text_structure.xml
20.4 KB
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50
51
52
53
54
55
56
57
58
59
60
61
62
63
64
65
66
67
68
69
70
71
72
73
74
75
76
77
78
79
80
81
82
83
84
85
86
87
88
89
90
91
92
<?xml version='1.0' encoding='utf-8'?>
<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
<xi:include href="PPC_header.xml" />
<TEI>
<xi:include href="header.xml" />
<text>
<body>
<div xml:id="div-1">
<u xml:id="u-1.0" who="#OlgaKrzyżanowska">Otwieram posiedzenie Komisji Spraw Zagranicznych. Porządek dzisiejszego posiedzenia obejmuje spotkanie z delegacją Komisji Spraw Zagranicznych parlamentu Estonii. Chciałam powitać i przedstawić naszych gości: pana Andresa Taranda - przewodniczącego Komisji Spraw Zagranicznych parlamentu Estonii, pana Ulo Nugisa - wiceprzewodniczącego Komisji Spraw Zagranicznych i panią Liis Klaar - członka Komisji Spraw Zagranicznych. Chciałam także przywitać ambasadora Estonii w Polsce pana Peetera Restsinskiego. Witam także osoby towarzyszące delegacji. Pragnę przeprosić państwa za nieobecność przewodniczącego Komisji posła Czesława Bieleckiego. Ze względu na wcześniej ustalone terminy wyjazdowe, nie mógł uczestniczyć w dzisiejszym posiedzeniu.</u>
<u xml:id="u-1.1" who="#OlgaKrzyżanowska">Myślę, że spotkania takie jak dzisiejsze, mają nie tylko charakter dyplomatycznej rozmowy ludzi i parlamentów. Nasze dwa kraje mają podobne problemy, podobną drogę przed sobą i w dużej części zbliżoną drogę za sobą. Sądzę, że rozmowa zarówno o sukcesach, jak i o problemach dotychczas nie rozwiązanych, a także o głównych kierunkach polityki zagranicznej, powinna być dla nas niezwykle cenna. Proszę o wystąpienie przewodniczącego Komisji Spraw Zagranicznych parlamentu Estonii pana Andresa Taranda, a następnie otworzę dyskusję.</u>
</div>
<div xml:id="div-2">
<u xml:id="u-2.0" who="#AndresTarand">Chciałbym serdecznie powitać naszych polskich kolegów. Polska i Estonia różnią się pod względem liczby mieszkańców i terytorium, mamy jednak wiele wspólnych problemów. Nasza delegacja gości w Polsce już od niedzieli. W tym czasie przeprowadziliśmy wiele rozmów na tematy, które nas najbardziej interesują.</u>
<u xml:id="u-2.1" who="#AndresTarand">Dwa podstawowe problemy, to wstąpienie do Unii Europejskiej i członkostwo w NATO. Polska jest już krajem członkowskim NATO. Na każdym kroku czujemy życzliwość Polski i przychylność wobec estońskich dążeń do wstąpienia do NATO.</u>
<u xml:id="u-2.2" who="#AndresTarand">Jeśli chodzi o członkostwo w Unii Europejskiej oba nasze kraje negocjują warunki przystąpienia do struktur europejskich. Odmienne są problemy, z jakimi borykają się nasze kraje, ale możemy starać się je rozwiązywać wspólnie, pomagając sobie nawzajem.</u>
<u xml:id="u-2.3" who="#AndresTarand">Oczywiście wstąpienie do Unii Europejskiej i do NATO wiąże się z nowym ułożeniem sobie stosunków z Rosją. Nie możemy uciec od rozwiązania tego problemu, ponieważ Rosja jest naszym sąsiadem.</u>
<u xml:id="u-2.4" who="#AndresTarand">W czerwcu br. ukazała się w Moskwie analityczna praca dla rządu Rosji pióra Karaganowa, w której daje on do zrozumienia, że Rosja nie powinna przeciwstawiać się wstąpieniu Polski i krajów nadbałtyckich do Unii Europejskiej. Wynika z niej również taki wniosek, że do czasu kiedy Estonia nie stanie się członkiem Unii Europejskiej, Rosja powinna umocnić swoją pozycję w gospodarce estońskiej.</u>
