizację bardzo dużej liczby projektów finansowanych z programu PHARE, dotyczących rozwoju instytucjonalnego i wdrażanych przez fundację Fundusz Współpracy. Poziom wydatkowania środków pochodzących z Unii Europejskiej w roku 2001 był niższy w stosunku do zakładanych planów, co było przede wszystkim wynikiem opóźnień w kontraktacji tych środków, które miały źródło jeszcze w roku 2000. Wspomniane opóźnienia sprawiły, że nie było możliwe wydatkowanie środków w wysokości planowanej w czasie przygotowywania zapisów ustawy budżetowej na rok 2001. Chciałbym zaznaczyć, że pomimo opóźnień najbardziej zagrożony Program Rozwoju Instytucjonalnego PHARE 2001 został prawie w całości zakontraktowany. Zatem środki, które jeszcze nie zostały wydatkowane zgodnie z zapisami zawartymi w załączniku do ustawy budżetowej z pewnością będą prawie w całości wykorzystane w latach następnych.</u>
<u xml:id="u-2.1" who="#TadeuszKozek">Wreszcie w ramach omawianej części budżetu Komitet Integracji Europejskiej był też odpowiedzialny za wydatkowanie środków o innym charakterze, pochodzących z pomocy z Unii Europejskiej. Były to środki z tak zwanych funduszy partnerskich, które powstały jeszcze na początku lat 90 w wyniku sprzedaży pomocy w naturze, którą nasz kraj otrzymał z Unii Europejskiej, jak również indywidualnie z poszczególnych krajów zachodnich. Środki te mogą być wydatkowane w dłuższym okresie. Wydatki w zakresie środków ogólnych, a więc tych pochodzących z Unii Europejskiej w stosunku do planów osiągnęły poziom 39%, co było związane przede wszystkim z tym, że przedstawiciele Najwyższej Izby Kontroli złożyli wniosek o zmianę sposobu rozdziału tych funduszy. W wyniku tego zaprzestaliśmy rozdziału omawianych środków do momentu przyjęcia przez Komitet Integracji Europejskiej nowych zasad i nowej procedury rozdziału. Wspomniana nowa procedura, zapewniająca przejrzystość podejmowania decyzji w sprawie podziału środków zaczęła być stosowana począwszy od września ubiegłego roku i jest stosowana do chwili obecnej. Najwyższa Izba Kontroli miała zastrzeżenia co do wydatkowania tak zwanych partnerskich środków sektorowych, które zgromadzono w podobny sposób, jak fundusze, o których była mowa wcześniej. W wyniku kontroli budżetowej NIK stwierdziła, że decyzja byłego sekretarza Komitetu Integracji Europejskiej o rozdziale części tych środków pomiędzy trzech beneficjentów była niezgodna z zapisami umowy zawartej pomiędzy rządem polskim a Komisją Europejską. Sekretarz KIE podejmując tę decyzję, jak później wyjaśnił przedstawicielom NIK, wychodził z założenia, że wspomniane środki pochodzące ze zwrotów z tytułu udzielonych wcześniej kredytów, nie podlegały rygorom wspomnianej umowy i mogły być wydatkowane na inne niż przewidziane w porozumieniu cele. W konsekwencji sformułowania przez NIK omawianego wniosku wstrzymaliśmy dalsze przekazywanie środków na mocy wcześniej zawartych umów, gdyż podjęta decyzja w istocie dotyczyła kolejnych trzech lat budżetowych. Pragnę poinformować, że administratorem tych środków jest fundacja Fundusz Współpracy.</u>
</div>
<div xml:id="div-3">
<u xml:id="u-3.0" who="#JerzyCzepułkowski">W kolejności głos zabiorą koreferenci: pan poseł Paweł Poncyljusz, pan poseł Stanisław Kalemba, pani posłanka Grażyna Ciemniak, pan poseł Bogusław Liberadzki. Proszę, aby posłowie swoje wystąpienia kończyli określonymi konkluzjami bądź wnioskami, które zostaną uwzględnione w końcowej opinii Komisji Europejskiej dotyczącej sprawozdania z wykonania budżetu państwa za okres od 1 stycznia do 31 grudnia 2002 r. Głos zabierze pan poseł Paweł Poncyljusz, który ustosunkuje się do sprawozdania w części 23 - Integracja europejska w zakresie dochodów i wydatków.</u>
</div>
<div xml:id="div-4">
<u xml:id="u-4.0" who="#PawełPoncyljusz">Zadanie polegające na przygotowaniu oceny omawianej części sprawozdania było trudne z uwagi na krótki czas, jaki miałem na analizę materiałów, w tym zwłaszcza opinii Biura Studiów i Ekspertyz Kancelarii Sejmu. Odnosząc się do kwestii dochodów w omawianej części budżetu pragnę zauważyć przede wszystkim, że po raz pierwszy Urząd Komitetu Integracji Europejskiej zaczął skutecznie odzyskiwać niewykorzystane dotacje, co jest zgodne z zaleceniami Najwyższej Izby Kontroli sformułowanymi przed dwoma laty. W tym zakresie dostrzegamy poprawę. Z tego tytułu w roku 2002 zrealizowano dochody w pokaźniej kwocie, które nie były ujęte w planie budżetowym. Uważam, że należałoby pochwalić Urząd Komitetu Integracji Europejskiej za wpłaty z tytułu rozliczeń z lat ubiegłych, w tym zwrot niewykorzystanych dotacji. W kwestii wydatków budżetowych pragnę przypomnieć, że początkowo w ustawie budżetowej w ramach części 23 zaplanowano wydatki na kwotę łączną 64.902 tys. złotych, po czym zwiększono je do poziomu 89 mln złotych. Plan wydatków zrealizowano w 96,8%, wykorzystując kwotę 86.473 tys. złotych. Wśród powodów niepełnej realizacji planu wydatków wymienia się trzy kwestie. Po pierwsze, nie zostały wykorzystane środki na wynagrodzenia dla 10 etatów pracowników służby cywilnej, podobnie nie zostały wykorzystane wszystkie środki przeznaczone na dotacje i po trzecie, nie dokonano wszystkich planowanych zakupów inwestycyjnych. Oczywiście, po stronie dochodowej nie udało się odzyskać wszystkich środków, które powinny być odzyskane. Wciąż pozostaje kwota 501 tys. złotych zobowiązań wobec kontrahentów z tytułu zakupu dóbr i usług. Zapytuję, jakich dóbr i usług dotyczy wspomniana kwota zobowiązań, które nie zostały uregulowane w roku 2002? W kolejności chciałbym zwrócić uwagę techniczną dotyczącą czytelności tabeli nr 3 na stronie nr 7, w której powtarza się porównanie danych zawartych w kolumnie nr 5 i 4. Innymi słowy nie wiem, co oznaczają dane procentowe zawarte w kolumnie nr 6 i 7. Chciałbym zapytać, czy jest to wynik błędu, czy też niezrozumienia z mojej strony? Odnosząc się do kwestii polityki etatowej, chciałbym zwrócić uwagę na pozytywny fakt, iż plan zatrudnienia, opiewający na 378 etatów został zrealizowany w liczbie 345 etatów. Niestety, nieco inaczej wygląda realizacja planu w zakresie wynagrodzeń. Mianowicie, wydatki na wynagrodzenia, które według planu miały wynieść 21.662 tys. złotych zrealizowano w kwocie 21.328 tys. złotych. Oznacza to, że rzeczywiste wydatki na wynagrodzenia były niższe zaledwie o około 340 tys. złotych niż planowano. Tymczasem według szacunkowych obliczeń zmniejszenie liczby etatów o 33 w stosunku do planu powinno przynieść oszczędność rzędu 2 mln złotych, przy założeniu, że do obliczeń wykorzystywana jest średnia płaca pracownika. Innymi słowy można sformułować tezę, iż w rzeczywistości na wynagrodzenia dla mniejszej liczby osób wykorzystano prawie takie same środki, jakie zaplanowano dla większej liczby etatów. Podobne wnioski można wyciągnąć analizując średni poziom zarobków pracowników UKIE.</u>
</div>
<div xml:id="div-5">
<u xml:id="u-5.0" who="#JerzyCzepułkowski">Zwracam uwagę, że tę problematykę będzie referował pan poseł Stanisław Kalemba.</u>
</div>
<div xml:id="div-6">
<u xml:id="u-6.0" who="#PawełPoncyljusz">W kolejności chciałbym omówić wydatki w zakresie dotacji. W zakresie dotacji przeznaczonych na cele informacyjne podpisano 282 umowy opiewające na łączną na kwotę 9.893.410 złotych. Muszę przyznać, że po analizie dostarczonych materiałów sformułowałem podobne wnioski jak przedstawiciele Biura Studiów i Ekspertyz. Oczywiście nie mam zastrzeżeń wobec znanej już od wielu lat Fundacji Schummana, która realizuje szereg zadań sprzyjających integracji Polski z Unią Europejską. Problem stanowi jednak fakt, iż w wielu przypadkach z tymi samymi podmiotami wielokrotnie podpisywane są umowy, które oczywiście w pewnych aspektach różnią się od siebie. Zdaję sobie sprawę, że liczba umów sprawia, że trudno jest określić kwotę środków przekazanych przez Urząd Komitetu Integracji Europejskiej poszczególnym podmiotom. W tym kontekście chciałbym zaproponować, aby w przyszłości członkowie Komisji Europejskiej mogli uzyskać dane dotyczące wspomnianych umów sklasyfikowane według podmiotów. Czym innym jest bowiem prowadzenie punktu informacyjnego, wydanie biuletynu i przeprowadzenie szkolenia. Po drugie, niektóre instytucje otrzymywały znaczne środki, inne - niewielkie. Niestety, przedstawione opisy nie zawsze dowodzą, że przekazana kwota była adekwatna do zadań, jakie dany podmiot realizował. W kolejności chciałbym zwrócić uwagę członków Komisji na kwotę 40 tys. złotych dotacji przekazaną firmie Pleograf Sp. z o.o. Warszawa, figurującą pod pozycją nr 144, na wykonanie zadania polegającego na przygotowaniu i opracowaniu noweli scenariuszowej, będącej podstawą stworzenia scenariusza i zrealizowania filmu pt.: „Dom Koni”. Niestety, wspomniany scenariusz - w mojej opinii - nie jest powiązany z ideą integracji Polski z Unią Europejską. Podobnie oceniam dotację przekazaną Stowarzyszeniu Papierników Polskich w Łodzi, które zorganizowało międzynarodową konferencję papierniczą Progress 2002 pt. „Postęp w papiernictwie i przetwórstwie papieru w Europie Centralnej i Wschodniej”. Celem projektu było zapoznanie uczestników konferencji ze stanem aktualnym i perspektywami rozwoju rynku papierniczego w krajach Europy. Zapytuję, czy takiej pracy informacyjnej oczekiwaliśmy i czy podatnicy będą z niej zadowoleni? Chciałbym poinformować, że spotkałem się z zastrzeżeniami ze strony środowisk katolickich, które bały się składać różnego rodzaju wnioski o dofinansowanie, gdyż reguły jasno określały, że nie wspiera się żadnych inicjatyw o charakterze religijnym. Okazało się jednak, że wnioski tego typu były rozpatrywane pozytywnie. Nie mam oczywiście na myśli Katolickiej Agencji Informacyjnej, ale mniejsze organizacje, które po zapoznaniu się z zasadami przyznawania pomocy stanowiącymi, iż organizacje o charakterze wyznaniowym nie mogą skorzystać z dofinansowania, zrezygnowały z ubiegania się o dotację, mimo iż wspomniane środki nie miały służyć uprawianiu praktyk religijnych lecz pomóc w zorganizowaniu szkoleń związanych z akcesją Polski do Unii Europejskiej. Proszę również o szczegółowe wyjaśnienie w zakresie przekazania Fundacji „Kultura tutaj obecna” Warszawa - pozycja nr 186 omawianej listy podmiotów - kwoty blisko 50 tys. złotych na zorganizowanie szkolenia o nazwie „Alert europejski 9–13.12.2002 r.”