text_structure.xml
465 KB
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50
51
52
53
54
55
56
57
58
59
60
61
62
63
64
65
66
67
68
69
70
71
72
73
74
75
76
77
78
79
80
81
82
83
84
85
86
87
88
89
90
91
92
93
94
95
96
97
98
99
100
101
102
103
104
105
106
107
108
109
110
111
112
113
114
115
116
117
118
119
120
121
122
123
124
125
126
127
128
129
130
131
132
133
134
135
136
137
138
139
140
141
142
143
144
145
146
147
148
149
150
151
152
153
154
155
156
157
158
159
160
161
162
163
164
165
166
167
168
169
170
171
172
173
174
175
176
177
178
179
180
181
182
183
184
185
186
187
188
189
190
191
192
193
194
195
196
197
198
199
200
201
202
203
204
205
206
207
208
209
210
211
212
213
214
215
216
217
218
219
220
221
222
223
224
225
226
227
228
229
230
231
232
233
234
235
236
237
238
239
240
241
242
243
244
245
246
247
248
249
250
251
252
253
254
255
256
257
258
259
260
261
262
263
264
265
266
267
268
269
270
271
272
273
274
275
276
277
278
279
280
281
282
283
284
285
286
287
288
289
290
291
292
293
294
295
296
297
298
299
300
301
302
303
304
305
306
307
308
309
310
311
312
313
314
315
316
317
318
319
320
321
322
323
324
325
326
327
328
329
330
331
332
333
334
335
336
337
338
339
340
341
342
343
344
345
346
347
348
349
350
351
352
353
354
355
356
357
358
359
360
361
362
363
364
365
366
367
368
369
370
371
372
373
374
375
376
377
378
379
380
381
382
383
384
385
386
387
388
389
390
391
392
393
394
395
396
397
398
399
400
401
402
403
404
405
406
407
408
409
410
411
412
413
414
415
416
417
418
419
420
421
422
423
424
425
426
427
428
429
430
431
432
433
434
435
436
437
438
439
440
441
442
443
444
445
446
447
448
449
450
451
452
453
454
455
456
457
458
459
460
461
462
463
464
465
466
467
468
469
470
471
472
473
474
475
476
477
478
479
480
481
482
483
484
485
486
487
488
489
490
491
492
493
494
495
496
497
498
499
500
501
502
503
504
505
506
507
508
509
510
511
512
513
514
515
516
517
518
519
520
521
522
523
524
525
526
527
528
529
530
531
532
533
534
535
536
537
538
539
540
541
542
543
544
545
546
547
548
549
550
551
552
553
554
555
556
557
558
559
560
561
562
563
564
565
566
567
568
569
570
571
572
573
574
575
576
577
578
579
580
581
582
583
584
585
586
587
588
589
590
591
592
593
594
595
596
597
598
599
600
601
602
603
604
605
606
607
608
609
610
611
612
613
614
615
616
617
618
619
620
621
622
623
624
625
626
627
628
629
630
631
632
633
634
635
636
637
638
639
640
641
642
643
644
645
646
647
648
649
650
651
652
653
654
655
656
657
658
659
660
661
662
663
664
665
666
667
668
669
670
671
672
673
674
675
676
677
678
679
680
681
682
683
684
685
686
687
688
689
690
691
692
693
694
695
696
697
698
699
700
701
702
703
704
705
706
707
708
709
710
711
712
713
714
715
716
717
718
719
720
721
722
723
724
725
726
727
728
729
730
731
732
733
734
735
736
737
738
739
740
741
742
743
744
745
746
747
748
749
750
751
752
753
754
755
756
757
758
759
760
761
762
763
764
765
766
767
768
769
770
771
772
773
774
775
776
777
778
779
780
781
782
783
784
785
786
787
788
789
790
791
792
793
794
795
796
797
798
799
800
801
802
803
804
805
806
807
808
809
810
811
812
813
814
815
816
817
818
819
820
821
822
823
824
825
826
827
828
829
830
831
832
833
834
835
836
837
838
839
840
841
842
843
844
845
846
847
848
849
850
851
852
853
854
855
856
857
858
859
860
861
862
863
864
865
866
867
868
869
870
871
872
873
874
875
876
877
878
879
880
881
882
883
884
885
886
887
888
889
890
891
892
893
894
895
896
897
898
899
900
901
902
903
904
905
906
907
908
909
910
911
912
913
914
915
916
917
918
919
920
921
922
923
924
925
926
927
928
929
930
931
932
933
934
935
936
937
938
939
940
941
942
943
944
945
946
947
948
949
950
951
952
953
954
955
956
957
958
959
960
961
962
963
964
965
966
967
968
969
970
971
972
973
974
975
976
977
978
979
980
981
982
983
984
985
986
987
988
989
990
991
992
993
994
995
996
997
998
999
1000
1001
1002
1003
1004
1005
1006
1007
1008
1009
1010
1011
1012
1013
1014
1015
1016
1017
1018
1019
1020
1021
1022
1023
1024
1025
1026
1027
1028
1029
1030
1031
1032
1033
1034
1035
1036
1037
1038
1039
1040
1041
1042
1043
1044
1045
1046
1047
1048
1049
1050
1051
1052
1053
1054
1055
1056
1057
1058
1059
1060
1061
1062
1063
1064
1065
1066
1067
1068
1069
1070
1071
1072
1073
1074
1075
1076
1077
1078
1079
1080
1081
1082
1083
1084
1085
1086
1087
1088
1089
1090
1091
1092
1093
1094
1095
1096
1097
1098
1099
1100
1101
1102
1103
1104
1105
1106
1107
1108
1109
1110
1111
1112
1113
1114
1115
1116
1117
1118
1119
1120
1121
1122
1123
1124
1125
1126
1127
1128
1129
1130
1131
1132
1133
1134
1135
1136
1137
1138
1139
1140
1141
1142
1143
1144
1145
1146
1147
1148
1149
1150
1151
1152
1153
1154
1155
1156
1157
1158
1159
1160
1161
1162
1163
1164
1165
1166
1167
1168
1169
1170
1171
1172
1173
1174
1175
1176
1177
1178
1179
1180
1181
1182
1183
1184
1185
1186
1187
1188
1189
1190
1191
1192
1193
1194
1195
1196
1197
1198
1199
1200
1201
1202
1203
1204
1205
1206
1207
1208
1209
1210
1211
1212
1213
1214
1215
1216
1217
1218
1219
1220
1221
1222
1223
1224
1225
1226
1227
1228
1229
1230
1231
1232
1233
1234
1235
1236
1237
1238
1239
1240
1241
1242
1243
1244
1245
1246
1247
1248
1249
1250
1251
1252
1253
1254
1255
1256
1257
1258
1259
1260
1261
1262
1263
1264
1265
1266
1267
1268
1269
1270
1271
1272
1273
1274
1275
1276
1277
1278
1279
1280
1281
1282
1283
1284
1285
1286
1287
1288
1289
1290
1291
1292
1293
1294
1295
1296
1297
1298
1299
1300
1301
1302
1303
1304
1305
1306
1307
1308
1309
1310
1311
1312
1313
1314
1315
1316
1317
1318
1319
1320
1321
1322
1323
1324
1325
1326
1327
1328
1329
1330
1331
1332
1333
1334
1335
1336
1337
1338
1339
1340
1341
1342
1343
1344
1345
1346
1347
1348
1349
1350
1351
1352
1353
1354
1355
1356
1357
1358
1359
1360
1361
1362
1363
1364
1365
1366
1367
1368
1369
1370
1371
1372
1373
1374
1375
1376
1377
1378
1379
1380
1381
1382
1383
1384
1385
1386
1387
1388
1389
1390
1391
1392
1393
1394
1395
1396
1397
1398
1399
1400
1401
1402
1403
1404
1405
1406
1407
1408
1409
1410
1411
1412
1413
1414
1415
1416
1417
1418
1419
1420
1421
1422
1423
1424
1425
1426
1427
1428
1429
1430
1431
1432
1433
1434
1435
1436
1437
1438
1439
1440
1441
1442
1443
1444
1445
1446
1447
1448
1449
1450
1451
1452
1453
1454
1455
1456
1457
1458
1459
1460
1461
1462
1463
1464
1465
1466
1467
1468
1469
1470
1471
1472
1473
1474
1475
1476
1477
1478
1479
1480
1481
1482
1483
1484
1485
1486
1487
1488
1489
1490
1491
1492
1493
1494
1495
1496
1497
1498
1499
1500
1501
1502
1503
1504
1505
1506
1507
1508
1509
1510
1511
1512
1513
1514
1515
1516
1517
1518
1519
1520
1521
1522
1523
1524
1525
1526
1527
1528
1529
1530
1531
1532
1533
1534
1535
1536
1537
1538
1539
1540
1541
1542
1543
1544
1545
1546
1547
1548
1549
1550
1551
1552
1553
1554
1555
1556
1557
1558
1559
1560
1561
1562
1563
1564
1565
1566
1567
1568
1569
1570
1571
1572
1573
1574
1575
1576
1577
1578
1579
1580
1581
1582
1583
1584
1585
1586
1587
1588
1589
1590
1591
1592
1593
1594
1595
1596
1597
1598
1599
1600
1601
1602
1603
1604
1605
1606
1607
1608
1609
1610
1611
1612
1613
1614
1615
1616
1617
1618
1619
1620
1621
1622
1623
1624
1625
1626
1627
1628
1629
1630
1631
1632
1633
1634
1635
1636
1637
1638
1639
1640
1641
1642
1643
1644
1645
1646
1647
1648
1649
1650
1651
1652
1653
1654
1655
1656
1657
1658
1659
1660
1661
1662
1663
1664
1665
1666
1667
1668
1669
1670
1671
1672
1673
1674
1675
1676
1677
1678
1679
1680
1681
1682
1683
1684
1685
1686
1687
1688
1689
1690
1691
1692
1693
1694
1695
1696
1697
1698
1699
1700
1701
1702
1703
1704
1705
1706
1707
1708
1709
1710
1711
1712
1713
1714
1715
1716
1717
1718
1719
1720
1721
1722
1723
1724
1725
1726
1727
1728
1729
1730
1731
1732
1733
1734
1735
1736
1737
1738
1739
1740
1741
1742
1743
1744
1745
1746
1747
1748
1749
1750
1751
1752
1753
1754
1755
1756
1757
1758
1759
1760
1761
1762
1763
1764
1765
1766
1767
1768
1769
1770
1771
1772
1773
1774
1775
1776
1777
1778
1779
1780
1781
1782
1783
1784
1785
1786
1787
1788
1789
1790
1791
1792
1793
1794
1795
1796
1797
1798
1799
1800
1801
1802
1803
1804
1805
1806
1807
1808
1809
1810
1811
1812
1813
1814
1815
1816
1817
1818
1819
1820
1821
1822
1823
1824
1825
1826
1827
1828
1829
1830
1831
1832
1833
1834
1835
1836
1837
1838
1839
1840
1841
1842
1843
1844
1845
1846
1847
1848
1849
1850
1851
1852
1853
1854
1855
1856
1857
1858
1859
1860
1861
1862
1863
1864
1865
1866
1867
1868
1869
1870
1871
1872
1873
1874
1875
1876
1877
1878
1879
1880
1881
1882
1883
1884
1885
1886
1887
1888
1889
1890
1891
1892
1893
1894
1895
1896
1897
1898
1899
1900
1901
1902
1903
1904
1905
1906
1907
1908
1909
1910
1911
1912
1913
1914
1915
1916
1917
1918
1919
1920
1921
1922
1923
1924
1925
1926
1927
1928
1929
1930
1931
1932
1933
1934
1935
1936
1937
1938
1939
1940
1941
1942
1943
1944
1945
1946
1947
1948
1949
1950
1951
1952
1953
1954
1955
1956
1957
1958
1959
1960
1961
1962
1963
1964
1965
1966
1967
1968
1969
1970
1971
1972
1973
1974
1975
1976
1977
1978
1979
1980
1981
1982
1983
1984
1985
1986
1987
1988
1989
1990
1991
1992
1993
1994
1995
1996
1997
1998
1999
2000
2001
2002
2003
2004
2005
2006
2007
2008
2009
2010
2011
2012
2013
2014
2015
2016
2017
2018
2019
2020
2021
2022
2023
2024
2025
2026
2027
2028
2029
2030
2031
2032
2033
2034
2035
2036
2037
2038
2039
2040
2041
2042
2043
2044
2045
2046
2047
2048
2049
2050
2051
2052
2053
2054
2055
2056
2057
2058
2059
2060
2061
2062
2063
2064
2065
2066
2067
2068
2069
2070
2071
2072
2073
2074
2075
2076
2077
2078
2079
2080
2081
2082
2083
2084
2085
2086
2087
2088
2089
2090
2091
2092
2093
2094
2095
2096
2097
2098
2099
2100
2101
2102
2103
2104
2105
2106
2107
2108
2109
2110
<?xml version='1.0' encoding='utf-8'?>
<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
<xi:include href="PPC_header.xml" />
<TEI>
<xi:include href="header.xml" />
<text>
<body>
<div xml:id="div-1">
<u xml:id="u-1.0" who="#komentarz">(Początek posiedzenia o godzinie 11 minut 01)</u>
<u xml:id="u-1.1" who="#komentarz">(Posiedzeniu przewodniczą marszałek Alicja Grześkowiak i wicemarszałkowie Marcin Tyrna i Tadeusz Rzemykowski)</u>
</div>
<div xml:id="div-2">
<u xml:id="u-2.0" who="#AlicjaGrześkowiak">Bardzo proszę o zamknięcie drzwi.</u>
<u xml:id="u-2.1" who="#AlicjaGrześkowiak">Szanowni Państwo Senatorowie, za chwilę zaczniemy posiedzenie.</u>
<u xml:id="u-2.2" who="#AlicjaGrześkowiak">Otwieram osiemdziesiąte piąte posiedzenie Senatu Rzeczypospolitej Polskiej czwartej kadencji.</u>
<u xml:id="u-2.3" who="#komentarz">(Marszałek trzykrotnie uderza laską marszałkowską)</u>
<u xml:id="u-2.4" who="#AlicjaGrześkowiak">Na sekretarzy posiedzenia wyznaczam pana senatora Tomasza Michałowskiego oraz pana senatora Jerzego Pieniążka. Listę mówców prowadzić będzie pan senator Tomasz Michałowski.</u>
<u xml:id="u-2.5" who="#AlicjaGrześkowiak">Bardzo proszę panów senatorów sekretarzy o zajęcie miejsc przy stole prezydialnym.</u>
<u xml:id="u-2.6" who="#AlicjaGrześkowiak">Wysoki Senacie, informuję, że Sejm na sto jedenastym posiedzeniu w dniach 21 i 22 czerwca bieżącego roku przyjął wszystkie poprawki Senatu do ustawy o dodatkach mieszkaniowych, do ustawy o wykonywaniu działalności gospodarczej w zakresie wytwarzania i obrotu materiałami wybuchowymi, bronią, amunicją oraz wyrobami i technologią o przeznaczeniu wojskowym lub policyjnym; przyjął większość poprawek Senatu do ustawy o zmianie ustawy o przekształceniu prawa użytkowania wieczystego przysługującego osobom fizycznym w prawo własności, do ustawy o regulacji rynku cukru, do ustawy o zmianie ustawy o wspieraniu przedsięwzięć termomodernizacyjnych, do ustawy o ochronie przed nadmiernym przywozem na polski obszar celny niektórych towarów tekstylnych i odzieżowych, do ustawy o zmianie ustawy o Państwowej Inspekcji Pracy oraz ustawy o postępowaniu egzekucyjnym w administracji, do ustawy o ochronie praw lokatorów, mieszkaniowym zasobie gminy i o zmianie Kodeksu cywilnego, do ustawy o wykonywaniu Konwencji o zakazie prowadzenia badań, produkcji, składowania i użycia broni chemicznej oraz o zniszczeniu jej zapasów, do ustawy o zmianie ustawy o zamówieniach publicznych, do ustawy o organizmach genetycznie zmodyfikowanych; odrzucił wszystkie poprawki Senatu do ustawy o dopłatach do oprocentowania kredytów udzielanych na remonty budynków mieszkalnych oraz do ustawy o dopłatach do oprocentowania kredytów udzielanych na własne mieszkanie.</u>
<u xml:id="u-2.7" who="#AlicjaGrześkowiak">Wysoki Senacie, informuję też, że protokół osiemdziesiątego czwartego posiedzenia Senatu, zgodnie z art. 39 ust. 3 Regulaminu Senatu, jest przygotowany do udostępnienia senatorom. Jeżeli nikt z państwa senatorów nie zgłosi do niego zastrzeżeń, to zostanie on zatwierdzony przez Wysoką Izbę na następnym posiedzeniu.</u>
<u xml:id="u-2.8" who="#AlicjaGrześkowiak">1. Stanowisko Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o szkolnictwie wyższym, ustawy o wyższych szkołach zawodowych oraz o zmianie niektórych innych ustaw.</u>
<u xml:id="u-2.9" who="#AlicjaGrześkowiak">2. Stanowisko Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o dyscyplinie wojskowej oraz niektórych innych ustaw.</u>
<u xml:id="u-2.10" who="#AlicjaGrześkowiak">3. Stanowisko Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o komercjalizacji i prywatyzacji przedsiębiorstw państwowych.</u>
<u xml:id="u-2.11" who="#AlicjaGrześkowiak">4. Stanowisko Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy - Ordynacja wyborcza do Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej i Senatu Rzeczypospolitej Polskiej.</u>
<u xml:id="u-2.12" who="#AlicjaGrześkowiak">5. Stanowisko Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o utworzeniu Agencji Techniki i Technologii.</u>
<u xml:id="u-2.13" who="#AlicjaGrześkowiak">6. Stanowisko Senatu w sprawie ustawy o wprowadzeniu ustawy - Prawo ochrony środowiska, ustawy o odpadach oraz o zmianie niektórych ustaw.</u>
<u xml:id="u-2.14" who="#AlicjaGrześkowiak">7. Stanowisko Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy - Prawo geologiczne i górnicze.</u>
<u xml:id="u-2.15" who="#AlicjaGrześkowiak">8. Stanowisko Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy - Prawo bankowe oraz o zmianie innych ustaw.</u>
<u xml:id="u-2.16" who="#AlicjaGrześkowiak">9. Stanowisko Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o narodowym zasobie archiwalnym i archiwach.</u>
<u xml:id="u-2.17" who="#AlicjaGrześkowiak">10. Drugie czytanie projektu ustawy o ustanowieniu 2 maja Dniem Polonii i Polaków za Granicą.</u>
<u xml:id="u-2.18" who="#AlicjaGrześkowiak">11. Uchwała Senatu Rzeczypospolitej Polskiej w sprawie stwierdzenia wygaśnięcie mandatu senatora Jerzego Mokrzyckiego.</u>
<u xml:id="u-2.19" who="#AlicjaGrześkowiak">12. Uchwała Senatu Rzeczypospolitej Polskiej w sprawie stwierdzenia wygaśnięcia mandatu senatora Zygmunta Ropelewskiego.</u>
<u xml:id="u-2.20" who="#AlicjaGrześkowiak">Przypominam, że ustawy, które mają być omawiane w punkcie pierwszym, drugim oraz trzecim dzisiejszych obrad, zostały wniesione przez Radę Ministrów w trybie art. 123 ust. 1 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej jako projekty pilne. W tym przypadku, zgodnie z art. 123 ust. 3 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej, termin rozpatrzenia ustawy przez Senat wynosi czternaście dni.</u>
<u xml:id="u-2.21" who="#AlicjaGrześkowiak">Przypominam ponadto, że zgodnie z art. 71 ust. 2 Regulaminu Senatu do postępowania w sprawie ustaw pilnych nie mają zastosowania art. 16 ust. 3 pkt 1 i 2 oraz terminy określone w art. 32 ust. 2 i w art. 34 ust. 2 Regulaminu Senatu.</u>
<u xml:id="u-2.22" who="#AlicjaGrześkowiak">Wysoki Senacie, proponuję rozpatrzenie punktu dziesiątego przedstawionego projektu porządku obrad, mimo że sprawozdanie Komisji Ustawodawczej oraz Komisji Spraw Emigracji i Polaków za Granicą zostało dostarczone w terminie późniejszym niż określony w art. 34 ust. 2 Regulaminu Senatu.</u>
<u xml:id="u-2.23" who="#AlicjaGrześkowiak">W dniu dzisiejszym odbyło się wspólne posiedzenie Komisji Ustawodawczej oraz Komisji Spraw Emigracji i Polaków za Granicą, na którym zostało przeprowadzone pierwsze czytanie projektu ustawy o ustanowieniu 2 maja Dniem Polonii i Polaków za Granicą. Komisje zakończyły prace i przygotowały sprawozdanie w tej sprawie.</u>
<u xml:id="u-2.24" who="#AlicjaGrześkowiak">Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, uznam, że Wysoka Izba, przyjęła propozycję rozpatrzenia punktu dziesiątego mimo późniejszego dostarczenia sprawozdania komisji.</u>
<u xml:id="u-2.25" who="#komentarz">(Głos z sali: Nie ma sprzeciwu.)</u>
<u xml:id="u-2.26" who="#AlicjaGrześkowiak">Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-2.27" who="#AlicjaGrześkowiak">Wobec braku głosu sprzeciwu stwierdzam, że Senat przyjął przedstawioną propozycję.</u>
<u xml:id="u-2.28" who="#AlicjaGrześkowiak">Szanowni Państwo Senatorowie, czy ktoś z państwa senatorów chciałby zabrać głos w sprawie przedstawionego porządku obrad?</u>
<u xml:id="u-2.29" who="#AlicjaGrześkowiak">Bardzo proszę, Panie Senatorze.</u>
</div>
<div xml:id="div-3">
<u xml:id="u-3.0" who="#JerzyChróścikowski">Dziękuję, Pani Marszałek.</u>
<u xml:id="u-3.1" who="#JerzyChróścikowski">Chciałbym zgłosić wniosek o wprowadzenie do porządku obecnego posiedzenia jeszcze jednego punktu. Chodzi o ustawę o zmianie ustawy o izbach rolniczych oraz niektórych innych ustaw.</u>
<u xml:id="u-3.2" who="#JerzyChróścikowski">Prace senackiej Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi zakończyły się już, druki są w skrytkach - jest to druk nr 672A. Krajowa Izba Rolnicza oraz wszystkie izby rolnicze z terenu zwracają się do nas z prośbą o to, żebyśmy w miarę szybko rozpatrzyli ten projekt. Są zgłoszone do niego poprawki, więc będzie to jeszcze wymagało powrotu do Sejmu. W związku z tym, że jest mało posiedzeń, prosilibyśmy o umieszczenie tego punktu w porządku obrad obecnego posiedzenia.</u>
</div>
<div xml:id="div-4">
<u xml:id="u-4.0" who="#AlicjaGrześkowiak">Dobrze, dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-4.1" who="#AlicjaGrześkowiak">Czy ktoś z państwa chciałby jeszcze...</u>
<u xml:id="u-4.2" who="#AlicjaGrześkowiak">Bardzo proszę.</u>
</div>
<div xml:id="div-5">
<u xml:id="u-5.0" who="#RomanSkrzypczak">Pani Marszałek, proponuję wprowadzić do obecnego porządku obrad projekt ustawy o zmianie ustawy o Państwowej Straży Pożarnej, zawarty w druku nr 674.</u>
<u xml:id="u-5.1" who="#RomanSkrzypczak">Komisja debatowała już nad tą ustawą i proponuje wprowadzenie jej do porządku obrad tego posiedzenia. Chodzi tu o możliwość uzyskiwania środków finansowych przez szkoły Państwowej Straży Pożarnej i przeznaczania tych środków na cele statutowe tych szkół. Dziękuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-6">
<u xml:id="u-6.0" who="#AlicjaGrześkowiak">Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-6.1" who="#AlicjaGrześkowiak">Czy jeszcze ktoś z państwa chciałby zgłosić jakiś wniosek?</u>
<u xml:id="u-6.2" who="#AlicjaGrześkowiak">Bardzo proszę, Panie Senatorze.</u>
</div>
<div xml:id="div-7">
<u xml:id="u-7.0" who="#MarekWaszkowiak">Pani Marszałek, chciałbym prosić o rozszerzenie porządku obrad o punkt dotyczący rozpatrzenia ustawy o zmianie ustawy - Prawo działalności gospodarczej.</u>
<u xml:id="u-7.1" who="#MarekWaszkowiak">Problem dotyczy przesunięcia dat wygaśnięcia koncesji i zastąpienia ich zezwoleniami. Ponieważ w trakcie procesu legislacyjnego jest kilka ustaw, które uniemożliwiały wprowadzenie w życie w tym terminie pewnych rozwiązań, prosiłbym o rozpatrzenie teraz tej ustawy, tak żeby mogła ona w miarę szybko wejść w życie. Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-7.2" who="#komentarz">(Marszałek Alicja Grześkowiak: A jako który punkt porządku obrad?)</u>
<u xml:id="u-7.3" who="#MarekWaszkowiak">Jeżeli można prosić, to jako punkt czwarty, po tych pierwszych trzech ustawach pilnych.</u>
</div>
<div xml:id="div-8">
<u xml:id="u-8.0" who="#AlicjaGrześkowiak">Wysoki Senacie...</u>
<u xml:id="u-8.1" who="#AlicjaGrześkowiak">Proszę bardzo, Panie Senatorze.</u>
</div>
<div xml:id="div-9">
<u xml:id="u-9.0" who="#RomanSkrzypczak">Ja proponuję wprowadzić ten punkt, który zgłaszałem, jako punkt jedenasty.</u>
</div>
<div xml:id="div-10">
<u xml:id="u-10.0" who="#AlicjaGrześkowiak">Proszę bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-11">
<u xml:id="u-11.0" who="#JerzyChróścikowski">Ja w takim razie proponowałbym zgłaszany przeze mnie punkt wprowadzić jako dwunasty albo jako ostatni w kolejności.</u>
</div>
<div xml:id="div-12">
<u xml:id="u-12.0" who="#AlicjaGrześkowiak">Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-12.1" who="#AlicjaGrześkowiak">Wysoki Senacie, zatem zostały zgłoszone trzy wnioski o uzupełnienie porządku obrad o nowe punkty. Obecnie poproszę Wysoki Senat o wyrażenie opinii na temat tych wniosków, a następnie ewentualnie o głosowanie nad nimi.</u>
<u xml:id="u-12.2" who="#AlicjaGrześkowiak">Przypominam, że będą to głosowania dotyczące nie tylko wprowadzenia ustaw do porządku obrad, ale również dotyczące skrócenia terminu na złożenie druków w wypadku ustawy o izbach rolniczych oraz ustawy o zmianie ustawy o Państwowej Straży Pożarnej - druki zostały przedstawione później niż przewiduje to regulamin. Chyba tak to było? W sprawie ustawy o Państwowej Straży Pożarnej, kiedy dostarczono druki?</u>
<u xml:id="u-12.3" who="#komentarz">(Głos z sali: Z wyprzedzeniem.)</u>
<u xml:id="u-12.4" who="#AlicjaGrześkowiak">Były w terminie, a więc tylko ustawa o izbach rolniczych będzie wymagała zajęcia stanowiska w głosowaniu w sprawie skrócenia tego terminu.</u>
<u xml:id="u-12.5" who="#AlicjaGrześkowiak">Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-12.6" who="#AlicjaGrześkowiak">Czy ktoś z państwa ma w tej sprawie inne zdanie? Nie.</u>
<u xml:id="u-12.7" who="#AlicjaGrześkowiak">Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-12.8" who="#AlicjaGrześkowiak">Czy ktoś z państwa w tej sprawie wyraża sprzeciw? Nie.</u>
<u xml:id="u-12.9" who="#AlicjaGrześkowiak">Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-12.10" who="#AlicjaGrześkowiak">Rozumiem zatem, że wyrażacie państwo zgodę na poszerzenie porządku obrad.</u>
<u xml:id="u-12.11" who="#AlicjaGrześkowiak">Czy są jeszcze jakieś wnioski albo uwagi w sprawie porządku obrad? Nie.</u>
<u xml:id="u-12.12" who="#AlicjaGrześkowiak">Informuję, że głosowania w sprawie rozpatrywanych ustaw zostaną przeprowadzone po przerwie albo pod koniec posiedzenia. Głosowania nad trzema pierwszymi ustawami, które są pilne - jeżeli Wysoki Senat zdąży je rozpatrzyć, a komisje zdążą opracować swoje dodatkowe sprawozdania - odbyłyby się dzisiaj w porze wieczornej. Oczywiście po przerwie.</u>
<u xml:id="u-12.13" who="#AlicjaGrześkowiak">Przypominam, że zgodnie z art. 49 ust. 1 Regulaminu Senatu marszałek na końcu posiedzenia po wyczerpaniu porządku obrad udziela głosu senatorom dla wygłoszenia oświadczeń senatorskich. Przedmiotem tych oświadczeń mogą być sprawy związane z wykonywaniem mandatu, przy czym nie mogą one dotyczyć spraw będących przedmiotem porządku obrad bieżącego posiedzenia Senatu. Nad oświadczeniami senatorskimi nie przeprowadza się dyskusji. Oświadczenie nie może trwać dłużej pięć minut.</u>
<u xml:id="u-12.14" who="#AlicjaGrześkowiak">Przypominam, że rozpatrywana ustawa została uchwalona przez Sejm na sto jedenastym posiedzeniu w dniu 22 czerwca 2001 r. Do Senatu została przekazana 22 czerwca 2001 r. Marszałek Senatu w dniu 25 czerwca, zgodnie z art. 68 ust. 1 Regulaminu Senatu, skierowała ją do Komisji Nauki i Edukacji Narodowej. Komisja po rozpatrzeniu ustawy przygotowała swoje sprawozdanie w tej sprawie.</u>
<u xml:id="u-12.15" who="#AlicjaGrześkowiak">Przypominam ponadto, że tekst ustawy zawarty jest w druku nr 678, a sprawozdanie komisji w druku nr 678A.</u>
<u xml:id="u-12.16" who="#AlicjaGrześkowiak">Proszę sprawozdawcę Komisji Nauki i Edukacji Narodowej pana senatora Jana Cimanowskiego o zabranie głosu i przedstawienie sprawozdania komisji w sprawie rozpatrywanej ustawy.</u>
<u xml:id="u-12.17" who="#AlicjaGrześkowiak">Bardzo proszę, Panie Przewodniczący.</u>
</div>
<div xml:id="div-13">
<u xml:id="u-13.0" who="#JanCimanowski">Pani Marszałek! Wysoka Izbo!</u>
<u xml:id="u-13.1" who="#JanCimanowski">W imieniu Komisji Nauki i Edukacji Narodowej mam zaszczyt przedstawić sprawozdanie dotyczące ustawy o zmianie ustawy o szkolnictwie wyższym, ustawy o wyższych szkołach zawodowych oraz o zmianie niektórych innych ustaw.</u>
<u xml:id="u-13.2" who="#JanCimanowski">Omawiana ustawa została uchwalona przez Sejm Rzeczypospolitej Polskiej na sto jedenastym posiedzeniu 22 czerwca 2001 r. Pani marszałek Senatu 25 czerwca 2001 r. skierowała ustawę do komisji, która po jej rozpatrzeniu na posiedzeniu 27 czerwca 2001 r. wnosi, aby Wysoki Senat raczył uchwalić załączony projekt uchwały.</u>
<u xml:id="u-13.3" who="#JanCimanowski">Pani Marszałek, Wysoka Izbo, środowisko akademickie od dłuższego czasu oczekiwało generalnych zmian w prawie o szkolnictwie wyższym. Jak się jednak okazało, opracowanie zmian ujednoliconego systemu edukacji natrafiło na pewne trudności. Niezależnie od wciąż trwających prac nad projektem ustawy - Prawo o szkolnictwie wyższym środowisko akademickie wyraziło pilną potrzebę nowelizacji ustawy z 12 września 1990 r. o szkolnictwie wyższym oraz ustawy z 26 czerwca 1997 r. o wyższych szkołach zawodowych.</u>
<u xml:id="u-13.4" who="#JanCimanowski">Przedłożony przez rząd projekt ustawy o zmianie ustawy o szkolnictwie wyższym, ustawy o wyższych szkołach zawodowych oraz o zmianie niektórych innych ustaw jest odpowiedzią na te postulaty.</u>
<u xml:id="u-13.5" who="#JanCimanowski">Uchwalona przez Sejm ustawa reguluje kilka różnych zagadnień. Do najistotniejszych z nich należą: powołanie Państwowej Komisji Akredytacyjnej obejmującej swoim działaniem ogół szkół wyższych; likwidacja komisji akredytacyjnej wyższego szkolnictwa zawodowego; skorygowanie zapisów dotyczących Rady Głównej Szkolnictwa Wyższego; ustalenie nowych zasad wynagradzania nauczycieli akademickich oraz pracowników państwowych szkół wyższych, z określeniem stopniowego wzrostu ich wynagrodzeń; decyzyjne uregulowanie uprawnień ministra edukacji narodowej do określania wymogów stawianych uczelniom zamierzającym prowadzić określony kierunek studiów, standardów kształcenia, warunków tworzenia filii i wydziałów zamiejscowych; doprecyzowanie uprawnień ministra w zakresie nadzoru nad uczelniami, w szczególności nad uczelniami niepaństwowymi; dostosowywanie postępowań w sprawach dyscyplinarnych do wymogów konstytucyjnych.</u>
<u xml:id="u-13.6" who="#JanCimanowski">Pani Marszałek, Wysoka Izbo, po wysłuchaniu stanowiska rządu, który reprezentował wiceminister Jerzy Zdrada, przewodniczącego Rady Głównej Szkolnictwa Wyższego profesora Andrzeja Pelczara, posła sprawozdawcy Komisji Edukacji, Nauki i Młodzieży Andrzeja Smirnowa oraz opinii Biura Legislacyjnego, a także po dyskusji, komisja przyjęła jedenaście poprawek.</u>
<u xml:id="u-13.7" who="#JanCimanowski">Poprawka pierwsza ma charakter językowy.</u>
<u xml:id="u-13.8" who="#JanCimanowski">Poprawki druga i ósma wskazują, że minister edukacji narodowej rozstrzygając o cofnięciu czy jedynie zawieszeniu uprawnień uczelni do prowadzenia studiów wyższych, ma uwzględnić w szczególności rodzaj i zakres stwierdzonych na uczelni naruszeń.</u>
<u xml:id="u-13.9" who="#JanCimanowski">Poprawka trzecia zapewnia spójność legislacyjną oraz poprawność zmian wprowadzonych do ustawy o szkolnictwie wyższym.</u>
<u xml:id="u-13.10" who="#JanCimanowski">Poprawka czwarta przewiduje, że Państwowa Komisja Akredytacyjna wybierać będzie ze swego grona zastępcę przewodniczącego, co ma zapewnić ciągłość prac komisji, na przykład w razie dłuższej nieobecności przewodniczącego.</u>
<u xml:id="u-13.11" who="#JanCimanowski">Poprawki piąta i szósta mówią o tym, że w zakresie orzekania o trwałej niezdolności do pracy na określonym stanowisku właściwy jest lekarz orzecznik ZUS, a nie lekarz prowadzący badania okresowe i kontrolne pracownika.</u>
<u xml:id="u-13.12" who="#JanCimanowski">Poprawka siódma koryguje błąd językowy.</u>
<u xml:id="u-13.13" who="#JanCimanowski">Poprawka dziewiąta koryguje błędnie wprowadzoną zmianę do ustawy o kształtowaniu wynagrodzeń w państwowej sferze budżetowej.</u>
<u xml:id="u-13.14" who="#JanCimanowski">Poprawka dziesiąta eliminuje wsteczne wprowadzenie w życie niektórych przepisów zmienianej ustawy.</u>
<u xml:id="u-13.15" who="#JanCimanowski">Poprawka jedenasta przesuwa na dzień 1 stycznia 2002 r. datę wejścia w życie nowych przepisów regulujących wymiar urlopu przysługującego nauczycielom akademickim.</u>
<u xml:id="u-13.16" who="#JanCimanowski">Pragnę nadmienić, że komisja oceniła ustawę pozytywnie. W imieniu Komisji Nauki i Edukacji Narodowej proszę Wysoką Izbę o przyjęcie ustawy wraz z zaproponowanymi poprawkami. Dziękuję za uwagę.</u>
</div>
<div xml:id="div-14">
<u xml:id="u-14.0" who="#AlicjaGrześkowiak">Dziękuję bardzo, Panie Senatorze. Proszę jeszcze pozostać przy mównicy.</u>
<u xml:id="u-14.1" who="#AlicjaGrześkowiak">Czy ktoś z państwa senatorów, w powołaniu się na art. 44 ust. 5 Regulaminu Senatu, chciałby zgłosić z miejsca trwające nie dłużej niż minutę zapytania do senatora sprawozdawcy? Nie widzę zgłoszeń.</u>
<u xml:id="u-14.2" who="#komentarz">(Senator Jan Cimanowski: Dziękuję bardzo.)</u>
<u xml:id="u-14.3" who="#AlicjaGrześkowiak">Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-14.4" who="#AlicjaGrześkowiak">Wysoki Senacie, przypominam, że rozpatrywana ustawa była pilnym rządowym projektem ustawy. Do reprezentowania stanowiska rządu w toku prac parlamentarnych został upoważniony minister edukacji narodowej. Obecny jest podsekretarz stanu pan Jerzy Zdrada. Serdecznie witam pana ministra w Senacie. Jest też wśród zaproszonych gości zastępca przewodniczącego Rady Głównej Szkolnictwa Wyższego pan profesor Andrzej Jamiółkowski. Również serdecznie witam na posiedzeniu Senatu.</u>
<u xml:id="u-14.5" who="#AlicjaGrześkowiak">Zgodnie z art. 50 Regulaminu Senatu chciałabym zapytać przedstawiciela ministra edukacji narodowej, podsekretarza stanu pana Jerzego Zdradę, czy pan minister chce zabrać głos i przedstawić stanowisko rządu w sprawie rozpatrywanej ustawy.</u>
<u xml:id="u-14.6" who="#AlicjaGrześkowiak">Bardzo proszę.</u>
</div>
<div xml:id="div-15">
<u xml:id="u-15.0" who="#JerzyZdrada">Pani Marszałek! Wysoki Senacie!</u>
<u xml:id="u-15.1" who="#JerzyZdrada">Przyjęta przez Sejm 22 czerwca bieżącego roku ustawa zmieniająca ustawę o szkolnictwie wyższym i ustawę o wyższych szkołach zawodowych zawiera rozstrzygnięcia, na które środowisko akademickie i system szkolnictwa wyższego w Polsce czekały od dawna. Są to rozwiązania poprawiające to, co wynika z doświadczeń funkcjonowania ustawy o szkolnictwie wyższym uchwalonej w 1990 r., a więc uściślające zasady nadzoru nad szkołami wyższymi zarówno publicznymi, jak i niepublicznymi. Chodzi tu zwłaszcza o dwa nowe rozwiązania. Pierwsze z nich wprowadza Państwową Komisję Akredytacyjną, instytucję nową w naszych strukturach akademickich, od której decyzji oraz oceny funkcjonowania szkolnictwa wyższego będą w dużym stopniu zależeć dalszy rozwój i funkcjonowanie szkół wyższych. Jest to rozwiązanie w naszych warunkach nowatorskie, które nasz system szkolnictwa wyższego sytuuje tak, jak inne systemy w rozwiniętych krajach europejskich, mających tego rodzaju instytucje od dawna. Z funkcjonowaniem Państwowej Komisji Akredytacyjnej wiążemy ogromne nadzieje zwłaszcza na poprawę jakości kształcenia. Naszym zdaniem właśnie od jakości kształcenia zależy przyszłość szkolnictwa wyższego i rozwój naszego kraju.</u>
<u xml:id="u-15.2" who="#JerzyZdrada">Drugie rozwiązanie inicjuje nowy system wynagradzania pracowników szkół wyższych. Projekt rządowy przewidywał, że będzie on dotyczył wyłącznie nauczycieli akademickich. Sejm rozszerzył go na wszystkich pracowników szkół wyższych. Mogę zapewnić Wysoki Senat, że w ustawie budżetowej na rok bieżący jest rezerwa celowa, która umożliwia wdrożenie tego nowego systemu wynagrodzeń. Zgodnie z ustawą przyjętą przez Sejm ma to nastąpić od 1 września bieżącego roku, a w konsekwencji do końca 2003 r. zostanie wprowadzony w życie cały system podnoszenia wynagrodzeń wszystkich pracowników szkół wyższych, co spowoduje, że w końcu 2003 r. średnie wynagrodzenie na przykład asystenta będzie porównywalne ze średnim wynagrodzeniem w gospodarce narodowej. Stanowi to bardzo istotny wzrost. Proporcjonalnie będą podnoszone wynagrodzenia innych pracowników szkół wyższych. Z tym rozwiązaniem wiążemy nadzieje na to, że wreszcie nastąpi poprawa sytuacji materialnej kadr uczelni, a także na to, że poprawa ta umożliwi bardziej zdecydowane działania władz uczelni oraz administracji państwowej na rzecz podnoszenia jakości kształcenia.</u>
<u xml:id="u-15.3" who="#JerzyZdrada">W związku z przedstawionymi przez pana senatora sprawozdawcę poprawkami pragnę oświadczyć, że akceptujemy wszystkie poprawki, zgodnie z tym, co zostało przedstawione w sprawozdaniu, uznając, że poprawiają one w sposób właściwy to, co poprawić należało. Dziękuję bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-16">
<u xml:id="u-16.0" who="#AlicjaGrześkowiak">Dziękuję bardzo, Panie Ministrze. Proszę o pozostanie przy mównicy, ponieważ zgodnie z art. 44 ust. 6 Regulaminu Senatu chciałabym zapytać, czy ktoś z państwa chce zgłosić do pana ministra krótkie, trwające nie dłużej niż minutę zapytania.</u>
<u xml:id="u-16.1" who="#AlicjaGrześkowiak">Bardzo proszę, Panie Senatorze.</u>
</div>
<div xml:id="div-17">
<u xml:id="u-17.0" who="#MarianŻenkiewicz">Panie Ministrze, przy okazji nowelizacji ustawy o szkolnictwie wyższym znowelizowana została również ustawa o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych w punkcie, który mówi o zaliczaniu okresu studiów doktoranckich i aspirantury naukowej jako okresu nieskładkowego. Chciałbym zapytać pana ministra, czy w ten sposób wyczerpane zostały wszystkie postulaty płynące dość szeroko ze środowisk osób podejmujących studia doktoranckie na uczelni, i czy uważa pan, że takie uregulowanie właściwie rozwiązuje ten problem?</u>
</div>
<div xml:id="div-18">
<u xml:id="u-18.0" who="#AlicjaGrześkowiak">Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-18.1" who="#AlicjaGrześkowiak">Proszę o odpowiedź.</u>
</div>
<div xml:id="div-19">
<u xml:id="u-19.0" who="#JerzyZdrada">Pani Marszałek! Wysoki Senacie! Panie Senatorze!</u>
<u xml:id="u-19.1" who="#JerzyZdrada">To rozstrzygnięcie rozwiązuje problem może najbardziej podstawowy, nie rozwiązuje jednak wszystkich problemów. W projekcie rządowym przewidywaliśmy uregulowania nieco szersze. W prawie o szkolnictwie wyższym, które było przygotowywane, status doktorantów określono w sposób pełny, zaś przy tym pilnym projekcie rządowym, który zawierał tylko rozwiązania najniezbędniejsze, Sejm przychylił się do naszego stanowiska i zaakceptował tylko regulację znajdującą się w omawianym projekcie.</u>
</div>
<div xml:id="div-20">
<u xml:id="u-20.0" who="#AlicjaGrześkowiak">Dziękuję bardzo za odpowiedź.</u>
<u xml:id="u-20.1" who="#AlicjaGrześkowiak">O zadanie pytania proszę panią senator Stokarską.</u>
<u xml:id="u-20.2" who="#AlicjaGrześkowiak">Bardzo proszę.</u>
</div>
<div xml:id="div-21">
<u xml:id="u-21.0" who="#JadwigaStokarska">Panie Ministrze, w art. 18 ust. 2 mówi się: „Sposób likwidacji uczelni niepaństwowej określa jej statut”, a w nowelizacji dodano: „z uwzględnieniem zobowiązań założyciela w przypadku likwidacji uczelni”. O jakich zobowiązaniach może tu być mowa? Dziękuję bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-22">
<u xml:id="u-22.0" who="#AlicjaGrześkowiak">Dziękuję.</u>
<u xml:id="u-22.1" who="#AlicjaGrześkowiak">Proszę o odpowiedź.</u>
</div>
<div xml:id="div-23">
<u xml:id="u-23.0" who="#JerzyZdrada">Pani Marszałek! Wysoki Senacie! Jest tu mowa o zobowiązaniach prawnych i materialnych zarówno wobec pracowników, jak i wobec studentów, a także osób trzecich. Uczelnia niepubliczna jest bowiem podmiotem prawnym, który wchodzi we wszystkie stosunki prawne ze swoim otoczeniem.</u>
</div>
<div xml:id="div-24">
<u xml:id="u-24.0" who="#AlicjaGrześkowiak">Dziękuję bardzo za odpowiedź.</u>
<u xml:id="u-24.1" who="#AlicjaGrześkowiak">O zadanie pytania proszę pana senatora Kruszewskiego.</u>
<u xml:id="u-24.2" who="#AlicjaGrześkowiak">Proszę bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-25">
<u xml:id="u-25.0" who="#ZbigniewKruszewski">Dziękuję, Pani Marszałek.</u>
<u xml:id="u-25.1" who="#ZbigniewKruszewski">Panie Ministrze, mam dwa pytania. Dotyczą one nadzoru nad uczelniami państwowymi i niepaństwowymi. Konstytucja mówi o prawnej równości podmiotów. W rozdziale 1 ustawy - „Nadzór nad uczelniami państwowymi” - art. 34 nie określa, kiedy może być zlikwidowana uczelnia państwowa. Tymczasem art. 34a bardzo szeroko określa, kiedy może być zlikwidowana uczelnia niepaństwowa. Jak to się ma do równości tych dwóch podmiotów?</u>
<u xml:id="u-25.2" who="#ZbigniewKruszewski">I pytanie drugie, jeżeli pan minister pozwoli. W art. 4a ust. 3 jest mowa o tym, że senat uczelni, a więc tej w pełni akademickiej, może tworzyć nowe kierunki studiów, inne niż te utworzone przez ministra. Jednocześnie minister, określając kierunek studiów, określa różnego rodzaju standardy nauczania na poszczególnych kierunkach. Jak jest w tym wypadku? Czy wobec tego będą powstawały kierunki studiów, które nie znajdują się w wykazie ministerialnym - bo tak z tego zapisu wynika - i czy dla nich te standardy będą określane przez ministerstwo czy przez senaty uczelni, które będą tworzyły zupełnie dowolne kierunki studiów? Dziękuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-26">
<u xml:id="u-26.0" who="#AlicjaGrześkowiak">Dziękuję.</u>
<u xml:id="u-26.1" who="#AlicjaGrześkowiak">Proszę o odpowiedź.</u>
</div>
<div xml:id="div-27">
<u xml:id="u-27.0" who="#JerzyZdrada">Pani Marszałek! Wysoki Senacie!</u>
<u xml:id="u-27.1" who="#JerzyZdrada">Przepisy zawarte w omawianej ustawie należy czytać łącznie z całą ustawą o szkolnictwie wyższym. W innych miejscach ustawy o szkolnictwie wyższym jest mowa o uprawnieniach uczelni autonomicznych - autonomicznych w cudzysłowie, tam nie ma takiego sformułowania. Uczelnia taka ma pełne prawo decydowania o swoich wewnętrznych rozwiązaniach. Jest to uczelnia, która ma odpowiednie uprawnienia akademickie do nadawania stopnia naukowego doktora habilitowanego i do prowadzenia przewodów profesorskich, ma odpowiednią liczbę pracowników mianowanych, nauczycieli akademickich. W związku z tym to, co jest w tej ustawie, doprecyzowuje całą ustawę o szkolnictwie wyższym, po doświadczeniach z ostatnich dziesięciu lat jej funkcjonowania.</u>
<u xml:id="u-27.2" who="#JerzyZdrada">Jeśli chodzi o nadzór nad uczelniami niepublicznymi, to w związku z tym, że w poprzedniej ustawie z 1990 r. zapis o tym nadzorze był bardzo enigmatyczny, powstała konieczność jego doprecyzowania. Dopiero te rozwiązania stanowią o równości podmiotów. Inna jest sytuacja uczelni publicznej, która podlega ministrowi w sposób bezpośredni i została utworzona na podstawie ustawy sejmowej z wszystkimi ograniczeniami stąd wynikającymi, a inna jest sytuacja uczelni niepublicznej, która powstaje na mocy decyzji ministra edukacji w oparciu o przeprowadzany proces oceny jakości wniosku. Stąd te pewne różnice prawne, pewne inne szczegóły dotyczące nadzoru. W naszym przekonaniu dopiero łącznie to, co jest zawarte w ustawie o szkolnictwie wyższym i w ustawie o wyższych szkołach zawodowych, a także to, co mamy w tej nowelizacji, zrównuje wszystkie podmioty wobec prawa i wymogów konstytucji.</u>
</div>
<div xml:id="div-28">
<u xml:id="u-28.0" who="#AlicjaGrześkowiak">Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-28.1" who="#AlicjaGrześkowiak">O zadanie pytania proszę pana senatora Mazurkiewicza.</u>
<u xml:id="u-28.2" who="#AlicjaGrześkowiak">Proszę bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-29">
<u xml:id="u-29.0" who="#AndrzejMazurkiewicz">Dziękuję, Pani Marszałek.</u>
<u xml:id="u-29.1" who="#AndrzejMazurkiewicz">Panie Ministrze, chodzi mi o art. 66a i 117a, a więc o nowo dodane zapisy, a konkretnie o zapis o tym, że senat państwowej uczelni zawodowej może przeznaczać dodatkowe środki na zwiększenie wynagrodzeń. Dotyczy to wynagrodzeń rektorów, prorektorów, kanclerzy, kwestorów i innych pracowników. Czy dotychczasowe zapisy ustawy uniemożliwiały tego typu rozwiązania?</u>
</div>
<div xml:id="div-30">
<u xml:id="u-30.0" who="#AlicjaGrześkowiak">Dziękuję za pytanie.</u>
<u xml:id="u-30.1" who="#AlicjaGrześkowiak">Proszę o odpowiedź.</u>
</div>
<div xml:id="div-31">
<u xml:id="u-31.0" who="#JerzyZdrada">Na mocy dotychczasowej ustawy o szkolnictwie wyższym senaty, na podstawie art. 106, miały możliwość podnoszenia wynagrodzeń ponad wysokość wynagrodzenia, które ustalał minister edukacji narodowej.</u>
</div>
<div xml:id="div-32">
<u xml:id="u-32.0" who="#AlicjaGrześkowiak">Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-32.1" who="#AlicjaGrześkowiak">O zadanie pytania proszę pana senatora Suchańskiego.</u>
<u xml:id="u-32.2" who="#AlicjaGrześkowiak">Proszę bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-33">
<u xml:id="u-33.0" who="#JerzySuchański">Dziękuję bardzo, Pani Marszałek.</u>
<u xml:id="u-33.1" who="#JerzySuchański">Panie Ministrze, w związku z zamiarem złożenia dwóch poprawek chciałbym zapytać pana ministra o stosunek do następującej kwestii. Dotyczy to art. 117a ust. 4, w którym to Sejm ustanowił, że wynagrodzenia rektorów, prorektorów, dyrektorów administracyjnych i kwestorów są jawne i nie podlegają ochronie danych osobowych oraz tajemnicy handlowej. Zamierzam zgłosić poprawkę dotyczącą skreślenia tego ustępu, gdyż wiem, jak wiele złego, w moim odczuciu, może zrobić podawanie do publicznej wiadomości wysokości wynagrodzeń w tym środowisku.</u>
<u xml:id="u-33.2" who="#JerzySuchański">I drugie pytanie. Jak pan minister zapatruje się na to, aby kadencje organów w uczelniach państwowych, organów jednoosobowych i kolegialnych, trwały cztery lata zamiast trzech, co bardzo często postulują środowiska akademickie? Dziękuję bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-34">
<u xml:id="u-34.0" who="#AlicjaGrześkowiak">Dziękuję.</u>
<u xml:id="u-34.1" who="#AlicjaGrześkowiak">Proszę o odpowiedź.</u>
</div>
<div xml:id="div-35">
<u xml:id="u-35.0" who="#JerzyZdrada">Pani Marszałek! Wysoki Senacie!</u>
<u xml:id="u-35.1" who="#JerzyZdrada">O jawności wynagrodzeń rektorów dyskutowano już w Sejmie i przez posłów została ona przyjęta jako pewien wymóg konieczny. W naszym przekonaniu nie kłóci się to z zachowaniem tajemnicy o danych osobowych, na ogół na uczelniach wiadomo, jakie są wynagrodzenia rektorów. To są sprawy o tyle jawne, że dzieją się - jeśli chodzi o wynagrodzenia rektorów - na mocy decyzji ministra edukacji, który każdemu rektorowi określa, w zależności od uczelni, od jej charakteru, jej wielkości i zadań, które rektor wykonuje, odpowiedni poziom wynagrodzenia i odpowiedni poziom dodatków za pełnienie tej funkcji.</u>
<u xml:id="u-35.2" who="#JerzyZdrada">Pan senator ma prawo wnieść każdą poprawkę, ale my nie widzimy nic niebezpiecznego w przepisie zawartym w tej ustawie.</u>
<u xml:id="u-35.3" who="#JerzyZdrada">A drugie pytanie dotyczyło... Przepraszam.</u>
<u xml:id="u-35.4" who="#komentarz">(Głos z sali: Kadencji.)</u>
<u xml:id="u-35.5" who="#JerzyZdrada">Tak, tak, kadencji. Otóż w trakcie prac nad pełnym prawem o szkolnictwie wyższym ten postulat był zgłaszany przez środowiska akademickie, które uważały, że trzyletnia kadencja, zwłaszcza wobec praktyki ostatnich lat, jest zbyt krótka, dlatego że charakter uczelni się zmienił. Ona jest już pewną wielką jednostką gospodarczą, a zatem opanowanie tak wielkiej struktury wymaga odpowiedniego czasu i wypełnienie wszystkich obowiązków rektorskich związanych z rozwojem kadry czy programem nauczania wymaga również nieco dłuższej perspektywy niż tylko trzyletniej. My przewidywaliśmy w tym dużym projekcie dwie czteroletnie kadencje. W trakcie prac sejmowych próbowano wprowadzić czteroletnią kadencję od nowych wyborów, czyli od 1 września roku przyszłego - bo wybory będą na wiosnę - ale posłowie nie podzielili tej sugestii i to nie znalazło się w tym projekcie.</u>
</div>
<div xml:id="div-36">
<u xml:id="u-36.0" who="#AlicjaGrześkowiak">Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-36.1" who="#AlicjaGrześkowiak">O zadanie pytania proszę pana senatora Lorenza.</u>
<u xml:id="u-36.2" who="#AlicjaGrześkowiak">Proszę bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-37">
<u xml:id="u-37.0" who="#JanuszLorenz">Pani Marszałek! Panie Ministrze!</u>
<u xml:id="u-37.1" who="#JanuszLorenz">W zasadzie koledzy wyczerpali nieco kwestie zawarte w moich pytaniach, ale chciałbym podzielić się refleksją. Uważam, że ta ustawa jest bardzo korzystna.</u>
<u xml:id="u-37.2" who="#komentarz">(Marszałek Alicja Grześkowiak: Proszę tylko zadawać pytania. Proszę refleksje zamienić na pytania.)</u>
<u xml:id="u-37.3" who="#JanuszLorenz">Dobrze. Prosiłbym, aby rząd w jakiś sposób ujawnił, jaki jest stosunek do szkół niepaństwowych, bo jednak jest różnica w ustawie na niekorzyść szkół niepaństwowych.</u>
<u xml:id="u-37.4" who="#JanuszLorenz">Następna sprawa. Będę zgłaszał wniosek, aby kadencyjność była jednak czteroletnia dla rektorów, dlatego że nie można przerywać kadencji wszystkim ludziom funkcjonującym na uczelniach.</u>
</div>
<div xml:id="div-38">
<u xml:id="u-38.0" who="#AlicjaGrześkowiak">Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-38.1" who="#AlicjaGrześkowiak">Proszę o odpowiedź na te pytania.</u>
</div>
<div xml:id="div-39">
<u xml:id="u-39.0" who="#JerzyZdrada">Pani Marszałek, w sprawie kadencyjności odpowiadałem przed paroma minutami. Jeśli zaś chodzi o pierwsze pytanie, to chciałbym stwierdzić, że rząd nie podziela opinii, jakoby te dwa sektory naszego szkolnictwa wyższego: uczelnie publiczne i uczelnie niepubliczne, które składają się na jednorodny system, były traktowane w sposób odmienny z niekorzyścią dla uczelni niepublicznych, bo tak zrozumiałem wypowiedź pana senatora.</u>
<u xml:id="u-39.1" who="#JerzyZdrada">Po pierwsze, to projekt rządowy ustawy z 1990 r. wprowadził możliwość tworzenia uczelni niepublicznych w naszym kraju. Po drugie, w ciągu tych mniej więcej ośmiu lat, kiedy funkcjonuje system uczelni niepublicznych, powstały dwieście cztery uczelnie niepubliczne, w tym kilka mających uprawnienia do nadawania stopnia naukowego doktora. Tak wielki rozwój uczelni niepublicznych, w których studiuje już ponad pięćset tysięcy studentów, przeczy często stawianej tezie, jakoby uczelnie niepubliczne były traktowane, delikatnie mówiąc, z rezerwą. Jeszcze jeden argument: w tym roku od 1 marca studenci studiów dziennych uczelni niepublicznych zostali objęci pomocą stypendialną z budżetu państwa, tak samo jak studenci studiów dziennych uczelni publicznych. To wszystko są dowody na to, że obiegowa opinia o nierównym traktowaniu przez władze resortowe uczelni publicznych i niepublicznych jest niesprawiedliwa. Dziękuję bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-40">
<u xml:id="u-40.0" who="#AlicjaGrześkowiak">Dziękuję bardzo za odpowiedź.</u>
<u xml:id="u-40.1" who="#AlicjaGrześkowiak">O zadanie pytania proszę pana senatora Tomaszka.</u>
</div>
<div xml:id="div-41">
<u xml:id="u-41.0" who="#BogdanTomaszek">Dziękuję, Pani Marszałek.</u>
<u xml:id="u-41.1" who="#BogdanTomaszek">Panie Ministrze, czy wprowadzając w art. 43 zapis dotyczący możliwości wynagradzania członków Rady Głównej Szkolnictwa Wyższego, nie wprowadzimy zróżnicowania pracy tego samego środowiska w Radzie Głównej Jednostek Badawczo-Rozwojowych, której członkowie pracują bez wynagrodzenia, zgodnie z ustawą o jednostkach badawczo-rozwojowych? Rozumiem, że wprowadzamy możliwość wynagradzania członków Państwowej Komisji Akredytacyjnej, bo rzeczywiście tam trzeba dużo recenzować i wykonywać dużo pracy, natomiast mam wątpliwości, czy członkowie rady głównej na skutek tego nie będą zbyt mocno dowartościowani w stosunku do członków rady głównej jednostek badawczo-rozwojowych. Dziękuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-42">
<u xml:id="u-42.0" who="#AlicjaGrześkowiak">Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-42.1" who="#AlicjaGrześkowiak">Proszę o odpowiedź.</u>
</div>
<div xml:id="div-43">
<u xml:id="u-43.0" who="#JerzyZdrada">Pani Marszałek! Wysoki Senacie!</u>
<u xml:id="u-43.1" who="#JerzyZdrada">Rada główna do dnia dzisiejszego pracuje bez wynagrodzeń. W następnych kadencjach zmniejszymy liczebność rady głównej z pięćdziesięciu do trzydziestu osób, a część kompetencji, jakie jej obecnie przysługują, przejmie Państwowa Komisja Akredytacyjna, która jako organ będzie wynagradzała członków w sposób przyjęty na przykład w Centralnej Komisji do spraw Tytułu Naukowego i Stopni Naukowych. To jest tego rodzaju sytuacja.</u>
<u xml:id="u-43.2" who="#JerzyZdrada">Ustawa dotyczy szkolnictwa wyższego i nie jest możliwe na mocy tej ustawy regulowanie uprawnień członków innych gremiów akademickich, na przykład jednostek badawczo-rozwojowych, Polskiej Akademii Nauk czy innych. To od innego aktu prawnego zależy, jakie uprawnienia będę przysługiwać członkom Rady Głównej Jednostek Badawczo-Rozwojowych, jeżeli chodzi o stanowienie opinii czy o wynagradzanie za ich pracę. Dziękuję bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-44">
<u xml:id="u-44.0" who="#AlicjaGrześkowiak">Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-44.1" who="#AlicjaGrześkowiak">Czy jeszcze ktoś z państwa senatorów chciałby zadać pytanie panu ministrowi, przedstawicielowi rządu w tej sprawie? Nie widzę chętnych. Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-44.2" who="#komentarz">(Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Edukacji Narodowej Jerzy Zdrada: Dziękuję bardzo)</u>
<u xml:id="u-44.3" who="#AlicjaGrześkowiak">Wysoki Senacie! Otwieram dyskusję.</u>
<u xml:id="u-44.4" who="#AlicjaGrześkowiak">Przypominam o wymogach regulaminowych dotyczących czasu przemówienia senatorów, o konieczności zapisywania się do głosu u senatora prowadzącego listę mówców, a przede wszystkim o obowiązku składania podpisanych wniosków o charakterze legislacyjnym do marszałka Senatu. Wnioski te muszą być złożone na piśmie do zamknięcie dyskusji nad daną ustawą.</u>
<u xml:id="u-44.5" who="#AlicjaGrześkowiak">Przypominam też, że komisja będzie rozpatrywać tylko te wnioski, które zostały złożone do zamknięcia dyskusji na piśmie do marszałka Senatu.</u>
<u xml:id="u-44.6" who="#AlicjaGrześkowiak">Proszę o zabranie głosu panią senator Krystynę Czubę.</u>
<u xml:id="u-44.7" who="#AlicjaGrześkowiak">Bardzo proszę, Pani Senator.</u>
</div>
<div xml:id="div-45">
<u xml:id="u-45.0" who="#KrystynaCzuba">Pani Marszałek! Wysoki Senacie!</u>
<u xml:id="u-45.1" who="#KrystynaCzuba">Nowelizacja ustawy o szkolnictwie wyższym była oczekiwana od roku 1995. Jest ona niezbędna, gdyż ustawa z 1989 r. jest niewystarczająca.</u>
<u xml:id="u-45.2" who="#KrystynaCzuba">W ciągu dziesięciu lat powstały liczne szkoły niepaństwowe, a liczba studentów jest dziś, na szczęście, prawie czterokrotnie wyższa. Szybki wzrost liczby uczelni nie zawsze jednak oznacza ich najwyższą jakość, jest to oczywiste. Jakość pracy akademickiej jest ważna, bo od tego zależy właściwy poziom ekonomii, prawa, nauki, kultury, każdej dziedziny życia społecznego i publicznego. Mała nowelizacja - bo tak ją możemy nazwać - ustawy o szkolnictwie wyższym ma służyć między innymi właśnie temu, bo jest to podstawowy problem. Dlatego zaproponowano utworzenie Państwowej Komisji Akredytacyjnej. Dotychczas wydawanie opinii o utworzeniu wyższych uczelni należało do Rady Głównej Szkolnictwa Wyższego. Obecnie, jak dowiedzieliśmy na posiedzeniu komisji, rada ta ma do zaopiniowania sto czterdzieści wniosków i nie nadąża z pracą, a powstawanie nowych uczelni jest dla nas szansą, jest sytuacją korzystną i dla gospodarki, i dla kultury. Można mieć satysfakcję, że w Polsce jest tak wielkie zapotrzebowanie na naukę, ale trzeba wiedzieć, że obowiązki rady głównej przekraczają jej możliwości.</u>
<u xml:id="u-45.3" who="#KrystynaCzuba">Dalsze problemy to kwestia nadzoru nad szkołami niepublicznymi, a także sprawa otwierania nowych kierunków - do czego zachęcają nas również nasi wyborcy. W tej dziedzinie minister właściwy do spraw szkolnictwa wyższego również miał ograniczone możliwości nadzoru. Propozycja utworzenia Państwowej Komisji Akredytacyjnej jest więc ważna ze względu na możliwość podjęcia tych spraw. Komisja byłaby organem kontrolnym, analizowałaby poziom kształcenia w szkołach i zgodność z kryteriami obowiązującymi w rozporządzeniach. Opinia komisji akredytacyjnej byłaby pomocna ministrowi, który mógłby się do niej odwołać przy różnych dalszych pracach, a także w procedurach prawnych.</u>
<u xml:id="u-45.4" who="#KrystynaCzuba">Bardzo istotnym zapisem gwarantującym jakość nauczania byłby zapis umożliwiający pracownikom naukowym podejmowanie pracy na więcej niż jednym stanowisku, ale tylko za zgodą rektora uczelni.</u>
<u xml:id="u-45.5" who="#KrystynaCzuba">Kolejna część nowelizacji dotyczy problemu wynagrodzeń i również jest bardzo ważna. Zaproponowane przez Sejm zmiany dotyczące zasad wynagradzania wszystkich pracowników szkół wyższych są dziś niezbędne, nie tylko zdaniem nauczycieli akademickich, ale wszystkich myślących odważnie ludzi. Obecnie jest około stu trzydziestu tysięcy pracowników niebędących nauczycielami akademickimi i ta ustawa chce im pomóc, chce wyrównać szanse. Wprowadzenie zapisu o wyrównywaniu wynagrodzeń w trzech etapach jest konieczne, bo niestety obecnie na tyle Polskę stać. Zaproponowane relacje finansowe powodują przywrócenie właściwych proporcji, biorąc pod uwagę zarówno wykształcenie, jak i pozycję naukową. Te regulacje są także bardzo oczekiwane przez całe środowisko akademickie, jak również przez studentów, którzy wiedzą, jak umęczeni są nauczyciele akademiccy pracujący często na dwa albo trzy etaty. W zakresie regulacji znalazły się też, na szczęście, zapisy dotyczące szkolnictwa wyższego. W wielu krajach uczelnie mają szczególny wkład w gospodarkę i Polsce jest to dziś potrzebne może bardziej niż cokolwiek innego.</u>
<u xml:id="u-45.6" who="#KrystynaCzuba">Z żalem myślę jednak o tym, że tak ważna debata odbywa się pod koniec kadencji parlamentu, że nie udało się wcześniej przeprowadzić generalnej debaty nad zmianą ustroju szkolnictwa wyższego. Niemniej jednak ta nowelizacja jest bardzo ważna, jest konieczna, jest potrzebna. Sądzę, że powinna ona połączyć w Senacie koalicję, rządzących oraz całą opozycję. Apeluję do Wysokiego Senatu o przyjęcie tej nowelizacji jednomyślnie. Dziękuję bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-46">
<u xml:id="u-46.0" who="#AlicjaGrześkowiak">Dziękuję, Pani Senator.</u>
<u xml:id="u-46.1" who="#AlicjaGrześkowiak">O zabranie głosu proszę pana senatora Mariana Żenkiewicza.</u>
<u xml:id="u-46.2" who="#AlicjaGrześkowiak">Bardzo proszę, Panie Senatorze.</u>
</div>
<div xml:id="div-47">
<u xml:id="u-47.0" who="#MarianŻenkiewicz">Pani Marszałek! Wysoki Senacie! W pełni podzielam zdanie wypowiedziane pod koniec przez moją przedmówczynię, że ustawa o szkolnictwie wyższym powinna nas łączyć, czego zresztą dam dowód w moim wystąpieniu.</u>
<u xml:id="u-47.1" who="#MarianŻenkiewicz">W mojej ocenie ustawa ta jest bardzo potrzebna i oczekiwana przez środowisko akademickie. Chciałbym się szczególnie odnieść do dwóch rozwiązań, mianowicie dotyczących roli ministra edukacji w zatwierdzaniu przede wszystkim warunków, jakie muszą spełniać nowo tworzone uczelnie, i dotyczących standardów nauczania.</u>
<u xml:id="u-47.2" who="#MarianŻenkiewicz">Panie Ministrze, wiemy doskonale, że dzisiaj wiele uczelni jest przeładowanych - jeśli można tego słowa użyć. W moim odczuciu wysoce nieprawidłowe jest to, że na niektórych uczelniach, które znam, wykład prowadzony jest dla około trzystu studentów jednocześnie, przy czym muszą oni niekiedy siedzieć na parapetach okiennych czy też na podłodze, bo nie mieszczą się w salach wykładowych. Co prawda jest to zrozumiałe, a wynika z mechanizmu finansowania uczelni. Jestem przekonany, że w ramach uprawnień, jakie da wprowadzony art. 4a ust. 2 pkt 1, minister edukacji będzie ściśle przestrzegał tego, aby zachować odpowiednie proporcje między pracownikami a liczbą studentów na danej uczelni. Uniemożliwi to w pewien sposób powstawanie sytuacji, o których przed chwilą mówiłem.</u>
