text_structure.xml 42.3 KB
<?xml version='1.0' encoding='utf-8'?>
<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
  <xi:include href="PPC_header.xml" />
  <TEI>
    <xi:include href="header.xml" />
    <text>
      <body>
        <div xml:id="div-1">
          <u xml:id="u-1.0" who="#JerzyWierchowicz">Otwieram wspólne posiedzenie Komisji Sprawiedliwości i Praw Człowieka oraz Komisji Skarbu Państwa, Uwłaszczenia i Prywatyzacji. Witam członków obu Komisji oraz gości.</u>
          <u xml:id="u-1.1" who="#JerzyWierchowicz">Proponowany porządek dzienny przewiduje rozpatrzenie poprawek zgłoszonych w drugim czytaniu do poselskiego projektu ustawy o zmianie ustawy o przekształceniu prawa użytkowania wieczystego przysługującego osobom fizycznym w prawo własności. Czy są wnioski lub uwagi do zaproponowanego porządku dziennego? Nie ma uwag. Czy ktoś jest przeciwny przyjęciu zaproponowanego porządku dziennego? Nikt się nie zgłasza. Stwierdzam przyjęcie porządku dziennego.</u>
          <u xml:id="u-1.2" who="#JerzyWierchowicz">Podstawą prac Komisji będzie: „Zestawienie poprawek zgłoszonych podczas drugiego czytania do projektu ustawy o przekształceniu prawa użytkowania wieczystego przysługującego osobom fizycznym w prawo własności (druki nr 412 i 589)”. Proponuję procedurę polegającą na tym, że poprawkę prezentuje wnioskodawca, następnie prezentowany jest jeden głos popierający i jeden głos przeciwny, po czym następuje głosowanie. Czy są uwagi do zaproponowanej procedury? Nie ma uwag.</u>
          <u xml:id="u-1.3" who="#JerzyWierchowicz">Przystępujemy zatem do rozpatrzenia zgłoszonych poprawek. Poprawkę nr 1 zgłosił poseł Jerzy Jankowski. Proszę wnioskodawcę o jej zaprezentowanie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-2">
          <u xml:id="u-2.0" who="#JerzyJankowski">Zamierzam zaprezentować poprawkę nr 1 i nr 2, gdyż są one związane ze sobą i jestem ich wnioskodawcą.</u>
          <u xml:id="u-2.1" who="#JerzyJankowski">Założenie obu poprawek jest następujące. Skoro ustawa - Prawo spółdzielcze stanowi, iż majątek spółdzielni jest prywatną własnością członków - co dotyczy również spółdzielni mieszkaniowych - to proponuję rozszerzenie zakresu ustawy. Chodzi o przyjęcie rozwiązań analogicznych do rozwiązań stosowanych wobec osób mających mieszkania nabyte od skarbu państwa lub gminy.</u>
          <u xml:id="u-2.2" who="#JerzyJankowski">W grę wchodzi więc prawo przekształcenia wieczystego użytkowania we własność. Jest to więc wniosek o rozszerzenie zasady zawartej w projekcie na osoby, które mają własnościowe mieszkania spółdzielcze. Oznacza to, iż w poprawce nr 1 proponuję, aby z tytułu ustawy po wyrazach: „osobom fizycznym” dodać wyrazy „oraz spółdzielniom mieszkaniowym”.</u>
          <u xml:id="u-2.3" who="#JerzyJankowski">Poprawka nr 2 przewiduje dodanie w art. 1 pkt 1 nowej litery a w następującym brzmieniu:</u>
          <u xml:id="u-2.4" who="#JerzyJankowski">„a) w ust. 1 po wyrazach „osób fizycznych” dodać wyrazy „oraz spółdzielni mieszkaniowych”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-3">
          <u xml:id="u-3.0" who="#JerzyWierchowicz">Proszę o wypowiedzi na temat poprawek nr 1 i nr 2.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-4">
          <u xml:id="u-4.0" who="#MarekSadowski">Odniosłem wrażenie, że pan przewodniczący zachęca do wypowiedzi raczej posłów. Niemniej jednak jako osoba zastępująca podsekretarza stanu w Ministerstwie Sprawiedliwości Janusza Niemcewicza uważam, że mam obowiązek ustosunkowania się do zaproponowanych poprawek.</u>
          <u xml:id="u-4.1" who="#MarekSadowski">Zamiar - intencja - stojący za poprawkami jest bardzo interesujący i nie można mu odmówić sensu. Sposób realizacji nie prowadzi jednak do celu. Jest bowiem tak, że obecnie spółdzielcy nie są właścicielami lokali. Są tylko uprawnieni z tytułu własnościowego lub lokatorskiego spółdzielczego prawa do lokalu. Gdyby nawet spółdzielnia „uwłaszczyła się” na użytkowaniu wieczystym, to i tak w stosunkach własnościowych członków spółdzielni zajmujących lokale nic by się nie zmieniło.</u>
          <u xml:id="u-4.2" who="#MarekSadowski">Chcę dodać, iż pakiet projektów ustaw - a konkretnie trzy ustawy - jest rozpatrywany w odrębnej podkomisji. W projektach tych, problem ten jest regulowany całościowo, łącznie z uregulowaniem stosunku do gruntu.</u>
          <u xml:id="u-4.3" who="#MarekSadowski">Jest to uwaga pierwsza, która wskazuje, iż zamierzonego celu nie uda się osiągnąć poprawkami nr 1 i nr 2.</u>
          <u xml:id="u-4.4" who="#MarekSadowski">Uwaga druga wynika z pewnej specyficznej sytuacji spółdzielni w ogóle. Wprawdzie własność spółdzielni jest prywatną własnością spółdzielców, ale nośnikiem tej własności jest osoba prawna - spółdzielnia jest osobą prawną.</u>
          <u xml:id="u-4.5" who="#MarekSadowski">Decydując się na uwłaszczenie jednego typu osób prawnych - ze względu na pewien specyficzny charakter własności przysługujący tym osobom - należałoby rozważać czy postulować - uwłaszczenie wszystkich osób prawnych. Nie jest to jednak zamysłem Komisji, ani wnioskodawców projektu, ponieważ w przeciwnym razie będzie mógł być postawiony zarzut konstytucyjnej wadliwości, polegający na nierównym traktowaniu podmiotów tego samego rodzaju, czy też osób prawnych jako jednorodnej grupy podmiotowej.</u>
