text_structure.xml 20.8 KB
<?xml version='1.0' encoding='utf-8'?>
<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
  <xi:include href="PPC_header.xml" />
  <TEI>
    <xi:include href="header.xml" />
    <text>
      <body>
        <div xml:id="div-1">
          <u xml:id="u-1.0" who="#BarbaraImiołczyk">Witam wszystkich obecnych na posiedzeniu Komisji Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej.</u>
          <u xml:id="u-1.1" who="#BarbaraImiołczyk">Tematem obrad dzisiejszego posiedzenia jest podjęcie inicjatywy uchwałodawczej w sprawie dziesięciolecia odrodzenia samorządu terytorialnego.</u>
          <u xml:id="u-1.2" who="#BarbaraImiołczyk">Przypominam państwu, że na poprzednim posiedzeniu powołaliśmy czteroosobowy zespół, który miał przedstawić dzisiaj projekt uchwały. Ten projekt został państwu dostarczony i brzmi następująco:</u>
          <u xml:id="u-1.3" who="#BarbaraImiołczyk">„Idea odbudowy w Polsce autentycznego samorządu, czyli utworzenia władz terytorialnych zdolnych do samodzielnego określania celów rozwoju lokalnego lub regionalnego, a także prowadzenia własnej polityki w tym zakresie, mogła zmaterializować się dopiero po 1989 roku w Odrodzonej Polsce, kiedy rozpoczął się proces reformowania ustroju państwa, decentralizacji władzy i stopniowego przekazywania jej w ręce obywateli - wspólnotom terytorialnym.</u>
          <u xml:id="u-1.4" who="#BarbaraImiołczyk">27 maja 1990 roku odbyły się pierwsze w pełni demokratyczne wybory samorządowe do rad gmin i miast, które były równocześnie pierwszymi w pełni wolnymi wyborami w Polsce po II Wojnie Światowej.</u>
          <u xml:id="u-1.5" who="#BarbaraImiołczyk">Był to przełomowy moment tworzący struktury suwerennej III Rzeczypospolitej w oparciu o zasadę pomocniczości. Dotychczasowa determinacja władz lokalnych spowodowała znaczne przeobrażenie gmin polskich oraz poprawienie usług publicznych.</u>
          <u xml:id="u-1.6" who="#BarbaraImiołczyk">Osiem lat później zakres ważnych społecznie przemian ustrojowych państwa został poważnie rozszerzony. Wprowadzono dodatkowo na poziomie lokalnym samorządowy powiat, a na poziomie regionalnym - samorządowo-rządowe województwo.</u>
          <u xml:id="u-1.7" who="#BarbaraImiołczyk">Dziś w działalności samorządu terytorialnego ma swój bezpośredni i pośredni udział wiele tysięcy obywateli, co jest podstawą demokratycznego państwa i społeczeństwa obywatelskiego.</u>
          <u xml:id="u-1.8" who="#BarbaraImiołczyk">Sejm Rzeczypospolitej Polskiej wyraża uznanie i szacunek ludziom, którzy podjęli trud działania dla wspólnego dobra, a szczególnie radnym, wójtom gmin, burmistrzom i prezydentom miast, starostom i marszałkom oraz pracownikom samorządowym, a także członkom ogólnopolskich, regionalnych i lokalnych związków i stowarzyszeń samorządowych.</u>
          <u xml:id="u-1.9" who="#BarbaraImiołczyk">Szczególne wyrazy podziękowania Sejm RP kieruje pod adresem twórców idei „Samorządnej Rzeczpospolitej”, a także senatorów i posłów oraz ekspertów, którzy w sposób szczególny przyczynili się do reaktywowania w 1990 roku polskiego samorządu.</u>
          <u xml:id="u-1.10" who="#BarbaraImiołczyk">Z perspektywy 10 lat widać, że mimo trudnych warunków warunków, w których przyszło im działać, samorządy spełniają pokładane w nich nadzieje, a dla budowy silnego państwa szczególne znaczenie mają dorobek pokolenia, lokalne więzi, patriotyzm, samo-organizacja, ciągła praca, samodoskonalenie i służba ludziom.</u>
