text_structure.xml 259 KB
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60 61 62 63 64 65 66 67 68 69 70 71 72 73 74 75 76 77 78 79 80 81 82 83 84 85 86 87 88 89 90 91 92 93 94 95 96 97 98 99 100 101 102 103 104 105 106 107 108 109 110 111 112 113 114 115 116 117 118 119 120 121 122 123 124 125 126 127 128 129 130 131 132 133 134 135 136 137 138 139 140 141 142 143 144 145 146 147 148 149 150 151 152 153 154 155 156 157 158 159 160 161 162 163 164 165 166 167 168 169 170 171 172 173 174 175 176 177 178 179 180 181 182 183 184 185 186 187 188 189 190 191 192 193 194 195 196 197 198 199 200 201 202 203 204 205 206 207 208 209 210 211 212 213 214 215 216 217 218 219 220 221 222 223 224 225 226 227 228 229 230 231 232 233 234 235 236 237 238 239 240 241 242 243 244 245 246 247 248 249 250 251 252 253 254 255 256 257 258 259 260 261 262 263 264 265 266 267 268 269 270 271 272 273 274 275 276 277 278 279 280 281 282 283 284 285 286 287 288 289 290 291 292 293 294 295 296 297 298 299 300 301 302 303 304 305 306 307 308 309 310 311 312 313 314 315 316 317 318 319 320 321 322 323 324 325 326 327 328 329 330 331 332 333 334 335 336 337 338 339 340 341 342 343 344 345 346 347 348 349 350 351 352 353 354 355 356 357 358 359 360 361 362 363 364 365 366 367 368 369 370 371 372 373 374 375 376 377 378 379 380 381 382 383 384 385 386 387 388 389 390 391 392 393 394 395 396 397 398 399 400 401 402 403 404 405 406 407 408 409 410 411 412 413 414 415 416 417 418 419 420 421 422 423 424 425 426 427 428 429 430 431 432 433 434 435 436 437 438 439 440 441 442 443 444 445 446 447 448 449 450 451 452 453 454 455 456 457 458 459 460 461 462 463 464 465 466 467 468 469 470 471 472 473 474 475 476 477 478 479 480 481 482 483 484 485 486 487 488 489 490 491 492 493 494 495 496 497 498 499 500 501 502 503 504 505 506 507 508 509 510 511 512 513 514 515 516 517 518 519 520 521 522 523 524 525 526 527 528 529 530 531 532 533 534 535 536 537 538 539 540 541 542 543 544 545 546 547 548 549 550 551 552 553 554 555 556 557 558 559 560 561 562 563 564 565 566 567 568 569 570 571 572 573 574 575 576 577 578 579 580 581 582 583 584 585 586 587 588 589 590 591 592 593 594 595 596 597 598 599 600 601 602 603 604 605 606 607 608 609 610 611 612 613 614 615 616 617 618 619 620 621 622 623 624 625 626 627 628 629 630 631 632 633 634 635 636 637 638 639 640 641 642 643 644 645 646 647 648 649 650 651 652 653 654 655 656 657 658 659 660 661 662 663 664 665 666 667 668 669 670 671 672 673 674 675 676 677 678 679 680 681 682 683 684 685 686 687 688 689 690 691 692 693 694 695 696 697 698 699 700 701 702 703 704 705 706 707 708 709 710 711 712 713 714 715 716 717 718 719 720 721 722 723 724 725 726 727 728 729 730 731 732 733 734 735 736 737 738 739 740 741 742 743 744 745 746 747 748 749 750 751 752 753 754 755 756 757 758 759 760 761 762 763 764 765 766 767 768 769 770 771 772 773 774 775 776 777 778 779 780 781 782 783 784 785 786 787 788 789 790 791 792 793 794 795 796 797 798 799 800 801 802 803 804 805 806 807 808 809 810 811 812 813 814 815 816 817 818 819 820 821 822 823 824 825 826 827 828 829 830 831 832 833 834 835 836 837 838 839 840 841 842 843 844 845 846 847 848 849 850 851 852 853 854 855 856 857 858 859 860 861 862 863 864 865 866 867 868 869 870 871 872 873 874 875 876 877 878 879 880 881 882 883 884 885 886 887 888 889 890 891 892 893 894 895 896 897 898 899 900 901 902 903 904 905 906 907 908 909 910 911 912 913 914 915 916 917 918 919 920 921 922 923 924 925 926 927 928 929 930 931 932 933 934 935 936 937 938 939 940 941 942 943 944 945 946 947 948 949 950 951 952 953 954 955 956 957 958 959 960 961 962 963 964 965 966 967 968 969 970 971 972 973 974 975 976 977 978 979 980 981 982 983 984 985 986 987 988 989 990 991 992 993 994 995 996 997 998 999 1000 1001 1002 1003 1004 1005 1006 1007 1008 1009 1010 1011 1012 1013 1014 1015 1016 1017 1018 1019 1020 1021 1022 1023 1024 1025 1026 1027 1028 1029 1030 1031 1032 1033 1034 1035 1036 1037 1038 1039 1040 1041 1042 1043 1044 1045 1046 1047 1048 1049 1050 1051 1052 1053 1054 1055 1056 1057 1058 1059 1060 1061 1062 1063 1064 1065 1066 1067 1068 1069 1070 1071 1072 1073 1074 1075 1076 1077 1078 1079 1080 1081 1082 1083 1084 1085 1086 1087 1088 1089 1090 1091 1092 1093 1094 1095 1096 1097 1098 1099 1100 1101 1102 1103 1104 1105 1106 1107 1108 1109 1110 1111 1112 1113 1114 1115 1116 1117 1118 1119 1120 1121 1122 1123 1124 1125 1126 1127 1128 1129 1130 1131 1132 1133 1134 1135 1136 1137 1138 1139 1140 1141 1142 1143 1144 1145 1146 1147 1148 1149 1150 1151 1152 1153 1154 1155 1156 1157 1158 1159 1160 1161 1162 1163 1164 1165 1166 1167 1168 1169 1170 1171 1172 1173 1174 1175 1176 1177 1178 1179 1180 1181 1182 1183 1184 1185 1186 1187 1188 1189 1190 1191 1192 1193 1194 1195 1196 1197 1198 1199 1200 1201 1202 1203 1204 1205 1206 1207 1208 1209 1210 1211 1212 1213 1214 1215 1216 1217 1218 1219 1220 1221 1222 1223 1224 1225 1226 1227 1228 1229 1230 1231 1232 1233 1234 1235 1236 1237 1238 1239 1240 1241 1242 1243 1244 1245 1246 1247 1248 1249 1250 1251 1252 1253 1254 1255 1256 1257 1258 1259 1260 1261 1262 1263 1264 1265 1266 1267 1268 1269 1270 1271 1272 1273 1274 1275 1276 1277 1278 1279 1280 1281 1282 1283 1284 1285 1286 1287 1288 1289 1290 1291 1292 1293 1294 1295 1296 1297 1298 1299 1300 1301 1302 1303 1304 1305 1306 1307 1308 1309 1310 1311 1312 1313 1314 1315 1316 1317 1318 1319 1320 1321 1322 1323 1324 1325 1326 1327 1328 1329 1330 1331 1332 1333 1334 1335 1336 1337 1338 1339 1340 1341 1342 1343 1344 1345 1346 1347 1348 1349 1350 1351 1352 1353 1354 1355 1356 1357 1358 1359 1360 1361 1362 1363 1364 1365 1366 1367 1368 1369 1370 1371 1372 1373 1374 1375 1376 1377 1378 1379 1380 1381 1382 1383 1384 1385 1386 1387 1388 1389 1390 1391 1392 1393 1394 1395 1396 1397 1398 1399 1400 1401 1402 1403 1404 1405 1406 1407 1408 1409 1410 1411 1412 1413 1414 1415 1416 1417 1418 1419 1420 1421 1422 1423 1424 1425 1426 1427 1428 1429 1430 1431 1432 1433 1434 1435 1436 1437 1438 1439 1440 1441 1442 1443 1444 1445 1446 1447 1448 1449 1450 1451 1452 1453 1454 1455 1456 1457 1458 1459 1460 1461 1462 1463 1464 1465 1466 1467 1468 1469 1470 1471 1472 1473 1474 1475 1476 1477 1478 1479 1480 1481 1482 1483 1484 1485 1486 1487 1488 1489 1490 1491 1492 1493 1494 1495 1496 1497 1498 1499 1500 1501 1502 1503 1504 1505 1506 1507 1508 1509 1510 1511 1512 1513 1514 1515 1516 1517 1518 1519 1520 1521 1522 1523 1524 1525 1526 1527 1528 1529 1530 1531 1532 1533 1534 1535 1536 1537 1538 1539 1540 1541 1542 1543 1544 1545 1546 1547 1548 1549 1550 1551 1552 1553 1554 1555 1556 1557 1558 1559 1560 1561 1562 1563 1564 1565 1566 1567 1568 1569 1570 1571 1572 1573 1574 1575 1576 1577 1578 1579 1580 1581 1582 1583 1584 1585 1586 1587 1588 1589 1590 1591 1592 1593 1594 1595 1596 1597 1598 1599 1600 1601 1602 1603 1604 1605 1606 1607 1608 1609 1610 1611 1612 1613 1614 1615 1616 1617 1618 1619 1620 1621 1622 1623 1624 1625 1626 1627 1628 1629 1630
<?xml version='1.0' encoding='utf-8'?>
<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
  <xi:include href="PPC_header.xml" />
  <TEI>
    <xi:include href="header.xml" />
    <text>
      <body>
        <div xml:id="div-1">
          <u xml:id="u-1.0" who="#IrenaLipowicz">Otwieram posiedzenie Komisji. Witam wszystkich obecnych.</u>
          <u xml:id="u-1.1" who="#IrenaLipowicz">Proponowany porządek dzienny przewiduje rozpatrzenie sprawozdania podkomisji nadzwyczajnej o poselskich projektach ustaw dotyczących ordynacji wyborczej do organów stanowiących samorząd terytorialny. Jest to kontynuacja wcześniejszych posiedzeń.</u>
          <u xml:id="u-1.2" who="#IrenaLipowicz">Czy są wnioski lub uwagi do zaproponowanego porządku dziennego? Nie ma. Czy ktoś z państwa jest przeciwny przyjęciu zaproponowanego porządku dziennego? Nie słyszę.</u>
          <u xml:id="u-1.3" who="#IrenaLipowicz">Stwierdzam przyjęcie porządku dziennego.</u>
          <u xml:id="u-1.4" who="#IrenaLipowicz">Przed przystąpieniem do realizacji porządku dziennego mam uwagę bardziej ogólnej natury. Chodzi o kwestię podstaw prawnych do przeprowadzenia najbliższych wyborów do organów stanowiących samorząd terytorialny. Z jednej bowiem strony wydaje się, że bardziej właściwe byłoby odbycie wyborów do rad gmin na podstawie obowiązującej ordynacji wyborczej do rad gmin z 1990 r. Przed wyborami nie należy bowiem zmieniać ordynacji wyborczej.</u>
          <u xml:id="u-1.5" who="#IrenaLipowicz">Z drugiej jednak strony, Państwowa Komisja Wyborcza, a także Krajowe Biuro Wyborcze sygnalizują, że przeprowadzenie najbliższych wyborów do rad gmin według ordynacji z 1990 r., a wyborów do rad powiatów i sejmików województw według nowej ordynacji, nad którą teraz pracujemy, jest fizycznie niemożliwe. Na poparcie tego poglądu zostało przytoczonych 15 argumentów.</u>
          <u xml:id="u-1.6" who="#IrenaLipowicz">Przedłożenie tych argumentów nie było możliwe, gdyż nie można było wykluczyć sytuacji, iż nasza Komisja przygotuje projekt ordynacji zbieżny z obowiązującymi rozwiązaniami.</u>
          <u xml:id="u-1.7" who="#IrenaLipowicz">Problem jest ponadto komplikowany tym, że obowiązująca ordynacja wyborcza do rad gmin jest sprzeczna z nową Konstytucją RP.</u>
          <u xml:id="u-1.8" who="#IrenaLipowicz">Tak więc sytuacja jest taka, że nie ma dobrego rozwiązania. Wskazują na to również ekspertyzy, które już zostały przedłożone. Dalsze ekspertyzy są przygotowywane.</u>
          <u xml:id="u-1.9" who="#IrenaLipowicz">Chcę jeszcze dodać, że pojawiła się również - bardzo wstępna - koncepcja przygotowania swego rodzaju przepisów przejściowych, opierając się na pierwszych wyborach, które byłyby przeprowadzone na podstawie obowiązującej ordynacji do rad gmin i na podstawie nowej ordynacji, jeżeli chodzi o rady powiatów i sejmiki województw. Jednakże eksperci wskazali, że co prawda postępowanie takie jest możliwe, ale konieczne będzie uchwalenie ustawy - swego rodzaju trzeciej ordynacji - przejściowej. Byłaby to nowelizacja obowiązującej ordynacji wyborczej do rad gmin, umożliwiająca przeprowadzenie wyborów do rad gmin wraz z wyborami do rad powiatów i sejmików województw. W grę wchodzi jednak nie kilka przepisów przejściowych, lecz praktycznie nowa ordynacja.</u>
          <u xml:id="u-1.10" who="#IrenaLipowicz">Taki jest na chwilę obecną stan „prac badawczych”, które zrelacjonowałam Komisji.</u>
          <u xml:id="u-1.11" who="#IrenaLipowicz">Chcę powiedzieć o jeszcze jednej kwestii innej natury. Pojawiła się bowiem wczoraj wątpliwość - która dotknęła mnie osobiście jako przewodniczącą bezstronną z natury - dotycząca składu podkomisji powołanej do rozpatrzenia ustawy o zmianie ustawy o podatkach i opłatach lokalnych. W składzie podkomisji nie znaleźli się bowiem przedstawiciele największego klubu. W związku z tym - po pierwsze - uzupełniono skład podkomisji.</u>
          <u xml:id="u-1.12" who="#IrenaLipowicz">Ponadto została sprawdzona dokumentacja. Z biuletynu z posiedzenia Komisji oraz z listy obecności wynika, że wybór podkomisji nastąpił przy poparciu 44 członków Komisji, a wśród nich również posła Wrony. Należy dodać, że za składem podkomisji głosowali wszyscy obecni posłowie. Wybrani zostali wszyscy zgłoszeni kandydaci.</u>
          <u xml:id="u-1.13" who="#IrenaLipowicz">Tak więc nasuwa się uwaga, aby przy tworzeniu podkomisji wszystkie podmioty polityczne dbały o swoje reprezentacje w podkomisji. Nie będzie wówczas takich kłopotów, jakie pojawiły się ostatnio.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-2">
          <u xml:id="u-2.0" who="#TadeuszWrona">Dodam tylko, że wczoraj skład podkomisji został uzupełniony o posła Nawarę, który w ramach prezydium odpowiada za problematykę finansów publicznych.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-3">
          <u xml:id="u-3.0" who="#IrenaLipowicz">Przechodzimy do właściwej kwestii objętej porządkiem dziennym, czyli do kontynuowania rozpatrywania sprawozdania podkomisji nadzwyczajnej, która przygotowała projekt ordynacji wyborczej.</u>
          <u xml:id="u-3.1" who="#IrenaLipowicz">Oddaję głos panu posłowi Wronie, przewodniczącemu podkomisji nadzwyczajnej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-4">
          <u xml:id="u-4.0" who="#TadeuszWrona">Przypominam, że na poprzednim posiedzeniu Komisja rozpatrzyła art. 79 oraz zgłoszone w związku z nim propozycje poprawek posła Dorna, które zostały odrzucone.</u>
          <u xml:id="u-4.1" who="#TadeuszWrona">Przystępujemy zatem do rozpatrzenia art. 80, który podkomisja przedłożyła w następującym brzmieniu:</u>
          <u xml:id="u-4.2" who="#TadeuszWrona">„Ust. 1. Wydatki komitetów wyborczych ponoszone w związku z wyborami są pokrywane z ich źródeł własnych.</u>
          <u xml:id="u-4.3" who="#TadeuszWrona">Ust. 2. Pełnomocnicy komitetów wyborczych mogą organizować zbiórki publiczne środków finansowych na cele wyborcze, na zasadach określonych w przepisach o zbiórkach publicznych.</u>
          <u xml:id="u-4.4" who="#TadeuszWrona">Ust. 3. Organizowanie zbiórki publicznej, o której mowa w ust. 2, nie wymaga uzyskania pozwolenia”.</u>
          <u xml:id="u-4.5" who="#TadeuszWrona">Czy ktoś z państwa chce zabrać głos w sprawie art. 80?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-5">
          <u xml:id="u-5.0" who="#LudwikDornniez">Zgłaszam propozycję poprawki do art. 80, polegającą na skreśleniu ust. 2 i ust. 3. Krótkie uzasadnienie jest następujące. Chodzi o regulacje prawne dotyczące zbiórek publicznych. Związane z tą poprawką moje dalsze poprawki dotyczą pozyskiwania funduszy przez komitety wyborcze.</u>
          <u xml:id="u-5.1" who="#LudwikDornniez">W związku z tym, chcę zapytać ekspertów oraz przedstawicieli Biura Legislacyjnego, czy przyjęcie art. 80 w przedłożonym brzmieniu nie będzie oznaczać bezzasadności dyskusji nad dalszymi moimi poprawkami zakładającymi dodanie art. 82a - artykułowi 82o.</u>
          <u xml:id="u-5.2" who="#LudwikDornniez">Ponadto chcę wyjaśnić, dlaczego proponuję wykreślenie przepisów zezwalających na organizowanie zbiórek publicznych bez uzyskania pozwolenia. Z mojej wiedzy wynika, że faktycznie zbiórka publiczna stanowi margines funduszów wyborczych gromadzonych przez wszystkie komitety wyborcze, poza jednym przypadkiem. Jest to przypadek walizkowy, czyli wymiana walizki cegiełek na walizkę pieniędzy. Nie ulega wątpliwości, że jest to stan głęboko patologiczny. Dlatego też intencją wnioskodawcy jest uniemożliwienie „walizkowego” trybu gromadzenia funduszy wyborczych.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-6">
          <u xml:id="u-6.0" who="#IrenaLipowicz">Proszę, aby przedstawiciel Biura Legislacyjnego udzielił odpowiedzi na pytanie posła Dorna.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-7">
          <u xml:id="u-7.0" who="#PrzedstawicielBiuraLegislacyjnegoKancelariiSejmu">Dziękuję posłowi Dornowi za zaufanie, jakim darzy Biuro Legislacyjne, gdyż pytanie, które zadał dotyczy jego poprawki.</u>
          <u xml:id="u-7.1" who="#PrzedstawicielBiuraLegislacyjnegoKancelariiSejmu">Uważam, że skreślenie w art. 80 ust. 2 wiąże się z koncepcją wyrażoną w propozycji posła Dorna, polegającej na dodaniu art. 82a - art. 82o.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-8">
          <u xml:id="u-8.0" who="#LudwikDornniez">Nasuwa się jednak pytanie, czy gdyby art. 80 ust. 2 i ust. 3 zostały utrzymane, to czy ma sens dyskusja nad art. 82 - art. 82o? Pytanie to można również ująć następująco: albo dyskusja nie ma sensu, gdyż występuje odesłanie do przepisów o zbiórkach publicznych albo przepisy zawarte w art. 82a - art. 82o są traktowane jako lex specialis.</u>
          <u xml:id="u-8.1" who="#LudwikDornniez">W moim odczuciu wnioski zawarte w art. 82a - art. 82o wprowadzają nowe instytucje, a wśród nich instytucje pełnomocnika finansowego Komitetu Wyborczego. Jest to zupełnie inna instytucja jak pełnomocnik Komitetu Wyborczego, o którym mówi projekt ordynacji, nad którym obraduje Komisja.</u>
          <u xml:id="u-8.2" who="#LudwikDornniez">Jest to również zupełnie nowa instytucja w porównaniu z przepisami ordynacji wyborczej do Sejmu RP.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-9">
          <u xml:id="u-9.0" who="#LudwikDornniez">Rozumiem, że opinia Biura Legislacyjnego jest taka, iż można mówić o bezzasadności dyskusji nad dalszymi moimi poprawkami.</u>
          <u xml:id="u-9.1" who="#LudwikDornniez">W moim odczuciu są to kwestie związane.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-10">
          <u xml:id="u-10.0" who="#IrenaLipowicz">Czy ktoś chce jeszcze zabrać głos w sprawie art. 80? Nie słyszę. Przystępujemy zatem do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-10.1" who="#IrenaLipowicz">Poddaję pod głosowanie wniosek o przyjęcie poprawki do art. 80, polegającej na skreśleniu ust. 2 i ust. 3.</u>
          <u xml:id="u-10.2" who="#IrenaLipowicz">Za wnioskiem głosował 1 poseł, przeciwko 17 posłów, przy 8 głosach wstrzymujących się. Stwierdzam odrzucenie poprawki.</u>
          <u xml:id="u-10.3" who="#IrenaLipowicz">Poddaję pod głosowanie wniosek o przyjęcie art. 80 w przedłożonym brzmieniu.</u>
          <u xml:id="u-10.4" who="#IrenaLipowicz">Za wnioskiem głosowało 27 posłów, nikt nie był przeciwny, 2 posłów wstrzymało się od głosowania. Stwierdzam przyjęcie art. 80.</u>
          <u xml:id="u-10.5" who="#IrenaLipowicz">Przechodzimy do rozpatrzenia art. 81, któremu podkomisja nadała brzmienie:</u>
          <u xml:id="u-10.6" who="#IrenaLipowicz">„Ust. 1. Komitetom wyborczym nie mogą być przekazywane na cele wyborcze środki finansowe pochodzące:</u>
          <u xml:id="u-10.7" who="#IrenaLipowicz">1) z budżetu państwa, budżetu jednostek samorządu terytorialnego, związków komunalnych i innych komunalnych osób prawnych,</u>
          <u xml:id="u-10.8" who="#IrenaLipowicz">2) od państwowych jednostek organizacyjnych,</u>
          <u xml:id="u-10.9" who="#IrenaLipowicz">3) od przedsiębiorstw państwowych, a także od przedsiębiorców z udziałem Skarbu Państwa, jednostek samorządu terytorialnego, związków komunalnych oraz innych komunalnych osób prawnych,</u>
          <u xml:id="u-10.10" who="#IrenaLipowicz">4) od podmiotów korzystających z dotacji budżetu państwa oraz budżetów jednostek samorządu terytorialnego,</u>
          <u xml:id="u-10.11" who="#IrenaLipowicz">5) od osób zagranicznych w rozumieniu przepisów Prawa dewizowego.</u>
          <u xml:id="u-10.12" who="#IrenaLipowicz">Ust. 2. Przepis ust. 1 stosuje się odpowiednio do wartości niepieniężnych”.</u>
          <u xml:id="u-10.13" who="#IrenaLipowicz">Czy ktoś chce zabrać głos w sprawie art. 81?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-11">
          <u xml:id="u-11.0" who="#LudwikDornniez">W swojej poprawce proponuję dodanie nowego pkt. 4a w następującym brzmieniu: „4a od innych osób prawnych, z wyjątkiem partii politycznych i stowarzyszeń”.</u>
          <u xml:id="u-11.1" who="#LudwikDornniez">Poprawka ta utrzymuje swój sens mimo wyniku poprzedniego głosowania.</u>
          <u xml:id="u-11.2" who="#LudwikDornniez">Zaproponowany pkt 4a oznacza zakaz pozyskiwania przez komitety wyborcze środków finansowych od innych osób prawnych z wyjątkiem partii politycznych i stowarzyszeń.</u>
          <u xml:id="u-11.3" who="#LudwikDornniez">Chodzi o to, aby przepływ środków finansowych oraz wartości niepieniężnych, o których mowa w ust. 2 był zapośredniczony przez partie polityczne i stowarzyszenia przy likwidacji indywidualnej relacji między komitetami wyborczymi lub kandydatami indywidualnymi a osobami prawnymi. Inaczej mówiąc, chodzi o zniesienie indywidualnej relacji między spółkami prawa handlowego a poszczególnymi kandydatami. Oznacza to odwołanie się do monteskiuszowskiej idei ciał pośredniczących, lecz w nowym kontekście. Nie chodzi bowiem o rząd i społeczeństwo, lecz sferę polityczną i sferę finansową. Celem jest więc wzmocnienie społeczeństwa obywatelskiego, które pośredniczy między dystrybucją władzy a układami finansowo-gospodarczymi. Bez tego wzmocnienia społeczeństwo obywatelskie w Polsce - które jest słabe - nie będzie się rozwijać.</u>
          <u xml:id="u-11.4" who="#LudwikDornniez">Proszę przedstawiciela Biura Legislacyjnego o opinię na temat poprawki posła Dorna.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-12">
          <u xml:id="u-12.0" who="#PrzedstawicielBiuraLegislacyjnegoKancelariiSejmu">Jest to poprawka merytoryczna. Jej treść jest odmienna od obowiązującego przepisu art. 153 ordynacji wyborczej do Sejmu, który jest zbieżny z art. 81 projektu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-13">
          <u xml:id="u-13.0" who="#LudwikDornniez">Dodam jeszcze, że treść poprawki wyraża to, co funkcjonuje w państwach stabilnych demokracji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-14">
          <u xml:id="u-14.0" who="#PiotrWinczorek">Chcę zapytać, czy przedłożona poprawka miałaby oznaczać, że podmioty gospodarcze działające w formie osób prawnych, mogą finansować kampanię wyborczą, przekazując pieniądze partiom politycznym i stowarzyszeniom. Następnie komitety wyborcze otrzymują pieniądze od tych partii politycznych i stowarzyszeń. Czy tak ma to wyglądać?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-15">
          <u xml:id="u-15.0" who="#LudwikDornniez">Tak. Idea jest taka, że zarówno ustawa o partiach politycznych, która - moim zdaniem - wymaga zmian, jak i prawo o stowarzyszeniach zapewniają pewien tryb kontroli nad przepływem środków finansowych. Nie jest to tryb doskonały, ale to inny problem. Chodzi o to, aby nie był to tryb „walizkowy”.</u>
          <u xml:id="u-15.1" who="#LudwikDornniez">Jest to pomysł bardzo ciekawy. Jednakże przeczy zasadzie, iż listy kandydatów są zgłaszane przez komitety wyborcze, a nie przez partie polityczne czy stowarzyszenia. Przyjęcie przedłożonej poprawki oznaczać będzie umocnienie priorytetowej roli partii politycznych. Równocześnie jednak oznaczać to będzie uzależnienie komitetów wyborczych od partii politycznych. Jest to o tyle istotne, że część komitetów wyborczych działa bez związków z partiami politycznymi. Jest to zjawisko widoczne, zwłaszcza w gminach wiejskich.</u>
          <u xml:id="u-15.2" who="#LudwikDornniez">Tak więc przyjęcie przedłożonej poprawki może oznaczać, że komitety wyborcze przestają być samodzielnymi podmiotami mającymi uprawnienia wyborcze opierające się o ordynację.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-16">
          <u xml:id="u-16.0" who="#EdmundSroka">Myślę, że zaproponowany przepis i tak będzie omijany. Tak więc to co jest jawne bez proponowanego przepisu może stać się tajne po jego przyjęciu. Obawiam się, że obchodzenie tego przepisu stworzy złe mechanizmy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-17">
          <u xml:id="u-17.0" who="#MarekNawara">Uważam, że intencją wnioskodawcy jest uporządkowanie sfery politycznej przy pomocy instrumentów administracyjno-finansowych. Należy pamiętać, że w Polsce system partyjny nie jest taki jak w demokracjach dobrze rozwiniętych, a z ich doświadczeń korzystał wnioskodawca.</u>
          <u xml:id="u-17.1" who="#MarekNawara">Uważam również, że przedłożona poprawka będzie ograniczać możliwości komitetów wyborczych i kandydatów. Dlatego też jestem zdecydowanie przeciwny przedłożonej poprawce, która przyniesie więcej złego niż dobrego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-18">
          <u xml:id="u-18.0" who="#WitoldGintowtDziewałtowski">Uważam, że intencją posła Dorna jest przede wszystkim zwiększenie kontroli publicznej nad środkami finansowymi przepływającymi od darczyńców do komitetów wyborczych.</u>
          <u xml:id="u-18.1" who="#WitoldGintowtDziewałtowski">Konta bankowe partii politycznych i stowarzyszeń są wygodną formą kontroli finansowej. Z tym elementem przedłożonej propozycji zgadzam się całkowicie. Równocześnie nie uważam, aby tym samym sposobem doprowadzono do zwiększenia uzależnienia komitetów wyborczych. Moim zdaniem, niezależność komitetów wyborczych jest iluzją.</u>
          <u xml:id="u-18.2" who="#WitoldGintowtDziewałtowski">Ponadto należy pamiętać, że chodzi tylko i wyłącznie o pieniądze. Sądzę również, że w przypadku komitetów wyborczych, które nie są związane z partiami politycznymi, problem w ogóle nie powinien wystąpić.</u>
          <u xml:id="u-18.3" who="#WitoldGintowtDziewałtowski">Tak więc uważam, że propozycja jest w bardzo znacznym stopniu uzasadniona i po-winniśmy bardzo poważnie rozważyć jej przyjęcie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-19">
          <u xml:id="u-19.0" who="#PawełBryłowski">Po wystąpieniu mojego przedmówcy nabrałem całkowitego przekonania, że proponowana poprawka nie zapobiegnie przekazywaniu pieniędzy „z ręki do ręki”, zwłaszcza w małych środowiskach. Poprawka będzie zmuszać do tego, gdyż wystąpi zjawisko presji partii i stowarzyszeń dominujących nad małymi środowiskami typu gminnego.</u>
          <u xml:id="u-19.1" who="#PawełBryłowski">Mam wrażenie, że poprawka zmierza w kierunku przeciwnym w stosunku do tego, co rozwija się w tych małych środowiskach. Dla małych środowisk typowe jest bowiem indywidualne kandydowanie. Uważam, że zaproponowana poprawka nie będzie dobrze służyła właśnie tej części naszego życia politycznego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-20">
          <u xml:id="u-20.0" who="#IrenaLipowicz">Jeżeli dobrze zrozumiałam, wypowiedź pana prof. Winczorka - w kontekście wypowiedzi posła Gintowt-Dziewałtowskiego - to problem nie polega na tym, czy coś jest praktycznie możliwe, czy też nie. Chodzi o to, że w naszym systemie prawnym istnieje możliwość funkcjonowania takich komitetów wyborczych, które nie opierają się ani na partii politycznej, ani na stowarzyszeniu. Są to komitety reprezentujące grupę wyborców.</u>
          <u xml:id="u-20.1" who="#IrenaLipowicz">Uważam więc, że nie można postępować tak, iż najpierw w systemie prawnym tworzy się pewną możliwość, a następnie nową normą prawną możliwość tę bardzo ogranicza się - w tym przypadku przez ograniczenie dopływu środków pieniężnych.</u>
          <u xml:id="u-20.2" who="#IrenaLipowicz">Poseł Dorn może jednak powiedzieć, że napływ środków jest możliwy, lecz pod warunkiem utworzenia partii lub stowarzyszenia. Jednakże w przypadku zwłaszcza małego wiejskiego komitetu wyborczego problem polega na tym, że może on powstać i działać bez zaplecza politycznego w postaci partii, czy stowarzyszenia.</u>
          <u xml:id="u-20.3" who="#IrenaLipowicz">Tak więc mamy do wyważenia dwie racje. Z jednej strony mogą wystąpić nadużycia, o których słusznie mówił pan poseł Dorn. Z drugiej jednak strony może wystąpić zablokowanie swobody działania grup obywateli, od których będzie wymagane utworzenie stowarzyszenia, gdyż dopiero od stowarzyszenia będzie można otrzymać pieniądze. Rozstrzygnięcie należy do Komisji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-21">
          <u xml:id="u-21.0" who="#MaciejPoręba">Odnoszę wrażenie, że - paradoksalnie - propozycja posła Dorna stworzy sytuację bardziej sprzyjającą korupcji, niż to ma miejsce obecnie. Będzie bowiem tak, że małe komitety zostaną „odcięte” od źródeł finansowych. Powstanie „szara strefa” i „czarna kasa”. Środki finansowe będą więc przepływać „bokiem” i bez żadnej kontroli. Małe komitety, zwłaszcza wiejskie nie znikną, tylko dlatego że zostanie przyjęta przedłożona propozycja.</u>
          <u xml:id="u-21.1" who="#MaciejPoręba">Uważam, że zaproponowany przepis stwarza większe możliwości „przekrętów” niż jest to możliwe obecnie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-22">
          <u xml:id="u-22.0" who="#LudwikDornniez">Nie mogę zgodzić się z uwagami krytycznymi na temat mojej propozycji.</u>
          <u xml:id="u-22.1" who="#LudwikDornniez">Padł argument, że będzie to przepis bardziej korupcjogenny. Jest jednak tak, że obecnie jeżeli chodzi o finansowanie wyborów, to nie ma korupcji, gdyż nie ma reguł. Korupcja i łamanie prawa pojawiają się wówczas, gdy są reguły. Obecnie metoda „walizkowa” nie jest niczym ograniczona. Jeżeli zostaną wprowadzone normy, to zapewne będą przypadki ich łamania, ale będzie też możliwość ścigania za łamanie norm. Jest to kwestia pierwsza.</u>
          <u xml:id="u-22.2" who="#LudwikDornniez">Kwestia druga - to problem relacji między komitetami wyborczymi a partiami i stowarzyszeniami. W tym kontekście pojawił się zarzut regulowania normami administracyjnymi i finansowymi życia politycznego.</u>
          <u xml:id="u-22.3" who="#LudwikDornniez">Pojawia się jednak pytanie - po co jest ordynacja wyborcza, jak nie od tego, aby regulować proces wyborczy środkami administracyjnymi i finansowymi. Nigdy nie jest tak, że pewien ład polityczny - obywatelski - powstaje na drodze spontanicznej ewolucji. Zawsze jest to pewien projekt realizowany przy pomocy norm prawnych i środków administracyjnych.</u>
          <u xml:id="u-22.4" who="#LudwikDornniez">Odnosząc się do wypowiedzi pani poseł Lipowicz chcę powiedzieć, że nie jest czymś dziwnym sytuacja, w której stworzone zostały pewne możliwości polityczne, a następnie ma miejsce ograniczenie możliwości finansowych. Polski system polityczny i sfera życia publicznego są w procesie kształtowania się. Intencją tej poprawki jest rzeczywiście to, aby małe komitety wyborcze - których istnienie jest konieczne z racji niedorozwoju systemu partyjnego - grawitowały w kierunku stowarzyszeń i partii politycznych. Jest to intencja bardzo wyraźna. Nie jest natomiast tak, że komitet wyborczy ma założyć stowarzyszenie.</u>
          <u xml:id="u-22.5" who="#LudwikDornniez">Sfera stowarzyszeń jest lepiej rozwinięta, aniżeli sfera polityczna. Gdybym był rygorystą, to w swojej propozycji skreśliłbym stowarzyszenia. Nie proponuję jednak tego na obecnym etapie rozwoju stosunków politycznych.</u>
          <u xml:id="u-22.6" who="#LudwikDornniez">Moja propozycja ma służyć ewolucji w kierunku większej przejrzystości i uczciwości systemu wyborczego. Dalszym etapem powinna być nowelizacja ustawy o partiach politycznych.</u>
          <u xml:id="u-22.7" who="#LudwikDornniez">Ponadto powinna następować likwidacja komitetów wyborczych, które tworzone są tylko po to, aby przeforsować kilku kandydatów na radnych, a nie po to, aby zarządzać sprawami gminy jako pewnej całości.</u>
          <u xml:id="u-22.8" who="#LudwikDornniez">Uważam, że przedłożona poprawka leży w interesie rozwoju sfery publicznej i systemu politycznego oraz sprawnego zarządzania sferą należącą do samorządu terytorialnego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-23">
          <u xml:id="u-23.0" who="#JerzyBarzowski">Poprawka jest jasna i szczytna. Nasuwa się jednak pytanie, czy będzie dobrze służyć samorządowi. Wydaje się, że może doprowadzić do większego upolitycznienia wyrażającego się w uzależnieniu, zwłaszcza małych komitetów wyborczych od partii politycznych.</u>
          <u xml:id="u-23.1" who="#JerzyBarzowski">Należy pamiętać, że tam, gdzie w grę wchodzą pieniądze nie ma sentymentów. Partia polityczna, która będzie dawać pieniądze będzie chciała mieć wpływ na komitet wyborczy.</u>
          <u xml:id="u-23.2" who="#JerzyBarzowski">Proponowane rozwiązanie jest bardziej czyste od strony finansowej, ale prowadzi do większego upolitycznienia zwłaszcza małych komitetów.</u>
          <u xml:id="u-23.3" who="#JerzyBarzowski">Ponadto należy zwrócić uwagę, że proponowane rozwiązanie dotyczy również stowarzyszeń, które z zasady mają inne - niż partie polityczne - cele i formy działania. Stowarzyszenia będą więc wciągane do polityki. Nie jest to dobre rozwiązanie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-24">
          <u xml:id="u-24.0" who="#MaciejPoręba">Uważam, że zaproponowana poprawka to dostosowywanie życia do prawa, a powinno być odwrotnie, czyli prawo powinno być dostosowane do tego, co się dzieje.</u>
          <u xml:id="u-24.1" who="#MaciejPoręba">Proponowany przepis w zestawieniu z listą innych podmiotów wymienionych w art. 81 oznacza uniemożliwienie jakiegokolwiek finansowania komitetu wyborczego z wyjątkiem partii politycznych lub stowarzyszeń.</u>
          <u xml:id="u-24.2" who="#MaciejPoręba">Uważam również, że jest to przepis blankietowy, który skończy się tym, że przepis ten będzie obchodzony. Powstaną reguły nieczytelne, prowadzące wprost do nielegalności.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-25">
          <u xml:id="u-25.0" who="#LudwikDornniez">Mam dwie uwagi.</u>
          <u xml:id="u-25.1" who="#LudwikDornniez">Pierwsza odnosi się do niemożności finansowania, o której była mowa w dyskusji. Doszło chyba jednak do pomylenia dwóch kwestii. Chodzi bowiem o zakaz finansowania przez osoby prawne. Możliwość finansowania przez osoby fizyczne nadal istnieje.</u>
