PPC / ppc

text_structure.xml 191 KB
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60 61 62 63 64 65 66 67 68 69 70 71 72 73 74 75 76 77 78 79 80 81 82 83 84 85 86 87 88 89 90 91 92 93 94 95 96 97 98 99 100 101 102 103 104 105 106 107 108 109 110 111 112 113 114 115 116 117 118 119 120 121 122 123 124 125 126 127 128 129 130 131 132 133 134 135 136 137 138 139 140 141 142 143 144 145 146 147 148 149 150 151 152 153 154 155 156 157 158 159 160 161 162 163 164 165 166 167 168 169 170 171 172 173 174 175 176 177 178 179 180 181 182 183 184 185 186 187 188 189 190 191 192 193 194 195 196 197 198 199 200 201 202 203 204 205 206 207 208 209 210 211 212 213 214 215 216 217 218 219 220 221 222 223 224 225 226 227 228 229 230 231 232 233 234 235 236 237 238 239 240 241 242 243 244 245 246 247 248 249 250 251 252 253 254 255 256 257 258 259 260 261 262 263 264 265 266 267 268 269 270 271 272 273 274 275 276 277 278 279 280 281 282 283 284 285 286 287 288 289 290 291 292 293 294 295 296 297 298 299 300 301 302 303 304 305 306 307 308 309 310 311 312 313 314 315 316 317 318 319 320 321 322 323 324 325 326 327 328 329 330 331 332 333 334 335 336 337 338 339 340 341 342 343 344 345 346 347 348 349 350 351 352 353 354 355 356 357 358 359 360 361 362 363 364 365 366 367 368 369 370 371 372 373 374 375 376 377 378 379 380 381 382 383 384 385 386 387 388 389 390 391 392 393 394 395 396 397 398 399 400 401 402 403 404 405 406 407 408 409 410 411 412 413 414 415 416 417 418 419 420 421 422 423 424 425 426 427 428 429 430 431 432 433 434 435 436 437 438 439 440 441 442 443 444 445 446 447 448 449 450 451 452 453 454 455 456 457 458 459 460 461 462 463 464 465 466 467 468 469 470 471 472 473 474 475 476 477 478 479 480 481 482 483 484 485 486 487 488 489 490 491 492 493 494 495 496 497 498 499 500 501 502 503 504 505 506 507 508 509 510 511 512 513 514 515 516 517 518 519 520 521 522 523 524 525 526 527 528 529 530 531 532 533 534 535 536 537 538 539 540 541 542 543 544 545 546 547 548 549 550 551 552 553 554 555 556 557 558 559 560 561 562 563 564 565 566 567 568 569 570 571 572 573 574 575 576 577 578 579 580 581 582 583 584 585 586 587 588 589 590 591 592 593 594 595 596 597 598 599 600 601 602 603 604 605 606 607 608 609 610 611 612 613 614 615 616 617 618 619 620 621 622 623 624 625 626 627 628 629 630 631 632 633 634 635 636 637 638 639 640 641 642 643 644 645 646 647 648 649 650 651 652 653 654 655 656 657 658 659 660 661 662 663 664 665 666 667 668 669 670 671 672 673 674 675 676 677 678 679 680 681 682 683 684 685 686 687 688 689 690 691 692 693 694 695 696 697 698 699 700 701 702 703 704 705 706 707 708 709 710 711 712 713 714 715 716 717 718 719 720 721 722 723 724 725 726 727 728 729 730 731 732 733 734 735 736 737 738 739 740 741 742 743 744 745 746 747 748 749 750 751 752 753 754 755 756 757 758 759 760 761 762 763 764 765 766 767 768 769 770 771 772 773 774 775 776 777 778 779 780 781 782 783 784 785 786 787 788 789 790 791 792 793 794 795 796 797 798 799 800 801 802 803 804 805 806 807 808 809 810 811 812 813 814 815 816 817 818 819 820 821 822 823 824 825 826 827 828 829 830 831 832 833 834 835 836 837 838 839 840 841 842 843 844 845 846 847 848 849 850 851 852 853 854 855 856 857 858 859 860 861 862 863 864 865 866 867 868 869 870 871 872 873 874 875 876 877 878 879 880 881 882 883 884 885 886 887 888 889 890 891 892 893 894 895 896 897 898 899 900 901 902 903 904 905 906 907 908 909 910 911 912 913 914 915 916 917 918 919 920 921 922 923 924 925 926 927 928 929 930 931 932 933 934 935 936 937 938 939 940 941 942 943 944 945 946 947 948 949 950 951 952 953 954 955 956 957 958 959 960 961 962 963 964 965 966 967 968 969 970 971 972 973 974 975 976 977 978 979 980 981 982 983 984 985 986 987 988 989 990 991 992 993 994 995 996 997 998 999 1000 1001 1002 1003 1004 1005 1006 1007 1008 1009 1010 1011 1012 1013 1014 1015 1016 1017 1018 1019 1020 1021 1022 1023 1024 1025 1026 1027 1028 1029 1030 1031 1032 1033 1034 1035 1036 1037 1038 1039 1040 1041 1042 1043 1044 1045 1046 1047 1048 1049 1050 1051 1052 1053 1054 1055 1056 1057 1058 1059 1060 1061 1062 1063 1064 1065 1066 1067 1068 1069 1070 1071 1072 1073 1074 1075 1076 1077 1078 1079 1080 1081 1082 1083 1084 1085 1086 1087 1088 1089 1090 1091 1092 
<?xml version='1.0' encoding='utf-8'?>
<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
  <xi:include href="PPC_header.xml" />
  <TEI>
    <xi:include href="header.xml" />
    <text>
      <body>
        <div xml:id="div-1">
          <u xml:id="u-1.0" who="#MirosławCzech">Otwieram posiedzenie Komisji Nadzwyczajnej. Witam członków Komisji oraz gości. Proponowany porządek dzienny przewiduje rozpatrzenie sprawozdania podkomisji nadzwyczajnej o komisyjnych projektach ustaw: o zmianie ustawy o wyborze Prezydenta RP oraz ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych - druk nr 1606, a także o zmianie ustawy o wyborze Prezydenta RP oraz ustawy o referendum - druk nr 1684.</u>
          <u xml:id="u-1.1" who="#MirosławCzech">Czy są wnioski lub uwagi do zaproponowanego porządku dziennego? Nie ma uwag. Czy ktoś jest przeciwny przyjęciu zaproponowanego porządku dziennego? Nie ma sprzeciwu. Stwierdzam przyjęcie porządku dziennego.</u>
          <u xml:id="u-1.2" who="#MirosławCzech">Podstawą prac podczas dzisiejszego posiedzenia będzie sprawozdanie podkomisji kierowanej przez posła Eugeniusza Kłopotka. Sprawozdanie obejmuje 4 projekty ustaw. Są to: senacki projekt ustawy o zmianie ustawy o wyborze Prezydenta RP - druk nr 1120, poselski projekt ustawy o zmianie ustawy z dnia 27 września 1990 r. o wyborze Prezydenta RP - druk nr 1216, komisyjny projekt ustawy o zmianie ustawy o wyborze Prezydenta RP oraz ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych - druk nr 1606, a także komisyjny projekt ustawy o zmianie ustawy o wyborze Prezydenta RP oraz ustawy o referendum - druk nr 1684.</u>
          <u xml:id="u-1.3" who="#MirosławCzech">Sprawozdanie powstało w wyniku bardzo intensywnych prac podkomisji. W pracach nad sprawozdaniem uczestniczyło również prezydium Komisji, obradujące w rozszerzonym składzie z udziałem członków podkomisji oraz osób reprezentujących instytucje państwowe uczestniczące w pracach ustawodawczych. Na podstawie kierunkowych decyzji, prezydium podkomisji przygotowało szczegółowe sprawozdanie. Jeżeli nie będzie innych głosów, to zamierzam oddać głos posłowi Eugeniuszowi Kłopotkowi, w celu prezentowania ustaleń przyjętych przez podkomisję. Ponadto chcę jeszcze przeprosić członków Komisji za to, że o godz. 15.50 będę musiał opuścić posiedzenie z ważnych powodów. Chcę też dodać, że jest już wyznaczony rezerwowy termin posiedzenia Komisji w przypadku, jeżeli nie uda się zakończyć prac podczas dzisiejszego posiedzenia, termin ten to czwartek.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-2">
          <u xml:id="u-2.0" who="#JacekRybicki">Mam dwie uwagi. Pierwsza z nich ma charakter formalny. Chodzi o wyznaczenie czasu zakończenia obrad tej Komisji. Jest to ważne głównie z tego powodu, że w dniu dzisiejszym obradują również inne komisje.</u>
          <u xml:id="u-2.1" who="#JacekRybicki">Uwaga druga dotyczy sprawozdania, które ma być podstawą prac i które otrzymali członkowie Komisji. W sprawozdaniu tym znalazły się zmiany w przepisach już przyjętych w głosowaniu przez Komisję.</u>
          <u xml:id="u-2.2" who="#JacekRybicki">Wydaje się, że biorąc zwłaszcza pod uwagę fakt, iż w podkomisji pracowało często tylko 2–3 posłów, zmiana przez podkomisję ustaleń przyjętych przez komisję jest pewnym naruszeniem reguł prac sejmowych. Należy pamiętać, że ok. 2 miesięcy pracowaliśmy nad projektami, aby zakończyć i mieć za sobą pewien etap prac. Następnie podkomisja miała zająć się projektem przygotowanym przez Komisję Administracji i Spraw Wewnętrznych. Moja uwaga dotyczy w szczególności trzech poprawek: 7, 38 i 80. Poprawki te w sprawozdaniu podkomisji znalazły się w wersji zmienionej. Poprawki te budziły kontrowersje podczas prac Komisji. Brzmienie tych poprawek zawarte w sprawozdaniu traktuję jako próbę powrotu „kuchennymi schodami” do rozwiązań, które zostały przegłosowane w trakcie wcześniejszych prac Komisji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-3">
          <u xml:id="u-3.0" who="#MirosławCzech">Jeżeli chodzi o czas obrad to apeluję, aby obrady trwały dzisiaj jak najdłużej. Proszę nie sugerować się tym, że ja muszę wyjść wcześniej. Należy bowiem pamiętać, że sami przyjęliśmy określony harmonogram prac, których celem jest dokonanie zmian w ustawie o wyborze Prezydenta RP w takim czasie, aby wybory mogły odbyć się we właściwym terminie w oparciu o znowelizowaną ustawę. Tak więc proponuję, aby dzisiaj obrady trwały do godz. 18.</u>
          <u xml:id="u-3.1" who="#MirosławCzech">Sprawa druga, to kwestia zmian w sprawozdaniu. Przede wszystkim należy zwrócić uwagę na to, że sprawozdanie podkomisji obejmuje 4 projekty. Podkomisja mogła więc procedować nad rozwiązaniami zawartymi w tych 4 projektach, w tym również nad rozwiązaniami przyjętymi przez naszą Komisję. Niezależnie od tego, wszystkie ustalenia podkomisji zostaną zaprezentowane Komisji i będą mogły być przedmiotem dyskusji i głosowań. Dotyczy to również zmian, które wymienił poseł Jacek Rybicki. Należy bowiem dodać, że podkomisja wprowadziła również dalsze zmiany.</u>
          <u xml:id="u-3.2" who="#MirosławCzech">Poseł Jacek Rybicki zwrócił uwagę, że obrady podkomisji toczyły się często z udziałem bardzo małej liczby jej członków. W tym kontekście należy przypomnieć, iż to Komisja zdecydowała o zakresie prac podkomisji, co miało związek m.in. z przerwą w pracach Sejmu. W tej sytuacji członkom podkomisji należy się szacunek i uznanie. Dotyczy to również posła Ludwika Dorna, który uczestniczył w pracach podkomisji. Trudno więc mieć pretensje do członków podkomisji, którzy aktywnie uczestniczyli w jej pracach. Tak więc chciałbym zamknąć już dyskusję na ten temat i przejść do pracy nad sprawozdaniem.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-4">
          <u xml:id="u-4.0" who="#PawełŁączkowski">Wypowiedź pana przewodniczącego zmusza mnie do zadania pytania, co czyni Komisja gdy głosuje? Jaką czynnością jest głosowanie w trakcie prac legislacyjnych? Czy jest to głosowanie na próbę? Nie znam takiego pojęcia.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-5">
          <u xml:id="u-5.0" who="#TadeuszWrona">Również jestem zaskoczony interpretacją przedłożoną de facto ex cathedra przez pana przewodniczącego. Jak można bowiem porównywać rozwiązania przyjęte przez Komisję z rozwiązaniami przyjętymi przez podkomisję — niekiedy w składzie jednoosobowym — poseł Eugeniusz Kłopotek. Tak się właśnie stało w przypadku zmian, o których mówił poseł Jacek Rybicki. Tak więc w grę wchodzi chyba kwestia zmiany pewnych zasad. Okazuje się bowiem, że podkomisja może zmieniać ustalenia Komisji. Ponadto okazuje się, że poseł jednoosobowo może zmieniać ustalenia Komisji.</u>
          <u xml:id="u-5.1" who="#TadeuszWrona">Komisja zakończyła prace nad swoim projektem. Zadaniem podkomisji było zaadoptowanie do tego projektu tylko rozwiązań zawartych w projekcie przedłożonym przez Komisję Administracji i Spraw Wewnętrznych. Taka była rola podkomisji. Nie było rolą podkomisji dokonywanie zmian w ustaleniach przyjętych przez Komisję. Ponadto chcę poprosić przedstawicieli Biura Legislacyjnego o interpretację zaistniałej sytuacji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-6">
          <u xml:id="u-6.0" who="#JerzySzmajdziński">Proponuję przejść do rozpatrywania. Spór jest bowiem sporem pozornym. Zgłoszono uwagi, iż podkomisja dokonała zmian w kilku przepisach. Proponuję więc zapoznać się z tymi zmianami i ich uzasadnieniem. Następnie Komisja powinna podjąć decyzje. Warto też zwrócić uwagę, że miało miejsce pierwsze czytanie. Po pierwszym czytaniu została powołana podkomisja, której zadaniem było przygotowanie propozycji do prac Komisji. Na obecnym etapie prac istnieje więc możliwość wnoszenia zmian, które nie były wnoszone wcześniej. Chodziło bowiem o to, aby jak najszybciej powstał projekt komisyjny. Tak więc proponuję przejście do prac nad sprawozdaniem.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-7">
          <u xml:id="u-7.0" who="#EugeniuszKłopotek">Nie czuję się aż tak ważny, że mogę zmieniać ustalenia Komisji. Przed chwilą poseł Jerzy Szmajdziński powiedział o ważnej kwestii. Chodzi o to, że projekt naszej Komisji jest już po pierwszym czytaniu. W trakcie pierwszego czytania pojawiły się różne propozycje.</u>
          <u xml:id="u-7.1" who="#EugeniuszKłopotek">Zadaniem podkomisji było to, aby uwzględnić propozycje zgłaszane podczas pierwszego czytania oraz propozycje zawarte w projekcie Komisji Administracji i Spraw Wewnętrznych. Zasadniczym celem podkomisji było więc przygotowanie jednego projektu, który zostanie przedłożony Komisji. Ponadto okazało się również, że ujawniły się słabości niektórych przepisów projektu przygotowanego przez Komisję, co nawet spowodowało pewne „spięcia” między mną a ekspertami i Biurem Legislacyjnym. Kwestie te wymagały ponownej analizy. Przykładem może być kwestia opróżnienia urzędu Prezydenta RP.</u>
          <u xml:id="u-7.2" who="#EugeniuszKłopotek">Tak więc podkomisja starała się wywiązać ze swojego zadania jak najlepiej, choć niekiedy bywało tak, że podkomisję stanowią tylko jej przewodniczący. Ponadto chcę dodać, że gdy było tak, że w posiedzeniu podkomisji brał udział tylko jej przewodniczący lub przewodniczący i poseł Maciej Poręba, to pewne rozstrzygnięcia były świadomie odkładane, aby nie powstało wrażenie, że posłowie opozycji próbują coś zrobić bez udziału posłów rządzącej większości.</u>
          <u xml:id="u-7.3" who="#EugeniuszKłopotek">Tak więc chcę zapewnić posła Jacka Rybickiego, iż z mojej strony nie było żadnych podtekstów. Eksperci mogą potwierdzić, że podczas debat podkomisji bywało bardzo burzliwie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-8">
          <u xml:id="u-8.0" who="#PawełŁączkowski">Czuję się zmuszony do stwierdzenia, iż nie widzę żadnej innej możliwości dokonywania zmian w rozstrzygnięciach przyjętych przez Komisję, jak złożenie wniosku o reasumpcję przyjętych wcześniej ustaleń. Jeżeli taki wniosek byłby złożony, to trudno byłoby z nim polemizować. Podzielam gorliwą chęć jak najszybszego podjęcia prac merytorycznych wyrażoną przez posła Jerzego Szmajdzińskiego. Chciałbym bowiem również, aby już rozpoczęły się prace merytoryczne. Niemniej jednak uważam, że Komisja własne rozstrzygnięcia powinna traktować poważnie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-9">