          <u xml:id="u-1.11" who="#BarbaraImiołczyk">Sejm RP deklaruje wolę wspierania rozwoju idei samorządności i umacniania samorządu terytorialnego w Polsce”.</u>
          <u xml:id="u-1.12" who="#BarbaraImiołczyk">Jednocześnie, pan marszałek skierował do Komisji Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej, do pierwszego czytania, projekt uchwały Sejmu w sprawie uczczenia dziesiątej rocznicy istnienia samorządu lokalnego w Polsce (druk nr 1898).</u>
          <u xml:id="u-1.13" who="#BarbaraImiołczyk">Projekt ten brzmi:</u>
          <u xml:id="u-1.14" who="#BarbaraImiołczyk">„Przed dziesięcioma laty Sejm Rzeczypospolitej Polskiej przyjął ustawę o samorządzie terytorialnym, na podstawie której 5 czerwca 1990 roku odbyły się pierwsze wybory samorządowe.</u>
          <u xml:id="u-1.15" who="#BarbaraImiołczyk">W tym roku mija dziesięć lat od chwili, kiedy Polska samorządowa stała się faktem. Godnym przypomnienia i podkreślenia jest to, że ustawa o samorządzie terytorialnym jest pierwszą wielką reformą naszego Państwa zaproponowaną i przeprowadzoną przez ludzi „Solidarności”.</u>
          <u xml:id="u-1.16" who="#BarbaraImiołczyk">Z perspektywy dziesięciu lat śmiało można stwierdzić, że dzięki reformie samorządowej mamy dziś dobrze funkcjonujące gminy, które potrafią skutecznie wykorzystywać możliwości zagwarantowane im ustawą o samorządzie terytorialnym.</u>
          <u xml:id="u-1.17" who="#BarbaraImiołczyk">Dzięki tej reformie ogromna ilość polskich miejscowości zmieniła swoje oblicze i w niczym nie przypomina już siermiężnej rzeczywistości PRL-u. Jest to dowodem, że wówczas racja leżała po stronie reformatorskiego obozu posierpniowego.</u>
          <u xml:id="u-1.18" who="#BarbaraImiołczyk">O wadze, słuszności i sukcesie reformy samorządowej z 1990 roku powinniśmy pamiętać i przypominać szczególnie dzisiaj, kiedy rząd premiera Jerzego Buzka wprowadza cztery wielkie reformy społeczne, tak bardzo potrzebne Polsce i Polakom. Dzięki konsekwencji, uporowi i odwadze reformatorów sprzed 10 lat Polska ma sprawnie funkcjonujący i stabilny samorząd gminny, z którego dokonań jest dumna.</u>
          <u xml:id="u-1.19" who="#BarbaraImiołczyk">Szczególnie mocno należy podkreślić, że ostatnia dekada upłynęła polskim samorządom na tworzeniu własnych instytucji oraz budowie potrzebnej i wymaganej w nowoczesnym świecie infrastruktury technicznej. Dzięki temu kolejne szczeble polskiego samorządu stają się atrakcyjnym partnerem dla inwestorów oraz swoich odpowiedników w państwach europejskich, z którymi łączą je umowy partnerskie i wieloletnie przyjaźnie.</u>
          <u xml:id="u-1.20" who="#BarbaraImiołczyk">Dlatego też dziś, w dziesiątą rocznicę rozpoczęcia działalności samorządu lokalnego, Sejm Rzeczypospolitej Polskiej składa wyrazy uznania i podziękowania pomysłodawcom i twórcom ustawy o samorządzie gminnym oraz jej realizatorom: radnym gmin, członkom zarządów, wójtom, burmistrzom, prezydentom miast, a także członkom organów pomocniczych”.</u>
          <u xml:id="u-1.21" who="#BarbaraImiołczyk">Proponuję, aby jednocześnie obradować nad tymi dwoma projektami, a więc nad projektem z druku 1989 i projektem zaproponowanym nam przez czteroosobowy zespół.</u>
          <u xml:id="u-1.22" who="#BarbaraImiołczyk">Jeśli nie usłyszę sprzeciwu, uznam, że propozycja ta została zaakceptowana. Nie widzę sprzeciwu.</u>