<u xml:id="u-47.3" who="#MarianŻenkiewicz">Druga bardzo ważna sprawa dotyczy komisji akredytacyjnej. Komisja ta jest niezbędna w obecnej sytuacji żywiołowego powstawania wielu nowych uczelni. Rzeczywiście potrzebne jest uporządkowanie i jednocześnie narzucenie - jeśli mogę tak powiedzieć, chociaż może to nie być mile odebrane - pewnych rygorów, które musi spełnić osoba ubiegająca się o dyplom ukończenia studiów wyższych. Jestem przekonany, że komisja akredytacyjna będzie w sposób bardzo skrupulatny wypełniała powinność wynikającą z art. 38 ust. 2 pkt 2, a mianowicie powinność dokonywania oceny kształcenia na danym kierunku, w tym kształcenia nauczycieli, oraz przestrzegania warunków prowadzenia studiów wyższych. W moim przekonaniu ten artykuł, wraz z pkt 1, który przyznaje komisji akredytacyjnej możliwość oceny, czy składane wnioski o utworzenie wyższej uczelni bądź jej filii są prawidłowo przygotowane oraz czy projekty te spełniają określone warunki, dają niezwykle silny oręż i komisja akredytacyjna będzie musiała z tego oręża korzystać.</u>
<u xml:id="u-47.4" who="#MarianŻenkiewicz">Wreszcie trzecia zmiana, dotycząca art. 66a. Nie będę się nad tym długo rozwodził. Regulacja płac nauczycieli akademickich jest konieczna. W tej chwili mamy do czynienia ze zjawiskiem pauperyzacji tego środowiska, co odbija się niezwykle niekorzystnie na poziomie naukowym. Otóż pracownicy naukowi, szczególnie ci młodsi, po prostu zmuszeni są z powodu złych warunków życiowych do poszukiwania dodatkowych źródeł zarobków, przez co nie mogą sprostać wymaganiom w zakresie samokształcenia i prowadzenia prac naukowych oraz badań. Rozumiem, że w tym kontekście należałoby powrócić do koncepcji, o której dyskutowano w Sejmie, a według której rektor wyrażałby zgodę na zatrudnienie pracownika będącego nauczycielem akademickim gdzie indziej. Dzisiaj jest taka sytuacja, że kierujący uczelnią praktycznie nie są w stanie zlokalizować, gdzie ich pracownicy są zatrudnieni. Według mnie, zwiększając wynagrodzenia, powinno się również wprowadzić tego typu rozwiązanie.</u>
<u xml:id="u-47.5" who="#MarianŻenkiewicz">I ostatnia kwestia, o której chcę powiedzieć. Otóż w moim przekonaniu, sprawa pozycji rektora na uczelni i sposobu jego wyłaniania wymaga uregulowania w przyszłej nowelizacji tej ustawy. Procedury demokratyczne, które w tej chwili są stosowane, w niektórych przypadkach okazują się ułomne. Powoduje to, że bardzo często o wyborze rektora decyduje wspólny interes pewnej grupy pracowników, mających pod względem liczby przewagę głosów w gremium wybierającym. Trzeba myśleć o tym, czy dzisiaj, kiedy uczelnie muszą sprostać tylu wyzwaniom, i to nie tylko naukowym, należałoby rozstrzygnąć o roli kanclerza, jaką rektor będzie pełnić na uczelni, czy też wybrać rozwiązanie, że rektorów uczelni wyłaniania się w drodze konkursu państwowego, przy czym wcześniej określone byłyby bardzo precyzyjnie warunki, które spełniać musi kierujący uczelnią. Dzisiaj uczelnia jest rzeczywiście bardzo często wielkim mechanizmem czy organizmem gospodarczym i od rektora wymagana jest również znajomość swoiście pojętego marketingu, a przede wszystkim zarządzania i finansów.</u>
<u xml:id="u-47.6" who="#MarianŻenkiewicz">Uważam, że ustawa jest bardzo potrzebna. Będę za nią głosował. Boleję jednak, że nie wszystkie poprawki, które były sugerowane w Sejmie, znalazły w niej odzwierciedlenie.</u>
<u xml:id="u-47.7" who="#MarianŻenkiewicz">Jeszcze jedna uwaga: przyłączam się do głosu pana senatora Suchańskiego, którego nie ma na sali, oraz innych kolegów. Jestem przekonany, że trzyletnia kadencja władz uczelni rzeczywiście jest za krótka. Ba, ja bym nawet - jeśli mogę wygłosić swój własny sąd - optował za kadencją pięcioletnią. Dziękuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-48">
<u xml:id="u-48.0" who="#AlicjaGrześkowiak">Dziękuję bardzo panu senatorowi.</u>
<u xml:id="u-48.1" who="#AlicjaGrześkowiak">O zabranie głosu proszę pana senatora Mariana Nogę. Następnym mówcą będzie pan senator Kruszewski.</u>
<u xml:id="u-48.2" who="#AlicjaGrześkowiak">Proszę bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-49">
<u xml:id="u-49.0" who="#MarianNoga">Pani Marszałek! Panie Ministrze! Wysoka Izbo!</u>
<u xml:id="u-49.1" who="#MarianNoga">Na początku chciałbym złożyć deklarację, że będę głosował za ustawą. To jest tak oczywiste, jakby pytać głodnego, czy chce bułkę z szynką. Odpowie, że chce. Tak wiec tutaj nie ma żadnych wątpliwości. Mam jednak parę refleksji i wątpliwości związanych z tą ustawą.</u>
<u xml:id="u-49.2" who="#MarianNoga">Pani senator Czuba mówiła o historii dyskusji w środowisku akademickim na temat nowelizacji czy w ogóle nowej ustawy o szkolnictwie wyższym. Ja nie wiem, czy państwo zdają sobie z tego sprawę, że funkcjonowanie szkół wyższych w Polsce regulują w tej chwili trzy ustawy: ustawa o szkolnictwie wyższym, ustawa o szkolnictwie wyższym zawodowym i ustawa o stopniach i tytułach naukowych. To one regulują funkcjonowanie szkół wyższych w Polsce. Jest jednak pewna sprzeczność, i to sprzeczność społeczna - tak to nazwę. Nie jest to sprzeczność w sensie prawnym, lecz sprzeczność polegająca na różnicy interesów. Na przykład są niepubliczne szkoły wyższe założone na podstawie ustawy o szkolnictwie wyższym, w której w ogóle nie ma żadnych norm dotyczących liczby godzin, i są takie niepubliczne szkoły licencjackie, które na studiach zaocznych mają na przykład sześćset albo siedemset godzin przez trzy lata. A niepubliczne szkoły wyższe założone po 1997 r. na podstawie ustawy o wyższym szkolnictwie zawodowym muszą spełnić normę tysiąca siedmiuset sześćdziesięciu godzin na studiach zaocznych, co oczywiście z punktu widzenia jakości studiów jest jak najbardziej godne poparcia. Tyle tylko, że szkoły działające na podstawie starej ustawy po prostu pozwalają sobie, mówiąc krótko, na niezbyt wysoki poziom wiedzy, którą dostarczają studentom. Z tego chociażby powodu pragnę jako senator RP wyrazić żal, że tracimy kolejną szansę, aby na tej sali uchwalić jedno prawo o szkolnictwie wyższym, które regulowałoby te wszystkie problemy i przy okazji, niejako dodatkowo, problemy stopni i tytułów naukowych.</u>
<u xml:id="u-49.3" who="#MarianNoga">Nie chcę zaczynać dyskusji dotyczącej stopni naukowych w szkolnictwie wyższym artystycznym. Są tam odpowiedniki stopni doktora habilitowanego czy doktora stosowanych w zwykłym szkolnictwie wyższym. Opowiada im to, co się nazywa pierwszym czy drugim stopniem. Ale co społeczeństwu polskiemu mówi wykształcenie, powiedzmy, pierwszego czy drugiego stopnia?</u>
<u xml:id="u-49.4" who="#komentarz">(Marszałek Alicja Grześkowiak: Panie Senatorze, czas.)</u>
<u xml:id="u-49.5" who="#MarianNoga">Jeszcze dwie refleksje i już kończę. Powtórzę tylko, że nie chcę wprowadzać tych spraw do dyskusji i wyrażam żal, iż mieliśmy szansę stworzyć porządne prawo o szkolnictwie wyższym, a nie zrobiliśmy tego. Podobno w biurku ministra, a właściwie nie podobno, ale na pewno, leży gotowy projekt kompleksowej ustawy.</u>
<u xml:id="u-49.6" who="#MarianNoga">Druga sprawa dotyczy jawności płac rektorów i prorektorów. Chciałbym powiedzieć, że w zasadzie dobrze by się stało, gdyby je ujawniono, bo wtedy niejeden mógłby nad nimi zapłakać. Dlatego sądzę, że to bardzo dobra myśl, bardzo fajny pomysł, zwłaszcza że one nie są tajemnicą. Jeśli rektor jest profesorem zwyczajnym, to maksymalnie może zarabiać 4 tysiące 590 zł. Tyle, i na tym koniec. Rektorowi płacę wyznacza bowiem minister, a tak właśnie był on łaskaw określić górną granicę widełek. Jeśli zaś rektor nie jest profesorem zwyczajnym, to nie będzie otrzymywał tej kwoty, ale odpowiednio niższą, w zależności od tego, jaki ma stopień naukowy. No i jest jeszcze dodatek, który minister daje rektorowi. Jego wysokość zależy od tego, w jakiej kategorii jest szkoła: w pierwszej, drugiej czy trzeciej. To jest kwota, powiedzmy, między 2,5 tysiąca a 3,5 tysiąca zł. I to już wszystko. Można to ujawnić, żaden problem. Tylko że jeśli nie ujawnia się płac osób zajmujących szereg innych stanowisk, a właściwie w Polsce praktycznie żadnych, to nagle wpisanie do ustawy jawności płac rektorów i prorektorów zawiera taką oto nutkę - ileż to oni muszą zarabiać, że aż trzeba było taki zapis umieścić w ustawie. I z tego tylko powodu poprę poprawkę pana senatora Suchańskiego w sprawie skreślenia tego zapisu.</u>
<u xml:id="u-49.7" who="#MarianNoga">I sprawa ostatnia, dotycząca akredytacji.</u>
<u xml:id="u-49.8" who="#MarianNoga">Szanowna Izbo! Wysoka Izbo! Tu problem polega na tym, że w zapisach ustawy mówi się, iż minister właściwy do spraw szkolnictwa wyższego czy minister edukacji określi w rozporządzeniu wszelkie warunki funkcjonowania komisji akredytacyjnej, także te dotyczące kierunków studiów etc., etc. Chcę jednak powiedzieć, że nie ma tu tego, co najważniejsze. Jeżeli bowiem mówi się, że minister określi liczbę studentów, jaka ma przypadać na jednego profesora, a nie mówi się, w ilu miejscach będzie on zaliczany do konkretnego kierunku studiów, to oznacza, że ten przysłowiowy kolejowy profesor, który pracuje, no nie wiem, w siedemnastu miejscach - opowiadał kiedyś o takim przypadku pan minister Zdrada - będzie się niejako liczył wszędzie. I on się nawet w osiemnastym zatrudni, żeby tylko współczynnik studentów przypadających na jednego profesora w danej szkole wypadł dobrze. A szkoła już mu zapłaci za kolejne stanowisko. I o takiej sytuacji nie ma tu mowy. Domyślam się, że minister będzie nad tym jakoś czuwał, będzie jakoś panował, ale to powinno być określone, a przecież były różne propozycje. Najbardziej skrajna mówiła o wskaźniku jeden plus zero, co miało znaczyć, że liczy się to tylko w podstawowym miejscu pracy, gdzie indziej zaś profesor pracować może, ale nie zalicza się go do obsady danego kierunku. No a dalsze propozycje, to już możecie sobie państwo mnożyć. Jeden plus jeden oznacza, że liczy się w podstawowym miejscu pracy i jeszcze tylko w jednej szkole, co wydaje się logiczne. Można by to było jeszcze rozszerzyć do, powiedzmy, jeden plus dwa - ale to już chyba byłoby za dużo. Wydaje mi się, że ten problem niejako kładzie się cieniem na tej całej sprawie komisji akredytacyjnej. Chyba że minister ma tego świadomość i w jakiś sposób określi, że to ma być na przykład jeden plus zero czy jeden plus jeden. Wtedy oczywiście te wszystkie artykuły dotyczące komisji akredytacyjnej będą celowe. W innym przypadku naprawdę niepotrzebnie byśmy to uchwalali. Dziękuję bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-50">
<u xml:id="u-50.0" who="#AlicjaGrześkowiak">Dziękuję bardzo, Panie Senatorze.</u>
<u xml:id="u-50.1" who="#AlicjaGrześkowiak">O zabranie głosu proszę pana senatora Kruszewskiego.</u>
</div>
<div xml:id="div-51">
<u xml:id="u-51.0" who="#ZbigniewKruszewski">Pani Marszałek! Wysoki Senacie!</u>
<u xml:id="u-51.1" who="#ZbigniewKruszewski">Panie Senatorze, Profesorze, Rektorze, sprawa tych godzin, o której pan mówił, dotyczy tak uczelni niepaństwowych, jak i państwowych. I gdyby tak to było sformułowane, wszystko byłoby jasne, natomiast obecnie dalej mamy pewną dyskryminację. Współczesna Polska, w której dane jest nam żyć, nie jest wolna od starych i nowych nierówności. Dla młodych pokoleń dawne polityczne aspekty takiego zróżnicowania będą jednak traciły sens na rzecz pragmatycznego podejścia, które charakteryzuje wiele nowoczesnych społeczeństw. Nowe nierówności będą się wiązały ze zróżnicowanym dostępem do pojawiających się nowych i cenionych pozycji w społecznej strukturze, a także do lepszej, lepiej płatnej pracy i do lepszej jakości życia. Lata transformacji ustrojowej przyniosły istotne zmiany w sektorze edukacji. Zmiany tak rewolucyjne, że zakres modernizacji, jaka miała miejsce, przekroczył zakres zmian świadomościowych, organizacyjnych czy finansowych we wszystkich pozostałych dziedzinach gospodarki narodowej. Przede wszystkim okazało się, że państwowy system szkolnictwa nie jest zdolny do szybkiej adaptacji ani też do wypracowania koncepcji działania w nowych warunkach.</u>
<u xml:id="u-51.2" who="#ZbigniewKruszewski">Ponadto niejako spontanicznie wyrosła nam oferta usług edukacyjnych - elastycznych, zróżnicowanych i działających według praw rynkowych. W końcu okazało się, że na tym dwoistym rynku pojawił się nowy aktor - jest to student, aktywny i wymagający konsument, zdolny do podejmowania racjonalnych i dalekowzrocznych decyzji. Raptowny rozwój szkolnictwa niepaństwowego stał się fenomenalnym dorobkiem naszej transformacji, dorobkiem wyjątkowym, bo praktycznie nieistniejącym w tak szerokiej skali w większości pozostałych krajów idących drogą transformacji ustrojowych. Można powiedzieć, że wyższe szkolnictwo niepaństwowe i rynek edukacyjny stały się najbardziej charakterystycznymi elementami polskiej drogi do nowoczesności. Ten spontaniczny rozwój zupełnie nowej dziedziny gospodarki narodowej przyniósł też szereg zjawisk zdecydowanie negatywnych, zarówno w sensie prawnym, organizacyjnym, jak i moralnym. Przede wszystkim okazało się, że istnienie nominalnie bezpłatnego sektora państwowego szkolnictwa wyższego stało się kapitałem, który padł łupem elit kulturalnych i politycznych skupionych w wielkich miastach, w Warszawie, Łodzi, Krakowie. Czyż nie jest zastraszające, że tylko niecałe 2% młodzieży studiującej bezpłatnie to mieszkańcy wsi? Dostęp do bezpłatnego szkolnictwa wyższego stał się dobrem chronionym, dobrem wartym dodatkowych nakładów finansowych i różnego rodzaju zabiegów.</u>
<u xml:id="u-51.3" who="#ZbigniewKruszewski">Istniejąca już wcześniej szara strefa otaczająca szkolnictwo wyższe, a obejmująca płatne kursy przygotowawcze, korepetycje czy wręcz bezpośrednią korupcję, uległa zapewne rozszerzeniu, więc wielkość indywidualnych nakładów na ten cel też musiała wzrosnąć. A zatem płaci się za bezpłatne wykształcenie! I staje się ono dostępne przede wszystkim dla młodzieży z bogatych domów. Jest to swoista polska parodia. Istnienie państwowej szarej strefy, związanej z finansowaniem kształcenia, i sfery niepaństwowej, gdzie koszty są jawne, jest samo w sobie zjawiskiem patologicznym.</u>
<u xml:id="u-51.4" who="#ZbigniewKruszewski">Pojawienie się szkół niepaństwowych spowodowało także zróżnicowanie jakości instytucji edukacyjnych. W efekcie na rynku powstało wiele przedsięwzięć nieuczciwych, gdzie realna oferta pozostaje w sprzeczności z tą na papierze. Wyłudzanie pieniędzy za produkt bez wartości stało się zjawiskiem, które wymaga regulacji ze strony państwa. Chodzi o profesjonalizację sektora szkolnictwa niepaństwowego, ale również państwowego.</u>
<u xml:id="u-51.5" who="#ZbigniewKruszewski">W roku 2000 na studiach w całym kraju było około milion czterysta tysięcy studentów, z czego czterysta sześć tysięcy studiowało w szkołach niepaństwowych, siedemset tysięcy w szkołach państwowych na studiach zaocznych i wieczorowych, a więc płatnych, zaś pozostałe około trzysta tysięcy na studiach dziennych bezpłatnych w szkołach państwowych. A więc tylko nieco więcej niż 1/5, czyli około 20% polskich studentów ma dzisiaj możliwość studiowania bez opłaty czesnego. Mimo powstania niepaństwowych szkół nie została zamknięta ani jedna uczelnia państwowa. Nie przybyło też ani jednego bezrobotnego. Profesor Misztal w książce pod tytułem „Prywatyzacja szkolnictwa wyższego w Polsce” pisze: „W dziesięć lat po rozpoczęciu procesów transformacyjnych w Polsce utrzymuje się szczególna sytuacja. Prywatyzacja i restrukturyzacja przemysłu, która odbywa się drogą demontażu istniejących makrostruktur, powoduje zwiększające się bezrobocie i skądinąd przyczynia się do zwiększenia popytu na usługi edukacyjne. Jest to uznawane za normalny proces zmiany, podczas gdy prywatyzacja wyższego wykształcenia, która nie powoduje tych wszystkich negatywnych efektów, jest uznawana za patologię zmian. Państwo broni swojej monopolistycznej pozycji, która w przeszłości doprowadziła do niedostatku podaży wykształcenia, a równocześnie administracja państwowa poprzez centralizację i interwencjonizm decyzji w dziedzinie wykształcenia powoduje, że te spontaniczne rynkowe procesy, które faktycznie mogłyby mieć demokratyzujący wpływ na całą gospodarkę, są skrępowane”. Koniec cytatu.</u>
<u xml:id="u-51.6" who="#ZbigniewKruszewski">Wysoki Senacie! W tej sytuacji szkolnictwo wyższe wymaga całościowej reformy. Niespójność rozwiązań prawnych odnoszących się do tej jakże ważnej dziedziny, brak możliwości realizacji uprawnień nadzorczych czy też właścicielskich w odniesieniu do uczelni państwowych ze strony MEN, nierówność praw uczelni państwowych i niepaństwowych, nie mówiąc o systemie wynagradzania, powodują, iż według wszystkich zainteresowanych potrzeba zmian jest oczywista. Kierunek owych zmian zależny jest jednak od punktu widzenia, a to już powoduje różnice, gdyż każdy patrzy przez pryzmat określonych interesów. Przeprowadzenie tego rodzaju reformy wymaga zaś wizji całościowej, oglądu całego szkolnictwa wyższego. W ostatnich latach MEN wielokrotnie podejmowało próby takiej reformy, powstało wiele projektów ustaw, które jednak spotykały się ze sprzeciwem środowiska. Ministerstwo nie dało za wygraną, niejako rzutem na taśmę postanowiło dokonać pewnych zmian przez cząstkową nowelizację ustawy. Ta kadłubkowa nowelizacja została wprowadzona na tak zwaną szybką ścieżkę legislacyjną, po to by zaskoczyć, by wiele spraw mogło pozostać niedopowiedzianych, by umocnić monopol państwa i zdusić transformację szkolnictwa wyższego. Abym nie był posądzony o nieczyste zamiary, w tym miejscu zacytuję profesora Jacka Majchrowskiego z Uniwersytetu Jagiellońskiego.</u>
<u xml:id="u-51.7" who="#ZbigniewKruszewski">„Zasadniczą część proponowanych rozwiązań podporządkowano niewyrażonej wprost w nowelizacji dążności do maksymalnego ograniczenia działalności szkół niepaństwowych. Kwestia ta pojawia się z uporem godnym lepszej sprawy we wszystkich poprzednich projektach zmiany ustawy. A i obecnie, jak się wydaje, pod naciskiem uczelni państwowych, usiłuje się przemycić rozwiązania prowadzące w prostej linii do likwidacji szkolnictwa niepaństwowego bądź przynajmniej jego zmarginalizowania, przez sprowadzenie go do czegoś na kształt szkół pomaturalnych. U podłoża leży niewątpliwie kwestia rywalizacji i konkurencyjności. Dobrze jest głosić hasła o konieczności konkurencji, wolności badań czy swobody wyboru miejsca pracy w sytuacji, gdy ich realizacja wydaje się odległa, by nie powiedzieć abstrakcyjna. Jednak w momencie gdy pojawia się rzeczywista konkurencja, oferująca lepsze programy i warunki studiów, bardziej przyjaznych wykładowców, szkolnictwo państwowe zaczyna czuć się zagrożone. Uczelnie, nawet te największe i najlepsze, zaczynają czuć się niepewnie, mając pod bokiem istniejącą kilka lat lub nawet kilka miesięcy, nową placówkę”. Koniec cytatu.</u>
<u xml:id="u-51.8" who="#ZbigniewKruszewski">Świadczą o tym działania nawet renomowanych uczelni. Otwierają one nielegalne punkty konsultacyjne, oferujące studia płatne, wieczorowe i zaoczne, czego nie przewiduje ustawa o szkolnictwie wyższym. Ale czyni to uczelnia państwowa, więc wszystko jest w porządku.</u>
<u xml:id="u-51.9" who="#komentarz">(Przewodnictwo obrad obejmuje wicemarszałek Marcin Tyrna)</u>
<u xml:id="u-51.10" who="#ZbigniewKruszewski">Panie Marszałku! Wysoki Senacie! Na koniec chciałbym wnieść poprawki, które może choć w części złagodzą restrykcyjność tej ustawy dla szkolnictwa wyższego niepaństwowego.</u>
<u xml:id="u-51.11" who="#ZbigniewKruszewski">W art. 1 pkcie 2, dotyczącym art. 4a ust. 2 pktu 1, proponuję skreślić słowa „a także proporcje tych pracowników do liczby studentów na danym kierunku studiów”. Pozostawienie tego zapisu zrodzi co najmniej dwa niebezpieczne zjawiska. Po pierwsze, minister w drodze rozporządzenia ustalać będzie współczynniki całkowicie dowolnie, żeby nie powiedzieć, że według własnego widzimisię, i dla jednego kierunku przyjmie współczynnik 1 do 50, dla drugiego - 1 do 100, a dla trzeciego - 1 do 200, tak je kształtując, by w ustalonych arbitralnie proporcjach zmieściły się wyłącznie uczelnie państwowe. Jest to najprostsza droga do ograniczenia naboru na studia, likwidacji poszczególnych kierunków, zwłaszcza na uczelniach niepaństwowych, a w niektórych przypadkach likwidacji uczelni w ogóle i to na drodze pozostającej poza wszelką kontrolą. Po drugie, wymusi to konieczność podwyższenia czesnego o około 25–30% i wielu studentów będzie musiało zrezygnować ze studiów.</u>
<u xml:id="u-51.12" who="#ZbigniewKruszewski">Proponuję również art. 4b ust. 4 nadać nowe brzmienie: „Minister właściwy do spraw szkolnictwa wyższego podejmie stosowną decyzję w przypadku negatywnej oceny kształcenia dokonanej przez Państwową Komisję Akredytacyjną”. Komisja jest organem opiniującym i jako taki winna wydawać opinie. Obecny zapis stanowi zaś o przymuszaniu ministra do wydania określonej decyzji, pozostawiając jednocześnie nieczysty jej obraz. Była o tym mowa na posiedzeniu Komisji Nauki i Edukacji Narodowej.</u>
<u xml:id="u-51.13" who="#ZbigniewKruszewski">Dziękuję bardzo, Panie Marszałku, przekazuję poprawki.</u>
</div>
<div xml:id="div-52">
<u xml:id="u-52.0" who="#MarcinTyrna">Dziękuję, Panie Senatorze.</u>
<u xml:id="u-52.1" who="#MarcinTyrna">Informuję, że lista mówców została wyczerpana.</u>
<u xml:id="u-52.2" who="#MarcinTyrna">Chciałbym zapytać, czy ktoś z państwa senatorów pragnie jeszcze zabrać głos.</u>
<u xml:id="u-52.3" who="#MarcinTyrna">Informuję, że w dyskusji wnioski o charakterze legislacyjnym na piśmie złożyli: pan senator Suchański, pan senator Tomaszek i pan senator Kruszewski.</u>
<u xml:id="u-52.4" who="#MarcinTyrna">Zgodnie z art. 52 ust. 2 Regulaminu Senatu zamykam dyskusję.</u>
<u xml:id="u-52.5" who="#MarcinTyrna">Chciałem zapytać pana ministra, czy chciałby zabrać głos i ustosunkować się do przedstawionych wniosków.</u>
<u xml:id="u-52.6" who="#MarcinTyrna">Proszę bardzo, Panie Ministrze.</u>
</div>
<div xml:id="div-53">
<u xml:id="u-53.0" who="#JerzyZdrada">Panie Marszałku! Wysoki Senacie!</u>
<u xml:id="u-53.1" who="#JerzyZdrada">W związku z zarzutami, które się pojawiły, zwłaszcza w wypowiedzi pana senatora Kruszewskiego, chciałbym stanowczo raz jeszcze stwierdzić, że ustawa nie dyskryminuje uczelni niepublicznych. Taki zarzut pojawia się od czasu do czasu w środkach masowego przekazu - cytował zresztą pan rektor tę złą, w moim przekonaniu, publicystykę, nieuprawnioną, zadziwiającą, zwłaszcza jeśli chodzi o wypowiedź jednego z moich krakowskich kolegów, który nie dalej jak kilka miesięcy temu otrzymał zezwolenie na utworzenie szkoły niepublicznej.</u>
<u xml:id="u-53.2" who="#JerzyZdrada">Najlepszym dowodem prawidłowości przeprowadzanej procedury uzyskiwania zgody jest to, że w ciągu ostatnich ośmiu i pół roku powstały dwieście cztery niepubliczne uczelnie. W tych uczelniach kształci się ponad pięćset tysięcy studentów. A kiedyś nie było tego rodzaju szkół. I jak tu mówić o dyskryminacji?</u>
<u xml:id="u-53.3" who="#JerzyZdrada">W ciągu ostatnich kilku lat, kiedy to ja odpowiadałem za szkolnictwo wyższe, powstało ponad sześćdziesiąt takich uczelni. To najlepszy dowód, że wiele z postawionych tu zarzutów wynika z nieporozumienia i ma charakter niejako ognia zaporowego przed jakąkolwiek zmianą w zakresie szkolnictwa wyższego. Bo jak inaczej traktować pewne informacje, na przykład z książki Misztala, którą pan senator cytował, gdzie są podane zupełnie nieprawdziwe dane, nieprzystające do powszechnie znanych danych statystycznych. Otóż pod koniec zeszłego roku, to jest w dniu 31 grudnia, w naszych szkołach wyższych kształciło się milion pięćset siedemdziesiąt trzy tysiące studentów. W 1990 r. wszystkich studentów było niespełna trzysta dziewięćdziesiąt tysięcy, z tego około osiemdziesiąt tysięcy to byli studenci zaoczni. W tej liczbie trzystu dziewięćdziesięciu tysięcy ujęci zostali studenci uczelni niepublicznych, takich jak Katolicki Uniwersytet Lubelski oraz Papieska Akademia Teologiczna.</u>
<u xml:id="u-53.4" who="#JerzyZdrada">Oczywiście to prawda, że uczelnie niepubliczne się rozwinęły. Jest ich dwieście sześć i kształcą ponad pięćset tysięcy studentów. Ale w uczelniach publicznych na studiach dziennych, a więc bezpłatnych, kształci się sześćset pięćdziesiąt tysięcy studentów, podczas gdy w 1990 r. było ich około trzystu dwudziestu tysięcy. A więc mamy wzrost o 210% i to nie jest trzysta tysięcy, jak powiedział pan senator. Błędna jest również liczba studiujących mieszkańców wsi. Przede wszystkim nie bada się tego, to znaczy, w różnego rodzaju ankietach na studia nie ma obowiązku podawania pochodzenia społecznego, jak to było kiedyś. Ośrodek profesora Białeckiego z Uniwersytetu Warszawskiego, badający problemy edukacyjne, w jednej z ekspertyz pod koniec zeszłego roku przedstawił informację, iż wielkość określająca liczbę osób, które studiują na uniwersytetach i w przeprowadzonych badaniach zadeklarowały, że ich ojcowie zatrudnieni są bezpośrednio w rolnictwie, czyli mówiąc krótko są chłopami siedzącymi na roli i to jest ich główne zatrudnienie, sięgała ponad 8%. A więc gdzież tu mówić o 2%? Pojawiało się też stwierdzenie, że 1% społeczności akademickiej, studentów, jest pochodzenia wiejskiego. To nieprawda, nieprawda chociażby z tego względu, że każdy, kto obserwuje zmiany, jakie się dokonują na mapie Polski, wie dobrze, iż coś, co się nazywa obszarem wiejskim, ma bardzo zróżnicowany skład społeczny. I to zróżnicowanie będzie się zresztą pogłębiało, bo taka jest tendencja, zwłaszcza wokół dużych aglomeracji miejskich, także akademickich.</u>
<u xml:id="u-53.5" who="#JerzyZdrada">Wobec tego pewne dane, upowszechniane szczególnie w publicystyce, która z takich czy innych względów chce być bardziej drapieżna, są po prostu nieprawdziwe. Państwowy system szkolnictwa nie jest zdolny do elastyczności? No, proszę mi powiedzieć, który sektor gospodarki rozwinął się w taki sposób, żeby liczba trzystu dziewięćdziesięciu tysięcy zatrudnionych nauczycieli akademickich i kształcących się studentów wzrosła obecnie do ponad miliona. To jest państwowe szkolnictwo wyższe, zarówno dzienne, które jest podstawową formą kształcenia i które, jak powiedziałem, ma około sześciuset pięćdziesięciu tysięcy studentów, oraz szkolnictwo zaoczne, które kształci ponad czterysta tysięcy studentów, w większości zresztą na uniwersytetach. Generalnie w państwowym szkolnictwie wyższym przeważają studia w systemie dziennym.</u>
<u xml:id="u-53.6" who="#JerzyZdrada">Zgadzam się jednak z uwagami pana senatora, że w tym żywiołowym rozwoju szkolnictwa publicznego i niepublicznego występują pewne fakty, które muszą powodować konieczność ingerencji i tworzenia instytucji czuwających nad jakością kształcenia. Jest to dla nas priorytet, o znaczeniu i krajowym, i międzynarodowym - stąd Państwowa Komisja Akredytacyjna.</u>
<u xml:id="u-53.7" who="#JerzyZdrada">Ustanowienie Państwowej Komisji Akredytacyjnej jest w moim przekonaniu najlepszym dowodem, że nie ma mowy o monopolu. Jest to jedna komisja, która będzie wyłaniana przez środowiska akademickie w wyniku odpowiednich procedur i która będzie stosowała jednakowe kryteria oceny zarówno dla szkół publicznych, jak i niepublicznych.</u>
<u xml:id="u-53.8" who="#JerzyZdrada">Nie obawiam się zarzutów, że przyszły minister edukacji będzie mógł dowolnie, według zasad określanych jego złą wolą, oznaczać limity wynagrodzeń czy wpływać na czesne. Nie obawiam się tego, gdyż jest przecież nadzór dwóch ciał akademickich, Rady Głównej Szkolnictwa Wyższego nad polityką edukacyjną oraz Państwowej Komisji Akredytacyjnej nad stanowieniem decyzji ministerialnych. Nadzór i udział tych ciał jest w moim przekonaniu dobrą gwarancją, nie mówiąc już o najrozmaitszych stowarzyszeniach rektorów, założycieli uczelni zarówno publicznych, jak i niepublicznych, którzy przecież z ogromną uwagą przyglądają się polityce edukacyjnej państwa. I jak sądzę, nie zrezygnują ze swojej roli.</u>
<u xml:id="u-53.9" who="#JerzyZdrada">Wobec tego chciałbym jeszcze raz powiedzieć i przekonać panów senatorów, Wysoki Senat, że w tej propozycji ustawowej, podobnie zresztą, jak w całym prawie o szkolnictwie wyższym, które przygotowaliśmy, nie ma tendencji do zaskakiwania środowiska akademickiego, nie ma tendencji do dyskryminowania kogokolwiek. Faktem jest, że nie udało nam się ustanowić całościowego, dużego prawa o szkolnictwie wyższym. Będzie to zadanie dla przyszłego parlamentu, ale będzie ono wykonywane w warunkach, w których będą już ustanowione, z wielkim pożytkiem dla naszego szkolnictwa wyższego, pewne instytucje, jeśli Wysoki Senat przyjmie tę ustawę, oraz będą ustanowione pewne zasady wynagradzania.</u>
<u xml:id="u-53.10" who="#JerzyZdrada">Co do spraw szczegółowych, to jawność płac wpisana w tę ustawę jest konsekwencją tego, że uchylamy przepisy dotyczące szkolnictwa wyższego z tak zwanej ustawy kominowej, art. 5 uchyla ją w stosunku do szkół wyższych. W związku z tym, że w tak zwanej ustawie kominowej - proszę wybaczyć ten eufemizm - były przewidziane odpowiednie procedury mówiące o jawności informacji o wynagrodzeniach, siłą rzeczy w naszym projekcie pojawił się ten postulat. Nie sądzę, żeby to czymkolwiek groziło. Uważam, że w państwie demokratycznym w stosunku do takich instytucji jak szkoły wyższe jest to postanowienie słuszne, trafne i prosiłbym o utrzymanie tego przepisu.</u>
<u xml:id="u-53.11" who="#JerzyZdrada">Jeśli chodzi natomiast o inne, dodatkowe zatrudnienie, to myśmy proponowali pewne rozwiązania, ale nie zostały one przyjęte. Każda próba racjonalizacji zatrudnienia w szkolnictwie wyższym, a zwłaszcza odpowiedniego nadzoru nad zatrudnieniem nauczycieli akademickich w państwowych uczelniach, ma swoje uzasadnienie zarówno w jakości kształcenia, jak i konieczności uprawiania nauki oraz dbaniu o rozwój kadr naukowych.</u>
<u xml:id="u-53.12" who="#JerzyZdrada">Jeśli chodzi o wybór rektora, to jak powiedziałem poprzednio, w naszym projekcie była czteroletnia kadencja. Pięcioletnia wydaje nam się zbyt długa, czteroletnia wydawała nam się rozsądna ze wszystkich względów, o których mówiłem w poprzedniej swojej wypowiedzi. Dziękuję bardzo, Panie Marszałku.</u>
</div>
<div xml:id="div-54">
<u xml:id="u-54.0" who="#MarcinTyrna">Dziękuję bardzo, Panie Ministrze.</u>
<u xml:id="u-54.1" who="#MarcinTyrna">Dyskusja jest zamknięta, tak że już...</u>
<u xml:id="u-54.2" who="#MarcinTyrna">Wysoki Senacie! Ponieważ w trakcie dyskusji zostały zgłoszone wnioski o charakterze legislacyjnym, zgodnie z art. 52 ust. 2 Regulaminu Senatu proszę Komisję Nauki i Edukacji Narodowej o ustosunkowanie się do przedstawionych w toku debaty nad tym punktem wniosków i przygotowanie sprawozdania w tej sprawie.</u>
<u xml:id="u-54.3" who="#MarcinTyrna">Informuję, że głosowanie w sprawie ustawy o zmianie ustawy o szkolnictwie wyższym, ustawy o wyższych szkołach zawodowych oraz o zmianie niektórych innych ustaw zostanie przeprowadzone po przedstawieniu przez komisję sprawozdania, najprawdopodobniej dzisiaj w godzinach wieczornych.</u>
<u xml:id="u-54.4" who="#MarcinTyrna">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu drugiego porządku obrad::b stanowisko Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o dyscyplinie wojskowej oraz niektórych innych ustaw.</u>
<u xml:id="u-54.5" who="#MarcinTyrna">Przypominam, że rozpatrywana ustawa została uchwalona przez Sejm na sto jedenastym posiedzeniu w dniu 22 czerwca 2001 r. Do Senatu została przekazana w dniu 22 czerwca 2001 r. Marszałek Senatu w dniu 25 czerwca 2001 r., zgodnie z art. 68 ust. 1 Regulaminu Senatu, skierowała ją do Komisji Obrony Narodowej. Komisja po rozpatrzeniu ustawy przygotowała swoje sprawozdanie w tej sprawie.</u>
<u xml:id="u-54.6" who="#MarcinTyrna">Przypominam ponadto, że tekst ustawy jest zawarty w druku nr 680, natomiast sprawozdanie komisji w druku nr 680A.</u>
<u xml:id="u-54.7" who="#MarcinTyrna">Obecnie proszę sprawozdawcę Komisji Obrony Narodowej senatora Andrzeja Ostoję-Owsianego o zabranie głosu i przedstawienie sprawozdania komisji w sprawie rozpatrywanej ustawy.</u>
</div>
<div xml:id="div-55">
<u xml:id="u-55.0" who="#AndrzejOstojaOwsiany">Panie Marszałku! Wysoki Senacie!</u>
<u xml:id="u-55.1" who="#AndrzejOstojaOwsiany">Mam zaszczyt przedstawić sprawozdanie Komisji Obrony Narodowej o uchwalonej przez Sejm w dniu 22 czerwca 2001 r. ustawie o zmianie ustawy o dyscyplinie wojskowej oraz niektórych innych ustaw. Marszałek Senatu dnia 25 czerwca 2001 r. skierowała ustawę do Komisji Obrony Narodowej. Komisja rozpatrzyła ustawę na posiedzeniu w dniu 3 lipca 2001 r.</u>
<u xml:id="u-55.2" who="#AndrzejOstojaOwsiany">Komisja wprowadziła poprawki, które są zawarte w druku 680A, i wnosi, ażeby Wysoki Senat raczył uchwalić załączony projekt ustawy.</u>
<u xml:id="u-55.3" who="#AndrzejOstojaOwsiany">Chciałbym powiedzieć, że armia bez dyscypliny jest armią bardzo słabą. To się odnosi do wszystkich armii na przestrzeni dziejów, od kiedy tylko te armie powstały. Podstawą armii jest dyscyplina. Oczywiście liczy się również wychowanie i inne elementy, ale podstawową sprawą pozostaje jednak dyscyplina.</u>
<u xml:id="u-55.4" who="#AndrzejOstojaOwsiany">Trzeba powiedzieć, że w naszej armii ta kwestia przedstawia się raczej niedobrze, dlatego też Komisja Obrony Narodowej z radością powitała zmiany, które zostały wprowadzone w ustawie z dnia 4 września 1997 r. o dyscyplinie wojskowej. Ustawa ta bowiem w sposób zbyt sformalizowany podchodziła do spraw dyscypliny. Stosowano w tym przedmiocie przepisy kodeksu postępowania karnego, co powodowało bardzo znaczne wydłużenie rozpatrywania spraw dyscyplinarnych. I bardzo często dochodziło do takich sytuacji, że postępowanie dyscyplinarne nie zostawało jeszcze ukończone, a żołnierz przestawał odbywać służbę wojskową, przechodził do cywila i cała sprawa oczywiście przestawała istnieć. Podważało to w sposób zasadniczy podstawy dyscypliny w wojsku. Trzeba powiedzieć, że ten projekt ustawy, który mamy przed sobą, zmierza do wyeliminowania tych niedogodności.</u>
<u xml:id="u-55.5" who="#AndrzejOstojaOwsiany">Chciałbym zwrócić uwagę - zwracała na to uwagę i komisja - na trzy podstawowe aspekty.</u>
<u xml:id="u-55.6" who="#AndrzejOstojaOwsiany">Przede wszystkim nadano w nowym przepisie uprawnienia dyscyplinarne każdemu dowódcy od szczebla dowódcy plutonu wzwyż. Jest to bardzo ważna zmiana. Dotychczas uprawnienia dyscyplinarne mieli ci dowódcy plutonów, którzy byli oficerami, a inni takich uprawnień nie posiadali. Ale w Wojsku Polskim bardzo wielu dowódców plutonów to chorążowie, powstawała zatem sytuacja daleko idącej nierówności. W tej chwili, bez względu na posiadany stopień wojskowy, każdy dowódca plutonu będzie miał uprawnienia dyscyplinarne, co oczywiście wzmacnia autorytet bezpośrednich przełożonych. Ponadto bezpośredni przełożony - każdy, kto był w wojsku, to wie - ten dowódca plutonu właśnie, najlepiej zna swoich żołnierzy, najlepiej potrafi na nich oddziaływać i najlepiej będzie wiedział, jaką karę dyscyplinarną dostosować do poszczególnego przewinienia.</u>
<u xml:id="u-55.7" who="#AndrzejOstojaOwsiany">Drugim bardzo ważnym elementem ustawy jest jej uproszczenie i odformalizowanie procedury dyscyplinarnej. Tak jak już powiedziałem, zrezygnowano z zapisów kodeksu postępowania karnego, z przepisów, które dotyczą przestępstw - przewinienie dyscyplinarne nie jest przecież przestępstwem w rozumieniu prawa karnego - w związku z czym nastąpiło zasadnicze uproszczenie i przyśpieszenie całej procedury postępowania dyscyplinarnego. Jak już mówiłem, ta służba staje się coraz krótsza. I nie trzeba w tej chwili prowadzić na przykład postępowania wyjaśniającego w sprawach zupełnie oczywistych, gdy okoliczności przewinienia i wina żołnierza nie budzą najmniejszych wątpliwości.</u>
<u xml:id="u-55.8" who="#AndrzejOstojaOwsiany">Bardzo istotnym przepisem jest również wprowadzenie możliwości szybkiego reagowania na ten stan, w którym przewinienia dyscyplinarne popełniane są przez żołnierzy najczęściej, to znaczy stan nietrzeźwości. Niestety, przykra prawda jest taka, że zdarzają się, i to nie tak rzadko, przypadki, kiedy mamy do czynienia z nietrzeźwym żołnierzem i on w tym stanie popełnia przewinienia dyscyplinarne. W tej chwili mamy możliwość szybkiego izolowania pijanego żołnierza i osadzenia do w izbie zatrzymań do czasu wytrzeźwienia.</u>
<u xml:id="u-55.9" who="#AndrzejOstojaOwsiany">Zmian jest bardzo wiele, chyba przeszło siedemdziesiąt sześć, dokładne ich omówienie zajęłoby zbyt dużo czasu. Chodzi mi tutaj tylko o to, żeby wskazać te generalne i dobre założenia nowo przyjmowanych przepisów.</u>
<u xml:id="u-55.10" who="#AndrzejOstojaOwsiany">Komisja na swoim posiedzeniu przyjęła kilka poprawek - tych poprawek jest w sumie dwanaście - zaproponowanych przez Ministerstwo Obrony Narodowej. W zasadzie w stosunku do poprawek przyjętych przez komisję, z wyjątkiem jednej, nie było zastrzeżeń, zostały one przyjęte jednogłośnie. Zastrzeżenia zgłosił tylko senator Pietrzak do przepisu, który mówi, że w odniesieniu do oficerów zawodowych wyznaczenie na niższe stanowisko służbowe może nastąpić wyłącznie wtedy, gdy jest to stanowisko służbowe o stopniu etatowym bezpośrednio niższym od dotychczas zajmowanego i nie niższym od stopnia wojskowego posiadanego przez oficera. Pan senator Pietrzak, wyczerpująco uzasadniając swoje stanowisko, złożył poprawkę, ale nie mógł przeforsować swego zdania, dlatego że był tylko jeden. W poprawce tej stwierdza się, iż do dnia 31 grudnia 2003 r. nie stosuje się przepisu art. 36 ust. 5 ustawy z dnia 30 czerwca 1970 r. o służbie wojskowej żołnierzy zawodowych w stosunku do tych oficerów zawodowych, którzy wyrazili pisemną zgodę na wyznaczenie ich na stanowisko, którego stopień etatowy jest równy lub niższy od stopnia wojskowego posiadanego przez oficera. I to w zasadzie było jedno jedyne zastrzeżenie. Poprawki zostały przyjęte przez komisję stosunkiem głosów 6:1. Dziękuję bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-56">
<u xml:id="u-56.0" who="#MarcinTyrna">Dziękuję bardzo, Panie Senatorze.</u>
<u xml:id="u-56.1" who="#MarcinTyrna">Chciałem zapytać, czy zgodnie z art. 44 ust. 5 Regulaminu Senatu ktoś z państwa senatorów chciałby skierować z miejsca trwające nie dłużej niż jedną minutę zapytania do senatora sprawozdawcy.</u>
<u xml:id="u-56.2" who="#MarcinTyrna">Senator Pietrzak, proszę bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-57">
<u xml:id="u-57.0" who="#WiesławPietrzak">Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-57.1" who="#WiesławPietrzak">Panie Senatorze, co się stało? Bo dwa tygodnie temu rozpatrywaliśmy tę kontrowersyjną sprawę, o której pan senator był uprzejmy poinformować. Dwa tygodnie temu stanowisko zarówno większości komisji, jak i większości w Senacie było takie, aby przyjąć w ustawach dotyczących przebudowy, restrukturyzacji oraz finansowania sił zbrojnych ten art. 13 w niezmienionej wersji. Były wtedy trzy wersje różnych poprawek, różnych rozwiązań, pana senatora Kuczyńskiego, pana senatora Janowskiego i moja. I wówczas, przy dużym wpływie ministra obrony narodowej, wszystkie te poprawki zostały odrzucone. Co się stało w międzyczasie przez te dwa tygodnie, że w tej chwili diametralnie zmieniono zdanie i poprawia się ten przepis tak raptownie, w całkiem innej ustawie i w innych okolicznościach, jak gdyby od kuchni?</u>
</div>
<div xml:id="div-58">
<u xml:id="u-58.0" who="#MarcinTyrna">Dziękuję bardzo, Panie Senatorze.</u>
<u xml:id="u-58.1" who="#MarcinTyrna">Pytanie, jak myślę, jest trudne, ale proszę bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-59">
<u xml:id="u-59.0" who="#AndrzejOstojaOwsiany">Dziękuję, Panie Marszałku.</u>
<u xml:id="u-59.1" who="#AndrzejOstojaOwsiany">Powiem wręcz, że ja na pytanie pana senatora nie jestem w stanie odpowiedzieć, dlatego że nie są mi znane żadne przyczyny, dla których komisja w dniu wczorajszym zajęła akurat takie stanowisko, jakie zajęła. Po prostu zostaliśmy przekonani do takiego stanowiska i dlatego komisja głosowała w taki sposób. A co się stało w międzyczasie? Ja nic na ten temat nie mogę powiedzieć, bo nie były prowadzone ze mną żadne rozmowy. Po prostu Ministerstwo Obrony Narodowej w dniu wczorajszym przekonało nas, mnie osobiście, a także innych członków komisji, do swojego stanowiska.</u>
</div>
<div xml:id="div-60">
<u xml:id="u-60.0" who="#MarcinTyrna">Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-60.1" who="#MarcinTyrna">Czy są jeszcze pytania do pana senatora sprawozdawcy? Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-60.2" who="#MarcinTyrna">Dziękuję, Panie Senatorze.</u>
<u xml:id="u-60.3" who="#MarcinTyrna">Przypominam, że rozpatrywana ustawa była pilnym rządowym projektem ustawy. Do reprezentowania stanowiska rządu w toku prac parlamentarnych został upoważniony minister obrony narodowej.</u>
<u xml:id="u-60.4" who="#MarcinTyrna">Witam na naszym posiedzeniu podsekretarz stanu, panią Jadwigę Zakrzewską.</u>
<u xml:id="u-60.5" who="#MarcinTyrna">Zgodnie z art. 50 Regulaminu Senatu chciałbym zapytać panią minister, czy chce zabrać głos i przedstawić stanowisko rządu w sprawie rozpatrywanej ustawy.</u>
<u xml:id="u-60.6" who="#MarcinTyrna">Proszę bardzo, Pani Minister.</u>
</div>
<div xml:id="div-61">
<u xml:id="u-61.0" who="#JadwigaZakrzewska">Panie Marszałku! Panie i Panowie Senatorowie!</u>
<u xml:id="u-61.1" who="#JadwigaZakrzewska">Na początku chciałabym bardzo serdecznie podziękować senackiej Komisji Obrony Narodowej za zrozumienie dla spraw podnoszonych przez nasz resort. Nasze stanowisko jest jednoznaczne: podtrzymujemy stanowisko senackiej Komisji Obrony Narodowej. Ale chciałabym jeszcze parę zdań, jeśli pan marszałek pozwoli, powiedzieć.</u>
<u xml:id="u-61.2" who="#JadwigaZakrzewska">Panie i Panowie Senatorowie! Od początku, a więc od ogłoszenia w listopadzie 1997 r. w „Dzienniku Ustaw”, nowa ustawa o dyscyplinie wojskowej była w jednostkach wojskowych oceniana bardzo krytycznie. Ustawa funkcjonuje już prawie trzy lata, a upływający czas krytyki tej nie złagodził.</u>
<u xml:id="u-61.3" who="#JadwigaZakrzewska">Ja chciałabym bardzo wyraźnie powiedzieć o trzech sprawach. Po pierwsze, nikt w siłach zbrojnych nie neguje nowoczesnego charakteru i najważniejszych zasad obowiązującej dziś ustawy, wypływających z konstytucyjnych dyrektyw i prawnomiędzynarodowych zobowiązań Polski. Po drugie, kwestionowana jest przede wszystkim procedura postępowania dyscyplinarnego, oceniana jako skomplikowana, bardzo długa, odwzorowująca procedurę karną, niedająca możliwości szybkiej reakcji dyscyplinarnej na przewinienie żołnierza. I po trzecie, te blisko trzy lata nie były okresem straconym. Przełożeni w wojsku z konieczności przeszli intensywny kurs nowego rozumienia prawa i jego stosowania, doceniając ustawowe gwarancje praworządności w sprawach dyscyplinarnych. Jest to nowa jakość, cenna wartość w siłach zbrojnych, a projektowana nowelizacja ustawy niewątpliwie ją utrwali.</u>
<u xml:id="u-61.4" who="#JadwigaZakrzewska">O potrzebie tych zmian w ustawie wielokrotnie mówiliśmy na posiedzeniu sejmowej Komisji Obrony Narodowej. Temu tematowi były poświęcane również posiedzenia podkomisji do spraw problemów społecznych wojska, którym to posiedzeniom miałam zaszczyt i przyjemność przewodniczyć.</u>
<u xml:id="u-61.5" who="#JadwigaZakrzewska">Panie Marszałku! Celem zmian proponowanych w przedłożonym przez rząd projekcie jest takie skorygowanie zasad i sposobów ponoszenia przez żołnierzy odpowiedzialności dyscyplinarnej oraz trybu postępowania w tych sprawach, aby łatwiej i skuteczniej można było dyscyplinę wojskową egzekwować. My tutaj nie proponowaliśmy ani zaostrzenia, ani złagodzenia przepisów prawa dyscyplinarnego, ale przede wszystkim - podkreślam - ich uproszczenie, uporządkowanie i dostosowanie do realiów życia wojskowego. Chodzi więc o właściwą realizację podstawowej zasady, wyrażonej w art. 2 ust. 4 ustawy, która mówi o obowiązku reagowania przez przełożonych na zachowania żołnierzy naruszające dyscyplinę wojskową.</u>
<u xml:id="u-61.6" who="#JadwigaZakrzewska">Jestem przekonana, że projektowana nowelizacja wzmacnia nowoczesny charakter ustawy o dyscyplinie wojskowej, właściwie wkomponowując ją w system norm konstytucyjnych i prawa karnego. Uwzględniając realia służby wojskowej oraz specyfikę relacji służbowych i społecznych w armii, zapewnia obwinionemu prawne i faktyczne możliwości obrony, prawo do korzystania z pomocy obrońcy, a także prawo zaskarżania orzeczenia wydanego w pierwszej instancji.</u>
<u xml:id="u-61.7" who="#JadwigaZakrzewska">Jeszcze raz chciałabym podkreślić, że resort podtrzymuje stanowisko senackiej Komisji Obrony Narodowej.</u>
<u xml:id="u-61.8" who="#JadwigaZakrzewska">Jeśli chodzi o poprawkę szanownego pana senatora Pietrzaka, to chcę wyjaśnić, że nastąpiłaby pewna kolizja proponowanej poprawki z tak zwaną ustawą restrukturyzacyjną, bo oczywiście po tym, gdy pracowaliśmy nad ustawą o dyscyplinie wojskowej, zmieniła się sytuacja. Chodzi o to, że w świetle art. 13 tak zwanej ustawy restrukturyzacyjnej oraz przepisu art. 36 ust. 5 ustawy o służbie wojskowej żołnierzy zawodowych na niższe stanowisko służbowe o stopniu etatowym niższym od stopnia wojskowego posiadanego przez konkretnego oficera można będzie wyznaczyć tylko takiego oficera, który ma już pełną wysługę emerytalną, czyli 75% podstawy. Przepis ten stawia więc w znacznie gorszej sytuacji oficerów młodszych wiekiem, którzy pełnych uprawnień emerytalnych jeszcze nie nabyli. Zachodzi więc nierówność wobec prawa. Propozycja rządowa ma na celu, po pierwsze, likwidację tej nierówności, a po drugie, utrzymanie tempa i zasad restrukturyzacji. Ja bardzo dobrze rozumiem wrażliwość społeczną pana senatora Pietrzaka - sama ją posiadam - ale nie jest to łatwa decyzja. Kierownictwo Ministerstwa Obrony Narodowej czyni wszystko, co realnie może uczynić, aby łagodzić społeczne skutki bardzo trudnego procesu restrukturyzacji.</u>
<u xml:id="u-61.9" who="#JadwigaZakrzewska">Zwracam się więc z uprzejmą prośbą do pań i panów senatorów o przyjęcie stanowiska rządu w tej sprawie. Dziękuję bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-62">
<u xml:id="u-62.0" who="#MarcinTyrna">Dziękuję bardzo, Pani Minister.</u>
<u xml:id="u-62.1" who="#MarcinTyrna">Proszę o pozostanie jeszcze chwilę, albowiem zgodnie z art. 44 ust. 6 Regulaminu Senatu senatorowie mogą zadawać pytania.</u>
<u xml:id="u-62.2" who="#MarcinTyrna">Chciałbym zapytać, czy ktoś z państwa senatorów chce zadać pytanie obecnej tu pani minister.</u>
<u xml:id="u-62.3" who="#MarcinTyrna">Pan senator Pietrzak, proszę bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-63">
<u xml:id="u-63.0" who="#WiesławPietrzak">Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-63.1" who="#WiesławPietrzak">Ja mam cztery pytania, a w zasadzie pięć, ponieważ na to pierwsze częściowo pani minister odpowiedziała, a częściowo nie. Nie chodzi mi o konsekwencje tej poprawki, ale o wykreślenie tego art. 13 i o poprawkę dokonaną w ustawie o służbie żołnierzy zawodowych. Ale to już jest inna sprawa.</u>
<u xml:id="u-63.2" who="#WiesławPietrzak">Mam jednak następujące pytania. Jakie są przyczyny nadania tej ustawie trybu pilnego, mimo że ostatni artykuł mówi o wejściu ustawy w życie dopiero z dniem 1 stycznia 2002 r.? Przecież można było procedować jeszcze nawet przez tydzień, dwa tygodnie, a tu raptem jest tak: wczoraj posiedzenie komisji, dziś wprowadzenie pod obrady, bo rząd projekt określił jako pilny. Co się stało? Co takiego wydarzyło się w wojsku czy w zakresie tej dyscypliny?</u>
<u xml:id="u-63.3" who="#WiesławPietrzak">Drugie pytanie. Jaka jest aktualna ocena dyscypliny w wojsku? Tu już częściowo pan sprawozdawca bardzo delikatnie powiedział, że jest nie najlepiej. Wobec tego, jakie są przyczyny tych ewentualnych słabości dyscypliny w wojsku? W dniu wczorajszym prasa podała zaskakującą wiadomość: statystyczny żołnierz wypija miesięcznie 4 l wódki, chyba 6 l wina i 8 l piwa. Czy pani minister mogłaby ustosunkować się do tego? Jest to bowiem szokująca wiadomość. I czy ministerstwo na tę wiadomość zareaguje? Kto to badał? Na jakiej podstawie prasa to podała? Dziękuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-64">
<u xml:id="u-64.0" who="#MarcinTyrna">Dziękuję bardzo, Panie Senatorze.</u>
<u xml:id="u-64.1" who="#MarcinTyrna">Pani Minister, proszę o udzielenie odpowiedzi.</u>
</div>
<div xml:id="div-65">
<u xml:id="u-65.0" who="#JadwigaZakrzewska">Panie Senatorze! Szanowni Państwo!</u>
<u xml:id="u-65.1" who="#JadwigaZakrzewska">Jeśli chodzi o tryb pilny, to mamy przecież również ustawę o żandarmerii wojskowej, więc to musi być kompatybilne. Tyle mogę powiedzieć. Problematyka dotycząca właściwości żandarmerii wojskowej i wojskowych organów porządkowych, w szczególności uprawnienia w zakresie kontroli przestrzegania dyscypliny wojskowej, w tym zwłaszcza zatrzymania żołnierzy, została zaczerpnięta z projektu ustawy o żandarmerii wojskowej i wojskowych organach porządkowych. Było to konieczne ze względu na możliwość nieuchwalenia przez parlament projektowanej ustawy o żandarmerii wojskowej i wojskowych organach porządkowych. I ta ustawa o zmianie ustawy o dyscyplinie wojskowej oraz niektórych innych ustaw zawiera zasadnicze zmiany przepisów normujących zatrzymanie żołnierzy. Czy to...</u>
<u xml:id="u-65.2" who="#komentarz">(Senator Wiesław Pietrzak: Nie, Pani Minister...)</u>
</div>
<div xml:id="div-66">
<u xml:id="u-66.0" who="#MarcinTyrna">Panie Senatorze, no dobrze, zadał pan pytania, niech pani minister udzieli odpowiedzi, a potem ewentualnie jakieś pytanie uzupełniające...</u>
<u xml:id="u-66.1" who="#MarcinTyrna">Proszę bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-67">
<u xml:id="u-67.0" who="#WiesławPietrzak">Pani Minister, ale to nie ma nic do rzeczy, ponieważ ustawa wejdzie w życie z dniem 1 stycznia 2002 r. Wobec tego nie był potrzebny tryb pilny. No, gdyby ustawa miała wejść w życie w ciągu dwóch tygodni, to ja bym to rozumiał, ale ponieważ ona ma wejść dopiero za pół roku, to nie rozumiem. Dlaczego to tak jest? Przecież można było jeszcze przez miesiąc nad tym pracować, nie trzeba było w takim pośpiechu zbierać komisji. A tak to mamy ustawę oznaczoną gwiazdką - do rozpatrzenia w trybie pilnym. Dziękuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-68">
<u xml:id="u-68.0" who="#MarcinTyrna">Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-68.1" who="#MarcinTyrna">Proszę bardzo, Pani Minister.</u>
</div>
<div xml:id="div-69">
<u xml:id="u-69.0" who="#JadwigaZakrzewska">Panie Senatorze, powiedziałam to, co powiedziałam - tryb jest pilny. Nie mam tu nic więcej do dodania.</u>
<u xml:id="u-69.1" who="#komentarz">(Wicemarszałek Marcin Tyrna: Dziękuję bardzo. Proszę dalej.)</u>
<u xml:id="u-69.2" who="#JadwigaZakrzewska">Co do drugiego pytania, Panie Senatorze, to nasz resort podejmuje różnego rodzaju działania związane z profilaktyką dotyczącą alkoholu, jak również narkomanii. Ostatnio, trzy tygodnie temu, w Ryni zorganizowaliśmy posiedzenie z udziałem rzeczników dyscyplinarnych i dowódców, na którym rozmawialiśmy na ten temat. Zaprosiliśmy na to spotkanie wszystkich dziennikarzy, ale, niestety, pojawił się tylko jeden dziennikarz. Trudno mi więc odnieść się do tego, dlaczego media akurat wczoraj podniosły ten problem. Myślę, że w tym jednym artykule zostały jakby skondensowane różnego rodzaju przewinienia. Nie chciałabym jednak, żeby przeciętny czytelnik odebrał to tak, że w wojsku tylko się pije, gwałci i popełnia różnego rodzaju przestępstwa. Z całą odpowiedzialnością chcę powiedzieć, że ten artykuł w pewnym sensie szkodzi siłom zbrojnym i godzi w honor i godność wielu oficerów, którzy zachowują się godnie. Oczywiście sprawa alkoholizmu, narkomanii i wszelkiego rodzaju patologii dotyka różnych grup społecznych. Teraz mogę tylko z przykrością stwierdzić, że ten artykuł z pewnością zaszkodził opinii o wojsku i, jak powiedziałam, wielu żołnierzy czuje się dotkniętych. Ale to nie oznacza, że nie reagujemy na przypadki drastyczne - podejmujemy wszelkiego rodzaju działania, żeby tym patologiom zapobiegać. W sumie jednak trudno mi powiedzieć, skąd, z jakich źródeł, dziennikarze czerpali takie informacje i dlaczego akurat teraz, w tym czasie, ukazał się ten artykuł. O to musiałby pan senator zapytać panów dziennikarzy. To wszystko, co mam do powiedzenia na ten temat.</u>
</div>
<div xml:id="div-70">
<u xml:id="u-70.0" who="#MarcinTyrna">Dziękuję bardzo, Pani Minister...</u>
</div>
<div xml:id="div-71">
<u xml:id="u-71.0" who="#WiesławPietrzak">Było jeszcze drugie pytanie. Pani minister nie powiedziała, jaka jest aktualna ocena dyscypliny w wojsku i jakie są przyczyny ewentualnych słabości.</u>
</div>
<div xml:id="div-72">
<u xml:id="u-72.0" who="#MarcinTyrna">Proszę bardzo, Pani Minister.</u>
</div>
<div xml:id="div-73">
<u xml:id="u-73.0" who="#JadwigaZakrzewska">Panie Senatorze, ostatnio z mojej inicjatywy odbyło się posiedzenie kierownictwa Ministerstwa Obrony Narodowej dotyczące dyscypliny w wojsku. Na tym posiedzeniu kierownictwa bardzo wnikliwie rozpatrywaliśmy te sprawy na podstawie oceny nastrojów, jak również na podstawie raportu żandarmerii wojskowej. Minister obrony narodowej polecił służbom podległym pewne działania zapobiegające tego rodzaju negatywnym zjawiskom w wojsku.</u>
</div>
<div xml:id="div-74">
<u xml:id="u-74.0" who="#MarcinTyrna">Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-74.1" who="#MarcinTyrna">Pani senator Stokarska.</u>
<u xml:id="u-74.2" who="#MarcinTyrna">Proszę o zadanie pytania.</u>
</div>
<div xml:id="div-75">
<u xml:id="u-75.0" who="#JadwigaStokarska">Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-75.1" who="#JadwigaStokarska">Uważam, że w chwili obecnej praktycznie już każdy wie, że skutkiem wejścia Polski do NATO jest ogromna restrukturyzacja w siłach zbrojnych. I teraz pytanie: czy rząd robił kalkulacje co do tego, ilu ludzi związanych z wojskiem będzie musiało odejść po wprowadzeniu w życie art. 13?</u>
<u xml:id="u-75.2" who="#JadwigaStokarska">Drugie pytanie: czy robiono kalkulacje co do tego, jakie będą skutki wprowadzenia poprawki rządowej? Ilu ludzi będzie musiało odejść z naszej armii po wprowadzeniu tej poprawki? Pani minister mówiła, że ta poprawka naprawia sytuację zaistniałą w związku z art. 13, ale ja prosiłabym o dokładniejsze wyjaśnienie, na czym polega ta poprawa sytuacji.</u>
<u xml:id="u-75.3" who="#JadwigaStokarska">Proszę o jeszcze jedno - o przedstawienie informacji, jakie będzie zmniejszenie zatrudnienia w wojsku po wprowadzeniu poprawki pana senatora Pietrzaka.</u>
<u xml:id="u-75.4" who="#JadwigaStokarska">Chodzi więc o te trzy sprawy: art. 13, poprawka rządowa i poprawka pana senatora. To tyle. Dziękuję bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-76">
<u xml:id="u-76.0" who="#MarcinTyrna">Dziękuję.</u>
<u xml:id="u-76.1" who="#MarcinTyrna">Pani Minister, proszę o udzielenie odpowiedzi.</u>
</div>
<div xml:id="div-77">
<u xml:id="u-77.0" who="#JadwigaZakrzewska">Dziękuję, Pani Senator.</u>
<u xml:id="u-77.1" who="#JadwigaZakrzewska">Odpowiadam na pytanie pierwsze. Otóż w założeniach restrukturyzacyjnych, w programie sześcioletnim, jako docelowa jest stupięćdziesięciotysięczna armia. Ale ten proces jest rozłożony na lata, a więc to nie jest tak, że w tym roku wszyscy oficerowie i żołnierze odejdą z armii. W tym roku planuje się zwolnienie do cywila około trzech tysięcy żołnierzy, a apogeum zwolnień nastąpi w przyszłym roku - będzie to około dziesięciu tysięcy. Resort obrony narodowej, a konkretnie mój pion, przygotowuje program rekonwersji dla zwalnianej kadry. Ten program będzie omawiany na posiedzeniu kierownictwa w dniu 9 lipca.</u>
<u xml:id="u-77.2" who="#JadwigaZakrzewska">Czy może mi pani, Pani Senator, przypomnieć to drugie pytanie? Przepraszam bardzo, ale umknęło ono mojej uwadze.</u>
</div>
<div xml:id="div-78">
<u xml:id="u-78.0" who="#MarcinTyrna">Proszę bardzo, Pani Senator.</u>
</div>
<div xml:id="div-79">
<u xml:id="u-79.0" who="#JadwigaStokarska">Prosiłabym o poinformowanie, czy rząd zastanawiał się i czy robił jakieś kalkulacje co do tego, jak będzie skutkowała poprawka rządowa po wprowadzeniu jej w życie i jak będzie wyglądało zatrudnienie w armii. A także jak będzie skutkowała poprawka pana senatora Pietrzaka?</u>
</div>
<div xml:id="div-80">
<u xml:id="u-80.0" who="#MarcinTyrna">Ale, Pani Senator, takich poprawek nie ma, są tylko poprawki komisyjne. Pan senator może jeszcze w trakcie dyskusji zgłosić jakieś poprawki. Tak więc, niestety, to pytanie... Chyba że pani minister chce się ustosunkować.</u>