          <u xml:id="u-9.0" who="#JanLityński">Temu, co powiedział poseł Jerzy Szmajdziński chcę nadać charakter formalny. Proponuję więc zakończenie dyskusji i przejście do rozpatrywania przedłożonych propozycji. Gdy pojawią się kontrowersje, Komisja będzie je rozstrzygać, teraz bowiem toczy się dyskusja dla dyskusji, gdyż dokładnie to nawet nie wiadomo, o co chodzi. Mam również propozycję proceduralną. Chodzi mi o to, aby przewodniczący podkomisji poseł Eugeniusz Kłopotek nie prezentował wszystkich kolejnych zmian, lecz aby zmiany prezentował przewodniczący poseł Mirosław Czech, a dyskusja miała miejsce tylko wówczas, gdy dana zmiana wywoła kontrowersję. Tak więc popieram propozycję posła Jerzego Szmajdzińskiego, aby zakończyć dyskusję ogólną i przejść do rozpatrywania sprawozdania.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-10">
          <u xml:id="u-10.0" who="#MirosławCzech">Rozumiem zapał do wyjaśniania spraw, które rozbudziły wątpliwości członków Komisji. Niemniej jednak nie mam nic do dodania w stosunku do tego, co powiedziałem w swojej wypowiedzi otwierającej posiedzenie. Jest bowiem tak, że zarówno regulamin Sejmu, jak i zwyczaje parlamentarne określają uprawnienia Komisji i podkomisji, rolę i zakres kolejnych czytań oraz konsekwencje przekazania projektu do Komisji. Wydaje się więc, że nie ma sensu dalszego prowadzenia sporu, który ujawnił się na początku posiedzenia. Ponieważ zarówno poseł Jerzy Szmajdziński, jak i poseł Jan Lityński zgłosili wnioski o zamknięcie dyskusji i przejście do rozpatrywania sprawozdania podkomisji, proponuję przeprowadzenie głosowania nad tym wnioskiem.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-11">
          <u xml:id="u-11.0" who="#TadeuszWrona">Jako pierwszy został jednak zgłoszony wniosek przez posła Jacka Rybickiego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-12">
          <u xml:id="u-12.0" who="#MirosławCzech">Czego dotyczył ten wniosek?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-13">
          <u xml:id="u-13.0" who="#TadeuszWrona">Chodziło o to, aby zmiany 7, 38 i 80 pozostały w brzmieniu przyjętych wcześniej przez Komisję. Ponadto zgłoszona została sugestia, aby w sprawach proceduralnych wypowiedzieli się przedstawiciele Biura Legislacyjnego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-14">
          <u xml:id="u-14.0" who="#MirosławCzech">Przedmiotem dyskusji i ewentualnych głosowań Komisji będą nie tylko zmiany, o których mówił poseł Jacek Rybicki, ale wszystkie zmiany znajdujące się w sprawozdaniu podkomisji. Rozstrzygnie więc o tym Komisja.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-15">
          <u xml:id="u-15.0" who="#JacekRybicki">Rozstrzygnięcia te zmieni jednak znowu podkomisja...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-16">
          <u xml:id="u-16.0" who="#MirosławCzech">Gdyby poseł Jacek Rybicki uczestniczył w pierwszym czytaniu naszego projektu, to wiedziałby, że w stanowiskach klubów zostały zgłoszone różne opinie. Tak więc zdarza się, że nawet do projektu przygotowanego przez Komisję są zgłaszane uwagi. Zmiana stanowiska Komisji zdarza się nawet między drugim a trzecim czytaniem. Zmiana ta może wynikać m.in. z ekspertyz, czy być konsekwencją zmiany poglądów. Są to kwestie oczywiste i dlatego zaczynam nie rozumieć, o czym jest tocząca się dyskusja.</u>
          <u xml:id="u-16.1" who="#MirosławCzech">Jeszcze raz chcę więc podkreślić, że podkomisja najlepiej jak umiała przygotowała w dobrej wierze sprawozdanie. Sprawozdanie to będzie przedmiotem prac Komisji. Chodzi bowiem o to, aby powstało sprawozdanie do drugiego czytania.</u>
          <u xml:id="u-16.2" who="#MirosławCzech">Tak więc podkomisja wykonała swoje zadanie najlepiej jak potrafiła, mimo że nie wszyscy członkowie podkomisji uczestniczyli w jej pracach dostatecznie aktywnie. Można tylko ubolewać nad tym, zwłaszcza że wiadomo, iż czas na przygotowanie ustawy zmieniającej ustawę o wyborze Prezydenta RP jest ograniczony.</u>
          <u xml:id="u-16.3" who="#MirosławCzech">Przypominam, iż proponowałem, aby nad projektem pracowała cała Komisja. W odpowiedzi usłyszałem, że Komisja ma pełne zaufanie do podkomisji i prezydium Komisji, wobec tego powierza im prace nad projektem. Przedłożone sprawozdanie jest właśnie efektem takich ustaleń i efektem prac podkomisji. Nie bardzo więc rozumiem po co jest obecna dyskusja. Aby rozwiać wątpliwości posła Tadeusza Wrony proszę o wypowiedź przedstawiciela Biura Legislacyjnego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-17">
          <u xml:id="u-17.0" who="#PrzedstawicielBiuraLegislacyjnegoKancelariiSejmu">Faktycznie nie ma rozbieżności w wypowiedziach w ramach toczącej się dyskusji. Różnica zdań wyniknęła z tego, że miały miejsce różne etapy procedowania Komisji i podkomisji nad różnymi projektami.</u>
          <u xml:id="u-17.1" who="#PrzedstawicielBiuraLegislacyjnegoKancelariiSejmu">Poseł Jacek Rybicki mówił o przyjęciu przez Komisję określonego projektu ustawy. Było to jednak przyjęcie projektu w celu skierowania go do pierwszego czytania podczas posiedzenia Sejmu.</u>
          <u xml:id="u-17.2" who="#PrzedstawicielBiuraLegislacyjnegoKancelariiSejmu">Następnie projekt ten powrócił do Komisji po pierwszym czytaniu. Podkomisja pracowała więc nad tym projektem tak, jak nad innymi projektami ustaw. Po swoich pracach przedstawia teraz sprawozdanie jako materiał roboczy do prac Komisji. W tym etapie prac każdy przepis sprawozdania będzie przedmiotem debaty i głosowań. Dopiero po wyrażeniu stanowiska przez Komisję dany przepis będzie mógł być uznany za przyjęty. Oznacza to, że nie ma żadnego znaczenia, jakie brzmienie miał ten przepis w poprzednich etapach procedowania.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-18">
          <u xml:id="u-18.0" who="#MirosławCzech">Sądzę, że stanowisko Biura Legislacyjnego jest jasne. Proponuję więc przejście do pracy nad sprawozdaniem podkomisji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-19">
          <u xml:id="u-19.0" who="#MarekMazurkiewicz">Zamierzam zgłosić wniosek formalny dotyczący dalszego trybu prac, jesteśmy bowiem po wnioskach cząstkowych, wynikających z projektu przygotowanego przez naszą Komisję i Komisję Administracji i Spraw Wewnętrznych. Należy więc podziękować podkomisji za przygotowanie syntetycznego dokumentu uwzględniającego dotychczasowy przebieg prac. Obecnie nad sprawozdaniem podkomisji odbędzie się dyskusja szczegółowa. Każdy, kto nie jest zadowolony z propozycji przedłożonych przez podkomisję, będzie mógł zgłosić stosowne propozycje zmian. Tak więc proponuję, aby przejść do rozpatrywania sprawozdania podkomisji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-20">
          <u xml:id="u-20.0" who="#MirosławCzech">Jest to również moją intencją od co najmniej 20 minut. Proponuję następującą — praktykowaną już procedurę, prezentacja zmiany, ewentualne uwagi wyjaśniające posła Eugeniusza Kłopotka, dyskusja i rozstrzygnięcie losów zmiany.</u>
          <u xml:id="u-20.1" who="#MirosławCzech">Przechodzimy do rozpatrzenia tytułu, który brzmi: „Ustawa z dnia.... 2000 r. o zmianie ustawy o wyborze Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej oraz ustawy o referendum”. Czy są uwagi do tytułu? Nie ma uwag. Czy ktoś jest przeciwny przyjęciu tytułu w przedłożonym brzmieniu? Nie ma sprzeciwu.</u>
          <u xml:id="u-20.2" who="#MirosławCzech">Stwierdzam przyjęcie tytułu ustawy w przedłożonym brzmieniu.</u>
          <u xml:id="u-20.3" who="#MirosławCzech">Przechodzimy do rozpatrzenia art. 1 projektu ustawy, który zawiera zmiany w ustawie z dnia 27 września 1990 r. o wyborze Prezydenta RP.</u>
          <u xml:id="u-20.4" who="#MirosławCzech">Zmiana 1 dotyczy art. 1 i przewiduje, że po wyrazach „ustawa określa zasady i tryb” dodaje się wyrazy „zgłaszania kandydatów i przeprowadzania wyborów oraz warunki ważności”.</u>
          <u xml:id="u-20.5" who="#MirosławCzech">W zmianie tej nie ma różnic w stosunku do wcześniejszego brzmienia zmiany.</u>
          <u xml:id="u-20.6" who="#MirosławCzech">Czy ktoś chce zabrać głos w sprawie zmiany 1? Nikt się nie zgłasza. Czy ktoś jest przeciwny przyjęciu zmiany 1? Nie ma sprzeciwu. Stwierdzam przyjęcie zmiany 1.</u>
          <u xml:id="u-20.7" who="#MirosławCzech">Zmiana 2 dotyczy art. 2 i zakłada, że wyrazy „w dniu wyborów ma ukończone 18 lat” zastępuje się wyrazami „najpóźniej w dniu głosowania kończy 18 lat”.</u>
          <u xml:id="u-20.8" who="#MirosławCzech">Czy ktoś chce zabrać głos w sprawie zmiany 2? Nikt się nie zgłasza. Czy ktoś jest przeciwny przyjęciu zmiany 2? Nie ma sprzeciwu. Stwierdzam przyjęcie zmiany 2.</u>
          <u xml:id="u-20.9" who="#MirosławCzech">Przechodzimy do rozpatrzenia zmian 3 dotyczącej art. 3 i przewidującej, że pkt. 2 i 3 otrzymują następujące brzmienie:</u>
          <u xml:id="u-20.10" who="#MirosławCzech">„2) pozbawione praw wyborczych prawomocnym orzeczeniem Trybunału Stanu,</u>
          <u xml:id="u-20.11" who="#MirosławCzech">3) ubezwłasnowolnione prawomocnym orzeczeniem sądu”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-21">
          <u xml:id="u-21.0" who="#EugeniuszKłopotek">Zmiana 3 zawiera drobną zmianę w stosunku do wcześniejszego brzmienia zmiany. W pkt. 3 było sformułowanie „orzeczenie sądowe”. Eksperci zaproponowali formułę „orzeczenie sądu”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-22">
          <u xml:id="u-22.0" who="#MirosławCzech">Czy ktoś chce zabrać głos w sprawie zmiany 3? Nikt się nie zgłasza. Czy ktoś jest przeciwny przyjęciu zmiany 3? Nie ma sprzeciwu. Stwierdzam przyjęcie zmiany 3.</u>
          <u xml:id="u-22.1" who="#MirosławCzech">Przechodzimy do rozpatrzenia zmiany 4, zgodnie z którą w art. 5, w art. 10 ust. 1 w pkt. 2, 6 i 7, w tytułach rozdziałów 5, 9 i 10, w art. 41 ust. 1 pkt 1, w art. 47 ust. 1, w art. 69 ust. 2, w art. 72 ust. 1 i 2 oraz w art. 76a ust. 1 użyty w odpowiednim przypadku wyraz „Prezydent” zastępuje się użytymi w odpowiednim przypadku wyrazami „Prezydent Rzeczypospolitej”.</u>
          <u xml:id="u-22.2" who="#MirosławCzech">Czy ktoś chce zabrać głos w sprawie zmiany 4? Nikt się nie zgłasza. Czy ktoś jest przeciwny przyjęciu zmiany 4? Nie ma sprzeciwu. Stwierdzam przyjęcie zmiany 4.</u>
          <u xml:id="u-22.3" who="#MirosławCzech">Przechodzimy do rozpatrzenia zmiany 5, zgodnie z którą w art. 6 wyrazy „pomieszczenia za osłoną” zastępuje się wyrazem „miejsca”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-23">
          <u xml:id="u-23.0" who="#EugeniuszKłopotek">Jest to nowa zmiana, której nie było w projekcie naszej Komisji. Chodzi o dostosowanie terminologii do innych ordynacji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-24">
          <u xml:id="u-24.0" who="#MirosławCzech">Czy ktoś chce zabrać głos w sprawie zmiany 5? Nie ma chętnych. Czy ktoś jest przeciwny przyjęciu zmiany 5? Nie ma sprzeciwu. Stwierdzam przyjęcie zmiany 5.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-25">
          <u xml:id="u-25.0" who="#JanLityński">Proponuję dalej idące uproszczenie procedury polegające na tym, że pan przewodniczący wyczytuje tylko numer zmiany. Jeżeli nie ma zainteresowania ze strony posłów, to zmiana jest uznawana za przyjętą.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-26">
          <u xml:id="u-26.0" who="#MirosławCzech">Pozostaniemy jednak przy procedurze dotychczasowej.</u>
          <u xml:id="u-26.1" who="#MirosławCzech">Przechodzimy do rozpatrzenia zmiany 6 przewidującej, że art. 7–8b otrzymują brzmienie następujące:</u>
          <u xml:id="u-26.2" who="#MirosławCzech">„Art. 7.1. Wybory zarządza Marszałek Sejmu nie wcześniej niż na 7 miesięcy i nie później niż na 6 miesięcy przed upływem kadencji urzędującego Prezydenta Rzeczypospolitej i wyznacza ich datę na dzień wolny od pracy przypadający nie wcześniej niż na 100 dni i nie później niż na 75 dni przed upływem kadencji urzędującego Prezydenta Rzeczypospolitej.</u>
          <u xml:id="u-26.3" who="#MirosławCzech">2. W razie opróżnienia urzędu Prezydenta Rzeczypospolitej Marszałek Sejmu zarządza wybory nie później niż w czternastym dniu po opróżnieniu urzędu i wyznacza datę wyborów na dzień wolny od pracy przypadający w ciągu 60 dnia od dnia zarządzenia wyborów.</u>
          <u xml:id="u-26.4" who="#MirosławCzech">Art. 8.1. Marszałek Sejmu zarządza, w drodze postanowienia, wybory Prezydenta Rzeczypospolitej i wyznacza ich datę zgodnie z art. 7. Postanowienie Marszałka Sejmu podaje się do publicznej wiadomości i zgłasza w Dzienniku Ustaw Rzeczypospolitej Polskiej najpóźniej w 3 dniu od dnia zarządzenia wyborów.</u>
          <u xml:id="u-26.5" who="#MirosławCzech">2. W postanowieniu, o którym mowa w ust. 1. Marszałek Sejmu po zasięgnięciu opinii Państwowej Komisji Wyborczej określa dni, w których upływają terminy wykonania czynności wyborczych przewidzianych w ustawie (kalendarz wyborczy).</u>
          <u xml:id="u-26.6" who="#MirosławCzech">Art. 8a.1. Prezydent Rzeczypospolitej jest wybierany na pięcioletnią kadencję i może być ponownie wybrany tylko raz.</u>
          <u xml:id="u-26.7" who="#MirosławCzech">2. Nowo wybrany Prezydent Rzeczypospolitej składa przysięgę wobec Zgromadzenia Narodowego w ostatnim dniu urzędowania ustępującego Prezydenta Rzeczypospolitej.</u>
          <u xml:id="u-26.8" who="#MirosławCzech">3. Ustępujący Prezydent Rzeczypospolitej kończy urzędowanie z chwilą złożenia przysięgi przez nowo wybranego Prezydenta Rzeczypospolitej.</u>
          <u xml:id="u-26.9" who="#MirosławCzech">4. Prezydent Rzeczypospolitej wybrany w wyborach, o których mowa w art. 7 ust. 2, składa przysięgę wobec Zgromadzenia Narodowego w terminie 7 dni od ogłoszenia wyników wyborów w Dzienniku Ustaw Rzeczypospolitej Polskiej.</u>
          <u xml:id="u-26.10" who="#MirosławCzech">5. Prezydent Rzeczypospolitej obejmuje urząd po złożeniu przysięgi.</u>
          <u xml:id="u-26.11" who="#MirosławCzech">Art. 8b.1. Jeżeli w wyborach, o których mowa w art. 7, żaden z kandydatów na Prezydenta Rzeczypospolitej nie uzyska więcej niż połowę ważnie oddanych głosów, czternastego dnia po pierwszym głosowaniu przeprowadza się ponowne głosowanie.</u>
          <u xml:id="u-26.12" who="#MirosławCzech">2. W ponownym głosowaniu wyboru dokonuje się spośród dwóch kandydatów, którzy w pierwszym głosowaniu otrzymali największą liczbę głosów.</u>
          <u xml:id="u-26.13" who="#MirosławCzech">3. Jeżeli którykolwiek z dwóch kandydatów, o których mowa w ust. 2, wycofa zgodę na kandydowanie, utraci prawo wyborcze lub umrze, w jego miejsce do wyborów w ponownym głosowaniu dopuszcza się kandydata, który otrzymał kolejno największą liczbę głosów w pierwszym głosowaniu. W takim wypadku datę ponownego głosowania odracza się o dalsze 14 dni.</u>
          <u xml:id="u-26.14" who="#MirosławCzech">4. Za wybranego na urząd Prezydenta Rzeczypospolitej w ponownym głosowaniu uznaje się tego kandydata, który otrzymał więcej głosów.</u>
          <u xml:id="u-26.15" who="#MirosławCzech">5. W wypadku, o którym mowa w ust. 3, Państwowa Komisja Wyborcza niezwłocznie informuje, w drodze uchwały, o dopuszczeniu nowego kandydata do wyborów w ponownym głosowaniu oraz podaje do publicznej wiadomości datę przeprowadzenia ponownego głosowania”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-27">