          <u xml:id="u-4.6" who="#MarekSadowski">Tak więc z tego względu uważam, że jest to niebezpieczny kierunek, który naraża ustawę na to, że będą mogły być postawione zarzuty.</u>
          <u xml:id="u-4.7" who="#MarekSadowski">Dwa przedstawione argumenty mają najistotniejsze znaczenie. Można jednak dodać również argument trzeci, który jest następujący. Jak się wydaje, głównym problemem spółdzielni mieszkaniowych nie jest to, że mają one użytkowania wieczyste na gruntach, lecz to, że mają olbrzymie areały gruntów o w ogóle nieuregulowanym tytule własnościowym. Jest to tzw. pozwolenie wejścia w teren, w oparciu o które prowadzone są budowy. Nie było natomiast wywłaszczenia, przeniesienia własności, czy ustanowienia użytkowania wieczystego. To są problemy ważne i przede wszystkim wymagające uregulowania. Kwestie te są przedmiotem projektów już rozpatrywanych. Jest nadzieja, że cel jaki zakładają sobie te projekty zostanie osiągnięty.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-5">
          <u xml:id="u-5.0" who="#TomaszWójcik">Chcę zabrać głos krótko i w zasadzie w kwestii formalnej. Identyfikuję się z opinią przedstawiciela Ministerstwa Sprawiedliwości. Tak więc opowiadam się za odrzuceniem poprawek nr 1 i nr 2.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-6">
          <u xml:id="u-6.0" who="#JerzyWierchowicz">Czy przedstawiciel Biura Legislacyjnego ma uwagi do poprawek nr 1 i nr 2?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-7">
          <u xml:id="u-7.0" who="#PrzedstawicielBiuraLegislacyjnegoKancelariiSejmu">Chcę poprzeć opinię o bardzo prawdopodobnej niekonstytucyjności proponowanych zmian. Przypomnę, że sprawa spółdzielni mieszkaniowych była dyskutowana w trakcie prac nad ustawą o przekształceniu prawa użytkowania wieczystego, przysługującego osobom fizycznym w prawo własności. Dyskutowano nad kwestią osób prawnych.</u>
          <u xml:id="u-7.1" who="#PrzedstawicielBiuraLegislacyjnegoKancelariiSejmu">Należy ponadto dodać, że ok. pół roku temu w Sejmie znalazł się projekt ustawy zmierzającej do nowelizacji ustawy o przekształceniu prawa użytkowania wieczystego, przysługującego osobom fizycznym w prawo własności. Chodziło o rozszerzenie zakresu o spółdzielnie w ogóle i ich związki. Projekt ten został jednak odrzucony w pierwszym czytaniu z powodów m.in. prezentowanych przed chwilą.</u>
          <u xml:id="u-7.2" who="#PrzedstawicielBiuraLegislacyjnegoKancelariiSejmu">Jeżeli chodzi o uwagi typowo legislacyjne, to nasuwają się wątpliwości, czy poprawki nr 1 i nr 2 są kompletne, zwłaszcza że są nowością w stosunku do projektu. Wydaje mi się bowiem, że dla przyjęcia proponowanego rozwiązania, konieczne jest uzupełnienie zmiany nr 1, która dotyczy ust. 2 w druku nr 589.</u>
          <u xml:id="u-7.3" who="#PrzedstawicielBiuraLegislacyjnegoKancelariiSejmu">Przepis ten stanowi bowiem, że przepisy ustawy stosuje się do osób fizycznych, które nabyły prawo do użytkowania wieczystego, następnie podany jest termin oraz pewna procedura, w jakiej ma być złożony stosowny wniosek.</u>
          <u xml:id="u-7.4" who="#PrzedstawicielBiuraLegislacyjnegoKancelariiSejmu">Tak więc wydaje się, że konieczne jest uwzględnienie konsekwencji w postaci dopisania po wyrazach: „osób fizycznych” wyrazów „oraz spółdzielni mieszkaniowych”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-8">
          <u xml:id="u-8.0" who="#JerzyWierchowicz">Myślę, że zaprezentowane wypowiedzi powodują, iż można mieć jasność w kwestii poprawek nr 1 i nr 2. Czy ktoś chce jeszcze zabrać głos w sprawie poprawki nr 1 i nr 2? Nikt się nie zgłasza.</u>
          <u xml:id="u-8.1" who="#JerzyWierchowicz">Przystępujemy do głosowania. Poddaję pod głosowanie wniosek o udzielenie pozytywnej rekomendacji poprawkom nr 1 i nr 2, zgłoszonych przez posła Jerzego Jankowskiego.</u>
          <u xml:id="u-8.2" who="#JerzyWierchowicz">W głosowaniu za wnioskiem opowiedziało się 12 posłów, 19 było przeciwnych i nikt nie wstrzymał się od głosowania.</u>
          <u xml:id="u-8.3" who="#JerzyWierchowicz">Stwierdzam odrzucenie wniosku co oznacza, że Komisje rekomendują Sejmowi odrzucenie poprawek nr 1 i nr 2.</u>
          <u xml:id="u-8.4" who="#JerzyWierchowicz">Przechodzimy do rozpatrzenia poprawki nr 3, zgłoszonej przez posła Janusza Dobrosza.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-9">
          <u xml:id="u-9.0" who="#AleksanderBentkowski">Jestem upoważniony do zaprezentowania poprawki nr 3 i reprezentowania wnioskodawcy.</u>
          <u xml:id="u-9.1" who="#AleksanderBentkowski">Poprawka nr 3 przewiduje, aby w art. 1 ust. 2 pkt 1 po wyrazach „użytkowania wieczystego” dodać wyrazy „lub prawo użytkowania na podstawie aktu nadania”.</u>
          <u xml:id="u-9.2" who="#AleksanderBentkowski">Geneza tej poprawki jest następująca. Otrzymaliśmy informację, że w księgach wieczystych na ziemiach odzyskanych nie ma wpisów stanowiących o użytkowniku wieczystym, lecz są wpisy stanowiące o użytkowniku na podstawie aktu nadania. Dla urzędnika, ta odmienna formuła wcale nie musi być bez znaczenia. Dlatego też po to, aby nie było żadnych wątpliwości, proponujemy dodanie formuły: „lub prawo użytkowania na podstawie aktu nadania”.</u>