<u xml:id="u-80.1" who="#komentarz">(Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Obrony Narodowej Jadwiga Zakrzewska: No niestety, nie mogę. Muszę się tu trzymać stanowiska rządu.)</u>
<u xml:id="u-80.2" who="#MarcinTyrna">To trzeba by zadać sprawozdawcy...</u>
<u xml:id="u-80.3" who="#komentarz">(Senator Jadwiga Stokarska: Dobrze. W takim razie proszę o odpowiedź na pytanie pierwsze, a drugie zadam po zakończeniu dyskusji.)</u>
<u xml:id="u-80.4" who="#komentarz">(Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Obrony Narodowej Jadwiga Zakrzewska: Ale na pytanie pierwsze...)</u>
<u xml:id="u-80.5" who="#MarcinTyrna">Naprawdę trochę odchodzimy od meritum sprawy, czyli od samej inicjatywy ustawodawczej. Ustawa dotyczy dyscypliny, a nie innych procesów wojskowych, które omawialiśmy na poprzednim posiedzeniu Senatu.</u>
<u xml:id="u-80.6" who="#MarcinTyrna">Ale proszę bardzo, Pani Minister.</u>
</div>
<div xml:id="div-81">
<u xml:id="u-81.0" who="#JadwigaZakrzewska">Przepraszam bardzo, Pani Senator, ale chciałabym się skupić na sprawach dotyczących dyscypliny wojskowej. Te inne pytania to są bardzo rozległe pytania związane z planem sześcioletnim. Ja myślę, że pan minister Komorowski, który jest tu najbardziej kompetentny, bo przygotowywał ten program, mógłby na te bardziej szczegółowe pytania odpowiedzieć.</u>
</div>
<div xml:id="div-82">
<u xml:id="u-82.0" who="#MarcinTyrna">Dziękuję bardzo, Pani Minister.</u>
<u xml:id="u-82.1" who="#MarcinTyrna">Ta inicjatywa ustawodawcza była rozpatrywana na poprzednim posiedzeniu Senatu. I wtedy ten projekt było szeroko dyskutowany i przedstawiany.</u>
<u xml:id="u-82.2" who="#MarcinTyrna">Pan senator Zdzisław Jarmużek.</u>
<u xml:id="u-82.3" who="#MarcinTyrna">Proszę o zadanie pytania.</u>
</div>
<div xml:id="div-83">
<u xml:id="u-83.0" who="#ZdzisławJarmużek">Dziękuję, Pani Marszałku.</u>
<u xml:id="u-83.1" who="#ZdzisławJarmużek">Pani Minister, pan senator Pietrzak zapytał o powód pilnego trybu pracy nad tą ustawą w sytuacji, gdy ustawa ta ma wejść w życie dopiero w przyszłym roku. Pani Minister w zasadzie uchyliła się od odpowiedzi na to pytanie. My jednak chcielibyśmy wiedzieć, dlaczego mamy uchwalać coś w trybie pilnym, skoro czasu na rozpoczęcie realizacji tej ustawy jest tak wiele. No, jakiś powód musi być, skoro rząd nadał taki właśnie bieg legislacyjny tej ustawie. Czy nie sądzi pani, Pani Minister, że brak odpowiedzi na to pytanie możemy potraktować jako lekceważenie Izby?</u>
</div>
<div xml:id="div-84">
<u xml:id="u-84.0" who="#MarcinTyrna">Dziękuję, Panie Senatorze.</u>
<u xml:id="u-84.1" who="#MarcinTyrna">Traktuję to jako stwierdzenie.</u>
<u xml:id="u-84.2" who="#MarcinTyrna">Czy pani minister chciałaby się do tego ustosunkować?</u>
</div>
<div xml:id="div-85">
<u xml:id="u-85.0" who="#JadwigaZakrzewska">No, ja mogę powiedzieć, że poprawka zgłoszona przez pana senatora... Od dnia 31 grudnia 2000 r. nie stosuje się przepisu art. 36 ust. 1 ustawy z dnia 30 czerwca 1970 r. o służbie wojskowej żołnierzy zawodowych w stosunku do oficerów zawodowych, którzy wyrazili pisemną zgodę na wyznaczenie ich na stanowiska o stopniu etatowym równym lub niższym od posiadanego przez oficera stopnia podwojskowego. Traci też moc art. 13 ustawy z dnia 25 maja 2001 r. o przebudowie i modernizacji technicznej oraz finansowaniu Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej w latach 2001–2006. Ta poprawka nie została przyjęta przez senacką Komisję Obrony Narodowej, gdyż przyjęto poprawkę Ministerstwa Obrony Narodowej w brzmieniu, o którym przed chwilą mówiliśmy. Nic więcej nie muszę tu dodawać.</u>
</div>
<div xml:id="div-86">
<u xml:id="u-86.0" who="#MarcinTyrna">Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-86.1" who="#MarcinTyrna">Czy są jeszcze jakieś pytania w związku z omawianą ustawą? Nie ma.</u>
<u xml:id="u-86.2" who="#MarcinTyrna">Dziękuję bardzo, Pani Minister.</u>
<u xml:id="u-86.3" who="#komentarz">(Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Obrony Narodowej Jadwiga Zakrzewska: Dziękuję bardzo.)</u>
<u xml:id="u-86.4" who="#MarcinTyrna">Otwieram dyskusję.</u>
<u xml:id="u-86.5" who="#MarcinTyrna">Przypominam o wymogach regulaminowych dotyczących czasu przemówienia, o konieczności zapisywania się do głosu, o obowiązku składania wniosków o charakterze legislacyjnym do marszałka Senatu. Przypominam, że komisja będzie rozpatrywać tylko te wnioski, które zostały złożone do zamknięcia dyskusji na piśmie do marszałka Senatu.</u>
<u xml:id="u-86.6" who="#MarcinTyrna">Proszę o zabranie głosu pana senatora Krzysztofa Głuchowskiego. Następnym mówcą będzie pan senator Wiesław Pietrzak.</u>
</div>
<div xml:id="div-87">
<u xml:id="u-87.0" who="#KrzysztofGłuchowski">Dziękuję.</u>
<u xml:id="u-87.1" who="#KrzysztofGłuchowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo!</u>
<u xml:id="u-87.2" who="#KrzysztofGłuchowski">Debatując dzisiaj i głosując nad ustawą o dyscyplinie wojskowej - mam nadzieję, że nowelizacja mimo trybu pilnego okaże się pomocna - nie sposób nie pokusić się o refleksję nad naszą armią. Był czas, gdy usilnie staraliśmy się o członkostwo w NATO. Dzisiaj jest ono faktem. Jednak uczestnictwo w Pakcie Północnoatlantyckim nakłada na nas wiele obowiązków. Ujawniło ono także szereg niepokojących niedociągnięć w wielu aspektach funkcjonowania polskiej armii, począwszy od uzbrojenia i wyposażenia, a skończywszy chociażby na zaspokajaniu potrzeb higienicznych żołnierzy służby zasadniczej. Przetargi na sprzęt wojskowy są wciąż nierozstrzygnięte i może być tak, że pieniądze przeznaczone na ten cel nie zostaną wykorzystane. Przy podejmowaniu tak ważnych decyzji konieczny jest czas na ich przemyślenie oraz rozwaga. Niedopuszczalne jednak jest to, że dzieje się to w wyniku zaniedbań i niedotrzymywania terminów.</u>
<u xml:id="u-87.3" who="#KrzysztofGłuchowski">Kolejna kwestia to bezpieczeństwo żołnierzy podczas pełnienia służby zasadniczej. Skłaniają do refleksji nagłaśniane przez prasę przypadki śmierci żołnierzy w podejrzanych okolicznościach, podczas pełnienia służby. Znamy oficjalne wersje wydarzeń, ale są to przecież niewyobrażalne tragedie, trudne do przeżycia i zrozumienia dla rodzin żołnierzy. Jak bowiem wytłumaczyć sytuację, z którą zetknąłem się osobiście - żołnierz nie wraca z przepustki, zaś jednostka podejmuje działania poszukiwawcze dopiero po dwóch tygodniach od jego zaginięcia, dopiero wówczas, kiedy rodzina przyjeżdża w odwiedziny i żołnierza, swego syna, nie zastaje w jednostce? Brak dyscypliny - tylko pytanie, po której właściwie stronie?</u>
<u xml:id="u-87.4" who="#KrzysztofGłuchowski">Wysoka Izbo, wiemy, jakie są zasoby poborowych. W tej chwili młodzi ludzie mają do służby wojskowej stosunek niechętny bądź obojętny. Przeważnie jednak chcą trafić do wojska, ponieważ często i tak czeka ich bezrobocie, a odbycie służby wojskowej jest, w minimalnym wprawdzie stopniu, ale jednak jest ułatwieniem przy poszukiwaniu zatrudnienia w przyszłości.</u>
<u xml:id="u-87.5" who="#KrzysztofGłuchowski">Problem fali w wojsku jest ogólnie znany od wielu lat. Nadzieję budzą fakty wykrywania znęcania się nad żołnierzami młodszymi służbą i skazywania za to. Wydaje się jednak, iż wciąż jest to niewystarczające. Zatrważające jest to, że coraz większa liczba poborowych miała konflikt z prawem. Wysoki odsetek żołnierzy z przeszłością kryminalną jest zjawiskiem bezdyskusyjnie niebezpiecznym. Powinno to powodować podjęcie odpowiednich działań, tym bardziej, że - jak donosi prasa i inne media, powołując się na raport Departamentu Społeczno-Wychowawczego MON - żołnierze coraz częściej sięgają po alkohol, zaś w koszarach nietrudno zdobyć narkotyki. To wszystko powoduje, iż wzrasta poziom sprawstwa przestępstw wśród żołnierzy służby zasadniczej.</u>
<u xml:id="u-87.6" who="#KrzysztofGłuchowski">Wysoka Izbo, następny problem, spędzający sen z powiek, to likwidacja kolejnych jednostek wojskowych. W planach przewidziano zlikwidowanie około siedemdziesięciu garnizonów. Działania takie w ramach dostosowania armii do standardów natowskich są na tym polu wyjątkowo skrupulatne, jednakże ich konsekwencje w poszczególnych przypadkach - bardzo złożone. Przykładem jest tu jednostka wojskowa w Siedlcach, w mieście, gdzie problemem jest, tak jak w większości mu podobnych, bezrobocie. Likwidacja jednostki to kolejna rzesza bezrobotnych, rekrutujących się zarówno z osób bezpośrednio zatrudnionych w garnizonie, jak i tych związanych z działalnością okołowojskową. Nowa lawina ludzkich nieszczęść, nowe gniazda biedy i społecznej frustracji. Tam, gdzie likwiduje się garnizony, wkracza Agencja Mienia Wojskowego. Zajmuje się ona zagospodarowaniem budynków, sprzedażą pojazdów, mebli, maszyn, zapasów. Tylko, Wysoka Izbo, gdzie w tym wszystkim są sprawy ludzkie? Miasta tracące garnizony zasługują na taką pomoc, która objęłaby cały kraj i byłaby częścią rządowego planu walki z bezrobociem.</u>
<u xml:id="u-87.7" who="#KrzysztofGłuchowski">Wysoka Izbo, po zapoznaniu się z informacjami NIK o wynikach kontroli warunków odbywania zasadniczej służby wojskowej przez żołnierzy służby zasadniczej widzimy, że podsumowuje ona takie zagadnienia jak normy zakwaterowania, które, podobnie jak opiekę lekarską, oceniła jako zadowalające. Jeśli chodzi o warunki sanitarno-socjalne, to Najwyższa Izba Kontroli stwierdziła, iż znacznie się poprawiły. Jednakże bolączką są wciąż zły stan umundurowania żołnierzy, braki w obuwiu, niedostateczne wyposażenie w środki higieny osobistej, zły stan węzłów sanitarnych, ich niepełne wyposażenie, zły stan techniczny kuchni i stołówek żołnierskich i ich wyposażenie. NIK oceniła, iż jednostki wojskowe zbyt mało środków finansowych przeznaczają właśnie na zapewnienie należytych warunków odbywania przez żołnierzy zasadniczej służby wojskowej. Wynika to oczywiście z braku tych środków.</u>
<u xml:id="u-87.8" who="#KrzysztofGłuchowski">Wysoka Izbo, zasygnalizowałem tylko niektóre problemy dotyczące polskiego wojska. Są one jednak typowe dla większości jednostek wojskowych, a zatem doskonale obrazują stan naszej armii, którego ocenę pozostawiam Wysokiej Izbie. Dziękuję za uwagę.</u>
</div>
<div xml:id="div-88">
<u xml:id="u-88.0" who="#MarcinTyrna">Dziękuję bardzo, Panie Senatorze.</u>
<u xml:id="u-88.1" who="#MarcinTyrna">Proszę o zabranie głosu pana senatora Wiesława Pietrzaka.</u>
</div>
<div xml:id="div-89">
<u xml:id="u-89.0" who="#WiesławPietrzak">Panie Marszałku! Panie i Panowie Senatorowie! Pani Minister!</u>
<u xml:id="u-89.1" who="#WiesławPietrzak">Specyfika służby wojskowej, zadania, do których przygotowuje się żołnierzy różnych stopni, potrzeba bezwzględnego realizowania rozkazów, zespołowa działalność i wiele innych spraw - to wszystko powoduje, że w wojsku dyscyplina jest tak ważna. To ona właśnie, obok wyszkolenia i wyposażenia, decyduje o sile wojska, o jego sprawności i gotowości do realizacji zadań. Najlepiej byłoby, gdyby była to dyscyplina świadoma i gdyby można było sięgać tylko po te instrumenty, które mówią o wyróżnieniach. Jednak życie dowodzi czego innego. Jaka jest więc obecnie dyscyplina w naszych siłach zbrojnych? Senator sprawozdawca powiedział o tej sprawie - ja to sobie zapisałem - bardzo delikatnie, raczej słabo. Pani minister uchyliła się, nie wiem z jakich względów, od prostej odpowiedzi na moje pytanie o ocenę obecnego stanu dyscypliny w siłach zbrojnych. Wszyscy wiedzą, że z racji trzydziestopięcioletniego stażu w wojsku i stałych kontaktów z jednostkami wojskowymi znam sytuację. Wiem, jaka jest ta dyscyplina. Faktycznie jest ona nie najlepsza. Ważne jest jednak, jakie są przyczyny tego stanu - o to powinniśmy zadbać. Myślę, że jest ich bardzo wiele. O niektórych z nich mówił mój przedmówca.</u>
<u xml:id="u-89.2" who="#WiesławPietrzak">Niektóre problemy może rozwiązać omawiana dziś ustawa. Jednak czy zmieni ona stan dyscypliny w wojsku? To jest pytanie pozostawione na razie bez odpowiedzi. Życie bowiem pokazało, że ustawa przyjęta cztery lata temu niestety nie zmieniła tej sytuacji. A jej twórcy liczyli na to, że dzięki niej dyscyplina się poprawi. Wręcz przeciwnie, efekt mamy odwrotny. Ustawa to jest jedynie narzędzie do kształtowania dyscypliny. A jakie będą skutki wykorzystania tego narzędzia - to już całkiem inna sprawa. Zależą one od tego, kto będzie władał tym narzędziem, jaki to będzie fachowiec i jaki będzie materiał, do którego zostanie ono użyte. Życie pokazało, że ustawa w dotychczasowym kształcie była złym narzędziem. Była już o tym mowa. Jest ona skomplikowana, sformalizowana, rozbudowana, przy tym zawiera przeciągające się procedury, przewiduje długotrwałe i utrudnione dochodzenie do odpowiedzialności dyscyplinarnej żołnierzy, nie daje zaś możliwości szybkiej i skutecznej reakcji na naruszenia dyscypliny. To wszystko powoduje, że przepisy nowelizowanej dziś ustawy nie przyniosły pożądanych efektów. Dziś ustawę poprawimy zgodnie z powszechnymi oczekiwaniami, z oczekiwaniami występującymi od dawna nie tylko w tej Izbie, ale również w jednostkach wojskowych.</u>
<u xml:id="u-89.3" who="#WiesławPietrzak">Ale są jeszcze dwa elementy. Pierwszy to zasadnicza służba wojskowa, a więc ten materiał, którego w większości będzie się tyczyła ta ustawa. Ja mam ze sobą analizę ostatnich wcieleń w niektórych jednostkach, zawierającą takie na przykład dane: samookaleczenia - 14%, nieudane próby samobójcze - 6%, do nadużywania alkoholu przyznało się 6%...</u>
<u xml:id="u-89.4" who="#komentarz">(Senator Jerzy Pieniążek: Przyznało się...)</u>
<u xml:id="u-89.5" who="#WiesławPietrzak">Tak, bo to było ustalone na podstawie rozmów.</u>
<u xml:id="u-89.6" who="#WiesławPietrzak">...kontakt ze środkami psychoaktywnymi - 16%, do zażywania narkotyków przyznało się 6%, subkultury - 4%, karani sądownie - 26%, karani przez kolegium - 22%. Nie chcę już tutaj przekazywać informacji dotyczących drugiego wcielenia, z innej jednostki. Taka jest prawda. Myślę, że również resort powinien zwrócić na to uwagę. To są przyczyny. Ten materiał jest bardzo zły, a jeśli jeszcze przypomnieć, że wykształcenie podstawowe ma 26% poborowych, zawodowe - 41%, a pozostali średnie, to można sobie dodać resztę. Jak w tej sytuacji pracować nad dyscypliną?</u>
<u xml:id="u-89.7" who="#WiesławPietrzak">Drugi element to żołnierze zawodowi, a więc ci, którzy w większości... Każdy ma swojego przełożonego, więc ta ustawa będzie działała i z jednej, i z drugiej strony. Są to główni realizatorzy ustawy; to przede wszystkim ich autorytet, własny przykład, zaangażowanie w realizację zadań szkoleniowych i wychowawczych, przygotowanie zawodowe, predyspozycje i wiele innych czynników ma decydujący wpływ na kształtowanie nastrojów w wojsku, a przede wszystkim na dyscyplinę.</u>
<u xml:id="u-89.8" who="#WiesławPietrzak">Jak więc jest u nas? Mamy kadrę wykształconą i w moim przekonaniu dobrze przygotowaną do realizacji zadań, a jednocześnie zaangażowaną. Tam, gdzie trzeba realizować zadania, stawia ona wszystko, aby wykonać je jak najlepiej. A jak my jako parlament wpływamy na to wszystko, co wchodzi w skład tych nastrojów, a więc i na dyscyplinę? Chciałbym w kilku słowach to prześledzić, bo w moim przekonaniu robimy wszystko, żeby zepsuć nastroje w wojsku, żeby zniszczyć w nim dobrą atmosferę i zaangażowanie. Pomijając brak środków na rytmiczne szkolenie, należy z całą mocą podkreślić brak bezpieczeństwa socjalnego kadry, brak pewności i stabilizacji służby i niepewność jutra tak w służbie, jak i po jej zakończeniu. Można prześledzić ostatnie lata: jak stanowione było prawo i jak zmieniano zasady gry w czasie jej trwania oraz po jej zakończeniu, co miało ostatnio miejsce w wypadku ustawy emerytalnej. Jeśli prześledzić ostatnie lata, to najpierw zmieniono w ustawie 100% na 75% przy waloryzacji płacowej, a ostatnio, w tej kadencji, po jednej nieudanej próbie była następna, aż wreszcie osiągnięto to, że dokuczono i byłej kadrze, i obecnej. Jaka jest wobec tego pewność, że przepisy nie zmienią się na jeszcze gorsze? Jaka jest stabilność służby? Jaka jest gwarancja pełnienia służby w określonym garnizonie czy w danej miejscowości? A dochodzi do tego ustawa, którą przyjęliśmy dwa tygodnie temu, i ten słynny art. 13, i wiele innych spraw, które wpływają na nastroje w wojsku.</u>
<u xml:id="u-89.9" who="#WiesławPietrzak">Jestem głęboko zatroskany, że tak beztrosko podchodzimy do problemów ludzkich. Apeluję więc do Wysokiej Izby, aby Wysoka Izba była uprzejma rozpatrzyć moją poprawkę do tej ustawy, będzie ona bowiem niwelowała niesprawiedliwość art. 13 przyjętej ustawy o przebudowie i restrukturyzacji oraz finansowaniu sił zbrojnych, oraz aby nie przyjmowała poprawki rekomendowanej przez rząd i przez większość komisji, ponieważ tamta poprawka jest pokrętna. W eter poszło już, że art. 13 pomaga służyć dalej w wojsku kadrze starszej, która już ma zapewnioną emeryturę. Ona jak gdyby była z tego zadowolona, choć generalnie nie zgadzała się z takim postawieniem sprawy. Nie wzięto jednak pod ochronę kadry młodszej. Po dwóch tygodniach zreflektowano się w Ministerstwie Obrony Narodowej i postanowiono zmienić w ustawie tamten przepis. Zmieniono go, ale na niekorzyść całej kadry, również starszej. W konsekwencji obie grupy będą niezadowolone, obie będą przewidziane literalnie do administracyjnego zwolnienia, nie da im się szans dalszego odbywania służby w wojsku.</u>
<u xml:id="u-89.10" who="#WiesławPietrzak">Wobec tego ja stawiam problem inaczej i mam nadzieję, że Wysoka Izba chociaż raz posłucha tego, kto służył w wojsku i zawsze wiatr mu w oczy wiał, a śnieg sypał się za kołnierz. Proponuję, aby zmienić w art. 13 zapis „do dnia 31 grudnia 2003 r.”, a więc do momentu, kiedy pułap sił zbrojnych ma osiągnąć sto pięćdziesiąt tysięcy, nie dłużej. Poprzednio proponowałem 2006 r., zmieniam jednak swoją poprawkę i proponuję, aby do 2003 r. w stosunku do oficerów zawodowych, którzy wyrazili pisemną zgodę na wyznaczenie ich na stanowisko, którego stopień etatowy jest równy lub niższy od posiadanego stopnia wojskowego, nie stosować tych przepisów i literalnie nie zwalniać ich z zawodowej służby wojskowej w wyniku restrukturyzacji. Przez te dwa i pół roku może stać się w wojsku wiele. Może odejść część starszych oficerów i zrobić miejsce dla tych, którzy zgodzą się przejściowo na niższe stanowiska, a jeżeli nie zgodzą się lub nie sprawdzą się na tych stanowiskach, to zawsze jest czas, by po dwóch i pół roku powiedzieć im „dziękuję” i zwolnić z zawodowej służby wojskowej.</u>
<u xml:id="u-89.11" who="#WiesławPietrzak">Będę jeszcze przy większej frekwencji starał się przekonać Wysoką Izbę do głosowania za moją poprawką i składam jeszcze dwie poprawki, które są konsekwencją zapisu, o którym mówiłem. Dziękuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-90">
<u xml:id="u-90.0" who="#MarcinTyrna">Dziękuję bardzo, Panie Senatorze.</u>
<u xml:id="u-90.1" who="#MarcinTyrna">Chcę zapytać, czy ktoś z państwa senatorów chciałby jeszcze zabrać głos w dyskusji.</u>
<u xml:id="u-90.2" who="#MarcinTyrna">Informuję, że lista mówców została wyczerpana.</u>
<u xml:id="u-90.3" who="#MarcinTyrna">Informuję, że w dyskusji wniosek o charakterze legislacyjnym na piśmie złożył pan senator Wiesław Pietrzak.</u>
<u xml:id="u-90.4" who="#MarcinTyrna">Zgodnie z art. 52 ust. 2 Regulaminu Senatu zamykam dyskusję.</u>
<u xml:id="u-90.5" who="#MarcinTyrna">Ponieważ w trakcie dyskusji zostały zgłoszone wnioski o charakterze legislacyjnym, zgodnie z art. 52 ust. 2 Regulaminu Senatu proszę Komisję Obrony Narodowej o ustosunkowanie się do przedstawionych w toku debaty nad tym punktem wniosków i przygotowanie sprawozdania w tej sprawie.</u>
<u xml:id="u-90.6" who="#MarcinTyrna">Chciałbym zapytać, czy przedstawiciel rządu chciałby jeszcze ustosunkować się do przedstawionego wniosku.</u>
<u xml:id="u-90.7" who="#komentarz">(Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Obrony Narodowej Jadwiga Zakrzewska: Tak.)</u>
<u xml:id="u-90.8" who="#MarcinTyrna">Proszę bardzo, Pani Minister.</u>
</div>
<div xml:id="div-91">
<u xml:id="u-91.0" who="#JadwigaZakrzewska">Pan senator Pietrzak bardzo słusznie zwraca uwagę na gorszą jakość dyscypliny poborowych żołnierzy. Niestety taka młodzież przychodzi do wojska. Nie mamy większego wpływu na decyzje komisji poborowych. Za pobór odpowiada Ministerstwo Spraw Wewnętrznych i Administracji. Nie chciałabym jednak sprawić wrażenia, że resort obrony narodowej nic nie robi w tym zakresie. Nie czekamy bezradnie, aż dyscyplina sama się poprawi. Minister obrony narodowej wydał ostatnio specjalną decyzję, zgodnie z którą w każdej jednostce wojskowej raz w miesiącu dowódca musi na odprawie kadry ocenić dyscyplinę i postawić konkretne zadania. Trzy tygodnie temu przeprowadziliśmy szkolenie dowódców w tym zakresie, został też powołany zespół do spraw umacniania dyscypliny wojskowej, a w skład tego zespołu wchodzą wszyscy najwyżsi dowódcy. Zespół ten ocenia i wyznacza zadania, które następnie zatwierdza minister obrony narodowej, a później są one realizowane w siłach zbrojnych.</u>
<u xml:id="u-91.1" who="#JadwigaZakrzewska">Dyscypliny nie możemy wymierzyć matematycznie, bo liczba przestępstw wzrasta nie tylko dlatego, że do wojska trafia coraz trudniejsza młodzież, statystyka rośnie również dlatego, że przypadki naruszenia prawa są coraz bardziej konsekwentnie wykrywane przez dowódców i kierowane do prokuratora. Mieliśmy bardzo dużo takich przypadków, dowódcy szybko reagują na tego rodzaju przykre historie. Nie ukrywamy, że mamy wiele problemów z dyscypliną. Dotyczy to przede wszystkim większości żołnierzy z poboru, bo oni są sprawcami przynajmniej 80% takich przestępstw. Statystykę pogarszają, niestety, żołnierze służby zasadniczej, bo tylko w roku 2000 popełnili oni ponad pięć tysięcy przestępstw, w tym połowa to samowolne oddalenia z jednostki wojskowej.</u>
<u xml:id="u-91.2" who="#JadwigaZakrzewska">W taki sposób mogę się ustosunkować do uwag pana senatora. Nadal podtrzymujemy stanowisko senackiej Komisji Obrony Narodowej, jeśli chodzi o poprawkę zgłoszoną przez pana senatora Pietrzaka. Dziękuję bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-92">
<u xml:id="u-92.0" who="#MarcinTyrna">Dziękuję, Pani Minister.</u>
<u xml:id="u-92.1" who="#MarcinTyrna">Wysoki Senacie! Informuję, że głosowanie w sprawie ustawy o zmianie ustawy o dyscyplinie wojskowej oraz niektórych innych ustaw zostanie przeprowadzone po przerwie, najprawdopodobniej w godzinach wieczornych, i po przedstawieniu przez komisję stosownego sprawozdania.</u>
</div>
<div xml:id="div-93">
<u xml:id="u-93.0" who="#MarcinTyrna">Obecnie przystępujemy do rozpatrzenia punktu trzeciego porządku obrad: stanowisko Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o komercjalizacji i prywatyzacji przedsiębiorstw państwowych.</u>
<u xml:id="u-93.1" who="#MarcinTyrna">Przypominam, że rozpatrywana ustawa została uchwalona przez Sejm na sto jedenastym posiedzeniu w dniu 20 czerwca 2001 r. Do Senatu została przekazana w dniu 21 czerwca 2001 r. Marszałek Senatu w dniu 21 czerwca 2001 r., zgodnie z art. 68 ust. 1 Regulaminu Senatu, skierowała ją do Komisji Gospodarki Narodowej. Komisja po rozpatrzeniu ustawy przygotowała swoje sprawozdanie w tej sprawie.</u>
<u xml:id="u-93.2" who="#MarcinTyrna">Przypominam ponadto, że tekst ustawy zawarty jest w druku nr 667, a sprawozdanie komisji w druku nr 667A.</u>
<u xml:id="u-93.3" who="#MarcinTyrna">Obecnie proszę sprawozdawcę Komisji Gospodarki Narodowej panią senator Genowefę Ferenc o zabranie głosu i przedstawienie sprawozdania komisji w sprawie rozpatrywanej ustawy.</u>
<u xml:id="u-93.4" who="#MarcinTyrna">Proszę bardzo, Pani Senator.</u>
</div>
<div xml:id="div-94">
<u xml:id="u-94.0" who="#GenowefaFerenc">Panie Marszałku! Panie i Panowie Senatorowie!</u>
<u xml:id="u-94.1" who="#GenowefaFerenc">Z upoważnienia Komisji Gospodarki Narodowej pragnę przedstawić Wysokiej Izbie sprawozdanie z posiedzenia komisji, które odbyło się w dniu 29 czerwca bieżącego roku i na którym rozpatrywany był projekt ustawy o zmianie ustawy o komercjalizacji i prywatyzacji przedsiębiorstw państwowych.</u>
<u xml:id="u-94.2" who="#GenowefaFerenc">Pragnę zaznaczyć, że jest to projekt rządowy rozpatrywany w trybie pilnym. Tryb pilny w odniesieniu do tej ustawy miał na celu uniknięcie negatywnych konsekwencji finansowych, jakie musi obecnie ponosić skarb państwa w trakcie realizacji procesu nieodpłatnego udostępniania udziałów osobom uprawnionym. Obecny stan prawny w zakresie nieodpłatnego udostępniania udziałów powoduje konieczność ponoszenia przez skarb państwa znacznych wydatków związanych z zagwarantowaniem uprawnionym prawa nieodpłatnego nabycia udziałów. Proponowane w ustawie rozwiązania mają na celu wyeliminowanie takiej sytuacji, że realizacja przyznanych ustawą uprawnień jest faktycznie bardzo ograniczona, a koszt jest większy od wartości jednego udziału.</u>
<u xml:id="u-94.3" who="#GenowefaFerenc">Ponadto istnieje potrzeba dostosowania przepisów ustawy o komercjalizacji i prywatyzacji przedsiębiorstw państwowych do uregulowań prawnych zawartych w kodeksie spółek handlowych i ustawie o Krajowym Rejestrze Sądowym. Należy zwrócić uwagę na trzy kierunki zmian. Zmiany w art. 5, zmierzające do wzmocnienia pozycji skarbu państwa w spółkach z mniejszościowym udziałem, mają na celu zabezpieczenie zasobu majątkowego skarbu państwa ustawowo przeznaczonego na wspieranie ważnych społecznie programów. Kolejna istotna zmiana dotyczy obowiązującego dziś stanu prawnego w zakresie nieodpłatnego przekazywania udziałów w związku z zagwarantowaniem uprawnionym pracownikom prawa nieodpłatnego nabycia udziałów. Proponowane zmiany zmierzają do wyeliminowania w obecnym stanie prawnym wydatków na obsługę notarialną oraz usprawniają przebieg procesu udostępniania udziałów. Trzeci kierunek zmian polega na tym, że proponowane rozwiązania zapewniają ochronę praw akcjonariuszy mniejszościowych przed przymusowym wykupem akcji, o czym mowa w art. 418 kodeksu spółek handlowych. Te propozycje chronią prawa akcjonariuszy akcji nabytych nieodpłatnie.</u>
<u xml:id="u-94.4" who="#GenowefaFerenc">Panie i Panowie Senatorowie, przedstawione główne kierunki zmian zostały jednomyślnie poparte przez komisję. W trakcie prac komisji nad proponowanymi zmianami wskazywano jedynie na potrzebę ograniczenia częstotliwości zmian wprowadzanych do obowiązujących ustaw, ponieważ zmiany te wpływają na zmniejszanie poczucia stabilności prawa wśród osób, których te przepisy dotyczą.</u>
<u xml:id="u-94.5" who="#GenowefaFerenc">W imieniu Komisji Gospodarki Narodowej wnoszę o przyjęcie ustawy bez poprawek. Projekt odpowiedniej uchwały Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o komercjalizacji i prywatyzacji przedsiębiorstw państwowych został przedstawiony przez komisję w druku nr 667A. Dziękuję za uwagę.</u>
</div>
<div xml:id="div-95">
<u xml:id="u-95.0" who="#MarcinTyrna">Dziękuję bardzo, Pani Senator.</u>
<u xml:id="u-95.1" who="#MarcinTyrna">Czy ktoś z państwa senatorów chciałby zgłosić zapytanie do pani senator?</u>
<u xml:id="u-95.2" who="#MarcinTyrna">Pan senator Pieniążek, proszę bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-96">
<u xml:id="u-96.0" who="#JerzyPieniążek">Dziękuję, Panie Marszałku.</u>
<u xml:id="u-96.1" who="#JerzyPieniążek">Pani senator mówiła o częstotliwości zmian tej ustawy. Pamiętam, że tę ustawę zmieniamy właściwie co kwartał. Czyniliśmy tak przy zmianie kodeksu handlowego, przy zmianie ustawy o hipotekach, jak również przy sprawach związanych choćby z ustanowieniem zastawów w Krakowie. Mogliśmy te wszystkie ustawy zmienić tak, aby jednocześnie weszły one w życie. Dzisiaj naprędce dokonujemy tych czynności. Pytam: dlaczego?</u>
</div>
<div xml:id="div-97">
<u xml:id="u-97.0" who="#GenowefaFerenc">Podczas prac komisji zwracano uwagę na to, że jeśli rząd proponuje zmiany, powinny to być zmiany kompleksowe, aby nie doprowadzać do tego, że nawet co dwa tygodnie rozpatrujemy zmiany do tej samej ustawy.</u>
</div>
<div xml:id="div-98">
<u xml:id="u-98.0" who="#MarcinTyrna">Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-98.1" who="#MarcinTyrna">Czy ktoś z państwa senatorów jeszcze chciałby zadać pytania? Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-98.2" who="#MarcinTyrna">Dziękuję, Pani Senator.</u>
<u xml:id="u-98.3" who="#komentarz">(Senator Genowefa Ferenc: Dziękuję.)</u>
<u xml:id="u-98.4" who="#MarcinTyrna">Przypominam, że rozpatrywana ustawa była pilnym rządowym projektem ustawy. Do reprezentowania stanowiska rządu w toku prac parlamentarnych został upoważniony minister skarbu państwa.</u>
<u xml:id="u-98.5" who="#MarcinTyrna">Witam na posiedzeniu podsekretarza stanu, pana ministra Jacka Ambroziaka.</u>
<u xml:id="u-98.6" who="#MarcinTyrna">Chciałbym zapytać, czy pan minister chce zabrać głos.</u>
<u xml:id="u-98.7" who="#komentarz">(Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Skarbu Państwa Jacek Ambroziak: Dziękuję, Panie Marszałku. Pani senator Ferenc powiedziała o wszystkim, co dotyczy tego projektu rządowego.)</u>
<u xml:id="u-98.8" who="#MarcinTyrna">Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-98.9" who="#MarcinTyrna">Chciałbym zapytać, czy zgodnie z art. 44 ust. 6 Regulaminu Senatu ktoś z państwa chciałby zadać pytanie obecnemu na posiedzeniu przedstawicielowi rządu, związane z omawianą ustawą.</u>
<u xml:id="u-98.10" who="#MarcinTyrna">Pan senator Pieniążek, proszę bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-99">
<u xml:id="u-99.0" who="#JerzyPieniążek">Dziękuję, Panie Marszałku.</u>
<u xml:id="u-99.1" who="#JerzyPieniążek">Panie Ministrze, w związku z tym, że sprawozdawca pani senator Ferenc w odpowiedzi na moje pytanie skierowała je właściwie do rządu, mam pytanie, czy przy podejmowaniu tego typu kompleksowych nowelizacji, jakich dokonaliśmy w poprzednich dwóch latach, nie ma możliwości przewidzenia konieczności zmian również w tym zakresie. Pan ma świadomość, że akurat te ustawy na pewno zmieniamy raz na kwartał w trakcie tej kadencji. Dziękuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-100">
<u xml:id="u-100.0" who="#MarcinTyrna">Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-100.1" who="#MarcinTyrna">Panie Ministrze, proszę bardzo o udzielenie odpowiedzi.</u>
</div>
<div xml:id="div-101">
<u xml:id="u-101.0" who="#JacekAmbroziak">Nie, nie zmieniamy raz na kwartał. Jest to dopiero druga zmiana tej ustawy w ciągu mniej więcej trzech lat. Niedawno z rocznym opóźnieniem zmieniono tę ustawę w związku z uwłaszczeniem, które zlikwidowało przedsiębiorstwa państwowe. To jest druga zmiana i więcej ustawa ta nie była zmieniana. Poza tym gospodarzem tej ustawy jest akurat minister skarbu państwa, a gospodarzem innych ustaw był minister sprawiedliwości. To on powinien przewidzieć tę sytuację, której nie przewidziały także Sejm i Senat, uchwalając kodeks spółek handlowych. W związku z tym musieliśmy dokonać tej poprawki.</u>
</div>
<div xml:id="div-102">
<u xml:id="u-102.0" who="#MarcinTyrna">Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-102.1" who="#MarcinTyrna">Czy ktoś z państwa chce zadać pytanie przedstawicielowi rządu?</u>
<u xml:id="u-102.2" who="#MarcinTyrna">Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-102.3" who="#MarcinTyrna">Otwieram dyskusję.</u>
<u xml:id="u-102.4" who="#MarcinTyrna">Przypominam o wymogach regulaminowych dotyczących czasu przemówienia, o konieczności zapisywania się do głosu u senatora prowadzącego listę mówców oraz o obowiązku składania podpisanych wniosków o charakterze legislacyjnym do marszałka Senatu.</u>
<u xml:id="u-102.5" who="#MarcinTyrna">Przypominam też, że komisja będzie rozpatrywać tylko te wnioski, które zostaną złożone do zamknięcia dyskusji na piśmie do marszałka Senatu.</u>
<u xml:id="u-102.6" who="#MarcinTyrna">Na razie nie mamy chętnych do dyskusji.</u>
<u xml:id="u-102.7" who="#MarcinTyrna">Chciałbym zapytać, czy ktoś z państwa senatorów chce zabrać głos w dyskusji. Nie ma chętnych.</u>
<u xml:id="u-102.8" who="#MarcinTyrna">Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-102.9" who="#MarcinTyrna">Informuję, że głosowanie w sprawie ustawy o zmianie ustawy o komercjalizacji i prywatyzacji przedsiębiorstw państwowych zostanie przeprowadzone po ogłoszonej przerwie, razem z innymi ustawami, które zawarte są w punkcie pierwszym i drugim porządku obrad.</u>
<u xml:id="u-102.10" who="#MarcinTyrna">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu czwartego porządku obrad: stanowisko Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy - Ordynacja wyborcza do Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej i do Senatu...</u>
<u xml:id="u-102.11" who="#komentarz">(Poruszenie na sali)</u>
<u xml:id="u-102.12" who="#komentarz">(Senator Marek Waszkowiak: Prawo działalności gospodarczej.)</u>
<u xml:id="u-102.13" who="#komentarz">(Senator Genowefa Ferenc: Tak, o działalności.)</u>
<u xml:id="u-102.14" who="#MarcinTyrna">Przepraszam, rzeczywiście tak jest, nastąpiła zmiana w porządku. Przepraszam bardzo państwa senatorów.</u>
<u xml:id="u-102.15" who="#MarcinTyrna">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu czwartego porządku obrad: stanowisko Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy - Prawo działalności gospodarczej.</u>
<u xml:id="u-102.16" who="#MarcinTyrna">Przypominam, że rozpatrywana ustawa została uchwalona przez Sejm na sto jedenastym posiedzeniu w dniu 22 czerwca 2001 r. Do Senatu została przekazana w dniu 22 czerwca 2001 r. Marszałek Senatu w dniu 25 czerwca 2001 r., zgodnie z art. 68 ust. 1 Regulaminu Senatu, skierowała ją do Komisji Gospodarki Narodowej. Komisja po rozpatrzeniu ustawy przygotowała swoje sprawozdanie w tej sprawie.</u>
<u xml:id="u-102.17" who="#MarcinTyrna">Przypominam ponadto, że tekst ustawy zawarty jest w druku nr 679, natomiast sprawozdanie komisji w druku nr 679A.</u>
<u xml:id="u-102.18" who="#MarcinTyrna">Obecnie proszę sprawozdawcę Komisji Gospodarki Narodowej pana senatora Marka Waszkowiaka o zabranie głosu i przedstawienie sprawozdania komisji w sprawie rozpatrywanej ustawy.</u>
<u xml:id="u-102.19" who="#MarcinTyrna">Proszę bardzo, Panie Senatorze.</u>
</div>
<div xml:id="div-103">
<u xml:id="u-103.0" who="#MarekWaszkowiak">Panie Marszałku! Wysoki Senacie!</u>
<u xml:id="u-103.1" who="#MarekWaszkowiak">Uchwalona przez Sejm w dniu 22 czerwca ustawa po raz drugi wydłuża o pół roku termin wygaśnięcia z mocy prawa obowiązku uzyskania koncesji albo zezwoleń na wykonywanie działalności gospodarczej. Spowodowane jest to brakiem określenia w ustawie zakresu i warunków wykonywania działalności gospodarczej oraz udzielania koncesji. Powodem tego przedłużenia jest również to, że pewne prace legislacyjne, na przykład nad prawem lotniczym - poprzednio mówiliśmy o prawie pocztowym - spowodowały, iż nastąpiła rozbieżność terminów wchodzenia w życie poszczególnych elementów. Braki tego typu powodują, że musimy dokonać przesunięcia terminu wejścia w życie tego fragmentu ustawy o pół roku. Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-103.2" who="#MarekWaszkowiak">Dodam tylko, że nie budziło to żadnych kontrowersji na posiedzeniu Komisji Gospodarki Narodowej i komisja poparła wniosek o przyjęcie tej ustawy bez poprawek. Dziękuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-104">
<u xml:id="u-104.0" who="#MarcinTyrna">Dziękuję bardzo, Panie Senatorze.</u>
<u xml:id="u-104.1" who="#MarcinTyrna">Chwileczkę, pośpiech jest dobry, ale nie zawsze.</u>
<u xml:id="u-104.2" who="#MarcinTyrna">Zgodnie z art. 44 ust. 5 Regulaminu Senatu chciałem zapytać państwa senatorów, czy chcą zgłosić z miejsca trwające nie dłużej niż jedną minutę zapytania do senatora sprawozdawcy.</u>
<u xml:id="u-104.3" who="#MarcinTyrna">Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-104.4" who="#komentarz">(Senator Marek Waszkowiak: Dziękuję.)</u>
<u xml:id="u-104.5" who="#MarcinTyrna">Przypominam, że rozpatrywana ustawa była poselskim projektem ustawy.</u>
<u xml:id="u-104.6" who="#MarcinTyrna">Zgodnie z art. 50 Regulaminu Senatu chciałbym zapytać obecnego na posiedzeniu przedstawiciela rządu, czy chciałby zabrać głos w tej sprawie.</u>
<u xml:id="u-104.7" who="#MarcinTyrna">Witam na naszym posiedzeniu podsekretarza stanu w Ministerstwie Gospodarki, pana Wojciecha Katnera.</u>
<u xml:id="u-104.8" who="#MarcinTyrna">Panie Ministrze, proszę bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-105">
<u xml:id="u-105.0" who="#WojciechKatner">Jeżeli pan marszałek pozwoli, to zabiorę głos z miejsca.</u>
<u xml:id="u-105.1" who="#WojciechKatner">Wypada mi jedynie poprzeć tę ustawę i wcześniejszy projekt poselski.</u>
</div>
<div xml:id="div-106">
<u xml:id="u-106.0" who="#MarcinTyrna">Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-106.1" who="#MarcinTyrna">Zgodnie z art. 44 ust. 6 Regulaminu Senatu, chciałbym zapytać, czy ktoś z państwa senatorów chce zgłosić z miejsca trwające nie dłużej niż jedną minutę zapytania do przedstawiciela rządu, związane z omawianą ustawą.</u>
<u xml:id="u-106.2" who="#MarcinTyrna">Nie widzę chętnych. Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-106.3" who="#MarcinTyrna">Otwieram dyskusję.</u>
<u xml:id="u-106.4" who="#MarcinTyrna">Przypominam o wymogach regulaminowych, a zwłaszcza o konieczności zapisywania się do głosu.</u>
<u xml:id="u-106.5" who="#MarcinTyrna">Przypominam też, że komisja będzie rozpatrywała tylko te wnioski, które zostały złożone do zamknięcia dyskusji na piśmie do marszałka Senatu.</u>
<u xml:id="u-106.6" who="#MarcinTyrna">Proszę o zabranie głosu panią senator Genowefę Ferenc.</u>
</div>
<div xml:id="div-107">
<u xml:id="u-107.0" who="#GenowefaFerenc">Panie Marszałku! Panie i Panowie Senatorowie!</u>
<u xml:id="u-107.1" who="#GenowefaFerenc">Uchwalone przez Sejm w dniu 22 czerwca 2001 r. zmiany do ustawy - Prawo działalności gospodarczej byłyby bardzo wskazane, gdyby nie fakt, iż zostały zbyt późno uchwalone. Zaznaczyć należy, że jest to poselski projekt, ale zmiany dotyczą tak ważnych dziedzin naszego życia gospodarczego, iż powinny być proponowane przez rząd.</u>
<u xml:id="u-107.2" who="#GenowefaFerenc">Trzeba też zwrócić uwagę na fakt, że 2 lipca bieżącego roku z mocy prawa wygasł obowiązek uzyskiwania koncesji i zezwoleń. Nasuwa się pytanie, dlaczego rząd nie dostrzegł w odpowiednim czasie takiego zagrożenia i nie skierował w trybie pilnym odpowiednich propozycji zmian. A może działania rządu były zamierzone, a skutki odczujemy po jakimś czasie? W dniu dzisiejszym zamierzamy wprowadzić zmiany do przepisów, które przestały obowiązywać z dniem 1 lipca. A przecież wprowadzenie tych zmian z mocą wsteczną może być w przypadku zaskarżenia uznane przez Trybunał Konstytucyjny za sprzeczne z konstytucją.</u>
<u xml:id="u-107.3" who="#GenowefaFerenc">Nasuwają się więc następujące pytania. Dlaczego rząd nie skorzystał ze swoich uprawnień i nie przedstawił parlamentowi własnych rozwiązań, które nie nasuwałyby tylu wątpliwości prawnych? Dlaczego przekazujemy do instytucji międzynarodowych niepokojące sygnały, mówiące o tym, że nie potrafimy uregulować tak prostych spraw, jak zmiana terminu we właściwym czasie?</u>
<u xml:id="u-107.4" who="#GenowefaFerenc">Zauważyć należy, że od 2 lipca nie podlega już koncesjonowaniu czy obowiązkowi posiadania zezwoleń taka działalność jak: transport lotniczy, zarządzanie lotniskami, produkcja i dystrybucja tablic rejestracyjnych pojazdów, zarządzanie portami morskimi; oraz wiele innych bardzo ważnych dziedzin, które objęte były do tej pory koniecznością posiadania koncesji lub zezwolenia. Nasuwa się pytanie, adresowane do przedstawicieli rządu, czy taka sytuacja nie wywoła poważnych konsekwencji w negocjacjach z Unią Europejską, szczególnie w zakresie transportu lotniczego. Czy to nie jest sygnał, że nie potrafimy radzić sobie z własnymi problemami?</u>
<u xml:id="u-107.5" who="#GenowefaFerenc">Chociaż względy społeczno-gospodarcze przemawiały za przyjęciem w Sejmie proponowanych zmian, to obecna sytuacja jest zupełnie inna. Dzisiaj, 4 lipca, rozpatrujemy zmiany do ustawy, ale od dwóch dni obowiązek uzyskiwania koncesji i zezwoleń jest już martwy. Próby wyjaśnienia przez przedstawicieli rządu na posiedzeniu komisji zaistniałej sytuacji zakończone zostały fiaskiem, bowiem nie podano żadnych argumentów, które mogłyby usprawiedliwić takie działanie rządu. Poprzez takie działania nie wypracowujemy dobrej opinii o naszym kraju na forum międzynarodowym i to jest najbardziej niebezpieczny sygnał. Dziękuję za uwagę.</u>
</div>
<div xml:id="div-108">
<u xml:id="u-108.0" who="#MarcinTyrna">Dziękuję bardzo, Pani Senator.</u>
<u xml:id="u-108.1" who="#MarcinTyrna">Czy ktoś z państwa chciałby jeszcze zabrać głos w dyskusji? Nie ma chętnych. Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-108.2" who="#MarcinTyrna">Zgodnie z art. 52 ust. 2 Regulaminu Senatu zamykam dyskusję.</u>
<u xml:id="u-108.3" who="#MarcinTyrna">Informuję, że po ogłoszonej przerwie odbędzie się głosowanie w sprawie ustawy o zmianie ustawy - Prawo działalności gospodarczej oraz w sprawie punktów, które zostały przez Wysoką Izbę rozpatrzone, czyli razem to będą cztery punkty, bo teraz był punkt czwarty.</u>
<u xml:id="u-108.4" who="#MarcinTyrna">Proszę senatora sekretarza o odczytanie komunikatów.</u>
<u xml:id="u-108.5" who="#komentarz">(Głos z sali: Jeszcze pan minister chciał odpowiedzieć.)</u>
<u xml:id="u-108.6" who="#MarcinTyrna">Przepraszam bardzo, pan minister chciał się jeszcze ustosunkować.</u>
<u xml:id="u-108.7" who="#MarcinTyrna">Proszę bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-109">
<u xml:id="u-109.0" who="#WojciechKatner">Przepraszam bardzo, Panie Marszałku, ale chciałbym odpowiedzieć, jeśli pan pozwoli, na przedstawione wątpliwości.</u>
<u xml:id="u-109.1" who="#WojciechKatner">Państwo Senatorowie, oczywiście pani senator ma rację, że to wszystko stało się późno. Ale stało się tak przede wszystkim dlatego, że Sejm nie zdążył uchwalić prawa lotniczego, które jest tam od wielu miesięcy. Oczywiście oczekiwanie było takie, że to nastąpi w taki sposób, iż 1 lipca stosowne przepisy wejdą w życie. W związku z tym trudno było nawet liczyć na jakąś inicjatywę rządu w tej sprawie.</u>
<u xml:id="u-109.2" who="#WojciechKatner">Na drugie pytanie - czy jakieś kłopoty międzynarodowe lub unijne, związane z naszymi negocjacjami, może spowodować to, że nastąpi uchwalenie tej ustawy, a właściwie jej wejście w życie w krótkim czasie, po 1 lipca - odpowiadam, że nie może, ponieważ same koncesje określone zostały w prawie działalności gospodarczej, a art. 98, o którym mówimy, dotyczy pewnych uszczegółowień, które wiążą się z uzyskaniem koncesji czy też zezwolenia, bo to także tego dotyczy, odnoszących się do zakresu, warunków wykonywania, informacji i dokumentów, które muszą być złożone razem z wnioskami. Dlatego, ze względu także na to, jakie działania gospodarcze obejmują koncesje, należy przypuszczać, że praktycznie nie ma możliwości, by przez te kilka czy nawet kilkanaście dni dojść mogło do działania gospodarczego. Ono przecież i tak wiązałoby się ze zgłoszeniem działalności gospodarczej do Krajowego Rejestru Sądowego, stosownie do art. 7 prawa o działalności gospodarczej, według którego podjęcie działalności zależy od wpisu do Krajowego Rejestru Sądowego. Na szczęście to się nie odbywa w ciągu paru dni i takie niebezpieczeństwo nie istnieje, chociaż trzeba od razu powiedzieć, że należy absolutnie unikać takich sytuacji. Mam nadzieję, że te kolejne sześć miesięcy wystarczy, ażeby wszystko, co pozostało jeszcze do zrobienia w związku z uwalnianiem gospodarki od koncesji i zezwoleń, zostało dokonane w taki sposób, aby te koncesje i zezwolenia - tam, gdzie muszą być zachowane - były odpowiednio uregulowane prawnie. Dziękuję bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-110">
<u xml:id="u-110.0" who="#MarcinTyrna">Dziękuję bardzo, Panie Ministrze.</u>
<u xml:id="u-110.1" who="#MarcinTyrna">Proszę pana senatora sekretarza o odczytanie komunikatów.</u>
</div>
<div xml:id="div-111">
<u xml:id="u-111.0" who="#JerzyPieniążek">Komunikat pierwszy. Posiedzenie Komisji Obrony Narodowej w sprawie wniosków zgłoszonych do ustawy o zmianie ustawy o dyscyplinie wojskowej oraz niektórych innych ustaw odbędzie się dzisiaj, 4 lipca bieżącego roku pół godziny po ogłoszeniu przerwy w sali nr 176.</u>
<u xml:id="u-111.1" who="#JerzyPieniążek">Komunikat drugi. Posiedzenie Komisji Nauki i Edukacji Narodowej rozpocznie się zaraz po ogłoszeniu przerwy w obradach w sali nr 179. Dziękuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-112">
<u xml:id="u-112.0" who="#MarcinTyrna">Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-112.1" who="#MarcinTyrna">Szanowni Państwo Senatorowie, proponuję, aby teraz ogłosić przerwę do godziny 14.45 po to, żeby te dwie komisje opracowały projekty ustaw. Po zakończeniu przerwy zostaniecie państwo poinformowani, o której przeprowadzimy głosowania, bo to, czy wszystko zostanie przygotowane, zależy od Biura Legislacyjnego i Biura Prac Senackich.</u>
<u xml:id="u-112.2" who="#MarcinTyrna">Zarządzam przerwę do godziny 14.45.</u>
<u xml:id="u-112.3" who="#MarcinTyrna">Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-112.4" who="#komentarz">(Przerwa w obradach od godziny 13 minut 45 do godziny 14 minut 46)</u>
</div>
<div xml:id="div-113">
<u xml:id="u-113.0" who="#MarcinTyrna">Wznawiam obrady.</u>
<u xml:id="u-113.1" who="#MarcinTyrna">Na początek krótka informacja. Szanowni Państwo, za chwilę zaczniemy procedować w ten sposób, że będziemy rozpatrywać następne punkty porządku obrad posiedzenia Senatu. Głosowania planowane są - wynika to z technicznych uwarunkowań, czyli konieczności przygotowania scenariuszy, ponieważ komisje zakończyły już swoje posiedzenia i są wnioski - na godzinę 18.00. Przed 18.00 chcielibyśmy ogłosić krótką przerwę, a później byłyby głosowania i ewentualnie ciąg dalszy rozpatrywania punktów porządku obrad. Wiadomo, że w zależności od tego, jaki będzie układ czasowy, będziemy starali się w miarę możliwości te wszystkie punkty dzisiaj jak najdłużej rozpatrywać. Jeszcze raz przypominam: na godzinę 18.00 wstępnie zaplanowane są głosowania nad czterema pierwszymi punktami porządku obrad.</u>
<u xml:id="u-113.2" who="#MarcinTyrna">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu piątego porządku obrad: stanowisko Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy - Ordynacja wyborcza do Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej i do Senatu Rzeczypospolitej Polskiej.</u>
<u xml:id="u-113.3" who="#MarcinTyrna">Przypominam, że rozpatrywana ustawa została uchwalona przez Sejm na sto dziesiątym posiedzeniu w dniu 8 czerwca 2001 r. Do Senatu została przekazana w dniu 8 czerwca 2001 r. Marszałek Senatu w dniu 11 czerwca 2001 r., zgodnie z art. 68 ust. 1 Regulaminu Senatu, skierowała ją do Komisji Ustawodawczej oraz Komisji Praw Człowieka i Praworządności. Komisje po rozpatrzeniu ustawy przygotowały swoje sprawozdania w tej sprawie.</u>
<u xml:id="u-113.4" who="#MarcinTyrna">Przypominam ponadto, że tekst ustawy zawarty jest w druku nr 656, natomiast sprawozdania komisji w drukach nr 656A i 656B.</u>
<u xml:id="u-113.5" who="#MarcinTyrna">Proszę sprawozdawcę Komisji Praw Człowieka i Praworządności senatora Lecha Feszlera o zabranie głosu i przedstawienie sprawozdania komisji w sprawie rozpatrywanej ustawy.</u>
</div>
<div xml:id="div-114">
<u xml:id="u-114.0" who="#LechFeszler">Panie Marszałku! Panie i Panowie Senatorowie!</u>
<u xml:id="u-114.1" who="#LechFeszler">Przypadł mi zaszczyt przedstawienia w imieniu Komisji Praw Człowieka i Praworządności sprawozdania o uchwalonej przez Sejm w dniu 8 czerwca 2001 r. ustawie o zmianie ustawy - Ordynacja wyborcza do Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej i do Senatu Rzeczypospolitej Polskiej.</u>
<u xml:id="u-114.2" who="#LechFeszler">Nowelizacja ustawy polega na zwiększeniu liczby posłów wybieranych w okręgu nr 23, z siedzibą Okręgowej Komisji Wyborczej w Rzeszowie, i okręgu nr 24, z siedzibą Okręgowej Komisji Wyborczej w Białymstoku, oraz na odpowiednim zmniejszeniu liczby posłów wybieranych w okręgu nr 28, z siedzibą Okręgowej Komisji Wyborczej w Częstochowie, i okręgu nr 35, z siedzibą Okręgowej Komisji Wyborczej w Olsztynie.</u>
<u xml:id="u-114.3" who="#LechFeszler">Celem zmian jest skorygowanie błędu w ustaleniu liczby posłów w powyższych okręgach wyborczych, polegającego na niezastosowaniu zasad jej ustalania zawartych w art. 137 ust. 1 ustawy nowelizowanej. Według art. 137 ust. 1 ordynacji ustalenie liczby posłów wybieranych w poszczególnych okręgach wyborczych oraz podziału województw na okręgi wyborcze dokonuje się według jednolitej normy przedstawicielstwa, obliczonej przez podzielenie liczby mieszkańców kraju przez ogólną liczbę posłów wybieranych w okręgach wyborczych. Obowiązuje zasada, że ułamki liczby mandatów posłów wybieranych w okręgach wyborczych równe 1/2 lub większe, jakie wynikną z zastosowania normy przedstawicielstwa, zaokrągla się w górę do liczby całkowitej. Suma mandatów ze wszystkich okręgów wyliczona w ten sposób wyniosła czterysta sześćdziesiąt cztery. W takiej sytuacji, zgodnie z art. 137 ust. 1 pkt 2 ordynacji, należało odjąć po jednym mandacie nadwyżkowym w czterech okręgach wyborczych, w których norma przedstawicielstwa jest najmniejsza.</u>
<u xml:id="u-114.4" who="#LechFeszler">Najniższą normę przedstawicielstwa miały następujące okręgi wyborcze: nr 21 w Częstochowie, nr 12 w Chrzanowie, nr 29 w Gliwicach, nr 35 w Olsztynie. W każdym z tych okręgów należało zmniejszyć o jeden liczbę mandatów. Tymczasem zmniejszenia dokonano w okręgach: nr 12 w Chrzanowie, nr 29 w Gliwicach, nr 24 w Białymstoku i nr 23 w Rzeszowie. Nie zmniejszono jednak liczby mandatów przypadających na okręgi nr 28 w Częstochowie i nr 35 w Olsztynie, mimo że konieczność dokonania zmniejszeń wynikała z przywoływanych wcześniej zasad.</u>
<u xml:id="u-114.5" who="#LechFeszler">Pragnę poinformować, iż błąd popełniony przez sejmową komisję nadzwyczajną dostrzegła Państwowa Komisja Wyborcza, informując o tym marszałka Senatu po przekazaniu Senatowi uchwalonej przez Sejm ordynacji wyborczej.</u>
<u xml:id="u-114.6" who="#LechFeszler">Dwie komisje senackie, Komisja Ustawodawcza oraz Komisja Praw Człowieka i Praworządności, w której imieniu przedkładam to sprawozdanie, także dostrzegły ten błąd i wnosiły korygującą go poprawkę. Niestety, poprawka ta nie została przez Senat przyjęta, w związku z tym zachodzi konieczność dokonania zmiany usuwającej ewidentny błąd w rozdziale mandatów w przedłożonej przez Sejm nowelizacji. Komisja przyjęła bez zastrzeżeń proponowaną przez Sejm korektę ustawy - Ordynacja wyborcza.</u>
<u xml:id="u-114.7" who="#LechFeszler">Ponadto komisja na wniosek przedstawiciela Państwowej Komisji Wyborczej przyjęła poprawkę, która umożliwia przeprowadzenie wyborów uzupełniających w przypadku skrócenia kadencji Sejmu oraz w sytuacji, kiedy w trakcie kadencji dokonane zostaną zasadnicze zmiany w podziale terytorialnym państwa, w tym zmiany granic województw. Zgodnie z tym wybory przeprowadzane według starych granic naruszałyby art. 191 ust. 3 ordynacji. Komisja przyjęła zatem tę poprawkę.</u>
<u xml:id="u-114.8" who="#LechFeszler">W imieniu komisji rekomenduję Wysokiej Izbie uchwałę zawartą w druku nr 656A. Dziękuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-115">
<u xml:id="u-115.0" who="#MarcinTyrna">Dziękuję bardzo, Panie Senatorze.</u>
<u xml:id="u-115.1" who="#MarcinTyrna">Obecnie proszę sprawozdawcę Komisji Ustawodawczej senatora Piotra Andrzejewskiego o zabranie głosu i przedstawienie sprawozdania komisji w sprawie rozpatrywanej ustawy.</u>
</div>
<div xml:id="div-116">
<u xml:id="u-116.0" who="#PiotrAndrzejewski">Panie Marszałku! Wysoki Senacie!</u>
<u xml:id="u-116.1" who="#PiotrAndrzejewski">Komisja Ustawodawcza ponownie rozpatrzyła zagadnienie, co do którego wyraziła opinię przy rozpatrywaniu ordynacji wyborczej do Sejmu i do Senatu Rzeczypospolitej Polskiej. Z satysfakcją chcę stwierdzić, że mimo iż Senat nie uległ argumentacji co do konieczności prawnego ujednolicenia załącznika do ordynacji z art. 137 i dokonał nie błędnego, ale świadomego wyboru takiego a nie innego rozstrzygnięcia, jeżeli chodzi o kwestię mandatów - i to samo zrobił Sejm, też nie pod wpływem błędu, tylko świadomie - to teraz stanowisko Komisji Ustawodawczej stało się oficjalnym stanowiskiem, i to także, jak rozumiem, stanowiskiem rządu. Wydaje mi się, że trzeba mieć więcej zaufania do własnej Komisji Ustawodawczej i bardziej przestrzegać zgodności z systemem prawa. To są gorzkie słowa, odnoszące się zarówno do Sejmu, jak i do Senatu. Jeżeli dwie komisje w Senacie mówią o tym, że art. 137 nakazuje jednolitą normę przedstawicielską ordynacji, to w przypadku, kiedy nie zmieniamy art. 137, to należy matematycznie przyjąć jednolitą zasadę. Jeżeli nie respektuje się tego, to znaczy, że jest taka wola, a nie żaden błąd Sejmu i Senatu. W tej chwili chodzi o taką sytuację. Rząd mówi, że wola Sejmu i Senatu - wola, a nie żaden błąd, bo to było sygnalizowane - jest niezgodna z innymi przepisami ustawy i że trzeba przywrócić coś, o czym mówimy tutaj przez cztery kadencje, przynajmniej jeśli chodzi o Komisję Ustawodawczą i o mnie. System prawny ma żelazne reguły, muszą go cechować: zupełność, niesprzeczność i komplementarność. Jeżeli o tym zapomina Sejm, to pół biedy, jeżeli zapomina Senat, to dostaje taką lekcję, jaką dostaje.</u>
<u xml:id="u-116.2" who="#PiotrAndrzejewski">Wnoszę o przyjęcie ustawy bez poprawek.</u>
</div>
<div xml:id="div-117">
<u xml:id="u-117.0" who="#MarcinTyrna">Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-117.1" who="#MarcinTyrna">Obecnie chciałem zapytać, czy zgodnie z art. 44 Regulaminu Senatu ktoś z państwa senatorów chciałby zgłosić trwające nie dłużej niż jedną minutę zapytania do senatorów sprawozdawców.</u>
<u xml:id="u-117.2" who="#MarcinTyrna">Pan senator Pieniążek, proszę bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-118">
<u xml:id="u-118.0" who="#JerzyPieniążek">Dziękuję, Panie Marszałku.</u>
<u xml:id="u-118.1" who="#JerzyPieniążek">Mam pytanie do senatora Andrzejewskiego. Panie Senatorze, z takim przekonaniem pan prezentował tę tezę na poprzednim posiedzeniu Senatu, tym dotyczącym przyjęcia ordynacji, i dzisiaj pan do tego powraca... Ja rozumiem, że pan jest przekonany, iż te wyliczenia są ostateczne. Ale co będzie, jeżeli okaże się, że te wyliczenia znowu są błędne i trzeba dokonać następnych korekt? Czy ustawodawca przewidział to, że w trakcie kadencji należy dokonać małych poprawek w związku z tym, że zmienia się liczba mieszkańców w poszczególnych okręgach? Nie ze względu na decyzje administracyjne, o czym pan mówił, ale ze względu na migracje ludności. Dziękuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-119">
<u xml:id="u-119.0" who="#MarcinTyrna">Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-119.1" who="#MarcinTyrna">Proszę bardzo, Panie Piotrze.</u>
</div>
<div xml:id="div-120">
<u xml:id="u-120.0" who="#PiotrAndrzejewski">Przyjmujemy ten stan, który przyjął Sejm. On może się zmieniać, bo może się zmieniać liczba ludności, na przykład gdzieś może wybuchnąć zaraza. Czy to jednak oznacza, że wówczas mamy stosować inną normę przedstawicielstwa? Nie, ona jest stosowana na dzień wejścia ustawy w życie, a tak naprawdę jest bardzo stara, bo pochodzi chyba z grudnia 2000 r. W międzyczasie rzeczywiście może być fluktuacja ludnościowa, ale trzeba przyjąć jakiś stan jako dany. On będzie się zmieniał, my jednak przyjmujemy ten, który przyjął Sejm. I to jest pewna reguła, bo gdybyśmy inaczej postąpili i ten stan zmieniałby się, to tak naprawdę ciągle trzeba byłoby zmieniać ordynację wyborczą. My przyjmujemy taki stan ludnościowy, jaki był na koniec 2000 r., bo tak przyjął Sejm i nie ma powodu, żeby w tej chwili... Znam te wykazy, które mówią, że zachodzą fluktuacje, ale szanujemy te zasady, na których oparł się Sejm. To jest podstawa i ona jest niezmienna. Jeżeli przyjmiemy stan, jaki był w grudniu 2000 r., to wtedy art. 137 ma punkt odniesienia do tego układu ludnościowego, który był wówczas. Oczywiście, możemy co roku nowelizować i zmieniać okręgi wyborcze, ale wydaje mi się, że nie ma takiej potrzeby. Jak raz na cztery lata to zweryfikujemy, to wystarczy.</u>
</div>
<div xml:id="div-121">
<u xml:id="u-121.0" who="#MarcinTyrna">Dziękuję bardzo, Panie Senatorze.</u>
