PPC / ppc

text_structure.xml 393 KB
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60 61 62 63 64 65 66 67 68 69 70 71 72 73 74 75 76 77 78 79 80 81 82 83 84 85 86 87 88 89 90 91 92 93 94 95 96 97 98 99 100 101 102 103 104 105 106 107 108 109 110 111 112 113 114 115 116 117 118 119 120 121 122 123 124 125 126 127 128 129 130 131 132 133 134 135 136 137 138 139 140 141 142 143 144 145 146 147 148 149 150 151 152 153 154 155 156 157 158 159 160 161 162 163 164 165 166 167 168 169 170 171 172 173 174 175 176 177 178 179 180 181 182 183 184 185 186 187 188 189 190 191 192 193 194 195 196 197 198 199 200 201 202 203 204 205 206 207 208 209 210 211 212 213 214 215 216 217 218 219 220 221 222 223 224 225 226 227 228 229 230 231 232 233 234 235 236 237 238 239 240 241 242 243 244 245 246 247 248 249 250 251 252 253 254 255 256 257 258 259 260 261 262 263 264 265 266 267 268 269 270 271 272 273 274 275 276 277 278 279 280 281 282 283 284 285 286 287 288 289 290 291 292 293 294 295 296 297 298 299 300 301 302 303 304 305 306 307 308 309 310 311 312 313 314 315 316 317 318 319 320 321 322 323 324 325 326 327 328 329 330 331 332 333 334 335 336 337 338 339 340 341 342 343 344 345 346 347 348 349 350 351 352 353 354 355 356 357 358 359 360 361 362 363 364 365 366 367 368 369 370 371 372 373 374 375 376 377 378 379 380 381 382 383 384 385 386 387 388 389 390 391 392 393 394 395 396 397 398 399 400 401 402 403 404 405 406 407 408 409 410 411 412 413 414 415 416 417 418 419 420 421 422 423 424 425 426 427 428 429 430 431 432 433 434 435 436 437 438 439 440 441 442 443 444 445 446 447 448 449 450 451 452 453 454 455 456 457 458 459 460 461 462 463 464 465 466 467 468 469 470 471 472 473 474 475 476 477 478 479 480 481 482 483 484 485 486 487 488 489 490 491 492 493 494 495 496 497 498 499 500 501 502 503 504 505 506 507 508 509 510 511 512 513 514 515 516 517 518 519 520 521 522 523 524 525 526 527 528 529 530 531 532 533 534 535 536 537 538 539 540 541 542 543 544 545 546 547 548 549 550 551 552 553 554 555 556 557 558 559 560 561 562 563 564 565 566 567 568 569 570 571 572 573 574 575 576 577 578 579 580 581 582 583 584 585 586 587 588 589 590 591 592 593 594 595 596 597 598 599 600 601 602 603 604 605 606 607 608 609 610 611 612 613 614 615 616 617 618 619 620 621 622 623 624 625 626 627 628 629 630 631 632 633 634 635 636 637 638 639 640 641 642 643 644 645 646 647 648 649 650 651 652 653 654 655 656 657 658 659 660 661 662 663 664 665 666 667 668 669 670 671 672 673 674 675 676 677 678 679 680 681 682 683 684 685 686 687 688 689 690 691 692 693 694 695 696 697 698 699 700 701 702 703 704 705 706 707 708 709 710 711 712 713 714 715 716 717 718 719 720 721 722 723 724 725 726 727 728 729 730 731 732 733 734 735 736 737 738 739 740 741 742 743 744 745 746 747 748 749 750 751 752 753 754 755 756 757 758 759 760 761 762 763 764 765 766 767 768 769 770 771 772 773 774 775 776 777 778 779 780 781 782 783 784 785 786 787 788 789 790 791 792 793 794 795 796 797 798 799 800 801 802 803 804 805 806 807 808 809 810 811 812 813 814 815 816 817 818 819 820 821 822 823 824 825 826 827 828 829 830 831 832 833 834 835 836 837 838 839 840 841 842 843 844 845 846 847 848 849 850 851 852 853 854 855 856 857 858 859 860 861 862 863 864 865 866 867 868 869 870 871 872 873 874 875 876 877 878 879 880 881 882 883 884 885 886 887 888 889 890 891 892 893 894 895 896 897 898 899 900 901 902 903 904 905 906 907 908 909 910 911 912 913 914 915 916 917 918 919 920 921 922 923 924 925 926 927 928 929 930 931 932 933 934 935 936 937 938 939 940 941 942 943 944 945 946 947 948 949 950 951 952 953 954 955 956 957 958 959 960 961 962 963 964 965 966 967 968 969 970 971 972 973 974 975 976 977 978 979 980 981 982 983 984 985 986 987 988 989 990 991 992 993 994 995 996 997 998 999 1000 1001 1002 1003 1004 1005 1006 1007 1008 1009 1010 1011 1012 1013 1014 1015 1016 1017 1018 1019 1020 1021 1022 1023 1024 1025 1026 1027 1028 1029 1030 1031 1032 1033 1034 1035 1036 1037 1038 1039 1040 1041 1042 1043 1044 1045 1046 1047 1048 1049 1050 1051 1052 1053 1054 1055 1056 1057 1058 1059 1060 1061 1062 1063 1064 1065 1066 1067 1068 1069 1070 1071 1072 1073 1074 1075 1076 1077 1078 1079 1080 1081 1082 1083 1084 1085 1086 1087 1088 1089 1090 1091 1092 1093 1094 1095 1096 1097 1098 1099 1100 1101 1102 1103 1104 1105 1106 1107 1108 1109 1110 1111 1112 1113 1114 1115 1116 1117 1118 1119 1120 1121 1122 1123 1124 1125 1126 1127 1128 1129 1130 1131 1132 1133 1134 1135 1136 1137 1138 1139 1140 1141 1142 1143 1144 1145 1146 1147 1148 1149 1150 1151 1152 1153 1154 1155 1156 1157 1158 1159 1160 1161 1162 1163 1164 1165 1166 1167 1168 1169 1170 1171 1172 1173 1174 1175 1176 1177 1178 1179 1180 1181 1182 1183 1184 1185 1186 1187 1188 1189 1190 1191 1192 1193 1194 1195 1196 1197 1198 1199 1200 1201 1202 1203 1204 1205 1206 1207 1208 1209 1210 1211 1212 1213 1214 1215 1216 1217 1218 1219 1220 1221 1222 1223 1224 1225 1226 1227 1228 1229 1230 1231 1232 1233 1234 1235 1236 1237 1238 1239 1240 1241 1242 1243 1244 1245 1246 1247 1248 1249 1250 1251 1252 1253 1254 1255 1256 1257 1258 1259 1260 1261 1262 1263 1264 1265 1266 1267 1268 1269 1270 1271 1272 1273 1274 1275 1276 1277 1278 1279 1280 1281 1282 1283 1284 1285 1286 1287 1288 1289 1290 1291 1292 1293 1294 1295 1296 1297 1298 1299 1300 1301 1302 1303 1304 1305 1306 1307 1308 1309 1310 1311 1312 1313 1314 1315 1316 1317 1318 1319 1320 1321 1322 1323 1324 1325 1326 1327 1328 1329 1330 1331 1332 1333 1334 1335 1336 1337 1338 1339 1340 1341 1342 1343 1344 1345 1346 1347 1348 1349 1350 1351 1352 1353 1354 1355 1356 1357 1358 1359 1360 1361 1362 1363 1364 1365 1366 1367 1368 1369 1370 1371 1372 1373 1374 1375 1376 1377 1378 1379 1380 1381 1382 1383 1384 1385 1386 1387 1388 1389 1390 1391 1392 1393 1394 1395 1396 1397 1398 1399 1400 1401 1402 1403 1404 1405 1406 1407 1408 1409 1410 1411 1412 1413 1414 1415 1416 1417 1418 1419 1420 1421 1422 1423 1424 1425 1426 1427 1428 1429 1430 1431 1432 1433 1434 1435 1436 1437 1438 1439 1440 1441 1442 1443 1444 1445 1446 1447 1448 1449 1450 1451 1452 1453 1454 1455 1456 1457 1458 1459 1460 1461 1462 1463 1464 1465 1466 1467 1468 1469 1470 1471 1472 1473 1474 1475 1476 1477 1478 1479 1480 1481 1482 1483 1484 1485 1486 1487 1488 1489 1490 1491 1492 1493 1494 1495 1496 1497 1498 1499 1500 1501 1502 1503 1504 1505 1506 1507 1508 1509 1510 1511 1512 1513 1514 1515 1516 1517 1518 1519 1520 1521 1522 1523 1524 1525 1526 1527 1528 1529 1530 1531 1532 1533 1534 1535 1536 1537 1538 1539 1540 1541 1542 1543 1544 1545 1546 1547 1548 1549 1550 1551 1552 1553 1554 1555 1556 1557 1558 1559 1560 1561 1562 1563 1564 1565 1566 1567 1568 1569 1570 1571 1572 1573 1574 1575 1576 1577 1578 1579 1580 1581 1582 1583 1584 1585 1586 1587 1588 1589 1590 1591 1592 1593 1594 1595 1596 1597 1598 1599 1600 1601 1602 1603 1604 1605 1606 1607 1608 1609 1610 1611 1612 1613 1614 1615 1616 1617 1618 1619 1620 1621 1622 1623 1624 1625 1626 1627 1628 1629 1630 1631 1632 1633 1634 1635 1636 1637 1638 1639 1640 1641 1642 1643 1644 1645 1646 1647 1648 1649 1650 1651 1652 1653 1654 1655 1656 1657 1658 1659 1660 1661 1662 1663 1664 1665 1666 1667 1668 1669 1670 1671 1672 1673 1674 1675 1676 1677 1678 1679 1680 1681 1682 1683 1684 1685 1686 1687 1688 1689 1690 1691 1692 1693 1694 1695 1696 1697 1698 1699 1700 1701 1702 1703 1704 1705 1706 1707 1708 1709 1710 1711 1712 1713 1714 1715 1716 1717 1718 1719 1720 1721 1722 1723 1724 1725 1726 1727 1728 1729 1730 1731 1732 1733 1734 1735 1736 1737 1738 1739 1740 1741 1742 1743 1744 1745 1746 1747 1748 1749 1750 1751 1752 1753 1754 1755 1756 1757 1758 1759 1760 1761 1762 1763 1764 1765 1766 1767 1768 1769 1770 1771 1772 1773 1774 1775 1776 1777 1778 1779 1780 1781 1782 1783 1784 1785 1786 1787 1788 1789 1790 1791 1792 1793 1794 1795 1796 1797 1798 1799 1800 1801 1802 1803 1804 1805 1806 1807 1808 1809 1810 1811 1812 1813 1814 1815 1816 1817 1818 1819 1820 1821 1822 1823 1824 1825 1826 1827 1828 1829 1830 1831 1832 1833 1834 1835 1836 1837 1838 1839 1840 1841 1842 1843 1844 1845 1846 1847 1848 1849 1850 1851 1852 1853 1854 1855 1856 1857 1858 1859 1860 1861 1862 1863 1864 1865 1866 1867 1868 1869 1870 1871 1872 1873 1874 1875 1876 1877 1878 1879 1880 1881 1882 1883 1884 1885 1886 1887 1888 1889 1890 1891 1892 1893 1894 1895 1896 1897 1898 1899 1900 1901 1902 1903 1904 1905 1906 1907 1908 1909 1910 1911 1912 1913 1914 1915 1916 1917 1918 1919 1920 1921 1922 1923 1924 1925 1926 1927 1928 1929 1930 1931 1932 1933 1934 1935 1936 1937 1938 1939 1940 1941 1942 1943 1944 1945 1946 1947 1948 1949 1950 1951 1952 1953 1954 1955 1956 1957 1958 1959 1960 1961 1962 1963 1964 1965 1966 1967 1968 1969 1970 1971 1972 1973 1974 1975 1976 1977 1978 1979 1980 1981 1982 1983 1984 1985 1986 1987 1988 1989 1990 1991 1992 1993 1994 1995 1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 
<?xml version='1.0' encoding='utf-8'?>
<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
  <xi:include href="PPC_header.xml" />
  <TEI>
    <xi:include href="header.xml" />
    <text>
      <body>
        <div xml:id="div-1">
          <u xml:id="u-1.0" who="#komentarz">(Wznowienie posiedzenia o godz. 9 min 09)</u>
          <u xml:id="u-1.1" who="#komentarz">(Na posiedzeniu przewodniczą marszałek Sejmu Maciej Płażyński oraz wicemarszałkowie Marek Borowski i Franciszek Jerzy Stefaniuk)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-2">
          <u xml:id="u-2.0" who="#MaciejPłażyński">Wznawiam posiedzenie.</u>
          <u xml:id="u-2.1" who="#komentarz">(Głos z sali: W pilnej sprawie.)</u>
          <u xml:id="u-2.2" who="#MaciejPłażyński">Panie pośle, może odczytam najpierw... Nie ma tak pilnych spraw, żeby nie można było wybrać sekretarzy.</u>
          <u xml:id="u-2.3" who="#MaciejPłażyński">Na sekretarzy dzisiejszych obrad powołuję panią posłankę Elżbietę Radziszewską i pana posła Mieczysława Jedonia, którzy już zajęli miejsca.</u>
          <u xml:id="u-2.4" who="#MaciejPłażyński">Protokół i listę mówców prowadzić będzie pani posłanka Elżbieta Radziszewska.</u>
          <u xml:id="u-2.5" who="#MaciejPłażyński">Państwo już siedzą na swoich miejscach, dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-2.6" who="#MaciejPłażyński">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-3">
          <u xml:id="u-3.0" who="#MarekWikiński">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Na podstawie art. 99 ust. 5 regulaminu Sejmu jako poseł ziemi radomskiej wnoszę z grupą posłów Sojuszu Lewicy Demokratycznej i Polskiego Stronnictwa Ludowego o rozpatrzenie na bieżącym posiedzeniu Sejmu punktu: Informacja rządu o przyczynach drastycznego użycia siły przez policję przeciwko robotnikom Łucznika z Radomia w dniu 24 czerwca 1999 r., czyli w wigilię 23 rocznicy radomskiego protestu robotniczego. Zarówno wtedy, jak i wczoraj radomscy robotnicy pragnęli, aby były przestrzegane prawa człowieka, aby mogli żyć godnie. Papież Jan Paweł II...</u>
          <u xml:id="u-3.1" who="#komentarz">(Poruszenie na sali)</u>
          <u xml:id="u-3.2" who="#komentarz">(Głosy z sali: Ooo!)</u>
          <u xml:id="u-3.3" who="#MarekWikiński">... przy Pomniku Pamięci...</u>
          <u xml:id="u-3.4" who="#komentarz">(Wesołość na sali)</u>
          <u xml:id="u-3.5" who="#MarekWikiński"> Szkoda, że nie śmialiście się, kiedy tutaj był Ojciec Święty.</u>
          <u xml:id="u-3.6" who="#MarekWikiński">... wypowiedział te słowa: To czasy bliskie, które Radom i cała Polska głęboko zapisały w swej pamięci. Można powiedzieć, że rok 1976 stał się wstępem do dalszych wydarzeń lat osiemdziesiątych.</u>
          <u xml:id="u-3.7" who="#MarekWikiński">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Aby za kilka lat nie trzeba było mówić o wydarzeniach, których wstępem były strzały do radomskich robotników w dniu wczorajszym, wnoszę o rozpatrzenie tego wniosku przy zastosowaniu art. 99 ust. 5 regulaminu Sejmu, skracając termin zawarty w tym przepisie do chwili obecnej.</u>
          <u xml:id="u-3.8" who="#MarekWikiński">Głęboko wierzymy, że...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-4">
          <u xml:id="u-4.0" who="#MaciejPłażyński">Panie Pośle...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-5">
          <u xml:id="u-5.0" who="#MarekWikiński">... klub Akcji Wyborczej Solidarność poprze nasz wniosek, słyszałem bowiem wczoraj w telewizji, że pan przewodniczący Krzaklewski także chce wyjaśnić tę sprawę poprzez swojego premiera. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-5.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-6">
          <u xml:id="u-6.0" who="#MaciejPłażyński">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-6.1" who="#MaciejPłażyński">Proszę państwa, poruszamy tę sprawę na gorąco, zaraz rozpocznie się dyskusja, składanie oświadczeń, bo państwo chcecie w ten sposób przedstawić swoje zdanie i jakby wymusić... Pan poseł powołuje się na...</u>
          <u xml:id="u-6.2" who="#komentarz">(Poruszenie na sali)</u>
          <u xml:id="u-6.3" who="#MaciejPłażyński">Może jednak dacie państwo wypowiedzieć się marszałkowi?</u>
          <u xml:id="u-6.4" who="#MaciejPłażyński">Jeśli chodzi o regulamin, to on akurat nie ma tu zastosowania, bo tam napisano, że 12 godzin przed posiedzeniem, ale oczywiście nie chodzi o kłótnie o regulamin. Panie pośle, to nie jest jedynie problem regulaminowy, chodzi o sens tej informacji, o to, czy ma być ona udzielana na gorąco, czy nie.</u>
          <u xml:id="u-6.5" who="#komentarz">(Głos z sali: A kiedy?)</u>
          <u xml:id="u-6.6" who="#MaciejPłażyński">W ciągu najbliższych dwóch, trzech godzin dostaniecie państwo pisemną informację na temat tego, co wydarzyło się wczoraj, a szersze oświadczenie, jakie rząd jest zobowiązany przygotować, przedstawimy na najbliższym posiedzeniu Sejmu, tworząc po prostu dodatkowy punkt. W tym czasie poproszę prezydium Komisji Administracji i Spraw Wewnętrznych albo aby sama komisja zajęła się tą sprawą, albo aby powołała podkomisję, która przez te trzy, cztery dni wyjaśni i przedstawi to z punktu widzenia Sejmu. Będziemy znali i sejmowe, i rządowe spojrzenie na ten temat i wtedy będziemy rozmawiali. Taka jest moja propozycja.</u>
          <u xml:id="u-6.7" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-6.8" who="#komentarz">(Poseł Jan Łopuszański: Panie marszałku, w sprawie formalnej.)</u>
          <u xml:id="u-6.9" who="#MaciejPłażyński">Jest to pozaregulaminowe, panie pośle, ponieważ nie toczymy dyskusji na temat porządku obrad. Czy chce pan również mówić jako poseł ziemi radomskiej?</u>
          <u xml:id="u-6.10" who="#komentarz">(Poseł Jan Łopuszański: Tak.)</u>
          <u xml:id="u-6.11" who="#MaciejPłażyński">To proszę o krótkie wystąpienie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-7">
          <u xml:id="u-7.0" who="#JanŁopuszański">Rzeczywiście, jako poseł ziemi radomskiej. Zanim przedstawię wniosek, powiem, jeśli pan marszałek pozwoli, jedno słowo. Uważam zgłoszony wniosek za słuszny i chcę powiedzieć, że przedstawiciele KPN, ROP i „Naszego Koła” składali wczoraj do pana marszałka identyczny na piśmie, ale sądzę, panie pośle, że to uzasadnienie było nie na miejscu. Podkreślam to jako poseł ziemi radomskiej, ktokolwiek, lecz nie przedstawiciel SLD, mógłby z tego miejsca składać takie uzasadnienie.</u>
          <u xml:id="u-7.1" who="#komentarz">(Oklaski, poruszenie na sali)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-8">
          <u xml:id="u-8.0" who="#MaciejPłażyński">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-8.1" who="#MaciejPłażyński">Proszę, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-8.2" who="#MaciejPłażyński">Jeszcze pan poseł Dobrosz i kończymy w ten sposób składanie oświadczeń na ten temat.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-9">
          <u xml:id="u-9.0" who="#AntoniMacierewicz">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Chciałbym przypomnieć, że w czerwcu 1976 r. 4 tys. ludzi było przepuszczonych przez mordercze ścieżki zdrowia. Porównywanie tych dwóch wydarzeń jest po prostu nieodpowiedzialne. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-9.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-10">
          <u xml:id="u-10.0" who="#MaciejPłażyński">Pan poseł Dobrosz.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-11">
          <u xml:id="u-11.0" who="#JanuszDobrosz">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Przychylając się do wniosków kolegów przedmówców, jeśli chodzi o wprowadzenie tego punktu do porządku obrad, chciałem przypomnieć, że w podobnej sprawie, równie brutalnej, dotyczącej użycia siły wobec rolników, złożyliśmy wniosek - chodziło o powołanie specjalnej komisji. Sprawa ta utknęła w Sejmie ze względu na procedurę. Nie chciałbym być źle odebrany, ale skoro jest taka sytuacja, to prosiłbym, żeby te wnioski, które dotyczą pobicia rolników, zostały potraktowane w podobny sposób.</u>
          <u xml:id="u-11.1" who="#komentarz">(Głos z sali: Łącznie.)</u>
          <u xml:id="u-11.2" who="#JanuszDobrosz">Żeby potraktowano je łącznie.</u>
          <u xml:id="u-11.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-12">
          <u xml:id="u-12.0" who="#MaciejPłażyński">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-12.1" who="#MaciejPłażyński">Sprawa nie utknęła, panie pośle, ale nie została rozstrzygnięta.</u>
          <u xml:id="u-12.2" who="#MaciejPłażyński">Proszę bardzo i koniec oświadczeń.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-13">
          <u xml:id="u-13.0" who="#ReginaPawłowska">Panie Marszałku! Chciałam tylko przypomnieć, że w dniu dzisiejszym, za dwadzieścia pierwsza, w swoim oświadczenia domagałam się od rządu, by przedstawił dzisiaj informację, czy działania policji były zgodne z prawem. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-14">
          <u xml:id="u-14.0" who="#MaciejPłażyński">Dziękuję pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-14.1" who="#MaciejPłażyński">W związku z tą sprawą mamy ustalony tryb postępowania - oby był skuteczny.</u>
          <u xml:id="u-14.2" who="#MaciejPłażyński">A teraz komunikaty, proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-15">
          <u xml:id="u-15.0" who="#ElżbietaRadziszewska">W dniu dzisiejszym, za zgodą marszałka Sejmu, odbędą się posiedzenia następujących Komisji:</u>
          <u xml:id="u-15.1" who="#ElżbietaRadziszewska">- Polityki Społecznej - bezpośrednio po zakończeniu głosowań;</u>
          <u xml:id="u-15.2" who="#ElżbietaRadziszewska">- Rolnictwa i Rozwoju Wsi - o godz. 10.30;</u>
          <u xml:id="u-15.3" who="#ElżbietaRadziszewska">- Gospodarki - bezpośrednio po zakończeniu głosowań;</u>
          <u xml:id="u-15.4" who="#ElżbietaRadziszewska">- Regulaminowej i Spraw Poselskich - o godz. 11;</u>
          <u xml:id="u-15.5" who="#ElżbietaRadziszewska">- Transportu i Łączności - o godz. 11;</u>
          <u xml:id="u-15.6" who="#ElżbietaRadziszewska">- Finansów Publicznych - o godz. 11;</u>
          <u xml:id="u-15.7" who="#ElżbietaRadziszewska">- Obrony Narodowej - o godz. 11;</u>
          <u xml:id="u-15.8" who="#ElżbietaRadziszewska">- Komisja Łączności i Transportu wspólnie z Komisją Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej - o godz. 11.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-16">
          <u xml:id="u-16.0" who="#MaciejPłażyński">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-16.1" who="#MaciejPłażyński">Powracamy do rozpatrzenia punktu 4 porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Kultury Fizycznej i Turystyki o stanowisku Senatu w sprawie ustawy o Polskiej Organizacji Turystycznej.</u>
          <u xml:id="u-16.2" who="#MaciejPłażyński">Sejm wysłuchał sprawozdania komisji przedstawionego przez pana posła Czesława Fiedorowicza oraz przeprowadził dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-16.3" who="#MaciejPłażyński">Przechodzimy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-16.4" who="#MaciejPłażyński">Przypominam, że Sejm odrzuca poprawkę Senatu bezwzględną większością głosów w obecności co najmniej połowy ustawowej liczby posłów.</u>
          <u xml:id="u-16.5" who="#MaciejPłażyński">Jeżeli Sejm nie odrzuci poprawki Senatu bezwzględną większością głosów, uważa się ją za przyjętą.</u>
          <u xml:id="u-16.6" who="#MaciejPłażyński">Głosować będziemy nad wnioskami o odrzucenie poprawek Senatu.</u>
          <u xml:id="u-16.7" who="#MaciejPłażyński">W poprawce nr 1 do art. 1 ust. 1 Senat proponuje, aby zadaniem Polskiej Organizacji Turystycznej była promocja Polski w dziedzinie turystyki, a nie, jak uchwalił Sejm, promocja turystyki w Polsce.</u>
          <u xml:id="u-16.8" who="#MaciejPłażyński">Komisja wnosi o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-16.9" who="#MaciejPłażyński">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-16.10" who="#MaciejPłażyński">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za odrzuceniem poprawki Senatu do art. 1 ust. 1, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-16.11" who="#MaciejPłażyński">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-16.12" who="#MaciejPłażyński">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-16.13" who="#MaciejPłażyński">Głosowało 382 posłów. Większość bezwzględna - 192. Za - 1, przeciw - 378, wstrzymało się 3.</u>
          <u xml:id="u-16.14" who="#MaciejPłażyński">Stwierdzam, że Sejm wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów poprawkę Senatu przyjął.</u>
          <u xml:id="u-16.15" who="#MaciejPłażyński">W poprawce nr 2 do art. 1 ust. 2 Senat proponuje zmianę redakcyjną.</u>
          <u xml:id="u-16.16" who="#MaciejPłażyński">Komisja wnosi o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-16.17" who="#MaciejPłażyński">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-16.18" who="#MaciejPłażyński">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za odrzuceniem poprawki Senatu do art. 1 ust. 2, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-16.19" who="#MaciejPłażyński">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-16.20" who="#MaciejPłażyński">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-16.21" who="#MaciejPłażyński">Głosowało 384 posłów. Większość bezwzględna - 193. Za - 2, przeciw - 382.</u>
          <u xml:id="u-16.22" who="#MaciejPłażyński">Stwierdzam, że Sejm wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów poprawkę Senatu przyjął.</u>
          <u xml:id="u-16.23" who="#MaciejPłażyński">W poprawce nr 3 do art. 3 ust. 1 pkt 4 Senat proponuje, aby zadania powierzane przez organy i jednostki samorządu terytorialnego oraz przedstawicieli przedsiębiorców Polskiej Organizacji Turystycznej były wykonywane na zasadach określonych w umowie zawieranej pomiędzy tymi organami a Polską Organizacją Turystyczną.</u>
          <u xml:id="u-16.24" who="#MaciejPłażyński">Komisja wnosi o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-16.25" who="#MaciejPłażyński">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-16.26" who="#MaciejPłażyński">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za odrzuceniem poprawki Senatu do art. 3 ust. 1 pkt 4, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-16.27" who="#MaciejPłażyński">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-16.28" who="#MaciejPłażyński">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-16.29" who="#MaciejPłażyński">Głosowało 387 posłów. Większość bezwzględna - 194. Za - 3, przeciw - 384.</u>
          <u xml:id="u-16.30" who="#MaciejPłażyński">Stwierdzam, że Sejm wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów poprawkę Senatu przyjął.</u>
          <u xml:id="u-16.31" who="#MaciejPłażyński">W poprawce nr 4 do art. 3 ust. 2 pkt 2 Senat proponuje, aby Polska Organizacja Turystyczna wykonując swoje zadania współpracowała również z organizacjami zawodowymi działającymi w tej dziedzinie.</u>
          <u xml:id="u-16.32" who="#MaciejPłażyński">Komisja wnosi o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-16.33" who="#MaciejPłażyński">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-16.34" who="#MaciejPłażyński">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za odrzuceniem poprawki Senatu do art. 3 ust. 2 pkt 2, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-16.35" who="#MaciejPłażyński">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-16.36" who="#MaciejPłażyński">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-16.37" who="#MaciejPłażyński">Głosowało 386 posłów. Większość bezwzględna - 194. Za - 4, przeciw - 382.</u>
          <u xml:id="u-16.38" who="#MaciejPłażyński">Stwierdzam, że Sejm wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów poprawkę Senatu przyjął.</u>
          <u xml:id="u-16.39" who="#MaciejPłażyński">W poprawce nr 5 do art. 3 ust. 3 Senat proponuje, aby przepis stanowił, że w sprawach określonych w odpowiednich artykułach ustawy o działach administracji rządowej właściwy minister może współpracować z Polską Organizacją Turystyczną.</u>
          <u xml:id="u-16.40" who="#MaciejPłażyński">Sejm natomiast uchwalił, że w tych sprawach Polska Organizacja Turystyczna wspomaga właściwego ministra.</u>
          <u xml:id="u-16.41" who="#MaciejPłażyński">Komisja wnosi o odrzucenie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-16.42" who="#MaciejPłażyński">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-16.43" who="#MaciejPłażyński">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za odrzuceniem poprawki Senatu do art. 3 ust. 3, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-16.44" who="#MaciejPłażyński">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-16.45" who="#MaciejPłażyński">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-16.46" who="#MaciejPłażyński">Głosowało 387 posłów. Większość bezwzględna - 194. Za - 376, przeciw - 8, wstrzymało się 3.</u>
          <u xml:id="u-16.47" who="#MaciejPłażyński">Stwierdzam, że Sejm odrzucił poprawkę Senatu bezwzględną większością głosów.</u>
          <u xml:id="u-16.48" who="#MaciejPłażyński">W poprawce nr 6 do art. 4 Senat proponuje, aby Polska Organizacja Turystyczna, inspirując tworzenie lokalnych organizacji turystycznych, współpracowała z jednostkami samorządu terytorialnego szczebla powiatowego lub gminnego.</u>
          <u xml:id="u-16.49" who="#MaciejPłażyński">Komisja wnosi o odrzucenie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-16.50" who="#MaciejPłażyński">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-16.51" who="#MaciejPłażyński">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za odrzuceniem poprawki Senatu do art. 4, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-16.52" who="#MaciejPłażyński">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-16.53" who="#MaciejPłażyński">Kto się wstrzymał.</u>
          <u xml:id="u-16.54" who="#MaciejPłażyński">Głosowało 387 posłów. Większość bezwzględna - 194. Za - 381, przeciw - 4, wstrzymało się 2.</u>
          <u xml:id="u-16.55" who="#MaciejPłażyński">Stwierdzam, że Sejm odrzucił poprawkę Senatu bezwzględną większością głosów.</u>
          <u xml:id="u-16.56" who="#MaciejPłażyński">W poprawce nr 7 do art. 6 ust. 1 Senat proponuje skreślić ust. 1, określający, że Rada Polskiej Organizacji Turystycznej wykonuje kompetencje stanowiące i opiniodawcze określone w ustawie.</u>
          <u xml:id="u-16.57" who="#MaciejPłażyński">Komisja wnosi o odrzucenie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-16.58" who="#MaciejPłażyński">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-16.59" who="#MaciejPłażyński">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za odrzuceniem poprawki Senatu do art. 6, polegającej na skreśleniu ust. 1, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-16.60" who="#MaciejPłażyński">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-16.61" who="#MaciejPłażyński">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-16.62" who="#MaciejPłażyński">Głosowało 388 posłów. Większość bezwzględna - 195. Za - 377, przeciw - 10, wstrzymał się 1.</u>
          <u xml:id="u-16.63" who="#MaciejPłażyński">Stwierdzam, że Sejm odrzucił poprawkę Senatu bezwzględną większością głosów.</u>
          <u xml:id="u-16.64" who="#MaciejPłażyński">W poprawce nr 8 do art. 6 ust. 2 - w nowym brzmieniu pkt. 1 - Senat proponuje, aby roczne plany finansowe przedstawiał Radzie Polskiej Organizacji Turystycznej jej prezes, a rada przedstawiała je właściwemu ministrowi.</u>
          <u xml:id="u-16.65" who="#MaciejPłażyński">Komisja wnosi o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-16.66" who="#MaciejPłażyński">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-16.67" who="#MaciejPłażyński">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za odrzuceniem poprawki Senatu do art. 6 ust. 2 pkt 1, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-16.68" who="#MaciejPłażyński">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-16.69" who="#MaciejPłażyński">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-16.70" who="#MaciejPłażyński">Głosowało 386 posłów. Większość bezwzględna - 194. Za - 64, przeciw - 318, wstrzymało się 4.</u>
          <u xml:id="u-16.71" who="#MaciejPłażyński">Stwierdzam, że Sejm wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów poprawkę Senatu przyjął.</u>
          <u xml:id="u-16.72" who="#MaciejPłażyński">W poprawce nr 9 do art. 6 ust. 2 pkt 3 oraz art. 11 ust. 1 pkt 3 Senat proponuje zmiany redakcyjne.</u>
          <u xml:id="u-16.73" who="#MaciejPłażyński">Komisja wnosi o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-16.74" who="#MaciejPłażyński">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-16.75" who="#MaciejPłażyński">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za odrzuceniem poprawki Senatu do art. 6 ust. 2 pkt 3 oraz art. 11 ust. 1 pkt 3, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-16.76" who="#MaciejPłażyński">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-16.77" who="#MaciejPłażyński">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-16.78" who="#MaciejPłażyński">Głosowało 385 posłów. Większość bezwzględna - 193. Za - 2, przeciw - 381, wstrzymało się 2.</u>
          <u xml:id="u-16.79" who="#MaciejPłażyński">Stwierdzam, że Sejm wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów poprawkę Senatu przyjął.</u>
          <u xml:id="u-16.80" who="#MaciejPłażyński">W poprawce nr 10 do art. 6 ust. 2 pkt 4 Senat proponuje, aby Rada Polskiej Organizacji Turystycznej przyjmowała roczne sprawozdania finansowe tej organizacji.</u>
          <u xml:id="u-16.81" who="#MaciejPłażyński">Komisja wnosi o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-16.82" who="#MaciejPłażyński">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-16.83" who="#MaciejPłażyński">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za odrzuceniem poprawki Senatu do art. 6 ust. 2 pkt 4, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-16.84" who="#MaciejPłażyński">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-16.85" who="#MaciejPłażyński">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-16.86" who="#MaciejPłażyński">Głosowało 384 posłów. Większość bezwzględna - 193. Za - 7, przeciw - 376, wstrzymał się 1.</u>
          <u xml:id="u-16.87" who="#MaciejPłażyński">Stwierdzam, że Sejm wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów poprawkę Senatu przyjął.</u>
          <u xml:id="u-16.88" who="#MaciejPłażyński">W poprawce nr 11 do art. 6 ust. 2 - w nowym brzmieniu pkt. 6 - Senat proponuje zmianę redakcyjną.</u>
          <u xml:id="u-16.89" who="#MaciejPłażyński">Komisja wnosi o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-16.90" who="#MaciejPłażyński">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-16.91" who="#MaciejPłażyński">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za odrzuceniem poprawki Senatu do art. 6 ust. 2, polegającej na nadaniu nowego brzmienia pkt. 6, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-16.92" who="#MaciejPłażyński">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-16.93" who="#MaciejPłażyński">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-16.94" who="#MaciejPłażyński">Głosowało 385 posłów. Większość bezwzględna - 193. Za - 1, przeciw - 383, wstrzymał się 1.</u>
          <u xml:id="u-16.95" who="#MaciejPłażyński">Stwierdzam, że Sejm wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów poprawkę Senatu przyjął.</u>
          <u xml:id="u-16.96" who="#MaciejPłażyński">W poprawce nr 12 do art. 6 ust. 3 Senat proponuje, aby umożliwić Radzie Polskiej Organizacji Turystycznej przedstawianie opinii i wniosków w sprawach dotyczących działalności organizacji nie tylko z własnej inicjatywy - jak uchwalił Sejm - ale także w innych przypadkach.</u>
          <u xml:id="u-16.97" who="#MaciejPłażyński">Komisja wnosi o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-16.98" who="#MaciejPłażyński">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-16.99" who="#MaciejPłażyński">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za odrzuceniem poprawki Senatu do art. 6 ust. 3, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-16.100" who="#MaciejPłażyński">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-16.101" who="#MaciejPłażyński">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-16.102" who="#MaciejPłażyński">Głosowało 388 posłów. Większość bezwzględna - 195. Przeciw - 387, wstrzymał się 1.</u>
          <u xml:id="u-16.103" who="#MaciejPłażyński">Stwierdzam, że Sejm wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów poprawkę Senatu przyjął.</u>
          <u xml:id="u-16.104" who="#MaciejPłażyński">W poprawce nr 13 do art. 7, polegającej na skreśleniu ust. 3 i 4, oraz w poprawce nr 14 Senat proponuje przenieść przepisy stanowiące o wyborze przewodniczącego Rady Polskiej Organizacji Turystycznej oraz jego zastępcy, a także o szczególnych uprawnieniach przewodniczącego do dodawanego art. 7a.</u>
          <u xml:id="u-16.105" who="#MaciejPłażyński">Nad tymi poprawkami głosować będziemy łącznie.</u>
          <u xml:id="u-16.106" who="#MaciejPłażyński">Komisja wnosi o ich odrzucenie.</u>
          <u xml:id="u-16.107" who="#MaciejPłażyński">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-16.108" who="#MaciejPłażyński">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za odrzuceniem poprawek Senatu do art.7, polegającej na skreśleniu ust. 3 i 4, oraz polegającej na dodaniu art.7a, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-16.109" who="#MaciejPłażyński">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-16.110" who="#MaciejPłażyński">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-16.111" who="#MaciejPłażyński">Głosowało 391 posłów. Większość bezwzględna - 196. Za - 382, przeciw - 7, wstrzymało się 2.</u>
          <u xml:id="u-16.112" who="#MaciejPłażyński">Stwierdzam, że Sejm odrzucił poprawki Senatu bezwzględną większością głosów.</u>
          <u xml:id="u-16.113" who="#MaciejPłażyński">W poprawce nr 15 do art. 9 ust. 3 Senat proponuje, aby pełnienie funkcji prezesa Polskiej Organizacji Turystycznej nie stanowiło naruszenia przepisów o ograniczeniu prowadzenia działalności gospodarczej przez osoby pełniące funkcje publiczne.</u>
          <u xml:id="u-16.114" who="#MaciejPłażyński">Sejm natomiast uchwalił, że prezesem Polskiej Organizacji Turystycznej może być także osoba zajmująca stanowisko państwowe w rozumieniu przepisów o wynagradzaniu osób zajmujących kierownicze stanowiska państwowe.</u>
          <u xml:id="u-16.115" who="#MaciejPłażyński">Komisja wnosi o odrzucenie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-16.116" who="#MaciejPłażyński">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-16.117" who="#MaciejPłażyński">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za odrzuceniem poprawki Senatu do art. 9 ust. 3, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-16.118" who="#MaciejPłażyński">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-16.119" who="#MaciejPłażyński">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-16.120" who="#MaciejPłażyński">Głosowało 386 posłów. Większość bezwzględna - 194. Za - 373, przeciw - 9, wstrzymało się 4.</u>
          <u xml:id="u-16.121" who="#MaciejPłażyński">Stwierdzam, że Sejm odrzucił poprawkę Senatu bezwzględną większością głosów.</u>
          <u xml:id="u-16.122" who="#MaciejPłażyński">W poprawce nr 16 do art. 11 ust. 1 pkt 4 Senat precyzuje pojęcie jednostek, których tworzeniem zajmuje się prezes Polskiej Organizacji Turystycznej.</u>
          <u xml:id="u-16.123" who="#MaciejPłażyński">Komisja wnosi o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-16.124" who="#MaciejPłażyński">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-16.125" who="#MaciejPłażyński">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za odrzuceniem poprawki Senatu do art. 11 ust. 1 pkt 4, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-16.126" who="#MaciejPłażyński">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-16.127" who="#MaciejPłażyński">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-16.128" who="#MaciejPłażyński">Głosowało 383 posłów. Większość bezwzględna - 192. Za - 5, przeciw - 378.</u>
          <u xml:id="u-16.129" who="#MaciejPłażyński">Stwierdzam, że Sejm wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów poprawkę Senatu przyjął.</u>
          <u xml:id="u-16.130" who="#MaciejPłażyński">W poprawce nr 17 do art.12 Senat proponuje zmianę redakcyjną.</u>
          <u xml:id="u-16.131" who="#MaciejPłażyński">Komisja wnosi o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-16.132" who="#MaciejPłażyński">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-16.133" who="#MaciejPłażyński">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za odrzuceniem poprawki Senatu do art.12, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-16.134" who="#MaciejPłażyński">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-16.135" who="#MaciejPłażyński">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-16.136" who="#MaciejPłażyński">Głosowało 383 posłów. Większość bezwzględna - 192. Przeciw - 383.</u>
          <u xml:id="u-16.137" who="#MaciejPłażyński">Stwierdzam, że Sejm wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów poprawkę Senatu przyjął.</u>
          <u xml:id="u-16.138" who="#MaciejPłażyński">W poprawce nr 18 do art. 13 ust. 2 Senat precyzuje cel, w jakim akcje Polskiej Agencji Rozwoju Turystyki zostają przekazane Polskiej Organizacji Turystycznej.</u>
          <u xml:id="u-16.139" who="#MaciejPłażyński">Komisja wnosi o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-16.140" who="#MaciejPłażyński">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-16.141" who="#MaciejPłażyński">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za odrzuceniem poprawki Senatu do art.13 ust. 2, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-16.142" who="#MaciejPłażyński">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-16.143" who="#MaciejPłażyński">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-16.144" who="#MaciejPłażyński">Głosowało 382 posłów. Większość bezwzględna - 192. Przeciw - 381, wstrzymał się 1.</u>
          <u xml:id="u-16.145" who="#MaciejPłażyński">Stwierdzam, że Sejm wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów poprawkę Senatu przyjął.</u>
          <u xml:id="u-16.146" who="#MaciejPłażyński">W poprawce nr 19 do art. 14 ust. 5, art. 15 ust. 3 pkt. 4 i 5, art. 16 oraz do art. 18 ust. 1 Senat proponuje zamienić użyte w różnych przypadkach wyrazy „rok finansowy” na „rok obrotowy”.</u>
          <u xml:id="u-16.147" who="#MaciejPłażyński">Komisja wnosi o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-16.148" who="#MaciejPłażyński">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-16.149" who="#MaciejPłażyński">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za odrzuceniem poprawki Senatu do art. 14 ust. 5, art. 15 ust. 3 pkt. 4 i 5, art. 16 oraz do art. 18 ust. 1, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-16.150" who="#MaciejPłażyński">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-16.151" who="#MaciejPłażyński">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-16.152" who="#MaciejPłażyński">Głosowało 388 posłów. Większość bezwzględna - 195. Za - 5, przeciw - 382, wstrzymał się 1.</u>
          <u xml:id="u-16.153" who="#MaciejPłażyński">Stwierdzam, że Sejm wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów poprawkę Senatu przyjął.</u>
          <u xml:id="u-16.154" who="#MaciejPłażyński">W poprawce nr 20 do art. 15 ust. 3 pkt 1 Senat proponuje, aby w przepisie dotyczącym rodzaju zadań, na które przeznaczone są dotacje budżetowe, skreślić wyraz „własnych”.</u>
          <u xml:id="u-16.155" who="#MaciejPłażyński">Komisja wnosi o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-16.156" who="#MaciejPłażyński">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-16.157" who="#MaciejPłażyński">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za odrzuceniem poprawki Senatu do art. 15 ust. 3 pkt 1, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-16.158" who="#MaciejPłażyński">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-16.159" who="#MaciejPłażyński">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-16.160" who="#MaciejPłażyński">Głosowało 388 posłów. Większość bezwzględna - 195. Za - 3, przeciw - 385.</u>
          <u xml:id="u-16.161" who="#MaciejPłażyński">Stwierdzam, że Sejm wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów poprawkę Senatu przyjął.</u>
          <u xml:id="u-16.162" who="#MaciejPłażyński">W poprawce nr 21 do art. 17 ust. 2 Senat proponuje odmienne wyliczenie składników funduszu statutowego Polskiej Organizacji Turystycznej.</u>
          <u xml:id="u-16.163" who="#MaciejPłażyński">Komisja wnosi o odrzucenie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-16.164" who="#MaciejPłażyński">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-16.165" who="#MaciejPłażyński">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za odrzuceniem poprawki Senatu do art. 17 ust. 2, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-16.166" who="#MaciejPłażyński">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-16.167" who="#MaciejPłażyński">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-16.168" who="#MaciejPłażyński">Głosowało 386 posłów. Większość bezwzględna - 194. Za - 373, przeciw - 11, wstrzymało się 2.</u>
          <u xml:id="u-16.169" who="#MaciejPłażyński">Stwierdzam, że Sejm odrzucił poprawkę Senatu bezwzględną większością głosów.</u>
          <u xml:id="u-16.170" who="#MaciejPłażyński">W poprawce nr 22 do art. 19 Senat proponuje skreślić przepisy stanowiące, że kwoty dotacji celowych na wykonywanie zadań przewidzianych w planie finansowym ustala ustawa budżetowa.</u>
          <u xml:id="u-16.171" who="#MaciejPłażyński">Komisja wnosi o odrzucenie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-16.172" who="#MaciejPłażyński">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-16.173" who="#MaciejPłażyński">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za odrzuceniem poprawki Senatu do art. 19, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-16.174" who="#MaciejPłażyński">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-16.175" who="#MaciejPłażyński">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-16.176" who="#MaciejPłażyński">Głosowało 387 posłów. Większość bezwzględna - 194. Za - 367, przeciw - 15, wstrzymało się 5.</u>
          <u xml:id="u-16.177" who="#MaciejPłażyński">Stwierdzam, że Sejm odrzucił poprawkę Senatu bezwzględną większością głosów.</u>
          <u xml:id="u-16.178" who="#MaciejPłażyński">W poprawce nr 23 do art. 21 Senat proponuje zmianę redakcyjną.</u>
          <u xml:id="u-16.179" who="#MaciejPłażyński">Komisja wnosi o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-16.180" who="#MaciejPłażyński">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-16.181" who="#MaciejPłażyński">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za odrzuceniem poprawki Senatu do art. 21, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-16.182" who="#MaciejPłażyński">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-16.183" who="#MaciejPłażyński">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-16.184" who="#MaciejPłażyński">Głosowało 379 posłów. Większość bezwzględna - 190. Za - 3, przeciw - 373, wstrzymało się 3.</u>
          <u xml:id="u-16.185" who="#MaciejPłażyński">Stwierdzam, że Sejm wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów poprawkę Senatu przyjął.</u>
          <u xml:id="u-16.186" who="#MaciejPłażyński">W poprawce nr 24 do art. 23 pkt 1 Senat proponuje zmianę redakcyjną.</u>
          <u xml:id="u-16.187" who="#MaciejPłażyński">Komisja wnosi o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-16.188" who="#MaciejPłażyński">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-16.189" who="#MaciejPłażyński">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za odrzuceniem poprawki Senatu do art. 23 pkt 1, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-16.190" who="#MaciejPłażyński">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-16.191" who="#MaciejPłażyński">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-16.192" who="#MaciejPłażyński">Głosowało 387 posłów. Większość bezwzględna - 194. Za - 1, przeciw - 385, wstrzymał się 1.</u>
          <u xml:id="u-16.193" who="#MaciejPłażyński">Stwierdzam, że Sejm wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów poprawkę Senatu przyjął.</u>
          <u xml:id="u-16.194" who="#MaciejPłażyński">W poprawce nr 25 do art. 23 pkt 2 lit. a Senat proponuje zmianę redakcyjną.</u>
          <u xml:id="u-16.195" who="#MaciejPłażyński">Komisja wnosi o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-16.196" who="#MaciejPłażyński">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-16.197" who="#MaciejPłażyński">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za odrzuceniem poprawki Senatu do art. 23 pkt 2 lit. a, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-16.198" who="#MaciejPłażyński">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-16.199" who="#MaciejPłażyński">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-16.200" who="#MaciejPłażyński">Głosowało 389 posłów. Większość bezwzględna - 195. Za - 1, przeciw - 388.</u>
          <u xml:id="u-16.201" who="#MaciejPłażyński">Stwierdzam, że Sejm wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów poprawkę Senatu przyjął.</u>
          <u xml:id="u-16.202" who="#MaciejPłażyński">W poprawce nr 26 do art. 25 ust. 1 Senat proponuje, aby Polska Organizacja Turystyczna stawała się pracodawcą w stosunku do pracowników polskich ośrodków informacji turystycznej za granicą.</u>
          <u xml:id="u-16.203" who="#MaciejPłażyński">Komisja wnosi o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-16.204" who="#MaciejPłażyński">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-16.205" who="#MaciejPłażyński">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za odrzuceniem poprawki Senatu do art. 25 ust. 1, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-16.206" who="#MaciejPłażyński">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-16.207" who="#MaciejPłażyński">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-16.208" who="#MaciejPłażyński">Głosowało 385 posłów. Większość bezwzględna - 193. Za - 2, przeciw - 381, wstrzymało się 2.</u>
          <u xml:id="u-16.209" who="#MaciejPłażyński">Stwierdzam, że Sejm wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów poprawkę Senatu przyjął.</u>
          <u xml:id="u-16.210" who="#MaciejPłażyński">W poprawce nr 27 Senat proponuje, aby art. 24, dotyczący kompetencji organów do czasu powołania ministra właściwego do spraw kultury fizycznej i turystyki, wszedł w życie z dniem ogłoszenia, a nie - jak uchwalił Sejm - z dniem 1 stycznia 2000 r.</u>
          <u xml:id="u-16.211" who="#MaciejPłażyński">Komisja wnosi o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-16.212" who="#MaciejPłażyński">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-16.213" who="#MaciejPłażyński">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za odrzuceniem poprawki Senatu do art. 26, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-16.214" who="#MaciejPłażyński">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-16.215" who="#MaciejPłażyński">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-16.216" who="#MaciejPłażyński">Głosowało 388 posłów. Większość bezwzględna - 195. Za - 1, przeciw - 386, wstrzymał się 1.</u>
          <u xml:id="u-16.217" who="#MaciejPłażyński">Stwierdzam, że Sejm wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów poprawkę Senatu przyjął.</u>
          <u xml:id="u-16.218" who="#MaciejPłażyński">Na tym zakończyliśmy rozpatrywanie poprawek Senatu do ustawy o Polskiej Organizacji Turystycznej.</u>
          <u xml:id="u-16.219" who="#MaciejPłażyński">Powracamy do rozpatrzenia punktu 11 porządku dziennego: Pierwsze czytanie senackiego projektu ustawy o Funduszu Obrony Niepodległości (druk nr 1123).</u>
          <u xml:id="u-16.220" who="#MaciejPłażyński">Sejm wysłuchał uzasadnienia projektu ustawy przedstawionego przez pana senatora Andrzeja Chronowskiego i przeprowadził dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-16.221" who="#MaciejPłażyński">W dyskusji zgłoszono wniosek o odrzucenie projektu ustawy w pierwszym czytaniu.</u>