          <u xml:id="u-9.3" who="#AleksanderBentkowski">Należy dodać, że kwestia objęta poprawką dotyczy bardzo dużej grupy osób, a w tym wielu rolników. Osoby te otrzymały na ziemiach odzyskanych grunty na podstawie aktów nadania w ramach reformy rolnej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-10">
          <u xml:id="u-10.0" who="#JerzyWierchowicz">Proszę o uwagi na temat poprawki nr 3.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-11">
          <u xml:id="u-11.0" who="#MarekZieliński">Proszę o informację na temat skali problemu, jaki stoi za tą poprawką.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-12">
          <u xml:id="u-12.0" who="#AleksanderBentkowski">Wówczas cała ziemia była przyznawana na podstawie właśnie aktów nadania. Wszystkie osoby, które skorzystały z reformy rolnej otrzymały ziemię w oparciu o akt nadania, jednakże niektóre osoby są wpisane do ksiąg jako użytkownicy wieczyści, a inni jako użytkownicy na podstawie aktu nadania. Ponadto chcę dodać, że poprawka nr 3 powinna być poddana pod głosowanie wraz z poprawką nr 5, zgłoszoną również przez posła Janusza Dobrosza i dotyczącą tej samej kwestii.</u>
          <u xml:id="u-12.1" who="#AleksanderBentkowski">Poprawka nr 5 proponuje, aby w art. 1 pkt 6 dodać literę d w następującym brzmieniu:</u>
          <u xml:id="u-12.2" who="#AleksanderBentkowski">„7) którzy stali się użytkownikami nieruchomości na podstawie aktów nadania”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-13">
          <u xml:id="u-13.0" who="#FranciszekSzelwicki">Akty nadania otrzymali wszyscy repatrianci ze Wschodu. Akty nadania były wystawiane na podstawie instrukcji moskiewskiej NK 0016/47. Wówczas instrukcja ta stanowiła, że wszystkim osobom, które przyjechały ze Wschodu nie należy nadawać aktów własności lecz akty nadania. Tak więc nadszedł czas, aby uporządkować tę kwestię.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-14">
          <u xml:id="u-14.0" who="#MarekSadowski">Wydaje się, iż intencją tej ustawy nigdy nie było to, aby pominąć tych użytkowników wieczystych, których użytkowanie wieczyste powstało nie w drodze umowy notarialnej, lecz w drodze innej czynności.</u>
          <u xml:id="u-14.1" who="#MarekSadowski">Ponadto należy dodać, że użytkowanie wieczyste stworzyły nie tylko akty nadania. Należy bowiem przypomnieć, że w 1961 r. została uchwalona ustawa, która wprowadzała ustawę o gospodarce gruntami. Wówczas niektóre inne prawa z mocy prawa przekształciły się w użytkowanie wieczyste. Tak więc nie chodzi o źródło, lecz chodzi o fakt, iż ktoś jest użytkownikiem wieczystym.</u>
          <u xml:id="u-14.2" who="#MarekSadowski">Zwracam więc uwagę, że art. 1 stanowi, iż chodzi o osoby, które nabyły prawo użytkowania wieczystego, a więc bez względu na to, czy nabyły to prawo umownie, czy aktem administracyjnym, takim jak np. akty nadania, czy też aktem generalnym, czyli aktem ustawowym. Twierdzę więc, że nie ma żadnej wątpliwości, iż użytkownik wieczysty, którego użytkowanie wieczyste pochodzi z aktu nadania, jest objęty zakresem działania tej ustawy. Ponadto chcę dodać, iż mam obawę, że jeżeli zostanie wymienione użytkowanie na podstawie aktu nadania, to może powstać wątpliwość, czy są dwa użytkowania wieczyste. Tymczasem użytkowanie wieczyste jest jedno. Nie ma różnych użytkowań wieczystych.</u>
          <u xml:id="u-14.3" who="#MarekSadowski">Ważne jest również to, iż nie ma informacji, że gdziekolwiek odmówiono przekształcenia prawa użytkowania wieczystego takiemu użytkownikowi, który wywodzi swoje prawo z aktu nadania. Gdyby jednak tak zdarzyło się, to byłoby to złe stosowanie ustawy.</u>
          <u xml:id="u-14.4" who="#MarekSadowski">Nie jestem więc przekonany do tego, że każdą ustawę, która jest źle stosowana w praktyce trzeba nowelizować tylko po to, aby wymusić w praktyce jej dobre stosowanie. Prowadziłoby to wręcz do wniosku, że przed dyskutowaną nowelizacją określone osoby nie miały prawa do użytkowania wieczystego i prawo to uzyskały dopiero po uchwaleniu nowelizacji. To zaś mogłoby prowadzić do rewizji bardzo wielu aktów i decyzji, które już są wydane.</u>
          <u xml:id="u-14.5" who="#MarekSadowski">Oczywiście rozumiem intencje tych obu poprawek. Wynikają one z obawy, że mogą pojawić się, lub może już pojawiły się trudności administracyjne- na ziemiach odzyskanych - na tle pojęcia: źródła nabycia prawa użytkowania wieczystego. Jeżeli takie przypadki miały miejsce, oznacza to, że urzędnicy źle rozumieją ustawę, lub może nawet jej w ogóle nie rozumieją.</u>
          <u xml:id="u-14.6" who="#MarekSadowski">Powtarzam więc raz jeszcze, iż rodzi się obawa, że wymienienie tej nowej kategorii użytkowania wieczystego, mogłoby spowodować daleko idące skutki negatywne. Mogłoby to być początkiem rozważań na temat: a co z innymi użytkowaniami wieczystymi powstałymi na podstawie innych źródeł.</u>
          <u xml:id="u-14.7" who="#MarekSadowski">Jest to tym bardziej niepokojące, że nowelizacja nie inwentaryzuje tych innych źródeł. W tym kontekście należy pamiętać, że w użytkowanie wieczyste przekształciły się niektóre prawa okresowe, istniejące w prawie polskim w okresie przed wprowadzeniem do systemu prawa użytkowania wieczystego. Tak więc możliwy jest niezamierzony negatywny efekt proponowanych poprawek.</u>