<u xml:id="u-121.1" who="#MarcinTyrna">Pan senator Gibuła, proszę bardzo o zadanie pytania.</u>
</div>
<div xml:id="div-122">
<u xml:id="u-122.0" who="#RyszardGibuła">Mam pytanie do sprawozdawcy Komisji Praw Człowieka i Praworządności. Jeśli dobrze zrozumiałem, to druk sprawozdania nosi nr 656A. Tak, Panie Senatorze?</u>
<u xml:id="u-122.1" who="#komentarz">(Senator Lech Feszler: Tak.)</u>
<u xml:id="u-122.2" who="#RyszardGibuła">Moje pytanie jest zatem takie: czemu służy rozwinięcie tej poprawki komisji o zapisy, uchwalone już przecież w ustawie sejmowej, odnoszące się do zmiany liczby mandatów w poszczególnych okręgach. Mówię tu o art. 1 zmianie drugiej lit. a, b, c, d.</u>
</div>
<div xml:id="div-123">
<u xml:id="u-123.0" who="#MarcinTyrna">Dziękuję bardzo, Panie Senatorze.</u>
<u xml:id="u-123.1" who="#MarcinTyrna">Proszę bardzo, pan senator Lech Feszler, sprawozdawca komisji.</u>
</div>
<div xml:id="div-124">
<u xml:id="u-124.0" who="#LechFeszler">Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-124.1" who="#LechFeszler">Panie Senatorze, poprawka Komisji Praw Człowieka i Praworządności dotyczy ewentualnych zmian, jakie mogą być dokonane w trakcie kadencji Sejmu i Senatu, wynikających ze zmiany granic województw. W związku z tym w przypadku ewentualnego skrócenia kadencji parlamentu i wyborów uzupełniających do Senatu zachodziłaby potrzeba wyboru już według tej liczby mieszkańców, jaka byłaby w tych obecnych województwach. Zgodnie z art. 191 ust. 3 ordynacji, musi się to zamykać w obrębie województw. Granice województw uległyby zmianie. Nasza poprawka umożliwia dokonywanie takich zmian.</u>
<u xml:id="u-124.2" who="#komentarz">(Senator Ryszard Gibuła: To nie na temat.)</u>
</div>
<div xml:id="div-125">
<u xml:id="u-125.0" who="#MarcinTyrna">Pytanie uzupełniające, proszę bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-126">
<u xml:id="u-126.0" who="#RyszardGibuła">To nie na temat, bo ja pytam o tę drugą część, gdzie powtórzone jest w sprawozdaniu komisji w zmianie drugiej lit. a: „w odniesieniu do okręgu wyborczego nr 23 - część województwa podkarpackiego...” itd. itd. Jest to brzmienie wynikające z ustawy sejmowej. A więc ja pytam, czemu ma to służyć i czy to jest potrzebne, a także po co to zostało zrobione.</u>
<u xml:id="u-126.1" who="#RyszardGibuła">Panie Senatorze, jednak się różnimy.</u>
</div>
<div xml:id="div-127">
<u xml:id="u-127.0" who="#MarcinTyrna">Rozumiem, że mówimy o poprawce komisji?</u>
<u xml:id="u-127.1" who="#komentarz">(Senator Ryszard Gibuła: O tym, co jest zawarte w sprawozdaniu komisji.)</u>
<u xml:id="u-127.2" who="#MarcinTyrna">Rozumiem.</u>
<u xml:id="u-127.3" who="#MarcinTyrna">Proszę bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-128">
<u xml:id="u-128.0" who="#LechFeszler">Dotyczy to całego art. 1 ustawy.</u>
</div>
<div xml:id="div-129">
<u xml:id="u-129.0" who="#MarcinTyrna">Dziękuję.</u>
<u xml:id="u-129.1" who="#MarcinTyrna">Prosiłbym, aby do tej uwagi odniósł się przedstawiciel Państwowej Komisji Wyborczej, żeby ewentualnie ustosunkował się do tego później pan dyrektor.</u>
<u xml:id="u-129.2" who="#komentarz">(Zastępca Kierownika Krajowego Biura Wyborczego Bohdan Szcześniak: Oczywiście.)</u>
<u xml:id="u-129.3" who="#MarcinTyrna">Ale czy są jeszcze jakieś pytania?</u>
<u xml:id="u-129.4" who="#MarcinTyrna">Panie Senatorze, proponuję, żeby to przenieść na obszar wypowiedzi ze strony przedstawiciela Państwowej Komisji Wyborczej.</u>
<u xml:id="u-129.5" who="#MarcinTyrna">Czy są jeszcze jakieś pytania do senatorów sprawozdawców?</u>
<u xml:id="u-129.6" who="#MarcinTyrna">Pan senator Gibuła, proszę bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-130">
<u xml:id="u-130.0" who="#RyszardGibuła">Mam jeszcze jedno pytanie, Panie Marszałku, ale inne. To z kolei do senatora sprawozdawcy Komisji Ustawodawczej. Bo, jak zrozumiałem, komisja cały czas mówiła o liczbie ludności według stanu na dzień 31 grudnia 2000 r. Z dostępnych mi materiałów wynika, że gdybyśmy przyjęli liczenie według stanu na 31 grudnia 2000 r., to należałoby odjąć po jednym mandacie z okręgu wyborczego nr 28, to jest z Częstochowy, i okręgu nr 9, czyli Łodzi. Czy komisja posiada podobne materiały i czy rozważała tę sprawę?</u>
</div>
<div xml:id="div-131">
<u xml:id="u-131.0" who="#MarcinTyrna">Dziękuję bardzo, Panie Senatorze.</u>
<u xml:id="u-131.1" who="#MarcinTyrna">Proszę bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-132">
<u xml:id="u-132.0" who="#PiotrAndrzejewski">Komisja opierała się na przesłankach przedstawionych przez Państwową Komisję Wyborczą. Nie mieliśmy podstaw, żeby kwestionować prawidłowość jej wyliczeń. I tak samo jak poprzednio, kiedy prezentowaliśmy swoje stanowisko w trakcie przyjmowania ordynacji wyborczej do Sejmu, identyczne z tą ustawą, w tym zakresie oczywiście, a także w innym, nic nie wskazywało na to, żeby Państwowa Komisja Wyborcza opierała się na danych nierzetelnych bądź chciała nas wprowadzić w błąd. Dlatego nie sprawdzaliśmy odrębnie tych danych, ponieważ jest to urząd powołany do tego, żeby rzetelnie nam przedstawić przesłanki dla legislacji.</u>
</div>
<div xml:id="div-133">
<u xml:id="u-133.0" who="#MarcinTyrna">Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-133.1" who="#MarcinTyrna">Czy są jeszcze pytania do senatorów sprawozdawców? Nie. Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-133.2" who="#MarcinTyrna">Zgodnie z art. 44 ust. 5 Regulaminu Senatu przed przystąpieniem do dyskusji chciałbym zapytać, czy ktoś z państwa senatorów chciałby z miejsca zadać pytanie obecnemu na posiedzeniu przedstawicielowi Państwowej Komisji Wyborczej.</u>
<u xml:id="u-133.3" who="#MarcinTyrna">Witam na naszym posiedzeniu pana dyrektora Bohdana Szcześniaka, kierownika Krajowego Biura Wyborczego. Czy pan dyrektor chciałby zabrać głos w sprawie przedstawionej inicjatywy ustawodawczej?</u>
<u xml:id="u-133.4" who="#MarcinTyrna">Jeśli tak, to zapraszam na mównicę, Panie Dyrektorze.</u>
</div>
<div xml:id="div-134">
<u xml:id="u-134.0" who="#BohdanSzcześniak">Panie Marszałku! Wysoka Izbo!</u>
<u xml:id="u-134.1" who="#BohdanSzcześniak">Rozpatrywana tutaj zmiana ordynacji wyborczej dotyczy usunięcia nieprawidłowości, jaka zaistniała w ordynacji, a w zasadzie niespójności między załącznikiem nr 1 do ordynacji, w którym określona jest liczba mandatów poselskich przypadających w poszczególnych okręgach, a zasadą podziału tych mandatów, o której już była tu mowa. Państwowa Komisja Wyborcza, zgłaszając jeszcze w trakcie uchwalania ordynacji swoje zastrzeżenia pani marszałek Senatu, wskazała, że komisja nadzwyczajna Sejmu, przygotowując podział mandatów między poszczególne okręgi wyborcze, dokonała tego błędnie, a mianowicie nie w pełni respektowała zasady wynikające z ordynacji. Usunięcie tego błędu wymagało zmniejszenia o jeden liczby mandatów w okręgach nr 28 i nr 35 oraz zwiększenia o jeden liczby mandatów w okręgach nr 24 i nr 23. Nie będę powtarzał już tutaj przytaczanej zasady, jaka obowiązuje w ordynacji. Dane, na których się opierała Państwowa Komisja Wyborcza dokonując obliczeń, są to te same dane, których używała nadzwyczajna komisja sejmowa przygotowując projekt ustawy, Są to dane GUS z dnia 31 grudnia 1999 r. I zgodnie z tymi danymi Państwowa Komisja Wyborcza sugerowała usunięcie nieścisłości. Wychodziła z z założenia, że nie ma uprawnień do ponownej analizy podziału mandatów na podstawie późniejszych danych liczbowych dotyczących liczby mieszkańców, a może jedynie wskazywać na błędy powstałe w toku pracy komisji przy dokonywaniu podziału mandatów między okręgi wyborcze. I stąd, jak mówię, te dane dotyczyły danych z 31 grudnia 1999 r. Oficjalne dane z tego dnia były znane dopiero w połowie roku 2000., a wtedy kończyła prace nadzwyczajna komisja sejmowa. Dlatego właśnie to te dane przyjęto. Sięganie do późniejszych danych spowodowałoby konieczność ponownej analizy całego podziału kraju na okręgi wyborcze i ustalania liczby mandatów w poszczególnych okręgach wyborczych, ponieważ Państwowa Komisja Wyborcza nie badała już prawidłowości tego podziału na podstawie późniejszych danych dotyczących liczby ludności. Zresztą byłaby to jakby reasumpcja całego podziału na okręgi wyborcze i na liczbę mandatów, a nie to, co było intencją Państwowej Komisji Wyborczej, a więc wskazanie błędu, jaki został popełniony w pracach nad podziałem tych mandatów między okręgi wyborcze.</u>
<u xml:id="u-134.2" who="#BohdanSzcześniak">Wracając zaś do kwestii dokonywania późniejszych korekt w podziale na okręgi wyborcze i ustalania liczby mandatów w okręgach, to ordynacja przewiduje możliwość dokonywania takich zmian. Mianowicie upoważnia Państwową Komisję Wyborczą w przypadku zmiany liczby ludności lub zmiany w podziale administracyjnym państwa do występowania z wnioskami o dokonywanie zmiany liczby mandatów przypadających w poszczególnych okręgach czy podziału na okręgi wyborcze. Przy czym, jak mówię, przyczyny takiego wystąpienia mogą być tylko dwie - albo zmiany ludnościowe, albo zmiany granic województw, to jest podziału administracyjnego państwa, a dokonywanie tych zmian możliwe jest tylko w określonym czasie przed końcem kadencji Sejmu. Państwowa Komisja Wyborcza niewątpliwie pod koniec tej kadencji dokona takiej analizy i jeżeli zaistnieje potrzeba, to zgłosi wnioski odnośnie do zmiany liczby mandatów w okręgach wyborczych.</u>
</div>
<div xml:id="div-135">
<u xml:id="u-135.0" who="#MarcinTyrna">Dziękuję bardzo, Panie Dyrektorze. Proszę jednak o pozostanie jeszcze...</u>
</div>
<div xml:id="div-136">
<u xml:id="u-136.0" who="#BohdanSzcześniak">Jeśli można, to jeszcze dwa zdania.</u>
<u xml:id="u-136.1" who="#BohdanSzcześniak">Nie mówiłem o drugiej sprawie, czyli o kwestii uzupełnienia przepisu dotyczącego zmian w podziale terytorialnym państwa, a mianowicie tej propozycji, by w przypadku zmian w zasadniczym podziale terytorialnym państwa zachodzących w trakcie kadencji Sejmu i Senatu i powodujących zmianę obszaru okręgu wyborczego utworzonego dla wyboru Senatu wybory uzupełniające, o których mowa w art. 215, przeprowadzało się na nowym obszarze danego okręgu wyborczego. Jest tu bardzo prozaiczna przyczyna, mianowicie z dniem 1 stycznia 2002 r. nastąpiła niewielka zmiana granic w jednym z województw. Zostało to już ogłoszone i weszło w życie, będzie obowiązywało od 1 stycznia 2002 r. Jedno z miast przeszło z jednego do drugiego województwa. I teraz, gdyby w którymś z okręgów wyborczych, albo w tym, w którym to miasto było do tej pory, albo w tym, do którego to miasto przeszło, należało przeprowadzić wybory uzupełniające do Senatu, to powstałby problem przeprowadzania tych wyborów na obszarze niezgodnym z przepisami ordynacji wyborczej do Sejmu i do Senatu. Stąd propozycja przepisu, który usuwałby tę niedogodność.</u>
</div>
<div xml:id="div-137">
<u xml:id="u-137.0" who="#MarcinTyrna">Dziękuję bardzo, Panie Dyrektorze. Proszę o pozostanie na mównicy.</u>
<u xml:id="u-137.1" who="#MarcinTyrna">Chciałbym zapytać państwa senatorów, czy ktoś chciałby zwrócić z miejsca do obecnego tu przedstawiciela Państwowej Komisji Wyborczej trwające nie dłużej niż jedną minutę zapytania związane z omawianą ustawą.</u>
<u xml:id="u-137.2" who="#MarcinTyrna">Pan senator Gibuła, proszę bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-138">
<u xml:id="u-138.0" who="#RyszardGibuła">Mam pytanie będące, że tak powiem, cały czas w obrębie tej wyliczanki. Bo w wyniku zaistniałej sytuacji we wrześniu w czasie wyborów będziemy mieli podział według stanu liczby ludności kraju określonego prawie dwa lata wstecz. Czy w toku prac legislacyjnych nie pojawiła się, może właśnie ze strony Państwowej Komisji Wyborczej, propozycja, żeby podobnie jak w przypadku zmiany okręgów czy zmiany granic powiatów - czego nie można dokonać na dwanaście miesięcy przed datą wyborów - dokonać zapisu w ordynacji wyborczej, że będzie przyjmowany, powiedzmy, stan ludności kraju na koniec ostatniego roku kalendarzowego przed datą wyborów? Może taka formuła była dyskutowana? Albo jakieś inne jej brzmienie? Bo może przecież zaistnieć w przyszłości taka sytuacja, że będzie przyjmowany stan ludności sprzed trzech, czterech lat wstecz. Nikt nie zaręczy, że tak się nie stanie. Czy nie jest to przyczynek do tego? I czy to się nie pojawiło w czasie prac legislacyjnych?</u>
</div>
<div xml:id="div-139">
<u xml:id="u-139.0" who="#MarcinTyrna">Dziękuję bardzo, Panie Senatorze.</u>
<u xml:id="u-139.1" who="#MarcinTyrna">Proszę o udzielenie odpowiedzi, Panie Dyrektorze.</u>
</div>
<div xml:id="div-140">
<u xml:id="u-140.0" who="#BohdanSzcześniak">Według mojej wiedzy w trakcie prac legislacyjnych nie był podnoszony tego rodzaju problem.</u>
</div>
<div xml:id="div-141">
<u xml:id="u-141.0" who="#MarcinTyrna">Dziękuję bardzo, Panie Senatorze.</u>
<u xml:id="u-141.1" who="#MarcinTyrna">Proszę o udzielenie odpowiedzi, Panie Dyrektorze.</u>
</div>
<div xml:id="div-142">
<u xml:id="u-142.0" who="#BohdanSzcześniak">Z tego co wiem, w trakcie prac legislacyjnych tego rodzaju problem nie był podnoszony.</u>
</div>
<div xml:id="div-143">
<u xml:id="u-143.0" who="#MarcinTyrna">Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-143.1" who="#MarcinTyrna">Czy są pytania do pana dyrektora? Nie ma.</u>
<u xml:id="u-143.2" who="#MarcinTyrna">Dziękuję bardzo, Panie Dyrektorze.</u>
<u xml:id="u-143.3" who="#MarcinTyrna">Wysoka Izbo, otwieram dyskusję.</u>
<u xml:id="u-143.4" who="#MarcinTyrna">Przypominam o wymogach regulaminowych dotyczących czasu przemówienia senatorów, o konieczności zapisywania się do głosu, a przede wszystkim o obowiązku składania podpisanych wniosków o charakterze legislacyjnym do marszałka Senatu.</u>
<u xml:id="u-143.5" who="#MarcinTyrna">Przypominam, że połączone komisje będą rozpatrywać tylko te wnioski, które zostały złożone do zamknięcia dyskusji na piśmie do marszałka Senatu.</u>
<u xml:id="u-143.6" who="#MarcinTyrna">Proszę o zabranie głosu pana senatora Lecha Feszlera.</u>
<u xml:id="u-143.7" who="#MarcinTyrna">Proszę bardzo, Panie Senatorze.</u>
</div>
<div xml:id="div-144">
<u xml:id="u-144.0" who="#LechFeszler">Panie Marszałku! Wysoka Izbo!</u>
<u xml:id="u-144.1" who="#LechFeszler">Pragnę udzielić poparcia nowelizacji ustawy dotyczącej ordynacji wyborczej nie tylko jako senator z województwa podlaskiego, ale również jako osoba troszcząca się o poprawność stanowionego przez Wysoką Izbę prawa.</u>
<u xml:id="u-144.2" who="#LechFeszler">O skorygowanie i naprawienie przedłożonej przez sejmową komisję nadzwyczajną ustawy, przez dostosowanie jej do przepisów ustawy, wnosiła nie tylko Państwowa Komisja Wyborcza, ale także wyborcy. Należy tu wspomnieć o przewodniczącym Stowarzyszenia „Samorządna Suwalszczyzna”, który jeszcze przed zgłoszeniem wniosku przez komisję zaalarmował prasę, a także parlamentarzystów, iż ordynacja nie uwzględnia norm przedstawicielstwa.</u>
<u xml:id="u-144.3" who="#LechFeszler">I tylko fakt, iż inicjatywa senacka ma dłuższą drogę legislacyjną, spowodował, że w celu przyspieszenia tej nowelizacji potrzebna była pilna inicjatywa poselska. Wpłynęła ona 7 czerwca, a Sejm uchwalił ją dnia następnego. Pilność tej ustawy, a więc i szybkość jej uchwalenia, jest uzasadniona, tym bardziej że niejako swój bieg rozpoczął już kalendarz wyborczy. Aby komitety wyborcze mogły, zgodnie z ustawą, przygotować rejestrację odpowiedniej liczby kandydatów, potrzebne jest pilne uchwalenie nowelizacji. Uchwalenie wniesionej dzisiaj przez Komisję Praw Człowieka i Praworządności poprawki, która jest uzasadniona, nie jest tak naglące. Z powodzeniem może być ona uchwalona nawet na początku nowej kadencji parlamentu.</u>
<u xml:id="u-144.4" who="#LechFeszler">W związku z tym składam wniosek o przyjęcie ustawy bez poprawek, w wersji sejmowej. Dziękuję bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-145">
<u xml:id="u-145.0" who="#MarcinTyrna">Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-145.1" who="#MarcinTyrna">Chciałbym zapytać, czy ktoś z państwa senatorów chce jeszcze zabrać głos w sprawie rozpatrywanej ustawy. Nie ma chętnych. Dziękuję...</u>
<u xml:id="u-145.2" who="#MarcinTyrna">Jeszcze pan senator Lorenz z miejsca, tak? Bardzo proszę.</u>
</div>
<div xml:id="div-146">
<u xml:id="u-146.0" who="#JanuszLorenz">Ja mam prośbę. Chciałbym jednak, żeby zgodnie z moją poprawką kosztem Łodzi zostało zrealizowane to pozostawienie jednego mandatu w województwie warmińsko-mazurskim, w obwodzie nr 35, tak jak to jest ustalone. Dziękuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-147">
<u xml:id="u-147.0" who="#MarcinTyrna">Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-147.1" who="#MarcinTyrna">Panie Senatorze, rozumiem, że to tylko apel, a nie wniosek, tak?</u>
<u xml:id="u-147.2" who="#komentarz">(Rozmowy na sali)</u>
<u xml:id="u-147.3" who="#MarcinTyrna">Aha, rozumiem, że ten wniosek wpłynie.</u>
<u xml:id="u-147.4" who="#MarcinTyrna">Czy ktoś z państwa chciałby jeszcze zabrać głos w dyskusji? Nie ma chętnych.</u>
<u xml:id="u-147.5" who="#MarcinTyrna">Informuję, że w dyskusji wnioski o charakterze legislacyjnym na piśmie złożyli: pan senator Lech Feszler i pan senator Lorenz.</u>
<u xml:id="u-147.6" who="#MarcinTyrna">Zgodnie z art. 52 ust. 2 Regulaminu Senatu zamykam dyskusję.</u>
<u xml:id="u-147.7" who="#MarcinTyrna">Chciałbym zapytać pana dyrektora Krajowego Biura Wyborczego, czy pragnie jeszcze zabrać głos w tej sprawie. Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-147.8" who="#MarcinTyrna">Ponieważ w trakcie dyskusji zostały zgłoszone wnioski o charakterze legislacyjnym, zgodnie z art. 52 ust. 2 Regulaminu Senatu proszę Komisję Ustawodawczą oraz Komisję Praw Człowieka i Praworządności o ustosunkowanie się do przedstawionych w toku debaty nad tym punktem wniosków i przygotowanie wspólnego sprawozdania w tej sprawie.</u>
<u xml:id="u-147.9" who="#MarcinTyrna">Informuję, że głosowanie w sprawie ustawy o zmianie ustawy - Ordynacja wyborcza do Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej i do Senatu Rzeczypospolitej Polskiej zostanie przeprowadzone na końcu posiedzenia.</u>
<u xml:id="u-147.10" who="#MarcinTyrna">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu szóstego porządku obrad: stanowisko Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o utworzeniu Agencji Techniki i Technologii.</u>
<u xml:id="u-147.11" who="#MarcinTyrna">Przypominam, że rozpatrywana ustawa została uchwalona przez Sejm na sześćdziesiątym posiedzeniu w dniu 8 czerwca 2001 r. Do Senatu została przekazana w dniu 8 czerwca 2001 r. Marszałek Senatu w dniu 11 czerwca 2001 r., zgodnie z art. 68 ust. 1 Regulaminu Senatu, skierowała ją do Komisji Gospodarki Narodowej oraz Komisji Nauki i Edukacji Narodowej. Komisje po rozpatrzeniu ustawy przygotowały swoje sprawozdania w tej sprawie.</u>
<u xml:id="u-147.12" who="#MarcinTyrna">Przypominam ponadto, że tekst ustawy zawarty jest w druku nr 657, natomiast sprawozdania komisji w drukach nr 657A i 657B.</u>
<u xml:id="u-147.13" who="#MarcinTyrna">Proszę sprawozdawcę Komisji Gospodarki Narodowej senatora Marka Waszkowiaka o zabranie głosu i przedstawienie sprawozdania w sprawie rozpatrywanej ustawy.</u>
</div>
<div xml:id="div-148">
<u xml:id="u-148.0" who="#MarekWaszkowiak">Panie Marszałku! Wysoki Senacie!</u>
<u xml:id="u-148.1" who="#MarekWaszkowiak">Celem uchwalonej przez Sejm 8 czerwca 2001 r. ustawy o zmianie ustawy o utworzeniu Agencji Techniki i Technologii jest dostosowanie przepisów ustawy nowelizowanej do ustawy, z dnia 4 września 1997 r., o działach administracji rządowej. W ust. 9 ustawy, zgodnie z którą agencja podlega ministrowi właściwemu do spraw gospodarki, zmodyfikowano zasady dotyczące jej działalności. Ponadto ustawa nowelizująca dostosowuje nazewnictwo organów administracji rządowej do aktualnie obowiązujących unormowań. Ustawa ta jest również jednym z elementów dostosowania obowiązującego prawa do konstytucji. Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-148.2" who="#MarekWaszkowiak">Przepraszam, chciałbym jeszcze powiedzieć, że komisja wnosi o przyjęcie ustawy bez poprawek. Nie budziło to żadnych kontrowersji.</u>
</div>
<div xml:id="div-149">
<u xml:id="u-149.0" who="#MarcinTyrna">Dziękuję bardzo, Panie Senatorze.</u>
<u xml:id="u-149.1" who="#MarcinTyrna">Proszę o zabranie głosu sprawozdawcę Komisji Nauki i Edukacji Narodowej senatora Mariana Żenkiewicza. Tylko jest problem, bo nie ma w tej chwili na sali pana senatora sprawozdawcy. To niedobrze.</u>
<u xml:id="u-149.2" who="#MarcinTyrna">Zarządzam pięciominutową przerwę techniczną ze względu na brak senatora sprawozdawcy. Trzeba go poszukać.</u>
<u xml:id="u-149.3" who="#komentarz">(Przerwa w obradach od godziny 15 minut 18 do godziny 15 minut 22)</u>
</div>
<div xml:id="div-150">
<u xml:id="u-150.0" who="#MarcinTyrna">Wznawiam obrady.</u>
<u xml:id="u-150.1" who="#MarcinTyrna">Proszę sprawozdawcę Komisji Nauki i Edukacji Narodowej senatora Mariana Żenkiewicza o zabranie głosu i przedstawienie sprawozdania komisji w sprawie rozpatrywanej ustawy.</u>
<u xml:id="u-150.2" who="#MarcinTyrna">Proszę bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-151">
<u xml:id="u-151.0" who="#MarianŻenkiewicz">Panie Marszałku! Wysoki Senacie!</u>
<u xml:id="u-151.1" who="#MarianŻenkiewicz">Na początku przepraszam za drobne zamieszanie, jakie powstało wskutek tego, iż nie zdążyłem na czas przybyć na obrady Senatu. Moje spóźnienie spowodowane było błyskawicznym tempem rozpatrywania punktu poprzedniego. Ale ad rem.</u>
<u xml:id="u-151.2" who="#MarianŻenkiewicz">Komisja Nauki i Edukacji Narodowej na swoim posiedzeniu rozpatrzyła projekt ustawy o zmianie ustawy o utworzeniu Agencji Techniki i Technologii.</u>
<u xml:id="u-151.3" who="#MarianŻenkiewicz">Przypominam, że nowelizacja ustawy polega przede wszystkim na przyporządkowaniu, jeśli można użyć tego słowa, agencji ministrowi właściwemu do spraw gospodarki. Pozostałe zapisy tej nowelizacji mają właściwie charakter formalny i porządkujący, a zatem nie zmieniają ducha dotychczas obowiązującej ustawy.</u>
<u xml:id="u-151.4" who="#MarianŻenkiewicz">Komisja na swoim posiedzeniu rozpatrzyła ustawę sejmową i rekomenduje Wysokiej Izbie poprawkę do zmiany czwartej w art. 1, dotyczącej art. 4 dotychczasowej ustawy. Otóż poprawka proponowana przez komisję ma następujące brzmienie: „Minister właściwy do spraw gospodarki nadaje, w drodze rozporządzenia, statut agencji określający organizację agencji oraz szczegółowe zasady działania rady agencji, o której mowa w art. 6, uwzględniając w szczególności rodzaje komórek organizacyjnych wchodzących w skład agencji oraz zasady udzielania pełnomocnictw przez prezesa agencji”. Praktycznie rzecz biorąc poprawka ta ma charakter czysto formalny i nie zmienia ducha prezentowanej ustawy.</u>
<u xml:id="u-151.5" who="#MarianŻenkiewicz">Zatem w imieniu Komisji Nauki i Edukacji Narodowej wnoszę o to, by Wysoka Izba przyjęła tę poprawkę i uchwaliła ustawę w przedłożeniu takim, jakie otrzymaliśmy z Sejmu. Dziękuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-152">
<u xml:id="u-152.0" who="#MarcinTyrna">Dziękuję bardzo, Panie Senatorze. Proszę o pozostanie jeszcze na mównicy.</u>
<u xml:id="u-152.1" who="#MarcinTyrna">Zgodnie z art. 44 ust. 5 Regulaminu Senatu chciałbym zapytać, czy ktoś z państwa chce zadać pytanie senatorowi sprawozdawcy, związane z omawianą ustawą. Nie widzę chętnych.</u>
<u xml:id="u-152.2" who="#MarcinTyrna">Dziękuję bardzo, Panie Senatorze.</u>
<u xml:id="u-152.3" who="#MarcinTyrna">Przypominam, że rozpatrywana ustawa była rządowym projektem ustawy. Do reprezentowania stanowiska rządu w toku prac parlamentarnych został upoważniony minister gospodarki.</u>
<u xml:id="u-152.4" who="#MarcinTyrna">Witam na posiedzeniu podsekretarza stanu w Ministerstwie Gospodarki, pana Edwarda Nowaka.</u>
<u xml:id="u-152.5" who="#MarcinTyrna">Zapraszam pana, Panie Ministrze, na mównicę.</u>
</div>
<div xml:id="div-153">
<u xml:id="u-153.0" who="#EdwardNowak">Panie Marszałku! Wysoki Senacie!</u>
<u xml:id="u-153.1" who="#EdwardNowak">Chciałbym przedstawić stanowisko rządu w sprawie ustawy uchwalonej przez Sejm 8 czerwca bieżącego roku.</u>
<u xml:id="u-153.2" who="#EdwardNowak">Intencją rządu było dostosowanie ustawy z dnia 12 kwietnia 1996 r. o utworzeniu Agencji Techniki i Technologii do przepisów ustawy z dnia 4 września 1997 r. o działach administracji rządowej, która podporządkowała agencję ministrowi właściwemu do spraw gospodarki. Podstawowe zmiany proponowane w przedłożeniu rządowym dotyczyły powierzenia ministrowi właściwemu do spraw gospodarki kompetencji w zakresie powoływania i odwoływania prezesa agencji, ustalania wynagrodzenia prezesa oraz nadawania statutu agencji, w drodze rozporządzenia. Obecnie kompetencje te ma prezes Rady Ministrów.</u>
<u xml:id="u-153.3" who="#EdwardNowak">Zakres nowelizacji został ograniczony przez Sejm praktycznie do zmiany polegającej na przeniesieniu uprawnień w zakresie nadawania statutu agencji, w drodze rozporządzenia, z prezesa Rady Ministrów na ministra właściwego do spraw gospodarki oraz do innych zmian porządkowych w ustawie.</u>
<u xml:id="u-153.4" who="#EdwardNowak">To nie satysfakcjonuje strony rządowej, gdyż minister właściwy do spraw gospodarki, niemający bezpośredniego wpływu na procesy decyzyjne związane z obsadzaniem stanowiska prezesa agencji, w dalszym ciągu pozbawiony będzie instrumentów umożliwiających oddziaływanie w celu zapewnienia skutecznego funkcjonowania podległej mu jednostki. Pragnę równocześnie zaznaczyć, że to minister gospodarki w swej części budżetowej ma budżet Agencji Techniki i Technologii i odpowiada za jego realizację. Dlatego tak istotne jest wyposażenie go w bezpośrednie instrumenty oddziaływania na prezesa agencji, który jest jedynym organem agencji.</u>
<u xml:id="u-153.5" who="#EdwardNowak">Równocześnie chciałbym poinformować, że na etapie prac komisji senackich, to jest Komisji Gospodarki Narodowej oraz Komisji Nauki i Edukacji Narodowej, minister gospodarki przedstawiał następujące propozycje zmian w uchwalonej przez Sejm RP na sto dziesiątym posiedzeniu w dniu 8 czerwca 2001 r. ustawie o zmianie ustawy o utworzeniu Agencji Techniki i Technologii. W art. 5 ust. 1 otrzymałby brzmienie: „Organem agencji jest prezes, powoływany i odwoływany przez ministra właściwego do spraw gospodarki”. W art. 7 ust. 7 otrzymałby brzmienie: „Wynagrodzenie prezesa agencji ustala minister właściwy do spraw gospodarki”. Z przykrością stwierdzam, że poprawki te nie zostały uwzględnione. Dziękuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-154">
<u xml:id="u-154.0" who="#MarcinTyrna">Dziękuję bardzo, Panie Ministrze.</u>
<u xml:id="u-154.1" who="#MarcinTyrna">Proszę o pozostanie jeszcze na mównicy.</u>
<u xml:id="u-154.2" who="#MarcinTyrna">Chciałbym zapytać, czy ktoś z państwa senatorów chce zadać pytanie przedstawicielowi rządu.</u>
<u xml:id="u-154.3" who="#MarcinTyrna">Pan senator Żenkiewicz, proszę bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-155">
<u xml:id="u-155.0" who="#MarianŻenkiewicz">Panie Ministrze, czy mógłby pan poinformować Wysoką Izbę, jak duże są środki budżetowe przyznane agencji w roku 2001? I jakie są inne wpływy? Jak duże wpływy agencja uzyskała w roku 2000?</u>
</div>
<div xml:id="div-156">
<u xml:id="u-156.0" who="#MarcinTyrna">Dziękuję bardzo, Panie Senatorze.</u>
<u xml:id="u-156.1" who="#MarcinTyrna">Proszę o udzielenie odpowiedzi.</u>
</div>
<div xml:id="div-157">
<u xml:id="u-157.0" who="#EdwardNowak">W roku 2001 budżet agencji powinien wynosić 8 milionów 900 tysięcy zł. Należy jednak pamiętać o tym, że agencja już dysponuje środkami, które jakby odzyskuje z tytułu prowadzonej przez siebie działalności, z tytułu udzielanych pożyczek, z tytułu kapitału. A zatem agencja w bieżącym roku, w mojej ocenie, będzie dysponować środkami wynoszącymi około 15 milionów zł. W tej chwili, w tej wersji budżetowej, jaka w tej chwili obowiązuje, na rok następny planujemy 22 miliony zł, czyli jest to dosyć zdecydowane zwiększenie budżetu. W roku 2000 było 7 milionów 100 tysięcy zł.</u>
</div>
<div xml:id="div-158">
<u xml:id="u-158.0" who="#MarcinTyrna">Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-158.1" who="#MarcinTyrna">Czy jeszcze ktoś z państwa senatorów chciałby zadać pytanie? Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-158.2" who="#MarcinTyrna">Dziękuję, Panie Ministrze.</u>
<u xml:id="u-158.3" who="#komentarz">(Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Gospodarki Edward Nowak: Dziękuję bardzo, Panie Senatorze.)</u>
<u xml:id="u-158.4" who="#MarcinTyrna">Otwieram dyskusję.</u>
<u xml:id="u-158.5" who="#MarcinTyrna">Przypominam o wymogach regulaminowych dotyczących czasu przemówienia senatorów, o konieczności zapisywania się do głosu oraz składania podpisanych wniosków o charakterze legislacyjnym do marszałka Senatu.</u>
<u xml:id="u-158.6" who="#MarcinTyrna">Do głosu zapisał się pan senator Marian Żenkiewicz. Na razie jest to jedyny senator zapisany do dyskusji.</u>
<u xml:id="u-158.7" who="#MarcinTyrna">Proszę bardzo, Panie Senatorze.</u>
</div>
<div xml:id="div-159">
<u xml:id="u-159.0" who="#MarianŻenkiewicz">Panie Marszałku! Wysoki Senacie!</u>
<u xml:id="u-159.1" who="#MarianŻenkiewicz">Agencja Techniki i Technologii jest ważnym elementem w kreowaniu postępu technicznego i innowacji technologicznych. Ma ona szczególne znaczenie w związku ze zbliżającym się naszym wejściem do Unii Europejskiej i procesami globalizacji.</u>
<u xml:id="u-159.2" who="#MarianŻenkiewicz">Stąd też powinna wyposażać przedsiębiorstwa funkcjonujące w naszym kraju w niezbędną pomoc, umożliwiającą i stwarzającą im możliwości konkurowania z przedsiębiorstwami innych, wyżej zaawansowanych państw.</u>
<u xml:id="u-159.3" who="#MarianŻenkiewicz">A zatem zmiany, które w tej chwili proponuje rząd, są ze wszech miar potrzebne i absolutnie nie wzbudziły kontrowersji na posiedzeniu komisji, nie wzbudziły też kontrowersji poszczególnych senatorów. Rozumiem, że pewne zmiany, które były proponowane przez rząd, nie zostały podjęte przez senacką komisję tylko ze względów czysto formalnych, gdyż wykraczalibyśmy poza materię, jaka nas w tej sprawie obowiązuje.</u>
<u xml:id="u-159.4" who="#MarianŻenkiewicz">Przy tej okazji chciałbym jednak zwrócić się do pana ministra z następującym apelem. Tak się składa, że znany mi jest z praktyki sposób funkcjonowania Agencji Techniki i Technologii. Robi ona bardzo wiele dobrego. Wydaje mi się jednak, że należałoby zastanowić się nad tym, jak w jeszcze większym stopniu usprawnić jej dotychczasową działalność. Z punktu widzenia tych, którzy oczekują na pomoc, pewne procedury są zbyt długie, zbyt sformalizowane. I pewne procedury - tak przynajmniej mnie to przedstawiano - nie zawsze są realizowane, nie zawsze przebiegają w oparciu o jednoznaczne kryteria. Jeżeli bliżej interesowałyby pana ministra szczegóły tego typu przypadków, to mogę służyć faktami. Myślę jednak, że nie miejsce i nie czas, ażeby tę dyskusję prowadzić z trybuny senackiej.</u>
<u xml:id="u-159.5" who="#MarianŻenkiewicz">A zatem, kończąc, zwracam się z prośbą, aby zechcieli państwo uwzględnić jeszcze możliwość zdynamizowania i przyspieszenia działalności agencji oraz usprawnienia wszelkich procedur związanych z przyznawaniem zarówno pożyczek, jak i gwarancji spłaty kredytów. Jeśli zaś chodzi o dzisiejszą ustawę, to uważam ją za w pełni potrzebną i będę głosował za jej przyjęciem. Dziękuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-160">
<u xml:id="u-160.0" who="#MarcinTyrna">Dziękuję bardzo, Panie Senatorze.</u>
<u xml:id="u-160.1" who="#MarcinTyrna">Czy ktoś z państwa senatorów chciałby zabrać głos w dyskusji? Dziękuję.</u>
<u xml:id="u-160.2" who="#MarcinTyrna">Zgodnie z art. 52 ust. 2 Regulaminu Senatu zamykam dyskusję.</u>
<u xml:id="u-160.3" who="#MarcinTyrna">Chciałem zapytać, czy przedstawiciel rządu chciałby jeszcze ustosunkować się do przedstawionych w dyskusji wniosków.</u>
<u xml:id="u-160.4" who="#komentarz">(Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Gospodarki Edward Nowak: Bardzo krótko, Panie Marszałku.)</u>
<u xml:id="u-160.5" who="#MarcinTyrna">Proszę bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-161">
<u xml:id="u-161.0" who="#EdwardNowak">Odpowiadając na głos pana senatora Żenkiewicza, chcę powiedzieć, że my również widzimy niedostatki tej pracy. Przede wszystkim widzimy, że agencja nie wykorzystuje znacznej liczby instrumentów, które ma w swoim posiadaniu. Myślę tu choćby o działaniu agencji jako akcjonariusza czy udziałowca w interesujących przedsięwzięciach z zakresu, który może leżeć w obszarze jej zainteresowania. Ten głos witam więc z zadowoleniem, bo on tylko nas utwierdza w przekonaniu, że istnieje potrzeba intensyfikowania działania agencji. Ale rzeczywiście agencja jest potrzebna i mamy nadzieję, że budżet, który planujemy na przyszły rok, pozwoli jej jeszcze bardziej rozwinąć skrzydła. Dziękuję bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-162">
<u xml:id="u-162.0" who="#MarcinTyrna">Dziękuję bardzo, Panie Ministrze.</u>
<u xml:id="u-162.1" who="#MarcinTyrna">W trakcie dyskusji senatorowie nie zgłosili wniosków o charakterze legislacyjnym, ale komisje przedstawiły różne stanowiska. Dlatego też, zgodnie z art. 52 ust. 2 Regulaminu Senatu, proszę Komisję Gospodarki Narodowej oraz Komisję Nauki i Edukacji Narodowej o ustosunkowanie się do przedstawionych w toku debaty nad tym punktem wniosków i przygotowanie wspólnego sprawozdania w tej sprawie.</u>
<u xml:id="u-162.2" who="#MarcinTyrna">Informuję, że głosowanie w sprawie ustawy o zmianie ustawy o utworzeniu Agencji Techniki i Technologii zostanie przeprowadzone na końcu posiedzenia Izby.</u>
<u xml:id="u-162.3" who="#MarcinTyrna">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu siódmego porządku obrad: stanowisko Senatu w sprawie ustawy o wprowadzeniu ustawy - Prawo ochrony środowiska, ustawy o odpadach oraz o zmianie niektórych ustaw.</u>
<u xml:id="u-162.4" who="#MarcinTyrna">Przypominam, że rozpatrywana ustawa została uchwalona przez Sejm na sto dziesiątym posiedzeniu w dniu 7 czerwca 2001 r. Do Senatu została przekazana w dniu 12 czerwca 2001 r. Marszałek Senatu w dniu 13 czerwca 2001 r., zgodnie z art. 68 ust. 1 Regulaminu Senatu, skierowała ją do Komisji Ochrony Środowiska i Komisji Samorządu Terytorialnego i Administracji Państwowej. Komisje po rozpatrzeniu ustawy przygotowały swoje sprawozdania.</u>
<u xml:id="u-162.5" who="#MarcinTyrna">Przypominam ponadto, że tekst ustawy zawarty jest w druku nr 661, natomiast sprawozdania komisji w drukach nr 661A i 661B.</u>
<u xml:id="u-162.6" who="#MarcinTyrna">Proszę sprawozdawcę Komisji Ochrony Środowiska senatora Franciszka Bachledę-Księdzularza o zabranie głosu i przedstawienie sprawozdania komisji w sprawie rozpatrywanej ustawy.</u>
<u xml:id="u-162.7" who="#MarcinTyrna">Proszę bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-163">
<u xml:id="u-163.0" who="#FranciszekBachledaKsiędzularz">Szanowny Panie Marszałku! Wysoki Senacie!</u>
<u xml:id="u-163.1" who="#FranciszekBachledaKsiędzularz">Tak jak pan marszałek już wspomniał, sprawozdanie Komisji Ochrony Środowiska zawarte jest w druku nr 661A. Nasza komisja odbyła posiedzenia w dniach 19 i 21 czerwca 2001 r. Z radością mogę przedstawić państwu akt prawny wypracowany na podstawie projektu rządowego, druk nr 1864, który wprowadza w życie zasadnicze regulacje w sferze porządkowania systemu ochrony środowiska, to jest ustawę - Prawo ochrony środowiska oraz ustawę o odpadach. Obie zostały ostatecznie uchwalone po przyjęciu poprawek Senatu w dniu 27 kwietnia 2001 r. Akty te stanowią podstawę ochrony wszystkich elementów środowiska oraz ujednolicają wymagania i procedury w tej dziedzinie. Przesądza to o zasadności wprowadzenia tych regulacji równocześnie z jednolitym określeniem zasad działania i kompetencji właściwych organów administracji rządowej oraz jednolitym unormowaniem trybu postępowania w okresie przejściowym co do spraw wszczętych na podstawie ustaw obowiązujących wcześniej.</u>
<u xml:id="u-163.2" who="#FranciszekBachledaKsiędzularz">Zakres przedmiotowy ustawy ujęty został w trzech rozdziałach: w rozdziale 1, obejmującym przepisy ogólne, w rozdziale 2, obejmującym zmiany w przepisach obowiązujących, i w rozdziale 3, obejmującym przepisy końcowe. Przepisy ogólne zawierają normy przejściowe i dostosowujące. Do tych pierwszych należą regulacje normujące wpływ nowego prawa na stosunki powstałe pod działaniem prawa dotychczasowego oraz regulacje zachowujące moc obowiązującą aktów wykonawczych wydanych na podstawie poprzednich przepisów. Generalną zasadę w zakresie postępowania w sprawach wszczętych przed wejściem w życie nowych przepisów wyraża art. 3, w myśl którego do spraw niezakończonych decyzją ostateczną stosuje się przepisy dotychczasowe. Wyjątki od tej reguły może określić tylko ustawa lub przepisy odrębne.</u>
<u xml:id="u-163.3" who="#FranciszekBachledaKsiędzularz">Jeśli chodzi o regulacje zachowujące moc obowiązującą dotychczasowych aktów wykonawczych, to zgodnie z generalną zasadą wyrażoną w art. 4 ust. 1 i dotyczącą rozporządzeń wykonawczych wydanych na podstawie ustawy z dnia 31 stycznia 1980 r. o ochronie i kształtowaniu środowiska pozostają one w mocy nie dłużej niż do 30 czerwca 2003 r., o ile nie są sprzeczne z aktualną ustawą. Zasada ta będzie miała również zastosowanie do enumeratywnie wskazanych przepisów wykonawczych wydanych na podstawie innych ustaw, to jest między innymi prawa wodnego, ustawy o ochronie przyrody czy ustawy o zakazie stosowania wyrobów zawierających azbest. Regulacje w tym zakresie zawarte są w przepisach art. 4 i 5.</u>
<u xml:id="u-163.4" who="#FranciszekBachledaKsiędzularz">Pozostałe normy przepisów ogólnych, to jest art. 6–39, zawierają regulacje dostosowujące nowo przyjęte rozwiązania w prawie ochrony środowiska oraz w ustawie o odpadach do obowiązującego przed ich wejściem w życie stanu prawnego. Celem ich jest płynne i bezkolizyjne wprowadzenie nowych instytucji prawnych bądź regulacja postępowań administracyjnych toczących się w okresie przejściowym. Przykładowo można wskazać tu na takie rozwiązania jak określenie obowiązywania wydanych przed dniem wejścia w życie ustawy decyzji ustalających rodzaje i ilości dopuszczalnych substancji zanieczyszczających wprowadzanych do powietrza, a także decyzji o dopuszczalnym poziomie hałasu - to art. 14, decyzji o ustaleniu terminu uzyskania zintegrowanego pozwolenia dla prowadzącego instalację oraz decyzji normującej tryb dostosowania do nowych wymogów spalarni odpadów i tryb budowy składowisk tych odpadów, co zapisane jest w art. 24–26 oraz w art. 29.</u>
<u xml:id="u-163.5" who="#FranciszekBachledaKsiędzularz">Zawarte w rozdziale 2 przepisy zawierają niezbędny zakres nowelizacji, wynikający z konieczności dostosowania obowiązującego systemu do nowej terminologii i właściwości organów. Z przyjemnością wymieniam, że obejmują one: ustawę - Prawo wodne z dnia 24 października 1974 r. - art. 45; ustawę z dnia 20 lipca 1991 r. o Inspekcji Ochrony Środowiska - art. 46; ustawę z dnia 16 października 1991 r. o ochronie przyrody - art. 47; ustawę - Prawo budowlane z dnia 7 lipca 1994 r. - art. 48; ustawę z dnia 7 lipca 1994 r. o zagospodarowaniu przestrzennym - art. 49; ustawę z dnia 27 października 1994 r. o autostradach płatnych - art. 50; ustawę z dnia 3 lutego 1995 r. o ochronie gruntów rolnych i leśnych - art. 51; ustawę z dnia 22 czerwca 1995 r. o zakwaterowaniu Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej - art. 52; ustawę z dnia 13 września 1996 r. o utrzymaniu czystości i porządku w gminach - art. 53; ustawę z dnia 19 czerwca 1997 r. o zakazie stosowania wyrobów zawierających azbest - art. 54; ustawę z dnia 12 maja 2000 r. o zasadach wspierania rozwoju regionalnego - art. 55; ustawę z dnia 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych - art. 56; ustawę z dnia 9 września 2000 r. o opłacie skarbowej - art. 57; ustawę - Prawo atomowe z dnia 29 listopada 2000 r. - art. 58; ustawę z dnia 21 grudnia 2000 r. o żegludze śródlądowej - art. 59; ustawę z dnia 11 stycznia 2001 r. o substancjach i preparatach chemicznych - art. 60.</u>
<u xml:id="u-163.6" who="#FranciszekBachledaKsiędzularz">Wymieniłem tu wiele ustaw, a przy większości z nich bardzo pocił się i trudził pan minister Marek Michalik, który jest obecny na sali. Niech mi więc będzie wolno w tym momencie zwrócić się do niego. Panie Ministrze, proszę przyjąć ode mnie, jako przewodniczącego senackiej Komisji Ochrony Środowiska, serdeczne podziękowanie za wkład pracy włożony w porządkowanie prawa dotyczącego ochrony środowiska.</u>
<u xml:id="u-163.7" who="#FranciszekBachledaKsiędzularz">Uwagi szczegółowe zawarte są w druku nr 661A. Jest piętnaście poprawek. Omówię tylko kilka, ponieważ większość z nich poprawia błędne odesłania w ustawie, w druku, który przyszedł do nas z Sejmu. Jest to konieczne, trzeba to poprawić. Ograniczę się do omówienia trzech poprawek.</u>
<u xml:id="u-163.8" who="#FranciszekBachledaKsiędzularz">Co do poprawki szóstej - w art. 46 w pkcie 11, w art. 18b w ust. 1 wyrazy „tworzyć środki specjalne” zastępuje się wyrazami „gromadzić środki pieniężne na wyodrębnionych rachunkach bankowych, w formie środków specjalnych w rozumieniu przepisów o finansach publicznych”. Mam nadzieję, że jeśli porówna się tylko te trzy wyrazy „tworzyć środki specjalne” oraz odczytaną tu propozycję Komisji Ochrony Środowiska, to nie trzeba uzasadniać, że sprawa jest po prostu oczywista.</u>
<u xml:id="u-163.9" who="#FranciszekBachledaKsiędzularz">Poprawka siódma. W art. 46 w pkcie 11, w art. 18b w ust. 3 wyrazy „na środkach specjalnych, o których mowa w ust. 2, są przeznaczone na” zastępuje się wyrazami „w formie środków specjalnych przeznaczane są na”. Jest to konsekwencja zapisu poprzedniego, również oczywista, nie będę więc jej szerzej omawiał.</u>
<u xml:id="u-163.10" who="#FranciszekBachledaKsiędzularz">Poprawka dziewiąta. W art. 46 w pkcie 14 w lit. b, w ust. 7 wyrazy „podpisanych przez Polskę umów i konwencji” zastępuje się wyrazami „umów i konwencji wiążących Rzeczpospolitą Polską”. Wydaje mi się, że jeśli uważnie przeczytać tę poprawkę, sprawa jest także oczywista.</u>
<u xml:id="u-163.11" who="#FranciszekBachledaKsiędzularz">Mam taką nadzieję - i apeluję o to do państwa senatorów - że Wysoki Senat raczy poprzeć poprawki zawarte w druku nr 661A. Dziękuję bardzo, Panie Marszałku.</u>
</div>
<div xml:id="div-164">
<u xml:id="u-164.0" who="#MarcinTyrna">Dziękuję bardzo, Panie Senatorze.</u>
<u xml:id="u-164.1" who="#MarcinTyrna">Obecnie proszę sprawozdawcę Komisji Samorządu Terytorialnego i Administracji Państwowej senatora Adama Rychliczka o zabranie głosu i przedstawienie sprawozdania komisji w sprawie rozpatrywanej ustawy.</u>
</div>
<div xml:id="div-165">
<u xml:id="u-165.0" who="#AdamRychliczek">Panie Marszałku! Wysoka Izbo!</u>
<u xml:id="u-165.1" who="#AdamRychliczek">W imieniu Komisji Samorządu Terytorialnego i Administracji Państwowej mam zaszczyt przedstawić stanowisko komisji do ustawy o wprowadzeniu ustawy - Prawo ochrony środowiska, ustawy o odpadach oraz o zmianie niektórych ustaw, druk senacki nr 661, oraz sprawozdanie komisji, druk nr 661B.</u>
<u xml:id="u-165.2" who="#AdamRychliczek">Rozpatrywana dziś przez Wysoką Izbę ustawa, wypracowana na podstawie przedłożenia rządowego, wprowadza w życie zasadnicze regulacje dotyczące dwóch ustaw: prawa ochrony środowiska i ustawy o odpadach, uchwalonych przez Wysoką Izbę, podpisanych przez prezydenta i opublikowanych w „Dzienniku Ustaw”. Określa ona termin wejścia w życie wymienionych aktów prawnych, a także stwierdza utratę mocy trzech dotychczas obowiązujących ustaw - ustawy o ochronie i kształtowaniu środowiska, starej ustawy o odpadach, jak również ustawy o dostępie do informacji o środowisku i jego ochronie oraz o ocenach oddziaływania na środowisko.</u>
<u xml:id="u-165.3" who="#AdamRychliczek">Wysoka Izbo, przedmówca szczegółowo omówił zagadnienia związane z nowelizacją ustawy. Pozwolę sobie tylko powiedzieć o końcowych artykułach dotyczących wejścia w życie tej ustawy. Generalną zasadą przyjętą przez parlament jest to, iż ustawa wchodzi w życie z dniem 1 października 2001 r., z zastrzeżeniem dwóch artykułów. Chodzi o art. 46 pkt 11 - punkt ten wchodzi w życie z dniem ogłoszenia, a sprawa dotyczy utworzenia środka specjalnego u głównego inspektora ochrony środowiska i u wojewódzkich inspektorów ochrony środowiska - a także o art. 46 pkt 10, w przypadku którego ustawa wejdzie w życie od 1 stycznia 2002 r., a sprawa dotyczy przekazywania 20% wpływów za kary wymierzane za nieprzestrzeganie ustawy, które mogą być przeznaczane między innymi na premie dla pracowników zajmujących się tą problematyką w inspektoratach ochrony środowiska.</u>
<u xml:id="u-165.4" who="#AdamRychliczek">Panie Marszałku, Wysoka Izbo! Komisja, która rozpatrywała ustawę w dniu 27 czerwca tego roku, wniosła do omawianej ustawy dwadzieścia cztery poprawki. Część z nich jest identycznych z tymi, jakie zgłaszała Komisja Ochrony Środowiska. Są to poprawki: pierwsza, czwarta, ósma, dziesiąta, jedenasta, od trzynastej do dziewiętnastej, dwudziesta pierwsza, dwudziesta druga i dwudziesta trzecia. Szczegółowo omówił je mój przedmówca, ja skupię się na pozostałych. Wniesione poprawki nie zmieniają w żaden sposób konstrukcji ustawy, mają charakter doprecyzowujący i eliminują błędy, które wkradły się na etapie prac w Senacie, bądź są poprawkami czysto legislacyjnymi.</u>
<u xml:id="u-165.5" who="#AdamRychliczek">Poprawka druga mówi, iż w art. 2 w pkcie 1 na końcu dodaje się wyrazy „z wyjątkiem art. 37a”. Zapewnia ona spójność ustawy z ustawą o organizmach genetycznie modyfikowanych.</u>
<u xml:id="u-165.6" who="#AdamRychliczek">W poprawce trzeciej w art. 3 w ust. 2 po wyrazach „ust. 7” dodaje się wyrazy „art. 51 ust. 6”. Poprawka ta uzupełnia zawarte w przepisie odniesienia.</u>
<u xml:id="u-165.7" who="#AdamRychliczek">Poprawka piąta eliminuje błąd, dostosowując nomenklaturę do przyjętej w ustawie o ochronie środowiska.</u>
<u xml:id="u-165.8" who="#AdamRychliczek">W poprawce szóstej eliminuje się ewidentny błąd, gdyż ewentualna decyzja ma dotyczyć zakładów eksploatowanych, a nie oddawanych do eksploatacji.</u>
<u xml:id="u-165.9" who="#AdamRychliczek">Poprawka siódma dostosowuje przepis do formuły przyjętej w innych przepisach ustawy wprowadzającej oraz w prawie ochrony środowiska i ustawie o odpadach, w których przewiduje się konieczność ustalenia terminu wstrzymania działalności z uwzględnieniem zagadnień bezpieczeństwa ekologicznego.</u>
<u xml:id="u-165.10" who="#AdamRychliczek">Poprawka dziewiąta dostosowuje przepis do regulacji zawartych w przepisach ustawy o odpadach.</u>
<u xml:id="u-165.11" who="#AdamRychliczek">Poprawka dwunasta dotyczy nowelizacji prawa wodnego - w art. 45 w pkcie 19 lit. b, w ust. 3b w jednym ze zdań używamy pojęcia „substancji mogących negatywnie oddziaływać na środowisko”, a w drugim zdaniu używamy pojęcia „substancji niebezpiecznych”.</u>
<u xml:id="u-165.12" who="#AdamRychliczek">Poprawka dwudziesta eliminuje wątpliwości co do obowiązku korzystania z opracowań ekofizjograficznych w przypadku sporządzenia studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy.</u>
<u xml:id="u-165.13" who="#AdamRychliczek">Poprawka dwudziesta czwarta eliminuje ewidentny błąd, wynikający z konieczności dokonania w ustawie skarbowej zmiany analogicznej jak w nowelizowanej w art. 56 ustawie o podatku od czynności cywilnoprawnych.</u>
<u xml:id="u-165.14" who="#AdamRychliczek">To już wszystkie poprawki, których przyjęcie Wysokiemu Senatowi w swojej uchwale proponuje Komisja Samorządu Terytorialnego i Administracji Państwowej. Dziękuję bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-166">
<u xml:id="u-166.0" who="#MarcinTyrna">Dziękuję bardzo, Panie Senatorze.</u>
<u xml:id="u-166.1" who="#MarcinTyrna">Obecnie, przed przystąpieniem do dyskusji, chciałbym zapytać, czy ktoś z państwa senatorów chciałby zgłosić z miejsca trwające nie dłużej niż jedną minutę zapytanie do senatora sprawozdawcy.</u>
<u xml:id="u-166.2" who="#MarcinTyrna">Nie ma chętnych, dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-166.3" who="#MarcinTyrna">Przypominam, że rozpatrywana ustawa była rządowym projektem ustawy. Do reprezentowania stanowiska rządu w toku prac parlamentarnych został upoważniony minister środowiska.</u>
<u xml:id="u-166.4" who="#MarcinTyrna">Chciałbym powitać na naszym posiedzeniu podsekretarza stanu w Ministerstwie Środowiska, pana Marka Michalika.</u>
<u xml:id="u-166.5" who="#MarcinTyrna">Zgodnie z art. 50 chciałbym zapytać, czy pan minister chce zabrać głos i przedstawić stanowisko rządu w sprawie rozpatrywanej ustawy.</u>
<u xml:id="u-166.6" who="#MarcinTyrna">Proszę bardzo, Panie Ministrze.</u>
</div>
<div xml:id="div-167">
<u xml:id="u-167.0" who="#MarekMichalik">Panie Marszałku! Szanowni Państwo Senatorowie!</u>
<u xml:id="u-167.1" who="#MarekMichalik">Bardzo dziękuję za umożliwienie zabrania głosu.</u>
<u xml:id="u-167.2" who="#MarekMichalik">Chciałbym powiedzieć, że ta ustawa kończy pewien cykl prac nad ustawodawstwem ekologicznym. Kończy w tym sensie, że gdyby tej ustawy nie było, to ustawy wcześniej uchwalone przez Sejm, przyjęte także przez Senat - czyli prawo ochrony środowiska oraz ustawa o odpadach - byłyby tylko zwykłym papierem. Ustawa, która dzisiaj jest przedmiotem dyskusji i rozpatrywania przez Wysoki Senat, niejako wypełnia te dwie wcześniejsze ustawy i tak naprawdę wprowadza je w życie. A więc w tym sensie jest oczywiście ustawą bardzo ważną.</u>
<u xml:id="u-167.3" who="#MarekMichalik">Celem tej ustawy, jak to już było powiedziane, jest zapewnienie pewnej spójności i jednolitości. Zastosowany tutaj manewr, polegający na tym, że jedną ustawą będziemy wprowadzali dwie inne ustawy, jest rozwiązaniem legislacyjnym bardzo dobrym, sensownym - tak mogę powiedzieć. Zostało to zaproponowane przez Rządowe Centrum Legislacyjne. Robi się to wówczas, kiedy mamy do czynienia z ustawodawstwem bardzo skomplikowanym, długim, rozbudowanym; w przypadku którego każda zmiana dokonywana w przyszłości powodowałaby konieczność zmian wielu ustaw. W tym przypadku będziemy mieli rozwiązanie bardziej pragmatyczne - właściwie dzięki zmianom w dzisiaj omawianej ustawie będziemy dokonywali w przyszłości innych zmian: w prawie ochrony środowiska i w ustawie o odpadach.</u>
<u xml:id="u-167.4" who="#MarekMichalik">Chciałbym także bardzo króciutko odnieść się do uwag i poprawek, które w trakcie prac komisji senackich zostały zaproponowane. I po raz kolejny chciałbym podziękować Wysokiemu Senatowi dlatego, że - mówię to z pełną odpowiedzialnością - ustawy ekologiczne, które trafiają do Senatu, są naprawdę poprawiane. Uchybienia, jakie zdarzają się w trakcie pracy legislacyjnej w Izbie Niższej, są poprawiane w Izbie Wyższej, za co serdecznie dziękujemy. My, będąc przywiązani do swoich ustaw, czasem nie dostrzegamy tego, że znajdują się w nich błędy. Rok czy półtora roku bardzo intensywnych prac nad tą ustawą stanowi o tym, że po prostu przywiązaliśmy się do niektórych swoich zapisów, a tymczasem okazuje się, że są tam zwykłe, proste błędy legislacyjne, które trzeba poprawić.</u>
<u xml:id="u-167.5" who="#MarekMichalik">Chciałbym bardzo serdecznie podziękować także panu senatorowi Franciszkowi Bachledzie-Księdzularzowi za te miłe słowa, które skierował pod moim adresem. Jest mi bardzo miło i odbieram to jako docenienie mojej pracy przy kilku ustawach. Dziękuję bardzo, Panie Marszałku.</u>
<u xml:id="u-167.6" who="#komentarz">(Przewodnictwo obrad obejmuje wicemarszałek Tadeusz Rzemykowski)</u>
</div>
<div xml:id="div-168">
<u xml:id="u-168.0" who="#TadeuszRzemykowski">Dziękuję, Panie Ministrze.</u>
<u xml:id="u-168.1" who="#TadeuszRzemykowski">Proszę pozostać przy mównicy, bowiem zgodnie z art. 44 ust. 6 Regulaminu Senatu jest możliwość zadawania z miejsca pytań panu ministrowi Markowi Michalikowi. Proszę bardzo, czy są chętni?</u>
<u xml:id="u-168.2" who="#TadeuszRzemykowski">Proszę bardzo, Panie Senatorze.</u>
</div>
<div xml:id="div-169">
<u xml:id="u-169.0" who="#RyszardSławiński">Dziękuję bardzo, Panie Marszałku.</u>
<u xml:id="u-169.1" who="#RyszardSławiński">Panie Ministrze, jest w tej ustawie duży art. 32 dotyczący spalarni. Niech pan uprzejmie mnie poinformuje, ile mamy w tej chwili w Polsce spalarni i jaki jest zakres planów budowy tych obiektów, gdyż, o ile wiem, jest to problem bardzo trudny pod względem społecznym. Aprobata dla spalarni w Polsce jest znikoma, co wynika zapewne z niewiedzy czy ewentualnie z takiej trochę irracjonalnej obawy o ich skutki. Niech pan będzie uprzejmy odpowiedzieć na pytanie, jaki jest w tej chwili ten zakres. Pytam o to, ponieważ są tu regulacje sięgające aż 2009 r. Jak więc dziś wygląda ten problem i w jakim stopniu te zapisy są na dziś realne w zestawieniu ze stanem spalarni w Polsce? Dziękuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-170">
<u xml:id="u-170.0" who="#MarekMichalik">Jeśli chodzi spalarnie, które oficjalnie dzisiaj funkcjonują, działają, to w większości są one usytuowane na terenie dużych zakładów pracy - mam tutaj na myśli te spalarnie, które zajmują się utylizacją odpadów niebezpiecznych. Zaś spalarni, które utylizują odpady komunalne, jest niewiele. W ogóle muszę powiedzieć, że w Polsce, w porównaniu z innymi krajami Unii Europejskiej, jest tych spalarni niezwykle mało.</u>
<u xml:id="u-170.1" who="#MarekMichalik">Chcę powiedzieć, a wynika to także z tej ustawy i z tego, co znajdzie się w krajowym planie gospodarki odpadami - bo jest tam mowa o tym, że państwo musi posiadać pewien zintegrowany system, który będzie zajmował się także utylizacją odpadów niebezpiecznych - że w Polsce w przyszłości tych spalarni będzie więcej, bo będzie musiało być ich więcej. Oczywiście w tej chwili, nie mając jeszcze tego krajowego planu gospodarki odpadami, nie wiemy precyzyjnie, ile ich będzie i do jakich odpadów one będą przeznaczone, ale można sobie to tak mniej więcej wyobrazić. W ministerstwie były przygotowane takie bardzo szacunkowe oceny tego, ile w Polsce, w ramach zintegrowanego systemu, potrzeba takich spalarni. Tak więc może około sześciu, ośmiu - i to w przyszłości oczywiście będzie.</u>
<u xml:id="u-170.2" who="#MarekMichalik">Jeżeli zaś chodzi o ogólne zapisy dotyczące spalarni, to te, które istniały w dotychczasowym ustawodawstwie, były, można powiedzieć, szkieletowe w porównaniu z tym, co jest w tej chwili. Do tych nowych ustaw przenieśliśmy z dyrektyw Unii Europejskiej nowe rozwiązania, które do poprzednich ustaw o odpadach nie zostały przeniesione do końca, w pełni. Można więc prognozować, że po przygotowaniu krajowego planu gospodarki odpadami - co, jak sądzę, nastąpi w przeciągu półtora roku czy dwóch lat, bo najpierw muszą powstać plany gospodarki odpadami na niższych szczeblach samorządu - będzie można w sposób systematyczny przystąpić do uzgodnienia w ramach Rady Ministrów, która będzie ten plan przygotowywała, ile tych spalarni ostatecznie będzie.</u>
</div>
<div xml:id="div-171">
<u xml:id="u-171.0" who="#TadeuszRzemykowski">Czy są jeszcze chętni do zadania pytań?</u>
<u xml:id="u-171.1" who="#TadeuszRzemykowski">Senator Mieczysław Janowski, proszę bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-172">
<u xml:id="u-172.0" who="#MieczysławJanowski">Dziękuję bardzo, Panie Marszałku.</u>
<u xml:id="u-172.1" who="#MieczysławJanowski">Panie Ministrze, doceniając ogrom pracy, chciałbym zapytać, jak zaawansowane są - w kontekście wprowadzania tych przepisów - przygotowania do wprowadzenia technologii polegających na biologicznej utylizacji odpadów. Czy pan minister mógłby tę sprawę naświetlić?</u>
</div>
<div xml:id="div-173">
<u xml:id="u-173.0" who="#MarekMichalik">Wszystkie metody, które polegają na utylizacji odpadów, są oczywiście dobre i dopuszczalne. Unia Europejska w ramach tak zwanej dyrektywy ramowej dotyczącej odpadów podaje, w jaki sposób powinno się tu postępować. Ten model postępowania z odpadami jest odzwierciedlony w naszej ustawie, zresztą także we wcześniejszej ustawie dotyczącej odpadów, czyli w tej z 1997 r., był ustanowiony we właściwy sposób.</u>