. Według opisu celem projektu było przygotowanie polskiej opinii publicznej do recepcji Szczytu Kopenhaskiego, promocja zdecydowanej, aktywnej postawy Polaków, którzy jako przyszli obywatele Unii Europejskiej powinni umieć walczyć o swoje interesy, poszerzenie wiedzy na temat realnych możliwości i szans w momencie finalizacji rokowań akcesyjnych.</u>
<u xml:id="u-6.1" who="#PawełPoncyljusz">Urząd Komitetu Integracji Europejskiej dofinansował wynajem autobusu, noclegi, przejazd promem, ubezpieczenie i wyżywienie, usługi telekomunikacyjne, konferencję prasową, plakaty, ulotki, honoraria. Reasumując, wśród wspomnianych 282 umów jest kilka pozycji nieco zastanawiających. Przyznaję jednak, że w przeciwieństwie do okresów, kiedy to dotacje otrzymywało dość dużo podmiotów powiązanych politycznie, w roku sprawozdawczym nie stwierdziłem tego typu bezpośrednich powiązań z politykami, w tym ministrami i posłami. Zwracam również uwagę na fakt, że według opinii Biura Studiów i Ekspertyz wyjaśnienia wymagają pozycje nr 87 i 88 dotyczące Fundacji Barbary i Andrzeja Chronowskich. Rozumiem, że jest to fundacja pana ministra Chronowskiego. Pragnę dodać, że w 2002 roku 5 podmiotów otrzymało kwotę ponad 7 mln złotych na koszty operacyjne programów pomocowych. W związku z faktem, że pan minister Tadeusz Kozek odnosił się już do raportu Najwyższej Izby Kontroli, pozwolę sobie zwrócić uwagę jedynie na dwa zagadnienia. Pani minister Danuta Hübner w piśmie z dnia 17 czerwca br. ustosunkowała się do zarzutów NIK między innymi odnośnie do składania oświadczeń o braku lub istnieniu okoliczności skutkujących wyłączeniem z postępowania o udzielenie zamówienia publicznego, o których mowa w art. 20 ustawy o zamówieniach publicznych, przez wszystkie osoby występujące w imieniu zamawiającego, w tym przez dyrektora generalnego Urzędu Komitetu Integracji Europejskiej. Przedstawiciele UKIE stwierdzili, że powyższy problem został wyeliminowany, zwracając równocześnie uwagę na fakt, iż dotyczył on jedynie 6 ze 114 przeprowadzonych postępowań. Problemem w zakresie funduszy strukturalnych jest niskie wykorzystanie tak zwanych funduszy partnerskich. Informuję, że z zaplanowanych 20 mln złotych wykorzystano zaledwie 7,8 mln złotych. Muszę przyznać, że nie dostrzegam uzasadnienia dla stwierdzonego stanu rzeczy. Zastrzeżenia dotyczące omawianego zagadnienia powtarzają się zarówno w opinii Najwyższej Izby Kontroli, jak i analizie Biura Studiów i Ekspertyz. W konsekwencji wiele osób wyraża przekonanie, iż Polska nie jest przygotowana do korzystania z funduszy strukturalnych, które przecież w dużej części mają charakter funduszy bezzwrotnych. Na zakończenie apeluję o to, aby reguły przyznawania środków pomocowych, zwłaszcza z przeznaczeniem na informację europejską, uczynić bardziej klarownymi. Wspomniane zasady nie powinny odstraszać nowych podmiotów i organizacji chcących skorzystać z pomocy. Znam przykłady organizacji, które przygotowały niezłe projekty, nieróżniące się znacznie od tych, na których realizację udzielono dotacji, a które nie otrzymały żadnego wsparcia. Apeluję o otwartość, gdyż - w moim przekonaniu - lista podmiotów, które otrzymują środki pomocowe zaczyna nosić znamiona listy zamkniętej. W związku z faktem, że nawet Najwyższa Izba Kontroli nie zakwestionowała sprawozdania w omawianej części, nie pozostaje mi nic innego, jak sformułować wniosek o przyjęcie sprawozdania z realizacji budżetu za rok 2002 w tejże części. Proszę jednak o uwzględnienie w opinii uwag zawartych zarówno w opinii NIK, jak i Biura Studiów i Ekspertyz.</u>
</div>
<div xml:id="div-7">
<u xml:id="u-7.0" who="#JerzyCzepułkowski">Na wszystkie sformułowane w trakcie posiedzenia pytania odpowiedzi udzielą przedstawiciele rządu, którym udzielę głosu na zakończenie dyskusji. Proszę, aby pan poseł Stanisław Kalemba odniósł się do sprawozdania z wykonania budżetu w roku 2002 w części 23 - Integracja europejska w zakresie zatrudnienia i wynagrodzenia w państwowych jednostkach budżetowych.</u>
</div>
<div xml:id="div-8">
<u xml:id="u-8.0" who="#StanisławKalemba">Istnieją trzy źródła informacji o wykonaniu budżetu w zakresie zatrudnienia i wynagrodzenia. Są to: informacja Komitetu Integracji Europejskiej, informacja Najwyższej Izby Kontroli, a także opinia Biura Studiów i Ekspertyz. Odnosząc się do zatrudnienia chciałbym przypomnieć, że w roku 2001 w ramach omawianej części budżetu zatrudnionych było 345 pracowników. Według planu na rok 2002 liczba etatów miała wzrosnąć do poziomu 378, przy czym plan został zrealizowany na poziomie 339 etatów. Innymi słowy, w roku 2002 rzeczywista liczba etatów była mniejsza niż w roku 2001 o 6 etatów. Oznacza to, że w zakresie zatrudniania pracowników poczyniono oszczędności. W kolejności ustosunkuję się do kwestii wynagrodzeń. Mianowicie, w planie zarezerwowano 23.767 tys. złotych na wynagrodzenia w ramach części budżetowej 23 - Integracja europejska, przy czym plan zrealizowano w kwocie 23.053 tys. złotych. Oznacza to, że oszczędności z tytułu niepełnej realizacji planu w zakresie wynagrodzeń stanowiły kwotę około 700 tys. złotych. Średnia płaca w roku 2000 wyniosła 5529 złotych, natomiast plan na rok 2002 zakładał średnią płacę na poziomie 5240 złotych. W rzeczywistości wspomniana kategoria ekonomiczna osiągnęła poziom 5667 tys. złotych. Analiza powyższych danych pozwala stwierdzić, iż w zakresie liczby etatów poczyniono znaczące oszczędności w stosunku do planu, ale mimo to wskaźnik średniej płacy przekroczył poziom zakładany w planie budżetowym. Fakt niezrealizowania planu w zakresie zatrudnienia uzasadnia się długością trwania procedury naboru pracowników o odpowiednich kwalifikacjach. Myślę, że wspomniana kwestia wymaga wyjaśnienia ze strony przedstawicieli Urzędu Komitetu Integracji Europejskiej. Zwracam uwagę, że dane odnośnie do wynagrodzeń i średnich płac zawarte w opinii Najwyższej Izby Kontroli i sprawozdaniu Komitetu Integracji Europejskiej różnią się, choć w niewielkim stopniu. Przykładowo kwota wydatkowana w roku 2002 na wynagrodzenia według informacji UKIE wyniosła 23.053 tys. złotych, natomiast zgodnie z danymi zgromadzonymi przez Najwyższą Izbę Kontroli - 23.166 tys. złotych. Podobne różnice dostrzegamy także w zestawieniach dotyczących średnich płac. W tym kontekście proszę o wyjaśnienie przyczyn wspomnianej rozbieżności. W moim przekonaniu warto jeszcze zwrócić uwagę na fakt, że w roku 2002 pracownicy Urzędu Komitetu Integracji Europejskiej otrzymywali relatywnie dość duże nagrody, których łączna wartość stanowiła kwotę 5624 tys. złotych. Oznacza to, że przeciętnie miesięcznie każdemu pracownikowi wypłacano nagrodę w kwocie 1391 złotych, stanowiącej około 25% przeciętnego wynagrodzenia. Wspomniana kwestia budzi zastrzeżenia przedstawicieli Biura Studiów i Ekspertyz. W tym kontekście zapytuję, czy pracownicy Urzędu Komitetu Integracji Europejskiej oprócz nagród otrzymywali także premie? Należy stwierdzić, że w roku 2002 nagrody wypłacane pracownikom UKIE były dość wysokie, a średnia miesięczna płaca znacznie przewyższała zaplanowany średni poziom wynagrodzeń. Przypominam jednak, że nie został przekroczony plan w zakresie sumy wynagrodzeń.</u>
<u xml:id="u-8.1" who="#StanisławKalemba">Nie formułuję żadnych innych zastrzeżeń w zakresie wynagrodzeń i zatrudnienia w ramach części budżetowej 23 - Integracja europejska. Podobnie żadnych innych zastrzeżeń nie zgłosili przedstawiciele Najwyższej Izby Kontroli. W związku z powyższym proponuję przyjąć sprawozdanie z wykonania budżetu państwa za okres od 1 stycznia do 31 grudnia 2002 r. w części 23 - Integracja europejska w zakresie zatrudnienia i wynagrodzeń w państwowych jednostkach budżetowych.</u>
</div>
<div xml:id="div-9">
<u xml:id="u-9.0" who="#JerzyCzepułkowski">Przystępujemy do rozpatrzenia sprawozdania z wykonania budżetu państwa za okres od 1 stycznia do 31 grudnia 2002 r. w części 83 - Rezerwy celowe - w zakresie pozycji 4, 22, 44, 56. Koreferentem w omawianym temacie będzie pani posłanka Grażyna Ciemniak.</u>
</div>
<div xml:id="div-10">