          <u xml:id="u-25.2" who="#LudwikDornniez">Uwaga druga odnosi się do wypowiedzi posła Barzowskiego, który trafnie zauważył, że gdy w grę wchodzą pieniądze, to nie ma sentymentów. Jest więc tak, że albo komitet wyborczy będzie grawitował w kierunku jakiegoś stowarzyszenia bądź partii politycznej - które podlegają pewnej kontroli - albo będzie „siedział w kieszeni” lokalnego biznesmena czy zrzeszenia biznesmenów. Taka jest bowiem alternatywa. Myślę, że z punktu widzenia dobra publicznego pierwsza z dwóch możliwości jest dobra.</u>
          <u xml:id="u-25.3" who="#LudwikDornniez">Jeżeli chodzi o wciąganie stowarzyszeń w politykę, to należy pamiętać, że stowarzyszenia mają statuty rejestrowane w sądzie. Statuty stowarzyszeń mogą więc dopuszczać finansowanie albo nie. Może być również tak, że stowarzyszenie, które chce finansować komitet wyborczy dokonuje zmiany statutu, gdyż członkowie stowarzyszenia chcą finansować komitet wyborczy. Wszystko jest wówczas zgodne z prawem i podlega kontroli.</u>
          <u xml:id="u-25.4" who="#LudwikDornniez">Jeszcze jedna uwaga ogólniejsza. Jeżeli prawo ma być dostosowywane do życia i ma to być prawo bezwyjątkowe, to nasuwa się pytanie, co my tu jeszcze robimy, co robi Komisja i Sejm. Skoro jest stan patologiczny - a ja uważam, że tak jest - to należy stosować instrumenty prawne w celu jego zmiany.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-26">
          <u xml:id="u-26.0" who="#IrenaLipowicz">Dyskusja została wyczerpana, a więc możemy przejść do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-26.1" who="#IrenaLipowicz">Poddaję pod głosowanie wniosek o dodanie nowego pkt. 4a w art. 81 ust. 1. W głosowaniu za wnioskiem opowiedziało się 12 posłów, przeciwnych było 18 posłów, 1 poseł wstrzymał się od głosowania. Stwierdzam, że poprawka została odrzucona.</u>
          <u xml:id="u-26.2" who="#IrenaLipowicz">Czy są inne propozycje poprawek do art. 81? Nie słyszę.</u>
          <u xml:id="u-26.3" who="#IrenaLipowicz">Poddaję pod głosowanie wniosek o przyjęcie art. 81 w brzmieniu przedłożonym przez podkomisję. Za wnioskiem głosowało 30 posłów, nikt nie był przeciwny, 1 poseł wstrzymał się od głosowania. Stwierdzam przyjęcie art. 81.</u>
          <u xml:id="u-26.4" who="#IrenaLipowicz">Przechodzimy do art. 82, gdyż jak mi się wydaje, dalsze propozycje poprawek posła Dorna stały się bezprzedmiotowe.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-27">
          <u xml:id="u-27.0" who="#LudwikDornniez">Ponieważ nie jestem tego pewien, chcę zapytać pana prof. Winczorka, czy zgadza się z opinią przedstawiciela Biura Legislacyjnego, iż po przyjęciu art. 82 w brzmieniu proponowanym przez podkomisję, poprawki proponujące dodanie art. 82a - art. 82o stały się bezprzedmiotowe.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-28">
          <u xml:id="u-28.0" who="#PiotrWinczorek">Trudno mi odpowiedzieć, gdyż tekst poprawek posła Dorna otrzymałem dopiero przed chwilą. Patrząc jednak na poprawki „na pierwszy rzut oka” nie wydaje mi się, aby całość tych poprawek stała się bezprzedmiotowa. Wydaje się, że część z poprawek mogłaby być przyjęta do projektu. Aby jednak mieć pewność musiałbym bardziej wnikliwie przeczytać zaproponowane poprawki.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-29">
          <u xml:id="u-29.0" who="#PrzedstawicielBiuraLegislacyjnegoKancelariiSejmu">Chcę doprecyzować kwestię, o której mówimy. Poprzednio byłem pytany w sprawie art. 80 ust. 2. Wówczas można było mówić o pośrednim związaniu. Teraz natomiast - jak rozumiem - Komisja przeszła do propozycji poprawki posła Dorna oznaczonej nr 11 i przewidującej skreślenie w art. 82 ust. 2–6. Uważam zatem, że poprawka ta musi być absolutnie powiązana z propozycją poprawki oznaczonej nr 12 i przewidującej dodanie art. 82a - art. 82o, wyrażających się całościową koncepcją. Nie należy również zapominać, że Komisja odłożyła rozstrzygnięcie dotyczące art. 7b, który został przedłożony również przez posła Dorna.</u>
          <u xml:id="u-29.1" who="#PrzedstawicielBiuraLegislacyjnegoKancelariiSejmu">Tak więc doprecyzowując dyskutowaną kwestię można powiedzieć, że decyzja Komisji podjęta w tej chwili oznaczać będzie przesądzenie o całym bloku poprawek, czyli art. 82, art. 82a - art. 82o oraz art. 7b.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-30">
          <u xml:id="u-30.0" who="#IrenaLipowicz">Proszę pana posła Dorna o decyzję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-31">
          <u xml:id="u-31.0" who="#LudwikDornniez">W świetle zaprezentowanych wypowiedzi problem zostanie rozstrzygnięty w głosowaniu nad poprawkami art. 82.</u>
          <u xml:id="u-31.1" who="#LudwikDornniez">Przystępujemy zatem do rozpatrzenia art. 82, który pod-komisja przedłożyła w następującym brzmieniu:</u>
          <u xml:id="u-31.2" who="#LudwikDornniez">„Ust. 1. Finansowanie uczestnictwa w wyborach jest jawne.</u>
          <u xml:id="u-31.3" who="#LudwikDornniez">Ust. 2. Pełnomocnik komitetu wyborczego, którego lista kandydatów została zarejestrowana, obowiązany jest sporządzić sprawozdanie finansowe o źródłach pozyskanych funduszy oraz poniesionych wydatkach na cele wyborcze, według wzoru ustalonego przez Ministra Finansów, w drodze rozporządzenia, po porozumieniu z Państwową Komisją Wyborczą.</u>
          <u xml:id="u-31.4" who="#LudwikDornniez">Ust. 3. Jeżeli komitet wyborczy utworzony przez wyborców osiągnie nadwyżkę pozyskanych środków finansowych nad poniesionymi wydatkami, pełnomocnik komitetu wyborczego jest obowiązany do jej przekazania instytucji charytatywnej. Informację o tym, ze wskazaniem celu, na który nadwyżka została przekazana, zamieszcza się w sprawozdaniu finansowym, o którym mowa w ust. 2.</u>
          <u xml:id="u-31.5" who="#LudwikDornniez">Ust. 4. Sprawozdanie finansowe obowiązany do jego sporządzenia składa wojewódzkiemu komisarzowi wyborczemu w ciągu 3 miesięcy od dnia wyborów.</u>
          <u xml:id="u-31.6" who="#LudwikDornniez">Ust. 5. Sprawozdania, o których mowa w ust. 2, udostępniane są do publicznego wglądu. Wojewódzki komisarz wyborczy podaje do publicznej wiadomości, w formie komunikatu w dzienniku o zasięgu co najmniej wojewódzkim, informację o obowiązanych do złożenia sprawozdania finansowego i o złożeniu sprawozdań w ustawowym terminie, a także o miejscu, czasie i sposobie ich udostępniania do wglądu.</u>
          <u xml:id="u-31.7" who="#LudwikDornniez">Ust. 6. Pełnomocnik komitetu wyborczego utworzonego przez wyborców jest obowiązany przechowywać dokumenty związane z finansowaniem kampanii wyborczej przez okres 12 miesięcy od dnia wyborów”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-32">
          <u xml:id="u-32.0" who="#LudwikDornniez">Zgłaszam poprawkę przewidującą skreślenie ust. 2–6.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-33">
          <u xml:id="u-33.0" who="#JanMajchrowski">Podobnie jak pan prof. Winczorek, propozycję poprawek posła Dorna otrzymałem dopiero przed chwilą. Trudno mi więc wypowiedzieć się merytorycznie. Jednakże niepodjęcie kwestii zawartych w poprawce posła Dorna oznacza rozpatrywanie tylko propozycji przygotowanej przez podkomisję. W związku z tym jako reprezentant rządu chcę powtórzyć to, co mówiłem podczas posiedzeń podkomisji, iż wydaje się niedopuszczalne pozostawienie kwestii finansowania kampanii wyborczej w takim stanie, jaki jest obecnie. Stan obecny jest bardzo niezadowalający ze względu na brak transparencji - przejrzystości - tej kwestii...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-34">
          <u xml:id="u-34.0" who="#IrenaLipowicz">Przepraszam, ale chcę zapytać, jakie jest stanowisko rządu w tej kwestii, a więc czy rząd popiera poprawkę zgłoszoną przez posła Dorna.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-35">
          <u xml:id="u-35.0" who="#JanMajchrowski">Nie mogę poprzeć poprawki, której treść otrzymałem przed chwilą, co oznacza, iż jej konsekwencje nie są do końca mi znane. Równocześnie jednak moja wypowiedź zmierza do tego, aby procedować w ten sposób...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-36">
          <u xml:id="u-36.0" who="#IrenaLipowicz">Przepraszam bardzo, ale Komisja będzie za chwilę głosować. Członkowie Komisji muszą mieć zatem jasny pogląd, czy rząd uważa, iż treść poprawki posła Dorna zasługuje na uwzględnienie, a więc że należy skreślić art. 82 ust. 2–6. Nie chodzi natomiast o to, aby rząd poparł poprawkę pana posła Dorna.</u>
          <u xml:id="u-36.1" who="#IrenaLipowicz">Ponadto chcę dodać, że poprawki zgłoszone przez posła Dorna były doręczone rządowi wcześniej i są przedmiotem prac Komisji nie od dzisiaj.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-37">
          <u xml:id="u-37.0" who="#JanMajchrowski">Nie otrzymałem poprawek posła Dorna. Trudno mi wypowiedzieć się w tym momencie. Uważam - podobnie jak pan prof. Winczorek - że odrzucenie poprawek posła Dorna nie jest całkowicie celowe. Kwestia jest do rozważenia i można ją pozostawić do dalszego procedowania.</u>
          <u xml:id="u-37.1" who="#JanMajchrowski">Tyle mojej wypowiedzi. Nie powiem, że w imieniu rządu opowiadam się za poprawką posła Dorna, której nie znam dobrze z przyczyn wyższych...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-38">
          <u xml:id="u-38.0" who="#IrenaLipowicz">Tę informację usłyszeliśmy już trzy razy.</u>
          <u xml:id="u-38.1" who="#IrenaLipowicz">Czy jest wniosek o odłożenie procedowania nad art. 82 do chwili, kiedy eksperci wyrobią sobie pogląd w sprawie treści art. 82 i poprawek?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-39">
          <u xml:id="u-39.0" who="#LudwikDornniez">Zgłaszam taki wniosek.</u>
          <u xml:id="u-39.1" who="#LudwikDornniez">Poddaję pod głosowanie...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-40">
          <u xml:id="u-40.0" who="#MarekNawara">Apeluję do członków Komisji, abyśmy sobie wzajemnie ułatwili pracę. Jest dzisiaj upał, a ponadto zbliża się termin zakończenia naszych prac nad projektem ordynacji. Poprawka posła Dorna była znana wcześniej i chyba każdy ma pogląd na jej temat. Apeluję więc, aby konstruktywnie zakończyć pracę nad projektem ordynacji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-41">
          <u xml:id="u-41.0" who="#IrenaLipowicz">Rozumiem, że był to głos przeciw.</u>
          <u xml:id="u-41.1" who="#IrenaLipowicz">Poddaję pod głosowanie wniosek o to, aby na zakończenie prac nad projektem ordynacji, Komisja powróciła do art. 82 i poprawek z nim związanych.</u>
          <u xml:id="u-41.2" who="#IrenaLipowicz">Za wnioskiem głosowało 2 posłów, przeciwko 18 posłów, 11 posłów wstrzymało się od głosowania. Stwierdzam odrzucenie wniosku.</u>
          <u xml:id="u-41.3" who="#IrenaLipowicz">Poprawka pana posła Dorna zostanie rozpatrzona teraz. Proszę, aby poseł Dorn krótko powiedział, co zostanie wprowadzone zamiast proponowanego do skreślenia art. 82 ust. 2–6.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-42">
          <u xml:id="u-42.0" who="#LudwikDornniez">W miejsce skreślonych przepisów, które ustanawiają stan całkowitej dowolności praktycznie wyjmując kwestię finansowania kampanii wyborczej z obszaru regulacji prawnych, byłby wprowadzony blok artykułów od art. 82a do art. 82o, które zostały oparte na francuskim kodeksie wyborczym oraz na angielskiej ustawie z 1583 r. o reprezentacji narodu. Propozycje te zapewniają pewien standard kontroli nad finansowaniem kampanii wyborczej.</u>
          <u xml:id="u-42.1" who="#LudwikDornniez">Należy dodać, że przedłożone propozycje ograniczają interwencję silnych podmiotów sektora gospodarczego w realne szanse dystrybucji władzy w układzie samorządowym. Nie ukrywam przy tym, że intencją wnioskodawcy jest to, aby w przyszłości pozostałe ordynacje wyborcze dostosować do przedłożonych propozycji.</u>
          <u xml:id="u-42.2" who="#LudwikDornniez">Ponadto chcę dodać, że przedłożone propozycje nie dotyczą wyborów do rad gmin w gminach poniżej 20 tys. mieszkańców. Oznacza to, że w gminach poniżej 20 tys. mieszkańców byłaby nadal „wolnoamerykanka”. Według mnie w takich gminach czynnik finansowy nie odgrywa takiej roli, gdyż proces wyborczy nie jest zapośredniczany przez środki masowego przekazu, masową propagandę itd. Oznacza to, że pod proponowaną regulacją nie podpadałoby ok. 2 tys. gmin. Takie informacje otrzymałem w Krajowym Biurze Wyborczym.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-43">
          <u xml:id="u-43.0" who="#PiotrWinczorek">Uważam, że poprawki posła Dorna zasługują na bardzo solidne rozważenie. Pozostawienie przepisów projektu oznacza to samo, co jest obecnie.</u>
          <u xml:id="u-43.1" who="#PiotrWinczorek">Finansowanie kampanii wyborczej to ważna kwestia i staje się coraz ważniejsza im wyższy jest szczebel organu, do którego mają być wybory. Należy dodać, że problem ten jest „zabagniony” nie tylko w Polsce, ale również w innych państwach.</u>
          <u xml:id="u-43.2" who="#PiotrWinczorek">Zaproponowane przepisy mogłyby służyć opanowaniu żywiołu, jaki występuje obecnie. Zaproponowane przepisy powinny być jednak poddane wnikliwej analizie, m.in. również dlatego że powinny zostać zharmonizowane z innymi przepisami rozpatrywanego projektu.</u>
          <u xml:id="u-43.3" who="#PiotrWinczorek">Uważam więc, że nawet uwzględniając konieczność szybkiego działania, należy dokładnie rozważyć zaproponowane przepisy. Być może wiele z nich - a może nawet wszystkie - powinny zostać recypowane do projektu, a później do innych ordynacji wyborczych.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-44">
          <u xml:id="u-44.0" who="#WłodzimierzPuzyna">Chcę przypomnieć dyskusję, którą odbyliśmy przed kilkoma dniami. Przeważył wówczas pogląd, że regulacje systemu finansowania kampanii wyborczej wymagają przemyślenia. Zmiana systemu powinna jednak rozpocząć się od zmian w finansowaniu kampanii wyborczej do parlamentu, gdyż waga mandatów parlamentarnych jest znacznie większa. Panu posłowi Dornowi i członkom Komisji chcę zwrócić uwagę, że w krajach, na które powołuje się wnioskodawca proponowany system finansowy dotyczy tylko wyborów parlamentarnych...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-45">
          <u xml:id="u-45.0" who="#LudwikDornniez">Swoje poprawki oparłem na francuskim kodeksie wyborczym...</u>
          <u xml:id="u-45.1" who="#LudwikDornniez">Tak, ale we Francji kodeks wyborczy dotyczy tylko wyborów parlamentarnych - z tego co wiem...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-46">
          <u xml:id="u-46.0" who="#LudwikDornniez">Nie jest tak jak mówi poseł Puzyna.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-47">
          <u xml:id="u-47.0" who="#IrenaLipowicz">Poseł Dorn za chwilę będzie mógł odnieść się do prezentowanej wypowiedzi, lecz teraz proszę, aby pozwolił dokończyć wypowiedź.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-48">
          <u xml:id="u-48.0" who="#WłodzimierzPuzyna">Jeżeli nie jest tak jak mówiłem, to przepraszam, gdyż moja wiedza dotyczy stanu sprzed 3 lat. Ponadto należy pamiętać, że we Francji jest to również zjawisko nowe, działające w innym systemie. Jest to system o innym stopniu dojrzałości i organizacji.</u>
          <u xml:id="u-48.1" who="#WłodzimierzPuzyna">Tak więc zaproponowane poprawki, to być może rozwiązania przyszłościowe, nad którymi powinniśmy się zastanowić. Natomiast na dzień dzisiejszy sytuacja jest taka, że niedługo będą wybory, które powinny być przeprowadzone w sposób jednolity, a już mamy kontrowersję dotyczącą tego, na jakiej podstawie powinny odbyć się wybory do rad gmin. Jeżeli doprowadzimy do jeszcze większej rozbieżności między obowiązującą ordynacją do rad gmin a innymi ordynacjami, to możemy doprowadzić do sytuacji patowej ze względów organizacyjnych i prawnych.</u>
          <u xml:id="u-48.2" who="#WłodzimierzPuzyna">Biorąc to pod uwagę - przy całym szacunku dla proponowanego modelu - proponuję zachować treść poprawek przedłożonych przez posła Dorna w świadomości z założeniem, iż należy przystąpić do nowelizacji całego systemu wyborczego, ale po głębokim przemyśleniu i przygotowaniu. Powinno to stać się po wyborach samorządowych.</u>
          <u xml:id="u-48.3" who="#WłodzimierzPuzyna">Ponadto chcę dodać, że tak poważna zmiana wprowadzona tuż przed rozpoczęciem kampanii wyborczej może doprowadzić do jeszcze większych perturbacji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-49">
          <u xml:id="u-49.0" who="#IrenaLipowicz">Nasza sytuacja jest następująca. Pan poseł Dorn miał czas na dopracowanie poprawek z przedstawicielem Biura Legislacyjnego. Z tego powodu posiedzenie Komisji zostało opóźnione o tydzień.</u>
          <u xml:id="u-49.1" who="#IrenaLipowicz">Ponadto jest aspekt sprawy, o którym mówił poseł Puzyna. Nasze możliwości postępowania są następujące. Komisja może odrzucić wnioski posła Dorna z założeniem powrotu do tej kwestii przy całościowej reformie systemu wyborczego do parlamentu.</u>
          <u xml:id="u-49.2" who="#IrenaLipowicz">Druga możliwość to przyjęcie propozycji posła Dorna przy jednoczesnym przyjęciu przepisu przejściowego, zgodnie z którym przepisy te nie będą miały zastosowania do wyborów, które odbędą się w tym roku. Powodem byłby fakt, że w ostatniej chwili nastąpiła głęboka ingerencja w system wyborczy. W tym kontekście można stwierdzić, że argumenty przytoczone przez posła Puzynę są istotne. Warto bowiem pamiętać, że Trybunał Konstytucyjny kwestionował ustawy, które zmieniały reguły podczas już toczącej się gry.</u>
          <u xml:id="u-49.3" who="#IrenaLipowicz">Uważam, że jeżeli nawet propozycje posła Dorna zostałyby przyjęte, to ja zgłoszę wniosek, aby nie mogły one mieć zastosowania w najbliższych wyborach. Kampania wyborcza już się toczy i np. ktoś już mógł przekazać pieniądze.</u>
          <u xml:id="u-49.4" who="#IrenaLipowicz">Kolejna możliwość jest następująca. Nawet, jeżeli teraz propozycje posła Dorna zostaną odrzucone, to biorąc pod uwagę m.in. pozytywną opinię pana prof. Winczorka oraz zakładając, że rząd sprecyzuje swoje zdanie, a także po usunięciu problemów konstytucyjnych, możliwe byłoby przedłożenie tej kwestii naszym klubom po to, aby powrócić do sprawy podczas drugiego czytania.</u>
          <u xml:id="u-49.5" who="#IrenaLipowicz">Takie możliwości rysują się w kwestii, nad którą dyskutujemy. Komisja będzie musiała podjąć decyzję.</u>
          <u xml:id="u-49.6" who="#IrenaLipowicz">Chcę jeszcze prosić przedstawiciela Biura Legislacyjnego o odpowiedź na pytanie, czy przyjęcie przedłożonych poprawek nie doprowadzi do chaosu w innych ustawach. Chodzi o to, czy przedłożone poprawki są na tyle dopracowane, że są spójne z innymi przepisami.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-50">
          <u xml:id="u-50.0" who="#PrzedstawicielBiuraLegislacyjnegoKancelariiSejmu">Jak już mówiłem, przedłożone poprawki należy rozpatrywać kompleksowo. Jeśli bowiem byłby skreślony art. 82 ust. 2–6, to konieczne byłoby przyjęcie art. 82a - art. 82o oraz art. 7b, pozbawiający biernego prawa wyborczego kandydatów tych komitetów wyborczych, które nie dopełniły obowiązku rozliczenia kampanii wyborczej.</u>
          <u xml:id="u-50.1" who="#PrzedstawicielBiuraLegislacyjnegoKancelariiSejmu">Ponadto chcę zwrócić uwagę, że zaproponowane poprawki wprowadzają zupełnie nowe instytucje prawa wyborczego i dlatego może byłoby dobrze, aby w tej kwestii wypowiedział się przedstawiciel Krajowego Biura Wyborczego.</u>
          <u xml:id="u-50.2" who="#PrzedstawicielBiuraLegislacyjnegoKancelariiSejmu">Warto też zwrócić uwagę, że zaproponowane poprawki dotyczą kwestii obciążenia skarbu państwa poprzez środki dla Krajowego Biura Wyborczego. Zostają również wprowadzone nowe obowiązki dotyczące Najwyższej Izby Kontroli. Oznacza to zmiany zakresu zadań NIK.</u>
          <u xml:id="u-50.3" who="#PrzedstawicielBiuraLegislacyjnegoKancelariiSejmu">W konkluzji oznacza to, że bardzo trudna jest krótka i jednoznaczna odpowiedź na postawiony problem.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-51">
          <u xml:id="u-51.0" who="#IrenaLipowicz">Proszę zatem o krótką opinię w imieniu Państwowej Komisji Wyborczej i Krajowego Biura Wyborczego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-52">
          <u xml:id="u-52.0" who="#BohdanSzcześniak">Z punktu widzenia Państwowej Komisji Wyborczej i Krajowego Biura Wyborczego istotne jest, czy tego typu rozwiązania są spójne z obowiązującym systemem prawnym. W moim przekonaniu nie naruszają one konstytucji ani innych aktów prawnych. Są one możliwe do wprowadzenia, lecz czy jest to możliwe w tych najbliższych wyborach i czy to nie doprowadzi do dezorganizacji wyborów. Myślę, że jest za późno na wprowadzenie tego rodzaju zmian, zwłaszcza że jest już ustalony termin wyborów. Podmioty, które będą chciały uczestniczyć w wyborach mogły już bowiem podjąć pewne działania dotyczące środków finansowych. Jest to rozwiązanie raczej na przyszłe wybory.</u>
          <u xml:id="u-52.1" who="#BohdanSzcześniak">Jeżeli chodzi o środki finansowe na przeprowadzenie wyborów, to jest to tylko kwestia kalkulacji. Krajowe Biuro Wyborcze nie ma bowiem środków sztywno ustalonych. Jeżeli tylko zostaną przyjęte przepisy prawne wymagające określonych środków, to w rezerwie celowej w projekcie budżetu zostaną wprowadzone odpowiednie środki, a decyzją Sejmu będzie ich uchwalenie, bądź nie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-53">
          <u xml:id="u-53.0" who="#IrenaLipowicz">A co z kwestią ograniczenia biernego prawa wyborczego?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-54">
          <u xml:id="u-54.0" who="#BohdanSzcześniak">Z punktu widzenia biernego prawa wyborczego przedłożona propozycja jest nieco rewolucyjna, gdyż ani ordynacje wyborcze do Sejmu i Senatu, ani ustawa o wyborze Prezydenta RP, ani ustawy o referendum nie przewidują rozwiązań zawartych w proponowanych poprawkach. Może więc lepiej byłoby zaproponowane zmiany wprowadzać stopniowo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-55">
          <u xml:id="u-55.0" who="#LudwikDornniez">Uznaję argumenty pani przewodniczącej oraz PKW, iż w przypadku przyjęcia moich propozycji konieczny byłby przepis przejściowy stanowiący, iż te nowe rozwiązania nie byłyby stosowane w najbliższych wyborach. Zgadzam się chętnie na tego typu propozycje.</u>
          <u xml:id="u-55.1" who="#LudwikDornniez">Kwestia druga dotyczy rozbieżności mojej propozycji z poglądami posła Puzyny co do tego, czy określone regulacje we Francji obejmują również wybory samorządowe. Sprawa jest prosta. Są stosowne teksty i można to sprawdzić. Nie będę więc wypowiadał się w tej kwestii.</u>
          <u xml:id="u-55.2" who="#LudwikDornniez">Uważam, że jeżeli - nawet przepisem przejściowym - nie zostaną teraz wprowadzone regulacje, które proponuję, to tego typu regulacje nie zostaną wprowadzone już nigdy. Jest to o tyle ważne, że wybory do sejmików województw, to wybory typowo polityczne.</u>
          <u xml:id="u-55.3" who="#LudwikDornniez">Jeżeli nie zostaną przyjęte proponowane rozwiązania, to w organach stanowiących jednostkę samorządu terytorialnego pojawią się ludzie i układy interesów - właśnie dlatego że nie ma reguł - które będą naciskać na Sejm, aby utrzymał brak reguł. Wówczas trzeba będzie czekać do rzeczywistych napięć społecznych o charakterze quasi-rewolucyjnym, aby zostały przyjęte reguły przejrzystości w wyborach.</u>
          <u xml:id="u-55.4" who="#LudwikDornniez">Tak więc zgadzam się na przepis przejściowy i mimo upału apeluję do Komisji o wprowadzenie reguł, które proponuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-56">
          <u xml:id="u-56.0" who="#IrenaLipowicz">Ponieważ dyskusję można uznać za wyczerpaną, przechodzimy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-56.1" who="#IrenaLipowicz">Jako pierwsza zostanie poddana pod głosowanie poprawka do art. 82. Jej przyjęcie jest bowiem konieczne, aby możliwa była dalsza debata nad następnymi poprawkami posła Dorna.</u>
          <u xml:id="u-56.2" who="#IrenaLipowicz">Poddaję pod głosowanie wniosek o przyjęcie poprawki polegającej na skreśleniu w art. 82 ust. 2–6. Nikt nie poparł wniosku, przeciwko głosowało 17 posłów, 7 posłów wstrzymało się od głosowania. Stwierdzam odrzucenie poprawki.</u>
          <u xml:id="u-56.3" who="#IrenaLipowicz">W tej sytuacji proponuję, aby prof. Winczorek sporządził opinię o konstytucyjnych aspektach kwestii, nad którymi dzisiaj dyskutowaliśmy.</u>
          <u xml:id="u-56.4" who="#IrenaLipowicz">Proszę również, aby rząd zajął na piśmie jasne stanowisko wobec przedłożonych poprawek. Ponadto posła Dorna proszę o przygotowanie autopoprawki dotyczącej przepisu przejściowego.</u>
          <u xml:id="u-56.5" who="#IrenaLipowicz">Po debatach w klubach problem, o którym mówiliśmy, może pojawić się w drugim czytaniu.</u>
          <u xml:id="u-56.6" who="#IrenaLipowicz">Poddaję pod głosowanie wniosek o przyjęcie art. 82 w brzmieniu przedłożonym przez podkomisję. Za wnioskiem opowiedziało się 20 posłów, nikt nie był przeciwny, 5 posłów wstrzymało się od głosowania. Stwierdzam przyjęcie wniosku.</u>
          <u xml:id="u-56.7" who="#IrenaLipowicz">Na tym zakończyliśmy rozpatrywanie działu I.</u>
          <u xml:id="u-56.8" who="#IrenaLipowicz">Przechodzimy do działu II - „Wybory do rad gmin. Przepisy szczególne”.</u>
          <u xml:id="u-56.9" who="#IrenaLipowicz">Czy ktoś z państwa jest przeciwny przyjęciu zaproponowanego tytułu do działu II? Nie słyszę. Stwierdzam przyjęcie tytułu działu II.</u>
          <u xml:id="u-56.10" who="#IrenaLipowicz">Przechodzimy do rozpatrzenia rozdz. 13 „System wyborczy”.</u>
          <u xml:id="u-56.11" who="#IrenaLipowicz">Czy ktoś jest przeciwny przyjęciu zaproponowanego tytułu? Nie widzę. Stwierdzam przyjęcie tytułu rozdz. 13.</u>
          <u xml:id="u-56.12" who="#IrenaLipowicz">Przystępujemy do rozpatrzenia art. 83, któremu podkomisja nadała treść następującą: „Wybory do rad gmin” pod nadzorem Państwowej Komisji Wyborczej i wojewódzkich komisarzy wyborczych, przeprowadzają:</u>
          <u xml:id="u-56.13" who="#IrenaLipowicz">- gminne (miejskie) komisje wyborcze,</u>
          <u xml:id="u-56.14" who="#IrenaLipowicz">- obwodowe komisje wyborcze.</u>
          <u xml:id="u-56.15" who="#IrenaLipowicz">Czy ktoś chce zabrać głos w sprawie art. 83? Nie słyszę. Czy ktoś jest przeciwny przyjęciu art. 83? Nie słyszę. Stwierdzam przyjęcie art. 83.</u>
          <u xml:id="u-56.16" who="#IrenaLipowicz">Przechodzimy do art. 84, któremu podkomisja nadała następujące brzmienie:</u>
          <u xml:id="u-56.17" who="#IrenaLipowicz">„Ust. 1. Radni są wybierani w okręgach wyborczych w sposób bezpośredni spośród zgłoszonych kandydatów.</u>
          <u xml:id="u-56.18" who="#IrenaLipowicz">Ust. 2. Na jednego kandydata wyborca może oddać tylko jeden głos”.</u>
          <u xml:id="u-56.19" who="#IrenaLipowicz">Czy ktoś z państwa chce zabrać głos w sprawie art. 84? Nie słyszę. Czy ktoś jest przeciwny przyjęciu art. 84? Nie słyszę. Stwierdzam przyjęcie art. 84.</u>
          <u xml:id="u-56.20" who="#IrenaLipowicz">Przystępujemy do rozpatrzenia art. 85 przyjętego przez podkomisję w następującym brzmieniu: „W gminie liczącej ok. 20000 mieszkańców o wyborze na radnego rozstrzyga liczba ważnie oddanych głosów na poszczególnych kandydatów”.</u>
          <u xml:id="u-56.21" who="#IrenaLipowicz">Czy ktoś chce zabrać głos w sprawie art. 85?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-57">
          <u xml:id="u-57.0" who="#WiesławWoda">Uważam, że należy pozostawić dotychczasową granicę, czyli 40000 mieszkańców. W gminach do 40000 mieszkańców wybory powinny być większościowe, a w gminach powyżej 40000 mieszkańców proporcjonalne. Zgłaszam poprawkę tej treści.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-58">
          <u xml:id="u-58.0" who="#CzesławFiedorowicz">Nie jest to formalna poprawka, a raczej sugestia, aby w nieodległej przyszłości rozważyć obniżenie tej granicy do 15000, w przypadku gmin będących miastami. W przypadku gminy mającej 22000 mieszkańców i będącego w tej gminie miasta mającego 7000 mieszkańców, to sytuacji takiej nie da się porównać z miastem mającym 19000 mieszkańców i świetnie zorganizowane życie polityczne. Niestety, wciąż zapominamy o takich różnicach i „wrzucamy do jednego” tak różne przypadki.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-59">
          <u xml:id="u-59.0" who="#IrenaLipowicz">Czy ktoś chce jeszcze zabrać głos w sprawie art. 85? Nie słyszę.</u>
          <u xml:id="u-59.1" who="#IrenaLipowicz">Poddaję pod głosowanie wniosek o zastąpienie w art. 85 wyrazów: „20000 mieszkańców” wyrazami: „40000 mieszkańców”.</u>
          <u xml:id="u-59.2" who="#IrenaLipowicz">Za wnioskiem opowiedziało się 10 posłów, przeciwko 15 posłów, 1 poseł wstrzymał się od głosowania. Stwierdzam odrzucenie wniosku.</u>
          <u xml:id="u-59.3" who="#IrenaLipowicz">Czy ktoś jest przeciwny przyjęciu art. 85? Nie słyszę. Stwierdzam przyjęcie art. 85.</u>
          <u xml:id="u-59.4" who="#IrenaLipowicz">Przystępujemy do rozpatrzenia art. 86, któremu podkomisja nadała następującą treść: „W gminie liczącej powyżej 20000 mieszkańców podziału mandatów pomiędzy listy kandydatów dokonuje się proporcjonalnie do łącznej liczby ważnie oddanych głosów na kandydatów danej listy; mandaty przypadające na daną listę otrzymują zgłoszeni na tej liście kandydaci, którzy uzyskali najwięcej ważnych głosów”.</u>
          <u xml:id="u-59.5" who="#IrenaLipowicz">Czy ktoś z państwa chce zabrać głos w sprawie art. 86?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-60">
          <u xml:id="u-60.0" who="#FranciszkaCegielska">Ponownie chcę zaproponować przyjęcie progu wynoszącego 40000 mieszkańców, czyli zamienienie wyrazów „20000 mieszkańców” wyrazami „40000 mieszkańców”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-61">
          <u xml:id="u-61.0" who="#IrenaLipowicz">Uważam, że jest to konsekwencja wcześniejszych ustaleń.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-62">
          <u xml:id="u-62.0" who="#PawełBryłowski">Proponuję uznać, że pierwsze głosowanie w sprawie art. 85 kończy sprawę we wszystkich przypadkach. Druga możliwość, to poddawanie pod głosowanie propozycji zmian we wszystkich następnych artykułach.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-63">
          <u xml:id="u-63.0" who="#IrenaLipowicz">Uważam - opierając się na doświadczeniu wspólnej pracy - że jest to prosta konsekwencja. Jeżeli jednak będą zdania odmienne, to przeprowadzę głosowanie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-64">
          <u xml:id="u-64.0" who="#EugeniuszKłopotek">Rozumiem, że kwestia nad którą dyskutujemy dotyczy tylko działu II, czyli wyborów do rad gmin.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-65">
          <u xml:id="u-65.0" who="#IrenaLipowicz">Oczywiście, tak.</u>
          <u xml:id="u-65.1" who="#IrenaLipowicz">Czy są inne uwagi do art. 86? Nie ma. Czy ktoś jest przeciwny przyjęciu art. 86? Nie słyszę. Stwierdzam przyjęcie art. 86.</u>
          <u xml:id="u-65.2" who="#IrenaLipowicz">Przystępujemy do rozpatrzenia rozdz. 14 „Okręgi wyborcze”. Czy ktoś jest przeciwny przyjęciu zaproponowanego tytułu? Nie słyszę. Stwierdzam przyjęcie tytułu do rozdz. 14.</u>
          <u xml:id="u-65.3" who="#IrenaLipowicz">Przechodzimy do rozpatrzenia art. 87 o treści następującej:</u>
          <u xml:id="u-65.4" who="#IrenaLipowicz">"Ust. 1. Okręg wyborczy obejmuje część obszaru gminy.</u>
          <u xml:id="u-65.5" who="#IrenaLipowicz">Ust. 2. W gminach na terenach wiejskich okręgiem wyborczym jest sołectwo. Łączenie sołectw w celu utworzenia okręgu wielomandatowego jest możliwe, jeżeli wynika to z konieczności zachowania jednolitej normy przedstawicielstwa.</u>
          <u xml:id="u-65.6" who="#IrenaLipowicz">Ust. 3. W miastach przy tworzeniu okręgów wyborczych uwzględnia się utworzone jednostki pomocnicze (dzielnice, osiedla/”.</u>
          <u xml:id="u-65.7" who="#IrenaLipowicz">Czy ktoś chce zabrać głos w sprawie art. 87?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-66">
          <u xml:id="u-66.0" who="#EugeniuszKłopotek">Chcę się upewnić, że przepis zawarty w zdaniu pierwszym ust. 2 jednoznacznie wyłącza możliwość podzielenia sołectwa na dwa okręgi lub więcej? Inaczej mówiąc, czy sołectwo nie będzie dzielone.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-67">
          <u xml:id="u-67.0" who="#IrenaLipowicz">Skoro wielomandatowego, to rozumiem, że - a contrario - nie jest dopuszczalny podział sołectwa. Proszę jednak, aby mój sposób rozumowania potwierdzili eksperci.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-68">
          <u xml:id="u-68.0" who="#PiotrWinczorek">Jest tak jak powiedziała pani przewodnicząca.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-69">
          <u xml:id="u-69.0" who="#WiesławWoda">Moje wątpliwości nie zostały rozwiane. Jeżeli np. zostaną połączone 3 sołectwa w celu stworzenia okręgu dla wyboru 2 radnych, to nie z każdego sołectwa będzie radny.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-70">