          <u xml:id="u-1.23" who="#BarbaraImiołczyk">Kto z panów posłów zechce nam przedstawić projekt zaproponowany przez zespół?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-2">
          <u xml:id="u-2.0" who="#TadeuszWrona">Nasz czteroosobowy zespół, który państwo powołali, spotkał się dwukrotnie. W tym czasie doszliśmy do uzgodnienia w całości tekstu, który przedłożyliśmy dziś państwu.</u>
          <u xml:id="u-2.1" who="#TadeuszWrona">Tekst ten zawiera najważniejsze elementy restytuowania samorządu terytorialnego w Polsce, jak również wyrazy uznania zarówno dla pracowników samorządowych, jak i prezydentów, burmistrzów, wójtów, starostów i marszałków, którzy współtworzą samorząd terytorialny.</u>
          <u xml:id="u-2.2" who="#TadeuszWrona">Na końcu projektu uchwały zawarliśmy również deklarację Sejmu o woli wspierania rozwoju idei samorządności i umacniania samorządu terytorialnego w Polsce.</u>
          <u xml:id="u-2.3" who="#TadeuszWrona">Na nasze drugie spotkanie zaprosiliśmy również posła wnioskodawcę projektu tej uchwały, która była złożona przez grupę posłów na druku 1898. Obecny na naszym spotkaniu był pan poseł Kosma Złotowski, przy czym zaproszony był również pan poseł Waldemar Wiązowski. W jego imieniu przybył pan Kosma Złotowski.</u>
          <u xml:id="u-2.4" who="#TadeuszWrona">Rozmawialiśmy również o projekcie uchwały i można powiedzieć, że nasz zespół znał ten projekt, że po przyjęciu do wiadomości jego zapisów, zaproponował państwu wersję uzgodnioną przez przedstawicieli wszystkich klubów.</u>
          <u xml:id="u-2.5" who="#TadeuszWrona">Wnosimy do Wysokiej Komisji, aby biorąc pod uwagę naszą pracę i również druk 1898, przyjąć projekt uchwały zaproponowany przez zespół jako projekt Komisji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-3">
          <u xml:id="u-3.0" who="#BarbaraImiołczyk">Czy jest obecny ktoś z wnioskodawców projektu uchwały z druku nr 1898? Nie ma.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-4">
          <u xml:id="u-4.0" who="#JerzyCzepułkowski">Potwierdzam słowa wygłoszone przez pana posła Tadeusza Wronę. Projekt uchwały został opracowany w konsensusie pomiędzy przedstawicielami czterech głównych klubów parlamentarnych, mających swoją reprezentację w Komisji, a więc Akcji Wyborczej Solidarność, Sojuszu Lewicy Demokratycznej, Unii Wolności i Polskiego Stronnictwa Ludowego.</u>
          <u xml:id="u-4.1" who="#JerzyCzepułkowski">Projekt uzyskał konsensus uprawniający do wyrażenia przekonania, że projekt ten może zostać przyjęty przez aklamację w Sejmie i w zasadzie byłaby to najbardziej korzystna sytuacja, najbardziej korzystny przebieg zdarzeń, w procesie i procedurze uchwalania tej uchwały.</u>
          <u xml:id="u-4.2" who="#JerzyCzepułkowski">Uważam, że po zaprezentowaniu jej Wysokiej Izbie, można wnosić o przejście do drugiego i trzeciego czytania. W tym celu jednak należy dziś dokonać wyboru, dlatego też stawiam wniosek o odrzucenie przez Komisję projektu uchwały zawartego w druku 1898. Jest to typowy przykład, nazwijmy to pirackiej uchwały, która została wprowadzona zupełnie z boku, bez konsultacji z Komisją i z poważnym błędem merytorycznym, wadliwie ustalającym dzień, w którym pierwszy raz odbyły się wybory do samorządu terytorialnego w obecnej formule.</u>