<u xml:id="u-10.0" who="#GrażynaCiemniak">Rezerwa celowa w części 4 została zaplanowana w kwocie 360.603 tys. złotych z przeznaczeniem na realizację kilku celów: pokrycie kosztów integracji Polski z Unią Europejską, współfinansowanie programów realizowanych ze środków pochodzących ze źródeł zagranicznych, niepodlegających zwrotowi, oraz finansowanie zobowiązań wobec Komisji Europejskiej z tytułu realizacji programów. Plan w omawianej części został zrealizowany w 99,9%. Zwracam uwagę, że kwotę 250 tys. złotych przekazano do budżetu wojewody lubuskiego na dofinansowanie inwestycji realizowanych przez gminę Rzepin. W tym kontekście proszę przedstawiciela rządu o wyjaśnienie, jaka inwestycja została objęta wspomnianym dofinansowaniem? W zakresie wykorzystania środków na współfinansowanie programów z pomocy przedakcesyjnej zakontraktowano środki na kwotę niemalże w pełni zgodną z planem. Niestety, poziom wydatkowania środków jest nadal bardzo niski. Kwota wydatków sięgnęła poziomu 237.938 tys. złotych, a przypomnę, że planowane wydatki na fundusz PHARE 98, 99, 2000, 2001 stanowiły kwotę 970.808 tys. złotych. Innymi słowy nie wykorzystano nawet 1/3 środków. Oczywiście zdajemy sobie sprawę, że zaobserwowane zjawisko jest cechą kontraktacji w ramach programu PHARE. Proszę o wyjaśnienie, czy wydatkowanie środków przebiega zgodnie z planem. Jeżeli tak, wówczas omawiany niski wskaźnik jest możliwy do zaakceptowania. Zapytuję również, kiedy planowane jest zakończenie realizacji programów zakontraktowanych w latach 1998–2001? Warto podkreślić również fakt, iż z rezerwy celowej ujętej w części 4 przeniesiono część środków w kwocie 24.109 tys. złotych i wykorzystano je w ramach części 23 na ważne zadania - sfinansowanie kosztów operacyjnych związanych z realizacją programów PHARE. Zapytuję, których programów PHARE to dotyczy i w jakim zakresie? Część środków została wydatkowana na wdrożenie systemu baz danych, kwota 670 tys. złotych została wykorzystana w zakresie informowania społeczeństwa o integracji z Unią Europejską. W ramach wspomnianych pieniędzy sfinansowano koszty realizacji projektu „Parlamentarne procedury legislacyjne” w kwocie 162 tys. złotych. Finansowano również druk różnego rodzaju publikacji i materiałów informacyjnych dla wielu grup społeczno-zawodowych, środki przeznaczano także na wsparcie działań informacyjnych i promocyjnych ośrodków sieci regionalnych centrów informacji europejskiej. Powyżej przedstawiłam tylko niektóre pozycje wydatków. Bardziej szczegółowe informacje zawarte są w materiałach Komitetu Integracji Europejskiej, Ministerstwa Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej, Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi oraz Ministerstwa Finansów. Zapytuję, czy jest prowadzona analiza wykorzystania środków przez regionalne centra informacji europejskiej? Na jednym z poprzednich posiedzeń Komisji otrzymaliśmy materiały zawierające mapę aktywności działań wspomnianych centrów, które przeciętnie otrzymały środki w kwocie około 27 tys. złotych. Niestety, nie wszystkie ośrodki są aktywne i realizują powierzone im zadania. Przykładowo najmniejszą liczbą działań wykazało się Regionalne Centrum Informacji Europejskiej w Bydgoszczy. Zapytuję również na jakich zasadach funkcjonują obecnie regionalne centra informacji europejskiej.</u>
<u xml:id="u-10.1" who="#GrażynaCiemniak">Przypominam, że podstawą funkcjonowania były zawarte w drodze przetargu umowy z różnymi organizacjami. Jaki jest okres obowiązywania wspomnianych porozumień? W kolejności odniosę się do pozycji 22 części 83 - Rezerwy celowe, obejmującej środki na dostosowywanie warunków pracy w Polsce do standardów Unii Europejskiej. Na wspomniany cel przeznaczono kwotę 22 mln złotych. Jak wynika ze szczegółowych informacji zawartych w materiałach przedłożonych przez Ministerstwo Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej środki te wykorzystano w kwocie 18.225.723 złotych. Różnicę pomiędzy planem a wykonaniem stanowią środki przeznaczone na badania naukowe realizowane w ramach programu wieloletniego. Oznacza to, że cześć środków niewykorzystanych w roku 2002 zostanie wydana w roku bieżącym. Dotyczy to programu realizacji badań naukowych i rozwojowych, a także programu realizacji zadań w zakresie służb państwowych. Jakiego rodzaju zadania w ramach programu badań naukowych i prac rozwojowych muszą być jeszcze zrealizowane i sfinansowane? Jakie podmioty realizują program, który nie został rozliczony? Czy prawidłowy jest zapis zawarty w sprawozdaniu z wykonania budżetu państwa, stanowiący, iż plan wydatków w kwocie 22 mln złotych został już zrealizowany? Przypomnę, że ze szczegółowych informacji wynika, że wspomniane środki zostaną rozliczone w pełni dopiero w roku bieżącym. Ewentualnie proszę o wyjaśnienie z jakich powodów pełna kwota 22 mln złotych nie została jeszcze rozliczona? W kolejności odniosę się do pozycji nr 44 w części 83 - Rezerwy celowe. Mianowicie, w ramach omawianej pozycji zaplanowano środki na współfinansowanie programu PHARE w zakresie rolnictwa realizowanego przez Państwowy Instytut Weterynaryjny w Puławach, Centralne Laboratorium Przemysłu Paszowego w Lublinie, a także Ministerstwo Infrastruktury. Omawiane działania dotyczą przejścia granicznego w Szczecinie, ale także powiatów. W ramach pozycji 44 przewidziano również środki na funkcjonowanie laboratoriów referencyjnych. Jak wynika z przedłożonej informacji, na zakup sprzętu i wyposażenia laboratoryjnego dla Państwowego Instytutu Weterynaryjnego w Puławach w celu utworzenia laboratoriów referencyjnych w roku 2002 wykorzystano kwotę zaledwie 41 tys. złotych, podczas gdy w planie przewidziano wydatki w kwocie 7 mln złotych. Podobnie środki przeznaczone na realizację zadań Państwowego Instytutu Weterynaryjnego w Puławach w zakresie laboratoriów referencyjnych, a konkretnie ujednolicania standardów i metod diagnostycznych oraz sprawdzania jakości preparatów używanych do badań w roku sprawozdawczym wykorzystano w kwocie 500 tys. złotych, przy czym na realizacje wspomnianych zadań zaplanowano 4500 tys. złotych. Trzecim szczegółowym zadaniem, tym razem realizowanym przez Centralne Laboratorium Przemysłu Paszowego w Lublinie, było współfinansowanie kosztów realizacji projektu PHARE PR010405, którego celem było dostosowanie systemu nadzoru i kontroli nad środkami żywienia zwierząt do wymagań Unii Europejskiej. Wspomniany projekt nie był w ogóle realizowany, mimo iż na ten cel zaplanowano kwotę 970 tys. złotych. Czwartym zadaniem - za realizację którego odpowiedzialny był Państwowy Instytut Weterynaryjny w Puławach - było dostosowanie systemu nadzoru i kontroli nad środkami żywienia zwierząt do wymagań Unii Europejskiej. Środki zaplanowane w roku 2002 na bieżące wydatki i zakup sprzętu laboratoryjnego niezbędnego do badań środków żywienia zwierząt nie zostały wykorzystane.</u>
<u xml:id="u-10.2" who="#GrażynaCiemniak">Ostatnim z zadań w ramach pozycji 44 było dofinansowanie granicznego punktu kontroli weterynaryjnej w porcie morskim. Na ten cel przeznaczono zgodnie z planem 6600 tys. złotych. Z zaplanowanej w części 83 w pozycji 44 kwoty 22 mln złotych w roku sprawozdawczym wykorzystano kwotę 7147 tys. złotych. Proszę o wyjaśnienie, dlaczego plan wydatków został zrealizowany w tak małym stopniu. Na zakończenie odniosę się do pozycji nr 56 w części 83 - Rezerwy celowe, dotyczącej współfinansowania programu SAPARD i różnic kursowych. Kwot zaplanowanych na realizację omawianego zadania nie wykorzystano ze znanych już powodów. Cała pula środków w kwocie 160 mln złotych została przeznaczona na dotacje i subwencje. Wspomniane pieniądze przekazano Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa na dopłaty do oprocentowania kredytów oraz mleka w klasie ekstra. Cieszy fakt, że wspomniane środki zostały wykorzystane, jednak zastanawiające jest czy odbyło się to w sposób prawidłowy? W tym kontekście zapytuję, czy omawiana kwota 160 mln złotych nie zostanie uwzględniona jako kwota przeznaczona na współfinansowanie programu SAPARD? Podsumowując zagadnienie wydatkowania środków na rezerwy celowe w pozycjach 4, 22, 44, 56 proponuję, aby Komisja Europejska przyjęła informację dotyczącą wykonania budżetu państwa za okres od 1 stycznia do 31 grudnia 2002 r. w przedstawionej przeze mnie części. Równocześnie uważam, że powinniśmy postulować wyegzekwowanie terminowości wykorzystania środków od instytucji, którym zagwarantowano określone środki na realizację zadań z rezerwy celowej. Najważniejszym celem jest bowiem realizacja zaplanowanych, niezwykle ważnych zadań związanych z organizacją i funkcjonowaniem laboratoriów referencyjnych oraz dostosowaniem systemu nadzoru i kontroli nad środkami żywienia zwierząt.</u>
</div>
<div xml:id="div-11">
<u xml:id="u-11.0" who="#JerzyCzepułkowski">Pan poseł Bogusław Liberadzki przedstawi sprawozdanie z wykonania budżetu za roku 2002 w części - środki bezzwrotne pochodzące z zagranicy i wydatki nimi finansowane, za realizację których odpowiedzialny jest Komitet Integracji Europejskiej.</u>
</div>
<div xml:id="div-12">
<u xml:id="u-12.0" who="#BogusławLiberadzki">Proszę o zgodę na zmianę formuły wystąpienia.</u>
</div>
<div xml:id="div-13">
<u xml:id="u-13.0" who="#JerzyCzepułkowski">Komisja nie zgłasza zastrzeżeń wobec propozycji pana posła Bogusława Liberadzkiego, o ile problem zostanie przedstawiony całościowo, a wypowiedź zostanie uwieńczona konkluzją.</u>