          <u xml:id="u-70.0" who="#BohdanSzcześniak">Jedyna moja wątpliwość wynika z relacji między maksymalną wielkością okręgu wyborczego w gminie liczącej do 20000 mieszkańców, kiedy to jest wybieranych od 1 do 5 radnych, a zasadą, iż okręgiem jest sołectwo. Nie jest mi bowiem znana wielkość największych sołectw w Polsce. Nie wiem, jaka liczba mandatów może przypadać na takie sołectwo.</u>
          <u xml:id="u-70.1" who="#BohdanSzcześniak">Może się tak bowiem zdarzyć, że sołectwo w gminie do 20000 mieszkańców będzie tak duże, że będzie mu przypadało więcej niż 5 mandatów. Wówczas konieczne będzie albo zmniejszenie liczby mandatów w tym sołectwie albo też dzielenie sołectwa. Innych możliwości nie ma.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-71">
          <u xml:id="u-71.0" who="#EugeniuszKłopotek">Dla mnie przedstawiona argumentacja nie jest zrozumiała. Istnieje możliwość wybierania od 1 do 5 radnych. Skoro nie ma konkretnych danych, to proponuję nie podejmować próby dzielenia sołectw. Tymczasem nasi wyborcy na wsi oczekują przede wszystkim, aby nie dzielić sołectw.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-72">
          <u xml:id="u-72.0" who="#IrenaLipowicz">Proponuję przyjąć art. 87, lecz jednocześnie upewnić się - do czasu zakończenia prac nad projektem - czy może zaistnieć przypadek, o którym mówił przedstawiciel Krajowego Biura Wyborczego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-73">
          <u xml:id="u-73.0" who="#JerzyBarzowski">Uważam, że przepis jest dobrze zredagowany i że musi być pewna możliwość ruchu w prawo i w lewo, czyli zarówno możliwość łączenia jak dzielenia, gdyż norma przedstawicielska nie jest stała w danej gminie i danym sołectwie.</u>
          <u xml:id="u-73.1" who="#JerzyBarzowski">Proszę mi pozwolić dokończyć. Norma przedstawicielska jest określona formułą „od do”. Jest więc ona zmienna. Należy pamiętać, iż w po-szczególnych sołectwach liczba mieszkańców może ulec znacznej zmianie nawet w krótkim czasie. Uważam, że w skrajnych przypadkach możliwość łączenia powinna być dopuszczalna.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-74">
          <u xml:id="u-74.0" who="#MarekNawara">Myślę, że większość obecnych na sali jest przeciwna dzieleniu sołectw, a propozycja podkomisji gwarantuje to. Popieram art. 87, gdyż uniemożliwia on dzielenie sołectw, a umożliwia ich łączenie.</u>
          <u xml:id="u-74.1" who="#MarekNawara">Nie mogę zgodzić się natomiast z uwagami posła Barzowskiego na temat przedstawicielstwa. Należy bowiem pamiętać, że w grę wchodzą dwa przepisy: przepis dotyczący liczby mandatów w okręgu oraz przepis zakazujący dzielenia sołectw. Jeżeli natomiast okaże się, że są tak duże sołectwa, iż z normy przedstawicielstwa będzie wynikało, że ma być więcej niż 5 mandatów, to podczas drugiego czytania konieczne będzie przyjęcie stosownej poprawki.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-75">
          <u xml:id="u-75.0" who="#WitoldGintowtDziewałtowski">O ile sobie dobrze przypominam, to były już zasięgane informacje na temat wielkości sołectw. Zwracam uwagę, że sołectwo powinno mieć ponad 5000 mieszkańców, aby zaistniały warunki, o których mówimy. Moim zdaniem, nie ma takich sołectw.</u>
          <u xml:id="u-75.1" who="#WitoldGintowtDziewałtowski">W gminach do 20000 mieszkańców nie ma takich sołectw. Powyżej 20000 mieszkańców być może są.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-76">
          <u xml:id="u-76.0" who="#IrenaLipowicz">Czy ktoś zgłasza poprawkę do art. 87? Nie słyszę. Czy ktoś jest przeciwny przyjęciu art. 87? Nie słyszę. Stwierdzam przyjęcie art. 87.</u>
          <u xml:id="u-76.1" who="#IrenaLipowicz">Proszę jednak, aby Krajowe Biuro Wyborcze sprawdziło dane dotyczące sołectw, tak, aby była pewność co do dyskutowanej kwestii.</u>
          <u xml:id="u-76.2" who="#IrenaLipowicz">Przystępujemy do rozpatrzenia art. 88, przedłożonego przez podkomisję w następującym brzmieniu:</u>
          <u xml:id="u-76.3" who="#IrenaLipowicz">„Ust. 1. W każdym okręgu wyborczym tworzonym dla wyboru rady w gminie liczącej do 20000 mieszkańców wybiera się od 1 do 5 radnych.</u>
          <u xml:id="u-76.4" who="#IrenaLipowicz">Ust. 2. Dla wyboru rady w gminie liczącej powyżej 20000 mieszkańców tworzy się okręgi wyborcze, w których wybiera się od 5 do 10 radnych”.</u>
          <u xml:id="u-76.5" who="#IrenaLipowicz">Czy ktoś z państwa chce zabrać głos w sprawie art. 88? Nie słyszę. Czy ktoś jest przeciwny przyjęciu art. 88? Nie słyszę. Stwierdzam przyjęcie art. 88.</u>
          <u xml:id="u-76.6" who="#IrenaLipowicz">Przechodzimy do rozpatrzenia art. 89, któremu podkomisja nadała następujące brzmienie: „Przy tworzeniu okręgów wyborczych stosuje się jednolitą normę przedstawicielstwa, wynikającą z podzielenia liczby mieszkańców gminy przez ustaloną dla tej rady liczbę wybieranych radnych. Odstępstwa od normy przedstawicielstwa są dopuszczalne wyłącznie wtedy, gdy jest to uzasadnione względami, o których mowa w art. 87 ust. 2 i 3”.</u>
          <u xml:id="u-76.7" who="#IrenaLipowicz">Czy są wnioski lub uwagi do art. 89? Nie słyszę. Czy ktoś jest przeciwny przyjęciu art. 89? Nie słyszę.</u>
          <u xml:id="u-76.8" who="#IrenaLipowicz">Stwierdzam przyjęcie art. 89.</u>
          <u xml:id="u-76.9" who="#IrenaLipowicz">Przechodzimy do rozpatrzenia art. 90, któremu podkomisja nadała treść następującą:</u>
          <u xml:id="u-76.10" who="#IrenaLipowicz">„Ust. 1. Podział gminy na okręgi wyborcze jest stały. Zmiany granic okręgów wyborczych mogą być dokonywane najpóźniej na 3 miesiące przed upływem kadencji, jeżeli konieczność taka wynika ze zmiany w podziale terytorialnym państwa lub zmiany liczby mieszkańców danej gminy.</u>
          <u xml:id="u-76.11" who="#IrenaLipowicz">Ust. 2. Podział na okręgi, ich granice i numery oraz liczbę radnych wybieranych w każdym okręgu ustala, na wniosek wójta (burmistrza, prezydenta miasta), rada gminy.</u>
          <u xml:id="u-76.12" who="#IrenaLipowicz">Ust. 3. Uchwałę rady gminy w sprawie okręgów wyborczych ogłasza się w wojewódzkim dzienniku urzędowym oraz podaje się do publicznej wiadomości w sposób zwyczajowo przyjęty. Po jednym egzemplarzu uchwały przesyła się niezwłocznie wojewodzie i wojewódzkiemu komisarzowi wyborczemu”.</u>
          <u xml:id="u-76.13" who="#IrenaLipowicz">Czy ktoś chce zabrać głos w sprawie art. 90?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-77">
          <u xml:id="u-77.0" who="#StanisławPawlak">Mam pytanie dotyczące ust. 1, który stanowi, że podział na okręgi wyborcze jest stały, a zmiany granic okręgów mogą być dokonywane najpóźniej na 3 miesiące przed upływem kadencji. Nie znalazłem jednak przepisu przejściowego dotyczącego nowego podziału na okręgi wyborcze w związku z nową treścią art. 87.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-78">
          <u xml:id="u-78.0" who="#FranciszkaCegielska">Jeżeli wybory zarządzone na 11 października będą odbywały się na podstawie obowiązującej ordynacji, to problem ten nie istnieje.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-79">
          <u xml:id="u-79.0" who="#IrenaLipowicz">Możliwość taka staje się coraz mniej prawdopodobna. W związku z tym należy rozważyć wprowadzenie w przepisach przejściowych stosownego rozwiązania kwestii, którą trafnie podniósł poseł Pawlak. Proszę, aby pan prof. Winczorek miał tę kwestię na uwadze.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-80">
          <u xml:id="u-80.0" who="#PiotrWinczorek">Sprawa ta jest też uzależniona od tego, kiedy wejdzie w życie ordynacja, nad którą pracuje Komisja. Jeżeli wejdzie w życie bardzo późno - np. pod koniec sierpnia - to i tak okres 3 miesięcy nie będzie mógł być wykorzystany. Przepis przejściowy należy jednak przygotować.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-81">
          <u xml:id="u-81.0" who="#WiesławWoda">Pojawia się jednak również drugie ograniczenie. Podział na okręgi dokonuje bowiem na wniosek wójta rada gminy, a rady gmin kończą kadencję 19 czerwca.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-82">
          <u xml:id="u-82.0" who="#PiotrWinczorek">Rady, które obecnie funkcjonują i tak nie będą mogły podjąć tej kwestii, a później tych rad gmin już nie będzie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-83">
          <u xml:id="u-83.0" who="#IrenaLipowicz">Czy poseł Pawlak zgłasza jakiś konkretny wniosek?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-84">
          <u xml:id="u-84.0" who="#StanisławPawlak">Nie byłem członkiem podkomisji, która pracowała nad projektem, a podniesiony problem powinien zostać rozpracowany przez podkomisję.</u>
          <u xml:id="u-84.1" who="#StanisławPawlak">Uważam również, że pan prof. Winczorek rozmija się z prawdą mówiąc, że rady gmin będą mogły to zrobić jeszcze w sierpniu, aby przed upływem 3 miesięcy przed wyborami. W związku z tym chcę przypomnieć, że ostatnim dniem pracy rad gmin jest 19 czerwca.</u>
          <u xml:id="u-84.2" who="#StanisławPawlak">Ponadto należy pamiętać, że okres 3 miesięcy należy liczyć od 19 czerwca w tył, czyli jest to 19 marca. Dzisiaj jest 3 czerwca, lecz nie wiadomo, kiedy będzie uchwalona ordynacja. W związku z tym konieczne jest przygotowanie stosownego przepisu przejściowego.</u>
          <u xml:id="u-84.3" who="#StanisławPawlak">Jeżeli wybory zarządzone na dzień 11 października mają się odbyć na podstawie ordynacji, nad którą pracujemy, to należy określić krótki termin, a kompetencję przyznać zarządowi gminy. Zarząd gminy dokona podziału na okręgi do wyborów w 1998 r. Natomiast formuła zawarta w art. 90 będzie miała zastosowanie do następnych wyborów, za 4 lata.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-85">
          <u xml:id="u-85.0" who="#WitoldGintowtDziewałtowski">Zauważam brak zaufania do pracy podkomisji, która pracowała nad projektem. Mam pretensję do przewodniczącego podkomisji, posła Wrony, że nie broni efektów pracy podkomisji. Jest bowiem tak, że kwestia ta jest rozstrzygnięta w art. 204 ust. 2 projektu, który stanowi, że sposób podziału powiatów i województw na okręgi wyborcze oraz inne czynności, w pierwszych wyborach, określi odrębna ustawa.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-86">
          <u xml:id="u-86.0" who="#FranciszkaCegielska">Chcę dodać, że wobec tego, iż istnieją wątpliwości co do tego, czy najbliższe wybory odbędą się na podstawie jednej, czy dwóch ordynacji, przygotowaliśmy poprawkę do art. 204. Wydaje się jednak, że bardziej właściwym czasem do dyskusji nad tą poprawką będzie dyskusja nad art. 204.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-87">
          <u xml:id="u-87.0" who="#StanisławPawlak">Nie mogę się zgodzić z moim kolegą klubowym, który wskazał na art. 204 ust. 2. Przywołany przepis odnosi się bowiem tylko do wyborów do rad powiatów i sejmików województw.</u>
          <u xml:id="u-87.1" who="#StanisławPawlak">Przypominam, że dyskusja dotyczy nowego podziału gminy na okręgi wyborcze w wyborach do rad gmin w świetle nowych przepisów określających tworzenie okręgów wyborczych zawartych w art. 87 i 88. Przepisy te zawierają nowe przepisy i zakładają, iż sołectwa nie będą dzielone.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-88">
          <u xml:id="u-88.0" who="#IrenaLipowicz">Proponuję, aby nie kontynuować tej dyskusji, a powrócić do niej wówczas, gdy Komisja będzie rozpatrywała przepisy przejściowe.</u>
          <u xml:id="u-88.1" who="#IrenaLipowicz">Czy są jeszcze wnioski lub uwagi do art. 90? Nie ma. Czy ktoś jest przeciwny przyjęciu art. 90? Nie słyszę. Stwierdzam przyjęcie art. 90.</u>
          <u xml:id="u-88.2" who="#IrenaLipowicz">Przechodzimy do rozpatrzenia art. 91, któremu podkomisja nadała treść następującą:</u>
          <u xml:id="u-88.3" who="#IrenaLipowicz">„Ust. 1. Na ustalenia rady gminy w sprawach okręgów wyborczych wyborcom, w liczbie co najmniej 15, przysługuje prawo wniesienia skargi do wojewódzkiego komisarza wyborczego w terminie 5 dni od daty podania do publicznej wiadomości uchwały, o której mowa w art. 90 ust. 3. Wojewódzki komisarz wyborczy rozpoznaje sprawę w terminie 5 dni i wydaje orzeczenie, doręczając je niezwłocznie wnoszącym skargę oraz radzie gminy.</u>
          <u xml:id="u-88.4" who="#IrenaLipowicz">Ust. 2. Od orzeczenia wojewódzkiego komisarza wyborczego przysługuje odwołanie do Państwowej Komisji Wyborczej w terminie 5 dni od daty jego doręczenia. Na orzeczenie Państwowej Komisji Wyborczej nie przysługuje środek zaskarżenia.</u>
          <u xml:id="u-88.5" who="#IrenaLipowicz">Ust. 3. Do zmian w podziale na okręgi wyborcze, o których mowa w art. 90 ust. 1, stosuje się odpowiednio przepisy ust. 1 i 2”.</u>
          <u xml:id="u-88.6" who="#IrenaLipowicz">Czy ktoś chce zabrać głos w sprawie art. 91? Nie słyszę. Czy ktoś jest przeciwny przyjęciu art. 91? Nie słyszę. Stwierdzam przyjęcie art. 91.</u>
          <u xml:id="u-88.7" who="#IrenaLipowicz">Przechodzimy do rozpatrzenia art. 92, który podkomisja przyjęła w następującym brzmieniu „Informację o okręgach wyborczych, ich granicach i numerach, liczbie radnych wybieranych w każdym okręgu wyborczym oraz w wyznaczonej siedzibie gminnej komisji wyborczej podaje do publicznej wiadomości wójt (burmistrz, prezydent miasta), w formie obwieszczenia, najpóźniej w 50. dniu przed dniem wyborów”.</u>
          <u xml:id="u-88.8" who="#IrenaLipowicz">Czy ktoś z państwa chce zabrać głos w sprawie art. 92?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-89">
          <u xml:id="u-89.0" who="#BohdanSzcześniak">Chcę zwrócić uwagę, że w art. 92 zawarty jest ten sam termin 50. dni, jak w art. 28. Art. 28 stanowi, że zarządzenie wojewody ustalające liczbę radnych podaje się do publicznej wiadomości w 50 dniu przed dniem wyborów. Natomiast art. 92 dotyczy już następnego kroku. Wydaje się, że utrzymanie tego samego terminu ma dwie czynności, z których jedna jest następstwem drugiej, nie jest najlepszym rozwiązaniem.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-90">
          <u xml:id="u-90.0" who="#IrenaLipowicz">Co w tej sytuacji proponuje Krajowe Biuro Wyborcze?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-91">
          <u xml:id="u-91.0" who="#BohdanSzcześniak">Proponuję raczej zmianę w art. 28, polegającą na zastąpieniu terminu 50. dni terminem 55 dni.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-92">
          <u xml:id="u-92.0" who="#WłodzimierzPuzyna">Problem ten był przedmiotem prac podkomisji, która uznała, że nie ma kolizji terminów, gdyż to jeden dokument determinuje określone liczby. Nie ma więc uzasadnienia dla dwóch terminów.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-93">
          <u xml:id="u-93.0" who="#BohdanSzcześniak">Zwracam jednak uwagę, że czynności te wykonują inne organy, gdy art. 28 mówi o zarządzeniu wojewody, a art. 92 mówi o obwieszczeniu wójta, burmistrza lub prezydenta miasta.</u>
          <u xml:id="u-93.1" who="#BohdanSzcześniak">Ponadto jest tak, że aby poinformować o podziale na okręgi trzeba znać liczbę radnych wybieranych w gminie. Trudno mówić o jednoczesności.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-94">
          <u xml:id="u-94.0" who="#EugeniuszKłopotek">Uważam, iż bardziej uzasadniona jest zmiana w art. 28, a nie w art. 92.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-95">
          <u xml:id="u-95.0" who="#EdmundSroka">W obowiązującej ordynacji do rad gmin wojewódzki komisarz wyborczy stosowne informacje ogłasza w 45. dniu przed dniem wyborów.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-96">
          <u xml:id="u-96.0" who="#IrenaLipowicz">Można więc rozważyć przyjęcie terminu 45 dni. Proszę o opinię przedstawiciela Krajowego Biura Wyborczego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-97">
          <u xml:id="u-97.0" who="#BohdanSzcześniak">Zwracam jednak uwagę, że projekt ordynacji, nad którym pracuje Komisja zawiera nieco inny kalendarz wyborczy. Tak więc - moim zdaniem - przyjęcie terminu 45. dni oznaczać będzie skrócenie kampanii wyborczej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-98">
          <u xml:id="u-98.0" who="#IrenaLipowicz">Proponuję uznać, że dyskusja została wyczerpana, a do kwestii ewentualnej reasumpcji art. 28 powrócimy w końcowej części prac nad projektem.</u>
          <u xml:id="u-98.1" who="#IrenaLipowicz">Czy ktoś z państwa jest przeciwny przyjęciu art. 92? Nie słyszę. Stwierdzam przyjęcie art. 92.</u>
          <u xml:id="u-98.2" who="#IrenaLipowicz">Przechodzimy do rozpatrzenia rozdz. 15 „Zgłaszanie kandydatów na radnych”.</u>
          <u xml:id="u-98.3" who="#IrenaLipowicz">Czy ktoś jest przeciwny przyjęciu zaproponowanego tytułu? Nie słyszę. Stwierdzam, że Komisja przyjęła tytuł rozdz. 15.</u>
          <u xml:id="u-98.4" who="#IrenaLipowicz">Przystępujemy do rozpatrzenia art. 93, któremu podkomisja nadała następujące brzmienie:</u>
          <u xml:id="u-98.5" who="#IrenaLipowicz">„Ust. 1. Prawo zgłaszania kandydatów na radnych przysługuje:</u>
          <u xml:id="u-98.6" who="#IrenaLipowicz">1) partiom politycznym,</u>
          <u xml:id="u-98.7" who="#IrenaLipowicz">2) stowarzyszeniom oraz organizacjom społecznym, zwanym dalej „organizacjami”,</u>
          <u xml:id="u-98.8" who="#IrenaLipowicz">3) wyborcom.</u>
          <u xml:id="u-98.9" who="#IrenaLipowicz">Ust. 2. Kandydaci zgłaszani są w formie list kandydatów. Przez listę kandydatów rozumie się również zgłoszenie jednego kandydata”.</u>
          <u xml:id="u-98.10" who="#IrenaLipowicz">Czy ktoś chce zabrać głos w sprawie art. 93? Nie słyszę. Czy ktoś jest przeciwny przyjęciu art. 93? Nie słyszę. Stwierdzam przyjęcie art. 93.</u>
          <u xml:id="u-98.11" who="#IrenaLipowicz">Przystępujemy do rozpatrzenia art. 94, któremu podkomisja nadała następujące brzmienie:</u>
          <u xml:id="u-98.12" who="#IrenaLipowicz">„Ust. 1. Partie polityczne oraz organizacje, o których mowa w art. 93, mogą utworzyć koalicję wyborczą w celu zgłoszenia wspólnych list kandydatów. W razie utworzenia koalicji wyborczej partia lub organizacja nie może samodzielnie zgłaszać list kandydatów na radnych do danej rady, jeżeli została zgłoszona wspólna lista kandydatów.</u>
          <u xml:id="u-98.13" who="#IrenaLipowicz">Ust. 2. Czynności wyborcze w imieniu partii politycznych i organizacji wykonują ich właściwe terenowo, statutowe organy upoważnione do reprezentowania tych partii i organizacji przy czynnościach prawnych. W imieniu koalicji wyborczej czynności, o których mowa, wykonuje utworzony w tym celu komitet wyborczy.</u>
          <u xml:id="u-98.14" who="#IrenaLipowicz">Ust. 3. Przez użyte w ustawie określenie „komitet wyborczy” rozumie się również statutowe organy partii i organizacji, o których mowa w ust. 2”.</u>
          <u xml:id="u-98.15" who="#IrenaLipowicz">Czy ktoś z państwa chce zabrać głos w sprawie art. 94? Nie słyszę. Czy ktoś jest przeciwny przyjęciu art. 94? Nie słyszę. Stwierdzam przyjęcie przez Komisję art. 94.</u>
          <u xml:id="u-98.16" who="#IrenaLipowicz">Przechodzimy do art. 95.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-99">
          <u xml:id="u-99.0" who="#EugeniuszKłopotek">Przepraszam, ale chcę się upewnić co do rozumienia treści art. 94 ust. 2 zdanie pierwsze. W dotychczasowej praktyce organami upoważnionymi, np. w PSL był Naczelny Komitet Wykonawczy, który upoważniał, np. prezesa Zarządu Wojewódzkiego PSL oraz pełnomocnika i oni podejmowali stosowne działania. Czy można uznać, że będzie tak nadal?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-100">
          <u xml:id="u-100.0" who="#JerzyBarzowski">Moim zdaniem, nie jest tak, gdyż statut reguluje kompetencje. Nie jest więc konieczne upoważnienie naczelnych organów danej partii.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-101">
          <u xml:id="u-101.0" who="#IrenaLipowicz">Organ upoważniony do czynności prawnych ma swoje reguły wewnętrzne i one rozstrzygają, kto jest upoważniony do reprezentowania tego organu. Tak jest np. w zarządzie gminy, który jest organem właściwym do czynności prawnych, a w imieniu zarządu występuje określona osoba.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-102">
          <u xml:id="u-102.0" who="#EugeniuszKłopotek">Zarząd Wojewódzki PSL nie ma osobowości prawnej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-103">
          <u xml:id="u-103.0" who="#IrenaLipowicz">Nie mówiłam o zarządzie wojewódzkim, lecz o zarządzie gminy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-104">
          <u xml:id="u-104.0" who="#JanSzymański">Proponuję pozostawić sprawy PSL i powrócić do projektu ordynacji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-105">
          <u xml:id="u-105.0" who="#EugeniuszKłopotek">Problem, który prezentuję jest ściśle związany z projektem ordynacji. Ponadto moje wątpliwości oparte są na praktyce ostatnich wyborów. Stało się bowiem tak, że część list wyborczych nie została zarejestrowana właśnie ze względu na niejasności prawne dotyczące upoważnienia i reprezentacji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-106">
          <u xml:id="u-106.0" who="#IrenaLipowicz">Wypowiedź pana posła Kłopotka nasuwa pytanie - czy pełnomocnicy powołani przez organ statutowy partii będą spełniali wymagania dotyczące reprezentacji w świetle art. 94?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-107">
          <u xml:id="u-107.0" who="#BohdanSzcześniak">Przyznam, że analizowany przepis budzi również moje wątpliwości. Przyjęto bowiem założenie, że komitetem wyborczym jest organ statutowy partii. Na ogół w partiach politycznych jest jeden organ uprawniony do wykonywania czynności prawnych. Tak więc tylko ten organ działając przez upoważnionego przez siebie przedstawiciela - w formie określonej w statucie - może wykonać określoną czynność prawną.</u>
          <u xml:id="u-107.1" who="#BohdanSzcześniak">W art. 92 ust. 2 jest mowa o organach właściwych terenowo oraz o organach statutowych. Te dwa pojęcia zaczynają się rozmijać ze sobą. Na ogół jest tak, że organ terenowy nie jest organem statutowo upoważnionym do czynności prawnych. Dlatego też uważam, że art. 94 ust. 2 może budzić wątpliwości interpretacyjne.</u>
          <u xml:id="u-107.2" who="#BohdanSzcześniak">Sytuacja byłaby jaśniejsza, gdyby istniało „przejście” od organu statutowego do organu terenowego, przez jego wskazanie, upoważnienie lub przepis statutowy upoważniający do działań prawnych.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-108">
          <u xml:id="u-108.0" who="#PiotrWinczorek">Ustawa o partiach politycznych w art. 9 ust. 1 pkt 4 stanowi, iż statut partii określa m.in. „organy partii, w tym organy reprezentujące partię na zewnątrz oraz uprawnione do zaciągania zobowiązań majątkowych, ich kompetencje oraz czas trwania ich kadencji”.</u>
          <u xml:id="u-108.1" who="#PiotrWinczorek">Tak więc poszczególne partie mogą kwestię organów uregulować w sposób różnorodny. Dlatego też proponuję skreślenie w art. 94 ust. 2 wyraz „terenowo”. Oznaczać to będzie pozostawienie partiom znacznie większej swobody w określaniu na podstawie statutu, który organ jest właściwy do reprezentowania.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-109">
          <u xml:id="u-109.0" who="#IrenaLipowicz">W ten sposób powstałaby sytuacja, w której w statutach partii powinno być ustalone, kto jest upoważniony do czynności prawnych objętych prawem wyborczym.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-110">
          <u xml:id="u-110.0" who="#CzesławFiedorowicz">Nie ulega wątpliwości, że to statut każdej partii powinien być dostosowany do obowiązującego prawa i do zmian w prawie, a nie odwrotnie. Prawo nie może być dostosowywane do statutu partii.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-111">
          <u xml:id="u-111.0" who="#JanMajchrowski">Mam podobny pogląd jak pan prof. Winczorek. Popieram propozycję skreślenia w art. 94 ust. 2 wyrazu „terenowo”. Zmiana ta zapewni priorytetową rolę ustawy o partiach politycznych.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-112">
          <u xml:id="u-112.0" who="#IrenaLipowicz">Czy Krajowe Biuro Wyborcze popiera propozycję prof. Winczorka i przedstawiciela rządu?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-113">
          <u xml:id="u-113.0" who="#BohdanSzcześniak">Rozumiem, że przez skreślenie wyrazu „terenowo” w praktyce powstanie konstrukcja prawna tego typu, że statutowe organy partii będą musiały upoważniać w każdym przypadku komitety terenowe do działania w imieniu partii. Terenowe komitety, czyli terenowe organy partii, aby działać jako komitety wyborcze będą musiały posiadać upoważnienie organu statutowego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-114">
          <u xml:id="u-114.0" who="#IrenaLipowicz">Poddaję pod głosowanie wniosek o reasumpcję głosowania, w którym przyjęto art. 94 ust. 2. Za wnioskiem głosowało 9 posłów, przeciwko również 9 posłów, 6 posłów wstrzymało się od głosowania. Stwierdzam odrzucenie wniosku.</u>
          <u xml:id="u-114.1" who="#IrenaLipowicz">Przystępujemy do rozpatrzenia art. 95, któremu podkomisja nadała treść następującą:</u>
          <u xml:id="u-114.2" who="#IrenaLipowicz">„Ust. 1. Wyborcy w celu zgłoszenia list kandydatów tworzą komitet wyborczy. W skład komitetu wyborczego powinno wchodzić co najmniej 5 osób.</u>
          <u xml:id="u-114.3" who="#IrenaLipowicz">Ust. 2. Do utworzonego przez wyborców komitetu wyborczego stosuje się odpowiednio przepisy ustawy z dnia 27 czerwca 1997 r. o partiach politycznych (Dz.U. Nr 98 poz. 604) - z wyjątkiem przepisów dotyczących ewidencji partii politycznych - oraz przepisy innych ustaw dotyczące działalności partii politycznych”.</u>
          <u xml:id="u-114.4" who="#IrenaLipowicz">Czy są uwagi do art. 95? Nie ma. Czy ktoś z państwa jest przeciwny przyjęciu art. 95? Nie słyszę. Stwierdzam, że Komisja przyjęła art. 95.</u>
          <u xml:id="u-114.5" who="#IrenaLipowicz">Przystępujemy do rozpatrzenia art. 96 przedłożonego przez podkomisję w następującym brzmieniu:</u>
          <u xml:id="u-114.6" who="#IrenaLipowicz">„Ust. 1. Komitet wyborczy może zgłosić w każdym okręgu wyborczym tylko jedną listę kandydatów.</u>
          <u xml:id="u-114.7" who="#IrenaLipowicz">Ust. 2. Lista kandydatów w wyborach do rady:</u>
          <u xml:id="u-114.8" who="#IrenaLipowicz">1) w gminie liczącej do 20000 mieszkańców może zawierać najwyżej tyle nazwisk kandydatów, ilu radnych jest wybieranych w danym okręgu wyborczym,</u>
          <u xml:id="u-114.9" who="#IrenaLipowicz">2) w gminie liczącej powyżej 20000 mieszkańców nie może zawierać mniej niż 5 nazwisk kandydatów, z tym że liczba kandydatów nie może być większa niż dwukrotność liczby radnych wybieranych w danym okręgu wyborczym.</u>
          <u xml:id="u-114.10" who="#IrenaLipowicz">Ust. 3. Kandydować można tylko w jednym okręgu wyborczym i tylko z jednej listy kandydatów”.</u>
          <u xml:id="u-114.11" who="#IrenaLipowicz">Czy ktoś chce zabrać głos w sprawie art. 96?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-115">
          <u xml:id="u-115.0" who="#PawełBryłowski">Mam pewną wątpliwość. Poczynając od art. 95 pojawia się komitet wyborczy. Rozumiem, że jeżeli zgłoszenia kandydatów dokonuje partia polityczna czy stowarzyszenie, to nie jest to komitet wyborczy, lecz organ statutowy partii. W związku z tym mam pewne wątpliwości, czy ta rozbieżność w nazewnictwie nie będzie szkodliwa.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-116">
          <u xml:id="u-116.0" who="#IrenaLipowicz">Nie będzie. Wynika to z art. 93 i art. 95.</u>
          <u xml:id="u-116.1" who="#IrenaLipowicz">Czy są inne uwagi do art. 96? Nie ma. Czy ktoś z państwa jest przeciwny przyjęciu art. 96? Nie słyszę.</u>
          <u xml:id="u-116.2" who="#IrenaLipowicz">Przystępujemy do rozpatrzenia art. 97 w brzmieniu:</u>
          <u xml:id="u-116.3" who="#IrenaLipowicz">„Ust. 1. W zgłoszeniu listy kandydatów podaje się:</u>
          <u xml:id="u-116.4" who="#IrenaLipowicz">1) nazwę komitetu wyborczego oraz dokładny adres jego siedziby,</u>
          <u xml:id="u-116.5" who="#IrenaLipowicz">2) nazwę rady gminy oraz numer okręgu wyborczego, do którego dokonuje się zgłoszenia,</u>
          <u xml:id="u-116.6" who="#IrenaLipowicz">3) nazwiska i imiona, wiek oraz miejsce zamieszkania kandydatów; nazwiska kandydatów umieszcza się w kolejności ustalonej przez komitet wyborczy.</u>
          <u xml:id="u-116.7" who="#IrenaLipowicz">Ust. 2. Do każdego zgłoszenia należy dołączyć pisemne oświadczenia kandydatów o wyrażeniu zgody na kandydowanie oraz o posiadaniu prawa wybieralności (biernego prawa wyborczego) do danej rady.</u>
          <u xml:id="u-116.8" who="#IrenaLipowicz">Ust. 3. W zgłoszeniu można wnosić o oznaczenie kandydatury nazwą lub skrótem nazwy partii politycznej lub organizacji popierającej kandydata (nie więcej jednak niż jedną nazwą lub jednym skrótem nazwy składającymi się z nie więcej niż z 40 znaków drukarskich). Fakt poparcia kandydatury powinien być potwierdzony pisemnie przez właściwy statutowo organ partii lub organizacji; potwierdzenie składa się łącznie ze zgłoszeniem.</u>
          <u xml:id="u-116.9" who="#IrenaLipowicz">Ust. 4. Jeżeli zgłoszenie dotyczy listy kandydatów partii politycznej lub organizacji, należy dołączyć również uwierzytelniony wyciąg odpowiednio z ewidencji partii bądź rejestru organizacji prowadzonych przez właściwy sąd, a w przypadku koalicji wyborczej ponadto dokument stwierdzający utworzenie komitetu wyborczego.</u>
          <u xml:id="u-116.10" who="#IrenaLipowicz">Ust. 5. Jeżeli listę kandydatów zgłaszają wyborcy, do zgłoszenia należy dołączyć wykaz imienny członków komitetu wyborczego wraz z ich dokładnymi adresami zamieszkania oraz numerami PESEL”.</u>
          <u xml:id="u-116.11" who="#IrenaLipowicz">Czy ktoś z państwa chce zabrać głos w sprawie art. 97?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-117">
          <u xml:id="u-117.0" who="#PiotrWinczorek">W związku z problemem, jaki powstał w odniesieniu do referendum, chcę zapytać, czy pojęcie „wiek” użyte w ust. 1 pkt 3, oznacza ilość lat, czy datę urodzenia?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-118">
          <u xml:id="u-118.0" who="#BohdanSzcześniak">Ilość lat.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-119">
          <u xml:id="u-119.0" who="#PiotrWinczorek">O ile mi wiadomo, Państwowa Komisja Wyborcza zakwestionowała podpisy, przy których podana była ilość lat, a nie data urodzenia. Zakwestionowała to także Kancelaria Sejmu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-120">
          <u xml:id="u-120.0" who="#BohdanSzcześniak">Pan prof. Winczorek podaje informacje nieprawdziwe. Państwowa Komisja Wyborcza nie kwestionowała tego, że wiek oznacza liczbę lat.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-121">
          <u xml:id="u-121.0" who="#WojciechFrank">Proponuję dodanie w art. 97 nowego ust. 6 w następującym brzmieniu: „Komitety wyborcze, które przedstawią zaświadczenie Państwowej Komisji Wyborczej, że w ostatnich wyborach parlamentarnych do Sejmu RP, uzyskały minimum 5 proc. ważnie oddanych głosów w skali kraju, zwolnione są z obowiązku, o którym mowa w ust. 4”.</u>
          <u xml:id="u-121.1" who="#WojciechFrank">Gdyby dyskusja dotyczyła tylko ordynacji do rad gmin, to zaproponowany przepis byłby chyba zbyt daleko idący. Skoro jednak ordynacja dotyczy trzech szczebli samorządowych, to powiązanie z wyborami parlamentarnymi wydaje się być stosowne i zasadne.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-122">
          <u xml:id="u-122.0" who="#BohdanSzcześniak">Komitet wyborczy występujący w wyborach do Sejmu w 1997 r. to często twór, który już nie istnieje, czyli nie będzie występował w najbliższych wyborach samorządowych. Chodzi szczególnie o komitety wyborcze utworzone przez wyborców, które w wyborach do Sejmu uzyskały pewną liczbę głosów, z zasady przestają istnieć. Przypomnę, że AWS był komitetem wyborczym utworzonym przez wyborców. Nie będzie więc jako ten sam komitet funkcjonował w wyborach samorządowych.</u>
          <u xml:id="u-122.1" who="#BohdanSzcześniak">Problem będzie również z komitetami utworzonymi przez koalicje wyborcze. Chodzi bowiem o tożsamość koalicji. Po wyborach komitet wyborczy koalicji przestaje istnieć, jako komitet wyborczy. Koalicja może istnieć dalej, ale komitet wyborczy już nie istnieje.</u>
          <u xml:id="u-122.2" who="#BohdanSzcześniak">Tak więc przyjmując przedłożoną poprawkę należy rozważyć konsekwencje dalej idące, zwłaszcza jeżeli chodzi o brak tożsamości między komitetem wyborczym w wyborach do Sejmu i komitetem wyborczym w wyborach samorządowych.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-123">