<u xml:id="u-173.1" who="#MarekMichalik">Chcę powiedzieć, że oczywiście tam, gdzie jest możliwość biologicznej utylizacji czy unieszkodliwiania odpadów, oczywiście powinno się to stosować. I to się stosuje. Odnoszę jednak takie wrażenie, że wtedy, kiedy rozpoczęliśmy w Polsce transformację, zainteresowaliśmy się bardziej właśnie tymi wszystkimi metodami i technologiami biologicznymi, a mniej - ze względu na brak społecznego przyzwolenia - utylizacją termiczną. To było pozostawione samo sobie, nie było na to zgody społecznej. Sądzę, że ta wcześniejsza ustawa przyjęta przez Wysoki Senat, a dotycząca ocen oddziaływania na środowisko i dostępu do informacji - która demokratyzuje informacje o środowisku, która stanowi, że jest pełny dostęp do tych informacji - umożliwi to, że proces inwestycyjny będzie odbywał się na każdym etapie z udziałem społecznym. Przyczyni się to do tego, że wszelkie inwestycje będą przebiegały może i nieco dłużej, ale za to znacznie sprawniej - i tam, gdzie nie ma przyzwolenia społecznego na niektóre inwestycje, będzie ono łatwiej osiągane.</u>
</div>
<div xml:id="div-174">
<u xml:id="u-174.0" who="#TadeuszRzemykowski">Nie widzę więcej zgłoszeń.</u>
<u xml:id="u-174.1" who="#TadeuszRzemykowski">Dziękuję bardzo panu ministrowi.</u>
<u xml:id="u-174.2" who="#komentarz">(Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Środowiska Marek Michalik: Bardzo dziękuję Wysokiej Izbie.)</u>
<u xml:id="u-174.3" who="#TadeuszRzemykowski">Otwieram dyskusję.</u>
<u xml:id="u-174.4" who="#TadeuszRzemykowski">Przypominam o wszystkich wymogach regulaminowych dotyczących czasu przemówienia senatorów, o konieczności zapisywania się do głosu u senatora prowadzącego listę mówców, a przede wszystkim o obowiązku składania podpisanych wniosków o charakterze legislacyjnym do marszałka Senatu przed zamknięciem dyskusji.</u>
<u xml:id="u-174.5" who="#TadeuszRzemykowski">Proszę o zabranie głosu senatora Ireneusza Michasia, następnym mówcą będzie senator Mieczysław Janowski.</u>
</div>
<div xml:id="div-175">
<u xml:id="u-175.0" who="#IreneuszMichaś">Panie Marszałku! Wysoka Izbo!</u>
<u xml:id="u-175.1" who="#IreneuszMichaś">Zaiste, ustawa jest skomplikowana, trudna, zawiera w sobie bardzo rozległy materiał. Chciałbym jednak złożyć jeszcze poprawkę do art. 45 pkt 19 lit. b ust. 3c brzmiącą tak: „Minister właściwy dla spraw środowiska w porozumieniu z ministrem właściwym do spraw gospodarki może określić, w drodze rozporządzenia, dopuszczalne masy substancji, które mogą być odprowadzane w ściekach przemysłowych, w jednym lub więcej okresach, przypadające na jednostkę masy wykorzystywanego surowca materiału, paliwa lub powstającego produktu”.</u>
<u xml:id="u-175.2" who="#IreneuszMichaś">Myślę, iż przyjęcie powyższej propozycji spowoduje dostosowanie mechanizmów ochrony wód do zapisów zawartych w ustawie - Prawo ochrony środowiska dotyczących standardów emisyjnych oraz umożliwi wykorzystanie do ochrony wód najlepszych dostępnych technik i pozwoli na wykorzystanie pozwoleń zintegrowanych w ochronie wód. Przykładem tutaj mogą być cukrownie, gdzie emisja do środowiska jest przez niecały rok. Dziękuję bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-176">
<u xml:id="u-176.0" who="#TadeuszRzemykowski">Dziękuję.</u>
<u xml:id="u-176.1" who="#TadeuszRzemykowski">Rozumiem, Panie Senatorze, że wniosek jest na piśmie i jest podpisany.</u>
<u xml:id="u-176.2" who="#TadeuszRzemykowski">Proszę bardzo, głos ma senator Mieczysław Janowski.</u>
</div>
<div xml:id="div-177">
<u xml:id="u-177.0" who="#MieczysławJanowski">Panie Marszałku! Panowie Senatorowie! Panie Ministrze!</u>
<u xml:id="u-177.1" who="#MieczysławJanowski">Chciałbym krótko odnieść się do tej ustawy. Ma ona wprowadzić w życie swoistą „konstytucję ekologiczną”, tak określaliśmy prawo ochrony środowiska, oraz inne ustawy towarzyszące temu ważnemu zagadnieniu. Ja patrzę na tę ustawę z dwóch punktów widzenia - z perspektywy człowieka, który jak najbardziej jest zainteresowany ochroną środowiska, oraz z perspektywy samorządu terytorialnego, bo przecież każdy z tych faktów dotyczących zaniedbań związanych ze środowiskiem dzieje się na terenie jakiejś polskiej gminy.</u>
<u xml:id="u-177.2" who="#MieczysławJanowski">Miałem już honor z tej trybuny mówić o ustawach przedmiotowych, które teraz wprowadzamy... Jeszcze raz pragnę wyrazić uznanie za ten ogrom pracy. To była bardzo żmudna, precyzyjna praca. I w sumie nie mam pretensji o to, że zdarzyły się takie czy inne potknięcia - stąd efekty pracy komisji senackich.</u>
<u xml:id="u-177.3" who="#MieczysławJanowski">Chciałbym również dodać, że ta ustawa jest swoistą analogią do ustawy wprowadzającej ustawy samorządowe. Wysoki Senat takie rozwiązania ćwiczył w swoim czasie, myślę, że jest to dobry sposób wprowadzania innych ustaw w życie.</u>
<u xml:id="u-177.4" who="#MieczysławJanowski">Pragnę zwrócić uwagę Wysokiej Izby na to, iż ustawa ma wejść w życie z dniem 1 października bieżącego roku - poza dwoma artykułami. Pierwszym z nich jest art. 46 pkt 11, który ma wejść w życie z dniem ogłoszenia ustawy, a drugim - tenże sam artykuł pkt 10, który ma wejście w życie z dniem 1 stycznia roku 2002. Jest zatem bardzo ważne, by przepisy wykonawcze do ustawy były przygotowane we właściwym czasie - tak, aby z dniem 1 października wszystkie odpowiedzialne instytucje, w tym także samorządy terytorialne, mogły realizować te ważne przepisy.</u>
<u xml:id="u-177.5" who="#MieczysławJanowski">Pragnąłbym uzupełnić jeszcze zestaw poprawek, który został zgłoszony przez komisję, o dwie poprawki. Pierwsza dotyczy art. 1; proponuję w niej dodanie daty tej ustawy, czyli wyrazów „z dnia 27 kwietnia 2001 r.”. Zaś druga poprawka, którą zgłaszam wspólnie z panem senatorem Chodkowskim, dotyczy uzupełnienia w postaci dodatkowego art. 60a, który odnosi się do ustawy z 2 marca 2001 r. o postępowaniu z substancjami zubażającymi warstwę ozonową.</u>
<u xml:id="u-177.6" who="#MieczysławJanowski">Myślę, że te zmiany, które były również konsultowane z przedstawicielami rządu, będą mogły jeszcze tę ustawę poprawić.</u>
<u xml:id="u-177.7" who="#MieczysławJanowski">Składam te poprawki na pańskie ręce, Panie Marszałku. Dziękuję bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-178">
<u xml:id="u-178.0" who="#TadeuszRzemykowski">Dziękuję.</u>
<u xml:id="u-178.1" who="#TadeuszRzemykowski">Czy ktoś z państwa senatorów chce jeszcze zabrać głos w dyskusji? Nie widzę zgłoszeń.</u>
<u xml:id="u-178.2" who="#TadeuszRzemykowski">Stwierdzam więc, że lista mówców została wyczerpana.</u>
<u xml:id="u-178.3" who="#TadeuszRzemykowski">Informuję, że w dyskusji wnioski o charakterze legislacyjnym na piśmie złożyli, co słyszeliśmy przed chwilką, senator Ireneusz Michaś oraz senator Mieczysław Janowski.</u>
<u xml:id="u-178.4" who="#TadeuszRzemykowski">Zgodnie z art. 52 ust. 2 Regulaminu Senatu zamykam dyskusję.</u>
<u xml:id="u-178.5" who="#TadeuszRzemykowski">Czy pan minister Michalik chciałby się ustosunkować do tych poprawek?</u>
<u xml:id="u-178.6" who="#TadeuszRzemykowski">Jeżeli tak, prosimy na mównicę.</u>
</div>
<div xml:id="div-179">
<u xml:id="u-179.0" who="#MarekMichalik">Dziękuję bardzo, Panie Marszałku.</u>
<u xml:id="u-179.1" who="#MarekMichalik">Odniosę się tego bardzo króciutko. Oczywiście my te poprawki konsultowaliśmy i uważamy, że są one w pełni zasadne - szczególnie jeżeli chodzi o tę zupełnie nową ustawę, jakby trochę przeoczoną, a dotyczącą substancji zubażających warstwę ozonową.</u>
<u xml:id="u-179.2" who="#MarekMichalik">Chciałbym jeszcze w nawiązaniu do tej ustawy powiedzieć o jednej bardzo ważnej rzeczy - pojawiła się ona w wystąpieniu pana senatora Janowskiego. Mogłoby się wydawać bowiem, że wszystkie przepisy tej ustawy obowiązują rzeczywiście od 1 października, chciałem natomiast powiedzieć, że zawiera ona masę okresów przejściowych, co jest niezwykle ważne dla naszej gospodarki, a także dla naszego procesu akcesji do Unii Europejskiej.</u>
<u xml:id="u-179.3" who="#MarekMichalik">Chcę zwrócić uwagę państwa senatorów również na to, że organy samorządu, które w dużej części są odpowiedzialne za przygotowywanie programów, chociażby map akustycznych, mają na to długie okresy przejściowe, które pozwolą im, że tak powiem, zapoznać się bardzo precyzyjnie z tym prawem, które w istocie jest skomplikowane.</u>
<u xml:id="u-179.4" who="#MarekMichalik">Dziękuję bardzo, Panie Marszałku. Dziękuję Wysokiej Izbie.</u>
</div>
<div xml:id="div-180">
<u xml:id="u-180.0" who="#TadeuszRzemykowski">Dziękuję bardzo panu ministrowi.</u>
<u xml:id="u-180.1" who="#TadeuszRzemykowski">Ponieważ w trakcie dyskusji zostały zgłoszone wnioski o charakterze legislacyjnym, zgodnie z art. 52 ust. 2 Regulaminu Senatu proszę Komisję Ochrony Środowiska oraz Komisję Samorządu Terytorialnego i Administracji Państwowej o ustosunkowanie się do przedstawionych w toku debaty nad tym punktem wniosków i przygotowanie wspólnego sprawozdania w tej sprawie.</u>
<u xml:id="u-180.2" who="#TadeuszRzemykowski">Informuję, że głosowanie w sprawie ustawy o wprowadzeniu ustawy - Prawo ochrony środowiska, ustawy o odpadach oraz o zmianie niektórych ustaw zostanie przeprowadzone po przedłożeniu sprawozdania końcowego połączonych dwóch komisji, czyli prawdopodobnie w dniu jutrzejszym.</u>
</div>
<div xml:id="div-181">
<u xml:id="u-181.0" who="#TadeuszRzemykowski">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu ósmego porządku obrad: stanowisko Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy - Prawo geologiczne i górnicze.</u>
<u xml:id="u-181.1" who="#TadeuszRzemykowski">Przypominam, że rozpatrywana ustawa została uchwalona przez Sejm na sto dziesiątym posiedzeniu w dniu 7 czerwca 2001 r., a do Senatu została przekazana w dniu 8 czerwca bieżącego roku. Marszałek Senatu w dniu 11 czerwca 2001 r. zgodnie z art. 68 ust. 1 Regulaminu Senatu skierowała ją do dwóch komisji, Komisji Gospodarki Narodowej oraz Komisji Ochrony Środowiska. Komisje po rozpatrzeniu ustawy przygotowały swoje sprawozdania w tej sprawie.</u>
<u xml:id="u-181.2" who="#TadeuszRzemykowski">Przypominam, że tekst ustawy zawarty jest w druku nr 654, natomiast sprawozdania komisji w drukach nr 654A i 654B.</u>
<u xml:id="u-181.3" who="#TadeuszRzemykowski">Proszę o zabranie głosu senatora Marka Waszkowiaka i przedstawienie sprawozdania Komisji Gospodarki Narodowej.</u>
</div>
<div xml:id="div-182">
<u xml:id="u-182.0" who="#MarekWaszkowiak">Panie Marszałku! Wysoki Senacie!</u>
<u xml:id="u-182.1" who="#MarekWaszkowiak">Prawie pięcioletni okres funkcjonowania prawa geologicznego i górniczego łącznie z trzydziestoma aktami wykonawczymi jest wystarczający, aby ocenić prawidłowość zawartych w nim regulacji i - co istotniejsze - ich skuteczność, a ponadto zgodność rozwiązań z ustawami tworzonymi równolegle lub przygotowanymi po jego wejściu w życie, w tym przede wszystkim z Konstytucją Rzeczypospolitej Polskiej.</u>
<u xml:id="u-182.2" who="#MarekWaszkowiak">Prowadzona w tym okresie analiza prawa geologicznego i górniczego wykazała, że zachodzi potrzeba dokonania zmian tego prawa w następujących zasadniczych kierunkach: po pierwsze, dostosowania do wymagań Konstytucji RP w zakresie źródeł prawa z uwzględnieniem rozwiązań zawartych w przepisach ustawy z dnia 4 września 1997 r. o działach administracji rządowej; po drugie, dostosowania do realizowanej aktualnie reformy administracji rządowej i samorządowej z uwzględnieniem powiatów i ich roli, pozycji gmin, a przede wszystkim uproszczenia i odbiurokratyzowania działań w odniesieniu do poszukiwania, rozpoznania i wydobywania kopalin; po trzecie, zapewnienia pełnej spójności z rozwiązaniami przyjętymi w ustawach tworzonych równolegle z prawem geologicznym i górniczym lub później; po czwarte, pełnego dostosowania do prawa Unii Europejskiej; po piąte, stworzenia jednolitych organów nadzoru górniczego zarówno dla kopalin podstawowych, jak i pospolitych; po szóste, niezbędnego wzmocnienia kompetencji organów administracji geologicznej i nadzoru górniczego; po siódme, wzmożenia ochrony złóż kopalin; po ósme, wyeliminowania błędnych rozwiązań i wyprowadzenia nowych regulacji, wynikających z doświadczeń praktycznych przeszło czteroletniego stosowania prawa geologicznego i górniczego.</u>
<u xml:id="u-182.3" who="#MarekWaszkowiak">Komisja Gospodarki Narodowej nie wniosła większych zastrzeżeń co do samej konstrukcji przedstawionych opracowań, natomiast zgłosiła siedem poprawek, z tym że są to poprawki bardziej związane z prawem górniczym.</u>
<u xml:id="u-182.4" who="#MarekWaszkowiak">Poprawka pierwsza dotyczy uściślenia pojęcia obiektu budowlanego w ramach tego prawa.</u>
<u xml:id="u-182.5" who="#MarekWaszkowiak">Poprawka trzecia i czwarta podkreślają szczególne miejsce i rolę Centralnej Stacji Ratownictwa Górniczego w Polsce.</u>
<u xml:id="u-182.6" who="#MarekWaszkowiak">Poprawka piąta doprecyzowuje i bardzo szczegółowo określa pojęcie rzeczoznawcy do spraw ruchu zakładu górniczego.</u>
<u xml:id="u-182.7" who="#MarekWaszkowiak">W trakcie prac komisji złożono trzy poprawki mniejszości, które przedstawią sprawozdawcy mniejszości.</u>
<u xml:id="u-182.8" who="#MarekWaszkowiak">Komisja Gospodarki Narodowej prosi Wysoki Senat o przyjęcie ustawy - Prawo geologiczne i górnicze wraz z przedstawionymi poprawkami. Dziękuję bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-183">
<u xml:id="u-183.0" who="#TadeuszRzemykowski">Dziękuję.</u>
<u xml:id="u-183.1" who="#TadeuszRzemykowski">Teraz będziemy słuchać kolejnych wniosków mniejszości.</u>
<u xml:id="u-183.2" who="#TadeuszRzemykowski">Proszę bardzo o przedstawienie tych wniosków senatora Jerzego Suchańskiego, sprawozdawcę mniejszości Komisji Gospodarki Narodowej.</u>
</div>
<div xml:id="div-184">
<u xml:id="u-184.0" who="#JerzySuchański">Panie Marszałku! Wysoka Izbo!</u>
<u xml:id="u-184.1" who="#JerzySuchański">Nowelizowane w bardzo szerokim zakresie prawo geologiczne i górnicze jest skierowane do wszystkich osób prawnych i fizycznych oraz instytucji związanych z wydobywaniem kopalin. Stanowi ono w pewnym sensie rozwinięcie ustawy - Prawo działalności gospodarczej, która ustanawia obowiązek posiadania koncesji na ich wydobywanie.</u>
<u xml:id="u-184.2" who="#JerzySuchański">Proponowane uzupełnienie wynika z konieczności jednoznacznego zdefiniowania pojęcia kopaliny, bo ta definicja, znajdująca się w prawie geologicznym i górniczym, powinna odnosić się do wszystkich innych stanowionych norm prawnych. Definicja kopaliny powinna uwzględniać warunki: po pierwsze, jej wydobycia, czyli trwałego, moim zdaniem, odspojenia od złoża; po drugie, jej przemieszczenia, czyli brak możliwości ponownego umieszczenia w miejscu pierwotnego występowania; po trzecie, przyniesienia przez nią, już w wydobytej postaci, korzyści gospodarczej.</u>
<u xml:id="u-184.3" who="#JerzySuchański">Obowiązująca obecnie i proponowana w ustawie o zmianie ustawy - Prawo geologiczne i górnicze definicja jest tworzona na podstawie definicji złoża kopaliny. Odnosi się ona tylko do ogólnego określenia złoża niezależnie od tego, czy jest to złoże nieodtwarzalne, czy odtwarzalne, jak na przykład koryta rzek i tereny narażone na powodzie, czy też wtórne, takie jak składowiska mas poeksploatacyjnych i przeróbczych, i niezależnie od tego, czy zostało ono udokumentowane.</u>
<u xml:id="u-184.4" who="#JerzySuchański">Wprowadzenie do ustawy definicji kopaliny zapobiegnie, moim zdaniem, stosowanym obecnie nagminnie praktykom wydawania zezwoleń na eksploatację kopalin pospolitych pomimo braku wymaganych prawem koncesji. Na przykład obecnie można zaobserwować, że podczas budowy dróg coraz częściej powstają stawy. Tak na dobrą sprawę nie chodzi o stawy, lecz o piasek, który jest wykorzystywany do budowy dróg. W ten sposób omija się konieczność uzyskiwania koncesji na wydobycie tego piasku.</u>
<u xml:id="u-184.5" who="#JerzySuchański">Również ustawodawca, tworząc nowe akty prawne, będzie zobowiązany do stosowania jednoznacznych pojęć - w tym przypadku dotyczy to kopaliny - co z kolei wyeliminuje dowolność interpretacji zagadnień wydobywania, na przykład: żwirów, piasków, o których już wcześniej mówiłem, i innych kopalin pospolitych, a małe i średnie przedsiębiorstwa nie będą narażone na nieuczciwą konkurencję. Po prostu wykonawcy nie kupują piasku tam, gdzie powinni kupować, czyli od osób, które mają koncesję, tylko obchodzą ustawy w sposób, o jakim powiedziałem wcześniej.</u>
<u xml:id="u-184.6" who="#JerzySuchański">Prawo geologiczne i górnicze jest podstawowym aktem prawnym określającym zasady i warunki wydobywania kopalin, a zatem jest podstawą odniesienia przy tworzeniu innych uregulowań prawnych, podstawowych i pochodnych. Naczelną zasadą powinna być spójność wszystkich norm prawnych, wykluczająca możliwość różnych interpretacji, na przykład wydobywania - powtarzam - żwirów, piasków z wód śródlądowych i na terenach zagrożonych niebezpieczeństwem powodzi bez wymaganych koncesji. Dziękuję bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-185">
<u xml:id="u-185.0" who="#TadeuszRzemykowski">Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-185.1" who="#TadeuszRzemykowski">Proszę następnego sprawozdawcę mniejszości Komisji Gospodarki Narodowej senatora Jerzego Baranowskiego.</u>
</div>
<div xml:id="div-186">
<u xml:id="u-186.0" who="#JerzyBaranowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo!</u>
<u xml:id="u-186.1" who="#JerzyBaranowski">Mniejszość komisji w poprawce drugiej, zawartej w druku nr 654A we wnioskach mniejszości, wnosi o dodanie w uchwalonej przez Sejm w dniu 7 czerwca 2001 r. ustawie o zmianie ustawy - Prawo geologiczne i górnicze, rozpatrzonej na posiedzeniu Komisji Gospodarki Narodowej w dniu 20 czerwca bieżącego roku, w art. 1 pktu 3a w brzmieniu: „w art. 7 w ust. 1 dodaje się zdanie drugie w brzmieniu: 'Nie dotyczy to wydobywania wód leczniczych do celów leczniczych i do produkcji rynkowej, na które została udzielona koncesja'”.</u>
<u xml:id="u-186.2" who="#JerzyBaranowski">Brak tego zapisu w ustawie zdecydowanie skomplikuje działalność gmin uzdrowiskowych. Uzdrowiska oczekują na ustawę o gminach uzdrowiskowych, która w sposób kompleksowy rozwiąże to zagadnienie. Brak nawet tymczasowych, jasnych odniesień do działania uzdrowiska i jego żywotnych interesów może spowodować wiele perturbacji, jak myślę, nie tylko o charakterze gospodarczym. Dziękuję bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-187">
<u xml:id="u-187.0" who="#TadeuszRzemykowski">Dziękuję panu senatorowi.</u>
<u xml:id="u-187.1" who="#TadeuszRzemykowski">I ostatni sprawozdawca mniejszości Komisji Gospodarki Narodowej senator Adam Graczyński.</u>
<u xml:id="u-187.2" who="#TadeuszRzemykowski">Proszę o zabranie głosu.</u>
</div>
<div xml:id="div-188">
<u xml:id="u-188.0" who="#AdamGraczyński">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panowie Ministrowie!</u>
<u xml:id="u-188.1" who="#AdamGraczyński">Ustawa, o której debatujemy, była rozpatrywana przez Sejm od października roku 1999, czyli praktycznie debatę nad nią rozpoczęto przed dwoma laty. Jakie były przyczyny tak długiej pracy nad przygotowaniem tej ustawy? Na pewno złożoność materii. Jest to bardzo trudna ustawa, bowiem w trakcie prac nad nią istotnie zmieniały się zasady współpracy pomiędzy producentami kopalin a gminami czy użytkownikami. Tak więc modernizacja jest bardzo wielka.</u>
<u xml:id="u-188.2" who="#AdamGraczyński">Był jeden bardzo ważny powód tego, że prace trwały tak długo. Mianowicie dyskusja dotycząca właściwego ustalenia opłat eksploatacyjnych. Spotkały się tu przeciwstawne interesy - interes producentów, a więc tych, którzy kopaliny wydobywają, i tych, na których terenie działalność ta ma miejsce. W wyniku dyskusji przyjęto rozwiązanie wprowadzające minimalne i maksymalne stawki opłat eksploatacyjnych dla poszczególnych kopalin, z tym że stawka minimalna wynosi 20% stawki maksymalnej. Kiedy zacząłem się zajmować tym problemem, pierwsze moje pytanie dotyczyło oczywiście tego, czy wykonano odpowiednie symulacje finansowe stwierdzające, czy ilość środków z opłat eksploatacyjnych, które otrzymają gminy, będzie proporcjonalna, taka sama, wyższa czy niższa od tej, które otrzymywały. Takich symulacji do dnia debaty nie otrzymałem. Myślę o bardzo precyzyjnych obliczeniach pokazujących skutki ekonomiczne podjętych rozwiązań zarówno dla producentów, jak i dla tych, na których terenie ta działalność ma miejsce.</u>
<u xml:id="u-188.3" who="#AdamGraczyński">Przyjęcie takich rozwiązań wywołuje obawy gmin górniczych, zarówno zagłębia węglowego, jak i miedziowego, że mogą być zagrożone ich interesy. Chodzi o to, że decyzje będą podejmowane każdorazowo przez Radę Ministrów w formie odpowiednich rozporządzeń i przedstawiciele samorządów obawiają się, że nie zawsze będą one zabezpieczać ich interesy. Oczywiście sytuacja decyzyjna jest tu niesłychanie trudna, bowiem z jednej strony jest przemysł, który wydobywa kopaliny, a jego sytuacja ekonomiczna jest bardzo różna, na ogół trudna, a z drugiej - określone interesy samorządów lokalnych.</u>
<u xml:id="u-188.4" who="#AdamGraczyński">Stąd, wyważając te racje, proponuję poprawkę mniejszości. Jest ona zawarta w sprawozdaniu Komisji Gospodarki Narodowej we wnioskach mniejszości jako poprawka trzecia i wprowadza zasadę procentowego rozliczania stawek eksploatacyjnych, rozumianą w ten sposób, że będzie to iloczyn ilości kopaliny wydobytej w okresie rozliczeniowym i średniej ceny jednostkowej sprzedaży loco przedsiębiorca oraz procentowej stawki opłaty. Mam świadomość, że może to być również rozwiązanie niedoskonałe, ale będzie ono miało charakter ustawowy, co może wykluczyć uznaniowość przy podejmowaniu decyzji. Sądzę, że taka regulacja może lepiej pogodzić interesy obydwu stron, które dyskutowały prawie dwa lata, usiłując znaleźć możliwie najlepsze rozwiązanie.</u>
<u xml:id="u-188.5" who="#AdamGraczyński">Chciałbym ponadto poinformować Wysoką Izbę, że sytuacja gmin górniczych jest wyjątkowo trudna, bowiem bezrobocie rośnie tam bardzo szybko. To już jest model brytyjski - bardzo szybkich zmian i bardzo szybkiego wzrostu bezrobocia. Gminy te najczęściej nie posiadają odpowiednich środków na rozwój. W określonych rankingach, publikowanych przez czasopisma zajmujące się tą problematyką, gminy górnicze niejako spadają jako pozbawione szans rozwojowych. Dlatego zwracam się do Wysokiej Izby z prośbą o poparcie wniosku mniejszości. Dziękuję uprzejmie.</u>
</div>
<div xml:id="div-189">
<u xml:id="u-189.0" who="#TadeuszRzemykowski">Dziękuję bardzo panu senatorowi.</u>
<u xml:id="u-189.1" who="#TadeuszRzemykowski">Proszę o zabranie głosu sprawozdawcę Komisji Ochrony Środowiska senatora Franciszka Bachledę-Księdzularza i przedstawienie sprawozdania tej komisji. Mamy nietypową sytuację: przemawia senator Bachleda, a słucha minister Bachleda.</u>
</div>
<div xml:id="div-190">
<u xml:id="u-190.0" who="#FranciszekBachledaKsiędzularz">Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-190.1" who="#FranciszekBachledaKsiędzularz">Panie Marszałku! Wysoki Senacie! Panie Ministrze!</u>
<u xml:id="u-190.2" who="#FranciszekBachledaKsiędzularz">Ponieważ moi przedmówcy - senator sprawozdawca, a także sprawozdawcy wniosków mniejszości - bardzo szeroko przedstawili omawiane sprawy, ograniczę się do sprawozdania i nie będę już poruszał spraw ogólnych dotyczących ustawy, bowiem mówił o nich pan senator Waszkowiak, sprawozdawca Komisji Gospodarki Narodowej.</u>
<u xml:id="u-190.3" who="#FranciszekBachledaKsiędzularz">Chcę powiedzieć, że w druku nr 654B zawarte jest sprawozdanie Komisji Ochrony Środowiska. Posiedzenie komisji odbyło się w dniach 20 i 21 czerwca 2001 r. Po debacie na posiedzeniu komisji, po rozmowach ze stroną rządową, po dyskusji w gronie senatorów przedstawiamy Wysokiemu Senatowi następujące poprawki.</u>
<u xml:id="u-190.4" who="#FranciszekBachledaKsiędzularz">Poprawka pierwsza - w art. 1 pkt 7 lit. a, w ust. 2a pkt 1 po wyrazach „2 ha” dodaje się wyrazy „i nie jest możliwe prowadzenie zamierzonej działalności na terenach bezpośrednio przyległych do tego obszaru, w szczególności ze względu na brak złoża, jego nieprzydatność, niską jakość lub wymagania ochrony środowiska”. Chodzi nam tutaj o ochronę złoża, a przede wszystkim o sprawy związane z ochroną środowiska, oraz o możliwość wydawania koncesji - przypominam - przez starostów. Poprawka Komisji Ochrony Środowiska służy ochronie złoża, a także ochronie walorów środowiska. Boimy się, że w niektórych przypadkach zagęszczenie koncesji na pobór kopalin może być ogromne, co mogłoby doprowadzić do zbyt rozbujałej akcji pustoszącej złoża, niszczącej walory krajobrazowe, a także walory środowiska przyrodniczego. Takie podejście wynika z samej definicji Komisji Ochrony Środowiska i z zakresu spraw, które w Regulaminie Senatu są dla niej przewidziane, a więc podejmujemy się tego.</u>
<u xml:id="u-190.5" who="#FranciszekBachledaKsiędzularz">Poprawka druga - w art. 1 pkt 36 lit. b średnik na końcu zastępuje się przecinkiem i dodaje się lit. c w brzmieniu: „dodaje się ust. 7 w brzmieniu: 'Planu, o którym mowa w ust. 1, nie sporządza się, jeżeli granice terenu górniczego nie wykraczają poza granice terenu przeznaczonego do wykonywania uprawnień określonych w koncesji w związku z odkrywkowym wydobywaniem kopalin pospolitych'”. Chodzi tu o plany zagospodarowania przestrzennego. Sprawa jest oczywista, kiedy czyta się wszystkie ustępy zawarte w art. 53. Ponieważ wszystko jest jasne, nie będę tego szerzej omawiał.</u>
<u xml:id="u-190.6" who="#FranciszekBachledaKsiędzularz">Trzecia poprawka dotyczy skreślenia art. 7. Omówię ją troszeczkę szerzej. Odnosi się ona do bardzo podobnej kwestii, co wniosek mniejszości omawiany przez pana senatora Baranowskiego. Mówi o sprawach wód leczniczych i o działalności gminy uzdrowiskowej. Teraz w pkcie 1 art. 7 mówi się, że z dniem wejścia w życie niniejszej ustawy tracą moc koncesje udzielone gminom i innym gminnym osobom prawnym wydane na podstawie dotychczasowych przepisów prawa geologicznego i górniczego i wykonywane z naruszeniem przepisów o samorządzie gminnym. Są jeszcze trzy inne ustępy, których już przytaczał nie będę. Powiem w ten sposób: pozostaje mieć nadzieję, że gdy ustawa o gminach uzdrowiskowych wejdzie pod obrady plenarne Sejmu, wszystkie te wątpliwości zostaną wyjaśnione. Z tego, co wiem, podobnej kwestii dotyczą również poprawki pana senatora Chronowskiego.</u>
<u xml:id="u-190.7" who="#FranciszekBachledaKsiędzularz">Pragnę powiedzieć, że w tej chwili dużo mówi się o prywatyzacji uzdrowisk i ukazują się na ten temat różne artykuły, na przykład w ostatniej „Rzeczpospolitej” i w tygodniku „Solidarność”. Dlatego też wydaje nam się, że dobrze byłoby teraz mówić nie tylko o sprywatyzowaniu uzdrowisk, ale także o różnych modelach gmin uzdrowiskowych, zakładów uzdrowiskowych. Dzięki temu moglibyśmy mieć modele typu samorządowego, prywatnego, mieszanego, państwowego. Jestem przekonany, że Wysoki Senat będzie miał możliwość wyboru z różnorodnej oferty, która zostanie przedstawiona po posiedzeniu połączonych Komisji Gospodarki Narodowej i Komisji Ochrony Środowiska jako wspólne wnioski. Zawierać ona będzie słuszne rozwiązania, do których, jestem przekonany, dojdziemy.</u>
<u xml:id="u-190.8" who="#FranciszekBachledaKsiędzularz">Jest to temat niezwykle istotny, podobnie jak kwestia gmin górniczych. Obecnie bezrobocie w gminach uzdrowiskowych ogromnie wzrasta - tylko niektóre z nich jako tako dają sobie radę. Tej sprawie poświęcone było ostatnio spotkanie w Krynicy. W piątek odbyła się tam bardzo poważna debata na ten temat z udziałem różnych środowisk, w tym przedstawicieli uzdrowisk z całego kraju. Wcześniej odbyła się na ten temat również dyskusja na Dolnym Śląsku.</u>
<u xml:id="u-190.9" who="#FranciszekBachledaKsiędzularz">Wydaje się więc, że musimy podejść do tej materii bardzo ostrożnie, bo łatwo coś sprywatyzować, można by powiedzieć odpuścić sobie. Ale potem, w poszczególnych gminach, zaczynają się kłopoty dla parlamentarzystów i wielu ludzi, którzy znajdą się na lodzie, bez pracy, a więc w bardzo trudnej sytuacji.</u>
<u xml:id="u-190.10" who="#FranciszekBachledaKsiędzularz">Dlatego też przedkładam Wysokiemu Senatowi poprawki Komisji Ochrony Środowiska. Jestem przekonany, że po wspólnym posiedzeniu Komisji Gospodarki Narodowej i Komisji Ochrony Środowiska dojdziemy do słusznych rozwiązań.</u>
<u xml:id="u-190.11" who="#FranciszekBachledaKsiędzularz">Dziękuję bardzo, Panie Marszałku.</u>
</div>
<div xml:id="div-191">
<u xml:id="u-191.0" who="#TadeuszRzemykowski">Dziękuję bardzo panu senatorowi sprawozdawcy.</u>
<u xml:id="u-191.1" who="#TadeuszRzemykowski">Zgodnie z art. 44 ust. 5 Regulaminu Senatu przed rozpoczęciem dyskusji jest możliwość kierowania przez państwa senatorów krótkich, zadawanych z miejsca pytań do senatorów sprawozdawców.</u>
<u xml:id="u-191.2" who="#TadeuszRzemykowski">Proszę bardzo, czy są pytania do senatorów sprawozdawców? Nie widzę chętnych, stwierdzam więc, że nie ma pytań.</u>
<u xml:id="u-191.3" who="#TadeuszRzemykowski">Przypominam, że rozpatrywana ustawa była rządowym projektem ustawy. Do reprezentowania stanowiska rządu w toku prac parlamentarnych został upoważniony minister środowiska.</u>
<u xml:id="u-191.4" who="#TadeuszRzemykowski">Zgodnie z art. 50 Regulaminu Senatu chciałbym prosić teraz pana ministra Tadeusza Bachledę-Curusia o zabranie głosu i przedstawienie stanowiska rządu w sprawie rozpatrywanej ustawy.</u>
</div>
<div xml:id="div-192">
<u xml:id="u-192.0" who="#TadeuszBachledaCuruś">Panie Marszałku! Wysoki Senacie!</u>
<u xml:id="u-192.1" who="#TadeuszBachledaCuruś">Pan senator Waszkowiak był łaskaw nakreślić zakres zmian zawartych w nowelizowanej ustawie. Chciałbym tylko dodać, że uchwalona przez Sejm ustawa o zmianie ustawy - Prawo geologiczne i górnicze jest pierwszą dużą nowelizacją ustawy obowiązującej od 1994 r. Prawo geologiczne i górnicze w ciągu minionych lat podlegało licznym zmianom, były to jednak zmiany wprowadzane przy okazji i na skutek nowelizacji innych ustaw.</u>
<u xml:id="u-192.2" who="#TadeuszBachledaCuruś">Po prawie pięciu latach obowiązywania ustawy zaistniała potrzeba dostosowania jej do szybko następujących zmian gospodarczych i prawnych w państwie. W efekcie powstał projekt rządowy, nad którym - jak wspomniał pan senator Waszkowiak - prace w Sejmie trwały blisko dwa lata. W wyniku wielomiesięcznych prac udało się wypracować rozwiązania, dzięki którym ustawa została uchwalona niemal jednogłośnie przez Wysoki Sejm.</u>
<u xml:id="u-192.3" who="#TadeuszBachledaCuruś">Uchwalona ustawa - Prawo geologiczne i górnicze zawiera i realizuje wszystkie założone kierunki zmian, więc powinna dobrze służyć Rzeczypospolitej Polskiej przez wiele następnych lat.</u>
<u xml:id="u-192.4" who="#TadeuszBachledaCuruś">Panie Marszałku! Państwo Senatorowie! Przed chwilą wysłuchaliśmy sprawozdania Komisji Ochrony Środowiska oraz Komisji Gospodarki Narodowej dotyczącego poprawek zgłoszonych przez państwa senatorów. Jeżeli Wysoka Izba pozwoli, chciałbym krótko ustosunkować się do zgłoszonych uwag. Zacznę od poprawek Komisji Ochrony Środowiska.</u>
<u xml:id="u-192.5" who="#TadeuszBachledaCuruś">Pan senator Bachleda-Księdzularz był łaskaw uzasadnić trzy zgłoszone poprawki, ale z przykrością muszę stwierdzić, że zajmuję w stosunku do nich negatywne stanowisko. Rząd będzie prosił Wysoką Izbę o odrzucenie zgłoszonych poprawek. Omówię je teraz po kolei, jeśli państwo senatorowie pozwolą.</u>
<u xml:id="u-192.6" who="#TadeuszBachledaCuruś">Pierwsza poprawka dotyczy zmiany siódmej w art. 1 lit. a, odnoszącej się do art. 16 ust. 2a ustawy nowelizowanej. W poprawce tej po wyrazach „2 ha” dodaje się następną część zdania. Chciałbym uspokoić panów senatorów. Ten zapis daje staroście jako organowi udzielającemu koncesji pełną możliwość kontroli, jeśli chodzi o realizację tego zadania.</u>
<u xml:id="u-192.7" who="#TadeuszBachledaCuruś">Chciałbym zwrócić uwagę na pewną istotną sprawę. W art. 16 ust. 2a określone są kompetencje starosty jako organu koncesyjnego. Przepis określający te kompetencje powinien być precyzyjny i nie może budzić wątpliwości, a muszę przyznać, że proponowany zapis właśnie budzi pewne wątpliwości.</u>
<u xml:id="u-192.8" who="#TadeuszBachledaCuruś">Otóż przyjęcie tego zapisu spowodowałoby niemożność realizowania kompetencji, które przysługują staroście. Na starostę zostałby bowiem narzucony obowiązek dokonywania oceny dotyczącej tego, czy obszar koncesyjny, o który ubiega się wnioskodawca, czyli przedsiębiorca, spełnia wymagania określone w tym przepisie. Należałoby więc ustalić, czy na terenach bezpośrednio przyległych do obszaru tych 2 ha występuje złoże, nie wspominając już o ewentualnej przydatności czy jakości kopaliny. Ten obowiązek ciążyłby na staroście jako organie koncesyjnym.</u>
<u xml:id="u-192.9" who="#TadeuszBachledaCuruś">Chciałbym też nadmienić, że na organie koncesyjnym, którym jest starosta - posiada on również takie kompetencje - ciąży obowiązek udzielania koncesji na obszarze 2 ha nie tylko na wydobywanie kopalin, ale również na poszukiwanie i rozpoznawanie ich złóż. Dopiero wyniki prac poszukiwawczych i rozpoznawczych dostarczają informacji zarówno organowi koncesyjnemu - w tym wypadku staroście - jak i przyszłemu przedsiębiorcy o tym, czy w obszarze określonym w koncesji występuje złoże. Wnioskodawca, czyli przedsiębiorca, nie może prowadzić prac poza terenem określonym w koncesji, a więc nadal organ nie będzie mógł ocenić, czy na terenie przyległym występuje złoże ani jaka jest jego jakość.</u>
<u xml:id="u-192.10" who="#TadeuszBachledaCuruś">Wydanie koncesji przez starostę na podstawie tak sformułowanego przepisu może okazać się niemożliwe, bowiem organ koncesyjny każdorazowo byłby zobowiązany do zbadania w toku postępowania koncesyjnego obszarów przylegających do obszaru, na którym ma być wydana koncesja, mimo że badanie to nie należy do niego. Określenie to powinno zostać dokonane w toku wykonywania jednego z rodzajów działalności określonej prawem geologicznym i górniczym.</u>
<u xml:id="u-192.11" who="#TadeuszBachledaCuruś">Chciałbym jeszcze zwrócić uwagę na jeden element. Rozumiem co mogło leżeć u podstaw tej poprawki i ewentualny niepokój z tym związany. Chodzi mi o następującą na rzecz.</u>
<u xml:id="u-192.12" who="#TadeuszBachledaCuruś">W art. 16 istnieje zapis mówiący, że starosta przed wydaniem koncesji musi uzgodnić to zarówno z wojewodą, jak i z organem nadzoru górniczego. A zatem obawa o to, że złoże, które jest na większym obszarze niż 2 ha zostanie podzielone, wydaje się niezasadna, bowiem właśnie to uzgodnienie powinno rozwiać w sposób jednoznaczny te wątpliwości. To tyle jeśli chodzi o pierwszą poprawkę, zgłoszoną przez Komisję Ochrony Środowiska.</u>
<u xml:id="u-192.13" who="#TadeuszBachledaCuruś">Druga poprawka dotyczy zmiany trzydziestej szóstej, odnosi się do art. 53 ustawy nowelizowanej, gdzie dodaje się ust. 7. Jest tam mowa o miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego, który zgodnie z zapisem ustawowym ma być sporządzony dla terenu górniczego. Zdaniem strony rządowej ten uzupełniający zapis, dodatkowy ust. 7, nie jest zasadny, bo ust. 6 brzmi następująco: „jeżeli przewidywane szkodliwe wpływy na środowisko będą nieznaczne, rada gminy może podjąć uchwałę o odstąpieniu od sporządzenia planu, o którym mowa w ust. 1, czyli miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego”. A zatem w tym ustępie ustawodawca daje radzie gminy możliwość zwolnienia ze sporządzenia planu zagospodarowania przestrzennego wówczas, kiedy szkodliwy wpływ na środowisko, oceniony przez radę gminy, jest niewielki. Ponieważ teren górniczy jest terenem powstania możliwych szkód przy działalności górniczej, obszar górniczy jest obszarem bezpośredniej działalności, to dodanie tego ust. 7, który mówi, że jeżeli teren górniczy pokrywa się z obszarem górniczym, to wtedy odstępuje się od konieczności sporządzenia miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego dla tego terenu górniczego, jest zapisem o niejako węższym zakresie niż to o czym de facto mowa w ust. 6. Ten ust. 6 daje radzie gminy możliwość odstąpienia od sporządzenia planu wykupu również wtedy, kiedy możliwy zakres szkód, oceniany przez gminę, występuje na terenie górniczym, który jest większy niż obszar górniczy. Bazując na tym co powiedziałem, zwracam się do Wysokiej Izby o odrzucenie tej poprawki.</u>
<u xml:id="u-192.14" who="#TadeuszBachledaCuruś">I wreszcie rzecz bardzo istotna. Dotyczy ona art. 7 ustawy. Komisja Ochrony Środowiska proponuje skreślenie tego artykułu. Clou art. 7 stanowi stwierdzenie, że z dniem wejścia w życie niniejszej ustawy tracą moc koncesje udzielone gminom i innym gminnym osobom prawnym wydane na podstawie dotychczasowych przepisów prawa geologicznego i górniczego, wykonywane z naruszeniem przepisów o samorządzie gminnym.</u>
<u xml:id="u-192.15" who="#TadeuszBachledaCuruś">Chciałbym uzasadnić dlaczego strona rządowa stoi na stanowisku, że ten artykuł powinien pozostać w ustawie.</u>
<u xml:id="u-192.16" who="#TadeuszBachledaCuruś">Na podstawie ustawy z 6 listopada 1992 r. o zmianie ustawy o samorządzie gminnym wprowadzono w stosunku do gmin i innych komunalnych osób prawnych zakaz prowadzenia działalności gospodarczej wykraczającej poza zadania użyteczności publicznej. Jednocześnie ustawa ta wprowadziła przepis nakazujący gminom i innym komunalnym osobom prawnym prowadzącym taką działalność doprowadzenie jej do zgodności z ustawą w terminie do 31 grudnia 1996 r. Niestety nie wszystkie gminy doprowadziły swoją działalność do stanu zgodnego z przepisami. Wprowadzenie tego zapisu ma na celu doprowadzenie do zgodnego z prawem funkcjonowania niektórych gmin, tych które do dzisiaj posiadają koncesje na wydobywanie kopaliny i prowadzą tę działalność niezgodnie z obowiązującym prawem. To legło u podstaw wprowadzenia tego zapisu. Porządkuje on sytuacje wtedy, kiedy gmina nie dostosowała swojej działalności do ustawowych wymogów.</u>
<u xml:id="u-192.17" who="#TadeuszBachledaCuruś">Chciałbym dodatkowo powiedzieć Wysokiej Izbie, że ustawa - Prawo geologiczne i górnicze nakłada na gminy zadania o charakterze władczym w zakresie administracji publicznej. Gmina działa w toku wielu postępowań z zakresu prawa geologicznego i górniczego jako organ współdziałający z organami administracji geologicznej, wydając postanowienia wyrażające stanowiska gmin. Należy do nich na przykład obowiązek opiniowania prac geologicznych, opiniowania koncesji na poszukiwanie i rozpoznawanie złóż kopalin, a także uzgodnienie koncesji na wydobywanie kopalin ze złóż.</u>
<u xml:id="u-192.18" who="#TadeuszBachledaCuruś">A zatem wójt, burmistrz lub prezydent miasta, występuje w takich przypadkach w podwójnej roli. Jest jednocześnie wykonującym zadania administracji publicznej organem samorządu gminnego i koncesjobiorcą. Z jednej strony gmina występuje bowiem jako koncesjobiorca prowadzący działalność gospodarczą we własnym imieniu i na własny rachunek, a z drugiej strony działa jako organ uzgadniający koncesje udzielane różnym podmiotom przez organy koncesyjne.</u>
<u xml:id="u-192.19" who="#TadeuszBachledaCuruś">Aby wyeliminować tę niezgodność, o której mówiłem, minister środowiska wystąpił do premiera jako organu sprawującego nadzór nad legalnością działania samorządu gminnego z prośbą o rozstrzygnięcie, czy gmina, która nie spełniła w ustawowym terminie - czyli, jak powiedziałem, do 1996 r. - obowiązku polegającego na dostosowaniu swojej działalności do ustawy o samorządzie gminnym, prowadzi działalność zgodnie z prawem. Na pismo ministra środowiska kancelaria premiera udzieliła odpowiedzi, że gminy wydobywające kopaliny ze złóż na podstawie koncesji, które do 31 grudnia 1996 r. nie dostosowały tej działalności do ustawy o samorządzie gminnym, prowadzą działalność niezgodnie z prawem. Rozwiązania tej sytuacji należy szukać na gruncie prawa geologicznego i górniczego.</u>
<u xml:id="u-192.20" who="#TadeuszBachledaCuruś">Wysoka Izbo, tak jak kilkakrotnie powtarzałem, ta sytuacja legła u podstaw wprowadzenia tego zapisu porządkującego, który w przypadku niektórych - powtarzam: niektórych - gmin niejako wymusza takie dostosowanie prowadzonej działalności, aby stała się ona zgodna z prawem. W związku z tym chciałem się zwrócić do Wysokiej Izby o odrzucenie zgłoszonej poprawki.</u>
<u xml:id="u-192.21" who="#TadeuszBachledaCuruś">Chciałbym, jeśli pan marszałek i Wysoka Izba pozwolą, krótko ustosunkować się do wniosków mniejszości zgłoszonych podczas prac Komisji Gospodarki Narodowej, a zaprezentowanych dzisiaj.</u>
<u xml:id="u-192.22" who="#TadeuszBachledaCuruś">Wniosek mniejszości pana senatora Suchańskiego dotyczy zdefiniowania pojęć „kopalina” i „złoże kopaliny”. W rozumieniu art. 6 ustawy złoże kopaliny to naturalne nagromadzenie minerałów i skał oraz innych substancji stałych, gazowych i ciekłych, których wydobywanie może przynieść korzyść gospodarczą. Chciałbym powiedzieć, że według naszej oceny taki zapis w pełni określa zarówno to, co jest złożem kopaliny, jak i to, co jest kopaliną. Zgodnie z tą definicją kopaliną są więc minerały i skały oraz inne substancje stałe, gazowe i ciekłe, których wydobywanie może przynieść korzyść gospodarczą. Ten zapis definiuje również pojęcie złoża. Zdaniem strony rządowej niezasadne jest wprowadzanie dwóch definicji w miejsce obowiązującej jednej definicji, z zakresem znaczeniowym wykraczającym poza to, co jest zawarte w definicji złoża kopaliny. W tym wypadku również zwracamy się do Wysokiej Izby z prośbą o odrzucenie tego wniosku.</u>
<u xml:id="u-192.23" who="#TadeuszBachledaCuruś">Następny wniosek mniejszości, zgłoszony przez pana senatora Baranowskiego, dotyczy art. 7 ustawy. Jest to jeden z kluczowych artykułów ustawy - Prawo geologiczne i górnicze, który mówi, że złoża kopalin niestanowiące części składowych nieruchomości gruntowej są własnością skarbu państwa. Proponowana przez pana senatora poprawka zmierza do tego, aby z tej części, która jest własnością skarbu państwa, wyeliminować element związany z wodami leczniczymi. Chciałbym także zwrócić uwagę, że w zapisie, który zaproponował pan senator Baranowski, chodzi o czynność, bo do treści art. 7 ust. 1 dodawane jest stwierdzenie, że nie dotyczy to wydobywania. Artykuł mówi natomiast o własności i jest to jeden z podstawowych artykułów tego prawa. Wskazuje on, że złoża kopalin niestanowiące części składowych nieruchomości gruntowej są własnością skarbu państwa. Pan senator Baranowski był łaskaw dołączyć do niego stwierdzenie, że chodzi o wydobywanie wód leczniczych, czyli po prostu - niezależnie od zakresu merytorycznego wniosku, który zgłasza pan senator Baranowski - w artykule zostałyby pomieszane dwa elementy: czynność i stwierdzenie faktu własności. W tym wypadku strona rządowa również prosi Wysoką Izbę o odrzucenie wniosku.</u>
<u xml:id="u-192.24" who="#TadeuszBachledaCuruś">I wreszcie wniosek mniejszości zgłoszony przez pana senatora Graczyńskiego. W swoim wystąpieniu był on łaskaw słusznie zauważyć, że w czasie blisko dwuletnich prac nad ustawą w parlamencie sprawa opłat eksploatacyjnych była przedmiotem szczególnych dyskusji. Tak rzeczywiście było, dlatego że kwestia opłat eksploatacyjnych, ich ustalenia oraz zasad naliczania opłat eksploatacyjnych jest przedmiotem żywotnego zainteresowania z jednej strony przedsiębiorców, a z drugiej strony gmin. Obowiązujące dotychczas rozstrzygnięcie czy obowiązujący zapis ustawowy ustala, że opłata eksploatacyjna jest naliczana jako iloczyn stawki procentowej obliczonej od ceny sprzedaży kopaliny oraz ilości wydobytej kopaliny. Stawki dotyczące poszczególnych rodzajów kopalin określone zostały w rozporządzeniu Rady Ministrów. Taki jest stan dzisiejszego prawa geologicznego i górniczego. Wadą tego systemu wymierzenia opłat jest objęcie opłatą tylko sprzedanej kopaliny, a nie kopaliny wydobytej, bo stawka procentowa jest naliczana od ceny sprzedaży, czyli kopalina musi być sprzedana, żeby można było naliczyć opłatę eksploatacyjną. Trybunał Konstytucyjny, oceniając przepisy o opłatach, orzekł, że opłacie eksploatacyjnej może podlegać tylko kopalina wydobyta, a nie kopalina poddana przeróbce. W tej sytuacji naliczanie opłaty od kopaliny wydobytej, nie zaś od kopaliny wprowadzonej do obrotu handlowego, powoduje niemożność właściwego ustalenia tej opłaty. Takie są problemy, z którymi się dzisiaj stykamy. Zatem obecnie obowiązujące przepisy ustawowe wpływają na zmniejszenie dochodów gmin i Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej. Żeby zapobiec tej sytuacji, w uchwalonej ustawie zaproponowano pobieranie opłat według stawek kwotowych ustalonych dla poszczególnych rodzajów kopalin i oczywiście według ilości wydobytej kopaliny, czyli bierze się pod uwagę stawkę kwotową i ilość wydobytej kopaliny. Zaletą przyjętego rozwiązania jest to, że ponoszenie opłat będzie powszechne. Należy pamiętać, że opłaty eksploatacyjne stanowią publiczną daninę za gospodarcze korzystanie ze środowiska. Dlatego powinny być ponoszone nie z tytułu sprzedanej kopaliny, ale z racji samego faktu pozyskania jej ze środowiska. Proponowany system gwarantuje równe traktowanie przedsiębiorców, co również jest szalenie istotne. Te powody, te argumenty legły u podstaw zaproponowanej zmiany, zaproponowanej nowej filozofii i nowej zasady naliczania opłat eksploatacyjnych.</u>
<u xml:id="u-192.25" who="#TadeuszBachledaCuruś">Tak jak wspomniałem na początku, sprawy opłat eksploatacyjnych były przedmiotem wielomiesięcznych dyskusji w czasie prac parlamentarnych w Sejmie. W konsekwencji tych dyskusji udało się wypracować rozwiązanie, które ostatecznie znalazło powszechne uznanie Wysokiego Sejmu. I właśnie takie rozwiązanie zawarte jest w uchwalonej ustawie. Rozwiązanie, które wprowadza nową zasadę, zasadę stawek kwotowych, jednocześnie wprowadza tak zwane górne stawki i dolne stawki, czyli ograniczenie dla Rady Ministrów przy określaniu w drodze rozporządzenia wysokości tych stawek. Czyli zawarte w uchwalonej ustawie rozwiązanie jest oczywiście rozwiązaniem nowatorskim, jednocześnie zawiera określenie górnej i dolnej granicy wysokości stawek.</u>
<u xml:id="u-192.26" who="#TadeuszBachledaCuruś">Pan senator Graczyński był łaskaw tu z pewnym niepokojem powiedzieć o symulacjach dotyczących wysokości stawek górnych i dolnych. Panie Marszałku, Wysoka Izbo, ustawa określa tylko granice. W czasie prac parlamentarnych, w czasie prac w Sejmie wielokrotnie przedstawiałem, że propozycja stawek, ta propozycja, która będzie ostatecznie podlegała uzgodnieniom międzyresortowym, będzie przedmiotem prac wspólnej komisji rządu i samorządu, a następnie będzie przedkładana komitetom Rady Ministrów. Ta propozycja wysokości stawek będzie przygotowana na poziomie odpowiadającym obecnym wpływom. To będzie zrównoważona propozycja bazująca na obecnych wpływach z naliczonych opłat eksploatacyjnych. Ostateczny kształt wysokości stawek, ostateczny kształt rozporządzenia Rady Ministrów ustalony będzie oczywiście po przejściu tych wszystkich etapów, o których wcześniej powiedziałem. Chciałbym jeszcze raz zwrócić uwagę, jeszcze raz podkreślić, że uchwalona ustawa zawiera tylko górną i dolną granicę, czyli te ograniczenia w określaniu stawek dla poszczególnych kopalin. Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-192.27" who="#TadeuszBachledaCuruś">Jeśli można, Panie Marszałku, jeżeli pan marszałek wyraziłby zgodę, to chciałem poprosić pana prezesa Bradeckiego o zabranie głosu w sprawie uwag i poprawek zgłoszonych jeszcze w Komisji Gospodarki Narodowej. Jest jeszcze kilka poprawek, do których pan prezes Bradecki, prezes Wyższego Urzędu Górniczego, ustosunkowałby się, jeśli można. Dziękuję bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-193">
<u xml:id="u-193.0" who="#TadeuszRzemykowski">Dziękuję.</u>
<u xml:id="u-193.1" who="#TadeuszRzemykowski">Proszę bardzo, głos ma prezes Wojciech Bradecki, prezes Wyższego Urzędu Górniczego.</u>
</div>
<div xml:id="div-194">
<u xml:id="u-194.0" who="#WojciechBradecki">Panie Marszałku! Wysoka Izbo!</u>
<u xml:id="u-194.1" who="#WojciechBradecki">Tak jak pan minister Bachleda powiedział przed chwilką, chciałbym się krótko odnieść do poprawek zgłoszonych w Komisji Gospodarki Narodowej. Dotyczą one części górniczej prawa geologicznego i górniczego.</u>
<u xml:id="u-194.2" who="#WojciechBradecki">Zgłoszona została poprawka do art. 58 prawa geologicznego i górniczego, która proponuje wprowadzić do definicji obiektów budowlanych zakładu górniczego zwrot „zlokalizowane w całości na powierzchni”. Przeczytam teraz proponowaną treść artykułu: „Obiektami budowlanymi zakładu górniczego są obiekty budowlane zlokalizowane w całości na powierzchni ziemi w rozumieniu prawa budowlanego, służące do bezpośredniego wydobywania kopaliny ze złoża”. Strona rządowa, głęboko analizując tę propozycję, uważa za zasadne zgłoszenie poprawki o tej treści, bowiem zgodnie z dotychczasowym stanem prawnym wykaz obiektów budowlanych zakładu górniczego zawarty w art. 58 ust. 1 rzeczywiście obejmuje obiekty powierzchniowe. Wprawdzie podstawowym wyznacznikiem obiektu budowlanego zakładu górniczego jest bezpośredni związek z ruchem zakładu górniczego, to jednak podkreślenie usytuowania tych obiektów na powierzchni pozwala na bardziej precyzyjne odróżnienie ich od innych obiektów, takich jak kopalnie czy zwłaszcza podziemne wyrobiska górnicze.</u>
<u xml:id="u-194.3" who="#WojciechBradecki">I taka mała dygresja. Wczoraj w prasie, w mediach można było usłyszeć o wykładni NSA w tej sprawie. Podziemne wyrobiska górnicze jednoznacznie zostały wyłączone z obiektów budowlanych zakładu górniczego. To jeśli chodzi o poprawkę pierwszą.</u>
<u xml:id="u-194.4" who="#WojciechBradecki">Druga zgłoszona poprawka dodaje do art. 65 słowo „organizacyjnych”. W pełnym brzmieniu art. 65 ust. 1 mógłby wyglądać w sposób następujący: „W razie zmiany naturalnych, technicznych lub organizacyjnych warunków wydobywania kopaliny, plan ruchu zakładu górniczego może ulec zmianie”. Do tej pory zapis w projekcie w przedłożeniu rządowym był identyczny, z wyjątkiem słowa „organizacyjnych”. Strona rządowa, również dogłębnie analizując tę propozycję, uważa za bardzo celowe zgłoszenie tej poprawki z uwagi na procesy restrukturyzacyjne w przemyśle górniczym, szczególnie w górnictwie węgla kamiennego. Następują tam w ostatnich latach liczne zmiany organizacyjne, a schemat organizacyjny zakładu górniczego jest immanentną częścią planu ruchu, w związku z tym wprowadzenie słowa „organizacyjnych” jest w pełni uzasadnione.</u>
<u xml:id="u-194.5" who="#WojciechBradecki">Poprawka trzecia zgłoszona przez Komisję Gospodarki Narodowej dotyczy art. 75. Zaproponowano, by w tym artykule w ust 1 w pkcie 2 wprowadzić zmiany. Ust. 1 pkt 2 brzmiałby tak: przedsiębiorca zapewnia stałą możliwość udziału w akcji ratowniczej - i tu wprowadza się nowe słowo - zawodowych specjalistycznych służb - i ponownie nowe słowa - Centralnej Stacji Ratownictwa Górniczego lub innego podmiotu, zawodowo trudniącego się wykonywaniem czynności w zakresie ratownictwa górniczego. Zmiana brzmienia przepisu została spowodowana intencją wprowadzenia pewnego porządku prawnego - mówię tutaj o projekcie rządowym. Mianowicie chodziło o dostosowanie tego brzmienia do postanowień Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej oraz ustawy o działalności gospodarczej. Generalnie chodzi tutaj o równość wobec prawa wszystkich podmiotów gospodarczych. Celem zmiany - nadal mówię o projekcie rządowym - było również, a może przede wszystkim, wyeliminowanie funkcjonującego do tej pory błędnego zapisu o uzgadnianiu decyzji wydawanej przez organy nadzoru górniczego z podmiotem, który jednocześnie podlega nadzorowi i kontroli sprawowanej przez ten organ. Wprowadzenie w tym zapisie Centralnej Stacji Ratownictwa Górniczego ze względu na jej rolę pełnioną przez ponad dziewięćdziesiąt lat jest, naszym zdaniem, zdaniem strony rządowej, ze wszech miar uzasadnione, bowiem dzisiaj żaden nowy podmiot nie jest w stanie podjąć się zadań Centralnej Stacji Ratownictwa Górniczego. Dlatego też zdaniem strony rządowej przyjęcie nowego zapisu zaproponowanego przez Komisję Gospodarki Narodowej jest godne rozważenia.</u>
<u xml:id="u-194.6" who="#WojciechBradecki">Po dyskusji w Komisji Gospodarki Narodowej wprowadzono również kolejną propozycję zmiany zapisu w art. 78 ust. 3. Jest to jak gdyby konsekwencja zmiany zapisu art. 75, dotyczącego Centralnej Stacji Ratownictwa Górniczego. Chodzi mianowicie o to, by uściślić przepis i wprowadzić zapis o Centralnej Stacji Ratownictwa Górniczego w odniesieniu do aktów wykonawczych wydawanych przez ministra gospodarki, dotyczących, generalnie mówiąc, ratownictwa.</u>
<u xml:id="u-194.7" who="#WojciechBradecki">Wreszcie art. 78a. Jest to nowe brzmienie zupełnie nowego zapisu, a dotyczy on rzeczoznawcy do spraw ruchu zakładu górniczego. Ten artykuł jest dość długi, nie wiem więc, czy odczytywać go w całości. Myślę, że państwo senatorowie zapoznali się z tym nowym brzmieniem. Ja chciałbym tylko powiedzieć, że dotychczas w regulacjach prawnych bliżej nie precyzowano i nie definiowano słowa „rzeczoznawca”. Nie określono także dotychczas zasad nadawania rzeczoznawcom uprawnień i trybu postępowania organów nadzoru górniczego w tych sprawach. Ale w innych regulacjach prawnych precyzyjnie określa się kryteria nadania rzeczoznawcom uprawnień - tak jest na przykład w prawie budowlanym i w ustawie o ochronie i kształtowaniu środowiska. Wydaje się więc zasadne wprowadzenie tej definicji z uwagi na to, że to słowo pojawia się również w art. 115 - powiem w skrócie - prawa GG, gdzie mówi się o konsultowaniu czy o opracowywaniu ekspertyz z dziedziny górnictwa.</u>
<u xml:id="u-194.8" who="#WojciechBradecki">To są poprawki, które zostały zaproponowane i przegłosowane w senackiej Komisji Gospodarki Narodowej. Bardzo dziękuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-195">
<u xml:id="u-195.0" who="#TadeuszRzemykowski">Dziękuję bardzo, Panie Prezesie.</u>
<u xml:id="u-195.1" who="#TadeuszRzemykowski">Zgodnie z art. 44 ust. 6 Regulaminu Senatu chcę zapytać, czy ktoś z państwa senatorów chce zadać z miejsca krótkie pytanie panu ministrowi bądź panu prezesowi Wyższego Urzędu Górniczego.</u>
<u xml:id="u-195.2" who="#TadeuszRzemykowski">Senator Krzysztof Kozłowski.</u>
<u xml:id="u-195.3" who="#TadeuszRzemykowski">Proszę bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-196">
<u xml:id="u-196.0" who="#KrzysztofKozłowski">Dziękuję, Panie Marszałku.</u>
<u xml:id="u-196.1" who="#KrzysztofKozłowski">Mam pytanie do pana ministra. O ile dobrze zrozumiałem, w przypadku art. 7 nie ma żadnych wyjątków, na przykład dla gmin uzdrowiskowych. A więc gminy te nie mogłyby posiadać złóż, ponieważ posiada je skarb państwa. Nie mogłyby też ich wydobywać, bo byłaby to działalność gospodarcza. Czy jednak specyfika gmin uzdrowiskowych i ich dość duże wydatki związane z pełnioną przez nie rolą nie uzasadniałyby pewnej wyjątkowości w potraktowaniu tych właśnie gmin?</u>
</div>
<div xml:id="div-197">
<u xml:id="u-197.0" who="#TadeuszRzemykowski">Bardzo proszę pana ministra o odpowiedź, z miejsca.</u>
</div>
<div xml:id="div-198">
<u xml:id="u-198.0" who="#TadeuszBachledaCuruś">Panie Marszałku, Panie Senatorze. Rozumiem, że pan senator Kozłowski zapytał o art. 7 ustawy, czyli o ten artykuł, który nakazuje dostosowanie działalności gmin do ustawy o samorządzie gminnym. To jest ustawa z 1992 r., ona cały czas obowiązuje. Jeżeli więc byłaby wola parlamentu, władzy ustawodawczej, państwa posłów i senatorów, aby ustawę o samorządzie gminnym zmienić, to oczywiście takie zmiany mogłyby się tam znaleźć. Samo zaś prawo geologiczne i górnicze w tym konkretnym artykule, w tym zapisie, stara się tylko doprowadzić do zgodności z obowiązującym prawem, z obowiązującą ustawą o samorządzie gminnym. I tak po prostu wygląda to zagadnienie. Ale, jak powiedziałem, to leży w zakresie władzy ustawodawczej, państwa posłów i senatorów - jeżeli będzie taka wola, to jakieś poprawki idące w tym kierunku, o którym wspomniał pan senator Kozłowski, można wprowadzić do ustawy o samorządzie gminnym, ale nie do prawa geologicznego i górniczego. Takie jest nasze stanowisko. Dziękuję bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-199">
<u xml:id="u-199.0" who="#TadeuszRzemykowski">Proszę bardzo.</u>
<u xml:id="u-199.1" who="#TadeuszRzemykowski">Senator Jerzy Suchański.</u>
</div>
<div xml:id="div-200">
<u xml:id="u-200.0" who="#JerzySuchański">Dziękuję bardzo, Panie Marszałku.</u>