</div>
<div xml:id="div-14">
<u xml:id="u-14.0" who="#BogusławLiberadzki">W pierwszej kolejności, chciałbym wysoko ocenić raport Najwyższej Izby Kontroli przedłożony posłom, gdyż był on niezwykle pomocny w analizie bardzo obszernego sprawozdania z wykonania budżetu za rok 2002. Wnioski, które przedstawię za chwilę sformułowałem nie tylko na podstawie dokumentu źródłowego przedłożonego przez Urząd Komitetu Integracji Europejskiej, ale także na podstawie opinii ekspertyz Biura Studiów i Ekspertyz. Odnosząc się do meritum mojego wystąpienia chciałbym poinformować, że w omawianej części na rok 2002 zaplanowano wydatki na poziomie 623.900 tys. złotych. W rzeczywistości z puli środków pochodzących ze źródeł zagranicznych nie podlegających zwrotowi wykorzystano 229.039 tys. złotych. Wskaźnik wykorzystania tych środków jest zatem bardzo niski. Wśród przyczyn takiego stanu rzeczy wymienia się zmiany personalne, blokady subkont i inne problemy. Jako pozytywny aspekt, chciałbym odnotować fakt, że Urząd Komitetu Integracji Europejskiej był beneficjentem trzech projektów rozwoju instytucjonalnego i w tym zakresie wydano nieco więcej środków niż było to przewidziane w planie. Podzielam negatywną ocenę Najwyższej Izby Kontroli odnośnie do realizacji wydatków z funduszy gotówkowych, inaczej zwanych partnerskimi. Mam zwłaszcza na myśli wskaźnik wydatkowania środków z grantu japońskiego na poziomie zaledwie kilku procent. Podkreślam, że sposób wydatkowania środków przeznaczonych na realizację zadań państwowych nie jest dobry dla jednostek niepaństwowych. Najwyższa Izba Kontroli oraz Biuro Studiów i Ekspertyz zwróciły uwagę na konflikt interesów poprzedniego sekretarza Komitetu Integracji Europejskiej a podmiotami, które otrzymały dofinansowanie ze środków publicznych. Istotną kwestią jest pismo Funduszu Współpracy z 18 czerwca 2003 roku, w którym czytamy, iż strona polska nie jest poinformowana w porę o planach Komisji Europejskiej dokonania korekt w procedurach kontraktowania środków PHARE. Czy wspomniany dokument oznacza, że o wspomnianych zmianach w procedurach nie została poinformowana strona polska, czy też Fundusz Współpracy? Czy istnieją jakieś problemy w komunikacji pomiędzy Urzędem Komitetu Integracji Europejskiej a Funduszem Współpracy? Odniosę się teraz do środków wykorzystywanych w ramach programu PHARE. Wydatki kształtowały się w następujący sposób. W roku 1998 z zaplanowanych na kwotę 570 tys. euro środków wykorzystano 283 tys. euro. W roku kolejnym wydatki zaplanowano na poziomie 94,8 mln euro, a zrealizowano w kwocie 25 mln euro. W ramach programu Rozwój instytucjonalny PHARE 2000 zaplanowano wydatki w kwocie 106 mln euro, a zrealizowano w kwocie 25,3 mln euro, w zakresie PHARE 2001 plan przewidywał wydatki w kwocie 46,8 mln euro, a w rzeczywistości wykorzystano kwotę 10,9 mln euro. Analiza danych o zaplanowanych i wykorzystanych w poszczególnych latach środkach pozwala na sformułowanie generalnego wniosku, iż wskaźnik faktycznych wydatków w stosunku do planowanych kształtuje się na poziomie 30%. Szczególnie jaskrawym przykładem niskiego wykorzystania wspomnianych środków może być program PHARE 99 w zakresie transportu, w ramach którego wykorzystano zaledwie 1044 tys. euro z zaplanowanych 45.530 tys. euro. Powyższe dane potwierdzają zdecydowanie niewystarczającą zdolność absorpcji środków bezzwrotnych przez polską gospodarkę. Będąc świadomym wszelkich odchyleń, na które zwrócono uwagę zarówno w ocenie Najwyższej Izby Kontroli, jak i analizie Biura Studiów i Ekspertyz Kancelarii Sejmu, proponuję, aby Komisja wyraziła pozytywne stanowisko w sprawie udzielenia absolutorium rządowi w zakresie wykonania budżetu w części - środki bezzwrotne pochodzące z zagranicy i wydatki nimi finansowane, za realizację których odpowiedzialny jest Komitet Integracji Europejskiej.</u>
</div>
<div xml:id="div-15">
<u xml:id="u-15.0" who="#JerzyCzepułkowski">Proszę przedstawiciela Najwyższej Izby Kontroli, pana prezesa Piotra Kownackiego o zabranie głosu.</u>
</div>
<div xml:id="div-16">
<u xml:id="u-16.0" who="#PiotrKownacki">Moje zadanie jest łatwiejsze, gdyż posłowie koreferenci nawiązywali w swoich wystąpieniach do ustaleń Najwyższej Izby Kontroli poczynionych w trakcie kontroli budżetowej i opisanych w przedłożonej Komisji Europejskiej informacji. W związku z powyższym w swoim wystąpieniu odniosę się do trzech spraw. W pierwszej kolejności chciałbym ustosunkować się do zagadnień prezentowanych przez pana posła Pawła Poncyljusza, dotyczących strony dochodowej w ramach części 23 - Integracja europejska. Z reguły NIK krytykuje przypadki dużej rozbieżności pomiędzy planem a wykonaniem, ale w omawianym zakresie należy pochwalić Urząd Komitetu Integracji Europejskiej, gdyż dochody zostały osiągnięte dzięki staraniom podjętym w celu rozliczenia dotychczas nierozliczonych, bądź rozliczonych nieprawidłowo dotacji. Oprócz dochodów zrealizowanych do końca roku w kwocie 1600 tys. złotych wykazano także znaczne należności UKIE, albowiem w roku 2002 nie udało się rozliczyć wszystkich zwrotów. Najwyższa Izba Kontroli pozytywnie ocenia wykonanie budżetu w części 23 - Integracja europejska. Jednakże z uwagi na stwierdzenie kilku drobnych uchybień przyznaliśmy ocenę drugą od góry w klasyfikacji NIK. Podkreślam jednak, że wspomniane uchybienia, szczegółowo opisane w informacji NIK, nie mają zasadniczego znaczenia, zarówno z uwagi na ich skalę finansową, jak i wpływ na prawidłowość wykonania budżetu. Podobnie w zakresie części 83- Rezerwy celowe nie stwierdziliśmy wydatkowania niezgodnego z przeznaczeniem. Wreszcie na podkreślenie zasługuje prawidłowy nadzór nad realizacją budżetu w roku 2002, sprawowany przez Urząd Komitetu Integracji Europejskiej. Wnioski sformułowane w wyniku kontroli budżetowej NIK zostały przyjęte do realizacji. O sposobie ich wdrażania poinformowała prezesa Najwyższej Izby Kontroli pani minister Danuta Hübner. W jednym punkcie istniała różnica zdań pomiędzy NIK a UKIE. Wspomniana rozbieżność opinii dotyczyła tego, czy rzeczywiście dyrektor generalny UKIE ma obowiązek składania oświadczeń, które są wymagane przez ustawę o zamówieniach publicznych. W sprawie tej wypowiedziało się Kolegium Najwyższej Izby Kontroli, które stwierdziło, że istnieje tego typu obowiązek. W konsekwencji przedstawiciel UKIE wyjaśnił, że wspomniany obowiązek jest już realizowany. Na zakończenie odniosę się do kwestii, o której wspomniał pan poseł Bogusław Liberadzki w zakresie wykorzystania środków z pomocy bezzwrotnej. Oczywiście podstawową kwestią jest obecny poziom wykorzystania tych środków. Drugą sprawą jest negatywna ocena w zakresie wykorzystania funduszy partnerskich, o czym wspominał już pan minister Tadeusz Kozek oraz pan poseł Bogusław Liberadzki. Najwyższa Izba Kontroli negatywnie oceniła fakt przekazania części środków, przy czym zwracam uwagę, że jest to jeszcze zaszłość z roku 2001, która miała wpływ na wykonanie budżetu w roku 2002. Przypomnę, że poprzedni sekretarz Komitetu Integracji Europejskiej podjął taką, a nie inną decyzję. Odniosę się jeszcze do kwestii niewielkiej kwotowo różnicy w zakresie wydatków na wynagrodzenia, na która uwagę zwrócił pan poseł Paweł Poncyljusz.</u>
<u xml:id="u-16.1" who="#PiotrKownacki">Mianowicie, wspomniana rozbieżność wynika z faktu, iż każda z informacji została sporządzona na podstawie innych sprawozdań. Przykładowo informacja Najwyższej Izby Kontroli została sporządzona na podstawie sprawozdań RB 28, w których dane są gromadzone w ujęciu kasowym, a nie RB 70 - gdzie stosuje się ujęcie kosztowe. Oba sprawozdania są prawidłowo przygotowane, a rozbieżności wynikają z nieco innej metodologii ich tworzenia. W związku z faktem, że w tym roku zgodnie z regułami audytu finansowego w każdym przypadku wydawaliśmy opinię o rzetelności i prawidłowości sporządzenia sprawozdań budżetowych, chciałbym podkreślić, że w przypadku Urzędu Komitetu Integracji Europejskiej taka opinia jest pozytywna i w tym zakresie Najwyższa Izba Kontroli nie sformułowała żadnych uwag.</u>
</div>
<div xml:id="div-17">
<u xml:id="u-17.0" who="#JerzyCzepułkowski">Przyłączam się do opinii wyrażonej przez pana posła Bogusława Liberadzkiego o wszechstronnej i wnikliwej kontroli ze strony NIK oraz o profesjonalnie przygotowanym na potrzeby Komisji Europejskiej materiale. Jako członek Komisji chciałbym zapytać, czy w związku z konsekwencjami decyzji z 21 września 2001 podjętej przez poprzedniego sekretarza Komitetu Integracji Europejskiej, wpływającej negatywnie na ocenę działalności UKIE w roku 2002 wniosek dotyczący zobowiązania UKIE do przedkładania Komisji Europejskiej raportów o wykorzystaniu środków, zawierających pełne informacje o wspieranych przedsięwzięciach i wskazujących podmioty obdarowane, nie został zbyt łagodnie sformułowany? Czy z prawnego punktu widzenia możliwe byłoby rozwiązanie wspomnianych umów, jako zawartych nieprawidłowo? W ten sposób możliwe byłoby uniknięcie dalszych wydatków, które z pewnością będą naruszeniem określonych porozumień i umów.</u>
</div>
<div xml:id="div-18">