          <u xml:id="u-16.222" who="#MaciejPłażyński">Poddam ten wniosek pod głosowanie.</u>
          <u xml:id="u-16.223" who="#MaciejPłażyński">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-16.224" who="#MaciejPłażyński">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za przyjęciem wniosku o odrzucenie w pierwszym czytaniu senackiego projektu ustawy o Funduszu Obrony Niepodległości, zawartego w druku nr 1123, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-16.225" who="#MaciejPłażyński">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-16.226" who="#MaciejPłażyński">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-16.227" who="#MaciejPłażyński">Głosowało 387 posłów. Za - 160, przeciw - 213, wstrzymało się 14.</u>
          <u xml:id="u-16.228" who="#MaciejPłażyński">Stwierdzam, że Sejm wniosek odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-16.229" who="#MaciejPłażyński">Proponuję, po zasięgnięciu opinii Prezydium Sejmu, aby Sejm skierował senacki projekt ustawy o Funduszu Obrony Niepodległości do Komisji Obrony Narodowej w celu rozpatrzenia.</u>
          <u xml:id="u-16.230" who="#MaciejPłażyński">W dyskusji zgłoszono wniosek o skierowanie projektu ustawy także do Komisji Finansów Publicznych.</u>
          <u xml:id="u-16.231" who="#MaciejPłażyński">Wobec tej propozycji zgłoszono sprzeciw.</u>
          <u xml:id="u-16.232" who="#MaciejPłażyński">Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważał, że Sejm propozycję skierowania do Komisji Obrony Narodowej przyjął, a wniosek o skierowaniu do Komisji Finansów Publicznych rozstrzygniemy w głosowaniu.</u>
          <u xml:id="u-16.233" who="#MaciejPłażyński">Sprzeciwu nie słyszę.</u>
          <u xml:id="u-16.234" who="#MaciejPłażyński">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-16.235" who="#MaciejPłażyński">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za skierowaniem projektu ustawy także do Komisji Finansów Publicznych, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-16.236" who="#MaciejPłażyński">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-16.237" who="#komentarz">(Głos z sali: Przeciw niepodległości, jak zwykle.)</u>
          <u xml:id="u-16.238" who="#MaciejPłażyński">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-16.239" who="#MaciejPłażyński">Głosowało 386 posłów. Za - 248, przeciw - 108, wstrzymało się 30.</u>
          <u xml:id="u-16.240" who="#MaciejPłażyński">Stwierdzam, że Sejm wniosek przyjął.</u>
          <u xml:id="u-16.241" who="#MaciejPłażyński">Powracamy do rozpatrzenia punktu 12 porządku dziennego: Informacja rządu o przygotowaniu do wdrożenia reformy oświaty.</u>
          <u xml:id="u-16.242" who="#MaciejPłażyński">Sejm wysłuchał informacji przedstawionej przez ministra edukacji narodowej pana Mirosława Handkego i przeprowadził dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-16.243" who="#MaciejPłażyński">W dyskusji zgłoszono wniosek o odrzucenie przedstawionej informacji.</u>
          <u xml:id="u-16.244" who="#MaciejPłażyński">Poddam ten wniosek pod głosowanie.</u>
          <u xml:id="u-16.245" who="#MaciejPłażyński">Odrzucenie tego wniosku oznaczać będzie, że Sejm informację przyjął do wiadomości.</u>
          <u xml:id="u-16.246" who="#MaciejPłażyński">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-16.247" who="#MaciejPłażyński">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za przyjęciem wniosku o odrzucenie informacji rządu o przygotowaniu do wdrożenia reformy oświaty, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-16.248" who="#MaciejPłażyński">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-16.249" who="#MaciejPłażyński">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-16.250" who="#MaciejPłażyński">Głosowało 392 posłów. Za - 175, przeciw - 212, wstrzymało się 5.</u>
          <u xml:id="u-16.251" who="#MaciejPłażyński">Stwierdzam, że Sejm wniosek odrzucił, a tym samym przyjął informację do wiadomości.</u>
          <u xml:id="u-16.252" who="#MaciejPłażyński">Powracamy do rozpatrzenia punktu 14 porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Polityki Społecznej i Komisji Zdrowia o stanowisku Senatu w sprawie ustawy o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa.</u>
          <u xml:id="u-16.253" who="#MaciejPłażyński">Sejm wysłuchał sprawozdania komisji przedstawionego przez pana posła Jacka Szczota oraz przeprowadził dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-16.254" who="#MaciejPłażyński">Przechodzimy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-16.255" who="#MaciejPłażyński">Głosować będziemy zgodnie z zasadami stosowanymi w punkcie 4 porządku dziennego.</u>
          <u xml:id="u-16.256" who="#MaciejPłażyński">W poprawce nr 1 do art. 4 ust. 3 pkt 4 Senat proponuje, aby wyrazy „posłom i senatorom” zastąpić wyrazami „byłym posłom i senatorom”.</u>
          <u xml:id="u-16.257" who="#MaciejPłażyński">Komisje wnoszą o odrzucenie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-16.258" who="#MaciejPłażyński">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-16.259" who="#MaciejPłażyński">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za odrzuceniem poprawki nr 1 Senatu do art. 4 ust. 3 pkt 4, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-16.260" who="#MaciejPłażyński">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-16.261" who="#MaciejPłażyński">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-16.262" who="#MaciejPłażyński">Głosowało 382 posłów. Większość bezwzględna - 192. Za - 376, przeciw - 5, wstrzymał się 1.</u>
          <u xml:id="u-16.263" who="#MaciejPłażyński">Stwierdzam, że Sejm odrzucił poprawkę Senatu bezwzględną większością głosów.</u>
          <u xml:id="u-16.264" who="#MaciejPłażyński">W poprawce nr 2 do art. 5 ust. 1 Senat proponuje skreślenie powołania do art. 11 ust. 2 pkt 2 oraz art. 19 ust. 1.</u>
          <u xml:id="u-16.265" who="#MaciejPłażyński">Z poprawką tą wiąże się poprawka nr 4 do art. 11 ust. 2, w której Senat proponuje, aby zasiłek chorobowy w wysokości 100% podstawy wymiaru przysługiwał wyłącznie w przypadku, gdy niezdolność od pracy powstała w okresie ciąży, a nie - jak uchwalił Sejm - również wtedy, gdy niezdolność do pracy powstała w wyniku wypadku w drodze do pracy lub z pracy, a także gdy trwa ponad 90 dni.</u>
          <u xml:id="u-16.266" who="#MaciejPłażyński">Przyjęcie tej poprawki spowoduje: skreślenie ust. 3 w art. 11, co jest treścią poprawki nr 5; odpowiednią zmianę w art. 57 ust. 1, co jest treścią poprawki nr 15.</u>
          <u xml:id="u-16.267" who="#MaciejPłażyński">Senat proponuje również, aby wysokość świadczenia rehabilitacyjnego wynosiła 100% podstawy wymiaru jedynie w przypadku, gdy niezdolność do pracy przypada na okres ciąży, co jest treścią poprawki nr 9 do art. 19 ust. 1.</u>
          <u xml:id="u-16.268" who="#MaciejPłażyński">Nad tymi poprawkami głosować będziemy łącznie.</u>
          <u xml:id="u-16.269" who="#MaciejPłażyński">Komisje wnoszą o ich odrzucenie.</u>
          <u xml:id="u-16.270" who="#MaciejPłażyński">Pani poseł chce zadać pytanie? Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-17">
          <u xml:id="u-17.0" who="#EwaTomaszewska">Chciałam zapytać, jakie grupy ubezpieczonych stracą uprawnienia do części zasiłku, to znaczy zasiłek będzie im obniżony i jak to się ma do mocy nabywczej środków uzyskiwanych w okresie choroby. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-17.1" who="#komentarz">(Głos z sali: Jak się to ma do polityki prorodzinnej?)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-18">
          <u xml:id="u-18.0" who="#MaciejPłażyński">Proszę, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-19">
          <u xml:id="u-19.0" who="#JacekSzczot">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Nie można mówić, że jakieś grupy społeczne stracą zasiłek chorobowy. Przysługuje on w okresie niezdolności pracownika bądź innej osoby ubezpieczonej do pracy z tytułu choroby, a więc stracić mogą ci, którzy będą mieli prawo do korzystania z niego.</u>
          <u xml:id="u-19.1" who="#JacekSzczot">Po pierwsze, jedna grupa to są osoby, które uległy wypadkom w czasie drogi do pracy lub z pracy. Nie dotyczy to ludzi, którzy mieli wypadek w pracy. To zupełnie inna ustawa. My mówimy tylko o wypadkach w drodze do lub z pracy. Druga grupa to osoby, które chorują więcej niż 90 dni. Od 91 dnia zasiłek w dotychczasowym stanie prawnym wynosił 100% podstawy wymiaru. Chciałbym zaznaczyć, że w dalszym ciągu zasiłek dla osób, które ulegną wypadkowi w drodze do pracy lub z pracy przez pierwsze 35 dni będzie wypłacany na poziomie 100%, ponieważ obciąża to pracodawcę.</u>
          <u xml:id="u-19.2" who="#JacekSzczot">Po drugie, jeżeli przepisy obowiązujące u danego pracodawcy przewidują taką możliwość, to może on wypłacać zasiłek wyższy niż proponowany przez nas w ustawie, a więc na poziomie 100%, powyżej 80%. Rola związków zawodowych w zakładzie pracy polega na tym, aby zapewnić pracownikom w układach zbiorowych odpowiednie prawa w tych zakładach, które stać na dofinansowanie obniżonych zasiłków chorobowych.</u>
          <u xml:id="u-19.3" who="#JacekSzczot">Jaka siła nabywcza z tym się wiąże? Taka, jakie mamy wynagrodzenia. W większości państw Europy Zachodniej zasiłki chorobowe są na znacznie niższym poziomie, niż zasiłki wypłacane w Polsce.</u>
          <u xml:id="u-19.4" who="#JacekSzczot">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Moim zdaniem państwo ma prawo, jest zobowiązane do odpowiedniego sterowania poszczególnymi strumieniami środków finansowych na zabezpieczenie odpowiednich potrzeb swoich obywateli. W tym przypadku, nowelizując również tę ustawę, uznaliśmy, iż środki powinny być przeznaczone na zabezpieczenie potrzeb osób wychowujących więcej niż dwójkę dzieci. Zwiększyliśmy więc zasiłki wychowawcze dla osób wychowujących trzecie i każde następne dziecko.</u>
          <u xml:id="u-19.5" who="#JacekSzczot">Stwierdziliśmy, że w tej chwili nie ma potrzeby, aby zasiłek chorobowy z tytułu niezdolności do pracy w związku z wypadkiem w drodze do i z pracy lub z powodu więcej niż 90 dni niezdolności do pracy, co jest zgodne ze stanowiskiem pracodawców, był na tym samym poziomie, co do tej pory, czyli w wysokości 100%. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-20">
          <u xml:id="u-20.0" who="#MaciejPłażyński">Pan poseł Manicki.</u>
          <u xml:id="u-20.1" who="#MaciejPłażyński">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-21">
          <u xml:id="u-21.0" who="#MaciejManicki">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-21.1" who="#MaciejManicki">Panie Marszałku! Wypowiedź pana posła sprawozdawcy zmusiła mnie do zadania mu jeszcze jednego pytania, na które może nie być łatwej odpowiedzi. Panie pośle, czy pan zdaje sobie sprawę z tego, że pan mówił nie na temat?</u>
          <u xml:id="u-21.2" who="#komentarz">(Głos z sali: Wczoraj była dyskusja.)</u>
          <u xml:id="u-21.3" who="#MaciejManicki">Wyjaśniam to w sposób następujący. Mówiąc o tym, że w układach zbiorowych można podnosić wysokość obniżanych właśnie świadczeń, trzeba powiedzieć, że to nie chodzi o tę ustawę. Tutaj mówimy o świadczeniach wypłacanych z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych i ich wysokości nie może zmienić żaden układ zbiorowy. Natomiast nie trzeba podwyższać tego, co jest wynagrodzeniem za pracę w okresie niezdolności do pracy płatnym ze środków pracodawcy, ponieważ Kodeks pracy utrzymuje 100% wysokość świadczeń, jeśli chodzi o wypadek w drodze do pracy i z pracy - jest to konkretny przepis Kodeksu pracy. Tutaj nic się nie zmienia. W związku z tym mamy taką sytuację,...</u>
          <u xml:id="u-21.4" who="#komentarz">(Głos z sali: Pytanie.)</u>
          <u xml:id="u-21.5" who="#MaciejManicki">... że zasiłek w okresie, gdy będzie wypłacany ze środków pracodawców, będzie wynosił 100%, a w okresie płacenia z ZUS — 80%, i tego żaden układ zbiorowy nie zmieni.</u>
          <u xml:id="u-21.6" who="#MaciejManicki">Po drugie, bardzo proszę, żeby pan poseł zechciał przypomnieć stanowisko komisji. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-22">
          <u xml:id="u-22.0" who="#MaciejPłażyński">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-22.1" who="#MaciejPłażyński">Proszę zadawać pytania, a nie przedstawiać zbyt długie wyjaśnienia, od tego jest sprawozdawca.</u>
          <u xml:id="u-22.2" who="#MaciejPłażyński">Pan poseł Rulewski, proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-23">
          <u xml:id="u-23.0" who="#JanRulewski">Wysoka Izbo! Panie Marszałku! Panie Przewodniczący! Zarówno pan, referując prace komisji, jak i rząd dowodził, że ta ustawa ma obniżyć, zamknąć nieuczciwy wypływ pieniędzy na zasiłki chorobowe.</u>
          <u xml:id="u-23.1" who="#JanRulewski">Rozumieliśmy to. Była zgoda Wysokiej Izby na to, że w związku z tym przede wszystkim wprowadza się lekarza orzecznika kontrolującego zwłaszcza tych, którzy te zaświadczenia wydają.</u>
          <u xml:id="u-23.2" who="#JanRulewski">Tymczasem, moim zdaniem, poprawka Senatu łamie założenia tej ustawy, gdyż ogranicza prawa chorych. Moje pytanie jest takie: Czy pan to potwierdza, czy nie?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-24">
          <u xml:id="u-24.0" who="#MaciejPłażyński">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-24.1" who="#MaciejPłażyński">Jeszcze pani poseł Bańkowska, proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-25">
          <u xml:id="u-25.0" who="#AnnaBańkowska">Panie Marszałku! Panie pośle sprawozdawco, poprawki Senatu w wielu punktach wywoływały różne stanowiska na posiedzeniu komisji. Chciałabym, żeby pan jako sprawozdawca powstrzymał się od głoszenia ideologii, tylko żeby w sposób jasny i precyzyjny interpretował pan prawo, które powstanie w wyniku przyjęcia poprawki Senatu.</u>
          <u xml:id="u-25.1" who="#komentarz">(Głos z sali: Jakie pytanie?)</u>
          <u xml:id="u-25.2" who="#AnnaBańkowska">Bowiem komisja nie była jednomyślna co do przyjęcia poprawki dotyczącej ograniczenia prawa do 100-procentowego świadczenia z tytułu choroby powstałej w wyniku wypadku w drodze do pracy, jak również nie była jednomyślna co do przyjęcia poprawki Senatu ograniczającej prawo do 100-procentowego zasiłku chorobowego za czas choroby trwającej powyżej 90 dni.</u>
          <u xml:id="u-25.3" who="#AnnaBańkowska">Pan poseł, jak myślę, nadużył roli posła sprawozdawcy, mówiąc, że państwo ma prawo kierować strumień pieniędzy na odpowiednie cele socjalne.</u>
          <u xml:id="u-25.4" who="#komentarz">(Poruszenie na sali)</u>
          <u xml:id="u-25.5" who="#AnnaBańkowska"> To nie jest rola posła sprawozdawcy. I tyle.</u>
          <u xml:id="u-25.6" who="#AnnaBańkowska">Odpowiadam na pytanie pani poseł Tomaszewskiej. Właśnie przyjęcie poprawki Senatu spowoduje obniżenie świadczeń z tytułu choroby powstałej w wyniku wypadku w drodze do pracy lub z pracy oraz trwającej powyżej 90 dni.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-26">
          <u xml:id="u-26.0" who="#MaciejPłażyński">Pani poseł, to pytanie było do sprawozdawcy.</u>
          <u xml:id="u-26.1" who="#MaciejPłażyński">Proszę bardzo, jeszcze jedno pytanie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-27">
          <u xml:id="u-27.0" who="#ZbigniewWawak">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Pan poseł Rulewski powiedział o tej intencji ustawodawcy, że ma ona wyeliminować pewnego rodzaju nieuczciwe praktyki. Pytanie moje jest takie: Jaka argumentacja dotycząca nieuczciwych praktyk była prezentowana na posiedzeniu komisji? Jakie były stanowiska i jakie argumenty?</u>
          <u xml:id="u-27.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-27.2" who="#komentarz">(Głos z sali: Brawo!)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-28">
          <u xml:id="u-28.0" who="#MaciejPłażyński">Pan poseł Jacek Szczot.</u>
          <u xml:id="u-28.1" who="#MaciejPłażyński">Proszę, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-29">
          <u xml:id="u-29.0" who="#JacekSzczot">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Odpowiadam na pytanie pana posła Manickiego. Trudno polemizować z art. 90 § 1 pkt 1 Kodeksu pracy, znowelizowanym w 1996 r., który upoważnił pracodawcę do tworzenia w przepisach wewnętrznych, wewnątrzzakładowych, innych możliwości rozstrzygania co do wysokości zasiłku w zakładzie pracy. Oczywiście może...</u>
          <u xml:id="u-29.1" who="#komentarz">(Głos z sali: Innych, bardziej korzystnych.)</u>
          <u xml:id="u-29.2" who="#JacekSzczot">Panie pośle, prosiłbym, żeby nie polemizować w przypadku tak prostych spraw. Oczywiście, że sprawy unormowane w innych przepisach niż Kodeks pracy tylko i wyłącznie mogą być bardziej korzystne. Ale taka jest natura naszego Kodeksu pracy, że daje on tylko podstawy, które muszą obowiązywać pracodawcę i pracownika.</u>
          <u xml:id="u-29.3" who="#JacekSzczot">Art. 90 § 1 pkt 1 mówi o tym, że pracodawca może w swoich przepisach wewnętrznych to inaczej uregulować. To znaczy, że nie może zmusić ZUS do wypłaty wyższego zasiłku chorobowego, ale może - jeżeli sytuacja ekonomiczna na to pozwala - dopłacić brakującą kwotę ponad to, co jest ustalone w Kodeksie pracy. To przecież było bardzo szeroko dyskutowane w 1995 i 1996 r., kiedy nowelizowany był Kodeks pracy.</u>
          <u xml:id="u-29.4" who="#JacekSzczot">Następne było pytanie pana posła Rulewskiego, ale jeszcze odpowiem, jakie było stanowisko komisji. Komisja opowiedziała się za odrzuceniem tej poprawki Senatu i z tego, co wiem, opowiedziała się za odrzuceniem nie jakiejś niewielkiej większości, lecz za odrzuceniem poprawki Senatu w całości.</u>
          <u xml:id="u-29.5" who="#JacekSzczot">Odpowiadając na pytanie pana Rulewskiego, czy ktoś na tym straci, powiem, że oczywiście. W tej chwili zasiłek jest na poziomie 100% wynagrodzenia, a jeżeli chcemy to zrównać całkowicie z tym, co występuje przy okazji innych sytuacji, to ktoś na tym musi stracić.</u>
          <u xml:id="u-29.6" who="#komentarz">(Głosy z sali: Kto?)</u>
          <u xml:id="u-29.7" who="#JacekSzczot">Ten, kto choruje powyżej 90 dni, ten, kto uległ wypadkowi w drodze do pracy lub z pracy.</u>
          <u xml:id="u-29.8" who="#JacekSzczot">Jeszcze raz powtórzę, że za pierwsze 35 dni przysługuje wynagrodzenie wypłacane przez pracodawcę na poziomie 100% wynagrodzenia pracownika, a więc przez pierwsze 35 dni nikt nie będzie z tego tytułu stratny. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-30">
          <u xml:id="u-30.0" who="#MaciejPłażyński">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-30.1" who="#MaciejPłażyński">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-30.2" who="#MaciejPłażyński">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za odrzuceniem poprawek nr 2, 4, 5, 9 i 15 Senatu, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-30.3" who="#MaciejPłażyński">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-30.4" who="#MaciejPłażyński">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-30.5" who="#MaciejPłażyński">Głosowało 362 posłów. Większość bezwzględna - 182. Za - 240, przeciw - 116, wstrzymało się 6.</u>
          <u xml:id="u-30.6" who="#MaciejPłażyński">Stwierdzam, że Sejm odrzucił poprawki Senatu bezwzględną większością głosów.</u>
          <u xml:id="u-30.7" who="#MaciejPłażyński">W poprawce nr 3 do art. 7 pkt 2 Senat proponuje, aby zasiłek chorobowy przysługiwał po ustaniu tytułu do ubezpieczenia także w przypadku, gdy niezdolność do pracy powstała nie później niż w ciągu 3 miesięcy od jego ustania i spowodowana została chorobą zakaźną, której okres wylęgania jest dłuższy niż 14 dni lub inną chorobą, której objawy ujawniają się po okresie dłuższym niż 14 dni, licząc od początku choroby.</u>
          <u xml:id="u-30.8" who="#MaciejPłażyński">Komisje wnoszą o odrzucenie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-30.9" who="#MaciejPłażyński">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-30.10" who="#MaciejPłażyński">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za odrzuceniem poprawki nr 3 Senatu do art. 7 pkt 2, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-30.11" who="#MaciejPłażyński">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-30.12" who="#MaciejPłażyński">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-30.13" who="#MaciejPłażyński">Głosowało 369 posłów. Większość bezwzględna - 185. Za - 160, przeciw - 208, wstrzymał się 1 poseł.</u>
          <u xml:id="u-30.14" who="#MaciejPłażyński">Stwierdzam, że Sejm wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów poprawkę Senatu przyjął.</u>
          <u xml:id="u-30.15" who="#MaciejPłażyński">Poprawki nr 4 i 5 już rozpatrzyliśmy.</u>
          <u xml:id="u-30.16" who="#MaciejPłażyński">W poprawce nr 6 do art. 12 ust. 1 Senat proponuje, aby okresy niezdolności do pracy, za które pracownik zachowuje prawo do wynagrodzenia, były wliczone do okresu zasiłkowego.</u>
          <u xml:id="u-30.17" who="#MaciejPłażyński">Komisje wnoszą o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-30.18" who="#MaciejPłażyński">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-30.19" who="#MaciejPłażyński">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za odrzuceniem poprawki nr 6 Senatu do art. 12 ust. 1, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-30.20" who="#MaciejPłażyński">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-30.21" who="#MaciejPłażyński">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-30.22" who="#MaciejPłażyński">Głosowało 371 posłów. Większość bezwzględna - 186. Za - 6, przeciw - 364, wstrzymał się 1.</u>
          <u xml:id="u-30.23" who="#MaciejPłażyński">Stwierdzam, że Sejm wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów poprawkę Senatu przyjął.</u>
          <u xml:id="u-30.24" who="#MaciejPłażyński">W poprawce nr 7 do art. 13 ust. 1, polegającej na dodaniu nowego punktu, Senat proponuje, aby zasiłek chorobowy nie przysługiwał po ustaniu tytułu do ubezpieczenia, jeśli ubezpieczony uprawniony jest do zasiłku dla bezrobotnych, zasiłku przedemerytalnego lub świadczenia przedemerytalnego.</u>
          <u xml:id="u-30.25" who="#MaciejPłażyński">Z poprawką tą wiąże się poprawka nr 25 do art. 78, zawierającego zmiany do ustawy o zatrudnieniu i przeciwdziałaniu bezrobociu, polegająca na skreśleniu pkt. 3–5.</u>
          <u xml:id="u-30.26" who="#MaciejPłażyński">Nad tymi poprawkami głosować będziemy łącznie.</u>
          <u xml:id="u-30.27" who="#MaciejPłażyński">Komisje wnoszą o ich odrzucenie.</u>
          <u xml:id="u-30.28" who="#MaciejPłażyński">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-30.29" who="#MaciejPłażyński">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za odrzuceniem poprawek Senatu: nr 7 do art. 13 ust. 1, polegającej na dodaniu nowego punktu oraz nr 25 do art. 78, polegającej na skreśleniu pkt. 3–5, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-30.30" who="#MaciejPłażyński">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-30.31" who="#MaciejPłażyński">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-30.32" who="#MaciejPłażyński">Głosowało 383 posłów. Większość bezwzględna - 192. Za - 164, przeciw - 216, wstrzymało się 3.</u>
          <u xml:id="u-30.33" who="#MaciejPłażyński">Stwierdzam, że Sejm wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów poprawki Senatu przyjął.</u>
          <u xml:id="u-30.34" who="#MaciejPłażyński">W poprawce nr 8 do art. 17 ust. 2 Senat proponuje, aby wyraz „sfałszowane” zastąpić wyrazami „podrobione lub przerobione”.</u>
          <u xml:id="u-30.35" who="#MaciejPłażyński">Komisje wnoszą o odrzucenie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-30.36" who="#MaciejPłażyński">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-30.37" who="#MaciejPłażyński">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za odrzuceniem poprawki nr 8 Senatu do art. 17 ust. 2, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-30.38" who="#MaciejPłażyński">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-30.39" who="#MaciejPłażyński">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-30.40" who="#MaciejPłażyński">Głosowało 376 posłów. Większość bezwzględna - 189. Za - 360, przeciw - 15, wstrzymał się 1.</u>
          <u xml:id="u-30.41" who="#MaciejPłażyński">Stwierdzam, że Sejm odrzucił poprawkę Senatu bezwzględną większością głosów.</u>
          <u xml:id="u-30.42" who="#MaciejPłażyński">Poprawkę nr 9 już rozpatrzyliśmy.</u>
          <u xml:id="u-30.43" who="#MaciejPłażyński">W poprawce nr 10 do art. 23 ust. 2 Senat proponuje, aby wyrazy „orzekają wojewódzkie ośrodki medycyny pracy lub lekarze orzecznicy” zastąpić wyrazami „orzeka wojewódzki ośrodek medycyny pracy lub lekarz orzecznik”.</u>
          <u xml:id="u-30.44" who="#MaciejPłażyński">Komisje wnoszą o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-30.45" who="#MaciejPłażyński">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-30.46" who="#MaciejPłażyński">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za odrzuceniem poprawki nr 10 Senatu do art. 23 ust. 2, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-30.47" who="#MaciejPłażyński">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-30.48" who="#MaciejPłażyński">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-30.49" who="#MaciejPłażyński">Głosowało 375 posłów. Większość bezwzględna - 188. Za - 6, przeciw - 368, wstrzymał się 1.</u>
          <u xml:id="u-30.50" who="#MaciejPłażyński">Stwierdzam, że Sejm wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów poprawkę Senatu przyjął.</u>
          <u xml:id="u-30.51" who="#MaciejPłażyński">W poprawce nr 11 do art. 23 ust. 4 pkt 1 Senat proponuje, aby wyrazy „z chwilą” zastąpić wyrazami „z dniem”.</u>
          <u xml:id="u-30.52" who="#MaciejPłażyński">Komisje wnoszą o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-30.53" who="#MaciejPłażyński">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-30.54" who="#MaciejPłażyński">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za odrzuceniem poprawki nr 11 Senatu do art. 23 ust. 4 pkt 1, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-30.55" who="#MaciejPłażyński">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-30.56" who="#MaciejPłażyński">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-30.57" who="#MaciejPłażyński">Głosowało 377 posłów. Większość bezwzględna - 189. Za - 4, przeciw - 372, wstrzymał się - 1.</u>
          <u xml:id="u-30.58" who="#MaciejPłażyński">Stwierdzam, że Sejm wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów poprawki Senatu przyjął.</u>
          <u xml:id="u-30.59" who="#MaciejPłażyński">Poprawki nr 12 do art. 53 ust. 1, 13 do art. 55 ust. 2, 14 do art. 55 ust. 6 oraz 17 do art. 59 ust. 3 pkt 3 mają charakter legislacyjny.</u>
          <u xml:id="u-30.60" who="#MaciejPłażyński">Nad tymi poprawkami głosować będziemy łącznie.</u>
          <u xml:id="u-30.61" who="#MaciejPłażyński">Komisje wnoszą o ich przyjęcie.</u>
          <u xml:id="u-30.62" who="#MaciejPłażyński">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-30.63" who="#MaciejPłażyński">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za odrzuceniem poprawek Senatu nr 12, 13, 14, i 17, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-30.64" who="#MaciejPłażyński">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-30.65" who="#MaciejPłażyński">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-30.66" who="#MaciejPłażyński">Głosowało 378 posłów. Większość bezwzględna - 190. Za - 1, przeciw - 377.</u>
          <u xml:id="u-30.67" who="#MaciejPłażyński">Stwierdzam, że Sejm wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów poprawki Senatu przyjął.</u>
          <u xml:id="u-30.68" who="#MaciejPłażyński">Poprawkę nr 15 już rozpatrzyliśmy.</u>
          <u xml:id="u-30.69" who="#MaciejPłażyński">W poprawce nr 16 do art. 59 ust. 3 pkt 1 Senat proponuje, aby po wyrazie „badanie” dodać wyraz „lekarskie”.</u>
          <u xml:id="u-30.70" who="#MaciejPłażyński">Komisje wnoszą o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-30.71" who="#MaciejPłażyński">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-30.72" who="#MaciejPłażyński">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za odrzuceniem poprawki nr 16 Senatu do art. 59 ust. 3 pkt 1, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-30.73" who="#MaciejPłażyński">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-30.74" who="#MaciejPłażyński">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-30.75" who="#MaciejPłażyński">Głosowało 378 posłów. Większość bezwzględna - 190. Za - 3, przeciw - 375.</u>
          <u xml:id="u-30.76" who="#MaciejPłażyński">Stwierdzam, że Sejm wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów poprawkę Senatu przyjął.</u>
          <u xml:id="u-30.77" who="#MaciejPłażyński">Poprawkę nr 17 już rozpatrzyliśmy.</u>
          <u xml:id="u-30.78" who="#MaciejPłażyński">W poprawce nr 18 do art. 59 ust. 3 pkt 3 Senat proponuje, aby lekarz orzecznik wykonując czynności kontrolne mógł także zażądać wyjaśnień i informacji w sprawie, a nie, jak uchwalił Sejm, uzupełnienia w wyznaczonym terminie badań będących podstawą wydania orzeczenia o czasowej niezdolności do pracy.</u>
          <u xml:id="u-30.79" who="#MaciejPłażyński">Komisje wnoszą o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-30.80" who="#MaciejPłażyński">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-30.81" who="#MaciejPłażyński">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za odrzuceniem poprawki nr 18 Senatu do art. 59 ust. 3 pkt 3, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-30.82" who="#MaciejPłażyński">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-30.83" who="#MaciejPłażyński">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-30.84" who="#MaciejPłażyński">Głosowało 378 posłów. Większość bezwzględna - 190. Za - 2, przeciw - 375, wstrzymał się 1.</u>
          <u xml:id="u-30.85" who="#MaciejPłażyński">Stwierdzam, że Sejm wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów poprawkę Senatu przyjął.</u>
          <u xml:id="u-30.86" who="#MaciejPłażyński">Poprawka nr 19 Senatu do art. 59 ust. 5 i 6 ma charakter redakcyjny.</u>
          <u xml:id="u-30.87" who="#MaciejPłażyński">Komisje wnoszą o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-30.88" who="#MaciejPłażyński">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-30.89" who="#MaciejPłażyński">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za odrzuceniem poprawki nr 19 Senatu do art. 59 ust. 5 i 6, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-30.90" who="#MaciejPłażyński">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-30.91" who="#MaciejPłażyński">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-30.92" who="#MaciejPłażyński">Głosowało 373 posłów. Większość bezwzględna - 187. Za - 1, przeciw - 371, wstrzymał się 1.</u>
          <u xml:id="u-30.93" who="#MaciejPłażyński">Stwierdzam, że Sejm wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów poprawkę Senatu przyjął.</u>
          <u xml:id="u-30.94" who="#MaciejPłażyński">Poprawka nr 20 Senatu do art. 60 ust.1 i 2 ma charakter redakcyjny.</u>
          <u xml:id="u-30.95" who="#MaciejPłażyński">Komisje wnoszą o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-30.96" who="#MaciejPłażyński">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-30.97" who="#MaciejPłażyński">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za odrzuceniem poprawki nr 20 Senatu do art. 60 ust.1 i 2, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-30.98" who="#MaciejPłażyński">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-30.99" who="#MaciejPłażyński">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-30.100" who="#MaciejPłażyński">Głosowało 365 posłów. Większość bezwzględna - 183. Za - 4, przeciw - 361.</u>
          <u xml:id="u-30.101" who="#MaciejPłażyński">Stwierdzam, że Sejm wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów poprawkę Senatu przyjął.</u>
          <u xml:id="u-30.102" who="#MaciejPłażyński">W poprawce nr 21 do art. 61 ust. 3 Senat proponuje, aby w wypadku gdy do wypłaty zasiłku obowiązany jest Zakład Ubezpieczeń Społecznych, płatnik składek przedkładał zaświadczenie zawierające zestawienie składników wynagrodzenia lub przychodu, stanowiących podstawę wymiaru zasiłku.</u>
          <u xml:id="u-30.103" who="#MaciejPłażyński">Komisje wnoszą o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-30.104" who="#MaciejPłażyński">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-30.105" who="#MaciejPłażyński">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za odrzuceniem poprawki nr 21 Senatu do art. 61 ust. 3, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-30.106" who="#MaciejPłażyński">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-30.107" who="#MaciejPłażyński">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-30.108" who="#MaciejPłażyński">Głosowało 378 posłów. Większość bezwzględna - 190. Za - 3, przeciw - 375.</u>
          <u xml:id="u-30.109" who="#MaciejPłażyński">Stwierdzam, że Sejm wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów poprawkę Senatu przyjął.</u>
          <u xml:id="u-30.110" who="#MaciejPłażyński">Poprawka nr 22 do art. 64 ust. 1 ma charakter redakcyjny.</u>
          <u xml:id="u-30.111" who="#MaciejPłażyński">Komisje wnoszą o odrzucenie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-30.112" who="#MaciejPłażyński">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-30.113" who="#MaciejPłażyński">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za odrzuceniem poprawki nr 22 Senatu do art. 64 ust. 1, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-30.114" who="#MaciejPłażyński">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-30.115" who="#MaciejPłażyński">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-30.116" who="#MaciejPłażyński">Głosowało 377 posłów. Większość bezwzględna - 189. Za - 349, przeciw - 26, wstrzymało się 2.</u>
          <u xml:id="u-30.117" who="#MaciejPłażyński">Stwierdzam, że Sejm odrzucił poprawkę Senatu bezwzględną większością głosów.</u>
          <u xml:id="u-30.118" who="#MaciejPłażyński">Poprawki nr 23 i 24 dotyczą art. 77, zawierającego zmianę do ustawy o zasiłkach rodzinnych, pielęgnacyjnych i wychowawczych.</u>
          <u xml:id="u-30.119" who="#MaciejPłażyński">W poprawce nr 23 do art. 15c Senat proponuje, aby uprawnienia do zasiłku wychowawczego dla osoby wychowującej trzecie i każde następne dziecko przysługiwało od 1 stycznia 2000 r.</u>
          <u xml:id="u-30.120" who="#MaciejPłażyński">Komisje wnoszą o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-30.121" who="#MaciejPłażyński">Pan poseł...</u>
          <u xml:id="u-30.122" who="#komentarz">(Poseł Jan Lityński: Mam prośbę do pana posła sprawozdawcy, żeby wyjaśnił tę sprawę.)</u>
          <u xml:id="u-30.123" who="#MaciejPłażyński">Dobrze.</u>
          <u xml:id="u-30.124" who="#MaciejPłażyński">Pan poseł Manicki ma pytanie, tak?</u>
          <u xml:id="u-30.125" who="#MaciejPłażyński">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-31">
          <u xml:id="u-31.0" who="#MaciejManicki">Panie Marszałku! Ja też chciałbym prosić o wyjaśnienie, dlaczego w proponowanym przez Senat ust. 2 użyto sformułowania „osobie uprawnionej”, a w ust. 2a, także proponowanym przez Senat, wyłącznie wyrazu „osobie”. Może to prowadzić do wniosku, że w pierwszym przypadku będzie to dotyczyło osób uprawnionych do zasiłku wychowawczego, tyle że samotnie wychowujących dzieci i z tej racji zasiłek ma być podwyższony do kwoty 421,30 zł; w drugim zaś przypadku będzie chodziło o wszystkie osoby, które wychowują trzecie i każde następne dziecko, ponieważ ustawodawca posługuje się tu inną terminologią, nieopisaną w słowniczku ustawy. Ponieważ nie wolno interpretować prawa zawężająco, w istocie będzie to poprawka daleko wychodząca poza zamiary, jakie w tej sprawie towarzyszyły Sejmowi przy uchwalaniu ustawy. Niezależnie od wszystkiego wydaje się, że poprawka, która została przysłana w piśmie podpisanym przez wicemarszałka Senatu, nie dotyczy błędu maszynowego, lecz chodzi o sprostowanie błędu merytorycznego. Wydaje się, że nie powinno dochodzić do takich sytuacji, choćby kierowano się dobrymi intencjami, by poprawiać błędy merytoryczne. Tu nie maszynistka się pomyliła, przepisując uchwałę Senatu, tylko jest to błąd Senatu. I niestety nie wolno tego prostować nawet poprzez pisma panów marszałków. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-32">
          <u xml:id="u-32.0" who="#MaciejPłażyński">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-32.1" who="#MaciejPłażyński">Proszę pana posła sprawozdawcę o wyjaśnienie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-33">
          <u xml:id="u-33.0" who="#JacekSzczot">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Poprawka nr 23 dotyczy art. 77 w pkt. 4 i jest związana z art. 15c ust. 2 i 3 ustawy o zasiłkach rodzinnych, pielęgnacyjnych i wychowawczych. Sejm ponad miesiąc temu postanowił, by osobie uprawnionej, wychowującej trzecie i każde następne dziecko, przysługiwał zasiłek wychowawczy w kwocie wyższej, a więc w takiej, jaka przysługuje osobie uprawnionej samotnie wychowującej dziecko.</u>
          <u xml:id="u-33.1" who="#JacekSzczot">Senat stwierdził jednak, iż zmiany, które są wprowadzane w trakcie roku budżetowego - jeżeli nie przewidziano w budżecie środków na ten cel - nie powinny mieć miejsca. Dlatego zaproponował rozbicie tego ustępu na dwa. Spowodowało to, że doszło do pewnej nieformalności, moim zdaniem, do oczywistego błędu. Jeżeli pani poseł Bańkowska pozwoli, to wyrażę również swoje osobiste zdanie, że nastąpił tu...</u>
          <u xml:id="u-33.2" who="#komentarz">(Poseł Wacław Martyniuk: Pan nie ma prawa przedstawiać własnego zdania, gdyż jest pan sprawozdawcą komisji i tylko jej opinię może pan referować.)</u>
          <u xml:id="u-33.3" who="#JacekSzczot">Przepraszam bardzo, panie marszałku, rozumiem, że posłowie z SLD, mający znacznie bogatsze doświadczenie parlamentarne niż ja, wielokrotnie zaprzeczają sobie i nie wiem w końcu, z którego doświadczenia korzystać, często jestem bowiem pytany o osobiste zdanie, o osobiste stanowisko w tej sprawie, a później jest to negowane. Dlatego też ciężko mi ustosunkować się do wszystkich pytań i zaspokoić ciekawość posłów Sojuszu Lewicy Demokratycznej.</u>
          <u xml:id="u-33.4" who="#komentarz">(Poruszenie na sali)</u>
          <u xml:id="u-33.5" who="#JacekSzczot">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W poprawce nr 23, moim zdaniem - tak samo, jak to zostało przedstawione przez marszałka Senatu w osobie pana wicemarszałka Chronowskiego - nastąpiła oczywista pomyłka i ust. 3 nie miał na celu wyeliminowania istniejącego do tej pory ust. 3. Chodziło o to, aby nadać tym ustępom nową numerację - stąd sprostowanie, które przyszło do nas z Senatu. Komisje: Polityki Społecznej i Zdrowia przyjęły je wczoraj wieczorem i uznały, że nastąpiła pomyłka.</u>
          <u xml:id="u-33.6" who="#JacekSzczot">Jeśli chodzi o pytanie drugie, które zadał pan poseł Manicki, czy nie należy rozszerzająco interpretować zaproponowanego w pierwszym sprawozdaniu ust. 3, czyli ust. 2a - taka powinna być prawidłowa numeracja, to wczoraj zostało to wyjaśnione. Takie pytanie padało w tej Izbie w czasie sprawozdania i pani minister Ewa Lewicka stanowczo wykluczyła taką możliwość. Po konsultacjach z prawnikami również jestem przekonany, iż należy to interpretować tak, jak pozostałe przepisy dotyczące tej ustawy. Chodzi więc tutaj wyłącznie o osobę uprawnioną do korzystania z urlopu wychowawczego, która ma także określony próg dochodowy na osobę w rodzinie, i tylko z tego tytułu ma uprawnienie do otrzymywania zasiłku wychowawczego, a nie w żaden inny sposób, jak to mógł ewentualnie zasugerować pan poseł Manicki. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-34">
          <u xml:id="u-34.0" who="#MaciejPłażyński">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-34.1" who="#MaciejPłażyński">Pan poseł Lityński, proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-35">
          <u xml:id="u-35.0" who="#JanLityński">Mam pytanie do pana posła sprawozdawcy, jakie było w tej sprawie stanowisko Biura Legislacyjnego?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-36">
          <u xml:id="u-36.0" who="#JacekSzczot">Biuro Legislacyjne zgodziło się z tym stanowiskiem, które wczoraj przyjęła komisja odnośnie do poprawki nr 23.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-37">
          <u xml:id="u-37.0" who="#MaciejPłażyński">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-37.1" who="#MaciejPłażyński">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-37.2" who="#MaciejPłażyński">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za odrzuceniem poprawki nr 23 Senatu do art. 15c, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-37.3" who="#MaciejPłażyński">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-37.4" who="#MaciejPłażyński">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-37.5" who="#MaciejPłażyński">Głosowało 373 posłów. Większość bezwzględna - 187. Za - 163, przeciw - 208, wstrzymało się 2.</u>
          <u xml:id="u-37.6" who="#MaciejPłażyński">Stwierdzam, że Sejm wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów poprawkę Senatu przyjął.</u>
          <u xml:id="u-37.7" who="#MaciejPłażyński">W poprawce nr 24 do art. 17 ust. 2 Senat proponuje zmianę legislacyjną.</u>
          <u xml:id="u-37.8" who="#MaciejPłażyński">Komisje wnoszą o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-37.9" who="#MaciejPłażyński">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-37.10" who="#MaciejPłażyński">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za odrzuceniem poprawki nr 24 Senatu do art. 17 ust. 2, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-37.11" who="#MaciejPłażyński">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-37.12" who="#MaciejPłażyński">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-37.13" who="#MaciejPłażyński">Głosowało 371 posłów. Większość bezwzględna - 186. Za - 2, przeciw - 369.</u>
          <u xml:id="u-37.14" who="#MaciejPłażyński">Stwierdzam, że Sejm wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów poprawkę Senatu przyjął.</u>
          <u xml:id="u-37.15" who="#MaciejPłażyński">Poprawkę nr 25 już rozpatrzyliśmy.</u>
          <u xml:id="u-37.16" who="#MaciejPłażyński">W poprawce nr 26 do art. 86 Senat proponuje, aby także przepisy art. 56, 79 i 83, dotyczące trybu wystawiania zaświadczeń o czasowej niezdolności do pracy, weszły w życie 14 dni od dnia ogłoszenia ustawy oraz aby przepisy art. 80, dotyczące ograniczenia wysokości podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia chorobowe osób dobrowolnie ubezpieczonych, weszły w życie od dnia 1 listopada 1999 r.</u>
          <u xml:id="u-37.17" who="#MaciejPłażyński">Komisja wnosi o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-37.18" who="#MaciejPłażyński">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-37.19" who="#MaciejPłażyński">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za odrzuceniem poprawki nr 26 Senatu do art. 86, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-37.20" who="#MaciejPłażyński">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-37.21" who="#MaciejPłażyński">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-37.22" who="#MaciejPłażyński">Głosowało 370 posłów. Większość bezwzględna - 186. Za - 6, przeciw - 363, wstrzymał się 1.</u>
          <u xml:id="u-37.23" who="#MaciejPłażyński">Stwierdzam, że Sejm wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów poprawkę Senatu przyjął.</u>
          <u xml:id="u-37.24" who="#MaciejPłażyński">Na tym zakończyliśmy rozpatrywanie stanowiska Senatu w sprawie ustawy o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa.</u>
          <u xml:id="u-37.25" who="#MaciejPłażyński">Powracamy do rozpatrzenia punktu 15 porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Regulaminowej i Spraw Poselskich o projekcie uchwały w sprawie zmiany Regulaminu Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej.</u>
          <u xml:id="u-37.26" who="#MaciejPłażyński">Sejm wysłuchał sprawozdania komisji przedstawionego przez pana posła Jerzego Stanisława Madeja oraz przeprowadził dyskusję. W dyskusji nie zgłoszono poprawek.</u>
          <u xml:id="u-37.27" who="#MaciejPłażyński">Przystępujemy zatem do trzeciego czytania.</u>
          <u xml:id="u-37.28" who="#MaciejPłażyński">Przechodzimy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-37.29" who="#MaciejPłażyński">Komisja wnosi o uchwalenie projektu uchwały zawartego w sprawozdaniu.</u>
          <u xml:id="u-37.30" who="#MaciejPłażyński">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-37.31" who="#MaciejPłażyński">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za przyjęciem w całości projektu uchwały w sprawie zmiany Regulaminu Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej, w brzmieniu proponowanym przez Komisję Regulaminową i Spraw Poselskich, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-37.32" who="#MaciejPłażyński">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-37.33" who="#MaciejPłażyński">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-37.34" who="#MaciejPłażyński">Głosowało 378 posłów. Za - 374, przeciw - 3, wstrzymał się 1.</u>
          <u xml:id="u-37.35" who="#MaciejPłażyński">Stwierdzam, że Sejm podjął uchwałę w sprawie zmiany Regulaminu Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej.</u>
          <u xml:id="u-37.36" who="#MaciejPłażyński">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 16 porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi o projekcie uchwały Sejmu zobowiązującej rząd do pilnej realizacji uzgodnień zawartych ze związkami zawodowymi rolników protokołem z dnia 8 lutego 1999 r. (druki nr 1077, 1105, 1105-A).</u>
          <u xml:id="u-37.37" who="#MaciejPłażyński">Proszę o zabranie głosu sprawozdawcę komisji pana posła Ryszarda Smolarka.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-38">
          <u xml:id="u-38.0" who="#RyszardSmolarek">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Grupa posłów Polskiego Stronnictwa Ludowego w dniu 20 kwietnia zgłosiła propozycję uchwały Sejmu RP zobowiązującej rząd Rzeczypospolitej do pilnej realizacji uzgodnień zawartych ze związkami zawodowymi rolników protokołem z dnia 8 lutego 1999 r. Oczywiście, zgodnie z regulaminem Sejmu, ta propozycja uchwały była przedmiotem procedowania w Sejmie, a po pierwszym czytaniu Sejm przesłał ją do komisji. W komisji uchwała uzyskała następujący kształt:</u>
          <u xml:id="u-38.1" who="#RyszardSmolarek">„Sejm Rzeczypospolitej Polskiej, świadomy krytycznej sytuacji ekonomicznej i społecznej, w jakiej wciąż znajdują się polska wieś i rolnictwo, wzywa rząd do realizacji ustaleń zawartych w podpisanym w dniu 8 lutego 1999 r. protokole z rozmów przedstawicieli rządu Rzeczypospolitej Polskiej z przedstawicielami central związków rolników.</u>
          <u xml:id="u-38.2" who="#RyszardSmolarek">Sejm Rzeczypospolitej Polskiej z zaniepokojeniem stwierdza, że rząd nie realizuje większości ustaleń zawartych w protokole bądź nie dotrzymuje terminów, co pogarsza nastroje na wsi i spowodować może nową falę protestów rolników.</u>
          <u xml:id="u-38.3" who="#RyszardSmolarek">Jednocześnie Sejm Rzeczypospolitej Polskiej zwraca się do rządu o przygotowanie, w terminie do 30 czerwca br., całościowego projektu polityki państwa wobec wsi i rolnictwa - Pakt dla rolnictwa i obszarów wiejskich”.</u>
          <u xml:id="u-38.4" who="#RyszardSmolarek">Na posiedzeniu komisji rolnictwa w dniu 23 czerwca procedowano nad projektem uchwały i zostały zgłoszone następujące poprawki, mianowicie nr 1 i 2, które były zgłoszone przez pana posła Chrzanowskiego. Proponuje się w nich skreślić pierwszy i drugi akapit cytowanej przeze mnie uchwały Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej i w to miejsce dodać nowy pierwszy akapit w brzmieniu: „Sejm Rzeczypospolitej Polskiej zapoznał się ze stanem realizacji ustaleń zawartych w podpisanym w dniu 8 lutego 1990 r. protokole z rozmów przedstawicieli rządu Rzeczypospolitej Polskiej z przedstawicielami central związków rolników i w związku z trudną sytuacją ekonomiczną i społeczną, w jakiej znajduje się polska wieś i rolnictwo, uznaje za konieczne kontynuowanie pracy nad realizacją tego dokumentu”.</u>
          <u xml:id="u-38.5" who="#RyszardSmolarek">Po burzliwej dyskusji i przedstawieniu wyjaśnień, jak również stanu zaawansowania prac rządu, komisja w głosowaniach nad tymi poprawkami nie przyjęła ich do wiadomości i zaproponowała ich odrzucenie. To znaczy odrzucenie: poprawki nr 1, proponującej skreślenie akapitów pierwszego i drugiego, która to poprawka stanowisko Sejmu w sprawie tej uchwały wyraźnie łagodziłaby, oraz nowego zapisu redakcyjnego tej uchwały, który przed chwilą przeczytałem.</u>
          <u xml:id="u-38.6" who="#RyszardSmolarek">W związku z tym jako sprawozdawca proponuję w imieniu komisji odrzucić poprawki nr 1 i 2, które są w druku nr 1105-A. Dziękuję bardzo za uwagę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-39">