<u xml:id="u-2.5" who="#AndresTarand">Dotychczas działania Rosji w Estonii w tym zakresie nie powiodły się, natomiast nasz sąsiad Łotwa dotkliwie odczuwa tego skutki, ponieważ wiele kluczowych pozycji w gospodarce przejętych jest przez Rosjan.</u>
<u xml:id="u-2.6" who="#AndresTarand">Jeśli chodzi o stosunek Rosji do kwestii wstąpienia krajów nadbałtyckich do NATO, nadal Rosja zajmuje negatywne stanowisko, ale pamiętajmy, że było ono negatywne także przed przystąpieniem Polski, Węgier i Czech do NATO.</u>
<u xml:id="u-2.7" who="#AndresTarand">Z raportu Karaganowa wynika także, że obecnie Rosja nie ma środków i sił, żeby przeciwstawić się dążeniom krajów nadbałtyckich do członkostwa w NATO.</u>
<u xml:id="u-2.8" who="#AndresTarand">Pod przewodnictwem Finlandii Unia Europejska akcentuje silnie kwestię współpracy regionalnej i tzw. północnego wymiaru tej współpracy. Widzimy wiodącą rolę Polski jako dużego kraju w tym regionie. Mamy nadzieję, że nawet jeśli znajdziemy się w strukturach Unii Europejskiej, nasza współpraca regionalna będzie się rozwijać.</u>
</div>
<div xml:id="div-3">
<u xml:id="u-3.0" who="#OlgaKrzyżanowska">Kto z państwa chciałby zabrać głos w dyskusji?</u>
</div>
<div xml:id="div-4">
<u xml:id="u-4.0" who="#KrzysztofKamiński">Jesteśmy pod wrażeniem ogromnych sukcesów ekonomicznych i politycznych Estonii. To, że jesteście pod względem wskaźników ekonomicznych lepsi od Polski, stanowi dla nas wyzwanie, które chętnie podejmiemy w tym wyścigu do nowoczesnego państwa.</u>
<u xml:id="u-4.1" who="#KrzysztofKamiński">Celem polskiej polityki zagranicznej jest pełna integracja naszych wschodnich sąsiadów, szczególnie krajów nadbałtyckich i Ukrainy, ze strukturami euroatlantyckimi. Możecie być pewni, że poparcie, jakiego udzielamy Estonii i jej sąsiadom w drodze do NATO, jest szczere i wynika ze wspólnoty interesów.</u>
<u xml:id="u-4.2" who="#KrzysztofKamiński">Jakie oczekiwania parlament estoński i estońscy politycy formułują w stosunku do Polski we wspieraniu się w działaniach, które mają przekreślić dziedzictwo Jałty i budować w Europie Środkowej nową przyszłość?</u>
</div>
<div xml:id="div-5">
<u xml:id="u-5.0" who="#AndresTarand">W parlamencie Estonii jest konsens w dwóch sprawach - polityki zagranicznej i bezpieczeństwa. Politycy opowiadają się za wstąpieniem Estonii do NATO i do Unii Europejskiej.</u>
<u xml:id="u-5.1" who="#AndresTarand">Jeśli chodzi o wstąpienie Estonii do struktur europejskich, najbardziej pomocna jest wymiana doświadczeń we wspólnym przygotowywaniu się do członkostwa. Jeśli chodzi o dążenie Estonii do członkostwa w NATO, oczekujemy od Polski, która jest krajem członkowskim NATO, poparcia dla naszych starań.</u>
<u xml:id="u-5.2" who="#AndresTarand">Pakt Ribbentrop - Mołotow, którego ofiarą padły małe państwa, miał załagodzić konflikt w Europie, ale końcowym jego efektem była wojna. W tej chwili sytuacja przedstawia się zupełnie inaczej, ale pamięć historyczna naszego małego kraju przywołuje dawne czasy i czyni nas pełnymi obaw, czy ponad naszymi głowami wielkie mocarstwa nie dojdą do porozumienia i znów kosztem któregoś z małych państw nie będą chciały osiągnąć swoich korzyści. Dlatego tak ważne jest dla nas poparcie ze strony Polski.</u>