          <u xml:id="u-14.8" who="#MarekSadowski">W konkluzji chcę więc jeszcze raz podkreślić, że intencją ustawodawcy nigdy nie było ograniczenie określonych osób w ich prawie do przekształcenia prawa do użytkowania wieczystego. Rozumiem jednak również intencje proponowanych poprawek.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-15">
          <u xml:id="u-15.0" who="#TeresaLiszcz">Kwestię, o której jest mowa rozumiem następująco. Akty nadania nie używają zwrotu „użytkowanie wieczyste”. Użytkowanie wieczyste jest prawem rzeczowym, mającym swoją określoną treść. W związku z tym nie można pod to prawo swobodnie podciągać innego prawa, nawet jeżeli prawo to przypomina użytkowanie wieczyste.</u>
          <u xml:id="u-15.1" who="#TeresaLiszcz">Jeżeli więc w aktach nadania nie została użyta formuła „użytkowanie wieczyste”, to obawiam się, że wypowiedź przedstawiciela Ministerstwa Sprawiedliwości nie dotyczy tej sprawy. Nie chodzi bowiem o źródło powstania, lecz poprawka wynika z tego, że jest to inna kategoria. Jest bowiem mowa tylko o użytkowaniu, a nie o użytkowaniu wieczystym. Podobieństwo faktyczne jest bardzo duże, ale jednak nie jest to to samo. Tak więc opowiadam się za poparciem dyskutowanych poprawek, gdyż inaczej kategoria użytkować na podstawie aktów nadania nie będzie wchodzić w zakres ustawy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-16">
          <u xml:id="u-16.0" who="#TadeuszZieliński">Może więc z zaistniałej sytuacji wybrnąć w ten sposób, że zostanie wprowadzony przepis przejściowy - w drodze autopoprawki wnioskodawcy - stwierdzający, iż pod pojęciem użytkowania wieczystego, ustawa rozumie prawa nabyte w oparciu o akty nadania.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-17">
          <u xml:id="u-17.0" who="#TeresaLiszcz">Uważam, że rozwiązanie obecne jest bardziej poprawne.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-18">
          <u xml:id="u-18.0" who="#AleksanderBentkowski">Myślę, że przedstawiciel Ministerstwa Sprawiedliwości przyzna, iż rozpatrywana ustawa jest co najmniej w połowie napisana „pod urzędników”, którzy źle rozumieją intencje ustawodawcy. Chodzi więc o swego rodzaju instrukcję stosowania ustawy.</u>
          <u xml:id="u-18.1" who="#AleksanderBentkowski">Część zaproponowanych zmian nie jest potrzebna przedstawicielowi Ministerstwa Sprawiedliwości i zarazem sędziemu, mającemu analityczny umysł prawnika. Dla niego regulacje są jasne. Nie są one jednak jasne dla urzędników. Znane są bowiem przypadki co potrafią wymyśleć urzędnicy w oparciu o dyskutowaną ustawę, będącą przedmiotem nowelizacji.</u>
          <u xml:id="u-18.2" who="#AleksanderBentkowski">Ustawa o przekształceniu prawa użytkowania wieczystego, przysługującego osobom fizycznym w prawo własności, mówi o użytkownikach wieczystych. Wobec tego urzędnik będzie mógł uznać, że osoba dysponująca aktem nadania nie jest użytkownikiem wieczystym. Tak więc dla pewności obrotu prawnego, należy przyjąć proponowane poprawki.</u>
          <u xml:id="u-18.3" who="#AleksanderBentkowski">Ponadto chcę dodać, że z chwilą gdy była wprowadzona instytucja użytkowania wieczystego zostało określone, co należy rozumieć pod tym pojęciem. Nasuwa się więc pytanie, jak np. rolnik ma dochodzić udokumentowania tego, że jest użytkownikiem wieczystym. Zaproponowane rozwiązanie jest proste i czytelne.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-19">
          <u xml:id="u-19.0" who="#TadeuszMaćkała">Mam wątpliwość, czy w ogóle na podstawie aktu nadania można mówić o prawie użytkowania, czy o prawie własności. W moim bowiem rozumieniu, taki zapis w księdze wieczystej o jakim była mowa, jest błędnym zapisem prawa własności. Nie chodzi więc o użytkownika, lecz o właściciela.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-20">
          <u xml:id="u-20.0" who="#MarekSadowski">Nawiązując do wypowiedzi posłanki Teresy Liszcz dochodzę do wniosku, że jestem nieco zagubiony. Skoro bowiem w poprawkach jest mowa o prawie użytkowania wieczystego na podstawie nadania, to chodzi o prawo użytkowania wieczystego, a nie o cokolwiek innego.</u>
          <u xml:id="u-20.1" who="#MarekSadowski">Muszę dodać, że nie znam jeszcze innego prawa rzeczowego zbliżonego do własności i występującego w prawie polskim, a jakiś czas już zajmuję się tą kwestią - które to prawo było gdzieś między własnością a użytkowaniem wieczystym.</u>
          <u xml:id="u-20.2" who="#MarekSadowski">Nie ma czegoś takiego. Co więcej, różnice widać po księdze wieczystej. Użytkowanie wieczyste jest prawem na rzeczy, dla której jest sporządzona księga wieczysta właściciela. Musi więc być właściciel i użytkownik wieczysty.</u>