          <u xml:id="u-27.0" who="#EugeniuszKłopotek">W zmianie 6 jest jedna istotna zmiana. W wyniku przemyśleń ekspertów oraz przedstawicieli organów państwowych okazało się, że zabrakło określenia, w jakim terminie składa przysięgę nowy Prezydent RP w przypadku opróżnienia tego urzędu przez dotychczasowego Prezydenta RP. Stąd brzmienie art. 8a ust. 4. Jest to nowe brzmienie, którego nie było dotychczas. Wcześniej kwestia ta uszła naszej uwadze.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-28">
          <u xml:id="u-28.0" who="#MirosławCzech">Czy ktoś chce zabrać głos w sprawie zmiany 6?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-29">
          <u xml:id="u-29.0" who="#StanisławGebethner">Uważam, że w art. 8a ust. 4 powinna znaleźć się formuła mówiąca o 7 dniach od stwierdzenia ważności wyborów.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-30">
          <u xml:id="u-30.0" who="#EugeniuszKłopotek">Nasuwają się jednak pewne wątpliwości. Proszę więc o wypowiedź innych ekspertów oraz o wypowiedź ministra Kazimierza Czaplickiego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-31">
          <u xml:id="u-31.0" who="#KazimierzCzaplicki">Jest to kwestia do decyzji Komisji. Określenie, w którym dniu - od jakiego momentu - w przypadku przedterminowego opróżnienia urzędu, prezydent ma złożyć przysięgę wobec Zgromadzenia Narodowego jest kwestią dyskusyjną. Można zaaprobować przedłożoną propozycję - 7 dni od ogłoszenia wyników wyborów. Jest bowiem tak, że konstytucja przewiduje, że w razie stwierdzenia nieważności wyborów, przeprowadzane są nowe wybory. Nie uzależnia więc wyłącznie od złożenia przysięgi stwierdzenia ważności wyborów przez Sąd Najwyższy. Wydaje się, że podkomisja wybrała taki termin, aby jak najkrótszy był okres przejściowy. Tak więc nic nie stoi na przeszkodzie, aby Komisja zdecydowała, iż Prezydent RP składa przysięgę wobec Zgromadzenia Narodowego dopiero po stwierdzeniu ważności wyborów przez Sąd Najwyższy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-32">
          <u xml:id="u-32.0" who="#MarekMazurkiewicz">Chcę zapytać ekspertów o to, jaka była dotychczasowa praktyka konstytucyjna w tego rodzaju sytuacjach.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-33">
          <u xml:id="u-33.0" who="#StanisławGebethner">Tego rodzaju sytuacji do tej pory nie było.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-34">
          <u xml:id="u-34.0" who="#MarekMazurkiewicz">Prezydenci składali jednak przysięgę. Ponadto nasuwa się pytanie o to, jakie mogą być konsekwencje różnic między sformułowaniem mówiącym o ogłoszeniu wyników wyborów, a sformułowaniem mówiącym o ogłoszeniu ważności wyborów. Warto bowiem pamiętać, że ustawa o wyborze Prezydenta RP określa ścisłe terminy dotyczące stwierdzenia ważności wyborów. Nie ma więc chyba obawy przewlekania tej procedury.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-35">
          <u xml:id="u-35.0" who="#StanisławGebethner">Dotychczas kadencja prezydenta upływała w terminie. W obu przypadkach Prezydent RP składał przysięgę po stwierdzeniu ważności wyborów raz przed Zgromadzeniem Narodowym, a raz przed Sądem Najwyższym. Nie ma więc powodu, aby w przypadku tzw. wyborów przedterminowych czynić wyjątek polegający na tym, że najpierw Prezydent RP składa przysięgę, a dopiero po tym Sąd Najwyższy wypowiada się co do ważności wyborów. Byłoby to zwłaszcza dziwne, gdyby Sąd Najwyższy stwierdził nieważność. Tak więc uważam, że ratio legis art. 8a ust. 4 jest nieracjonalne, tym bardziej że są terminy na stwierdzenie ważności wyborów.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-36">
          <u xml:id="u-36.0" who="#LudwikDorn">Mam uwagę natury legislacyjno-redakcyjnej dotyczącej zmiany 1, która już została przyjęta. Wydaje się, że zmiana 1 powinna zostać rozszerzona o formułę „oraz tryb obejmowania urzędu”. Rozpatrujemy bowiem dwa artykuły, których przedmiot wykracza poza art. 1 określający, jaki jest zakres ustawy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-37">
          <u xml:id="u-37.0" who="#MirosławCzech">Proszę jednak zwrócić uwagę, że zmiana 1 obejmuje formułę „oraz warunki ważności”. To chyba rozwiewa wątpliwości.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-38">
          <u xml:id="u-38.0" who="#LudwikDorn">Moim zdaniem, nie rozwiewa to wątpliwości. Warunki ważności wyborów, to jednak coś innego, jak obejmowanie urzędu. Uważam, że złożenie przysięgi musi jednak nastąpić po stwierdzeniu ważności wyborów. Gdyby bowiem Sąd Najwyższy stwierdził nieważność wyborów, to jestem nawet większym pesymistą jak prof. Stanisław Gebethner, gdyż uważam, że nie istniałaby konstytucyjna podstawa do złożenia z urzędu Prezydenta RP, który złożył przysięgę nieważnie wybranym...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-39">
          <u xml:id="u-39.0" who="#StanisławGebethner">Jest jednak przepis mówiący o nieważności wyborów.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-40">
          <u xml:id="u-40.0" who="#TadeuszWrona">Przedłożony przepis zakłada hipotetycznie możliwość pełnienia funkcji prezydenta przez pewien czas w sposób niezgodny z prawem, przez osobę wybraną w sposób nie do końca zgodny z prawem. Takie założenie nie powinno być przyjmowane. Tak więc ma rację prof. Stanisław Gebethner proponując zmianę mówiącą o 7 dniach od stwierdzenia ważności wyborów.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-41">
          <u xml:id="u-41.0" who="#ZbigniewSenkowski">Mam pewną wątpliwość, gdyż w art. 8a o składaniu przysięgi jest mowa w dwóch ustępach. W ust. 2 jest mowa o ostatnim dniu urzędowania ustępującego Prezydenta RP, a w ust. 4 jest mowa o tym, że dzieje się to w terminie 7 dni od ogłoszenia wyników wyborów. Proszę więc o wyjaśnienie, czy nie jest to sprzeczność i czy te terminy nie nakładają się. Nasuwa się również pytanie, czy nie lepszym określeniem nie byłoby stwierdzenie, kiedy wygasa kadencja poprzedniego Prezydenta RP.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-42">
          <u xml:id="u-42.0" who="#MirosławCzech">Przepisy, nad którymi dyskutujemy trzeba widzieć w kontekście art. 7 ust. 2 mówiącego o opróżnieniu urzędu przed upływem pełnej kadencji. Czy ktoś chce jeszcze odnieść się do wypowiedzi prof. Stanisława Gebethnera?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-43">
          <u xml:id="u-43.0" who="#MarekMazurkiewicz">Przejmuję formalnie propozycję prof. Stanisława Gebethnera i zgłaszam wniosek o zastąpienie w art. 8a ust. 4 wyrazów „od ogłoszenia wyników wyborów” wyrazami „od stwierdzenia ważności wyborów” wraz z wykreśleniem końcowych wyrazów.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-44">
          <u xml:id="u-44.0" who="#MirosławCzech">Przystępujemy do głosowania. Poddaję pod głosowanie wniosek posła Marka Mazurkiewicza dotyczący zmiany w art. 8a ust. 4. Kto opowiada się za tym wnioskiem?</u>
          <u xml:id="u-44.1" who="#MirosławCzech">W głosowaniu za wnioskiem opowiedziało się 20 posłów, nikt nie był przeciwny, 2 wstrzymało się od głosu. Stwierdzam przyjęcie wniosku. Oznacza to, że art. 8a ust. 4 otrzymał brzmienie następujące:</u>
          <u xml:id="u-44.2" who="#MirosławCzech">„Prezydent Rzeczypospolitej wybrany w wyborach, o których mowa w art. 7 ust. 2, składa przysięgę wobec Zgromadzenia Narodowego w terminie 7 dni od stwierdzenia ważności wyborów”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-45">
          <u xml:id="u-45.0" who="#EugeniuszKłopotek">Podkomisja proponuje również kilka drobnych zmian w art. 8b. Chodzi jednak o stylistykę i doprecyzowanie. Nie sądzę, aby zmiany te mogły wywołać rozbieżności.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-46">
          <u xml:id="u-46.0" who="#MirosławCzech">Czy ktoś chce jeszcze zabrać głos w sprawach objętych art. 7–8b? Nikt się nie zgłasza.</u>
          <u xml:id="u-46.1" who="#MirosławCzech">Czy ktoś jest przeciwny przyjęciu zmiany 6 wraz ze zmianą w art. 8a ust. 4? Nie ma sprzeciwu. Stwierdzam przyjęcie zmiany 6 wraz z modyfikacją brzmienia art. 8a ust. 4.</u>
          <u xml:id="u-46.2" who="#MirosławCzech">Przechodzimy do zmiany 7 przewidującej dodanie art. 8c w brzmieniu następującym:</u>
          <u xml:id="u-46.3" who="#MirosławCzech">„Art. 8c.1. Jeżeli w wyborach, o których mowa w art. 7 i art. 8b, głosowanie miałoby być przeprowadzone tylko na jednego kandydata Państwowa Komisja Wyborcza stwierdza ten fakt w drodze uchwały, którą przekazuje Marszałkowi Sejmu, podaje do publicznej wiadomości i ogłasza w Dzienniku Ustaw Rzeczypospolitej Polskiej.</u>
          <u xml:id="u-46.4" who="#MirosławCzech">2. Marszałek Sejmu ponownie zarządza wybory nie później niż w 14 dniu od dnia ogłoszenia uchwały Państwowej Komisji Wyborczej w Dzienniku Ustaw. Przepisy art. 7 ust. 2 i art. 8 stosuje się odpowiednio.</u>
          <u xml:id="u-46.5" who="#MirosławCzech">3. Przepis ust. 1 stosuje się odpowiednio w wypadku braku kandydatów”.</u>
          <u xml:id="u-46.6" who="#MirosławCzech">Jest to wariant I. Wariant II przewiduje skreślenie art. 8c. Chcę również przypomnieć, że w projekcie komisyjnym art. 8c miał ponadto ust. 4.</u>
          <u xml:id="u-46.7" who="#MirosławCzech">Proszę posła Eugeniusza Kłopotka o przedstawienie uwag wyjaśniających.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-47">
          <u xml:id="u-47.0" who="#EugeniuszKłopotek">Jest to pierwszy spośród kilku przypadków, w których podkomisja zmieniła pierwotne stanowisko Komisji ustalone przed pierwszym czytaniem.</u>
          <u xml:id="u-47.1" who="#EugeniuszKłopotek">Art. 8c a zwłaszcza ust. 4, został poddany miażdżącej krytyce na posiedzeniu podkomisji. W związku z tym podkomisja postanowiła zaproponować definitywne skreślenie ust. 4.</u>
          <u xml:id="u-47.2" who="#EugeniuszKłopotek">Jeżeli chodzi o pozostałe ustępy art. 8c, to wśród członków podkomisji zdania były podzielone. Padały argumenty zarówno za ich skreśleniem, jak i utrzymaniem, w tej sytuacji podkomisja postanowiła przedłożyć dwa warianty i sprawę pozostawić do decyzji Komisji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-48">
          <u xml:id="u-48.0" who="#MirosławCzech">Otwieram dyskusję nad zmianą 7.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-49">
          <u xml:id="u-49.0" who="#JacekRybicki">Jest to pierwszy wśród kilku problemów, o których mówiłem na początku posiedzenia. W związku z tym pojawia się jednak problem proceduralny, czy głosowanie powinno dotyczyć przywrócenia ust. 4, czy usunięcia ust. 4. Sprawa nie jest więc jasna, ale rozumiem, że została przyjęta pewna formuła.</u>
          <u xml:id="u-49.1" who="#JacekRybicki">W sprawie, która jest przedmiotem debaty Komisji dysponuję czterema ekspertyzami. Dwie z nich zostały przygotowane na zlecenie Kancelarii Prezydenta RP, a dwie wcześniejsze na zlecenie Komisji. Przygotowali je profesorowie: Paweł Sarnecki i Piotr Winczorek. Ekspertyzy te nieco inaczej przygotowały art. 8c ust. 4.</u>
          <u xml:id="u-49.2" who="#JacekRybicki">Tak więc w kwestii art. 8c ust. 4 zdanie ekspertów nie jest jednoznaczne. W związku z tym składam wniosek o utrzymanie art. 8c ust. 4 w brzmieniu z druku nr 1684.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-50">
          <u xml:id="u-50.0" who="#MaciejPoręba">Trzeba wiedzieć o czym mówimy. Problem dotyczy bowiem tego, co można nazwać polityczne science fiction. Chodzi bowiem o sytuację, która praktycznie nie jest możliwa. W grę wchodzi bowiem rezygnacja wszystkich kandydatów lub też nieszczęśliwe wypadki wszystkich kandydatów i pozostanie tylko jednego kandydata. Jest to sytuacja raczej trudna do wyobrażenia. Ponadto należy dodać, że ust. 4 rozszerza katalog uprawnień marszałka Sejmu. Katalog taki jest wyspecyfikowany w konstytucji. Nie jest więc możliwe jego rozszerzenie w ustawie. Oznacza to, że ust. 4 jest niezgodny z konstytucją. Biorąc to pod uwagę podkomisja zdecydowała o skreśleniu ust. 4. Ponadto chcę jeszcze dodać, że moim wnioskiem było skreślenie całego art. 8c. Uważam bowiem, że art. 8c reguluje sytuację niemożliwą i niewykonalną. Po co tworzyć prawo dla sytuacji, która nigdy nie nastąpi.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-51">
          <u xml:id="u-51.0" who="#BartłomiejNowotarski">Wyraziłem zdecydowanie negatywną opinię dotyczącą dyskutowanego rozwiązania, które w sposób rozszerzający traktuje materię konstytucyjną. Chodzi oczywiście o ust. 4. Należy bowiem zwrócić uwagę na to, że pojawia się luka konstytucyjna, polegająca na tym, że zakończy się kadencja urzędującego Prezydenta RP, a nie zostanie jeszcze wybrany nowy Prezydent RP. Pojawia się problem, kto w tym czasie ma sprawować władzę. W tej kwestii decyzję powinien podjąć wyłącznie ustawodawca konstytucyjny. Ustawodawca zwykły może bowiem uczynić tylko tyle, na ile zezwala mu konstytucja. Ustawodawca zwykły może więc uregulować zasady i tryb zgłaszania kandydatów, przeprowadzania wyborów oraz określić warunki ważności wyborów. Nie ma więc podstaw konstytucyjnych do określania w ustawie zwykłej, kto ma pełnić obowiązki Prezydenta RP w okresie między kadencjami. Należy dodać, że utrzymanie art. 8c bez ust. 4 jest o tyle zasadne, iż uregulowane będzie wówczas postępowanie wyborcze. Na taką regulację konstytucja zezwala.</u>
          <u xml:id="u-51.1" who="#BartłomiejNowotarski">Tak więc jestem przeciwny przyjmowaniu przepisu określającego, kto przejmuje władzę prezydencką w sytuacji opisanej w art. 8c. Kwestię tę należy pozostawić praktyce politycznej i rozsądkowi politycznemu, skoro nie ma warunków do nowelizacji konstytucji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-52">
          <u xml:id="u-52.0" who="#LudwikDorn">Zdania ekspertów konstytucjonalistów - jak to często bywa - są podzielone. Zapoznałem się ze wszystkimi ekspertyzami i sam mam podzielone zdanie. Jednakże poza kwestią wykładni konstytucyjnej jest kwestia - jakby - sytuacji politycznej. Należy pamiętać, że dwie opinie są przesłane przez Kancelarię Prezydenta RP. Oznacza to, że w tej kwestii można spodziewać się weta lub zaskarżenia do Trybunału Konstytucyjnego. Uzasadnienie tego wniosku będzie takie, że Sejm o określonej większości chce odebrać władzę prezydentowi i przekazać marszałkowi Sejmu.</u>
          <u xml:id="u-52.1" who="#LudwikDorn">Gdyby zdania wśród konstytucjonalistów nie były aż tak podzielone, to można byłoby oczekiwać takiego, a nie innego orzeczenia Trybunału Konstytucyjnego. Wówczas na polityczne uzasadnienie wniosku można byłoby machnąć ręką.</u>