          <u xml:id="u-123.0" who="#PawełBryłowski">Przyłączam się do uwag wypowiedzianych przez przedstawiciela Krajowego Biura Wyborczego. Po-nadto zwracam uwagę, że zaproponowana poprawka byłaby bardzo niekorzystna dla podmiotów, które uczestniczą tylko w wyborach do rad gmin.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-124">
          <u xml:id="u-124.0" who="#WojciechFrank">Wycofuję swoją poprawkę do art. 97. Rozważę jej ewentualne zgłoszenie, ale w odniesieniu do innego przepisu projektu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-125">
          <u xml:id="u-125.0" who="#IrenaLipowicz">Czy są jeszcze inne poprawki lub uwagi do art. 97? Nie ma. Czy ktoś jest przeciwny przyjęciu art. 97? Nie słyszę. Stwierdzam, że Komisja przyjęła art. 97.</u>
          <u xml:id="u-125.1" who="#IrenaLipowicz">Przystępujemy do rozpatrzenia art. 98, któremu podkomisja nadała następujące brzmienie:</u>
          <u xml:id="u-125.2" who="#IrenaLipowicz">„Ust. 1. Każda zgłaszana lista kandydatów powinna być poparta podpisami:</u>
          <u xml:id="u-125.3" who="#IrenaLipowicz">1) co najmniej 25 wyborców - jeżeli dotyczy zgłoszenia w gminie liczącej do 20000 mieszkańców,</u>
          <u xml:id="u-125.4" who="#IrenaLipowicz">2) co najmniej 150 wyborców - jeżeli dotyczy zgłoszenia w gminie liczącej powyżej 20000 mieszkańców.</u>
          <u xml:id="u-125.5" who="#IrenaLipowicz">Ust. 2. Wyborca może udzielić poparcia dowolnej liczbie list kandydatów. Wycofanie udzielonego poparcia nie jest skuteczne.</u>
          <u xml:id="u-125.6" who="#IrenaLipowicz">Ust. 3. Wyborca udzielający poparcia liście składa podpis obok czytelnie wpisanego swojego nazwiska i imienia, adresu zamieszkania oraz numeru ewidencyjnego PESEL.</u>
          <u xml:id="u-125.7" who="#IrenaLipowicz">Ust. 4. Wzór wykazu osób popierających listę kandydatów określa Państwowa Komisja Wyborcza”.</u>
          <u xml:id="u-125.8" who="#IrenaLipowicz">Czy ktoś z państwa chce zabrać głos w sprawie art. 98?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-126">
          <u xml:id="u-126.0" who="#EugeniuszKłopotek">Chcę się upewnić po to, aby nie było takich „cyrków”, jak w przypadku podpisów pod wnioskiem o przeprowadzenie referendum...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-127">
          <u xml:id="u-127.0" who="#IrenaLipowicz">Bardzo proszę o staranniejsze dobieranie słów.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-128">
          <u xml:id="u-128.0" who="#EugeniuszKłopotek">Chodzi mi o ust. 3, a konkretnie o to, czy osoba podpisująca ma obowiązek złożyć tylko podpis, a ktoś inny może wypełnić inne rubryki, czy też osoba podpisująca musi wypełnić wszystkie rubryki?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-129">
          <u xml:id="u-129.0" who="#WitoldGintowtDziewałtowski">Moim zdaniem, ust. 3 jest całkowicie jasny. Odnoszę wrażenie, że poseł Kłopotek potrzebuje ekspertów niemal do każdego przepisu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-130">
          <u xml:id="u-130.0" who="#EugeniuszKłopotek">Proszę więc posła Gintowt-Dziewałtowskiego o zaprezentowanie swego rozumienia ust. 3.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-131">
          <u xml:id="u-131.0" who="#WitoldGintowtDziewałtowski">Ust. 3 brzmi: „Wyborca udzielający poparcia liście składa podpis...”. Jedynym obowiązkiem wyborcy jest złożenie podpisu. Co do reszty danych, to ust. 3 nie wskazuje, kto ma je wpisać. Może to więc uczynić każdy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-132">
          <u xml:id="u-132.0" who="#EugeniuszKłopotek">Dziękuję bardzo posłowi Gintowt-Dziewałtowskiemu, gdyż również ja uważam, że taka jest treść ust. 3. Niestety, sam jako pełnomocnik komitetu wyborczego w poprzednich wyborach miałem wykreślane podpisy, popierające w przypadkach, gdy jedna osoba wypełniła dane, a inna osoba złożyła tylko swój podpis.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-133">
          <u xml:id="u-133.0" who="#WojciechFrank">Przepraszam, że jako członek podkomisji podnoszę wątpliwości, ale chcę dodać, że w praktyce zdarzały się kłopoty z kwestią uregulowaną w ust. 4. Przed wyborami w 1994 r. w mojej gminie spotkałem się z odmową przyjęcia list kandydatów z tego powodu, że na wykazie osób popierających nie było nazwisk kandydatów, mimo że wykaz osób popierających był spięty z listą kandydatów. Zgłoszenie nie zostało przyjęte, gdyż uznano, że w takim przypadku zgłoszenie nie jest prawidłowe.</u>
          <u xml:id="u-133.1" who="#WojciechFrank">Wydaje się, że w tej kwestii jest zbyt duża dowolność interpretacji.</u>
          <u xml:id="u-133.2" who="#WojciechFrank">Jeżeli powinno być tak, że na wykazie osób popierających powinny być nazwiska kandydatów - a takie rozwiązanie chyba byłoby najbardziej prawidłowe - to kwestia ta powinna być wyraźnie uregulowana. Inna możliwość to przyjęcie, że wzór wykazu osób, który ma określić Państwowa Komisja Wyborcza, będzie to wyraźnie określał.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-134">
          <u xml:id="u-134.0" who="#IrenaLipowicz">Jeżeli poseł Frank chce, aby to, o czym mówił znalazło się w projekcie, to proszę o zgłoszenie stosownej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-134.1" who="#IrenaLipowicz">Jeżeli poseł Kłopotek uważa, że wątpliwości, które zgłosił nie zostały usunięte, to również proszę o zgłoszenie stosownej poprawki.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-135">
          <u xml:id="u-135.0" who="#PiotrWinczorek">Obawiam się, że powiem coś, co może zburzyć spokój. Uważam bowiem, że w ogóle upoważnienie Państwowej Komisji Wyborczej do tworzenia aktów normatywnych jest sprzeczne z nową konstytucją. Jeżeli bowiem będzie tak, że skutkiem przyjęcia określonego wzoru wykazu osób popierających kandydatów, będzie odrzucanie list z tego powodu, iż nie są one zgodne z wzorem, to oznaczać to będzie naruszenie przepisu konstytucyjnego, mówiącego o źródłach prawa, gdyż ustalenia PKW będą skutkować w stosunku do podmiotów zewnętrznych wobec Państwowej Komisji Wyborczej. W grę wchodzi podział na prawo powszechnie obowiązujące i prawo wewnętrznie obowiązujące. Państwowa Komisja Wyborcza nie może wydawać rozporządzeń, lecz tylko akty wewnętrznie obowiązujące.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-136">
          <u xml:id="u-136.0" who="#IrenaLipowicz">Aby dyskusja nie trwała jeszcze kilka godzin proponuję przyjęcie przepisu ust. 4, zgodnie z którym wzór wykazu osób popierających listę kandydatów określa Rada Ministrów w drodze rozporządzenia.</u>
          <u xml:id="u-136.1" who="#IrenaLipowicz">Wydaje się, że tego rodzaju przepis jest konieczny. Pan poseł Frank - jeżeli jest przywiązany do swojej opinii - powinien przedłożyć poprawkę stwierdzającą, że na każdym wykazie popierających listę muszą być umieszczone nazwiska kandydatów.</u>
          <u xml:id="u-136.2" who="#IrenaLipowicz">Stosowną poprawkę powinien zgłosić również poseł Kłopotek.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-137">
          <u xml:id="u-137.0" who="#EugeniuszKłopotek">Proponuję, aby w ust. 3 wyraz „swojego” zastąpić wyrazem „jego”. Wówczas z ust. 3 wynika, że popierający może sam wypełnić wszystkie rubryki, ale również rubryki te może wypełnić ktoś inny.</u>
          <u xml:id="u-137.1" who="#EugeniuszKłopotek">Uważam, że przedłożone brzmienie ust. 3 będzie interpretowane w ten sposób, że to osoba popierająca powinna wypełnić wszystkie rubryki.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-138">
          <u xml:id="u-138.0" who="#FranciszkaCegielska">Także opowiadam się za tym, aby w ust. 3 wyraźnie przesądzić, czy osoba popierająca składa tylko swój podpis, czy też wypełnia wszystkie rubryki wykazu. Ja również przed wyborami samorządowymi musiałam wycofać wiele list wobec zarzutu, iż stosowne dane nie są wypełnione osobiście przez osobę popierającą.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-139">
          <u xml:id="u-139.0" who="#IrenaLipowicz">Jak rozumiem, mamy w tej chwili poprawkę posła Kłopotka, polegającą na zastąpieniu wyrazu „swojego” - co oznacza intencję własnoręcznego wpisania wszystkich danych - wyrazem „jego”, co w intencji Komisji oznacza, że tylko podpis ma być własnoręczny.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-140">
          <u xml:id="u-140.0" who="#WłodzimierzPuzyna">Mam inną propozycję poprawki, która rozstrzyga ten problem jednoznacznie. Brzmienie poprawki jest następujące: „Wyborca udzielający poparcia liście składa swój podpis obok czytelnie wpisanego nazwiska i imienia, adresu zamieszkania oraz numeru ewidencyjnego PESEL”.</u>
          <u xml:id="u-140.1" who="#WłodzimierzPuzyna">Jeżeli moja propozycja nie znajdzie poparcia, to optuję za poprawką posła Kłopotka.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-141">
          <u xml:id="u-141.0" who="#MarekNawara">Zgłaszam następującą poprawkę: „Wyborca udzielający poparcia liście składa swój podpis obok czytelnie i osobiście wpisanego swojego nazwiska i imienia, adresu zamieszkania oraz numeru ewidencyjnego PESEL”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-142">
          <u xml:id="u-142.0" who="#JanSzymański">Uważam, że poprawka posła Kłopotka jest trafna. Dalsza dyskusja jest chyba zbędna.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-143">
          <u xml:id="u-143.0" who="#WojciechFrank">Ponieważ mam wątpliwości, to chcę zgłosić poprawkę w brzmieniu: „Na wykazie osób popierających listę umieszcza się na odwrocie listy kandydatów zgłoszonych w okręgu”. Mógłby to być ust. 3a.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-144">
          <u xml:id="u-144.0" who="#IrenaLipowicz">Chyba nie jest to dobre sformułowanie. Dobrze byłoby jednak, abyśmy najpierw rozstrzygnęli kwestię poprawki posła Kłopotka.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-145">
          <u xml:id="u-145.0" who="#EugeniuszKłopotek">Proszę, aby wypowiedział się przedstawiciel Krajowego Biura Wyborczego i powiedział jak odczytuje formułę zawartą obecnie w projekcie i jak ocenia poprawkę, którą zaproponowałem.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-146">
          <u xml:id="u-146.0" who="#BarbaraBlida">Słuchając dyskusji można dojść do wniosku, że Komisja nie jest zdecydowana, czy wykazy osób popierających powinny być wypełniane w całości przez osoby popierające, czy też osoba popierająca powinna tylko złożyć podpis. Proponuję więc, aby najpierw rozstrzygnąć tę kwestię, a dopiero po tym przejść do dalszych kwestii szczegółowych.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-147">
          <u xml:id="u-147.0" who="#IrenaLipowicz">Przyjmuję propozycję pani poseł Blidy, gdyż skróci nam to dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-147.1" who="#IrenaLipowicz">Poddaję pod głosowanie wniosek o to, aby obok podpisu również nazwisko i imię były wpisywane osobiście przez osobę popierającą.</u>
          <u xml:id="u-147.2" who="#IrenaLipowicz">Za wnioskiem głosowało 8 posłów, przeciwnych było 19 posłów, przy braku głosów wstrzymujących się.</u>
          <u xml:id="u-147.3" who="#IrenaLipowicz">Komisja wniosek odrzuciła. Oznacza to, że większość Komisji nie uważa, aby konieczne było osobiste wpisywanie nazwiska i imienia oraz innych danych.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-148">
          <u xml:id="u-148.0" who="#EugeniuszKłopotek">Ponawiam moją prośbę o to, aby wypowiedział się przedstawiciel Krajowego Biura Wyborczego. Przecież to Państwowa Komisja Wyborcza i Krajowe Biuro Wyborcze przygotowują wytyczne dla terenowego aparatu wyborczego przeprowadzającego wybory.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-149">
          <u xml:id="u-149.0" who="#BohdanSzcześniak">Dla mnie dotychczasowe brzmienie art. 98 ust. 3 było jasne. Proponowana poprawka czyni sprawę jeszcze jaśniejszą.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-150">
          <u xml:id="u-150.0" who="#IrenaLipowicz">Poddaję pod głosowanie wniosek o zastąpienie w art. 98 ust. 3 wyrazu „swojego” wyrazem „jego”. Za wnioskiem głosowało 22 posłów, przeciwnych było 3 posłów, 4 posłów wstrzymało się od głosowania. Stwierdzam przyjęcie wniosku.</u>
          <u xml:id="u-150.1" who="#IrenaLipowicz">Ponadto zgodnie z sugestią pana prof. Winczorka - w celu osiągnięcia zgodności z Konstytucją RP - zgłaszam poprawkę, zgodnie z którą ust. 4 otrzymuje brzmienie: „Wzór wykazu osób popierających listę kandydatów określa Rada Ministrów w drodze rozporządzenia”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-151">
          <u xml:id="u-151.0" who="#BohdanSzcześniak">Proszę o rozważenie następującej kwestii. Do tej pory we wszystkich konstrukcjach prawnych była przyjęta zasada, że jeżeli jakiś inny organ, który do tej pory nie wykonywał czynności wyborczych, zaczyna wykonywać takie czynności, to czyni w porozumieniu, czy w uzgodnieniu z Państwową Komisją Wyborczą. Proszę rozważyć przyjęcie formuły mówiącej o porozumieniu z Państwową Komisją Wyborczą jako organem przeprowadzającym wybory.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-152">
          <u xml:id="u-152.0" who="#IrenaLipowicz">Nie popieram tej propozycji. Uważam, że takie porozumienie z PKW jest stosowne w przypadku innych organów państwowych. Natomiast w odniesieniu do Rady Ministrów nie wydaje się zasadne.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-153">
          <u xml:id="u-153.0" who="#MaciejPoręba">Chcę zgłosić wniosek o to, aby jednak przygotowanie wzoru wykazu osób popierających odbywało się w konsultacji z Państwową Komisją Wyborczą, gdyż to PKW prowadzi wybory w skali całego państwa i jest instytucją wyspecjalizowaną w tej materii.</u>
          <u xml:id="u-153.1" who="#MaciejPoręba">Ponadto proponuję rozważyć, czy nie nakazać, że wzór wykazu ma zawierać informacje zawarte w ust. 3, zwłaszcza po przyjętej poprawce posła Kłopotka.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-154">
          <u xml:id="u-154.0" who="#LudwikDornniez">Nie jest to według mnie sprawa o fundamentalnym znaczeniu, ale czy - odnosząc się do propozycji poprawki zgłoszonej przez panią przewodniczącą - bardziej właściwy nie byłby - ze względu na relacje funkcjonalne z samorządem terytorialnym - prezes Rady Ministrów, a nie Rada Ministrów.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-155">
          <u xml:id="u-155.0" who="#PiotrWinczorek">Nasuwa się jeszcze taka uwaga, iż wszystkie upoważnienia dla Państwowej Komisji Wyborczej trzeba teraz poddać analizie pod kątem tego, czy dotyczą one prawa wewnętrznie obowiązującego, czy prawa powszechnie obowiązującego.</u>
          <u xml:id="u-155.1" who="#PiotrWinczorek">Jeżeli chodzi o kwestię porozumienia to uważam, że uwaga pani przewodniczącej jest trafna. Porozumienie może bowiem dotyczyć organów równorzędnych. W dyskutowanym przypadku tak nie jest, gdyż Rada Ministrów jest organem konstytucyjnym, a Państwowa Komisja Wyborcza - nie, choć PKW jest organem ważnym. Równość organów jest warunkiem porozumienia.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-156">
          <u xml:id="u-156.0" who="#IrenaLipowicz">Można oczywiście przyjąć formułę mówiącą o zasięgnięciu opinii. Z drugiej strony jest kwestią oczywistą, że Rada Ministrów skonsultuje tę sprawę z Państwową Komisją Wyborczą.</u>
          <u xml:id="u-156.1" who="#IrenaLipowicz">Ponadto chcę zapytać pana prof. Winczorka o to, czy jego zdaniem bardziej właściwa byłaby Rada Ministrów, czy prezes Rady Ministrów, jako organ uprawniony do nadzoru nad samorządem terytorialnym.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-157">
          <u xml:id="u-157.0" who="#PiotrWinczorek">Bardziej właściwy jest prezes Rady Ministrów.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-158">
          <u xml:id="u-158.0" who="#IrenaLipowicz">W takim razie modyfikuję swoją poprawkę wprowadzając prezesa Rady Ministrów zamiast Rady Ministrów. Poprawkę tę zamierzam poddać pod głosowanie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-159">
          <u xml:id="u-159.0" who="#MaciejPoręba">Przypominam, iż zaproponowałem formułę przewidującą zasięgnięcie opinii Państwowej Komisji Wyborczej. Kwestia ta powinna zostać rozstrzygnięta w pierwszej kolejności.</u>
          <u xml:id="u-159.1" who="#MaciejPoręba">Ponadto chcę złożyć drugi wniosek. Chodzi o to, aby przepis dotyczący ustalania wzoru wykazu osób popierających, zawierał dane zawarte w ust. 3, zwłaszcza po przyjęciu poprawki posła Kłopotka.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-160">
          <u xml:id="u-160.0" who="#IrenaLipowicz">Wydaje się, że z legislacyjnego punktu widzenia drugi wniosek posła Poręby dotyczący odesłania do ust. 3, nie jest uzasadniony. Apeluję o jego wycofanie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-161">
          <u xml:id="u-161.0" who="#MaciejPoręba">Wycofuję ten wniosek.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-162">
          <u xml:id="u-162.0" who="#IrenaLipowicz">Tak więc mamy dwa wnioski. Wniosek posła Poręby mówi o zasięganiu opinii Państwowej Komisji Wyborczej, a mój wniosek - o tym nie mówi, choć i ja zakładam, że nastąpi porozumienie obu zainteresowanych organów, czyli premiera i Państwowej Komisji Wyborczej.</u>
          <u xml:id="u-162.1" who="#IrenaLipowicz">Poddaję pod głosowanie wniosek o przyjęcie następującego brzmienia w ust. 4: „Prezes Rady Ministrów, po zasięgnięciu opinii Państwowej Komisji Wyborczej, określa w drodze rozporządzenia, wzór wykazu osób popierających listę kandydatów”.</u>
          <u xml:id="u-162.2" who="#IrenaLipowicz">Za przyjęciem wniosku opowiedziało się 18 posłów, przeciwnych było 5 posłów, 3 posłów wstrzymało się od głosowania. Stwierdzam, iż Komisja wniosek przyjęła.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-163">
          <u xml:id="u-163.0" who="#WojciechFrank">Powracam do mojej poprawki, choć jej treść uległa modyfikacji. Proponuję następujące brzmienie: „Na wykazie osób popierających listę umieszcza się nazwiska kandydatów zgłoszonych w okręgu wyborczym”. Wydaje się, że powinien to być ust. 3a.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-164">
          <u xml:id="u-164.0" who="#EugeniuszKłopotek">Kontynuując myśl posła Franka chcę zapytać, czy na wykazie dotyczy to pierwszej strony, czy każdej strony. Pytanie opiera się również o praktyczne doświadczenia. Inaczej mówiąc, moje pytanie brzmi: czy nazwiska mają być umieszczone na każdej kartce, czy na każdej stronie tej kartki?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-165">
          <u xml:id="u-165.0" who="#MarekNawara">W świetle pytania posła Kłopotka zwracam się do posła Franka, aby zmodyfikował swoją poprawkę w taki sposób, aby mówiła wyraźnie, że chodzi o każdą stronę wykazu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-166">
          <u xml:id="u-166.0" who="#WojciechFrank">Podzielam wątpliwości pana posła Kłopotka i proponuję przyjęcie formuły mówiącej o każdej karcie. Potrzebuję jednak chwili czasu, aby zmodyfikować redakcyjnie moją poprawkę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-167">
          <u xml:id="u-167.0" who="#BarbaraImiołczyk">Jestem przekonana, że przyjęty ust. 4 dotyczący trybu ustalania wzoru wykazu osób popierających, wyczerpuje wszystkie problemy szczegółowe łącznie z problemami, które są ujęte w poprawce posła Franka.</u>
          <u xml:id="u-167.1" who="#BarbaraImiołczyk">Proponuję więc, aby nie wyręczać prezesa Rady Ministrów, lecz pozostawić sprawę do uregulowania w jego rozporządzeniu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-168">
          <u xml:id="u-168.0" who="#WojciechFrank">Nie podzielam zdania pani poseł Imiołczyk, gdyż mam w tej kwestii własne doświadczenia.</u>
          <u xml:id="u-168.1" who="#WojciechFrank">Skoro za wystarczające można uznać odesłanie całej sprawy do rozporządzenia prezesa Rady Ministrów wydanego po zasięgnięciu opinii Państwowej Komisji Wyborczej, to można sobie zadać pytanie, po co ordynacja określa jak składać podpis i jakie dane mają się znaleźć w wykazie osób popierających. Skoro jednak zdecydowaliśmy się na ujęcie pewnych kwestii w ustawie, to uważam, że należy w ustawie również określić kwestię, o której mówi moja poprawka.</u>
          <u xml:id="u-168.2" who="#WojciechFrank">Tak więc podtrzymuję swoją poprawkę i w związku z wątpliwościami posła Kłopotka proponuję brzmienie następujące: „Na każdej karcie wykazu osób popierających listę umieszcza się nazwiska kandydatów zgłoszonych w okręgu wyborczym”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-169">
          <u xml:id="u-169.0" who="#EugeniuszKłopotek">Będę oczywiście popierał przedłożoną poprawkę posła Franka.</u>
          <u xml:id="u-169.1" who="#EugeniuszKłopotek">Uważam ponadto, że skoro w dyskutowanej kwestii występują kontrowersje, to należy - tak jak poprzednio - przeprowadzić dwa głosowania. Pierwsze głosowanie powinno rozstrzygnąć, czy Komisja chce, aby nazwiska kandydatów były umieszczane na każdej stronie karty, czy tylko jeden raz na karcie.</u>
          <u xml:id="u-169.2" who="#EugeniuszKłopotek">Następnie Komisja powinna rozstrzygnąć czy chce, aby kwestia ta znalazła się w ordynacji, czy też powinna znaleźć się w rozporządzeniu prezesa Rady Ministrów.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-170">
          <u xml:id="u-170.0" who="#MarekNawara">Myślę, że sytuacja jest trochę inna i wystarczy jedno głosowanie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-171">
          <u xml:id="u-171.0" who="#BarbaraBlida">Proponuję rozpatrzenie przepisu stwierdzającego, że wzór wykazu osób popierających listę stanowi załącznik do ordynacji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-172">
          <u xml:id="u-172.0" who="#MarekNawara">W takim przypadku opracowanie wzoru byłoby zadaniem Komisji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-173">
          <u xml:id="u-173.0" who="#WojciechFrank">Uważam, że propozycja poseł Blidy jest rozsądna, choć jej przyjęcie oznacza konieczność reasumpcji, gdyż już przyjęliśmy ust. 4 zawierający delegację dla prezesa Rady Ministrów.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-174">
          <u xml:id="u-174.0" who="#FranciszkaCegielska">Proszę, aby przed dalszymi głosowaniami przedstawiciel Krajowego Biura Wyborczego wypowiedział się, czy z punktu widzenia zmian zachodzących w prawie jest możliwe przygotowanie dla naszej Komisji projektu takiego wzoru wykazu osób popierających listę kandydatów, czyli projektu załącznika.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-175">
          <u xml:id="u-175.0" who="#BohdanSzcześniak">W wyborach stosowanych jest bardzo dużo różnych formularzy. Jednym z nich jest wzór karty do głosowania, co można uznać za kwestię niemniej ważną niż wzór wykazu osób popierających listę kandydatów.</u>
          <u xml:id="u-175.1" who="#BohdanSzcześniak">Inne formularze dotyczą pełnomocnictw udzielanych mężom zaufania. Za dziwną więc należy uznać konstrukcję, w której wybiera się jeden z formularzy i czyni się go załącznikiem do ustawy. Natomiast pozostałe formularze określa Państwowa Komisja Wyborcza.</u>
          <u xml:id="u-175.2" who="#BohdanSzcześniak">Wydaje się, że albo należy przyjąć koncepcję, że wszystkie formularze są załącznikami do ustawy co byłoby - moim zdaniem - zbyt daleko idącą kazuistyką i nadmierną szczegółowością ustawy - albo też przyjąć konstrukcję, że ustawa określa zasadnicze parametry każdego formularza, a konkretny wzór danego formularza określa właściwy organ, który uczyni to w sposób odpowiedzialny. Skoro formularz ma przygotować premier, po zasięgnięciu opinii Państwowej Komisji Wyborczej, to PKW określi m.in. nagłówek formularza oraz elementy, które muszą być na każdej stronie. Tak też postąpi w przypadku, o którym mówimy.</u>
          <u xml:id="u-175.3" who="#BohdanSzcześniak">Uważam, że przyjęty ust. 4 wyczerpuje problematykę i pozwala na precyzyjne określenie wzoru formularza. Dalsze regulacje będą miały charakter zbyt szczegółowy jak na ustawę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-176">
          <u xml:id="u-176.0" who="#EugeniuszKłopotek">Proszę pamiętać, że formularz, o którym mówimy jest tak naprawdę jedynym formularzem, który przed wyborami ma masowe zastosowanie. Pozostałe formularze są dla urzędników.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-177">
          <u xml:id="u-177.0" who="#JanSzymański">Odnoszę wrażenie, że trochę pogubiliśmy się w art. 98. W związku z tym proszę zwrócić uwagę, że z ust. 1 wynika, iż każda zgłaszana lista kandydatów powinna być poparta podpisami. Oznacza to, że wcześniej zostają rozdzielone numery list poszczególnych ugrupowań politycznych...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-178">
          <u xml:id="u-178.0" who="#BohdanSzcześniak">Numery są przyznawane dopiero po rejestracji list.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-179">
          <u xml:id="u-179.0" who="#JanSzymański">Jeżeli tak, to przepraszam.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-180">
          <u xml:id="u-180.0" who="#MarekNawara">Ponieważ problem budzi wątpliwości, to jednak pod głosowanie poddam najpierw poprawkę posła Franka. Poprawka ta nie zaszkodzi treści art. 98, a chyba zwiększy tylko stopień jego szczegółowości. Jeżeli poprawka posła Franka upadnie, to przejdziemy do rozpatrzenia poprawki poseł Blidy.</u>
          <u xml:id="u-180.1" who="#MarekNawara">Poddaję pod głosowanie wniosek o dodanie w art. 98 nowego ust. 3a w brzmieniu: „Na każdej karcie wykazu osób popierających listę umieszcza się nazwiska kandydatów zgłoszonych w okręgu wyborczym”.</u>
          <u xml:id="u-180.2" who="#MarekNawara">Za przyjęciem wniosku głosowało 21 posłów, przeciwko 1 poseł, przy braku głosów wstrzymujących się. Stwierdzam przyjęcie przez Komisję poprawki.</u>
          <u xml:id="u-180.3" who="#MarekNawara">W tej sytuacji nie poddam pod głosowanie wniosku pani poseł Blidy.</u>
          <u xml:id="u-180.4" who="#MarekNawara">Czy ktoś z państwa ma jeszcze inne wnioski lub uwagi do art. 98?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-181">
          <u xml:id="u-181.0" who="#JerzyBarzowski">Chcę powrócić do ust. 1 i zapytać, jakie argumenty przeważyły na rzecz przyjęcia przepisu, zgodnie z którym do poparcia listy zgłoszonej w gminie do 20000 mieszkańców wystarczy 25 wyborców.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-182">
          <u xml:id="u-182.0" who="#KazimierzChrzanowski">Podkomisja wnikliwie rozpatrywała tę kwestię. W trakcie dyskusji przypomniano, że w obowiązującej ordynacji w okręgu jednomandatowym do zgłoszenia kandydata wystarczy 15 podpisów. Próg został podniesiony do 25 podpisów i dotyczy to zarówno okręgu jednomandatowego, jak i pięciomandatowego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-183">
          <u xml:id="u-183.0" who="#MarekNawara">Poddaję pod głosowanie wniosek o przyjęcie art. 98 wraz z przyjętymi poprawkami. Za wnioskiem głosowało 23 posłów, nikt nie był przeciwny i nikt się nie wstrzymał.</u>
          <u xml:id="u-183.1" who="#MarekNawara">Przechodzimy do rozpatrzenia art. 99, któremu podkomisja nadała treść następującą:</u>
          <u xml:id="u-183.2" who="#MarekNawara">"Ust. 1. Listy kandydatów, odrębnie dla każdego okręgu wyborczego, zgłasza się do gminnej komisji wyborczej, zwanej dalej „komisją wyborczą”, najpóźniej w 30. dniu przed dniem wyborów do godziny 24, wraz z wykazem osób popierających listę.</u>
          <u xml:id="u-183.3" who="#MarekNawara">Ust. 2. Zgłoszenia listy dokonuje pełnomocnik komitetu Wyborczego, uprawniony do składania oświadczeń w sprawie zgłoszenia wobec organów wyborczych, lub upoważniona przez niego osoba, zwani dalej „pełnomocnikiem”. Do zgłoszenia załącza się dokument, wydany przez komitet wyborczy, stwierdzający ustanowienie pełnomocnika komitetu wyborczego, z podaniem jego nazwiska i imienia oraz dokładnego adresu zamieszkania i numeru PESEL.</u>
          <u xml:id="u-183.4" who="#MarekNawara">Ust. 3. Jeżeli zgłoszenia listy dokonuje osoba upoważniona przez pełnomocnika komitetu wyborczego, do zgłoszenia załącza się również odpowiednio dokument, o którym mowa w ust. 2, wydany przez pełnomocnika komitetu wyborczego.</u>
          <u xml:id="u-183.5" who="#MarekNawara">Ust. 4. Po dokonaniu zgłoszenia uzupełnienie listy o nazwiska kandydatów lub zmiany kandydatów albo ich kolejności na liście są niedopuszczalne”.</u>
          <u xml:id="u-183.6" who="#MarekNawara">Czy są jeszcze jakieś wnioski lub uwagi do art. 99? Nie ma. Czy ktoś jest przeciwny przyjęciu art. 99? Nie słyszę. Stwierdzam przyjęcie art. 99.</u>
          <u xml:id="u-183.7" who="#MarekNawara">Przechodzimy do rozpatrzenia art. 100, przedłożonego przez podkomisję w brzmieniu:</u>
          <u xml:id="u-183.8" who="#MarekNawara">„Ust. 1. W zgłoszeniu listy kandydatów pełnomocnik może wnosić o oznaczenie listy nazwą lub skrótem nazwy komitetu wyborczego, którą należy oznaczyć listę na urzędowych obwieszczeniach oraz na karcie do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-183.9" who="#MarekNawara">Ust. 2. W sprawach związanych z oznaczeniem listy kandydatów nazwą lub skrótem nazwy partii politycznej bądź organizacji przepisy art. 97 ust. 3 stosuje się odpowiednio”.</u>
          <u xml:id="u-183.10" who="#MarekNawara">Czy są wnioski lub uwagi do art. 100? Nie ma. Czy ktoś z państwa jest przeciwny przyjęciu art. 100? Nie słyszę. Stwierdzam przyjęcie art. 100.</u>
          <u xml:id="u-183.11" who="#MarekNawara">Przechodzimy do rozpatrzenia art. 101 mającego treść następującą:</u>
          <u xml:id="u-183.12" who="#MarekNawara">„Ust. 1. Oznaczenie listy nazwą lub skrótem nazwy, o których mowa w art. 100, powinno różnić się dostatecznie od oznaczenia innych list. Nazwa lub skrót nazwy użyte dla oznaczenia listy kandydatów zgłaszanych przez komitet wyborczy utworzony przez wyborców muszą być różne od nazwy lub skrótu nazwy partii politycznej lub organizacji wpisanych odpowiednio do ewidencji lub rejestru prowadzonych przez właściwy sąd.</u>
          <u xml:id="u-183.13" who="#MarekNawara">Ust. 2. Jeżeli po przyjęciu zgłoszenia zostanie dokonane zgłoszenie zawierające to samo lub niedostatecznie różniące się oznaczenie listy, komisja wyborcza uznaje to za wadę zgłoszenia i wyznacza termin 3 dni w celu jej usunięcia. W przypadku nieusunięcia wady w terminie komisja odmawia rejestracji listy.</u>
          <u xml:id="u-183.14" who="#MarekNawara">Ust. 3. Przepisu ust. 2 nie stosuje się do zgłoszeń list kandydatów partii politycznych i organizacji.</u>
          <u xml:id="u-183.15" who="#MarekNawara">Ust. 4. Na uchwały komisji, o których mowa w ust. 2, pełnomocnikowi przysługuje prawo wniesienia skargi do właściwego sądu wojewódzkiego w terminie 3 dni od daty doręczenia jemu uchwały. Sąd rozpoznaje skargę, w terminie 3 dni, w postępowaniu nieprocesowym w składzie 3 sędziów. Na postanowienie sądu nie przysługuje środek zaskarżenia”.</u>
          <u xml:id="u-183.16" who="#MarekNawara">Czy ktoś chce zabrać głos w sprawie art. 101? Nie słyszę. Czy ktoś jest przeciwny przyjęciu art. 101? Nie słyszę.</u>
          <u xml:id="u-183.17" who="#MarekNawara">Stwierdzam przyjęcie art. 101.</u>
          <u xml:id="u-183.18" who="#MarekNawara">Przechodzimy do rozpatrzenia art. 102, któremu podkomisja nadała brzmienie: „Komisja wyborcza, przyjmując zgłoszenie, niezwłocznie bada, czy zgłoszenie jest zgodne z przepisami niniejszej ustawy. Na każdym zgłoszeniu komisja odnotowuje datę i godzinę oraz liczbę porządkową jego wpływu”.</u>
          <u xml:id="u-183.19" who="#MarekNawara">Czy są wnioski lub uwagi dotyczące art. 102? Nie ma. Czy ktoś z państwa jest przeciwny przyjęciu art. 102? Nie słyszę. Stwierdzam przyjęcie art. 102.</u>
          <u xml:id="u-183.20" who="#MarekNawara">Przechodzimy do rozpatrzenia art. 103, mającego następujące brzmienie:</u>
          <u xml:id="u-183.21" who="#MarekNawara">„Ust. 1. Jeżeli komisja wyborcza stwierdzi, na podstawie dostępnych urzędowo dokumentów, a w razie potrzeby również wyjaśnień wyborców, że zgłoszenie nie uzyskało wymaganego w myśl art. 98 poparcia wyborców, wówczas odmawia jego przyjęcia, wskazując stwierdzone wady i zwraca pełnomocnikowi zgłoszenie.</u>
          <u xml:id="u-183.22" who="#MarekNawara">Ust. 2. Jeżeli usunięcie wskazanych wad zgłoszenia nie jest możliwe w terminie ustalonym dla dokonywania zgłoszeń, komisja odmawia rejestracji zgłoszenia i niezwłocznie zawiadamia o tym pełnomocnika.</u>
          <u xml:id="u-183.23" who="#MarekNawara">Ust. 3. Na uchwały komisji, o których mowa w ust. 1 i 2, pełnomocnikowi przysługuje prawo wniesienia skargi do właściwego sądu wojewódzkiego w terminie 3 dni od daty ich doręczenia. Sąd rozpoznaje skargę, w terminie 3 dni, w postępowaniu nieprocesowym w składzie 3 sędziów. O terminie posiedzenia zawiadamia się właściwą komisję wyborczą i pełnomocnika. Na postanowienie sądu nie przysługuje środek zaskarżenia”.</u>