<u xml:id="u-18.0" who="#ArkadiuszKasznia">Nie wiem, czy w obradach uczestniczą adresaci mojego pytania, ale mimo to pozwolę sobie je sformułować, gdyż omawiany problem dotyczy osoby urzędnika, który podjął decyzje na korzyść fundacji, w których pełnił funkcję członka rad nadzorczych. Niestety, sprawa z daleka „pachnie” czymś w rodzaju korupcji. W tym kontekście chciałbym dowiedzieć się, czy poza raportem Najwyższej Izby Kontroli w tej sprawie toczy się jakiekolwiek postępowanie wyjaśniające przyczyny podjęcia dnia 21 września 2001 roku takiej, a nie innej decyzji, skutkującej przekazaniem na rzecz wspomnianej fundacji środków niezgodnie z umową zawartą pomiędzy Polską a Unią Europejską?</u>
</div>
<div xml:id="div-19">
<u xml:id="u-19.0" who="#JerzyCzepułkowski">Jest to pytanie tym bardziej zasadne, że prawdopodobnie działanie to było zamierzone, gdyż rzeczona decyzja została podjęta w ostatnich dniach poprzedzających wybory parlamentarne. Można byłoby pokusić się o sformułowanie zarzutu, iż „rzutem na taśmę” w ostatnich dniach urzędowania podejmuje się nieprawidłową decyzję w złej wierze. Proszę, aby prezes Piotr Kownacki podjął próbę wyjaśnienia powyższych wątpliwości.</u>
</div>
<div xml:id="div-20">
<u xml:id="u-20.0" who="#PiotrKownacki">Zwracam uwagę, że wniosek nr 4 Najwyższej Izby Kontroli dotyczy wspomnianego zagadnienia. Sformułowaliśmy w nim postulat pilnego dokonania uzgodnień z Komisją Europejską co do nowego przeznaczenia środków dostępnych w ramach partnerskich funduszy sektorowych. Wyjaśnię dlaczego użyliśmy takiego właśnie sformułowania. Mianowicie, w momencie kontroli zostały zawarte umowy, gdzie jedną ze stron był wysoki urzędnik państwowy reprezentujący państwo polskie, a z drugiej - podmioty prawa prywatnego, a konkretnie fundacje, które zawarły wspomniane umowy. Taka umowa z punktu widzenia prawa cywilnego jest trudna do wzruszenia, chyba że obie strony tego sobie życzą. Jednakże trudno się spodziewać, że strona obdarowana zechce oddać uzyskane w ten sposób środki finansowe, zwłaszcza że w międzyczasie mogła wydać przynajmniej część z nich. Urząd Komitetu Integracji Europejskiej wstrzymał jednak dalszą realizację wspomnianych umów, zawartych na okres 4 lat i przewidujących wypłatę na rzecz fundacji rocznych transz opiewających na łączną kwotę 50 mln złotych. Jeżeli Komisja Europejska doszłaby do wniosku, że omawiane środki zostały wykorzystane niezgodnie z umową zawartą pomiędzy Polską a Unią Europejską, wówczas mogłaby domagać się ich refundacji. W takiej sytuacji koszty refundacji obciążyłyby budżet państwa. Oczywiście, moglibyśmy zwrócić się do obdarowanych z wnioskiem o zwrot tych dość specyficznych funduszy, ale wydaje się, że takie podejście nie byłoby korzystne. Moim zdaniem istnieje szansa na to, że Komisja Europejska przystanie na zasugerowane przez nas rozwiązanie. Zwracam uwagę, że mówimy o środkach, których źródłem była pomoc rzeczowa w postaci środków ochrony roślin i pasz udzielona Polsce 13 lat temu. Po spieniężeniu środki te zostały postawione do naszej dyspozycji, choć został określony cel ich wykorzystania. Rzeczywiście dostrzegamy w zaistniałej sytuacji konflikt interesów. Dodam, że z informacji jakimi dysponuję wynika, że w omawianej sprawie nie toczy się żadne postępowanie. Zawsze w tego typu przypadkach departament prawny Najwyższej Izby Kontroli analizuje sytuację pod kątem ewentualnej konieczności zawiadomienia organów ścigania. Analiza zaistniałej sytuacji doprowadziła do konkluzji, iż wspomniany czyn nie nosi znamion czynu ściganego prawem karnym i dlatego nie zostały zawiadomione organy ścigania. Przyznam, że nie wiem, jakie inne postępowania mogłyby toczyć się w powyższej sprawie, poza sformułowaniem negatywnej oceny.</u>
</div>
<div xml:id="div-21">
<u xml:id="u-21.0" who="#JerzyCzepułkowski">Czy ktoś z członków Komisji chciałby sformułować jeszcze jakieś pytanie?</u>
</div>
<div xml:id="div-22">
<u xml:id="u-22.0" who="#StanisławaPrządka">Uważnie wysłuchaliśmy wypowiedzi prezesa Najwyższej Izby Kontroli i jako posłowie chcielibyśmy mieć możliwość wyrobienia sobie klarownych poglądów w sprawie. W tym kontekście ważne jest także to, na jaki cel wykorzystane zostały wspomniane środki oraz kto je wykorzystał? Każda umowa obciążona wadą może być rozwiązana, w tym również omawiana, w której osoba nieuprawniona podjęła decyzję skutkującą wykorzystaniem środków w nieprawidłowy sposób. Jak jednak rozumiem dalsze wypłaty przewidziane w umowie zostały wstrzymane. Wydaje mi się, że sprawa dotycząca przecież ogromnych kwot, powinna zostać zakończona sformułowaniem wniosku o jej skierowanie do prokuratury. Nie możemy poprzestać na przyjęciu do wiadomości stwierdzenia, iż popełniono czyn zabroniony, a tym samym zaakceptować go w majestacie prawa.</u>
</div>
<div xml:id="div-23">
<u xml:id="u-23.0" who="#JerzyCzepułkowski">Kto z posłów chciałby jeszcze zabrać głos?</u>
</div>
<div xml:id="div-24">
<u xml:id="u-24.0" who="#ArkadiuszKasznia">Jeżeli środki zostały wykorzystane niezgodnie z przeznaczeniem, a więc w sposób niezgodny z umową zawartą pomiędzy rządem polskim a stroną wspólnotową, ale mimo to do ich przekazania Komitet Integracji Europejskiej zobowiązał się podpisując sformułowaną prawidłowo pod względem formalnym umowę z określonymi fundacjami, to czy jako państwo polskie nie znajdziemy się w sytuacji, w której wspomniane podmioty wejdą na ścieżkę prawną po to, aby wyjaśnić na jakiej podstawie zostały wstrzymane wypłaty kolejnych transz? Przecież, przedstawiciele wspomnianych podmiotów mogliby pociągnąć Skarb Państwa do odpowiedzialności i zażądać wypłacania kolejnych rat, bez względu na opinię Najwyższej Izby Kontroli. Mamy zatem do czynienia z dwoma paradoksami. Pierwszym z nich jest sytuacja, w której wysoki urzędnik państwowy, czuwający nad podziałem środków, zawarł w złej wierze nieprawidłową umowę. Po drugie, zwracam uwagę, że nie można wykluczyć sytuacji, w której wspomniane pieniądze będziemy musieli ponownie przekazywać podmiotom, z którymi Urząd Komitetu Integracji Europejskiej zawarł stosowne porozumienia.</u>
</div>
<div xml:id="div-25">
<u xml:id="u-25.0" who="#JerzyCzepułkowski">Proszę, aby w omawianej sprawie oprócz przedstawiciela Najwyższej Izby Kontroli głos zabrał pan minister Tadeusz Kozek oraz przedstawicielka Biura Studiów i Ekspertyz, pani mecenas Zofia Szpringer. Dopiero wówczas podejmiemy decyzję odnośnie do redakcji opinii Komisji Europejskiej o wykonaniu budżetu.</u>
</div>
<div xml:id="div-26">
<u xml:id="u-26.0" who="#PiotrKownacki">Moja poprzednia wypowiedź wymaga uzupełnienia. Chciałbym zwrócić uwagę na fakt, iż stroną umowy nie są jakieś trzy fundacje. Mimo iż nazwałem je podmiotami prawa prywatnego, są to fundacje Skarbu Państwa. Co więcej jedną z nich jest fundacja Fundusz Współpracy - jednostka, która realizuje bardzo wiele programów PHARE, a zatem ściśle współpracuje z Komitetem Integracji Europejskiej. Dwie pozostałe fundacje, a więc Instytut Europejski w Łodzi oraz Centrum Europejskie Natolin są również jednostkami, podstawą działalności których są szkolenia z zakresu prawa europejskiego. Zatem organizacje te współpracują z UKIE na wielu płaszczyznach. W tym kontekście można stwierdzić, że są to podmioty w znacznym stopniu podatne na perswazję ze strony Komitetu Integracji Europejskiej. Mówiąc obrazowo, gdyby wspomniane organizacje rygorystycznie domagały się realizacji postanowień umowy zawartej 21 września 2001 roku - co teoretycznie jest możliwe - wówczas „podcinałyby gałąź, na której siedzą”. Na zakończenie podkreślam fakt, że mówimy o fundacjach Skarbu Państwa, a nie o fundacjach założonych na przykład przez krewnych urzędnika, który podjął wspomnianą decyzję.</u>
</div>
<div xml:id="div-27">
<u xml:id="u-27.0" who="#StanisławKalemba">Chciałbym sformułować pytanie pod adresem przedstawiciela Urzędu Komitetu Integracji Europejskiej. Mianowicie, na jaką kwotę opiewała umowa zawarta w dniu 21 września 2001 roku przez UKIE i wymienione wcześniej fundacje oraz jaką pulę środków wykorzystano do tej pory? Uważam, że bez względu na przedstawione powyżej racje Komisja Europejska powinna rzetelnie zająć się powyższą sprawą. Nie możemy zlekceważyć problemów dotyczących wysokich kwot i odpowiedzialności wysokich urzędników państwowych. Uważam, że w tym zakresie Najwyższa Izba Kontroli powinna być bardziej precyzyjna i konsekwentna w swoich ocenach. Przypomnę jedynie, że zaangażowanie finansowe związane ze spółkami wodnymi sięga 3–5 mln złotych. Reasumując, powinniśmy rzetelnie wyjaśnić wszelkie powyższe wątpliwości, aby móc zająć klarowne niepobłażliwe stanowisko. Gdy słyszę stwierdzenia, iż wspomniane środki można zwrócić, zastanawiam się, kogo chcemy chronić?</u>
</div>
<div xml:id="div-28">
<u xml:id="u-28.0" who="#BogdanDerwich">Jeżeli wspomniane trzy fundacje są podmiotami z udziałem Skarbu Państwa na poziomie 100%, wówczas są to spółki publiczne, a problem pod względem etyczno-moralnym staje się bardziej skomplikowany. Jeżeli jednak udziały dominujące posiadają osoby fizyczne, wówczas sytuacja jest odbierana znacznie gorzej.</u>
</div>
<div xml:id="div-29">