          <u xml:id="u-52.2" who="#LudwikDorn">Jeżeli chodzi o moją wiedzę na temat poglądów prawników - a więc nie tylko konstytucjonalistów akademickich - to zdania będą podzielone. Nie można więc racjonalnie przewidzieć orzeczenia Trybunału Konstytucyjnego. Tak więc będę głosował tak, jak szeroko rozumiany mój obóz polityczny, ale jednocześnie zadaję pytanie, czy warto rozpoczynać walkę, co do której nie ma pewności, że jej się nie przegra? Czy zatem warta jest skórka za wyprawkę?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-53">
          <u xml:id="u-53.0" who="#MirosławCzech">Dziękuję za jasne wyłożenie sprawy, gdyż właśnie o to chodziło w tej sprawie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-54">
          <u xml:id="u-54.0" who="#JacekRybicki">Oczywiście, że mówimy o przypadku szczególnym i że warto zastanowić się nad tym, czy warto rozdzierać szaty nad jego zapisaniem. Należy jednak pamiętać, że opinie ekspertów są tutaj zasadniczo podzielone. Jest tak dlatego, że konstytucja mówi też o tym, że marszałek Sejmu wykonuje tymczasowo - do czasu wyboru nowego Prezydenta RP - obowiązki Prezydenta RP.</u>
          <u xml:id="u-54.1" who="#JacekRybicki">Konstytucja określając wagę urzędu Prezydenta RP zakłada jednocześnie, że Rzeczpospolita Polska nie może pozostać bez głowy państwa.</u>
          <u xml:id="u-54.2" who="#JacekRybicki">Tak więc intencją ust. 4 jest to, aby nawet w przypadku szczególnym nie mogło dojść do sytuacji, że nikt nie wykonuje uprawnień Prezydenta RP. Można więc powiedzieć, że na zasadzie pewnego przeniesienia art. 131 ust. 2 konstytucji, art. 8c ust. 4 projektu może być dobrze uznany za konieczne uzupełnienie przepisów konstytucji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-55">
          <u xml:id="u-55.0" who="#KrzysztofJanik">Po pierwsze chcę powiedzieć, że mam zasadnicze wątpliwości co do całego art. 8c. Uważam bowiem, że art. 8c ust. 1 i ust. 2 nie znajdują żadnego oparcia w konstytucji. Konstytucja rozstrzyga bowiem, że o ważności wyborów prezydenckich można mówić tylko w takim przypadku, jeżeli jest co najmniej dwóch kandydatów. Tak więc w grę wchodzi zbyt daleko idąca nowelizacja konstytucji.</u>
          <u xml:id="u-55.1" who="#KrzysztofJanik">Tak samo jest w odniesieniu do ust. 4, choć bardzo hipotetyczna jest sytuacja, w której przepisy te mogłyby mieć zastosowanie. Według mnie ust. 4 jest o tyle niepotrzebny, że kwestie te - choć nieco inaczej - rozstrzyga art. 131 ust.1 zdanie drugie i trzecie konstytucji. Jest to sytuacja, w której - w przypadkach nie objętych art. 132 ust. 2 - Trybunał Konstytucyjny rozstrzyga kwestie na wniosek marszałka Sejmu. Tak więc obawiam się, że Komisja próbuje lekko poprawiać konstytucję zupełnie bez potrzeby.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-56">
          <u xml:id="u-56.0" who="#MarekMazurkiewicz">Nawiązując do tezy posła Jacka Rybickiego zwracam uwagę, że art. 131 ust. 2 stosuje się bezpośrednio zgodnie z zasadą bezpośredniego stosowania konstytucji. W związku z tym wszelkie manipulowanie w ustawie zwykłej, zmierzające do zmiany treści i zakresu regulacji konstytucyjnej, mogłoby być bardzo niebezpieczne. Myślę więc, że poseł Jacek Rybicki doskonale zdaje sobie z tego sprawę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-57">
          <u xml:id="u-57.0" who="#MirosławCzech">Czy ktoś chce jeszcze zabrać głos w sprawie zmiany 7? Nikt się nie zgłasza.</u>
          <u xml:id="u-57.1" who="#MirosławCzech">Przystępujemy do głosowania. Proponuję, aby najpierw dokonać wyboru między wariantem I a wariantem II. Jeżeli wybrany zostanie wariant I, to wówczas aktualny będzie wniosek posła Jacka Rybickiego o dodanie ust. 4.</u>
          <u xml:id="u-57.2" who="#MirosławCzech">Poddaję pod głosowanie wniosek o przyjęcie wariantu I. Kto opowiada się za tym wnioskiem? W głosowaniu wniosek poparło 15 posłów.</u>
          <u xml:id="u-57.3" who="#MirosławCzech">Poddaję pod głosowanie wniosek o przyjęcie wariantu II. Kto opowiada się za tym wnioskiem?</u>
          <u xml:id="u-57.4" who="#MirosławCzech">W głosowaniu wniosek poparło 9 posłów. Stwierdzam przyjęcie wariantu I.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-58">
          <u xml:id="u-58.0" who="#KrzysztofJanik">Zgłaszam wniosek mniejszości w brzmieniu wariantu II.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-59">
          <u xml:id="u-59.0" who="#MirosławCzech">Ponieważ przyjęty został wariant I, proszę posła Jacka Rybickiego o przypomnienie brzmienia ust. 4, który ma być dodany do art. 8c.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-60">
          <u xml:id="u-60.0" who="#JacekRybicki">Proponuję dodanie do art. 8c ust. 4 w brzmieniu następującym: „W wypadku, o którym mowa w ust. 1 lub 3, kadencja urzędującego Prezydenta Rzeczypospolitej kończy się po upływie 5 lat od złożenia przysięgi wobec Zgromadzenia Narodowego. Do czasu objęcia urzędu przez nowego Prezydenta Rzeczypospolitej Marszałek Sejmu wykonuje obowiązki Prezydenta Rzeczypospolitej w trybie i na zasadach określonych w art. 131 ust. 2–4 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-61">
          <u xml:id="u-61.0" who="#MirosławCzech">Przystępujemy do głosowania. Poddaję pod głosowanie wniosek o uzupełnienie art. 8c o ust. 4 w brzmieniu zaprezentowanym przez posła Jacka Rybickiego. Kto opowiada się za tym wnioskiem?</u>
          <u xml:id="u-61.1" who="#MirosławCzech">W głosowaniu za wnioskiem opowiedziało się 13 posłów, 12 było przeciwnych, nikt nie wstrzymał się od głosu. Stwierdzam przyjęcie wniosku.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-62">
          <u xml:id="u-62.0" who="#MaciejPoręba">Zgłaszam wniosek mniejszości polegający na skreśleniu art. 8c ust. 4.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-63">
          <u xml:id="u-63.0" who="#MirosławCzech">Przechodzimy do rozpatrzenia zmiany 8 dotyczącej art. 9 przewidującej, że w pkt. 2 wyraz „wojewódzkie” zastępuje się wyrazem „okręgowe”.</u>
          <u xml:id="u-63.1" who="#MirosławCzech">Czy ktoś chce zabrać głos w sprawie zmiany 8? Nikt się nie zgłasza. Czy ktoś jest przeciwny przyjęciu zmiany 8? Nie ma sprzeciwu. Stwierdzam przyjęcie zmiany 8.</u>
          <u xml:id="u-63.2" who="#MirosławCzech">Przechodzimy do rozpatrzenia zmiany 9 dotyczącej art. 9 i polegającej na tym, że:</u>
          <u xml:id="u-63.3" who="#MirosławCzech">a) w ust. 1:</u>
          <u xml:id="u-63.4" who="#MirosławCzech">— w pkt. 2 wyrazy „liście wyborczej” zastępuje się wyrazami „liście kandydatów”,</u>
          <u xml:id="u-63.5" who="#MirosławCzech">— w pkt. 4 i 5 wyraz „wojewódzkich” zastępuje się wyrazem „okręgowych”,</u>
          <u xml:id="u-63.6" who="#MirosławCzech">— dodaje się pkt 7a w brzmieniu:</u>
          <u xml:id="u-63.7" who="#MirosławCzech">„7a) wykonywanie innych zadań przewidzianych w ustawach”,</u>
          <u xml:id="u-63.8" who="#MirosławCzech">b) ust. 2 otrzymuje brzmienie:</u>
          <u xml:id="u-63.9" who="#MirosławCzech">„2. Państwowa Komisja Wyborcza określa terytorialny zasięg działania okręgowych komisji wyborczych oraz ich siedziby”,</u>
          <u xml:id="u-63.10" who="#MirosławCzech">c) dodaje się ust. 3–6 w brzmieniu:</u>
          <u xml:id="u-63.11" who="#MirosławCzech">„3. Państwowa Komisja Wyborcza wydaje wytyczne wiążące komisje wyborcze niższego stopnia oraz wyjaśnienia dla organów administracji rządowej i organów jednostek samorządu terytorialnego, a także podległych im jednostek organizacyjnych wykonujących zadania związane z przeprowadzeniem wyborów.</u>
          <u xml:id="u-63.12" who="#MirosławCzech">4. Państwowa Komisja Wyborcza uchyla uchwały okręgowych komisji wyborczych podjęte z naruszeniem prawa lub niezgodne z jej wytycznymi i przekazuje sprawę właściwej komisji do ponownego rozpoznania bądź podejmuje rozstrzygnięcie w sprawie.</u>
          <u xml:id="u-63.13" who="#MirosławCzech">5. Państwowa Komisja Wyborcza może na czas wyborów utworzyć swoją inspekcję i określić jej zadania. Do osób powołanych w skład inspekcji stosuje się odpowiednio przepisy art. 19 ust. 1 i 3–5.</u>
          <u xml:id="u-63.14" who="#MirosławCzech">6. Państwowa Komisja Wyborcza podejmuje uchwały w zakresie swoich ustawowych uprawnień”.</u>
          <u xml:id="u-63.15" who="#MirosławCzech">Czy ktoś chce zabrać głos w sprawie zmiany 9? Nikt się nie zgłasza. Czy ktoś jest przeciwny przyjęciu zmiany 9? Nie ma sprzeciwu. Stwierdzam przyjęcie zmiany 9.</u>
          <u xml:id="u-63.16" who="#MirosławCzech">Przechodzimy do rozpatrzenia zmiany 10 przewidującej, że art. 11 otrzymuje brzmienie następujące:</u>
          <u xml:id="u-63.17" who="#MirosławCzech">„Art. 11. Do zadań okręgowej komisji wyborczej, na obszarze należącym do jej właściwości terytorialnej, należy:</u>
          <u xml:id="u-63.18" who="#MirosławCzech">1) sprawowanie nadzoru nad przestrzeganiem przepisów prawa wyborczego przez obwodowe komisje wyborcze,</u>
          <u xml:id="u-63.19" who="#MirosławCzech">2) zapewnienie wykonania zadań wyborczych we współdziałaniu z wojewodą i organami jednostek samorządu terytorialnego,</u>
          <u xml:id="u-63.20" who="#MirosławCzech">3) rozpatrywanie skarg na działalność obwodowych komisji wyborczych,</u>
          <u xml:id="u-63.21" who="#MirosławCzech">4) zapewnienie dostarczenia kart do głosowania obwodowym komisjom wyborczym,</u>
          <u xml:id="u-63.22" who="#MirosławCzech">5) ustalenie zbiorczych wyników głosowania na kandydatów na Prezydenta Rzeczypospolitej i przekazanie ich wraz z protokołami obwodowych komisji wyborczych do Państwowej Komisji Wyborczej,</u>
          <u xml:id="u-63.23" who="#MirosławCzech">6) wykonywanie innych zadań przewidzianych ustawą lub zleconych przez Państwową Komisję Wyborczą”.</u>
          <u xml:id="u-63.24" who="#MirosławCzech">Czy ktoś chce zabrać głos w sprawie zmiany 10? Nikt się nie zgłasza. Czy ktoś jest przeciwny przyjęciu zmiany 10? Nie ma sprzeciwu. Stwierdzam przyjęcie zmiany 10.</u>
          <u xml:id="u-63.25" who="#MirosławCzech">Przechodzimy do rozpatrzenia zmiany 11, polegającej na skreśleniu art. 12.</u>
          <u xml:id="u-63.26" who="#MirosławCzech">Czy ktoś chce zabrać głos w sprawie zmiany nr 11? Nikt się nie zgłasza. Czy ktoś jest przeciwny przyjęciu zmiany 11? Nie ma sprzeciwu. Stwierdzam przyjęcie zmiany 11.</u>
          <u xml:id="u-63.27" who="#MirosławCzech">Przechodzimy do rozpatrzenia zmiany 12 polegającej na tym, aby w art. 13 w pkt. 3 wyraz „wojewódzkiej” zastąpić wyrazem „okręgowej”.</u>
          <u xml:id="u-63.28" who="#MirosławCzech">Czy ktoś chce zabrać głos w sprawie zmiany 12? Nikt się nie zgłasza. Czy ktoś jest przeciwny przyjęciu zmiany 12? Nie ma sprzeciwu. Stwierdzam przyjęcie zmiany 12.</u>
          <u xml:id="u-63.29" who="#MirosławCzech">Przystępujemy do rozpatrzenia zmiany 13 dotyczącej art. 15 i przewidującej, że:</u>
          <u xml:id="u-63.30" who="#MirosławCzech">a) w ust. 1 wyraz „Wojewódzkie” zastępuje się wyrazem „Okręgowe”,</u>
          <u xml:id="u-63.31" who="#MirosławCzech">b) ust. 2 i 3 otrzymują brzmienie:</u>
          <u xml:id="u-63.32" who="#MirosławCzech">„2. W skład okręgowej komisji wyborczej wchodzi 5 sędziów, w tym 4 sędziów zgłoszonych przez Ministra Sprawiedliwości oraz z urzędu, jako jej przewodniczący, wojewódzki komisarz wyborczy lub zastępca wojewódzkiego komisarza wyborczego, powoływani na podstawie odrębnych przepisów. W skład komisji może być powołany sędzia w stanie spoczynku.</u>
          <u xml:id="u-63.33" who="#MirosławCzech">3. W razie braku możliwości pełnienia funkcji przewodniczącego komisji przez wojewódzkiego komisarza wyborczego lub jego zastępcę komisja wybiera przewodniczącego ze swego grona. W takim wypadku Minister Sprawiedliwości zgłasza do składu komisji 5 sędziów”.</u>
          <u xml:id="u-63.34" who="#MirosławCzech">c) dodaje się ust. 3a w brzmieniu:</u>
          <u xml:id="u-63.35" who="#MirosławCzech">„3a. Komisja po pierwszym posiedzeniu wybiera spośród siebie zastępców przewodniczącego komisji oraz powołuje sekretarza komisji. Na sekretarza powołuje się kierownika właściwej miejscowo jednostki Krajowego Biura Wyborczego bądź osobę przez niego wskazaną. Sekretarz uczestniczy w pracach komisji z głosem doradczym”.</u>
          <u xml:id="u-63.36" who="#MirosławCzech">Czy ktoś chce zabrać głos w sprawie zmiany 13? Nikt się nie zgłasza. Czy ktoś jest przeciwny przyjęciu zmiany 13? Nie ma sprzeciwu. Stwierdzam przyjęcie zmiany 13.</u>
          <u xml:id="u-63.37" who="#MirosławCzech">Przechodzimy do rozpatrzenia zmiany 14, zgodnie z którą art. 16 i 17 otrzymują brzmienie następujące:</u>
          <u xml:id="u-63.38" who="#MirosławCzech">„Art. 16.1. Obwodową komisję wyborczą, w składzie od 5 do 9 osób, powołuje najpóźniej w 21 dniu przed dniem wyborów zarząd gminy. Kandydatów do komisji zgłaszają spośród wyborców danej gminy pełnomocnicy komitetów wyborczych lub upoważnione przez nich osoby. Z urzędu w skład komisji wchodzi, jako jej członek, osoba wskazana przez wójta (burmistrza, prezydenta miasta) spośród pracowników samorządowych gminy i gminnych jednostek organizacyjnych.</u>
          <u xml:id="u-63.39" who="#MirosławCzech">2. Do składu obwodowej komisji wyborczej zgłasza się po jednym kandydacie komitetu wyborczego najpóźniej w 30 dniu przed dniem wyborów. W wypadku większej liczby zgłoszonych kandydatów, niż wynosi skład komisji, skład komisji ustala się w drodze publicznego losowania przeprowadzonego przez zarząd gminy.</u>
          <u xml:id="u-63.40" who="#MirosławCzech">3. Jeżeli liczba kandydatów zgłoszonych w trybie, o którym mowa w ust. 1, jest mniejsza od ustawowego minimalnego składu komisji, uzupełnienia składu komisji dokonuje zarząd gminy spośród kandydatów dodatkowo zgłoszonych przez pełnomocników komitetów wyborczych w ciągu 3 dni po upływie terminu określonego w ust. 2.</u>
          <u xml:id="u-63.41" who="#MirosławCzech">4. Jeżeli mimo przedłużenia terminu liczba zgłoszonych kandydatów jest mniejsza od ustawowego minimalnego składu komisji, uzupełnienia składu komisji dokonuje zarząd gminy spośród wyborców.</u>
          <u xml:id="u-63.42" who="#MirosławCzech">5. Sposób zgłaszania kandydatów, wzór zgłoszenia oraz szczegółowe zasady powoływania obwodowych komisji wyborczych, w tym przeprowadzania losowania określa, na wniosek Państwowej Komisji Wyborczej, w drodze rozporządzenia, minister właściwy do spraw administracji publicznej.</u>
          <u xml:id="u-63.43" who="#MirosławCzech">6. Obwodowe komisje wyborcze w obwodach głosowania utworzonych na polskich statkach morskich, o których mowa w art. 23 ust. 4, i za granicą powołują spośród wyborców odpowiednio kapitanowie tych statków oraz konsulowie. Tryb i termin powoływania tych komisji ustala, na wniosek Państwowej Komisji Wyborczej, w drodze rozporządzenia, odpowiednio minister właściwy do spraw gospodarki morskiej oraz minister właściwy do spraw zagranicznych.</u>
          <u xml:id="u-63.44" who="#MirosławCzech">7. Obwodowa komisja wyborcza na pierwszym posiedzeniu wybiera spośród siebie przewodniczącego i jego zastępcę. Skład komisji podaje się do publicznej wiadomości w sposób zwyczajowo przyjęty.</u>