          <u xml:id="u-183.24" who="#MarekNawara">Czy są wnioski lub uwagi do art. 103? Nie ma. Czy ktoś jest przeciwny przyjęciu art. 103? Nie słyszę. Stwierdzam przyjęcie art. 103.</u>
          <u xml:id="u-183.25" who="#MarekNawara">Przechodzimy do rozpatrzenia art. 104, którego treść podkomisja ustaliła w brzmieniu:</u>
          <u xml:id="u-183.26" who="#MarekNawara">„Ust. 1. Jeżeli komisja wyborcza stwierdzi inne wady zgłoszenia aniżeli te, o których mowa w art. 103, wówczas wzywa pełnomocnika do ich usunięcia w terminie 3 dni. W przypadku nieusunięcia wskazanych wad w terminie komisja odmawia rejestracji zgłoszenia.</u>
          <u xml:id="u-183.27" who="#MarekNawara">Ust. 2. Uchwały komisji w sprawach, o których mowa w ust. 1, doręcza się niezwłocznie pełnomocnikowi. Od uchwały pełnomocnikowi przysługuje prawo odwołania do wojewódzkiego komisarza wyborczego w terminie 3 dni od daty jej doręczenia, który rozpatruje odwołanie w terminie 3 dni i wydaje orzeczenie. Na orzeczenie wydane w wyniku rozpatrzenia odwołania nie przysługuje środek zaskarżenia”.</u>
          <u xml:id="u-183.28" who="#MarekNawara">Czy ktoś z państwa chce zabrać głos w sprawie art. 104? Nie słyszę. Czy ktoś jest przeciwny przyjęciu art. 104? Nie słyszę. Stwierdzam przyjęcie art. 104.</u>
          <u xml:id="u-183.29" who="#MarekNawara">Przechodzimy do rozpatrzenia art. 105 przyjętego przez podkomisję w brzmieniu: „Komisja wyborcza niezwłocznie rejestruje we wskazanym okręgu wyborczym zgłoszenie dokonane zgodnie z przepisami niniejszej ustawy, sporządzając protokół rejestracji. Po jednym egzemplarzu protokołu doręcza się pełnomocnikowi i przesyła wojewódzkiemu komisarzowi wyborczemu”.</u>
          <u xml:id="u-183.30" who="#MarekNawara">Czy są wnioski lub uwagi dotyczące art. 105? Nie słyszę. Czy ktoś jest przeciwny przyjęciu art. 105? Nie słyszę. Stwierdzam przyjęcie art. 105.</u>
          <u xml:id="u-183.31" who="#MarekNawara">Przechodzimy do rozpatrzenia art. 106, któremu podkomisja nadała brzmienie:</u>
          <u xml:id="u-183.32" who="#MarekNawara">"Ust. 1. Jeżeli w terminie przewidzianym dla zgłoszenia list kandydatów nie zostaną w danym okręgu wyborczym zgłoszone co najmniej dwie listy, a liczba zgłoszonych kandydatów jest równa liczbie radnych wybieranych w okręgu bądź mniejsza od niej, komisja wyborcza wzywa, przez rozplakatowanie obwieszczeń, do dokonania dodatkowych zgłoszeń. W takim przypadku termin zgłaszania list kandydatów ulega przedłużeniu o 5 dni, licząc od dnia rozplakatowania obwieszczenia.</u>
          <u xml:id="u-183.33" who="#MarekNawara">Ust. 2. Jeżeli w danym okręgu wyborczym, pomimo postępowania, o którym mowa w ust. 1, nie zostanie zarejestrowana żadna lista kandydatów, wyborów w tym okręgu nie przeprowadza się. O przyczynach nieprzeprowadzenia wyborów komisja wyborcza niezwłocznie powiadamia wyborców w drodze obwieszczenia, którego druk i rozplakatowanie zapewnia wójt (burmistrz, prezydent miasta)”.</u>
          <u xml:id="u-183.34" who="#MarekNawara">Czy ktoś z państwa chce zabrać głos w sprawie art. 106? Nie słyszę. Czy ktoś jest przeciwny przyjęciu art. 106? Nie słyszę. Stwierdzam przyjęcie art. 106.</u>
          <u xml:id="u-183.35" who="#MarekNawara">Przechodzimy do rozpatrzenia art. 107, któremu podkomisja nadała brzmienie:</u>
          <u xml:id="u-183.36" who="#MarekNawara">"Ust. 1. Po zarejestrowaniu list kandydatów komisja wyborcza ustala dla każdego okręgu wyborczego rejestr list kandydatów - w kolejności liczb porządkowych nadanych zgłoszeniom list.</u>
          <u xml:id="u-183.37" who="#MarekNawara">Ust. 2. Listy kandydatów komitetu wyborczego, który zarejestrował je w więcej niż jednym okręgu wyborczym, otrzymują jednolity numer według najniższej liczby porządkowej nadanej zgłoszeniom tych list.</u>
          <u xml:id="u-183.38" who="#MarekNawara">Ust. 3. Komisja zarządza wydrukowanie obwieszczenia o zarejestrowanych listach kandydatów zawierającego ich numery, dane o kandydatach umieszczone w zgłoszeniach list wraz z ewentualnymi oznaczeniami kandydatów i list, o których mowa w art. 97 i 100.</u>
          <u xml:id="u-183.39" who="#MarekNawara">Ust. 4. Obwieszczenie, o którym mowa w ust. 3, przekazuje się wójtowi (burmistrzowi, prezydentowi miasta), który zapewnia jego druk i rozplakatowanie na obszarze gminy najpóźniej w 15. dniu przed dniem wyborów. Jeden egzemplarz obwieszczenia przesyła się niezwłocznie wojewódzkiemu komisarzowi wyborczemu”.</u>
          <u xml:id="u-183.40" who="#MarekNawara">Czy są wnioski lub uwagi do art. 107?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-184">
          <u xml:id="u-184.0" who="#BohdanSzcześniak">W moim przekonaniu, przepis art. 107 ust. 2 nie do końca rozwiązuje problemy, które mogą powstać na tle jego stosowania. Przepis ten stanowi, że w przypadku, gdy listy kandydatów zarejestrowane są w kilku okręgach, to jednolity numer otrzymuje się według numeru najniższego. Tymczasem może być tak, że np. komitet wyborczy „A” będzie miał w jednym okręgu listy zarejestrowane z nr 2, a komitet wyborczy „B” w innym okręgu będzie miał również listy zarejestrowane z nr 2. Listy te nie były bowiem rejestrowane jednocześnie.</u>
          <u xml:id="u-184.1" who="#BohdanSzcześniak">Art. 107 nie daje odpowiedzi co należy uczynić - jaki przyznać numer - gdy dwa komitety wyborcze będą miały dwa najniższe numery porządkowe. W związku z tym proponuję dodanie zdania mówiącego o losowaniu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-185">
          <u xml:id="u-185.0" who="#EdmundSroka">Jestem gotów przyjąć propozycję przedstawiciela Komitetu Biura Wyborczego jako własny wniosek.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-186">
          <u xml:id="u-186.0" who="#KazimierzChrzanowski">Sprawa ta nie była przedmiotem prac podkomisji. Chyba ją trochę „przegapiliśmy”. W związku z tym wydaje mi się również, że propozycja losowania jest najsłuszniejsza.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-187">
          <u xml:id="u-187.0" who="#MarekNawara">Proszę o przedłożenie konkretnego brzmienia.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-188">
          <u xml:id="u-188.0" who="#BohdanSzcześniak">Tak, ad hoc proponuję dodanie przepisu o treści: „Jeżeli liczby przypadkowe są jednakowe, to rozstrzygnięcie następuje w drodze losowania”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-189">
          <u xml:id="u-189.0" who="#WłodzimierzPuzyna">Prawdę mówiąc, nie bardzo rozumiem problem, o którym mowa. Według mnie chodzi o kolejny przydzielony numer. Nie widzę możliwości pojawienia się dwóch identycznych numerów porządkowych.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-190">
          <u xml:id="u-190.0" who="#BohdanSzcześniak">Jest to możliwe, ponieważ dany komitet wyborczy nie musi od razu zarejestrować wszystkich list do wszystkich okręgów. Może najpierw zarejestrować listy np. z dwóch okręgów, a po dwóch dniach zarejestrować listy w dalszych dwóch okręgach. W ten sposób mogą postąpić dwa różne komitety. Może się więc zdarzyć, że w części okręgów nr 2 będzie miał komitet wyborczy „A”, a w innych okręgach nr 2 będzie miał komitet wyborczy „B”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-191">
          <u xml:id="u-191.0" who="#PawełBryłowski">Mam wątpliwość, czy proponowane losowanie rozstrzygnie możliwe problemy. W dużych miastach, gdzie jest dużo okręgów i określony komitet wyborczy zgłosi listę tylko w jednym okręgu, czy w dwóch, to może się okazać, że losowanie nie rozwiązuje problemu, gdyż ten komitet zablokuje już jeden numer. Jeżeli następny komitet wyborczy będzie chciał zgłosić listę we wszystkich okręgach, to otrzyma numer, ale w jednym czy dwóch okręgach będzie to numer inny, gdyż pierwotny numer został już zablokowany przez mały komitet, który wcześniej zgłosił swoją listę. Tego typu różnic może być więcej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-192">
          <u xml:id="u-192.0" who="#MarekNawara">W przypadku, o którym mówił poseł Bryłowski można wyobrazić sobie inne rozwiązanie polegające na tym, że takie miejsce byłoby puste.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-193">
          <u xml:id="u-193.0" who="#JerzyBarzowski">Również uważam, że losowanie nie rozwiązuje wszystkich możliwych sytuacji. Okres do rejestrowania list jest dość długi i w tym czasie komitety wyborcze będą rejestrować listy w różnych terminach. Przyczyny tego mogą być różne, a w tym również taktyczne.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-194">
          <u xml:id="u-194.0" who="#KazimierzChrzanowski">Wycofuję swoje poparcie dla propozycji mówiącej o losowaniu, gdyż po przemyśleniu doszedłem do wniosku, że losowanie nie rozwiąże wszystkich problemów.</u>
          <u xml:id="u-194.1" who="#KazimierzChrzanowski">Sprawa wymaga tylko znalezienia stosownej formuły, gdyż nie jest konfliktowa politycznie. Zastanawiam się czy pierwszeństwa w numeracji listy nie powinien mieć komitet, który zarejestrował listy we wszystkich okręgach.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-195">
          <u xml:id="u-195.0" who="#WłodzimierzPuzyna">Chcę zapytać, jak wygląda procedura przyznawania numerów list w wyborach do Sejmu. O ile pamiętam, to w grę wchodzi losowanie wśród komitetów, które spełniły określone wymogi.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-196">
          <u xml:id="u-196.0" who="#PawełBryłowski">Mam podobne pytanie, lecz dotyczące wyborów do rad gmin. W tej kwestii powinna być już określona praktyka.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-197">
          <u xml:id="u-197.0" who="#BohdanSzcześniak">W wyborach do Sejmu rozstrzyga losowanie, które odbywa się w grupach. Najpierw numery losują komitety wyborcze, które zarejestrowały listy we wszystkich okręgach wyborczych.</u>
          <u xml:id="u-197.1" who="#BohdanSzcześniak">W przypadku wyborów do rad gmin, problem dotyczy tylko miast powyżej 40000 mieszkańców. Nie przypominam sobie szczegółowego rozwiązania, ale proszę pamiętać, że dotychczas nie było problemu jednolitego numeru listy w powiecie czy województwie. Ten problem powstaje dopiero teraz.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-198">
          <u xml:id="u-198.0" who="#PawełBryłowski">Uważam, że w dużych gminach, czyli gminach z większą liczbą okręgów ujednolicenie numerów nie jest możliwe. Wydaje się, że konieczne będzie przejście do porządku dziennego nad tym, że w każdym okręgu określony komitet wyborczy będzie miał inny numer...</u>
          <u xml:id="u-198.1" who="#PawełBryłowski">Proszę sobie wyobrazić sytuację, że zgłasza się komitet wyborczy i jako pierwszy rejestruje listy we wszystkich, np. pięciu okręgach wyborczych. Listy te otrzymują nr 1.</u>
          <u xml:id="u-198.2" who="#PawełBryłowski">Następnie pojawia się komitet wyborczy, ale rejestruje listy tylko w dwóch okręgach. Listy te otrzymują nr 2, ale tylko w dwóch okręgach. W pozostałych trzech okręgach nr 2 będzie więc wolny.</u>
          <u xml:id="u-198.3" who="#PawełBryłowski">Następnie pojawia się komitet, który rejestruje listy we wszystkich pięciu okręgach. Komitet ten nie będzie już mógł dostać jednolitego numeru. Część list otrzyma nr 3, a część nr 2.</u>
          <u xml:id="u-198.4" who="#PawełBryłowski">Można oczywiście przyjąć, że ten komitet otrzymuje nr 3, a część nr 2 pozostaje nie obsadzona. Jeżeli Komisja poprze takie rozwiązanie, to należy przygotować odpowiedni przepis.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-199">
          <u xml:id="u-199.0" who="#MarekNawara">Jak już mówiłem, przyjęcie zasady przydzielania kolejnego numeru oznacza, że część numerów będzie pusta.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-200">
          <u xml:id="u-200.0" who="#CzesławFiedorowicz">Nie widzę problemu w stosunku do komitetów, które zgłaszają listy we wszystkich okręgach. Nie ma możliwości stworzenia takich samych warunków dla komitetów zgłaszających listy w części okręgów wyborczych. Różna liczba komitetów, które zarejestrowały swoje listy w poszczególnych okręgach oznacza, że losowanie również nie rozwiązuje problemu, gdyż nie gwarantuje otrzymania tego samego numeru. Konieczny jest dobry refleks i jak najszybsze zarejestrowanie list. Nie gwarantuje to jednak wszystkim jednolitego numeru.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-201">
          <u xml:id="u-201.0" who="#LudwikDornniez">Kłopot, który pojawił się przed Komisją jest możliwy do konkluzywnego rozwiązania. Należy jednak dodać jedno zdanie lub nawet część zdania wtrąconego. Należy wprowadzić przepis stanowiący, iż o kolejności numerów porządkowych w przypadku list zarejestrowanych w więcej jak jednym okręgu decyduje tak jak obecnie najniższa liczba porządkowa. Po-nadto rozstrzyga numer porządkowy przyznany danej liście, której zgłoszenie sprawiło, że dany komitet wyborczy zgłosił listy w więcej niż jednym okręgu.</u>
          <u xml:id="u-201.1" who="#LudwikDornniez">Jeżeli określony komitet zgłosił kilka list, a następnie po kilku dniach chce zgłosić listy w dalszych okręgach, to otrzymuje dalszy numer porządkowy. Tego typu zasada rozstrzygałaby jednoznacznie sprawę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-202">
          <u xml:id="u-202.0" who="#JerzyBarzowski">Chcę zaproponować skreślenie w art. 107 ust. 1 drugą część zdania po myślniku. Brzmienie ust. 1 byłoby następujące: „Po zarejestrowaniu list kandydatów komisja wyborcza ustala dla każdego okręgu wyborczego rejestr list kandydatów”.</u>
          <u xml:id="u-202.1" who="#JerzyBarzowski">Oznacza to, że ustalenie rejestru list byłoby zadaniem komisji wyborczej, która miałaby pewną dowolność. Nie musiałaby być to kolejność odpowiadająca kolejności zgłoszeń.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-203">
          <u xml:id="u-203.0" who="#WojciechNowaczyk">Mam podobną propozycję. Komisja wyborcza powinna ustalać numery porządkowe według kolejności zgłoszenia. Określone ugrupowanie będzie więc miało jednolity numer listy. Natomiast w okręgu, w którym to ugrupowanie nie zgłosiło listy, numer ten będzie wolny.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-204">
          <u xml:id="u-204.0" who="#WłodzimierzPuzyna">Podobnie jak poseł Bryłowski uważam, że jest stosunkowo prosty sposób na rozstrzygnięcie kwestii, nad którą debatujemy. Proponuję, aby w ust. 2 wyraz „najniższy” zastąpić wyrazem „najwyższy”.</u>
          <u xml:id="u-204.1" who="#WłodzimierzPuzyna">Będzie wówczas oczywiste, że jeżeli komitet wyborczy rejestruje listy we wszystkich okręgach wyborczych, to otrzymuje jednolity numer. Następnie pojawia się komitet, który rejestruje listy tylko w części okręgów. Komitet ten otrzymuje kolejny numer, choć w części okręgów numery nie będą wykorzystane.</u>
          <u xml:id="u-204.2" who="#WłodzimierzPuzyna">Jeżeli pojawi się następny komitet, który zgłasza listy we wszystkich okręgach, to jego listy otrzymują jednolitą liczbę najwyższą spośród liczb, które wynikają z liczb w poszczególnych okręgach.</u>
          <u xml:id="u-204.3" who="#WłodzimierzPuzyna">Tak więc określony numer jest zarezerwowany i nie bierze udziału w dalszym przydzielaniu numerów. Jeżeli komitet zgłosi listy później w okręgach, to otrzyma ten sam numer.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-205">
          <u xml:id="u-205.0" who="#JerzyCzepułkowski">Proponuję nie komplikować sprawy, lecz skorzystać z sugestii posła Chrzanowskiego, a więc, aby podkomisja - w czasie przerwy - odbyła posiedzenie z udziałem przedstawiciela Krajowego Biura Wyborczego i zaproponowała formułę, która nie będzie budziła wątpliwości.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-206">
          <u xml:id="u-206.0" who="#CzesławFiedorowicz">Uważam, że jedynym wyjściem jest najpierw rozlosowanie numerów wśród komitetów wyborczych, które zgłosiły listy we wszystkich okręgach. Numery list pozostałych komitetów byłyby sprawą dowolną.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-207">
          <u xml:id="u-207.0" who="#MarekNawara">Jeżeli zdołałem dobrze zapisać, zgłoszono 6 wniosków. Dlatego też najbardziej właściwa wydaje się propozycja przekazania sprawy podkomisji nadzwyczajnej, która pracowała nad projektem.</u>
          <u xml:id="u-207.1" who="#MarekNawara">Czy ktoś jest przeciwny tej propozycji? Nie słyszę.</u>
          <u xml:id="u-207.2" who="#MarekNawara">Przechodzimy zatem do art. 108, któremu podkomisja nadała następujące brzmienie:</u>
          <u xml:id="u-207.3" who="#MarekNawara">„Ust. 1. Komisja wyborcza skreśla z zarejestrowanej listy kandydatów nazwisko kandydata, który zmarł, utracił prawo wybieralności lub złożył oświadczenie na piśmie o wycofaniu zgody na kandydowanie i zawiadamia o tym niezwłocznie właściwego pełnomocnika.</u>
          <u xml:id="u-207.4" who="#MarekNawara">Ust. 2. Jeżeli skreślenie nazwiska kandydata nastąpiło wskutek śmierci kandydata i powoduje, że w okręgu wyborczym liczba kandydatów jest równa liczbie radnych wybieranych w tym okręgu lub mniejsza od niej, komisja informuje właściwego pełnomocnika o możliwości zgłoszenia nowego kandydata. Uzupełnienia listy dokonuje się najpóźniej w 10. dniu przed dniem wyborów, w takim przypadku przepisu art. 98 ust. 1 nie stosuje się.</u>
          <u xml:id="u-207.5" who="#MarekNawara">Ust. 3. Komisja wyborcza unieważnia rejestrację listy, jeżeli nie pozostaje na niej nazwisko żadnego kandydata lub jeżeli komitet wyborczy powiadomi komisję o swoim rozwiązaniu.</u>
          <u xml:id="u-207.6" who="#MarekNawara">Ust. 4. O skreśleniu nazwiska kandydata i zgłoszeniu nowego kandydata, a także o unieważnieniu zarejestrowanej listy kandydatów z przyczyn, o których mowa w ust. 3, komisja zawiadamia niezwłocznie wyborców danego okręgu wyborczego oraz wojewódzkiego komisarza wyborczego”.</u>
          <u xml:id="u-207.7" who="#MarekNawara">Czy są wnioski lub uwagi do art. 108? Nie ma. Czy ktoś jest przeciwny przyjęciu art. 108? Nie słyszę. Stwierdzam przyjęcie art. 108.</u>
          <u xml:id="u-207.8" who="#MarekNawara">Przechodzimy do rozpatrzenia rozdz. 16 „Mężowie zaufania”.</u>
          <u xml:id="u-207.9" who="#MarekNawara">Czy ktoś z państwa jest przeciwny przyjęciu zaproponowanego tytułu rozdz. 16? Nie słyszę. Stwierdzam, że Komisja przyjęła tytuł rozdz. 16.</u>
          <u xml:id="u-207.10" who="#MarekNawara">Przystępujemy do rozpatrzenia art. 109, któremu podkomisja nadała brzmienie:</u>
          <u xml:id="u-207.11" who="#MarekNawara">„Ust. 1. Przedstawicielami list kandydatów na radnych, reprezentującymi ich interesy w czasie głosowania i ustalania wyników głosowania w obwodzie głosowania są mężowie zaufania.</u>
          <u xml:id="u-207.12" who="#MarekNawara">Ust. 2. Pełnomocnik, o którym mowa w art. 99 ust. 2, może wyznaczyć po jednym mężu zaufania do każdego obwodu głosowania na obszarze okręgu wyborczego, w którym dane zgłoszenie zostało zarejestrowane.</u>
          <u xml:id="u-207.13" who="#MarekNawara">Ust. 3. Pełnomocnik wydaje mężom zaufania zaświadczenie według wzoru określonego przez Państwową Komisję Wyborczą”.</u>
          <u xml:id="u-207.14" who="#MarekNawara">Czy ktoś z państwa chce zabrać głos w sprawie art. 109? Nie słyszę. Czy ktoś jest przeciwny przyjęciu art. 109? Nie słyszę. Stwierdzam przyjęcie art. 109.</u>
          <u xml:id="u-207.15" who="#MarekNawara">Przystępujemy do rozpatrzenia art. 110, któremu podkomisja nadała następujące brzmienie:</u>
          <u xml:id="u-207.16" who="#MarekNawara">„Ust. 1. Przedstawicielem list kandydatów na radnych, reprezentującym ich interesy w czasie ustalania wyników głosowania i wyników wyborów w okręgu wyborczym jest pełnomocnik, o którym mowa w art. 99 ust. 2.</u>
          <u xml:id="u-207.17" who="#MarekNawara">Ust. 2. Pełnomocnik może wyznaczyć swojego zastępcę, wydając mu stosowne za-świadczenie w myśl art. 109 ust. 3”.</u>
          <u xml:id="u-207.18" who="#MarekNawara">Czy ktoś chce zabrać głos w sprawie art. 110? Nie słyszę. Czy ktoś z państwa jest przeciwny przyjęciu art. 110? Nie słyszę. Stwierdzam przyjęcie art. 110.</u>
          <u xml:id="u-207.19" who="#MarekNawara">Przechodzimy do rozpatrzenia rozdz. 17 „Karty do głosowania”.</u>
          <u xml:id="u-207.20" who="#MarekNawara">Czy ktoś jest przeciwny przyjęciu zaproponowanego tytułu rozdz. 17? Nie słyszę. Stwierdzam przyjęcie tytułu rozdz. 17.</u>
          <u xml:id="u-207.21" who="#MarekNawara">Przystępujemy do rozpatrzenia art. 111, któremu podkomisja nadała brzmienie:</u>
          <u xml:id="u-207.22" who="#MarekNawara">„Ust. 1. Komisja wyborcza zarządza wydrukowanie, odrębnie dla każdego okręgu wyborczego, kart do głosowania i zapewnia ich przekazanie obwodowym komisjom wyborczym w trybie określonym przez wojewódzkiego komisarza wyborczego.</u>
          <u xml:id="u-207.23" who="#MarekNawara">Ust. 2. Jeżeli po wydrukowaniu kart do głosowania komisja wyborcza skreśli z listy kandydatów nazwisko kandydata z przyczyn, o których mowa art. 108 ust. 1, nazwisko kandydata pozostawia się na wydrukowanych kartach do głosowania. Informacje o skreśleniu oraz o warunkach decydujących o ważności głosu oddanego na takiej karcie, komisja wyborcza podaje do publicznej wiadomości w formie obwieszczenia i zapewnia jego rozplakatowanie w lokalach wyborczych w dniu wyborów.</u>
          <u xml:id="u-207.24" who="#MarekNawara">Ust. 3. Przepis ust. 2 stosuje się odpowiednio, jeżeli komisja wyborcza unieważnia rejestrację listy kandydatów z przyczyn, o których mowa w art. 108 ust. 3”.</u>
          <u xml:id="u-207.25" who="#MarekNawara">Czy ktoś chce zabrać głos w sprawie art. 111? Nie słyszę. Czy ktoś z państwa jest przeciwny przyjęciu art. 111? Nie słyszę. Stwierdzam przyjęcie art. 111.</u>
          <u xml:id="u-207.26" who="#MarekNawara">Przechodzimy do rozpatrzenia art. 112, któremu podkomisja nadała treść następującą „Na karcie do głosowania w okręgu wyborczym umieszcza się listy kandydatów zarejestrowane w danym okręgu według nadanych im liczb porządkowych, wymieniając nazwiska i imiona kandydatów każdej z list w kolejności ich umieszczenia na liście, wraz z oznaczeniami list, o których mowa w art. 100 ust. 1”.</u>
          <u xml:id="u-207.27" who="#MarekNawara">Czy ktoś chce zabrać głos w sprawie art. 112? Nie słyszę. Czy ktoś jest przeciwny przyjęciu art. 112? Nie słyszę. Stwierdzam przyjęcie art. 112.</u>
          <u xml:id="u-207.28" who="#MarekNawara">Przechodzimy do rozpatrzenia art. 113 przyjętego przez podkomisję w brzmieniu:</u>
          <u xml:id="u-207.29" who="#MarekNawara">„Ust. 1. Na karcie do głosowania zamieszcza się zwięzłą informację o sposobie głosowania.</u>
          <u xml:id="u-207.30" who="#MarekNawara">Ust. 2. Na karcie do głosowania drukuje się odcisk pieczęci gminnej komisji wyborczej.</u>
          <u xml:id="u-207.31" who="#MarekNawara">Ust. 3. Karta do głosowania może być zadrukowana tylko po jednej stronie. Wielkość i rodzaj czcionek powinny być jednakowe dla nazwisk wszystkich kandydatów i oznaczeń umieszczonych na karcie.</u>
          <u xml:id="u-207.32" who="#MarekNawara">Ust. 4. Wzór karty do głosowania ustala Państwowa Komisja Wyborcza”.</u>
          <u xml:id="u-207.33" who="#MarekNawara">Czy ktoś z państwa chce zabrać głos w sprawie art. 113? Nie słyszę. Czy ktoś jest przeciwny przyjęciu art. 113? Nie słyszę. Stwierdzam przyjęcie art. 113.</u>
          <u xml:id="u-207.34" who="#MarekNawara">Przechodzimy do rozpatrzenia art. 114, któremu podkomisja nadała następującą treść: „Nieważne są karty do głosowania inne niż urzędowo ustalone lub nieopatrzone pieczęcią obwodowej komisji wyborczej”.</u>
          <u xml:id="u-207.35" who="#MarekNawara">Czy są wnioski lub uwagi do art. 114? Nie słyszę. Czy ktoś jest przeciwny przyjęciu art. 114? Nie słyszę. Stwierdzam przyjęcie art. 114.</u>
          <u xml:id="u-207.36" who="#MarekNawara">Przechodzimy do rozpatrzenia rozdz. 18 „Sposób głosowania i warunki ważności głosu”.</u>
          <u xml:id="u-207.37" who="#MarekNawara">Czy ktoś jest przeciwny przyjęciu zaproponowanego tytułu rozdz. 18? Nie słyszę. Stwierdzam przyjęcie tytułu rozdz. 18.</u>
          <u xml:id="u-207.38" who="#MarekNawara">Przechodzimy do rozpatrzenia art. 115, któremu podkomisja nadała brzmienie:</u>
          <u xml:id="u-207.39" who="#MarekNawara">„Ust. 1. W wyborach radnych w gminie liczącej do 20000 mieszkańców wyborca głosuje na określonych kandydatów, stawiając znak „x” w kratce z lewej strony obok nazwisk najwyżej tylu kandydatów, ilu radnych jest wybieranych w danym okręgu wyborczym.</u>
          <u xml:id="u-207.40" who="#MarekNawara">Ust. 2. Wyborca może głosować na określonych kandydatów bez względu na to, na jakich listach nazwiska ich są umieszczone.</u>
          <u xml:id="u-207.41" who="#MarekNawara">Ust. 3. Wyborca może głosować na mniejszą liczbę kandydatów.</u>
          <u xml:id="u-207.42" who="#MarekNawara">Ust. 4. Za nieważny uznaje się głos, jeżeli na karcie do głosowania postawiono znak „x” w kratce z lewej strony obok nazwisk więcej kandydatów niż radnych jest wybieranych lub nie postawiono znaku „x” w kratce z lewej strony obok nazwiska żadnego kandydata. Głos jest również nieważny, jeżeli znak „x” postawiono w kratce wyłącznie przy nazwisku kandydata w sytuacji określonej w art. 111 ust. 2”.</u>
          <u xml:id="u-207.43" who="#MarekNawara">Czy ktoś chce zabrać głos w sprawie art. 115?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-208">
          <u xml:id="u-208.0" who="#FranciszkaCegielska">W zestawieniu propozycji, które nie uzyskały poparcia większości podkomisji znalazła się propozycja innego trybu głosowania, o którym mowa w art. 115.</u>
          <u xml:id="u-208.1" who="#FranciszkaCegielska">Większość podkomisji przyjęła rozwiązanie, iż w gminach do 20000 mieszkańców wyborca będzie miał do dyspozycji do 5 głosów. Inaczej mówiąc, wyborca będzie mógł postawić do 5 znaków „x”. Wyborca swoje głosy będzie mógł rozdzielić między listy zgłoszone w danym okręgu lub wszystkie głosy oddać na jedną listę. Wyborca będzie mógł również oddać mniej głosów niż będzie miał do dyspozycji.</u>
          <u xml:id="u-208.2" who="#FranciszkaCegielska">Mniejszość podkomisji proponowała inne rozwiązanie. Jest ono zawarte w zestawieniu propozycji, które nie uzyskały poparcia większości podkomisji, pod pozycją nr 13.</u>
          <u xml:id="u-208.3" who="#FranciszkaCegielska">Propozycję tę zgłaszam teraz jako poprawkę, której główny sens polega na tym, że każdy wyborca dysponuje tylko jednym głosem. Inaczej mówiąc, wyborca mógłby postawić znak „x” przy nazwisku jednego kandydata z jednej wybranej listy. Byłby to taki mechanizm, jak w przypadku wyborów do Sejmu. Natomiast mechanizm przyjęty przez większość podkomisji jest bardzo zbliżony do mechanizmu stosowanego w wyborach do Senatu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-209">
          <u xml:id="u-209.0" who="#MarekNawara">Myślę, że propozycja pani poseł Cegielskiej zawiera w sobie jednak ograniczenie. Skoro w okręgu np. pięciomandatowym można wskazać tylko jednego kandydata, to praktycznie są to wybory większościowe w okręgach wielomandatowych. Są to zupełnie inne wybory.</u>
          <u xml:id="u-209.1" who="#MarekNawara">Wydaje mi się, że przedłożona propozycja nie jest uzasadniona.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-210">
          <u xml:id="u-210.0" who="#KazimierzChrzanowski">Moja wypowiedź zmierza w podobnym kierunku, jak uwagi posła Nawary. Intencja podkomisji była następująca. Wybory są większościowe, a w okręgu może być od 1 do 5 mandatów. Możliwość głosowania tylko na jednego kandydata oznacza, że oddany głos zaliczany jest tylko kandydatowi, a nie jest zaliczany liście, z której startuje kandydat, tak to jest w wyborach do Sejmu.</u>
          <u xml:id="u-210.1" who="#KazimierzChrzanowski">Podkomisja zaproponowała, aby można oddać mniej głosów niż wynosi liczba mandatów. Wyborca swoje głosy może przyznać kandydatom z różnych list.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-211">
          <u xml:id="u-211.0" who="#JerzyBarzowski">Przychylam się do opinii obu moich przedmówców. Uważam, że należy pozostawić rozwiązanie zawarte w projekcie. Inny sposób głosowania może spowodować trudności w podziale mandatów.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-212">
          <u xml:id="u-212.0" who="#PiotrWinczorek">W przedłożonym projekcie jest zawarta pewna logika. W okręgach wielomandatowych, ale w wyborach większościowych w gminach do 20000 mieszkańców, wybory mają charakter przede wszystkim personalny. Wybiera się przede wszystkim osoby, a poprzez wybór osób następuje ewentualny wybór ugrupowania politycznego.</u>
          <u xml:id="u-212.1" who="#PiotrWinczorek">Przyznanie wyborcy tylu głosów ile jest mandatów oznacza, że wyborca może oddać głos na osoby znajdujące się na różnych listach. Można przyjąć, że wyborca będzie kierował się zaufaniem do osób, a nie do partii politycznych.</u>
          <u xml:id="u-212.2" who="#PiotrWinczorek">Sądzę, że propozycja poseł Cegielskiej oznacza zmuszanie wyborcy do głosowania bardziej politycznego niż personalnego. Jeżeli jest tendencja do tego, aby wyborca dysponował tylko jednym głosem, to należy utworzyć okręgi jednomandatowe.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-213">
          <u xml:id="u-213.0" who="#CzesławFiedorowicz">W propozycji pani poseł Cegielskiej dostrzegam pewną niekonsekwencję. Wcześniej bowiem proponowała proporcjonalność w gminach do 40000 mieszkańców. Teraz proponuje wybory proporcjonalne praktycznie we wszystkich gminach.</u>
          <u xml:id="u-213.1" who="#CzesławFiedorowicz">Chcę zwrócić uwagę, iż może się tak okazać, że w okręgu, w którym jest, np. 5 mandatów, głosy poparcia uzyska tylko 4 kandydatów. Ponieważ nie są to wybory proporcjonalne na listy, to 1 mandat nie zostanie obsadzony.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-214">
          <u xml:id="u-214.0" who="#WłodzimierzPuzyna">Chciałbym sformułować myśl podobną do opinii prof. Winczorka. Projekt przewiduje wybory personalne. Wyborca głosujący w okręgu pięciomandatowym ma prawo wskazania kandydatów do obsadzenia 5 mandatów.</u>
          <u xml:id="u-214.1" who="#WłodzimierzPuzyna">Uważam również, że przyznanie w takiej sytuacji wyborcy tylko jednego głosu oznaczałoby ograniczenie konstytucyjnych praw wyborczych. Oznacza to, że przyjęcie tego typu rozwiązania oznacza narażenie się na konflikt z przepisami Konstytucji RP.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-215">
          <u xml:id="u-215.0" who="#FranciszkaCegielska">Uważam, że w przedłożonej propozycji nie ma nawet cienia proporcjonalności. Moim zdaniem, w okręgu pięciomandatowym nie ma zagrożenia, iż jakiś mandat nie zostanie obsadzony. Na ogół są to bowiem największe okręgi wyborcze.</u>
          <u xml:id="u-215.1" who="#FranciszkaCegielska">W mojej propozycji ilość głosów, jaka może być oddana w okręgu wyborczym jest - maksymalnie - równa liczbie osób uprawnionych do głosowania, a nie jej wielokrotności. W mojej propozycji rzeczywiście można wybrać tylko jednego kandydata, a nie kilku. Nie oznacza to jednak zagrożenia konstytucyjnych praw jednostki. Nie ma również proporcjonalności. O obsadzeniu mandatów decyduje tylko liczba otrzymanych głosów.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-216">
          <u xml:id="u-216.0" who="#MarekNawara">Proszę, aby poseł Cegielska zaprezentowała pełne brzmienie swojej poprawki.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-217">
          <u xml:id="u-217.0" who="#FranciszkaCegielska">W zestawieniu propozycji, które nie uzyskały większości w podkomisji jest to propozycja nr 13, mająca następujące brzmienie:</u>
          <u xml:id="u-217.1" who="#FranciszkaCegielska">„Art. 115 ust. 1. W wyborach radnych w gminie liczącej do 20000 mieszkańców wyborca głosuje na określonego kandydata, stawiając znak „x” w kratce z lewej strony obok jego nazwiska.</u>
          <u xml:id="u-217.2" who="#FranciszkaCegielska">Ust. 2. Za nieważny uznaje się głos, jeżeli na karcie do głosowania postawiono znak „x” w kratce z lewej strony obok nazwiska więcej niż jednego kandydata lub nie postawiono znaku „x” w kratce z lewej strony obok nazwiska żadnego kandydata. Głos jest również nieważny, jeżeli znak „x” postawiono w kratce wyłącznie przy nazwisku kandydata w sytuacji określonej w art. 111 ust. 2”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-218">
          <u xml:id="u-218.0" who="#MarekNawara">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-218.1" who="#MarekNawara">Poddaję pod głosowanie o nadanie art. 115 brzmienia przedłożonego przez poseł Cegielską.</u>
          <u xml:id="u-218.2" who="#MarekNawara">Za wnioskiem głosowało 3 posłów, przeciwko 18 posłów, 3 posłów wstrzymało się od głosowania. Stwierdzam odrzucenie wniosku.</u>