</div>
<div xml:id="div-6">
<u xml:id="u-6.0" who="#LonginPastusiak">Polska była jednym z pierwszych krajów, które uznały niepodległość Estonii. Estonia odzyskała niepodległość w lipcu 1991 r., a w sierpniu 1991 r. Polska oficjalnie uznała niepodległość tego kraju. Od tego czasu stosunki między naszymi krajami rozwijały się dynamicznie, czego najlepszym dowodem są wizyty wzajemne głów państw.</u>
<u xml:id="u-6.1" who="#LonginPastusiak">W 1993 r. gościliśmy prezydenta Estonii w Warszawie, w 1994 r. prezydent Lech Wałęsa był z wizytą w Estonii. W 1997 r. wizytę w Estonii złożył prezydent Aleksander Kwaśniewski. W 1998 r. odbyła się rewizyta prezydenta Estonii w Polsce. W 1999 r. polski prezydent powtórnie gościł w Estonii. Można więc stwierdzić, że na szczeblu prezydenckim stosunki są niezwykle ożywione.</u>
<u xml:id="u-6.2" who="#LonginPastusiak">Między naszymi krajami jest całkowita zgodność co do celów strategicznych i nie ma podstaw do sprzeczności.</u>
<u xml:id="u-6.3" who="#LonginPastusiak">Pan przewodniczący wspomniał, że oczekuje od Polski poparcia na rzecz członkostwa Estonii w NATO. Z ostatniej konsultacji w ramach Zgromadzenia Północnoatlantyckiego wróciliśmy zaskoczeni pesymistyczną oceną Amerykanów, co do perspektyw rozszerzenia NATO. Chciałbym zapewnić pana przewodniczącego, że zarówno stanowisko obecnego rządu, jak i opozycji jest jednoznaczne. Polska opowiada się za dalszym procesem rozszerzenia NATO i w tym względzie będzie również wspierała aspiracje Estonii.</u>
<u xml:id="u-6.4" who="#LonginPastusiak">W związku z negocjacjami, jakie prowadzą Polska i Estonia w kwestii członkostwa w Unii Europejskiej, chciałbym pogratulować Estonii, że ma zamknięty o jeden temat więcej niż Polska.</u>
<u xml:id="u-6.5" who="#LonginPastusiak">Mam następujące pytanie. Finlandia, która jest sąsiadem Estonii, przewodniczy Unii Europejskiej. Czy w związku z tym Estonia może liczyć na jakieś specjalne względy i poparcie swojego sąsiada?</u>
<u xml:id="u-6.6" who="#LonginPastusiak">Pytanie drugie - czy powodem obaw Estonii co do członkostwa w Unii Europejskiej i przyczyną stosunkowo niskiego poparcia na rzecz członkostwa Estonii w Unii Europejskiej nie jest fakt bliskiego sąsiedztwa z Finlandią? Mam na myśli obawy, czy siła robocza i inteligencja nie emigruje do Finlandii.</u>
</div>
<div xml:id="div-7">
<u xml:id="u-7.0" who="#AndresTarand">Oczywiście wiele zawdzięczamy zarówno Finlandii jak i Szwecji, które są adwokatami naszego przyłączenia do Unii Europejskiej. Kiedy w 1991 r. Estonia odzyskała niepodległość, trzeba było od podstaw tworzyć struktury rządowe. Mieliśmy małe możliwości oddziaływania. W tej chwili pozycja Estonii w polityce zagranicznej jest znacznie silniejsza, ale nadal jest tak, że o kraju takim jak Estonia niewiele wiedzą mieszkańcy Europy Południowej. Oczywiście Polska, jako kraj o wiele większy niż Estonia, posiada znacznie bardziej rozbudowaną sieć ambasad. Nie oznacza to, że wprost chcielibyśmy prosić inne kraje o pomoc. Zarówno Finlandia jak i Estonia nalegają na to, żeby w pierwszej kolejności członkiem Unii Europejskiej został sąsiad Estonii - Łotwa.</u>