          <u xml:id="u-63.45" who="#MirosławCzech">Art. 17. Państwowa Komisja Wyborcza ustala regulamin okręgowych i obwodowych komisji wyborczych, określając w nich w szczególności tryb pracy komisji i sposób wykonywania zadań”.</u>
          <u xml:id="u-63.46" who="#MirosławCzech">Czy ktoś chce zabrać głos w sprawie zmiany 14?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-64">
          <u xml:id="u-64.0" who="#StanisławGebethner">W art. 16 ust. 1 w końcowej części znajduje się formuła: „pracowników samorządowych gminy i gminnych jednostek organizacyjnych”. Proponuję zamiast wyrazu „i” wyraz „lub”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-65">
          <u xml:id="u-65.0" who="#MarekMazurkiewicz">Również uważam, że powinno być „lub”. Wyraz „i” oznacza bowiem koniunkcję. Natomiast wyraz „lub” oznacza konieczność spełnienia pierwszego lub drugiego członu albo obu członów. Wydaje się więc, że utrzymanie wyrazu „i” byłoby narzuceniem interpretacji łącznej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-66">
          <u xml:id="u-66.0" who="#MirosławCzech">Czy ktoś jest przeciwny przyjęciu poprawki posła Marka Mazurkiewicza polegającej na zamianie w art. 16 ust. 1 wyrazu „i” wyrazem „lub”? Nie ma sprzeciwu.</u>
          <u xml:id="u-66.1" who="#MirosławCzech">Stwierdzam przyjęcie poprawki w art.16 ust. 1.</u>
          <u xml:id="u-66.2" who="#MirosławCzech">Czy ktoś chce jeszcze zabrać głos w sprawie zmiany 14? Nikt się nie zgłasza. Czy ktoś jest przeciwny przyjęciu zmiany 14 wraz z poprawką w art. 16 ust. 1? Nie ma sprzeciwu. Stwierdzam przyjęcie zmiany 14.</u>
          <u xml:id="u-66.3" who="#MirosławCzech">Przechodzimy do rozpatrzenia zmiany 15, polegającej na tym, że w art. 18 pkt 3 otrzymuje następujące brzmienie: „3) wzór protokołu o wynikach głosowania”.</u>
          <u xml:id="u-66.4" who="#MirosławCzech">Czy ktoś chce zabrać głos w sprawie zmiany 15? Nikt się nie zgłasza. Czy ktoś jest przeciwny przyjęciu zmiany 15? Nie ma sprzeciwu. Stwierdzam przyjęcie zmiany 15.</u>
          <u xml:id="u-66.5" who="#MirosławCzech">Przystępujemy do rozpatrzenia zmiany 16, zgodnie z którą art. 19 i 20 otrzymują następujące brzmienie:</u>
          <u xml:id="u-66.6" who="#MirosławCzech">„Art. 19.1. Członkom komisji wyborczych przysługują:</u>
          <u xml:id="u-66.7" who="#MirosławCzech">1) diety i zwrot kosztów podróży,</u>
          <u xml:id="u-66.8" who="#MirosławCzech">2) zryczałtowane diety za czas związany z przeprowadzeniem głosowania oraz ustaleniem wyników głosowania na zasadach i w wysokości określonych przez ministra właściwego do spraw administracji publicznej w drodze rozporządzenia, po zasięgnięciu opinii Państwowej Komisji Wyborczej.</u>
          <u xml:id="u-66.9" who="#MirosławCzech">2. Członkom Państwowej Komisji Wyborczej, wojewódzkim komisjom wyborczym i zastępcom wojewódzkich komisarzy wyborczych nie przysługują zryczałtowane diety, o których mowa w ust. 1 pkt 2.</u>
          <u xml:id="u-66.10" who="#MirosławCzech">3. W związku z wykonywaniem zadań członka obwodowej komisji wyborczej przysługuje mu do 5 dni zwolnienia od pracy z zachowaniem prawa do świadczeń z ubezpieczenia społecznego oraz uprawnień ze stosunku pracy, z wyjątkiem prawa do wynagrodzenia.</u>
          <u xml:id="u-66.11" who="#MirosławCzech">4. Osoby wchodzące w skład komisji wyborczych korzystają z ochrony prawnej przewidzianej dla funkcjonariuszy publicznych i ponoszą odpowiedzialność jak funkcjonariusze publiczni.</u>
          <u xml:id="u-66.12" who="#MirosławCzech">5. Osobom wchodzącym w skład komisji wyborczych, które uległy wypadkowi w czasie wykonywania zadań tych komisji albo w drodze do miejsca lub z miejsca ich wykonywania, przysługuje odszkodowanie w wysokości i na zasadach określonych dla pracowników w przepisach w świadczeniach z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych. Odszkodowanie wypłaca Zakład Ubezpieczeń Społecznych, a postępowanie powypadkowe prowadzi kierownik właściwej miejscowo jednostki organizacyjnej Krajowego Biura Wyborczego.</u>
          <u xml:id="u-66.13" who="#MirosławCzech">Art. 20.1. Zmiany w składzie okręgowej komisji wyborczej następują wskutek:</u>
          <u xml:id="u-66.14" who="#MirosławCzech">1) zrzeczenia się członkostwa,</u>
          <u xml:id="u-66.15" who="#MirosławCzech">2) wniosku zgłoszonego przez Ministra Sprawiedliwości,</u>
          <u xml:id="u-66.16" who="#MirosławCzech">3) śmierci członka.</u>
          <u xml:id="u-66.17" who="#MirosławCzech">2. Uzupełnienie składu komisji następuje w trybie przepisów o jej powołaniu”.</u>
          <u xml:id="u-66.18" who="#MirosławCzech">Czy są uwagi do zmiany 16? Nie ma uwag. Czy ktoś jest przeciwny przyjęciu zmiany 16? Nie ma sprzeciwu. Stwierdzam przyjęcie zmiany 16.</u>
          <u xml:id="u-66.19" who="#MirosławCzech">Przechodzimy do rozpatrzenia zmiany 17, polegającej na dodaniu art. 20a i art. 20b w brzmieniu następującym:</u>
          <u xml:id="u-66.20" who="#MirosławCzech">„Art. 20a. Zmiany i uzupełnienia w składzie obwodowej komisji wyborczej następują w trybie przepisów o jej powołaniu.</u>
          <u xml:id="u-66.21" who="#MirosławCzech">Art. 20b. Okręgowe i obwodowe komisje wyborcze rozwiązuje Państwowa Komisja Wyborcza po wykonaniu ich ustawowych zadań”.</u>
          <u xml:id="u-66.22" who="#MirosławCzech">Czy ktoś chce zabrać głos w sprawie zmiany 17? Nikt się nie zgłasza. Czy ktoś jest przeciwny przyjęciu zmiany 17? Nie ma sprzeciwu. Stwierdzam przyjęcie zmiany 17.</u>
          <u xml:id="u-66.23" who="#MirosławCzech">Przystępujemy do rozpatrzenia zmiany 18, dotyczącej art. 21 i polegającej na tym, że w ust. 1 wyraz „wojewódzkich” zastępuje się wyrazem „okręgowych”, wyrazy „zapewniają odpowiednio” zastępuje się wyrazem „zapewnia” oraz skreśla się wyrazy „i wojewódzkie biuro wyborcze”.</u>
          <u xml:id="u-66.24" who="#MirosławCzech">Czy ktoś chce zabrać głos w sprawie zmiany 18? Nikt się nie zgłasza. Czy ktoś jest przeciwny przyjęciu zmiany 18? Nie ma sprzeciwu. Stwierdzam przyjęcie zmiany 18.</u>
          <u xml:id="u-66.25" who="#MirosławCzech">Przystępujemy do rozpatrzenia zmiany 19, polegającej na dodaniu nowego art. 21a w następującym brzmieniu:</u>
          <u xml:id="u-66.26" who="#MirosławCzech">„Art. 21a.1. Jednostki organizacyjne sprawujące trwały zarząd nieruchomości państwowych i komunalnych są obowiązane udostępnić bezpłatnie pomieszczenia wskazane przez marszałka województwa (bądź wojewodę), starostę i wójta (burmistrza, prezydenta miasta) z przeznaczeniem na siedziby okręgowych komisji wyborczych oraz obwodowych komisji wyborczych.</u>
          <u xml:id="u-66.27" who="#MirosławCzech">2. Na siedziby komisji wyborczych można również wyznaczać pomieszczenia innych podmiotów niż wymienione w ust. 1, po uprzednim porozumieniu z zarządzającymi tymi pomieszczeniami”.</u>
          <u xml:id="u-66.28" who="#MirosławCzech">Czy ktoś chce zabrać głos w sprawie zmiany 19? Nikt się nie zgłasza. Czy ktoś jest przeciwny przyjęciu zmiany 19? Nie ma sprzeciwu. Stwierdzam przyjęcie zmiany 19.</u>
          <u xml:id="u-66.29" who="#MirosławCzech">Przechodzimy do rozpatrzenia zmiany 20, zgodnie z którą art. 22 i art. 23 otrzymują następujące brzmienie:</u>
          <u xml:id="u-66.30" who="#MirosławCzech">„Art. 22.1. Głosowanie w wyborach Prezydenta Rzeczypospolitej przeprowadza się w stałych obwodach głosowania utworzonych na obszarze gminy na podstawie przepisów ustawy z dnia 16 lipca 1998 r. — Ordynacja wyborcza do rad gmin, rad powiatów i sejmików województw (Dz. U. Nr 95, poz. 602 i Nr 160, poz. 1060) z uwzględnieniem przepisów ust. 3 i 4.</u>
          <u xml:id="u-66.31" who="#MirosławCzech">2. Zmian w podziale na obwody głosowania, jeżeli konieczność taka wynika ze zmian granic gminy lub zmiany liczby mieszkańców w gminie dokonuje się na zasadach i w trybie ustawy, o której mowa w ust. 1, najpóźniej w 45 dniu przed dniem wyborów.</u>
          <u xml:id="u-66.32" who="#MirosławCzech">3. Tworzy się obwody głosowania w szpitalach, zakładach pomocy społecznej, jeżeli w dniu wyborów będzie w nich przebywać co najmniej 50 wyborców, a gdy liczba wyborców byłaby mniejsza wówczas można utworzyć obwód głosowania po zasięgnięciu opinii kierownika szpitala lub zakładu pomocy społecznej.</u>
          <u xml:id="u-66.33" who="#MirosławCzech">4. Tworzy się obwody głosowania dla wyborców przebywających w zakładach karnych i aresztach śledczych oraz w oddziałach zewnętrznych tych zakładów i aresztów. Nie utworzenie takiego obwodu jest możliwe wyłącznie w uzasadnionych wypadkach na wniosek kierownika zakładu karnego lub aresztu.</u>
          <u xml:id="u-66.34" who="#MirosławCzech">5. Rada gminy na wniosek wójta (burmistrza, prezydenta miasta) tworzy obwody głosowania, o których mowa w ust. 3 i 4, ustala ich numery, granice oraz siedziby obwodowych komisji wyborczych. Utworzenie tych obwodów następuje najpóźniej w 45 dniu przed dniem wyborów.</u>
          <u xml:id="u-66.35" who="#MirosławCzech">Art. 23.1. Tworzy się obwody głosowania dla obywateli polskich przebywających za granicą.</u>
          <u xml:id="u-66.36" who="#MirosławCzech">2. Obwody, o których mowa w ust. 1, tworzy, w drodze rozporządzenia, minister właściwy do spraw zagranicznych, po porozumieniu z Państwową Komisją Wyborczą, wyznaczają siedzibę obwodowych komisji wyborczych. Wyniki głosowania w tych obwodach przekazywane są okręgowej komisji wyborczej właściwej dla gminy Warszawa-Centrum.</u>
          <u xml:id="u-66.37" who="#MirosławCzech">3. Tworzy się obwody głosowania dla wyborców przebywających na polskich statkach morskich, które znajdują się w podróży na okres obejmujący dzień wyborów, jeżeli przebywa na nich co najmniej 15 wyborców i jeżeli istnieją możliwości przekazania właściwej okręgowej komisji wyborczej wyników głosowania niezwłocznie po jego zakończeniu.</u>
          <u xml:id="u-66.38" who="#MirosławCzech">4. W rozumieniu niniejszej ustawy polskim statkiem morskim jest statek będący w całości własnością polskiego armatora mającego siedzibę w kraju, podnoszący polską banderę i dowodzony przez polskiego kapitana.</u>
          <u xml:id="u-66.39" who="#MirosławCzech">5. Obwody głosowania, o których mowa w ust. 3, tworzy, w drodze rozporządzenia, minister właściwy do spraw gospodarki morskiej, po porozumieniu z Państwową Komisją Wyborczą, na wniosek armatora zgłoszony najpóźniej w 30 dniu przed dniem wyborów. Wyniki głosowania tych obwodów przekazywane są okręgowej komisji wyborczej właściwej dla siedziby armatora”.</u>
          <u xml:id="u-66.40" who="#MirosławCzech">Czy ktoś chce zabrać głos w sprawie zmiany 20? Nikt się nie zgłasza. Czy ktoś jest przeciwny przyjęciu zmiany 20? Nie ma sprzeciwu. Stwierdzam przyjęcie zmiany 20.</u>
          <u xml:id="u-66.41" who="#MirosławCzech">Przechodzimy do rozpatrzenia zmiany 21, dotyczącej art. 24 i przewidującej, że:</u>
          <u xml:id="u-66.42" who="#MirosławCzech">a) w ust. 1 wyraz „podają” zastępuje się wyrazem „podaje”, a wyrazy „właściwe zarządy gmin” zastępuje się wyrazami „wójt (burmistrz, prezydent miasta)”,</u>
          <u xml:id="u-66.43" who="#MirosławCzech">b) w ust. 2 wyraz „wyborczych” zastępuje się wyrazem „głosowania” i dodaje zdanie drugie w brzmieniu:</u>
          <u xml:id="u-66.44" who="#MirosławCzech">„Wykonanie tego obowiązku powinno nastąpić najpóźniej w 21 dniu przed dniem wyborów”,</u>
          <u xml:id="u-66.45" who="#MirosławCzech">c) dodaje się ust. 3 w brzmieniu:</u>
          <u xml:id="u-66.46" who="#MirosławCzech">„3. O utworzeniu obwodu głosowania na statku kapitan statku zawiadamia wyborców”.</u>
          <u xml:id="u-66.47" who="#MirosławCzech">Czy ktoś chce zabrać głos w sprawie zmiany 21?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-67">
          <u xml:id="u-67.0" who="#StanisławGebethner">Wobec przyjęcia nowej koncepcji w pkt. b wyraz „wyborów” powinien być zastąpiony wyrazami „dniem pierwszego głosowania”. Chodzi bowiem o to, że wybory odbywają się w dwóch turach głosowania.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-68">
          <u xml:id="u-68.0" who="#PrzedstawicielBiuraLegislacyjnegoKS">Zwracam jednak uwagę, że przyjęcie zaproponowanej zmiany ust. 2 spowoduje, iż w art. 24 ust. 1 pozostanie formuła „przed dniem wyborów”. Pojawia się więc niejednolitość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-69">
          <u xml:id="u-69.0" who="#EugeniuszKłopotek">Pamiętam jednak, że w dalszych przepisach została wprowadzona zmiana polegająca na zastąpieniu wyrazu „wybory” wyrazem „głosowanie”. Mimo tego uważam, że w zmianie 21 powinno pozostać sformułowanie mówiące o dniu wyborów.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-70">
          <u xml:id="u-70.0" who="#MirosławCzech">Rozumiem więc, że pozostają wyrazy „dniem wyborów”.</u>
          <u xml:id="u-70.1" who="#MirosławCzech">Czy ktoś chce jeszcze zabrać głos w sprawie zmiany 21? Nikt się nie zgłasza. Czy ktoś jest przeciwny przyjęciu zmiany 21? Nie ma sprzeciwu. Stwierdzam przyjęcie zmiany 21.</u>
          <u xml:id="u-70.2" who="#MirosławCzech">Przystępujemy do rozpatrzenia zmiany 22, dotyczącej art. 26 i przewidującej, że:</u>
          <u xml:id="u-70.3" who="#MirosławCzech">a) w ust. 2 wyraz „miejsce” zastępuje się wyrazem „adres”,</u>
          <u xml:id="u-70.4" who="#MirosławCzech">b) ust. 3 otrzymuje brzmienie:</u>
          <u xml:id="u-70.5" who="#MirosławCzech">„3. Spis wyborców sporządza się w urzędzie gminy jako zadanie zlecone gminie”.</u>
          <u xml:id="u-70.6" who="#MirosławCzech">Czy ktoś chce zabrać głos w sprawie zmiany 22? Nikt się nie zgłasza. Czy ktoś jest przeciwny przyjęciu zmiany 22? Nie ma sprzeciwu. Stwierdzam przyjęcie zmiany 22.</u>
          <u xml:id="u-70.7" who="#MirosławCzech">Przechodzimy do rozpatrzenia zmiany 23, zgodnie z którą art. 27 otrzymuje brzmienie następujące:</u>
          <u xml:id="u-70.8" who="#MirosławCzech">„Art. 27.1. Spis wyborców sporządza się w 2 egzemplarzach oddzielnie dla każdego obwodu głosowania, na podstawie stałego rejestru wyborców w gminie prowadzonego na zasadach określonych w przepisach ustawy z dnia 28 maja 1993 r. — ordynacja wyborcza do Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej (Dz. U. Nr 45, poz. 205, z 1995 r., Nr 132, poz. 640, z 1997 r. Nr 47, poz. 297, Nr 70, poz. 443, Nr 88, poz. 554, Nr 98, poz. 604, Nr 121, poz. 770 i Nr 141, poz. 943 oraz z 1999 r. Nr 49, poz. 483).</u>
          <u xml:id="u-70.9" who="#MirosławCzech">2. Spis, o którym mowa w ust. 1, sporządza się najpóźniej na 14 dni przed dniem wyborów. Jeden egzemplarz spisu przekazuje się w przeddzień głosowania przewodniczącemu właściwej obwodowej komisji wyborczej”.</u>