          <u xml:id="u-218.3" who="#MarekNawara">Czy ktoś jest przeciwny przyjęciu art. 115 w brzmieniu przedłożonym przez podkomisję? Nie słyszę. Stwierdzam przyjęcie art. 115.</u>
          <u xml:id="u-218.4" who="#MarekNawara">Przystępujemy do rozpatrzenia art. 116, któremu podkomisja nadała następujące brzmienie:</u>
          <u xml:id="u-218.5" who="#MarekNawara">„Ust. 1. W wyborach radnych w gminie liczącej powyżej 20000 mieszkańców wyborca głosuje tylko na jedną listę kandydatów, stawiając znak „x” w kratce z lewej strony obok nazwiska jednego z kandydatów z tej listy, przez co wskazuje jego pierwszeństwo do uzyskania mandatu.</u>
          <u xml:id="u-218.6" who="#MarekNawara">Ust. 2. Za nieważny uznaje się głos, jeżeli na karcie do głosowania postawiono znak „x” w kratce z lewej strony obok nazwisk dwóch lub większej liczby kandydatów z różnych list lub nie postawiono tego znaku w kratce z lewej strony obok nazwiska żadnego kandydata z którejkolwiek z list, z zastrzeżeniem ust. 3.</u>
          <u xml:id="u-218.7" who="#MarekNawara">Ust. 3. Jeżeli znak „x” postawiono w kratce z lewej strony wyłącznie przy nazwisku kandydata z jednej tylko listy w sytuacji określonej w art. 111 ust. 2, głos uznaje się za ważny i oddany na tę listę.</u>
          <u xml:id="u-218.8" who="#MarekNawara">Ust. 4. Jeżeli znak „x” postawiono w kratce z lewej strony obok nazwisk dwóch lub większej liczby kandydatów, ale z tej samej listy, głos uznaje się za ważny i oddany na wskazaną listę z przyznaniem pierwszeństwa przy obsadzaniu mandatu temu kandydatowi, którego nazwisko na tej liście umieszczone jest w pierwszej kolejności”.</u>
          <u xml:id="u-218.9" who="#MarekNawara">Czy są wnioski lub uwagi do art. 116?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-219">
          <u xml:id="u-219.0" who="#LudwikDornniez">Zaproponowałem dwa warianty brzmienia art. 116 ust. 1 oraz zmianę w pozostałych przepisach art. 116. Zmiany te należy jednak wiązać logicznie i funkcjonalnie ze zgłoszoną również przeze mnie poprawką do art. 121. Zanim omówię treść, to chcę przedstawić relacje między tymi dwiema poprawkami.</u>
          <u xml:id="u-219.1" who="#LudwikDornniez">Odrzucenie poprawek do art. 116 likwiduje sens i możliwość przyjęcia poprawki do art. 121. Natomiast przyjęcie przedłożonych poprawek do art. 116 nie przesądza o treści art. 121.</u>
          <u xml:id="u-219.2" who="#LudwikDornniez">Jeżeli chodzi o poprawkę do art. 116, to jej istotą jest zniesienie przymusu głosowania na osoby w okręgach wielomandatowych i w wyborach proporcjonalnych. Chodzi o stworzenie możliwości głosowania albo na listy i wyłącznie na listę, co oznacza akceptację kolejności na tej liście, przy pozostawieniu możliwości głosowania na osobę, co oznacza głos oddany na listę przy wyrażeniu preferencji personalnej.</u>
          <u xml:id="u-219.3" who="#LudwikDornniez">W konsekwencji zmianie ulegają warunki ważności głosu. Ponadto chcę dodać, że ordynacja zawierająca przymus głosowania na osobę jest jedną z nielicznych tego typu ordynacji w Europie. W dwóch typach kultur politycznych ma ona odmienne konsekwencje. W krajach o rozwiniętej kulturze antykorupcyjnej - kraje skandynawskie - prowadzi to do utrwalenia stanu rozdrobnienia systemu politycznego.</u>
          <u xml:id="u-219.4" who="#LudwikDornniez">Natomiast w krajach o rozwiniętej korupcyjnej kulturze politycznej głosowanie personalne prowadzi do utrwalania w sferze publicznej więzi o charakterze klientalno-korupcyjnej.</u>
          <u xml:id="u-219.5" who="#LudwikDornniez">Przyjęcie poprawek do art. 116 umożliwia rozpatrzenie poprawek do art. 121, których istotą jest wzmocnienie kontroli komitetów wyborczych nad radnymi. Oznacza to marginalizację lub daleko idące ograniczenie takich sytuacji, w których kandydaci na radnych - a później radni - „wożą się” na różnych komitetach i po uzyskaniu pozycji w radzie rozpoczynają własną, indywidualną karierę oderwaną od komitetów wyborczych.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-220">
          <u xml:id="u-220.0" who="#WłodzimierzPuzyna">Muszę powiedzieć, że jestem zaskoczony propozycją poprawki posła Dorna, który konsekwentnie prezentuje antykorupcyjny model kultury politycznej. Tymczasem zaprezentowana poprawka ma charakter prokorupcyjny i nie mieści się w dotychczasowej logice rozumowania posła Dorna. Logika ta była następująca. Partie polityczne, to organizmy skrajnie skorumpowane. Jeżeli więc nie ma przymusu głosowania na nazwisko, to nie ma żadnego mechanizmu weryfikacji tego, co zrobiła partia umieszczając swoich kandydatów na określonych miejscach listy.</u>
          <u xml:id="u-220.1" who="#WłodzimierzPuzyna">Partie umieszczając kandydatów na określonych miejscach listy - według logiki posła Dorna - ulegają korupcji, zwłaszcza ze strony bogatych przemysłowców. Kierujące się wówczas wyłącznie korupcyjnymi interesami partie wystawiają kandydatów w takiej kolejności - preferencji - aby zagwarantować realizację korupcyjnych interesów. Jednakże wówczas taka lista nie podlega absolutnie żadnej weryfikacji ze strony wyborców.</u>
          <u xml:id="u-220.2" who="#WłodzimierzPuzyna">Wydaje się natomiast, że stworzenie możliwości wyboru personalnego uniemożliwia korupcyjne manipulacje partii. Można więc stwierdzić, że zaprezentowana poprawka nie mieści się w antykorupcyjnej logice posła Dorna, wobec której mam szacunek.</u>
          <u xml:id="u-220.3" who="#WłodzimierzPuzyna">Tak więc pozostawienie możliwości wyboru personalnego ogranicza możliwości korupcyjnego ustawienia kandydatów na liście, którzy są zobligowani do przeprowadzenia pewnych ustalonych interesów. Formuła zaproponowana w poprawce posła Dorna rozszerza pole do korupcji.</u>
          <u xml:id="u-220.4" who="#WłodzimierzPuzyna">Ponadto chcę dodać jeszcze uwagę. Zrealizowanie celu, który jest zawarty w poprawce posła Dorna jest możliwe w obowiązującym systemie wyborczym. Jeżeli bowiem wyborca ma zaufanie do określonej partii - komitetu wyborczego - to zaufanie to demonstruje stawiając znak „x” przy nazwisku pierwszego kandydata.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-221">
          <u xml:id="u-221.0" who="#LudwikDornniez">Po wypowiedziach pana posła Puzyny, nie po raz pierwszy czuję się całkowicie bezradny z tego względu, że związek tych wypowiedzi z tym, jakie są moje argumenty i jaka jest rzeczywistość poznawalna empirycznie i prawa logiki, jest dość luźny - moim zdaniem. W związku z tym nie czuję się na siłach, aby polemizować.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-222">
          <u xml:id="u-222.0" who="#MarekNawara">Argumenty zostały zaprezentowane i możemy przystąpić do głosowania. Poddaję pod głosowanie wniosek o przyjęcie art. 116 ust. 1 w brzmieniu przedłożonym przez posła Dorna: „W wyborach radnych w gminie liczącej powyżej 20000 mieszkańców wyborca głosuje tylko na jedną listę kandydatów stawiając znak „x” w kratce z lewej strony obok nazwy listy, przez co wskazuje, że oddaje głos na listę nie wyrażając preferencji personalnej albo stawiając znak „x” w kratce z lewej strony obok nazwiska jednego z kandydatów na tej liście, przez co wskazuje, że oddaje na listę wyrażając preferencję personalną”.</u>
          <u xml:id="u-222.1" who="#MarekNawara">Nikt nie głosował za przyjęciem wniosku, 21 posłów było przeciwnych, 2 posłów ws-trzymało się od głosowania.</u>
          <u xml:id="u-222.2" who="#MarekNawara">Stwierdzam, że Komisja poprawkę odrzuciła. Tym samym głosowanie nad dalszymi przepisami art. 116 i art. 121 w propozycji posła Dorna stało się bezprzedmiotowe.</u>
          <u xml:id="u-222.3" who="#MarekNawara">Czy ktoś z państwa ma inne wnioski lub uwagi do art. 116 w propozycji podkomisji? Nie słyszę. Czy ktoś jest przeciwny przyjęciu art. 116 w brzmieniu przedłożonym przez podkomisję? Nie słyszę. Stwierdzam przyjęcie art. 116.</u>
          <u xml:id="u-222.4" who="#MarekNawara">Przechodzimy do art. 117, który podkomisja przedłożyła w brzmieniu: „Dopisanie na karcie do głosowania dodatkowych nazwisk lub nazw nie wpływa na ważność oddanego głosu”.</u>
          <u xml:id="u-222.5" who="#MarekNawara">Czy ktoś z państwa zgłasza wnioski lub uwagi do art. 117? Nie słyszę. Czy ktoś jest przeciwny przyjęciu art. 117? Nie słyszę. Stwierdzam przyjęcie art. 117.</u>
          <u xml:id="u-222.6" who="#MarekNawara">Przystępujemy do rozpatrzenia rozdz. 19 „Ustalanie wyników wyborów”.</u>
          <u xml:id="u-222.7" who="#MarekNawara">Czy ktoś z państwa jest przeciwny przyjęciu zaproponowanego tytułu rozdz. 19? Nie słyszę. Stwierdzam, że Komisja przyjęła tytuł rozdz. 19.</u>
          <u xml:id="u-222.8" who="#MarekNawara">Przechodzimy do rozpatrzenia art. 118, który został przedłożony w brzmieniu:</u>
          <u xml:id="u-222.9" who="#MarekNawara">„Ust. 1. Na podstawie protokołów otrzymanych od obwodowych komisji wyborczych gminna komisja wyborcza ustala wyniki głosowania i wyniki wyborów do rady gminy odrębnie dla każdego okręgu wyborczego.</u>
          <u xml:id="u-222.10" who="#MarekNawara">Ust. 2. Przy ustalaniu wyników mogą być obecni pełnomocnicy lub ich zastępcy, o których mowa w art. 110”.</u>
          <u xml:id="u-222.11" who="#MarekNawara">Czy ktoś z państwa zgłasza jakieś wnioski lub uwagi do art. 118? Nie słyszę. Czy ktoś jest przeciwny przyjęciu art. 118? Nie słyszę. Stwierdzam przyjęcie art. 118.</u>
          <u xml:id="u-222.12" who="#MarekNawara">Przechodzimy do rozpatrzenia art. 119, któremu podkomisja nadała następującą treść:</u>
          <u xml:id="u-222.13" who="#MarekNawara">„Ust. 1. Komisja wyborcza sporządza zestawienie wyników głosowania w okręgu wyborczym, na odpowiednim formularzu, w trzech egzemplarzach.</u>
          <u xml:id="u-222.14" who="#MarekNawara">Ust. 2. W zestawieniu wymienia się odpowiednio liczby:</u>
          <u xml:id="u-222.15" who="#MarekNawara">1) osób uprawnionych do głosowania,</u>
          <u xml:id="u-222.16" who="#MarekNawara">2) wyborców, którym wydano karty do głosowania,</u>
          <u xml:id="u-222.17" who="#MarekNawara">3) oddanych kart do głosowania,</u>
          <u xml:id="u-222.18" who="#MarekNawara">4) kart nieważnych,</u>
          <u xml:id="u-222.19" who="#MarekNawara">5) kart ważnych.</u>
          <u xml:id="u-222.20" who="#MarekNawara">6) głosów nieważnych, z podaniem przyczyny ich unieważnienia,</u>
          <u xml:id="u-222.21" who="#MarekNawara">7) głosów ważnie oddanych na każdą z list kandydatów, z uwzględnieniem art. 116 ust. 3,</u>
          <u xml:id="u-222.22" who="#MarekNawara">8) głosów ważnie oddanych na poszczególnych kandydatów z każdej z list.</u>
          <u xml:id="u-222.23" who="#MarekNawara">Ust. 3. Na podstawie zestawień, o których mowa w ust. 1, komisja wyborcza ustala wyniki wyborów radnych w okręgach wyborczych”.</u>
          <u xml:id="u-222.24" who="#MarekNawara">Przechodzimy do rozpatrzenia art. 120, który w sprawozdaniu podkomisji ma treść następującą:</u>
          <u xml:id="u-222.25" who="#MarekNawara">„Ust. 1. W wyborach do rady w gminie liczącej do 20000 mieszkańców za wybranych w danym okręgu wyborczym uważa się tych kandydatów, którzy otrzymali kolejno największą liczbę ważnie oddanych głosów.</u>
          <u xml:id="u-222.26" who="#MarekNawara">Ust. 2. Jeżeli równą liczbę głosów uprawniającą do uzyskania mandatu otrzymali kandydaci z tej samej listy, o wyborze rozstrzyga kolejność umieszczenia nazwisk na liście. W przypadku, gdy kolejność na liście była ustalona w porządku alfabetycznym o uzyskaniu mandatu rozstrzyga losowanie przeprowadzone przez przewodniczącego komisji w obecności członków komisji i pełnomocników.</u>
          <u xml:id="u-222.27" who="#MarekNawara">Ust. 3. Jeżeli równą liczbę głosów uprawniającą do uzyskania mandatu otrzymali kandydaci z różnych list, za wybranego uważa się kandydata z tej listy, której kandydaci otrzymali w okręgu wyborczym łącznie największą liczbę głosów. W przypadku, gdyby i ta liczba była równa - rozstrzyga losowanie, o którym mowa w ust. 2”.</u>
          <u xml:id="u-222.28" who="#MarekNawara">Czy ktoś z państwa chciałby zabrać głos w sprawie art. 120? Nie słyszę. Czy ktoś jest przeciwny przyjęciu art. 120? Nie słyszę. Stwierdzam przyjęcie art. 120.</u>
          <u xml:id="u-222.29" who="#MarekNawara">Przechodzimy do rozpatrzenia art. 121, któremu podkomisja nadała następujące brzmienie:</u>
          <u xml:id="u-222.30" who="#MarekNawara">„Ust. 1. W wyborach do rady w gminie liczącej powyżej 20000 mieszkańców gminna komisja wyborcza, na podstawie zestawienia, o którym mowa w art. 119, dokonuje podziału mandatów w każdym okręgu wyborczym pomiędzy listy kandydatów, w sposób następujący:</u>
          <u xml:id="u-222.31" who="#MarekNawara">1) liczbę głosów ważnie oddanych na każdą z list w okręgu wyborczym dzieli się kolejno przez 1, 2, 3, 4, 5 i dalej, aż do chwili, gdy z otrzymanych w ten sposób ilorazów da się uszeregować tyle kolejno największych liczb, ile wynosi liczba mandatów do rozdzielenia między listy,</u>
          <u xml:id="u-222.32" who="#MarekNawara">2) każdej liście przyznaje się tyle mandatów, ile spośród ustalonego w powyższy sposób szeregu ilorazów przypada jej liczb kolejno największych.</u>
          <u xml:id="u-222.33" who="#MarekNawara">Ust. 2. Jeżeli kilka list uzyskało ilorazy równe ostatniej liczbie z liczb uszeregowanych w podany wyżej sposób, a list tych jest więcej niż mandatów do rozdzielenia, pierwszeństwo mają listy w kolejności ogólnej liczby oddanych na nie głosów. Gdyby na dwie lub więcej list oddano równą liczbę głosów, o pierwszeństwie rozstrzyga liczba obwodów głosowania, w których na daną listę oddano większą liczbę głosów.</u>
          <u xml:id="u-222.34" who="#MarekNawara">Ust. 3. Mandaty przypadające danej liście kandydatów uzyskują kandydaci w kolejności wynikającej z otrzymanej liczby głosów.</u>
          <u xml:id="u-222.35" who="#MarekNawara">Ust. 4. Jeżeli równą liczbę głosów uprawniającą do uzyskania mandatu otrzymało dwóch lub więcej kandydatów z danej listy, o wyborze rozstrzyga kolejność umieszczenia nazwisk kandydatów na liście. W przypadku gdy kolejność na liście była ustalona zgodnie z porządkiem alfabetycznym, o uzyskaniu mandatu rozstrzyga losowanie przeprowadzone przez przewodniczącego komisji w obecności członków komisji i pełnomocników”.</u>
          <u xml:id="u-222.36" who="#MarekNawara">Czy są wnioski lub uwagi do art. 121?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-223">
          <u xml:id="u-223.0" who="#WłodzimierzPuzyna">Zgłaszam poprawkę, aby w art. 121 ust. 1 pkt 1 liczby: „1, 2, 3, 5” zastąpić liczbami: „1, 4, 3, 7”. Oznacza to propozycję zmiany systemu d'Hondta na system Sainte-Lagu&amp;euml;.</u>
          <u xml:id="u-223.1" who="#WłodzimierzPuzyna">Chcę dodać, że system Sainte-Lagu&amp;euml; jest bardziej proporcjonalny i jest zawarty w obowiązującej ordynacji do rad gmin. Działa bez zarzutu.</u>
          <u xml:id="u-223.2" who="#WłodzimierzPuzyna">Wydaje się, że na poziomie gminy nie ma powodów, aby szczególnie preferować ugrupowania duże w stosunku do ugrupowań mniejszych. Przeciwnie - proporcjonalność to stworzenie równych szans dla wszystkich podmiotów. Jeżeli już miałyby być stosowane premie, to raczej dla tych, którzy się godzą, a nie dla tych, którzy już są i mają mocne struktury.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-224">
          <u xml:id="u-224.0" who="#JerzyBarzowski">Wyrażam odmienny pogląd od posła Puzyny, choć w wielu innych kwestiach nasze poglądy są zgodne.</u>
          <u xml:id="u-224.1" who="#JerzyBarzowski">Uważam, że jeżeli chcemy budować życie polityczne, to należy to czynić opierając się o silne partie polityczne. Obniżenie progu wyborów proporcjonalnych do gmin mających powyżej 20000 mieszkańców jest dostatecznym argumentem na rzecz wspierania partii politycznych. Dalsze argumenty nie są potrzebne.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-225">
          <u xml:id="u-225.0" who="#MarekNawara">Argumenty zostały przedstawione, co oznacza, że możemy przejść do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-225.1" who="#MarekNawara">Poddaję pod głosowanie wniosek o przyjęcie poprawki polegającej na zastąpieniu w ust. 1 pkt 1 liczb: „1, 2, 3, 4, 5” liczbami: „1, 4, 3, 5, 7”.</u>
          <u xml:id="u-225.2" who="#MarekNawara">W głosowaniu za wnioskiem opowiedziało się 5 posłów, przeciwko 17 posłów, przy braku wstrzymujących się od głosowania. Komisja poprawkę odrzuciła.</u>
          <u xml:id="u-225.3" who="#MarekNawara">Czy są dalsze wnioski lub uwagi do art. 121? Nie słyszę. Czy ktoś jest przeciwny przyjęciu art. 121? Nie słyszę. Stwierdzam przyjęcie art. 121.</u>
          <u xml:id="u-225.4" who="#MarekNawara">Przystępujemy do rozpatrzenia art. 122, któremu podkomisja nadała następujące brzmienie:</u>
          <u xml:id="u-225.5" who="#MarekNawara">„Ust. 1. Po ustaleniu wyników wyborów we wszystkich okręgach wyborczych, zgodnie z zasadami określonymi w art. 120 i art. 121, komisja wyborcza sporządza w trzech egzemplarzach protokół z wyborów do rady gminy.</u>
          <u xml:id="u-225.6" who="#MarekNawara">Ust. 2. W protokole podaje się, według okręgów wyborczych, liczbę radnych wybieranych w okręgu, liczby z zestawienia wyników głosowania, o którym mowa w art. 119 ust. 2, oraz nazwiska i imiona wybranych radnych z podaniem oznaczenia listy, z której zostali wybrani; w protokóle podaje się również ewentualną liczbę nieobsadzonych mandatów.</u>
          <u xml:id="u-225.7" who="#MarekNawara">Ust. 3. W protokole podaje się również przebieg losowania, o którym mowa w art. 120 ust. 2 i 3 oraz w art. 121 ust. 4.</u>
          <u xml:id="u-225.8" who="#MarekNawara">Ust. 4. Do protokołu załącza się zestawienia wyników głosowania w okręgach wyborczych.</u>
          <u xml:id="u-225.9" who="#MarekNawara">Ust. 5. Protokół podpisują wszystkie osoby wchodzące w skład komisji wyborczej obecne przy jego sporządzaniu. Protokół opatruje się pieczęcią komisji.</u>
          <u xml:id="u-225.10" who="#MarekNawara">Ust. 6. Pełnomocnikom i członkom komisji przysługuje prawo wniesienia do protokołu uwag z wymienieniem konkretnych zarzutów. Przepis art. 54 ust. 6 stosuje się odpowiednio”.</u>
          <u xml:id="u-225.11" who="#MarekNawara">Czy ktoś z państwa chce zabrać głos w sprawie art. 122? Nie słyszę. Czy ktoś jest przeciwny przyjęciu art. 122? Nie słyszę. Stwierdzam przyjęcie art. 122.</u>
          <u xml:id="u-225.12" who="#MarekNawara">Przechodzimy do rozpatrzenia art. 123, któremu podkomisja nadała następujące brzmienie: „Gminna komisja wyborcza niezwłocznie podaje do publicznej wiadomości wyniki głosowania i wyniki wyborów w okręgach wyborczych poprzez wywieszenie w swojej siedzibie jednego z egzemplarzy protokołu z wyborów do rady gminy”.</u>
          <u xml:id="u-225.13" who="#MarekNawara">Czy są wnioski lub uwagi do art. 123? Nie słyszę. Czy ktoś jest przeciwny przyjęciu art. 123? Nie słyszę. Stwierdzam przyjęcie art. 123.</u>
          <u xml:id="u-225.14" who="#MarekNawara">Przechodzimy do rozpatrzenia art. 124, któremu podkomisja nadała treść następującą:</u>
          <u xml:id="u-225.15" who="#MarekNawara">„Ust. 1. Przewodniczący komisji wyborczej przekazuje niezwłocznie wojewódzkiemu komisarzowi wyborczemu lub jego zastępcy, w zapieczętowanym pakiecie, jeden egzemplarz protokołu z wyborów wraz z protokołami głosowania w obwodach głosowania, w trybie określonym przez Państwową Komisję Wyborczą.</u>
          <u xml:id="u-225.16" who="#MarekNawara">Ust. 2. Państwowa Komisja Wyborcza może określić zasady i tryb wcześniejszego przekazywania danych z protokołu z wyborów za pośrednictwem sieci telekomunikacyjnej użytku publicznego lub elektronicznego przesyłania danych.</u>
          <u xml:id="u-225.17" who="#MarekNawara">Ust. 3. Pozostałe dokumenty z wyborów oraz pieczęć przewodniczący komisji wyborczej przekazuje w depozyt wójtowi (burmistrzowi, prezydentowi miasta) w sposób ustalony przez Państwową Komisję Wyborczą”.</u>
          <u xml:id="u-225.18" who="#MarekNawara">Czy są wnioski lub uwagi dotyczące art. 124? Nie słyszę Czy ktoś jest przeciwny przyjęciu art. 124? Nie słyszę. Stwierdzam przyjęcie art. 124.</u>
          <u xml:id="u-225.19" who="#MarekNawara">Przechodzimy do art. 125 przyjętego przez podkomisję w następującym brzmieniu:</u>
          <u xml:id="u-225.20" who="#MarekNawara">„Ust. 1. Po otrzymaniu protokołów od gminnej komisji wyborczej wojewódzki komisarz wyborczy lub jego zastępca dokonuje sprawdzenia prawidłowości ustalenia wyników głosowania i wyników wyborów w okręgach wyborczych.</u>
          <u xml:id="u-225.21" who="#MarekNawara">Ust. 2. W razie stwierdzenia nieprawidłowości w ustaleniu wyników, wojewódzki komisarz wyborczy lub jego zastępca zarządza ponowne ustalenie tych wyników i zawiadamia o tym niezwłocznie Państwową Komisję Wyborczą. Przepisy art. 118–124 stosuje się odpowiednio”.</u>
          <u xml:id="u-225.22" who="#MarekNawara">Czy ktoś z państwa chce zabrać głos w sprawie art. 125? Nie słyszę Czy ktoś jest przeciwny przyjęciu art. 125? Nie słyszę. Stwierdzam przyjęcie art. 125.</u>
          <u xml:id="u-225.23" who="#MarekNawara">Przechodzimy do rozpatrzenia art. 126, który w sprawozdaniu podkomisji ma następujące brzmienie: „Gminna komisja wyborcza wydaje radnym zaświadczenie o wyborze”.</u>
          <u xml:id="u-225.24" who="#MarekNawara">Czy są wnioski lub uwagi do art. 126? Nie słyszę. Czy ktoś z państwa jest przeciwny przyjęciu art. 126? Nie słyszę. Stwierdzam przyjęcie art. 126.</u>
          <u xml:id="u-225.25" who="#MarekNawara">Przystępujemy do rozpatrzenia działu III - „Wybory do rad powiatów. Przepisy szczególne”.</u>
          <u xml:id="u-225.26" who="#MarekNawara">Czy ktoś jest przeciwny przyjęciu zaproponowanego tytułu działu III? Nie słyszę. Stwierdzam przyjęcie tytułu działu III.</u>
          <u xml:id="u-225.27" who="#MarekNawara">Przechodzimy do rozpatrzenia rozdz. 20 „Zasady ogólne”.</u>
          <u xml:id="u-225.28" who="#MarekNawara">Czy ktoś jest przeciwny przyjęciu zaproponowanego tytułu rozdz. 20? Nie słyszę. Stwierdzam przyjęcie tytułu rozdz. 20.</u>
          <u xml:id="u-225.29" who="#MarekNawara">Przystępujemy do rozpatrzenia art. 127, przedłożonego przez podkomisję w następującym brzmieniu: „Wybory do rad powiatów odbywają się przy odpowiednim zastosowaniu przepisów działu II, jeżeli przepisy niniejszego działu nie stanowią inaczej”.</u>
          <u xml:id="u-225.30" who="#MarekNawara">Czy ktoś chce zabrać głos w sprawie art. 127? Nie słyszę Czy ktoś jest przeciwny przyjęciu art. 127? Nie słyszę. Stwierdzam przyjęcie art. 127.</u>
          <u xml:id="u-225.31" who="#MarekNawara">Przechodzimy do rozpatrzenia art. 128, któremu podkomisja nadała następującą treść: „Wybory do rad powiatów, pod nadzorem Państwowej Komisji Wyborczej i wojewódzkich komisarzy wyborczych, przeprowadzają: 1) powiatowe komisje wyborcze, 2) obwodowe komisje wyborcze”.</u>
          <u xml:id="u-225.32" who="#MarekNawara">Czy są wnioski lub uwagi do art. 128? Nie ma. Czy ktoś jest przeciwny przyjęciu art. 128? Nie słyszę. Stwierdzam przyjęcie art. 128.</u>
          <u xml:id="u-225.33" who="#MarekNawara">Przechodzimy do rozpatrzenia art. 129, który w sprawozdaniu podkomisji ma następujące brzmienie:</u>
          <u xml:id="u-225.34" who="#MarekNawara">„Ust. 1. W razie zarządzenia wyborów do rad powiatów na ten sam dzień, na który zarządzono wybory do rad gmin, głosowanie przeprowadzają obwodowe komisje wyborcze powołane dla wyborów do rad gmin, na podstawie tych samych spisów wyborców.</u>
          <u xml:id="u-225.35" who="#MarekNawara">Ust. 2. W przypadku, o którym mowa w ust. 1, obwodowa komisja wyborcza sporządza oddzielnie protokoły głosowania w obwodach dla wyborów do rady gminy i dla wyborów do rady powiatu, przekazując je odpowiednio gminnej i powiatowej komisji wyborczej”.</u>
          <u xml:id="u-225.36" who="#MarekNawara">Czy są wnioski lub uwagi do art. 129? Nie ma. Czy ktoś jest przeciwny przyjęciu art. 129? Nie słyszę. Stwierdzam przyjęcie art. 129.</u>
          <u xml:id="u-225.37" who="#MarekNawara">Przystępujemy do rozpatrzenia rozdz. 21 „Liczba radnych. System wyborczy”.</u>
          <u xml:id="u-225.38" who="#MarekNawara">Czy ktoś z państwa jest przeciwny przyjęciu zaproponowanego tytułu rozdz. 21? Nie słyszę. Stwierdzam przyjęcie tytułu rozdz. 21.</u>
          <u xml:id="u-225.39" who="#MarekNawara">Przystępujemy do rozpatrzenia art. 130, któremu podkomisja nadała treść następującą:</u>
          <u xml:id="u-225.40" who="#MarekNawara">„Wariant I</u>
          <u xml:id="u-225.41" who="#MarekNawara">W skład rady powiatu wchodzą radni w liczbie dwudziestu pięciu w powiatach liczących do 50000 mieszkańców oraz po pięciu na każde kolejne rozpoczęte 25000 mieszkańców, ale nie więcej niż 60 radnych.</u>
          <u xml:id="u-225.42" who="#MarekNawara">Wariant II</u>
          <u xml:id="u-225.43" who="#MarekNawara">W skład rady powiatu wchodzą radni w liczbie dwudziestu w powiatach liczących do 40000 mieszkańców oraz po dziesięciu na każde kolejne rozpoczęte 40000 mieszkańców, ale nie więcej niż 60 radnych”.</u>
          <u xml:id="u-225.44" who="#MarekNawara">Czy ktoś z państwa chce zabrać głos w sprawie wariantów art. 130?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-226">
          <u xml:id="u-226.0" who="#TadeuszWrona">Sądzę, że wskazana byłaby rekomendacja wariantów przez posłów popierających poszczególne warianty.</u>
          <u xml:id="u-226.1" who="#TadeuszWrona">Ja rekomenduję wariant II.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-227">
          <u xml:id="u-227.0" who="#MarekNawara">Ponieważ nie ma dalszych zgłoszeń do dyskusji możemy przejść do głosowania. Będzie to głosowanie alternatywne.</u>
          <u xml:id="u-227.1" who="#MarekNawara">Poddaję pod głosowanie wniosek wariantu I. W głosowaniu wariant I poparło 13 posłów.</u>
          <u xml:id="u-227.2" who="#MarekNawara">Poddaję pod głosowanie wariant II. W głosowaniu wariant II poparło 8 posłów, nie było głosów wstrzymujących się.</u>
          <u xml:id="u-227.3" who="#MarekNawara">Stwierdzam przyjęcie art. 130 w brzmieniu wariantu I.</u>
          <u xml:id="u-227.4" who="#MarekNawara">Przechodzimy do rozpatrzenia art. 131, któremu podkomisja nadała następujące brzmienie:</u>
          <u xml:id="u-227.5" who="#MarekNawara">„Ust. 1. Radni wybierani są w okręgach wyborczych bezpośrednio spośród zgłoszonych kandydatów.</u>
          <u xml:id="u-227.6" who="#MarekNawara">Ust. 2. Na jednego kandydata wyborca może oddać tylko jeden głos”.</u>
          <u xml:id="u-227.7" who="#MarekNawara">Czy są wnioski lub uwagi do art. 131? Nie ma. Czy ktoś z państwa jest przeciwny przyjęciu art. 131? Nie słyszę.</u>
          <u xml:id="u-227.8" who="#MarekNawara">Stwierdzam przyjęcie art. 131.</u>
          <u xml:id="u-227.9" who="#MarekNawara">Przechodzimy do rozpatrzenia art. 132, przedłożonego w sprawozdaniu podkomisji w brzmieniu:</u>
          <u xml:id="u-227.10" who="#MarekNawara">„Ust. 1. O wyborze radnego powiatu rozstrzyga liczba ważnie oddanych głosów na poszczególne listy kandydatów. Podziału mandatów w okręgu wyborczym pomiędzy listy kandydatów dokonuje się proporcjonalnie do łącznej liczby głosów oddanych na kandydatów danej listy.</u>
          <u xml:id="u-227.11" who="#MarekNawara">Ust. 2. W podziale mandatów, o których mowa w ust. 1, uczestniczą listy kandydatów tych komitetów wyborczych, na których listy oddano w skali powiatu co najmniej 5 proc. wyżnie oddanych głosów”.</u>
          <u xml:id="u-227.12" who="#MarekNawara">Czy są wnioski lub uwagi do art. 132? Nie ma. Czy ktoś jest przeciwny przyjęciu art. 132? Nie słyszę. Stwierdzam przyjęcie art. 132.</u>
          <u xml:id="u-227.13" who="#MarekNawara">Przechodzimy do rozpatrzenia rozdz. 22 „Okręgi wyborcze”.</u>
          <u xml:id="u-227.14" who="#MarekNawara">Czy ktoś z państwa jest przeciwny przyjęciu zaproponowanego tytułu do rozdz. 22? Nie słyszę. Stwierdzam przyjęcie tytułu rozdz. 22.</u>
          <u xml:id="u-227.15" who="#MarekNawara">Przechodzimy do rozpatrzenia art. 123, któremu podkomisja nadała brzmienie:</u>
          <u xml:id="u-227.16" who="#MarekNawara">„Ust. 1. W celu przeprowadzenia wyborów obszar powiatu dzieli się na okręgi wyborcze.</u>
          <u xml:id="u-227.17" who="#MarekNawara">Ust. 2. Okręgiem wyborczym jest jedna gmina.</u>
          <u xml:id="u-227.18" who="#MarekNawara">Ust. 3. Podział gminy na dwa lub więcej okręgów wyborczych jest dopuszczalny jedynie wtedy, gdy liczba radnych wybieranych w danej gminie do rady powiatu byłaby większa niż 10 radnych.</u>
          <u xml:id="u-227.19" who="#MarekNawara">Ust. 4. Łączenie gmin w celu utworzenia okręgu wyborczego jest dopuszczalne jedynie wtedy, gdy liczba radnych wybieranych w danej gminie do rady powiatu byłaby mniejsza niż 5 radnych.</u>
          <u xml:id="u-227.20" who="#MarekNawara">Ust. 5. Przy tworzeniu na obszarze gminy dwóch lub więcej okręgów wyborczych należy uwzględnić podział danej gminy na okręgi wyborcze dla wyborów do rad gmin”.</u>
          <u xml:id="u-227.21" who="#MarekNawara">Czy ktoś z państwa chce zabrać głos w sprawie art. 133?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-228">
          <u xml:id="u-228.0" who="#BohdanSzcześniak">Mam uwagę do ust. 2, który stanowi, że okręgiem wyborczym jest gmina. W praktyce gmina rzadko będzie okręgiem wyborczym. Równie częste będą sytuacje, gdy okręgiem wyborczym będzie część gminy, dwie gminy lub więcej gmin. Wynika to z liczby radnych i liczby gmin w poszczególnych powiatach.</u>
          <u xml:id="u-228.1" who="#BohdanSzcześniak">Uważam, że przyjęcie tak sztywnej formuły oznacza, iż nie będzie ona realizowana.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-229">
          <u xml:id="u-229.0" who="#WitoldGintowtDziewałtowski">Podkomisja dyskutowała na ten temat i dlatego ust. 3 dopuszcza podział gminy, a ust. 4 łączenie gmin w celu utworzenia okręgu wyborczego, wówczas gdy będzie tego wymagała norma przedstawicielska.</u>
          <u xml:id="u-229.1" who="#WitoldGintowtDziewałtowski">Ponadto chcę dodać, iż intencją podkomisji było to, aby zasadą generalną dla tworzenia okręgów wyborczych, było dążenie do tego, aby gmina była okręgiem wyborczym.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-230">
          <u xml:id="u-230.0" who="#CzesławFiedorowicz">Rozumiem, że w grę wchodzi podzielenie gminy, ale nie będzie tak, że okręg wyborczy będzie utworzony z dwóch podzielonych gmin.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-231">
          <u xml:id="u-231.0" who="#MarekNawara">Czy są konkretne poprawki do art. 133? Nie ma. Czy ktoś z państwa jest przeciwny przyjęciu art. 133? Nie słyszę. Stwierdzam przyjęcie art. 133.</u>
          <u xml:id="u-231.1" who="#MarekNawara">Przechodzimy do rozpatrzenia art. 134 przyjętego przez podkomisję w brzmieniu:</u>
          <u xml:id="u-231.2" who="#MarekNawara">„Ust. 1. Podział na okręgi wyborcze, ich numery, granice oraz liczbę radnych wybieranych w okręgu wyborczym ustala, na wniosek starosty, rada powiatu według jednolitej normy przedstawicielstwa obliczonej przez podzielenie liczby mieszkańców powiatu przez liczbę radnych wybieranych do danej rady, z uwzględnieniem art. 133 i następujących zasad:</u>
          <u xml:id="u-231.3" who="#MarekNawara">1) w okręgu wyborczym wybiera się nie mniej niż 5 i nie więcej niż 10 radnych,</u>
          <u xml:id="u-231.4" who="#MarekNawara">2) w żadnej z gmin nie mogą być wybierani radni w liczbie równej lub większej niż 3/5 ogólnej liczby radnych danej rady,</u>
          <u xml:id="u-231.5" who="#MarekNawara">3) ułamki liczby mandatów radnych wybieranych w okręgu wyborczym równe lub większe od 1/2, jakie wynikną z zastosowania normy przedstawicielstwa, zaokrągla się w górę do liczby całkowitej,</u>
          <u xml:id="u-231.6" who="#MarekNawara">4) jeżeli w wyniku postępowania, o którym mowa w pkt. 1–3, liczba mandatów radnych wybieranych w okręgach przewyższa ogólną liczbę radnych danej rady mandaty nadwyżkowe obejmuje się w tych okręgach wyborczych, w których norma przedstawicielstwa jest najmniejsza; w przypadku, gdy liczba mandatów radnych wybieranych w okręgach wyborczych jest mniejsza od ogólnej liczby radnych, dodatkowe mandaty przydziela się tym okręgom wyborczym, w których norma przedstawicielstwa jest największa.</u>
          <u xml:id="u-231.7" who="#MarekNawara">Ust. 2. Podział na okręgi wyborcze jest stały. Uchwałę rady powiatu w sprawie okręgów wyborczych ogłasza się w wojewódzkim dzienniku urzędowym oraz podaje do publicznej wiadomości w sposób zwyczajowo przyjęty. Po jednym egzemplarzu uchwały przesyła się niezwłocznie każdej radzie gminy położonej na obszarze powiatu oraz wojewodzie i wojewódzkiemu komisarzowi wyborczemu”.</u>