          <u xml:id="u-39.0" who="#MaciejPłażyński">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-39.1" who="#MaciejPłażyński">Przechodzimy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-39.2" who="#MaciejPłażyński">Komisja wnosi o przyjęcie projektu uchwały zawartego w sprawozdaniu w druku nr 1105.</u>
          <u xml:id="u-39.3" who="#MaciejPłażyński">Informuję, że wniosek mniejszości zawarty w tym sprawozdaniu został wycofany.</u>
          <u xml:id="u-39.4" who="#MaciejPłażyński">W pierwszej kolejności poddam pod łączne głosowanie poprawki.</u>
          <u xml:id="u-39.5" who="#MaciejPłażyński">W poprawkach wnioskodawca proponuje, aby skreślić akapity pierwszy i drugi projektu uchwały oraz dodać nowy pierwszy akapit.</u>
          <u xml:id="u-39.6" who="#MaciejPłażyński">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-39.7" who="#MaciejPłażyński">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za przyjęciem poprawek do projektu uchwały, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-39.8" who="#MaciejPłażyński">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-39.9" who="#MaciejPłażyński">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-39.10" who="#MaciejPłażyński">Głosowało 383 posłów. Za - 204, przeciw - 173, wstrzymało się 6.</u>
          <u xml:id="u-39.11" who="#MaciejPłażyński">Stwierdzam, że Sejm poprawki przyjął.</u>
          <u xml:id="u-39.12" who="#MaciejPłażyński">Przystępujemy do głosowania nad całością projektu uchwały.</u>
          <u xml:id="u-39.13" who="#MaciejPłażyński">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za przyjęciem w całości projektu uchwały zobowiązującej rząd do pilnej realizacji uzgodnień zawartych ze związkami zawodowymi rolników protokołem z dnia 8 lutego 1999 r., w brzmieniu zaproponowanym przez Komisję Rolnictwa i Rozwoju Wsi, wraz z przyjętymi poprawkami, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-39.14" who="#MaciejPłażyński">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-39.15" who="#MaciejPłażyński">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-39.16" who="#MaciejPłażyński">Głosowało 381 posłów. Za - 346, przeciw - 26, wstrzymało się 9.</u>
          <u xml:id="u-39.17" who="#MaciejPłażyński">Stwierdzam, że Sejm podjął uchwałę w sprawie realizacji ustaleń zawartych w protokole z rozmów przedstawicieli rządu RP z przedstawicielami central związków rolników.</u>
          <u xml:id="u-39.18" who="#MaciejPłażyński">Pół godziny przerwy na prośbę klubu Unii Wolności.</u>
          <u xml:id="u-39.19" who="#MaciejPłażyński">Po przerwie przystąpimy do głosowania imiennego.</u>
          <u xml:id="u-39.20" who="#MaciejPłażyński">Proszę bardzo o komunikat.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-40">
          <u xml:id="u-40.0" who="#ElżbietaRadziszewska">Jeszcze dodatkowy komunikat. W dniu dzisiejszym, za zgodą marszałka Sejmu, po głosowaniach w sali nr 17 odbędzie się posiedzenie stałej podkomisji ds. polityki regionalnej. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-40.1" who="#komentarz">(Przerwa w posiedzeniu od godz. 10 min 19 do godz. 10 min 52)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-41">
          <u xml:id="u-41.0" who="#MaciejPłażyński">Wznawiam obrady.</u>
          <u xml:id="u-41.1" who="#MaciejPłażyński">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 17 porządku dziennego: Wybór sędziego Trybunału Konstytucyjnego (druki nr 1159 i 1182).</u>
          <u xml:id="u-41.2" who="#MaciejPłażyński">Wysoka Izbo! Przypominam, że 26 maja br. wygasł mandat sędziego Trybunału Konstytucyjnego pana Wojciecha Sokolewicza.</u>
          <u xml:id="u-41.3" who="#MaciejPłażyński">W związku z tym, zgodnie z art. 194 ust. 1 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej, Sejm dokona wyboru sędziego Trybunału Konstytucyjnego.</u>
          <u xml:id="u-41.4" who="#MaciejPłażyński">Lista kandydatów na stanowisko sędziego Trybunału Konstytucyjnego została doręczona paniom posłankom i panom posłom w druku nr 1159.</u>
          <u xml:id="u-41.5" who="#MaciejPłażyński">Zgłoszone zostały kandydatury pana Jerzego Adama Stępnia i pana Bogdana Zdziennickiego.</u>
          <u xml:id="u-41.6" who="#MaciejPłażyński">Ustawa o Trybunale Konstytucyjnym przewiduje, że sędzią Trybunału Konstytucyjnego może być osoba, która posiada kwalifikacje wymagane do zajmowania stanowiska sędziego Sądu Najwyższego lub Naczelnego Sądu Administracyjnego.</u>
          <u xml:id="u-41.7" who="#MaciejPłażyński">Opinia Komisji Sprawiedliwości i Praw Człowieka o zgłoszonych kandydatach została paniom posłankom i panom posłom doręczona w druku nr 1182.</u>
          <u xml:id="u-41.8" who="#MaciejPłażyński">Komisja stwierdziła, że przedstawione kandydatury odpowiadają powyższym wymaganiom.</u>
          <u xml:id="u-41.9" who="#MaciejPłażyński">Proszę o zabranie głosu pana posła Andrzeja Szkaradka w celu przedstawienia kandydatury pana Jerzego Adama Stępnia.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-42">
          <u xml:id="u-42.0" who="#AndrzejSzkaradek">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! W imieniu klubu Akcji Wyborczej Solidarność mam zaszczyt przedstawić Wysokiej Izbie kandydaturę Jerzego Stępnia na funkcję sędziego Trybunału Konstytucyjnego.</u>
          <u xml:id="u-42.1" who="#AndrzejSzkaradek">Jerzy Adam Stępień urodził się 7 września 1946 r. Jest absolwentem Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu Warszawskiego. Swoje wykształcenie uzupełniał studiami podyplomowymi z zakresu prawa sądowego na tymże uniwersytecie oraz w Kolegium Zarządzania i Finansów SGH. W latach 1969–1979 był aplikantem sądowym i asesorem w Okręgu Sądu Wojewódzkiego w Kielcach, a następnie sędzią. Od 1979 r., po odejściu z sądownictwa na własną prośbę, pracował jako radca prawny w przedsiębiorstwach państwowych i administracji rządowej. W latach 1983–1989 pełnił funkcję radcy prawnego Kieleckiej Kurii Diecezjalnej.</u>
          <u xml:id="u-42.2" who="#AndrzejSzkaradek">Jerzy Stępień jest współzałożycielem NSZZ „Solidarność” w regionie świętokrzyskim, był sekretarzem I Krajowego Zjazdu NSZZ „Solidarność” w 1981 r. w gdańskiej Oliwii. W dniu 13 grudnia 1981 r. został internowany. Po uwolnieniu z internowania był dwukrotnie więziony z powodów politycznych. Był senatorem pierwszej i drugiej kadencji i w trakcie obydwu kadencji przewodniczył Komisji Samorządu Terytorialnego i Administracji Państwowej, był członkiem komisji konstytucyjnej oraz komisji prac ustawodawczych Senatu w latach 1991–1993. Wchodził w skład Komisji Konstytucyjnej Zgromadzenia Narodowego. W 1991 r. pełnił funkcję członka Prezydium Senatu. Jest współautorem ustawodawstwa samorządowego w roku 1990 oraz senackiego projektu konstytucji, w tym autorem rozdziału Samorząd terytorialny.</u>
          <u xml:id="u-42.3" who="#AndrzejSzkaradek">W latach 1990–1993 pełnił funkcję generalnego komisarza wyborczego, organizując pierwsze demokratyczne wybory samorządowe. W latach 1991–1993 przewodniczył rządowym zespołom opracowującym pierwsze projekty reformy centrum rządowego. W latach 1995–1997 był członkiem zespołu do spraw konstytucji Episkopatu Polski.</u>
          <u xml:id="u-42.4" who="#AndrzejSzkaradek">Jerzy Stępień od 1991 r. jest wykładowcą w Centrum Studiów Samorządu Terytorialnego i Rozwoju Lokalnego Uniwersytetu Warszawskiego. Jest także związany z Krajową Szkołą Administracji Publicznej od początku jej istnienia jako członek rady szkoły oraz jako wykładowca i recenzent prac jej słuchaczy.</u>
          <u xml:id="u-42.5" who="#AndrzejSzkaradek">Od 25 listopada 1997 r. pełni funkcję podsekretarza stanu w Ministerstwie Spraw Wewnętrznych i Administracji odpowiedzialnego za sprawy administracji publicznej. Jest autorem licznych publikacji z zakresu problematyki konstytucyjnej, administracji publicznej, prawa wyborczego, pieniądza, polityki monetarnej, a także historii najnowszej.</u>
          <u xml:id="u-42.6" who="#AndrzejSzkaradek">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Dotychczasowe doświadczenia publiczne i zawodowe w strukturach władzy ustawodawczej, wykonawczej i sądowniczej, a także bezpośredni i pierwszoplanowy udział w opracowaniu i wdrożeniu fundamentalnych ustaw ustrojowych w latach 1989–1999, wymagający wyjątkowo szerokiego rozeznania we wszystkich aspektach funkcjonowania państwa, są gwarantem, że Jerzy Adam Stępień odpowiada niezbędnym i koniecznym zarazem warunkom wykonywania zaszczytnej funkcji sędziego Trybunału Konstytucyjnego. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-42.7" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-43">
          <u xml:id="u-43.0" who="#MaciejPłażyński">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-43.1" who="#MaciejPłażyński">Proszę o zabranie głosu pana posła Bogdana Lewandowskiego w celu przedstawienia kandydatury pana Bogdana Zdziennickiego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-44">
          <u xml:id="u-44.0" who="#BogdanLewandowski">Panie Marszałku! Panie Posłanki! Panowie Posłowie! Doktor Bogdan Zdziennicki urodził się 8 stycznia 1944 r. w rodzinie inteligenckiej w Augustowie, gdzie ukończył liceum ogólnokształcące. W 1961 r. rozpoczął studia na Wydziale Prawa i Administracji Uniwersytetu Warszawskiego. W czasie studiów był stypendystą naukowym Katedry Prawa Cywilnego. W 1966 r. po uzyskaniu magisterium rozpoczął pracę w Instytucie Nauk Prawnych Polskiej Akademii Nauk, następnie, w latach 1970–1979, pracował jako starszy asystent, a po uzyskaniu doktoratu w 1974 r. był adiunktem na Wydziale Prawa i Administracji Uniwersytetu Warszawskiego.</u>
          <u xml:id="u-44.1" who="#BogdanLewandowski">W trakcie swej dotychczasowej pracy naukowej opublikował około 100 opracowań: monografii, artykułów i studiów oraz prac popularyzatorskich z zakresu prawa cywilnego, prawa rolnego, prawa administracyjnego, prawa gospodarczego, a także dotyczących problematyki tworzenia i stosowania prawa. Jest także współautorem dwóch podręczników akademickich. Za publikacje uzyskał nagrodę I stopnia i dwukrotnie nagrodę III stopnia ministra szkolnictwa wyższego i nauki oraz kilkakrotnie nagrody rektora Uniwersytetu Warszawskiego.</u>
          <u xml:id="u-44.2" who="#BogdanLewandowski">W latach 1967–1969 odbył aplikację sądową i zdał z wynikiem bardzo dobrym egzamin sędziowski. W latach 1977–1979 jako pracownik Uniwersytetu Warszawskiego był konsultantem ministra sprawiedliwości w zakresie prawa gospodarczego. W 1979 r. został powołany na stanowisko wicedyrektora Departamentu Legislacyjno-Prawnego w resorcie sprawiedliwości. Jednocześnie kontynuował pracę naukowo-dydaktyczną na Wydziale Prawa i Administracji Uniwersytetu Warszawskiego.</u>
          <u xml:id="u-44.3" who="#BogdanLewandowski">W listopadzie 1981 r. został powołany na stanowisko sędziego Naczelnego Sądu Administracyjnego. W latach 1984–1987 był członkiem prezydium i sekretarzem Rady Legislacyjnej, a w następnych kadencjach członkiem rady i członkiem jej zespołu. Był także członkiem Rady Antymonopolowej przy ministrze finansów i członkiem kierowanej przez prof. Czachórskiego Komisji ds. Reformy Prawa Cywilnego.</u>
          <u xml:id="u-44.4" who="#BogdanLewandowski">W latach 1990–1994 był wiceprezesem Prezydium Zarządu Głównego Zrzeszenia Prawników Polskich. W roku 1994, jako delegowany do pracy w Ministerstwie Sprawiedliwości sędzia Naczelnego Sądu Administracyjnego, został powołany na stanowisko podsekretarza stanu w Ministerstwie Sprawiedliwości. Nadzorował prace Departamentu Legislacyjno-Prawnego, Departamentu Organizacji i Informatyki oraz Biura ds. Realizacji Centrum Ogólnopolskich Rejestrów Sądowych.</u>
          <u xml:id="u-44.5" who="#BogdanLewandowski">Obecnie jest sędzią Naczelnego Sądu Administracyjnego, wykładowcą Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu Warszawskiego i członkiem Senatu Wyższej Szkoły Administracji Publicznej. Jest żonaty, żona jest nauczycielką, ma dwóch synów.</u>
          <u xml:id="u-44.6" who="#BogdanLewandowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Niedawno gościliśmy w parlamencie naszego wielkiego rodaka, papieża Jana Pawła II, który z niezwykłą siłą duchową mówił o dobru wspólnym i wezwał nas do kierowania się w życiu publicznym tą wartością. Dzisiaj poddani zostaniemy praktycznemu sprawdzianowi, czy coś się w Polsce od 11 czerwca zmieniło, czy potrafimy przekroczyć próg plemiennych podziałów i dokonać wyboru sędziego Trybunału Konstytucyjnego, biorąc pod uwagę wyłącznie kwalifikacje zawodowe i poziom moralny.</u>
          <u xml:id="u-44.7" who="#komentarz">(Głos z sali: Panie pośle, to niestosowne uzasadnienie, nie ma tu miejsca na takie słowa.)</u>
          <u xml:id="u-44.8" who="#BogdanLewandowski">Klub Sojuszu Lewicy Demokratycznej rekomenduje dr. Zdziennickiego jako kandydata nieobciążonego działalnością polityczną, wszechstronnie przygotowanego i reprezentującego specjalności prawnicze niezwykle potrzebne dla dobrego funkcjonowania Trybunału Konstytucyjnego. Zwracam się z gorącym apelem do wszystkich pań posłanek i panów posłów o poparcie tej kandydatury. Dziękuję za uwagę.</u>
          <u xml:id="u-44.9" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-44.10" who="#komentarz">(Przewodnictwo w obradach obejmuje wicemarszałek Sejmu Franciszek Jerzy Stefaniuk)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-45">
          <u xml:id="u-45.0" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-45.1" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Czy ktoś z pań posłanek i panów posłów pragnie zabrać głos w sprawie przedstawionych kandydatów?</u>
          <u xml:id="u-45.2" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Proszę bardzo, pan poseł Grzegorz Kurczuk z SLD.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-46">
          <u xml:id="u-46.0" who="#GrzegorzKurczuk">Panie Marszałku! Chcę zapytać, dlaczego pan poseł Szkaradek, bo do niego to kieruję, uważa, że sędziami Trybunału Konstytucyjnego powinni być ludzie mocno i jednoznacznie zaangażowani w politykę? Czy nie należałoby od nich raczej wymagać apolityczności i obiektywności? Pytam o to, bowiem dzień wczorajszy w Sejmie, panie i panowie posłowie, potwierdza tę wątpliwość. Nie wiem, kto skierował kandydata wczoraj, w przeddzień głosowania nad jego kandydaturą, do Sejmu, ale stwierdzam, że była to przysłowiowa niedźwiedzia przysługa. Jego wczorajsze wystąpienie w Sejmie, z tej mównicy było dalekie od obiektywności, niejednoznaczne, mętne, politycznie zaangażowane, a od strony prawniczej w części po prostu żałosne. Prawnik powinien bowiem wiedzieć, co to znaczy ciągłość prawna, przekształcenie itd. Nie chcąc pognębiać, podkreślam, nie chcąc pognębiać dalej kandydata, odsyłam państwa do stenogramu, ale powtarzam moje pytanie do pana posła, czy sędziami Trybunału Konstytucyjnego powinni być politycy? Uważam, że nie.</u>
          <u xml:id="u-46.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-47">
          <u xml:id="u-47.0" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-47.1" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Czy jeszcze ktoś chciał się zgłosić? Chwileczkę, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-47.2" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Pan poseł Andrzej Słomski.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-48">
          <u xml:id="u-48.0" who="#AndrzejSłomski">Dziękuję, panie marszałku.</u>
          <u xml:id="u-48.1" who="#AndrzejSłomski">Chciałbym skierować pod adresem kandydującego dzisiaj pana ministra Stępnia następujące pytanie. Czy prawdą jest, że poinformował on kiedyś organa ścigania o niepochlebnych opiniach wyrażanych przez jednego z mieszkańców podpińczowskiej wsi pod adresem ówczesnego prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej Lecha Wałęsy? Sprawa, jak wiadomo, została umorzona ze względu na znikomą szkodliwość czynu popełnionego przez owego człowieka. Pytanie jest następujące, czy istnieje domniemanie o politycznym temperamencie i zaangażowaniu osoby kandydującej dziś do Trybunału Konstytucyjnego? Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-49">
          <u xml:id="u-49.0" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-49.1" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Głos zabierze pan poseł Michał Tomasz Kamiński.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-50">
          <u xml:id="u-50.0" who="#MichałTomaszKamiński">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mam pytanie do pana posła Lewandowskiego: Czy bycie wiceministrem w rządzie koalicji AWS–UW oznacza polityczne zaangażowanie, a bycie wiceministrem w rządzie koalicji SLD–PSL oznacza brak takiego politycznego zaangażowania? Przypomnijmy, że drugi kandydat był właśnie wiceministrem w takim rządzie.</u>
          <u xml:id="u-50.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-51">
          <u xml:id="u-51.0" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Panie pośle, do kogo skierował pan to pytanie?</u>
          <u xml:id="u-51.1" who="#komentarz">(Gwar na sali)</u>
          <u xml:id="u-51.2" who="#komentarz">(Poseł Michał Tomasz Kamiński: Do posła Lewandowskiego.)</u>
          <u xml:id="u-51.3" who="#komentarz">(Głos z sali: Do siebie.)</u>
          <u xml:id="u-51.4" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Nie ma więcej pytań.</u>
          <u xml:id="u-51.5" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Czy pan poseł Szkaradek chce zabrać głos?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-52">
          <u xml:id="u-52.0" who="#AndrzejSzkaradek">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie!</u>
          <u xml:id="u-52.1" who="#AndrzejSzkaradek">Po pierwsze, to były pytania do pana Stępnia, a nie do mnie.</u>
          <u xml:id="u-52.2" who="#AndrzejSzkaradek">Po drugie, kandydat SLD też był członkiem PZPR. Jeżeli kandydują, to dlatego że są dobrymi prawnikami. Pan Jerzy Stępień kandyduje dlatego, że czasem praktyka jest ważniejsza w tej pracy niż inne sprawy.</u>
          <u xml:id="u-52.3" who="#komentarz">(Gwar na sali)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-53">
          <u xml:id="u-53.0" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-53.1" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Wysoka Izbo! W związku z tym, że na stanowisko sędziego Trybunału Konstytucyjnego zgłoszono dwóch kandydatów, Sejm przeprowadzi w tej sprawie głosowanie imienne.</u>
          <u xml:id="u-53.2" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Przypominam zasady głosowania imiennego.</u>
          <u xml:id="u-53.3" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Zgodnie z art. 113 ust. 5 regulaminu Sejmu głosowanie imienne odbywa się przy wykorzystaniu przygotowanej w tym celu urny.</u>
          <u xml:id="u-53.4" who="#komentarz">(Gwar na sali)</u>
          <u xml:id="u-53.5" who="#FranciszekJerzyStefaniuk"> Posłowie kolejno, w porządku alfabetycznym wyczytani przez sekretarza Sejmu, wrzucają swoje karty do urny.</u>
          <u xml:id="u-53.6" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Chwileczkę, proszę nie uprzedzać faktów, bo będziemy musieli powtórzyć głosowanie.</u>
          <u xml:id="u-53.7" who="#komentarz">(Wesołość na sali)</u>
          <u xml:id="u-53.8" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Otwarcia urny i obliczenia głosów dokonuje 5 sekretarzy Sejmu.</u>
          <u xml:id="u-53.9" who="#komentarz">(Gwar na sali)</u>
          <u xml:id="u-53.10" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Proszę wzajemnie sobie nie przeszkadzać, ponieważ w tej chwili instruuję o formie głosowania.</u>
          <u xml:id="u-53.11" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Wyniki głosowania imiennego ogłoszę na podstawie protokołu przedstawionego przez posłów obliczających głosy. Wyniki głosowania są ostateczne i nie mogą być przedmiotem dyskusji.</u>
          <u xml:id="u-53.12" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Posłowie otrzymali kartę do głosowania zawierającą kandydatury na sędziego Trybunału Konstytucyjnego. Na karcie do głosowania należy skreślić nazwisko co najmniej 1 kandydata. Karty bez skreślenia lub niepodpisane będą nieważne. Wynik głosowania zostanie obliczony na podstawie kart ważnych.</u>
          <u xml:id="u-53.13" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Pytanie: Czy wszyscy z obecnych pań posłanek i panów posłów posiadają karty do głosowania?</u>
          <u xml:id="u-53.14" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Nikt nie zgłasza braku karty.</u>
          <u xml:id="u-53.15" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Chcę poinformować, że rezerwowe karty do głosowania znajdują się na stanowisku Sekretariatu Posiedzeń Sejmu w sali plenarnej.</u>
          <u xml:id="u-53.16" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Przypominam, że Sejm wybiera sędziego Trybunału Konstytucyjnego bezwzględną większością głosów w obecności co najmniej połowy ogólnej liczby posłów.</u>
          <u xml:id="u-53.17" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Przechodzimy zatem do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-53.18" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Do przeprowadzenia głosowania imiennego powołuję następujących sekretarzy Sejmu: pana posła Michała Tomasza Kamińskiego, pana posła Grzegorza Schreibera, panią poseł Joannę Sosnowską, pana posła Zbigniewa Wawaka, pana posła Marka Wikińskiego.</u>
          <u xml:id="u-53.19" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Imienną listę posłów odczytywać będzie pani poseł Elżbieta Radziszewska. Pomagać jej będzie pan poseł Mieczysław Jedoń.</u>
          <u xml:id="u-53.20" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Proszę posłów wyznaczonych do przeprowadzenia głosowania o zbliżenie się do urny.</u>
          <u xml:id="u-53.21" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-53.22" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Proszę panią poseł Elżbietę Radziszewską o odczytywanie nazwisk, a wyczytanych posłów o podchodzenie kolejno do urny i wrzucenie karty.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-54">
          <u xml:id="u-54.0" who="#ElżbietaRadziszewska">— Adamczyk Franciszek;</u>
          <u xml:id="u-54.1" who="#ElżbietaRadziszewska">— Adamska-Wedler Elżbieta;</u>
          <u xml:id="u-54.2" who="#ElżbietaRadziszewska">— Adamski Władysław;</u>
          <u xml:id="u-54.3" who="#ElżbietaRadziszewska">— Ajchler Romuald;</u>
          <u xml:id="u-54.4" who="#ElżbietaRadziszewska">—Anusz Andrzej;</u>
          <u xml:id="u-54.5" who="#ElżbietaRadziszewska">— Anuszkiewicz Krzysztof;</u>
          <u xml:id="u-54.6" who="#ElżbietaRadziszewska">—Arciszewska-Mielewczyk Dorota;</u>
          <u xml:id="u-54.7" who="#ElżbietaRadziszewska">— Arkuszewski Wojciech;</u>
          <u xml:id="u-54.8" who="#ElżbietaRadziszewska">—Arndt Paweł;</u>
          <u xml:id="u-54.9" who="#ElżbietaRadziszewska">—Balazs Artur;</u>
          <u xml:id="u-54.10" who="#ElżbietaRadziszewska">—Balcerowicz Leszek;</u>
          <u xml:id="u-54.11" who="#ElżbietaRadziszewska">— Banach Jolanta;</u>
          <u xml:id="u-54.12" who="#ElżbietaRadziszewska">— Bańkowska Anna;</u>
          <u xml:id="u-54.13" who="#ElżbietaRadziszewska">— Barczyk Kazimierz;</u>
          <u xml:id="u-54.14" who="#ElżbietaRadziszewska">— Bartosz Waldemar Józef;</u>
          <u xml:id="u-54.15" who="#ElżbietaRadziszewska">— Barys Elżbieta;</u>
          <u xml:id="u-54.16" who="#ElżbietaRadziszewska">— Barzowski Jerzy;</u>
          <u xml:id="u-54.17" who="#ElżbietaRadziszewska">— Baszczyński Krzysztof;</u>
          <u xml:id="u-54.18" who="#ElżbietaRadziszewska">— Bentkowski Aleksander;</u>
          <u xml:id="u-54.19" who="#ElżbietaRadziszewska">— Berdychowski Zygmunt;</u>
          <u xml:id="u-54.20" who="#ElżbietaRadziszewska">— Bergier Józef;</u>
          <u xml:id="u-54.21" who="#ElżbietaRadziszewska">— Biela Adam;</u>
          <u xml:id="u-54.22" who="#ElżbietaRadziszewska">— Bielan Adam Jerzy;</u>
          <u xml:id="u-54.23" who="#ElżbietaRadziszewska">— Bielecki Czesław;</u>
          <u xml:id="u-54.24" who="#ElżbietaRadziszewska">— Biernacki Marek;</u>
          <u xml:id="u-54.25" who="#ElżbietaRadziszewska">— Biliński Tadeusz;</u>
          <u xml:id="u-54.26" who="#ElżbietaRadziszewska">— Blecharczyk Marian;</u>
          <u xml:id="u-54.27" who="#ElżbietaRadziszewska">— Blida Barbara;</u>
          <u xml:id="u-54.28" who="#ElżbietaRadziszewska">— Błaszczyk Józef;</u>
          <u xml:id="u-54.29" who="#ElżbietaRadziszewska">— Borowski Bogumił Andrzej;</u>
          <u xml:id="u-54.30" who="#ElżbietaRadziszewska">— Borowski Marek;</u>
          <u xml:id="u-54.31" who="#ElżbietaRadziszewska">— Borusewicz Bogdan;</u>
          <u xml:id="u-54.32" who="#ElżbietaRadziszewska">— Brachmański Andrzej;</u>
          <u xml:id="u-54.33" who="#ElżbietaRadziszewska">— Brejza Ryszard;</u>
          <u xml:id="u-54.34" who="#ElżbietaRadziszewska">— Bryłowski Paweł;</u>
          <u xml:id="u-54.35" who="#ElżbietaRadziszewska">— Brzeski Andrzej;</u>
          <u xml:id="u-54.36" who="#ElżbietaRadziszewska">— Brzeski Janusz;</u>
          <u xml:id="u-54.37" who="#ElżbietaRadziszewska">— Brzózka Stanisław;</u>
          <u xml:id="u-54.38" who="#ElżbietaRadziszewska">— Budnik Jerzy Feliks;</u>
          <u xml:id="u-54.39" who="#ElżbietaRadziszewska">— Bujak Bogdan;</u>
          <u xml:id="u-54.40" who="#ElżbietaRadziszewska">— Bułka Władysław;</u>
          <u xml:id="u-54.41" who="#ElżbietaRadziszewska">— Buzek Jerzy;</u>
          <u xml:id="u-54.42" who="#ElżbietaRadziszewska">— Byra Jan;</u>
          <u xml:id="u-54.43" who="#ElżbietaRadziszewska">— Cegielska Franciszka;</u>
          <u xml:id="u-54.44" who="#ElżbietaRadziszewska">— Cencek Krystyna;</u>
          <u xml:id="u-54.45" who="#ElżbietaRadziszewska">— Chmielewski Jan;</u>
          <u xml:id="u-54.46" who="#ElżbietaRadziszewska">— Chojnacki Jan;</u>
          <u xml:id="u-54.47" who="#ElżbietaRadziszewska">— Chrzanowski Andrzej;</u>
          <u xml:id="u-54.48" who="#ElżbietaRadziszewska">— Chrzanowski Kazimierz;</u>
          <u xml:id="u-54.49" who="#ElżbietaRadziszewska">— Chrzanowski Zbigniew;</u>
          <u xml:id="u-54.50" who="#ElżbietaRadziszewska">— Ciborowska Danuta;</u>
          <u xml:id="u-54.51" who="#ElżbietaRadziszewska">— Ciesielski Wiesław;</u>
          <u xml:id="u-54.52" who="#ElżbietaRadziszewska">— Cieślak Bronisław;</u>
          <u xml:id="u-54.53" who="#ElżbietaRadziszewska">— Cieślak Czesław;</u>
          <u xml:id="u-54.54" who="#ElżbietaRadziszewska">— Cimoszewicz Włodzimierz;</u>
          <u xml:id="u-54.55" who="#ElżbietaRadziszewska">— Cycoń Marian Adam;</u>
          <u xml:id="u-54.56" who="#ElżbietaRadziszewska">— Cygonik Grzegorz;</u>
          <u xml:id="u-54.57" who="#ElżbietaRadziszewska">— Cymański Tadeusz;</u>
          <u xml:id="u-54.58" who="#ElżbietaRadziszewska">— Czarnecki Ryszard;</u>
          <u xml:id="u-54.59" who="#ElżbietaRadziszewska">— Czech Mirosław;</u>
          <u xml:id="u-54.60" who="#ElżbietaRadziszewska">— Czepułkowski Jerzy;</u>
          <u xml:id="u-54.61" who="#ElżbietaRadziszewska">— Czerniawski Mieczysław;</u>
          <u xml:id="u-54.62" who="#ElżbietaRadziszewska">— Dankowski Bronisław;</u>
          <u xml:id="u-54.63" who="#ElżbietaRadziszewska">— Daszkiewicz Edward;</u>
          <u xml:id="u-54.64" who="#ElżbietaRadziszewska">— Dąbrowski Józef;</u>
          <u xml:id="u-54.65" who="#ElżbietaRadziszewska">— Dembiński Marian;</u>
          <u xml:id="u-54.66" who="#ElżbietaRadziszewska">— Denysiuk Zdzisław;</u>
          <u xml:id="u-54.67" who="#ElżbietaRadziszewska">— Deręgowski Witold;</u>
          <u xml:id="u-54.68" who="#ElżbietaRadziszewska">—Długosz Henryk;</u>
          <u xml:id="u-54.69" who="#ElżbietaRadziszewska">— Dobrosz Janusz;</u>
          <u xml:id="u-54.70" who="#ElżbietaRadziszewska">— Dorn Ludwik;</u>
          <u xml:id="u-54.71" who="#ElżbietaRadziszewska">— Drzewiecki Mirosław Michał;</u>
          <u xml:id="u-54.72" who="#ElżbietaRadziszewska">— Dyduch Marek;</u>
          <u xml:id="u-54.73" who="#ElżbietaRadziszewska">— Dykty Henryk;</u>
          <u xml:id="u-54.74" who="#ElżbietaRadziszewska">— Działocha Kazimierz;</u>
          <u xml:id="u-54.75" who="#ElżbietaRadziszewska">— Działoszyński Karol;</u>
          <u xml:id="u-54.76" who="#ElżbietaRadziszewska">— Dziamski Leszek Franciszek;</u>
          <u xml:id="u-54.77" who="#ElżbietaRadziszewska">— Dzielski Kazimierz;</u>
          <u xml:id="u-54.78" who="#ElżbietaRadziszewska">— Dziewulski Jerzy;</u>
          <u xml:id="u-54.79" who="#ElżbietaRadziszewska">— Fabisiak Joanna;</u>
          <u xml:id="u-54.80" who="#ElżbietaRadziszewska">— Fiedorowicz Czesław;</u>
          <u xml:id="u-54.81" who="#ElżbietaRadziszewska">— Filek Anna;</u>
          <u xml:id="u-54.82" who="#ElżbietaRadziszewska">— Firak Witold;</u>
          <u xml:id="u-54.83" who="#ElżbietaRadziszewska">— Folwarczny Andrzej;</u>
          <u xml:id="u-54.84" who="#ElżbietaRadziszewska">— Frank Wojciech;</u>
          <u xml:id="u-54.85" who="#ElżbietaRadziszewska">— Frasyniuk Władysław;</u>
          <u xml:id="u-54.86" who="#ElżbietaRadziszewska">— Frączek Barbara;</u>
          <u xml:id="u-54.87" who="#ElżbietaRadziszewska">— Freyberg Ewa;</u>
          <u xml:id="u-54.88" who="#ElżbietaRadziszewska">— Gadzinowski Piotr;</u>
          <u xml:id="u-54.89" who="#ElżbietaRadziszewska">— Gajda Tadeusz;</u>
          <u xml:id="u-54.90" who="#ElżbietaRadziszewska">— Gajecka-Bożek Maria;</u>
          <u xml:id="u-54.91" who="#ElżbietaRadziszewska">— Gargaś Andrzej;</u>
          <u xml:id="u-54.92" who="#ElżbietaRadziszewska">— Gawlik Radosław;</u>
          <u xml:id="u-54.93" who="#ElżbietaRadziszewska">— Geremek Bronisław;</u>
          <u xml:id="u-54.94" who="#ElżbietaRadziszewska">— Giedrojć Roman;</u>
          <u xml:id="u-54.95" who="#ElżbietaRadziszewska">— Gintowt-Dziewałtowski Witold;</u>
          <u xml:id="u-54.96" who="#ElżbietaRadziszewska">— Głowacki Stanisław;</u>
          <u xml:id="u-54.97" who="#ElżbietaRadziszewska">— Godzik Jerzy;</u>
          <u xml:id="u-54.98" who="#ElżbietaRadziszewska">— Goliński Marian Tomasz;</u>
          <u xml:id="u-54.99" who="#ElżbietaRadziszewska">— Goryszewski Henryk;</u>
          <u xml:id="u-54.100" who="#ElżbietaRadziszewska">— Góralska Helena;</u>
          <u xml:id="u-54.101" who="#ElżbietaRadziszewska">— Górny Józef;</u>
          <u xml:id="u-54.102" who="#ElżbietaRadziszewska">— Grabowska Danuta;</u>
          <u xml:id="u-54.103" who="#ElżbietaRadziszewska">— Grabowski Dariusz;</u>
          <u xml:id="u-54.104" who="#ElżbietaRadziszewska">— Grabowski Mariusz Krzysztof;</u>
          <u xml:id="u-54.105" who="#ElżbietaRadziszewska">— Graś Paweł;</u>
          <u xml:id="u-54.106" who="#ElżbietaRadziszewska">— Gruszka Grzegorz;</u>
          <u xml:id="u-54.107" who="#ElżbietaRadziszewska">— Gruszka Józef;</u>
          <u xml:id="u-54.108" who="#ElżbietaRadziszewska">— Grzonkowski Stanisław Marian;</u>
          <u xml:id="u-54.109" who="#ElżbietaRadziszewska">— Gwiżdż Jerzy;</u>
          <u xml:id="u-54.110" who="#ElżbietaRadziszewska">— Hall Aleksander;</u>
          <u xml:id="u-54.111" who="#ElżbietaRadziszewska">— Hausner Wojciech;</u>
          <u xml:id="u-54.112" who="#ElżbietaRadziszewska">— Hayn Ryszard;</u>
          <u xml:id="u-54.113" who="#ElżbietaRadziszewska">— Herman Krystyna;</u>
          <u xml:id="u-54.114" who="#ElżbietaRadziszewska">— Hyla-Makowska Barbara;</u>
          <u xml:id="u-54.115" who="#ElżbietaRadziszewska">— Ikonowicz Piotr;</u>
          <u xml:id="u-54.116" who="#ElżbietaRadziszewska">— Imiołczyk Barbara;</u>
          <u xml:id="u-54.117" who="#ElżbietaRadziszewska">— Iwanicki Stanisław;</u>
          <u xml:id="u-54.118" who="#ElżbietaRadziszewska">— Iwiński Tadeusz;</u>
          <u xml:id="u-54.119" who="#ElżbietaRadziszewska">— Jackowski Jan Maria;</u>
          <u xml:id="u-54.120" who="#ElżbietaRadziszewska">— Jacków Mieczysław Piotr;</u>
          <u xml:id="u-54.121" who="#ElżbietaRadziszewska">— Jagieliński Roman;</u>
          <u xml:id="u-54.122" who="#ElżbietaRadziszewska">— Jakubowska Aleksandra;</u>
          <u xml:id="u-54.123" who="#ElżbietaRadziszewska">— Janas Stanisław;</u>
          <u xml:id="u-54.124" who="#ElżbietaRadziszewska">— Janas Zbigniew;</u>
          <u xml:id="u-54.125" who="#ElżbietaRadziszewska">— Janiak Kazimierz Józef;</u>
          <u xml:id="u-54.126" who="#ElżbietaRadziszewska">— Janik Ewa;</u>
          <u xml:id="u-54.127" who="#ElżbietaRadziszewska">— Janik Krzysztof;</u>
          <u xml:id="u-54.128" who="#ElżbietaRadziszewska">— Janiszewski Jacek;</u>
          <u xml:id="u-54.129" who="#ElżbietaRadziszewska">— Janiszewski Michał;</u>
          <u xml:id="u-54.130" who="#ElżbietaRadziszewska">— Jankiewicz Paweł;</u>
          <u xml:id="u-54.131" who="#ElżbietaRadziszewska">— Jankowski Jerzy;</u>
          <u xml:id="u-54.132" who="#ElżbietaRadziszewska">— Jankowski Maciej;</u>
          <u xml:id="u-54.133" who="#ElżbietaRadziszewska">— Jankowski Maciej Stanisław;</u>
          <u xml:id="u-54.134" who="#ElżbietaRadziszewska">— Janowski Gabriel;</u>
          <u xml:id="u-54.135" who="#ElżbietaRadziszewska">— Janowski Zbigniew;</u>
          <u xml:id="u-54.136" who="#ElżbietaRadziszewska">— Jarmuziewicz Tadeusz;</u>
          <u xml:id="u-54.137" who="#ElżbietaRadziszewska">— Jaros Paweł;</u>
          <u xml:id="u-54.138" who="#ElżbietaRadziszewska">— Jaskiernia Jerzy;</u>
          <u xml:id="u-54.139" who="#ElżbietaRadziszewska">— Jaszewski Marian;</u>
          <u xml:id="u-54.140" who="#ElżbietaRadziszewska">— Jasztal Teresa;</u>
          <u xml:id="u-54.141" who="#ElżbietaRadziszewska">— Jedoń Mieczysław;</u>
          <u xml:id="u-54.142" who="#ElżbietaRadziszewska">— Jędrzejczak Tadeusz;</u>
          <u xml:id="u-54.143" who="#ElżbietaRadziszewska">— Jurgiel Krzysztof;</u>
          <u xml:id="u-54.144" who="#ElżbietaRadziszewska">— Jurgielaniec Seweryn;</u>
          <u xml:id="u-54.145" who="#ElżbietaRadziszewska">— Juśko Marian;</u>
          <u xml:id="u-54.146" who="#ElżbietaRadziszewska">— Kaczmarek Michał;</u>
          <u xml:id="u-54.147" who="#ElżbietaRadziszewska">— Kaczmarek Seweryn;</u>
          <u xml:id="u-54.148" who="#ElżbietaRadziszewska">— Kaczmarek Wiesław;</u>
          <u xml:id="u-54.149" who="#ElżbietaRadziszewska">— Kaczyński Jarosław;</u>
          <u xml:id="u-54.150" who="#ElżbietaRadziszewska">— Kaczyński Marek;</u>
          <u xml:id="u-54.151" who="#ElżbietaRadziszewska">— Kalemba Stanisław;</u>
          <u xml:id="u-54.152" who="#ElżbietaRadziszewska">— Kaleta Józef;</u>
          <u xml:id="u-54.153" who="#ElżbietaRadziszewska">— Kalinowski Jarosław;</u>
          <u xml:id="u-54.154" who="#ElżbietaRadziszewska">— Kałamaga Zdzisław;</u>
          <u xml:id="u-54.155" who="#ElżbietaRadziszewska">— Kamiński Krzysztof;</u>
          <u xml:id="u-54.156" who="#ElżbietaRadziszewska">— Kamiński Mariusz;</u>
          <u xml:id="u-54.157" who="#ElżbietaRadziszewska">— Kamiński Michał Tomasz;</u>
          <u xml:id="u-54.158" who="#ElżbietaRadziszewska">— Kaniewski Zbigniew;</u>
          <u xml:id="u-54.159" who="#ElżbietaRadziszewska">— Kapera Kazimierz;</u>
          <u xml:id="u-54.160" who="#ElżbietaRadziszewska">— Karwowski Tomasz;</u>
          <u xml:id="u-54.161" who="#ElżbietaRadziszewska">— Kasprzyk Jacek;</u>
          <u xml:id="u-54.162" who="#ElżbietaRadziszewska">— Kędra Ryszard;</u>
          <u xml:id="u-54.163" who="#ElżbietaRadziszewska">— Kielian Władysław;</u>
          <u xml:id="u-54.164" who="#ElżbietaRadziszewska">— Kiełbowicz Wiesław;</u>
          <u xml:id="u-54.165" who="#ElżbietaRadziszewska">— Kilian Tadeusz;</u>
          <u xml:id="u-54.166" who="#ElżbietaRadziszewska">— Kisieliński Jan;</u>
          <u xml:id="u-54.167" who="#ElżbietaRadziszewska">— Kleitz-Żółtowska Maria;</u>
          <u xml:id="u-54.168" who="#ElżbietaRadziszewska">— Klimek Jan;</u>
          <u xml:id="u-54.169" who="#ElżbietaRadziszewska">— Kłak Krzysztof;</u>
          <u xml:id="u-54.170" who="#ElżbietaRadziszewska">— Kłopotek Eugeniusz;</u>
          <u xml:id="u-54.171" who="#ElżbietaRadziszewska">— Kobielusz Antoni;</u>
          <u xml:id="u-54.172" who="#ElżbietaRadziszewska">— Kobylińska Zdzisława;</u>
          <u xml:id="u-54.173" who="#ElżbietaRadziszewska">— Kochanowski Jan;</u>
          <u xml:id="u-54.174" who="#ElżbietaRadziszewska">— Kolasiński Marek;</u>
          <u xml:id="u-54.175" who="#ElżbietaRadziszewska">— Komołowski Longin;</u>
          <u xml:id="u-54.176" who="#ElżbietaRadziszewska">— Komorowski Bronisław;</u>
          <u xml:id="u-54.177" who="#ElżbietaRadziszewska">— Konarski Włodzimierz;</u>
          <u xml:id="u-54.178" who="#ElżbietaRadziszewska">— Kopeć Stanisław;</u>
          <u xml:id="u-54.179" who="#ElżbietaRadziszewska">— Koralewski Jerzy;</u>
          <u xml:id="u-54.180" who="#ElżbietaRadziszewska">— Kowalska Bronisława;</u>
          <u xml:id="u-54.181" who="#ElżbietaRadziszewska">— Kozioł Andrzej;</u>
          <u xml:id="u-54.182" who="#ElżbietaRadziszewska">— Koźlakiewicz Mirosław;</u>
          <u xml:id="u-54.183" who="#ElżbietaRadziszewska">— Kracik Stanisław;</u>
          <u xml:id="u-54.184" who="#ElżbietaRadziszewska">— Krasicka-Domka Zofia;</u>
          <u xml:id="u-54.185" who="#ElżbietaRadziszewska">— Kraus Janina;</u>
          <u xml:id="u-54.186" who="#ElżbietaRadziszewska">— Kroll Henryk;</u>
          <u xml:id="u-54.187" who="#ElżbietaRadziszewska">— Kropiwnicki Jerzy;</u>
          <u xml:id="u-54.188" who="#ElżbietaRadziszewska">— Król Jan;</u>
          <u xml:id="u-54.189" who="#ElżbietaRadziszewska">— Krutul Piotr;</u>
          <u xml:id="u-54.190" who="#ElżbietaRadziszewska">— Krzaklewski Marian;</u>
          <u xml:id="u-54.191" who="#ElżbietaRadziszewska">— Krzyżanowska Olga;</u>
          <u xml:id="u-54.192" who="#ElżbietaRadziszewska">— Kubiak Dariusz;</u>
          <u xml:id="u-54.193" who="#ElżbietaRadziszewska">— Kufel Zenon;</u>
          <u xml:id="u-54.194" who="#ElżbietaRadziszewska">— Kukliński Mirosław;</u>
          <u xml:id="u-54.195" who="#ElżbietaRadziszewska">— Kulas Jan;</u>
          <u xml:id="u-54.196" who="#ElżbietaRadziszewska">— Kurczuk Grzegorz;</u>
          <u xml:id="u-54.197" who="#ElżbietaRadziszewska">— Kuroń Jacek;</u>
          <u xml:id="u-54.198" who="#ElżbietaRadziszewska">— Langowska Grażyna;</u>
          <u xml:id="u-54.199" who="#ElżbietaRadziszewska">— Lassota Józef;</u>
          <u xml:id="u-54.200" who="#ElżbietaRadziszewska">— Leraczyk Zbigniew;</u>
          <u xml:id="u-54.201" who="#ElżbietaRadziszewska">— Lewandowski Bogdan;</u>
          <u xml:id="u-54.202" who="#ElżbietaRadziszewska">— Lewandowski Janusz;</u>
          <u xml:id="u-54.203" who="#ElżbietaRadziszewska">— Lewandowski Marek;</u>
          <u xml:id="u-54.204" who="#ElżbietaRadziszewska">— Lewandowski Piotr;</u>
          <u xml:id="u-54.205" who="#ElżbietaRadziszewska">— Lewandowski Tadeusz Bernard;</u>
          <u xml:id="u-54.206" who="#ElżbietaRadziszewska">— Liberadzki Bogusław;</u>
          <u xml:id="u-54.207" who="#ElżbietaRadziszewska">— Libicki Marcin;</u>
          <u xml:id="u-54.208" who="#ElżbietaRadziszewska">— Lipowicz Irena;</u>
          <u xml:id="u-54.209" who="#ElżbietaRadziszewska">— Liszcz Teresa;</u>
          <u xml:id="u-54.210" who="#ElżbietaRadziszewska">— Lityński Jan;</u>
          <u xml:id="u-54.211" who="#ElżbietaRadziszewska">— Łączkowski Paweł;</u>
          <u xml:id="u-54.212" who="#ElżbietaRadziszewska">— Łopuszański Jan;</u>
          <u xml:id="u-54.213" who="#ElżbietaRadziszewska">— Łoziński Adam;</u>
          <u xml:id="u-54.214" who="#ElżbietaRadziszewska">— Łuczak Aleksander;</u>
          <u xml:id="u-54.215" who="#ElżbietaRadziszewska">— Łużniak Karol;</u>
          <u xml:id="u-54.216" who="#ElżbietaRadziszewska">— Łybacka Krystyna;</u>
          <u xml:id="u-54.217" who="#ElżbietaRadziszewska">— Machnik Zygmunt;</u>
          <u xml:id="u-54.218" who="#ElżbietaRadziszewska">— Macierewicz Antoni;</u>
          <u xml:id="u-54.219" who="#ElżbietaRadziszewska">— Macner Stefan;</u>
          <u xml:id="u-54.220" who="#ElżbietaRadziszewska">— Maćkała Tadeusz;</u>
          <u xml:id="u-54.221" who="#ElżbietaRadziszewska">— Madej Jerzy Stanisław;</u>
          <u xml:id="u-54.222" who="#ElżbietaRadziszewska">— Majewski Wit;</u>
          <u xml:id="u-54.223" who="#ElżbietaRadziszewska">— Manicki Maciej;</u>
          <u xml:id="u-54.224" who="#ElżbietaRadziszewska">— Maniura Edward;</u>
          <u xml:id="u-54.225" who="#ElżbietaRadziszewska">— Mańkowska Ewa;</u>
          <u xml:id="u-54.226" who="#ElżbietaRadziszewska">— Marcinkiewicz Kazimierz;</u>
          <u xml:id="u-54.227" who="#ElżbietaRadziszewska">— Marczewski Marian;</u>
          <u xml:id="u-54.228" who="#ElżbietaRadziszewska">— Markiewicz Marek;</u>
          <u xml:id="u-54.229" who="#ElżbietaRadziszewska">— Martyniuk Wacław;</u>
          <u xml:id="u-54.230" who="#ElżbietaRadziszewska">— Masternak Stanisław;</u>
          <u xml:id="u-54.231" who="#ElżbietaRadziszewska">— Matusiak Ryszard;</u>
          <u xml:id="u-54.232" who="#ElżbietaRadziszewska">— Matyjek Tadeusz;</u>
          <u xml:id="u-54.233" who="#ElżbietaRadziszewska">— Mazowiecki Tadeusz;</u>
          <u xml:id="u-54.234" who="#ElżbietaRadziszewska">— Mazurkiewicz Marek;</u>
          <u xml:id="u-54.235" who="#ElżbietaRadziszewska">— Miller Leszek;</u>
          <u xml:id="u-54.236" who="#ElżbietaRadziszewska">— Milner Kazimierz;</u>
          <u xml:id="u-54.237" who="#ElżbietaRadziszewska">— Miodowicz Konstanty;</u>
          <u xml:id="u-54.238" who="#ElżbietaRadziszewska">— Miszczuk Piotr;</u>
          <u xml:id="u-54.239" who="#ElżbietaRadziszewska">— Misztal Stanisław;</u>
          <u xml:id="u-54.240" who="#ElżbietaRadziszewska">— Mozolewski Józef;</u>
          <u xml:id="u-54.241" who="#ElżbietaRadziszewska">— Mroziński Zbigniew;</u>
          <u xml:id="u-54.242" who="#ElżbietaRadziszewska">— Murynowicz Alicja;</u>
          <u xml:id="u-54.243" who="#ElżbietaRadziszewska">— Nieduszyński Witold;</u>
          <u xml:id="u-54.244" who="#ElżbietaRadziszewska">— Niemiec Szymon Józef;</u>
          <u xml:id="u-54.245" who="#ElżbietaRadziszewska">— Niesiołowski Stefan;</u>
          <u xml:id="u-54.246" who="#ElżbietaRadziszewska">— Niewiarowski Ireneusz;</u>
          <u xml:id="u-54.247" who="#ElżbietaRadziszewska">— Nikolski Lech;</u>
          <u xml:id="u-54.248" who="#ElżbietaRadziszewska">— Nowacka Irena Maria;</u>
          <u xml:id="u-54.249" who="#ElżbietaRadziszewska">— Nowaczyk Wojciech;</u>
          <u xml:id="u-54.250" who="#ElżbietaRadziszewska">— Nowicki Józef;</u>
          <u xml:id="u-54.251" who="#ElżbietaRadziszewska">— Nowina-Konopka Halina;</u>
          <u xml:id="u-54.252" who="#ElżbietaRadziszewska">— Nowina-Konopka Piotr;</u>
          <u xml:id="u-54.253" who="#ElżbietaRadziszewska">— Nowok Paweł;</u>
          <u xml:id="u-54.254" who="#ElżbietaRadziszewska">— Nycz Kazimierz;</u>
          <u xml:id="u-54.255" who="#ElżbietaRadziszewska">— Okońska-Zaremba Małgorzata;</u>
          <u xml:id="u-54.256" who="#ElżbietaRadziszewska">— Oksiuta Krzysztof;</u>
          <u xml:id="u-54.257" who="#ElżbietaRadziszewska">— Olak Wacław;</u>
          <u xml:id="u-54.258" who="#ElżbietaRadziszewska">— Oleksy Józef;</u>
          <u xml:id="u-54.259" who="#ElżbietaRadziszewska">— Olewiński Marek;</u>
          <u xml:id="u-54.260" who="#ElżbietaRadziszewska">— Olszewski Andrzej;</u>
          <u xml:id="u-54.261" who="#ElżbietaRadziszewska">— Olszewski Jan;</u>
          <u xml:id="u-54.262" who="#ElżbietaRadziszewska">— Olszewski Mariusz;</u>
          <u xml:id="u-54.263" who="#ElżbietaRadziszewska">— Onyszkiewicz Janusz;</u>
          <u xml:id="u-54.264" who="#ElżbietaRadziszewska">— Oraniec Jan;</u>
          <u xml:id="u-54.265" who="#ElżbietaRadziszewska">— Osiatyński Jerzy;</u>
          <u xml:id="u-54.266" who="#ElżbietaRadziszewska">— Osik Wiktor;</u>
          <u xml:id="u-54.267" who="#ElżbietaRadziszewska">— Osnowski Andrzej;</u>
          <u xml:id="u-54.268" who="#ElżbietaRadziszewska">— Ostrowska Małgorzata;</u>
          <u xml:id="u-54.269" who="#ElżbietaRadziszewska">— Ostrowski Ryszard Andrzej;</u>
          <u xml:id="u-54.270" who="#ElżbietaRadziszewska">— Otręba Andrzej;</u>
          <u xml:id="u-54.271" who="#ElżbietaRadziszewska">— Owoc Alfred;</u>
          <u xml:id="u-54.272" who="#ElżbietaRadziszewska">— Pałubicki Janusz;</u>
          <u xml:id="u-54.273" who="#ElżbietaRadziszewska">— Pasternak Agnieszka;</u>
          <u xml:id="u-54.274" who="#ElżbietaRadziszewska">— Pastusiak Longin;</u>
          <u xml:id="u-54.275" who="#ElżbietaRadziszewska">— Paszczyk Stanisław;</u>
          <u xml:id="u-54.276" who="#ElżbietaRadziszewska">— Pawlak Mirosław;</u>
          <u xml:id="u-54.277" who="#ElżbietaRadziszewska">— Pawlak Stanisław;</u>
          <u xml:id="u-54.278" who="#ElżbietaRadziszewska">— Pawlak Waldemar;</u>
          <u xml:id="u-54.279" who="#ElżbietaRadziszewska">— Pawlus Tadeusz;</u>
          <u xml:id="u-54.280" who="#ElżbietaRadziszewska">— Pawłowska Regina;</u>
          <u xml:id="u-54.281" who="#ElżbietaRadziszewska">— Pawłowski Waldemar;</u>
          <u xml:id="u-54.282" who="#ElżbietaRadziszewska">— Paździor Helmut;</u>
          <u xml:id="u-54.283" who="#ElżbietaRadziszewska">— Pęczak Andrzej;</u>
          <u xml:id="u-54.284" who="#ElżbietaRadziszewska">— Pęk Bogdan;</u>
          <u xml:id="u-54.285" who="#ElżbietaRadziszewska">— Piątkowski Jan;</u>
          <u xml:id="u-54.286" who="#ElżbietaRadziszewska">— Piechota Jacek;</u>
          <u xml:id="u-54.287" who="#ElżbietaRadziszewska">— Piechowiak Grzegorz;</u>
          <u xml:id="u-54.288" who="#ElżbietaRadziszewska">— Piekarska Katarzyna Maria;</u>
          <u xml:id="u-54.289" who="#ElżbietaRadziszewska">— Piela-Mielczarek Elżbieta;</u>
          <u xml:id="u-54.290" who="#ElżbietaRadziszewska">— Pietrewicz Mirosław;</u>
          <u xml:id="u-54.291" who="#ElżbietaRadziszewska">— Pilarczyk Józef Jerzy;</u>
          <u xml:id="u-54.292" who="#ElżbietaRadziszewska">— Pilniakowski Stanisław Alfred;</u>
          <u xml:id="u-54.293" who="#ElżbietaRadziszewska">— Piłat Andrzej;</u>
          <u xml:id="u-54.294" who="#ElżbietaRadziszewska">— Piłka Marian;</u>
          <u xml:id="u-54.295" who="#ElżbietaRadziszewska">— Piotrowski Leszek;</u>
          <u xml:id="u-54.296" who="#ElżbietaRadziszewska">— Piskorski Paweł;</u>
          <u xml:id="u-54.297" who="#ElżbietaRadziszewska">— Plewa Sergiusz;</u>
          <u xml:id="u-54.298" who="#ElżbietaRadziszewska">— Płażyński Maciej;</u>
          <u xml:id="u-54.299" who="#ElżbietaRadziszewska">— Podkański Lesław;</u>
          <u xml:id="u-54.300" who="#ElżbietaRadziszewska">— Podkański Zdzisław;</u>
          <u xml:id="u-54.301" who="#ElżbietaRadziszewska">— Podsiadło Mirosław;</u>
          <u xml:id="u-54.302" who="#ElżbietaRadziszewska">— Pogoda Czesław;</u>
          <u xml:id="u-54.303" who="#ElżbietaRadziszewska">— Polaczek Jerzy;</u>
          <u xml:id="u-54.304" who="#ElżbietaRadziszewska">— Poręba Maciej;</u>
          <u xml:id="u-54.305" who="#ElżbietaRadziszewska">— Poślednik Marian;</u>
          <u xml:id="u-54.306" who="#ElżbietaRadziszewska">— Potocki Andrzej;</u>
          <u xml:id="u-54.307" who="#ElżbietaRadziszewska">— Potulski Franciszek;</u>
          <u xml:id="u-54.308" who="#ElżbietaRadziszewska">— Poznański Kazimierz;</u>
          <u xml:id="u-54.309" who="#ElżbietaRadziszewska">— Pupa Zdzisław;</u>
          <u xml:id="u-54.310" who="#ElżbietaRadziszewska">— Pusz Sylwia;</u>
          <u xml:id="u-54.311" who="#ElżbietaRadziszewska">— Puzyna Włodzimierz;</u>
          <u xml:id="u-54.312" who="#ElżbietaRadziszewska">— Radziszewska Elżbieta;</u>
          <u xml:id="u-54.313" who="#ElżbietaRadziszewska">— Rak Władysław;</u>
          <u xml:id="u-54.314" who="#ElżbietaRadziszewska">— Ratman Zygmunt;</u>
          <u xml:id="u-54.315" who="#ElżbietaRadziszewska">— Rejczak Jan;</u>
          <u xml:id="u-54.316" who="#ElżbietaRadziszewska">— Rokita Jan;</u>
          <u xml:id="u-54.317" who="#ElżbietaRadziszewska">— Rudnicki Maciej;</u>
          <u xml:id="u-54.318" who="#ElżbietaRadziszewska">— Rulewski Jan;</u>
          <u xml:id="u-54.319" who="#ElżbietaRadziszewska">— Rutkowski Roman;</u>
          <u xml:id="u-54.320" who="#ElżbietaRadziszewska">— Rybicki Jacek;</u>
          <u xml:id="u-54.321" who="#ElżbietaRadziszewska">— Rynasiewicz Zbigniew;</u>
          <u xml:id="u-54.322" who="#ElżbietaRadziszewska">— Ryszka Czesław;</u>
          <u xml:id="u-54.323" who="#ElżbietaRadziszewska">— Sas Kazimierz;</u>
          <u xml:id="u-54.324" who="#ElżbietaRadziszewska">— Sawicki Marek;</u>
          <u xml:id="u-54.325" who="#ElżbietaRadziszewska">— Schetyna Grzegorz;</u>
          <u xml:id="u-54.326" who="#ElżbietaRadziszewska">— Schreiber Grzegorz;</u>
          <u xml:id="u-54.327" who="#ElżbietaRadziszewska">— Sekuła Mirosław;</u>
          <u xml:id="u-54.328" who="#ElżbietaRadziszewska">— Senkowski Zbigniew;</u>
          <u xml:id="u-54.329" who="#ElżbietaRadziszewska">— Siekierski Czesław;</u>
          <u xml:id="u-54.330" who="#ElżbietaRadziszewska">— Siemiątkowski Zbigniew;</u>
          <u xml:id="u-54.331" who="#ElżbietaRadziszewska">— Sieńko Jan;</u>