<u xml:id="u-200.1" who="#JerzySuchański">Zarówno pan minister, jak i pan prezes w swoich wystąpieniach używali sformułowań: sprzedana kopalina, wydobyta kopalina. Skoro więc nie ma definicji kopaliny - bo jest tylko definicja złoża kopaliny - to niejako aż prosiłoby się to o przychylenie się do stanowiska, które zaprezentowałem przy proponowaniu poprawki mniejszości, w której właśnie podaje się definicję kopaliny. Byłoby wtedy jasne, co to jest sprzedana kopalina, co to jest wydobyta kopalina.</u>
<u xml:id="u-200.2" who="#JerzySuchański">Panie Ministrze, czy ta cienkość różnicy między definicją podaną w art. 6 a tym, co ja prezentowałem, została właściwie przez ministerstwo i przez rząd odebrana? Bo mi w podaniu definicji kopaliny chodziło głównie o to, aby była jasność na przykład w takich sytuacjach, gdy obywatel X kopie staw, a celem tego kopania nie jest staw, tylko piasek, żwir albo jakiś kamień - czy jest na to potrzebna koncesja, czy ta koncesja nie jest potrzebna? Bo praktyka pokazuje, że powstają dzikie wyrobiska, które nie są złożami kopaliny w obecnym rozumieniu ustawy. To jest typowe obchodzenie przepisów, powodujące nierówność w zakresie działalności gospodarczej. Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-200.3" who="#komentarz">(Senator Zdzisław Jarmużek: To zależy od tego, jak duży jest ten staw.)</u>
</div>
<div xml:id="div-201">
<u xml:id="u-201.0" who="#TadeuszRzemykowski">Proszę bardzo, kto z panów odpowie?</u>
</div>
<div xml:id="div-202">
<u xml:id="u-202.0" who="#TadeuszBachledaCuruś">Panie Marszałku, jeśli pan marszałek wyrazi zgodę, to chciałbym prosić o udzielenie odpowiedzi panią dyrektor Wojtczak z departamentu geologii.</u>
</div>
<div xml:id="div-203">
<u xml:id="u-203.0" who="#TadeuszRzemykowski">Proszę bardzo, Pani Dyrektor. Proszę bardzo.</u>
<u xml:id="u-203.1" who="#komentarz">(Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Środowiska Tadeusz Bachleda-Curuś: Dziękuję bardzo.)</u>
</div>
<div xml:id="div-204">
<u xml:id="u-204.0" who="#KingaWojtczak">Panie Marszałku! Wysoki Senacie!</u>
<u xml:id="u-204.1" who="#KingaWojtczak">Chciałabym odpowiedzieć na pytanie pana senatora Suchańskiego, które dotyczyło definicji kopaliny. Otóż chciałabym wyraźnie podkreślić, że wszelka inna działalność prowadzona na podstawie innych przepisów nie może być objęta opłatami wynikającymi z prawa geologicznego i górniczego. Budowa stawów rybnych prowadzona jest na podstawie i w trybie przepisów prawa budowlanego i prawa wodnego. Dlatego gdyby nawet Wysoki Senat przyjął poprawkę pana senatora Suchańskiego, to - chciałabym to podkreślić - nie spowoduje ona objęcia opłatą eksploatacyjną inwestorów, którzy prowadzą działalność na podstawie innych przepisów.</u>
<u xml:id="u-204.2" who="#KingaWojtczak">Chciałabym również dodać, że obowiązująca obecnie definicja złoża kopaliny jest skonstruowana na użytek całej ustawy - Prawo geologiczne i górnicze. Proponowana definicja zawiera natomiast - powiem wprost - poważny błąd, ponieważ kopaliną nazywa się w tej poprawce twór geologiczny wydobyty na powierzchnię ziemi.</u>
<u xml:id="u-204.3" who="#KingaWojtczak">Tymczasem tak nie jest, bo kopalina jest związana ze złożem, a więc występuje zarówno w głębi skorupy ziemskiej, jak i na jej powierzchni. Takie są definicje w różnych słownikach.</u>
<u xml:id="u-204.4" who="#KingaWojtczak">Strona rządowa nie może więc zaakceptować proponowanej definicji, w której mówi się, że kopaliną jest tylko to, co zostało wydobyte. Definicja złoża kopaliny, jak już powiedziałam, została utworzona dla całej ustawy, nie tylko na potrzeby naliczania opłat za eksploatację. Dziękuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-205">
<u xml:id="u-205.0" who="#TadeuszRzemykowski">Dziękuję.</u>
<u xml:id="u-205.1" who="#TadeuszRzemykowski">Proszę bardzo, ponownie senator Jerzy Suchański.</u>
</div>
<div xml:id="div-206">
<u xml:id="u-206.0" who="#JerzySuchański">Nie do końca. Pani dyrektor przedstawiła treść mojej poprawki, a więc jakby tylko część definicji. Dlatego pozwolę sobie, Panie Marszałku, odnieść się do tego w wystąpieniu. Dziękuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-207">
<u xml:id="u-207.0" who="#TadeuszRzemykowski">Czy są jeszcze pytania?</u>
<u xml:id="u-207.1" who="#TadeuszRzemykowski">Proszę bardzo, senator Jerzy Pieniążek.</u>
</div>
<div xml:id="div-208">
<u xml:id="u-208.0" who="#JerzyPieniążek">Dziękuję, Panie Marszałku.</u>
<u xml:id="u-208.1" who="#JerzyPieniążek">Chciałbym zapytać, jakie będą koszty wprowadzenia tej ustawy. Na przykładzie mojego regionu łódzkiego powiem, że obecnie nadzorem górniczym jest tam objętych dziesięć kopalń, a według przepisów tejże noweli ustawy trzeba będzie objąć nim dwieście dwadzieścia zakładów górniczych. Urząd górniczy w Kielcach, który obsługuje ten teren, oczywiście nie obsłuży tych dwustu dwudziestu zakładów. Oznacza to, że trzeba będzie utworzyć nowe urzędy górnicze w północnej i zachodniej Polsce, gdzie obecnie ich nie ma - również na terenie województwa łódzkiego trzeba będzie przyjąć dodatkowych ludzi.</u>
<u xml:id="u-208.2" who="#JerzyPieniążek">Dlatego pytam: czy zostały na ten cel przewidziane pieniądze w budżecie na rok następny i jakie to są środki? Dziękuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-209">
<u xml:id="u-209.0" who="#TadeuszRzemykowski">Proszę bardzo. Kto odpowiada?</u>
<u xml:id="u-209.1" who="#TadeuszRzemykowski">Prezes WUG, proszę bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-210">
<u xml:id="u-210.0" who="#WojciechBradecki">Panie Marszałku! Wysoka Izbo!</u>
<u xml:id="u-210.1" who="#WojciechBradecki">Rozumiem, że jest to pytanie wprost o etaty, o pieniądze. Prace nad nowelizacją tej ustawy rozpoczęliśmy trzy lata temu. Z uwagi na znaczne poszerzenie kompetencji organów nadzoru górniczego - chodzi tu między innymi o nadzór nad wydobywaniem kopalin pospolitych, rekultywacją terenów czy zagospodarowywaniem terenów pogórniczych, a także o liczne procedury związane z likwidacjami zakładów górniczych, między innymi o nowy zapis o funduszu likwidacji zakładów górniczych - dokonano szczegółowej analizy etatów. Wówczas, czyli trzy lata temu, z obliczeń matematycznych wywnioskowano, że potrzebny będzie wzrost zatrudnienia dokładnie o siedemdziesiąt trzy i pół etatu. Mowa tu wyłącznie o pracownikach inspekcyjno-technicznych, bo o administracyjnych nie było mowy. Po trzech latach bardzo intensywnych reform w górnictwie, szczególnie w górnictwie węgla kamiennego, i po likwidacji wielu zakładów górniczych te potrzeby kadrowe zostaną zweryfikowane. Mogę powiedzieć, że dysponuję obecnie wszelkimi danymi - one się ciągle zmieniają, są płynne, między innymi w związku z likwidacjami zakładów górniczych - według których 1 stycznia 2002 r., kiedy ustawa mogłaby wejść w życie, liczba tych etatów będzie mniejsza. W związku z tym szacujemy, że będzie to liczba dużo mniejsza niż zaproponowana w uzasadnieniu do ustawy, co najmniej o 50% mniejsza.</u>
<u xml:id="u-210.2" who="#WojciechBradecki">Poza tym, jeżeli chodzi o koszty, to w uzasadnieniu do tej ustawy była mowa nie o tworzeniu nowych etatów, ale o pozyskaniu etatów, które są obecnie w gestii wojewodów. Koszty wprowadzenia tej ustawy w najbliższym czasie będą więc minimalne. Dziękuję bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-211">
<u xml:id="u-211.0" who="#TadeuszRzemykowski">Proszę bardzo, senator Adam Graczyński.</u>
</div>
<div xml:id="div-212">
<u xml:id="u-212.0" who="#AdamGraczyński">Dziękuję panu, Panie Marszałku.</u>
<u xml:id="u-212.1" who="#AdamGraczyński">Chciałbym odnieść się do sytuacji gminy Muszyna, poniekąd objętej treścią art. 7. Ten konflikt jest bardzo głośny. Rozumiem, że stanowisko pana ministra jest jednoznaczne - art. 7 ma pozostać w ustawie. Rozumiem to tak, że gmina ta działa niezgodnie z prawem, bo nie dostosowała się do określonych regulacji prawnych. Ja jednak mam przed sobą pismo pana burmistrza gminy Muszyna, który wyraźnie podkreśla, że rozwiązanie stosowane obecnie w Muszynie jest zgodne ze standardami Unii Europejskiej.</u>
<u xml:id="u-212.2" who="#AdamGraczyński">Moje pytanie jest takie: czy to, co wprowadzamy w tej chwili w prawie górniczym i geologicznym, jest zgodne z prawem Unii Europejskiej? Czy nie należałoby przypadkiem pamiętać o znowelizowaniu ustawy o samorządzie gminnym? Bo dopiero wtedy przepisy byłyby może zgodne z prawem Unii Europejskiej.</u>
<u xml:id="u-212.3" who="#AdamGraczyński">Dodam jeszcze, że miesiąc temu, kiedy Wysoka Izba nowelizowała ustawę o samorządzie gminnym, powiatowym i wojewódzkim, nie było absolutnie mowy o związku między prawem górniczym i geologicznym a ustawą o samorządach.</u>
<u xml:id="u-212.4" who="#AdamGraczyński">Bardzo proszę o odpowiedź na pytanie, czy to, co robimy, jest zgodne ze standardami Unii Europejskiej. Proszę również o jednoznaczne przedstawienie stanowiska pana ministra w sprawie gminy Muszyna. Dziękuję bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-213">
<u xml:id="u-213.0" who="#TadeuszRzemykowski">Proszę o odpowiedź, Panie Ministrze.</u>
</div>
<div xml:id="div-214">
<u xml:id="u-214.0" who="#TadeuszBachledaCuruś">Panie Marszałku, Wysoka Izbo, Panie Senatorze. Nowelizacja ustawy - Prawo geologiczne i górnicze jest dostosowana do prawa unijnego. Zapisy, które są zawarte w ustawie, są zgodne z prawem unijnym. Takie stanowisko było kilkakrotnie przedstawiane przez Komitet Integracji Europejskiej. Jeśli więc chodzi o tę sprawę, to nie ma tu żadnych wątpliwości.</u>
<u xml:id="u-214.1" who="#TadeuszBachledaCuruś">Pan senator był też łaskaw zapytać ponownie o dostosowanie działalności konkretnej gminy do obowiązującego prawa.</u>
<u xml:id="u-214.2" who="#TadeuszBachledaCuruś">Sądzę, że w zasadzie to nie powinno budzić wątpliwości. Obowiązujący stan prawny jest taki, jaki jest, ustawa o samorządzie gminnym obowiązuje, a zapis art. 7 powoduje tylko dostosowanie działalności do obowiązującej ustawy, nic poza tym. Jeszcze raz podkreślam, że zapisy ustawowe, które są w ustawie - Prawo geologiczne i górnicze, według kilkukrotnej oceny Komitetu Integracji Europejskiej, są zgodne z prawodawstwem unijnym. Dziękuję bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-215">
<u xml:id="u-215.0" who="#TadeuszRzemykowski">Dziękuję.</u>
<u xml:id="u-215.1" who="#TadeuszRzemykowski">Czy są jeszcze pytania?</u>
<u xml:id="u-215.2" who="#TadeuszRzemykowski">Proszę bardzo, senator Jerzy Pieniążek.</u>
</div>
<div xml:id="div-216">
<u xml:id="u-216.0" who="#JerzyPieniążek">Dziękuję.</u>
<u xml:id="u-216.1" who="#JerzyPieniążek">Szanowni Państwo, Panowie i Panie, mam pytanie odnośnie do tego, co przed chwilą było powiedziane, mianowicie, że to wszystko idzie w kierunku Unii Europejskiej. Zgadza się. Tylko zawsze w momencie, kiedy jako przedstawiciele swych wyborców domagamy się zapewnienia środków na odpowiednią obsługę i odpowiedni poziom życia naszych wyborców, to rząd informuje, że nas na to nie stać, bo jeszcze nie jesteśmy w Unii, nie pozwala na to wydajność, poziom pracy i nasz budżet. Wejdziemy do Unii zapewne w 2004, 2005 r. Stąd też mam pytanie: dlaczego już teraz dokonujemy zmian, które biurokratyzują gospodarkę, dodatkowo obciążają przedsiębiorców, uniemożliwiają rozwój wielu firm i - co można powiedzieć w odniesieniu do malutkich firm - jednocześnie wylewają dziecko z kąpielą? Dlaczego nie zwiększamy limitu, Szanowni Państwo, na przykład jeżeli chodzi o obszar złoża na przykład do 5 ha? Albo dlaczego nie robimy zbiorowych dokumentów, co w przypadku wydobycia pospolitych kopalin umożliwiłoby w trybie uproszczonym ubieganie się o wszystkie dokumenty jednocześnie? Czy nie za szybko dokonujemy tej nowelizacji, która jest potrzebna może za pięć, może za dziesięć lat? Dziękuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-217">
<u xml:id="u-217.0" who="#TadeuszRzemykowski">Proszę bardzo o odpowiedź, Panie Ministrze.</u>
</div>
<div xml:id="div-218">
<u xml:id="u-218.0" who="#TadeuszBachledaCuruś">Panie Marszałku! Wysoka Izbo!</u>
<u xml:id="u-218.1" who="#TadeuszBachledaCuruś">Wątpliwość, którą przedstawił pan senator Pieniążek, praktycznie odnosi się do dwóch zapisów ustawowych. Jeden z tych zapisów wprowadzanych w nowelizowanej ustawie dotyczy art. 11. To jest właśnie ten zapis dostosowujący prawo geologiczne do prawa unijnego. Dotyczy to ustanowienia użytkowania górniczego w przypadku węglowodorów. Takie ustanowienie użytkowania górniczego musi być poprzedzone przetargiem. Nie wiem, czy pan senator do tego elementu miał zastrzeżenia, czy o to właśnie chodziło, ale po prostu to ten zapis, który dostosowuje rozwiązania zawarte w ustawie - Prawo geologiczne i górnicze do prawa unijnego. Sądzę, że stosowanie przetargów nie powinno budzić wątpliwości. Wydaje się, że są one już powszechną praktyką związaną z odpowiednimi uregulowaniami prawnymi. Zatem, naszym zdaniem, wprowadzenie obowiązkowego przetargu przy ustanowieniu użytkowania górniczego - nie wiem, czy rzeczywiście to budzi zastrzeżenia pana senatora - jest kierunkiem właściwym. Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-218.2" who="#TadeuszBachledaCuruś">Jeśli można, to pan prezes Bradecki chciałby ustosunkować się do drugiej kwestii.</u>
</div>
<div xml:id="div-219">
<u xml:id="u-219.0" who="#TadeuszRzemykowski">Proszę bardzo, Panie Prezesie.</u>
</div>
<div xml:id="div-220">
<u xml:id="u-220.0" who="#WojciechBradecki">Tak, chciałbym uzupełnić wypowiedź pana ministra Bachledy. Drugi obszar dotyczy spraw bezpieczeństwa. Mianowicie dyrektywy unijne, które w tej chwili wdrażamy, obligują do wprowadzania tak zwanego dokumentu bezpieczeństwa i zdrowia. Cóż to takiego jest? Jest to oddzielny dokument, w którym pracodawca ma obowiązek przedstawienia ryzyka zawodowego zatrudnianym pracownikom. Ta regulacja nie jest w tej chwili przedwczesna z uwagi na to, że od trzech lat praktycznie bardzo intensywnie wprowadzamy w Polsce systemy zarządzania bezpieczeństwem pracy. A właśnie w tym dokumencie bezpieczeństwa i zdrowia znajdują się usystematyzowane regulacje związane z oceną ryzyka zawodowego. Plan ruchu zakładu górniczego, który jest takim dokumentem podstawowym, zawiera pewne elementy dotyczące spraw bezpieczeństwa, zaś ten dokument jest poszerzony na wzór rozwiązań nie tylko unijnych, ale również rozwiązań światowych. Jeżeli chodzi o szeroko pojęte górnictwo, a szczególnie górnictwo węgla kamiennego, tymi sprawami zajmuje się i wdraża systemy zarządzania bezpieczeństwem pracy Główny Instytut Górnictwa, którego dyrektor naczelny jest jako senator obecny na tej sali. Dziękuję bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-221">
<u xml:id="u-221.0" who="#TadeuszRzemykowski">Czy są jeszcze pytania?</u>
<u xml:id="u-221.1" who="#TadeuszRzemykowski">Proszę bardzo, senator Franciszek Bachleda-Księdzularz.</u>
</div>
<div xml:id="div-222">
<u xml:id="u-222.0" who="#FranciszekBachledaKsiędzularz">Moje pytanie jest natury społecznej i brzmi następująco: jeżeli jedynie gmina uzdrowiskowa posiadająca koncesję radzi sobie jako tako czy też dobrze, kiedy wszystkie inne gminy uzdrowiskowe takiej koncesji niemające po prostu upadają bądź przeżywają trudności, to czy sytuacja tych pierwszych gmin nie dowodzi, że być może popełniamy jakiś błąd? Dla mnie oczywiste jest, że jeżeli chodzi o gminy uzdrowiskowe, to należy stosować różne modele. Od takich, jakie mieliśmy w okresie przedwojennym, aż po gminy samorządowe i te sprywatyzowane dzięki dzisiejszej restrukturyzacji uzdrowisk. I to jest najlepsza sprawa.</u>
<u xml:id="u-222.1" who="#FranciszekBachledaKsiędzularz">Mam pytanie: czy to, że gmina radzi sobie dzięki koncesji, nie jest najlepszym dowodem na to, iż to jest droga, którą powinniśmy pójść, jedna z dróg, jeden z modeli? Dziękuję bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-223">
<u xml:id="u-223.0" who="#TadeuszRzemykowski">Odpowiada teraz drugi pan Bachleda, pan minister...</u>
<u xml:id="u-223.1" who="#komentarz">(Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Środowiska Tadeusz Bachleda-Curuś: Jeśli pan marszałek pozwoli, to o odpowiedź poproszę panią dyrektor, żeby te dwa nazwiska nie były tak bezpośrednio po sobie.)</u>
<u xml:id="u-223.2" who="#TadeuszRzemykowski">Dobrze jednak mieć taką panią dyrektor. Trzeba będzie ją później doceniać na co dzień.</u>
<u xml:id="u-223.3" who="#TadeuszRzemykowski">Proszę bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-224">
<u xml:id="u-224.0" who="#KingaWojtczak">Panie Marszałku! Wysoki Senacie! Panie Senatorze!</u>
<u xml:id="u-224.1" who="#KingaWojtczak">Otóż w tej kwestii chciałabym odpowiedzieć następująco: jeżeli gmina narusza przepisy ustawy, to na pewno nie można stawiać jej za wzór, szczególnie społeczeństwu, które też musi przestrzegać przepisów. Jeżeli nawet pan senator uzna, że trzeba brać wzór z tej gminy, to na pewno rozwiązania nie można szukać w ustawie - Prawo geologiczne i górnicze. To prawo określa jedynie zasady i warunki wykonywania różnego rodzaju działalności gospodarczej. Jeżeli już parlament chciałby znaleźć rozwiązanie dla gmin, to naprawdę nie w tej ustawie, lecz w ustawach, które regulują sprawy samorządów, czyli w tym przypadku w ustawie o samorządzie gminnym lub wręcz w ustawie - Prawo działalności gospodarczej. Chodzi o znalezienie jakichś wyjątków, kiedy gmina może prowadzić działalność gospodarczą wykraczającą poza zadania o charakterze użyteczności publicznej. Ale organy, które sprawują nadzór nad legalnością wykonywania przepisów ustaw także potwierdziły, że na dzień dzisiejszy ta gmina wykonuje działalność z naruszeniem przepisów prawa. Być może dotyczy to i innych gmin. Dziękuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-225">
<u xml:id="u-225.0" who="#TadeuszRzemykowski">Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-225.1" who="#TadeuszRzemykowski">Proszę bardzo, ponownie pan senator.</u>
</div>
<div xml:id="div-226">
<u xml:id="u-226.0" who="#FranciszekBachledaKsiędzularz">Dziękuję bardzo, Panie Marszałku.</u>
<u xml:id="u-226.1" who="#FranciszekBachledaKsiędzularz">Z tej odpowiedzi wynika jeszcze jedno pytanie. Czy w takim razie lecznictwo uzdrowiskowe nie jest działalnością o charakterze użyteczności publicznej?</u>
</div>
<div xml:id="div-227">
<u xml:id="u-227.0" who="#TadeuszRzemykowski">Proszę bardzo, pani dyrektor.</u>
</div>
<div xml:id="div-228">
<u xml:id="u-228.0" who="#KingaWojtczak">Koncesje udzielane na podstawie prawa geologicznego i górniczego nie dotyczą prowadzenia zadań z zakresu lecznictwa, a jedynie pozwalają na wydobywanie kopalin, co nie jest działalnością należąca do zadań użyteczności publicznej.</u>
<u xml:id="u-228.1" who="#KingaWojtczak">W przypadku gminy, o której był łaskaw wspomnieć pan senator, mamy akurat do czynienia nie z zaspokajaniem potrzeb społeczności lokalnej, a z prowadzeniem działalności komercyjnej polegającej na rozlewaniu wody do butelek i rozwożeniu jej po całym kraju, czyli na zaopatrywaniu ludności całej Polski. Dziękuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-229">
<u xml:id="u-229.0" who="#TadeuszRzemykowski">Proszę bardzo, senator Bachleda-Księdzularz.</u>
</div>
<div xml:id="div-230">
<u xml:id="u-230.0" who="#FranciszekBachledaKsiędzularz">W odpowiedzi wspomniała pani o tak zwanym drugim rodzaju działalności miejscowości uzdrowiskowej. Pierwszym zadaniem jest praca zakładu przyrodoleczniczego, ma ona charakter użyteczności publicznej i wiąże się z kopaliną, czyli z wodą leczniczą. Tutaj jest problem. Dla mnie - żeby zamknąć tę sprawę, żeby nie było w związku z tym zdziwienia - jest jasne, że skoro mamy prawo geologiczne w Senacie, to należy próbować zmienić tę kwestię. Mówiłem już, że drugą ustawą jest ustawa o gminach uzdrowiskowych, a trzecią - ustawa samorządowa. Dopiero wtedy będzie komplet dokumentów.</u>
<u xml:id="u-230.1" who="#FranciszekBachledaKsiędzularz">Powtarzam jednak, że nie ma jeszcze głównej, wiodącej ustawy - o gminach uzdrowiskowych. Dopiero jest po drugim czytaniu w Sejmie i dlatego powstał ten problem. Czy nie warto jednak przygotować pewnych spraw, skoro - powtarzam - tę sytuację każdy widzi. Rzeczywiście podstawową działalnością gminy uzdrowiskowej jest prowadzenie zakładu uzdrowiskowego, zakładu przyrodolecznictwa. Dopiero później jest butelkowanie i inne sprawy, o których pani wspomniała. Tak jest w przypadku tej miejscowości - można tam pojechać na wizję lokalną i zobaczyć. Kto tamtędy przejeżdżał, ten wie. Ta miejscowość już od dwóch wieków zajmuje się tego typu działalnością i w ten sposób prosperuje.</u>
<u xml:id="u-230.2" who="#FranciszekBachledaKsiędzularz">Jeszcze jedno pytanie, czy pani dyrektor wie o tym, że koncesja została udzielona przed wejściem w życie przepisów mówiących o działalności gospodarczej gminy. To jest problem. Czy to prawda, że tak było, czy nie? Dziękuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-231">
<u xml:id="u-231.0" who="#TadeuszRzemykowski">Proszę panią dyrektor o odpowiedź.</u>
</div>
<div xml:id="div-232">
<u xml:id="u-232.0" who="#KingaWojtczak">Do 1992 r. koncesje na prowadzenie działalności gospodarczej były udzielane gminom, bo wówczas było to możliwe. Po tym okresie organy koncesyjne nie udzielały już im koncesji, bo - tak jak powiedział w swoim wystąpieniu pan minister Bachleda - przepisy ustawy o zmianie ustawy o samorządzie gminnym z 1992 r. nakazały gminom, które już posiadały koncesję, dostosowanie działalności do ustawy do dnia 31 grudnia 1996 r. Gminy prowadziły tę działalność za pomocą gospodarstw pomocniczych powoływanych do życia uchwałą rady gminy. Po upływie tego terminu prawie wszystkie gminy zrzekły się koncesji. Zaczęto prowadzić tę działalność w innej formie - w postaci spółek. Te gminy, które nie dostosowały swojej działalności, prowadziły ją niezgodnie z prawem. Z uwagi na to, że nie istniały żadne sankcje, za pomocą których można by przywołać gminy do porządku, mamy do czynienia z taką właśnie incydentalną sytuacją, kiedy to po prostu dochodzi do łamania powszechnie obowiązujących przepisów. Dziękuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-233">
<u xml:id="u-233.0" who="#TadeuszRzemykowski">Ta sprawa została wyjaśniona. Wytyczne pana senatora można wykorzystać podczas przyszłej pracy nad ustawami.</u>
<u xml:id="u-233.1" who="#TadeuszRzemykowski">Senator Adam Graczyński, proszę bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-234">
<u xml:id="u-234.0" who="#AdamGraczyński">Jest jeszcze jedna kwestia, Panie Marszałku, bo Wyższy Urząd Górniczy zaczyna sprawować nadzór nad pospolitymi kopalinami. Moje pytanie trochę nawiązuje do pytania pana senatora Pieniążka. Chciałem się uspokoić co do tego, że przypadkiem obciążenia - mam na uwadze obciążenia administracyjne i formalne - nakładane na małe i średnie przedsiębiorstwa nie zostaną zwiększone z chwilą, gdy nadzór obejmie Wyższy Urząd Górniczy. Jestem przekonany, że tak nie będzie, ale chciałbym prosić pana prezesa o potwierdzenie tego. Dziękuję bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-235">
<u xml:id="u-235.0" who="#TadeuszRzemykowski">Proszę bardzo, odpowiada pan prezes.</u>
</div>
<div xml:id="div-236">
<u xml:id="u-236.0" who="#WojciechBradecki">Objęcie kontrolą, nadzorem wydobywania kopalin pospolitych przez organy nadzoru górniczego - myślę tutaj o urzędach górniczych - miało swoje podstawy. Powiem krótko: do tej pory istnieje dualizm organów nadzoru, bo kopalinami podstawowymi zajmujemy się my, czyli Wyższy Urząd Górniczy i okręgowe urzędy górnicze w liczbie czternastu, rozsiane na terenie całej Polski, w przypadku kopalin pospolitych organami tego typu są wojewodowie, a w przypadku malutkich złóż do 2 ha - starostowie. Dualizm ten wyraża się również w tym, że kwalifikacje osób dozoru i kierownictwa ruchu w tych małych zakładach górniczych stwierdzają urzędy górnicze, a granice obszaru i terenu górniczego są ustalane pomiędzy starostą, wojewodą i prezesem Wyższego Urzędu Górniczego, natomiast nadzór nad całym ratownictwem sprawuje Wyższy Urząd Górniczy i okręgowe urzędy górnicze.</u>
<u xml:id="u-236.1" who="#WojciechBradecki">Z tych względów rząd uznał za celowe i konieczne ujednolicenie form i metod działania organów nadzoru górniczego. Wzmożenie nadzoru staje się niezbędne, ponieważ rośnie ilość wydobywanej nielegalnie kopaliny pospolitej, o czym wcześniej była mowa. Chciałbym jednocześnie podkreślić, że po przeanalizowaniu naszych możliwości - myślę tutaj o urzędach górniczych - mogę stwierdzić, iż jesteśmy przygotowani do objęcia kontrolą wszystkich kopalin, w tym kopalin pospolitych.</u>
<u xml:id="u-236.2" who="#WojciechBradecki">Jeżeli chodzi o regulacje prawne i zmniejszanie uciążliwości proceduralnych, to w tej ustawie uwzględniono daleko idące uproszczenia dotyczące przygotowywania pewnych dokumentów. Między innymi kopalni wydobywających kopaliny pospolite nie będzie obowiązywał plan ruchu zakładu górniczego ani obowiązek sporządzania oceny oddziaływania eksploatacji górniczej na środowisko. Jest także cały szereg innych uproszczeń proceduralnych. Dziękuję bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-237">
<u xml:id="u-237.0" who="#TadeuszRzemykowski">Pan senator Jerzy Pieniążek.</u>
</div>
<div xml:id="div-238">
<u xml:id="u-238.0" who="#JerzyPieniążek">Panie Ministrze, mam inne zdanie, ale powiem o tym w swoim wystąpieniu.</u>
<u xml:id="u-238.1" who="#JerzyPieniążek">Mam jeszcze dwa pytania. Pierwsze: dlaczego centralizujecie rozporządzanie prawem do informacji geologicznej, która należy do skarbu państwa, przyznając je ministrowi skarbu jako środek specjalny? Czy to znowu następna centralizacja, a nie decentralizacja?</u>
<u xml:id="u-238.2" who="#JerzyPieniążek">Drugie: skąd bierze się ta chęć kadencyjności Wyższego Urzędu Górniczego? Nie dość, że w nazwie jest „wyższy”? Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej jest wybierany w powszechnych wyborach na pięć lat, a wy z nominacji chcecie mieć sześcioletnią kadencję. Nie rozumiem tego, moi wyborcy też nie. Proszę mi to wytłumaczyć.</u>
</div>
<div xml:id="div-239">
<u xml:id="u-239.0" who="#TadeuszRzemykowski">Proszę bardzo o odpowiedź.</u>
<u xml:id="u-239.1" who="#komentarz">(Prezes Wyższego Urzędu Górniczego Wojciech Bradecki: Może ja pierwszy, jeżeli można, Panie Marszałku?)</u>
<u xml:id="u-239.2" who="#TadeuszRzemykowski">Proszę bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-240">
<u xml:id="u-240.0" who="#WojciechBradecki">Trudno mi odpowiadać wprost, dlaczego my. Po pierwsze, reprezentuję stronę rządową, bo jest to projekt rządowy, a nie Wyższego Urzędu Górniczego. Po drugie, wprowadzenie kadencyjności w przypadku centralnego organu administracji rządowej, jakim jest WUG, wzorowane jest na innych rozwiązaniach, zastosowanych dużo wcześniej, które dzisiaj obowiązują. Mam przed sobą listę takich urzędów, która jest dość długa. Żeby oszczędzić czas, wymienię tylko kilka z nich. Na przykład prezes Głównego Urzędu Nadzoru Budowlanego - jest to w art. 88 ust. 4 prawa budowlanego, pełni swoją funkcję przez określoną kadencję. Prezes Urzędu Regulacji Energetyki, art. 22 ust. 2 prawa energetycznego, pełni swoją funkcję przez określoną kadencję itd., itd. Nie jest to chęć WUG, jak mówię, ale jest to rozwiązanie i propozycja rządu. Rząd kierował się przede wszystkim dążeniem do zapewnienia stabilności realizowania zadań w zakresie racjonalnej gospodarki złożem, ochrony środowiska, bezpieczeństwa pracy, realizowania przede wszystkim długofalowych strategii przygotowanych przez Wyższy Urząd Górniczy.</u>
<u xml:id="u-240.1" who="#WojciechBradecki">I tak zupełnie na marginesie mam taką uwagę. Gdyby się wczytać dokładnie w to rozwiązanie, to jest tam zapis mówiący o tym, że w praktyce kadencja ta może być w każdej chwili przerwana, w każdej chwili skrócona. Ten zapis daje możliwość odwołania prezesa Wyższego Urzędu Górniczego wtedy, kiedy nie wykonuje on swoich obowiązków przewidzianych przepisami ustawy albo wykonuje je w sposób nienależyty. To bardzo pojemny worek, który umożliwia ruch kadrowy w każdej sekundzie. Dziękuję bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-241">
<u xml:id="u-241.0" who="#TadeuszRzemykowski">Dziękuję.</u>
<u xml:id="u-241.1" who="#TadeuszRzemykowski">Czy pan minister ma coś do dodania?</u>
</div>
<div xml:id="div-242">
<u xml:id="u-242.0" who="#TadeuszBachledaCuruś">Panie Marszałku! Wysoka Izbo!</u>
<u xml:id="u-242.1" who="#TadeuszBachledaCuruś">Powiem krótko. Pytanie pana senatora dotyczy art. 47. W ust. 1 mówi się, że prawo do informacji uzyskanych w wyniku prac geologicznych przysługuje skarbowi państwa. Minister skarbu państwa wykonuje uprawnienia właścicielskie w stosunku do majątku skarbu państwa. Zgodnie z rozstrzygnięciem sporu kompetencyjnego w 1998 r., rozstrzygnięciem dokonanym przez pana premiera, te uprawnienia przysługują ministrowi skarbu państwa. Zatem minister skarbu państwa wykonuje te uprawnienia właścicielskie i rozporządza informacją geologiczną, która jest informacją skarbu państwa. Dziękuję bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-243">
<u xml:id="u-243.0" who="#TadeuszRzemykowski">Dziękuję.</u>
<u xml:id="u-243.1" who="#TadeuszRzemykowski">Czy są jeszcze pytania?</u>
<u xml:id="u-243.2" who="#komentarz">(Rozmowy na sali)</u>
<u xml:id="u-243.3" who="#TadeuszRzemykowski">Jeden senator mówi, że nie ma, drugi, że wystarczy, ale ja jeszcze się upewnię. Stwierdzam zdecydowanie, że nie ma.</u>
<u xml:id="u-243.4" who="#TadeuszRzemykowski">Dziękuję bardzo zarówno pytającym, jak i odpowiadającym, a szczególnie pani dyrektor.</u>
<u xml:id="u-243.5" who="#TadeuszRzemykowski">Otwieram dyskusję.</u>
<u xml:id="u-243.6" who="#TadeuszRzemykowski">Przypominam o wymogach regulaminowych dotyczących czasu przemówienia senatorów - art. 46 ust. 1 i 2 Regulaminu Senatu, o konieczności zapisywania się do głosu u senatora prowadzącego listę mówców, a przede wszystkim o obowiązku składania podpisanych wniosków o charakterze legislacyjnym do marszałka prowadzącego obrady, do zamknięcia dyskusji nad daną ustawą.</u>
<u xml:id="u-243.7" who="#TadeuszRzemykowski">Proszę o zabranie głosu senatora Jerzego Pieniążka. Później będzie senator Jerzy Suchański, a następnie senator Ryszard Sławiński.</u>
<u xml:id="u-243.8" who="#TadeuszRzemykowski">I na tym na razie lista się kończy.</u>
</div>
<div xml:id="div-244">
<u xml:id="u-244.0" who="#JerzyPieniążek">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Szanowni Pracownicy Kancelarii Senatu!</u>
<u xml:id="u-244.1" who="#JerzyPieniążek">Uchwalona przez Sejm Rzeczypospolitej Polskiej na posiedzeniu w dniu 7 czerwca 2001 r. ustawa o zmianie ustawy - Prawo geologiczne i górnicze, dotycząca dziedzin z pogranicza ochrony środowiska naturalnego i gospodarki, a konkretnie geologii i górnictwa, miała bardzo długą drogę legislacyjną. Rozwiązania prawne dotyczące takiego zakresu nie powinny budzić wielu namiętności, jednakże w przypadku przedmiotowej ustawy racjonalnych rozwiązań szukano wyjątkowo długo, bo przez trzy lata. A i tak dziś, po przyjęciu rozwiązań sejmowych, tu, w Senacie wciąż przychodzi nam rozstrzygać koncepcje merytoryczne, nie bez wątpliwości. Nowela, zdaniem środowisk przedsiębiorców i pracowników administracji, z którymi konsultowałem te rozwiązania, reprezentuje bowiem przede wszystkim interesy wąskiego, ale wciąż silnego w Polsce lobby górniczego. Poprzez zwiększenie reglamentacji prawnych w zakresie wydobywania kopalin - zdaniem mych recenzentów, zwiększenie do granic absurdu - ustawa ta stara się bowiem tworzyć nowe urzędy lub mechanizmy prawne dające możliwość rozbudowy służb górniczych, i to często na okres wielu lat, poprzez tak zwaną kadencyjność.</u>
<u xml:id="u-244.2" who="#JerzyPieniążek">Wysoka Izbo! Dotychczasowa ustawa - Prawo geologiczne i górnicze, z dnia 4 lutego 1994 r., jest dość powszechnie krytykowana. Nie trzeba więc dyskutować nad sensem jej noweli. Ustawę tę krytykują przede wszystkim przedsiębiorcy wydobywający kopaliny pospolite, skrępowani zbyt licznymi, kosztownymi formalnościami. Dlatego też oczekiwali oni ustawy, która ograniczyłaby te skrępowania. Niezależnie od wielkości wydobycia i rodzaju kopaliny od każdego przedsiębiorcy wymagane są liczne opracowania, dokumenty niezbędne do zalegalizowania działalności, które niejednokrotnie tę działalność poważnie utrudniają. Dużym problemem wynikającym z innych ustaw jest również konieczność dokonywania zmian w planach zagospodarowania przestrzennego. W praktyce jest to proces bardzo czasochłonny i prowadzony na koszt ubiegającego się o koncesję na wydobywanie kopaliny. Tak duże wymagania są krępujące nawet dla pracowników organów koncesyjnych. Trudno jest bowiem egzekwować wykonanie przez przedsiębiorców niepotrzebnych, często irracjonalnych i kosztownych obowiązków.</u>
<u xml:id="u-244.3" who="#JerzyPieniążek">Wydawałoby się, że przyjęty przez Sejm projekt rządowy zmiany ustawy - Prawo geologiczne i górnicze prowadzi do odbiurokratyzowania procedur przewidzianych w ustawie. Jest to jednak, moim zdaniem, wyłącznie złudzenie. Co prawda zwolniono niewielkich przedsiębiorców, wydobywających kopaliny na powierzchni mniejszej niż 2 ha przy rocznym wydobyciu do 20 tysięcy metrów³, z niektórych obowiązków. Jednak w przypadku, gdy wielkości te są przekroczone, na przykład w przypadku niewielkiej piaskowni lub żwirowni o powierzchni 3 ha, właściciel musi posiadać podobne dokumenty, jak duża kopalnia węgla brunatnego.</u>
<u xml:id="u-244.4" who="#JerzyPieniążek">Wątpliwości budzi przede wszystkim potrzeba wykonywania planów ruchu zakładu górniczego. Opracowania takie, mające na celu ustalenie zasad bezpieczeństwa podczas eksploatacji, są bardzo obszerne i wymagają sporządzania aktualnych map geodezyjnych, nie muszę dodawać, jak bardzo kosztownych. W gruncie rzeczy zasady bezpieczeństwa określone w planie ruchu są jednocześnie określone w przepisach ogólnych i można byłoby się obejść bez takiego planu. Zasady bezpiecznego wydobywania kopaliny z określonego złoża określa się przecież również w projekcie zagospodarowania złoża. Według opinii osób zajmujących się problematyką geologii i górnictwa projekt zagospodarowania złoża i dokumentacja geologiczna są podstawowymi dokumentami wystarczającymi do prowadzenia racjonalnego wydobycia i zagospodarowania złoża. W opracowaniach tych określa się między innymi: zasoby złoża, zasoby możliwe do wydobycia, kierunki eksploatacji, poziomy eksploatacji, wielkość eksploatacji, wysokość skarp wyrobiska, kąty nachylenia skarp, zakres i sposób rekultywacji itd. W przypadku wejścia w życie ustawy w wersji przyjętej przez Sejm opracowania te staną się drugorzędne, gdyż nie będą zatwierdzane przez właściwe organy. Opracowaniem podstawowym stanie się zaś plan ruchu zakładu górniczego pod względem merytorycznym bazujący na dwóch wcześniej wymienionych opracowaniach, zatwierdzany w dwóch częściach: podstawowej, przed rozpoczęciem wydobycia, i szczegółowej, sporządzanej raz na trzy lata. Po zakończeniu wydobywania sporządzany jest kolejny plan, tak zwany plan likwidacji zakładu górniczego. Aktu zatwierdzenia ma dokonywać dyrektor okręgowego urzędu górniczego.</u>
<u xml:id="u-244.5" who="#JerzyPieniążek">Wydaje się, że ingerencja urzędów górniczych w odniesieniu do kopalin pospolitych jest znacznie przesadzona. Należy przy tym zauważyć chęć dziwnego, sztucznego podnoszenia znaczenia opracowań górniczych. Plan ruchu zakładu górniczego, jako opracowanie ustalające zasady bezpieczeństwa w obrębie wyrobiska eksploatacyjnego, jest zupełnie niepotrzebnie, moim zdaniem, opiniowany przez samorządy gminne. Urzędnikom prowadzącym postępowania administracyjne, do których dotarłem, nie są znane przypadki merytorycznie zasadnych negatywnych opinii tych organów. Komu więc potrzebna jest taka biurokracja, Panie Ministrze? Projekt zagospodarowania złoża zawierający istotne dla samorządów ustalenia dotyczące filarów i pasów ochronnych oraz kierunków rekultywacji wyrobisk poeksploatacyjnych, zamiast być uzgadniany właśnie z organami gmin, uzgadniany jest z urzędami górniczymi. Dlaczego? Trudno jest też wytłumaczyć, dlaczego pominięte są w tym postępowaniu geologiczne organy koncesyjne. Zmusza się przy tym przedsiębiorcę do wykonania projektu zagospodarowania złoża i jego uzgadniania z organem nadzoru górniczego przed otrzymaniem koncesji. Wydłuża to zdecydowanie postępowanie koncesyjne i może narazić przedsiębiorcę na niepotrzebne koszty. Może się bowiem okazać, że są inne powody uniemożliwiające otrzymanie koncesji. Dlatego naiwne wydaje mi się tłumaczenie, że staramy się tymi przepisami dostosować nasze prawodawstwo do prawodawstwa Unii Europejskiej. Gdzie nam do Unii?</u>
<u xml:id="u-244.6" who="#JerzyPieniążek">Kolejne utrudnienie, które wprowadzono w noweli ustawy, to szkolenie pracowników, Panie Ministrze. Nikt nie zaprzecza konieczności szkolenia pracowników z zakresu bezpieczeństwa. Ale dlaczego to mogą robić tylko jednostki, które uzyskają zezwolenia akurat od urzędów górniczych? Czy praca w piaskowni, żwirowni lub w wyrobisku surowca ilastego jest bardziej niebezpieczna niż praca w głębokich wykopach, w której przypadku wystarczające są ogólne rozwiązania z zakresu szkolenia i przestrzegania przepisów bhp? A mamy więcej służb tego typu, choćby inspekcję pracy. Propozycje ustawowe można byłoby ewentualnie zaakceptować, jeśli dotyczyłyby jedynie górnictwa podziemnego i dużych zakładów odkrywkowych.</u>
<u xml:id="u-244.7" who="#JerzyPieniążek">Przedłożenie przez rząd RP i przyjęcie przez Sejm rozwiązań przewidzianych w ustawie jest więc zaprzeczeniem zgłaszanych przez klasę polityczną haseł dążenia do odbiurokratyzowania gospodarki i uproszczenia procedur prowadzenia działalności gospodarczej. Zamiast obniżać koszty prowadzenia działalności gospodarczej poprzez popieranie partykularnych interesów środowisk związanych z urzędami górniczymi, czynimy w niektórych sytuacjach taką działalność wręcz nieopłacalną. Przedsiębiorca, zamiast inwestować swoje dochody z wydobywania kopalin w technologię ich przerabiania, będzie musiał wydawać pieniądze na niepotrzebne opracowania, szkolenia i uprawnienia. Należy przy tym zaznaczyć, że głęboka ingerencja administracyjna może wręcz przeszkadzać w racjonalnym zagospodarowaniu kopaliny zawartej w złożu. Znane są bowiem przypadki, że przedsiębiorcy rezygnują z niewielkich nagromadzeń kopalin przylegających do granic udokumentowanego złoża, gdyż koszty i procedura administracyjna przekraczają ich możliwości. Tracone są więc, niekiedy bezpowrotnie, zasoby kopalin, które można byłoby niewielkim kosztem wydobyć. Czy stać nas, nasz kraj i naszych przedsiębiorców, na dalsze absurdalne biurokratyzowanie działalności wydobywczej?</u>
<u xml:id="u-244.8" who="#JerzyPieniążek">Apeluję więc do przedstawicieli środowisk górniczych o rozsądek, natomiast Wysoką Izbę proszę o należyte i wnikliwe rozważenie możliwości uproszczenia procedur związanych z wydobywaniem kopalin.</u>
<u xml:id="u-244.9" who="#JerzyPieniążek">Szczegółowe propozycje stosownych poprawek przedstawię w załączeniu do mojego wystąpienia.</u>
<u xml:id="u-244.10" who="#JerzyPieniążek">Panie i Panowie Senatorowie! Niebagatelną sprawą, która wiąże się z ewentualnym wprowadzeniem w życie noweli tej ustawy w brzmieniu zaproponowanym przez Sejm, są koszty proponowanych rozwiązań. Jakkolwiek w ustawie wprost się o nich nie mówi, to objęcie nadzorem górniczym tak znacznego obszaru działalności wydobywczej z pewnością spowoduje wzrost kosztów pełnienia takiego nadzoru poprzez konieczny w takim wypadku rozrost administracji górniczej. Urzędy górnicze są obecnie zlokalizowane przede wszystkim w dużych okręgach wydobywczych. Wykonywanie przewidzianych zmienioną ustawą nowych zadań przez urzędy górnicze w dotychczasowych strukturach jest niemożliwe. Nie wydaje się bowiem prawdopodobne, aby na przykład Okręgowy Urząd Górniczy w Kielcach w obecnej postaci mógł prawidłowo prowadzić nadzór górniczy w moim województwie łódzkim. Dotychczas wymieniony urząd nadzoruje na terenie województwa łódzkiego około dziesięciu kopalń, w tej liczbie zawiera się również kopalnia „Bełchatów”. Po przyjęciu zmian w prawie urząd ten będzie musiał objąć swoim nadzorem, Panie Ministrze, jeszcze około dwustu dwudziestu zakładów górniczych. Naturalnie są to nieduże zakłady, ale jednak działające według określonej wymaganej procedury. Konieczna więc będzie rozbudowa tego urzędu, tym bardziej, że urzędy górnicze zgodnie z wprowadzanymi zmianami podejmują się wykonania szeregu innych obowiązków, na przykład mają przyjmować zgłoszenia przystąpienia do wykonywania wszelkich prac geologicznych. Paradoksalnie, organ zatwierdzający projekt takich prac nie będzie o nich powiadamiany. Pomysł ten więc jest chyba również chybiony. Urzędy górnicze mają przejmować od starostów obowiązki nadzorowania lub kultywacji terenów poeksploatacyjnych. Mimo że w ustawie zawarto zapis, iż małe obiekty, dla których organem koncesyjnym jest starosta, nie mają obowiązku posiadania planu ruchu, to inne zapisy tej ustawy wskazują, że nadzór górniczy nad tymi małymi kopalniami będzie sprawowany właśnie przez okręgowe urzędy górnicze.</u>
<u xml:id="u-244.11" who="#JerzyPieniążek">Niewątpliwie przykładowy Okręgowy Urząd Górniczy w Kielcach będzie musiał być rozbudowany, podobnie jak wszystkie pozostałe. Z kolei dla obsługi północnych obszarów Polski takie urzędy będą zapewne musiały być stworzone od nowa. Jest oczywiste, że taka organizacja pociągnie za sobą poważne wydatki i niewątpliwie prezes Wyższego Urzędu Górniczego oraz minister gospodarki zwrócą się do ministra finansów o zagwarantowanie środków niezbędnych do realizacji tej ustawy.</u>
<u xml:id="u-244.12" who="#JerzyPieniążek">Możliwe, że posłowie przeoczyli zapis ustawowy, zgodnie z którym nowe urzędy górnicze i ich siedziby będzie ustalał prezes Rady Ministrów w drodze rozporządzenia. Czyżby ten problem pozostawiono wicepremierowi, byłemu prezesowi właśnie Wyższego Urzędu Górniczego?</u>
<u xml:id="u-244.13" who="#JerzyPieniążek">Należy w związku z tym zapytać: czy przy obecnym fatalnym stanie finansów publicznych Polski stać nasze państwo na kolejną pseudoreformę, pseudoreformę zdaniem przedsiębiorców i przedstawicieli administracji geologicznej? Czy nie należy zastanowić się nad tym, czy zmiana prawa geologicznego i górniczego ma polegać jedynie na odciążeniu przedsiębiorców prowadzących działalność wydobywczą i uproszczeniu procedur legislacyjnych na przykład poprzez zastąpienie dotychczasowej znacznej ilości dokumentów opracowaniami zbiorczymi? Szkoda, że rząd nie przeanalizował możliwości połączenia administracji geologicznej i górniczej w jedną całość, Panie Ministrze. Rozwiązanie takie na pewno byłoby mniej kosztowne, a może i spowodowałoby powstanie oszczędności.</u>
<u xml:id="u-244.14" who="#JerzyPieniążek">Wysoka Izbo! Nie bez znaczenia przy omawianiu ustawy jest również sprawa obsady administracyjnej stworzonej dla sprawowania dotychczasowych obowiązków przez wojewodów i starostów. Sprostanie tym obowiązkom nie było proste, również w wymiarze kadrowym i finansowym dla wojewodów w roku 1994 - pamiętam to, bowiem pełniłem obowiązki wicewojewody - a przez starostów w roku 1999, gdy przejęli oni część zadań z zakresu geologii i górnictwa. Obecnie, gdy zadania te będą przejmować okręgowe urzędy górnicze, kadrę administracji geologicznej i górniczej w powiatach i województwach czeka znowu kolejna rewolucja. Czy musimy być krajem, który w każdej dziedzinie charakteryzuje się brakiem stabilizacji?</u>
<u xml:id="u-244.15" who="#JerzyPieniążek">Na ironię zakrawa pomysł tworzenia w tym momencie funkcji geologa powiatowego przy staroście, bowiem w świetle proponowanych rozwiązań urzędy górnicze de facto przejmują całość nadzoru nad wybudowaniem kopalin pospolitych od momentu wprowadzenia prac poszukiwawczych aż do rekultywacji. Należy przypuszczać, że zasięg działania urzędu górniczego będzie swą powierzchnią przekraczał obszar województwa, automatycznie wydłużona zostanie zatem droga od petenta do urzędnika. Jak to skomentują autorzy reformy administracyjnej kraju, którzy za jeden z głównych na jej rzecz argumentów podawali dostępność urzędu do obywatela i mówili tak: zdobyliśmy władzę po to, żeby ją przekazać ludziom, szczególnie na dół, do gmin i powiatów?</u>
<u xml:id="u-244.16" who="#JerzyPieniążek">Poza podstawowymi omówionymi przeze mnie problemami ustawa zawiera jeszcze wiele innych usterek. Na niektóre chcę zwrócić uwagę.</u>
<u xml:id="u-244.17" who="#JerzyPieniążek">Przepisy ustawy nie są zbieżne z ustawą - Prawo ochrony środowiska, którą niedawno omawiano właśnie w tej Izbie. Art. 2 rozważanej obecnie ustawy odnosi się do starej ustawy o ochronie i kształtowaniu środowiska z 1980 r. i wiele rozwiązań, na przykład dotyczących rekultywacji, jest sprzecznych z obecnie przyjętą ustawą - Prawo ochrony środowiska. Starostom pozostawiono zadania karania za nieudane eksploatacje. Jest to niewłaściwe dla nich zadanie, starostowie są bowiem organami wybieralnymi, uzależnionymi od danego środowiska, dlatego procedura karania w takim przypadku może być po prostu, jak uczy doświadczenie, nieskuteczna. Należy się dziwić, że mimo głośnej krytyki tego rozwiązania nie zostało ono zmienione.</u>
<u xml:id="u-244.18" who="#JerzyPieniążek">Wątpliwości budzi także propozycja kadencyjności prezesa Wyższego Urzędu Górniczego. Tu dla odmiany bardzo zadbano o stabilizację sprawującego ten urząd. Ma on kadencję dłuższą nawet niż wybierany w powszechnych wyborach prezydent RP, bowiem prezesa Wyższego Urzędu Górniczego wybiera się na okres sześciu lat.</u>
<u xml:id="u-244.19" who="#JerzyPieniążek">Zastrzeżenia budzi sposób określenia stawek opłat eksploatacyjnych. W tę sprawę zaangażowane zostały dwa urzędy państwowe, Rada Ministrów i minister właściwy do spraw środowiska. Ostateczne stawki opłat ma określać Rada Ministrów w drodze rozporządzenia, a jednocześnie minister do spraw środowiska corocznie będzie obwieszczał górne i dolne granice stawek opłat eksploatacyjnych. Z treści ustawy wynika, że stawka ma być jedna dla jednego rodzaju kopaliny, czyli jednakowa dla wszystkich przedsiębiorców ją wydobywających. Po cóż więc określać górne i dolne granice stawki, skoro nie przewiduje się jej zróżnicowania? Prawdopodobnie dla dużych zakładów uiszczenie opłat eksploatacyjnych według proponowanych zasad nie stworzy problemów finansowych, ale małym kopalniom bądź tym, gdzie wydobywa się surowiec w trudnych warunkach, a więc już teraz obciążonym znacznymi kosztami jego pozyskania, przedstawiony sposób wnoszenia opłat niewątpliwie stworzy kłopoty. Odejście od dotychczasowych zależności między dochodowością zakładu a wysokością opłaty niekorzystnie odbije się na kondycji zakładów niedużych bądź pracujących w szczególnie trudnych warunkach. Trudno przy tym zagadnieniu nie zwrócić uwagi na zwiększenie biurokracji także i w tym momencie. Przedsiębiorca zostaje bowiem zobowiązany do przesyłania szczegółowej kwartalnej informacji aż do trzech instytucji, Panie Ministrze.</u>
<u xml:id="u-244.20" who="#JerzyPieniążek">Wysoka Izbo! Kilka lat temu po wprowadzeniu w życie ustawy - Prawo geologiczne i górnicze z dnia 4 lutego 1994 r. w bardzo krótkim czasie okazało się, że konieczna jest korekta tej ustawy, gdyż obowiązki, jakie nałożyła na przedsiębiorców, były przesadzone i w większości przypadków nieadekwatne do rozmiarów zakładów wydobywczych, wielkości wydobycia i zagrożeń w nich występujących. Okazało się, że przedstawione w tej ustawie propozycje zmian nie tylko nie ułatwiają prowadzenia działalności wydobywczej, ale wręcz odwrotnie, jeszcze bardziej je formalizują, biurokratyzują, a przez to zwiększają koszty prowadzenia działalności wydobywczej. Widoczne jest, że zmiany nie są spowodowane zamiarem usprawnienia tej dziedziny gospodarki, lecz chęcią objęcia przez lobby górnicze - tak to widzą przedsiębiorcy - jak największego obszaru działalności ekologiczno-górniczej. Wskazuje na to wyraźnie projekt przejęcia wielu czynności administracyjnych od innych organów, próba nadania im wyższej rangi od dotychczasowej oraz stwarzanie na siłę nowych obciążeń dla przedsiębiorców, merytorycznie nieuzasadnionych. Tak więc proponowane zmiany nie są, moim zdaniem, korzystne ani dla przedsiębiorców, ani dla finansów publicznych, konieczna w przypadku przyjęcia zmian w ustawie organizacja urzędów górniczych obciąży bowiem budżet państwa, i tak dziś bardzo ubogi. Tak więc, Szanowni Państwo, ta nowela nie posłuży, moim zdaniem, ani rozwojowi przedsiębiorczości w Polsce, ani rozwojowi naszej gospodarki w tak trudnych dziś czasach.</u>
<u xml:id="u-244.21" who="#JerzyPieniążek">Dlatego też pozwalam sobie poddać pod rozwagę Wysokiego Senatu pakiet poprawek, które idą w kierunku, po pierwsze, odbiurokratyzowania procesu wydobywania kopalin, szczególnie pospolitych; po drugie, odciążenia przedsiębiorców od zbędnych formalności i kosztów; po trzecie, zwiększenia uprawnień samorządów w tym zakresie kosztem rozbudowywanych służb górniczych. Dziękuję za uwagę.</u>
</div>
<div xml:id="div-245">
<u xml:id="u-245.0" who="#TadeuszRzemykowski">Dziękuję.</u>
<u xml:id="u-245.1" who="#TadeuszRzemykowski">Proszę bardzo, głos ma senator Jerzy Suchański. Przygotowuje się senator Ryszard Sławiński.</u>
</div>
<div xml:id="div-246">
<u xml:id="u-246.0" who="#JerzySuchański">Panie Marszałku! Wysoka Izbo!</u>
<u xml:id="u-246.1" who="#JerzySuchański">Zadawałem wcześniej pytania zarówno panu ministrowi, jak i pani dyrektor, ale z udzielonych wypowiedzi wynika... Właściwie to nic nie wynika. Mamy definicję złoża kopalin, a nie mamy wprowadzonego do ustawy pojęcia kopaliny. Pan minister twierdzi, że to oczywiste, kopaliną jest to coś pochodzące ze złoża, a w związku z tym, jak rozumiem, piasek, węgiel itd. Ale jeżeli tak jest, jeżeli kopaliną jest to, co logicznie należałoby niby rozumieć, to w takim razie, jeżeli ktoś sprzedaje piasek, to powinien mieć koncesję, bo to jest kopalina, a jeżeli buduje staw i piasek zostawia na brzegu, nie sprzedaje, to znaczy, że jego celem jest budowanie stawu, a nie sprzedaż piasku.</u>
<u xml:id="u-246.2" who="#JerzySuchański">Oszukujemy się niejako, twierdząc, że ta ustawa jest doskonała i trzeba się jej trzymać, bo gdzieś tam w słowniku coś jest podane. My tworzymy słownik, ustawodawca tworzy pojęcie i tym samym rozumienie danego wyrazu i nie ma się co naginać do słownika, tylko trzeba go poprawić, jeżeli tego wymaga. Ja uważam, że to pojęcie powinno być w gospodarce jasno sprecyzowane, aby nie było dowolnej interpretacji, która powoduje, że cwaniacy, delikatnie mówiąc, oszukują uczciwie pracujących przedsiębiorców. Ktoś ma kopalnię piasku, ktoś ma kopalnię żwiru, stara się o koncesję, płaci opłaty koncesyjne, eksploatacyjne, a ktoś inny kupuje sobie parę hektarów ziemi, kopie dziurę, bo dostaje decyzję, sprzedaje piasek na lewo bądź na prawo i koncesji nie potrzebuje, nie ponosi również opłaty eksploatacyjnej z tego tytułu. To są dzikie wyrobiska, w moim przekonaniu, ktoś powinien nad tym panować. To nie jest zabawa w prawo geologiczne, tylko działanie gospodarcze, pseudogospodarcze. Dlatego dziwię się wypowiedziom ludzi, którzy z uporem dla mnie niezrozumiałym nie chcą poszukać, w jaki sposób wprowadzić to pojęcie kopaliny, jeżeli ono jest niejednoznaczne - a nie jest jednoznaczne.</u>
<u xml:id="u-246.3" who="#JerzySuchański">Uważam, że poprawka, którą wcześniej pozwoliłem sobie zgłosić w imieniu mniejszości - za chwilę dam drugą wersję, wydaje mi się, że trochę lepszą niż ta pierwsza - jakby załatwia tę sprawę i nie burzy całej ustawy - Prawo geologiczne, lecz jasno mówi, że nie uda się cwaniakom obejść ustawy. Jeśli będziesz chciał, bratku, sprzedać ten piasek, ten żwir i jeszcze inne kopaliny pospolite, a nie wykonałeś pewnej sprawy związanej z koncesją, to staraj się teraz o koncesję, a nie kombinuj, nie obchodź przepisów, bo w ten sposób kładzie się te firmy, które w sposób legalny, uczciwy płacą podatki i eksploatują wyrobisko zgodnie z uzyskaną koncesją na takie prace.</u>
<u xml:id="u-246.4" who="#JerzySuchański">W tej ustawie obok pojęcia złóż kopalnianych mamy pojęcie „wszystkie kopaliny” - w zmianie drugiej, w art. 5, „kopaliny ze złoża” - w art. 6 pkt 7. Mówi się też o wydobywaniu kopalin podstawowych, o wydobywaniu kopalin ze złóż, o złożach kopalin i projekcie zagospodarowania złoża. W moim przekonaniu jest to trochę pomieszane. Każe nam się, czyli tym, którzy czytają tę ustawę, domyślać się, co to jest kopalina. Jeden rozumie ją tak, drugi inaczej, a ktoś ma to w końcu interpretować zgodnie z jakąś logiką. Wydaje mi się, że Senat jest między innymi od tego, żeby tego rodzaju furtki zamykał, a nie z całą świadomością stwierdzał, że nie ma tematu.</u>
<u xml:id="u-246.5" who="#JerzySuchański">W związku z tym chciałbym zgłosić poprawkę do art. 6, który powinien alternatywnie brzmieć następująco: kopaliną jest wydobyty, przemieszczony poza obręb nieruchomości utwór geologiczny, który dzięki swym właściwościom może znaleźć zastosowanie gospodarcze.</u>
<u xml:id="u-246.6" who="#JerzySuchański">To nie jest tak, że ktoś wywiózł ten piasek czy żwir nie wiadomo gdzie, bo jeżeli przemieścił poza obręb nieruchomości, to znaczy, że coś tutaj kombinował i w tym miejscu coś trzeba poprawić. Dalsza część, czyli co to jest złoże kopaliny, to chyba oczywista sprawa.</u>
<u xml:id="u-246.7" who="#JerzySuchański">I kolejna kwestia, związana z podnoszoną wcześniej przez kolegów, zarówno w poprawce mniejszości, jak i w dyskusji, kwestią rozbieżności w zakresie stawek eksploatacyjnych, ich dolnej i górnej granicy. Ktoś powiedział: aha, było sto, to teraz damy 60% do góry i 20% na dół, tak ni przypiął, ni przyłatał. I z tego wyszła taka sprawa. Samorządy boją się, że jak niektórzy będą chcieli skorzystać z dolnej granicy, to one wtedy na tym stracą, a pracodawcy boją się, że jak skorzystają z górnej granicy, to będzie to dodatkowo obciążało cenę materiału i trzeba będzie być może próbować to regulować stawkami celnymi. Przecież i tak dzisiaj widzimy, że ze Wschodu przyjeżdża do nas kamień, i nie tylko kamień, również cement i inne materiały. W związku z tym proponuję zawęzić tę dolną i górną granicę w taki sposób, żeby podnieść dolną granicę do jakichś rozsądnych granic, a górną obniżyć. Dzięki temu pole manewru nie będzie duże i zarówno samorządy, jak i pracodawcy nie będą się czuli zagrożeni tym, że ktoś podejmie taką a nie inną decyzję. Dysponuję tutaj stawkami opłat wyliczonymi przez Ministerstwo Środowiska za rok 1999 i 2000. Mieszczą się one w tych widełkach, które w tej chwili przedstawiłem państwu, Wysokiej Izbie. A jeżeli tak będzie, to one mają prawo być waloryzowane o taki a nie inny wskaźnik. W związku z tym nie będzie tego zagrożenia, jak sądzę, o którym wcześniej tu była mowa.</u>
<u xml:id="u-246.8" who="#JerzySuchański">Poprawki składam na piśmie. Dziękuję bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-247">
<u xml:id="u-247.0" who="#TadeuszRzemykowski">Dziękuję.</u>
<u xml:id="u-247.1" who="#TadeuszRzemykowski">Proszę bardzo, głos ma senator Ryszard Sławiński. Następnym mówcą będzie senator Adam Graczyński.</u>
</div>
<div xml:id="div-248">
<u xml:id="u-248.0" who="#RyszardSławiński">Panie Marszałku! Panie i Panowie Senatorowie!</u>
<u xml:id="u-248.1" who="#RyszardSławiński">Trudno negować, zwłaszcza po nagłośnieniu w mediach przypadku porzuconej kopalni siarki „Basznia”, konieczność zagwarantowania środków na likwidację kopalń przez utworzenie funduszu likwidacji, jak mówi o tym art. 26c. Zrozumiałe jest również, że większe szkody wyrządza górnictwo podziemne i otworowe siarki i dlatego wprowadzono dla tych kopalń obowiązek gromadzenia środków na ten cel w formie części odpisów amortyzacyjnych przy zapisie w projekcie ustawy o kierowaniu na likwidację kopalń odkrywkowych równowartości części opłaty eksploatacyjnej.</u>
<u xml:id="u-248.2" who="#RyszardSławiński">Niestety, uzasadnione wątpliwości budzą sposób i możliwości wykorzystywania zgromadzonych środków, to jest dopiero po zatwierdzeniu planu ruchu likwidowanego zakładu górniczego lub jego oznaczonej części. Nigdy w górnictwie, a zwłaszcza w górnictwie odkrywkowym, gdzie zajmowane są duże powierzchnie, nie postępuje się tak, aby przez cały okres żywotności kopalni nie prowadzić jednocześnie trzech czynności: prac przygotowawczych i udostępniających, wydobywania kopaliny oraz sukcesywnej likwidacji wyeksploatowanego wyrobiska. Na przykład w górnictwie węgla brunatnego po zaprzestaniu zwałowania zewnętrznego przechodzi się na zwałowanie wewnętrzne, które jest częścią, obok rekultywacji, procesu sukcesywnej likwidacji wyrobiska i zakładu górniczego. Potwierdzeniem tego jest uzyskanie decyzji o zakończeniu rekultywacji dla wierzchowiny zwałowiska i przekazanie gruntów zrekultywowanych „Lasom Państwowym” lub sprzedaż gruntów na wolnym rynku.</u>