          <u xml:id="u-20.3" who="#MarekSadowski">Jeżeli są takie sytuacje - a na pewno wie o nich wnioskodawca - iż są wpisy w księgach wieczystych, czyli księgach założonych nie dla własności lecz dla użytkowania wieczystego, iż wpisane jest prawo użytkowania wieczystego jako podstawa wpisu jest akt nadania, to ja się nie sprzeczam z faktami. Ponieważ jednak nie wiem czy tak jest, to problem wymaga zbadania. Być może u podstaw zaprezentowanego rozumowania leży błąd, który polega na tym, że na ziemiach zachodnich jest wiele osób, które są właścicielami na podstawie aktów nadania ziemi. Osoby te mają księgę właścicielską. Jednakże ponieważ osoby te nabyły własność w sposób pierwotny - decyzją państwa - obawiają się, że ich własność jest słaba w porównaniu z właścicielami niemieckimi. Nabyli bowiem od państwa, a nie w sposób wtórny od właściciela. Jednakże nie jest to ten problem, którego dotyczy rozpatrywana ustawa, gdzie chodzi o przekształcenie jednego prawa w inne prawo. Myślę więc, że jest racja w stwierdzeniu, iż chodzi tu chyba o jakieś nieporozumienie. Nie jest jednak dobrze, że choć nie wiadomo na czym polega nieporozumienie, to jednak jest przygotowywany projekt ustawy i poprawki dotyczące tego nieporozumienia.</u>
          <u xml:id="u-20.4" who="#MarekSadowski">Może się jednak okazać, że przedkładane propozycje nie mają żadnego znaczenia, żadnej wartości normatywnej. Jeżeli są użytkowania wieczyste powstałe na podstawie aktów nadania, to wówczas jest problem. Jeżeli jednak jest tylko własność, to problemu nie ma, a zaistniała sytuacja może tylko zachęcać ludzi do działań, które będą wywoływać korespondencję administracyjną.</u>
          <u xml:id="u-20.5" who="#MarekSadowski">Szkoda, że nie ma posła Janusza Dobrosza, gdyż zapewne mógłby zaprezentować wpisy, o jakich mowa w poprawkach.</u>
          <u xml:id="u-20.6" who="#MarekSadowski">W tej sytuacji mogę zobowiązać się wobec Komisji, że w ciągu 2 dni, a może nawet już jutro zbadam, czy w księgach wieczystych na ziemiach odzyskanych są tego rodzaju wpisy. Można będzie to uczynić, ale tylko drogą telefoniczną.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-21">
          <u xml:id="u-21.0" who="#AleksanderBentkowski">Proponuję jednak, aby Komisje udzieliły pozytywnej rekomendacji poprawkom nr 3 i nr 5. Jeżeli w wyniku działań wyjaśniających okaże się, że nie ma tego rodzaju wpisów, to poprawki te zostaną wycofane.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-22">
          <u xml:id="u-22.0" who="#JerzyWierchowicz">Są jednak informacje, iż tego rodzaju wpisy występują i stąd problem.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-23">
          <u xml:id="u-23.0" who="#TeresaLiszcz">Wydaje się, że poseł Janusz Dobrosz nie zgłaszałby tych poprawek gdyby chodziło o nadanie własności aktem nadania. Sytuację rozumiem więc następująco. Aktem nadania zostało przyznane użytkowanie. Jednakże co do treści prawo to było identyczne - w praktyce - z prawem użytkowania wieczystego, choć nie została użyta ta formuła. Chodzi zatem o to, aby przeciąć ewentualne wątpliwości co do tego, że użytkowanie to jest użytkowaniem wieczystym w rozumieniu Kodeksu cywilnego i ustawy, o której dyskutujemy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-24">
          <u xml:id="u-24.0" who="#PrzedstawicielBiuraLegislacyjnegoKS">Jeżeli chodzi o poprawkę nr 3, to wnioskodawca zmierza do sprecyzowania ustawy, ale równocześnie nie ma dalszego doprecyzowania, w jakim trybie zostały wydane akty nadania. Można przypuszczać, że w grę wchodzą dekrety. Ujmując problem historycznie natrafiłem na dwa dekrety. Nie wiem jednak czy są to właściwe dekrety.</u>
          <u xml:id="u-24.1" who="#PrzedstawicielBiuraLegislacyjnegoKS">Pierwszy z nich to dekret z dnia 26 kwietnia 1949 r. o nabywaniu i przekazywaniu nieruchomości niezbędnych do realizacji narodowych planów gospodarczych. Drugi dekret pochodzi z marca 1946 r. i dotyczy majątków opuszczonych i poniemieckich.</u>
          <u xml:id="u-24.2" who="#PrzedstawicielBiuraLegislacyjnegoKS">Oba te dekrety mówią o prawie zarządu i użytkowania. Jeżeli okazałoby się, że chodzi o te dekrety, to należałoby tę kwestię doprecyzować, aby nie było wątpliwości, o jaki tryb nadania chodzi.</u>
          <u xml:id="u-24.3" who="#PrzedstawicielBiuraLegislacyjnegoKS">Jeżeli okaże się, że Komisje podzielają moje wątpliwości, to proponuję, aby dyskutowany przepis został zredagowany w odrębną jednostkę redakcyjną ustawy na wzór ustawy z dnia 4 września 1997 r. o przekształceniu prawa użytkowania wieczystego przysługującego osobom fizycznym w prawo własności, w której art. 1 ust. 3 ma brzmienie następujące:</u>
          <u xml:id="u-24.4" who="#PrzedstawicielBiuraLegislacyjnegoKS">„Ust. 3. Przepisy ustawy stosuje się odpowiednio do osób fizycznych, którym przysługuje prawo zabudowy nieruchomości ustanowione przed dniem wejścia w życie dekretu z dnia 26 października 1945 r. o prawie zabudowy „DZ.U. Nr 50, poz. 280) i złożą wniosek, o którym mowa w art. 2, do dnia 31 grudnia 2000 r.”.</u>
          <u xml:id="u-24.5" who="#PrzedstawicielBiuraLegislacyjnegoKS">Proponuję, aby przyjmując kolejne rozszerzenie kręgu podmiotów objętych ustawą z dnia 4 września 1997 r. - nie łamiąc konstrukcji zakresu podmiotowego ustawy - przyjąć przedłożoną konstrukcję prawną, a nie konstrukcję zawartą w poprawce do art. 1 ust. 2.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-25">
          <u xml:id="u-25.0" who="#AleksanderBentkowski">Nie widzę potrzeby przyjmowania aż tak skomplikowanej formuły, którą zaproponował przedstawiciel Biura Legislacyjnego. Chodzi bowiem o to, aby ustawa była czytelna.</u>