          <u xml:id="u-4.3" who="#JerzyCzepułkowski">Wnoszę o odrzucenie w całości druku nr 1989 oraz o przyjęcie w całości projektu uchwały zaproponowanego przez czteroosobowy zespół.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-5">
          <u xml:id="u-5.0" who="#BarbaraImiołczyk">Dziękuję, czy ktoś jeszcze z państwa chciałby się wypowiedzieć na ten temat?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-6">
          <u xml:id="u-6.0" who="#TadeuszWrona">Tuż przed obradami naszej Komisji, pan poseł Czesław Fiedorowicz złożył jedną poprawkę do tekstu zaproponowanego przez nas. Chciałbym, abyśmy ją przedyskutowali.</u>
          <u xml:id="u-6.1" who="#TadeuszWrona">W pierwszym zdaniu, w pierwszej linijce, która mówi: „Idea odbudowy w Polsce autentycznego samorządu, czyli utworzenia władz terytorialnych zdolnych do samodzielnego... itd.”, pan poseł Fiedorowicz proponuje, aby skreślić wyrazy „czyli utworzenia” i zamiast tego postawić wyraz „wybory”.</u>
          <u xml:id="u-6.2" who="#TadeuszWrona">Przyznam, że mam małą wątpliwość, ponieważ o wyborach mówimy w następnym akapicie. Pana posła Fiedorowicza natomiast razi słowo „utworzenia”, ponieważ jego zdaniem samorządu nie tworzy się tylko wybiera.</u>
          <u xml:id="u-6.3" who="#TadeuszWrona">Nam tu chodziło raczej o ustanowienie, a więc może lepszym, kompromisowym słowem byłoby „ustanowienie”, ponieważ proces legislacyjny to nie są tylko wybory. Chodzi o ustanowienie samorządu, odrodzenie go.</u>
          <u xml:id="u-6.4" who="#TadeuszWrona">Chciałbym, abyśmy przedyskutowali, czy pozostawiamy to sformułowanie, czy zmieniamy na „wybory”, jak to proponuje pan poseł Fiedorowicz, czy też ewentualnie zamieniamy to na „ustanowienie” samorządu?</u>
          <u xml:id="u-6.5" who="#TadeuszWrona">Jest to w sumie kwestia bardziej lingwistyczna niż merytoryczna.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-7">
          <u xml:id="u-7.0" who="#JerzyCzepułkowski">Nam tu rzeczywiście chodzi raczej o wybory, bowiem Sejm już wcześniej ustanowił samorząd terytorialny w ustawie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-8">
          <u xml:id="u-8.0" who="#BarbaraImiołczyk">Zanim przystąpimy do zgłaszania uwag do projektu, musimy zadecydować, nad którym projektem będziemy ewentualnie pracować.</u>
          <u xml:id="u-8.1" who="#BarbaraImiołczyk">Tak więc najpierw muszę poddać pod głosowanie wniosek pana posła Czepułkowskiego o odrzucenie projektu zawartego w druku nr 1898, natomiast przedstawienie Sejmowi projektu uchwały zaproponowanej przez zespół.</u>
          <u xml:id="u-8.2" who="#BarbaraImiołczyk">Kto z państwa jest za przyjęciem przedstawionego wniosku?</u>
          <u xml:id="u-8.3" who="#BarbaraImiołczyk">13 głosami za, przy braku głosu sprzeciwu i braku wstrzymujących się, Komisja zdecydowała, że projektem zaproponowanym Sejmowi przez Komisję będzie projekt zespołu.</u>
          <u xml:id="u-8.4" who="#BarbaraImiołczyk">Witam pana posła Wiązowskiego, przykro mi, że akurat w tym momencie wszedł pan na salę. Pytałam wcześniej, czy jest obecny ktoś z wnioskodawców. Ponieważ jednak nie było reprezentanta projektu z druku 1898, postanowiliśmy sami procedować.</u>
          <u xml:id="u-8.5" who="#BarbaraImiołczyk">Przed chwilą Komisja zdecydowała, że głównym, podstawowym drukiem, nad którym będziemy pracować dalej, jest propozycja zespołu czteroosobowego, złożonego z przedstawicieli czterech klubów. Propozycja ta została przyjęta w konsensusie i mam nadzieję, że ten sam konsensus da się wypracować również w Komisji.</u>