<u xml:id="u-29.0" who="#GrażynaCiemniak">Chciałabym sformułować pytanie dotyczące nieco innego zagadnienia. Przypomnę, że w roku minionym środki przekazane przez rząd Japonii wykorzystano zaledwie w 6%, a uzasadnieniem dla tego stanu rzeczy miał być brak instrukcji w sprawie kryteriów i trybu ich uruchamiania. W związku z faktem, że interweniowałam w sprawie wydłużającego się czasu przekazania tych środków Uniwersytetowi im. Mikołaja Kopernika, chciałabym dowiedzieć się, czy już wszystkie formalno-prawne trudności zostały wykluczone i czy obecnie nie ma już żadnych przeszkód, które uniemożliwiłyby przekazanie omawianych środków?</u>
</div>
<div xml:id="div-30">
<u xml:id="u-30.0" who="#JerzyCzepułkowski">Czy ktoś z posłów chciałby jeszcze zabrać głos? Nie ma zgłoszeń. Proszę pana ministra Tadeusza Kozka o ustosunkowanie się do wątpliwości zgłoszonych w toku dyskusji.</u>
</div>
<div xml:id="div-31">
<u xml:id="u-31.0" who="#TadeuszKozek">Nie wszystkie kwestie będę mógł wyjaśnić osobiście i dlatego w odpowiednim momencie poproszę o pomoc moich współpracowników. W pierwszej kolejności chciałbym przeprosić za błąd w tabeli, na który uwagę zwrócił pan poseł Paweł Poncyljusz. Po drugie, informuję, że uwzględnimy propozycję, aby w przyszłości dane dotyczące udzielonych dotacji były sklasyfikowane według podmiotów. Niestety, muszę wyrazić zdziwienie w stosunku do uwagi dotyczącej braku możliwości korzystania ze wsparcia przez środowiska katolickie. Muszę przyznać, że nie jest mi znany zapis uniemożliwiający organizacjom tego typu korzystania z dotacji celowych. Kryterium przydzielenia dotacji jest cel na jaki te środki zostaną wykorzystane, a nie rodzaj organizacji, jaka ubiega się o wsparcie.</u>
</div>
<div xml:id="div-32">
<u xml:id="u-32.0" who="#PawełPoncyljusz">Mam na myśli przykład Katolickiego Stowarzyszenia Przedsiębiorców, którzy nie wiedzieli, czy mogą skorzystać z dofinansowania w celu zorganizowania i przeprowadzenia szkoleń w zakresie integracji z Unią Europejską.</u>
</div>
<div xml:id="div-33">
<u xml:id="u-33.0" who="#TadeuszKozek">Kolejna uwaga dotyczyła dużej rozpiętości kwot dotacji. Rzeczywiście, rozpiętość pomiędzy poszczególnymi kwotami dotacji była znaczna, ale było to uwarunkowane charakterem wykonywanych przez poszczególne podmioty zadań. Przykładem może być Polska Agencja Prasowa, która otrzymała wsparcie w kwocie 120 tys. złotych na zorganizowanie działającego do dzisiaj serwisu EuroPAP, czy też Fundacja Schumanna, która otrzymała dość dużą dotację. Odnosząc się do pytania dotyczącego Fundacji Chronowskich pragnę wyjaśnić, że podmiot ten pełni funkcję regionalnego centrum informacji europejskiej i na tę formę działalności uzyskuje dotacje. Pan poseł Paweł Poncyljusz skomentował również niski stopień wykorzystania funduszy partnerskich i w tym kontekście chciałbym wyjaśnić, że w zakresie terminu wydatkowania tych środków nie ma ograniczeń i dlatego Urząd Komitetu Integracji Europejskiej nie dążył za wszelką cenę do wykorzystania ich w pełni w roku sprawozdawczym. W tym zakresie nie istnieje zagrożenie utraty środków, choć niezwykle ważne jest zrealizowanie zadań przewidzianych w umowach zawartych z Komisją Europejską. Rozbieżności w zakresie informacji finansowych dotyczących wynagrodzeń prezentowanych przez UKIE i NIK wynikają z faktu, iż Urząd Komitetu Integracji Europejskiej przedstawił wynagrodzenia w ujęciu kosztowym a Najwyższa Izba Kontroli - wydatkowym. Odnośnie do pytania dotyczącego niepełnej realizacji planu w zakresie zatrudnienia, informuję, że zaistniała sytuacja jest wynikiem trudności w znalezieniu pracowników o odpowiednich kwalifikacjach niezbędnych przy tłumaczeniu unijnych uregulowań prawnych. Ustosunkowując się do wątpliwości dotyczących wysokości nagród pracowniczych, potwierdzam, że rzeczywiście w roku 2002 były one stosunkowo duże. Zwracam jednak uwagę na fakt, że wspomnianym nagrodom traktowanym jako dodatek motywacyjny nie towarzyszą premie. Ich wysokość była uzależniona od kompetencji i efektywności pracy poszczególnych pracowników. Pani posłanka Grażyna Ciemniak zapytała o projekt inwestycji realizowanej w ramach współpracy przygranicznej. Nie potrafię jednak wyjaśnić jakiego rodzaju inwestycje w ramach wspomnianego przejścia granicznego zostaną sfinansowane. Odnośnie do terminów zakończenia poszczególnych projektów PHARE wyjaśniam, że procedura realizacji projektów obejmuje okres trzech lat. W dwóch pierwszych latach prowadzona jest kontraktacja, natomiast w roku ostatnim realizowane są wydatki. Zwracam jednak uwagę, że w poszczególnych przypadkach okres wydatkowania jest przedłużany. O ile większość projektów finansowanych z budżetu na 1999 rok powinno już się zakończyć, tym niemniej niektóre z nich, zwłaszcza o charakterze inwestycyjnym są realizowane dłużej. W przypadku większości projektów z roku 2000 okres wydatkowania upływa w roku bieżącym, przy czym dla niektórych projektów okres ten zostanie przedłużony na rok następny. W zakresie programu PHARE 2001 okres kontraktacji upływa w grudniu bieżącego roku, a okres wydatkowania w grudniu roku przyszłego i odpowiednio dla projektów roku 2002 okres wydatkowania upływa pod koniec 2005 roku, a w przypadku projektów z 2003 roku - pod koniec 2006 roku. W kolejności odniosę się do pytań dotyczących kosztów operacyjnych. Wyjaśniam, że wspomniane koszty były związane przede wszystkich z fundacją Fundusz Współpracy, która realizuje znaczną część projektów programu PHARE, w tym wszystkie projekty dotyczące rozwoju instytucjonalnego. Wspomniane środki są przeznaczane na utrzymanie pracowników jednostki finansująco-kontraktującej, którzy zajmują się organizacją przetargów, czy też monitorowaniem realizacji projektów.</u>
<u xml:id="u-33.1" who="#TadeuszKozek">Koszty operacyjne muszą być zatem ponoszone niezależnie od tego, czy określone wydatki są realizowane. Pani posłanka Grażyna Ciemniak zapytała, czy dokonywana jest analiza wykorzystania środków przez regionalne centra informacji europejskiej. Odpowiadam, że taka analiza została przeprowadzona pod koniec ubiegłego roku. Jeżeli posłowie są zainteresowani jej wynikami, jesteśmy gotowi udostępnić stosowne materiały. Kolejne pozycje budżetowe wymienione przez panią posłankę Grażynę Ciemniak nie dotyczą Urzędu Komitetu Integracji Europejskiej. Są to pozycje związane z programem SAPARD, dotyczące między innymi resortu infrastruktury, resortu gospodarki, pracy i polityki społecznej. Myślę, że na pytania z tej sfery odpowiedzi udzieli przedstawicielka Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi obecna na dzisiejszym posiedzeniu. Odnosząc się do uwag sformułowanych przez pana posła Bogusława Liberadzkiego, chciałbym zgodzić się z opinią, iż tempo wydatkowania środków nie jest zadowalające, a wręcz niepokojące. Odpowiadając na pytanie dotyczące środków japońskich, informuję, że nie podlegały one instrukcji, o której mówiła pani posłanka Grażyna Ciemniak. Wspomniana instrukcja obowiązywała wyłącznie w odniesieniu do środków partnerskich pochodzących z Unii Europejskiej. Wykorzystywanie środków japońskich odbywa się według poniższego schematu. Mianowicie, projekty wpływające do UKIE są przekazywane do ambasady Japonii wraz z rekomendacją Urzędu. Wspomniany proces jest niestety bardzo czasochłonny, gdyż ambasada w kolejności przekazuje wspomniane projekty do Tokio. Zatem na decyzję trzeba czekać wiele miesięcy, a czasem nawet około roku. Jest to również przyczyna, dla której stopień wykorzystania środków japońskich w roku sprawozdawczym był tak niski. Przez blisko rok czekaliśmy na podjęcie określonych decyzji przez stronę japońską. Jednym z projektów realizowanych w ramach tych środków jest remont Biblioteki Uniwersytetu Warszawskiego. Dotacja została przyznana, a uzyskane w ten sposób środki zostały już prawie w całości zagospodarowane. Pan poseł Bogusław Liberadzki wspomniał o zmianie zasad kontraktowania środków PHARE i piśmie wystosowanym przez Fundusz Współpracy. Wyjaśniam, że nie jest to kwestia braku komunikacji pomiędzy Urzędem Komitetu Integracji Europejskiej i Funduszem Współpracy, ale problem wynikający z zaskakującej zmiany wprowadzonej z dniem 1 czerwca 2003 roku przez Komisję Europejską w zakresie procedury kontraktowania. Informuję, że nowe zasady zostały opublikowane dopiero ostatniego dnia maja. Do dnia dzisiejszego prowadzimy dialog z Komisją Europejską w powyższej sprawie. W toku rozmów prosiliśmy o wyznaczenie okresu przejściowego, albowiem znaczna ilość dokumentacji przetargowych została opracowana według starych zasad i zgodnie z decyzją Komisji Europejskiej musiałaby być dostosowana do zasad aktualnych. Niestety, dotychczas przedstawiciele Komisji Europejskiej nie przychylili się do naszej prośby, ale dali nam do zrozumienia, że w zaistniałej sytuacji Komisja Europejska będzie skłonna wydłużyć okres kontraktowania środków. Dodam, że w dniu dzisiejszym pani minister Danuta Hübner wystosowała pismo do komisarza Güntera Verhaugena, w którym ponownie wyraziła nasze niezadowolenie z powodu trybu wprowadzenia omawianej zmiany. W przeszłości tego typu zmiany były również wprowadzane, jednakże wówczas odbywało się to w bardziej cywilizowany sposób, a mianowicie stosowna informacja była przekazywana z wyprzedzeniem, wyznaczano okres przejściowy, w którym uznawano dokumenty sporządzane według starych zasad.</u>