          <u xml:id="u-25.1" who="#AleksanderBentkowski">Jeszcze raz chcę podkreślić, że chodzi o przypadki, iż ktoś jest użytkownikiem na podstawie aktów nadania. Nie jest natomiast właścicielem.</u>
          <u xml:id="u-25.2" who="#AleksanderBentkowski">Proponuję, aby Komisje pozytywnie zarekomendowały poprawki nr 3 i nr 5. Niezależnie od tego Ministerstwo Sprawiedliwości zweryfikuje kwestię sprawdzając, czy w księgach wieczystych są wpisy dotyczące użytkowania na podstawie aktów nadania. Jeżeli okaże się, że nie ma tego rodzaju przypadków, to wówczas poprawki nr 3 i nr 5 zostaną wycofane.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-26">
          <u xml:id="u-26.0" who="#PrzedstawicielBiuraLegislacyjnegoKS">Chcę zaproponować zmianę redakcji do poprawki nr 5. Proponuję brzmienie następujące: „7) którzy nabyli prawo użytkowania nieruchomości na podstawie aktów nadania”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-27">
          <u xml:id="u-27.0" who="#JerzyWierchowicz">Myślę, że powinniśmy zmierzać do rozstrzygnięcia w drodze głosowania.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-28">
          <u xml:id="u-28.0" who="#JerzyJanowski">Proszę o doprecyzowanie treści, gdyż pada formuła mówiąca o prawie użytkowania na podstawie aktu nadania. Czy zatem chodzi o użytkowanie, czy o akt nadania rozumiany jako czynność prawna, na mocy której ktoś uzyskał użytkowanie wieczyste.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-29">
          <u xml:id="u-29.0" who="#AleksanderBentkowski">Aby urzędnik, który otrzymuje wypis z księgi wieczystej nie miał wątpliwości, że rozpatrywana ustawa ma zastosowanie do użytkowania na podstawie aktu nadania.</u>
          <u xml:id="u-29.1" who="#AleksanderBentkowski">Gdyby wpisy w księgach wieczystych mówiły o użytkowaniu wieczystym na podstawie aktu nadania, to w ogóle nie byłoby problemu. Wpisy w księgach mówią jednak o użytkowaniu na podstawie aktu nadania.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-30">
          <u xml:id="u-30.0" who="#TadeuszMaćkała">Mam wątpliwości następującej natury. Rozważamy pewien stan faktyczny i to podczas nieobecności wnioskodawcy. Nie ma również kserokopii ksiąg wieczystych z wpisem mówiącym o użytkowaniu na podstawie aktu nadania. Mimo tego ma się odbyć głosowanie nad poprawkami.</u>
          <u xml:id="u-30.1" who="#TadeuszMaćkała">Nasuwa się więc pytanie o to, czy przyjmując proponowane poprawki nie doprowadzimy do odebrania komuś prawa własności, przekształcając go w użytkownika, mającego prawo użytkowania wieczystego. Zgodnie bowiem z dekretem o reformie rolnej nadawano aktem nadania własność określonej nieruchomości. W trybie dekretu o reformie rolnej nadawano własność - było tu uwłaszczenie. Jeżeli więc chodzi o akty nadania w oparciu o dekret o reformie rolnej, to obawiam się, że odbierzemy wielu osobom prawo własności. Tak więc uważam, że zainteresowane osoby powinny wystąpić do sądu o sprostowanie wpisu w księdze wieczystej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-31">
          <u xml:id="u-31.0" who="#MarekZieliński">Rozpatrywana poprawka dotyczy sytuacji, w której jest akt nadania i jest wpis do księgi wieczystej. Podobno są jednak takie przypadki, że jest akt nadania, ale nie ma wpisu w księdze wieczystej. Co wówczas? Czy osoba mająca tylko akt nadania będzie mogła oczywiście po ostatecznym uchwaleniu dyskutowanej poprawki - żądać tytułu własności?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-32">
          <u xml:id="u-32.0" who="#AleksanderBentkowski">Będzie mogła żądać, gdyż jest użytkownikiem na podstawie aktu nadania. Osoba taka przedstawia akt nadania i wówczas nie jest potrzebny wpis w księdze wieczystej.</u>
          <u xml:id="u-32.1" who="#AleksanderBentkowski">Chcę jeszcze raz podkreślić, że obowiązująca ustawa dotyczy tylko i wyłącznie użytkowania wieczystego w oparciu o wpis do księgi wieczystej. Widoczne rozszerzenie obejmuje nawet takie przypadki, że ktoś nabył prawo użytkowania wieczystego na podstawie aktu notarialnego, a nie ma stosownego wpisu w księdze wieczystej. Przedłożone poprawki uwzględniają takie poprawki. Ponadto dyskutowane poprawki powodują, że każdy użytkownik, który otrzymał nieruchomości na podstawie aktu nadania, będzie korzystał z dobrodziejstwa tej ustawy - bez względu na to, czy jest, czy też nie jest wpisany w księdze wieczystej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-33">
          <u xml:id="u-33.0" who="#JerzyWierchowicz">Czy ktoś chce jeszcze zabrać głos w sprawie poprawek nr 3 i nr 5? Nie ma zgłoszeń.</u>
          <u xml:id="u-33.1" who="#JerzyWierchowicz">Przystępujemy zatem do głosowania. Poddaję pod głosowanie wniosek o udzielenie pozytywnej rekomendacji poprawkom nr 3 i nr 5, zgłoszonym przez posła Janusza Dobrosza. Kto opowiada się za tym wnioskiem?</u>
          <u xml:id="u-33.2" who="#JerzyWierchowicz">W głosowaniu za wnioskiem opowiedziało się 20 posłów, 4 było przeciwnych, a 5 wstrzymało się od głosowania.</u>
          <u xml:id="u-33.3" who="#JerzyWierchowicz">Stwierdzam przyjęcie wniosku, co oznacza, że Komisje rekomendują Sejmowi przyjęcie poprawek nr 3 i nr 5.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-34">