          <u xml:id="u-231.8" who="#MarekNawara">Czy są wnioski lub uwagi do art. 134?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-232">
          <u xml:id="u-232.0" who="#BohdanSzcześniak">Mam wątpliwości w przypadku zaistnienia sytuacji o której mowa w pkt. 2, czyli w żadnej z gmin nie mogą być wybrani radni w liczbie równej lub większej niż 3/5 ogólnej liczby radnych danej rady.</u>
          <u xml:id="u-232.1" who="#BohdanSzcześniak">Jednakże nie ma dalszego ciągu postępowania, czyli co zrobić, gdyby taki wybór mógł nastąpić. W związku z tym poddaję pod rozwagę dodanie pkt. 2a w następującym brzmieniu: „w razie zaistnienia sytuacji, o której mowa w pkt. 2, liczbę radnych wybieranych w gminie zmniejsza się do liczby mniejszej niż 3/5 ogólnej liczby radnych danej rady, liczbę radnych wybieranych w pozostałych gminach zwiększa się odpowiednio stosując jednolitą normę przedstawicielstwa ustaloną dla tych gmin”.</u>
          <u xml:id="u-232.2" who="#BohdanSzcześniak">W przeciwnym wypadku terytorialne komisje wyborcze staną przed problemem. Co robić, gdy zaistnieje sytuacja opisana w pkt. 2?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-233">
          <u xml:id="u-233.0" who="#CzesławFiedorowicz">Propozycję przedstawiciela KBW przyjmuję jako swoją poprawkę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-234">
          <u xml:id="u-234.0" who="#MarekNawara">Poddaję pod głosowanie wniosek o dodanie pkt. 2a w zaprezentowanym brzmieniu.</u>
          <u xml:id="u-234.1" who="#MarekNawara">W głosowaniu za wnioskiem opowiedziało się 23 posłów, nie było głosów przeciwnych ani wstrzymujących się. Stwierdzam przyjęcie poprawki.</u>
          <u xml:id="u-234.2" who="#MarekNawara">Czy są inne wnioski lub uwagi do art. 134? Nie ma.</u>
          <u xml:id="u-234.3" who="#MarekNawara">Poddaję pod głosowanie wniosek o przyjęcie art. 134 wraz z przyjętą poprawką.</u>
          <u xml:id="u-234.4" who="#MarekNawara">Za wnioskiem głosowało 18 posłów, nie było głosów przeciwnych ani wstrzymujących się. Stwierdzam przyjęcie art. 134.</u>
          <u xml:id="u-234.5" who="#MarekNawara">Przechodzimy do art. 125 mającego w sprawozdaniu podkomisji następujące brzmienie:</u>
          <u xml:id="u-234.6" who="#MarekNawara">„Ust. 1. Na ustalenia rady powiatu w sprawach okręgów wyborczych zainteresowanej radzie gminy, a także wyborcom w liczbie co najmniej 15, przysługuje prawo wniesienia skargi do wojewódzkiego komisarza wyborczego w terminie 5 dni od daty ich otrzymania. Wojewódzki komisarz wyborczy rozpoznaje sprawę w terminie 5 dni i wydaje orzeczenie, doręczając je niezwłocznie wnoszącym skargę oraz radzie powiatu.</u>
          <u xml:id="u-234.7" who="#MarekNawara">Ust. 2. Od orzeczenia wojewódzkiego komisarza wyborczego przysługuje odwołanie do Państwowej Komisji Wyborczej w terminie 5 dni od daty jego doręczenia. Na orzeczenie Państwowej Komisji Wyborczej nie przysługuje środek zaskarżenia”.</u>
          <u xml:id="u-234.8" who="#MarekNawara">Czy są wnioski lub uwagi do art. 135? Nie ma.</u>
          <u xml:id="u-234.9" who="#MarekNawara">Czy ktoś z państwa jest przeciwny przyjęciu art. 135? Nie słyszę. Stwierdzam przyjęcie art. 135.</u>
          <u xml:id="u-234.10" who="#MarekNawara">Przechodzimy do rozpatrzenia art. 136 zawartego w sprawozdaniu w brzmieniu:</u>
          <u xml:id="u-234.11" who="#MarekNawara">"Ust. 1. Zmiany w podziale na okręgi wyborcze mogą być dokonywane najpóźniej na 3 miesiące przed upływem kadencji rad, jeżeli konieczność taka wynika ze zmiany w podziale terytorialnym państwa lub zmiany liczby mieszkańców danej gminy lub powiatu.</u>
          <u xml:id="u-234.12" who="#MarekNawara">Ust. 2. Do zmian w podziale na okręgi wyborcze przepisy art. 133–135 stosuje się odpowiednio”.</u>
          <u xml:id="u-234.13" who="#MarekNawara">Czy ktoś z państwa chce zabrać głos w sprawie art. 136? Nie słyszę. Czy ktoś jest przeciwny przyjęciu art. 136? Nie słyszę. Stwierdzam przyjęcie art. 136.</u>
          <u xml:id="u-234.14" who="#MarekNawara">Przechodzimy do rozpatrzenia art. 137, któremu podkomisja nadała brzmienie: „Informacje o okręgach wyborczych, ich numerach i granicach, liczbie radnych wybieranych w okręgu wyborczym oraz wyznaczonej siedzibie powiatowej komisji wyborczej podaje do publicznej wiadomości starosta, w formie obwieszczenia, najpóźniej w 50. dniu przed dniem wyborów”.</u>
          <u xml:id="u-234.15" who="#MarekNawara">Czy są wnioski lub uwagi do art. 137? Nie ma. Czy ktoś z państwa jest przeciwny przyjęciu art. 137? Nie słyszę. Stwierdzam przyjęcie art. 137.</u>
          <u xml:id="u-234.16" who="#MarekNawara">Przechodzimy do rozpatrzenia rozdz. 23 „Zgłaszanie kandydatów na radnych”.</u>
          <u xml:id="u-234.17" who="#MarekNawara">Czy ktoś z państwa jest przeciwny przyjęciu zaproponowanego tytułu rozdz. 23? Nie słyszę.</u>
          <u xml:id="u-234.18" who="#MarekNawara">Stwierdzam, iż Komisja tytuł rozdz. 23 przyjęła.</u>
          <u xml:id="u-234.19" who="#MarekNawara">Przystępujemy do rozpatrzenia art. 138, przyjętego przez podkomisję w następującym brzmieniu:</u>
          <u xml:id="u-234.20" who="#MarekNawara">„Ust. 1. Do zgłaszania i rejestrowania kandydatów na radnych stosuje się odpowiednio przepisy dotyczące zgłaszania i rejestrowania list kandydatów do rad gmin w gminach liczących powyżej 20000 mieszkańców.</u>
          <u xml:id="u-234.21" who="#MarekNawara">Ust. 2. Każda zgłaszana lista powinna być poparta podpisami co najmniej 200 wyborców”.</u>
          <u xml:id="u-234.22" who="#MarekNawara">Czy ktoś z państwa chce zabrać głos w sprawie art. 138?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-235">
          <u xml:id="u-235.0" who="#WojciechFrank">Mam propozycję nie wprost do art. 138, gdyż jest to propozycja dodania art. 138a. Ponadto chcę dodać, że nieco później zgłoszę poprawkę polegającą na dodaniu art. 162a. Jednakże proponowany art. 138a odwołuje się do proponowanego art. 162a.</u>
          <u xml:id="u-235.1" who="#WojciechFrank">Proponowane brzmienie art. 138a jest następujące:</u>
          <u xml:id="u-235.2" who="#WojciechFrank">„Ust. 1. Wojewódzka komisja wyborcza na podstawie zawiadomienia Państwowej Komisji Wyborczej, o którym mowa w art. 162a ust. 2, przyznaje najpóźniej na 23 dni przed dniem wyborów jednolity numer dla list komitetów, o których mowa w art. 162a ust. 1, jeżeli zarejestrowały listy we wszystkich okręgach wyborczych do więcej niż połowy rad powiatu.</u>
          <u xml:id="u-235.3" who="#WojciechFrank">Ust. 2. Wojewódzka komisja wyborcza zawiadamia niezwłocznie powiatowe komisje wyborcze oraz pełnomocników o przyznanych numerach list.</u>
          <u xml:id="u-235.4" who="#WojciechFrank">Ust. 3. Pozostałe numery list przyznaje powiatowa komisja wyborcza, zawiadamiając o tym niezwłocznie pełnomocników list. Przepis art. 107 ust. 2 stosuje się odpowiednio”.</u>
          <u xml:id="u-235.5" who="#WojciechFrank">Brzmienie art. 162a, o którym jest mowa w art. 138a jest następujące:</u>
          <u xml:id="u-235.6" who="#WojciechFrank">„Ust. 1. Państwowa Komisja Wyborcza na podstawie rejestracji list kandydatów w wyborach do sejmików województw przyznaje w drodze losowania, najpóźniej na 25 dni przed wyborami, jednolity numer dla list komitetów wyborczych, o których mowa w art. 76. O terminie losowania zawiadamia się pełnomocników komitetów wyborczych.</u>
          <u xml:id="u-235.7" who="#WojciechFrank">Ust. 2. Państwowa Komisja Wyborcza zawiadamia niezwłocznie wojewódzkie komisje wyborcze oraz pełnomocników o wylosowanych numerach list.</u>
          <u xml:id="u-235.8" who="#WojciechFrank">Ust. 3. Pozostałe numery list przyznaje wojewódzka komisja wyborcza. Przepis art. 107 ust. 2 stosuje się odpowiednio”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-236">
          <u xml:id="u-236.0" who="#MarekNawara">Proszę posła Franka o przedłożenie na piśmie swoich propozycji i skonsultowanie ich podczas przerwy z przedstawicielem Biura Legislacyjnego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-237">
          <u xml:id="u-237.0" who="#IrenaLipowicz">Proponuję, aby teraz zarządzić przerwę obiadową, podczas której zostaną również skonsultowane i powielone propozycje poprawek posła Franka.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-238">
          <u xml:id="u-238.0" who="#MarekNawara">Przyjmuję propozycję pani poseł Lipowicz.</u>
          <u xml:id="u-238.1" who="#MarekNawara">Zarządzam przerwę do godz. 15.00. W trakcie przerwy zbierze się podkomisja nadzwyczajna, która przygotowała projekt art. 107.</u>
          <u xml:id="u-238.2" who="#komentarz">(Po przerwie)</u>
          <u xml:id="u-238.3" who="#MarekNawara">Wznawiam po przerwie obrady Komisji i oddaję głos posłowi Wronie w celu rozstrzygnięcia kwestii dopracowywanych w czasie przerwy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-239">
          <u xml:id="u-239.0" who="#TadeuszWrona">Sprawa pierwsza to propozycje poprawek przedłożonych przez posła Franka. Poprawki te zostały dostarczone w przerwie członkom Komisji. Możemy przystąpić do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-239.1" who="#TadeuszWrona">Poddaję pod głosowanie wniosek o przyjęcie art. 132a i związanego z nim art. 162a w zaprezentowanym brzmieniu.</u>
          <u xml:id="u-239.2" who="#TadeuszWrona">Za wnioskiem opowiedziało się 17 posłów, nie było głosów przeciwnych, 3 posłów wstrzymało się od głosowania. Stwierdzam, iż Komisja przyjęła poprawki.</u>
          <u xml:id="u-239.3" who="#TadeuszWrona">Przechodzimy do odłożonego art. 107.</u>
          <u xml:id="u-239.4" who="#TadeuszWrona">Poseł Barzowski zaproponował następujące brzmienie:</u>
          <u xml:id="u-239.5" who="#TadeuszWrona">„Ust. 1. Po zarejestrowaniu list kandydatów komisja wyborcza ustala dla każdego okręgu wyborczego rejestr list kandydatów.</u>
          <u xml:id="u-239.6" who="#TadeuszWrona">Ust. 2. Listy kandydatów komitetu wyborczego, który zarejestrował je w więcej niż jednym okręgu wyborczym, otrzymuję, w drodze losowania, jednolity numer według najniższej liczby porządkowej nadanej zgłoszeniom tych list, z zastrzeżeniem art. 138a i art. 162a”.</u>
          <u xml:id="u-239.7" who="#TadeuszWrona">Ust. 3 i Ust. 4. Pozostałyby tak jak w art. 107 zawartym w sprawozdaniu.</u>
          <u xml:id="u-239.8" who="#TadeuszWrona">Drugą propozycję przedłożył poseł Sroka, który postuluje, aby nie dokonywać zmian w ust. 1, a więc, aby ust. 1 pozostał w brzmieniu zawartym w sprawozdaniu podkomisji.</u>
          <u xml:id="u-239.9" who="#TadeuszWrona">Poseł Sroka proponuje natomiast, aby w ust. 2 dopisać zdanie: „W przypadku, gdy dwie lub więcej list kandydatów mogą mieć ten sam numer o kolejności list decyduje losowanie przeprowadzone między nimi”.</u>
          <u xml:id="u-239.10" who="#TadeuszWrona">Uważam, że w tej sytuacji możemy rozstrzygnąć kwestię art. 107 w drodze głosowania, mając przedłożone dwie propozycje.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-240">
          <u xml:id="u-240.0" who="#WłodzimierzPuzyna">Wkraczamy w bardzo istotne rozstrzygnięcia i mam wrażenie, że jeszcze nie wszyscy ogarniamy całą konstrukcję art. 107 i artykułów z nim związanych. Aby nie popełnić błędu dobrze byłoby powołać grupę trzech posłów, która w międzyczasie rozważyłaby całą konstrukcję art. 107 i przedstawiła wersję wewnętrznie spójną.</u>
          <u xml:id="u-240.1" who="#WłodzimierzPuzyna">Ponadto chcę dodać, że już teraz dostrzegam pewien problem w art. 132a i art. 168a zaproponowanych przez posła Franka. Art. 138a odsyła bowiem do art. 107 ust. 2, który ma być teraz przedmiotem zmian. Może to oznaczać zburzenie całej konstrukcji.</u>
          <u xml:id="u-240.2" who="#WłodzimierzPuzyna">Proponuję wstrzymać się z rozstrzygnięciami dotyczącymi art. 107 i podjąć próbę doprecyzowania w trybie roboczym.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-241">
          <u xml:id="u-241.0" who="#JerzyBarzowski">Myślę, że nie popełniamy większego błędu. Można jednak zgodzić się z propozycją posła Puzyny.</u>
          <u xml:id="u-241.1" who="#JerzyBarzowski">Ponadto chcę dodać, że opowiadam się jednak za utrzymaniem powiązania między art. 107 w kontekście poprawek posła Franka. Przypominam, że art. 107 dotyczy gmin, a poprawki posła Franka dotyczą szczebla powiatowego i wojewódzkiego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-242">
          <u xml:id="u-242.0" who="#TadeuszWrona">Uważam, że głos posła Barzowskiego wyczerpuje dyskusję. Poddaję pod głosowanie wniosek o nadanie art. 107 ust. 1 i ust. 2 brzmienia zaproponowanego przez posła Barzowskiego.</u>
          <u xml:id="u-242.1" who="#TadeuszWrona">Za wnioskiem opowiedziało się 13 posłów, przeciwko 1 poseł, 6 posłów wstrzymało się od głosowania. Stwierdzam, iż Komisja wniosek Barzowskiego przyjęła.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-243">
          <u xml:id="u-243.0" who="#BarbaraImiołczyk">Mam pytanie do przedstawiciela Biura Legislacyjnego. Czy intencji, która została zapisana w trzech artykułach nie udałoby się zapisać w tej części projektu ordynacji, która zawiera przepisy wspólne. Chodzi o to, aby dotyczyły one gmin, powiatów i województw. Jeżeli przepis byłby bardziej klarowny nie byłyby konieczne liczne odesłania do innych przepisów.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-244">
          <u xml:id="u-244.0" who="#PrzedstawicielBiuraLegislacyjnegoKancelariiSejmu">Dyskusja była tak wielostronna, że nie jestem w tej chwili w stanie odpowiedzieć na postawione pytanie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-245">
          <u xml:id="u-245.0" who="#EdmundSroka">Wycofuję swoją poprawkę, gdyż utraciła ona sens po przyjęciu poprawek posła Barzowskiego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-246">
          <u xml:id="u-246.0" who="#TadeuszWrona">Poddaję pod głosowanie wniosek o przyjęcie art. 107 wraz z przyjętymi poprawkami.</u>
          <u xml:id="u-246.1" who="#TadeuszWrona">Za przyjęciem wniosku głosowało 14 posłów, nie było głosów przeciwnych, 5 posłów wstrzymało się od głosowania. Stwierdzam, iż Komisja przyjęła art. 107 z poprawkami.</u>
          <u xml:id="u-246.2" who="#TadeuszWrona">Powracamy do rozdz. 23.</u>
          <u xml:id="u-246.3" who="#TadeuszWrona">Czy ktoś z państwa chce zabrać głos w sprawie art. 138? Nie słyszę. Czy ktoś jest przeciwny przyjęciu art. 138? Nie słyszę. Stwierdzam przyjęcie art. 138.</u>
          <u xml:id="u-246.4" who="#TadeuszWrona">Przechodzimy do rozpatrzenia art. 139, któremu podkomisja nadała następujące brzmienie: „Powiatowa komisja wyborcza zarządza wydrukowanie obwieszczenia o zarejestrowanych listach kandydatów. Przepisy art. 107 ust. 3 i ust. 4 stosuje się odpowiednio”.</u>
          <u xml:id="u-246.5" who="#TadeuszWrona">Czy ktoś z państwa chce zabrać głos w sprawie art. 139? Nie słyszę. Czy ktoś jest przeciwny przyjęciu art. 139? Nie słyszę. Stwierdzam, iż Komisja przyjęła art. 139.</u>
          <u xml:id="u-246.6" who="#TadeuszWrona">Przechodzimy do rozpatrzenia art. 140, któremu podkomisja nadała brzmienie następujące: „W razie skreślenia nazwiska kandydata wskutek jego śmierci powodującego sytuację, o której mowa w art. 108 ust. 2, powiatowa komisja wyborcza informuje pełnomocnika komitetu wyborczego o możliwości zgłoszenia nowego kandydata najpóźniej w 10. dniu przed dniem wyborów. Przepisy art. 108 ust. 3 i ust. 4 stosuje się odpowiednio”.</u>
          <u xml:id="u-246.7" who="#TadeuszWrona">Czy są wnioski lub uwagi do art. 140? Nie ma. Czy ktoś z państwa jest przeciwny przyjęciu art. 140? Nie słyszę. Stwierdzam przyjęcie art. 140.</u>
          <u xml:id="u-246.8" who="#TadeuszWrona">Przystępujemy do rozpatrzenia art. 141, mającego w sprawozdaniu podkomisji następujące brzmienie:</u>
          <u xml:id="u-246.9" who="#TadeuszWrona">„Ust. 1. W razie zarządzenia wyborów do rad powiatów na ten sam dzień, na który zarządzono wybory do rad gmin, komitety wyborcze zgłaszające kandydatów w wyborach do rad powiatów mogą zgłaszać również kandydatów na radnych do rad gmin. Przypisy art. 94 ust. 1 stosuje się odpowiednio.</u>
          <u xml:id="u-246.10" who="#TadeuszWrona">Ust. 2. Każdy komitet wyborczy może zgłosić w wyborach do danej rady w okręgu wyborczym tylko jedną listę kandydatów”.</u>
          <u xml:id="u-246.11" who="#TadeuszWrona">Czy są wnioski lub uwagi do art. 141? Nie ma. Czy ktoś z państwa jest przeciwny przyjęciu art. 141? Nie słyszę. Stwierdzam przyjęcie art. 141.</u>
          <u xml:id="u-246.12" who="#TadeuszWrona">Przechodzimy do rozpatrzenia rozdz. 24 „Karty do głosowania”.</u>
          <u xml:id="u-246.13" who="#TadeuszWrona">Czy ktoś z państwa jest przeciwny przyjęciu zaproponowanego tytułu rozdz. 24? Nie słyszę. Stwierdzam przyjęcie tytułu rozdz. 24.</u>
          <u xml:id="u-246.14" who="#TadeuszWrona">Przechodzimy do rozpatrzenia art. 142, który w sprawozdaniu podkomisji ma następujące brzmienie:</u>
          <u xml:id="u-246.15" who="#TadeuszWrona">„Ust. 1. Powiatowa komisja wyborcza zarządza wydrukowanie, odrębnie dla każdego okręgu wyborczego, kart do głosowania i zapewnia ich przekazanie obwodowym komisjom wyborczym w trybie określonym przez wojewódzkiego komisarza wyborczego.</u>
          <u xml:id="u-246.16" who="#TadeuszWrona">Ust. 2. Na karcie do głosowania drukuje się odcisk pieczęci powiatowej komisji wyborczej”.</u>
          <u xml:id="u-246.17" who="#TadeuszWrona">Czy ktoś z państwa chce zabrać głos w sprawie art. 142? Nie słyszę. Czy ktoś jest przeciwny przyjęciu art. 141? Nie słyszę. Stwierdzam przyjęcie art. 142.</u>
          <u xml:id="u-246.18" who="#TadeuszWrona">Przystępujemy do rozpatrzenia art. 143, któremu podkomisja nadała następujące brzmienie: „W razie skreślenia nazwiska kandydata lub unieważnienia listy kandydatów po wydrukowaniu kart do głosowania stosuje się odpowiednio przepisy art. 111 ust. 2 i 3”.</u>
          <u xml:id="u-246.19" who="#TadeuszWrona">Czy ktoś z państwa chce zabrać głos w sprawie art. 143? Nie słyszę. Czy ktoś jest przeciwny przyjęciu art. 143? Nie słyszę. Stwierdzam przyjęcie art. 143.</u>
          <u xml:id="u-246.20" who="#TadeuszWrona">Przechodzimy do rozpatrzenia rozdz. 25 „Sposób głosowania i warunki ważności głosu”.</u>
          <u xml:id="u-246.21" who="#TadeuszWrona">Czy ktoś z państwa jest przeciwny przyjęciu tytułu rozdz. 25? Nie słyszę. Stwierdzam przyjęcie tytułu rozdz. 25.</u>
          <u xml:id="u-246.22" who="#TadeuszWrona">Przechodzimy do rozpatrzenia art. 144, zaproponowanego przez podkomisję w następującym brzmieniu:</u>
          <u xml:id="u-246.23" who="#TadeuszWrona">„Ust. 1. W wyborach radnych powiatu wyborca głosuje tylko na określoną listę kandydatów, stawiając znak „x” w kratce z lewej strony obok nazwiska jednego z kandydatów z tej listy, przez co wskazuje jego pierwszeństwo do uzyskania mandatu.</u>
          <u xml:id="u-246.24" who="#TadeuszWrona">Ust. 2. Za nieważny uznaje się głos, jeżeli na karcie do głosowania postawiono znak „x” w kratce z lewej strony obok nazwisk dwóch lub większej liczby kandydatów z różnych list lub nie postawiono tego znaku w kratce z lewej strony obok nazwiska żadnego kandydata z którejkolwiek z list, z zastrzeżeniem ust. 3.</u>
          <u xml:id="u-246.25" who="#TadeuszWrona">Ust. 3. Jeżeli znak „x” postawiono w kratce z lewej strony wyłącznie przy nazwisku kandydata z jednej tylko listy w sytuacji określonej w art. 111 ust. 2, głos uznaje się za ważny i oddany na tę listę.</u>
          <u xml:id="u-246.26" who="#TadeuszWrona">Ust. 4. Jeżeli znak „x” postawiono w kratce z lewej strony obok nazwisk dwóch lub większej liczby kandydatów, ale z tej samej listy, głos uznaje się za ważny i oddany na wskazaną listę z przyznaniem pierwszeństwa przy obsadzaniu mandatu temu kandydatowi, którego nazwisko na tej liście umieszczone jest w pierwszej kolejności”.</u>
          <u xml:id="u-246.27" who="#TadeuszWrona">Czy są wnioski lub uwagi do art. 144? Nie ma. Czy ktoś z państwa jest przeciwny przyjęciu art. 144? Nie słyszę. Stwierdzam, iż Komisja przyjęła art. 144.</u>
          <u xml:id="u-246.28" who="#TadeuszWrona">Przystępujemy do rozpatrzenia art. 145, któremu podkomisja nadała następujące brzmienie: „Dopisanie na karcie do głosowania dodatkowych nazwisk lub nazw nie wpływa na ważność oddanego na niej głosu”.</u>
          <u xml:id="u-246.29" who="#TadeuszWrona">Czy są wnioski lub uwagi do art. 145? Nie ma. Czy ktoś z państwa jest przeciwny przyjęciu art. 145? Nie słyszę. Stwierdzam przyjęcie art. 145.</u>
          <u xml:id="u-246.30" who="#TadeuszWrona">Przechodzimy do rozpatrzenia rozdz. 26 „Ustalanie wyników wyborów”.</u>
          <u xml:id="u-246.31" who="#TadeuszWrona">Czy ktoś z państwa jest przeciwny przyjęciu zaproponowanego tytułu rozdz. 26? Nie słyszę. Stwierdzam przyjęcie przez Komisję tytułu rozdz. 26.</u>
          <u xml:id="u-246.32" who="#TadeuszWrona">Przechodzimy do rozpatrzenia art. 146, mającego w sprawozdaniu podkomisji następujące brzmienie:</u>
          <u xml:id="u-246.33" who="#TadeuszWrona">„Ust. 1. Na podstawie protokołów otrzymanych od obwodowych komisji wyborczych powiatowa komisja wyborcza ustala wyniki głosowania i wyniki wyborów do rady powiatu odrębnie dla każdego okręgu wyborczego.</u>
          <u xml:id="u-246.34" who="#TadeuszWrona">Ust. 2. Przy ustalaniu wyników mogą być obecni pełnomocnicy, o których mowa w art. 110”.</u>
          <u xml:id="u-246.35" who="#TadeuszWrona">Czy są wnioski lub uwagi do art. 146? Nie ma. Czy ktoś z państwa jest przeciwny przyjęciu art. 146? Nie słyszę. Stwierdzam przyjęcie art. 146.</u>
          <u xml:id="u-246.36" who="#TadeuszWrona">Przechodzimy do rozpatrzenia art. 147, któremu podkomisja nadała następujące brzmienie:</u>
          <u xml:id="u-246.37" who="#TadeuszWrona">„Ust. 1. Komisja wyborcza sporządza zestawienie wyników głosowania w okręgu wyborczym, na odpowiednim formularzu, w trzech egzemplarzach.</u>
          <u xml:id="u-246.38" who="#TadeuszWrona">Ust. 2. W zestawieniu wymienia się odpowiednio liczby:</u>
          <u xml:id="u-246.39" who="#TadeuszWrona">1) osób uprawnionych do głosowania,</u>
          <u xml:id="u-246.40" who="#TadeuszWrona">2) wyborców, którym wydano karty do głosowania,</u>
          <u xml:id="u-246.41" who="#TadeuszWrona">3) oddanych kart do głosowania,</u>
          <u xml:id="u-246.42" who="#TadeuszWrona">4) kart nieważnych,</u>
          <u xml:id="u-246.43" who="#TadeuszWrona">5) kart ważnych,</u>
          <u xml:id="u-246.44" who="#TadeuszWrona">6) głosów nieważnych, z podaniem przyczyny ich unieważnienia,</u>
          <u xml:id="u-246.45" who="#TadeuszWrona">7) głosów ważnie oddanych na każdą z list kandydatów, z uwzględnieniem art. 144 ust. 3,</u>
          <u xml:id="u-246.46" who="#TadeuszWrona">8) głosów ważnie oddanych na poszczególnych kandydatów z każdej z list.</u>
          <u xml:id="u-246.47" who="#TadeuszWrona">Ust. 3. Na podstawie zestawienia, o którym mowa w ust. 1, komisja wyborcza ustala wyniki wyborów radnych w okręgach wyborczych”.</u>
          <u xml:id="u-246.48" who="#TadeuszWrona">Czy są wnioski lub uwagi do art. 147? Nie ma. Czy ktoś z państwa jest przeciwny przyjęciu art. 147? Nie słyszę. Stwierdzam przyjęcie art. 147.</u>
          <u xml:id="u-246.49" who="#TadeuszWrona">Przechodzimy do rozpatrzenia art. 148, mającego w sprawozdaniu podkomisji następujące brzmienie:</u>
          <u xml:id="u-246.50" who="#TadeuszWrona">„Ust. 1. W wyborach do rady powiatu komisja wyborcza, na podstawie zestawienia, o którym mowa w art. 147 ust. 2, dokonuje podziału mandatów w każdym okręgu wyborczym pomiędzy listy kandydatów, o których mowa w art. 132, w sposób następujący:</u>
          <u xml:id="u-246.51" who="#TadeuszWrona">1) liczbę głosów ważnie oddanych na każdą z list w okręgu wyborczym dzieli się kolejno przez 1, 2, 3, 4, 5 i dalej, aż do chwili, gdy z otrzymanych w ten sposób ilorazów da się uszeregować tyle kolejno największych liczb, ile wynosi liczba mandatów do rozdzielenia między listy,</u>
          <u xml:id="u-246.52" who="#TadeuszWrona">2) każdej liście przyznaje się tyle mandatów, ile spośród ustalonego w powyższy sposób szeregu ilorazów przypada jej liczb kolejno największych.</u>
          <u xml:id="u-246.53" who="#TadeuszWrona">Ust. 2. Jeżeli kilka list uzyskało ilorazy równe ostatniej liczbie z liczb uszeregowanych w podany wyżej sposób, a list tych jest więcej niż mandatów do rozdzielenia, pierwszeństwo mają listy w kolejności ogólnej liczby oddanych na nie głosów. Gdyby na dwie lub więcej list oddano równą liczbę głosów, o pierwszeństwie rozstrzyga liczba obwodów głosowania, w których na daną listę oddano większą liczbę głosów.</u>
          <u xml:id="u-246.54" who="#TadeuszWrona">Ust. 3. Mandaty przypadające danej liście kandydatów uzyskują kandydaci w kolejności wynikającej z otrzymanej liczby głosów.</u>
          <u xml:id="u-246.55" who="#TadeuszWrona">Ust. 4. Jeżeli równą liczbę głosów uprawniającą do uzyskania mandatu otrzymało dwóch lub więcej kandydatów z danej listy, o wyborze rozstrzyga kolejność umieszczenia nazwisk kandydatów na liście. W przypadku, gdy kolejność na liście była ustalona zgodnie z porządkiem alfabetycznym o uzyskaniu mandatu rozstrzyga losowanie przeprowadzone przez przewodniczącego komisji w obecności członków komisji i pełnomocników”.</u>
          <u xml:id="u-246.56" who="#TadeuszWrona">Czy są wnioski lub uwagi do art. 148?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-247">
          <u xml:id="u-247.0" who="#WłodzimierzPuzyna">Analogicznie jak w przypadku wyborów do rad gmin powyżej 20000 mieszkańców składam wniosek o to, aby w ust. 1 pkt 1 ciąg liczb: „1, 2, 3, 4, 5” zastąpić ciągiem liczb: „1, 4, 3, 5, 7”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-248">
          <u xml:id="u-248.0" who="#JerzyBarzowski">Ja również analogicznie jak poprzednio składam wniosek przeciwny, czyli opowiadam się za pozostawieniem brzmienia zaproponowanego przez podkomisję. Myślę, że argumentacja jest zbędna, gdyż uzasadnienie już prezentowałem, wcześniej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-249">
          <u xml:id="u-249.0" who="#TadeuszWrona">Myślę, że w tej kwestii argumenty są znane. Możemy zatem przejść do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-249.1" who="#TadeuszWrona">Poddaję pod głosowanie wniosek o zastąpienie w ust. 1 pkt. 1 ciągu liczb: „1, 2, 3, 4, 5” ciągiem liczb: „1, 4, 3, 5, 7”.</u>
          <u xml:id="u-249.2" who="#TadeuszWrona">Za wnioskiem głosowało 6 posłów, przeciwko 17 posłów, przy braku głosów wstrzymujących się.</u>
          <u xml:id="u-249.3" who="#TadeuszWrona">Czy są inne wnioski lub uwagi do art. 148? Nie ma. Czy ktoś z państwa jest przeciwny przyjęciu art. 148? Nie słyszę.</u>
          <u xml:id="u-249.4" who="#TadeuszWrona">Stwierdzam przyjęcie art. 148.</u>
          <u xml:id="u-249.5" who="#TadeuszWrona">Przechodzimy do rozpatrzenia art. 149, któremu podkomisja nadała następujące brzmienie:</u>
          <u xml:id="u-249.6" who="#TadeuszWrona">„Ust. 1. Po ustaleniu wyników wyborów we wszystkich okręgach wyborczych, zgodnie z zasadami określonymi w art. 120 i art. 121, komisja wyborcza sporządza w trzech egzemplarzach protokół z wyborów do rady powiatu.</u>
          <u xml:id="u-249.7" who="#TadeuszWrona">Ust. 2. W protokole podaje się, według okręgów wyborczych, liczbę radnych wybieranych w okręgu, liczby z zestawienia wyników głosowania, o którym mowa w art. 147 ust. 2 oraz nazwiska i imiona wybranych radnych z podaniem oznaczenia listy, z której zostali wybrani; w protokole podaje się również ewentualną liczbę nieobsadzonych mandatów.</u>
          <u xml:id="u-249.8" who="#TadeuszWrona">Ust. 3. W protokole podaje się również przebieg losowania, o którym mowa w art. 148 ust. 4.</u>
          <u xml:id="u-249.9" who="#TadeuszWrona">Ust. 4. Do protokołu załącza się zestawienia wyników głosowania w okręgach wyborczych.</u>
          <u xml:id="u-249.10" who="#TadeuszWrona">Ust. 5. Protokół podpisują wszystkie osoby wchodzące w skład komisji wyborczej obecne przy jego sporządzaniu. Protokół opatruje się pieczęcią komisji.</u>
          <u xml:id="u-249.11" who="#TadeuszWrona">Ust. 6. Pełnomocnikom i członkom komisji przysługuje prawo wniesienia do protokołu uwag z wymienieniem konkretnych zarzutów. Przepis art. 54 ust. 6 stosuje się odpowiednio”.</u>
          <u xml:id="u-249.12" who="#TadeuszWrona">Czy ktoś chce zabrać głos w sprawie art. 149? Nie słyszę. Czy ktoś jest przeciwny przyjęciu art. 149? Nie słyszę. Stwierdzam przyjęcie art. 149.</u>
          <u xml:id="u-249.13" who="#TadeuszWrona">Przystępujemy do rozpatrzenia art. 150, który w sprawozdaniu podkomisji ma następujące brzmienie: „Powiatowa komisja wyborcza niezwłocznie podaje do publicznej wiadomości wyniki głosowania i wyniki wyborów w okręgach wyborczych poprzez wywieszenie w swojej siedzibie jednego z egzemplarzy protokołu z wyborów do rady powiatu”.</u>
          <u xml:id="u-249.14" who="#TadeuszWrona">Czy są wnioski lub uwagi dotyczące art. 150? Nie słyszę. Czy ktoś z państwa jest przeciwny przyjęciu art. 150? Nie słyszę. Stwierdzam przyjęcie art. 150.</u>
          <u xml:id="u-249.15" who="#TadeuszWrona">Przechodzimy do rozpatrzenia art. 151, któremu podkomisja nadała następujące brzmienie:</u>
          <u xml:id="u-249.16" who="#TadeuszWrona">„Ust. 1. Przewodniczący komisji wyborczej przekazuje niezwłocznie wojewódzkiemu komisarzowi wyborczemu lub jego zastępcy, w zapieczętowanym pakiecie, jeden egzemplarz protokołu z wyborów wraz z protokołami głosowania w obwodach głosowania, w trybie określonym przez Państwową Komisję Wyborczą.</u>
          <u xml:id="u-249.17" who="#TadeuszWrona">Ust. 2. Państwowa Komisja Wyborcza może określić zasady i tryb wcześniejszego przekazywania danych z protokołu z wyborów za pośrednictwem sieci telekomunikacyjnej użytku publicznego lub elektronicznego przesyłania danych.</u>
          <u xml:id="u-249.18" who="#TadeuszWrona">Ust. 3. Pozostałe dokumenty z wyborów oraz pieczęć przewodniczący komisji wyborczej przekazuje w depozyt staroście w sposób ustalony przez Państwową Komisję Wyborczą”.</u>
          <u xml:id="u-249.19" who="#TadeuszWrona">Czy są wnioski lub uwagi dotyczące art. 151? Nie ma. Czy ktoś z państwa jest przeciwny przyjęciu art. 151? Nie słyszę. Stwierdzam przyjęcie art. 151.</u>
          <u xml:id="u-249.20" who="#TadeuszWrona">Przechodzimy do rozpatrzenia art. 152, który w sprawozdaniu podkomisji zostały przyjęty w następującym brzmieniu:</u>
          <u xml:id="u-249.21" who="#TadeuszWrona">„Ust. 1. Po otrzymaniu protokołów od powiatowej komisji wyborczej wojewódzki komisarz wyborczy lub jego zastępca dokonuje sprawdzenia prawidłowości ustalenia wyników głosowania i wyników wyborów w okręgach wyborczych.</u>
          <u xml:id="u-249.22" who="#TadeuszWrona">Ust. 2. W razie stwierdzenia nieprawidłowości w ustaleniu wyników, wojewódzki komisarz wyborczy lub jego zastępca zarządza ponowne ustalenie tych wyników i zawiadamia o tym niezwłocznie Państwową Komisję Wyborczą. Przypisy art. 146–151 stosuje się odpowiednio”.</u>
          <u xml:id="u-249.23" who="#TadeuszWrona">Czy są wnioski lub uwagi do art. 152? Nie ma. Czy ktoś z państwa jest przeciwny przyjęciu art. 152? Nie słyszę. Stwierdzam przyjęcie art. 152.</u>
          <u xml:id="u-249.24" who="#TadeuszWrona">Przechodzimy do rozpatrzenia art. 153 mającego w sprawozdaniu podkomisji następujące brzmienie: „Powiatowa komisja wyborcza wydaje radnym zaświadczenia o wyborze”.</u>
          <u xml:id="u-249.25" who="#TadeuszWrona">Czy są wnioski lub uwagi do art. 153? Nie ma. Czy ktoś z państwa jest przeciwny przyjęciu art. 153? Nie słyszę. Stwierdzam przyjęcie art. 153.</u>
          <u xml:id="u-249.26" who="#TadeuszWrona">Przechodzimy do rozpatrzenia działu IV „Wybory do sejmików województw. Przepisy szczególne”.</u>
          <u xml:id="u-249.27" who="#TadeuszWrona">Czy ktoś z państwa jest przeciwny przyjęciu zaproponowanego tytułu działu IV? Nie słyszę.</u>
          <u xml:id="u-249.28" who="#TadeuszWrona">Komisja przyjęła tytuł działu IV.</u>
          <u xml:id="u-249.29" who="#TadeuszWrona">Przystępujemy do rozpatrzenia rozdz. 27 „Zasady ogólne”.</u>
          <u xml:id="u-249.30" who="#TadeuszWrona">Czy ktoś jest przeciwny przyjęciu tytułu rozdz. 27? Nie słyszę. Stwierdzam przyjęcie tytułu rozdz. 27.</u>
          <u xml:id="u-249.31" who="#TadeuszWrona">Przechodzimy do rozpatrzenia art. 154, któremu podkomisja nadała następujące brzmienie: „Wybory do sejmików województw odbywają się przy odpowiednim zastosowaniu przepisów działu II, jeżeli przepisy niniejszego działu nie stanowią inaczej”.</u>
          <u xml:id="u-249.32" who="#TadeuszWrona">Czy są wnioski lub uwagi do art. 154?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-250">