<u xml:id="u-33.2" who="#TadeuszKozek">Na zakończenie odniosę się do szeregu pytań dotyczących przeznaczenia sektorowych środków partnerskich. Potwierdzam, że sprawa dotyczy trzech fundacji Skarbu Państwa, które podpisały umowy o współpracy z Urzędem Komitetu Integracji Europejskiej. Fakt pełnienia funkcji członka rady nadzorczej w tych fundacjach przez szefa UKIE stanowi przejaw nadzoru sprawowanego przez Urząd. Od strony prawnej omawiana kwestia jest nieco bardziej skomplikowana, albowiem administratorem tych środków jest jedna z tych trzech fundacji, a mianowicie Fundusz Współpracy. Fundacja ta w wyniku decyzji sekretarza Komitetu Integracji Europejskiej zawarła z pozostałymi dwiema fundacjami umowę o przekazanie środków. Innymi słowy stroną umów dotyczących bezpośredniego przekazania środków nie jest Urząd Komitetu Integracji Europejskiej lecz fundacja Fundusz Współpracy. Zgodnie z przekazanymi wcześniej informacjami zdecydowałem o wstrzymaniu dalszych transferów z omawianych funduszy. Jednakże w zaistniałej sytuacji należy uwzględnić również skutki tego działania, albowiem Fundusz Współpracy jest odpowiedzialny za realizację prawie połowy programów PHARE, i to, w jaki sposób fundacja będzie finansowała swoje koszty w roku przyszłym jest także naszym zmartwieniem. Upadłość wspomnianej fundacji doprowadziłaby do katastrofy w zakresie wdrażania programów PHARE. Jak wspomniał prezes Piotr Kownacki, Najwyższa Izba Kontroli sformułowała wniosek o rozpoczęcie rozmów z Komisją Europejską na temat wspomnianych środków. Wstępne konsultacje na ten temat już się odbyły, w najbliższym czasie będziemy starali się przygotować odpowiedni aneks do umowy. Mam nadzieję, że nie zaistnieje konieczność zwrotu pieniędzy.</u>
</div>
<div xml:id="div-34">
<u xml:id="u-34.0" who="#JerzyCzepułkowski">Chciałbym sformułować pytanie uzupełniające. Mianowicie, czy Urząd Komitetu Integracji Europejskiej badał legalność podjęcia decyzji z 21 września 2001 roku? Czy prawo w tym przypadku zostało złamane, czy też nie? Od odpowiedzi na powyższe pytanie zależy końcowa konkluzja Komisji. Rozumiem, że Departament Prawny w Najwyższej Izbie Kontroli po analizie omawianego przypadku nie stwierdził faktu naruszenia prawa.</u>
</div>
<div xml:id="div-35">
<u xml:id="u-35.0" who="#TadeuszKozek">Z całą pewnością w kontekście umowy zawartej pomiędzy rządem polskim a Komisją Europejską, czyniącej sekretarza Komitetu Integracji Europejskiej dysponentem środków partnerskich, omawiana decyzja z 21 września 2001 roku mogła być podjęta. Pozostaje jednak wątpliwość, czy była ona zgodna z umową. Istnieją różne opinie na ten temat. Jak wspomniałem wcześniej sekretarz Komitetu Integracji Europejskiej udzielając wyjaśnień stwierdził, że podjął taką, a nie inną decyzję, gdyż jego zdaniem środki, które wracały do KIE w formie spłat kredytów nie podlegały rygorom umowy zawartej z Komisją Europejską. Najwyższa Izba Kontroli nie zaakceptowała powyższego wyjaśnienia.</u>
</div>
<div xml:id="div-36">
<u xml:id="u-36.0" who="#JerzyCzepułkowski">Proszę panią mecenas Zofię Szpringer o krótkie omówienie opinii przygotowanej przez Biuro Studiów i Ekspertyz.</u>
</div>
<div xml:id="div-37">
<u xml:id="u-37.0" who="#PrzedstawicielkaBiuraStudiówiEkspertyzKancelariiSejmu">Wiele z uwag uwzględnionych w ekspertyzie zostało już zgłoszonych w toku dyskusji. Dlatego też ustosunkuję się nieco szerzej do dwóch kwestii. Po pierwsze, odniosę się do problemu nieprawidłowego wydatkowania środków, których dotyczy umowa zawarta pomiędzy rządem polskim a Komisją Europejską. Uważam, że w tym zakresie należy odróżnić dwa aspekty. Pierwszym z nich jest kwestia świadomego złamania przez wysokiego urzędnika państwowego postanowień rzeczonej umowy. Nie powinniśmy jej wiązać z faktem, że wspomniane środki przekazane zostały fundacjom z udziałem Skarbu Państwa i nie ma tu znaczenia, jaki to był udział. Faktycznie, jak wynika z informacji NIK, były środkami dla jednostek spoza sektora finansów publicznych. Celowe byłoby wyjaśnienie, czy wysoki urzędnik państwowy złamał prawo i czy możliwe jest zastosowanie wobec niego określonych sankcji. W tym zakresie należałoby zwrócić się z wnioskiem o przygotowanie stosownej ekspertyzy. Konieczne jest również zawarcie porozumienia z Komisją Europejską w kwestii dalszego przeznaczenia zablokowanych środków po to, aby organ ten w przyszłości nie wykorzystywał wspomnianego przypadku wobec władz polskich. Po drugie, wyjaśnienia wymagają pewne pozycje w zakresie przeznaczania dotacji dla określonych podmiotów. Fakt, że w ekspertyzie wspomniałam o Fundacji Chronowskich nie oznacza, że mam jakiekolwiek zastrzeżenia wobec jej założycieli. Wydaje mi się jednak, że w przedłożonym zestawieniu popełniono błąd polegający na skopiowaniu z pozycji wcześniejszej do pozycji późniejszej zakresu zadania, które ma być realizowane przez Wyższą Szkołę Informatyki i Zarządzania w Rzeszowie.</u>
</div>
<div xml:id="div-38">
<u xml:id="u-38.0" who="#GrażynaKasprowicz">Rzeczywiście wspomniane zadania są takie same, ale nie jest to skutek pomyłki, lecz wynik tego, iż Wyższa Szkoła Informatyki i Zarządzania w Rzeszowie jest równocześnie regionalnym centrum informacji europejskiej. Oznacza to, że oba wymienione podmioty uzyskały dotację na realizację zadania tego samego typu.</u>
</div>
<div xml:id="div-39">
<u xml:id="u-39.0" who="#JerzyCzepułkowski">Czy ktoś z uczestników dzisiejszego posiedzenia chciałby jeszcze zabrać głos?</u>
</div>
<div xml:id="div-40">
<u xml:id="u-40.0" who="#AleksandraSzelągowska">Jeden z uczestników posiedzenia zapytał, dlaczego nie zostały wykorzystane wszystkie środki z rezerwy przeznaczonej między innymi na współfinansowanie programów PHARE związanych z laboratoriami. Informuję, że w ramach pozycji nr 44 na wyposażenie laboratoriów i zakup sprzętu dla Państwowego Instytutu Weterynaryjnego w Puławach wykorzystano środki w kwocie 7 mln złotych, przy czym w roku 2002 faktycznie wydano kwotę zaledwie 41 tys. złotych. Pozostała część środków w kwocie 6959 tys. złotych została uwzględniona w rozporządzeniu w sprawie wydatków niewygasających. Wspomniane pieniądze począwszy od 1 stycznia 2003 roku są sukcesywnie wykorzystywane na zakup sprzętu i wyposażenia laboratorium w Puławach. Kolejną pozycję w budżecie stanowiły wydatki na realizację zadań z zakresu laboratoriów referencyjnych, również w ramach Państwowego Instytutu Weterynaryjnego. Na realizację powyższego zadania przeznaczono i wykorzystano kwotę 4,5 mln złotych z rezerwy celowej, przy czym faktycznie w roku 2002 wydatkowano jedynie 500 tys. złotych. Pozostała kwota 4 mln złotych została ujęta w rozporządzeniu o środkach niewygasających i w chwili obecnej jest sukcesywnie wykorzystywana. Analogicznie wygląda kwestia współfinansowania kosztów realizacji projektów PHARE z zakresu systemu nadzoru i kontroli zwierząt przez Centralne Laboratorium Przemysłu Paszowego w Lublinie oraz przez Państwowy Instytut Weterynaryjny. Dla każdej z wymienionych jednostek uruchomiono rezerwę celową w kwocie 970 tys. złotych. Środki te zaczęły być wykorzystywane dopiero w roku bieżącym, gdyż w roku sprawozdawczym program PHARE nie był jeszcze realizowany. Podobnie jak w innych przypadkach również omawiane środki zostały ujęte w rozporządzeniu o wydatkach niewygasających z 2002 roku. Odnosząc się do pozycji nr 56, dotyczącej współfinansowania programu SAPARD, pragnę poinformować, że w ustawie budżetowej na 2002 rok, w art. 48 w pkt 1 i 2 określono, że jeżeli do końca lipca nie ruszy realizacja programu SAPARD, wówczas pierwsze 100 mln złotych należy przeznaczyć na dopłaty do oprocentowania kredytów dla Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa. Tak też się stało, środki z omawianej rezerwy w kwocie 100 mln złotych przeznaczono na dopłaty do kredytów ARiMR. Zgodnie z kolejnym zapisem zawartym w ustawie budżetowej w przypadku, gdyby program SAPARD nie został uruchomiony do września, wówczas kwota 60 mln złotych zostanie przeznaczona na dopłaty do cen skupu mleka. W konsekwencji taka decyzja została podjęta, a w jej wyniku kwota 60 mln złotych została wykorzystana na dopłaty do cen skupu mleka. Jednakże w związku z faktem, że program SAPARD w końcu zaczął być realizowany, w grudniu ubiegłego roku pierwsze 25 tys. złotych z rezerwy ogólnej zostało przeznaczone na współfinansowanie krajowe, natomiast kwota 2 tys. złotych została przeznaczona na pokrycie różnic kursowych.</u>
</div>
<div xml:id="div-41">