          <u xml:id="u-34.0" who="#JerzyJankowski">Choć moje poprawki nie otrzymały pozytywnej rekomendacji, ale jednak chcą przypomnieć, że przewidywały one rozszerzenie zakresu obowiązywania ustawy i dlatego jedna z poprawek dotyczyła zmiany tytułu.</u>
          <u xml:id="u-34.1" who="#JerzyJankowski">Tymczasem poprawki posła Janusza Dobrosza, które uzyskały pozytywną rekomendację - niewątpliwie rozszerzają zakres obowiązywania ustawy. Nie zaproponowano jednak zmiany tytułu ustawy. Stosownie do zmiany zakresu ustawy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-35">
          <u xml:id="u-35.0" who="#JerzyWierchowicz">Rozumiem, że jest to uwaga ogólna posła Jerzego Jankowskiego.</u>
          <u xml:id="u-35.1" who="#JerzyWierchowicz">Przechodzimy do rozpatrzenia poprawki nr 4 zgłoszonej przez posła Krzysztofa Jurgiela. Poseł Krzysztof Jurgiel nie jest obecny. Jednakże, ponieważ jego poprawka istotnie ulepsza nowelizację - proponuję rozpatrzenie tej poprawki. Jej treść jest następująca:</u>
          <u xml:id="u-35.2" who="#JerzyWierchowicz">„w art. 1 w pkt. 5 art. 5a nadać brzmienie:</u>
          <u xml:id="u-35.3" who="#JerzyWierchowicz">Art. 5a. Opłatę za przekształcenie prawa użytkowania wieczystego w prawo własności dla osób, które wniosły jednorazową opłatę za część użytkowania wieczystego, na podstawie odrębnych przepisów, ustala się w sposób następujący:</u>
          <u xml:id="u-35.4" who="#JerzyWierchowicz">1) część wniesionej przez tę osobę opłaty odpowiadającą nie wykorzystanemu okresowi użytkowania wieczystego przypadającemu po dniu 31 grudnia 1997 r. zalicza się na poczet opłaty za przekształcenie prawa użytkowania wieczystego w prawo własności przyjmując, iż każdy opłacony rok odpowiada racie opłaty rocznej,</u>
          <u xml:id="u-35.5" who="#JerzyWierchowicz">2) w przypadku wystąpienia niedopłaty ratę roczną opłaty ustala się w wysokości odpowiadającej opłacie rocznej z tytułu użytkowania wieczystego, na datę wydania decyzji w sprawie przekształcenia prawa użytkowania wieczystego w prawo własności, ustalonej na podstawie przepisów ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (Dz.U. Nr 115 poz. 741 oraz z 1998 r. Nr 106 po. 668),</u>
          <u xml:id="u-35.6" who="#JerzyWierchowicz">3) w razie wystąpienia nadpłaty różnica nie podlega zwrotowi”.</u>
          <u xml:id="u-35.7" who="#JerzyWierchowicz">Proszę o wypowiedzi na temat poprawki nr 4.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-36">
          <u xml:id="u-36.0" who="#AleksanderBentkowski">Poprawka nr 4 jest rozwinięciem poprawki nr 5.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-37">
          <u xml:id="u-37.0" who="#MarekSadowski">Nie mam zastrzeżeń do poprawki nr 4. jest to poprawka „technologiczna”. Chodzi o przyjęcie w ustawie takiej formuły, aby każdy urzędnik wiedział, jak ma postępować. Poprawka określa metodologię naliczania wysokości opłaty.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-38">
          <u xml:id="u-38.0" who="#JerzyWierchowicz">Czy Biuro Legislacyjne ma uwagi do poprawki nr 4?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-39">
          <u xml:id="u-39.0" who="#PrzedstawicielBiuraLegislacyjnegoKS">Nie mam uwag.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-40">
          <u xml:id="u-40.0" who="#JerzyWierchowicz">Czy ktoś chce jeszcze zabrać głos w sprawie poprawki nr 4? Nie ma zgłoszeń.</u>
          <u xml:id="u-40.1" who="#JerzyWierchowicz">Przystępujemy zatem do głosowania. Poddaję pod głosowanie wniosek o pozytywną rekomendację poprawki nr 4, zgłoszonej przez posła Krzysztofa Jurgiela.</u>
          <u xml:id="u-40.2" who="#JerzyWierchowicz">W głosowaniu za wnioskiem opowiedziało się 23 posłów, 1 był przeciwny, a 2 wstrzymało się od głosowania.</u>
          <u xml:id="u-40.3" who="#JerzyWierchowicz">Stwierdzam przyjęcie wniosku, co oznacza, że Komisje rekomendują Sejmowi przyjęcie poprawki nr 4.</u>
          <u xml:id="u-40.4" who="#JerzyWierchowicz">Przechodzimy do rozpatrzenia poprawki nr 6 - ostatniej, którą zgłosił poseł Janusz Dobrosz. Wnioskodawca nie jest obecny, ale jak rozumiem poprawkę nr 6 zaprezentuje upoważniony przez wnioskodawcę poseł Aleksander Bentkowski.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-41">
          <u xml:id="u-41.0" who="#AleksanderBentkowski">Poprawka nr 6 przewiduje, dodanie nowego art. 7 w następującym brzmieniu:</u>
          <u xml:id="u-41.1" who="#AleksanderBentkowski">„Art. 7a. Minister Skarbu Państwa do dnia 30 czerwca 2000 r. przedstawi Sejmowi sprawozdanie z realizacji składanych przez użytkowników wieczystych wniosków o przekształcenie prawa użytkowania wieczystego w prawo własności”.</u>
          <u xml:id="u-41.2" who="#AleksanderBentkowski">Chodzi o to, że okres obowiązywania jest stosunkowo krótki. Sejm powinien więc wiedzieć, czy ustawa odniosła właściwy skutek.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-42">
          <u xml:id="u-42.0" who="#JacekAmbroziak">Zwracam uwagę, że zadanie jakie nakłada poprawka nr 6 jest niewykonalne dla ministra skarbu państwa. Wynika to z tego, że minister skarbu państwa nie ma wpływu na organy samorządu powiatowego, które będą wykonywały rozpatrywaną ustawę. Minister skarbu państwa będzie więc mógł zażądać stosownych sprawozdań, ale nie będzie obowiązku ich dostarczenia.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-43">