</div>
<div xml:id="div-8">
<u xml:id="u-8.0" who="#PiotrNowinaKonopka">Pan przewodniczący z pewnością zna doświadczenia Polski, która ze zmiennym szczęściem próbowała nawiązywać bliższą współpracę w ramach procesu integracyjnego z Czechami, Słowacją i Węgrami w ramach współpracy Wyszehradzkiej. Podjęliśmy takie działania w wyniku analizy sytuacji w samej Unii Europejskiej.</u>
<u xml:id="u-8.1" who="#PiotrNowinaKonopka">Chciałbym zapytać, jaki jest stan debaty w Estonii na temat współpracy w ramach procesu integracyjnego z waszymi sąsiadami. Myślę zwłaszcza o Łotwie i Litwie.</u>
<u xml:id="u-8.2" who="#PiotrNowinaKonopka">Drugie moje pytanie dotyczy Okręgu Kaliningradzkiego. Jaki jest stan debaty w Estonii na temat sytuacji w Okręgu Kaliningradzkim, z którym Polska sąsiaduje?</u>
</div>
<div xml:id="div-9">
<u xml:id="u-9.0" who="#AndresTarand">Jeśli chodzi o współpracę militarną Estonii, Litwy i Łotwy, już imperator Piotr I widział ten region jako spójną jednostkę terytorialną i wojenną. Współcześnie także doceniany jest militarny wymiar współpracy tych trzech państw. Niektóre problemy, jakie napotykamy we współpracy, wynikają z faktu, że wszyscy się uczymy.</u>
<u xml:id="u-9.1" who="#AndresTarand">Prowadzimy wspólne ćwiczenia, wspólne szkolenie wyższej kadry oficerskiej. Odbywamy także manewry morskie marynarki wojennej. Wiosną br. otworzona została Wyższa Szkoła Oficerska, która szkoli kadrę oficerską trzech krajów nadbałtyckich. Współpraca militarna zaczyna przynosić wymierne efekty.</u>
<u xml:id="u-9.2" who="#AndresTarand">Jeśli chodzi o drugie pytanie, to znam historię i rozumiem troski Polaków związane z tym regionem. Osobiście spędziłem dwa lata w Okręgu Kaliningradzkim, służąc w wojsku radzieckim. W 1998 r. ponownie odwiedziłem Kaliningrad. Odniosłem wrażenie, że w tej chwil panuje tam bałagan. Wydaje się, że Rosja zapomniała o tym zakątku swojego terytorium. Oczywiście najlepszym wyjściem byłoby stworzenie w Okręgu Kaliningradzkim wolnej strefy ekonomicznej, ale sądzę, że Rosja nie jeszcze na to gotowa. Traktuje Okręg Kaliningradzki jako obszar wojenny.</u>
</div>
<div xml:id="div-10">
<u xml:id="u-10.0" who="#TadeuszIwiński">Stosunki między naszymi krajami są dobre, ale z punktu widzenia Polski są one niedostatecznie rozwinięte, bo z Litwą i Łotwą są wyraźnie lepsze. Tak się dzieje niezależnie od tego, że w ciągu ostatnich kilku tygodniu nastąpiła wizyta prezydenta Aleksandra Kwaśniewskiego w Tallinie i wizyta premiera Estonii w Gdańsku, na spotkaniu prawicy. Chcielibyśmy zwrócić uwagę na sytuację polskiej mniejszości w Estonii, która jest w liczbach bezwzględnych niewielka, ale proporcjonalnie niewiele ustępuje polskiej mniejszości w Kazachstanie. Na tle dotychczasowej dyskusji chciałbym sformułować dwa pytania. Oczywiście opowiadamy się za rozszerzeniem NATO o dalsze kraje, w tym Estonię. Na ile współpraca bałtycka gospodarcza i wojskowa może przyspieszyć proces wstępowania Estonii do NATO i do Unii Europejskiej?</u>
<u xml:id="u-10.1" who="#TadeuszIwiński">Jak wiadomo, bardzo pogorszyła się sytuacja na wsi estońskiej, mniej więcej w równym stopniu jak na wsi polskiej. Czy problemy związane z rolnictwem mogą - pana zdaniem - stanowić przeszkodę w integracji z Unią Europejską?</u>