          <u xml:id="u-70.10" who="#MirosławCzech">Czy ktoś chce zabrać głos w sprawie zmiany 23? Nikt się nie zgłasza. Czy ktoś jest przeciwny przyjęciu zmiany 23? Nie ma sprzeciwu. Stwierdzam przyjęcie zmiany 23.</u>
          <u xml:id="u-70.11" who="#MirosławCzech">Przechodzimy do rozpatrzenia zmiany 24, polegającej na dodaniu art. 27a w następującym brzmieniu:</u>
          <u xml:id="u-70.12" who="#MirosławCzech">„Art. 27a.1. Spis wyborców w szpitalach, w zakładach pomocy społecznej oraz w zakładach karnych i w aresztach śledczych, a także w oddziałach wewnętrznych tych zakładów i aresztów sporządza się na podstawie wykazów osób, które będą w nich przebywać w dniu wyborów.</u>
          <u xml:id="u-70.13" who="#MirosławCzech">2. Wykazy osób, o których mowa w ust. 1, kierownicy jednostek przekazują do urzędu gminy najpóźniej w 10 dniu przed dniem wyborów.</u>
          <u xml:id="u-70.14" who="#MirosławCzech">3. O wpisaniu do spisu wyborców osób, o których mowa w ust. 1, zawiadamia się urząd gminy właściwy ze względu na miejsce ich stałego zamieszkania”.</u>
          <u xml:id="u-70.15" who="#MirosławCzech">Czy ktoś chce zabrać głos w sprawie zmiany 24?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-71">
          <u xml:id="u-71.0" who="#LudwikDorn">Proponowany art. 27a to — jak rozumiem — recepcja przepisów ordynacji wyborczej do Sejmu. W związku z tym mam pytanie o to, czy pojawiły się problemy na tle art. 27a. Chodzi o to, że jak się wydaje art. 27a narusza, jeżeli nie literę to ducha ustawy o ochronie zdrowia psychicznego. Problem dotyczy spisów wyborców sporządzanych w zamkniętych szpitalach psychiatrycznych. W grę wchodzi obowiązek daleko posuniętej dyskrecji. Tymczasem art. 27a stanowi o obowiązku przekazywania najpierw wykazów, a później spisów do urzędów gmin. W związku z tym chcę zapytać, czy w praktyce pojawiły się jakieś problemy?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-72">
          <u xml:id="u-72.0" who="#KazimierzCzaplicki">Jak dotychczas Państwowa Komisja Wyborcza nie miała sygnałów, aby w stosunku do osób, które przebywają w szpitalach psychiatrycznych, ich dane osobowe były opublikowane. Nie ma więc problemu. Pozostaje jednak inny problem - czy osoby te mogą świadomie brać udział w głosowaniu. Konstytucja stanowi jednak, iż pozbawienie praw wyborczych następuje poprzez ubezwłasnowolnienie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-73">
          <u xml:id="u-73.0" who="#MirosławCzech">Czy są jeszcze uwagi do zmiany 24? Nikt się nie zgłasza. Czy ktoś jest przeciwny przyjęciu zmiany 24? Nie ma sprzeciwu. Stwierdzam przyjęcie zmiany 24.</u>
          <u xml:id="u-73.1" who="#MirosławCzech">Przechodzimy do rozpatrzenia zmiany 25, zgodnie z którą art. 29 otrzymuje następujące brzmienie:</u>
          <u xml:id="u-73.2" who="#MirosławCzech">„Art. 29. Minister właściwy do spraw administracji publicznej, na wniosek Państwowej Komisji Wyborczej, określi, w drodze rozporządzenia, sposób sporządzania spisu wyborców ustalając wzór spisu, metody jego aktualizacji z uwzględnieniem ponownego głosowania, wzory wykazów osób przebywających w szpitalach, zakładach opieki społecznej, zakładach karnych i aresztach śledczych, w których utworzono obwody głosowania, wzór zawiadomienia o dopisaniu wyborcy do wpisu w innym obwodzie głosowania, wzory oraz sposób wydawania zaświadczeń o prawie do głosowania”.</u>
          <u xml:id="u-73.3" who="#MirosławCzech">Czy są uwagi do zmiany 25? Nie ma uwag. Czy ktoś jest przeciwny przyjęciu zmiany 25? Nie ma sprzeciwu. Stwierdzam przyjęcie zmiany 25.</u>
          <u xml:id="u-73.4" who="#MirosławCzech">Przechodzimy do rozpatrzenia zmiany 26, dotyczącej art. 30 i przewidującej skreślenie ust. 2 oraz oznaczenie ust. 1. Czy są uwagi do zmiany 25?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-74">
          <u xml:id="u-74.0" who="#EugeniuszKłopotek">Proponowany do skreślenia art. 30 ust. 2 stanowi, że minister sprawiedliwości określi tryb przekazywania zarządom gmin informacji o osobach pozbawionych prawa wybierania.</u>
          <u xml:id="u-74.1" who="#EugeniuszKłopotek">Propozycja skreślenia art. 30 ust. 2 wynika z tego, że kwestia ta jest już uregulowana w innych przepisach.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-75">
          <u xml:id="u-75.0" who="#KazimierzCzaplicki">Art. 30 pochodzi z 1990 r. Natomiast w 1993 r. ordynacja wyborcza do Sejmu wprowadziła instytucję rejestru. W art. 17 zawarta została delegacja dla ministra sprawiedliwości zobowiązująca do powiadamiania organów sporządzających spis o osobach pozbawionych praw wyborczych. Tak więc kwestię tę reguluje obecnie art. 17 ordynacji wyborczej do Sejmu. Nie jest więc potrzebna druga delegacja w art. 30 ust. 2.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-76">
          <u xml:id="u-76.0" who="#MirosławCzech">Czy ktoś chce jeszcze zabrać głos w sprawie zmiany 26? Nikt się nie zgłasza. Czy ktoś jest przeciwny przyjęciu zmiany 26? Nie ma sprzeciwu. Stwierdzam przyjęcie zmiany 26.</u>
          <u xml:id="u-76.1" who="#MirosławCzech">Przechodzimy do rozpatrzenia zmiany 27, zgodnie z którą art. 31 otrzymuje brzmienie następujące:</u>
          <u xml:id="u-76.2" who="#MirosławCzech">„Art. 31.1. Wyborca przebywający czasowo na obszarze gminy na okres obejmujący dzień wyborów jest dopisywany do spisu wyborców na własny wniosek, wniesiony najpóźniej w 10 dniu przed dniem wyborów.</u>
          <u xml:id="u-76.3" who="#MirosławCzech">2. Przepis ust. 1 stosuje się odpowiednio do wyborcy nigdzie nie zamieszkałego, prze-bywającego na obszarze gminy”.</u>
          <u xml:id="u-76.4" who="#MirosławCzech">Czy ktoś chce zabrać głos w sprawie zmiany 27?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-77">
          <u xml:id="u-77.0" who="#BartłomiejNowotarski">Zwracam uwagę na niezręczność językową w początkowej części ust. 1. Chodzi o zwrot „na okres obejmujący”. Proponuję zmianę na formułę „w okresie obejmującym”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-78">
          <u xml:id="u-78.0" who="#PrzedstawicielBiuraLegislacyjnegoKS">Zaproponowana formuła brzmi lepiej językowo, ale nie oddaje intencji zawartych w rozpatrywanym przepisie. Ust. 1 zakłada, iż przewiduje się, że wyborca będzie przebywał na obszarze gminy. Faktycznie wyborca może jednak nie przebywać na obszarze gminy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-79">
          <u xml:id="u-79.0" who="#MirosławCzech">Aby dobrze była wyrażona intencja ustawodawcy, to ust. 1 powinien brzmieć następująco: „Wyborca, który przewiduje, że będzie czasowo przebywał na obszarze gminy w czasie obejmującym dzień wyborów jest dopisywany...”.</u>
          <u xml:id="u-79.1" who="#komentarz">(Głos z sali: Nie, nie.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-80">
          <u xml:id="u-80.0" who="#KazimierzCzaplicki">Dyskutowany przepis dotyczy osób, które są zameldowane na pobyt czasowy na obszarze gminy i przebywają tam do dnia wyborów włącznie. Spis wyborców sporządza się bowiem po zarządzeniu wyborów.</u>
          <u xml:id="u-80.1" who="#KazimierzCzaplicki">Natomiast jeżeli chodzi o osoby, o których mówił poseł Mirosław Czech - chodzi o osoby przewidujące, że będą w okresie wyborów prezydenckich przebywać na obszarze danej gminy - to aby osoby takie mogły być wpisane z urzędu do spisu wyborców, powinny złożyć wniosek o wpisanie do rejestru wyborców. Tak więc chodzi o dwie różne kategorie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-81">
          <u xml:id="u-81.0" who="#MirosławCzech">Oznacza to, że propozycja zmiany przedłożona przez eksperta dr. Bartłomieja Nowotarskiego jest językowo i logicznie uzasadniona. Chodzi bo-wiem o okres ciągły.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-82">
          <u xml:id="u-82.0" who="#EugeniuszKłopotek">Chcę się upewnić „przed dniem wyborów”, czy „przed dniem głosowania”?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-83">
          <u xml:id="u-83.0" who="#MirosławCzech">Zmiana 27 zawiera prawidłową formułę „przed dniem wyborów”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-84">
          <u xml:id="u-84.0" who="#AleksandraJakubowska">Proszę o sprecyzowanie, gdyż z tego, co mówił minister Kazimierz Czaplicki wynikało, że chodzi o wyborcę zameldowanego czasowo. Tymczasem ust. 1 zawiera formułę „przebywający czasowo”. Czy zatem nie jest to sformułowanie wprowadzające w błąd. Czy nie byłoby lepiej zastosować formułę mówiącą o wyborcy czasowo zameldowanym na obszarze gminy? W czasie urlopu przebywa się przecież czasowo w określonej gminie. Nie jestem pewna, czy z prawnego punktu widzenia moje zastrzeżenia są uzasadnione, ale chciałabym mieć jasność.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-85">
          <u xml:id="u-85.0" who="#KazimierzCzaplicki">Przedstawione zastrzeżenia nie są do końca słuszne. Jest tak dlatego, że osoba przebywająca czasowo na okres dłuższy niż 24 godziny — zgodnie z ustawą o ewidencji ludności — powinna dopełnić obowiązku czasowego zameldowania. Obowiązek meldunkowy dotyczy również osób przebywających czasowo, np. na urlopie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-86">
          <u xml:id="u-86.0" who="#MirosławCzech">Przejmuję formalnie propozycję eksperta dr. Bartłomieja Nowotarskiego. Zawarty w zmianie 27 art. 31 otrzymuje więc brzmienie następujące:</u>
          <u xml:id="u-86.1" who="#MirosławCzech">„Art. 31.1. Wyborca przebywający czasowo na obszarze gminy w okresie obejmującym dzień wyborów jest dopisywany do spisu wyborców na własny wniosek, wniesiony najpóźniej w 10 dniu przed dniem wyborów.</u>
          <u xml:id="u-86.2" who="#MirosławCzech">2. Przepis ust. 1 stosuje się odpowiednio do wyborcy nigdzie nie zamieszkałego, przebywającego na obszarze gminy”.</u>
          <u xml:id="u-86.3" who="#MirosławCzech">Czy ktoś jest przeciwny przyjęciu zmiany 27 w przedłożonym brzmieniu? Nie ma sprzeciwu. Stwierdzam przyjęcie zmiany 27.</u>
          <u xml:id="u-86.4" who="#MirosławCzech">Przechodzimy do rozpatrzenia zmiany 28, dotyczącej art. 32 i przewidującej, że:</u>
          <u xml:id="u-86.5" who="#MirosławCzech">a) w ust. 1 wyrazy „między 14 a 7” zastępuje się wyrazami „między 21 a 14”,</u>
          <u xml:id="u-86.6" who="#MirosławCzech">b) ust. 4 otrzymuje brzmienie:</u>
          <u xml:id="u-86.7" who="#MirosławCzech">„4. Minister Obrony Narodowej i minister właściwy do spraw wewnętrznych, po porozumieniu z Państwową Komisję Wyborczą, określa sposób realizacji obowiązków dowódców, o których mowa w ust. 3, uwzględniając konieczność zapewnienia wyborcom, o których mowa w ust. 1 i 2, wykonywanie funkcji członków odwodowych komisji wyborczych i mężów zaufania”.</u>
          <u xml:id="u-86.8" who="#MirosławCzech">Czy ktoś chce zabrać głos w sprawie zmiany 28? Nikt się nie zgłaszam. Czy ktoś jest przeciwny przyjęciu zmiany 28? Nie ma sprzeciwu. Stwierdzam przyjęcie zmiany 28.</u>
          <u xml:id="u-86.9" who="#MirosławCzech">Przechodzimy do rozpatrzenia zmiany 29, zgodnie z którą dodaje się nowy art. 32a w brzmieniu następującym:</u>
          <u xml:id="u-86.10" who="#MirosławCzech">„Art. 32a. O dopisaniu do spisu wyborców osób, o których mowa w art. 31 ust. 1 i art. 32 ust. 1 i 2, zawiadamia się urząd gminy właściwy ze względu na miejsce ich stałego zamieszkania”.</u>
          <u xml:id="u-86.11" who="#MirosławCzech">Czy ktoś chce zabrać głos w sprawie zmiany 29? Nikt się nie zgłasza. Czy ktoś jest przeciwny przyjęciu zmiany 29? Nie ma sprzeciwu. Stwierdzam przyjęcie zmiany 29.</u>
          <u xml:id="u-86.12" who="#MirosławCzech">Przechodzimy do rozpatrzenia zmiany 30, zgodnie z którą art. 33 otrzymuje brzmienie następujące:</u>
          <u xml:id="u-86.13" who="#MirosławCzech">„Art. 33.1. Wyborca zmieniający miejsce pobytu przed dniem wyborów otrzymuje na swoje żądanie, przed sporządzeniem spisu wyborców — na podstawie rejestru wyborców, a po sporządzeniu spisu wyborców — na podstawie spisu wyborców, dwa zaświadczenia: o prawie do głosowania w dniu pierwszego głosowania oraz o prawie do głosowania w dniu ponownego głosowania.</u>
          <u xml:id="u-86.14" who="#MirosławCzech">2. Wyborca zmieniający miejsce pobytu po dniu pierwszego głosowania a przed ponownym głosowaniem otrzymuje na swoje żądanie zaświadczenie o prawie do głosowania w dniu ponownego głosowania.</u>
          <u xml:id="u-86.15" who="#MirosławCzech">3. Zaświadczenie, o którym mowa w ust. 1 i 2, wydaje urząd gminy.</u>
          <u xml:id="u-86.16" who="#MirosławCzech">4. Przepis ust. 3 stosuje się odpowiednio do kapitanów polskich statków morskich i konsulów, którzy sporządzili spisy wyborców”.</u>
          <u xml:id="u-86.17" who="#MirosławCzech">Czy są uwagi do zmiany 30? Nie ma uwag. Czy ktoś jest przeciwny przyjęciu zmiany 30? Nie ma sprzeciwu. Stwierdzam przyjęcie zmiany 30.</u>
          <u xml:id="u-86.18" who="#MirosławCzech">Przechodzimy do rozpatrzenia zmiany 31, dotyczącej art. 35 i przewidującej, że:</u>
          <u xml:id="u-86.19" who="#MirosławCzech">a) w ust. 1 wyrazy „obejmującej okres od dnia zarządzenia wyborów do dnia wyborów” zastępuje się wyrazami „w dniu wyborów”,</u>
          <u xml:id="u-86.20" who="#MirosławCzech">b) w ust. 2 na końcu zdania drugiego skreśla się kropkę i dodaje wyrazy „oraz adres zamieszkania”,</u>
          <u xml:id="u-86.21" who="#MirosławCzech">c) ust. 3 otrzymuje brzmienie:</u>
          <u xml:id="u-86.22" who="#MirosławCzech">„3. Minister właściwy do spraw gospodarki morskiej po porozumieniu z Państwową Komisją Wyborczą określi, w drodze rozporządzenia, sposób sporządzania i aktualizacji spisu wyborców, o których mowa w ust. 1, z uwzględnieniem okresu między dniem pierwszego głosowania a dniem ponownego głosowania”.</u>
          <u xml:id="u-86.23" who="#MirosławCzech">Czy są uwagi do zmiany 31?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-87">
          <u xml:id="u-87.0" who="#EugeniuszKłopotek">Zwracam uwagę, że w pkt. c pojawia się kwestia pierwszego głosowania.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-88">
          <u xml:id="u-88.0" who="#MirosławCzech">Wydaje się, że zaproponowane brzmienie ust. 3 jest logiczne i nie powinno budzić wątpliwości.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-89">
          <u xml:id="u-89.0" who="#EugeniuszKłopotek">Zwracam uwagę, że jest to zmiana w stosunku do brzmienia zawartego w druku nr 1684.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-90">
          <u xml:id="u-90.0" who="#LudwikDorn">Jest jednak problem, gdyż wybory nie dokonuje się w jednym dniu, chyba że pierwsze głosowanie było konkluzywne. Wybory prezydenckie to pierwsze głosowanie. Wybory nie muszą więc być skoncentrowane w jednym punkcie czasowym.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-91">