          <u xml:id="u-54.332" who="#ElżbietaRadziszewska">— Sierakowska Izabella;</u>
          <u xml:id="u-54.333" who="#ElżbietaRadziszewska">— Sikora Waldemar Mieczysław;</u>
          <u xml:id="u-54.334" who="#ElżbietaRadziszewska">— Sikorska-Trela Ewa;</u>
          <u xml:id="u-54.335" who="#ElżbietaRadziszewska">— Skomra Szczepan;</u>
          <u xml:id="u-54.336" who="#ElżbietaRadziszewska">— Skorulski Andrzej;</u>
          <u xml:id="u-54.337" who="#ElżbietaRadziszewska">— Skrzypek Władysław Józef;</u>
          <u xml:id="u-54.338" who="#ElżbietaRadziszewska">— Słomka Adam;</u>
          <u xml:id="u-54.339" who="#ElżbietaRadziszewska">— Słomski Andrzej;</u>
          <u xml:id="u-54.340" who="#ElżbietaRadziszewska">— Smereczyńska Maria Władysława;</u>
          <u xml:id="u-54.341" who="#ElżbietaRadziszewska">— Smirnow Andrzej;</u>
          <u xml:id="u-54.342" who="#ElżbietaRadziszewska">— Smolarek Ryszard;</u>
          <u xml:id="u-54.343" who="#ElżbietaRadziszewska">— Smoliński Andrzej;</u>
          <u xml:id="u-54.344" who="#ElżbietaRadziszewska">— Sobecka Anna;</u>
          <u xml:id="u-54.345" who="#ElżbietaRadziszewska">— Sobierajski Czesław;</u>
          <u xml:id="u-54.346" who="#ElżbietaRadziszewska">— Sobotka Zbigniew;</u>
          <u xml:id="u-54.347" who="#ElżbietaRadziszewska">— Sołtysiewicz Marian;</u>
          <u xml:id="u-54.348" who="#ElżbietaRadziszewska">— Sosnowska Joanna;</u>
          <u xml:id="u-54.349" who="#ElżbietaRadziszewska">— Sroczyński Roman;</u>
          <u xml:id="u-54.350" who="#ElżbietaRadziszewska">— Sroka Edmund;</u>
          <u xml:id="u-54.351" who="#ElżbietaRadziszewska">— Stanibuła Ryszard;</u>
          <u xml:id="u-54.352" who="#ElżbietaRadziszewska">— Staniszewska Grażyna;</u>
          <u xml:id="u-54.353" who="#ElżbietaRadziszewska">— Staręga-Piasek Joanna;</u>
          <u xml:id="u-54.354" who="#ElżbietaRadziszewska">— Stec Stanisław;</u>
          <u xml:id="u-54.355" who="#ElżbietaRadziszewska">— Stefaniuk Franciszek Jerzy;</u>
          <u xml:id="u-54.356" who="#ElżbietaRadziszewska">— Steinhoff Janusz;</u>
          <u xml:id="u-54.357" who="#ElżbietaRadziszewska">— Stępień Władysław;</u>
          <u xml:id="u-54.358" who="#ElżbietaRadziszewska">— Stolzman Maria;</u>
          <u xml:id="u-54.359" who="#ElżbietaRadziszewska">— Stryjak Cezary;</u>
          <u xml:id="u-54.360" who="#ElżbietaRadziszewska">— Styczeń Mirosław Andrzej;</u>
          <u xml:id="u-54.361" who="#ElżbietaRadziszewska">— Suchocka Hanna;</u>
          <u xml:id="u-54.362" who="#ElżbietaRadziszewska">— Swakoń Jacek;</u>
          <u xml:id="u-54.363" who="#ElżbietaRadziszewska">— Swoszowski Mirosław;</u>
          <u xml:id="u-54.364" who="#ElżbietaRadziszewska">— Syczewski Jan;</u>
          <u xml:id="u-54.365" who="#ElżbietaRadziszewska">— Syryjczyk Tadeusz;</u>
          <u xml:id="u-54.366" who="#ElżbietaRadziszewska">— Szarawarski Andrzej;</u>
          <u xml:id="u-54.367" who="#ElżbietaRadziszewska">— Szczepański Wiesław Andrzej;</u>
          <u xml:id="u-54.368" who="#ElżbietaRadziszewska">— Szczot Jacek;</u>
          <u xml:id="u-54.369" who="#ElżbietaRadziszewska">— Szczygielski Kazimierz;</u>
          <u xml:id="u-54.370" who="#ElżbietaRadziszewska">— Szczygieł Mieczysław;</u>
          <u xml:id="u-54.371" who="#ElżbietaRadziszewska">— Szejnfeld Adam Stanisław;</u>
          <u xml:id="u-54.372" who="#ElżbietaRadziszewska">— Szelwicki Franciszek;</u>
          <u xml:id="u-54.373" who="#ElżbietaRadziszewska">— Szeremietiew Romuald;</u>
          <u xml:id="u-54.374" who="#ElżbietaRadziszewska">— Szewc Leszek Marian;</u>
          <u xml:id="u-54.375" who="#ElżbietaRadziszewska">— Szkaradek Andrzej;</u>
          <u xml:id="u-54.376" who="#ElżbietaRadziszewska">— Szkop Władysław;</u>
          <u xml:id="u-54.377" who="#ElżbietaRadziszewska">— Szmajdziński Jerzy;</u>
          <u xml:id="u-54.378" who="#ElżbietaRadziszewska">— Szparaga Elżbieta;</u>
          <u xml:id="u-54.379" who="#ElżbietaRadziszewska">— Szteliga Jerzy;</u>
          <u xml:id="u-54.380" who="#ElżbietaRadziszewska">— Szwed Stanisław;</u>
          <u xml:id="u-54.381" who="#ElżbietaRadziszewska">— Szweda Bernard;</u>
          <u xml:id="u-54.382" who="#ElżbietaRadziszewska">— Szweda Wiesław;</u>
          <u xml:id="u-54.383" who="#ElżbietaRadziszewska">— Szymańczyk Lech;</u>
          <u xml:id="u-54.384" who="#ElżbietaRadziszewska">— Szymański Antoni;</u>
          <u xml:id="u-54.385" who="#ElżbietaRadziszewska">— Szymański Jan;</u>
          <u xml:id="u-54.386" who="#ElżbietaRadziszewska">— Szymański Zbigniew;</u>
          <u xml:id="u-54.387" who="#ElżbietaRadziszewska">— Szynalska Renata;</u>
          <u xml:id="u-54.388" who="#ElżbietaRadziszewska">— Szyszko Tomasz;</u>
          <u xml:id="u-54.389" who="#ElżbietaRadziszewska">— Śledzińska-Katarasińska Iwona;</u>
          <u xml:id="u-54.390" who="#ElżbietaRadziszewska">— Śleziak Czesław;</u>
          <u xml:id="u-54.391" who="#ElżbietaRadziszewska">— Śmieja Krzysztof;</u>
          <u xml:id="u-54.392" who="#ElżbietaRadziszewska">— Śnieżek Adam;</u>
          <u xml:id="u-54.393" who="#ElżbietaRadziszewska">— Tchórzewski Krzysztof;</u>
          <u xml:id="u-54.394" who="#ElżbietaRadziszewska">— Tomaszewska Ewa;</u>
          <u xml:id="u-54.395" who="#ElżbietaRadziszewska">— Tomaszewski Tadeusz;</u>
          <u xml:id="u-54.396" who="#ElżbietaRadziszewska">— Tomczak Witold;</u>
          <u xml:id="u-54.397" who="#ElżbietaRadziszewska">— Tuszyński Zdzisław;</u>
          <u xml:id="u-54.398" who="#ElżbietaRadziszewska">— Tworkowski Jacek;</u>
          <u xml:id="u-54.399" who="#ElżbietaRadziszewska">— Tyczka Antoni;</u>
          <u xml:id="u-54.400" who="#ElżbietaRadziszewska">— Ujazdowski Kazimierz Michał;</u>
          <u xml:id="u-54.401" who="#ElżbietaRadziszewska">— Ulicki Ryszard;</u>
          <u xml:id="u-54.402" who="#ElżbietaRadziszewska">— Urbańczyk Andrzej;</u>
          <u xml:id="u-54.403" who="#ElżbietaRadziszewska">— Wachowska Urszula;</u>
          <u xml:id="u-54.404" who="#ElżbietaRadziszewska">— Wagner Marek;</u>
          <u xml:id="u-54.405" who="#ElżbietaRadziszewska">— Walendziak Wiesław;</u>
          <u xml:id="u-54.406" who="#ElżbietaRadziszewska">— Walendzik Grzegorz;</u>
          <u xml:id="u-54.407" who="#ElżbietaRadziszewska">— Waniek Danuta;</u>
          <u xml:id="u-54.408" who="#ElżbietaRadziszewska">— Wasiński Włodzimierz;</u>
          <u xml:id="u-54.409" who="#ElżbietaRadziszewska">— Wawak Zbigniew;</u>
          <u xml:id="u-54.410" who="#ElżbietaRadziszewska">— Wawryniewicz Ryszard;</u>
          <u xml:id="u-54.411" who="#ElżbietaRadziszewska">— Wądołowski Stanisław;</u>
          <u xml:id="u-54.412" who="#ElżbietaRadziszewska">— Wełnicki Tomasz;</u>
          <u xml:id="u-54.413" who="#ElżbietaRadziszewska">— Wende Edward;</u>
          <u xml:id="u-54.414" who="#ElżbietaRadziszewska">— Wenderlich Jerzy;</u>
          <u xml:id="u-54.415" who="#ElżbietaRadziszewska">— Wędrychowicz Adam;</u>
          <u xml:id="u-54.416" who="#ElżbietaRadziszewska">— Wiaderny Józef;</u>
          <u xml:id="u-54.417" who="#ElżbietaRadziszewska">— Wiązowski Waldemar Bogdan;</u>
          <u xml:id="u-54.418" who="#ElżbietaRadziszewska">— Widzyk Jerzy;</u>
          <u xml:id="u-54.419" who="#ElżbietaRadziszewska">— Wielowieyski Andrzej;</u>
          <u xml:id="u-54.420" who="#ElżbietaRadziszewska">— Wierchowicz Jerzy;</u>
          <u xml:id="u-54.421" who="#ElżbietaRadziszewska">— Wikiński Marek;</u>
          <u xml:id="u-54.422" who="#ElżbietaRadziszewska">— Wilczyńska Zofia;</u>
          <u xml:id="u-54.423" who="#ElżbietaRadziszewska">— Włodarczyk Wojciech;</u>
          <u xml:id="u-54.424" who="#ElżbietaRadziszewska">— Woda Wiesław;</u>
          <u xml:id="u-54.425" who="#ElżbietaRadziszewska">— Wojtczak Michał;</u>
          <u xml:id="u-54.426" who="#ElżbietaRadziszewska">— Wojtyła Andrzej;</u>
          <u xml:id="u-54.427" who="#ElżbietaRadziszewska">— Woźnicki Andrzej Maciej;</u>
          <u xml:id="u-54.428" who="#ElżbietaRadziszewska">— Woźny Grzegorz;</u>
          <u xml:id="u-54.429" who="#ElżbietaRadziszewska">— Wójcik Dariusz;</u>
          <u xml:id="u-54.430" who="#ElżbietaRadziszewska">— Wójcik Marek Jan;</u>
          <u xml:id="u-54.431" who="#ElżbietaRadziszewska">— Wójcik Piotr Wojciech;</u>
          <u xml:id="u-54.432" who="#ElżbietaRadziszewska">— Wójcik Tomasz Feliks;</u>
          <u xml:id="u-54.433" who="#ElżbietaRadziszewska">— Wrona Tadeusz;</u>
          <u xml:id="u-54.434" who="#ElżbietaRadziszewska">— Wujec Henryk;</u>
          <u xml:id="u-54.435" who="#ElżbietaRadziszewska">— Wyrowiński Jan;</u>
          <u xml:id="u-54.436" who="#ElżbietaRadziszewska">— Zaborowski Zbyszek;</u>
          <u xml:id="u-54.437" who="#ElżbietaRadziszewska">— Zaciura Jan;</u>
          <u xml:id="u-54.438" who="#ElżbietaRadziszewska">— Zając Andrzej;</u>
          <u xml:id="u-54.439" who="#ElżbietaRadziszewska">— Zając Jerzy Grzegorz;</u>
          <u xml:id="u-54.440" who="#ElżbietaRadziszewska">— Zając Stanisław;</u>
          <u xml:id="u-54.441" who="#ElżbietaRadziszewska">— Zakrzewska Jadwiga;</u>
          <u xml:id="u-54.442" who="#ElżbietaRadziszewska">— Zakrzewski Andrzej;</u>
          <u xml:id="u-54.443" who="#ElżbietaRadziszewska">— Zakrzewski Jerzy;</u>
          <u xml:id="u-54.444" who="#ElżbietaRadziszewska">— Zalewska Anna;</u>
          <u xml:id="u-54.445" who="#ElżbietaRadziszewska">— Zapałowski Andrzej;</u>
          <u xml:id="u-54.446" who="#ElżbietaRadziszewska">— Zarębski Zbigniew;</u>
          <u xml:id="u-54.447" who="#ElżbietaRadziszewska">— Zarzycki Wojciech Szczęsny;</u>
          <u xml:id="u-54.448" who="#ElżbietaRadziszewska">— Zawiła Marcin;</u>
          <u xml:id="u-54.449" who="#ElżbietaRadziszewska">— Zbrzyzny Ryszard;</u>
          <u xml:id="u-54.450" who="#ElżbietaRadziszewska">— Zemke Janusz;</u>
          <u xml:id="u-54.451" who="#ElżbietaRadziszewska">— Zieliński Marek;</u>
          <u xml:id="u-54.452" who="#ElżbietaRadziszewska">— Zieliński Tadeusz Jacek;</u>
          <u xml:id="u-54.453" who="#ElżbietaRadziszewska">— Złotowski Kosma;</u>
          <u xml:id="u-54.454" who="#ElżbietaRadziszewska">— Zych Józef;</u>
          <u xml:id="u-54.455" who="#ElżbietaRadziszewska">— Żak Piotr;</u>
          <u xml:id="u-54.456" who="#ElżbietaRadziszewska">— Żelazowski Andrzej;</u>
          <u xml:id="u-54.457" who="#ElżbietaRadziszewska">— Żelichowski Stanisław;</u>
          <u xml:id="u-54.458" who="#ElżbietaRadziszewska">— Żurek Bogdan;</u>
          <u xml:id="u-54.459" who="#ElżbietaRadziszewska">— Żyliński Adam Jacek.</u>
          <u xml:id="u-54.460" who="#ElżbietaRadziszewska">Dziękuję, panie marszałku.</u>
          <u xml:id="u-54.461" who="#komentarz">(Przewodnictwo w obradach obejmuje wicemarszałek Sejmu Marek Borowski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-55">
          <u xml:id="u-55.0" who="#MarekBorowski">Dziękuję bardzo, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-55.1" who="#MarekBorowski">Czy ktoś z obecnych pań posłanek i panów posłów jeszcze może nie oddał głosu? Nikt się nie zgłasza.</u>
          <u xml:id="u-55.2" who="#MarekBorowski">Proszę sekretarzy Sejmu o obliczenie wyników głosowania.</u>
          <u xml:id="u-55.3" who="#MarekBorowski">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 18 porządku dziennego: Informacja rządu o aktualnej sytuacji powodziowej w kraju i o realizacji podjętych...</u>
          <u xml:id="u-55.4" who="#komentarz">(Poseł Ewa Tomaszewska: Jeszcze ja nie oddałam głosu.)</u>
          <u xml:id="u-55.5" who="#MarekBorowski">Pani poseł, o to właśnie pytałem.</u>
          <u xml:id="u-55.6" who="#komentarz">(Głos z sali: Pani poseł biegła.)</u>
          <u xml:id="u-55.7" who="#MarekBorowski">Nie, nie, proszę zostawić urnę.</u>
          <u xml:id="u-55.8" who="#MarekBorowski">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 18 porządku dziennego: Informacja rządu o aktualnej sytuacji powodziowej w kraju i realizacji podjętych zobowiązań po powodzi w 1997 r.</u>
          <u xml:id="u-55.9" who="#MarekBorowski">Proszę o zabranie głosu podsekretarza stanu w Ministerstwie Spraw Wewnętrznych i Administracji pana Wojciecha Brochwicza.</u>
          <u xml:id="u-55.10" who="#MarekBorowski">Czy jest pan minister? Jest.</u>
          <u xml:id="u-55.11" who="#MarekBorowski">Proszę bardzo.</u>
          <u xml:id="u-55.12" who="#komentarz">(Gwar na sali)</u>
          <u xml:id="u-55.13" who="#MarekBorowski">Nie, przepraszam bardzo, panowie, co tu się odbywa, chciałbym wiedzieć.</u>
          <u xml:id="u-55.14" who="#MarekBorowski">Czy mogę się dowiedzieć, gdzie jest w tej chwili urna?</u>
          <u xml:id="u-55.15" who="#komentarz">(Wesołość na sali)</u>
          <u xml:id="u-55.16" who="#komentarz">(Wicemarszałek Marek Borowski wychodzi na chwilę z sali posiedzeń)</u>
          <u xml:id="u-55.17" who="#komentarz">(Głos z sali: Kto prowadzi obrady, pan minister Brochwicz?)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-56">
          <u xml:id="u-56.0" who="#WojciechBrochwicz">Dziękuję za zaufanie.</u>
          <u xml:id="u-56.1" who="#WojciechBrochwicz">Czy mogę zaczynać?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-57">
          <u xml:id="u-57.0" who="#MarekBorowski">Przepraszam za chwilową nieobecność. Mam nadzieję, że w tym czasie nie odwołano rządu.</u>
          <u xml:id="u-57.1" who="#MarekBorowski">Proszę bardzo, pan minister Brochwicz w sprawie, o której mówiłem.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-58">
          <u xml:id="u-58.0" who="#WojciechBrochwicz">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-58.1" who="#WojciechBrochwicz">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Jeśli państwo pozwolicie, to kilku przedstawicieli rządu wypowie się w sprawie powodzi, której nie ma.</u>
          <u xml:id="u-58.2" who="#WojciechBrochwicz">Sytuacja powodziowa na terenie kraju na dzień dzisiejszy wygląda następująco. Ogłoszono 56 alarmów powodziowych w woj. małopolskim, śląskim, opolskim, świętokrzyskim, łódzkim i podkarpackim. Powtarzam: 56 alarmów powodziowych w woj. małopolskim, śląskim, które w całości jest objęte pogotowiem przeciwpowodziowym - oprócz 6 powiatów - dolnośląskim, opolskim, łódzkim, świętokrzyskim. Łącznie na terenie kraju zostało zalanych 10 740 ha gruntów rolnych, 7525 ha łąk i użytków zielonych, ok. 130 budynków mieszkalnych, ok. 425 budynków gospodarczych, uszkodzonych zostało 5 mostów.</u>
          <u xml:id="u-58.3" who="#WojciechBrochwicz">Dzisiejszej nocy opady występowały w woj. małopolskim - we wschodnich rejonach województwa, w woj. podkarpackim i lubelskim. Opady były słabe, mało intensywne, niestwarzające zagrożenia powodziowego. O godz. 7 słabe opady deszczu występowały tylko w rejonie Suwałk i Zamościa. W dalszym ciągu obserwuje się wysoki stan wód Wisły i Odry, spowodowany spływaniem wód opadowych z gór i łąk, szczególnie w woj. dolnośląskim i podkarpackim. Sytuacja we wszystkich województwach stabilizuje się, obserwuje się tendencję spadkową wody od kilku do kilkunastu centymetrów na dobę. W kraju największe zagrożenie powodziowe występuje w woj. małopolskim, śląskim, dolnośląskim i opolskim.</u>
          <u xml:id="u-58.4" who="#WojciechBrochwicz">Jeśli chodzi o szczegółowe informacje uzyskane z Centrum Zarządzania Kryzysowego województwa, to sytuacja kształtuje się następująco. W woj. dolnośląskim pogotowie przeciwpowodziowe obowiązuje na terenie 8 powiatów, są to: Oława, Wrocław, Trzebnica, Środa Śląska, Legnica, Lubin, Góra Śląska, Głogów, oraz we Wrocławiu. Na terenie województwa nie występują tereny zalewowe. Z informacji uzyskanych z Instytutu Meteorologii i Gospodarki Wodnej w Warszawie wynika, że na terenie województwa zanotowano przekroczenie stanu alarmowego w punktach pomiarowych, a stanu ostrzegawczego w 13 punktach pomiarowych.</u>
          <u xml:id="u-58.5" who="#WojciechBrochwicz">W woj. lubelskim aktualnie nie występuje zagrożenie powodziowe. Nie zostały przekroczone stany ostrzegawcze, stan alarmowy przekroczony jest w miejscowości Tchórzew na rzece Tyśmienicy (o 26 cm) i osiągnięty w miejscowości Krasnystaw na rzece Wieprz. W miejscowości Bełcząc (gmina Czemierniki) zalanych zostało około kilkunastu hektarów łąk położonych pół kilometra od koryta rzeki. W Małopolsce stan alarmu powodziowego obowiązuje w 3 gminach: Igołomia, Wawrzeńczyce, Szczucin, Mędrzychów, a stan pogotowia przeciwpowodziowego w 2 powiatach: proszowickim i brzeskim oraz w 18 gminach: Bochnia, Dąbrowa Tarnowska, Bolesław, Olesno, Radogoszcz, Gręboszów, Czchów, Tarnów, Tuchów, Żabno, Rzepiennki, Brzeźnica, Spytkowice, Drwinia, Łużna, Bobowa, Lipinki, Moszczenica oraz w 3 miejscowościach: Kraków, Tarnów i Bochnia.</u>
          <u xml:id="u-58.6" who="#WojciechBrochwicz">Stany alarmowe przekroczone są w 6 punktach pomiarowych, a stany ostrzegawcze w 3 punktach pomiarowych.</u>
          <u xml:id="u-58.7" who="#WojciechBrochwicz">W województwie zalanych jest ok. 90 ha gruntów ornych i 380 ha użytków zielonych, w tym ok. 130 budynków mieszkalnych, 95 gospodarstw, 25 km dróg, oraz uszkodzone zostały 4 mosty.</u>
          <u xml:id="u-58.8" who="#WojciechBrochwicz">W powiecie dąbrowskim zalanych jest 3,5 tys. ha użytków rolnych, podtopionych 120 budynków mieszkalnych i 80 budynków gospodarczych oraz 1 budynek użyteczności publicznej, uszkodzonych jest 15 km dróg gminnych.</u>
          <u xml:id="u-58.9" who="#WojciechBrochwicz">W powiecie krakowskim zalanych jest kilkanaście gospodarstw i zabudowań mieszkalnych, 10 ha gruntów rolnych, w gminie Liszki - 9 budynków mieszkalnych, zerwane pobocze drogi w miejscowości Człóchów, zniszczone brzegi potoku Kaszkowskiego, podtopione uprawy polowe ok. 70 ha, wyrwy w drogach na długości ok. 5 km.</u>
          <u xml:id="u-58.10" who="#WojciechBrochwicz">W powiecie limanowskim uszkodzony jest most na rzece Kasina Wielka, w miejscowości Łętowe podmyte są 2 mosty, zalana droga powiatowa Dobra - Jurków na długości ok. 500 m, uszkodzony most na potoku Konina, w Krosnej na odcinku 20 m obsunięcie skarpy.</u>
          <u xml:id="u-58.11" who="#WojciechBrochwicz">W powiecie proszowickim występują uszkodzenia dróg gminnych i powiatowych, w miejscowości Nowe Brzesko ewakuowano 2 rodziny (7 osób z jednego budynku).</u>
          <u xml:id="u-58.12" who="#WojciechBrochwicz">W powiecie suskim w gminie Budzów zniszczone nawierzchnie dróg na odcinku ok. 10 km, zalane pola uprawne ok. 5 ha, w gminie Stryszowa zalane łąki i pola uprawne.</u>
          <u xml:id="u-58.13" who="#WojciechBrochwicz">W Krakowie zalaniu uległy 132 piwnice oraz 380 ha użytków rolnych. Występuje stałe obniżanie się poziomów wód w rzekach i potokach.</u>
          <u xml:id="u-58.14" who="#WojciechBrochwicz">W głównych rzekach województwa nastąpiło nieznaczne obniżenie poziomu wód (za wyjątkiem rzeki Uszwicy).</u>
          <u xml:id="u-58.15" who="#WojciechBrochwicz">Terenowe komitety przeciwpowodziowe prowadzą bieżącą analizę zaistniałej sytuacji oraz podejmują działania i informują społeczeństwo o powstałym zagrożeniu, włączając w razie potrzeby służby ratownicze.</u>
          <u xml:id="u-58.16" who="#WojciechBrochwicz">Woj. opolskie. Wprowadzony jest stan alarmu powodziowego w 5 powiatach: opolskim - 13 gmin, brzeskim — 4 gminy, Kędzierzyn-Koźle — 4 gminy, krapkowickim — 5 gmin oraz Nysa dla wsi Morów, a stan pogotowia przeciwpowodziowego w powiatach: nyskim w gminie Nysa (6 wsi) oraz dla gmin Branice, Głogówek, Gubczyce, Prudnik.</u>
          <u xml:id="u-58.17" who="#WojciechBrochwicz">Na terenie województwa przekroczone są stany alarmowe w 7, a stany ostrzegawcze w 3 punktach pomiarowych na Odrze.</u>
          <u xml:id="u-58.18" who="#WojciechBrochwicz">Stan Odry w Kędzierzynie Koźlu zaczyna opadać. W związku z tym należy przypuszczać, że maksimum fali powodziowej przemieściło się przez Kędzierzyn Koźle pomiędzy godz. 11 a 14 wczoraj.</u>
          <u xml:id="u-58.19" who="#WojciechBrochwicz">W ciągu najbliższych 2 dni na dopływach górskich i podgórskich dorzecza górnej Odry przewiduje się opadanie stanów wody, z możliwością niewielkich lokalnych wahań.</u>
          <u xml:id="u-58.20" who="#WojciechBrochwicz">Na górnych odcinkach dopływów rzeki Odry stany wód opadają.</u>
          <u xml:id="u-58.21" who="#WojciechBrochwicz">Woj. podkarpackie. Stan alarmu powodziowego obowiązuje w 6 gminach: Czermin, Borowa, Wadowice Górne, Gawłuszowice, Padew Narodowa, Radomyśl, w mieście Tarnobrzeg i w 3 powiatach: Mielec, Tarnobrzeg, Stalowa Wola.</u>
          <u xml:id="u-58.22" who="#WojciechBrochwicz">Na terenie województwa nie występują tereny zalewowe.</u>
          <u xml:id="u-58.23" who="#WojciechBrochwicz">Nadal nieprzejezdny jest odcinek drogi krajowej Łańcut-Leżańsk ze względu na uszkodzenie mostu w miejscowości Żołynia. Policja zorganizowała objazd. Szacowane są szkody po lokalnych podtopieniach w miejscowościach Jasło, Albigowa, Dubiecko, Bircza.</u>
          <u xml:id="u-58.24" who="#WojciechBrochwicz">Woj. śląskie. Stan alarmu powodziowego obowiązuje w 3 powiatach: wodzisławskim, raciborskim, bielskim i w Częstochowie. Stan pogotowia przeciwpowodziowego obowiązuje na obszarze całego województwa oprócz powiatów: cieszyńskiego, częstochowskiego, kłobuckiego, pszczyńskiego, tarnogórskiego i zawierciańskiego.</u>
          <u xml:id="u-58.25" who="#WojciechBrochwicz">Na terenie województwa zalanych jest ok. 580 ha gruntów rolnych, 63 gospodarstwa oraz 9 ha stawów hodowlanych.</u>
          <u xml:id="u-58.26" who="#WojciechBrochwicz">W powiecie bielskim zalanych jest 480 ha i zagrożonych ok. 40 gospodarstw. W powiecie raciborskim zalana jest droga wojewódzka nr 422, w miejscowości Turze podtopionych jest 12 gospodarstw, a do jednego brak dojazdu drogą lądową, w pow. pszczyńskim w miejscowości Wola zalanych jest około 9 ha stawów hodowlanych. W pow. tyskim w miejscowości Jedlina zalanych jest około 100 ha pól i łąk oraz w miejscowości Bojszowy, Dworzysko rzeka Gostynak zalała nieużytki i zagrożonych jest 11 gospodarstw rolnych.</u>
          <u xml:id="u-58.27" who="#WojciechBrochwicz">W Częstochowie w dzielnicy Stradom — bardzo wysoki stan rzeki Konopki przy ujściu do rzeki Stradomki, nastąpiło podtopienie kilkudziesięciu posesji. W związku z zaistniałą sytuacją przy wzmacnianiu wałów rzeki Stradomki wykorzystano żołnierzy zasadniczej służby wojskowej z Jednostki Wojskowej w Lublińcu.</u>
          <u xml:id="u-58.28" who="#WojciechBrochwicz">Na terenie województwa zanotowano przekroczenie stanów alarmowych w 12 punktach pomiarowych, stanów ostrzegawczych w 14 punktach pomiarowych. Na terenie całego województwa nie odnotowano opadów, odnotowano stabilizację stanu wód, z wyjątkiem Warty w miejscowości Bobry, gdzie nastąpił wzrost o 3 cm w ciągu ostatnich 6 godzin.</u>
          <u xml:id="u-58.29" who="#WojciechBrochwicz">Woj. świętokrzyskie. Alarm powodziowy obowiązuje w mieście i gminie Skarżysko-Kamienna oraz w pow. Jędrzejów. Stan pogotowia przeciwpowodziowego obowiązuje w powiatach: Staszów, Sandomierz, Kielce, Pińczów, Opatów i Busko-Zdrój. W wyniku intensywnych opadów deszczu zalanych i podtopionych zostało 500 ha użytków rolnych i łąk oraz 250 budynków gospodarczych i mieszkalnych.</u>
          <u xml:id="u-58.30" who="#WojciechBrochwicz">Z informacji uzyskanych z Instytutu Meteorologii i Gospodarki Wodnej na terenie województwa zanotowano przekroczenie stanu alarmowego w 8 punktach pomiarowych, ostrzegawczego w 7 punktach pomiarowych.</u>
          <u xml:id="u-58.31" who="#WojciechBrochwicz">Woj. łódzkie. Alarm powodziowy ogłoszono w pow. poddębickim dla gmin: Poddębice, Wartkowice, Zadzim. Stan pogotowia przeciwpowodziowego obowiązuje w pow. wieluńskim i pajęczańskim dla gminy Działoszyn oraz w pow. łęczyckim dla gminy Świnice Warckie. Łącznie w województwie zalanych jest co najmniej 17 130 łąk i pastwisk, w tym prawie 10 tys. gruntów ornych oraz 16 gospodarstw. Zalanych jest 500 ha łąk i pastwisk oraz 100 ha pól uprawnych. Zalaniu i uszkodzeniu uległo łącznie 21,5 km dróg oraz most i 3 przepusty. Na teren pow. radomszczańskiego sprowadzono w trybie alarmowym 1000 worków. Na Warcie zbiornik w Jeziorsku jest w stanie przyjąć nadmiar wody z fali kulminacyjnej. Na terenie województwa zanotowano przekroczenie stanu alarmowego w trzech punktach pomiarowych, stanu ostrzegawczego w 5.</u>
          <u xml:id="u-58.32" who="#WojciechBrochwicz">W związku z opadami deszczu występującymi na obszarze kraju Generalna Dyrekcja Dróg Publicznych informuje, że występują utrudnienia w ruchu na drogach:</u>
          <u xml:id="u-58.33" who="#WojciechBrochwicz">- nr 970 odcinek Piwniczna - granica państwa, wystąpiło osuwisko (obryw skarpy), ruch odbywa się połową jezdni;</u>
          <u xml:id="u-58.34" who="#WojciechBrochwicz">- nr 7 w miejscowości Barcza, osunięcie skarpy, zwężenie jezdni i ograniczenie prędkości;</u>
          <u xml:id="u-58.35" who="#WojciechBrochwicz">- nr 9 w miejscowościach Klimontów, Sulisławice, Trzebisławice, Okalina, Pęchów, rozmyte pobocza;</u>
          <u xml:id="u-58.36" who="#WojciechBrochwicz">- nr 746 Wąchock - Starachowice, woda przelewa się przez koronę drogi, prędkość jest ograniczona;</u>
          <u xml:id="u-58.37" who="#WojciechBrochwicz">- nr 74 w miejscowości Salata, zwężenie jezdni i ograniczenie prędkości, rozmyte pobocze.</u>
          <u xml:id="u-58.38" who="#WojciechBrochwicz">Powyższe uszkodzenia są zabezpieczone i oznakowane.</u>
          <u xml:id="u-58.39" who="#WojciechBrochwicz">Przepraszam bardzo za to dość to długie wprowadzenie, chciałem po prostu Wysokiej Izbie pokazać, że mamy szczegółową informację i monitorujemy sytuację w sposób bardzo szczegółowy na terenie całego kraju.</u>
          <u xml:id="u-58.40" who="#WojciechBrochwicz">Jednym z najważniejszych zadań współczesnego państwa jest zapewnienie obywatelom podstawowych warunków ochrony przed potencjalnymi zagrożeniami, zapewnienie sprawności funkcjonowania organów państwa w sytuacjach kryzysowych. Tworzenie nowoczesnego, odpowiadającego oczekiwaniom podatników i realnym potrzebom wewnętrznym, systemu ochrony ludności niewątpliwie wyznacza obronie cywilnej nowe miejsce w strukturze organizacyjnej państwa.</u>
          <u xml:id="u-58.41" who="#WojciechBrochwicz">W celu sprawnej koordynacji działania w sytuacjach kryzysowych zarządzeniem prezesa Rady Ministrów z dnia 15 kwietnia ub.r. powołano Komitet Rady Ministrów do spraw Zarządzania w Sytuacjach Kryzysowych. Decyzją nr 119 z 21 kwietnia ub.r. minister spraw wewnętrznych i administracji powołał Zespół Reagowania Kryzysowego MSWiA. Zadaniem zespołu, w skład którego wchodzą szefowie wszystkich służb podległych ministrowi spraw wewnętrznych i administracji, jest bieżący monitoring wszelkich zagrożeń i koordynacja działań służb podległych ministrowi, a także współpraca z innymi resortami.</u>
          <u xml:id="u-58.42" who="#WojciechBrochwicz">Funkcjonowanie Zespołu Reagowania Kryzysowego MSWiA zostało pozytywnie ocenione przez Najwyższą Izbę Kontroli, sprawdzającą działania administracji podczas powodzi w roku 1998. Na szczeblu centralnym utworzony został Urząd Zarządzania Kryzysowego i Ochrony Ludności oraz Centrum Zarządzania Kryzysowego, które pełni funkcje międzynarodowego i krajowego punktu kontaktowego oraz jest głównym ogniwem obiegu informacji w sytuacjach kryzysowych. Urząd Zarządzania Kryzysowego i Ochrony Ludności utrzymuje stały kontakt z Euroatlantyckim Centrum Koordynacji Pomocy w Sytuacjach Katastrof Kwatery Głównej NATO, do którego szef obrony cywilnej kraju oddelegował oficera łącznikowego. Oficer łącznikowy zapewnia stały przepływ informacji między euroatlantyckim centrum a Rządowym Centrum Zarządzania Kryzysowego. W każdym województwie powołano do życia wydziały zarządzania kryzysowego, ochrony ludności i spraw obronnych oraz centra zarządzania kryzysowego, będące punktami ostrzegania i alarmowania oraz ośrodkami umożliwiającymi wojewodom koordynację działań w sytuacjach kryzysowych. Są to komórki organizacyjne działające w systemie całodobowym.</u>
          <u xml:id="u-58.43" who="#WojciechBrochwicz">W ramach tworzenia systemu reagowania kryzysowego szef obrony cywilnej kraju opracował i wydał wytyczne do opracowania planów reagowania kryzysowego w województwach. Dzięki funkcjonowaniu systemu zarządzania kryzysowego, którego elementami są obecnie Rządowe Centrum Zarządzania Kryzysowego przy szefie obrony cywilnej kraju oraz wojewódzkie centra zarządzania kryzysowego, możliwe było wysyłanie komunikatów i niezbędnych informacji umożliwiających wojewodom powiadamianie i ostrzeganie ludności o ewentualnym zagrożeniu powodzią. Informacje przekazywane wojewodom pozwoliły na przygotowanie podległych im służb do działania, umożliwiły również zbilansowanie istniejących sił i środków. W sytuacjach kryzysowych wojewodowie zwracają się do rządowego centrum z prośbą o pomoc.</u>
          <u xml:id="u-58.44" who="#WojciechBrochwicz">Rządowe Centrum Zarządzania Kryzysowego utrzymuje także stały kontakt z odpowiednimi służbami w Niemczech i w Czechach.</u>
          <u xml:id="u-58.45" who="#WojciechBrochwicz">Przykładem skutecznego działania systemu było zorganizowanie, na prośbę wojewody śląskiego, w ciągu 90 minut - przedwczoraj - 80 tys. worków z magazynu Komitetu Przeciwpowodziowego w Krakowie. Worki posłużyły do wzmocnienia wałów przeciwpowodziowych.</u>
          <u xml:id="u-58.46" who="#WojciechBrochwicz">Rządowe Centrum Zarządzania Kryzysowego koordynowało akcję humanitarną dla ludności Ukrainy, dotkniętej skutkami katastrofalnej powodzi na Zakarpaciu. To pierwsza taka wielka akcja humanitarna w nowoczesnej historii Polski. Ponadto rządowe centrum przygotowywało i koordynowało największą w powojennej historii Polski pomoc dla ofiar konfliktu bałkańskiego. W wyniku tych działań schronienie na terytorium Polski znalazło ponad tysiąc ofiar konfliktu. Zakupiono i przetransportowano towary wartości ok. 5 mln dolarów, zapewniono również warunki umożliwiające organizacjom pozarządowym niesienie pomocy potrzebującym.</u>
          <u xml:id="u-58.47" who="#WojciechBrochwicz">W ramach budowania kompleksowego krajowego systemu zarządzania kryzysowego Urząd Zarządzania Kryzysowego i Ochrony Ludności przeprowadził na przełomie marca i czerwca szkolenie wszystkich starostów. W ramach wyższych kursów obronnych w Akademii Obrony Narodowej prowadzono wykłady dla przedstawicieli administracji rządowej i samorządowej oraz uruchomiono wspólnie ze Szkołą Główną Służby Pożarniczej studia podyplomowe z zakresu zarządzania kryzysowego i ochrony ludności.</u>
          <u xml:id="u-58.48" who="#WojciechBrochwicz">Wnioski z działania Komitetu Rady Ministrów ds. Zarządzania w Sytuacjach Kryzysowych, Zespołu Reagowania Kryzysowego MSWiA oraz funkcjonowania Rządowego Centrum Zarządzania Kryzysowego i wojewódzkich centrów zarządzania kryzysowego posłużyły, obok wniosków przedstawionych przez Najwyższą Izbę Kontroli, do procesu legislacyjnego mającego na celu uregulowania w zakresie zarządzania kryzysowego i planowania cywilnego. Projekt ustawy o zarządzaniu kryzysowym i planowaniu cywilnym jest obecnie w uzgodnieniach wewnątrzresortowych. Istnieje realna szansa, że po pozytywnym zaopiniowaniu przez Radę Ministrów na przełomie lipca i sierpnia projekt ustawy zostanie skierowany, we wrześniu, do rozpatrzenia przez parlament. Projekt reguluje kwestie kompetencji w zarządzaniu kryzysowym oraz likwiduje dualizm prawny w przedmiotowym zakresie.</u>
          <u xml:id="u-58.49" who="#WojciechBrochwicz">Powyższe przedsięwzięcia i zmiany organizacyjne wychodzą naprzeciw wymogom członkostwa w NATO, z których wynika konieczność dostosowania struktur państwowych do standardów międzynarodowych w zakresie planowania cywilnego i zarządzania kryzysowego. Spokojnie możemy powiedzieć dzisiaj obywatelom: To, że się ubezpieczycie, to jest wasza prywatna sprawa, ale państwo was ubezpiecza. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-58.50" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-59">
          <u xml:id="u-59.0" who="#MarekBorowski">Dziękuję panu ministrowi.</u>
          <u xml:id="u-59.1" who="#MarekBorowski">Czy pan minister Szyszko pragnie jeszcze zabrać głos?</u>
          <u xml:id="u-59.2" who="#komentarz">(Minister Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa Jan Szyszko: Zdaje się, że jestem przewidziany, panie marszałku.)</u>
          <u xml:id="u-59.3" who="#MarekBorowski">Tutaj jest parę osób zgłoszonych przez rząd, chciałbym jednak zaproponować, by te wszystkie osoby udzielały ewentualnie odpowiedzi w sytuacji, kiedy wystąpi taka potrzeba. Natomiast pan minister, jako członek gabinetu, ma prawo poprosić o głos w tej chwili.</u>
          <u xml:id="u-59.4" who="#komentarz">(Minister Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa Jan Szyszko: Nie, panie marszałku, ja jestem tutaj gościem. Znam rolę Sejmu i moją rolę. O ile pan marszałek uważa, że mam zabrać głos, to zabiorę i powiem, jak wygląda sytuacja.)</u>
          <u xml:id="u-59.5" who="#MarekBorowski">Rozumiem. Może wobec tego pozostaniemy przy tym, o czym powiedziałem wcześniej, to znaczy po wystąpieniach klubowych, jeśli będzie taka potrzeba, panowie i panie, którzy tutaj zostali zgłoszeni i będą uważali, że powinni zabrać głos, zabiorą głos.</u>
          <u xml:id="u-59.6" who="#MarekBorowski">Sejm podjął decyzję o wysłuchaniu w dyskusji nad tym punktem porządku dziennego 10-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i 5-minutowych oświadczeń w imieniu kół.</u>
          <u xml:id="u-59.7" who="#MarekBorowski">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-59.8" who="#MarekBorowski">Proszę jako pierwszego pana posła Edwarda Daszkiewicza z Akcji Wyborczej Solidarność.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-60">
          <u xml:id="u-60.0" who="#EdwardDaszkiewicz">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mam zaszczyt przedstawić stanowisko Klubu Parlamentarnego Akcji Wyborczej Solidarność wobec informacji przekazanej przez rząd.</u>
          <u xml:id="u-60.1" who="#EdwardDaszkiewicz">Są czasy szczególne, zapisujące się w pamięci następnych pokoleń, wyciskające piętno na losach kraju, na Polsce - taki jest czas powodzi roku 1997. Słabość struktur państwowych, chaos decyzyjny i organizacyjny, błędny system zarządzania gospodarką wodną, brak systemu monitoringu, zły stan techniczny posiadanej infrastruktury hydrotechnicznej, błędy w polityce zagospodarowania przestrzennego (np. budowa mieszkań na terenach zalewowych), zniszczenia ekologiczne w górnych biegach rzek, a zwłaszcza brak doświadczenia w walce z żywiołem wody - to wszystko sprawiło, że katastrofa w 1997 r. miała ogromne rozmiary i spowodowała bardzo duże zniszczenia.</u>
          <u xml:id="u-60.2" who="#EdwardDaszkiewicz">Wymienione przyczyny katastrofy powodziowej w latach 1997 i 1998 pokazują zarazem skalę koniecznych wysiłków, które należy podjąć, by nie powtórzyła się tragedia tamtych dni. Mówiąc te słowa, wypowiadam się nie tylko jako poseł, ale przede wszystkim jako osoba bezpośrednio dotknięta powodzią. Moje słowa poparte są osobistym doświadczeniem w walce z żywiołem i jego skutkami. Jako nowosolanin wspólnie z mieszkańcami mojego miasta przeżyłem tragedię 1997 r. W części uświadamia ona nam, że praca nad usuwaniem przyczyn i skutków katastrofy będzie trwała latami i obejmować powinna wiele różnych dziedzin życia społecznego. Należy stworzyć podstawy prawne i organizacyjne nowoczesnego systemu ochrony i koordynowania działań różnych służb w czasie klęsk żywiołowych i katastrof ekologicznych. Należy odbudować, zmodernizować i rozbudować urządzenia służące zapobieganiu powodziom, a także stworzyć, praktycznie od zera, system ochrony przeciwpowodziowej. Te wszystkie działania są już prowadzone przez rząd Jerzego Buzka, chociaż w sposób ograniczony możliwościami finansowymi. Mam nadzieję, że informacja na temat działań rządu na rzecz zapewnienia bezpieczeństwa państwa i obywateli na wypadek klęsk powodzi oraz przeciwdziałania jej skutkom wywoła nie tylko dyskusję wraz z próbą podsumowania tego, co przez te dwa lata udało nam się zrobić, ale także uzmysłowi nam to, co musimy zrobić dzisiaj i w następnych latach.</u>
          <u xml:id="u-60.3" who="#EdwardDaszkiewicz">Mając na uwadze niezwykłą wagę omawianego problemu, należy podchodzić do niego w sposób niezwykle rozważny i poważny, unikając tworzenia mitów i wywoływania niepotrzebnej psychozy strachu wśród osób zagrożonych powodzią. Tworzenie atmosfery strachu i niepewności może osłabiać skuteczność rzeczywistych działań zmierzających do zbudowania systemu ochrony społeczeństwa przed powodzią i jej skutkami. Dyskutując o problemach związanych z zagrożeniem powodzią, należy unikać pustosłowia oraz wszelkich wypowiedzi niepotrzebnie prowadzących do eskalacji stanu zagrożeń i strachu. Należy skoncentrować się na podejmowaniu i promowaniu takich działań, których przedmiotem jest stworzenie systemu ostrzegania przed zagrożeniami powodziowymi i reagowania na nie, stałego monitorowania tego zagrożenia oraz sposobów walki z żywiołem i usuwania jej skutków. Jestem przekonany, że wszystkie służby obrony cywilnej kraju, wojska, Policji, samorządowe znają swoje zadanie na wypadek zagrożenia i nie muszą działać pod presją doraźnych politycznych interesów. Musimy dążyć do tego, by władze lokalne, mieszkańcy terenów, gdzie istnieje możliwość wystąpienia zagrożeń, a także cała społeczność wiedzieli, jak reagować, kiedy żywioł jeszcze nie jest groźny.</u>
          <u xml:id="u-60.4" who="#EdwardDaszkiewicz">Doświadczenie jest najlepszą nauką na przyszłość. Obyśmy nie musieli nigdy stwierdzić, że nie wyciągnęliśmy dobrych lekcji z przykrych doświadczeń.</u>
          <u xml:id="u-60.5" who="#EdwardDaszkiewicz">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! W imieniu Akcji Wyborczej Solidarność deklaruję, że klub nasz będzie wspierał każdą inicjatywę pozwalającą na zmniejszenie zagrożenia, wynikającego z często nieprzewidywalnego żywiołu przyrody. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-61">
          <u xml:id="u-61.0" who="#MarekBorowski">Dziękuję bardzo panu posłowi Daszkiewiczowi.</u>
          <u xml:id="u-61.1" who="#MarekBorowski">Proszę o zabranie głosu pana posła Andrzeja Piłata z Sojuszu Lewicy Demokratycznej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-62">
          <u xml:id="u-62.0" who="#AndrzejPiłat">Panie Marszałku! Panowie Ministrowie! Wysoka Izbo! Dzisiejsza informacja rządu, której przygotowanie zostało spowodowane zaniepokojeniem aktualną sytuacją powodziową przypominającą tę z końca czerwca 1997 r. - informacja przekazana przez służby meteorologiczne, a dzisiaj przedstawiona przez pana ministra Brochwicza - została przekazana jako coś mało istotnego, mało ważnego. Po jej wysłuchaniu powiedziałbym, panie ministrze, że cieszę się, iż nie ma powodzi, choć jako posłowie - a są wśród nas przecież posłowie z tych terenów - mamy także informacje o podtopieniach, jak my to nazywamy, jakie na tych terenach nastąpiły, i o ogromnych stratach materialnych. Przyznajemy oczywiście, że nie jest to kataklizm na miarę tego z lipca 1997 r. Chcę jednak powiedzieć, że ta ciągła czujność Sejmu, parlamentarzystów, ale także dziennikarzy jest bardzo konieczna, na czasie. W tej jednej sprawie chcę przyznać rację panu posłowi Daszkiewiczowi - po prostu doświadczenie z poprzednich lekcji powinno być najlepszym nauczycielem. A więc dmuchajmy nawet na zimne.</u>
          <u xml:id="u-62.1" who="#AndrzejPiłat">Myśmy tutaj, na prośbę PSL, zwrócili się do rządu nie tylko o ocenę tego, jaki jest dzisiaj stan zagrożenia powodzią na terenach południowych, ale chcieliśmy się także dowiedzieć, jakie są dotychczasowe dokonania, co zostało zrealizowane w ciągu dwóch lat przez obecną koalicję. Takie zdanie tutaj nie padło. Rozumiem, że być może inni ministrowie potem przekażą taką informację, ale wobec tego nie mogę jeszcze przedstawić oceny rządu w tej materii. Na razie z tych tzw. wolnych ocen pana ministra Brochwicza, że powstały sztaby kryzysowe itd., wynika, że wszystko jest dobrze. Chcę dodać: jest dobrze, jak nie ma wielkiej powodzi, panie ministrze.</u>
          <u xml:id="u-62.2" who="#AndrzejPiłat">W styczniu bieżącego roku pan minister Widzyk powiedział, że 2000 r., czyli przyszły rok, to jest ten okres, kiedy powinniśmy zakończyć generalnie prace przy likwidacji skutków powodzi z lipca 1997 r. - przypomnę, że także z 1998 r., bo o tej powodzi prawie nie wspominamy, a to był drugi kataklizm o dużych rozmiarach.</u>
          <u xml:id="u-62.3" who="#AndrzejPiłat">W trakcie debaty nad powodzią 1 sierpnia 1997 r. - a więc, przypominam, zaraz po lipcowej powodzi - wypowiadający się wtedy posłowie opozycji, tak prominentni dzisiaj jak były pan premier poseł Tadeusz Mazowiecki, pan poseł, dzisiaj minister, Geremek, pan poseł Jerzy Wuttke, krytykowali ówczesny rząd premiera Cimoszewicza, muszę powiedzieć, że bardzo ostro, za to zwłaszcza, że nie przedstawił ustawy o stanie klęski żywiołowej, że nie ogłosił stanu wyjątkowego, że narodowy program odbudowy i modernizacji, któryśmy wtedy Wysokiej Izbie przedstawili, to program działań doraźnych, a trzeba, jak mówił wtedy pan poseł Wojciech Błasiak, przygotować strategiczny program odbudowy i rozwoju, autentyczny program oparty na długofalowej strategii rozwoju infrastruktury transportowej, mieszkaniowej. Prawda, jak to ładnie brzmi?</u>
          <u xml:id="u-62.4" who="#AndrzejPiłat">Przepraszam za te cytaty, ale przygotowując się do dzisiejszego wystąpienia, pozwoliłem sobie dokładniej zapoznać się ze stenogramem wystąpień byłej opozycji, a dzisiaj rządzących. Bo pytanie w zasadzie nasuwa się samo. Jeżeli poprzednio opozycja dokładnie wiedziała, co należy zrobić, a nawet mówiła, jak, to dzisiaj, po dwóch latach, warto by spytać, jak ta wiedza ówczesnej opozycji została wykorzystana. Co z tego zostało zrobione, na jakim jesteśmy etapie? Czy gdyby teraz nastąpił podobny kataklizm, to bylibyśmy lepiej przygotowani? Mam ogromne wątpliwości i postaram się krótko, na ile mi czas pozwala, je uzasadnić.</u>
          <u xml:id="u-62.5" who="#AndrzejPiłat">Pytanie pozostaje wszak aktualne: Czy dziś jesteśmy lepiej przygotowani na taki kataklizm? Według znawców obecnie tego typu kataklizmy mogą występować znacznie częściej niż w poprzednich latach, jako że zmieniają się warunki pogodowe. Na dzisiaj, Wysoka Izbo, jest tak: Jak nie było, tak nie ma nowoczesnych rozwiązań prawnych na wypadek takich klęsk żywiołowych. Prezydent Aleksander Kwaśniewski jeszcze w październiku 1997 r. skierował na ręce marszałka Sejmu projekty ustaw o stanie klęski żywiołowej, o stanie wyjątkowym i o stanie wojennym. I co? I nic. Jestem w posiadaniu korespondencji między panem premierem Tomaszewskim a panem posłem Rokitą, między panem ministrem Brochwiczem a panem posłem Jerzym Ciemniewskim, wtedy jeszcze przewodniczącym Komisji Nadzwyczajnej. W pismach tych są prośby o opóźnienie w rozpatrywaniu projektów prezydenckich ustaw, bo rząd przygotowuje swoje projekty. Przed chwilą pan minister Brochwicz powiedział, że sądzi, iż te projekty rządowe będą dostarczone Sejmowi w sierpniu. No cóż, myślę, że tempo iście piorunujące; przypominam, że mija dwa lata od złożenia prezydenckich projektów.</u>
          <u xml:id="u-62.6" who="#AndrzejPiłat">Wysoka Izbo! Jedno z najważniejszych przedsięwzięć, które miało być zrealizowane szybko, to nowoczesny system monitoringu i prognozowania rozmiaru wezbranych wód, zwłaszcza w korytach rzek. I co z tego? Nic. Cytuję: „Nie rozpoczęła się, pomimo przygotowania planów już w ubiegłym roku, realizacja systemu monitoringu i osłony kraju ze środków kredytowych Banku Światowego”. I dalej: „Ze środków otrzymanych na likwidację skutków powodzi dokonano odbudowy posterunków do stanu sprzed lipca 1997 r.”. Skąd ten kolejny cytat? Z informacji Instytutu Meteorologii i Gospodarki Wodnej; trudno o lepszy i bardziej wiarygodny. Można by zatem spytać: Co w tej sprawie? Ano, dalej patrzymy na żerdzie w rzekach. Przepraszam za złośliwość, ale pozostaje tylko pytanie, czy wszyscy patrzący na te żerdzie są zaopatrzeni w lornetki.</u>
          <u xml:id="u-62.7" who="#AndrzejPiłat">Ostatnia sprawa, myślę, że wręcz najważniejsza, to pieniądze. Przypominam, że w ciągu trzech miesięcy 1997 r. po strasznej katastrofie lipcowej rząd Włodzimierza Cimoszewicza, nie zmieniając budżetu, wygospodarował prawie 1300 mln zł, wraz ze środkami pomocowymi z innych krajów. Odbyto także wstępne rozmowy z Bankiem Światowym i Europejskim Bankiem Odbudowy i Rozwoju na temat kredytów na następne lata. Pan minister Widzyk w styczniu tego roku poinformował, że w 1999 r. mamy 1 mld zł środków zagranicznych, 730 mln zł z budżetu i dodatkowe środki, które będą uzyskane dla różnych podmiotów, jeśli chodzi o kredyty bankowe i inne. Otóż wygląda na to, że pieniądze są. Ale jak wczoraj w imieniu naszego klubu obdzwoniliśmy prawie wszystkich wójtów w Dolinie Kłodzkiej - mówię to z pełną odpowiedzialnością - która przecież najbardziej ucierpiała i w 1997 r., i w 1998 r., to odpowiedź wójtów brzmi następująco: Panie pośle, żadnych pieniędzy w tym roku żeśmy nie dostali. Natomiast w roku ubiegłym - w październiku, a w niektórych przypadkach w listopadzie. Dalej. Nawet w prasie niedawno podano informacje, że ODGW zeszły z placów budów, bo nie mają pieniędzy. Gdzie więc te pieniądze, panie ministrze, są? Gdzie się podziały? A chciałbym przy okazji zapytać o to, jakie środki będą na to w budżecie na 2000 r., bardzo jestem ciekaw. Z tzw. przecieków, bo na razie tylko takie mamy informacje, wynika, że będą one niższe niż na rok 1999. A zadania są przecież ogromne. Mówiłem tylko o zabezpieczeniach, a gdzie specjalne programy: Odra 2006 czy Wisła?</u>
          <u xml:id="u-62.8" who="#AndrzejPiłat">Reasumując, wracam do podstawowego pytania: Czy dziś, po tamtych doświadczeniach, jesteśmy rzeczywiście lepiej przygotowani - mam na myśli i rząd, i naród - do odparcia takich klęsk? Jak widać, mam duże wątpliwości i starałem się je państwu przedstawić. Jakkolwiek by patrzeć, nie mamy dziś sprawnego systemu monitoringu i prognozowania. Nie mamy dobrych, nowoczesnych rozwiązań prawnych.</u>
          <u xml:id="u-62.9" who="#AndrzejPiłat">Pan minister mówił dzisiaj o tych rozwiązaniach, instytucjach, które zostały zawiązane w samym łonie rządu. Jest Komitet Rady Ministrów do Spraw Zarządzania w Sytuacjach Kryzysowych, powstały inne komitety. Takie komitety oczywiście trzeba powoływać, muszą one powstawać, ale są to jednak tylko komitety wewnętrzne, a nie ujęte w ustawie ustalenia, które byłyby obowiązujące dla wszystkich. Za rzadko o tym mówimy, a cała nasza infrastruktura hydrotechniczna ma zły stan techniczny. Zgadzam się z moim przedmówcą panem posłem Daszkiewiczem, że na to wszystko brakuje pieniędzy. Ja to oczywiście rozumiem, także jako były minister, a dzisiaj poseł, ale dobrze by było - na ten temat już kilkakrotnie zabierałem głos, także z tej mównicy - żebyśmy przynajmniej mieli dokładny harmonogram działań mających na celu likwidację skutków powodzi. Zwracałem się kilkakrotnie, panie ministrze, w sprawie tego, kiedy będziemy mieli my, posłowie, informacje o celach, terminach, odpowiednich zabezpieczeniach finansowych, o tym, kto za co odpowiada. Bo właściwie dzisiaj to uzyskujemy dane od informacji do informacji.</u>
          <u xml:id="u-62.10" who="#AndrzejPiłat">Myślę, że wystarczy z mojej strony uwag, przepraszam, że tu i ówdzie były gorzkie, ale zabieram głos jako człowiek, który poprzednio pracował, patrzył na rozmiar klęski. Minęły już dwa lata. Na szczęście, dał Bóg, dzisiaj nie mamy jeszcze tak wielkiej nawałnicy jak poprzednio. Ale gdyby taka nastąpiła, to czy możemy powiedzieć, że rzeczywiście jesteśmy lepiej przygotowani, że środki, jakie dotychczas przeznaczyliśmy - i finansowe, i rzeczowe, i ludzkie, ale także prawne - są dzisiaj, na tym etapie wystarczające. Ja osobiście uważam, że nie. Dziękuję za uwagę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-63">
          <u xml:id="u-63.0" who="#MarekBorowski">Dziękuję panu posłowi Piłatowi.</u>
          <u xml:id="u-63.1" who="#MarekBorowski">Proszę o zabranie głosu pana posła Stanisława Kracika.</u>
          <u xml:id="u-63.2" who="#MarekBorowski">Jest pan poseł.</u>
          <u xml:id="u-63.3" who="#MarekBorowski">Stanisław Kracik z Unii Wolności.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-64">
          <u xml:id="u-64.0" who="#StanisławKracik">Panie Marszałku! Panie Posłanki! Panowie Posłowie! Dyskusja, która się toczy na marginesie dramatów ludzkich, jest zawsze dyskusją niebezpieczną, dlatego że może być użyta nie do tych celów, którym ma służyć. Zakładam, że inicjatorzy tej informacji mają dobrą wolę i wykazują troskę o to, aby i posłowie, i społeczeństwo zostali poinformowani dzisiaj o stanie spraw, których informacja dotyczy.</u>
          <u xml:id="u-64.1" who="#StanisławKracik">Powódź i woda mają to do siebie, że nie są polityczne, podlegają prawom grawitacji. Warto by o tym pamiętać, kiedy próbujemy dokonywać rozrachunków politycznych: kto był bardziej troskliwy, kto lepszy, czy rząd premiera Cimoszewicza, czy pan minister Widzyk. Sądzę, że jeśli chodzi o pytanie - bo takie pytanie postawił pan poseł Piłat - czy my jesteśmy lepiej przygotowani do usuwania powodzi, to trzeba sobie najpierw odpowiedzieć na pytanie: my to znaczy kto? Bo w tym mieszczą się następujące kwestie: po pierwsze, stan praw, po drugie, stan logistyki, i po trzecie - stan emocji społecznych, które temu towarzyszą.</u>