<u xml:id="u-10.2" who="#TadeuszIwiński">Mamy oczywiście świadomość, że Estonia i Słowenia są uważane na dwa najlepiej przygotowane kraje do integracji z Unią Europejską wśród obecnych kandydatów.</u>
<u xml:id="u-10.3" who="#TadeuszIwiński">Druga sprawa, którą chciałbym otwarcie poruszyć, należy do kwestii niezwykle delikatnych. Mówię to do pana ponieważ wiem, że jest pan głównym kandydatem rządzącej koalicji na stanowisko prezydenta w najbliższych wyborach.</u>
<u xml:id="u-10.4" who="#TadeuszIwiński">Od kilku lat Estonia znajduje się w ogniu krytyki na forum organizacji międzynarodowych, zwłaszcza Rady Europy, ale także Organizacji Bezpieczeństwa i Współpracy w Europie ze względu na ustawodawstwo dotyczące obywatelstwa i języka. Rozumiemy wasze bardzo skomplikowane uwarunkowania historyczne.</u>
<u xml:id="u-10.5" who="#TadeuszIwiński">Estonia musiała jednak dokonać zmian w swoim ustawodawstwie, żeby zostać przyjęta do Rady Europy. Parlament estoński kilkakrotnie odrzucał liberalizującą ustawę o obywatelstwie poprawki prezydenta Estonii. Wydaje mi się, że nie ma takiego drugiego kraju na świecie, w którym 40% obywateli jest bezpaństwowcami.</u>
<u xml:id="u-10.6" who="#TadeuszIwiński">Chciałbym przypomnieć krytyczne stanowisko komisarza OBWE do spraw mniejszości narodowych wobec tego, co się dzieje w Estonii. Na ile można liczyć na dostosowanie w pełni prawa estońskiego do standardów europejskich, w tym Rady Europy, w kwestiach obywatelstwa i języka?</u>
<u xml:id="u-10.7" who="#TadeuszIwiński">Czy pan uważa, że takie zmiany powinny nastąpić i czy gdyby pan został prezydentem, opowiadałby się pan za takimi zmianami, czy też uważa pan obecny stan za zadowalający?</u>
</div>
<div xml:id="div-11">
<u xml:id="u-11.0" who="#AndresTarand">Jeśli chodzi o współpracę Estonii, Litwy i Łotwy na drodze do członkostwa w NATO, znaczącą pomoc otrzymaliśmy ze strony Finlandii, Szwecji i Stanów Zjednoczonych. Podejmujemy wszelkie starania, żeby stać się krajami członkowskimi NATO.</u>
<u xml:id="u-11.1" who="#AndresTarand">Sektor rolnictwa przysparza problemów kilku krajom starającym się o członkostwo w Unii Europejskiej. Problem kondycji estońskiego rolnictwa został - być może - nieco wyolbrzymiony w wyniku walki politycznej. Jest to swoista karta wyborcza, którą posługują się politycy.</u>
<u xml:id="u-11.2" who="#AndresTarand">W tej chwili zatrudnionych w rolnictwie estońskim jest 8% całej ludności państwa. Występuje tendencja zmniejszania się tej liczby. Naszym celem jest doprowadzenie do tego, żeby w sektorze rolniczym pracowało 4% ludności.</u>
<u xml:id="u-11.3" who="#AndresTarand">Sądzimy, że wejście Estonii, która jest małym krajem, do Unii Europejskiej nie wywoła większych perturbacji na rynku pracy. Zdajemy sobie sprawę z tego, że podniesienie stanu gospodarki Estonii do poziomu Unii Europejskiej musi wiązać się z wielkim długoletnim wysiłkiem.</u>