<u xml:id="u-248.3" who="#RyszardSławiński">W związku z tym uzależnienie uruchomienia środków z wyodrębnionego funduszu od zatwierdzenia planu ruchu likwidowanego zakładu górniczego lub jego oznaczonej części spowoduje, że przedsiębiorca nie będzie w stanie wykorzystać zgromadzonych środków, a przeważającą część kosztów likwidacji i tak będzie musiał ponieść w dotychczasowej formie. Celowe jest więc uzależnienie korzystania ze środków zgromadzonych w funduszu likwidacji od faktu przedstawienia w każdym zatwierdzonym planie ruchu szczegółowego harmonogramu prac likwidacyjnych dla wyeksploatowanej części wyrobiska, podobnie jak to ma miejsce, w formie zestawień, w planach ruchu w zakresie robót udostępniających, badawczych i przygotowawczych.</u>
<u xml:id="u-248.4" who="#RyszardSławiński">Proponuję wykreślić z art. 26c ust. 5 słowo „likwidowanego”, a wprowadzić po słowach „oznaczonej części” następującą treść: „zawierający szczegółowy harmonogram prac likwidacyjnych w okresie obowiązywania tego planu ruchu”.</u>
<u xml:id="u-248.5" who="#RyszardSławiński">I druga kwestia. W ustawie, w art. 47, zdefiniowano właściciela w odniesieniu do informacji geologicznej - jest nim skarb państwa - i zastrzeżono, art. 47 ust. 3, tylko pięcioletni okres nieodpłatnego dysponowania tym prawem temu, kto poniósł koszty wykonania prac geologicznych. Nasuwają się więc wątpliwości, czy podmiot gospodarczy, który sfinansował prace geologiczne i sporządził dokumentację geologiczną, nie będzie powtórnie ponosić kosztów pozyskania tego prawa, gdy po tym okresie będzie ubiegał się o wydanie koncesji na wydobywanie kopalin w oparciu o dokumentację geologiczną, której wykonanie już raz sfinansował - a są to niebagatelne kwoty. Powszechną praktyką jest bowiem rozpoznawanie kilku sąsiednich złóż tak, aby podejmując decyzję o budowie zakładu górniczego móc dokonać uzasadnionego ekonomicznie wyboru złoża. Na przykład w przypadku Kopalni Węgla Brunatnego „Konin” w połowie lat dziewięćdziesiątych, rozpoznano i udokumentowano szereg złóż: Drzewce, Piaski, Mąkoszyn, Grochowiska, Tomisławice, Morzyczyn. Na podstawie wyników prac geologicznych sporządzono wieloletni harmonogram eksploatacji tych złóż do 2040 r., uwzględniający zapotrzebowanie na węgiel brunatny modernizowanego zespołu elektrowni „Pątnów”, „Adamów”, „Konin”. I tak na przykład złoże Piaski, którego łączny koszt udokumentowania, w całości sfinansowany przez kopalnię, przekroczył 5 milionów zł, przewidziany jest do eksploatacji od 2017 r., złoże Tomisławice od 2009 r., a Mąkoszyn od 2013 r., a więc we wszystkich przypadkach już po upływie owych pięciu lat. Proponuję zatem, aby wykreślić z art. 47 ust. 3 limit czasowy nieodpłatnego korzystania z informacji geologicznej do celów określonych ustawą temu, kto poniósł koszty prac geologicznych.</u>
<u xml:id="u-248.6" who="#RyszardSławiński">I ostatnia kwestia. Szczególnie bulwersująca środowisko górnictwa w Polsce jest propozycja zmian systemu opłat eksploatacyjnych, będąca skutkiem działalności lobby tak zwanych gmin górniczych. Z jednej strony likwiduje się ulgi eksploatacyjne, których maksymalny pułap wynosi 50%, a z drugiej wprowadza się dolne i górne granice opłat, na przykład dla węgla brunatnego wynoszące od 0,43 zł do 2,14 zł, czyli różniące się znacznie bardziej niż o 50%, przy czym nie określa się kryteriów tego różnicowania. Nadmienić jedynie należy, że stawka górna, to jest 2,14 zł, jest wyższa niż dotychczasowe 4% ceny za sprzedaną kopalinę, a więc w tym przypadku węgiel brunatny. Ponadto ulga w cenie w opłacie eksploatacyjnej udzielana była na podstawie szeregu czynników, między innymi za wydobywanie kopalin towarzyszących. Likwidacja ulgi spowoduje zanik bodźca ekonomicznego, na przykład do tworzenia antropogenicznych złóż wtórnych, z których pozyskiwanie surowca nie stanowi już kolejnej znaczącej ingerencji w środowisko. Przewiduje się w środowisku górniczym, że system bez ulg, przy niejasnych kryteriach definiowania stawek opłaty eksploatacyjnej, spowoduje bezpowrotne tracenie, na przykład w procesie nieselektywnego zwałowania, surowców możliwych do zagospodarowania w przyszłości. W przypadku kopalni „Konin” zakłada się między innymi rezygnację z koncepcji utworzenia antropogenicznego złoża wtórnego kruszywa budowlanego w ilości od 1 do 2 milionów, i to przy wykorzystaniu piasków i żwirów ze złoża „Drzewce”. Konieczne jest więc wprowadzenie czytelnych i jasno zdefiniowanych kryteriów ustalania opłaty eksploatacyjnej w przedziale dolna - górna stawka, między innymi na podstawie działalności przedsiębiorstw górniczych w zakresie minimalizowania wpływu na środowisko przyrodnicze, tworzenia antropogenicznych złóż wtórnych, itd. Niecelowe byłoby na przykład zrównanie wszystkich kopalń w zakresie poszczególnych rodzajów kopalin. Łatwo również w proponowanym systemie, cechującym się dużą rozpiętością stawek, o zachwianie proporcji pomiędzy rodzajami kopalin. Wydaje się, że warto poprzeć wniosek mniejszości o utrzymanie procentowego obliczania stawek, względnie przychylić się do propozycji senatora Suchańskiego, dotyczącej zmniejszenia rozpiętości stawek.</u>
<u xml:id="u-248.7" who="#RyszardSławiński">Panie Marszałku, przekazuję projekt poprawek. Dziękuję bardzo za uwagę.</u>
</div>
<div xml:id="div-249">
<u xml:id="u-249.0" who="#TadeuszRzemykowski">Dziękuję.</u>
<u xml:id="u-249.1" who="#TadeuszRzemykowski">Proszę bardzo, głos ma senator Adam Graczyński.</u>
</div>
<div xml:id="div-250">
<u xml:id="u-250.0" who="#AdamGraczyński">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panowie Ministrowie!</u>
<u xml:id="u-250.1" who="#AdamGraczyński">Padło w tej debacie bardzo wiele ważnych spostrzeżeń i wniosków. Zastanawiam się, czy jesteśmy już na końcu procesu tworzenia prawa, czy na jego początku. Sądzę, że przyjęto pewne założenia nowelizacji ustawy. Przez wiele lat pracowali eksperci, pracowała Izba niższa, pracowała specjalna komisja pod przewodnictwem pana profesora Madeja - szkoda, że nie jest tutaj obecny - pana posła profesora Madeja, i w tej chwili w zasadzie mamy wątpliwości, czy przyjęte rozwiązania są korzystne, czy też nie.</u>
<u xml:id="u-250.2" who="#AdamGraczyński">Odrzućmy może przede wszystkim stwierdzenie, że ktoś zajmuje się lobbingiem. Dotyczy ono bądź lobby górniczego, bądź lobby gmin górniczych. Sądzę, że wszyscy szukamy możliwie najlepszych rozwiązań. Żeby nie być gołosłownym, mogę przytoczyć pismo złożone przez Polską Konfederację Pracodawców Prywatnych. Jego koniec brzmi następująco: „Zwracamy się do pana senatora z apelem o głosowanie za ustawą - Prawo geologiczne i górnicze w niezmienionym kształcie uchwalonym przez Sejm Rzeczypospolitej Polskiej”. Takie pismo też wpłynęło. Z tego widać, jak bardzo jesteśmy podzieleni, jak różnorodne są poglądy, jak daleko nam do pewnego konsensusu i jak brakuje nam czasu. Należy ubolewać, że Izba wyższa miała zaledwie kilkanaście dni na wnikliwie zapoznanie się z tak trudnym problemem.</u>
<u xml:id="u-250.3" who="#AdamGraczyński">Dokonajmy w tej chwili pewnej reasumpcji tego, co budzi wątpliwości, a co ich nie budzi. Niewątpliwe jest, że ta ustawa, generalnie rzecz biorąc, zmienia bardzo wiele i jest postępem w stosunku do obowiązujących obecnie rozwiązań. W jakim obszarze? Powstaje na przykład Fundusz Likwidacji Kopalń. O tym się tak często nie mówi w debacie, a ja uważam, że to ma ogromne znaczenie, ponieważ nie jest to nic innego, jak gromadzenie środków na pokrywanie skutków eksploatacji górniczej po zamknięciu kopalni. Do tej pory takiego funduszu nie było i w konsekwencji koszty likwidacji, idące w ostatnich latach w setki milionów złotych, ponosił budżet państwa. Czyli to rozwiązanie, co nie ulega wątpliwości, jest rozwiązaniem korzystnym. Nie ma co do tego wątpliwości. Mamy też szereg regulacji związanych z likwidacją zakładów górniczych. Ponieważ w szeregu rodzajów górnictwa będziemy likwidować, a nie budować zakłady górnicze, sądzę, że to też jest rozwiązanie pozytywne. Mimo różnego typu głosów mamy również korzystne regulacje na obszarze ekologii. Oprócz tego - można by od tego zacząć - ustawa wprowadza szereg dobrych, pożądanych rozwiązań dotyczących bezpieczeństwa pracy w tym tak bardzo niebezpiecznym przemyśle.</u>
<u xml:id="u-250.4" who="#AdamGraczyński">Co natomiast budzi wątpliwości? Przede wszystkim kształt ustawy, z którego wynika, że nadzór nad kopalinami pospolitymi przechodzi w gestię Wyższego Urzędu Górniczego. Chciałbym głęboko wierzyć i być co do tego przekonanym, że rozwiązanie zaproponowane w niższej Izbie jest najlepsze dla polskiego przemysłu - i dla małych, i dla średnich przedsiębiorstw. Przecież te małe przedsiębiorstwa, które wydobywają pospolite kopaliny, najczęściej są prywatnymi firmami, i najczęściej one się rozwijają. I byłoby rzeczą straszną, gdyby te ustawowe rozwiązania doprowadziły do ograniczenia możliwości ich ekspansji.</u>
<u xml:id="u-250.5" who="#AdamGraczyński">Oczywiście, górnictwo w Polsce będzie się rozwijać nierównomiernie. Na przykład likwidujemy kopalnie siarki, likwidujemy niektóre kopalnie węgla - a jednak co do tych kopalin pospolitych, wydaje mi się, że te obszary, instytucje nimi się zajmujące, przedsiębiorstwa, czeka ogromny wzrost. I chciałbym wierzyć, chciałbym sądzić, że rząd, że twórcy ustawy, przewidzieli różnego typu implikacje i konsekwencje tej ustawy i że te rozwiązania nie będą przeszkadzać przedsiębiorcom w ekspansji i w rozwoju: w tworzeniu miejsc pracy, płaceniu podatków, płaceniu składek czy w utrzymywaniu państwa. Gdyby było inaczej... Byłaby to rzecz straszna, gdyby stało się inaczej.</u>
<u xml:id="u-250.6" who="#AdamGraczyński">Sądzę, że zapewnienia pana prezesa dotyczące tego, że będą uproszczenia, że nie będzie trudniej, że nie będziemy przesadzać z nadmiernym administrowaniem w tym obszarze, są bardzo ważne. I sądzę też, że jeszcze w trakcie posiedzenia komisji, po skończonej debacie, będziemy musieli bardzo wnikliwie rozważyć te wszystkie sugestie i poprawki, które dotyczą wydobycia pospolitych kopalin i nadzoru nad ich wydobyciem.</u>
<u xml:id="u-250.7" who="#AdamGraczyński">Pewne wątpliwości budzi również fakt nieobjęcia tą ustawą problematyki zasobów - o tym nie było w debacie w dniu dzisiejszym mowy. Zapoznałem się ze stenogramem z debaty sejmowej - wiceprezes Najwyższej Izby Kontroli, pan Uczkiewicz, zwracał uwagę na to, że problematyka ochrony zasobów, zdaniem NIK, nie jest tak wyeksponowana, tak dobrze rozwiązana, jak być powinna. Patrząc na doświadczenia ostatnich kilku lat, kiedy stracono bardzo duże zasoby węgla w naszym kraju, można stwierdzić, że wymaga to podkreślenia - ta problematyka winna być bardziej rozwinięta w tej ustawie.</u>
<u xml:id="u-250.8" who="#AdamGraczyński">Jest jeszcze jedna kwestia, która też wzbudza wątpliwości: koszty wdrożenia tej ustawy. Mówiłem o korzyściach, bo powstanie fundusz likwidacji i to będzie odciążenie budżetu, oczywiście na przestrzeni kilku lat, nie natychmiastowe. Ale jest pytanie o koszty - czy istotnie te koszty będą minimalne, czy też będą one duże, co przy mizerii budżetowej ma swoje znaczenie. No i szkoda wielka, że nie wyeksponowano tego w debacie sejmowej, że nie zwrócono na to szczególnej uwagi.</u>
<u xml:id="u-250.9" who="#AdamGraczyński">I ostatnia sprawa, bardzo istotna: opłaty z tytułu eksploatacji kopalni złóż. Z jednej strony jest na to zgoda, a z drugiej strony są pewne uwagi. I niestety wydaje mi się, że jesteśmy jeszcze dalecy od pewnego porozumienia, od pewnej zgody. Przypuszczam, że być może to wszystko, co zostanie powiedziane z tej trybuny, będzie zapamiętane, zanotowane i brane pod uwagę - chociażby przy wydawaniu kolejnych rozporządzeń, i że wtedy wynegocjowany zostanie kompromis, którego w tej chwili brak.</u>
<u xml:id="u-250.10" who="#AdamGraczyński">Reasumując, spotkaliśmy się z materią wyjątkowo trudną i te wszystkie subtelności są teraz widoczne... Po prostu będziemy musieli podjąć decyzję co do poszczególnych rozwiązań. Przedstawiłem swoje poglądy na ten temat i sądzę, że będziemy jeszcze raz dyskutować w komisji nad określonymi propozycjami.</u>
<u xml:id="u-250.11" who="#AdamGraczyński">Chciałbym jeszcze wrócić do poprawek Komisji Gospodarki Narodowej, które zostały zaakceptowane przez komisje. Szczególnie chciałbym poprzeć poprawkę związaną z art. 75, która dotyczy wyeksponowania udziału Centralnej Stacji Ratownictwa Górniczego. Jest to bowiem organizacja wspaniale przygotowana, wspaniale wyposażona, o wspaniałym personelu - no i problem bezpieczeństwa nie jest problemem mało ważnym. Sądzę, że trzeba wielu lat, aby inne podmioty mogły spełniać taką rolę, jaką spełnia Centralna Stacja Ratownictwa Górniczego. Dlatego gorąco popieram tę poprawkę, której zresztą, wspólnie z panem senatorem Jerzym Markowskim, byłem autorem.</u>
<u xml:id="u-250.12" who="#AdamGraczyński">Chciałem też zwrócić państwa uwagę na poprawkę dotyczącą ekspertów i doradców - na poprawkę piątą. Źle się bowiem stało, że nie debatowano nad tą poprawką w Sejmie, bo ona jest konieczna. Mianowicie mówi się w niej o trybie powoływania, trybie nadzoru, trybie kontroli wszystkich rzeczoznawców, których praca ma wpływ na działalność zakładu górniczego.</u>
<u xml:id="u-250.13" who="#AdamGraczyński">Kończąc muszę jednak powrócić do wniosku mniejszości... Nadal nie jestem przekonany - mimo wnikliwych wyjaśnień pana ministra - czy rozwiązanie w przedłożeniu sejmowym jest dobre. W związku z tym podtrzymuję wniosek mniejszości dotyczący procentowego naliczania opłat eksploatacyjnych. Dziękuję uprzejmie.</u>
</div>
<div xml:id="div-251">
<u xml:id="u-251.0" who="#TadeuszRzemykowski">Dziękuję.</u>
<u xml:id="u-251.1" who="#TadeuszRzemykowski">Proszę o zabranie głosu senatora Piotra Andrzejewskiego.</u>
</div>
<div xml:id="div-252">
<u xml:id="u-252.0" who="#PiotrAndrzejewski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo!</u>
<u xml:id="u-252.1" who="#PiotrAndrzejewski">Trudno nie podzielić szeregu wątpliwości związanych z tą ustawą. Ukazuje to ogromną troskę, jaką zaczynamy darzyć ten podstawowy zasób majątku narodowego, jakim są zasoby geologiczne. Jest to wielki majątek o strategicznym znaczeniu dla państwa. Z punktu widzenia zarządzania i gospodarowania nim ta ustawa spełnia określone zadanie. Pozostaje jednak niedostatek, jeżeli chodzi o ochronę strategicznego majątku narodowego przed penetracją obcego kapitału, a także w zakresie utrzymania tego zasobu, z punktu widzenia strategii rozwoju państwa, w polskich rękach albo tylko w zakresie użytkowania w ramach podmiotów kapitałowych, międzynarodowych. Tu mamy niewątpliwie niedostatek.</u>
<u xml:id="u-252.2" who="#PiotrAndrzejewski">Zajęto się wieloma zagadnieniami, ja chciałbym tylko podkreślić - z aprobatą - zadania państwowej służby geologicznej, która w przyszłości ma być organem, który będzie obsługiwał centralne archiwum geologiczne, prowadził centralny bank danych geologicznych i hydrologicznych, przygotowywał materiały do bilansu zasobów kopalin i obsługiwał rejestr tych zasobów, koordynował wykonywanie prac kartografii geologicznej oraz wykonywał prace pilotażowe i obsługiwał rejestr obszarów górniczych. Jest to zapisane w art. 1 pkt 66. Państwowa służba geologiczna znalazła się w orbicie szczególnego zainteresowania.</u>
<u xml:id="u-252.3" who="#PiotrAndrzejewski">Zasadniczą wadą proponowanego w ustawie rozwiązania, zawartego w art. 8, jest jednak to, że ona dopiero zostanie powołana w przyszłości, na mocy odrębnych przepisów, tymczasem do 31 grudnia 2003 r. właściwy minister powierzy to wszystko Państwowemu Instytutowi Geologicznemu. A to właśnie Państwowy Instytut Geologiczny spełnia do dzisiaj szereg tych funkcji, tam bowiem jest właściwe centralne archiwum geologiczne. I zasadniczą wadą takiego rozwiązania, z legislacyjnego punktu widzenia, jest jego tymczasowość i chęć mnożenia bytów ponad potrzebę. Już niejednokrotnie w naszej Izbie mówiliśmy o tym, że nie należy tam, gdzie istnieje już jakiś byt wypełniający funkcje zawarte w ustawie, mnożyć następnych bytów - mnożyć biurokracji związanej z obsługą nie tylko zadań rządowych, ale poszczególnych zadań merytorycznych ferowanych w ustawach.</u>
<u xml:id="u-252.4" who="#PiotrAndrzejewski">Trzeba powiedzieć, że stworzenia nowej struktury pełniącej rolę państwowej służby geologicznej jest, wydaje się zbędne w sytuacji, kiedy Państwowy Instytut Geologiczny od czasu jego powołania w 1919 r. wypełnia wszystkie statutowe zadania służby geologicznej.</u>
<u xml:id="u-252.5" who="#PiotrAndrzejewski">Przypomnę, że motywowany uchwałą Senatu o przywróceniu ciągłości między II i III Rzecząpospolitą dekret prezydenta Mościckiego z 31 marca 1938 r. powołał Państwowy Instytut Geologiczny i przydzielił mu zadania państwowej służby geologicznej. W sytuacji istnienia instytucji państwowej wykonującej od osiemdziesięciu lat zadania służby geologicznej wydaje się zbędne tworzenie prowizorycznego zapisu, który obliguje do powołania państwowej służby geologicznej na mocy odrębnych, bliżej nie określonych przepisów, mnożąc jeszcze dodatkowo strukturę biurokratyczną, obciążającą budżet państwa. A ponadto grozi to przerwaniem ciągłości przede wszystkim wykonywania statutowych zadań służby, które wypełnia dzisiaj Państwowy Instytut Geologiczny.</u>
<u xml:id="u-252.6" who="#PiotrAndrzejewski">W związku z tym proponuję, aby ust. 1 w art. 8 otrzymał następującą treść: wykonywanie zadań państwowej służby geologicznej minister właściwy do spraw środowiska powierza Państwowemu Instytutowi Geologicznemu w trybie i na zasadach określonych w ustawie z dnia 25 lipca 1985 r. o jednostkach badawczo - rozwojowych.</u>
<u xml:id="u-252.7" who="#PiotrAndrzejewski">Mnożenie bytów ponad potrzebę jest cechą tej kadencji. Postawmy tamę tej legislacji, tak rozbuchanej w tym zakresie.</u>
<u xml:id="u-252.8" who="#PiotrAndrzejewski">Składam poprawkę, proszę uprzejmie.</u>
</div>
<div xml:id="div-253">
<u xml:id="u-253.0" who="#TadeuszRzemykowski">Dziękuję bardzo panu senatorowi Andrzejewskiemu.</u>
<u xml:id="u-253.1" who="#TadeuszRzemykowski">Czy ktoś z państwa senatorów chce jeszcze zabrać głos w dyskusji? Nie widzę chętnych.</u>
<u xml:id="u-253.2" who="#TadeuszRzemykowski">Dla porządku informuję, że senatorowie Henryk Stokłosa i Stanisław Cieśla złożyli swoje przemówienia do protokołu.</u>
<u xml:id="u-253.3" who="#TadeuszRzemykowski">Wnioski o charakterze legislacyjnym w czasie wystąpień zgłosili: senator Jerzy Pieniążek, senator Jerzy Suchański, senator Ryszard Sławiński i senator Piotr Andrzejewski.</u>
<u xml:id="u-253.4" who="#TadeuszRzemykowski">Na piśmie swoje poprawki złożyli senator Stanisław Cieśla i senator Andrzej Chronowski.</u>
<u xml:id="u-253.5" who="#TadeuszRzemykowski">Zgodnie z art. 52 ust. 2 Regulaminu Senatu zamykam dyskusję.</u>
<u xml:id="u-253.6" who="#TadeuszRzemykowski">Czy pan minister popróbowałby ustosunkować się teraz do tych poprawek, czy na komisji?</u>
<u xml:id="u-253.7" who="#komentarz">(Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Środowiska Tadeusz Bachleda-Curuś: Panie Marszałku, ja podejdę na momencik. Można?)</u>
<u xml:id="u-253.8" who="#TadeuszRzemykowski">No można. Oczywiście.</u>
<u xml:id="u-253.9" who="#TadeuszRzemykowski">Głos ma pan minister Tadeusz Bachleda-Curuś.</u>
</div>
<div xml:id="div-254">
<u xml:id="u-254.0" who="#TadeuszBachledaCuruś">Panie Marszałku! Wysoka Izbo!</u>
<u xml:id="u-254.1" who="#TadeuszBachledaCuruś">Chciałem gorąco podziękować wszystkim państwu senatorom za wypowiedzi i uwagi. Zgłoszono sporo uwag podczas wystąpień i jeśli pan marszałek pozwoli, to w czasie posiedzenia komisji ustosunkujemy się do nich, mając je, że tak powiem, przed sobą, to znaczy zestawione.</u>
<u xml:id="u-254.2" who="#TadeuszBachledaCuruś">Generalnie chciałem powiedzieć, że nie podzielam szeregu obaw i trosk zgłoszonych tutaj przez panów senatorów. Od razu powiem dlaczego.</u>
<u xml:id="u-254.3" who="#TadeuszBachledaCuruś">W kilku wypowiedziach, między innymi w mojej, padło stwierdzenie, że prace nad tą ustawą trwały wiele miesięcy i w tym czasie, w czasie ścierania się poglądów przedstawicieli gmin, przedstawicieli pracodawców, a także ekspertów, no i oczywiście parlamentarzystów, wypracowywaliśmy krok po kroku takie ustalenia, które ostatecznie zaowocowały tym, że ustawa została w zasadzie jednogłośnie, czy prawie jednogłośnie, uchwalona łącznie z tymi zapisami, które dzisiaj budzą wątpliwości. Te zapisy też zostały przegłosowane zdecydowaną większością.</u>
<u xml:id="u-254.4" who="#TadeuszBachledaCuruś">Dlatego z jednej strony bardzo dziękuję, z drugiej strony nie mogę się zgodzić z niektórymi uwagami.</u>
<u xml:id="u-254.5" who="#TadeuszBachledaCuruś">Jeśli Wysoka Izba pozwoli, to chciałbym ustosunkować się tylko do wystąpienia pana senatora Andrzejewskiego i od razu powiem dlaczego. Otóż dlatego, że obok opłat eksploatacyjnych właśnie kwestia państwowej służby geologicznej była przedmiotem największych i długotrwałych dyskusji. W wyniku tych dyskusji został wypracowany zapis, który jest kompromisowy, czego nie ukrywam. Z jednej strony zapis ten określa zadania i powierza je do 31 grudnia 2003 r. Państwowemu Instytutowi Geologicznemu - tak jak to powiedział pan senator Andrzejewski, z drugiej jednak strony - chciałem to wyraźnie powiedzieć - te zadania zamieszczone w obowiązującej ustawie są zadaniami administracji geologicznej opisanej w art. 102. To są zadania administracji geologicznej. Administracja geologiczna powierza corocznie te zadania na podstawie umowy Państwowemu Instytutowi Geologicznemu, a Państwowy Instytut Geologiczny realizując te zadania, które w uniwersalnym znaczeniu są zadaniami służby geologicznej, pełni rolę służby geologicznej. Jeżeli minister środowiska nie powierzyłby tych zadań Państwowemu Instytutowi Geologicznemu, to Państwowy Instytut Geologiczny nie pełniłby tej roli. Muszę zatem powiedzieć, że ta materia była przedmiotem bardzo długich dyskusji, a obecny zapis to ostatecznie zgłoszona przez rząd autopoprawka, która znalazła uznanie Wysokiego Sejmu. Rząd zdecydowanie stoi na stanowisku, że ten zapis powinien zostać utrzymany w tym kształcie.</u>
<u xml:id="u-254.6" who="#TadeuszBachledaCuruś">Jeszcze jedna drobna uwaga do tego. Ten pan senator Andrzejewski był łaskaw zauważyć, że to jest okres przejściowy, tymczasowy. Ja nie zgodzę się z tym, bo do tej pory, w obecnie obowiązującej ustawie nie ma żadnego zapisu na ten temat. To jest po prostu wyjście do przodu, to jest wola ze strony ministra środowiska, głównego geologa kraju, aby usankcjonować realizację tych zadań, które w pojęciu uniwersalnym są zadaniami służby geologicznej. Jednocześnie jednak wiemy, że jednostka badawczo - rozwojowa w myśl znowelizowanej ustawy - w tej chwili taka jednostka jak Państwowy Instytut Geologiczny - czyni starania o uzyskanie statusu państwowego instytutu badawczego. Na to, aby uzyskać taki status, potrzebny jest określony czas, potrzebne jest przygotowanie wieloletnich programów, potrzebna jest akceptacja resortu nadzorującego i potrzebna jest ostatecznie akceptacja Rady Ministrów. I dopiero wtedy ta jednostka badawczo - rozwojowa uzyska statut państwowego instytutu badawczego.</u>
<u xml:id="u-254.7" who="#TadeuszBachledaCuruś">Dlatego jest między innymi ten okres przejściowy. Do tej pory te zadania są należą administracji geologicznej. Jest to wyjście do przodu i określenie -oczywiście w domyśle - że jeżeli ta jednostka badawczo - rozwojowa uzyska status państwowego instytutu badawczego, wtedy zostaną jej powierzone te zadania w sposób stały, a nie wcześniej.</u>
<u xml:id="u-254.8" who="#TadeuszBachledaCuruś">I to legło u podstaw takiego zapisu, który znalazł ostatecznie uznanie niższej Izby, czyli przy zatwierdzeniu ustawy.</u>
<u xml:id="u-254.9" who="#TadeuszBachledaCuruś">Dziękuję Panie Marszałku. Dziękuję Paniom i Panom Senatorom. Dziękuję bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-255">
<u xml:id="u-255.0" who="#TadeuszRzemykowski">Dziękuję.</u>
<u xml:id="u-255.1" who="#TadeuszRzemykowski">Panie Ministrze, rodzi się taka refleksja, że mamy parlament dwuizbowy i rząd musi przejść mękę w obu izbach, żeby prawo było dobre.</u>
<u xml:id="u-255.2" who="#komentarz">(Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Środowiska Tadeusz Bachleda-Curuś: To jest przyjemność, oczywiście.)</u>
<u xml:id="u-255.3" who="#TadeuszRzemykowski">Proszę więc nie mieć do nas żalu, że pan minister został już „przemaglowany” w Sejmie, a mimo to nie został z tego zwolniony w Senacie. Niestety, musi się to odbyć jeszcze raz, zwłaszcza że ciągle walczymy o rangę Senatu i jego miejsce w polskiej rzeczywistości. Ranga ta będzie rosła, jeśli nie będziecie państwo zabierali głosu bez zezwolenia marszałka.</u>
<u xml:id="u-255.4" who="#komentarz">(Wesołość na sali)</u>
<u xml:id="u-255.5" who="#TadeuszRzemykowski">Czy pan prezes chciałby zabrać głos?</u>
<u xml:id="u-255.6" who="#komentarz">(Prezes Wyższego Urzędu Górniczego Wojciech Bradecki: Tak jest.)</u>
<u xml:id="u-255.7" who="#TadeuszRzemykowski">Proszę bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-256">
<u xml:id="u-256.0" who="#WojciechBradecki">Panie Marszałku! Wysoka Izbo!</u>
<u xml:id="u-256.1" who="#WojciechBradecki">Powiem bardzo krótko, bo rzeczywiście debatujemy już bardzo długo, a przecież my weszliśmy na salę stosunkowo niedawno - mówię o stronie rządowej - podczas gdy państwo siedzą tu o wiele dłużej.</u>
<u xml:id="u-256.2" who="#WojciechBradecki">Głęboko poruszyło mnie wystąpienie pana senatora Pieniążka. Była to totalna krytyka, podważająca właściwie sens tej ustawy, jeśli chodzi o jej część górniczą. Chodziło o rolę nadzoru górniczego, który obejmuje sprawy bezpieczeństwa pracy, racjonalnej gospodarki złożem, wreszcie ochrony środowiska i zagospodarowania terenów pogórniczych.</u>
<u xml:id="u-256.3" who="#WojciechBradecki">Nadzór górniczy w Polsce istnieje prawie osiemdziesiąt lat. Nie jest to polski wynalazek, bo przecież nadzór nad kopalniami jest wszędzie, we wszystkich krajach, są to wzorce sprawdzone przez wiele, wiele lat. Ponieważ w ciągu ostatnich dziesięciu lat dokonuje się transformacja własnościowa, konieczna jest zmiana również naszej roli, czyli roli nadzoru górniczego.</u>
<u xml:id="u-256.4" who="#WojciechBradecki">Panie Senatorze, nie chciałbym wprowadzać tu elementów polemiki, ale jestem trochę pobudzony. Wyraźnie w swojej odpowiedzi - choć może i niewyraźnie - zwróciłem uwagę na to, że inspekcje okręgowych urzędów górniczych będą wyraźnie różnicowane. Nie przykładamy tej samej miary do kontroli czy inspekcji w kopalniach głębinowych, czyli w dużych zakładach górniczych, i małych kopalenkach czy zakładach wydobywających kopaliny pospolite. Wyraźnie mówi się o tym w wielu artykułach projektu tej ustawy. Chodzi tu na przykład o rezygnację z planu ruchu zakładu górniczego, rezygnację z wykonywania ekspertyz dotyczących oceny oddziaływania na środowisko i wiele, wiele innych.</u>
<u xml:id="u-256.5" who="#WojciechBradecki">Nie będziemy tworzyć nowych struktur. Na dowód tego posłużę się pewnym przykładem. Otóż 1 stycznia 1999 r. została wprowadzona reforma samorządowa, a wraz z nią zmienił się sposób funkcjonowania organów nadzoru górniczego. Zostały zlikwidowane - nie wprowadzone, podkreślam, ale zlikwidowane - dwa duże okręgowe urzędy górnicze: w Częstochowie i w Sosnowcu. Mamy już projekt poważnej, głębokiej reformy, ale czekamy na uchwalenie właśnie tej ustawy.</u>
<u xml:id="u-256.6" who="#WojciechBradecki">Jeśli chodzi o koszty, to jak słusznie zauważył pan senator Graczyński, każdej ustawie powinno towarzyszyć podsumowanie środków finansowych. Ponieważ w sposób znaczący kurczy się liczba zakładów górnictwa węgla kamiennego, zdajemy sobie sprawę z tego, że liczba okręgowych urzędów górniczych funkcjonujących obecnie na Śląsku - jest ich pięć - będzie zredukowana. Zlikwidowane na Śląsku okręgowe urzędy zostaną przeniesione na tereny, na których rośnie wydobycie kopalin pospolitych. Nie potrafię dokładnie powiedzieć, o ile wzrosną koszty, bo może w ogóle nie wzrosną. W każdym razie będziemy robić wszystko, żeby nie wzrosły.</u>
<u xml:id="u-256.7" who="#WojciechBradecki">Przypuszczam, że wiem, czyj głos spowodował tak mocne, tak ostre wystąpienie pana senatora w sprawie funkcjonowania i roli nadzoru górniczego. My jednak wielokrotnie spotykaliśmy się z przedstawicielami przedsiębiorców, którzy eksploatują kopaliny pospolite. Byliśmy współorganizatorami i współuczestnikami IV Forum Górnictwa Kopalin Pospolitych we Wrocławiu, zorganizowanego w tym roku, byliśmy też gospodarzami wielu spotkań, na których tłumaczyliśmy, dlaczego te zmiany powinny nastąpić. Dlatego jestem bardzo zdziwiony, że w tak radykalny sposób podważa się przedstawiane tu cele i uzasadnienia zmian. Przecież zostały one przyjęte, przynajmniej w rozmowach z nami, przez przedstawicieli małych przedsiębiorstw po dwóch latach licznych dyskusji. Dziękuję bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-257">
<u xml:id="u-257.0" who="#TadeuszRzemykowski">Dziękuję.</u>
<u xml:id="u-257.1" who="#TadeuszRzemykowski">Ponieważ w trakcie dyskusji zostały zgłoszone wnioski o charakterze legislacyjnym, zgodnie z art. 52 ust. 2 Regulaminu Senatu proszę Komisję Gospodarki Narodowej oraz Komisję Ochrony Środowiska o ustosunkowanie się do przedstawionych w toku debaty nad tym punktem wniosków i przygotowanie wspólnego sprawozdania w tej sprawie.</u>
<u xml:id="u-257.2" who="#TadeuszRzemykowski">Informuję, że głosowanie w sprawie ustawy o zmianie ustawy - Prawo geologiczne i górnicze zostanie przeprowadzone po przedłożeniu sprawozdania końcowego połączonych komisji w dniu jutrzejszym.</u>
<u xml:id="u-257.3" who="#TadeuszRzemykowski">Proszę państwa, teraz będzie piętnaście minut przerwy. Proszę zebrać siły i zgłosić się na salę obrad, bo po przerwie odbędą się głosowania w sprawie pierwszych ustaw z dnia dzisiejszego.</u>
<u xml:id="u-257.4" who="#TadeuszRzemykowski">A więc teraz ogłaszam piętnaście minut przerwy.</u>
<u xml:id="u-257.5" who="#TadeuszRzemykowski">A państwu dziękuję bardzo serdecznie.</u>
<u xml:id="u-257.6" who="#komentarz">(Przerwa w obradach od godziny 18 minut 56 do godziny 19 minut 12)</u>
</div>
<div xml:id="div-258">
<u xml:id="u-258.0" who="#TadeuszRzemykowski">Wznawiam obrady.</u>
<u xml:id="u-258.1" who="#TadeuszRzemykowski">Proszę o zajmowanie miejsc na sali. Senatorze Michaś, proszę o nieblokowanie miejsc senatorów, bo już chcą siadać, a pan senator coś tam blokuje. Proszę o zajmowanie miejsc senatora P. i senatora Ch.</u>
<u xml:id="u-258.2" who="#TadeuszRzemykowski">Powracamy do rozpatrzenia punktu pierwszego porządku obrad: stanowisko Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o szkolnictwie wyższym, ustawy o wyższych szkołach zawodowych oraz o zmianie niektórych innych ustaw.</u>
<u xml:id="u-258.3" who="#TadeuszRzemykowski">Przypominam, że w przerwie w obradach odbyło się posiedzenie Komisji Nauki i Edukacji Narodowej, która ustosunkowała się do przedstawionych w toku debaty wniosków i przygotowała swoje sprawozdanie w tej sprawie.</u>
<u xml:id="u-258.4" who="#TadeuszRzemykowski">Przypominam też, że dyskusja nad rozpatrywaną ustawą została zakończona i obecnie, zgodnie z art. 52 ust. 6 Regulaminu Senatu, głos mogą zabrać jedynie sprawozdawcy i wnioskodawcy.</u>
<u xml:id="u-258.5" who="#TadeuszRzemykowski">Proszę sprawozdawcę Komisji Nauki i Edukacji Narodowej senatora Jana Cimanowskiego o zabranie głosu i przedstawienie uzgodnionych na posiedzeniu komisji wniosków.</u>
</div>
<div xml:id="div-259">
<u xml:id="u-259.0" who="#JanCimanowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo!</u>
<u xml:id="u-259.1" who="#JanCimanowski">Komisja po odbyciu posiedzenia w dniu 4 lipca 2001 r. i po rozpatrzeniu wniosków zgłoszonych w dniu 4 lipca tego roku w toku debaty nad ustawą o zmianie ustawy o szkolnictwie wyższym, ustawy o wyższych szkołach zawodowych oraz o zmianie niektórych innych ustaw przedstawia Wysokiemu Senatowi następujące stanowisko.</u>
<u xml:id="u-259.2" who="#komentarz">(Rozmowy na sali)</u>
<u xml:id="u-259.3" who="#komentarz">(Wicemarszałek Tadeusz Rzemykowski: Proszę o uwagę, senator przemawia.)</u>
<u xml:id="u-259.4" who="#JanCimanowski">Wysoki Senat raczy przyjąć poprawki: drugą, trzecią, piątą, szóstą, siódmą, dziewiątą, dziesiątą, jedenastą, dwunastą, trzynastą, szesnastą, siedemnastą, osiemnastą, dziewiętnastą, dwudziestą i dwudziestą pierwszą.</u>
<u xml:id="u-259.5" who="#JanCimanowski">Ponadto komisja informuje, że na podstawie art. 52 ust. 4 Regulaminu Senatu senator Jerzy Suchański dokonał zmiany w treści swojej poprawki poprzez dodanie nowych artykułów: art. 11a i 11b. Obecnie jest to poprawka dotycząca zmiany brzmienia art. 7 ustawy, chodzi o poprawkę dwudziestą w zestawieniu wniosków. Dziękuję bardzo za uwagę.</u>
</div>
<div xml:id="div-260">
<u xml:id="u-260.0" who="#TadeuszRzemykowski">Dziękuję.</u>
<u xml:id="u-260.1" who="#TadeuszRzemykowski">Czy senatorowie wnioskodawcy chcą zabrać głos?</u>
<u xml:id="u-260.2" who="#TadeuszRzemykowski">Senator Zbigniew Kruszewski?</u>
<u xml:id="u-260.3" who="#komentarz">(Senator Zbigniew Kruszewski: Nie, dziękuję bardzo, Panie Marszałku.)</u>
<u xml:id="u-260.4" who="#TadeuszRzemykowski">Senator Jerzy Suchański?</u>
<u xml:id="u-260.5" who="#komentarz">(Senator Jerzy Suchański: Nie, dziękuję bardzo. Komisja poparła moje poprawki, więc dziękuję bardzo.)</u>
<u xml:id="u-260.6" who="#TadeuszRzemykowski">Senator Bogdan Tomaszek?</u>
<u xml:id="u-260.7" who="#komentarz">(Senator Bogdan Tomaszek: Dziękuję.)</u>
<u xml:id="u-260.8" who="#TadeuszRzemykowski">Przypominam, że w tej sprawie w toku debaty komisja przedstawiła wniosek o wprowadzenie poprawek do ustawy, druk senacki nr 678Z.</u>
<u xml:id="u-260.9" who="#TadeuszRzemykowski">Informuję, że zgodnie z art. 54 ust. 1 Regulaminu Senatu za chwilę zostaną przeprowadzone kolejne głosowania nad przedstawionymi poprawkami, według kolejności przepisów ustawy.</u>
<u xml:id="u-260.10" who="#TadeuszRzemykowski">Nad poprawkami pierwszą i czternastą będziemy głosować łącznie. Są to poprawki senatora Kruszewskiego. Poprawki te eliminują z zakresu spraw regulowanych rozporządzeniami ministra edukacji narodowej ustalanie proporcji między liczbą pracowników naukowych uczelni a liczbą studentów.</u>
<u xml:id="u-260.11" who="#TadeuszRzemykowski">Kto z państwa senatorów jest za przyjęciem poprawek pierwszej i czternastej?</u>
<u xml:id="u-260.12" who="#TadeuszRzemykowski">Kto jest przeciwny?</u>
<u xml:id="u-260.13" who="#TadeuszRzemykowski">Kto wstrzymał się od głosu?</u>
<u xml:id="u-260.14" who="#TadeuszRzemykowski">Dziękuję. Proszę o podanie wyników głosowania.</u>
<u xml:id="u-260.15" who="#TadeuszRzemykowski">Na 86 obecnych senatorów 28 głosowało za, 49 - przeciw, 9 wstrzymało się od głosu.</u>
<u xml:id="u-260.16" who="#komentarz">(Głosowanie nr 1)</u>
<u xml:id="u-260.17" who="#TadeuszRzemykowski">Stwierdzam, że poprawki pierwsza i czternasta nie zostały przyjęte.</u>
<u xml:id="u-260.18" who="#TadeuszRzemykowski">Głosujemy nad poprawką drugą. Ma ona charakter językowy.</u>
<u xml:id="u-260.19" who="#TadeuszRzemykowski">Kto z państwa senatorów jest za poprawką drugą?</u>
<u xml:id="u-260.20" who="#TadeuszRzemykowski">Kto jest przeciwny?</u>
<u xml:id="u-260.21" who="#TadeuszRzemykowski">Kto wstrzymał się od głosu?</u>
<u xml:id="u-260.22" who="#TadeuszRzemykowski">Dziękuję. Proszę o podanie wyników głosowania.</u>
<u xml:id="u-260.23" who="#TadeuszRzemykowski">Na 85 obecnych senatorów 84 głosowało za, 1 wstrzymał się od głosu.</u>
<u xml:id="u-260.24" who="#komentarz">(Głosowanie nr 2)</u>
<u xml:id="u-260.25" who="#TadeuszRzemykowski">Stwierdzam, że poprawka druga została przyjęta.</u>
<u xml:id="u-260.26" who="#TadeuszRzemykowski">Nad poprawkami trzecią i szesnastą będziemy głosować łącznie. Przyjęcie tych poprawek wykluczy głosowanie nad poprawkami czwartą i piętnastą. Są to poprawki poparte przez komisję. Poprawki trzecia i szesnasta wskazują, że minister edukacji narodowej - notabene siedzący na sali - rozstrzygając, czy należy cofnąć, czy jedynie zawiesić uprawnienia uczelni do prowadzenia studiów wyższych, ma uwzględniać w szczególności rodzaj i zakres stwierdzonych na uczelni naruszeń.</u>
<u xml:id="u-260.27" who="#komentarz">(Głos z sali: Ten to już nie zdąży.)</u>
<u xml:id="u-260.28" who="#TadeuszRzemykowski">No i jakby to nie było komentarza.</u>
<u xml:id="u-260.29" who="#TadeuszRzemykowski">Kto z państwa senatorów jest za poprawkami trzecią i szesnastą?</u>
<u xml:id="u-260.30" who="#TadeuszRzemykowski">Kto jest przeciwny?</u>
<u xml:id="u-260.31" who="#TadeuszRzemykowski">Kto wstrzymał się od głosu?</u>
<u xml:id="u-260.32" who="#TadeuszRzemykowski">Dziękuję. Proszę o podanie wyników głosowania.</u>
<u xml:id="u-260.33" who="#TadeuszRzemykowski">Na 84 obecnych senatorów 79 głosowało za, 2 - przeciw, 3 wstrzymało się od głosu.</u>
<u xml:id="u-260.34" who="#komentarz">(Głosowanie nr 3)</u>
<u xml:id="u-260.35" who="#TadeuszRzemykowski">Stwierdzam, że poprawki trzecia i szesnasta zostały przyjęte.</u>
<u xml:id="u-260.36" who="#TadeuszRzemykowski">Tym samym nie będziemy głosować nad poprawkami czwartą i piętnastą.</u>
<u xml:id="u-260.37" who="#TadeuszRzemykowski">Poprawka piąta zapewnia spójność i legislacyjną poprawność zmian wprowadzonych do ustawy o szkolnictwie wyższym.</u>
<u xml:id="u-260.38" who="#TadeuszRzemykowski">Kto z państwa senatorów jest za poprawką piątą?</u>
<u xml:id="u-260.39" who="#TadeuszRzemykowski">Kto jest przeciwny?</u>
<u xml:id="u-260.40" who="#TadeuszRzemykowski">Kto wstrzymał się od głosu?</u>
<u xml:id="u-260.41" who="#TadeuszRzemykowski">Dziękuję. Proszę o podanie wyników głosowania.</u>
<u xml:id="u-260.42" who="#TadeuszRzemykowski">Na 85 obecnych senatorów 81 głosowało za, 3 - przeciw, 1 wstrzymał się od głosu.</u>
<u xml:id="u-260.43" who="#komentarz">(Głosowanie nr 4)</u>
<u xml:id="u-260.44" who="#TadeuszRzemykowski">Stwierdzam, że poprawka piąta została przyjęta.</u>
<u xml:id="u-260.45" who="#TadeuszRzemykowski">Poprawki: szóstą, dziewiątą i dwudziestą, przegłosujemy łącznie.</u>
<u xml:id="u-260.46" who="#TadeuszRzemykowski">Są to poprawki senatora Jerzego Suchańskiego, poparte przez komisję. Poprawki te przedłużają z trzech do czterech lat kadencję jednoosobowych i kolegialnych organów szkół wyższych - pierwsza czteroletnia kadencja rozpocznie się z dniem 1 września 2002 r. Przedłużają też z trzech do czterech lat kadencję Rady Głównej Szkolnictwa Wyższego - pierwsza czteroletnia kadencja rozpocznie się z dniem 1 stycznia 2003 r.</u>
<u xml:id="u-260.47" who="#TadeuszRzemykowski">Kto z państwa senatorów jest za tymi poprawkami?</u>
<u xml:id="u-260.48" who="#TadeuszRzemykowski">Kto jest przeciw?</u>
<u xml:id="u-260.49" who="#TadeuszRzemykowski">Kto wstrzymał się od głosu?</u>
<u xml:id="u-260.50" who="#TadeuszRzemykowski">Dziękuję. Proszę o podanie wyników głosowania.</u>
<u xml:id="u-260.51" who="#TadeuszRzemykowski">Na 85 obecnych senatorów 83 głosowało za, 2 - przeciw.</u>
<u xml:id="u-260.52" who="#komentarz">(Głosowanie nr 5)</u>
<u xml:id="u-260.53" who="#TadeuszRzemykowski">Stwierdzam, że poprawki szósta, dziewiąta i dwudziesta zostały przyjęte.</u>
<u xml:id="u-260.54" who="#TadeuszRzemykowski">Poprawka siódma przewiduje, że Państwowa Komisja Akredytacyjna może wybrać ze swojego grona zastępcę przewodniczącego, co ma zapewnić ciągłość prac komisji na przykład w razie dłuższej nieobecności przewodniczącego.</u>
<u xml:id="u-260.55" who="#TadeuszRzemykowski">Kto z państwa senatorów jest za poprawką siódmą?</u>
<u xml:id="u-260.56" who="#TadeuszRzemykowski">Kto jest przeciw?</u>
<u xml:id="u-260.57" who="#TadeuszRzemykowski">Kto wstrzymał się od głosu?</u>
<u xml:id="u-260.58" who="#TadeuszRzemykowski">Dziękuję. Proszę o podanie wyników głosowania.</u>
<u xml:id="u-260.59" who="#TadeuszRzemykowski">Na 85 obecnych senatorów wszyscy głosowali za.</u>
<u xml:id="u-260.60" who="#komentarz">(Głosowanie nr 6)</u>
<u xml:id="u-260.61" who="#TadeuszRzemykowski">Stwierdzam, że poprawka siódma została przyjęta.</u>
<u xml:id="u-260.62" who="#TadeuszRzemykowski">Poprawka ósma, senatora Tomaszka, rezygnuje z określania przez ministra edukacji narodowej zasad wynagradzania członków Rady Głównej Szkolnictwa Wyższego.</u>
<u xml:id="u-260.63" who="#TadeuszRzemykowski">Kto z państwa senatorów jest za tą poprawką?</u>
<u xml:id="u-260.64" who="#TadeuszRzemykowski">Kto jest przeciw?</u>
<u xml:id="u-260.65" who="#TadeuszRzemykowski">Kto wstrzymał się od głosu?</u>
<u xml:id="u-260.66" who="#TadeuszRzemykowski">Dziękuję. Proszę o podanie wyników głosowania.</u>
<u xml:id="u-260.67" who="#TadeuszRzemykowski">Na 85 obecnych senatorów 10 głosowało za, 66 - przeciw, 9 wstrzymało się od głosu.</u>
<u xml:id="u-260.68" who="#komentarz">(Głosowanie nr 7)</u>
<u xml:id="u-260.69" who="#TadeuszRzemykowski">Stwierdzam, że poprawka ósma nie została przyjęta.</u>
<u xml:id="u-260.70" who="#TadeuszRzemykowski">Nad poprawkami dziesiątą i jedenastą głosujemy łącznie. Poprawki te uwzględniają, że w zakresie orzekania o trwałej niezdolności do pracy na określonym stanowisku właściwy jest lekarz orzecznik ZUS, a nie lekarz prowadzący badania okresowe i kontrolne pracowników.</u>
<u xml:id="u-260.71" who="#TadeuszRzemykowski">Kto z państwa senatorów jest za poprawką dziesiątą i jedenastą?</u>
<u xml:id="u-260.72" who="#TadeuszRzemykowski">Kto jest przeciw?</u>
<u xml:id="u-260.73" who="#TadeuszRzemykowski">Kto wstrzymał się od głosu?</u>
<u xml:id="u-260.74" who="#TadeuszRzemykowski">Dziękuję. Proszę o podanie wyników głosowania.</u>
<u xml:id="u-260.75" who="#TadeuszRzemykowski">Na 84 obecnych senatorów 81 głosowało za, 2 - przeciw, 1 wstrzymał się od głosu.</u>
<u xml:id="u-260.76" who="#komentarz">(Głosowanie nr 8)</u>
<u xml:id="u-260.77" who="#TadeuszRzemykowski">Stwierdzam, że poprawki dziesiąta i jedenasta zostały przyjęte.</u>
<u xml:id="u-260.78" who="#TadeuszRzemykowski">Nad poprawkami dwunastą i siedemnastą, autorstwa senatora Suchańskiego, głosujemy łącznie. Poprawki te wykreślają z ustawy zapisy o jawności wynagrodzeń rektorów, prorektorów, dyrektorów administracyjnych i kwestorów szkół wyższych oraz rektorów, prorektorów, kanclerzy i kwestorów wyższych szkół zawodowych.</u>
<u xml:id="u-260.79" who="#TadeuszRzemykowski">Kto z państwa senatorów jest za poprawką dwunastą i siedemnastą?</u>
<u xml:id="u-260.80" who="#TadeuszRzemykowski">Kto jest przeciwny?</u>
<u xml:id="u-260.81" who="#TadeuszRzemykowski">Kto wstrzymał się od głosu?</u>
<u xml:id="u-260.82" who="#TadeuszRzemykowski">Dziękuję. Proszę o podanie wyników głosowania.</u>
<u xml:id="u-260.83" who="#TadeuszRzemykowski">Na 85 obecnych senatorów 36 głosowało za, 47 - przeciw, 2 wstrzymało się od głosu.</u>
<u xml:id="u-260.84" who="#komentarz">(Głosowanie nr 9)</u>
<u xml:id="u-260.85" who="#TadeuszRzemykowski">Stwierdzam, że poprawki dwunasta i siedemnasta nie zostały przyjęte.</u>
<u xml:id="u-260.86" who="#TadeuszRzemykowski">Poprawka trzynasta koryguje błąd językowy.</u>
<u xml:id="u-260.87" who="#TadeuszRzemykowski">Kto z państwa senatorów jest za tą poprawką?</u>
<u xml:id="u-260.88" who="#TadeuszRzemykowski">Kto jest przeciw?</u>
<u xml:id="u-260.89" who="#TadeuszRzemykowski">Kto wstrzymał się od głosu?</u>
<u xml:id="u-260.90" who="#TadeuszRzemykowski">Dziękuję. Proszę o podanie wyników głosowania.</u>
<u xml:id="u-260.91" who="#TadeuszRzemykowski">Na 85 obecnych senatorów 83 głosowało za, 1 - przeciw, 1 nie głosował.</u>
<u xml:id="u-260.92" who="#komentarz">(Głosowanie nr 10)</u>
<u xml:id="u-260.93" who="#TadeuszRzemykowski">Stwierdzam, że poprawka trzynasta została przyjęta.</u>
<u xml:id="u-260.94" who="#TadeuszRzemykowski">Głosujemy nad poprawką osiemnastą. Poprawka ta koryguje błędnie wprowadzoną zmianę do ustawy o kształtowaniu wynagrodzeń w państwowej sferze budżetowej.</u>
<u xml:id="u-260.95" who="#TadeuszRzemykowski">Kto z państwa senatorów jest za poprawką osiemnastą?</u>
<u xml:id="u-260.96" who="#TadeuszRzemykowski">Kto jest przeciw?</u>
<u xml:id="u-260.97" who="#TadeuszRzemykowski">Kto wstrzymał się od głosu?</u>
<u xml:id="u-260.98" who="#TadeuszRzemykowski">Dziękuję. Proszę o podanie wyników głosowania.</u>
<u xml:id="u-260.99" who="#TadeuszRzemykowski">Na 85 obecnych senatorów 81 głosowało za, 2 wstrzymało się od głosu, 2 nie głosowało.</u>
<u xml:id="u-260.100" who="#komentarz">(Głosowanie nr 11)</u>
<u xml:id="u-260.101" who="#TadeuszRzemykowski">Stwierdzam, że poprawka osiemnasta została przyjęta.</u>
<u xml:id="u-260.102" who="#TadeuszRzemykowski">Poprawka dziewiętnasta eliminuje wsteczne wprowadzenie w życie niektórych przepisów zmienianej ustawy.</u>
<u xml:id="u-260.103" who="#TadeuszRzemykowski">Kto z państwa senatorów jest za poprawką dziewiętnastą?</u>
<u xml:id="u-260.104" who="#TadeuszRzemykowski">Kto jest przeciw?</u>
<u xml:id="u-260.105" who="#TadeuszRzemykowski">Kto wstrzymał się od głosu?</u>
<u xml:id="u-260.106" who="#TadeuszRzemykowski">Dziękuję. Proszę o podanie wyników głosowania.</u>
<u xml:id="u-260.107" who="#TadeuszRzemykowski">Na 85 obecnych senatorów 84 głosowało za, 1 - przeciw.</u>
<u xml:id="u-260.108" who="#komentarz">(Głosowanie nr 12)</u>
<u xml:id="u-260.109" who="#TadeuszRzemykowski">Stwierdzam, że poprawka dziewiętnasta została przyjęta.</u>
<u xml:id="u-260.110" who="#TadeuszRzemykowski">Poprawka dwudziesta pierwsza przesuwa na dzień 1 stycznia 2002 r. datę wejścia w życie nowych przepisów regulujących wymiar urlopu przysługującego nauczycielom akademickim.</u>
<u xml:id="u-260.111" who="#TadeuszRzemykowski">Kto z państwa senatorów jest za tą poprawką?</u>
<u xml:id="u-260.112" who="#TadeuszRzemykowski">Kto jest przeciw?</u>
<u xml:id="u-260.113" who="#TadeuszRzemykowski">Kto wstrzymał się od głosu?</u>
<u xml:id="u-260.114" who="#TadeuszRzemykowski">Dziękuję. Proszę o podanie wyników głosowania.</u>
<u xml:id="u-260.115" who="#TadeuszRzemykowski">Na 84 obecnych senatorów 81 głosowało za, 2 wstrzymało się od głosu, 1 nie głosował.</u>
<u xml:id="u-260.116" who="#komentarz">(Głosowanie nr 13)</u>
<u xml:id="u-260.117" who="#TadeuszRzemykowski">Stwierdzam, że poprawka dwudziesta pierwsza została przyjęta.</u>
<u xml:id="u-260.118" who="#TadeuszRzemykowski">Proszę o naciśnięcie przycisku obecności.</u>
<u xml:id="u-260.119" who="#TadeuszRzemykowski">Kto z państwa senatorów jest za przyjęciem uchwały?</u>
<u xml:id="u-260.120" who="#TadeuszRzemykowski">Kto jest przeciw?</u>
<u xml:id="u-260.121" who="#TadeuszRzemykowski">Kto wstrzymał się od głosu?</u>
<u xml:id="u-260.122" who="#TadeuszRzemykowski">Dziękuję. Proszę o podanie wyników głosowania.</u>
<u xml:id="u-260.123" who="#TadeuszRzemykowski">Na 84 obecnych senatorów 83 głosowało za, 1 wstrzymał się od głosu.</u>
<u xml:id="u-260.124" who="#komentarz">(Głosowanie nr 14)</u>
<u xml:id="u-260.125" who="#TadeuszRzemykowski">Wobec wyników głosowania stwierdzam, że Senat podjął uchwałę w sprawie ustawy o zmianie ustawy o szkolnictwie wyższym, ustawy o wyższych szkołach zawodowych oraz o zmianie niektórych innych ustaw.</u>
<u xml:id="u-260.126" who="#TadeuszRzemykowski">Powracamy do rozpatrzeniu punktu drugiego porządku obrad: stanowisko Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o dyscyplinie wojskowej oraz niektórych innych ustaw.</u>
<u xml:id="u-260.127" who="#TadeuszRzemykowski">Przypominam, że w przerwie w obradach odbyło się posiedzenie Komisji Obrony Narodowej, która ustosunkowała się do przedstawionych w toku dyskusji wniosków i przygotowała swoje sprawozdanie.</u>
<u xml:id="u-260.128" who="#TadeuszRzemykowski">Proszę sprawozdawcę Komisji Obrony Narodowej senatora Andrzeja Ostoję-Owsianego o zabranie głosu i przedstawienie uzgodnionych na posiedzeniu komisji wniosków.</u>
</div>
<div xml:id="div-261">
<u xml:id="u-261.0" who="#AndrzejOstojaOwsiany">Panie Marszałku! Wysoki Senacie!</u>
<u xml:id="u-261.1" who="#AndrzejOstojaOwsiany">Przedstawiam sprawozdanie Komisji Obrony Narodowej wraz z zestawieniem poprawek. Komisja po rozpatrzeniu na posiedzeniu w dniu 4 lipca 2001 r. wniosków zgłoszonych w dniu 4 lipca 2001 r. w toku dyskusji nad ustawą o zmianie ustawy o dyscyplinie wojskowej oraz niektórych innych ustaw, przedstawia Wysokiemu Senatowi stanowisko, aby Wysoki Senat raczył przyjąć poprawki: pierwszą, drugą, trzecią, czwartą, piątą, szóstą, siódmą, ósmą, dziesiątą, jedenastą, dwunastą i trzynastą.</u>
<u xml:id="u-261.2" who="#AndrzejOstojaOwsiany">Ponadto komisja informuję, że na podstawie art. 52 ust. 4 Regulaminu Senatu dokonała zmiany treści poprawki trzynastej dotyczącej zmiany brzmienia art. 16 ustawy. Dziękuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-262">
<u xml:id="u-262.0" who="#TadeuszRzemykowski">Dziękuję.</u>
<u xml:id="u-262.1" who="#TadeuszRzemykowski">Proszę sprawozdawcę mniejszości komisji senatora Wiesława Pietrzaka o zabranie głosu i przedstawienie wniosku mniejszości komisji.</u>
<u xml:id="u-262.2" who="#TadeuszRzemykowski">Jednocześnie proszę, żeby pan senator, jeżeli uzna to za stosowne, zabrał też głos jako senator wnioskodawca.</u>
</div>
<div xml:id="div-263">
<u xml:id="u-263.0" who="#WiesławPietrzak">Panie Marszałku! Panie, Panowie Senatorowie!</u>
<u xml:id="u-263.1" who="#WiesławPietrzak">To, jak ważna jest dyscyplina w wojsku, przedstawiałem już w trakcie debaty, myślę więc, że wszyscy siedzący na tej sali doskonale sobie zdają sprawę z wagi tego problemu. Na tę dyscyplinę wpływają między innymi nastroje w wojsku, a te są kształtowane w pierwszej kolejności przez żołnierzy zawodowych, przez tych najbardziej przygotowanych, najbardziej wykształconych, a więc przez kadrę oficerską.</u>
<u xml:id="u-263.2" who="#WiesławPietrzak">Dwa tygodnie temu przyjmowaliśmy w tej Izbie ustawę o restrukturyzacji i finansowaniu sił zbrojnych - mówię skrótowo, bo ona nazywa się inaczej. Był w niej słynny art. 13, do którego były trzy poprawki: senatora Janowskiego, senatora Kuczyńskiego i moja. Niestety, z inicjatywy rządu te poprawki zostały odrzucone. Po dwóch tygodniach z inicjatywy rządu ten sam zapis jest zmieniany w poprawce ósmej, druk nr 380Z, ale, Szanowni Państwo Senatorowie, na niekorzyść kadry zawodowej. Ujednolicono zapis in minus - i na to chciałbym zwrócić uwagę pań i panów senatorów. Wówczas ten przepis ochraniał starszą kadrę, a nie ochraniał młodszej - i ja temu właśnie się sprzeciwiałem - a teraz nie chroni ani starszej, ani młodszej kadry.</u>
<u xml:id="u-263.3" who="#WiesławPietrzak">Jestem za ujednoliceniem tego i proponuję państwu alternatywną poprawkę, która byłaby przepisem przejściowym, obowiązującym do 31 grudnia 2003 r., a więc do tego dnia, kiedy ma się zakończyć restrukturyzacja sił zbrojnych pod względem osobowym, że tak powiem, czyli do osiągnięcia pułapu stupięćdziesięciotysięcznej armii. I w tym okresie, według mojego zapisu, kadra zrestrukturyzowanych jednostek wojskowych i na zrestrukturyzowanych stanowiskach mogłaby za własną zgodą przejść na stanowisko etatowo bezpośrednio niższe od stopnia wojskowego, jaki posiada, lub na równe. Zgodnie zaś z poprawką zgłoszoną z inicjatywy rządu, proponowaną przez komisję, takiej możliwości by nie było. Obecnie jest wiele przykładów, że dla młodej wykształconej, dobrze przygotowanej kadry, a nawet tej, która za szybko awansowała, bo była zbyt dobra, nie ma stanowisk w jednostkach wojskowych.</u>
<u xml:id="u-263.4" who="#WiesławPietrzak">Reforma, niestety, musi przynieść ofiary. Sojusz Lewicy Demokratycznej opowiada się za nią, ale przecież najcenniejszym elementem w armii jest człowiek, potencjał ludzki. Wobec tego w dniu dzisiejszym Wysoka Izba ma możliwość wykazania, jakim szacunkiem darzy kadrę oficerską, w jaki sposób podejdzie do tych problemów ludzkich. Naprawdę jestem głęboko przekonany o słuszności takiej poprawki i z całego serca namawiam wszystkich do głosowania przeciw poprawce ósmej, a za poprawką dziewiątą. Przy czym, Szanowni Państwo Senatorowie, poprawka ósma jest w bloku poprawek razem z pierwszą, drugą, dziesiątą, jedenastą i trzynastą - te poprawki są konsekwencją poprawki ósmej. Najważniejszym elementem w tej grupie poprawek jest poprawka ósma, która w moim przekonaniu jest gorsza od poprawki dziewiątej.</u>
<u xml:id="u-263.5" who="#WiesławPietrzak">Bardzo więc apeluję do pań i panów senatorów o odrzucenie w głosowaniu poprawki pierwszej itd., a przyjęcie poprawki dziewiątej i czternastej. Jeszcze raz powtarzam, że jest to jedynie przejściowy przepis. Dziękuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-264">
<u xml:id="u-264.0" who="#TadeuszRzemykowski">Dziękuję.</u>
<u xml:id="u-264.1" who="#TadeuszRzemykowski">Przystępujemy do głosowania w sprawie ustawy o zmianie ustawy o dyscyplinie wojskowej oraz niektórych innych ustaw.</u>
<u xml:id="u-264.2" who="#TadeuszRzemykowski">Proszę o dyscyplinę równą przynajmniej dyscyplinie wojskowej, żeby nie było tu...</u>
<u xml:id="u-264.3" who="#TadeuszRzemykowski">Przypominam, że w tej sprawie w toku dyskusji komisja oraz senator wnioskodawca przedstawili wnioski o wprowadzenie poprawek do ustawy.</u>
<u xml:id="u-264.4" who="#TadeuszRzemykowski">Informuję, że zgodnie z art. 54 ust. 1 Regulaminu Senatu za chwilę zostaną przeprowadzone kolejne głosowania nad przedstawionymi poprawkami według kolejności przepisów ustawy, druk nr 680Z.</u>
<u xml:id="u-264.5" who="#TadeuszRzemykowski">Przystępujemy do głosowania.</u>
<u xml:id="u-264.6" who="#TadeuszRzemykowski">Przegłosujemy łącznie poprawki drugą, ósmą, dziesiątą, jedenastą i trzynastą. Przyjęcie ich wykluczy głosowanie nad poprawkami dziewiątą i czternastą, które przedstawiał przed chwilką senator Jerzy Pietrzak.</u>
<u xml:id="u-264.7" who="#TadeuszRzemykowski">Proszę o naciśnięcie przycisku obecności.</u>
<u xml:id="u-264.8" who="#TadeuszRzemykowski">Kto z państwa senatorów jest za przyjęciem poprawek pierwszej, drugiej, ósmej, dziesiątej, jedenastej i trzynastej?</u>
<u xml:id="u-264.9" who="#TadeuszRzemykowski">Kto jest przeciwny?</u>
<u xml:id="u-264.10" who="#TadeuszRzemykowski">Kto wstrzymał się od głosu?</u>
<u xml:id="u-264.11" who="#TadeuszRzemykowski">Dziękuję. Proszę o podanie wyników głosowania.</u>
<u xml:id="u-264.12" who="#TadeuszRzemykowski">Na 85 obecnych senatorów 46 głosowało za, 38 - przeciw, 1 nie głosował.</u>
<u xml:id="u-264.13" who="#komentarz">(Głosowanie nr 15)</u>
<u xml:id="u-264.14" who="#TadeuszRzemykowski">Stwierdzam, że poprawki pierwsza, druga, ósma, dziesiąta, jedenasta i trzynasta zostały przyjęte. Tym samym nie będziemy głosować nad poprawką dziewiątą i czternastą.</u>
<u xml:id="u-264.15" who="#TadeuszRzemykowski">Głosujemy nad poprawką trzecią, która ma charakter redakcyjny.</u>
<u xml:id="u-264.16" who="#TadeuszRzemykowski">Kto z państwa senatorów jest za tą poprawką?</u>
<u xml:id="u-264.17" who="#TadeuszRzemykowski">Kto jest przeciw?</u>
<u xml:id="u-264.18" who="#TadeuszRzemykowski">Kto wstrzymał się od głosu?</u>
<u xml:id="u-264.19" who="#TadeuszRzemykowski">Dziękuję. Proszę o podanie wyników głosowania.</u>
<u xml:id="u-264.20" who="#TadeuszRzemykowski">Na 84 obecnych senatorów 82 głosowało za, 1 - wstrzymał się od głosu, 1 nie głosował.</u>
<u xml:id="u-264.21" who="#komentarz">(Głosowanie nr 16)</u>
<u xml:id="u-264.22" who="#TadeuszRzemykowski">Stwierdzam, że poprawka trzecia została przyjęta.</u>
<u xml:id="u-264.23" who="#TadeuszRzemykowski">Poprawka czwarta ma na celu podkreślenie, że po uchwaleniu ustawy o Żandarmerii Wojskowej i wojskowych organach porządkowych nie ma innych wojskowych organów porządkowych niż określone w tej ustawie.</u>
<u xml:id="u-264.24" who="#TadeuszRzemykowski">Kto z państwa senatorów jest za poprawką czwartą?</u>
<u xml:id="u-264.25" who="#TadeuszRzemykowski">Kto jest przeciw?</u>
<u xml:id="u-264.26" who="#TadeuszRzemykowski">Kto wstrzymał się od głosu?</u>
<u xml:id="u-264.27" who="#TadeuszRzemykowski">Dziękuję. Proszę o podanie wyników głosowania.</u>
<u xml:id="u-264.28" who="#TadeuszRzemykowski">Na 85 obecnych senatorów 83 głosowało za, 2 wstrzymało się od głosu.</u>
<u xml:id="u-264.29" who="#komentarz">(Głosowanie nr 17)</u>