          <u xml:id="u-91.0" who="#KazimierzCzaplicki">Dyskutowany przepis jest bardzo dobrze zredagowany, ponieważ uwzględnia sytuację, w której miałoby dojść do ponownego głosowania - tzw. druga tura. Należy bowiem pamiętać, że głosowanie przeprowadza się również na polskich statkach morskich. Wyborcy przebywający tam między pierwszym a drugim głosowaniem muszą być dopisani do spisu wyborców. Jest to taka właśnie sytuacja.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-92">
          <u xml:id="u-92.0" who="#MirosławCzech">Czy ktoś chce jeszcze zabrać głos w sprawach dotyczących zmiany 31? Nikt się nie zgłasza. Czy ktoś jest przeciwny przyjęciu zmiany 31? Nie ma sprzeciwu. Stwierdzam przyjęcie zmiany 31.</u>
          <u xml:id="u-92.1" who="#MirosławCzech">Przechodzimy do rozpatrzenia zmiany 32, dotyczącej art. 36 i przewidującej, że:</u>
          <u xml:id="u-92.2" who="#MirosławCzech">a) w ust. 1 po wyrazach „za granicą” dodaje się wyrazy „i posiadający ważne polskie paszporty”, a wyrazy „właściwe terytorialne konsulaty Rzeczypospolitej Polskiej” zastępuje się wyrazami „właściwego terytorialnie konsula”,</u>
          <u xml:id="u-92.3" who="#MirosławCzech">b) w ust. 2 na końcu zdania drugiego kropkę zastępuje się przecinkiem i dodaje wyrazy „numer ważnego polskiego paszportu, a także miejsce i datę jego wydania”,</u>
          <u xml:id="u-92.4" who="#MirosławCzech">c) ust. 3 otrzymuje brzmienie:</u>
          <u xml:id="u-92.5" who="#MirosławCzech">„3. Minister właściwy do spraw zagranicznych, po porozumieniu z Państwową Komisją Wyborczą, określi, w drodze rozporządzenia, sposób sporządzania i aktualizacji spisu wyborców, o którym mowa w ust. 1, z uwzględnieniem okresu między dniem pierwszego głosowania a dniem ponownego głosowania”.</u>
          <u xml:id="u-92.6" who="#MirosławCzech">Czy ktoś chce zabrać głos w sprawie zmiany 32? Nikt się nie zgłasza.</u>
          <u xml:id="u-92.7" who="#MirosławCzech">Czy ktoś jest przeciwny przyjęciu zmiany 42? Nie ma sprzeciwu. Stwierdzam przyjęcie zmiany 32.</u>
          <u xml:id="u-92.8" who="#MirosławCzech">Przechodzimy do zmiany 33, zgodnie z którą art. 37 otrzymuje brzmienie następujące:</u>
          <u xml:id="u-92.9" who="#MirosławCzech">„Art. 37.1. Spis wyborców jest udostępniany do wglądu w urzędzie gminy lub w siedzibie organu, który spis sporządził.</u>
          <u xml:id="u-92.10" who="#MirosławCzech">2. Wójt (burmistrz, prezydent miasta) lub organ, którzy sporządził spis wyborców, powiadamia wyborców, w sposób zwyczajowo przyjęty, o sporządzeniu spisu oraz o miejscu i czasie jego udostępniania”.</u>
          <u xml:id="u-92.11" who="#MirosławCzech">Czy ktoś chce zabrać głos w sprawie zmiany 33? Nikt się nie zgłasza. Czy ktoś jest przeciwny przyjęciu zmiany 33? Nie ma sprzeciwu. Stwierdzam przyjęcie zmiany 33.</u>
          <u xml:id="u-92.12" who="#MirosławCzech">Przystępujemy do rozpatrzenia zmiany 34, zgodnie z którą w art. 38 w ust. 1 wyrazy „wyłożenia spisów do publicznego wglądu” zastępuje się wyrazami „udostępniania spisu do wglądu”.</u>
          <u xml:id="u-92.13" who="#MirosławCzech">Czy są uwagi do zmiany 34? Nikt się nie zgłasza. Czy ktoś jest przeciwny przyjęciu zmiany 34? Nie ma sprzeciwu. Stwierdzam przyjęcie zmiany 34.</u>
          <u xml:id="u-92.14" who="#MirosławCzech">Przechodzimy do rozpatrzenia zmiany 35, zgodnie z którą w art. 39 w ust. 1 po wyrazie „wnieść” dodaje się wyrazy „w terminie 3 dni od daty doręczenia decyzji”.</u>
          <u xml:id="u-92.15" who="#MirosławCzech">Czy ktoś chce zabrać głos w sprawie zmiany 35? Nikt się nie zgłasza. Czy ktoś jest przeciwny przyjęciu zmiany 35? Nie ma sprzeciwu. Stwierdzam przyjęcie zmiany 35.</u>
          <u xml:id="u-92.16" who="#MirosławCzech">Przechodzimy do rozpatrzenia zmiany 36, przewidującej dodanie nowego art. 39a w brzmieniu następującym:</u>
          <u xml:id="u-92.17" who="#MirosławCzech">„Art. 39a. Obwodowa komisja wyborcza dopisuje w dniu głosowania do spisu wyborców:</u>
          <u xml:id="u-92.18" who="#MirosławCzech">1) osobę przedkładającą zaświadczenie o prawie do głosowania, dołączając zaświadczenie do spisu,</u>
          <u xml:id="u-92.19" who="#MirosławCzech">2) osobę pominiętą w spisie, jeżeli udokumentuje, iż stale zamieszkuje na terenie obwodu głosowania, a urząd gminy potwierdzi, że nie otrzymał zawiadomienia o utracie przez nią prawa wybierania,</u>
          <u xml:id="u-92.20" who="#MirosławCzech">3) obywatela polskiego stale zamieszkującego za granicą, na podstawie ważnego polskiego paszportu, odnotowując numer paszportu oraz miejsce i datę jego wydania w rubryce spisu «uwagi». Po dopisaniu obywatela polskiego zamieszkałego za granicą do spisu obwodowa komisja umieszcza w paszporcie na ostatniej wolnej stronie, przeznaczonej na adnotacje wizowe, odcisk swojej pieczęci i wpisuje datę głosowania”.</u>
          <u xml:id="u-92.21" who="#MirosławCzech">Czy są uwagi do zmiany 36?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-93">
          <u xml:id="u-93.0" who="#EugeniuszKłopotek">Istotną nowością art. 39a ust. 3 jest odnotowanie w paszporcie faktu wzięcia udziału w głosowaniu. Chodzi o to, aby uniemożliwić ewentualne głosowanie również w Polsce.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-94">
          <u xml:id="u-94.0" who="#StanisławGebethner">Można sobie wyobrazić, że osoba przyjeżdżająca z zagranicy może - zwłaszcza w Warszawie - oddać głos w wielu obwodach głosowania. Adnotacja w paszporcie wyklucza taką sytuację.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-95">
          <u xml:id="u-95.0" who="#MirosławCzech">Wydaje się, że rozwiązanie zaproponowane przez podkomisję zasługuje na poparcie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-96">
          <u xml:id="u-96.0" who="#MichałKamiński">Skoro jest mowa o różnych sytuacjach hipotetycznych, to w związku z tym mam pytanie o to, co się dzieje w następującej sytuacji. Obywatel zamieszkujący w Polsce, najpierw w miejscu zamieszkania odda głos w oparciu o dowód osobisty, a następnie uda się do innego obwodu głosowania i odda głos na podstawie paszportu mówiąc obwodowej komisji wyborczej, że stale zamieszkuje za granicą.</u>
          <u xml:id="u-96.1" who="#MichałKamiński">W przypadku osoby, która nie jest osobą publiczną, o której wiadomo, że mieszka w Polsce, to takie podwójne głosowanie jest chyba nie do wykrycia. Tak więc mam pytanie o to, czy taka sytuacja jest możliwa?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-97">
          <u xml:id="u-97.0" who="#KazimierzCzaplicki">Jeżeli dobrze pamiętam, to wzór paszportu przewiduje rubrykę „miejsce zamieszkania”.</u>
          <u xml:id="u-97.1" who="#komentarz">(Głos z sali: Nie, nie.)</u>
          <u xml:id="u-97.2" who="#KazimierzCzaplicki">Jeżeli nie przewiduje, to poseł Michał Kamiński ma rację. Proponuję więc rozważyć następujące brzmienie pkt. 3: „Obywatela polskiego na podstawie ważnego polskiego paszportu...”.</u>
          <u xml:id="u-97.3" who="#KazimierzCzaplicki">Pominięcie wyrazów „stale zamieszkałego za granicą” będzie oznaczać, że każdy obywatel legitymujący się paszportem będzie otrzymywał adnotację.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-98">
          <u xml:id="u-98.0" who="#MichałKamiński">Zaproponowane rozwiązanie nie eliminuje jednak możliwości dwukrotnego głosowania.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-99">
          <u xml:id="u-99.0" who="#KazimierzCzaplicki">Jeśli rzeczywiście paszport nie ma rubryki „miejsce zamieszkania”, to wyeliminowanie podwójnego głosowania nie jest możliwe.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-100">
          <u xml:id="u-100.0" who="#MichałKamiński">Może więc należy wprowadzić przepis, zgodnie z którym, na podstawie zaświadczenia wydanego przez konsulat właściwy dla miejsca zamieszkania.</u>
          <u xml:id="u-100.1" who="#komentarz">(Głosy z sali: Nie, nie.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-101">
          <u xml:id="u-101.0" who="#MichałKamiński">Może więc na obywateli stale zamieszkałych za granicą należy nałożyć obowiązek, aby jeżeli chce głosować w kraju wziął zaświadczenie z właściwego konsulatu. Jak się więc wydaje, w ten sposób znacznie ograniczamy możliwość podwójnego głosowania.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-102">
          <u xml:id="u-102.0" who="#MarekMazurkiewicz">Mówimy o skomplikowanym, ale chyba dość teoretycznym przypadku. Jeżeli bowiem wyborca przedstawi paszport, to Komisja może sprawdzić stemple z odprawy granicznej...</u>
          <u xml:id="u-102.1" who="#komentarz">(Głosy z sali: Na granicy nie stemplują...)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-103">
          <u xml:id="u-103.0" who="#KazimierzCzaplicki">Sytuacja jest prawnie skomplikowana. Nie można bowiem nałożyć obowiązek - chyba że ustawą - aby wyborca, mieszkający stale za granicą rejestrował się w konsulacie, iż jest wyborcą. Tego typu instytucje prawne funkcjonują, np. w Hiszpanii czy Francji. Konieczne jest jednak wpisanie w odpowiednim czasie do - jakby - rejestru obywateli, prowadzonego przez daną ambasadę. Natomiast dotychczasowa konstrukcja głosowania za granicą przez obywateli polskich przewiduje, że to obywatel przejawia inicjatywę, jeżeli chce głosować. Ponadto musi udokumentować obywatelstwo polskie, następnie składa wniosek w konsulacie o wpisanie do spisu wyborców najpóźniej w trzecim dniu przed dniem głosowania. Jest to więc za krótki okres, aby w kraju możliwe było uzyskanie informacji o takich obywatelach.</u>
          <u xml:id="u-103.1" who="#KazimierzCzaplicki">Ponadto chcę jeszcze dodać, że w praktyce Państwowa Komisja Wyborcza w wytycznych zwracała uwagę obwodowym komisjom wyborczym wskazując, aby w sytuacjach wątpliwych potwierdzano to, że obywatel polski stale zamieszkuje za granicą. W tej sprawie przyjmowano oświadczenie. Warto również powiedzieć, że nie były zgłaszane do Państwowej Komisji Wyborczej i nie były przedmiotem protestu wyborczego kwestie nadużywania prawa do głosowania w formie wielokrotnego głosowania.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-104">
          <u xml:id="u-104.0" who="#BartłomiejNowotarski">Jako prawnik mam propozycję — nie próbujmy regulować wszystkiego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-105">
          <u xml:id="u-105.0" who="#MichałKamiński">Jestem w stanie założyć się o znaczną kwotę pieniędzy, że istnieje możliwość nadużywania prawa w sytuacji, o której mówimy. Byłbym więc za tym, aby kwestię tę uregulować, tym bardziej że minister Kazimierz Czaplicki mówił o zwyczaju rejestrowania się jako wyborcy w konsulatach oraz podobnych rozwiązaniach w innych państwach.</u>
          <u xml:id="u-105.1" who="#MichałKamiński">Znane są też przypadki wzywania poprzez ogłoszenia prasowe obywateli określonych państw do rejestrowania się w konsulatach. Dotyczy to m.in. obywateli Australii.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-106">
          <u xml:id="u-106.0" who="#JerzySzmajdziński">Najlepsze wyjście z tej sytuacji to wpisanie w ordynacji, że obywatel polski stale zamieszkujący za granicą nie bierze udziału w wyborach.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-107">
          <u xml:id="u-107.0" who="#MirosławCzech">Powinniśmy zmierzać do konkluzji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-108">
          <u xml:id="u-108.0" who="#EugeniuszKłopotek">Chcę zapytać, czy obywatel stale zamieszkały poza granicami Polski legitymuje się dokumentem określającym miejsce zamieszkania? Czy informacja o miejscu zamieszkania jest w paszporcie?</u>
          <u xml:id="u-108.1" who="#komentarz">(Głosy z sali: Nie, nie.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-109">
          <u xml:id="u-109.0" who="#KazimierzCzaplicki">Jeżeli Komisja zdecyduje, że wymagane jest jakieś uregulowanie tej kwestii, to proszę o odłożenie głosowania. W tym czasie sprawdzimy, czy jest możliwość rozróżnienia paszportu wydawanego obywatelowi polskiemu stale zamieszkałemu za granicą, czyli paszportu wydawanego przez konsula oraz czy są inne możliwości stwierdzenia, czy paszport został wydany za granicą, czy w kraju. Czy np. można ustalić to przez zidentyfikowanie organu wydającego paszport. Konieczne jest jednak dokładne przeanalizowanie ustawy o paszportach oraz rozporządzenia ministra spraw zagranicznych o wzorach paszportów.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-110">
          <u xml:id="u-110.0" who="#RyszardWawryniewicz">Powinniśmy jednak posuwać się do przodu. Dlatego też mam prośbę do posłów, którzy rozpoczęli tę dyskusję, aby w ramach drugiego czytania zgłosili stosowną poprawkę, o ile poprawkę taką da się w ogóle sformułować. Tak więc, ponieważ nie została zgłoszona żadna konkretna poprawka proponuję przejście do rozpatrywania następnych zmian.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-111">
          <u xml:id="u-111.0" who="#MirosławCzech">Poseł Ryszard Wawryniewicz powiedział to, co ja zamierzałem teraz powiedzieć. Ponadto chcę nałożyć na posła Michała Kamińskiego zobowiązanie do utrzymania kontaktu z ministrem Kazimierzem Czaplickim, w celu wypracowania poprawki do drugiego czytania, wyjaśniającej dyskutowaną kwestię.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-112">
          <u xml:id="u-112.0" who="#MichałKamiński">Ponieważ nie jestem pewien, czy zostałem dobrze zrozumiany, to chcę podkreślić, iż nie chodziło mi o to, aby ograniczać prawo do głosowania obywateli polskich zamieszkałych za granicą. Zwracam jedynie uwagę na możliwość nadużywania tego prawa przez obywateli polskich mieszkających w Polsce. Tylko ten aspekt sprawy miałem na myśli.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-113">
          <u xml:id="u-113.0" who="#MirosławCzech">Ponieważ muszę opuścić posiedzenie, przekazuję prowadzenie obrad posłowi Eugeniuszowi Kłopotkowi.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-114">
          <u xml:id="u-114.0" who="#EugeniuszKłopotek">Czy ktoś chce jeszcze zabrać głos w sprawie zmiany 36? Nikt się nie zgłasza. Czy ktoś jest przeciwny przyjęciu zmiany 36? Nie ma sprzeciwu. Stwierdzam przyjęcie zmiany 36.</u>
          <u xml:id="u-114.1" who="#EugeniuszKłopotek">Przechodzimy do rozpatrzenia zmiany 37, która dotyczy art. 40 i przewiduje, że:</u>
          <u xml:id="u-114.2" who="#EugeniuszKłopotek">a) ust. 1 otrzymuje brzmienie:</u>
          <u xml:id="u-114.3" who="#EugeniuszKłopotek">„1. Kandydata na Prezydenta Rzeczypospolitej zgłasza co najmniej 100.000 obywateli mających prawo wybierania do Sejmu. Zgłoszenie musi być poparte podpisami zgłaszających”.</u>
          <u xml:id="u-114.4" who="#EugeniuszKłopotek">b) skreśla się ust. 2,</u>
          <u xml:id="u-114.5" who="#EugeniuszKłopotek">c) ust. 3 otrzymuje brzmienie:</u>
          <u xml:id="u-114.6" who="#EugeniuszKłopotek">„3. Kandydatów na Prezydenta Rzeczypospolitej można zgłaszać najpóźniej w 45 dniu przed dniem wyborów”.</u>