          <u xml:id="u-64.2" who="#StanisławKracik">Stan prawa. Mogę oczywiście podzielać opinie, że ustawa o stanie klęski żywiołowej mogła być wcześniej uchwalona, ale pamiętajmy o jednym - że ta ustawa to jest pewne narzędzie, którego skutecznie wtedy się używa, kiedy jest możliwe przeznaczenie w ślad za nią wyodrębnionych niemałych środków finansowych, bo ogłoszenie stanu klęski żywiołowej na jakimś obszarze rodzi zobowiązania, i to zobowiązania finansowe, najogólniej rzecz biorąc obciążające państwo. Ale chciałbym, żebyśmy wtedy, kiedy mówimy „państwo”, pamiętali, że chodzi nie wyłącznie o budżet i o pieniądze używane przez administrację rządową, ale również środki wykorzystywane przez administrację samorządową, trzeba bowiem pamiętać, że państwo to także samorząd.</u>
          <u xml:id="u-64.3" who="#StanisławKracik">Ale stan prawa to również takie decyzje, jakie zostały podjęte w uchwale budżetowej na rok 1999 na przykład w sprawie budżetu instytutu meteorologii i gospodarki wodnej, dotyczące monitorowania i zapór. Problem polega na tym, że jeśli się przyjrzymy finansom instytutu, to od 1992 r. - a więc, panie pośle, również przez całą poprzednią kadencję - rozwarstwiały się nożyce pomiędzy budżetem tego instytutu a wskaźnikiem inflacji. Co to znaczy? To znaczy, że nakłady na to spadały, łącznie z uchwałą budżetową tego roku, co przyznaję ze smutkiem, ale równocześnie mogę poinformować, że dzięki interwencji przewodniczącego Komisji Finansów Publicznych i mojej skromnej osoby Ministerstwo Finansów zobowiązało się w najbliższych dniach zrealizować postulaty IMiGW, co oznacza, że położymy kres pewnej złej i niezrozumiałej dla nas tendencji. To jest stan prawa.</u>
          <u xml:id="u-64.4" who="#StanisławKracik">Stan logistyki. Nie stało się nic gorszego. Jedynie jesteśmy bogatsi o sprzęt, który pojawił się i jest w dyspozycji urzędu marszałkowskiego, urzędów starostów, a także gmin. Najbardziej jednak istotny jest stan społecznych emocji, pewnego zniecierpliwienia. Myślę, że złe doświadczenia, jeśli chodzi o tempo pomocy ludziom poszkodowanym przez powódź, wspominane już tutaj domy, ale na terenach, o których dzisiaj mówimy i które były zagrożone, są innego rodzaju. Są to tereny, na których zagrożenie nie trwało tak jak we Wrocławiu dniami i tygodniami. Ma ono charakter fali kulminacyjnej. Woda podchodzi pod dom jak złodziej, niszczy i odchodzi. Chciałbym powiedzieć jako burmistrz o swoich doświadczeniach, jakie wyniosłem z tej powodzi. Otóż nie wielka woda tym razem daje się ludziom we znaki, ale stan na przykład rowów przydrożnych, spory kompetencyjne o to, czy starosta czuje się odpowiedzialny czy też nie za drogi powiatowe. Jeżeli przychodzi ktoś, kto miał 70 cm wody w mieszkaniu i jeszcze niespłacone meble wzięte na kredyt, które mu się rozlatują, i pyta: Dlaczego? Dlaczego pan, panie burmistrzu, tego rowu nie zrobił? - to nie pomoże żadne tłumaczenie starosty, że ta droga mu nie podlega albo że nie miał czasu czy pieniędzy. Zdarza się, że w wyniku zmiany stosunków wodnych domy, które stoją od kilkudziesięciu lat na skarpach, zaczynają pękać. Taka sytuacja dramatyczna dotknęła jedną z rodzin wielodzietnych, osierocone dzieci - i dom, który trzeba wyburzyć. Na marginesie warto dodać, że często język decyzji administracyjnych jest językiem bezdusznym i niedobrym. Nakazuje się opuścić, nakazuje się rozebrać dom wdowie, matce sześciorga dzieci. Może ten język powinien być inny.</u>
          <u xml:id="u-64.5" who="#StanisławKracik">Zatem to, co trzeba zrobić, czego nie wolno zaniedbywać wtedy, kiedy się mówi o wielkich pieniądzach, o Banku Światowym, o kredytach, o subwencjach rządowych na zapory, na poldery zalewowe, na podnoszenie wałów, to jest ta mrówcza praca na dole. To jest porządkowanie stosunków wodnych przez spółki wodne. To jest pilnowanie drożności przepustów. Przecież w Polsce w tym zakresie obowiązuje absolutnie wolna amerykanka. 99% właścicieli posesji nie ma uzgodnionych i udokumentowanych praw do wykonywania przejazdów z drogi publicznej na prywatną posesję. To jest kwestia drożności, wysokości tych przepustów. I dochodzi do sytuacji, kiedy musimy w wypadku takich zagrożeń używać koparki i proponować ludziom, żeby sobie wędrowali do domu najpierw po deskach, a potem uporządkowali stan prawny własnego dojazdu do własnej działki z drogi publicznej. Myślę, że nie powinno tak być, że jest to obecnie efekt jakichś zaniedbań. To jest po prostu bezlitosne obnażenie naszego stanu prawa w tym zakresie od kilkudziesięciu lat. To jest efekt przyzwyczajenia się do tego, że w Polsce poziom wód gruntowych obniżał się i obniżał. W tej chwili ta zmiana stosunków wodnych i powodzie z 1997 r., 1998 r. i 1999 r. sprawiają, że dzisiaj grunt nie ma możliwości przyjmowania wody, retencji, i wszystko to bezlitośnie testuje drożność lokalnych i głównych cieków wodnych.</u>
          <u xml:id="u-64.6" who="#StanisławKracik">Przy tej okazji chciałbym postawić panu ministrowi Widzykowi pytanie o powody. To jest może na pozór decyzja bulwersująca, nie znam okoliczności, z powodu których pan minister powołał kierownictwo biura koordynacji projektu związanego z kredytem Banku Światowego. Po miesiącu pan minister odwołał to kierownictwo. Myślę, że warto byłoby, aby przyczyny tej decyzji - sądzę, że istniały racjonalne powody - zostały tutaj przedstawione.</u>
          <u xml:id="u-64.7" who="#StanisławKracik">Godzi się wspomnieć również i o tym, że w parlamencie kończy się procedura legislacyjna nad ustawą o specjalnych liniach kredytowych przeznaczonych dla indywidualnych właścicieli nieruchomości, a związanych z usuwaniem skutków powodzi. Linia kredytowa obsługiwana jest przez BGK. Są dwie procedury: łatwa - dla spraw remontowych, i trochę bardziej złożona - dla kwestii odtworzeniowych w 100 procentach. Myślę, że stworzenie jednego, stabilnego mechanizmu prawno-finansowego pozwoli wielu ludziom na odbudowanie poczucia bezpieczeństwa co do tego, że nie zostali zostawieni sobie samym z własnym problemem, z własnym dramatem.</u>
          <u xml:id="u-64.8" who="#StanisławKracik">Chcę w tym miejscu powiedzieć, że tak jak woda sprawdza każdą możliwą ścieżkę penetracji, jak w systemie naczyń połączonych, tak i tutaj mamy do czynienia ze splotem niekorzystnych okoliczności. Ograniczenie środków finansowych na pomoc społeczną w formie zasiłków stałych i okresowych spowodowało, iż gminy muszą tę część wymagalnych niejako roszczeń finansować z własnego budżetu, z puli zasiłków celowych. Zmniejsza się zatem zdolność gmin do odreagowywania w takich sytuacjach, kiedy gwałtownie trzeba użyć większych pieniędzy, by pomóc ludziom, których dotknęło nieszczęście.</u>
          <u xml:id="u-64.9" who="#StanisławKracik">Nie wiem, czy jest tu na to miejsce i czas, ale sądzę, że warto, gwoli oddania sprawiedliwości, podziękować dziesiątkom tysięcy strażaków i wszystkich tych, którzy pracowali przy tej powodzi nocami i dniami.</u>
          <u xml:id="u-64.10" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-64.11" who="#StanisławKracik"> Mam moralne prawo zaapelować również do tych, którzy są zagrożeni powodzią, by, na przykład w liczbie 40, nie stali na moście i nie patrzyli, jak pracują strażacy, tylko by zechcieli poczuć się współodpowiedzialni za to dobro, które bezinteresownie, w imię świętoflorianowych reguł i wartości, strażacy i gminne komitety przeciwpowodziowe im świadczą. Dziękuję bardzo. </u>
          <u xml:id="u-64.12" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-65">
          <u xml:id="u-65.0" who="#MarekBorowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-65.1" who="#MarekBorowski">Proszę o zabranie głosu pana posła Wiesława Wodę z Polskiego Stronnictwa Ludowego.</u>
          <u xml:id="u-65.2" who="#komentarz">(Głos z sali: Kompetentny.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-66">
          <u xml:id="u-66.0" who="#WiesławWoda">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Zabierając głos w imieniu Klubu Parlamentarnego Polskiego Stronnictwa Ludowego, pragnę stwierdzić, że w dniu 22 czerwca, gdy składaliśmy wniosek o przedstawienie przez rząd informacji o aktualnej sytuacji powodziowej w kraju i realizacji podjętych zobowiązań po powodzi w 1997 r., wzrastało zagrożenie kolejną powodzią. Już w dniu 17 czerwca br. dyrektor Instytutu Meteorologii i Gospodarki Wodnej w piśmie do Sejmu napisał: Pojawienie się nad Polską aktywnego frontu atmosferycznego z wbudowanymi komórkami burzowymi i parodniowe intensywne opady przy małej retencji mogą spowodować powtórzenie się sytuacji sprzed 2 lat. Sytuacja jest o tyle gorsza, że w 1997 r. stany wód w centralnej i północnej Polsce były dużo niższe. Może być więc to powódź o dużo większym zasięgu.</u>
          <u xml:id="u-66.1" who="#WiesławWoda">Czy wobec intensywnych opadów deszczu i przytoczonych prognoz mieliśmy prawo milczeć? Na szczęście prognozy nie do końca się sprawdziły. Chcę więc wyraźnie stwierdzić: nie było tu żadnych intencji politycznych. Natomiast przedstawiona przez pana ministra Brochwicza informacja próbuje jak gdyby trochę zbagatelizować skalę problemu. Przy okazji pan minister zniekształcił nazwy wielu miejscowości — chodzi o Radgoszcz, Rzepiennik i inne — które doskonale znam, bo kiedyś, 2 lata temu, przyszło mi również zajmować się tym trudnym i bolesnym problemem. Nie wolno nam również przemilczeć kolejnego zdania z pisma instytutu, o którym już wspomniałem: „Jednocześnie zawiadamiam z przykrością, że Instytut Meteorologii i Gospodarki Wodnej nie jest przygotowany do osłony społeczeństwa i gospodarki lepiej, niż było to w 1997 r. Nie rozpoczęła się, pomimo przygotowania planów już w czerwcu ubiegłego roku, realizacja systemu monitoringu i osłony kraju ze środków z kredytu Banku Światowego. Na tę sytuację nakłada się brak środków na bieżącą naszą działalność. Sytuacja stała się kryzysowa”. Zbędne są jakiejkolwiek słowa, by to komentować. Zresztą tego dyrektora nie znam, nie wiem, kim on jest i jakie ma sympatie polityczne.</u>
          <u xml:id="u-66.2" who="#WiesławWoda">Wydawać by się mogło, że z tragedii 1997 r. wszyscy wyciągną wnioski i że ona już się nigdy nie powtórzy. Prezydent w październiku 1997 r., a więc blisko 2 lata temu, skierował do Sejmu 4 projekty ustaw o stanach nadzwyczajnych, w tym o stanie klęski żywiołowej. Należało się spodziewać, że projekty zostaną potraktowane jako pilne. Tymczasem zaległy w podkomisji, a rząd dopiero 17 maja br. przesłał stanowisko wobec prezydenckiego projektu ustawy o stanie klęski żywiołowej. W opinii tej napisano między innymi: „Projekt ustawy stanowi w miarę sprawny instrument realizacji przedmiotowych zadań. Rada Ministrów wnosi o skierowanie projektu ustawy o stanie klęski żywiołowej do dalszych prac legislacyjnych”. Jeśli utrzyma się takie tempo pracy, mamy szansę nieuchwalenia wspomnianych ustaw w bieżącej kadencji Sejmu. Również minister ochrony środowiska na posiedzeniu komisji stwierdził czy zadeklarował, że w pierwszym kwartale bieżącego roku złoży projekt ustawy Prawo wodne. Następnie sprolongował termin do końca tego półrocza. Pozostało jeszcze wprawdzie parę dni, mam więc nadzieję, że się z tego terminu wywiąże.</u>
          <u xml:id="u-66.3" who="#WiesławWoda">Na szczęście w międzyczasie mieszkańcy, samorządy, różne organizacje natychmiast przystąpili do usuwania skutków powodzi z 1997 r. Jako społeczeństwo w sytuacji zagrożeń bezpieczeństwa i życia potrafimy się mobilizować i spieszyć z pomocą innym. Po ustaniu zagrożenia szybko wracamy do stanu codzienności. Większość drobnych czy średnich zniszczeń została usunięta, choć z zadaniami o większych rozmiarach nie udało się do dziś uporać z różnych powodów. Z prasy, podkreślam, dowiedziałem się, że na przykład w woj. dolnośląskim przez ponad rok trwały prace nad dwoma odrębnymi programami zagospodarowania Odry. Autorzy, promując swe pomysły, oskarżali się nawzajem i wydawali państwowe pieniądze, by udowodnić, że projekt konkurenta jest gorszy. Równocześnie tylko w tym jednym województwie z 2163 km uszkodzonych dróg wyremontowano 815 km, to jest 38%, z 721 uszkodzonych mostów wyremontowano 419, to jest 58%, ze 188 km uszkodzonych wałów przeciwpowodziowych wyremontowano 49 km, to jest 26%. Nie dziwi więc pytanie, które skierowała wczoraj do mojego klubu jedna z mieszkanek Wrocławia: z jakich środków zbudowano pomnik powodzianki, skoro nie dokończono budowy obwałowań?</u>
          <u xml:id="u-66.4" who="#WiesławWoda">W analizie wykonania budżetu państwa i założeń polityki pieniężnej w 1998 r. przedstawionej ostatnio przez Najwyższą Izbę Kontroli Sejmowi stwierdzono: „Stan zabezpieczenia przeciwpowodziowego kraju nie poprawił się. Brak jest nadal wieloletnich programów zabezpieczenia przeciwpowodziowego kraju i województw, a tempo usuwania szkód jest zbyt wolne”. Tak więc zbieżne, równie niepokojące i krytyczne są opinie w omawianej sprawie wydane przez 2 niezależne instytucje państwowe: NIK i instytut meteorologii.</u>
          <u xml:id="u-66.5" who="#WiesławWoda">Jednym z zarzutów NIK po kontroli związanej z powodzią z 1997 r. było to, że małe są nakłady na inwestycje centralne w zakresie gospodarki wodnej. Tymczasem w ramach budżetu 1997 r. na ten cel przeznaczono 210 mln, w roku 1998 — 110 mln, w roku bieżącym — około 30 mln zł. Równocześnie Kolegium NIK za pośrednictwem prezesa Izby zwróciła się do marszałka Sejmu przed rokiem o przeprowadzenie debaty sejmowej poświęconej realizacji ustaleń pokontrolnych. Od roku jakoś nie udało się odbyć debaty w tej sprawie. Mam nadzieję, że czasu poświęconego na dzisiejszą debatę nikt nie uzna za stracony, a kończąca się, na szczęście, powódź będzie kolejnym poważnym ostrzeżeniem i przyspieszy prace zabezpieczające przed ewentualnymi następnymi powodziami. Jest wiele miejscowości, których mieszkańcy przez kolejne trzy lata ponosili znaczne szkody powodziowe. Samo utworzenie powiatów na pewno nie uchroni ich przed kolejną powodzią.</u>
          <u xml:id="u-66.6" who="#WiesławWoda">Akcja przeciwpowodziowa z 1997 r., prowadzona w trakcie kampanii wyborczej do Sejmu, była okazją do wielu, tak uważam, niesprawiedliwych ocen i wniosków, a jednym z nich było to, że powiaty są konieczne, by ograniczyć czy usprawnić organizację akcji ratunkowej. W urzędach powiatowych powołano powiatowe centra zarządzania kryzysowego, do których angażowani są ludzie pełni dobrej woli. To jednak nie wystarczy. Starostowie oprócz zadań i uprawnień nie otrzymali na ten cel żadnych środków finansowych. W większości powiatów nie dysponują oni nawet tak podstawowym materiałem, jakim są worki. U wojewodów utworzono liczną administrację, mającą się zajmować sytuacjami kryzysowymi, a wyposażenie magazynów byłych wojewódzkich inspektoratów obrony cywilnej w większości im podporządkowano. Boję się, czy nie nastąpiła zbyt daleka koncentracja. Zdecydowanie opóźnia się przekazanie środków finansowych do gmin i powiatów na likwidację skutków powodzi, jaka była w 1997 r. Dopiero w ostatnich dniach gminy, powiaty otrzymały część środków lub promesy pozwalające przeprowadzić postępowanie przetargowe. Jadnak do rozpoczęcia robót upłynie jeszcze sporo czasu.</u>
          <u xml:id="u-66.7" who="#WiesławWoda">Moje spotkania poselskie z mieszkańcami miejscowości leżących nad Wisłą, gdzie wpada Dunajec i inne mniejsze rzeki — to są miejsca szczególnie niebezpieczne — sprowadzają się bardzo często czy najczęściej do wołania o przyspieszenie prac zmierzających do naprawienia szkód i poprawienia istniejących wałów. Według informacji z wczorajszego dnia jedna z najbardziej poszkodowanych gmin, Kłodzko, nie otrzymała jeszcze w roku bieżącym żadnych środków z budżetu państwa. Zaplanowane środki i zapewne dodatkowe, które będą konieczne, muszą być pilnie przekazane, by je racjonalnie wykorzystać. Niezwłocznie po ustąpieniu fali powodziowej należy przystąpić do szacowania, według jednolitych kryteriów, szkód, które ponieśli mieszkańcy i samorządy oraz udzielić im pomocy materialnej. Jak już wspomniałem, np. miejscowość Uszew w powiecie Brzesko, przy trasie do nowego Sącza, w ostatnich trzech latach była zalewana kilkakrotnie przez prawie niewidoczną rzekę Uszwica. I właśnie te miejscowości powinny być w pierwszej kolejności chronione przed kolejnymi powodziami.</u>
          <u xml:id="u-66.8" who="#WiesławWoda">Państwo musi udzielić pomocy rolnikom, którzy kolejny raz stracili plony, efekt całorocznej pracy. Użytki rolne leżące między brzegami rzek a wałami winny być zwolnione z podatku rolnego, gdyż uprawy te są bardzo często niszczone, a nie są ubezpieczane, bowiem firmy ubezpieczeniowe albo w ogóle odmawiają ich ubezpieczenia, albo żądają bardzo wysokich stawek.</u>
          <u xml:id="u-66.9" who="#WiesławWoda">Stosowny projekt ustawy grupa posłów mojego klubu wniosła do laski marszałkowskiej równo rok temu, 25 czerwca ubiegłego roku. Proszę przewodniczących komisji rolnictwa i finansów o przyspieszenie prac nad tą ustawą.</u>
          <u xml:id="u-66.10" who="#WiesławWoda">Zdecydowanej pomocy materialnej państwo winno udzielać ochotniczym strażom pożarnym, które pierwsze, bez zbędnej zwłoki, bez wezwania, nie pytając o zapłatę, spieszą z pomocą mieszkańcom wtedy, gdy ta pomoc jest potrzebna.</u>
          <u xml:id="u-66.11" who="#WiesławWoda">Kończąc tę krytyczną ocenę sposobu usuwania skutków powodzi z 1997 r., ponawiam wniosek o zdecydowane przyspieszenie prac w tym zakresie oraz udzielenie pomocy finansowej mieszkańcom, którzy ponieśli największe straty.</u>
          <u xml:id="u-66.12" who="#WiesławWoda">Nie stawiam wniosków o odrzucenie informacji, bo nie chodzi nam w tej sprawie o jakieś polityczne targi. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-66.13" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-67">
          <u xml:id="u-67.0" who="#MarekBorowski">Dziękuję bardzo panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-67.1" who="#MarekBorowski">Lista posłów zapisanych do głosu została wyczerpana.</u>
          <u xml:id="u-67.2" who="#MarekBorowski">Są posłowie, którzy zgłosili się do zadania pytań, ale zdaje się, że pan minister Szyszko chciałby teraz zabrać głos, tak? Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-68">
          <u xml:id="u-68.0" who="#JanSzyszko">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Na wstępie chciałem serdecznie podziękować posłom, którzy zainicjowali to spotkanie w Sejmie. Jest ono niezwykle ważne, świadczy o zatroskaniu sprawami związanymi z powodzią z 1997 r., która wystąpiła tak niedawno, a wielu rzeczy nas nauczyła i na wiele spraw uczuliła. Chciałem również z tego miejsca serdecznie podziękować mediom, które w sposób obiektywny, z całego serca starały się przedstawić zaistniałą sytuację.</u>
          <u xml:id="u-68.1" who="#JanSzyszko">Równocześnie pragnę zdać sprawozdanie z wykonywanych przez nas działań. Chciałem w pierwszym rzędzie odnieść się do wydarzeń czerwcowych, chodzi o dzień św. Jana, mojego imiennika. Mam na imię Jan, w związku z czym dokładnie pamiętam i analizuję te daty.</u>
          <u xml:id="u-68.2" who="#JanSzyszko">Występujące od pierwszych dni czerwca 1999 r. na terenie całego kraju intensywne opady burzowe, przekraczające miejscami 50 mm na dobę, spowodowały powstanie zagrożenia powodziowego w wielu rejonach Polski. Pojawianie się wezbrań opadowych na przełomie czerwca i lipca, zwanych tradycyjnie „świętojanką”, jest zjawiskiem częstym i przyjmowanym jako zjawisko naturalne w naszych warunkach klimatycznych. Chciałem tutaj zacytować, że tego rodzaju wezbrania występowały w ciągu 29 lat z przeanalizowanych ostatnio 98. Ich kulminacja w Warszawie następowała w okresie od 15 czerwca do 15 sierpnia i kształtowała się w przedziale wysokości wody maksymalnej od 380 do 770 cm. Chciałem również powiedzieć, że przyrost stanu wody - czyli to, co maksymalnie może wzrosnąć w ciągu doby - kształtował się w przedziale od 160 cm w 1998 r., czyli poprzednim roku, do rekordowego stanu w 1948 r., kiedy w ciągu jednej doby, jak mnie poinformowano, przybyło 450 cm wody.</u>
          <u xml:id="u-68.3" who="#JanSzyszko">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pragnę przypomnieć, że zgodnie z ustawą Prawo wodne ochrona przed powodzią należy oczywiście do zadań organów administracji rządowej i organów jednostek samorządu terytorialnego, natomiast bezpośrednią ochronę przed powodzią sprawują komitety przeciwpowodziowe włączone w system zarządzania kryzysowego. Na szczeblu administracji centralnej wiodącymi w zakresie ochrony przed powodzią są: resort ochrony środowiska, zasobów naturalnych i leśnictwa oraz rolnictwa i gospodarki żywnościowej. Przepraszam bardzo, ale powtarzam to, żeby to podkreślić. W zakresie ochrony brzegu morskiego zadania te realizowane są przez resort transportu i gospodarki morskiej. Zgodnie z zasadami organizacji i działalności służb ochrony przeciwpowodziowej w kraju, zatwierdzonymi przez przewodniczącego Głównego Komitetu Przeciwpowodziowego, czyli ministra ochrony środowiska, zasobów naturalnych i leśnictwa dnia 15 lipca 1998 r., Główny Komitet Przeciwpowodziowy zbiera informacje otrzymane od podległego ministrowi IMiGW oraz wojewodów o sytuacji powodziowej w kraju i przewidywanych zagrożeniach, analizuje je i opracowuje informacje dla władz centralnych, prasy, radia i telewizji oraz prowadzi doradztwo techniczne dla wojewódzkich komitetów przeciwpowodziowych. Ściśle współdziała także z Centrum Zarządzania Kryzysowego i systemem ratowniczo-gaśniczym. Dysponuje centralnymi rezerwami powodziowymi, czyli sprzętem i materiałami zgromadzonymi w trzech magazynach w Toruniu, Warszawie, Krakowie i przekazuje je w miarę potrzeby na tereny objęte powodzią.</u>
          <u xml:id="u-68.4" who="#JanSzyszko">Z powodzi w roku 1997 wyciągnęliśmy wnioski, że najsłabszym ogniwem osłony przeciwpowodziowej był system zbierania informacji hydrologicznych, co wyraźnie uwidoczniło się w lipcu 1997 r. Obecnie przygotowujemy się do zasadniczej modernizacji systemu zbierania i przetwarzania informacji hydrometeorologicznych za pieniądze pochodzące z pożyczki Banku Światowego - tzw. komponent B „Osłona przeciwpowodziowa i ograniczenie zagrożenia powodziowego”. Będzie to jeden z najnowocześniejszych tego typu systemów w Europie.</u>
          <u xml:id="u-68.5" who="#JanSzyszko">Do wykonania tej pracy trzeba było zmienić filozofię działania służb wodnych i służb hydrometeorologicznych, przyzwyczaić je do korzystania z nowych narzędzi, takich jak mapy numeryczne dolin rzecznych, meteorologiczne modele mezoskalowe, radary meteorologiczne, do nowego podejścia do opracowania planów walki z powodzią, przygotowywania ludności zagrożonych terenów do współdziałania z władzami w czasie trwania powodzi.</u>
          <u xml:id="u-68.6" who="#JanSzyszko">Prace przygotowawcze zostały zakończone. Obecnie czekamy na uruchomienie środków i procedur przetargowych - ja o tym za chwilę jeszcze powiem. Do przetargów zapraszamy najbardziej renomowane firmy światowe.</u>
          <u xml:id="u-68.7" who="#JanSzyszko">Podjęte działania profilaktyczne.</u>
          <u xml:id="u-68.8" who="#JanSzyszko">W związku z sytuacją hydrologiczno-meteorologiczną, aktualnym zasobem wody w dorzeczach całego kraju i możliwością wystąpienia klęski powodzi zwróciłem się w marcu 1999 r. do panów wojewodów o spowodowanie niezbędnych działań mających na celu osiągnięcie i utrzymanie odpowiedniego stopnia gotowości do podjęcia akcji ochronnej z chwilą wystąpienia zjawisk mogących zagrażać bezpieczeństwu ludzi i gospodarki.</u>
          <u xml:id="u-68.9" who="#JanSzyszko">W dniu 24 lutego br. odbyło się posiedzenie plenarne Głównego Komitetu Przeciwpowodziowego. Omówione zostały zasady współdziałania służb zajmujących się zagadnieniami ochrony przed powodzią i jej skutkami oraz stan przygotowania poszczególnych służb do podjęcia działań związanych z akcjami przeciwpowodziowymi w 1999 r. Wojsko przyjęło do ochrony 153 obiekty, w tym 16 do ochrony stałej i 137 do ochrony interwencyjnej.</u>
          <u xml:id="u-68.10" who="#JanSzyszko">W maju 1999 r. przeprowadzone zostało przez Główny Komitet Przeciwpowodziowy w porozumieniu z Urzędem Zarządzania Kryzysowego i Ochrony Ludności oraz Głównym Urzędem Nadzoru Budowlanego 6-dniowe krajowe szkolenie służb ochrony przed powodzią. Podczas szkolenia zwrócono uwagę na kierowanie i koordynowanie akcji przeciwpowodziowych oraz realizację zadań i współdziałanie różnych służb w czasie powodzi.</u>
          <u xml:id="u-68.11" who="#JanSzyszko">W dniu 28 czerwca br. odbędzie się posiedzenie Sekcji Technicznej Głównego Komitetu Przeciwpowodziowego i kierowników sekcji technicznych wszystkich wojewódzkich komitetów przeciwpowodziowych. Podczas posiedzenia przedstawiona zostanie ocena stanu technicznego urządzeń przeciwpowodziowych, wynikająca z kontroli Głównego Urzędu Nadzoru Budowlanego, oraz informacje, w których przedstawiono m.in. stan organizacji wojewódzkich, rejonowych i gminnych komitetów przeciwpowodziowych, ocenę miejsc zagrożeń powodziowych, stan przygotowania i wyposażenia magazynów przeciwpowodziowych oraz kwestię szkolenia terenowych służb przeciwpowodziowych.</u>
          <u xml:id="u-68.12" who="#JanSzyszko">Sytuację aktualną bardzo szczegółowo omówił pan minister Brochwicz. W informacji tej zawarte zostały dane przekazane przez Instytut Meteorologii i Gospodarki Wodnej. Ślicznie za to dziękuję. Natomiast chciałbym tu ustosunkować się do prognozy. Otóż według prognoz to zagrożenie zanika, tak jest w tej chwili. Mamy dokładną prognozę pogodową do dnia 25 czerwca, czyli do dnia dzisiejszego. Chciałbym równocześnie państwa poinformować, że według informacji okręgowych dyrekcji gospodarki wodnej na dzień 25 czerwca, czyli na dzień dzisiejszy, we wszystkich zbiornikach retencyjnych będących w administracji ODGW występuje odpowiednia rezerwa powodziowa. I tak np. w ODGW Wrocław ta rezerwa wynosi 281 mln m3, w ODGW Kraków - 293 mln m3 itd.</u>
          <u xml:id="u-68.13" who="#JanSzyszko">Wysoka Izbo! Oczywiście chciałbym również ustosunkować się do pewnych wypowiedzi, a równocześnie, korzystając z okazji, dać pewne sprawozdanie Wysokiej Izbie, ile środków przekazano na ODGW i IMGW. Otóż szkody wyrządzone przez tę katastrofalną powódź z 1997 r. oszacowane zostały na sumę 1161mln zł przez ODGW i około 2 mln zł przez IMGW. Dotyczyło to zniszczonych obiektów hydrotechnicznych, zniszczonej zabudowy rzek i potoków, a także konieczności naprawy koryt rzecznych.</u>
          <u xml:id="u-68.14" who="#JanSzyszko">Realizacja: w 1997 r. ponad 25 mln zł od EGW, ponad 1,5 mln zł IMGW. To są wszystko środki budżetowe. W 1998 r. ponad 200 mln zł na ODGW, w tym budżet dał 173 mln zł, Europejski Bank Inwestycyjny - 28 mln zł, IMGW otrzymało ponad 6 mln zł. Przepraszam, że nie podaję dokładnych liczb, dlatego że te dane były na bieżąco tutaj kompletowane, natomiast jeśli będzie to Wysoką Izbę, panie posłanki i panów posłów, interesowało, to dostarczymy dane szczegółowe.</u>
          <u xml:id="u-68.15" who="#JanSzyszko">Jeśli chodzi o 1999 r., to plan jest zgodny z ustawą budżetową. Dla ODGW jest generalnie przewidziane 266 mln zł, w tym z EBI - 49 mln zł, Fundusz Rozwoju Rady Europy - ponad 65 mln zł i budżet - 150 mln zł. Oczywiście w tym są środki na usuwanie skutków powodzi.</u>
          <u xml:id="u-68.16" who="#JanSzyszko">Proszę państwa, jeżeli chodzi o inne środki, które zostały zużyte m.in. na sprawy związane z usuwaniem skutków powodzi, to ogromny wpływ miał na to Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska. Najistotniejsze źródło w zakresie ochrony środowiska to jest Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska (NFOŚ).</u>
          <u xml:id="u-68.17" who="#JanSzyszko">Odnośnie do powodzi z 1997 r. te środki to: bezzwrotne dotacje, pożyczki, dopłaty do kredytów komercyjnych, uruchomienie specjalnych linii kredytowych. Zarząd NFOŚ przyznał środki w sumie na kwotę ponad 77 mln zł.</u>
          <u xml:id="u-68.18" who="#JanSzyszko">Z inicjatywy Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska w porozumieniu z Bankiem Ochrony Środowiska i 28 wojewódzkimi funduszami ochrony środowiska został utworzony fundusz pomocniczy. Wniesiono na ten fundusz 32 mln zł, w tym z Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska - 24 mln zł. Został utworzony Komitet Sterujący, który pracował na comiesięcznych posiedzeniach od sierpnia 1997 r. do stycznia 1999 r. Do chwili obecnej wykorzystano prawie 26 mln zł.</u>
          <u xml:id="u-68.19" who="#JanSzyszko">Proszę państwa, powódź - mówię o tych polach, które należą do ministra ochrony środowiska - wyrządziła ogromne szkody również i w lasach. Szkody w lasach wynosiły ponad 260 mln zł. One dotyczyły dróg leśnych, mostów, przepustów, urządzeń melioracyjnych, małej retencji, zabudowy potoków górskich, tych, które należą do lasów, odbudowy budynków, uporządkowania drzewostanów, odtworzenia drzewostanów i odtworzenia szkółek.</u>
          <u xml:id="u-68.20" who="#JanSzyszko">Realizacja: w 1997 r. prawie 33 mln zł, w 1998 r. prawie 63 mln zł, w tym lasy wyasygnowały ponad 23 mln, budżet 5 mln, a Europejski Bank Inwestycyjny 34 mln zł. Rok 1999 to w sumie prawie 62 mln zł, w tym lasy - 22, budżet ponad 8 mln i Europejski Bank Inwestycyjny ponad 31 mln zł.</u>
          <u xml:id="u-68.21" who="#JanSzyszko">Szanowni Państwo! Skoro już została tutaj poruszona sprawa tzw. komponentu B, czyli „Osłony przeciwpowodziowej i ograniczenia zagrożenia powodziowego”, to kredyt Banku Światowego na likwidację skutków powodzi, przeznaczony na komponent B, wynosi 80 mln zł, dokładnie chyba 82 mln zł, a budżet państwa przekazuje ponad 23 mln zł. Celem tego jest modernizacja systemu osłony przeciwpowodziowej, modernizacja zbierania i przekazywania informacji hydrometeorologicznych, opracowanie strategii ochrony przed powodzią, walka z powodzią poprzez ośrodki koordynacyjno-informacyjne.</u>
          <u xml:id="u-68.22" who="#JanSzyszko">Chcę powiedzieć, że rzeczywiście podpisano umowę z Bankiem Światowym dosyć dawno, realizację rozpoczęto w październiku 1998 r.</u>
          <u xml:id="u-68.23" who="#JanSzyszko">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mogę poinformować, iż przygotowane jest pierwsze ciągnienie pieniędzy i mam nadzieję, że ten projekt zostanie zrealizowany szybko, sprawnie, jest on niezwykle istotny. To zresztą bardzo ważna sprawa.</u>
          <u xml:id="u-68.24" who="#JanSzyszko">Mówiono tu o inwestycjach centralnych i równocześnie o sprawach związanych z Prawem wodnym. Chciałbym powiedzieć, panie marszałku, Wysoka Izbo, że staram się dotrzymywać słowa, rzeczywiście Prawo wodne jest w uzgodnieniach międzyresortowych. To tak wygląda. Natomiast będę ogromnie prosił Wysoką Izbę - chodzi o to, żeby dotrzymać słowa ministra, chociaż to jest moje słowo - aby Prawo wodne weszło jak najszybciej pod obrady Sejmu. Oczywiście to, żeby projekt wszedł pod obrady Sejmu, to jest sprawa moja i rządu, natomiast chodzi też o to, żeby został szybko rozpatrzony przez Izbę. Jest to prawo niezwykle trudne, są tam 244 artykuły. To jest projekt ogromny, ale z tego, co wiem, pierwsze oceny są pozytywne.</u>
          <u xml:id="u-68.25" who="#JanSzyszko">Równocześnie odnośnie do inwestycji centralnych powiem, że sytuacja jest generalnie tragiczna. Najwyższa Izba Kontroli oceniała inwestycje centralne w zakresie gospodarki wodnej pozytywnie, oceniała, że są dobrze realizowane, natomiast brakuje pieniędzy. I muszę powiedzieć, że ten system finansowania inwestycji centralnych również jest systemem troszeczkę nie przystającym do tych czasów. Wierzę, jestem święcie przekonany i po to jest właśnie to Prawo wodne, aby stworzyć nowe mechanizmy finansowania m.in. gospodarki wodnej, żeby ten horror, który się toczy wokół inwestycji centralnych, rzeczywiście skończyć.</u>
          <u xml:id="u-68.26" who="#JanSzyszko">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Chcę powiedzieć, że bardzo liczymy na pomoc Wysokiej Izby i życzliwość - abyśmy znowu mogli w przyszłości mówić, że jesteśmy zdecydowanie mądrzejsi jeszcze przed szkodą. Ślicznie dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-68.27" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-69">
          <u xml:id="u-69.0" who="#MarekBorowski">Dziękuję panu ministrowi.</u>
          <u xml:id="u-69.1" who="#MarekBorowski">Proszę bardzo, przechodzimy do pytań.</u>
          <u xml:id="u-69.2" who="#MarekBorowski">Pani poseł Grażyna Langowska, proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-70">
          <u xml:id="u-70.0" who="#GrażynaLangowska">24 czerwca, czyli wczoraj, w programie I Polskiego Radia obecny tutaj minister Widzyk wspominał o „Programie Odra”. Ponieważ ta wypowiedź pewnie nie przez wszystkich była słyszana, a dotyczy ona omawianej właśnie sytuacji, proszę o skomentowanie tego, bo nie do końca być może wszystko w tej wypowiedzi pojęłam. Mianowicie ten program ma być realizowany wspólnie z ministrem ochrony środowiska Brandenburgii. Pan minister mówił, że miał być na spotkaniu w związku z tym programem, ale nie uczestniczył w nim, dlatego że wizytował tereny dotknięte właśnie skutkami obecnej powodzi i w związku z tym nie udał się na to spotkanie. Można było odnieść wrażenie, że znowu być może tutaj coś nie zostało dopracowane. Kto w istocie jest koordynatorem tego programu i jak on się rozwija? To jest pytanie do ministra ochrony środowiska, bo wydaje mi się, że on te rzeczy koordynuje. Jeśli jest inaczej, to oczywiście pytanie to jest do kogoś innego. Nie wiem, który z panów będzie w stanie odpowiedzieć na to pytanie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-71">
          <u xml:id="u-71.0" who="#MarekBorowski">Dziękuję, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-71.1" who="#MarekBorowski">Pan poseł Andrzej Kozioł. Jest? Jest.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-72">
          <u xml:id="u-72.0" who="#AndrzejKozioł">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Chciałbym się dowiedzieć, jaki jest stan zaawansowania prac nad programem dla Odry i programem dla Wisły i kto te programy koordynuje. Drugie pytanie: Czy jest plan lub zamiar poprawy lesistości w górnych odcinkach rzek w celu poprawy retencji? Bo wydaje mi się, że ten nie najlepszy stan obecnie również w jakimś sensie przyczynia się do gwałtownego spływu wód, zwłaszcza w ich górnych biegach. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-73">
          <u xml:id="u-73.0" who="#MarekBorowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-73.1" who="#MarekBorowski">Pan poseł Stanisław Misztal.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-74">
          <u xml:id="u-74.0" who="#StanisławMisztal">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Panowie Ministrowie! Groźne kataklizmy, na przykład powódź, doprowadzają do tragedii ludzi, a także między innymi do niszczenia lasów. W byłym woj. zamojskim powódź dotknęła nadgraniczną gminę Horodło wskutek wylania Bugu i Huczwy i gminę Józefów.</u>
          <u xml:id="u-74.1" who="#StanisławMisztal">Chciałbym z tej wysokiej trybuny złożyć serdeczne podziękowania panu Jerzemu Widzykowi, ministrowi do spraw usuwania skutków powodzi, za pomoc mieszkańcom pięknej roztoczańskiej gminy Józefów.</u>
          <u xml:id="u-74.2" who="#StanisławMisztal">Panie Marszałku! Do usuwania szkód leśnych, wyrządzonych m.in. przez powódź, wykorzystywany jest Fundusz Leśny, w trudzie wypracowany przez leśników. Leśnicy z bogatszych regionów pomagają poprzez ten fundusz leśnikom z regionów nawiedzonych przez żywioły i biedniejszych.</u>
          <u xml:id="u-74.3" who="#StanisławMisztal">Panowie Ministrowie! Panie Ministrze Ochrony Środowiska! Co stałoby się z odbudową zniszczonych lasów, gdyby Fundusz Leśny został przeznaczony na tzw. rozwój regionalny, w myśl projektowanej ustawy o zasadach wspierania rozwoju regionalnego? Czy nie odbędzie się to kosztem żywotności naszych lasów, będących ważnym czynnikiem zdrowia naszego narodu? Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-74.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-75">
          <u xml:id="u-75.0" who="#MarekBorowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-75.1" who="#MarekBorowski">Pan poseł Ryszard Stanibuła.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-76">
          <u xml:id="u-76.0" who="#RyszardStanibuła">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W wyniku intensywnych opadów i burz gradowych w ostatnich dniach w południowo-wschodniej Polsce uległo zniszczeniu wiele tysięcy hektarów pól uprawnych, rozmyte zostały uprawy polowe, jak również zalane i podtopione gospodarstwa rodzinne, domy, piwnice, budynki gospodarcze. Uszkodzeniu uległy liczne drogi i pobocza, a także, częściowo, sieć kanalizacyjna i wodociągowa w niektórych gminach. Taki stan dotknął również Zamojszczyznę, gminę Izbica. Przed chwilą mój przedmówca wymienił niektóre gminy: Telatyn, Sułów, Rachanie, Grabowiec oraz wiele gmin z dorzecza Bugu i Wieprza. Chciałbym zapytać pana ministra: Czy w związku z akcjami i pracami, które były przeprowadzone - i nadal trwają - przez służby komunalne, przez ochotnicze i państwowe straże pożarne, można liczyć na zwrot kosztów lub na pomoc w uzyskaniu sprzętu służącego temu celowi? Proszę, panie ministrze, o szczegółową informację w tej sprawie.</u>
          <u xml:id="u-76.1" who="#RyszardStanibuła">Chciałbym również zapytać, czy będzie możliwa pomoc samorządom, jeżeli zostaną poniesione, i udowodnione - koszty naprawy dróg? Tak było w wielu gminach. Czy po klęsce opadów samorządy mogą liczyć na pomoc finansową, oraz jeśli chodzi o sprzęt, w odbudowie zniszczonych dróg? Czy mieszkańcy wsi, którzy ponieśli straty w uprawach polowych, będą mogli uzyskać pomoc w związku z poniesionymi stratami? Przykładem jest gmina Telatyn, wieś Łykoszyn. Kiedy rząd wniesie do Sejmu ustawy o stanie klęsk żywiołowych i o stanie wyjątkowym? Wydaje mi się, że czas najwyższy, aby te sprawy już w tej chwili były sfinalizowane. Kiedy i w jaki sposób i przy pomocy jakiego sprzętu będzie prowadzony monitoring zagrożeń klęskami żywiołowymi, a także skuteczne działania obrony cywilnej, jak również skuteczne działania powiatowych centrów kryzysowych, które nie mają środków finansowych na - skuteczną, jak podkreślam - realizację swoich zadań? Proszę o odpowiedź na te pytania. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-77">
          <u xml:id="u-77.0" who="#MarekBorowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-77.1" who="#MarekBorowski">Pan poseł Franciszek Szelwicki.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-78">
          <u xml:id="u-78.0" who="#FranciszekSzelwicki">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Do zadania pytania sprowokował mnie były minister pan Piłat, dzisiejszy poseł. Chciałbym powiedzieć, że zawsze po to tu jesteśmy na tej sali, by budować i odbudowywać ojczyznę, opierając się na tym, co nas łączy, a nie dzieli. Wypowiedź pana posła Piłata sprowokowała do tego, że akurat ta myśl i to, co powinniśmy robić, nie idzie w tę stronę. Pamiętam...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-79">
          <u xml:id="u-79.0" who="#MarekBorowski">Panie pośle, bardzo pana przepraszam, ale już zakończyliśmy dyskusję. Bardzo proszę o przedstawienie pytania.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-80">
          <u xml:id="u-80.0" who="#FranciszekSzelwicki">Mam pytanie do pana ministra Widzyka odnośnie do środków przeznaczonych dla naszej ziemi opolskiej, które już wpłynęły. Kwestią powodzi zajmuję się od pierwszych godzin. Chodzi o odbudowę szkoły nr 12 w Kędzierzynie Koźlu, ZOZ w Nysie, uruchomienia drugiej transzy, bo roboty zostały już wykonane zgodnie z harmonogramem, jak również ZOZ w Kędzierzynie-Koźlu - wszystko jest przygotowane, roboty wykonane, faktury już są za wykonanie robót, komisja ministra Widzyka zaopiniowała to pozytywnie, minister Widzyk też, a Ministerstwo Finansów nie uruchomiło środków. I tutaj właśnie mam pytania, również do pana ministra Widzyka: Kto zapłacił po 460 zł za każdy hektar zalany w 1997 r. i ile to kosztowało budżet państwa? Co było obiecane w 1997 r. i ile budżet państwa kosztowało to w 1998 r.? Szkoda, że nie ma byłego ministra pana Piłata. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-81">
          <u xml:id="u-81.0" who="#MarekBorowski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-81.1" who="#MarekBorowski">Pan poseł Czesław Śleziak.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-82">
          <u xml:id="u-82.0" who="#CzesławŚleziak">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Moje pytanie dotyczyć będzie kryzysowej sytuacji służb hydrologiczno-meteorologicznych. 18 czerwca na moje ręce jako przewodniczącego komisji wpłynęło pismo z Instytutu Meteorologii i Gospodarki Wodnej, w którego konkluzji zastępca dyrektora prosi m.in. o rozpatrzenie kryzysowej sytuacji służb hydrologiczno-meteorologicznych, a co za tym idzie, kwestii zagrożeń bezpieczeństwa państwa w zakresie osłony przed groźnymi zjawiskami naturalnymi. Prezydium komisji przeprowadziło rozmowy z panem dyrektorem Skąpskim. Podjęło jednocześnie decyzję o poinformowaniu pana premiera o wielu wnioskach wynikających z tej rozmowy, jak również z nadesłanego pisma. Chciałbym zapytać, czy i jakie podjęto działania, aby służby hydrologiczno-meteorologiczne mogły wykonywać w sposób właściwy swoje zadania? Jeśli podzielamy tezę, że realizacja programu działań w zakresie zabezpieczenia przed klęskami powodzi wymaga kompleksowego podejścia, to jeden z głównych elementów tego systemu musi działać. Drugie pytanie z tym związane. Ministerstwo Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa 6 kwietnia wystąpiło do Rady Ministrów z wnioskiem o przyznanie Instytutowi Meteorologii i Gospodarki Wodnej kwoty 10 mln z ogólnej rezerwy budżetu państwa. Czy ten wniosek został zrealizowany? To są kluczowe sprawy. A co do prawa. Nie tylko potrzebne jest Prawo wodne - mam nadzieję, że jak najszybciej wpłynie - ale potrzebna jest strategia gospodarki wodnej. Kiedy ta strategia wreszcie zostanie przez rząd przyjęta? Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-83">
          <u xml:id="u-83.0" who="#MarekBorowski">Dziękuję panu posłowi Śleziakowi.</u>
          <u xml:id="u-83.1" who="#MarekBorowski">Pan poseł Kosma Złotowski.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-84">
          <u xml:id="u-84.0" who="#KosmaZłotowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mam 2 proste pytania do pana ministra ochrony środowiska. Po pierwsze, jak wysokie środki ministerstwo otrzymało na zwalczanie skutków powodzi i ile wydało na zwalczanie skutków powodzi? I drugie pytanie, bardziej szczegółowe. Czy prawdą jest, że ministerstwo ochrony środowiska, a konkretnie pan wiceminister Gawlik blokował budowę radaru w Bolkowie? Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-85">
          <u xml:id="u-85.0" who="#MarekBorowski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-85.1" who="#MarekBorowski">Pan poseł Jan Zaciura.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-86">
          <u xml:id="u-86.0" who="#JanZaciura">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Jako członek Komisji Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa chciałbym postawić trzy pytania.</u>
          <u xml:id="u-86.1" who="#JanZaciura">Pierwsze pytanie dotyczy tego, o czym mówił przewodniczący pan poseł Śleziak, czyli sytuacji ekonomicznej służb, a konkretnie Instytutu Meteorologii i Gospodarki Wodnej. Nie chodzi mi o to, że służby te nie dostały dodatkowych środków, moje pytanie odnosi się do tego, że te służby w roku 1999 otrzymały o 20% mniej środków niż w roku ubiegłym i w konsekwencji zostały ograniczone możliwości realizacji zadań przez te służby, może wręcz dojść do zlikwidowania jeszcze w tym roku posterunków pomiarowych. Jeżeli celem tych służb jest prawidłowe diagnozowanie i jednocześnie ostrzeganie przed możliwymi zjawiskami, których w inny sposób przewidzieć się nie da, to nie jest zrozumiałe, dlaczego nastąpiło ograniczenie realnych środków na działalność instytutu, mimo interwencji wielkich autorytetów w tym względzie, chociażby komisji sejmowej.</u>
          <u xml:id="u-86.2" who="#JanZaciura">Drugie pytanie. W dzisiejszej debacie pan poseł Kracik mówił między innymi o działaniach w różnym wymiarze, o działaniach legislacyjnych, ekonomicznych, inwestycyjnych. Wśród tych działań, tu jestem szczerze usatysfakcjonowany, wymienił działania w sferze świadomości. Jest to problematyka, którą szczególnie się interesuję w ramach komisji, myślę o tematyce szkoleniowo-edukacyjnej. Objawami niedostatków w tym zakresie mogą być dwa zjawiska występujące nie od dzisiaj, ale obecnie media zaczynają o tym mówić. Pierwsze to bierność mieszkańców niektórych zagrożonych terenów w zapobieganiu klęskom, w podejmowaniu działań wyprzedzających lub też beztroskie niszczenie urządzeń przeciwpowodziowych itd. Dla mnie znamienna była ostatnio...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-87">
          <u xml:id="u-87.0" who="#MarekBorowski">Panie pośle, proszę zmierzać do postawienia pytania.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-88">
          <u xml:id="u-88.0" who="#JanZaciura">...informacja w telewizji, że strażacy zapobiegają powodzi, a mieszkańcy biernie się temu przyglądają. Pytanie jest następujące: Jakie działania podjęły władze centralne oraz terenowe w zakresie szkolenia i edukacji, aby Polak był mądry przed szkodą, a nie po szkodzie?</u>
          <u xml:id="u-88.1" who="#JanZaciura">Ostatnie pytanie. Od blisko roku trwa korespondencja między ministrem ochrony środowiska a firmą Impol Company w Krakowie, która jest autorem inteligentnego systemu wczesnego ostrzegania, na temat krytyki wprowadzonego systemu monitoringu i osłony kraju. Zdaniem tej jednostki organizacyjnej projekt systemu monitoringu nie jest zintegrowany z systemem innych resortów, między innymi Ministerstwa Obrony Narodowej, Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji, ministerstwa transportu, Ministerstwa Łączności, ministerstwa zdrowia. Jaki jest stosunek ministra ochrony środowiska do tego sporu, który może mieć istotne znaczenie w prawidłowym informowaniu o istniejących zagrożeniach? Dziękuję serdecznie za uwagę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-89">
          <u xml:id="u-89.0" who="#MarekBorowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-89.1" who="#MarekBorowski">Pan poseł Edward Maniura.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-90">
          <u xml:id="u-90.0" who="#EdwardManiura">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoki Sejmie! Pragnę skierować do pana ministra Widzyka następujące pytania: Czy w przypadku zwolnień dokonanych przez gminy z podatku rolnego i od nieruchomości gospodarstw, które ucierpiały na skutek tegorocznej powodzi, gminy otrzymają stuprocentowy zwrot z budżetu państwa utraconych dochodów? W jakim terminie to nastąpi? Jaka jest długość uszkodzonych wałów, które do tej pory nie zostały naprawione po powodzi w 1997 i 1998 r.? Kolejne pytania: Czy środki wydane z budżetu państwa w 1997 r., a przeznaczone na budowę domów dla powodzian, zostały właściwie wykorzystane? Czy ten temat jest przedmiotem jakiejkolwiek kontroli? Chodzi bowiem o informacje, które się ukazały chyba przedwczoraj w Wiadomościach, dotyczące skandalicznego wykonawstwa tych domów. I ostatnie pytanie: Czy rolnicy oprócz zwolnień z podatków lokalnych mogą uzyskać inną pomoc?</u>
          <u xml:id="u-90.1" who="#EdwardManiura">Pragnę jeszcze jako przewodniczący podkomisji, która zajmowała się sprawą podatku rolnego, a właściwie zwolnień dotyczących terenów między wałami a korytem rzeki, przekazać informację panu posłowi Wodzie, że komisja zakończyła prace i stosowne sprawozdanie zostało już przekazane Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi oraz Komisji Finansów Publicznych. Myślę, że w najbliższym czasie prace na poziomie komisji się zakończą, a później Wysoka Izba rozstrzygnie tę kwestię.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-91">
          <u xml:id="u-91.0" who="#MarekBorowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-91.1" who="#MarekBorowski">Pan poseł Jan Chmielewski.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-92">
          <u xml:id="u-92.0" who="#JanChmielewski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panowie Ministrowie! Mam pytania do przedstawicieli rządu. Była mowa o mechanizmach monitoringu stanów zagrożenia. Czy już w praktyce sprawdziło się, kto za co odpowiada? - chodzi tutaj o rząd, samorząd, wojsko, Policję, straż. Jaka jest ocena działań, według rządu, struktur samorządowych w momencie zaistniałych zagrożeń w związku z powodzią? Czy przepływ środków finansowych w związku z zagrożeniami jest właściwy? - chodzi tutaj przede wszystkim o szybkość przekazywania środków. I kwestia, która interesuje wielu obywateli: Czy są zabezpieczone konkretne środki finansowe na wypadek stanu zagrożenia powodzią czy innymi kataklizmami? Pytanie, które się powtarza, ale chciałbym je też zadać: Czy można liczyć na szybką realizację skutecznego programu Odra? Na jaką pomoc będą mogły liczyć małe i średnie przedsiębiorstwa oraz rzemiosło na terenach dotkniętych obecnie powodzią? Czy w tej sprawie jest i będzie współpraca z samorządem terytorialnym? Czy takie kataklizmy nie zmuszają do przyspieszenia lub pomocy w tworzeniu lokalnych funduszy pożyczkowych na terenach zagrożonych, ale nie tylko? Fundusze te mogłyby bardzo szybko reagować na zaistniałe trudności i problemy podmiotów gospodarczych. Czy na ten cel będą lub są przewidziane środki finansowe także w budżecie centralnym? - bo rozumiem, że muszą one pochodzić z różnych źródeł. I kolejne pytanie: Czy zdaniem rządu można wymienić jeszcze inne konkretne inicjatywy oprócz tych, o których mówił pan minister Szyszko, jeżeli chodzi o prace w związku z zagrożeniami kataklizmami, szczególnie powodzią, w ostatnim półtora roku? Jako radny Rady Miejskiej Wrocławia chciałbym zapytać, czy zdaniem rządu, mimo inicjatyw samorządu - opieram się na przykładzie Wrocławia - są przeszkody i trudności prawne, jeśli chodzi o pilne wykorzystanie konkretnych środków finansowych na rzecz naprawy wałów na przykład ze strony POD - pracowniczych ogrodów działkowych. Czy sprawdza się jakość prac wykonanych w związku z powodzią? Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-93">