          <u xml:id="u-8.6" who="#BarbaraImiołczyk">Czy są jeszcze inne uwagi do tekstu, oprócz uwagi zgłoszonej przez pana posła Fiedorowicza?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-9">
          <u xml:id="u-9.0" who="#StanisławPawlak">Mam taką wątpliwość. W czwartym akapicie, kiedy mówimy, że na poziomie lokalnym wprowadzono samorządowy powiat, a na poziomie regionalnym - samorządowo-rządowe województwo, mam wątpliwość, czy trzeba wymieniać rządowe województwo, jeśli mówimy o 10 rocznicy samorządu terytorialnego?</u>
          <u xml:id="u-9.1" who="#StanisławPawlak">Czy nie lepiej byłoby napisać „samorządowe województwo”?</u>
          <u xml:id="u-9.2" who="#StanisławPawlak">Ja nie składam wniosku, tylko poddaję pod rozwagę. Być może jest to dobrze, jeżeli tak uznali członkowie zespołu.</u>
          <u xml:id="u-9.3" who="#StanisławPawlak">Mam tylko wątpliwość, czy nie świadczyłoby to, jak było w poprzednim okresie, że w jednym ręku było województwo rządowe i samorządowe. Wybieraliśmy wtedy radnych do rady wojewódzkiej itd. A rząd po prostu rządził. Dlatego uważam, że należałoby to rozdzielić.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-10">
          <u xml:id="u-10.0" who="#BarbaraImiołczyk">Jeśli można udzielić sobie głosu, to w całym procesie legislacyjnym, tworzenia powiatów i województw, cały czas operowaliśmy terminem „samorządowo-rządowe województwa” i sądzę, że parlament jest przyzwyczajony do takiej właśnie nazwy. I sądzę, że to przyświecało zespołowi, że zastosował to określenie. W dodatku, zważywszy na szczególne uwrażliwienie grupy posłów, z całą pewnością, jeśli zabraknie słowa „rządowe”, będzie trzeba je wprowadzać.</u>
          <u xml:id="u-10.1" who="#BarbaraImiołczyk">Ponadto będzie nam chyba łatwiej zgodzić się na propozycje zespołu niż na samo słowo „samorządowe”, ponieważ wtedy natychmiast pojawi się wątpliwość, że pomijamy element rządowy na poziomie województwa. Tymczasem ta reforma wiązała się również z głębokim podziałem terytorialnym kraju i de facto, województwo jest jednak samorządowo-rządowe, ponieważ jest i samorząd, i rząd na poziomie województwa.</u>
          <u xml:id="u-10.2" who="#BarbaraImiołczyk">W ten sposób rozumiem intencje zespołu i wydaje mi się, że ta formuła jest bezpieczniejsza.</u>
          <u xml:id="u-10.3" who="#BarbaraImiołczyk">Nie musimy tego głosować, ponieważ pan poseł Pawlak nie postawił, wniosku tylko pytanie.</u>
          <u xml:id="u-10.4" who="#BarbaraImiołczyk">Jeżeli członkowie podzielają wątpliwości pana posła, możemy dalej dyskutować.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-11">
          <u xml:id="u-11.0" who="#TadeuszWrona">Rzeczywiście, myśleliśmy tak, jak mówiła pani posłanka Barbara Imiołczyk. Takie były nasze intencje i taki sposób myślenia.</u>
          <u xml:id="u-11.1" who="#TadeuszWrona">Natomiast nawet gdybyśmy przyjęli propozycję pana posła Pawlaka, to też by się nic nie stało.</u>
          <u xml:id="u-11.2" who="#TadeuszWrona">Jeżeli zatem pan poseł uważa, że taką poprawkę należy zgłosić, będziemy głosować, a jeżeli nie - po prostu przyjmiemy w formie konsensusu ten zapis, który został zaproponowany przez zespół.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-12">
          <u xml:id="u-12.0" who="#BarbaraImiołczyk">Czy są inne uwagi do tekstu uchwały?</u>