          <u xml:id="u-250.0" who="#BohdanSzcześniak">Chcę poddać pod rozwagę Komisji przepis, który stanowiłby nowy ust. 2. Treść dotychczasowa byłaby ust. 1. Proponowana treść ust. 2 jest następująca: „Ilekroć w przepisach niniejszego działu jest mowa o powiecie, należy przez to rozumieć również miasto na prawach powiatu”.</u>
          <u xml:id="u-250.1" who="#BohdanSzcześniak">Ponadto proponuję dodanie ust. 3 w następującym brzmieniu: „Ilekroć w przepisach niniejszego działu jest mowa o powiatowej komisji wyborczej, należy przez to rozumieć również miejską komisję wyborczą w mieście na prawach powiatu”.</u>
          <u xml:id="u-250.2" who="#BohdanSzcześniak">Obawiam się, że bez tych przepisów nie będzie jasne, czy przepisy odnoszą się również do miast na prawach powiatu i odpowiednio do właściwych komisji wyborczych.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-251">
          <u xml:id="u-251.0" who="#JanKochanowski">Mam pogląd przeciwny. Projekt ordynacji inaczej preferuje wybory w dużych miastach. Zastosowanie ordynacji w jej zakresie odnoszącym się do powiatu ograniczy przedstawicielstwo w dużych miastach.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-252">
          <u xml:id="u-252.0" who="#WłodzimierzPuzyna">Chcę przypomnieć, że w ustawach ustrojowych przyjęte zostało odmienne założenie. Podstawą jest gmina i wszystkie liczbowe wskaźniki dotyczące rady gminy są stosowane w miastach na prawach powiatu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-253">
          <u xml:id="u-253.0" who="#BohdanSzcześniak">Obawiam się, że członkowie Komisji nie do końca zrozumieli moje intencje. Jeżeli chodzi o za-proponowany przepis stanowiący, iż „Ilekroć w przepisach niniejszego działu jest mowa o powiecie, należy przez to rozumieć również miasto na prawach powiatu”, to rzecz polega na tym, że tam, gdzie jest mowa np. o tym, że okręgiem jest powiat, to okręgiem jest również miasto na prawach powiatu.</u>
          <u xml:id="u-253.1" who="#BohdanSzcześniak">O to samo chodzi w przypadku komisji wyborczych. Jest np. tak, że powiatowa komisja wyborcza dokonuje sumarycznego zestawienia wyników wyborów w gminach na obszarze powiatu dla potrzeb ustalenia wyników wyborów przez wojewódzką komisję wyborczą, tę samą czynność musi wykonać miejska komisja wyborcza w mieście na prawach powiatu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-254">
          <u xml:id="u-254.0" who="#StanisławKracik">Miałem początkowo inny pogląd, ale po ostatniej wypowiedzi sądzę, że należy poważnie rozważyć zaprezentowaną propozycję uzupełnienia art. 154.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-255">
          <u xml:id="u-255.0" who="#WłodzimierzPuzyna">Nasuwa się jednak pytanie o to, co z wyborami do rady miasta, rozumianej jako rada powiatu. W miastach dużych - na prawach powiatu - będą duże okręgi, mające charakter inny niż okręgi wyborcze w powiatach.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-256">
          <u xml:id="u-256.0" who="#TadeuszWrona">Chcę przypomnieć, że w posiedzeniach podkomisji uczestniczył przedstawiciel Krajowego Biura Wyborczego i wówczas nie były zgłaszane uwagi do art. 154. Wydaje się również, że na ważną kwestię zwrócił uwagę poseł Puzyna.</u>
          <u xml:id="u-256.1" who="#TadeuszWrona">Czy ktoś z członków Komisji przejmuje przedłożoną propozycję jako własną poprawkę? Nie słyszę. Czy ktoś jest przeciwny przyjęciu art. 154 w przedłożonym brzmieniu? Nie słyszę. Stwierdzam przyjęcie art. 154.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-257">
          <u xml:id="u-257.0" who="#IrenaLipowicz">Aby jednak nie było żadnych wątpliwości proszę przedstawiciela KBW o przedłożenie swojej propozycji na piśmie. Zostanie ona poddana konsultacjom i wyjaśnieniom.</u>
          <u xml:id="u-257.1" who="#IrenaLipowicz">Przechodzimy do rozpatrzenia art. 155, któremu podkomisja nadała następujące brzmienie:</u>
          <u xml:id="u-257.2" who="#IrenaLipowicz">„Wybory do sejmików województw, pod nadzorem Państwowej Komisji Wyborczej i wojewódzkich komisarzy wyborczych, przeprowadzają:</u>
          <u xml:id="u-257.3" who="#IrenaLipowicz">1) wojewódzkie komisje wyborcze,</u>
          <u xml:id="u-257.4" who="#IrenaLipowicz">2) powiatowe komisje wyborcze,</u>
          <u xml:id="u-257.5" who="#IrenaLipowicz">3) obwodowe komisje wyborcze”.</u>
          <u xml:id="u-257.6" who="#IrenaLipowicz">Czy są wnioski lub uwagi do art. 155? Nie ma. Czy ktoś z państwa jest przeciwny przyjęciu art. 155? Nie słyszę. Stwierdzam przyjęcie art. 155.</u>
          <u xml:id="u-257.7" who="#IrenaLipowicz">Przechodzimy do rozpatrzenia art. 156, któremu podkomisja nadała następujące brzmienie:</u>
          <u xml:id="u-257.8" who="#IrenaLipowicz">„Ust. 1. W razie zarządzenia wyborów do sejmików województw na ten sam dzień, na który zarządzono wybory do rad powiatów:</u>
          <u xml:id="u-257.9" who="#IrenaLipowicz">1) głosowanie przeprowadzają obwodowe komisje wyborcze powołane dla wyborów do rad powiatów, na podstawie tych samych spisów wyborców,</u>
          <u xml:id="u-257.10" who="#IrenaLipowicz">2) powiatowe komisje wyborcze powołane dla wyborów do rad powiatów sporządzają protokoły zbiorczych wyników głosowania w powiecie dla wyborów do sejmiku województwa.</u>
          <u xml:id="u-257.11" who="#IrenaLipowicz">Ust. 2. W przypadku, o którym mowa w ust. 1, sporządzane są odrębne protokoły głosowania w obwodzie dla wyborów do sejmików województw i dla wyborów do rad powiatów.</u>
          <u xml:id="u-257.12" who="#IrenaLipowicz">Ust. 3. Przepisy ust. 1 i 2 stosuje się odpowiednio w razie zarządzenia na ten sam dzień wyborów do sejmików województw, rad powiatów i rad gmin”.</u>
          <u xml:id="u-257.13" who="#IrenaLipowicz">Czy są wnioski lub uwagi do art. 156? Nie ma. Czy ktoś z państwa jest przeciwny przyjęciu art. 156? Nie słyszę.</u>
          <u xml:id="u-257.14" who="#IrenaLipowicz">Stwierdzam przyjęcie art. 156.</u>
          <u xml:id="u-257.15" who="#IrenaLipowicz">Przechodzimy do rozpatrzenia rozdz. 28 „Liczba radnych. System wyborczy”.</u>
          <u xml:id="u-257.16" who="#IrenaLipowicz">Czy ktoś z państwa jest przeciwny przyjęciu zaproponowanego tytułu rozdz. 28? Nie słyszę. Stwierdzam przyjęcie tytułu rozdz. 28.</u>
          <u xml:id="u-257.17" who="#IrenaLipowicz">Przystępujemy do rozpatrzenia art. 157 przedłożonego w sprawozdaniu podkomisji w następującym brzmieniu: „W skład sejmiku województwa wchodzą radni w liczbie czterdziestu pięciu w województwach liczących do 2000000 mieszkańców oraz po pięciu radnych na każde kolejne rozpoczęte 500000 mieszkańców”.</u>
          <u xml:id="u-257.18" who="#IrenaLipowicz">Czy są wnioski lub uwagi dotyczące art. 157? Nie ma. Czy ktoś z państwa jest przeciwny przyjęciu art. 157? Nie słyszę. Stwierdzam przyjęcie art. 157.</u>
          <u xml:id="u-257.19" who="#IrenaLipowicz">Przechodzimy do rozpatrzenia art. 158, któremu podkomisja nadała następujące brzmienie:</u>
          <u xml:id="u-257.20" who="#IrenaLipowicz">„Ust. 1. Radni wybierani są w okręgach wyborczych bezpośrednio spośród zgłoszonych kandydatów.</u>
          <u xml:id="u-257.21" who="#IrenaLipowicz">Ust. 2. Na jednego kandydata wyborca może oddać tylko jeden głos”.</u>
          <u xml:id="u-257.22" who="#IrenaLipowicz">Czy ktoś chce zabrać głos w sprawie art. 158?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-258">
          <u xml:id="u-258.0" who="#EdmundSroka">Podczas prac podkomisji prezentowana była koncepcja, zgodnie z którą połowa składu sejmiku miałaby być wybierana w jednomandatowych okręgach wyborczych, a połowa w okręgach wielomandatowych, w których jest wybieranych od 5 do 10 radnych. Zgłaszam tę propozycję jako poprawkę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-259">
          <u xml:id="u-259.0" who="#TadeuszWrona">Czy są inne wnioski lub uwagi?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-260">
          <u xml:id="u-260.0" who="#MaciejPoręba">Chcę zapytać posła wnioskodawcę, jak podzielić mandaty na połowę w przypadku, gdy liczba mandatów będzie nieparzysta i będzie wynosić np. 45.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-261">
          <u xml:id="u-261.0" who="#EdmundSroka">Pan poseł Poręba ma rację. Jest to słabość tej propozycji. Wymaga ona więc jeszcze przemyślenia.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-262">
          <u xml:id="u-262.0" who="#MaciejPoręba">Proponuję wycofanie tej propozycji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-263">
          <u xml:id="u-263.0" who="#EdmundSroka">Wycofuję swoją poprawkę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-264">
          <u xml:id="u-264.0" who="#TadeuszWrona">Przejmuję poprawkę posła Sroki. Przypomnę jej pełne brzmienie:</u>
          <u xml:id="u-264.1" who="#TadeuszWrona">„Ust. 1. Połowa składu rady jest wybierana w jednomandatowych okręgach wyborczych - bezpośrednio spośród zgłoszonych kandydatów, a połowa - w wielomandatowych okręgach wyborczych, w których wybiera się od 5 do 10 radnych.</u>
          <u xml:id="u-264.2" who="#TadeuszWrona">Ust. 2. Wyborca może oddać jeden głos na jednego kandydata w okręgu jednomandatowym oraz drugi głos na jednego kandydata z listy zgłoszonej w okręgu wielomandatowym”.</u>
          <u xml:id="u-264.3" who="#TadeuszWrona">Poddaję pod głosowanie wniosek o przyjęcie art. 158 w zaprezentowanym brzmieniu.</u>
          <u xml:id="u-264.4" who="#TadeuszWrona">Za wnioskiem opowiedziało się 7 posłów, 14 posłów było przeciwnych, 5 posłów ws-trzymało się od głosowania. Stwierdzam odrzucenie poprawki.</u>
          <u xml:id="u-264.5" who="#TadeuszWrona">Czy ktoś z państwa jest przeciwny przyjęciu art. 158 w brzmieniu przedłożonym przez podkomisję? Nie słyszę. Stwierdzam przyjęcie art. 158.</u>
          <u xml:id="u-264.6" who="#TadeuszWrona">Przechodzimy do art. 159, któremu podkomisja nadała następujące brzmienie:</u>
          <u xml:id="u-264.7" who="#TadeuszWrona">„Ust. 1. O wyborze radnego województwa rozstrzyga liczba ważnie oddanych głosów na poszczególne listy kandydatów. Podziału mandatów w okręgu wyborczym pomiędzy listy kandydatów dokonuje się proporcjonalnie do łącznej liczby głosów oddanych na kandydatów danej listy.</u>
          <u xml:id="u-264.8" who="#TadeuszWrona">Ust. 2. W podziale mandatów, o którym mowa w ust. 1, uczestniczą listy kandydatów tych komitetów wyborczych, na których listy oddano w skali województwa co najmniej 5 proc. ważnie oddanych głosów”.</u>
          <u xml:id="u-264.9" who="#TadeuszWrona">Czy są wnioski lub uwagi do art. 159? Nie ma zgłoszeń.</u>
          <u xml:id="u-264.10" who="#TadeuszWrona">Chcę zgłosić wniosek o nadanie art. 159 następującego brzmienia:</u>
          <u xml:id="u-264.11" who="#TadeuszWrona">„Ust. 1. O wyborze radnego województwa w okręgu jednomandatowym rozstrzyga liczba ważnie oddanych głosów na poszczególnych kandydatów.</u>
          <u xml:id="u-264.12" who="#TadeuszWrona">Ust. 2. O wyborze radnego województwa w okręgu wielomandatowym rozstrzyga liczba ważnie oddanych głosów na poszczególne listy kandydatów. Podziału mandatów pomiędzy listy kandydatów dokonuje się proporcjonalnie do łącznej liczby głosów oddanych na kandydatów danej listy”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-265">
          <u xml:id="u-265.0" who="#StanisławPawlak">Zgłaszam wniosek przeciwny, gdyż Komisja już zdecydowała, że nie ma okręgów jednomandatowych.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-266">
          <u xml:id="u-266.0" who="#TadeuszWrona">Sądzę, że wniosek posła Pawlaka jest zasadny. Rozumiem jednak, że moja propozycja będzie zawarta w sprawozdaniu Komisji jako konsekwencja wniosku mniejszości.</u>
          <u xml:id="u-266.1" who="#TadeuszWrona">Czy ktoś jest przeciwny przyjęciu art. 159? Nie słyszę. Stwierdzam przyjęcie art. 159.</u>
          <u xml:id="u-266.2" who="#TadeuszWrona">Przechodzimy do rozpatrzenia rozdz. 29 „Okręgi wyborcze”.</u>
          <u xml:id="u-266.3" who="#TadeuszWrona">Czy ktoś z państwa jest przeciwny przyjęciu zaproponowanego tytułu rozdz. 29? Nie słyszę. Stwierdzam przyjęcie tytułu rozdz. 29.</u>
          <u xml:id="u-266.4" who="#TadeuszWrona">Przechodzimy do rozpatrzenia art. 160, któremu podkomisja nadała następujące brzmienie:</u>
          <u xml:id="u-266.5" who="#TadeuszWrona">„Ust. 1. W celu przeprowadzenia wyborów obszar województwa dzieli się na okręgi wyborcze.</u>
          <u xml:id="u-266.6" who="#TadeuszWrona">Ust. 2. Okręgiem wyborczym jest jeden powiat lub jego część.</u>
          <u xml:id="u-266.7" who="#TadeuszWrona">Ust. 3. Łączenie powiatów w celu utworzenia okręgu wyborczego jest dopuszczalne jedynie wtedy, gdy liczba radnych wybieranych w danym powiecie do sejmiku województwa byłaby mniejsza niż 8 radnych. Przepisy art. 133 ust. 5 stosuje się odpowiednio”.</u>
          <u xml:id="u-266.8" who="#TadeuszWrona">Czy są wnioski lub uwagi do art. 160?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-267">
          <u xml:id="u-267.0" who="#WiesławWoda">Nawiązując do ust. 3 chcę zwrócić uwagę, że tylko nieliczne powiaty będą miały liczbę radnych większą jak 8. W województwie mającym 5 mln mieszkańców - co jest możliwe przy 12 województwach - radnych będzie łącznie 75. W skład województwa będzie wchodzić ok. 30 powiatów. Tak więc na powiat przypada 2,5 radnego. Dlaczego poprzeczkę ustawiono tak wysoko przyjmując 8 mandatów.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-268">
          <u xml:id="u-268.0" who="#KazimierzChrzanowski">W art. 161 ust. 1 pkt 1 podkomisja przyjęła, że okręg wyborczy liczy od 8 do 15 mandatów. Stąd też przepis o łączeniu powiatów jest zasadny w art. 160 ust. 3. Jeżeli w skali kraju mniej będzie takich powiatów, które będą spełniać warunek 8 mandatów, to reszta będzie łączona w okręgi.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-269">
          <u xml:id="u-269.0" who="#BohdanSzcześniak">Chcę poinformować, że w skali kraju warunek ten spełni tylko 9 powiatów. Są to: Warszawa, Łódź, Kraków, Wrocław, Poznań, Białystok, Szczecin, Lublin i Gdańsk. Tak więc zasadą będzie łączenie powiatów.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-270">
          <u xml:id="u-270.0" who="#PiotrWinczorek">Należy odwrócić regułę, czyli że zasadą jest łączenie powiatów, a powiat jako samodzielny okręg to wyjątek od tej zasady.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-271">
          <u xml:id="u-271.0" who="#WiesławWoda">Uważam, że zasadą powinno być nie łączenie powiatów. Powiat powinien stanowić okręg wyborczy. Łączenie powiatów powinno być wyjątkiem.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-272">
          <u xml:id="u-272.0" who="#WitoldGintowtDziewałtowski">Podkomisja długo dyskutowała na ten temat i świadomie przyjęła takie rozwiązanie jako kompromis godzący różne interesy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-273">
          <u xml:id="u-273.0" who="#TadeuszWrona">Nie wiem jednak, czy podkomisja miała pełną informację na temat tego, ile powiatów będzie spełniało to kryterium.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-274">
          <u xml:id="u-274.0" who="#WiesławWoda">Chcę zapytać przedstawiciela Krajowego Biura Wyborczego o to, ile będzie średnio radnych z powiatu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-275">
          <u xml:id="u-275.0" who="#BohdanSzcześniak">Mam dane zestawione według województw. Przykładowo: miasto Białystok będzie miało 10 radnych, w 2 powiatach będzie po 3 radnych. W kolejnych powiatach będzie to niewiele po-nad 2 oraz poniżej 1.</u>
          <u xml:id="u-275.1" who="#BohdanSzcześniak">Warszawa będzie miała 11 radnych, 8–9 powiatów będzie miało 2 radnych, inne powiaty w zasadzie 1 radnego. Oznacza to, iż trzeba będzie łączyć po ok. 8 powiatów po to, aby uzyskać 1 okręg wyborczy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-276">
          <u xml:id="u-276.0" who="#WiesławWoda">Proponuję obniżenie przedłożonej liczby oraz zapisanie zasady, że każdy powiat powinien mieć nie mniej niż 1 radnego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-277">
          <u xml:id="u-277.0" who="#WojciechNowaczyk">Chcę zapytać, czy może być tak, że będzie powiat, który nie będzie miał radnego?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-278">
          <u xml:id="u-278.0" who="#ZbigniewSenkowski">Zwracam uwagę, że w art. 160 ust. 2 została przyjęta zasada, iż okręgiem wyborczym jest powiat lub jego część. W związku z tym, że podkomisja nie miała informacji, które otrzymaliśmy teraz, uważam za zasadne obniżenie pułapu z 8 radnych na 3 radnych. Zgłaszam wniosek tej treści.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-279">
          <u xml:id="u-279.0" who="#PiotrWinczorek">Przy tym układzie powiatów takie obniżenie progu oznaczać będzie, iż faktycznie nie będzie wyborów proporcjonalnych. Jest to przekreślenie zasady proporcjonalności.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-280">
          <u xml:id="u-280.0" who="#WłodzimierzPuzyna">Chcę przypomnieć dyskusję, która toczyła się na posiedzeniu podkomisji.</u>
          <u xml:id="u-280.1" who="#WłodzimierzPuzyna">Pierwszy wniosek był taki, że wybory do sejmików województw nie wymagają reprezentacji każdego powiatu w sejmiku województwa. Celem wyborów do sejmiku województwa nie jest bowiem stworzenie mechanizmu, w którym działają partykularyzmy powiatowe. Chodzi o stworzenie nowego podmiotu regionalnego, w którym ciało przedstawicielskie operuje kategoriami całego regionu, czyli kategoriami globalnymi. Dlatego też podkomisja konsekwentnie trzymała się zasady mandatu radnego, a nie mandatu ograniczonego oraz zasady wyborów proporcjonalnych po to, aby przyspieszyć dojrzewanie struktur politycznych, które powinny decydować o funkcjonowaniu województwa.</u>
          <u xml:id="u-280.2" who="#WłodzimierzPuzyna">Tak więc takie były świadome wybory podkomisji, które mają swoje odzwierciedlenie w przyjętych przepisach.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-281">
          <u xml:id="u-281.0" who="#StanisławPawlak">Muszę wyrazić zdanie odmienne od opinii mojego poprzednika. Co prawda, nie wiem co myślała podkomisja, ale uważam, że nie możemy zgodzić się na to, aby reforma doprowadziła do umocnienia dużych miast, przy jednoczesnym osłabieniu gmin.</u>
          <u xml:id="u-281.1" who="#StanisławPawlak">Uważam, że nie można uchwalić ordynacji wyborczej, która pozbawi jakikolwiek powiat radnego sejmiku województwa. Nie jest do przyjęcia to, aby w 8–10 gminach nie można było dokonać wyboru jednego radnego do sejmiku województwa. W związku z tym wnioskuję o to, aby tak przepracować projekt, aby znalazł się w nim mechanizm zapewniający każdemu powiatowi reprezentanta w sejmiku województwa. Popieram pogląd pana posła Wody.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-282">
          <u xml:id="u-282.0" who="#WiesławWoda">Nie chodzi o to, aby zgadzały się jakieś sumy czy liczby. Chodzi bowiem o pewien aspekt społeczny. Wyobraźmy sobie, że w wyniku zastosowania przygotowanej przez nas ordynacji niektóre powiaty nie będą miały swojego reprezentanta w sejmiku województwa. Wyobraźmy sobie społeczny odbiór takiej ordynacji wyborczej.</u>
          <u xml:id="u-282.1" who="#WiesławWoda">W konkluzji składam formalnie wniosek, aby nie rozstrzygać brzmienia art. 160, lecz aby skierować go do podkomisji celem przygotowania wariantów opartych na zdecydowanie obniżonym progu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-283">
          <u xml:id="u-283.0" who="#EdmundSroka">Chcę jednak przypomnieć, że problem ten był rozważany podczas prac podkomisji. Ponadto prezentowany był wariant ordynacji mieszanej, po-legający na tym, że połowa radnych jest wybierana w okręgach jednomandatowych, a połowa w wielomandatowych. Koncepcja taka uwzględnia powiaty małe i duże.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-284">
          <u xml:id="u-284.0" who="#MarekNawara">Popieram wniosek posła Wody, aby art. 160 skierować do podkomisji. Ponadto zwracam uwagę na to, iż z wypowiedzi posła Wieczorka wynika, że w województwie wybory powinny być większościowe.</u>
          <u xml:id="u-284.1" who="#MarekNawara">Wydaje się również, że w przypadku wyborów proporcjonalnych i przy założonej liczbie radnych, nie uda się osiągnąć zaufania społeczności lokalnych, a warto pamiętać, że przedstawiciele rządu zapowiadali, iż z powiatu powinien być choć jeden radny wojewódzki. Uważam więc, że podkomisja powinna rozważyć problem pod tym kątem.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-285">
          <u xml:id="u-285.0" who="#WitoldGintowtDziewałtowski">Uważam, iż mieszana ordynacja wyborcza absolutnie nie gwarantuje reprezentacji każdego powiatu w sejmiku województwa. Reprezentacja taka może mieć miejsce tylko w nielicznych przypadkach. Pełna reprezentacja jest możliwa do osiągnięcia tylko w wyborach większościowych.</u>
          <u xml:id="u-285.1" who="#WitoldGintowtDziewałtowski">Sądzę, że problem polega na czymś innym. Wybory proporcjonalne zostały przyjęte przez podkomisję z innego powodu, o czym mówił poseł Puzyna. Przyjęte przepisy są konsekwencją toku rozumowania, o którym mówił pan poseł Puzyna. Trudno chyba zakładać teraz zmianę tych rozwiązań. Jeżeli zmiany miałyby być przeprowadzone, to powinny one objąć całość projektu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-286">
          <u xml:id="u-286.0" who="#JanKochanowski">Również uważam, że nie da się pogodzić wszystkich racji, jakie padały w dyskusji. Dyskusja ta wykazała, że podział na małe powiaty jest zły. Będą bowiem powiaty mające 400 tys. mieszkańców i powiaty mające 20 tys. mieszkańców.</u>
          <u xml:id="u-286.1" who="#JanKochanowski">Główny problem w debacie, którą prowadzimy, to odpowiedź na pytanie, jaką przyjąć ordynację, aby wszystkich zadowolić.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-287">
          <u xml:id="u-287.0" who="#StanisławKracik">Myślę, że jest to jedyna okazja, aby spróbować zmienić naszą optykę, która w tej chwili przypomina dążenie do tego, aby ciastko zjeść i jednocześnie zachować je.</u>
          <u xml:id="u-287.1" who="#StanisławKracik">Uważam, że jest tak, iż albo stworzymy ciała przedstawicielskie zdolne do kreowania polityki regionalnej, a powiatowi pozostawimy troskę o sprawy bardzo lokalne albo też nie.</u>
          <u xml:id="u-287.2" who="#StanisławKracik">Sądzę, że teraz jest jedyna okazja, aby wyłonić ciało, które jest inaczej powiązane niż lokalnie. Proszę pamiętać, że Sejm nie jest wybierany w ten sposób, że w Sejmie jest reprezentowana niemal każda wieś, każdy powiat i każde województwo. Nie jesteśmy wybierani według klucza terytorialnego. Nie należy więc wymagać, aby w sejmiku województwa każdy powiat miał swego reprezentanta. Tak nie będzie i nic strasznego nie stanie się z tego powodu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-288">
          <u xml:id="u-288.0" who="#IrenaLipowicz">Jestem przeciwna temu, aby art. 160 skierować do pod-komisji. W fazie prac, w jakiej jesteśmy do podkomisji można skierować problem techniczny, ale nie problem, w którym występują różnice merytoryczne i polityczne. W takim przypadku bardziej właściwa jest debata w Komisji.</u>
          <u xml:id="u-288.1" who="#IrenaLipowicz">Zwracam również uwagę, że przyjęte rozwiązanie w odniesieniu do sejmiku województwa zostało przyjęte świadomie. W przypadku obecnych sejmików wojewódzkich takie rozumowanie, jakie zostało zaprezentowane w dyskusji jest zasadne. Sejmik wojewódzki składa się bowiem z delegatów reprezentujących rady gmin.</u>
          <u xml:id="u-288.2" who="#IrenaLipowicz">Tworząc taki sejmik województwa, nad jakim debatujemy, odchodzimy od dotychczasowej koncepcji. Chodzi bowiem o osobną osobę prawną, taką jak gmina. Można nawet przyjąć, że będzie niestosowne i niewłaściwe, aby członkowie sejmiku postrzegali się jako reprezentanci powiatów. Mogą oni być wybrani w okręgu, który jest powiatem, ale są oni inną osobą prawną. Nie ma bowiem województwa jako związku powiatów. Radny powiatu będzie mógł być w komunalnym związku powiatów. Jeżeli 3 powiaty utworzą związek komunalny, to każdy powiat będzie miał w nim swoich reprezentantów.</u>
          <u xml:id="u-288.3" who="#IrenaLipowicz">W przypadku sejmiku województwa jest to zupełnie inna - nowa - filozofia tworzenia tego ciała prawnego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-289">
          <u xml:id="u-289.0" who="#PawełBryłowski">W wyborach do sejmiku województwa konkurować będą partie polityczne, a nie poszczególne powiaty. Chodzi więc o inny sposób rozumowania. Nie chodzi natomiast o interes partykularny - być może słuszny - poszczególnych ziem, lecz chodzi o decyzje gospodarcze i polityczne rozpoczynające się od decyzji poszczególnych partii.</u>
          <u xml:id="u-289.1" who="#PawełBryłowski">W konkluzji opowiadam się za utrzymaniem rozwiązania zawartego w projekcie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-290">
          <u xml:id="u-290.0" who="#CzesławFiedorowicz">Nie mogę zgodzić się z kilkoma moimi przedmówcami. Być może za 8 czy 12 lat, kiedy nowe województwa będą już autentycznymi wspólnotami sytuacja będzie inna. Natomiast na dzisiaj trzeba pamiętać, że jedynym sposobem, o którym mówi rząd jest taka reprezentacja województw, które będą zlikwidowane, aby miały wpływ na politykę regionalną.</u>
          <u xml:id="u-290.1" who="#CzesławFiedorowicz">W powiecie nie będzie bowiem polityki regionalnej, nie będzie polityki rozwoju. Kwestie te będą w kompetencji regionu. Jeżeli więc jest mowa o zachowaniu płynnego przejścia od tego, co jest dzisiaj województwem, do nowego województwa, to musimy myśleć właśnie w tym duchu, że przez najbliższe 4 lata radni województwa będą przedstawicielami starych województw i nowych powiatów.</u>
          <u xml:id="u-290.2" who="#CzesławFiedorowicz">Jeżeli myślimy inaczej, to ja zaczynam mieć wątpliwości co do tego, do czego będziemy zmierzać przez najbliższe 4 lata.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-291">
          <u xml:id="u-291.0" who="#WitoldGintowtDziewałtowski">Należy pamiętać, że w okręgach w wyborach do sejmików województw będzie mógł startować kandydat spoza okręgu, a będący mieszkańcem województwa. Zapewne będą to kandydaci umieszczeni na pierwszych miejscach. Skoro będą to kandydaci spoza okręgu, to jak można mówić o reprezentacji powiatów.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-292">
          <u xml:id="u-292.0" who="#IrenaLipowicz">Ponieważ zbliża się godz. 16.00 i wobec tego za chwilę zakończymy obrady i przejdziemy do sali obrad Sejmu. Powinniśmy więc rozważyć kwestię dalszego procedowania. Można bowiem rozważyć kontynuowanie posiedzenia Komisji po zakończeniu obrad Sejmu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-293">
          <u xml:id="u-293.0" who="#TadeuszWrona">Uważam, że posiedzenie Komisji należy zakończyć. Kkomisja powinna wznowić prace jutro o godz. 10.00.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-294">
          <u xml:id="u-294.0" who="#IrenaLipowicz">Chcę jeszcze odpowiedzieć posłowi Fiedorowiczowi. Nie jest tak, jak mówił poseł Fiedorowicz. Możliwe będzie bowiem np. utworzenie w ramach województwa wielkopolskiego związku powiatów ziemi gorzowskiej. Związki komunalne będą bowiem możliwe. Jednakże polityka regionalna nie powinna być rozumiana jako reprezentacja powiatów. Województwo to nie jest związek powiatów.</u>
          <u xml:id="u-294.1" who="#IrenaLipowicz">Tyle moich uwag merytorycznych. Uważam, że powinniśmy przejść do głosowania.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-295">
          <u xml:id="u-295.0" who="#WojciechNowaczyk">Mam wielkie obawy, czy w układzie sejmiku województwa będzie możliwe prowadzenie zrównoważonego rozwoju terytorialnego. Obawiam się dyktatu większych, silniejszych i bogatszych. Może to utrwali podział na biednych i bogatych.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-296">
          <u xml:id="u-296.0" who="#MarekNawara">Chcę podjąć kwestię dalszych obrad. Proponuję podjęcie prac komisji o godz. 18.00.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-297">
          <u xml:id="u-297.0" who="#JerzyCzepułkowski">Nie zgadzam się z moim kolegą klubowym, posłem Nowaczykiem. Jest bowiem tak, że w składach obecnych sejmików samorządowych są reprezentanci rad gmin. Mimo to dochodzi do sytuacji, które można nazwać wręcz patologicznymi. Bywa bowiem tak, że reprezentanci części gmin potrafią zaburzyć harmonię rozwoju całego województwa. Wojewoda zupełnie drobnymi dotacjami „przekupuje” delegatów do sejmiku. Dając po 50 tys. zł na drobne zadania dla 10 małych gmin. Następnie przedstawicieli tych gmin przegłosują przedstawiciele 3 czy 4 większych gmin.</u>
          <u xml:id="u-297.1" who="#JerzyCzepułkowski">Jeżeli kilka powiatów będzie stanowiło okręg wyborczy, to ja rozumiem, że radny wojewódzki będzie - w pewnym sensie - radnym tych kilku powiatów stanowiących okręg wyborczy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-298">
          <u xml:id="u-298.0" who="#TadeuszWrona">Pan poseł Woda zaproponował, aby liczba radnych wybieranych w okręgu wynosiła od 3 do 10 radnych. Oznacza to, że w art. 160 ust. 3 cyfra „8” byłaby zastąpiona cyfrą „3”. Ponadto w art. 161 ust. 1 pkt 2 wyraz „od 8 do 15 radnych” byłyby zastąpione wyrazami „od 3 do 10 radnych”.</u>
          <u xml:id="u-298.1" who="#TadeuszWrona">Poddaję pod głosowanie wniosek o przyjęcie poprawek zaproponowanych przez posła Wodę.</u>
          <u xml:id="u-298.2" who="#TadeuszWrona">Za wnioskiem głosowało 12 posłów, przeciwko 13 posłów, 2 posłów wstrzymało się od głosowania. Komisja odrzuciła wniosek posła Wody.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-299">
          <u xml:id="u-299.0" who="#WiesławWoda">Zgłaszam wniosek mniejszości.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-300">
          <u xml:id="u-300.0" who="#TadeuszWrona">Czy są dalsze wnioski lub uwagi do art. 160? Nie ma. Czy ktoś z państwa jest przeciwny przyjęciu art. 160? Nie słyszę. Stwierdzam przyjęcie art. 160.</u>
          <u xml:id="u-300.1" who="#TadeuszWrona">Przechodzimy do rozpatrzenia art. 161, który został przez podkomisję przyjęty w następującym brzmieniu:</u>
          <u xml:id="u-300.2" who="#TadeuszWrona">„Ust. 1. Podział na okręgi wyborcze, ich numery, granice oraz liczbę radnych wybieranych w okręgu wyborczym ustala, na wniosek marszałka, sejmik województwa według jednolitej normy przedstawicielstwa obliczonej przez podzielenie liczby mieszkańców województwa przez liczbę radnych wybieranych do danej rady, z uwzględnieniem art. 160 i następujących zasad:</u>
          <u xml:id="u-300.3" who="#TadeuszWrona">1) w okręgu wyborczym wybiera się od 8 do 15 radnych,</u>
          <u xml:id="u-300.4" who="#TadeuszWrona">2) w żadnym z powiatów stanowiących jeden okręg wyborczy nie mogą być wybierani radni w liczbie równej lub większej niż dwie trzecie ogólnej liczby danej rady.</u>
          <u xml:id="u-300.5" who="#TadeuszWrona">Ust. 2. Przepisy art. 134 ust. 1 pkt 3 i 4 oraz ust. 2 i art. 135–137 stosuje się odpowiednio”.</u>
          <u xml:id="u-300.6" who="#TadeuszWrona">Czy są wnioski lub uwagi do art. 161?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-301">
          <u xml:id="u-301.0" who="#BohdanSzcześniak">Zwracam uwagę, że w ust. 1 pkt 2 jest mowa o dwóch trzecich ogólnej liczby radnych danej rady. Natomiast w analogicznym przepisie dotyczącym rad powiatu jest mowa o trzech piątych ogólnej liczby radnych danej rady. Nasuwa się więc pytanie, czy jest to rozbieżność świadoma, czy przypadkowa.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-302">
          <u xml:id="u-302.0" who="#PrzedstawicielBiuraLegislacyjnegoKancelariiSejmu">Jest to rozbieżność przypadkowa będąca wynikiem niedopatrzenia.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-303">
          <u xml:id="u-303.0" who="#TadeuszWrona">Aby jednak nie było wątpliwości formalnie zgłaszam poprawkę polegającą na zastąpieniu w ust. 1 pkt 2 wyrazów „dwie trzecie” wyrazami „trzy piąte”.</u>
          <u xml:id="u-303.1" who="#TadeuszWrona">Czy ktoś z państwa jest przeciwny przyjęciu przedłożonej poprawki? Nie słyszę. Stwierdzam przyjęcie poprawki.</u>
          <u xml:id="u-303.2" who="#TadeuszWrona">Czy są inne wnioski lub uwagi do art. 161? Nie ma. Czy ktoś jest przeciwny przyjęciu art. 161 wraz z przyjętą poprawką? Nie ma. Stwierdzam przyjęcie art. 161.</u>
          <u xml:id="u-303.3" who="#TadeuszWrona">Na tym zakończyliśmy merytoryczne obrady w dniu dzisiejszym. Jutro obradujemy od godz. 10.30.</u>
          <u xml:id="u-303.4" who="#TadeuszWrona">Czy ktoś z państwa chciałby zabrać głos przed zamknięciem posiedzenia? Nie słyszę.</u>
          <u xml:id="u-303.5" who="#TadeuszWrona">Zamykam posiedzenie Komisji.</u>
        </div>
      </body>
    </text>
  </TEI>
</teiCorpus>