          <u xml:id="u-93.0" who="#MarekBorowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-93.1" who="#MarekBorowski">Pan poseł Wojciech Szczęsny Zarzycki.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-94">
          <u xml:id="u-94.0" who="#WojciechSzczęsnyZarzycki">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Znane są ogromne rozmiary skutków powodzi w 1997 r. - w rolnictwie i na wsi - do dziś nieusuniętych. Jakie są potrzeby finansowe, aby usunąć te skutki i zabezpieczyć kraj przed skutkami powodzi, które mogą wystąpić? Czy jest program powstania zbiorników retencyjnych, małej retencji, wspomagających tę dużą retencję?</u>
          <u xml:id="u-94.1" who="#WojciechSzczęsnyZarzycki">Uwzględniając dramatyczną sytuację finansową wsi i rolnictwa, a także to, że w wielu gospodarstwach powódź wystąpiła po raz kolejny, chciałbym zapytać, jaka pomoc będzie skierowana do rolników, mieszkańców wsi, doświadczonych skutkami obecnej powodzi.</u>
          <u xml:id="u-94.2" who="#WojciechSzczęsnyZarzycki">I ostatnie pytanie. Biorąc pod uwagę jedną z wypowiedzi, że naprawiono 38% wałów przeciwpowodziowych, chciałbym zapytać, kiedy znajdą się pieniądze na pełną naprawę tych wałów rzek, w tym rzeki Warty w województwie łódzkim.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-95">
          <u xml:id="u-95.0" who="#MarekBorowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-95.1" who="#MarekBorowski">Pan poseł Andrzej Słomski.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-96">
          <u xml:id="u-96.0" who="#AndrzejSłomski">Wysoka Izbo! Panowie Ministrowie! W województwie świętokrzyskim także odnotowano wiele zniszczeń wywołanych ostatnimi opadami. W powiecie pińczowskim, między innymi, w powiecie kieleckim, w Pakoszowie, w Chęcinach czy w Bielinach zniszczona została infrastruktura dróg: częściowo rozmyte zostały drogi i przepusty, podmyte pobocza, drogi gminne, wojewódzkie i powiatowe. Pytanie rodzi się więc w sposób oczywisty. Czy rząd przewiduje udzielenie pomocy poszkodowanym gminom i powiatom, a także ich mieszkańcom w związku z tymi szkodami, jakich doznały w ostatnich dniach?</u>
          <u xml:id="u-96.1" who="#AndrzejSłomski">Drugie pytanie. Czy rząd przewiduje skierowanie środków na odbudowę infrastruktury technicznej dróg? Pytam o to dlatego, że gminy są w sytuacji bardzo szczególnej. Już rozdysponowały środki pochodzące z subwencji drogowej i najczęściej już są po przetargach. A te środki, które pozostały, muszą być przeznaczone na potrzeby związane z zimą. A zatem to pytanie jest podyktowane szczególną sytuacją, w jakiej są po pół roku funkcjonowania gminy na terenie wielu województw dotkniętych tymi ostatnimi zniszczeniami.</u>
          <u xml:id="u-96.2" who="#AndrzejSłomski">I pytanie trzecie. Piszecie państwo w swojej informacji, że rozpoczęto prace analityczne w dziedzinie stworzenia systemu ubezpieczeń powodziowych i zapowiadacie przedstawienie rządowi w bieżącym roku programu takiego systemu ubezpieczeń. Chciałbym się dowiedzieć, w jakich miesiącach możemy oczekiwać, my jako Izba, dostarczenia nam propozycji w tym zakresie. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-97">
          <u xml:id="u-97.0" who="#MarekBorowski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-97.1" who="#MarekBorowski">Pan poseł Ryszard Brejza.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-98">
          <u xml:id="u-98.0" who="#RyszardBrejza">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Mam dwa pytania.</u>
          <u xml:id="u-98.1" who="#RyszardBrejza">Pierwsze dotyczy możliwości udzielenia pomocy gminom na modernizację systemów melioracyjnych. Pytanie to zadaję w świetle problemu, jaki powstał w województwie kujawsko-pomorskim w powiecie inowrocławskim, między innymi w wyniku ulewnych opadów, jakie wystąpiły wiosną tego roku. Doprowadziły one do bankructwa niejedno gospodarstwo na wydawałoby się żyznych Kujawach. Problem dotyczy zapewnienia finansowej pomocy na modernizację systemów melioracyjnych.</u>
          <u xml:id="u-98.2" who="#RyszardBrejza">Drugie pytanie dotyczy problemu kontynuacji budowy kaskad na dolnej Wiśle w rejonie Ciechocinka oraz Solca Kujawskiego. Kiedy zostanie podjęta decyzja w tej sprawie? Przypomnę w tym miejscu, że od 1992 r. we Włocławku działa fundacja na rzecz budowy kaskad dolnej Wisły. W fundacji tej działają przedstawiciele władz samorządowych i administracji rządowej różnych gmin województw części północnej Polski. Istnieje realne niebezpieczeństwo, iż pierwsza z kaskad, wybudowana w samym Włocławku kilkadziesiąt lat temu, nie wytrzyma, chcę to powtórzyć, kolejnego naporu wód, jakie się nagromadzą w wyniku ulewnych opadów, co może się zakończyć katastrofą ekologiczną w tym rejonie. Ta kaskada była budowana z myślą o tym, że zostanie wkomponowana w system kilku następnych kaskad w rejonie dolnej Wisły. Dziękuję uprzejmie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-99">
          <u xml:id="u-99.0" who="#MarekBorowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-99.1" who="#MarekBorowski">Pan poseł Romuald Ajchler.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-100">
          <u xml:id="u-100.0" who="#RomualdAjchler">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Panie Ministrze! W latach osiemdziesiątych w woj. pilskim, i nie tylko, był prowadzony tzw. program Noteć. W latach dziewięćdziesiątych zaprzestano jego realizacji. Obecnie ze względów oczywistych powódź dotyka także, szczególnie podczas spływu wód, tereny gminy Białośliwie w woj. pilskim, i nie tylko. Rolnicy wielu gmin pilskich, w tym szczególnie gminy Białośliwie, występowali do pana ministra o wznowienie realizacji tego programu, a także o odszkodowania popowodziowe. Oczywiście odpowiedzi były negatywne. Stąd moje pytanie: Czy rozważa się, panie ministrze, wznowienie realizacji programu Noteć i kiedy można się tego spodziewać? Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-101">
          <u xml:id="u-101.0" who="#MarekBorowski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-101.1" who="#MarekBorowski">To wszystkie pytania.</u>
          <u xml:id="u-101.2" who="#MarekBorowski">Chciałbym się dowiedzieć, w jakiej kolejności panowie będą odpowiadać.</u>
          <u xml:id="u-101.3" who="#MarekBorowski">Pan minister Widzyk pierwszy?</u>
          <u xml:id="u-101.4" who="#MarekBorowski">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-102">
          <u xml:id="u-102.0" who="#JerzyWidzyk">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Najwięcej problemów poruszonych przez panie i panów posłów dotyczyło spraw, którymi się zajmowałem, czy zajmuję, w związku z powyższym pozwoliłem sobie zabrać głos jako pierwszy. Pozwolicie państwo, że najpierw odniosę się do wypowiedzi w imieniu klubów.</u>
          <u xml:id="u-102.1" who="#JerzyWidzyk">Pan poseł Piłat w pierwszej części swojej wypowiedzi skomentował, że informacja rządu pokazuje, jak niewiele się stało. Otóż chciałbym się do tego odnieść. Wezbranie, które miało miejsce w ciągu kilku ostatnich dni było groźne, aczkolwiek, jak się okazało, przewidywania i alarmistyczne prognozy MGW się nie sprawdziły, deszcz wcześniej przestał padać i nie był tak obfity. Wizytowałem tereny popowodziowe czy też tereny, których nie chciałbym nazwać popowodziowymi, ponieważ w wielu miejscach powódź tak naprawdę nie wystąpiła. Stan po tym wezbraniu jest następujący. Straty w infrastrukturze gminnej i w ogóle w infrastrukturze, biorąc pod uwagę terytorialny zasięg informacji o wezbraniach, są niewielkie i sądzę, że szybko i skutecznie sobie z nimi poradzimy. Natomiast na znaczącym obszarze, to było przedstawiane przez pana ministra Brochwicza, wystąpiły podtopienia czy zalania upraw rolnych. W dalszej części wystąpienia odniosę się do kwestii, jak rząd zamierza pomóc przy likwidacji skutków tego wezbrania.</u>
          <u xml:id="u-102.2" who="#JerzyWidzyk">Pan minister Piłat był łaskaw również powiedzieć, że w swoich wypowiedziach sejmowych wskazywałem rok 2000 jako ten, który powinien być, w naszym rozumieniu, kończącym generalnie likwidację skutków powodzi. W dzisiejszym wystąpieniu chciałbym potwierdzić, że w harmonogramie likwidacji skutków powodzi przewidujemy, iż zasadnicze prace wykonane będą do końca 2000 r. Natomiast w 2001 r. pozostanie kilka inwestycji wynikających tylko z procesów technologicznych, o których zresztą też chciałbym powiedzieć, ponieważ są one bardzo interesujące, w moim przekonaniu, jeśli chodzi o kwestię podwyższenia bezpieczeństwa powodziowego w naszym kraju.</u>
          <u xml:id="u-102.3" who="#JerzyWidzyk">Pan minister Piłat zadał pytanie, czy jesteśmy lepiej przygotowani? Otóż moja odpowiedź na to pytanie jest jednoznaczna: jesteśmy lepiej przygotowani pod każdym względem, a przede wszystkim pod względem organizacyjnym. I to, co się stało 1 stycznia 1999 r. - powstanie nowych jednostek samorządowych, a w szczególności powiatów, które są odpowiedzialne za koordynację działań w przypadku wystąpienia tego typu klęski - sprawdziło się w bieżącym roku, w moim przekonaniu, bardzo dobrze.</u>
          <u xml:id="u-102.4" who="#JerzyWidzyk">Jak działali starostowie w województwie śląskim? Jak działali starostowie w województwie małopolskim i w innych województwach? Myślę, że panowie posłowie o tym usłyszą, kiedy wrócą do domów po tym posiedzeniu Sejmu i przekonają się naocznie, że to działanie było bardzo dobre i bardzo konkretne. Oczywiście jest pytanie o to, czy starostowie są wyposażeni w odpowiednie środki. Ja na to odpowiem w ten sposób: tak naprawdę najbardziej potrzebowaliśmy w tej chwili dobrej organizacji pomiędzy gminami na terenie powiatu i możliwości skutecznego zarządzania służbami, które są i były w naszym kraju, tylko brakowało koordynacji ich działań oraz jednego miejsca, z którego byłyby zarządzane - takim miejscem w powiecie jest starosta. Z moich obserwacji wynika, jeszcze raz powtarzam, że to się sprawdza bardzo dobrze.</u>
          <u xml:id="u-102.5" who="#JerzyWidzyk">Odnośnie do kwestii legislacyjnej. Pan minister Piłat mówił o projektach pana prezydenta i o braku projektów rządowych w tej materii. Przeniosło się to zdanie do pytań, jak również innych wypowiedzi. W związku z tym pozwolę sobie w tej chwili na ten temat powiedzieć. Otóż rząd odniósł się do projektów prezydenckich - pan poseł Woda mówił, że bardzo późno. Proszę jednak zauważyć, że w projektach pana prezydenta nie ma jednej małej rzeczy, mianowicie: skąd na to wziąć pieniądze. Nie ma w tych projektach tego, jak będziemy finansować poszczególne stany reakcji państwa. To jest jeden element.</u>
          <u xml:id="u-102.6" who="#JerzyWidzyk">I drugi element. Projekty prezydenckie dotyczą stanów wyjątkowych, które nie są normalną sytuacją, jaką mieliśmy przez kilka dni - bo przecież nikt w naszym kraju nie zamierzał ogłosić stanu klęski żywiołowej ani stanu nadzwyczajnego, ani stanu wyjątkowego w sytuacji wezwań, które miały miejsce przed kilkoma dniami. A jednak była to sytuacja wyjątkowa, była ona nie do końca normalna, bo powodowała zagrożenia. I o takich sytuacjach, o reakcji państwa oraz reakcji struktur państwa i struktur władzy publicznej, ale również obowiązkach obywateli mówi projekt ustawy o gotowości cywilnej, nad którym rząd będzie dyskutować w lipcu i który następnie złoży w parlamencie. Uważamy, że będzie to podstawowa ustawa, od której wyjątkami będą projekty prezydenckie, a do której uzupełnieniami będą przedstawiane tutaj projekty. M.in. pan poseł Kracik mówił o kończącym się procesie legislacyjnym dotyczącym projektu ustawy zgłoszonego przez rząd o pomocy na odbudowę i modernizację budynków mieszkalnych w przypadku klęski żywiołowej. Mogę wymienić jeszcze kilka innych projektów, jak chociażby ostatnią decyzję rządu o rozporządzeniu określającym sposób wypłaty odszkodowań za straty wynikłe w trakcie trwania akcji ratowniczej w czasie klęski żywiołowej. Taką regulację rząd również przyjął w ostatnich tygodniach. A więc jest cały szereg mniejszych regulacji, które będą uzupełnieniami do tej podstawowej ustawy, o której państwu przed momentem powiedziałem.</u>
          <u xml:id="u-102.7" who="#JerzyWidzyk">Ten projekt zawiera część, która jest najważniejsza - część dotyczącą sposobu finansowania, reakcji państwa i odbudowy po wystąpieniu klęski żywiołowej, a więc to, czego brak innym projektom i czego nie ma w tej chwili w naszym systemie prawnym. Ten projekt zakłada i przedstawia również propozycje wprowadzenia w naszym kraju ubezpieczeń powodziowych, o które pytał jeden z posłów. Pozwolę sobie wrócić do tego tematu w dalszym ciągu wypowiedzi.</u>
          <u xml:id="u-102.8" who="#JerzyWidzyk">Pan minister Piłat mówił o systemie monitorowania, którego nie ma. Według powtarzających się wypowiedzi posłów, bazujących na wystąpieniu pana dyrektora Instytutu Meteorologii i Gospodarki Wodnej, oznacza to, że nic się nie zmieniło w stosunku do roku 1997. Pozwolę sobie w tym momencie odnieść się do tych rewelacji pana dyrektora Skąpskiego, jak również do wypowiedzi panów posłów. Prosiłbym o przypomnienie sobie liczb, które podał pan minister ochrony środowiska. Instytut Meteorologii i Gospodarki Wodnej wykazał straty w swoim majątku po powodzi z 1997 r. w wysokości 2 mln zł. W 1997 r. otrzymał 1,5 mln zł, a w 1998 r. - 6300 tys. Czyli otrzymał 7800 tys. zł przy wykazanych stratach w wysokości 2 mln zł. Rozumiem więc, że wykazał za małe straty, skoro otrzymał cztery razy więcej środków. Sprawdzaliśmy, na co te środki zostaną wydatkowane, ale nie sądzę, żeby było uzasadnione powiedzenie, że na likwidację strat w Instytucie Meteorologii i Gospodarki Wodnej nie zostały przekazane środki. Owszem, zostały przekazane środki, w pełnej wysokości, zgodnie ze zgłoszonym zapotrzebowaniem, i to w najkrótszym możliwym czasie - a więc do połowy 1998 r. te środki w pełnej wysokości zostały przekazane.</u>
          <u xml:id="u-102.9" who="#JerzyWidzyk">Odnośnie do budowy nowoczesnego systemu monitorowania i ostrzegania, pozwolę sobie przedstawić dzisiaj tylko kilka faktów. Umowa z Bankiem Światowym na 80 mln dolarów, czy dokładnie na 200 mln dolarów, z czego 80 mln dolarów przeznaczono na budowę nowoczesnego systemu monitorowania, ostrzegania i reagowania, została podpisana w grudniu 1997 r. przez ministra finansów i przeze mnie. Zgodnie z tą umową ponad 55 mln dolarów jest przeznaczone na budowę tego systemu monitorowania dla Instytutu Meteorologii i Gospodarki Wodnej. Do tej umowy rząd dołączył swoje zobowiązanie, że przekaże dodatkowe środki z budżetu, które będą konieczne, ażeby ten projekt został wykonany. Na pewno te środki muszą być przekazane na zapłacenie podatków, ale rząd zobowiązał się, że jeżeli będą większe potrzeby, to te potrzeby zostaną zrealizowane.</u>
          <u xml:id="u-102.10" who="#JerzyWidzyk">Instytut Meteorologii i Gospodarki Wodnej nie był gotowy z projektami na czerwiec 1998 r., nie był gotowy jeszcze na koniec tego roku. Tłumaczenie było takie, że potrzeba więcej czasu na przygotowanie tego bardzo skomplikowanego, nowoczesnego systemu, który ma stworzyć zupełnie nową jakość w naszym kraju. Takie tłumaczenie zostało przyjęte. Rzeczywiście być może stawialiśmy sobie zbyt ambitny cel, chcąc w ciągu 6 miesięcy to opracować i doprowadzić do możliwości rozpisania przetargu, jeśli chodzi o taki nowoczesny system - i taki obszerny, bo dotyczący całego kraju, w ramach którego są i posterunki pomiarowe opadu, i posterunki pomiarowe stanu wody, i radary meteorologiczne, i system badania wyładowań atmosferycznych oraz jeszcze inne elementy, poza oczywiście samą łącznością i automatyzmem, które spowodują czy mają spowodować, że będzie to system rzeczywiście najnowocześniejszy.</u>
          <u xml:id="u-102.11" who="#JerzyWidzyk">Na dzień dzisiejszy w budżecie państwa przewidzieliśmy, że na ten system w roku bieżącym wydatkowana zostanie kwota 100 mln zł. Ta kwota czeka, aż zapadną rozstrzygnięcia przetargowe. Jeżeli tylko Instytut Meteorologii i Gospodarki Wodnej upora się z przetargami, to środki będą wydatkowane z budżetu państwa - ponad 20 mln zł bezpośrednio z budżetu i 80 mln zł z kredytu, który rząd pozyskał w Banku Światowym. Termin zakończenia inwestycji nie został zmieniony, jest to czerwiec 2001 r. To jest jedna z tych inwestycji, które w ramach likwidacji skutków powodzi realizujemy i których zakończenie przewidujemy w 2001 r.</u>
          <u xml:id="u-102.12" who="#JerzyWidzyk">Co do złego stanu infrastruktury technicznej, taki obraz przedstawił pan poseł Piłat, podając kwoty, wielkości - również w następnych wypowiedziach to się okazało - odnoszące się do stanu zaawansowania odbudowy po powodzi. Otóż, żeby państwa nie zanudzać, odpowiem może, posługując się jednym konkretnym przykładem, myślę, że najbardziej interesującym - modernizacja i odbudowa wałów przeciwpowodziowych. W październiku i w listopadzie 1997 r. wszystkie wojewódzkie zarządy melioracji zgłosiły zapotrzebowanie na środki, nie tylko w województwach dotkniętych powodzią, ale również tych, które nie były dotknięte powodzią. To zapotrzebowanie opiewało na kwotę 820 mln zł. W 1997 r. decyzją pana ministra Piłata 130 mln zł zostało przekazane na odbudowę i modernizację wałów, w 1998 r. - ponad 300 mln, w 1999 r. przewidujemy przekazanie ponad 300 mln zł. Jak łatwo policzyć, przekazane do końca 1999 r. środki przeznaczone na likwidację skutków powodzi, na modernizację i odbudowę wałów przeciwpowodziowych wynosiły 730 mln wobec zgłaszanych potrzeb na 820 mln. Oczywiście w trakcie odbudowy pojawiają się nowe potrzeby i one ostatecznie w tej chwili sięgają około miliarda złotych. Tak więc przewiduję, że w roku przyszłym również wydatkować będziemy na te cele około 300 mln zł, tak aby zamknąć ten proces kwotą ponad miliarda złotych. Zatem realizacja wszystkich zgłoszonych w 1997 r. potrzeb w dziedzinie odbudowy i modernizacji wałów zostanie sfinansowana do 2000 r. Oprócz realizacji potrzeb zgłoszonych wtedy wykonujemy dodatkowe zadania inwestycyjne. Są to zadania duże. Przykładem, który chciałbym dzisiaj państwu podać, jest ochrona Kędzierzyna-Koźla, zadanie, które samo w sobie kosztuje ponad 30 mln zł, a wykonane będzie do czerwca 2001 r. Takim zadaniem jest również modernizacja i podwyższenie obwałowań w Krakowie, co wykonane zostanie też do czerwca 2001 r. za kwotę 80 mln zł. Tych kwot nie wliczam w ten ponad miliard, który państwu wyliczyłem.</u>
          <u xml:id="u-102.13" who="#JerzyWidzyk">Odnosząc się więc do pytania, czy jesteśmy lepiej przygotowani, chciałbym powiedzieć, że tak, jesteśmy lepiej przygotowani, ponieważ ponad połowa środków przewidzianych na likwidację skutków powodzi, modernizację i odbudowę wałów przeciwpowodziowych została już zainwestowana. Te prace zostały wykonane. W bardzo wielu miejscach mamy wały podwyższone, a więc chroniące przed znacznie większą wodą. Jednak te prace jeszcze trwają, bo program, który przyjęliśmy, zakłada, że będą trwały jeszcze w roku 2000. Tak więc są takie miejsca, gdzie nie zostały jeszcze one rozpoczęte, i są takie miejsca, gdzie są kontynuowane, ale są również takie miejsca, gdzie sprzeciwiono się temu, np. Związek Działkowców we Wrocławiu nie dopuszcza do modernizacji wałów przeciwpowodziowych, a sprzęt musi się poruszać po ich terenie. Notabene wątpliwe jest, czy to jest rzeczywiście teren Związku Działkowców.</u>
          <u xml:id="u-102.14" who="#JerzyWidzyk">Pan poseł Kracik mówił w swoim wystąpieniu na temat Instytutu Meteorologii i Gospodarki Wodnej. Ja już do tego tematu nie będę wracał. Uważam, że ta jednostka ma w tej chwili jedyną, niepowtarzalną szansę, ażeby stać się nowoczesną, aby wejść w następny, XXI wiek, może to wykorzystać w ciągu najbliższych kilkunastu miesięcy. I na to jest pełne zabezpieczenie finansowe.</u>
          <u xml:id="u-102.15" who="#JerzyWidzyk">Pana poseł Kracik pytał mnie również o powody odwołania kierownictwa w moim biurze we Wrocławiu odpowiadającym za projekt Banku Światowego. Otóż powód był bardzo prosty. Z 4 rezerw, które w ubiegłym roku przeznaczone były na likwidację skutków powodzi, 3 zostały wykorzystane w 99% z kawałkiem lub w 100%, jedna została wykorzystana w niewielkim stopniu. To była właśnie ta rezerwa, która pochodziła ze środków Banku Światowego. Uznałem, że dyrekcja tego biura nie daje gwarancji, że środki na odbudowę infrastruktury gminnej i na budowę nowoczesnego systemu monitorowania zostaną wykorzystane w odpowiednim czasie, dlatego podjąłem decyzję o wymianie kadry w tym biurze. Skutek w moim przekonaniu jest zdecydowanie widoczny. W bieżącym roku do tej pory ponad 55 mln zł zostało wydatkowane z tego źródła tylko na odbudowę infrastruktury gminnej.</u>
          <u xml:id="u-102.16" who="#JerzyWidzyk">Pan poseł Woda wypowiadał się na temat Instytutu Meteorologii i Gospodarki Wodnej, projektów ustaw pana prezydenta, ustawy Prawo wodne - jest to domena pana ministra ochrony środowiska, w związku z czym nie będę się do tego odnosił. Ale poruszył problem dwóch programów dotyczących Odry, co w jakiś sposób koresponduje z pytaniami zadawanymi przez panie i panów posłów, m.in. pani poseł Grażyna Langowska pytała o moją wypowiedź, dotyczącą programu realizowanego wspólnie z Brandenburgią.</u>
          <u xml:id="u-102.17" who="#JerzyWidzyk">Odpowiadam w sposób następujący. Ponad rok temu, dokładnie na początku roku 1998, przystąpiliśmy w gronie moich współpracowników do tworzenia programu rozwojowego dla Odry, w związku z klęską 1997 r., który pokazywałby kierunek inwestowania i angażowania środków publicznych i innych w celu zwiększenia ochrony środowiska, bezpieczeństwa Odry i jej wykorzystania gospodarczego. Ten program nazywa się Odra 2006. Po kilku miesiącach, w ministerstwie ochrony środowiska rozpoczęto prace nad planami dotyczącymi tego samego obszaru, nazywanymi jednak Programem dla Odry. Jesteśmy obecnie na następującym etapie: obie te koncepcje zostały decyzją pana ministra ochrony środowiska i moją skompilowane w jedną i będą przedstawione Komitetowi Ekonomicznemu Rady Ministrów. W trakcie tych prac prowadziliśmy również rozmowy z przedstawicielami strony niemieckiej, która ponad rok temu bardzo ostro krytykowała nasze pomysły. Po wielomiesięcznych spotkaniach grup ekspertów właśnie wczoraj, w Poczdamie odbyła się prezentacja programu Odra 2006 w wersji zaakceptowanej przez stronę niemiecką, przez Brandenburgię - land, z którym najlepiej nam współpracować, ponieważ leży właśnie nad wspólnym odcinkiem granicznym Odry. Jest to wersja dokładnie odpowiadająca tej skompilowanej z Programem dla Odry. Mamy więc po tamtej stronie ludzi, instytucje i władze, które akceptują nasz sposób podejścia do podwyższenia bezpieczeństwa rzeki. Są zatem szanse wspólnego sięgnięcia po środki europejskie. Od razu mogę powiedzieć, że Niemcy uważają, iż 90% inwestycji chroniących także ich terytorium, powinno być realizowane na terenie naszego kraju.</u>
          <u xml:id="u-102.18" who="#JerzyWidzyk">Pan poseł Woda poruszał również temat obwałowań Wrocławia, do którego odniosłem się przed momentem.</u>
          <u xml:id="u-102.19" who="#JerzyWidzyk">Odnośnie do głosu NIK, że jest zbyt wolne tempo usuwania skutków powodzi, to pozwolę sobie wypowiedzieć własne zdanie na ten temat. Na początku 1998 r. zakończono wszystkie programy socjalne dotyczące pomocy dla mieszkańców, rolników, rodzin dotkniętych przez powódź. Udzielaliśmy tej pomocy w różnych formach: były to wypłaty zasiłków, ale również dodatkowych środków na osuszanie mieszkań, był to zakup 10 tys. urządzeń osuszających, które zostały rozdysponowane pomiędzy mieszkańców w celu osuszania mieszkań, a także wypłaty, o które pytał pan poseł Szelwicki, w wysokości prawie 200 mln zł, które zostały zrealizowane z końcem 1997 i początkiem 1998 r. ze środków Agencji Rynku Rolnego. Agencja otrzymuje zwrot tych środków, pierwszą ratę zwrócono w ubiegłym roku, w bieżącym będzie następna rata: ponad 80 mln zł i w przyszłym roku ostatnia rata. Chodzi o środki Agencji, rozdysponowane wśród rolników. Oprócz tego oczywiście otrzymali oni pszenicę, którą rozdzielono na ich wniosek.</u>
          <u xml:id="u-102.20" who="#JerzyWidzyk">W pierwszym półroczu br. powinniśmy zakończyć program pomocy dla małych i średnich przedsiębiorstw. Proces ten jest już na ukończeniu. Koniec czerwca jest datą graniczną dla ostatniego programu pomocy, programu kredytowego z wykorzystaniem środków Banku Światowego. Od grudnia 1997 r., poprzez cały 1998 r., aż do tego roku kilka tysięcy małych i średnich przedsiębiorstw otrzymało pomoc różnego rodzaju ze strony budżetu państwa,</u>
          <u xml:id="u-102.21" who="#JerzyWidzyk">Natomiast pozostały prace, które nie były możliwe do zrealizowania w ciągu kilku czy kilkunastu miesięcy nie tylko ze względu na brak środków i możliwości finansowe budżetu państwa, ale przede wszystkim z uwagi na technologię ich wykonania. Chodzi o drogi, mosty, rzeki, obwałowania. Program przewiduje, że będziemy te prace wykonywać do końca 2000 r.</u>
          <u xml:id="u-102.22" who="#JerzyWidzyk">Pan poseł Woda pytał o projekt zwolnienia od podatku rolnego gruntów, które leżą w obrębie zawala. Pan poseł wypowiadał się na ten temat. Ja chciałbym powiedzieć, że jest jasna procedura dotycząca zwolnienia od podatku rolnego. Po wystąpieniu rolnika i stwierdzeniu rzeczywistego wystąpienia klęski gmina zwalnia go od podatku i otrzymuje 100-procentowy zwrot z budżetu państwa. W każdym budżecie są środki przeznaczone na ten cel. W ubiegłym roku była to kwota sięgająca kilkunastu milionów złotych, tyle wypłaciliśmy. W roku bieżącym wszystkie wnioski zostaną zrealizowane. Jest to również odpowiedź na jedno z pytań posłów, którzy zadawali pytania później.</u>
          <u xml:id="u-102.23" who="#JerzyWidzyk">Były podziękowania dla ochotniczych straży pożarnych. Chciałbym tylko skromnie zaznaczyć, że z rezerwy budżetowej w ubiegłym roku zrealizowane zostały wszystkie wnioski ochotniczych straży pożarnych, dotyczące odbudowy po powodzi 1997 r. i odtworzenia sprzętu, na kwotę 15 mln zł.</u>
          <u xml:id="u-102.24" who="#JerzyWidzyk">Pan poseł Kozioł. Jeśli chodzi o dwa programy, to odpowiedziałem, natomiast program lesistości to jest domena pana ministra ochrony środowiska; to samo dotyczy pytania pana posła Misztala.</u>
          <u xml:id="u-102.25" who="#JerzyWidzyk">Natomiast pan poseł Stanibuła pytał o zwrot kosztów przy akcji przeciwpowodziowej, o pomoc dla samorządów, dla rolników, jeśli chodzi o obecną sytuację po wezbraniach w odniesieniu do upraw polowych. Informacje, które mamy, wskazują na to, że infrastruktura gminna nie ucierpiała zbyt mocno. Zasady są takie jak te, które były w 1998 r. i w 1997 r. Jeżeli zostanie stwierdzone, że infrastruktura gminna ucierpiała, i będzie to wielkość przekraczająca 5% dochodu gminy, to wtedy dana gmina zostanie zakwalifikowana do gmin dotkniętych powodzią i otrzyma pomoc z rezerwy na likwidację skutków powodzi. Zasady takie obowiązują od dwóch lat i tego nie zmieniamy. Uważam, że niewiele będzie takich gmin, o których nie wiem w tej chwili...</u>
          <u xml:id="u-102.26" who="#komentarz">(Głos z sali: Krynica.)</u>
          <u xml:id="u-102.27" who="#JerzyWidzyk">Być może Krynica i jeszcze parę innych gmin, które będą mogły takie dane przedstawić.</u>
          <u xml:id="u-102.28" who="#JerzyWidzyk">Co do pomocy dla rolników, jest możliwość wykorzystania ścieżki, o której przed chwilą mówiłem.</u>
          <u xml:id="u-102.29" who="#JerzyWidzyk">Po pierwsze, zwolnienie od podatku rolnego, przy czym gmina otrzyma 100-procentowy zwrot tego zwolnienia, po wystąpieniu do ministra finansów. Na to mamy środki.</u>
          <u xml:id="u-102.30" who="#JerzyWidzyk">I druga sprawa. Cały czas jest możliwość skorzystania przez rolników z tzw. kredytu klęskowego, oprocentowanego w wysokości poniżej 6%. Dopłata do tego kredytu jest przewidziana w rezerwie na likwidację skutków powodzi. Do tej pory w bieżącym roku na dopłatę do tych oprocentowań wydaliśmy kwotę ponad 5 mln zł. Pieniędzy na te kredyty nie zabraknie. Wszyscy rolnicy, którzy się o to zwrócą i będą mieli uzasadnione wnioski, mogą otrzymać taki kredyt. Nie zabraknie też pieniędzy z budżetu państwa na dopłatę do oprocentowania.</u>
          <u xml:id="u-102.31" who="#JerzyWidzyk">Sprawa zwrotu kosztów przy akcjach przeciwpowodziowych. Proszę państwa, nie stosujemy generalnie takiego typu zwrotu kosztów, chyba że jest to sytuacja zupełnie wyjątkowa, sytuacja zupełnie olbrzymiej klęski, gdy z wielkości środków wynika, że jednostka samorządowa w sposób oczywisty nie jest w stanie tego ponieść. Natomiast w moim przekonaniu takie sytuacje w bieżącym roku nie wystąpiły. W związku z powyższym nie przewiduję, by budżet państwa zwracał koszty akcji przeciwpowodziowej.</u>
          <u xml:id="u-102.32" who="#JerzyWidzyk">Co do monitoringu zagrożeń i powiatowych centrów kryzysowych, panie pośle, jesteśmy w trakcie budowy tego systemu. Fakt, że jest starosta, nie załatwia problemu do końca. To jest znakomita, rewolucyjna zmiana, ale jest to proces budowania struktur, wyposażania tych struktur, jak również uczenia ich. Część środków z Banku Światowego przeznaczymy również na to, żeby stworzyć wzorcowe programy dla powiatów i gmin, tak by mogły one z tego bezpośrednio skorzystać.</u>
          <u xml:id="u-102.33" who="#JerzyWidzyk">Pan poseł Szelwicki zadał konkretne pytanie dotyczące odbudowy szkoły w Kędzierzynie-Koźlu i dotyczące środków. Na tym się teraz skupię. Panie pośle, decyzja została już podjęta i środki na odbudowę szkoły, o które pan poseł wnosi, w najbliższych dniach trafią do Kędzierzyna-Koźla. Zgodnie zresztą z moją wcześniejszą deklaracją.</u>
          <u xml:id="u-102.34" who="#JerzyWidzyk">Co do środków przeznaczonych na odbudowę szpitali w Nysie i Kędzierzynie-Koźlu, to, jak panu posłowi dobrze wiadomo, finansowane są one z dwóch źródeł. Jedno to jest nowy kredyt, który rząd polski zaciągnął na likwidację skutków powodzi z Funduszu Rozwoju Społecznego Rady Europy; drugie źródło to budżet państwa. Uprzejmie informuję pana posła, że środki budżetowe przekazałem do ministerstwa zdrowia do rozdysponowania, natomiast jeśli chodzi o środki z Funduszu Rozwoju Społecznego, zwróciliśmy się dwa tygodnie temu z wnioskiem o uruchomienie pierwszej transzy i w ramach tej transzy przewidziane są również pieniądze dla tych jednostek. Sądzę, że to będzie jeszcze w bieżącym miesiącu, mam bowiem informacje, że środki wpłyną do 30 czerwca.</u>
          <u xml:id="u-102.35" who="#JerzyWidzyk">Na trzecie pytanie pana posła odpowiedziałem wcześniej.</u>
          <u xml:id="u-102.36" who="#JerzyWidzyk">Pan poseł Śleziak zadał poważne pytanie dotyczące działań podjętych w tym celu, aby IMGW mogło wykonywać swoje obowiązki. Na ten temat mówiłem szczegółowo, przy czym oczywiście nie odnosiłem się wcale - nie jest to moja dziedzina, lecz ministra środowiska - do kwestii środków, którymi IMGW dysponuje na bieżącą działalność.</u>
          <u xml:id="u-102.37" who="#JerzyWidzyk">Nie będę również odpowiadał na pytania na temat strategii gospodarki wodnej, bo jest to również dziedzina, w której właściwy jest pan minister ochrony środowiska.</u>
          <u xml:id="u-102.38" who="#JerzyWidzyk">Chciałbym jednak powiedzieć, że w ramach likwidacji skutków powodzi wykonujemy takie inwestycje, które można nazwać strategicznymi w dziedzinie przeciwdziałania powodzi. Taką strategiczną inwestycją jest zakończenie budowy polderu Buków przed Raciborzem. Byłem wczoraj na tym polderze, który, jeszcze nie ukończony, już zadziałał przeciwpowodziowo jedną połową swojej budowli i przechwycił 15 mln m3 wody. W związku z powyższym nie nastąpiło żadne wylanie poniżej tego zbiornika w 1998 r. A więc są pierwsze efekty naszych dużych inwestycji.</u>
          <u xml:id="u-102.39" who="#JerzyWidzyk">Bardzo znaczącą inwestycją jest również budowa kanału Ulgi wokół Opola, która będzie zakończona w 2001 r. w czerwcu. Mówiłem o podwyższeniu obwałowań w Krakowie. Mają one chronić Kraków przed wodą podobną do tej, która była we Wrocławiu w 1997 r. Kosztuje to, jak powiedziałem, 80 mln zł; straty w samym Wrocławiu wyniosły ponad 2 mld zł.</u>
          <u xml:id="u-102.40" who="#JerzyWidzyk">Duże zadania, które wykonuje minister ochrony środowiska, to są dokończenia budowy zbiorników Topola i Kozielno, właśnie ze środków budżetu i Funduszu Rozwoju Społecznego Rady Europy, środków kredytowych, które rząd polski zaciągnął w tym funduszu. Dużym zadaniem jest również budowa zabezpieczeń przeciwpowodziowych miasta Kędzierzyna-Koźla. Jeśli chodzi o tę budowę, również podawałem kwotę przekraczającą 30 mln zł.</u>
          <u xml:id="u-102.41" who="#JerzyWidzyk">Na pytanie pana posła dotyczące możliwości uruchomienia 10 mln zł z ogólnej rezerwy i przeznaczenia dla Instytutu Meteorologii i Gospodarki Wodnej odpowiadam, że nie ma takiej możliwości. Jak państwo pamiętają, rezerwa ta wynosiła - w wyniku prac sejmowych - 80 mln zł. Wszelkie wydatki z tej rezerwy zostały w tej chwili zablokowane, ponieważ ze środków tych finansujemy wyjazd naszych wojsk do Kosowa oraz pomoc, jaką rząd polski świadczy dla Kosowa.</u>
          <u xml:id="u-102.42" who="#JerzyWidzyk">Pan poseł Kosma Złotowski zadał pytanie skierowane do ministra ochrony środowiska.</u>
          <u xml:id="u-102.43" who="#JerzyWidzyk">Pan poseł Zaciura mówił o sytuacji ekonomicznej służb IMiGW, poruszył kwestię środków na utrzymanie. To również jest zakres odpowiedzialności pana ministra ochrony środowiska.</u>
          <u xml:id="u-102.44" who="#JerzyWidzyk">Pan poseł pytał również o działania w sferze świadomości. Wspomniałem przed chwilą, że ze środków kredytowych i ze środków budżetu przygotowujemy programy, które będą wzorcowe dla gmin i powiatów. W swojej najważniejszej części pokazują one, w jaki sposób będziemy chcieli oddziaływać na informowanie społeczeństwa o zagrożeniu powodziowym oraz o sposobie reagowania na tego typu zagrożenia.</u>
          <u xml:id="u-102.45" who="#JerzyWidzyk">Jeśli chodzi o kontrowersje związane z wystąpieniami firmy krakowskiej, to niestety nie mam na ten temat żadnych wiadomości. Rozumiem, że pan minister ochrony środowiska na to pytanie odpowie.</u>
          <u xml:id="u-102.46" who="#JerzyWidzyk">Odpowiedziałem już na pytanie pana posła Maniury dotyczące podatku rolnego i zwrotu z budżetu państwa z tytułu 100-procentowej gwarancji na ten cel.</u>
          <u xml:id="u-102.47" who="#JerzyWidzyk">Pan poseł pytał również o uszkodzone wały przeciwpowodziowe, o to, jaka długość wałów została naprawiona i jaka powinna być jeszcze naprawiana. Odpowiedziałem na to pytanie wcześniej, pośrednio, mówiąc o kwotach, jakie wydatkujemy. Chciałbym tylko krótko wyjaśnić. Długość wału do naprawy nie jest wielkością miarodajną. Naprawa wału uszkodzonego w wyniku przerwania jest zdecydowanie droższa niż naprawa polegająca tylko na poprawianiu. A zatem skupiliśmy się od początku na pracach najtrudniejszych. Od roku 1999 wykonujemy, a także będziemy wykonywać w roku 2000, prace łatwiejsze, ale na znacznie większych długościach wałów. W związku z powyższym ta informacja nie jest miarodajna co do stopnia bezpieczeństwa i zabezpieczenia poprzez system obwałowań.</u>
          <u xml:id="u-102.48" who="#JerzyWidzyk">Pan poseł pytał także o domy dla powodzian, o akcję, która została rozpoczęta we wrześniu 1997 r. i zakończona w styczniu 1998 r. Mamy sygnały odnośnie do tego, że kilkadziesiąt budynków zostało źle wykonanych. Wobec firm, które wykonały złą pracę, zleceniodawca, czyli Urząd Mieszkalnictwa i Rozwoju Miast, prowadzi procesy mające doprowadzić do tego, by wszelkie usterki zostały usunięte na koszt wykonawcy. Oczywiście są problemy związane z tymi procesami. Mam sygnały, że niektóre firmy już przestały istnieć, niektóre zaś wykazują daleko idącą obstrukcję w odpowiedzi na tego typu wymaganie. Ten problem dotyczy kilkudziesięciu budynków.</u>
          <u xml:id="u-102.49" who="#JerzyWidzyk">Odpowiedziałem wcześniej na pytanie dotyczące dodatkowej pomocy dla rolników.</u>
          <u xml:id="u-102.50" who="#JerzyWidzyk">Pan poseł Chmielewski zadał fundamentalne pytanie, czy sprawdziło się podczas tego wezbrania kto i za co w tym kraju odpowiada. Panie pośle, jestem głęboko przekonany, że sprawdziło się, kto za co odpowiada. Odpowiedzialność za reakcję na najniższym poziomie ponoszą w szczególności starostowie, którzy mają do dyspozycji odpowiednie służby i mogą przy ich pomocy reagować, oczywiście we współdziałaniu z wójtami i burmistrzami miast. Sprawdziło się również to, że wojewoda jest instytucją odpowiedzialną za koordynowanie tych prac oraz przedsięwzięć mających na celu opanowanie sytuacji na terenie województwa.</u>
          <u xml:id="u-102.51" who="#JerzyWidzyk">W każdym województwie, jak pan minister Brochwicz to powiedział, były przygotowane odwody, były możliwe do wykorzystania służby, ale nie było potrzeby ich wykorzystania, ponieważ w znakomitej większości przypadków samorządy poradziły sobie same z tym zagrożeniem. Cały czas pracował pan minister Furmanek ze swoim zespołem w centrum kryzysowym, Ministerstwo Spraw Wewnętrznych i Administracji, otrzymywaliśmy bieżące meldunki tak z Instytutu Meteorologii i Gospodarki Wodnej, jak również z centrum kryzysowego, bieżące, tzn. z częstotliwością mniejszą niż 3 godziny, dotyczące aktualnej sytuacji i rozwoju tej sytuacji oraz dynamiki rozwoju sytuacji, a także prognozowania, w których miejscach wystąpi jakie zagrożenie. A zatem w moim przekonaniu reakcja administracji publicznej na to wezbranie była lepsza niż na wezbranie w ubiegłym roku w kwietniu. Wtedy też ona była już dobra i niewiele sobie mogliśmy zarzucić, ale w tym roku, uważam, ta reakcja była jeszcze lepsza. Oczywiście że nie mieliśmy do czynienia z klęską porównywalną z tą z 1997 r. - mamy tego świadomość, i dzięki Bogu, wcale tego nie chcemy, żeby się sprawdzać w takich sytuacjach. Ale w tej sytuacji, która miała miejsce, uważam, że administracja publiczna sprawdziła się dobrze.</u>
          <u xml:id="u-102.52" who="#JerzyWidzyk">Czy są przewidziane środki na pomoc? Tak, w rezerwie na likwidację skutków powodzi te środki są zabezpieczone, nie wszystkie rząd rozdysponował. Uznaliśmy, że trzeba pozostawić jakąś pulę środków, ażeby móc zareagować w trakcie roku. Na temat Odry się wypowiadałem.</u>
          <u xml:id="u-102.53" who="#JerzyWidzyk">Jeśli chodzi o pomoc dla przedsiębiorstw, to, tak jak powiedziałem, generalnie kończy się ona w czerwcu br. Programy pomocy dla firm dotkniętych powodzią w 1997 i 1998 r. kończą działalność, pozostaje kilka miejsc, w których działać będą permanentnie już lokalne fundusze, które założyliśmy. To dotyczy Kotliny Kłodzkiej, to dotyczy również Opola i Wrocławia. Natomiast w ustawach przygotowanych przez ministra gospodarki, dotyczących pomocy publicznej dla małych i średnich przedsiębiorstw, wpisaliśmy możliwość tworzenia lokalnych funduszy i lokalnego zasilania tego typu pomocy, która szybko i sprawnie będzie mogła być przestawiona z normalnego trybu na tryb sytuacji nadzwyczajnej tak, aby wszystkie pieniądze, będące w dyspozycji lokalnych funduszy, natychmiast mogły być przeznaczone dla małych i średnich przedsiębiorstw dotkniętych klęską żywiołową. Taki system zapisaliśmy w ustawie. Oczywiście to wymaga jeszcze pracy, również pracy rządu, chodzi o dopracowanie tego systemu i wprowadzenie go w życie, i pieniędzy. O przeszkodach ze strony działkowców informowałem już pana posła.</u>
          <u xml:id="u-102.54" who="#JerzyWidzyk">Pan poseł Szczęsny Zarzycki pytał o nie załatwione jeszcze sprawy rolnicze po powodziach. Odnosząc się do tego wątku pana posła, powiem tak, że jakaś część problemów nie jest rozwiązana, ale to są problemy dotyczące głównie tych gruntów, które trzeba, i wszyscy to przyznajemy, na trwałe wyłączyć z produkcji rolnej. Rzece trzeba oddać jej miejsce. Jeżeli tego nie zrobimy, to rzeka zabierze sobie to miejsce podczas następnej powodzi. Obserwujemy to także podczas wezbrania tegorocznego, gdzie rzeki w kilku miejscach zabrały dosyć duże obszary. Nie jesteśmy w stanie - i to nie jest rozsądne, i nie stać naszego państwa - żeby każdy strumyk i każdą rzekę obwałować, bo to nie jest ani logiczne, ani możliwe do wykonania. A zatem muszą być takie tereny, które przy odpowiednim poziomie wody 20, 50, 100-letniej będą zalewane, po prostu. Natomiast część tych gruntów trzeba na trwałe wyłączyć z produkcji rolnej i oddać je rzece, bo tam to wezbranie jest co 5 lat, co roku nawet, takie przypadki są w każdym województwie i możemy je również wymienić.</u>
          <u xml:id="u-102.55" who="#JerzyWidzyk">Co do programu małej retencji, w moim przekonaniu jest to jeden z niezwykle ważnych elementów polityki regionalnej, tej polityki, którą chcemy zaszczepić w nowych regionach i na którą mamy pozyskać bardzo duże pieniądze z Unii Europejskiej. Wydaje mi się, że tego typu zadania są, czy będą, w zasięgu samorządów województw i samorządów powiatowych, pod warunkiem oczywiście uzyskania wsparcia ze strony środków pomocowych. Sądzę, że tam właśnie te programy powinny być projektowane i prezentowane rządowi do akceptacji.</u>
          <u xml:id="u-102.56" who="#JerzyWidzyk">Jeśli chodzi o pomoc dla rolników, już mówiłem, a także o pieniądzach na naprawy wałów i rzek. O wałach mówiłem szczegółowo, o rzekach powiedział pan minister ochrony środowiska, podając dokładne kwoty, jakimi dysponuje resort ochrony środowiska na likwidację szkód powodziowych oraz, powiedzmy to sobie jasno i wyraźnie, na usunięcie zaległości w tej dziedzinie, które są w naszym kraju wieloletnie. Rzeki nie były przez ostatnich kilkadziesiąt lat utrzymywane w dobrym stanie. Państwo oglądają to na swoim terenie, w każdym miejscu jest rzeka, rzeczka czy potok, której dno jest w tej chwili dwa metry, półtora metra czy pół metra wyższe niż powinno być, ponieważ nie było pieniędzy na czyszczenie, na utrzymanie rzek w odpowiednim stanie. A więc nie tylko odbudowujemy, modernizujemy, ale przede wszystkim odtwarzamy stan, który nie był w 1997 r. dotrzymany. Tego typu przedsięwzięcia kosztują i nie zakończą się w 2000 r. ani w 2001 r., ponieważ jest to działanie permanentne. Jeżeli nie będzie na to środków w ramach normalnej działalności obejmującej gospodarkę wodną w naszym kraju, to będziemy co jakiś czas mieli nawroty akcyjności w tej dziedzinie. Mam nadzieję, że te środki będą jednak sukcesywnie w budżecie państwa zapisywane, o co pozwolę sobie zaapelować, ponieważ mój ostatni apel z tej trybuny przy uchwalaniu budżetu państwa nie zaskutkował i Sejm obciął 62 mln zł z rezerwy na likwidację skutków powodzi.</u>
          <u xml:id="u-102.57" who="#JerzyWidzyk">Pan poseł Słomski - powiedziałem już na temat odbudowy infrastruktury gminnej w gminach i parę słów na temat systemu ubezpieczeń powodziowych, o tym, że właśnie w projekcie ustawy o gotowości cywilnej ten system będzie zaprojektowany. Może przybliżę to w dwóch zdaniach. System ten oparty jest na wzorach amerykańskich i zakłada, że budżet państwa będzie uczestniczył w tych ubezpieczeniach, tzn. nie ma takiego systemu na świecie, który by działał tylko komercyjnie, ponieważ zakłady ubezpieczające windują wtedy stawki, są one tak wysokie, że mieszkańcy i firmy nie są w stanie ich zapłacić. A zatem te uciążliwości muszą być w jakiś sposób łagodzone, co doprowadzi do takiej sytuacji, że znaczna liczba mieszkańców będzie chciała się ubezpieczyć. Do tego potrzebna jest dokładna informacja o tym, jakiemu zagrożeniu podlega dana posesja, czy to jest woda 20-letnia, 50-, czy 100-letnia. To z kolei wykonujemy w ramach programu monitorowania i oszczędzania, o którym tyle dzisiaj mówiono na tej sali.</u>
          <u xml:id="u-102.58" who="#JerzyWidzyk">Pan poseł Brejza pytał o możliwość dofinansowania systemu melioracji szczegółowych - jeśli dobrze rozumiem pytanie pana posła - czyli tych, które znajdują się w gestii gmin. Otóż informuję, panie pośle, że wszystkie wnioski z 1998 r. dotyczące tego typu przedsięwzięć zostały sfinansowane w całości, uznajemy bowiem, że to jest jedno z najprostszych i najbardziej skutecznych narzędzi ochrony przed powodzią - sprawnie działający system melioracji szczegółowych, a więc rowy, przepusty utrzymane w odpowiednim stanie i umożliwiające przepływ odpowiedniej ilości wody. Jeżeli zatem będą takie wnioski, to zostaną rozpatrzone pozytywnie.</u>
          <u xml:id="u-102.59" who="#JerzyWidzyk">Jeśli chodzi o Kaskadę Dolnej Wisły, jest to domena pana ministra ochrony środowiska, a zatem tego pytania nie poruszam.</u>
          <u xml:id="u-102.60" who="#JerzyWidzyk">Wreszcie pan poseł Ajchler i pytanie dotyczące woj. pilskiego i programu Noteć: czy rząd zamierza przystąpić do realizacji tego programu? Myślę, że to jest jeden z takich właśnie programów, które wymagają przede wszystkim - w obecnym stanie administracji państwa - determinacji ze strony samorządu województwa. Jeżeli ta determinacja będzie wykazana, jeżeli to zadanie będzie uznane za priorytetowe, to zapewne znajdzie się ono wśród tych, które będą współfinansowane z budżetu państwa. W szczególności, jak sądzę, szansą są środki z Unii Europejskiej, które na takie właśnie cele będą mogły być przeznaczone.</u>
          <u xml:id="u-102.61" who="#JerzyWidzyk">Przepraszam pana marszałka, panie i panów posłów za przydługie wystąpienie. Pozwoliłem sobie jednak w miarę możliwości szczegółowo wniknąć w niektóre kwestie, ponieważ zmierzamy chyba jednak ku temu, że ochrona przeciwpowodziowa naszego kraju przestanie być tak naprawdę sprawą polityczną, a stanie się sprawą odpowiedzialności za kraj. Mam nadzieję, że nie będzie ona podlegać tak wielkim fluktuacjom również w trakcie prac nad budżetem. Odpowiadam zatem na pytanie, ile pieniędzy będzie w budżecie na rok 2000 - mam nadzieję, że tyle samo, ile w roku 1999, a jeżeli tyle będzie, to program likwidacji skutków powodzi generalnie zostanie zrealizowany w roku 2000, a na 2001 r. pozostaną tylko te wyjątkowo duże inwestycje, które w sposób zdecydowany podwyższą nasze bezpieczeństwo, jeśli chodzi o powodzie. I bardzo prosiłbym szanowne panie i panów posłów o wsparcie w trakcie prac nad budżetem, abyśmy nie zapomnieli również o tej potrzebie naszego kraju. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-102.62" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-103">
          <u xml:id="u-103.0" who="#MarekBorowski">Dziękuję bardzo panu ministrowi.</u>
          <u xml:id="u-103.1" who="#MarekBorowski">Proszę o zabranie głosu ministra ochrony środowiska pana Szyszko.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-104">
          <u xml:id="u-104.0" who="#JanSzyszko">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pan minister Widzyk tak szeroko i szczegółowo odpowiedział na pytania, że, prawdę powiedziawszy, prawie nic mi nie zostało. Ale, o ile mogę, chciałbym się przyłączyć do apelu pana ministra Widzyka i stwierdzić, że rzeczywiście ochrona przeciwpowodziowa, jak również gospodarka wodna, sprawy całego środowiska jest to ta dziedzina, która zdecydowanie powinna być postrzegana ponad podziałami politycznymi. Gorąco popieram więc ten wniosek.</u>
          <u xml:id="u-104.1" who="#JanSzyszko">Jak już powiedziałem, prawie wszystko zostało wyczerpane, natomiast pozwolę sobie ustosunkować się do tych spraw, które dotyczyły bezpośrednio mnie, i do tych spraw, które dotyczyły mnie, a równocześnie odnosił się do nich pan minister Widzyk.</u>
          <u xml:id="u-104.2" who="#JanSzyszko">Pierwsza sprawa. Mamy oczywiście 2 rzeki, to jest Odrę i Wisłę, które stwarzają pewne zagrożenia, a z drugiej strony są one krwioobiegiem całego układu środowiskowego. Program dla Odry i program dla Wisły - podstawową kwestią musi tu być założenie, że musi być zapewnione bezpieczeństwo mieszkańców. Zapewnienie bezpieczeństwa nie musi być sprzeczne z wymogiem czystości tych rzek, nie musi być sprzeczne z tym, że rzeki muszą być stymulatorem rozwoju ekonomicznego, a więc stanowić również miejsce pracy dla ludzi. Te 3 założenia natomiast nie muszą być sprzeczne z tym, że te rzeki mogą również służyć jako drogi wodne.</u>
          <u xml:id="u-104.3" who="#JanSzyszko">Jeżeli chodzi o program dla Odry, o którym tutaj wspominał pan minister Widzyk, to rzeczywiście ten program był realizowany z inicjatywy pana ministra Widzyka przy współpracy ministra ochrony środowiska. Korzystano z danych ministerstwa ochrony środowiska, a równocześnie był program opracowywany w ministerstwie ochrony środowiska, gdyż jesteśmy do tego powołani. Te programy trafiły do Komitetu Zrównoważonego Rozwoju; zdecydowaliśmy, że zrobimy jeden dobry, wspólny program. Notabene chcę powiedzieć, że oceny zarówno jednego, jak i drugiego programu były bardzo pozytywne, obydwa spotkały się z przychylną opinią specjalistów. Jeżeli chodzi o program dla Odry, generalnie chcę stwierdzić, odpowiadając na pytania pana posła Kozioła, że będzie on rzeczywiście gotowy do końca czerwca, tak jak się zobowiązałem w tej sali. Równocześnie program ten będzie przesłany później do uzgodnień z podmiotami społecznymi. Niemniej mamy nadzieję, że uzgodniona wersja będzie gotowa do końca bieżącego roku.</u>