<u xml:id="u-41.0" who="#MarekZawieska">Chciałbym krótko odnieść się do uwag zgłoszonych przez panią posłankę Grażynę Ciemniak, dotyczących pozycji nr 22 oraz programu wieloletniego pt. „Dostosowywanie warunków pracy w Polsce do standardów Unii Europejskiej”, którego koordynatorem jest reprezentowany przeze mnie Centralny Instytut Ochrony Pracy. Wspomniany program, który zgodnie z decyzją Rady Ministrów miał być realizowany w latach 2002–2004 składa się z dwóch części: części A dotyczącej badań naukowych i prac rozwojowych, w ramach której dysponentem środków jest Komitet Badań Naukowych oraz części B czyli programu realizacji zadań w zakresie służb państwowych, gdzie dysponentem środków jest minister gospodarki, pracy i polityki społecznej. Różnica pomiędzy planem a jego wykonaniem, o której mówiła pani posłanka Grażyna Ciemniak, kształtuje się na poziomie 17% środków i wynika z faktu, że program przyjęty do realizacji na lata 2002–2004 wymagał zawarcia odpowiednich umów pomiędzy wykonawcą, koordynatorem, a dysponentami środków, czyli Komitetem Badań Naukowych i Ministerstwem Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej. W przypadku resortu gospodarki umowa została zawarta już w kwietniu, ale w odniesieniu do Komitetu Badań Naukowych porozumienie podpisano dopiero w czerwcu. Konsekwencją wspomnianego opóźnienia były dalsze opóźnienia w zakresie procesu wydatkowania środków. Chciałbym dodać, że wykonane zostały wszystkie spośród 121 zadań realizowanych w ramach programu „Dostosowywanie warunków pracy w Polsce do standardów Unii Europejskiej”. Wspomniane zadania zostały przyjęte przez dysponentów, komisję odbioru i zespół koordynujący. Opóźnienie w zawieraniu umowy z Komitetem Badań Naukowych spowodowało perturbacje i opóźnienia w zakresie zawierania umów z 13 jednostkami naukowo-badawczymi, które biorą udział w programie. Następne opóźnienia były wynikiem długotrwałych procedur związanych z zamówieniami publicznymi, zakupami materiałów, realizacją i kontraktowaniem usług niezbędnych, aby można było zrealizować unikalne stanowiska badawcze, które w ramach części A będą służyły do osiągnięcia zakładanych rezultatów. Powyższe okoliczności przyczyniły się do tego, że wszystkie zaplanowane środki zostały zaangażowane, ale ich rozliczenie i praktyczne wykorzystanie nastąpiło dopiero w pierwszej połowie bieżącego roku. Stąd też na koniec roku sprawozdawczego pojawiła się różnica pomiędzy środkami wydatkowanymi przez dysponentów, a faktycznie rozliczonymi. Omówione powyżej trudności nie będą miały wpływu na osiągnięte rezultaty, gdyż program będzie realizowany przez 3 lata, a opóźnienie dotyczyło tylko i wyłącznie części badawczej. Jak wspomniałem, prace, które miały być zrealizowane na dzień dzisiejszy, zostały zrealizowane.</u>
</div>
<div xml:id="div-42">
<u xml:id="u-42.0" who="#JerzyCzepułkowski">Podsumowując powyższą dyskusję, chciałbym stwierdzić, podobnie jak większość z moich przedmówców, iż wykonanie części budżetu państwa pozostającej w dyspozycji Urzędu Komitetu Integracji Europejskiej nie budzi większych zastrzeżeń. Podobnie realizację budżetu oceniają Najwyższa Izba Kontroli oraz Biuro Studiów i Ekspertyz, wskazując jednakże na uchybienia, o których mówili posłowie koreferenci, prezes NIK, pan minister Tadeusz Kozek oraz pani mecenas Zofia Szpringer. Wspomniane uchybienia nie wpływają na -pozytywną opinię o realizacji budżetu przez Urząd Komitetu Integracji Europejskiej. Niestety, problemem jest kwestia niezgodnego z przeznaczeniem wykorzystania środków złotówkowych z sektorowych funduszy partnerskich. Dlatego też, wsłuchując się we wnioski, konkluzje i opinie wygłaszane przez poszczególnych koreferentów proponuję przyjęcie pozytywnej opinii o wykonaniu budżetu państwa w części pozostającej w dyspozycji Urzędu Komitetu Integracji Europejskiej z tymi uwagami zgłoszonymi w trakcie dyskusji, które znalazły swoje potwierdzenie w raporcie Najwyższej Izby Kontroli i opinii Biura Studiów i Ekspertyz. Jednocześnie negatywnie oceniając wykorzystanie środków złotówkowych z sektorowych funduszy partnerskich, proponuję, aby w opinii wyraźnie wskazać, iż zaistniała sytuacja jest konsekwencją niekorzystnych umów zawartych w 2001 roku. W przeciwnym razie osoba analizująca opinię będzie mogła sformułować pogląd, iż odpowiedzialność za wykonanie budżetu we wspomnianej części, w tym za naruszenie postanowień umowy zawartej pomiędzy stroną polską a Komisją Europejską ponosi Urząd Komitetu Integracji Europejskiej z kierownictwem w obecnym składzie. Odnosząc się do dyskusji na temat tego, czy w momencie podpisania umowy zostało złamane prawo, czy też nie, proponuję, aby Komisja podjęła decyzję o zleceniu wykonania stosownych ekspertyz prawnych. Wspomniane dokumenty zostałyby rozpatrzone na jednym z najbliższych posiedzeń Komisji, gdyż tylko wówczas będziemy mogli podjąć rzetelną i odpowiedzialną decyzję. Oczywiście, jeżeli eksperci stwierdzą, że mieliśmy do czynienia z naruszeniem prawa, wówczas konieczne będzie skierowanie tej sprawy do właściwych organów. Czy ktoś z posłów jest przeciwny przyjęciu powyższej konkluzji z dzisiejszego posiedzenia? Nie ma sprzeciwu. Stwierdzam, że Komisja wyraziła pozytywną opinię w sprawie wykonania budżetu państwa za okres od 1 stycznia do 31 grudnia 2002 r. w częściach: 23 - Integracja europejska, 83 - Rezerwy celowe - w zakresie pozycji 4, 22, 44, 56, a także w części dotyczącej środków bezzwrotnych pochodzących z zagranicy i wydatków nimi finansowanych, za realizację których odpowiedzialny jest Komitet Integracji Europejskiej. Sekretariat Komisji przygotuje redakcję wspomnianej opinii, uwzględniając uwagi zgłoszone w trakcie posiedzenia, jak również brzmienie negatywnego stanowiska w zakresie wykorzystania środków sektorowych. Proszę o zaznaczenie w tekście stanowiska faktu, iż zaistniała sytuacja jest konsekwencją decyzji podjętych w roku 2001. Proponuję, aby Komisja upoważniła przedstawicieli Sekretariatu do opracowania takiej opinii, a prezydium do jej podpisania. W kolejności głos zabiorą: pan poseł Jacek Protasiewicz oraz pan poseł Arkadiusz Kasznia.</u>
</div>
<div xml:id="div-43">
<u xml:id="u-43.0" who="#JacekProtasiewicz">Chciałbym zwrócić uwagę panu ministrowi Tadeuszowi Kozkowi, że w sprawozdaniu z wykonania budżetu w części 23 - Integracja europejska zawarte są pewne błędy, polegające na skopiowaniu opisu z jednej pozycji do dwóch kolejnych. Mam na myśli opis dotyczący pozycji 95 i 96, który jest analogiczny jak opis dotyczący Dolnośląskiej Agencji Rozwoju Regionalnego w Wałbrzychu. Informuję, że we wszystkich wymienionych pozycjach zamieszczone jest następujące sformułowanie: „wsparcie działań realizowanych przez regionalne centrum informacji europejskiej, zgodnie z umową zawartą w lipcu 2001 roku pomiędzy UKIE a Dolnośląską Agencją Rozwoju Regionalnego w Wałbrzychu”. Bardzo proszę, aby pan minister Tadeusz Kozek dopilnował, aby tego typu pomyłka nie powtórzyła się.</u>
</div>
<div xml:id="div-44">
<u xml:id="u-44.0" who="#ArkadiuszKasznia">Czy jako Komisja możemy zasugerować termin przygotowania ekspertyz?</u>
</div>
<div xml:id="div-45">
<u xml:id="u-45.0" who="#JerzyCzepułkowski">Tak, możemy to uczynić w momencie, gdy zlecimy przygotowanie wspomnianych opinii. Mam nadzieję, że tego typu zlecenie przekażemy w dniu jutrzejszym po to, aby Komisja mogła rozpatrzyć wszystkie wątpliwe kwestie w możliwie najkrótszym terminie. Powinniśmy zastanowić się, czy zasadne jest włączanie wspomnianych opinii do porządku obrad także w przypadku, gdy ich treść świadczy o tym, że w analizowanej sytuacji nie miało miejsca naruszenie prawa. Proponuję, aby wówczas poprzestać na udostępnieniu posłom ekspertyz. W przeciwnym razie rozszerzymy porządek obrad Komisji Europejskiej i sformułujemy stosowne wnioski.</u>
</div>
<div xml:id="div-46">
<u xml:id="u-46.0" who="#GrażynaCiemniak">Bardzo proszę o udostępnienie oceny funkcjonowania regionalnych centrów informacji europejskiej wraz z informacją o terminie obowiązywania zawartych umów.</u>
</div>
<div xml:id="div-47">
<u xml:id="u-47.0" who="#StanisławKalemba">Akceptuję powyższe ustalenia, ale zwracam się z prośbą o przedstawienie Komisji informacji o celowości wydatków poniesionych na podstawie zawartych w 2001 roku umów.</u>
</div>
<div xml:id="div-48">
<u xml:id="u-48.0" who="#JerzyCzepułkowski">Czy tego typu informację członkowie Komisji będą mogli uzyskać w formie pisemnej?</u>
</div>
<div xml:id="div-49">
<u xml:id="u-49.0" who="#TadeuszKozek">Tak.</u>
</div>
<div xml:id="div-50">
<u xml:id="u-50.0" who="#JerzyCzepułkowski">Celowość wydatkowania środków nie będzie jednakże przedmiotem opinii prawnej, której przygotowanie Komisja zleci w dniu jutrzejszym. Na zakończenie proszę przedstawiciela Urzędu Komitetu Integracji Europejskiej o ustosunkowanie się do uwag sformułowanych przez uczestników dzisiejszego posiedzenia pod koniec dyskusji.</u>
</div>
<div xml:id="div-51">
<u xml:id="u-51.0" who="#TadeuszKozek">Oświadczam, że udostępnimy informację, o którą prosiła pani posłanka Grażyna Ciemniak. Równocześnie przepraszam za pomyłkę, na którą uwagę zwrócił pan poseł Jacek Protasiewicz. Dodam, że UKIE dysponuje informacją o tym, na jakie cele zostały wydatkowane środki, o których wspomniał pan poseł Stanisław Kalemba i zapewniam, że stosowne materiały zostaną przekazane do Sekretariatu Komisji Europejskiej.</u>
</div>
<div xml:id="div-52">
<u xml:id="u-52.0" who="#JerzyCzepułkowski">Pozostał nam jeszcze wybór posła sprawozdawcy, który zaprezentuje stanowisko Komisji Europejskiej podczas posiedzenia Komisji Finansów Publicznych zaplanowanego na dzień 3 lipca. Proponuję kandydaturę pana posła Bogusława Liberadzkiego. Informuję, że pan poseł, który z ważnych przyczyn musiał opuścić posiedzenie, wyraził w czasie przerwy zgodę na kandydowanie. Czy ktoś z członków Komisji jest przeciwny powierzeniu funkcji sprawozdawcy panu posłowi Bogusławowi Liberadzkiemu? Nie ma sprzeciwu. Zamykam posiedzenie Komisji Europejskiej.</u>
</div>
</body>
</text>
</TEI>
</teiCorpus>