          <u xml:id="u-12.1" who="#BarbaraImiołczyk">Nie ma. Jest tylko jedna uwaga pana posła Fiedorowicza.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-13">
          <u xml:id="u-13.0" who="#TadeuszWrona">Są trzy możliwości. Albo pozostawiamy tekst bez zmiany, tak jak zaproponował zespół, albo zmieniamy słowo „utworzenie” na „wybory”, albo - trzecia wersja, o której mówiłem, a która jest praktycznie synonimem do „utworzenia”, a mianowicie - „ustanowienie”, jeżeli kogoś razi słowo „utworzenie”.</u>
          <u xml:id="u-13.1" who="#TadeuszWrona">„Ustanowienie” to jest cały proces, od pomysłu, poprzez proces legislacyjny, poprzez wybory, konstrukcję struktur organizacyjnych itd.</u>
          <u xml:id="u-13.2" who="#TadeuszWrona">Może zaczniemy od tego, co zaproponował zespół. Byłoby najprościej.</u>
          <u xml:id="u-13.3" who="#TadeuszWrona">Pani posłanka Imiołczyk wnioskuje, abyśmy rozpoczęli głosowanie w takiej kolejności: od wniosku zespołu, do ostatniej propozycji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-14">
          <u xml:id="u-14.0" who="#AndrzejOsnowski">Proponuję, ponieważ uchwała ma charakter uroczysty, wystarczy tylko wykreślić wyraz „czyli” i zostawić tak jak jest. To oddaje ducha tej uchwały.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-15">
          <u xml:id="u-15.0" who="#BarbaraImiołczyk">Sądzę, że jest to propozycja, która zadowoli wszystkich, sądząc z reakcji państwa. Rozumiem, że propozycja pana posła Osnowskiego wykreślenia samego słowa „czyli” w pierwszym zdaniu, nie spotkała się z protestem.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-16">
          <u xml:id="u-16.0" who="#TadeuszWrona">Rozumiem, że zespół przyjmuje to jako autopoprawkę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-17">
          <u xml:id="u-17.0" who="#BarbaraImiołczyk">Czy są inne uwagi do tekstu?</u>
          <u xml:id="u-17.1" who="#BarbaraImiołczyk">Nie ma. W takim razie przystępujemy do głosowania. Kto z państwa jest za przyjęciem projektu uchwały Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej na 10-lecie odrodzenia polskiego samorządu terytorialnego?</u>
          <u xml:id="u-17.2" who="#BarbaraImiołczyk">Komisja przyjęła projekt jednogłośnie. Tak więc Komisja wnosi do Sejmu o przyjęcie uchwały tej treści. Zaproponujemy również panu marszałkowi, aby Prezydium Sejmu i Konwent Seniorów zgodziły się na przyjęcie tej uchwały w drodze konsensusu.</u>
          <u xml:id="u-17.3" who="#BarbaraImiołczyk">Mam nadzieję, że będzie na to zgoda. Apeluję także do panów o to, aby wasi przedstawiciele na Konwencie Seniorów poprali tę propozycję.</u>
          <u xml:id="u-17.4" who="#BarbaraImiołczyk">Pozostaje jeszcze jedna formalność, bardzo ważna, a mianowicie wybór posła sprawozdawcy.</u>
          <u xml:id="u-17.5" who="#BarbaraImiołczyk">Proponuję, aby posłem sprawozdawcą był pan poseł Tadeusz Wrona. Czy pan poseł Wrona się zgadza?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-18">
          <u xml:id="u-18.0" who="#TadeuszWrona">Zgadzam się.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-19">
          <u xml:id="u-19.0" who="#BarbaraImiołczyk">Czy są inne kandydatury? Nie ma. Posłem sprawozdawcą Komisji jest pan poseł Tadeusz Wrona.</u>
          <u xml:id="u-19.1" who="#BarbaraImiołczyk">Dziękuję bardzo. Zamykam posiedzenie Komisji.</u>
        </div>
      </body>
    </text>
  </TEI>
</teiCorpus>