          <u xml:id="u-104.4" who="#JanSzyszko">Chciałbym równocześnie powiedzieć - to jest odpowiedź na pytanie posła Śleziaka, a przy okazji będę udzielał zbiorczej odpowiedzi na to, co mieści się w tym układzie w troszeczkę większym stopniu - że program dla Wisły w gruncie rzeczy składa się z trzech elementów. Ta rzeka jest dość zróżnicowana, więc troszeczkę inaczej się podchodzi do górnej Wisły, do środkowej Wisły i do Wisły dolnej. Zostały zorganizowane dwie konferencje, trzecia będzie na początku lipca. Niemniej prawie wszystkie wnioski są gotowe, dlatego że już wpłynęły referaty. Tak jak powiedziałem, program będzie gotowy do końca czerwca, natomiast uzgodniony z podmiotami społecznymi zostanie do końca tego roku. Jeżeli chodzi o program dla Odry - bo padło w tej sprawie pytanie pani Langowskiej do mnie skierowane - to chciałbym powiedzieć, że był on bardzo kontrowersyjny. Odra jest rzeką graniczną. Chciałbym również powiedzieć, że co roku obraduje polsko-niemiecka rada ochrony środowiska działająca w ramach współpracy bilateralnej. Jej spotkanie odbyło się w Świnoujściu w czerwcu ubiegłego roku. Przewodniczyłem temu spotkaniu, była tam też pani minister Merkel. Było tam w tym zakresie sporo różnego rodzaju niedomówień, w związku z tym postanowiliśmy zorganizować warsztaty, w trakcie których wyjaśni się wszelkie problemy. Te warsztaty zostały zorganizowane przez stronę polską w roku ubiegłym i współpraca jest teraz bardzo dobra. Co do spotkania, o którym mówiła pani poseł Langowska, to był tam mój przedstawiciel, wicedyrektor Departamentu Zasobów Wodnych. Brandenburgia jest jednym z landów, który uczestniczy w tym programie. Natomiast jeśli chodzi o samą rzekę jako taką, to łączą się z nią interesy nie jednego landu niemieckiego, ale kilku, jak też interesy czeskie, no i oczywiście polskie. Mogę powiedzieć, że współpraca w tej sprawie jest rzeczywiście bardzo dobra i że jest pełne zrozumienie.</u>
          <u xml:id="u-104.5" who="#JanSzyszko">Pan poseł Kozioł poruszył sprawę, która niezwykle mnie interesuje. Świadczy to o ogromnej świadomości tego, w jaki sposób układy przyrodnicze mogą wpływać, prawdę powiedziawszy - za darmo, na to, żeby zagrożenie powodziowe było w wielu aspektach minimalizowane. Chodzi tutaj o zwiększenie lesistości, szczególnie w zlewniach wodnych na terenach górzystych. Program zwiększania lesistości kraju oczywiście istnieje. Wierzcie mi, państwo, że to jest obiekt mego niezwykłego zainteresowania. W programie i dla Odry, i dla Wisły znalazły się tego elementy, będzie stwarzana możliwość wykorzystania zalesień i zwiększania lesistości w dorzeczach, szczególnie w górnym biegu rzek.</u>
          <u xml:id="u-104.6" who="#JanSzyszko">Pan poseł Śleziak pytał, kiedy będzie strategia dla gospodarki wodnej, mówił, że to jest fundament. Całkowicie zgadzam się z tym, że to jest fundament, ale my przyjęliśmy, że strategia dla gospodarki wodnej jest zawarta w polityce ekologicznej państwa. W tej chwili realizujemy nową politykę ekologiczną państwa, gdyż zmieniła się sytuacja i polityczna, i ekonomiczna, i gospodarcza, i tę politykę, która była przyjęta przez Wysoką Izbę w 1991 r. i która spełniła swoje zadania, trzeba było modyfikować. Prawdę powiedziawszy te strategie są przyjmowane w pewnym sensie w układzie cząstkowym, to znaczy przygotowujemy program dla Wisły i jest tworzona strategia dla górnej, dolnej i środkowej Wisły. Te strategie są w tej chwili już na ukończeniu i będzie to trafiało do odpowiednich ciał decyzyjnych.</u>
          <u xml:id="u-104.7" who="#JanSzyszko">Równocześnie chciałbym odnieść się do spraw związanych z finansowaniem ochrony środowiska, bo pytano o to. Ja wiążę z tym nadzieje. Mówiłem już w poprzednim swoim wystąpieniu, że finansowanie gospodarki wodnej jest, prawdę powiedziawszy, chore. Trzeba je uzdrowić. To, co się dzieje w zakresie inwestycji centralnych, jest w pewnym stopniu horrorem. Mam ogromne wyrzuty sumienia w stosunku do mieszkańców okolic Świnnej Poręby, gdzie byłem w zeszłym roku, i obiecywałem, że będę walczył o pieniądze dla Świnnej Poręby. Nie udało mi się wywalczyć nawet tych pieniędzy, które są związane z wykupem tych terenów. Wiąże się to jednak z taką sytuacją budżetową państwa, jaka jest, i bez stworzenia nowych mechanizmów finansowania gospodarki wodnej tego nie rozwiążemy. Jednocześnie mam ogromną prośbę do Wysokiej Izby, by w tym projekcie budżetu i przy następnych debatach budżetowych pamiętać o inwestycjach centralnych w zakresie gospodarki wodnej do czasu rozwiązania problemu dotyczącego finansowania tego.</u>
          <u xml:id="u-104.8" who="#JanSzyszko">Pan poseł Zaciura poruszał sprawę Instytutu Meteorologii i Gospodarki Wodnej. Instytut Meteorologii i Gospodarki Wodnej, który mi podlega, cieszy się dużą autonomią, tak rzeczywiście jest. Jest to zresztą bardzo duży instytut. Mogę tu potwierdzić - mówiłem to poprzednio - że Instytut Meteorologii i Gospodarki Wodnej otrzymał zwrot strat poniesionych w wyniku powodzi. Mówiłem to i powtórzył to pan minister Widzyk: IMiGW otrzyma pieniądze w ramach kredytu Banku Światowego w celu unowocześnienia systemu. Jest to ogromna szansa, żeby ten system został unowocześniony i żeby spełniał wymogi takie, jakie się stawia w tej chwili systemom krajów przynajmniej Unii Europejskiej. Jeśli chodzi o 10 mln zł z rezerwy budżetowej, to otrzymałem tę informację od pana ministra Widzyka, natomiast taka informacja nie wpłynęła jeszcze do mojego ministerstwa, osobiście jej nie otrzymałem.</u>
          <u xml:id="u-104.9" who="#JanSzyszko">Pan poseł Zaciura poruszył sprawę informacji społecznej. Powiem, że jest to fundamentalna sprawa, moim zdaniem jest to niezwykle istotne. Chciałbym również poinformować, że podpisałem dzisiaj gotowy do uzgodnień międzyresortowych projekt ustawy o ocenie oddziaływania na środowisko i dostępie do informacji. Projekt ten załatwia sprawy formalne. Jednocześnie podpisaliśmy konwencję o informowaniu społeczeństwa i dostępie do informacji w Aarhus. Zajmujemy się także działalnością edukacyjną i informacje na temat działalności ministerstwa - jak na przykład ekologiczne i ekonomiczne aspekty rozbudowy dróg wodnych czy informacja o Wiśle - się ukazują. To tyle. Jeśli chodzi o kwestie prawne dzisiaj w moim ministerstwie, to przyspieszamy sprawy związane z nowelizacją prawa i z dostosowaniem tego prawa do wymogów Unii Europejskiej.</u>
          <u xml:id="u-104.10" who="#JanSzyszko">Pan poseł Złotowski. Koszty poniesione w roku 1997 i 1998 na usuwanie skutków powodzi. Mówiłem już o tym, mogą to jeszcze powtórzyć, o ile będzie taka potrzeba. Koszty szkód generalnie związanych z powodzią wynosiły w ODGW i IMiGW 1161 mln zł, w roku 1997 wydaliśmy 25 mln zł, mówiłem, co na ODGW, a co na Instytut Meteorologii i Gospodarki Wodnej, mówiłem również, jaki był udział w 1998 r., w 1999 r. Mówiłem odnośnie do udziału narodowego funduszu, jak również o realizacji na terenie lasów. O ile będzie trzeba, to jeszcze raz przedstawię już dokładne dane w formie pisemnej panu posłowi. Natomiast jeżeli chodzi o powódź z 1998 r., to nawiedziła ona wiele regionów Polski, mimo że była ona zdecydowanie mniejsza i wystąpiła regionalnie. Najgroźniejsza powódź była w ziemi kłodzkiej. Byłem w ziemi kłodzkiej, był również premier, był minister Widzyk. W ciągu jednej nocy — to jest kataklizm — śmierć poniosło 9 osób. Wieczorem jeszcze się tego nie spodziewali, rano już było po tragedii. Szkody te dotyczyły — byłem tam, przyjechałem natychmiast — również środowiska naturalnego, były związane z infrastrukturą służącą ochronie środowiska. Pamiętam, że chodziło tam o sprawę oczyszczalni ścieków dla Dusznik, Szczytnej, Polanicy-Zdroju, wodociągów wraz z ujęciem dla Szczytnej, wysypiska w Słuszewie, kotłowni w gminie Radków. Ministerstwo Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa przekazało natychmiast — informował o tym pan premier prof. Jerzy Buzek — 5 tys. zł wojewodzie wałbrzyskiemu po to, by usuwać skutki, by natychmiast zacząć działać. Równocześnie Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska zdecydował wtedy też szybko, odchodząc od pewnych procedur, o utworzeniu funduszu powodziowego na sumę 10 mln zł. Ona została podniesiona do 20 mln zł. Z tego co wiem, do chwili obecnej zrealizowano ponad 18 mln zł.</u>
          <u xml:id="u-104.11" who="#JanSzyszko">Natomiast jeżeli chodzi o sprawę związaną z radarem, o Bolków - Pastewnik, to Instytut Meteorologii i Gospodarki Wodnej starał od wielu lat o stworzenie krajowego systemu radarów meteorologicznych, m.in. w celu osłony przeciwpowodziowej. Takie systemy mają kraje wysoko rozwinięte. Jeden radar obejmuje teren w promieniu 100–150 km od miejsca lokalizacji, myślę więc, że gdyby taki radar działał - mówi się, że uczymy się na błędach, ale mam nadzieję, że będziemy w końcu mówili, że jesteśmy mądrzy też przed szkodą - być może udałoby się poinformować wcześniej ludność o zagrożeniu - nie wiem tylko, czy ludność by z takiej informacji skorzystała. W tej chwili wszyscy wyciągnęliśmy z tego naukę.</u>
          <u xml:id="u-104.12" who="#JanSzyszko">Chciałem powiedzieć, że w tej chwili mamy dwa takie radary, one działają. W roku 1992 zakończono budowę obiektu radarowego w Legionowie koło Warszawy, w roku 1995 w Ramży koło Katowic. Wykorzystano na to środki IMGW, KBN, ministerstwa ochrony środowiska, a także z pożyczki preferencyjnej Banku Ochrony Środowiska — z tego, co wiem, to IMGW spłaca w tej chwili ten kredyt. W tym zakresie IMGW dobrze układa się — powiedziałbym nawet: wyśmienicie — współpraca międzynarodowa i jest on doceniany w układach międzynarodowych.</u>
          <u xml:id="u-104.13" who="#JanSzyszko">W bodajże 1996 r. dokonano zakupu nowego radaru, by zainstalować go w okolicach Wrocławia. Procedury, muszę powiedzieć, trwały długo, koszt tego radaru wyniósł ponad 2 mln marek... Tak, to chyba było 3600 tys., całkowity koszt - 5600. Mogę państwa poinformować, że ze źródeł Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska dofinansowano tę inwestycję - prosiłem o to - kwotą ponad 2 mln złotych. Według wszelkich danych oddanie tego radaru do użytku nastąpi 30 września tego roku. Tyle, jeżeli chodzi o odpowiedź na pytanie pana Kosmy Złotowskiego.</u>
          <u xml:id="u-104.14" who="#JanSzyszko">Nie przypominam sobie, żeby kiedykolwiek ministerstwo blokowało tego rodzaju działalność, wręcz przeciwnie, jak państwu powiedziałem, staraliśmy się, żeby to zrobić. Jeśli chodzi o różnego rodzaju fakty prasowe, które dotyczą członków kierownictwa, to prosiłbym, żeby zwracać się bezpośrednio do tych ludzi - o ile takie wypowiedzi rzeczywiście były.</u>
          <u xml:id="u-104.15" who="#JanSzyszko">Czy będą środki na realizację programu dla Odry? Możemy państwu przekazać informację, że w tej chwili wspólnie z ministrem Widzykiem przygotowywujemy ten wspólny program, który będzie gotowy na koniec tego miesiąca. Tam są wyliczone sumy, jakie są potrzebne. Czy będą środki? Myślę, że tak. Najpierw musi powstać program dla Odry, następnie będziemy się starali o to, ażeby te środki uruchomiono. Liczymy na to, że te środki wpłyną nie tylko od nas, ale i spoza granic naszego państwa.</u>
          <u xml:id="u-104.16" who="#JanSzyszko">Czy sprawdza się jakość prac związanych z przeciwdziałaniem skutków powodzi? To było chyba pytanie posła Chmielewskiego. Odpowiadał na to pan minister Widzyk, a ja tylko chciałem to potwierdzić. Robimy to chyba w dobrym stylu, stosując dobrą technologię, i jesteśmy lepiej przygotowani do tego, żeby ewentualnie do takiego kataklizmu nie doszło.</u>
          <u xml:id="u-104.17" who="#JanSzyszko">Pan poseł Zarzycki zadał pytanie, które w jakimś sensie dotyczy ministerstwa ochrony środowiska, gdyż ono bardzo mocno interesuje się rolnictwem, chociażby z tego powodu, że wbrew pozorom jednak to rolnictwo najbardziej zmieniło wygląd naszych terenów. Gdyby nie było działalności człowieka, to byłyby tu tylko przepiękne lasy bukowe, dębowe. Tak rzeczywiście jest, ale prawem i obowiązkiem człowieka jest korzystanie z zasobów przyrodniczych, w tym również z gleby. Jesteśmy więc tym bardzo zainteresowani i w pełni się tu zgadzamy, że mała retencja jest niezwykle istotna, jeśli chodzi o funkcjonowanie środowiska przyrodniczego. Mogę powiedzieć, że to jest, to pamiętam, natomiast chciałbym zobaczyć, jak to jest realizowane. Mianowicie z inicjatywy ówczesnego ministra ochrony środowiska w 1996 r. zostało podpisane porozumienie w sprawie właśnie małej retencji z ministerstwem rolnictwa i później bezpośrednio z Narodowym Funduszem Ochrony Środowiska. Wiem, że - interesowałem się tym w zeszłym roku - ze strony naszego ministerstwa zostały spełnione warunki, natomiast nie wiem, czy czasem nie zostały... Sprawa się rozbija bardzo często o bardzo drobne rzeczy, o pieniądze.</u>
          <u xml:id="u-104.18" who="#JanSzyszko">Jeżeli chodzi o kaskadę dolnej Wisły, powiedziałem, że jest robiony program dla Wisły. Jeśli chodzi właśnie o układ dolnej Wisły, są w tej chwili rozważane trzy warianty. Będzie to gotowe w końcu czerwca i na te pytania będziemy mogli odpowiedzieć.</u>
          <u xml:id="u-104.19" who="#JanSzyszko">Było tu pytanie, chyba pana posła Ajchlera — to też oczywiście nie dotyczy mnie — o sprawę Noteci. Jestem tym bardzo mocno zainteresowany. Jak państwo wiecie, mamy szanse na to, aby uzyskać środki pomocowe, otrzymamy je z funduszy ISPA. Jestem bardzo zainteresowany tym, by te środki — rzeczywiście to są środki związane z inwestycjami proekologicznymi — poszły właśnie na sprawy związane z układami zlewniowymi rzek, żebyśmy w ten sposób zaczęli działać. Zastanawiam się, czy nie byłoby dobrze, by zacząć myśleć, czy czasem nie zrobić tego rodzaju programu z funduszy ISPA.</u>
          <u xml:id="u-104.20" who="#JanSzyszko">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mam nadzieję, że - nie wchodziłem już w te sprawy, o których mówił minister Widzyk - wyczerpałem chyba odpowiedzi na pytania. Jeżeli nie, natychmiast służę swoją pomocą, swoją osobą. Natomiast chciałbym również przyłączyć się do podziękowań dla straży pożarnej. Ze strażą pożarną, szczególnie z ochotniczymi strażami pożarnymi, wiążemy ogromne nadzieje, nazwijmy to, środowiskowe. Chciałbym też powiedzieć, że w zeszłym roku z narodowego funduszu, przy współpracy z ministrem spraw wewnętrznych i administracji, przekazaliśmy 1,5 mln zł na tzw. karosaż, czyli uzbrojenie wozów strażackich dla ochotniczych straży pożarnych.</u>
          <u xml:id="u-104.21" who="#komentarz">(Głos z sali: To jest za mało. Co to jest 1,5 mln zł?)</u>
          <u xml:id="u-104.22" who="#JanSzyszko">Panie marszałku, Wysoka Izbo, ślicznie dziękuję. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-104.23" who="#komentarz">(Przewodnictwo w obradach obejmuje wicemarszałek Sejmu Franciszek Jerzy Stefaniuk)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-105">
          <u xml:id="u-105.0" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Dziękuję panu ministrowi.</u>
          <u xml:id="u-105.1" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Pan poseł Zarzycki czegoś jeszcze nie wie. I pan poseł Misztal.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-106">
          <u xml:id="u-106.0" who="#WojciechSzczęsnyZarzycki">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Chciałbym ponowić pytanie dotyczące tego, jaka pomoc będzie skierowana do rolników doświadczonych skutkami obecnej powodzi, a wcześniej mówiłem, że chodzi także o uwzględnienie dramatycznej sytuacji finansowej wsi i rolnictwa, a także tego, że powódź wystąpiła na niektórych terenach powtórnie. Pan minister mówił, że są możliwości zwolnienia z podatku gruntowego, a także zaciągnięcia kredytu. Chodzi mi o takie osoby, które po raz drugi zostały dotknięte powodzią, w krótkim czasie, a nie spłaciły czy też nie mają szans na spłacenie kredytu wcześniej. Zresztą tego typu pomoc, myślę, jest niewystarczająca, bo rolnik, który straci praktycznie wszystko, nie ma możliwości - przy takiej rentowności w rolnictwie, jaka jest - spłacenia zaciągniętego kredytu. Tak że chodziłoby mi o takie formy pomocy, jakie miały miejsce poprzednio, po kataklizmie w 1997 r., o pomoc paszową w postaci pszenicy. Dlatego pytałem o pomoc, myślałem tutaj o innych formach niż dotychczasowe. Dziękuję za uwagę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-107">
          <u xml:id="u-107.0" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-107.1" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Pan minister Widzyk udzieli odpowiedzi.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-108">
          <u xml:id="u-108.0" who="#JerzyWidzyk">Panie Marszałku! Panie i Panowie Posłowie! Odpowiadam - czy dopowiadam - panu posłowi Szczęsnemu na pytanie dotyczące pomocy państwa dla rolników. Panie pośle, podstawowa pomoc jest taka, o jakiej mówiłem. Takie jest nasze generalne stanowisko, taką pomoc oferujemy. Oczywiście jeżeli rolnik wcześniej już zaciągnął ten kredyt, to istnieje możliwość czy to przesunięcia spłaty tego kredytu, czy też wydłużenia okresu spłaty, czy też zaciągnięcia jeszcze dodatkowego kredytu. Tutaj jesteśmy elastyczni. Moje stanowisko jest takie, że bank udzielający kredytu powinien być elastyczny. Na pewno w budżecie państwa znajdą się odpowiednie środki na dofinansowanie. Jeżeli będzie się to przedstawiało inaczej, wtedy bardzo proszę o sygnał, żebym mógł na to wpłynąć. Poprzednio również były takie sytuacje, różne rzeczy działy się w bankach i musieliśmy wpływać, żeby było to inaczej prowadzone.</u>
          <u xml:id="u-108.1" who="#JerzyWidzyk">Natomiast nie przewidujemy w bieżącym roku, nie było też tego w roku 1998, żeby z rezerw Agencji Rynku Rolnego rozdzielać pomiędzy rolników np. zboże. Takiej pomocy w 1998 r. nie oferowaliśmy i nie przewidujemy jej w roku 1999. W sytuacjach bardzo krytycznych, tzn. dotknięcia powodzią mieszkania, domu rolnika, zabudowań gospodarczych, istnieje jeszcze możliwość zwrócenia się do gminy i skorzystania ze środków opieki społecznej. W zupełnie wyjątkowych sytuacjach ta gmina otrzyma pomoc z budżetu państwa na wypłatę takich zasiłków. Ale powiadam, że to muszą być sytuacje wyjątkowe, nie kiedy dotyczy to piwnicy budynku, ale rzeczywiście budynku mieszkalnego, tak jak to było w latach ubiegłych. To są sytuacje wyjątkowe. Ale jeżeli chodzi o uprawy, to jest kredyt klęskowy i zwolnienie z podatku.</u>
          <u xml:id="u-108.2" who="#JerzyWidzyk">W przypadku jakichkolwiek problemów, bardzo proszę o kontakt. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-109">
          <u xml:id="u-109.0" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-109.1" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Pan poseł Stanisław Misztal.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-110">
          <u xml:id="u-110.0" who="#StanisławMisztal">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Panie Ministrze! W swoim pytaniu wspomniałem o funduszu leśnym, który jest w pocie czoła wypracowywany przez leśników. Bogatsze regiony leśne wspomagają biedniejsze, a także te, które są objęte kataklizmami. Jak pan minister ocenia działalność funduszu leśnego oraz jakie są jego możliwości i skuteczność, szczególnie w okresie takich klęsk żywiołowych jak np. powódź? Jak ocenia pan próby po prostu przechwycenia tego funduszu na tzw. rozwój regionalny? Czy nie będzie to szkodliwe dla restrukturyzacji lasów, które są ważnym elementem wpływającym na zdrowie naszego społeczeństwa. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-111">
          <u xml:id="u-111.0" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-111.1" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Minister ochrony środowiska pan Szyszko.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-112">
          <u xml:id="u-112.0" who="#JanSzyszko">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Chciałem przeprosić pana posła, że nie udzieliłem na to odpowiedzi. Pominąłem tę sprawę, najmocniej pana za to przepraszam.</u>
          <u xml:id="u-112.1" who="#JanSzyszko">Równocześnie, jak mnie poinformowano, wdarł się pewien chochlik: program dla Wisły będzie gotowy pod koniec tego roku. Jeśli powiedziałem, że 30 września, to przepraszam, pomyliłem się. On będzie gotowy pod koniec czerwca tego roku wewnątrz resortu, natomiast po uzgodnieniach... - tu pana posła Kulasa, który był inicjatorem, serdecznie przepraszam, o ile taka pomyłka nastąpiła.</u>
          <u xml:id="u-112.2" who="#JanSzyszko">Nie udzieliłem też odpowiedzi panu posłowi Zaciurze co do INPOL-u. Mogę powiedzieć, że INPOL został zaproszony do prezentacji swojego programu w gmachu ministerstwa.</u>
          <u xml:id="u-112.3" who="#JanSzyszko">Odnośnie do funduszu leśnego. Panie pośle, fundusz leśny jest specjalnym funduszem kierowanym tak, aby wracał i wspomagał lasy. To dzięki niemu lasy funkcjonują i to funkcjonują dobrze w sytuacji, jaka jest w Polsce. W tej chwili mogę powiedzieć, że lasy w Polsce generalnie są dochodowe, ale to się bierze stąd, że pensje ludzi pracujących w lesie nie są jeszcze europejskie, natomiast ceny na drewno są europejskie. I z tego powodu te lasy są samowystarczalne. A ten fundusz leśny jest zużywany na odtwarzanie tych zasobów przyrodniczych, które zostały wyeksploatowane, czyli mówiąc wprost: na odnowienie lasów i substancji leśnej. W związku z tym tragedią byłoby, gdyby ten fundusz przeszedł w ręce ministra odpowiedzialnego za politykę regionalną. Prawdę powiedziawszy, to jest po prostu niemożliwe w sensie prawnym i równocześnie byłoby ogromnie krzywdzące, jeśli chodzi o funkcjonowanie samych lasów. Po prostu lasy na tym by bardzo mocno ucierpiały. Tak jak pan powiedział, panie pośle, generalnie można powiedzieć, że lasy północy są bardziej dochodowe, a lasy południa są deficytowe. I ten fundusz leśny między innymi służy do tego, żeby substancję leśną i zasoby leśne odnawiać dzięki funduszowi, korzystając z pieniędzy uzyskanych na północy kraju, tak by one były przekazywane na południe.</u>
          <u xml:id="u-112.4" who="#JanSzyszko">Dziękuję panu ślicznie za to pytanie. Natomiast nie przypuszczam, żeby tego rodzaju decyzja zapadła, gdyż byłaby bardzo nierozsądna. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-112.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-113">
          <u xml:id="u-113.0" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Dziękuję panu ministrowi.</u>
          <u xml:id="u-113.1" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Panie ministrze, trzeba podwyższyć wynagrodzenia leśnikom, skoro oni tak mało zarabiają.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-114">
          <u xml:id="u-114.0" who="#JanSzyszko">To wtedy staniemy się deficytowi. Ale to jest na pewno prawda.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-115">
          <u xml:id="u-115.0" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Dziękuję panu ministrowi.</u>
          <u xml:id="u-115.1" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Proszę o zabranie głosu wiceprezesa Najwyższej Izby Kontroli Zbigniewa Wesołowskiego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-116">
          <u xml:id="u-116.0" who="#ZbigniewWesołowski">Panie Marszałku! Panie i Panowie Posłowie! Bardzo trudno jest oceniać coś, co jest w trakcie pewnego procesu, a chyba jesteśmy w tej chwili właśnie w takim stanie, gdy jest to proces przygotowania, podejmowania działań, decyzji przed właściwym zabezpieczaniem się, jeśli chodzi o powódź.</u>
          <u xml:id="u-116.1" who="#ZbigniewWesołowski">Najwyższa Izba Kontroli podziela pozytywną opinię co do działań podjętych przez rząd, jeśli chodzi o stworzenie pewnego jednolitego sposobu zarządzania. Była mowa o tym, że powołanie tego zespołu kryzysowego i podjęcie działań antykryzysowych zapobiegło różnego rodzaju dualizmowi w podejmowanych działaniach. To jest sprawa, która została pozytywnie oceniona.</u>
          <u xml:id="u-116.2" who="#ZbigniewWesołowski">Bardzo krótko — w związku z tym, że za parę tygodni przedstawimy kompleksową ocenę efektów działań antypowodziowych — powiem tylko, czym jesteśmy zaniepokojeni i w czym nasza ocena jest zróżnicowana. Dotyczy to mianowicie realizacji pozostałych wniosków skierowanych do rządu, do ministrów, m.in. takich, jak: o opracowanie i przedstawienie Sejmowi wieloletniego programu ochrony i działań przeciwpowodziowych w kraju na okres 20–30 lat. O taki program wnosiliśmy do rządu i w dalszym ciągu wniosek ten podtrzymujemy. Kolejna kwestia - była o tym mowa i przyznawali tutaj panowie ministrowie rację - to uruchomienie istniejących urządzeń radarowych systemu meteorologicznego ostrzegającego przed opadami, rozbudowa systemu oraz zapewnienie współdziałania z podobnymi systemami w państwach sąsiednich. W tej sprawie nie ma postępu. Mamy również pretensje do resortu finansów o zbyt późne uruchomienie dotacji, bo jeśli dotacje są uruchamiane w sierpniu (tak było na przykład w 1998 r.), to przecież zgodnie z ustawą o zamówieniach publicznych wydłuża to całą procedurę, a nie wszystkie prace w tym zakresie można realizować w listopadzie czy grudniu. W związku z tym jest jeszcze wiele spraw, w odniesieniu do których należałoby coś poprawić.</u>
          <u xml:id="u-116.3" who="#ZbigniewWesołowski">Zbyt małe jest wykorzystanie funduszu z kredytu Banku Światowego, a przecież umowa została podpisana w 1997 r. i ponosimy pewne koszty związane z tzw. gotowością. W związku z tym nie są to sprawy bagatelne, nad którymi można by przejść do porządku dziennego.</u>
          <u xml:id="u-116.4" who="#ZbigniewWesołowski">Kolegium Najwyższej Izby Kontroli, o czym też była mowa na tej sali, w roku ubiegłym w czerwcu zwróciło się z prośbą do pana marszałka - i podtrzymuje tę prośbą - o debatę parlamentarną nad tymi zagrożeniami, które mogą wystąpić, tak żeby można było bardziej kompleksowo sprawę rozpatrzyć i przyjąć właściwe kierunki rozwiązań.</u>
          <u xml:id="u-116.5" who="#ZbigniewWesołowski">Na koniec dwie sprawy szczegółowe. Nie wiem, może źle zrozumiałem - ale dość pilnie od początku się przysłuchiwałem - pan minister Szyszko wypowiedział bardzo pozytywną ocenę inwestycji centralnych. Ja chcę zdecydowanie krytycznie się odnieść, generalnie, do inwestycji centralnych. Inwestycje centralne są źle realizowane. Podczas realizacji tych inwestycji marnotrawi się bardzo dużo środków. A powiem, że 2% całego budżetu idzie na inwestycje centralne. Mówię tu o wszystkich inwestycjach centralnych, m.in. inwestycjach w służbie zdrowia i inwestycjach drogowych.</u>
          <u xml:id="u-116.6" who="#ZbigniewWesołowski">Kolejna sprawa szczegółowa. Pan minister Widzyk stwierdził, że rolnicy z tytułu utraconych płodów rolnych otrzymywali oprócz ekwiwalentu pszenicy ekwiwalent finansowy. Nie. Otrzymywali albo jeden, albo drugi, mogli ewentualnie równoważyć taką czy inną część. Nie można więc było otrzymać środków finansowych i dodatkowo zboża. Większość rolników wybierała środki finansowe, na co oczywiście Agencja Rynku Rolnego zaciągnęła odpowiednie kredyty, które zostały wypłacone. To tyle. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-117">
          <u xml:id="u-117.0" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Dziękuję panu prezesowi.</u>
          <u xml:id="u-117.1" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Czy jeszcze pan minister chciałby zabrać głos?</u>
          <u xml:id="u-117.2" who="#komentarz">(Minister Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa Jan Szyszko: Do jednego pytania sprostowanie.)</u>
          <u xml:id="u-117.3" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Skoro pan musi, to proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-118">
          <u xml:id="u-118.0" who="#JanSzyszko">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Sprostowanie do wypowiedzi, bo myślę, że jest to niezrozumiałe. Jak pamiętam, NIK ocenił pozytywnie celowość tych inwestycji. Natomiast całkowicie się z panem zgadzam, że - zresztą mówiłem o tym - finansowanie inwestycji centralnych i całej gospodarki wodnej jest chore i trzeba to naprawić. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-119">
          <u xml:id="u-119.0" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Dziękuję panu ministrowi.</u>
          <u xml:id="u-119.1" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Zamykam dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-119.2" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Marszałek Sejmu proponuje, aby Sejm informację rządu o aktualnej sytuacji powodziowej w kraju i realizacji podjętych zobowiązań po powodzi w 1997 r. przyjął do wiadomości.</u>
          <u xml:id="u-119.3" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważał, że Sejm propozycję przyjął.</u>
          <u xml:id="u-119.4" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Sprzeciwu nie słyszę. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-119.5" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 19 porządku dziennego: Pierwsze czytanie poselskiego projektu ustawy o reformie rolnej i gospodarstwie rodzinnym (druk nr 1016).</u>
          <u xml:id="u-119.6" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Proszę o zabranie głosu pana posła Jana Piątkowskiego w celu przedstawienia uzasadnienia projektu ustawy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-120">
          <u xml:id="u-120.0" who="#JanPiątkowski">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Ogromne siły - kilku ministrów - oddelegował rząd do Sejmu po to, aby rozprawiać o powodzi, której dzięki Bogu nie było, aby zajmować się zalaniem 40 ha łąk. Uważam, że to tylko pretekst. Te siły miały „zepchnąć” najważniejszy punkt porządku dziennego, tj. pierwsze czytanie poselskiego projektu ustawy o reformie rolnej i gospodarstwie rodzinnym, który przewiduje rozdział 4 mln ha ziemi między chłopów. Czytanie tej ustawy miało być pierwszym punktem porządku dziennego dzisiejszego posiedzenia. Pan marszałek Maciej Płażyński po raz drugi zmienił porządek dzienny. Po raz pierwszy ponad miesiąc temu zdjął tę ustawę z porządku dziennego, a tym razem zmienił porządek, spychając ją na późne godziny jako ostatni punkt posiedzenia Sejmu. Rząd przez ponad 4 miesiące nie przygotował stanowiska w tej sprawie, co świadczy o ambiwalentnym co najmniej stosunku rządu do spraw wsi. W związku z tym, że nie ma w Sejmie ważniejszej ustawy niż ustawa o reformie rolnej, wnoszę o zdjęcie tego punktu z dzisiejszego porządku obrad po to, aby projekt ustawy mógł być godnie przedstawiony chłopom polskim na najbliższym posiedzeniu Sejmu jako pierwszy punkt porządku obrad Sejmu.</u>
          <u xml:id="u-120.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-121">
          <u xml:id="u-121.0" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Panie pośle, chcę zwrócić uwagę o charakterze regulaminowym. Regulamin w kwestii przerwania dyskusji czy odroczenia dyskusji przewiduje wniosek formalny, ale nie przewiduje zdjęcia punktu, tylko odroczenie dyskusji. Wniosek taki możemy jednak rozstrzygnąć dopiero po rozpoczęciu dyskusji. Punkt rozpoczęty musimy kontynuować.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-122">
          <u xml:id="u-122.0" who="#JanPiątkowski">Panie Marszałku! W takim razie poddaję pod rozwagę jeszcze jedną kwestię. 18 czerwca, czyli w ubiegłym tygodniu, złożyłem formalny wniosek - podpisało go 16 posłów - o to, aby ten punkt był umieszczony jako pierwszy na tym posiedzeniu Sejmu. Wniosek ten formalnie nie został rozpatrzony. Zgłoszony został w trybie art. 91 regulaminu Sejmu. W związku z tym wnoszę, aby ten wniosek został formalnie rozpatrzony.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-123">
          <u xml:id="u-123.0" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Wnioski do porządku dziennego rozpatruje marszałek Sejmu. Jeszcze raz przypominam, panie pośle, że do wniosku o odroczenie lub zamknięcie dyskusji można się ustosunkować po otwarciu dyskusji, a jeszcze nie doszliśmy do tego momentu w tym punkcie.</u>
          <u xml:id="u-123.1" who="#komentarz">(Poseł Maria Stolzman: Panie marszałku, chciałabym zwrócić uwagę, że w ławach rządowych nie ma śladu po rządzie.)</u>
          <u xml:id="u-123.2" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Nie mogę podjąć się odpowiedzialności za rząd, pani poseł. Chociaż chciałbym, nie mogę.</u>
          <u xml:id="u-123.3" who="#komentarz">(Głos z sali: Może by tak przywołać któregoś z ministrów?)</u>
          <u xml:id="u-123.4" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Przywołamy. Na razie proszę jednak nie przeszkadzać.</u>
          <u xml:id="u-123.5" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Panie pośle Piątkowski, proszę kontynuować.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-124">
          <u xml:id="u-124.0" who="#JanPiątkowski">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Oczywiście jestem przygotowany do dyskusji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-125">
          <u xml:id="u-125.0" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Nie wątpię.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-126">
          <u xml:id="u-126.0" who="#JanPiątkowski">Będę mówił na te tematy, które są w chwili obecnej najważniejszymi tematami w Polsce.</u>
          <u xml:id="u-126.1" who="#komentarz">(Poseł Gabriel Janowski: A czy strona rządowa jest?)</u>
          <u xml:id="u-126.2" who="#komentarz">(Głos z sali: Nie ma nikogo.)</u>
          <u xml:id="u-126.3" who="#komentarz">(Poseł Jan Kulas: Panie marszałku, prosimy o 10 minut przerwy na przybycie przedstawiciela rządu.)</u>
          <u xml:id="u-126.4" who="#komentarz">(Poseł Gabriel Janowski: Ponieważ nie ma strony rządowej, trzeba zarządzić przerwę.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-127">
          <u xml:id="u-127.0" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Chwileczkę.</u>
          <u xml:id="u-127.1" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">W związku z tym, że strona koalicyjna pyta o stronę rządową, Prezydium Sejmu wzywa stronę rządową...</u>
          <u xml:id="u-127.2" who="#komentarz">(Poruszenie na sali)</u>
          <u xml:id="u-127.3" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Chwileczkę.</u>
          <u xml:id="u-127.4" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Panie i Panowie Posłowie! Wyjaśniłem kwestię regulaminową, natomiast są wzywani przedstawiciele resortu. Otrzymałem właśnie smutną informację, że zmarła matka ministra Balazsa i w tej sprawie musiał się udać. Takie sprawy nie podlegają dyskusji.</u>
          <u xml:id="u-127.5" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Właśnie toczy się w tej chwili bój o podsekretarzy stanu.</u>
          <u xml:id="u-127.6" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Proszę bardzo, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-128">
          <u xml:id="u-128.0" who="#JanPiątkowski">W takim razie zaczynam referować projekt zgłoszonej ponad cztery miesiące temu ustawy, zawartej w druku nr 1016.</u>
          <u xml:id="u-128.1" who="#JanPiątkowski">Ktoś powie: Czy nie dosyć czterech reform rządowych, które właśnie są przeprowadzane, a tu kolejna, piąta reforma, dotycząca rolnictwa? Odpowiadam: Nie, reforma rolna jest najważniejsza, co postaram się w moich dalszych wywodach uzasadnić. Cztery reformy rządowe: administracji, służby zdrowia, ubezpieczeń społecznych i edukacji, są ważne i potrzebne. Używając jednak terminologii marksistowskiej powiem, że te cztery reformy rządowe to jest nadbudowa, natomiast reforma rolna to baza i od niej należało zacząć reformowanie państwa. Ponadto należy dodać, że w przeciwieństwie do kosztownych wyżej wymienionych czterech reform reforma rolna będzie reformą samofinansującą się. Środki finansowe na przeprowadzenie reformy rolnej będą systematycznie wpływać ze sprzedaży ziemi.</u>
          <u xml:id="u-128.2" who="#JanPiątkowski">Kiedy na początku trzeciej kadencji Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej zabierałem się do pisania ustawy, poczynając od zgromadzenia i studiowania ogromnego materiału, ogarniały mnie wątpliwości i obawy: Czyżby w gospodarowaniu i obrocie ziemią skarbu państwa było tak dobrze, że nie dostrzega się sprawy rolnej, sprawy chłopskiej? Czyżby kolejne rządy i kolejni ministrowie rolnictwa od 1989 r. nie dostrzegali problemu albo nie chcieli dostrzec, albo też uznawali, że problemu takiego nie ma? Zapytałem więc ówczesnego ministra rolnictwa pana Jacka Janiszewskiego: Panie ministrze, co zamierza pan zrobić z ziemią rolną skarbu państwa, dodając, iż powstają potężne latyfundia, a dzieje się to z krzywdą rolników pracujących na małych gospodarstwach rolnych. Pan minister odpowiedział: Trzeba szanować prawo. Ja zaś na to powiedziałem, że złe prawo trzeba zmieniać i zabrałem się do pisania ustawy. Zrozumiałem bowiem, i połączyłem z tą sytuacją, słowa naszego poety Stanisława Wyspiańskiego z „Wesela”, że: „panowie wiela by już mogli mieć, jeno oni nie chcą chcieć”.</u>
          <u xml:id="u-128.3" who="#JanPiątkowski">Zawsze w chwilach dziejowych dla narodu i państwa polskiego, a taki czas mamy obecnie, rozwiązywane były nabrzmiałe, a wynikające z istniejącej niesprawiedliwości społecznej, sprawy rolne, sprawy polskiej wsi i polskiego chłopa. Tak było ponad 200 lat temu w czasie uchwalania Konstytucji 3 maja 1791 r. W części IV zatytułowanej: „Chłopi włościanie” konstytucja stanowiła: „Lud rolniczy, spod którego ręki płynie najobfitsze bogactw krajowych źródło, który najliczniejszą w narodzie stanowi ludność, a zatem najdzielniejszą kraju siłę, tak przez sprawiedliwość, ludzkość i obowiązki chrześcijańskie, jako i przez własny nasz interes dobrze zrozumiany, pod opiekę prawa i rządu krajowego przyjmujemy, stanowiąc, iż odtąd jakiekolwiek swobody, nadania i umowy dziedzice z włościanami dóbr swoich autentycznie ułożyli, czyli by te swobody, nadania i umowy były z gromadami, czyli też z każdym osobno wsi mieszkańcem zrobione, będą stanowić wspólny i wzajemny obowiązek, podług rzetelnego znaczenia warunków i opisu zawartego w takowych nadaniach i umowach, pod opiekę rządu krajowego podpadający”.</u>
          <u xml:id="u-128.4" who="#JanPiątkowski">Podobnie było w czasie powstania kościuszkowskiego w słynnym Uniwersale połanieckim. Po odzyskaniu przez Polskę niepodległości w 1918 r. ustawą z 15 lipca 1920 r. o wykonaniu reformy rolnej, w myśl uchwały Sejmu z 10 lipca 1919 r. przeprowadzona została reforma rolna. Na cele reformy rolnej przeznaczone zostały przede wszystkim dobra stanowiące własność państwa oraz uzyskane w wyniku przymusowego wykupu ziemi. Także po II wojnie światowej dekretem Polskiego Komitetu Wyzwolenia Narodowego z 6 września 1944 r. o przeprowadzeniu reformy rolnej została przeprowadzona reforma rolna.</u>
          <u xml:id="u-128.5" who="#JanPiątkowski">Poselski projekt ustawy o reformie rolnej i o gospodarstwie rodzinnym po raz pierwszy od 1989 r., to jest od odzyskania pełnej niepodległości i suwerenności państwa polskiego, zmierza odważnie i zdecydowanie do rozwiązania nabrzmiałej kwestii rolnej, kwestii wsi. Jak wynika z preambuły do projektu ustawy, reforma rolna i gospodarstwo rodzinne mają zapewnić samowystarczalność żywnościową Polski i dostatnie życie rodzinie wiejskiej, mają przeciwdziałać pogłębiającym się nierównościom społecznym, które występują zwłaszcza na wsi. Preambuła ta brzmi: „W trosce o zapewnienie samowystarczalności żywnościowej Polski i dostatniego życia rodzinie wiejskiej, przeciwdziałając pogłębiającym się nierównościom społecznym, wdzięczni rolnikom za ich walkę z programową kolektywizacją wsi, przywiązanie do ziemi i żywienie narodu, realizując naturalne prawo rolnika do ziemi oraz konstytucyjne prawo do gospodarstwa rodzinnego, uchwalamy niniejszą ustawę o reformie rolnej i gospodarstwie rodzinnym”.</u>
          <u xml:id="u-128.6" who="#JanPiątkowski">Projekt ustawy stanowi realizację naturalnego prawa rolnika do ziemi oraz zapisanego w art. 23 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r. prawa do gospodarstwa rodzinnego. Art. 23 konstytucji stwierdza, że podstawą ustroju rolnego państwa jest gospodarstwo rodzinne.</u>
          <u xml:id="u-128.7" who="#JanPiątkowski">Art. 1 projektu ustawy stanowi, że ustrój rolny Rzeczypospolitej Polskiej oparty będzie na silnych produkcyjnych gospodarstwach rodzinnych stanowiących własność rolników. Urynkowienie gospodarki, w tym gospodarki rolnej w pierwszej kolejności, doprowadziło do upadku tzw. rolnictwa uspołecznionego, tj. państwowych przedsiębiorstw gospodarki rolnej i rolniczych spółdzielni produkcyjnych. Stworzyło to sytuację, że na rynku obrotu ziemią znalazły się do zagospodarowania nieruchomości o powierzchni ponad 4592 tys. ha. Pochodziły one głównie z 1666 byłych państwowych przedsiębiorstw gospodarki rolnej - 3751 tys. ha, z Państwowego Funduszu Ziemi - 579 tys. ha oraz z innych źródeł - 262 tys. ha.</u>
          <u xml:id="u-128.8" who="#JanPiątkowski">Ustawą z dnia 19 października 1991 r. o gospodarowaniu nieruchomościami rolnymi skarbu państwa oraz o zmianie niektórych ustaw (Dz U nr 57 z 1995 r., poz. 299 z późn. zm.), która weszła w życie z dniem 1 stycznia 1992 r., Sejm Rzeczypospolitej Polskiej uregulował zasady gospodarowania tym mieniem skarbu państwa. Utworzona została Agencja Własności Rolnej Skarbu Państwa, jako państwowa osoba prawna, której powierzone zostało wykonywanie prawa własności i innych praw rzeczowych na rzecz skarbu państwa.</u>
          <u xml:id="u-128.9" who="#JanPiątkowski">Ustawą z dnia 29 grudnia 1993 r. (DzU nr 1 z 1994 r., poz. 2) utworzona została Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa, również jako państwowa osoba prawna. Do zadań Agencji należą m. in. poprawa struktury agrarnej oraz dopłaty do oprocentowania kredytów bankowych zaciąganych także na zakup ziemi od Agencji Własności Rolnej Skarbu Państwa.</u>
          <u xml:id="u-128.10" who="#JanPiątkowski">Agencja Własności Rolnej Skarbu Państwa przejęła z Zasobu Własności Rolnej Skarbu Państwa nieruchomości o powierzchni ponad 4592 tys. ha. Wraz z gruntami Agencja przejęła także majątek trwały o wartości 7341 mln zł, majątek obrotowy o wartości 1291 mln zł oraz zobowiązania w wysokości 1989 mln zł. W wyniku swej działalności w okresie 6,5 roku, według stanu na dzień 30 czerwca 1998 r., Agencja Własności Rolnej Skarbu Państwa sprzedała około 600 tys. ha gruntów, w tym samym okresie wydzierżawiła ok. 3700 tys. ha gruntów.</u>
          <u xml:id="u-128.11" who="#JanPiątkowski">Według raportu z działalności Agencji Własności Rolnej Skarbu Państwa za 1997 r. obrót ziemią przedstawiał się następująco. Ogólna powierzchnia gruntów sprzedanych w grupach obszarowych do 100 ha wynosi 291 tys. ha, co w przeliczeniu na jedną umowę daje średnio 4,3 ha. Powierzchnia sprzedanych nieruchomości w grupach powyżej 100 ha wynosi 263 tys. ha, średnio 366 ha na jedną umowę. Ogólna powierzchnia gruntów wydzierżawionych w grupach obszarowych powyżej 100 ha obejmuje 78% wszystkich wydzierżawionych gruntów.</u>
          <u xml:id="u-128.12" who="#JanPiątkowski">Przeciętny obszar przypadający na jedną umowę gruntów wydzierżawionych dla nieruchomości do 100 ha wynosi 4 ha, a dla nieruchomości powyżej 100 ha - aż 483 ha. Równolegle z procesem wydzierżawiania nieruchomości z Zasobu Własności Rolnej Skarbu Państwa ma miejsce proces „powrotów” nieruchomości z wcześniej zawartych umów. Wiąże się to przede wszystkim z rozwiązaniem umowy przez jedną ze stron oraz z wygaśnięciem terminów dzierżawy. Do końca grudnia 1997 r. „powróciło” z dzierżaw 744 tys. ha, z tego 219 tys. ha na skutek wygaśnięcia umowy i 324 tys. ha na skutek jej rozwiązania (w tym 128 tys. ha z winy dzierżawcy). Pozostałe 201 tys. ha gruntów to tzw. wyłączenia części nieruchomości z umów dzierżawy. Według stanu na koniec grudnia 1997 r. w dzierżawie znajdowały się nieruchomości z Zasobu o powierzchni 2889 tys. ha, tj. o 39 tys. ha mniej, niż wynosiła powierzchnia dzierżawiona na koniec grudnia 1996 r. Oznacza to, że w 1997 r. z dzierżaw „powróciła” powierzchnia większa niż ta, która została wydzierżawiona.</u>
          <u xml:id="u-128.13" who="#JanPiątkowski">W I kwartale 1996 r. Agencja Własności Rolnej Skarbu Państwa przygotowała Program osadnictwa rolniczego na gruntach skarbu państwa. Od początku programu do końca grudnia 1997 r. Agencja przygotowała i zaoferowała 116 nieruchomości o łącznej powierzchni 20 386 ha, w tym w 1997 r. - 51 nieruchomości o powierzchni 7111 ha. Do końca 1997 r. wydzierżawiono osadnikom 71 nieruchomości o powierzchni 13 876 ha, w tym w 1997 r. zaledwie 21 nieruchomości o powierzchni 5222 ha.</u>
          <u xml:id="u-128.14" who="#JanPiątkowski">W 1997 r. Agencja Własności Rolnej Skarbu Państwa wycofała z programu osadnictwa 21 nieruchomości z uwagi na brak zainteresowania potencjalnych osadników. Na koniec 1997 r. do dyspozycji pozostawało 45 nieruchomości o ogólnej powierzchni 6510 ha. Średnia powierzchnia gospodarstwa zgłoszonego do programu osadnictwa wynosiła 176 ha, przy czym gospodarstwo najmniejsze miało obszar 25 ha, a największe - 569 ha. Około 63% zgłoszonych gospodarstw posiadało zabudowania.</u>
          <u xml:id="u-128.15" who="#JanPiątkowski">Jak wynika z danych Agencji przytoczonych z raportu za 1997 r., preferowała ona tworzenie dużych gospodarstw o przeciętnej powierzchni blisko 500 ha, co odbywało się ze szkodą, jeśli chodzi o powiększanie małych gospodarstw rodzinnych. Efektem takiej działalności jest to, iż w okresie 6,5 roku działania Agencji i obowiązywania ustawy średnia powierzchnia gospodarstwa rolnego wzrosła z 6,2 ha do zaledwie 7 ha, przy czym w województwach wschodnich i środkowych przyrost ten wyniósł 0,2 ha, w środkowozachodnich — 2 ha, a w północnych — ponad 5 ha.</u>
          <u xml:id="u-128.16" who="#JanPiątkowski">Podobnie wyglądała sprawa z nieudanym programem osadnictwa rolniczego - największe gospodarstwa miały obszar 569 ha, a przeważały gospodarstwa duże.</u>
          <u xml:id="u-128.17" who="#JanPiątkowski">Mimo że 63% zgłoszonych do osadnictwa gospodarstw posiadało zabudowania, nie było nabywców na kupno czy dzierżawę zaledwie 116 nieruchomości. Jakie są przyczyny takiego stanu rzeczy? Przede wszystkim zła regulacja prawna, zła ustawa. Trzeba stwierdzić jasno, że o ile w pierwszych latach działania ustawa była niezbędna i spełniała swoje zadania, to od kilku lat stała się hamulcem w procesie naprawy struktury rolnej. Nie można dłużej trwać przy zasadzie wolnorynkowej sprzedaży ziemi zgodnie z regulacjami ustawy o gospodarowaniu nieruchomościami rolnymi skarbu państwa (art. 29 i 30). Cena sprzedaży określona w ustawie jest zbyt wysoka dla rolnika gospodarującego na kilku-, czy kilkunastohektarowym gospodarstwie rolnym.</u>
          <u xml:id="u-128.18" who="#JanPiątkowski">Jak wynika z raportu Agencji Własności Rolnej Skarbu Państwa, przeciętna cena 1 ha gruntów w transakcjach zawartych w 1997 r. wynosiła 2444 zł i była wyższa od przeciętnej ceny z roku poprzedniego o 30%. Wobec załamania się zbytu płodów rolnych nie tylko około 1750 tys. rolników prowadzących gospodarstwa tzw. nieprodukcyjne nie jest w stanie kupić nawet 1 ha gruntów, ale także nie mogą nabyć ziemi rolnicy prowadzący około 250 tys. gospodarstw produkcyjnych.</u>
          <u xml:id="u-128.19" who="#JanPiątkowski">Podobnie rzecz się ma z dzierżawą ziemi, a właściwie sytuacja, jaka zaistniała przy dzierżawieniu ziemi, jest gorsza z powodu tzw. powrotów ziemi wydzierżawionej do Agencji Własności Rolnej Skarbu Państwa. Do końca grudnia 1997 r. powróciło z dzierżawy 744 tys. ha. Tak jak przy sprzedaży ziemi jedną z przyczyn zwrotów jest zbyt wysoki czynsz dzierżawny, który mimo tendencji malejącej w latach 1996–1997 wynosił równowartość 1,8 tony z hektara.</u>
          <u xml:id="u-128.20" who="#JanPiątkowski">Inną złą regulacją prawną jest uprzywilejowanie poprzez przyznanie prawa pierwokupu tych, którzy wydzierżawili po kilkaset, kilka tysięcy, a nawet kilkanaście tysięcy hektarów najlepszych gruntów. Odbywa się to znów z krzywdą dla około 1750 tys. rolników. Regulacja w ustawie dotycząca wolnorynkowego obrotu ziemią to zaklęty krąg niemożności, brakuje inicjatywy i wyobraźni na rozwiązanie tego problemu.</u>
          <u xml:id="u-128.21" who="#JanPiątkowski">W Sejmie znajduje się kilkanaście projektów ustaw, z których żaden „nie odrywa się” od złej ustawy o gospodarowaniu nieruchomościami skarbu państwa - zmierzają one jedynie do jej zmiany - łącznie z ostatnim projektem rządowym z 22 stycznia 1999 r. (druk nr 891), który petryfikuje przetargową sprzedaż ziemi po wysokich cenach, bojaźliwie unikając wprowadzenia możliwości rozwiązania umowy dzierżawy. Nie dostrzega się, że sama ustawa przewiduje możliwość rozwiązania umowy dzierżawy w art. 38a ust. 5.</u>
          <u xml:id="u-128.22" who="#JanPiątkowski">Powołany raport Agencji Własności Rolnej Skarbu Państwa wprost krzyczy, że praktyką życia codziennego stało się rozwiązywanie umów dzierżawy, skoro do końca grudnia 1997 r. powróciło z dzierżaw 744 tys. ha, czyli blisko jedna czwarta wydzierżawionej ziemi.</u>