<u xml:id="u-264.30" who="#TadeuszRzemykowski">Stwierdzam, że poprawka czwarta została przyjęta.</u>
<u xml:id="u-264.31" who="#TadeuszRzemykowski">Poprawka piąta stanowi, że decyzja o osadzeniu nietrzeźwego żołnierza w izbie zatrzymań na czas do dwudziestu czterech godzin będzie podlegała zaskarżeniu.</u>
<u xml:id="u-264.32" who="#TadeuszRzemykowski">Kto z państwa senatorów jest za przyjęciem poprawki piątej?</u>
<u xml:id="u-264.33" who="#TadeuszRzemykowski">Kto jest przeciwny?</u>
<u xml:id="u-264.34" who="#TadeuszRzemykowski">Kto wstrzymał się od głosu?</u>
<u xml:id="u-264.35" who="#TadeuszRzemykowski">Dziękuję. Proszę o podanie wyników głosowania.</u>
<u xml:id="u-264.36" who="#TadeuszRzemykowski">No, oczywiście będzie zaskarżał, kiedy wytrzeźwieje.</u>
<u xml:id="u-264.37" who="#TadeuszRzemykowski">Na 85 obecnych senatorów 77 głosowało za, 5 - przeciw, 2 wstrzymało się od głosu, 1 nie głosował.</u>
<u xml:id="u-264.38" who="#komentarz">(Głosowanie nr 18)</u>
<u xml:id="u-264.39" who="#TadeuszRzemykowski">Stwierdzam, że poprawka piąta została przyjęta.</u>
<u xml:id="u-264.40" who="#TadeuszRzemykowski">Poprawka szósta jest konsekwencją przyznania w ustawie o Żandarmerii Wojskowej i wojskowych organach porządkowych uprawnienia Żandarmerii Wojskowej do wszczynania postępowania dyscyplinarnego.</u>
<u xml:id="u-264.41" who="#TadeuszRzemykowski">Kto z państwa senatorów jest za tą poprawką?</u>
<u xml:id="u-264.42" who="#TadeuszRzemykowski">Kto jest przeciwny?</u>
<u xml:id="u-264.43" who="#TadeuszRzemykowski">Kto wstrzymał się od głosu?</u>
<u xml:id="u-264.44" who="#TadeuszRzemykowski">Dziękuję. Proszę o podanie wyników głosowania.</u>
<u xml:id="u-264.45" who="#TadeuszRzemykowski">Na 84 obecnych senatorów 82 głosowało za, 2 wstrzymało się od głosu.</u>
<u xml:id="u-264.46" who="#komentarz">(Głosowanie nr 19)</u>
<u xml:id="u-264.47" who="#TadeuszRzemykowski">Stwierdzam, że poprawka szósta została przyjęta.</u>
<u xml:id="u-264.48" who="#TadeuszRzemykowski">Poprawka siódma ma charakter redakcyjny.</u>
<u xml:id="u-264.49" who="#TadeuszRzemykowski">Kto z państwa senatorów jest za poprawką siódmą?</u>
<u xml:id="u-264.50" who="#TadeuszRzemykowski">Kto jest przeciwny?</u>
<u xml:id="u-264.51" who="#TadeuszRzemykowski">Kto wstrzymał się od głosu?</u>
<u xml:id="u-264.52" who="#TadeuszRzemykowski">Dziękuję. Proszę o podanie wyników głosowania.</u>
<u xml:id="u-264.53" who="#TadeuszRzemykowski">Na 84 obecnych senatorów 83 głosowało za, 1 - przeciw.</u>
<u xml:id="u-264.54" who="#komentarz">(Głosowanie nr 20)</u>
<u xml:id="u-264.55" who="#TadeuszRzemykowski">Stwierdzam, że poprawka siódma została przyjęta.</u>
<u xml:id="u-264.56" who="#TadeuszRzemykowski">Głosujemy nad poprawką dwunastą. Poprawka ta zmierza do usunięcia z ustawy przepisów dotyczących zatrzymania żołnierza na czas do czterdziestu ośmiu godzin ze względu na uchwalenie ustawy o żandarmerii wojskowej i wojskowych organach porządkowych, które precyzyjnie regulują tą kwestię.</u>
<u xml:id="u-264.57" who="#TadeuszRzemykowski">Kto z państwa senatorów jest za poprawką dwunastą?</u>
<u xml:id="u-264.58" who="#TadeuszRzemykowski">Kto jest przeciwny?</u>
<u xml:id="u-264.59" who="#TadeuszRzemykowski">Kto wstrzymał się od głosu?</u>
<u xml:id="u-264.60" who="#TadeuszRzemykowski">Dziękuję. Proszę o podanie wyników głosowania.</u>
<u xml:id="u-264.61" who="#TadeuszRzemykowski">Na 84 obecnych senatorów 83 głosowało za, 1 - przeciw.</u>
<u xml:id="u-264.62" who="#komentarz">(Głosowanie nr 21)</u>
<u xml:id="u-264.63" who="#TadeuszRzemykowski">Stwierdzam, że poprawka dwunasta została przyjęta.</u>
<u xml:id="u-264.64" who="#TadeuszRzemykowski">Proszę o naciśnięcie przycisku obecności.</u>
<u xml:id="u-264.65" who="#TadeuszRzemykowski">Kto z państwa senatorów jest za przyjęciem tej uchwały?</u>
<u xml:id="u-264.66" who="#TadeuszRzemykowski">Kto jest przeciwny?</u>
<u xml:id="u-264.67" who="#TadeuszRzemykowski">Kto wstrzymał się od głosu?</u>
<u xml:id="u-264.68" who="#TadeuszRzemykowski">Dziękuję. Proszę o podanie wyników głosowania.</u>
<u xml:id="u-264.69" who="#TadeuszRzemykowski">Na 84 obecnych senatorów 54 głosowało za, 3 - przeciw, 27 wstrzymało się od głosu.</u>
<u xml:id="u-264.70" who="#komentarz">(Głosowanie nr 22)</u>
<u xml:id="u-264.71" who="#TadeuszRzemykowski">Wobec wyników głosowania stwierdzam, że Senat podjął uchwałę w sprawie ustawy o zmianie ustawy o dyscyplinie wojskowej oraz niektórych innych ustaw.</u>
<u xml:id="u-264.72" who="#TadeuszRzemykowski">Powracamy do rozpatrzenia punktu trzeciego porządku obrad: stanowisko Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o komercjalizacji i prywatyzacji przedsiębiorstw państwowych.</u>
<u xml:id="u-264.73" who="#TadeuszRzemykowski">Przypominam, że Komisja Gospodarki Narodowej przedstawiła projekt uchwały, w którym wnosi o przyjęcie tej ustawy bez poprawek, druk senacki nr 667A. Będziemy teraz głosować nad tym projektem.</u>
<u xml:id="u-264.74" who="#TadeuszRzemykowski">Proszę o naciśnięcie przycisku obecności.</u>
<u xml:id="u-264.75" who="#TadeuszRzemykowski">Kto z państwa senatorów jest za przyjęciem projektu Komisji Gospodarki Narodowej o przyjęcie ustawy bez poprawek?</u>
<u xml:id="u-264.76" who="#TadeuszRzemykowski">Kto jest przeciwny?</u>
<u xml:id="u-264.77" who="#TadeuszRzemykowski">Kto wstrzymał się od głosu?</u>
<u xml:id="u-264.78" who="#TadeuszRzemykowski">Dziękuję. Proszę o podanie wyników głosowania.</u>
<u xml:id="u-264.79" who="#TadeuszRzemykowski">Wobec wyników głosowania stwierdzam, że Senat podjął uchwałę w sprawie ustawy o zmianie ustawy o komercjalizacji i prywatyzacji przedsiębiorstw państwowych.</u>
<u xml:id="u-264.80" who="#TadeuszRzemykowski">Powracamy do rozpatrzenia punktu czwartego porządku obrad: stanowisko Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy - Prawo działalności gospodarczej.</u>
<u xml:id="u-264.81" who="#TadeuszRzemykowski">Przypominam, że Komisja Gospodarki Narodowej przedstawiła projekt uchwały, w którym wnosi o przyjęcie tej ustawy bez poprawek - druk senacki nr 679A. Projekt ten zostanie poddany pod głosowanie.</u>
<u xml:id="u-264.82" who="#TadeuszRzemykowski">Proszę o naciśnięcie przycisku obecności.</u>
<u xml:id="u-264.83" who="#TadeuszRzemykowski">Kto z państwa senatorów jest za przyjęciem projektu uchwały?</u>
<u xml:id="u-264.84" who="#TadeuszRzemykowski">Kto jest przeciwny?</u>
<u xml:id="u-264.85" who="#TadeuszRzemykowski">Kto wstrzymał się od głosu?</u>
<u xml:id="u-264.86" who="#TadeuszRzemykowski">Dziękuję. Proszę o podanie wyników głosowania.</u>
<u xml:id="u-264.87" who="#TadeuszRzemykowski">Wobec wyników głosowania stwierdzam, że Senat podjął uchwałę w sprawie ustawy o zmianie ustawy - Prawo działalności gospodarczej.</u>
<u xml:id="u-264.88" who="#TadeuszRzemykowski">Proszę państwa, nie ma jeszcze końca obrad, ale senator sekretarz przeczyta komunikaty.</u>
</div>
<div xml:id="div-265">
<u xml:id="u-265.0" who="#JerzyPieniążek">Komunikat pierwszy: posiedzenie połączonych komisji, Komisji Samorządu Terytorialnego i Administracji Państwowej oraz Komisji Ochrony Środowiska, w sprawie rozpatrzenia poprawek do ustawy o wprowadzeniu ustawy - Prawo ochrony środowiska, ustawy o odpadach oraz o zmianie niektórych ustaw odbędzie się w przerwie obradowej jutro, 5 lipca, w sali nr 217; początek posiedzenia o godzinie 8.30.</u>
<u xml:id="u-265.1" who="#JerzyPieniążek">Komunikat drugi: posiedzenie Komisji Ochrony Środowiska oraz Komisji Gospodarki Narodowej w celu rozpatrzenia poprawek do ustawy o zmianie ustawy - Prawo geologiczne i górnicze odbędzie się jutro o godzinie 9.15 w sali nr 217.</u>
<u xml:id="u-265.2" who="#komentarz">(Głos z sali: 217?)</u>
<u xml:id="u-265.3" who="#JerzyPieniążek">Tak, w sali nr 217.</u>
<u xml:id="u-265.4" who="#JerzyPieniążek">Komunikat trzeci: informuję, iż pilne posiedzenie Komisji Spraw Emigracji i Polaków za Granicą, dotyczące opiniowania wniosku o dotacje z Kancelarii Senatu, odbędzie się jutro, 5 lipca, podczas przerwy obiadowej w obradach Senatu w sali nr 217; przewodnicząca komisji pani senator Janina Sagatowska.</u>
<u xml:id="u-265.5" who="#JerzyPieniążek">Komunikat czwarty: uprzejmie informujemy, że wspólne posiedzenie Komisji Ustawodawczej oraz Komisji Praw Człowieka i Praworządności odbędzie się w dniu 4 lipca 2001 r.</u>
<u xml:id="u-265.6" who="#komentarz">(Głos z sali: Dziś?)</u>
<u xml:id="u-265.7" who="#JerzyPieniążek">O, przepraszam. Tak, to już było.</u>
<u xml:id="u-265.8" who="#komentarz">(Senator Zbigniew Romaszewski: Dopiero będzie.)</u>
<u xml:id="u-265.9" who="#JerzyPieniążek">Czyli jednak dopiero będzie. Słusznie.</u>
<u xml:id="u-265.10" who="#JerzyPieniążek">4 lipca zaraz po zakończeniu obrad plenarnych w sali obrad plenarnych odbędzie się rozpatrzenie wniosków zgłoszonych na osiemdziesiątym piątym posiedzeniu Senatu RP do ustawy o zmianie ustawy - Ordynacja wyborcza do Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej i do Senatu Rzeczypospolitej Polskiej - druk senacki nr 656; przewodniczący komisji Zbigniew Romaszewski, przewodniczący komisji Piotr Andrzejewski. Czyli zaraz po zakończeniu obrad Senatu RP w sali obrad plenarnych.</u>
<u xml:id="u-265.11" who="#JerzyPieniążek">Wspólne posiedzenie Komisji Nauki i Edukacji Narodowej oraz Komisji Gospodarki Narodowej rozpocznie się w dniu dzisiejszym zaraz po ogłoszeniu przerwy w obradach w sali nr 179.</u>
<u xml:id="u-265.12" who="#JerzyPieniążek">Przedwyborcze nadzwyczajne zebranie senatorów SLD rozpocznie się dziś o godzinie 20.30 w sali nr 1 Nowego Domu Poselskiego; senator Ryszard Jarzembowski.</u>
<u xml:id="u-265.13" who="#JerzyPieniążek">Komunikat Klubu Senatorskiego AWS: posiedzenie Klubu Senatorskiego AWS odbędzie się dziś zaraz po ogłoszeniu przerwy w sali nr 217.</u>
<u xml:id="u-265.14" who="#komentarz">(Wicemarszałek Tadeusz Rzemykowski: Jedno jest zebranie nadzwyczajne senatorów, drugie normalne.)</u>
<u xml:id="u-265.15" who="#komentarz">(Wesołość na sali)</u>
<u xml:id="u-265.16" who="#JerzyPieniążek">To jest to samo.</u>
<u xml:id="u-265.17" who="#komentarz">(Głos z sali: W tym samym celu.)</u>
</div>
<div xml:id="div-266">
<u xml:id="u-266.0" who="#TadeuszRzemykowski">Proszę państwa, tyle komunikatów. Najważniejszy komunikat - pod koniec obrad w dniu dzisiejszym.</u>
<u xml:id="u-266.1" who="#TadeuszRzemykowski">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu dziewiątego porządku obrad: stanowisko Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy - Prawo bankowe oraz o zmianie innych ustaw.</u>
<u xml:id="u-266.2" who="#TadeuszRzemykowski">W dniu jutrzejszym obrady rozpoczynamy o godzinie...</u>
<u xml:id="u-266.3" who="#komentarz">(Głos z sali: 11.00.)</u>
<u xml:id="u-266.4" who="#TadeuszRzemykowski">O godzinie 11.00.</u>
<u xml:id="u-266.5" who="#TadeuszRzemykowski">Bardzo proszę o przygotowanie się do debaty nad punktem dziewiątym porządku obrad.</u>
<u xml:id="u-266.6" who="#komentarz">(Senator Sekretarz Jerzy Pieniążek: Jeszcze jeden komunikat.)</u>
<u xml:id="u-266.7" who="#TadeuszRzemykowski">Przepraszam, jeszcze jeden komunikat.</u>
<u xml:id="u-266.8" who="#TadeuszRzemykowski">Proszę bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-267">
<u xml:id="u-267.0" who="#JerzyPieniążek">Komunikat ostatni, przed chwilą dostarczony: posiedzenie Komisji Spraw Zagranicznych i Integracji Europejskiej odbędzie się jutro w czasie przerwy obiadowej - podpisał kolega Mazurkiewicz.</u>
</div>
<div xml:id="div-268">
<u xml:id="u-268.0" who="#TadeuszRzemykowski">Dobrze.</u>
<u xml:id="u-268.1" who="#TadeuszRzemykowski">Przypominam, że rozpatrywana ustawa została uchwalona przez Sejm na sto dziesiątym posiedzeniu w dniu...</u>
<u xml:id="u-268.2" who="#komentarz">(Rozmowy na sali)</u>
<u xml:id="u-268.3" who="#TadeuszRzemykowski">Ja bym prosił bardzo senatorów niezainteresowanych tą ustawą o nieprzeszkadzanie w obradach.</u>
<u xml:id="u-268.4" who="#TadeuszRzemykowski">Powtórzę, że rozpatrywana ustawa została uchwalona przez Sejm na sto dziesiątym posiedzeniu w dniu 7 czerwca 2001 r. i do Senatu została przekazana w dniu 8 czerwca 2001 r. Marszałek Senatu w dniu 11 czerwca 2001 r., zgodnie z art. 68 ust. 1 Regulaminu Senatu, skierowała ją do Komisji Nadzwyczajnej Legislacji Europejskiej. Komisja po rozpatrzeniu ustawy przygotowała swoje sprawozdanie w tej sprawie.</u>
<u xml:id="u-268.5" who="#TadeuszRzemykowski">Przypominam, że tekst ustawy zawarty jest w druku nr 655 oraz w dodatku do tego druku, natomiast sprawozdanie komisji w jest druku nr 655A.</u>
<u xml:id="u-268.6" who="#TadeuszRzemykowski">Proszę sprawozdawcę Komisji Nadzwyczajnej Legislacji Europejskiej senatora Mariana Nogę o zabranie głosu i przedstawienie sprawozdania komisji w sprawie rozpatrywanej ustawy.</u>
</div>
<div xml:id="div-269">
<u xml:id="u-269.0" who="#MarianNoga">Panie Marszałku! Wysoka Izbo!</u>
<u xml:id="u-269.1" who="#MarianNoga">W imieniu Komisji Nadzwyczajnej Legislacji Europejskiej mam zaszczyt przedstawić ustawę o zmianie ustawy - Prawo bankowe oraz o zmianie innych ustaw. Jest to nowelizacja ustawy - Prawo bankowe z 29 sierpnia 1997 r.</u>
<u xml:id="u-269.2" who="#MarianNoga">Ustawa wprowadza szereg zmian dotyczących funkcjonowania instytucji zawartych w istniejących prawie bankowym, a także nowe instytucje prawne, dostosowujące polskie prawo do prawa Unii Europejskiej. Chodzi tu przede wszystkim o dostosowanie do dyrektywy nr 2000/12/WE Parlamentu Europejskiego z 20 marca 2000 r.</u>
<u xml:id="u-269.3" who="#MarianNoga">Jeżeli chodzi o modyfikacje instytucji funkcjonujących dotychczas w prawie bankowym, to mamy tu przede wszystkim takie problemy, jak potwierdzenie gwarancji bankowych, otwieranie akredytywy, wydawanie, zaliczanie i umarzanie pieniądza elektronicznego i zwiększenie roli komisji nadzoru bankowego.</u>
<u xml:id="u-269.4" who="#MarianNoga">Jeżeli chodzi o nowe instytucje prawne wprowadzone w tej nowelizacji, to przede wszystkim dotyczą one następujących problemów: zasad podejmowania i prowadzenia działalności przez banki krajowe na terytorium państwa członkowskiego Unii Europejskiej, zasad wykonywania przelewów transgranicznych i zasad rozwiązywania przez syndyka masy upadłości.</u>
<u xml:id="u-269.5" who="#MarianNoga">Komisja Nadzwyczajna Legislacji Europejskiej na swoim posiedzeniu w dniu 22 czerwca wnikliwie rozpatrzyła projekt nowelizacji ustawy i proponuje Wysokiej Izbie trzynaście poprawek legislacyjnych. Krótko scharakteryzuję te poprawki.</u>
<u xml:id="u-269.6" who="#MarianNoga">Poprawka pierwsza ma na celu wprowadzenie dodatkowego elementu definicji pieniądza elektronicznego. Element ten przesądzi o tym, że za pieniądz elektroniczny nie będą uznawane na przykład karty telefoniczne czy wydawane w formie kart magnetycznych bilety na przejazd.</u>
<u xml:id="u-269.7" who="#MarianNoga">Poprawka druga dotyczy wspólnych rachunków bankowych. Powoduje ona praktycznie przywrócenie zapisu art. 52 ustawy - Prawo bankowe z 1997 r., z tym że w tamtym zapisie była mowa o rachunku oszczędnościowym, tutaj zaś mamy do czynienia z pojęciem rachunku bankowego. W obecnym projekcie nowelizacji skreślamy więc pkty 2 i 3, które wprowadzały domniemanie równych udziałów i ograniczały egzekucję z rachunku do wysokości udziałów, co komisja uznała za niewłaściwe.</u>
<u xml:id="u-269.8" who="#MarianNoga">Jeżeli chodzi o poprawkę trzecią, to komisja uznała za słuszne wprowadzenie możliwości określenia w umowie rachunku bankowego nie tylko samej prowizji i opłat, ale również warunków zmiany tych prowizji i opłat.</u>
<u xml:id="u-269.9" who="#MarianNoga">Poprawka czwarta, w związku z udostępnieniem informacji stanowiącej tajemnicę bankową innym niż banki instytucjom ustawowo upoważnionym do udzielania kredytów, nakłada na te instytucje obowiązek wykorzystywania informacji zgodnie z upoważnieniem określonym w ustawie.</u>
<u xml:id="u-269.10" who="#MarianNoga">Poprawka piąta umożliwia tworzenie więcej niż jednej instytucji do zbierania i udostępniania bankom oraz innym instytucjom ustawowo upoważnionym do udzielania kredytów informacji o wierzytelnościach oraz o obrotach i stanach rachunków bankowych.</u>
<u xml:id="u-269.11" who="#MarianNoga">Poprawki szósta i siódma mają na celu ujednolicenie terminologii ustawy, a poprawka ósma usuwa ewidentny błąd językowy.</u>
<u xml:id="u-269.12" who="#MarianNoga">Poprawka dziewiąta zmienia formę gramatyczną wyrazu, aby przepis karny wprowadzający sankcje za niewykonanie określonego obowiązku brzmiał identycznie jak przepis nakładający ten obowiązek.</u>
<u xml:id="u-269.13" who="#MarianNoga">Jeżeli chodzi o poprawkę dziesiątą, ma ona na celu dostosowanie art. 8 ustawy o funkcjonowaniu banków spółdzielczych do zmienionego w tej ustawie art. 6.</u>
<u xml:id="u-269.14" who="#MarianNoga">Poprawka jedenasta jest bardzo istotna, bo wprowadza nową możliwość dokapitalizowania Banku Gospodarki Żywnościowej w ten sposób, że podmioty zewnętrzne będą mogły mieć udziały nie większe niż 49%, podczas gdy dotychczas w przepisie ustawy była mowa o 24%.</u>
<u xml:id="u-269.15" who="#MarianNoga">Jeżeli chodzi o poprawkę dwunastą, zwalnia ona z obowiązku wykazania się znajomością języka polskiego osoby będące obywatelami innych państw i powołane w skład zarządu banku na podstawie dotychczasowych przepisów. Tak więc tylko nowo powoływani prezesi czy członkowie zarządu banków będą musieli wykazać się znajomością języka polskiego.</u>
<u xml:id="u-269.16" who="#MarianNoga">Ostatnia poprawka, trzynasta, przesuwa do dnia 1 stycznia 2002 r. termin wejścia w życie przepisów o nadzorze skonsolidowanym. Wynika to między innymi ze zmiany ustawy o rachunkowości.</u>
<u xml:id="u-269.17" who="#MarianNoga">To już wszystkie poprawki. W imieniu Komisji Nadzwyczajnej Legislacji Europejskiej uprzejmie proszę Wysoką Izbę o przyjęcie sprawozdania wraz z poprawkami legislacyjnymi. Dziękuję bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-270">
<u xml:id="u-270.0" who="#TadeuszRzemykowski">Dziękuję. Proszę o pozostanie przy mównicy, bowiem zgodnie z art. 44 ust. 5 Regulaminu Senatu jest możliwość kierowania do pana senatora sprawozdawcy pytań zadawanych miejsca, trwających nie dłużej niż jedną minutę.</u>
<u xml:id="u-270.1" who="#TadeuszRzemykowski">Proszę bardzo, czy ktoś z państwa senatorów chce zapytać o coś pana senatora sprawozdawcę? Wszystko jest jasne?</u>
<u xml:id="u-270.2" who="#TadeuszRzemykowski">Dziękuję bardzo panu senatorowi sprawozdawcy.</u>
<u xml:id="u-270.3" who="#komentarz">(Senator Marian Noga: Dziękuję.)</u>
<u xml:id="u-270.4" who="#TadeuszRzemykowski">Przypominam, że rozpatrywana ustawa była rządowym projektem ustawy. Do reprezentowania stanowiska rządu w toku prac parlamentarnych został upoważniony minister finansów.</u>
<u xml:id="u-270.5" who="#TadeuszRzemykowski">Problem jest taki, że podsekretarz stanu w Ministerstwie Finansów pan Krzysztof Ners utknął gdzieś w korytarzach senackich, więc trzeba będzie ogłosić pięć minut przerwy na poszukanie pana ministra. Ogłaszam więc pięć minut przerwy.</u>
<u xml:id="u-270.6" who="#TadeuszRzemykowski">Pan minister jedzie z delegacji, więc miał prawo nie dojechać. Poczekamy. Pięć minut przerwy.</u>
<u xml:id="u-270.7" who="#TadeuszRzemykowski">Ktoś z państwa ma jakiś problem? Jeśli pan minister będzie wcześniej, to wcześniej zakończymy przerwę.</u>
<u xml:id="u-270.8" who="#komentarz">(Przerwa w obradach od godziny 19 minut 57 do godziny 20 minut 02)</u>
</div>
<div xml:id="div-271">
<u xml:id="u-271.0" who="#TadeuszRzemykowski">Witam na sali pana ministra Krzysztofa Nersa i pytam, czy pan minister chce zabrać głos i przedstawić stanowisko rządu w sprawie ustawy o zmianie ustawy - Prawo bankowe.</u>
</div>
<div xml:id="div-272">
<u xml:id="u-272.0" who="#KrzysztofNers">Tak, Panie Marszałku, już zmierzam na mównicę.</u>
<u xml:id="u-272.1" who="#KrzysztofNers">Panie Marszałku! Wysoka Izbo!</u>
<u xml:id="u-272.2" who="#KrzysztofNers">Najmocniej przepraszam za spóźnienie, ale po prostu wracam prosto z Brukseli, gdzie przedstawialiśmy dokonania w przygotowaniu naszego kraju do przyjęcia funduszy SAPARD. Drugim powodem mego spóźnienia jest to, że od kilku tygodni, po trzech latach pracy w Ministerstwie Finansów, muszę używać okularów, a to powoduje, że ciągle o nich zapominam. Tym razem już je mam.</u>
<u xml:id="u-272.3" who="#komentarz">(Senator Jerzy Pieniążek: Nie widać tych pieniędzy.)</u>
<u xml:id="u-272.4" who="#KrzysztofNers">Proszę?</u>
<u xml:id="u-272.5" who="#komentarz">(Senator Jerzy Pieniążek: Tych pieniędzy nie widać.)</u>
<u xml:id="u-272.6" who="#komentarz">(Wicemarszałek Tadeusz Rzemykowski: Proszę nie przeszkadzać, głos ma pan minister.)</u>
<u xml:id="u-272.7" who="#KrzysztofNers">Wysoka Izbo, chciałbym zwrócić uwagę na to, że obecna nowelizacja dostosowuje prawo bankowe do wymogów dyrektyw Unii Europejskiej, a w szczególności do tak zwanej skonsolidowanej dyrektywy bankowej nr 2000/12, dotyczącej podejmowania i prowadzenia działalności przez instytucje kredytowe. Uchwalenie projektowanej ustawy doprowadzi do pełnej harmonizacji naszego prawa bankowego z prawem wspólnotowym. Innymi słowy, jest to wyraźnie ustawa harmonizująca, dostosowująca nasze prawo do acquis communautaire.</u>
<u xml:id="u-272.8" who="#KrzysztofNers">Wdrożenie przepisów tego projektu, nad którym Wysoka Izba dyskutuje, nie wywoła negatywnych skutków finansowych dla budżetu państwa. Przepisy projektu ustawy wprowadzają nowe instytucje prawne, których dotychczas nie było w ustawie - Prawo bankowe. Chodzi między innymi o nadzór skonsolidowany. Chcę zwrócić uwagę Wysokiej Izby na to, że w ciągu ostatnich lat polski system bankowy był badany przez międzynarodowe instytucje finansowe, takie jak Międzynarodowy Fundusz Walutowy czy Bank Światowy. W związku z konsolidacją systemu finansowego, z zaistnieniem połączeń między systemem bankowym a instytucjami ubezpieczeniowymi tendencja do wprowadzenia skonsolidowanego nadzoru staje się tendencją ogólnoświatową. Ten projekt ustawy właśnie to realizuje. Wprowadza również zasady podejmowania i prowadzenia działalności przez instytucje kredytowe na terytorium Rzeczypospolitej i banki krajowe na terenie państwa goszczącego. Reguluje też sprawowanie nadzoru nad oddziałami instytucji kredytowych działających na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej i oddziałami banków krajowych działających na terytorium państwa Unii Europejskiej. Następnie reguluje obowiązki informacyjne Komisji Nadzoru Bankowego wobec Komisji Europejskiej. Kolejnym punktem regulowanym są przelewy transgraniczne, które nabierają tak istotnego znaczenia w obecnej rzeczywistości. I ostatnia sprawa to tak zwany netting, czyli saldowanie należności.</u>
<u xml:id="u-272.9" who="#KrzysztofNers">Następna grupa spraw to regulacje zmieniające instytucje prawne znajdujące się w obowiązującej ustawie - Prawo bankowe. Przede wszystkim chodzi tu o kontrolę przez Komisję Nadzoru Bankowego przepływu własności akcji banków, następnie o wymogi stawiane założycielom banku i o konstrukcję funduszy własnych banku. Ważna jest też konstrukcja nadzorczych norm ostrożności, a chodzi tu głównie o koncentrację ryzyka kredytowego, a w szczególności o wymogi kapitałowe. Ta sprawa, jak Wysoka Izba na pewno wie, ma niezwykle istotne znaczenie, jeśli chodzi o kwestię norm ostrożności i o to, co po angielsku nazywa się supervision.</u>
<u xml:id="u-272.10" who="#KrzysztofNers">Ostatnia część uregulowania odnosi się do zagadnień, które całościowo unormowane będą w oddzielnych ustawach dotyczących pieniądza elektronicznego i kredytu konsumenckiego.</u>
<u xml:id="u-272.11" who="#KrzysztofNers">Wysoka Izbo, w toku prac w Sejmie dokonano istotnych zmian w projekcie. Również w Senacie podjęto prace nad udoskonaleniem projektu ustawy. Rząd, uznając zasadność merytoryczną większości wprowadzonych poprawek, wobec niektórych zapisów, ze względu na przyjęte rozwiązania prawno-legislacyjne, zgłaszał zastrzeżenia.</u>
<u xml:id="u-272.12" who="#KrzysztofNers">I tak w wyniku rozpatrzenia przez senacką Komisję Nadzwyczajną Legislacji Europejskiej ustawy o zmianie ustawy - Prawo bankowe oraz o zmianie innych ustaw uchwalonej przez Sejm w dniu 7 czerwca 2001 r. - jak powiedziałem - zostały wprowadzone do jej tekstu kolejne poprawki. Wśród poprawek zgłoszonych przez senatorów przede wszystkim... A właściwie to chyba to opuszczę, bo Wysoka Izba doskonale wie, jakie poprawki zostały wprowadzone, a rząd - jak mówię - nie widzi problemu, jeśli chodzi o zaakceptowanie zdecydowanej większości wprowadzonych poprawek.</u>
<u xml:id="u-272.13" who="#KrzysztofNers">Istnieje grupa poprawek modyfikujących wcześniejsze propozycje poselskie. Chodzi między innymi o dostęp innych ustawowo upoważnionych instytucji, to jest spółdzielczych kas oszczędnościowo-kredytowych, do wiadomości objętych tajemnicą bankową, jak również określenie w umowie wysokości prowizji i opłat za czynności związane z prowadzeniem rachunku bankowego czy też wymóg znajomości języka polskiego przez członków zarządu banku, a także poprawkę rozszerzająca definicję pieniądza elektronicznego. Z uwagi na zasadność zasługują one w opinii rządu na zdecydowane poparcie.</u>
<u xml:id="u-272.14" who="#KrzysztofNers">Szczególnej uwagi i wnikliwej analizy wymagają zaś poprawki nowelizujące ustawę o funkcjonowaniu banków spółdzielczych, ich zrzeszaniu się i bankach zrzeszających, jeśli chodzi o zmiany dotyczące struktury własnościowej oraz sposobu prywatyzacji BGŻ SA. Tutaj stanowisko rządu jest, powiedziałbym, o wiele bardziej - jest takie polskie słowo, które nie ma polskiego rodowodu - ambiwalentne. Rozumiem jednak, że wobec aktualnego stanu prac legislacyjnych rząd powstrzyma się od dalszych komentarzy w tej materii. Oczywiście zmiana z 24% na 49%, jeśli chodzi o sposób prywatyzacji BGŻ, jest zmianą niewzbudzającą entuzjazmu rządu. Wysoka Izba takie stanowisko przyjęła, ale na obecnym etapie prac, jak powiedziałem na wstępie, powstrzymam się od dalszych komentarzy. Dziękuję za uwagę.</u>
</div>
<div xml:id="div-273">
<u xml:id="u-273.0" who="#TadeuszRzemykowski">Dziękuję.</u>
<u xml:id="u-273.1" who="#TadeuszRzemykowski">Proszę o pozostanie przy mównicy, bowiem zgodnie z art. 44 ust. 6 Regulaminu Senatu istnieje możliwość zadawania panu ministrowi pytań.</u>
<u xml:id="u-273.2" who="#TadeuszRzemykowski">Proszę bardzo, czy są zgłoszenia? Nie widzę zgłoszeń, dziękuję bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-274">
<u xml:id="u-274.0" who="#KrzysztofNers">Serdecznie dziękuję za ludzkie potraktowanie przez Wysoką Izbę, bo, jak powiedziałem, jadę prosto z lotniska. Co prawda ustawa ta nie jest mi obca, ale nie ukrywam, że pan minister Zagórny byłby o wiele bardziej kompetentną osobą, jeśli chodzi o zapoznanie Wysokiej Izby ze stanowiskiem rządu. Dziękuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-275">
<u xml:id="u-275.0" who="#TadeuszRzemykowski">Otwieram dyskusję.</u>
<u xml:id="u-275.1" who="#TadeuszRzemykowski">Przypominam o wymogach regulaminowych dotyczących czasu przemówienia senatorów, o konieczności zapisywania się do głosu u senatora prowadzącego listę mówców, a także o obowiązku składania wniosków o charakterze legislacyjnym na piśmie, do zamknięcia dyskusji.</u>
<u xml:id="u-275.2" who="#TadeuszRzemykowski">Proszę o zabranie głosu senatora Marka Waszkowiaka.</u>
</div>
<div xml:id="div-276">
<u xml:id="u-276.0" who="#MarekWaszkowiak">Panie Marszałku! Wysoki Senacie!</u>
<u xml:id="u-276.1" who="#MarekWaszkowiak">Dzisiaj Senat nowelizował ustawę - Prawo działalności gospodarczej. Właściwie jednym tego powodem było to, że w stosunku do innych ustaw proces legislacyjny nie idzie równomiernie i pojawiają się luki.</u>
<u xml:id="u-276.2" who="#MarekWaszkowiak">W moim przekonaniu ustawa - Prawo bankowe porusza wiele różnych spraw, które wymienił pan senator sprawozdawca, a następnie pan minister, ale jak gdyby brakuje w niej jednego elementu, związanego z organizacją rynku bankowego.</u>
<u xml:id="u-276.3" who="#MarekWaszkowiak">Chciałbym zgłosić poprawkę, która dotyczy takiego uporządkowania. Polega ona na wprowadzeniu art. 5a upoważniającego Narodowy Bank Polski do nieodpłatnego przekazania jednostek organizacyjnych lub ich zorganizowanych części Bankowi Gospodarstwa Krajowego. Pozostałe punkty, łącznie z przekazaniem pracowników, są jak gdyby konsekwencją tego przepisu. Bardzo ważny jest również fakt, że wartość przejętych składników majątkowych jednostek organizacyjnych Narodowego Banku Polskiego lub ich zorganizowanych części zwiększa fundusz statutowy Banku Gospodarstwa Krajowego.</u>
<u xml:id="u-276.4" who="#MarekWaszkowiak">Myślę, proszę państwa, że ta poprawka jak gdyby łączy wszystkie elementy, które powinny się znaleźć w tej ustawie, i spowoduje, że w najbliższym czasie nie będzie potrzeby nowelizowania prawa bankowego po to, żeby coś tam uzupełnić. Proszę o poparcie tej poprawki. Dziękuję bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-277">
<u xml:id="u-277.0" who="#TadeuszRzemykowski">Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-277.1" who="#TadeuszRzemykowski">Czy ktoś z państwa senatorów chce jeszcze zabrać głos w dyskusji, bo nie ma zgłoszeń? Nie widzę chętnych.</u>
<u xml:id="u-277.2" who="#TadeuszRzemykowski">Informuję, że lista mówców została wyczerpana.</u>
<u xml:id="u-277.3" who="#TadeuszRzemykowski">Dla porządku informuję, że senator Henryk Stokłosa złożył swoje przemówienie do protokołu. Poprawkę na piśmie złożyła pani senator Genowefa Ferenc, a pan senator Marek Waszkowiak złożył poprawkę po zabraniu głosu w dyskusji.</u>
<u xml:id="u-277.4" who="#TadeuszRzemykowski">Zgodnie z art. 52 ust. 2 Regulaminu Senatu zamykam dyskusję.</u>
<u xml:id="u-277.5" who="#TadeuszRzemykowski">Czy pan minister chciałby się ustosunkować do poprawek senator Genowefy Ferenc i senatora Waszkowiaka?</u>
</div>
<div xml:id="div-278">
<u xml:id="u-278.0" who="#KrzysztofNers">Panie Marszałku, jeśli chodzi o poprawkę dotyczącą przekazania oddziałów NBP do BGK, to taką operację przewidziano pierwotnie w przedłożeniu rządowym. A więc naturalnie rząd popiera tę poprawkę.</u>
<u xml:id="u-278.1" who="#KrzysztofNers">Jeśli chodzi o poprawkę pani senator Ferenc, to niestety jej nie znam.</u>
<u xml:id="u-278.2" who="#komentarz">(Senator Genowefa Ferenc: Pan marszałek ją zna.)</u>
<u xml:id="u-278.3" who="#komentarz">(Wicemarszałek Tadeusz Rzemykowski: Zaraz pocztą kurierską zostanie dostarczona.)</u>
<u xml:id="u-278.4" who="#KrzysztofNers">Panie Marszałku, jeśli wolno mi jeszcze raz zabrać głos... Ponieważ ta poprawka jest tak obszerna i bogata, proszę o to, abym mógł przedstawić stanowisko rządu w tej sprawie na posiedzeniu komisji.</u>
</div>
<div xml:id="div-279">
<u xml:id="u-279.0" who="#TadeuszRzemykowski">Dziękuję.</u>
<u xml:id="u-279.1" who="#TadeuszRzemykowski">Ponieważ w trakcie dyskusji zostały zgłoszone wnioski o charakterze legislacyjnym, zgodnie z art. 52 ust. 2 Regulaminu Senatu proszę Komisję Nadzwyczajną Legislacji Europejskiej o ustosunkowanie się do przedstawionych w toku debaty nad tym punktem wniosków i przygotowanie sprawozdania w tej sprawie.</u>
<u xml:id="u-279.2" who="#TadeuszRzemykowski">Informuję, że głosowanie w sprawie ustawy o zmianie ustawy - Prawo bankowe oraz o zmianie innych ustaw zostanie przeprowadzone razem z innymi głosowaniami.</u>
<u xml:id="u-279.3" who="#TadeuszRzemykowski">A teraz ostatni dzisiaj punkt porządku obrad.</u>
<u xml:id="u-279.4" who="#TadeuszRzemykowski">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu dziesiątego porządku obrad: stanowisko Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o narodowym zasobie archiwalnym i archiwach.</u>
<u xml:id="u-279.5" who="#TadeuszRzemykowski">Przypominam, że rozpatrywana ustawa została uchwalona przez Sejm na sto dziesiątym posiedzeniu w dniu 8 czerwca 2001 r. W tym samym dniu została przekazana do Senatu. Marszałek Senatu w dniu 11 czerwca 2001 r., zgodnie z art. 68 ust. 1 Regulaminu Senatu, skierowała ją do Komisji Kultury i Środków Przekazu. Komisja po rozpatrzeniu ustawy przygotowała swoje sprawozdanie w tej sprawie.</u>
<u xml:id="u-279.6" who="#TadeuszRzemykowski">Przypominam ponadto, że tekst ustawy zawarty jest w druku nr 660, natomiast sprawozdanie komisji w druku nr 660A.</u>
<u xml:id="u-279.7" who="#TadeuszRzemykowski">Proszę sprawozdawcę Komisji Kultury i Środków Przekazu senator Krystynę Czubę o zabranie głosu i przedstawienie sprawozdania komisji w sprawie rozpatrywanej ustawy.</u>
</div>
<div xml:id="div-280">
<u xml:id="u-280.0" who="#KrystynaCzuba">Panie Marszałku!</u>
<u xml:id="u-280.1" who="#KrystynaCzuba">Komisja Kultury i Środków Przekazu w dniu 28 czerwca rozpatrywała ustawę o zmianie ustawy o narodowym zasobie archiwalnym i archiwach. Jest to projekt poselski pozytywnie zaopiniowany przez rząd.</u>
<u xml:id="u-280.2" who="#KrystynaCzuba">Archiwa państwowe gromadzą historię polskiego dziedzictwa narodowego, gromadzą historię Polaków. O ważności archiwów trzeba wciąż przekonywać niedoinformowanych. Są one konieczne, a nie tylko potrzebne.</u>
<u xml:id="u-280.3" who="#KrystynaCzuba">W ostatnich latach wzrosła liczba zadań realizowanych przez archiwa w związku z koniecznością poszukiwania dokumentów dotyczących tożsamości i własności. Mówiono o tym na posiedzeniu komisji. Senatorowie zostali poinformowani przez wicedyrektora archiwów, że nowe potrzeby obywateli powodują wzrost wydatków i sprawiają, że finansowanie archiwów z budżetu państwa jest niewystarczające.</u>
<u xml:id="u-280.4" who="#KrystynaCzuba">Pragnę nadmienić, że występowaliśmy o pomoc dla archiwów również w czasie debaty budżetowej, wiedząc, jak trudną mają sytuację. Świadczą one bardzo liczne, wykraczające poza obowiązki statutowe usługi związane z mikrofilmowaniem, kopiowaniem itp. Zaświadczenia, wypisy i kopie pobierane w celach socjalnych są wydawane przez archiwa bezpłatnie.</u>
<u xml:id="u-280.5" who="#KrystynaCzuba">Nowelizowana ustawa wychodzi naprzeciw coraz liczniejszym zadaniom, które w tej chwili w szczególny sposób są realizowane przez archiwa. Ustawa pozwala przyjąć zapis, który umożliwi lepsze i szersze korzystanie z archiwów bez uszczerbku dla budżetu państwa. Wyodrębniono w niej dwa pojęcia: „udostępnianie” i „usługi”. Taki zapis pozwala na umieszczenie w ustawie sformułowania mówiącego, że udostępnianie jest bezpłatne, a określone w ustawie usługi - płatne. W tym miejscu pragnę jeszcze raz podkreślić, że usługi socjalne są bezpłatne, a inne usługi, na przykład hobbystyczne, bo i takie mogą być powodem pracy archiwów, są płatne.</u>
<u xml:id="u-280.6" who="#KrystynaCzuba">Środki wypracowane przez dane archiwa pozostają w nich i są do ich dyspozycji. Do naczelnego dyrektora Archiwów Państwowych spływają tylko te finanse, które wiążą się z usługami międzynarodowymi. Taki jest zapis. Różne archiwa międzynarodowe występują do archiwów polskich, stąd nasz zapis, aby pieniądze za świadczone im usługi mogły otrzymywać polskie archiwa.</u>
<u xml:id="u-280.7" who="#KrystynaCzuba">Komisja długo rozważała poprawki zaproponowane przez senackie Biuro Legislacyjne, po wprowadzeniu których ustawa byłaby bardziej dopracowana pod względem legislacyjnym. Mając jednak na uwadze konieczność pilnego uchwalenia ustawy w celu zapewnienia przede wszystkim możliwości działania samych archiwów i udostępniania usług międzynarodowych, komisja zdecydowała się na przyjęcie ustawy bez poprawek, w wersji sejmowej. Głosowanie w tej sprawie było jednomyślne, nikt nie był przeciw, nikt nie wstrzymał się od głosu.</u>
<u xml:id="u-280.8" who="#KrystynaCzuba">W imieniu Komisji Kultury i Środków Przekazu proszę Wysoki Senat o przyjęcie ustawy bez poprawek. Dziękuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-281">
<u xml:id="u-281.0" who="#TadeuszRzemykowski">Dziękuję.</u>
<u xml:id="u-281.1" who="#TadeuszRzemykowski">Proszę państwa, zgodnie z art. 44 ust. 5 Regulaminu Senatu pytam, czy ktoś z państwa chce skierować z miejsca do pani senator sprawozdawczyni trwające nie dłużej niż jedną minutę pytanie?</u>
<u xml:id="u-281.2" who="#TadeuszRzemykowski">Niestety, Pani Senator, nie ma pytań.</u>
</div>
<div xml:id="div-282">
<u xml:id="u-282.0" who="#KrystynaCzuba">Bardzo żałuję, Panie Marszałku, pierwszy raz mi się to zdarzyło.</u>
<u xml:id="u-282.1" who="#KrystynaCzuba">W każdym razie jeszcze raz apeluję do Wysokiego Senatu o przyjęcie ustawy bez poprawek, bo to umożliwi dalsze działanie archiwów. Bardzo dziękuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-283">
<u xml:id="u-283.0" who="#TadeuszRzemykowski">Dziękuję.</u>
<u xml:id="u-283.1" who="#TadeuszRzemykowski">Przypominam, że rozpatrywana ustawa była projektem poselskim. Prezes Rady Ministrów upoważnił do reprezentowania rządu w sprawie tej ustawy sekretarza stanu w Ministerstwie Kultury i Dziedzictwa Narodowego pana Andrzeja Zielińskiego.</u>
<u xml:id="u-283.2" who="#TadeuszRzemykowski">Zgodnie z art. 50 Regulaminu Senatu chciałbym zapytać, czy pan minister chciałby zabrać głos?</u>
<u xml:id="u-283.3" who="#komentarz">(Sekretarz Stanu w Ministerstwie Kultury i Dziedzictwa Narodowego Andrzej Zieliński: Dziękuję, bo wszystko, co powiedziała pani senator, załatwia stanowisko rządu tak, że nie ma tu żadnych rozbieżności.)</u>
<u xml:id="u-283.4" who="#TadeuszRzemykowski">Dziękuję.</u>
<u xml:id="u-283.5" who="#TadeuszRzemykowski">Proszę państwa, na sali jest naczelny dyrektor archiwów, pani Daria Lipińska-Nałęcz. Czy pani dyrektor chciałaby zabrać głos.</u>
<u xml:id="u-283.6" who="#komentarz">(Naczelny Dyrektor Archiwów Państwowych Daria Lipińska-Nałęcz: Dziękuję serdecznie, ale pani senator Czuba zawarła w swej wypowiedzi właściwie całe uzasadnienie merytoryczne, w związku z tym nie chciałabym zabierać Wysokiej Izbie czasu. Dziękuję.)</u>
<u xml:id="u-283.7" who="#TadeuszRzemykowski">No, Pani Senator, onieśmieliła pani wszystkich. Nikt nie chce zabierać głosu.</u>
<u xml:id="u-283.8" who="#komentarz">(Senator Krystyna Czuba: Bo to jest bardzo dobra ustawa.)</u>
<u xml:id="u-283.9" who="#TadeuszRzemykowski">Niemniej jednak, zgodnie z art. 44 ust. 6 Regulaminu Senatu, jest możliwość zapytania naszych gości przez państwa senatorów z miejsca. Proszę bardzo, kto chce zapytać panią dyrektor bądź pana ministra o coś związanego z ustawą?</u>
<u xml:id="u-283.10" who="#TadeuszRzemykowski">Senator Bogusław Litwiniec.</u>
<u xml:id="u-283.11" who="#TadeuszRzemykowski">Proszę bardzo, Panie Senatorze.</u>
</div>
<div xml:id="div-284">
<u xml:id="u-284.0" who="#BogusławLitwiniec">Dziękuję, Panie Marszałku.</u>
<u xml:id="u-284.1" who="#BogusławLitwiniec">Panie Ministrze, Pani Dyrektor, podczas obrad Komisji Kultury i Środków Przekazu dowiedzieliśmy się z ust reprezentantów obu wysokich instancji rządowych, że niezależnie od tej dzisiejszej małej zmiany w ustawodawstwie dotyczącym archiwów przygotowany jest na ten temat jakiś kompleksowy projekt. Czy to prawda?</u>
</div>
<div xml:id="div-285">
<u xml:id="u-285.0" who="#TadeuszRzemykowski">Proszę bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-286">
<u xml:id="u-286.0" who="#DariaLipińskaNałęcz">Dziękuję serdecznie.</u>
<u xml:id="u-286.1" who="#DariaLipińskaNałęcz">Jest przygotowywane nowe prawo archiwalne, tylko, niestety, prace zostały przerwane nagle w związku z przeniesieniem podległości archiwów z Ministerstwa Edukacji Narodowej do Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego. Ale projekt jest gotowy i właściwie może być w każdej chwili przedmiotem prac Wysokiej Izby. Dziękuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-287">
<u xml:id="u-287.0" who="#TadeuszRzemykowski">Dziękuję.</u>
<u xml:id="u-287.1" who="#TadeuszRzemykowski">Czy są jeszcze pytania?</u>
<u xml:id="u-287.2" who="#TadeuszRzemykowski">Senator Piotr Andrzejewski.</u>
</div>
<div xml:id="div-288">
<u xml:id="u-288.0" who="#PiotrAndrzejewski">Chciałem zapytać o udostępnianie materiałów archiwalnych do wykorzystania lub przetwarzania, co nie mieści się w art. 1 pkt 2b. Rozumiem, że to będzie bezpłatne i że to nie będzie przeznaczone na środki specjalne, bo tutaj wymienia się zaporowo tylko wyszukiwanie i prowadzenie kwerend, kopiowanie, fotokopiowanie i konserwację materiałów archiwalnych. Jeżeli chodzi natomiast o udostępnianie do wykorzystania lub przetwarzania materiałów archiwalnych, to jest to majątek państwowy znacznej wartości, bo są tam nie tylko dokumenty. Archiwów dotyczą również bardzo często prawa autorskie, majątkowe i prawa z wykorzystania tych materiałów. Jednym słowem, jeżeli polski zasób archiwalny, obciążony prawami niemajątkowymi i majątkowymi, jest udostępniony do wykorzystania i następnie przetworzony jako materiał archiwalny dokumentacji obcej, która później być może eksponowana chociażby w zakresie na przykład twórczości dokumentacyjno-telewizyjnej, filmowej czy innych publikatorach, to czy oznacza to, że samo wyszukanie, skopiowanie w archiwum, konserwacja zlecona z zewnątrz będą odpłatne, natomiast przetworzenie materiałów archiwalnych i sprzedaż dalej tak przetworzonych materiałów będą bezpłatne? Chciałbym się tylko tego dowiedzieć.</u>
<u xml:id="u-288.1" who="#komentarz">(Sekretarz Stanu w Ministerstwie Kultury i Dziedzictwa Narodowego Andrzej Zieliński: Pani dyrektor Nałęcz.)</u>
</div>
<div xml:id="div-289">
<u xml:id="u-289.0" who="#TadeuszRzemykowski">Proszę bardzo, Pani Dyrektor.</u>
</div>
<div xml:id="div-290">
<u xml:id="u-290.0" who="#DariaLipińskaNałęcz">Dziękuję serdecznie.</u>
<u xml:id="u-290.1" who="#DariaLipińskaNałęcz">Archiwa, tak jak wszystkie inne instytucje, muszą przestrzegać wszystkich praw, łącznie z prawem autorskim i pokrewnymi. Jeżeli wchodzą w grę prawa producenckie, to one też są przestrzegane. I tutaj nie może być mowy o odstępstwie. Ale archiwa mogą informować użytkownika o tym, że dane dokumenty czy dane zespoły archiwalne takim prawem są obciążone i wtedy na nim spoczywa obowiązek wypełnienia powinności wynikających z zapisu ustawy. Chciałabym powiedzieć ogólnie, że archiwa państwowe przechowują przede wszystkim materiały wytworzone przez instytucje państwa, a więc w większości, w zasadniczym swym korpusie nieobłożone owymi prawami autorskimi. Są to bowiem dokumenty urzędowe, wytworzone przez urzędy w toku ich działania i jako takie nie podlegające prawom autorskim. Nie znaczy to jednak, że na przykład na materiałach typu fotograficznego, fotografiach czy materiałach, które pozyskaliśmy ostatnio z Centralnej Agencji Fotograficznej, te prawa autorskie nie spoczywają. Spoczywają. Tutaj prawo autorskie jest przestrzegane w pełni i nie ma mowy o żadnym jego nadużywaniu.</u>
<u xml:id="u-290.2" who="#DariaLipińskaNałęcz">Pragnę zapewnić, że żadne udostępnianie, w żadnym przypadku nie jest i nie będzie obłożone kosztami, bowiem to jest pierwszorzędny zapis ustawy, który mówi o udostępnianiu wolnym od wszelkich opłat. I tego zapisu się nie zmienia. Chodzi tylko o świadczenie usług, które w ogóle nie są dotąd opisane w ustawie, a ich pula bardzo się zwiększyła. Wydaje nam się też, że budżet państwa nie powinien ponosić z tego tytułu ciężarów, są to bowiem usługi zamawiane przez osoby indywidualne, na przykład zajmujące się badaniami genealogicznymi, czy zamawiane przez partnerów międzynarodowych, którzy chcą ponosić koszty tego zamówienia, gdyż pewna wiedza, z pewnego obszaru jest im potrzebna dla jakichś celów naukowych. Chodzi o to, żeby z jednej strony nie zamykać sobie możliwości wymiany informacji w skali międzynarodowej, a z drugiej strony o to, żeby budżet państwa nie ponosił obciążeń z tytułu na przykład umowy z Yad Vashem, muzeum Holocaustu, czy ze Stowarzyszeniem Genealogicznym w Utah. Takie zapisy i taka intencja towarzyszyła wprowadzeniu tej nowelizacji. Dziękuję bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-291">
<u xml:id="u-291.0" who="#TadeuszRzemykowski">Dziękuję.</u>
<u xml:id="u-291.1" who="#TadeuszRzemykowski">Proszę bardzo, senator Piotr Andrzejewski.</u>
</div>
<div xml:id="div-292">
<u xml:id="u-292.0" who="#PiotrAndrzejewski">Mam pytanie, kto będzie dochodził tych praw, które przeszły na skarb państwa, wynikających z zafałszowania materiałów archiwalnych przez ich przetworzenie, na przykład przez spożytkowanie przez podmioty krajowe lub zagraniczne, a później pominięcie nie tylko wszelkich prawideł wynikających z należności skarbu państwa, jak i również przez wypaczanie treści materiałów? Czy to będą archiwa, czy to będzie inny podmiot? I czy w ogóle takie zagadnienie jest poruszane w zakresie odpowiedzialności za sposób wykorzystania archiwów?</u>
</div>
<div xml:id="div-293">
<u xml:id="u-293.0" who="#DariaLipińskaNałęcz">Dziękuję. Jeżeli prawidłowo rozumiem pytanie, to wydaje mi się, że w momencie, kiedy materiał jest udostępniany przez archiwa państwowe, one wypełniają tę rolę i starają się przede wszystkim dociec wszelkich praw autorskich. Jeżeli zaś zawieramy kontrakt międzynarodowy, podpisujemy jakąś umowę, wówczas w tych umowach są odpowiednie paragrafy, które uniemożliwiają nielegalne kopiowanie. Ale oczywiście może się ono zdarzyć, i często mamy tego dowody, na przykład w Internecie. My już w tej chwili wystartowaliśmy z udostępnianiem pełnej informacji o tym, co się znajduje w archiwach państwowych w skali całego kraju. I jeżeli ktoś nam porywa jakiś fragment tej bazy danych i przenosi na swoją stronę, to możemy dochodzić tytułu własności przed właściwym sądem, ponieważ cały zestaw udostępnionych informacji ma zastrzeżenie naszych praw autorskich. I chodzi o to, żeby w każdej umowie, tak międzynarodowej, jak i wewnętrznej, były zastrzeżenia wynikające z innych ustaw. Oczywiście możemy też mówić - i myślę, że pan senator Andrzejewski do tego zmierza - o działalności instytucji wytwarzających materiały archiwalne, na przykład telewizji czy radia, które na bieżąco produkują jakiś materiał, a potem go archiwizują. My wykonujemy nadzór nad tymi materiałami, które po upływie określonego czasu są przekazane do archiwów tych instytucji. W czasie, kiedy ten materiał jest tworzony, odpowiedzialny za przestrzeganie prawa jest jego wytwórca i podstawowy dysponent. Myślę, że tę odpowiedzialność dzielimy z wytwórcami materiału archiwalnego do momentu, kiedy ten materiał nie powędruje do archiwum. Potem, kiedy już podlega archiwizacji, staje się częścią zasobu historycznego i wtedy podlega naszej egzekucji. Do tego momentu, sprawując nadzór, w gruncie rzeczy możemy tylko patrzeć, czy producent, wytwórca akt, zachowuje wszelkie normy prawa i staramy się to robić. Dziękuję bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-294">
<u xml:id="u-294.0" who="#TadeuszRzemykowski">Dziękuję.</u>
<u xml:id="u-294.1" who="#TadeuszRzemykowski">Otwieram dyskusję.</u>
<u xml:id="u-294.2" who="#TadeuszRzemykowski">Przypominam o wymogach regulaminowych dotyczących czasu przemówienia, o konieczności zapisywania się u senatora prowadzącego listę mówców, a także o obowiązku składania wniosków legislacyjnych na piśmie do mnie do czasu zakończenia dyskusji.</u>
<u xml:id="u-294.3" who="#TadeuszRzemykowski">Proszę o zabranie głosu senatora Bogusława Litwińca. Następnym mówcą będzie senator Ryszard Sławiński.</u>
</div>
<div xml:id="div-295">
<u xml:id="u-295.0" who="#BogusławLitwiniec">Panie Marszałku! Panie i Panowie Senatorowie!</u>
<u xml:id="u-295.1" who="#BogusławLitwiniec">Nasza debata o pożytecznej ze wszech miar zmianie ustawy obejmującej problemy zasobów archiwalnych dotyczy głównie, jak wiemy już z opinii pani senator Krystyny Czuby, pilnej poprawy kondycji materialnej archiwów państwowych. Już z tego względu, że zmiana nie sięga do mizernej dziś, jak wszyscy wiemy, kasy budżetu, warto ją poprzeć. Ale ta rzadka, jak się domyślam, a może nawet nadzwyczajna parlamentarna okazja odbycia rozmowy o omszałych tekach odłożonych na wieczny spoczynek historii, stwarza pokusę podzielenia się z Wysoką Izbą myślą, która materię finansową scala z duchem.</u>
<u xml:id="u-295.2" who="#BogusławLitwiniec">Z tej właśnie łącznej perspektywy pozwalam sobie podkreślić wagę równie pilnego ustawowego objęcia wszystkich współczesnych nowo powstałych zagadnień archiwizacji. Mamy tu bowiem do czynienia z ważną funkcją obejmującą, po pierwsze, wiedzę poprzez gromadzenie faktów o uniwersalnych mechanizmach społecznych, które myśl moja pozwala sobie traktować jako bazę dla senatorskich priorytetów, a po drugie, pamięć narodową stanowiącą podstawową energię tożsamości narodowej.</u>
<u xml:id="u-295.3" who="#BogusławLitwiniec">Właśnie ta troska o wiedzę i pamięć, o wartości zawarte w zasobach archiwalnych państwa, skłoniły Komisję Kultury i Środków Przekazu do jednomyślnego, przypominam, poparcia ustawy, do czego namawiam też osobiście, korzystając z obecności na mównicy.</u>
<u xml:id="u-295.4" who="#BogusławLitwiniec">Panie Marszałku, widzę, że mam jeszcze chwilę czasu, więc pozwolę sobie na jeszcze jedną krótką refleksję.</u>
<u xml:id="u-295.5" who="#BogusławLitwiniec">Wysoka Izbo! Przeszło pięćdziesiąt lat pokoju, względnego, ale pokoju, wzbudziło w Polsce i całej Europie, a także u sąsiadów naszego kontynentu, wzmożone zainteresowanie informacją o wartości historycznej. Pojedynczy ludzie, rodziny, zespoły odpowiedzialne za zbiorową pamięć, instytucje w Polsce i za granicą, a nawet firmy gospodarcze poszukujące świadectw z przeszłości, nadających się do marketingu, wszyscy sięgają dziś dużo częściej niż onegdaj do archiwów. Rosną zamówienia dotyczące korzeni naszego indywidualnego losu i wspólnotowego życia. Wizja Europy zintegrowanej przyspiesza te procesy. To dobry znak. Może to przysłużyć się większej dbałości o archiwa, na które pragnę zwrócić uwagę. Studiowanie archiwów pozwala bowiem zrozumieć nie tylko przeszłość. Wiemy, że wiedza o dziedzictwie wspólnoty społecznej, narodowej, etnicznej, o złym i dobrym jej uczestniczeniu w historii pozwala zrozumieć także teraźniejszość, historia jest bowiem ciągłym procesem. Przeto rzetelny stan archiwów umożliwia nam rozwijanie świadomości niezafałszowanej o tym, co w naszej tradycji jest wartościowe, a co wymaga przezwyciężania.</u>
<u xml:id="u-295.6" who="#BogusławLitwiniec">Stwarzając warunki archiwistom, gwarantom naszej pamięci o sobie, za ich pośrednictwem dajemy świadectwo o wartościach naszej dumy narodowej, ale także pozwalamy na rozwijanie zdolności przezwyciężania naszego wstydu. Aktualność bowiem poczyna się także w przeszłości, co widzimy dzisiaj, czytając gazety, tu i teraz. Dziękuję bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-296">
<u xml:id="u-296.0" who="#TadeuszRzemykowski">Dziękuję.</u>
<u xml:id="u-296.1" who="#TadeuszRzemykowski">Pan senator Ryszard Sławiński.</u>
<u xml:id="u-296.2" who="#TadeuszRzemykowski">No, poprzednik podniósł dyskusję na wysoki poziom.</u>
</div>
<div xml:id="div-297">
<u xml:id="u-297.0" who="#RyszardSławiński">Panie Marszałku! Panie i Panowie Senatorowie!</u>
<u xml:id="u-297.1" who="#RyszardSławiński">Nowelizujemy dziś niewielki fragment ustawy o narodowym zasobie archiwalnym i archiwach. Jak państwo słyszeli, Komisja Kultury i Środków Przekazu nie bez wewnętrznych oporów zdecydowała się zaproponować Wysokiej Izbie poparcie tej nowelizacji bez poprawek. Z przebiegu posiedzenia komisji wynika, że należało wnieść pewne poprawki, bowiem, jak podkreśliło niezawodne, jak zawsze, Biuro Legislacyjne, nowelizowana ustawa zawiera nieco niespójności, a nawet błędy czy niedoróbki legislacyjne.</u>
<u xml:id="u-297.2" who="#RyszardSławiński">Zarówno dyrektor naczelny archiwów państwowych, jak i odpowiedzialny za archiwa wiceminister prosili, by komisja nie wnosiła poprawek, a Senat uchwalił ustawę w brzmieniu sejmowym, bowiem sytuacja finansowa archiwów jest na tyle trudna, że bez tej nowelizacji stanie się wręcz dramatyczna i to w najbliższym czasie. Tak więc nie tylko stan gospodarki jest tragiczny w związku z sytuacją budżetu, także wszelkie inne sfery, instytucje budżetowe mają się po prostu źle.</u>
<u xml:id="u-297.3" who="#RyszardSławiński">Wysoki Senacie! Najogólniej nowelizacja ta mówi o tym, żeby archiwa mogły z pieniędzy będących przychodami z usług archiwalnych tworzyć środki specjalne, które placówki mogłyby wydawać na wykonywanie usług archiwalnych, konserwację materiałów archiwalnych, poprawę warunków przechowywania, zabezpieczenia i udostępnienia tych materiałów, na działalność informacyjną archiwów państwowych i wyjazdy zagraniczne w sprawie świadczenia usług archiwalnych. Archiwa państwowe są prowadzone w formie jednostek budżetowych, a w związku z art. 18 ust. 1 ustawy o finansach publicznych z dnia 26 sierpnia 1998 r. ich wydatki są pokrywane bezpośrednio z budżetu państwa, a pobrane dochody są odprowadzane na rachunek tego budżetu. Ta nowelizacja tworzy, a właściwie przywraca możliwość gromadzenia dochodów pozyskiwanych z usług archiwalnych na wyodrębnionych rachunkach bankowych i przeznaczenie ich na wymienione w noweli cele.</u>
<u xml:id="u-297.4" who="#RyszardSławiński">Wysoka Izbo! W związku z otwieraniem się archiwów w różnych dziedzinach, w związku z rosnącym zainteresowaniem prywatnych osób losem swoich rodów, rodzin, lokalnych społeczności, chęcią ustalenia genealogii, gwałtownie rośnie rola archiwów. I ten proces będzie postępował. Archiwa więc, poza obowiązkami państwowymi w obrocie publiczno-prawnym, mają szansę świadczyć coraz więcej usług komercyjnie. Ta nowela pozwoli im wzbogacać tę ofertę i rozwijać ją oraz daje szansę na większe wpływy do skromniutkich budżetów.</u>
<u xml:id="u-297.5" who="#RyszardSławiński">Jeśli mamy ją uchwalić bez poprawek, to ośmielam się zaapelować do ministra kultury i dziedzictwa narodowego, aby przygotował odpowiednie rozporządzenie, określające zakres usług komercyjnych, a także to, kto i w jakim zakresie może korzystać z pieniędzy za owe usługi. Czy archiwa w byłych miastach wojewódzkich będą musiały odprowadzać te środki do dyrekcji muzeum obecnego województwa, czy też będą mogły te pieniądze w całości lub choć w części zatrzymać na własne potrzeby?</u>
<u xml:id="u-297.6" who="#RyszardSławiński">Jak powiedziałem, zainteresowanie archiwaliami i archiwami będzie rosło. Ta nowelizacja w części rozwiąże problem mizerii finansowej tych placówek. Nadszedł czas na napisanie nowej ustawy o zasobie archiwalnym i archiwach oraz skorelowanie jej z nową rzeczywistością administracyjną i finansową kraju. Dopóki to nie nastąpi, trzeba za pomocą dotychczasowych rozwiązań i dodatkowych pieniędzy utrzymać stan archiwów przynajmniej na dotychczasowym poziomie. Dziękuję za uwagę.</u>
</div>
<div xml:id="div-298">
<u xml:id="u-298.0" who="#TadeuszRzemykowski">Dziękuję obu panom senatorom.</u>
<u xml:id="u-298.1" who="#TadeuszRzemykowski">Czy ktoś z państwa senatorów chce jeszcze zabrać głos w dyskusji? Nie widzę chętnych.</u>
<u xml:id="u-298.2" who="#TadeuszRzemykowski">Informuję więc, że lista mówców została wyczerpana.</u>
<u xml:id="u-298.3" who="#TadeuszRzemykowski">Zgodnie z art. 52 ust. 2 Regulaminu Senatu, zamykam dyskusję.</u>
<u xml:id="u-298.4" who="#TadeuszRzemykowski">Informuję, że głosowanie w sprawie ustawy o zmianie ustawy o narodowym zasobie archiwalnym i archiwach zostanie przeprowadzone razem z innymi głosowaniami w dniu jutrzejszym.</u>
<u xml:id="u-298.5" who="#TadeuszRzemykowski">Jeszcze jeden komunikat.</u>
<u xml:id="u-298.6" who="#TadeuszRzemykowski">Proszę bardzo, Panie Senatorze.</u>
</div>
<div xml:id="div-299">
<u xml:id="u-299.0" who="#JerzyPieniążek">Posiedzenie Komisji Nadzwyczajnej Legislacji Europejskiej w sprawie rozpatrzenia poprawek zgłoszonych w trakcie debaty do ustawy o zmianie ustawy - Prawo bankowe oraz zmianie innych ustaw odbędzie się 5 lipca o godzinie 8.30 w sali nr 182. Dziękuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-300">
<u xml:id="u-300.0" who="#TadeuszRzemykowski">Dziękuję.</u>
<u xml:id="u-300.1" who="#TadeuszRzemykowski">Proszę państwa, ogłaszam przerwę do dnia jutrzejszego do godziny 10.00.</u>
<u xml:id="u-300.2" who="#TadeuszRzemykowski">Jest tu zmiana: nie do godziny 11.00, tylko do godziny 10.00. I prosiłbym bardzo, żeby powiadomić wszystkich nieobecnych, kolegów i koleżanki, że zaczniemy obrady o tej godzinie. Czyli jest poprawka - jutro od 10.00.</u>
<u xml:id="u-300.3" who="#TadeuszRzemykowski">Na dzisiaj to wszystko. Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-300.4" who="#komentarz">(Przerwa w posiedzeniu o godzinie 20 minut 41)</u>
</div>
</body>
</text>
</TEI>
</teiCorpus>