<u xml:id="u-11.4" who="#AndresTarand">Nie słyszałem, żeby były w Polsce jakiekolwiek problemy z mniejszością estońską. W Estonii za dwa tygodnie odbędą się wybory samorządowe i w jednym z okręgów kandydatem jest człowiek o nazwisku Poniatowski. Pod naszym adresem formułowanych było wiele krytyk, zwłaszcza przez komisarza OBWE do spraw mniejszości narodowych i przez Radę Europy. Wiosną br. komisarz OBWE złożył wizytę w Estonii. Mieliśmy wówczas okazję wypowiedzieć krytyczne uwagi pod jego adresem. Sądzimy, że uległ on rosyjskiej propagandzie, która kładzie nacisk na prawa człowieka.</u>
<u xml:id="u-11.5" who="#AndresTarand">Zwróciliśmy komisarzowi uwagę na to, że po 50 latach okupacji radzieckiej, sytuacja w Estonii jest bardzo poprawna. Wszystkie sprawy prowadzone są w sposób delikatny. Nie było żadnych ekscesów, które zdarzały się w innych krajach demokratycznych Europy. Oczywiście, na ile to było możliwe, korygowaliśmy nasze prawo, ale nie możemy tego robić bez końca. Proszę mieć na uwadze, że Estończycy są małym narodem i obawiają się sytuacji, w której będą jedynymi, posługującymi się językiem estońskim. Oczywiście takich obaw nie mają duże narody i kraje.</u>
<u xml:id="u-11.6" who="#AndresTarand">Jeśli chodzi o ustawę o obywatelstwie, prace nad nią prowadzone są etapami. W 1991 r. okazało się, że w Estonii mieszka wielu Rosjan i nie wszyscy chcieli być obywatelami Estonii. Nieprawdą jest, że 40% społeczeństwa to bezpaństwowcy; liczba ta sięga 33%. Obywatelstwo rosyjskie ma 100 tys. osób. Ostatnio wprowadziliśmy rozwiązanie, że Rosjanie urodzeni w Estonii po 1991 r. otrzymują automatycznie obywatelstwo estońskie.</u>
<u xml:id="u-11.7" who="#AndresTarand">Jeśli zostałbym prezydentem, to oczywiście nie mógłbym ingerować w prace rządu, natomiast wszelkimi siłami popierałbym prace nad ustawami.</u>
</div>
<div xml:id="div-12">
<u xml:id="u-12.0" who="#MarianKrzaklewski">Wiemy, że problemy, o których przed chwilą rozmawialiśmy, są skutkiem tego, że Estonia była przez wiele lat pod dominacją sowiecką. Pytanie zostało zadane tylko w tym celu, żebyśmy mogli otrzymać rzetelną informację. Nie mamy żadnych zastrzeżeń tylko chcieliśmy wiedzieć, jak naprawdę przedstawia się sytuacja.</u>
<u xml:id="u-12.1" who="#MarianKrzaklewski">Chciałbym zapytać, jaka jest przyczyna spadku produktu krajowego brutto. Czy jest to skutek kryzysu w Rosji, obniżenia się poziomu wymiany handlowej z Rosją? Jak pan ocenia wpływ wprowadzenia podatku liniowego na makroekonomiczne wskaźniki Estonii?</u>
</div>
<div xml:id="div-13">
<u xml:id="u-13.0" who="#AndresTarand">Jeśli chodzi o pierwsze pytanie, to istotnie sytuacja gospodarcza w Estonii w ostatnim roku nie przedstawia się najlepiej. Jest to wynik kryzysu w Rosji, ale w większym stopniu jest to skutkiem tego, że gospodarka Estonii jest tak mała, iż każde zachwianie na rynku kapitalistycznym powoduje jej destabilizację. W ostatnim okresie zauważamy jednak pewne pozytywne trendy w gospodarce estońskiej, zwłaszcza w sektorze leśnym.</u>
<u xml:id="u-13.1" who="#AndresTarand">Ostatnie pytanie dotyczyło wprowadzenia podatku liniowego 26-procentowego. Było to udane posunięcie. Jest propozycja jednej z partii koalicyjnych, żeby znieść podatek od przedsiębiorstw.</u>
</div>
<div xml:id="div-14">
<u xml:id="u-14.0" who="#OlgaKrzyżanowska">Dziękuję bardzo naszym gościom za udział w obradach. Zamykam posiedzenie Komisji Spraw Zagranicznych.</u>
</div>
</body>
</text>
</TEI>
</teiCorpus>