          <u xml:id="u-43.0" who="#JanuszLewandowski">Poprawka nr 6 ma jeszcze jedną słabość. Wnioskodawca zapomniał bowiem o swoich wcześniej zgłoszonych poprawkach. Poprawka nr 6 wymienia bowiem tylko użytkowników wieczystych, podczas gdy Komisje pozytywnie zarekomendowały roszczenie ustawy na użytkowanie na podstawie aktu nadania. Ponadto przychylam się do poglądu ministra Jacka Ambroziaka, aby na ministra skarbu państwa nie nakładać nierealnych zobowiązań.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-44">
          <u xml:id="u-44.0" who="#JerzyWierchowicz">Proszę o opinię przedstawiciela Ministerstwa Sprawiedliwości.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-45">
          <u xml:id="u-45.0" who="#MarekSadowski">Myślę, że w ogóle trudno jest wskazać jakiegokolwiek ministra, który mógłby przedstawić Sejmowi rzetelne sprawozdanie. Sprawa będzie bowiem tylko w niewielkim stopniu dotyczyć administracji rządowej i nieruchomości państwowych. W zdecydowanej większości, sprawa dotyczyć będzie nieruchomości komunalnych.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-46">
          <u xml:id="u-46.0" who="#AleksanderBentkowski">Tak naprawdę, to tylko minister sprawiedliwości mógłby przedstawić pewne dane, ale na podstawie analizy ksiąg wieczystych. Byłoby to jednak zadanie ogromne i można wątpić, czy sensowne.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-47">
          <u xml:id="u-47.0" who="#MarekSadowski">Sprawozdanie mogłoby obejmować dane na temat liczby wniosków zgłoszonych do ksiąg wieczystych o stosowny wpis dotyczący przekształcenia. Nie jest to wielkie zadanie, ale też nic nie mówiące. Przy tej okazji będzie można stwierdzić, iż wpisy do ksiąg wieczystych są dokonywane bardzo powoli. Mogę jednak z góry powiedzieć, że tak jest. Dopóki nie będzie pieniędzy, to będzie tak nadal.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-48">
          <u xml:id="u-48.0" who="#JacekAmbroziak">Krótka polemika z posłem Aleksandrem Bentkowskim, byłym ministrem sprawiedliwości, który wie najlepiej, że złożenie wniosku wcale nie równa się wpisowi do księgi wieczystej. Tak więc nawet gdyby trzy resorty miały składać sprawozdania, będą to różne sprawozdania.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-49">
          <u xml:id="u-49.0" who="#JerzyWierchowicz">Proszę o opinię Biuro Legislacyjne.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-50">
          <u xml:id="u-50.0" who="#PrzedstawicielBiuraLegislacyjnegoKS">Poprawka nr 6 wymaga wprowadzenia zmiany redakcyjnej wynikającej z konieczności stosowania nowego nazewnictwa resortów, określonego w ustawie o działach administracji rządowej.</u>
          <u xml:id="u-50.1" who="#PrzedstawicielBiuraLegislacyjnegoKS">Tak więc początkowa część proponowanego w poprawce nr 6 art. 7 powinna brzmieć: „Minister właściwy do spraw Skarbu Państwa...”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-51">
          <u xml:id="u-51.0" who="#JerzyWierchowicz">Czy ktoś jest przeciwny zmianie redakcyjnej, przedłożonej przez Biuro Legislacyjne, a formalnie przejętej przeze mnie? Nie ma sprzeciwu. Czy ktoś chce jeszcze zabrać głos w sprawie poprawki nr 6? Nie ma chętnych.</u>
          <u xml:id="u-51.1" who="#JerzyWierchowicz">Przystępujemy do głosowania. Poddaję pod głosowanie wniosek o udzielenie pozytywnej rekomendacji poprawce nr 6, zgłoszonej przez posła Janusza Dobrosza. Kto opowiada się za tym wnioskiem?</u>
          <u xml:id="u-51.2" who="#JerzyWierchowicz">W głosowaniu za wnioskiem opowiedział się 1 poseł, 19 było przeciwnych, a 7 wstrzymało się od głosowania.</u>
          <u xml:id="u-51.3" who="#JerzyWierchowicz">Stwierdzam odrzucenie wniosku, co oznacza, że Komisje będą rekomendować Sejmowi odrzucenie poprawki nr 6.</u>
          <u xml:id="u-51.4" who="#JerzyWierchowicz">Na tym zakończyliśmy rozpatrywanie poprawek zgłoszonych podczas drugiego czytania do projektu ustawy o zmianie ustawy o przekształceniu prawa użytkowania wieczystego, przysługującego osobom fizycznym w prawo własności.</u>
          <u xml:id="u-51.5" who="#JerzyWierchowicz">Komisje powinny jeszcze wybrać posła sprawozdawcę. Do tej pory funkcję tę pełnił poseł Aleksander Bentkowski. Zgłaszam więc jego kandydaturę. Czy są inne kandydatury? Nie ma. Czy poseł Aleksander Bentkowski wyraża zgodę, aby być sprawozdawcą?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-52">
          <u xml:id="u-52.0" who="#AleksanderBentkowski">Tak, wyrażam zgodę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-53">
          <u xml:id="u-53.0" who="#JerzyWierchowicz">Czy ktoś jest przeciwny, aby posłem sprawozdawcą był poseł Aleksander Bentkowski? Nie ma sprzeciwu.</u>
          <u xml:id="u-53.1" who="#JerzyWierchowicz">Stwierdzam, że Komisje jednomyślnie wybrały sprawozdawcą posła Aleksandra Bentkowskiego.</u>
          <u xml:id="u-53.2" who="#JerzyWierchowicz">Czy ktoś jeszcze chciałby zabrać głos przed zamknięciem posiedzenia? Nikt się nie zgłasza. Zamykam posiedzenie połączonych Komisji.</u>
        </div>
      </body>
    </text>
  </TEI>
</teiCorpus>