          <u xml:id="u-128.23" who="#JanPiątkowski">Mówi się o gospodarstwie rodzinnym. Wypracowano i umieszczono w konstytucji zapis o gospodarstwie rodzinnym jako o podstawie ustroju rolnego państwa, lecz ani Sejm, ani rząd nie realizują go. Nie umacnia się gospodarstw rodzinnych, lecz, wręcz lekceważąc normę prawa konstytucyjnego, buduje się ustrój rolny oparty na wielkich latyfundiach ziemskich, gospodarstwach farmerskich. Do końca 1997 r. umowy o kupno gruntów powyżej 100 ha zawarto z 720 osobami i spółkami, którym sprzedano 236 tys. ha - tj. na jedną umowę przypada 365 ha - a umowy o dzierżawę gruntów powyżej 100 ha zawarto z 5480 osobami, które przejęły 2650 tys. ha - na jedną umowę przypada 483 ha. Podkreślam, w rękach ok. 5 tys. osób znajduje się, w ramach dzierżawy, blisko 3 mln ha gruntów, tj. ok. 1/10 całego areału ziemi uprawnej.</u>
          <u xml:id="u-128.24" who="#JanPiątkowski">Panie Marszałku! Moje wystąpienie trwałoby jeszcze długo, ale z uwagi na sytuację, jaka jest... Przecież zamierzeniem ustawodawcy jest to, aby projekty ustaw omawiali posłowie, aby docierały one do społeczeństwa. Nad projektem tej ustawy będziemy głosować na następnym posiedzeniu Sejmu, a więc i tak dzisiaj tego nie skończymy. Z uwagi na tę sytuację składam wniosek o odroczenie dzisiejszej debaty i przełożenie jej na następne posiedzenie Sejmu, tak aby niniejszy punkt był na nim rozpatrywany jako pierwszy.</u>
          <u xml:id="u-128.25" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-129">
          <u xml:id="u-129.0" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Panie pośle, ten wniosek może pan zgłosić wtedy, kiedy marszałek prowadzący obrady wypowie formułę: Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-129.1" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Czy pan skończył wprowadzenie?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-130">
          <u xml:id="u-130.0" who="#JanPiątkowski">Nie, panie marszałku. Czy mógłbym je dokończyć?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-131">
          <u xml:id="u-131.0" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Mogę panu pomóc. Może pan poinformować, że tytułem wstępu tyle, i że dokończy pan w ramach dyskusji albo ustosunkowania się do dyskusji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-132">
          <u xml:id="u-132.0" who="#JanPiątkowski">Dobrze.</u>
          <u xml:id="u-132.1" who="#JanPiątkowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Wystąpienie, które przedstawiłem, to wstępne wystąpienie obrazujące obecny stan faktyczny, jaki istnieje na gruncie działania złej ustawy. Dalszy ciąg wystąpienia i sposoby rozwiązania tych problemów przedstawię po wysłuchaniu dyskusji sejmowej.</u>
          <u xml:id="u-132.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-133">
          <u xml:id="u-133.0" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-133.1" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Sejm ustalił w debacie nad tym punktem porządku dziennego podział czasu pomiędzy kluby i koła, w zależności od ich wielkości, w granicach od 4 do 43 minut, to jest debatę krótką.</u>
          <u xml:id="u-133.2" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-133.3" who="#komentarz">(Poseł Marek Sawicki: Panie marszałku, wniosek formalny.)</u>
          <u xml:id="u-133.4" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Pan poseł Marek Sawicki.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-134">
          <u xml:id="u-134.0" who="#MarekSawicki">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Przychylam się do wcześniejszego wniosku, sugestii posła sprawozdawcy ze względu na to, że rzeczywiście materia zawarta w projekcie jest bardzo ważna, dotyczy nie tylko ogromnej rzeszy rolników, ale i całego otoczenia rolnictwa. Przy tym wykonanie ustawy, jeśli zostanie uchwalona, powierzane jest co najmniej trzem resortom, a jak widzimy, ławy rządowe są puste. Nie myślę, że sytuacja w rolnictwie jest już tak zła, że praktycznie i resort rolnictwa nie jest tą sytuacją zainteresowany. Skoro omawiany temat jest tak ważny - widzę, widzę, panie ministrze - to nie tylko minister rolnictwa, nie tylko cały resort rolnictwa powinien być tutaj, w ławach rządowych, ale również pan premier. Dlatego wnoszę jeszcze raz o odroczenie tej debaty do następnego posiedzenia Sejmu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-135">
          <u xml:id="u-135.0" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-135.1" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Jest to wniosek zgłoszony po raz pierwszy, w tym momencie bowiem mógł pan to zrobić.</u>
          <u xml:id="u-135.2" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Jest zgłoszony jeden wniosek formalny. Czy ktoś chce zgłosić wniosek przeciwny? Pan poseł Jagieliński? Też przeciwny?</u>
          <u xml:id="u-135.3" who="#komentarz">(Poseł Bogumił Andrzej Borowski: Ja pierwszy się zgłaszałem.)</u>
          <u xml:id="u-135.4" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Proszę bardzo, pierwszy się zgłaszał pan poseł Bogumił Borowski.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-136">
          <u xml:id="u-136.0" who="#BogumiłAndrzejBorowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Problem jest szczególnej wagi. Wydaje mi się, że przerwanie tej debaty mogłoby tylko wówczas nastąpić, jeżeli byłoby oświadczenie ze strony Rady Ministrów, że przed upływem następnego terminu zostanie przedstawione stanowisko Rady Ministrów, czyli, jak tu się potocznie mówi, rządu, w tym zakresie. Pragnę zauważyć, że nasza dyskusja jest cały czas transmitowana w programie I Polskiego Radia w zakresie UKF 69. Dlatego chciałbym tu jednak usłyszeć, jakie jest stanowisko rządu w kwestii przerwania tej debaty.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-137">
          <u xml:id="u-137.0" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Teraz zgodnie z regulaminem można tylko zgłosić wniosek przeciwny...</u>
          <u xml:id="u-137.1" who="#komentarz">(Głos z sali: Przegłosować.)</u>
          <u xml:id="u-137.2" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">... bez stawiania warunków, ponieważ ja...</u>
          <u xml:id="u-137.3" who="#komentarz">(Głos z sali: Głosowanie.)</u>
          <u xml:id="u-137.4" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">... muszę przestrzegać regulaminu.</u>
          <u xml:id="u-137.5" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Już nie ma takiej potrzeby, ale proszę bardzo, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-138">
          <u xml:id="u-138.0" who="#RomanJagieliński">Panie Marszałku! Ja nie widzę uzasadnienia do tego, żeby przerwać debatę, bo przecież rząd miał czas się przygotować do dzisiejszej debaty, zająć stanowisko. Jak poseł sprawozdawca informował, marszałek Sejmu mógł zająć stosowne stanowisko, żeby ten punkt, zgodnie z intencją posła sprawozdawcy, był rozpatrywany pierwszy w dniu dzisiejszym. Wtedy byłoby to naturalne, że byłaby szansa odbycia tej debaty przed szeroką publicznością polskich rolników, chłopów, którym chcielibyśmy znów, według mej oceny, podkreślam, stwarzać złudzenia, że tym rozwiązaniem stworzymy im niebiański byt, że jest szansa przeprowadzenia tej reformy. Według mnie to, co jest zaprezentowane w tej ustawie, co prawda do dyskusji, odbiega od rzeczywistości. Dyskutujmy na zasadzie merytorycznej, a nie na takiej zasadzie, że będziemy chcieli się przypodobać dużej części polskich chłopów, która w sposób nieświadomy nasze argumenty będzie przyjmować.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-139">
          <u xml:id="u-139.0" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-139.1" who="#komentarz">(Poseł Gabriel Janowski: Rzesze chłopskie są świadome, panie pośle.)</u>
          <u xml:id="u-139.2" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">W art. 109 ust. 4 regulamin Sejmu mówi, że o wniosku formalnym, o którym mowa w ust. 3, m.in. w pkt. 4, Sejm rozstrzyga większością głosów obecnych posłów, a ten pkt 4 dotyczy wniosku o odroczenie dyskusji.</u>
          <u xml:id="u-139.3" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Zatem podaję wniosek pod głosowanie.</u>
          <u xml:id="u-139.4" who="#komentarz">(Głos z sali: Głosować kartami?)</u>
          <u xml:id="u-139.5" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Tak, oczywiście, proszę włożyć karty.</u>
          <u xml:id="u-139.6" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Kto jest za zgłoszonym wnioskiem o odroczenie dyskusji nad tym punktem porządku dziennego, proszę podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-139.7" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-139.8" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-139.9" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Za odroczeniem dyskusji głosowało 13 posłów, przeciw - 10, wstrzymało się 5 posłów.</u>
          <u xml:id="u-139.10" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Stwierdzam, że Sejm przegłosował wniosek.</u>
          <u xml:id="u-139.11" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Dyskusja zostaje odroczona do następnego posiedzenia.</u>
          <u xml:id="u-139.12" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Powracamy do rozpatrzenia punktu 17 porządku dziennego: Wybór sędziego Trybunału Konstytucyjnego.</u>
          <u xml:id="u-139.13" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Ogłaszam wyniki głosowania w sprawie wyboru sędziego Trybunału Konstytucyjnego.</u>
          <u xml:id="u-139.14" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">W głosowaniu udział wzięło 367 posłów. Kart nieważnych oddano 4. Większość bezwzględna obliczona według kart ważnych wynosi 182.</u>
          <u xml:id="u-139.15" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Poszczególni kandydaci otrzymali następującą liczbę głosów: pan Jerzy Adam Stępień - 199 głosów, pan Bohdan Zdziennicki - 157 głosów. Obie kandydatury skreśliło 7 posłów.</u>
          <u xml:id="u-139.16" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Stwierdzam, że Sejm bezwzględną większością głosów dokonał wyboru pana Jerzego Adama Stępnia na sędziego Trybunału Konstytucyjnego.</u>
          <u xml:id="u-139.17" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Powracamy do rozpatrzenia punktu 13 porządku dziennego: Pytania w sprawach bieżących i interpelacje.</u>
          <u xml:id="u-139.18" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Przypominam, że Sejm w dniu wczorajszym wysłuchał odpowiedzi na interpelację pana posła Stanisława Kracika w sprawie finansowania dowozu uczniów do gimnazjów.</u>
          <u xml:id="u-139.19" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Wszyscy posłowie zapisani do dyskusji zabrali głos.</u>
          <u xml:id="u-139.20" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Proszę zatem o zabranie głosu sekretarza stanu w Ministerstwie Edukacji Narodowej panią Irenę Dzierzgowską.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-140">
          <u xml:id="u-140.0" who="#IrenaDzierzgowska">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Postaram się krótko już odpowiedzieć na zgłoszone w czasie wczorajszej dyskusji pytania dotyczące dowożenia dzieci do nowych szkół, głównie do gimnazjów.</u>
          <u xml:id="u-140.1" who="#IrenaDzierzgowska">Pan poseł Nowicki zadał pytanie, czy nie sądzę, że gimbus stał się symbolem reformy, i czy to ma sens, żeby mówić o takich kolorowych autobusach. Ponieważ to się powtarza również w niektórych późniejszych pytaniach, to może powiem, że jednak warto chyba mówić o zorganizowaniu dobrego dowozu dzieci do szkoły, ponieważ od tego, na ile będziemy w stanie zorganizować naprawdę dobry i naprawdę bezpieczny dowóz, będzie zależało w przyszłości to, czy dzieci rzeczywiście dojadą do dobrych szkół. Na całym świecie warto dowozić dzieci do dobrej szkoły. Ale warto tylko wtedy, jeżeli ta droga dowożenia jest krótka, a w każdym bądź razie nie zajmuje zbyt dużo czasu, jest naprawdę niezbyt długa.</u>
          <u xml:id="u-140.2" who="#IrenaDzierzgowska">Pan poseł pytał również, jak to jest z początkowo zapowiedzianą liczbą gimnazjów, czy jest ich 3,5 tys., czy 5 tys., czy to jest dobrze, czy źle. Już trochę na to odpowiadałam, wspomnę tylko, że jak na pierwszy rok tworzenia nowej sieci, która na pewno jeszcze będzie poprawiana w latach następnych, to 4900 gimnazjów jest wynikiem bardzo dobrym, jest wynikiem lepszym, niż projektowały gminy w kwietniu 1998 r.</u>
          <u xml:id="u-140.3" who="#IrenaDzierzgowska">Dalej było pytanie, czy profesjonalni przewoźnicy to także PKS. Tak, oczywiście, z tym że PKS jest jednym tylko z przewoźników, z którego usług gminy mogą korzystać.</u>
          <u xml:id="u-140.4" who="#IrenaDzierzgowska">I wreszcie: Jakie były kryteria weryfikacji środków, które projektowały gminy? Myśmy właściwie nie weryfikowali tych środków, tylko sprawdzaliśmy rzetelność obliczeń gminnych. I tylko w tych przypadkach, gdzie były ewidentne błędy, kurator troszkę te obliczenia gminne poprawiał.</u>
          <u xml:id="u-140.5" who="#IrenaDzierzgowska">Pan poseł Nycz pytał, co to znaczy prawidłowość sieci. To jest określone w rozporządzeniu ministra edukacji narodowej - mówi się tu o tym, jaka jest liczba dzieci w obwodzie gimnazjum, że nie powinno być mniej niż 150 uczniów, mówi się również, jakie warunki powinno spełniać gimnazjum.</u>
          <u xml:id="u-140.6" who="#IrenaDzierzgowska">Ile w końcu będzie gimbusów? Na to pytanie nie odpowiem dzisiaj, ale nie odpowiem dlatego, że przetarg trwa, a liczba gimbusów jest pochodną ceny za jeden autobus, więc dopiero jak otworzymy koperty, zarówno 5 lipca jak i 12 lipca, będziemy wiedzieli, ile autobusów można kupić za kwotę 39 mln zł, która jest przeznaczona na przetargi.</u>
          <u xml:id="u-140.7" who="#IrenaDzierzgowska">Wreszcie: Jaka jest kwota potrzebna na dowożenie w tym roku i w latach następnych? I tu pan poseł zarzucił, że nie zgadzają się dane w sprawozdaniu. Otóż chciałabym powiedzieć, że się zgadzają bardzo dobrze, tylko należy je tak odczytywać: 18 mln zł to była kwota, o którą wnosiły gminy na dowożenie jesienią, a więc w ciągu 4 miesięcy, zatem na cały rok szkolny to kwota 50 mln zł - to jest kwota nawet z naddatkiem, 45 mln by wystarczyło, a my podajemy w sprawozdaniu 50 mln zł.</u>
          <u xml:id="u-140.8" who="#IrenaDzierzgowska">Pan poseł Kalemba pytał, ile milionów złotych gminy dołożą do kosztów dowożenia. Według naszych rachunków nie powinny dokładać nic, ponieważ te kwoty powinny wystarczyć na zapewnienie pokrycia zwiększonych kosztów dowożenia dzieci.</u>
          <u xml:id="u-140.9" who="#IrenaDzierzgowska">Pan poseł Gruszka pytał: Czy pieniądze dla gmin będą zwiększeniem subwencji? W tym roku nie, to będzie oddzielna dotacja, a w budżecie 2000 r. będzie to już jako subwencja.</u>
          <u xml:id="u-140.10" who="#IrenaDzierzgowska">Ile będzie autobusów? Już mówiłam.</u>
          <u xml:id="u-140.11" who="#IrenaDzierzgowska">Czy w całości potrzeby gmin będą pokryte? Również już o tym mówiłam.</u>
          <u xml:id="u-140.12" who="#IrenaDzierzgowska">Kiedy środki lub decyzje dotrą do gmin? - to było pytanie pana posła Woźnego. Wyrażam nadzieję, że na pewno nie później niż w pierwszym tygodniu lipca, bo jest ogromnie ważne, żeby gminy miały czas na zorganizowanie dowożenia.</u>
          <u xml:id="u-140.13" who="#IrenaDzierzgowska">Pan poseł Dyduch pytał troszkę nie w związku z interpelacją, kto bierze odpowiedzialność za reformy - już także mówiłam, że oczywiście Ministerstwo Edukacji Narodowej, ale we współdziałaniu zarówno z samorządami, jak i z dyrektorami szkół oraz z nauczycielami - i kto w grudniu powiedział gminom, że zostaną obciążone dodatkowymi kosztami i czy nie boimy się, że gminy zaskarżą reformę. Myślę, że jednak gminy nie są obarczone dodatkowymi kosztami, ponieważ w rezerwach, o których także wczoraj wspominałam, bardzo wyraźnie w sprawozdaniu ujętych, widać, że środki są i na dyrektorów gimnazjów, i na inwestycje, i również na dowożenie dzieci.</u>
          <u xml:id="u-140.14" who="#IrenaDzierzgowska">Pani poseł Hyla-Makowska mówiła, że dowożenie dzieci to nie tylko autobusy, ale również sprawy organizacyjne. Chciałabym przypomnieć, że zamiast 18 mln zł łącznie gminy otrzymują 29 i to jest właśnie różnica w kosztach samych tylko dowozów i w tym również mieszczą się koszty organizacji świetlic czy organizacji bezpiecznego dowozu dzieci. Jeśli chodzi o 1000 gimnazjów, które spełniają te warunki, czyli mieszczą się w oddzielnych budynkach, to czy gminy otrzymają na pewno środki. Otrzymają, jeśli rzeczywiście wykażą wzrost kosztów dowożenia, o terminach już również mówiłam.</u>
          <u xml:id="u-140.15" who="#IrenaDzierzgowska">Pan poseł Zaciura pytał, kto jest autorem koncepcji kolorowych autobusów. Chciałam powiedzieć, że ta koncepcja sprawdziła się praktycznie we wszystkich krajach świata i mam nadzieję, że również sprawdzi się u nas, jestem głęboko przekonana, że jest to koncepcja słuszna, a pracujemy zespołowo i trudno wobec tego wskazać indywidualnego autora.</u>
          <u xml:id="u-140.16" who="#IrenaDzierzgowska">Jak zwiększają się w naszej tabeli zadania i środki? Chcę powiedzieć, że to jest wzrost proporcjonalny, jeśli chodzi o liczbę zadań, oceniamy, że ok. 30% uczniów więcej będzie dowożonych i również o ok. 30% więcej środków gminy uzyskają na dowożenie.</u>
          <u xml:id="u-140.17" who="#IrenaDzierzgowska">Panu posłowi Nowaczykowi chcę powiedzieć, że absolutnie nie zgodna z prawdą jest informacja, że 144 zł przypada na gminę, wystarczy policzyć całościową kwotę i podzielić przez liczbę gmin.</u>
          <u xml:id="u-140.18" who="#IrenaDzierzgowska">Pan poseł Pawlak pytał, jakie będą koszty dodatkowego utrzymania dróg zimą i kto to pokryje. Przykro mi bardzo, ale naprawdę takich kosztów to już nie może pokryć resort edukacji. Cieszę się, że przy okazji mówimy o tym, że również być może dowożenie dzieci (nowe autobusy) wpłynie na stan dróg i może będzie to jakby taką pochodną tego głównego problemu dowożenia dzieci do szkół. Pan poseł Pawlak pytał również o to, co będzie w następnych latach z dowozem i zakupem autobusów. Chcę powiedzieć, że to jest program rozłożony na kilka lat, mówiłam o pierwszym etapie, na pewno w przyszłym roku również będzie rezerwa na zakup autobusów i na dowożenie dzieci. Być może te pieniądze będą już w formie subwencji przekazywane gminom.</u>
          <u xml:id="u-140.19" who="#IrenaDzierzgowska">Pani poseł Irena Nowacka pytała, jak będzie realizowana „Bezpieczna droga do szkoły” dla dzieci, które nie dojeżdżają, tylko chodzą pieszo. Chcę powiedzieć, że te dzieci i teraz chodzą pieszo i gminy już od dawna dbają, i potrafią zadbać, o to, żeby ta droga piesza dziecka do szkoły też była drogą bezpieczną.</u>
          <u xml:id="u-140.20" who="#IrenaDzierzgowska">Pan poseł Kopeć pytał, czy dopłacamy PKS - oczywiście nie. Przekazujemy zawsze środki gminom, a z kim gmina zawrze umowę na dowożenie dzieci, będzie to zależało tylko od decyzji gminy.</u>
          <u xml:id="u-140.21" who="#IrenaDzierzgowska">Co będzie z gminami najuboższymi - to były pytania pana posła Podkańskiego - i czy nie będzie tak, że bogate gminy dostaną więcej? Na pewno nie, ponieważ jednym z kryteriów, zwłaszcza przy zakupie autobusów, jest zamożność gminy i im biedniejsza gmina, tym większe środki na dowożenie dzieci. Na pytanie, ile dostaje Lubelszczyzna, odpowiadam dokładnie: 2723 tys. zł przypada na woj. lubelskie w podziale środków na dowożenie dzieci.</u>
          <u xml:id="u-140.22" who="#IrenaDzierzgowska">Pan poseł Jedoń pytał, jak oceniam rzetelność zrealizowania potrzeb. Myślę, że jeśli chodzi o dowożenie dzieci, to mamy zapewnione środki, dobrze, rzetelnie policzone, na te potrzeby i tylko musimy teraz dbać o to, żeby te pieniądze były przekazane maksymalnie szybko. Czy minister finansów ograniczył w tym roku środki na reformę oświaty? Nie ograniczył. Natomiast trudno dzisiaj powiedzieć, jaka jest konkretna kwota w budżecie 2000 r., ponieważ dopiero pracujemy nad założeniami do budżetu. Budżet w odpowiednim czasie musi przejść przez wszystkie uzgodnienia.</u>
          <u xml:id="u-140.23" who="#IrenaDzierzgowska">Pan poseł Kracik wspomniał, że jest już ekspertyza dotycząca bezpieczeństwa uczniów. Znamy tę ekspertyzę. Rzeczywiście chcemy zadbać o to, by autobusy były bezpieczne i specjalnie oznakowane. Zgadzam się całkowicie z komentarzem, że rola ministra jest trochę inna i decyzje powinny pozostawać w gminie, ale tylko w pewnym zakresie. Mianowicie decyzja o dowożeniu dzieci jest rzeczywiście decyzją gminy, natomiast doświadczenie uczy, że przy zakupie centralnym możemy uzyskać znaczną, znaczną, obniżkę cen. W związku z tym być może za tę samą kwotę uda nam się kupić znacznie więcej sprzętu.</u>
          <u xml:id="u-140.24" who="#IrenaDzierzgowska">Starałam się odpowiedzieć na wszystkie pytania. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-140.25" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-141">
          <u xml:id="u-141.0" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Dziękuję pani minister.</u>
          <u xml:id="u-141.1" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Zamykam dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-141.2" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważał, iż Sejm uznał za wystarczającą odpowiedź na interpelację pana posła Stanisława Kracika.</u>
          <u xml:id="u-141.3" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Sprzeciwu nie słyszę.</u>
          <u xml:id="u-141.4" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Na tym wyczerpaliśmy porządek dzienny 52 posiedzenia Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej.</u>
          <u xml:id="u-141.5" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Informuję, że zgłosili się posłowie w celu wygłoszenia oświadczeń.</u>
          <u xml:id="u-141.6" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Czy ktoś z pań posłanek i panów posłów pragnie jeszcze zgłosić się do wygłoszenia oświadczenia?</u>
          <u xml:id="u-141.7" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Pan poseł Kulas.</u>
          <u xml:id="u-141.8" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Czy jeszcze ktoś?</u>
          <u xml:id="u-141.9" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Nikt się nie zgłasza. Pozostali posłowie są zapisani.</u>
          <u xml:id="u-141.10" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Lista posłów zapisanych do wygłoszenia oświadczeń jest zamknięta.</u>
          <u xml:id="u-141.11" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Proszę o zabranie głosu pana posła Bogumiła Andrzeja Borowskiego z klubu SLD w celu wygłoszenia oświadczenia.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-142">
          <u xml:id="u-142.0" who="#BogumiłAndrzejBorowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Na początku swojego oświadczenia chciałbym przypomnieć paniom i panom posłom, że dwa dni temu odbył się w Warszawie IV Kongres Zakładów Pracy Chronionej w obronie pracy dla niepełnosprawnych. Uczestniczyli w nim reprezentanci prawie 200 tys. niepełnosprawnych, zatrudnionych w ponad 3 tys. zakładów pracy chronionej. Uczestnicy kongresu protestowali przeciwko skierowanym do Sejmu w dniu obrad kongresu propozycjom zmian w ustawach podatkowych, których przyjęcie, w zaproponowanym kształcie, prowadzi wprost do głębokich deformacji systemu zatrudniania niepełnosprawnych i podważa budowany przez wiele lat polski model rehabilitacji zawodowej i społecznej.</u>
          <u xml:id="u-142.1" who="#BogumiłAndrzejBorowski">Wysoka Izbo! Oświadczam, że powinniśmy się pochylić nad tym problemem i rozpatrzyć go przede wszystkim w kontekście polityki społecznej. Wsłuchując się w głos środowiska niepełnosprawnych, musimy oczywiście wyeliminować zjawiska patologiczne, jednak logika oszczędności podatkowych nie może być jedyną przesłanką naszych decyzji. Apeluję do Wysokiej Izby, by przy rozpatrywaniu rozwiązań dotyczących zatrudniania osób niepełnosprawnych, przedstawionych w pakiecie ustaw podatkowych, który został doręczony państwu posłom do skrytek poselskich, zażądać od rządu pełnej diagnozy obecnego stanu ukazującego zróżnicowaną sytuację ponad 3 tys. zakładów pracy chronionej oraz przedstawienia pełnych skutków społecznych i ekonomicznych różnorodnych wariantów zmian systemowych. Dyskusję nad tymi sprawami trzeba podjąć w konsultacji ze środowiskiem pracowników i pracodawców zakładów pracy chronionej w ramach prac nad nowelizacją ustawy o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych.</u>
          <u xml:id="u-142.2" who="#BogumiłAndrzejBorowski">Na koniec chcę oświadczyć, iż obawiam się, że przyjęcie przedłożonych propozycji w tym zakresie prowadzi do zwiększenia bardzo istotnego bezrobocia wśród niepełnosprawnych. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-143">
          <u xml:id="u-143.0" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-143.1" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Proszę o zabranie głosu panią poseł Ewę Tomaszewską z klubu AWS.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-144">
          <u xml:id="u-144.0" who="#EwaTomaszewska">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W dniu 26 czerwca 1999 r. w gmachu Sejmu odbędzie się konferencja na temat „Kobieta w świecie współczesnym”. Konferencję tę organizuję we współudziale z Forum Kobiet Polskich, zrzeszającym około 50 katolickich organizacji kobiecych. Poświęcona ona będzie najnowszym rozwiązaniom prawnym dotyczącym sytuacji kobiet i ich rodzin, aktywności kobiet w organizacjach pozarządowych, problemom demograficznym w naszym kraju, także w świetle ustaleń konferencji ONZ w Kairze, Hadze i Nowym Jorku. Obejmie ona również ocenę sytuacji kobiet w środowisku pracy. Przesłanie do uczestników konferencji przekazała pani marszałek Senatu i pan minister Kapera, podkreślając społeczną wagę tych zagadnień. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-145">
          <u xml:id="u-145.0" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Dziękuję pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-145.1" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Proszę o zabranie głosu pana posła Stanisława Misztala z klubu AWS.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-146">
          <u xml:id="u-146.0" who="#StanisławMisztal">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Przeprowadzona przez Najwyższą Izbę Kontroli kontrola wykonania budżetu państwa w 1998 r. w woj. zamojskim wykazała szereg nieprawidłowości, przeanalizowanych bardzo rzetelnie i przedstawionych w odpowiednim raporcie. Jak stwierdzono w raporcie, obciążają one byłego wojewodę zamojskiego Marka Grzelaczyka, obecnego prezydenta Zamościa. Jednakże moje największe zaniepokojenie wywołała stwierdzona przez NIK nieprawidłowa sytuacja w jakże bliskiej mi — ponieważ jestem praktykującym lekarzem — służbie zdrowia. Ten sektor, ku mojemu głębokiemu strapieniu, wykazał się szczególną niegospodarnością, a wojewoda - wyjątkową rozrzutnością. W dziedzinie ochrony zdrowia spośród nieprawidłowości w byłym woj. zamojskim z raportu NIK warto również przytoczyć groteskowo-kabaretowy przykład działalności byłego wojewody Grzelaczyka. Otóż stwierdzono, że ze środków budżetowych przeznaczonych na zakup materiałów i wyposażenia biurowego w 1998 r. wydatkowano na różnego rodzaju poczęstunki i upominki ogółem sumę 64,1 tys. zł, w tym na przykład kwotę 1,8 tys. zł na konsumpcję gastronomiczną z okazji uroczystego otwarcia Regionalnej Kasy Chorych w Zamościu, której w Zamościu nie powołano. Nie wiadomo, czy śmiać się, czy płakać.</u>
          <u xml:id="u-146.1" who="#StanisławMisztal">Jednak kwestia jest poważniejsza: wszystko to pokrywane jest z pieniędzy budżetowych, czyli ze środków naszych, podatników, które mogłyby być chyba lepiej spożytkowane. Szczególnie drastycznymi przykładami są tu sławne już tzw. kontrakty menedżerskie zawarte między wojewodą a dyrektorami szpitali. Jak stwierdza się na str. 12 raportu, miesięczne wynagrodzenia dla zarządzających dyrektorów ustalone zostały do wysokości 11-krotnego przeciętnego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw, niezależnie od prowizji, premii i innych świadczeń i przywilejów materialnych. Przy czym, jak stwierdza się ponadto, umowy powyższe zawarte zostały na okres 6-letni i w sposób szczególny ustalono warunki rozwiązania tych umów z przyczyn niezależnych od zarządzającego: w takich przypadkach przewidziano 12-miesięczny okres wypowiedzenia lub wypłatę odszkodowania w wysokości 24-miesięcznego wynagrodzenia. Nic dodać, nic ująć poza konstatacją, która również zawarta jest we wspomnianym raporcie, że takie działania urągają zasadom gospodarności oraz współżycia społecznego. Stwierdziłbym dobitniej: zasadom etyczno-moralnym czy też elementarnej ludzkiej przyzwoitości.</u>
          <u xml:id="u-146.2" who="#StanisławMisztal">Nie chciałbym ciągnąć dalej tego wątku, gdyż chyba nie wymaga on dodatkowego komentarza, tym bardziej że wszyscy dyrektorzy szpitali zatrudnieni na kontraktach menedżerskich w byłym woj. zamojskim zostali już z różnych przyczyn zwolnieni z kontraktów. Wszyscy poza jednym — szczególnie forsowanym przez byłego wojewodę zamojskiego Grzelaczyka — tj. dyrektorem Wojewódzkiego Szpitala Zespolonego Wojciechem Wojciechowskim. Jego miesięczne wynagrodzenie jest najwyższe spośród dyrektorów szpitali w naszym regionie, gdyż sięga kilkunastokrotności średniej krajowej, on zaś wykazuje się szczególnymi sukcesami, najpierw bowiem zwolnił, być może, aby utrzymać swoje pobory, kilkunastu stomatologów, bez płacenia odpraw, później zaś zwolnił blisko 300 pielęgniarek, notabene za swoje wynagrodzenie mógłby utrzymać w pracy ponad 30 pielęgniarek, ale one zostały zwolnione, a on ciągle jest i szkodzi nadal; być może pragnie doprowadzić szpital do likwidacji, aby wziąć odpowiednie gratyfikacje, o których była mowa. Uważam, że tak drastycznymi przypadkami nie tylko niegospodarności, lecz wręcz szkodnictwa społecznego i w zakresie realizowanych reform, należy zainteresować Wysoką Izbę, rząd, a w szczególności kierownictwo resortu ochrony zdrowia. Pragnę na koniec dodać, z czego nie wszyscy zdają sobie sprawę, że wynagrodzenie dyrektora Wojciechowskiego jest wyższe aniżeli premiera. Dziękuję za uwagę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-147">
          <u xml:id="u-147.0" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-147.1" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Proszę o zabranie głosu panią posłankę Marię Kleitz-Żółtowską z klubu AWS.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-148">
          <u xml:id="u-148.0" who="#MariaKleitzŻółtowska">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W ubiegły wtorek Rada Ministrów podjęła decyzję o powołaniu Państwowej Wyższej Szkoły Zawodowej w Płocku. Po wielu miesiącach przygotowań, starań i zabiegów, była to prawdziwa droga przez mękę, wspaniała inicjatywa byłego wojewody płockiego, wspierana solidarnie przez wiele znaczących środowisk lokalnych oraz opinię publiczną, została zrealizowana. Tak więc Płock, siedziba najstarszej szkoły średniej w Polsce oraz jednego z najstarszych towarzystw naukowych, zwany przed laty miastem róż i uczącej się młodzieży, dzięki swoistemu genius loci, ma szansę powrócić do tej nazwy i w oparciu o trzy wyższe uczelnie stać się prężnym centrum edukacyjnym północnego Mazowsza.</u>
          <u xml:id="u-148.1" who="#MariaKleitzŻółtowska">Dzieląc się dziś radością z okazji tak ważnego dla mojego miasta wydarzenia, chciałabym serdecznie podziękować tym wszystkim, którzy włożyli ogrom pracy w przygotowania niezbędne dla realizacji tego przedsięwzięcia, oraz tym, którzy przez cały trudny okres trwania procesu decyzyjnego nie tracili nadziei na pozytywne jego rozstrzygnięcie. Przyszłym studentom natomiast życzę, by, czerpiąc radość z możliwości zdobywania wiedzy w rodzinnym mieście, przysparzali mu prestiżu i stawali się motorem jego dalszego rozwoju i rozkwitu. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-149">
          <u xml:id="u-149.0" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Dziękuję pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-149.1" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Proszę o zabranie głosu pana posła Jana Chmielewskiego z klubu AWS.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-150">
          <u xml:id="u-150.0" who="#JanChmielewski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Na początku chciałbym podziękować panu Borowskiemu, że się solidaryzuje z oświadczeniem, które wygłosiłem pierwszego dnia; dotyczyło ono zakładów pracy chronionej. Na kongresie nie byłem, bo akurat miałem pracę w komisji, ale dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-150.1" who="#JanChmielewski">W swoim dzisiejszym oświadczeniu poselskim chcę odczytać list, jaki został skierowany do Jego Świątobliwości Ojca Świętego Jana Pawła II do Watykanu za pośrednictwem nuncjusza apostolskiego Jego Eminencji księdza arcybiskupa Józefa Kowalczyka. Oto treść naszego listu:</u>
          <u xml:id="u-150.2" who="#JanChmielewski">Warszawa, dnia 23 czerwca 1999 r.</u>
          <u xml:id="u-150.3" who="#JanChmielewski">Jego Świątobliwość Jan Paweł II Papież.</u>
          <u xml:id="u-150.4" who="#JanChmielewski">Umiłowany Ojcze Święty! Posłowie i senatorowie Rzeczypospolitej Polskiej skupieni w Duszpasterstwie Parlamentarzystów pragną wyrazić wdzięczność za wielki dar spotkania z Waszą Świątobliwością w Sejmie i Senacie 11 czerwca 1999 r., za tę już historyczną wizytę Ojca Świętego wśród nas. Jesteśmy przekonani, że wygłoszonego do posłów i senatorów przesłania nie zatrze ani czas, ani niepamięć.</u>
          <u xml:id="u-150.5" who="#JanChmielewski">W bulli otwierającej Rok Odkupienia powiedziałeś, Ojcze Święty, że Kościół, katolicy powinni zapalić płomień nowej nadziei dla świata, dla poszczególnych państw i narodów. Dzisiaj, po Twojej pielgrzymce do ojczyzny, wiemy, że tym światłem nadziei ma być nasze świadectwo miłości, bo „Bóg jest miłością” - wszak te słowa uczyniłeś treścią tej pielgrzymki. Z pewnością będzie jeszcze czas na gruntowną analizę tego wszystkiego, co nam podczas tego nowego Zesłania Ducha Świętego powiedziałeś, ale już dzisiaj dziękujemy Ci, Ojcze Święty, za ukazanie pełni bogactwa i znaczenia idei „Solidarności”: od słów, że nie ma: „wolności bez «Solidarności»” (1983), poprzez zadanie solidarnego znoszenia brzemion (1987), po ostatnie, wymagające wezwanie, że „nie ma solidarności bez miłości”.</u>
          <u xml:id="u-150.6" who="#JanChmielewski">Obiecujemy, że jako politycy i rządzący będziemy dążyć do odbudowania solidarności społecznej, starać się usłyszeć „krzyk biednych”, by „nikomu w naszej ojczyźnie nie zabrakło dachu nad głową i chleba na stole”. Przyjmujemy z całą odpowiedzialnością Twoje wezwanie do czystości serca, bo tylko człowiek o czystym sercu może być człowiekiem solidarnym. Obiecujemy budować przyszłość naszej wspólnej ojczyzny, opierając ją „na miłości Boga i bliźniego”.</u>
          <u xml:id="u-150.7" who="#JanChmielewski">Zachowując w żywej pamięci wizytę Waszej Świątobliwości w Sejmie RP, pragniemy złożyć Ci, Ojcze Święty, najlepsze życzenia, abyś jeszcze przez wiele, wiele lat nauczał Kościół i świat prawdy o człowieku i Bogu, a Twój przykład życia niech będzie dla nas wzorem odwagi i wytrwałości. Szczęść Boże!”.</u>
          <u xml:id="u-150.8" who="#JanChmielewski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Kopię tego listu otrzymał Jego Eminencja ksiądz kardynał Józef Glemp prymas Polski. Dziękuję uprzejmie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-151">
          <u xml:id="u-151.0" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-151.1" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Pan poseł Mariusz Olszewski z „Naszego Koła”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-152">
          <u xml:id="u-152.0" who="#MariuszOlszewski">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Posłowie na Sejm Rzeczypospolitej Polskiej, tworzący Koło Poselskie „Nasze Koło”, wyrażają stanowczy protest wobec użycia broni palnej przeciwko manifestującym robotnikom z radomskich zakładów metalowych „Łucznik”. Informacje o zagrożeniu życia i zdrowia funkcjonariuszy oddziałów prewencji, biorących udział w akcji zabezpieczenia Ministerstwa Obrony Narodowej, są nieprawdziwe. Niepokoi fakt, że broń palna została użyta przeciwko obywatelom Rzeczypospolitej Polskiej po raz drugi w ciągu ostatnich tygodni, w obu przypadkach przeciwko ludziom upominającym się o swoje prawa, ludziom, których podstawy bytu materialnego zostały w sposób istotny zagrożone, jednocześnie ludziom pracujących w sektorach strategicznych dla suwerenności Polski. Pragniemy zapytać władze państwowe, czy strzelanie do rolników i robotników upominających się o chleb dla swoich rodzin jest jedynym programem obecnej koalicji? Czy w ten sposób ma być zapewnione wprowadzanie reform? Czy droga konfrontacji siłowej jest jedyną dostrzeganą przez decydentów? Rozlana została bratania krew. Nie możemy mówić, że nic się nie stało. Przypomina to reakcję ówczesnych władz, mówię o okresie PRL, na zrywy niepodległościowe 1956, 1970, 1976 czy 1981 r.</u>
          <u xml:id="u-152.1" who="#MariuszOlszewski">My, posłowie na Sejm Rzeczypospolitej Polskiej, domagamy się poważnej debaty na temat zachowania suwerenności naszego państwa. Zdaniem „Naszego Koła” zagrożenie to istnieje, w związku z polityką obecnych władz, między innymi w sektorze rolnym i obronnym. Domagamy się od premiera rządu Rzeczypospolitej Polskiej pana Jerzego Buzka wyciągnięcia konsekwencji w stosunku do osób odpowiedzialnych za doprowadzenie do tragedii w czasie akcji przeciwko robotnikom na ulicach Warszawy i w stosunku do rolników protestujących w Nowym Dworze Gdańskim i Lidzbarku Warmińskim. Działania takie niszczą wyraźnie odbudowującą się zgodę narodową. Rządzącym przypominamy: nie ma solidarności bez miłości.</u>
          <u xml:id="u-152.2" who="#MariuszOlszewski">Jednocześnie chciałbym przekazać Wysokiej Izbie, wszystkim posłom na Sejm Rzeczypospolitej Polskiej, fragmenty faksów, które spływają do Sejmu w tej sprawie. Oto fragment oświadczenia Międzyzakładowej Komisji Związkowej - Komisji Fabrycznej NSZZ „Solidarność” w Zakładach „Ursus” SA w Warszawie: „Użycie przez siły porządkowe broni palnej w sytuacji, gdy zaledwie kilkusetosobowa grupa związkowców: nie forsowała policyjnej blokady, nie wtargnęła do budynków użyteczności publicznej, nie stanowiła zagrożenia dla życia i zdrowia, jest przejawem brutalizacji życia publicznego i próbą zastraszenia społeczeństwa przez nieudolny, arogancki rząd. O prowokacyjnym charakterze wczorajszych zajść dobitnie świadczy również fakt, iż robotnicy z Radomia domagali się jedynie wyegzekwowania wcześniejszych porozumień z rządem, dotyczących zamówień zbrojeniowych w ich zakładzie. Przestrzegamy, że władza, która w zamian dialogu i porozumienia ucieka się do stosowania siły, traci moralną legitymację do sprawowania władzy. Przestrogę tę deklarujemy wszystkim polityką w 23 rocznicę zrywu robotników Radomia i Ursusa w czerwcu 1976 r.”. Był to fragment oświadczenia Komisji Zakładowej „Solidarności” w Ursusie.</u>
          <u xml:id="u-152.3" who="#MariuszOlszewski">Inny fragment oświadczenia Komisji Międzyzakładowej NSZZ „Solidarność” przy Daewoo-FSO Motor Spółka z o.o.: „W imieniu wielu tysięcy członków NSZZ „Solidarność” pracowników Daewoo-FSO wyrażamy głębokie oburzenie i stanowczy protest wobec bezwzględnej i brutalnej akcji policji wymierzonej przeciwko legalnej demonstracji pracowników radomskiego „Łucznika”. Dramatyczny finał wydarzeń przy ulicy Belwederskiej był zaplanowany i skutecznie zrealizowany przez czynniki polityczno-policyjne. Dlatego też całkowitą odpowiedzialnością za zaistniałą tragedię obarczamy rząd RP, a w szczególności Ministerstwo Spraw Wewnętrznych i Administracji. (...) Ubolewamy z całego serca, że dobrodziejstwo nauki Ojca Świętego Jana Pawła II skierowanej do polskiego narodu zostało w najkrótszym możliwym czasie zbeszczeszczone przez tych, do których przede wszystkim je kierował, będąc w parlamencie oraz wielu innych miejscach jego ofiarnej pielgrzymki dla naszego wspólnego narodowego dobra”.</u>
          <u xml:id="u-152.4" who="#MariuszOlszewski">I ostatni fragment oświadczenia Międzyzakładowej Komisji NSZZ „Solidarność” Huta Lucchini w Warszawie. Ta komisja wyraża również swe głębokie oburzenie w związku z bezprawnym użyciem broni palnej wobec kolegów z zakładów zbrojeniowych „Łucznik”. „Stanowczo domagamy się nie tylko wyciągnięcia konsekwencji służbowych wobec dowodzącego ochroną oficera Komendy Stołecznej Policji odpowiedzialnego za wydanie rozkazu strzelania do uczestników manifestacji, co spowodowało zagrożenie dla ich życia i zdrowia, a także dla mieszkańców Warszawy. Żądamy także wszczęcia przez prokuraturę śledztwa w sprawie naruszenia przez policję zapisów ustawy o Policji. (...) Komisja Międzyzakładowa naszego związku solidaryzuje się z protestującymi kolegami z zakładów „Łucznik” w Radomiu i domaga się od Zarządu Regionu „Mazowsze” i Komisji Krajowej stosownego stanowiska w tej sprawie”.</u>
          <u xml:id="u-152.5" who="#MariuszOlszewski">Tych faksów napływa coraz więcej.</u>
          <u xml:id="u-152.6" who="#MariuszOlszewski">Apeluję z tego miejsca, aby również posłowie na Sejm Rzeczypospolitej Polskiej w sposób szczególny podeszli do wydarzeń, które miały miejsce wczoraj, 24 czerwca 1999 r., w Warszawie. Dziękuję za uwagę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-153">
          <u xml:id="u-153.0" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-153.1" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Proszę o zabranie głosu pana posła Jana Kulasa z klubu Akcji Wyborczej Solidarność.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-154">
          <u xml:id="u-154.0" who="#JanKulas">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Moje oświadczenie dotyczy generalnie wczorajszych interpelacji i zapytań poselskich. Pragnę przypomnieć, że posłowie Antoni Szymański i mówiący te słowa skierowali zapytanie do wicepremiera ministra spraw wewnętrznych w sprawie działań rządu zmierzających do odzyskania całkowitego długu SdRP wobec skarbu państwa. Uznaliśmy, że trudne sprawy z naszej historii powinny być wyjaśnione do końca. Wyraziliśmy przekonanie, że nowa partia, która powstała ostatnio, powinna tę sprawę wyjaśnić. Długi PZPR, majątek tamtej partii - te kwestie powinny zostać do końca wyjaśnione; uważam, że także dla dobra Sojuszu Lewicy Demokratycznej. Będzie to umożliwiało stworzenie bardziej czytelnej i lepszej atmosfery politycznej.</u>
          <u xml:id="u-154.1" who="#JanKulas">Niestety w trakcie tej debaty były próby ucieczki od tematu, przerzucania odpowiedzialności na innych. Była to dyskusja w dużej mierze nie na temat. Szkoda, bo była doskonała okazja, żeby te pytania i wątpliwości dotyczące majątku PZPR, tej bolesnej spuścizny, wyjaśnić do końca.</u>
          <u xml:id="u-154.2" who="#JanKulas">Na tym oczywiście nie poprzestaniemy. Uważamy również, że działania rządu i wymiaru sprawiedliwości powinny być bardziej aktywne, dynamiczne i zdecydowane. Wyrażam przekonanie, że ta kwestia zostanie wyjaśniona do końca.</u>
          <u xml:id="u-154.3" who="#JanKulas">W trakcie dyskusji nad tym zapytaniem doszło też do pewnego incydentu. Tak się złożyło, że stałem się przedmiotem pewnej agresji, kłamstwa, pomówienia ze strony posła Ryszarda Zbrzyznego z Sojuszu Lewicy Demokratycznej. Tenże poseł, dokonując na mnie ataku personalnego, zarzucił mi przynależność do PZPR, a nawet uznał mnie za „czołowego lektora PZPR”.</u>
          <u xml:id="u-154.4" who="#JanKulas">Z całą mocą i stanowczością oświadczam, że oba te fakty są prawdziwe. W tej sprawie nie ma żadnych wątpliwości. Ale ponieważ rzecz miała publiczny charakter, również powinna być wyjaśniona do końca. Dlatego zwróciłem się dzisiaj do pana marszałka Sejmu o wyciągnięcie sankcji regulaminowych wobec posła Sojuszu Lewicy Demokratycznej Ryszarda Zbrzyznego i spowodowanie wobec mnie publicznych przeprosin.</u>
          <u xml:id="u-154.5" who="#JanKulas">Na marginesie tego incydentu chciałbym zaznaczyć, panie marszałku, że chodzi o pewien poziom kultury politycznej, o to, żeby nasze debaty były rzeczowe i zawsze na temat. Uważam, że to Sojusz Lewicy Demokratycznej powinien również dbać o to, żeby jego posłowie operowali argumentem, faktem, prawdą. Poseł Zbrzyzny posunął się do pomówienia, kłamstwa, nieprawdy. Mówię to z żalem, bo to poseł tego Sejmu, Sejmu III Rzeczypospolitej. Dlatego mam nadzieję, że klub Sojuszu Lewicy Demokratycznej, największy klub opozycyjny w tym Sejmie, zechce zareagować na to zjawisko i nie da przyzwolenia na takie metody. Bo nawet opozycja nie może i nie powinna, i ufam, że nie będzie, takich metod stosować. Wydaje mi się, że to leży także w interesie całego Sejmu, aby zachowana była granica, jeśli chodzi o kulturę polityczną, stosunki międzyludzkie, aby relacje między posłami były na określonym poziomie. Niedawno odwoływaliśmy się tutaj do wielkiego wydarzenia w tymże Sejmie. Przykład posła Ryszarda Zbrzyznego z okręgu wyborczego 23 z Legnicy urąga tejże kulturze. Zastosował chwyty poniżej pasa, dopuścił się niewątpliwie pomówienia. Mam nadzieję, że jest to ostatni tego typu przykład, że sprawa zostanie zamknięta. Mnie jako posłowi Akcji Wyborczej Solidarność zależy na dobrej, rzeczowej, solidnej pracy i na tym, aby współpraca, współdziałanie dla dobra kraju, dla dobra reform, dla rozstrzygania wszystkich spraw obywatelskich były rzeczowe i utrzymane w przyjaznym klimacie. Dziękuję za uwagę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-155">
          <u xml:id="u-155.0" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-155.1" who="#komentarz">(Poseł Mariusz Olszewski: Panie marszałku!)</u>
          <u xml:id="u-155.2" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Nie ma trybu sprostowań do oświadczeń poselskich ani wyjaśnień, to są oświadczenia, to jest swoisty Hyde Park i każdy może powiedzieć, co mu się podoba.</u>
          <u xml:id="u-155.3" who="#komentarz">(Poseł Mariusz Olszewski: Nie, nie sprostowanie, prosiłbym tylko o wyjaśnienie.)</u>
          <u xml:id="u-155.4" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Ale proszę bardzo...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-156">
          <u xml:id="u-156.0" who="#MariuszOlszewski">Myślę, że to będzie ważne dla posła Jana Kulasa, bo nie wiem, czy na sali dobrze go zrozumieliśmy. W oświadczeniu potwierdzono, że pan był w PZPR i był lektorem? Czy myśmy to źle zrozumieli? Tak wynikało z pana oświadczenia. Nie chciałbym, żeby jeśli pan się po prostu przejęzyczył, zostało to w stenogramie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-157">
          <u xml:id="u-157.0" who="#JanKulas">Dziękuję za uwagę, bo mogło to być przejęzyczenie. Taki zarzut został sformułowany przez posła Ryszarda Zbrzyznego. Z całą mocą i stanowczością oświadczam, że te fakty są oczywiście nieprawdziwe. Fakty te są nieprawdziwe i w tej sprawie nie ma żadnych wątpliwości.</u>
          <u xml:id="u-157.1" who="#komentarz">(Poseł Jan Chmielewski: Była pomyłka, przejęzyczenie.)</u>
          <u xml:id="u-157.2" who="#JanKulas">Tak, przepraszam, mogło to być przejęzyczenie, bo w sprawie osobistej takie przejęzyczenie może się zdarzyć. Dlatego skierowałem pismo do pana marszałka Sejmu Macieja Płażyńskiego i ufam, że sprawa zostanie rzeczowo, solidnie wyjaśniona, zbadana i do końca wyjaśniona. Posłowi Olszewskiemu dziękuję za uwagę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-158">
          <u xml:id="u-158.0" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Na tym zakończyliśmy oświadczenia poselskie.</u>
          <u xml:id="u-158.1" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Informacja o wpływie interpelacji i zapytań oraz odpowiedzi na nie znajduje się w doręczonym paniom posłankom i panom posłom druku nr 1166.</u>
          <u xml:id="u-158.2" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Na tym kończymy 52 posiedzenie Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej.</u>
          <u xml:id="u-158.3" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Protokół posiedzenia będzie wyłożony do przejrzenia w Sekretariacie Posiedzeń Sejmu.</u>
          <u xml:id="u-158.4" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Porządek dzienny następnego posiedzenia Sejmu, zwołanego na dzień 2 lipca 1999 r., został paniom posłankom i panom posłom doręczony.</u>
          <u xml:id="u-158.5" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Informuję, że został doręczony także porządek 54 posiedzenia Sejmu zwołanego na dni 7, 8 i 9 lipca 1999 r.</u>
          <u xml:id="u-158.6" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Zamykam posiedzenie.</u>
          <u xml:id="u-158.7" who="#komentarz">(Wicemarszałek trzykrotnie uderza laską marszałkowską)</u>
          <u xml:id="u-158.8" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Dziękuję serdecznie wszystkim, którzy do tej pory pracowali razem z nami, w szczególności pracownikom Kancelarii Sejmu, pracownikom obsługi, mediom, Straży Marszałkowskiej i wszystkim innym, którzy pracują niewidoczni.</u>
          <u xml:id="u-158.9" who="#komentarz">(Koniec posiedzenia o godz. 15 min 49)</u>
        </div>
      </body>
    </text>
  </TEI>
</teiCorpus>