          <u xml:id="u-114.7" who="#EugeniuszKłopotek">Czy są uwagi do zmiany 37? Nie ma uwag. Czy ktoś jest przeciwny przyjęciu zmiany 37? Nie ma sprzeciwu. Stwierdzam przyjęcie zmiany 37.</u>
          <u xml:id="u-114.8" who="#EugeniuszKłopotek">Przechodzimy do rozpatrzenia zmiany 38, zgodnie z którą dodaje się art. 40a do 40g w następującym brzmieniu:</u>
          <u xml:id="u-114.9" who="#EugeniuszKłopotek">„Art. 40a.1. Obywatele w liczbie co najmniej 15 tworzą komitet wyborczy, zwany dalej «komitetem», w celu zgłoszenia kandydata na Prezydenta Rzeczypospolitej i prowadzenia kampanii wyborczej, na zasadzie wyłączności, na jego rzecz.</u>
          <u xml:id="u-114.10" who="#EugeniuszKłopotek">2. Utworzenie komitetu wymaga:</u>
          <u xml:id="u-114.11" who="#EugeniuszKłopotek">1) pisemnej zgody kandydata na kandydowanie w wyborach,</u>
          <u xml:id="u-114.12" who="#EugeniuszKłopotek">2) pisemnej zgody kandydata na utworzenie tego komitetu,</u>
          <u xml:id="u-114.13" who="#EugeniuszKłopotek">3. Kandydat może udzielić zgody, o której mowa w ust. 2 tylko jednemu komitetowi.</u>
          <u xml:id="u-114.14" who="#EugeniuszKłopotek">4. Zgoda kandydata na kandydowanie w wyborach powinna zawierać imię (imiona), nazwisko i wiek kandydata, a także wskazanie jego ewentualnej przynależności do partii politycznej. Zgoda powinna ponadto zawierać numer ewidencyjny PESEL kandydata oraz informację o udokumentowanym wykształceniu, wykonywanym zawodzie i miejscu (zakładzie) pracy, a także miejscu zamieszkania kandydata. Zgodę na kandydowanie kandydat opatruje datą i własnoręcznym podpisem.</u>
          <u xml:id="u-114.15" who="#EugeniuszKłopotek">5. Komitet działa pod nazwą «Komitet wyborczy kandydata na Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej»... (imię i nazwisko kandydata).</u>
          <u xml:id="u-114.16" who="#EugeniuszKłopotek">6. Obywatele, o których mowa w ust. 1, oświadczają na piśmie o utworzeniu komitetu, podając swoje imiona i nazwiska, adresy zamieszkania i numery ewidencyjne PESEL oraz ustanawiają pełnomocnika komitetu, zwanego dalej «pełnomocnikiem», który działa w imieniu i na rzecz komitetu. Przyjęcie pełnomocnictwa potwierdza się podpisem. Można być pełnomocnikiem tylko jednego komitetu.</u>
          <u xml:id="u-114.17" who="#EugeniuszKłopotek">7. Pełnomocnikiem nie może być kandydat na Prezydenta Rzeczypospolitej.</u>
          <u xml:id="u-114.18" who="#EugeniuszKłopotek">Art. 40b.1. Po zebraniu, zgodnie z wymaganiami określonymi w art. 41 ust. 1 pkt 3, co najmniej 1000 podpisów obywateli mających prawo wybierania do Sejmu, popierających kandydata, pełnomocnik zgłasza Państwowej Komisji Wyborczej komitet do zarejestrowania. Podpisy, o których mowa w zdaniu pierwszym, stanowią część wymaganej liczby 100.000 podpisów osób popierających kandydata.</u>
          <u xml:id="u-114.19" who="#EugeniuszKłopotek">2. Warunkiem zgłoszenia komitetu do rejestracji jest wpłacenie na wskazane przez Państwową Komisję Wyborczą konto bankowe kaucji w wysokości 50.000 złotych zabezpieczającej sporządzenie opinii biegłego rewidenta o sprawozdaniu wyborczym, o którym mowa w art. 87e ust. 1.</u>
          <u xml:id="u-114.20" who="#EugeniuszKłopotek">3. W zgłoszeniu komitetu do zarejestrowania podaje się:</u>
          <u xml:id="u-114.21" who="#EugeniuszKłopotek">1) nazwę komitetu oraz adres jego siedziby,</u>
          <u xml:id="u-114.22" who="#EugeniuszKłopotek">2) imię (imiona), nazwisko, adres zamieszkania i numer ewidencyjny PESEL pełnomocnika.</u>
          <u xml:id="u-114.23" who="#EugeniuszKłopotek">4. Do zgłoszenia załącza się:</u>
          <u xml:id="u-114.24" who="#EugeniuszKłopotek">1) oświadczenie o utworzeniu komitetu i ustanowieniu pełnomocnika, o którym mowa w art. 40a ust. 6,</u>
          <u xml:id="u-114.25" who="#EugeniuszKłopotek">2) pisemną zgodę kandydata na kandydowanie w wyborach, o której mowa w art. 40a ust. 4, oraz zgodę na utworzenie jego komitetu,</u>
          <u xml:id="u-114.26" who="#EugeniuszKłopotek">3) dowód wpłaty kaucji, o której mowa w ust. 2,</u>
          <u xml:id="u-114.27" who="#EugeniuszKłopotek">4) wykaz co najmniej 1000 podpisów, o których mowa w ust. 1.</u>
          <u xml:id="u-114.28" who="#EugeniuszKłopotek">5. Zgłoszenie komitetu do zarejestrowania może być dokonane najpóźniej w 55 dniu przed dniem wyborów.</u>
          <u xml:id="u-114.29" who="#EugeniuszKłopotek">Art. 40c.1. Wraz ze zgłoszeniem komitetu do zarejestrowania kandydat składa Państwowej Komisji Wyborczej oświadczenie, o którym mowa w art. 6 ust. 1 ustawy z dnia 11 kwietnia 1997 r. o ujawnieniu pracy lub służby w organach bezpieczeństwa państwa lub współpracy z nimi w latach 1944–1990 osób pełniących funkcje publiczne (Dz. U. z 1999 r. Nr 42, poz. 428, Nr 57, poz. 618, Nr 62, poz. 681 i Nr 63 poz. 701).</u>
          <u xml:id="u-114.30" who="#EugeniuszKłopotek">2. W wypadku uprzedniego złożenia oświadczenia, o którym mowa w ust. 1, w związku z kandydowaniem na funkcję publiczną, z którą związany był obowiązek złożenia takiego oświadczenia, kandydat na Prezydenta Rzeczypospolitej informuje na piśmie o tym Państwową Komisję Wyborczą.</u>
          <u xml:id="u-114.31" who="#EugeniuszKłopotek">3. Państwowa Komisja Wyborcza przekazuje niezwłocznie oświadczenie kandydata, o którym mowa w ust. 1, Sądowi Apelacyjnemu w Warszawie. Sąd wszczyna postępowanie lustracyjne z urzędu.</u>
          <u xml:id="u-114.32" who="#EugeniuszKłopotek">Art. 40d.1. Jeżeli zgłoszenie spełnia warunki określone w art. 40b oraz w art. 40c ust. 1 i 2, Państwowa Komisja Wyborcza, w terminie 3 dni od jego doręczenia, postanawia o zarejestrowaniu komitetu. Postanowienie doręcza się niezwłocznie pełnomocnikowi.</u>
          <u xml:id="u-114.33" who="#EugeniuszKłopotek">2. Jeżeli zgłoszenie wykazuje wady, Państwowa Komisja Wyborcza niezwłocznie wzywa pełnomocnika do usunięcia w terminie 3 dni wskazanych wad zgłoszenia. W wypadku nieusunięcia wad w terminie Państwowa Komisja Wyborcza odmawia rejestracji komitetu. Postanowienie Państwowej Komisji Wyborczej, wraz z uzasadnieniem, doręcza się niezwłocznie pełnomocnikowi.</u>
          <u xml:id="u-114.34" who="#EugeniuszKłopotek">3. Pełnomocnikowi służy prawo wniesienia skargi do Sądu Najwyższego na postanowienie Państwowej Komisji Wyborczej o odmowie rejestracji komitetu. Skargę wnosi się w terminie 2 dni od daty doręczenia pełnomocnikowi postanowienia o odmowie rejestracji komitetu.</u>
          <u xml:id="u-114.35" who="#EugeniuszKłopotek">4. Sąd Najwyższy rozpatruje skargę w składzie 3 sędziów, w postępowaniu nieprocesowym, i wydaje orzeczenie w sprawie skargi w terminie 3 dni. Od orzeczenia Sądu Najwyższego nie przysługuje środek prawny. Orzeczenie doręcza się pełnomocnikowi i Państwowej Komisji Wyborczej. Jeżeli Sąd Najwyższy uzna skargę pełnomocnika za zasadną Państwowa Komisja Wyborcza niezwłocznie rejestruje komitet.</u>
          <u xml:id="u-114.36" who="#EugeniuszKłopotek">Art. 40e. Komitet nabywa osobowość prawną, w zakresie wykonywania zadań wynikających z ustawy, z dniem zarejestrowania przez Państwową Komisję Wyborczą.</u>
          <u xml:id="u-114.37" who="#EugeniuszKłopotek">Art. 40f. Państwowa Komisja Wyborcza informację o zarejestrowanym komitecie ogłasza w Dzienniku Urzędowym Rzeczypospolitej Polskiej «Monitor Polski» oraz podaje do publicznej wiadomości w prasie o zasięgu ogólnokrajowym.</u>
          <u xml:id="u-114.38" who="#EugeniuszKłopotek">Art. 40g.1. Zbieranie podpisów osób popierających zgłoszenie kandydata na Prezydenta Rzeczypospolitej może być dokonywane tylko w miejscu, czasie i w sposób wykluczający stosowanie jakichkolwiek nacisków zmierzających do wymuszenia podpisów.</u>
          <u xml:id="u-114.39" who="#EugeniuszKłopotek">2. Zabrania się zbierania podpisów osób popierających zgłoszenie kandydata na Prezydenta Rzeczypospolitej na terenie jednostek wojskowych i innych jednostek organizacyjnych podległych Ministrowi Obrony Narodowej oraz oddziałów obrony cywilnej, a także skoszarowanych jednostek policyjnych”.</u>
          <u xml:id="u-114.40" who="#EugeniuszKłopotek">Proszę pozwolić, że zasygnalizuję najważniejsze zmiany, a poprzedzę to jakby uwagą ogólną. Podstawą do ustalenia treści art. 40a-40g był projekt naszej Komisji. Równocześnie jednak podkomisja starała się odnieść do propozycji zmian przygotowanych przez Komisję Administracji i Spraw Wewnętrznych.</u>
          <u xml:id="u-114.41" who="#EugeniuszKłopotek">Główne rozstrzygnięcie polegało na tym, czy obok dotychczasowego pełnomocnika komitetu wyborczego ma być powołany również pełnomocnik finansowy zgodnie z propozycją Komisji Administracji i Spraw Wewnętrznych. Nasza Komisja przyjęła, że za sprawy finansowe odpowiada jeden i ten sam pełnomocnik komitetu wyborczego.</u>
          <u xml:id="u-114.42" who="#EugeniuszKłopotek">Druga istotna kwestia - nad którą zapewne odbędzie się dyskusja - to pytanie o to, w którym momencie kandydat na prezydenta ma składać oświadczenie lustracyjne. Przypomnę, iż w projekcie naszej Komisji momentem złożenia oświadczenia lustracyjnego była chwila, w której kandydat przed grupą wyborców, tworzących komitet wyborczy oświadczył, iż wyraża zgodę na kandydowanie. Ponadto złożona została propozycja, aby tym momentem była chwila składania przez tenże komitet wyborczy wniosku do Państwowej Komisji Wyborczej o rejestrację komitetu wyborczego.</u>
          <u xml:id="u-114.43" who="#EugeniuszKłopotek">Są to dwie najbardziej sporne i kontrowersyjne kwestie. Otwieram dyskusję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-115">
          <u xml:id="u-115.0" who="#TadeuszWrona">W art. 40a chcę zaproponować przywrócenie ust. 5 dotyczącego oświadczenia lustracyjnego. Chodzi więc o to, aby nastąpiło to na etapie wyrażenia zgody na kandydowanie. Chcę przypomnieć, że kwestia ta została rozstrzygnięta już wcześniej przez Komisję. Istotnym powodem, z racji którego większość Komisji głosowała za tym rozwiązaniem było to, że w ustawie z 11 kwietnia 1997 r. o ujawnieniu pracy lub służb w organach bezpieczeństwa państwa lub współpracy z nimi w latach 1944–1990 osób pełniących funkcje publiczne, w rozdziale 2 w art. 6 ust. 2 znajduje się przepis stwierdzający, że oświadczenia osób wymienionych w art. 7 składane są w chwili wyrażenia zgody na kandydowanie lub zgody na objęcie funkcji.</u>
          <u xml:id="u-115.1" who="#TadeuszWrona">Art. 7 ust. 7 pkt 1 wymienia kandydata na Prezydenta RP, który składa oświadczenie Państwowej Komisji Wyborczej. Aby nie było sprzeczności między ustawą lustracyjną a ustawą o wyborze Prezydenta RP Komisja przyjęła wcześniej stosowny przepis, ale podkomisja przepis ten skreśliła. Składam więc wniosek o jego przywrócenie.</u>
          <u xml:id="u-115.2" who="#TadeuszWrona">Konsekwencją przyjęcia mojego wniosku będzie konieczność dokonania zmiany w art. 40c ust. 1 oraz wprowadzenie zmiany w art. 40d ust. 1 w postaci powołania się na art. 40a ust. 5, a nie na art. 40c. Będzie to mieć również dalsze konsekwencje dla innych przepisów.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-116">
          <u xml:id="u-116.0" who="#JacekRybicki">Nie chcę wracać do kwestii, której poświęciliśmy trochę czasu na początku posiedzenia. Było jednak tak, że podczas posiedzenia Komisji nad tą samą kwestią w styczniu br. po dyskusji odbyło się głosowanie.</u>
          <u xml:id="u-116.1" who="#JacekRybicki">Jeżeli sobie dobrze przypominam, to podczas pierwszego czytania nie było wniosków dotyczących tej kwestii. Tymczasem powracamy do tej kwestii i ponownie prowadzona jest dyskusja. Moim zdaniem, jest to strata czasu.</u>
          <u xml:id="u-116.2" who="#JacekRybicki">Do argumentacji, którą przedstawił poseł Tadeusz Wrona chcę dodać jeszcze inne argumenty. Myślę, że co najmniej z dwóch powodów należy powrócić do pierwotnego brzmienia.</u>
          <u xml:id="u-116.3" who="#JacekRybicki">Po pierwsze - chodzi o to, aby nie pozbawiać wiedzy o treści oświadczenia 1000 wyborców składających podpisy na samym początku procedury. Nie mogą oni posiadać tej wiedzy, gdyż zgodnie z przedłożonym brzmieniem, oświadczenie jest składane później. Rozwiązanie zaproponowane przez podkomisję, jest - jak się wydaje - istotnym uchybieniem w ustawie lustracyjnej.</u>
          <u xml:id="u-116.4" who="#JacekRybicki">Po drugie - chodzi o to, aby była możliwość wydłużenia i tak krótkiego czasu na przeprowadzenie ewentualnego postępowania lustracyjnego.</u>
          <u xml:id="u-116.5" who="#JacekRybicki">Wobec tego, że zaproponowana przez posła Tadeusza Wronę poprawka jest zgodna z ustawą lustracyjną, popieram jej przyjęcie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-117">
          <u xml:id="u-117.0" who="#EugeniuszKłopotek">Pozwolę sobie zwrócić uwagę tylko na jeden fakt. Podczas pierwszego czytania nie zgłoszono - co prawda - formalnego wniosku dotyczącego dyskutowanej kwestii, ale problem momentu złożenia oświadczenia lustracyjnego był podnoszony w wystąpieniach posłów z Klubu Sojuszu Lewicy Demokratycznej. Z tego powodu kwestia ta powróciła pod obrady podkomisji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-118">
          <u xml:id="u-118.0" who="#MaciejPoręba">Nie zgadzam się z argumentacją posłów: Jacka Rybickiego i Tadeusza Wrony. Ustawę lustracyjną trzeba czytać dokładnie. W ustawie tej jest rzeczywiście art. 6 ust. 2 stanowiący, że oświadczenia lustracyjne składane są w momencie wyrażenia zgody na kandydowanie. Równocześnie jednak w art. 7 ust. 3 znajduje się stwierdzenie, zgodnie z którym: „Tryb składania oświadczeń przez osoby, o których mowa w ust. 1 pkt. 1 i 2, określają przepisy odpowiednich ordynacji wyborczych”. Pkt 1 wymienia kandydatów na Prezydenta RP, a pkt 2 kandydatów na posłów i senatorów. Tak więc, to przepisy ordynacji powinny uregulować procedurę. Oznacza to, że możliwa jest dwojaka interpretacja. Podkomisja uznała, że nie ma nadrzędności ustawy lustracyjnej nad ustawą o wyborze Prezydenta RP. Przepisy obu tych ustaw trzeba traktować równorzędnie. Stąd właśnie propozycja usytuowania pojawienia się oświadczenia lustracyjnego w pierwszym momencie, w którym już można mówić o osobowości prawnej. Jest to moment rejestracji komitetu. Wcześniej występuje grupa 15 obywateli, która samodzielnie — bez wyraźnej podstawy prawnej — zbiera podpisy w liczbie 1000. W momencie gdy posiada stosowne dokumenty oraz oświadczenie lustracyjne następuje rejestracja w Państwowej Komisji Wyborczej. Od tego momentu, twór zwany później komitetem wyborczym ma osobowość prawną. Jest więc w stanie podejmować dalsze czynności.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-119">
          <u xml:id="u-119.0" who="#StanisławGebethner">Chcę powrócić do sprawy, która nie była wystarczająco przedyskutowana na poprzednim posiedzeniu. Nie zwrócono bowiem uwagi, że w art. 7 ust. 1 pkt 1 ustawy lustracyjnej znajduje się postanowienie, zgodnie z którym kandydat na Prezydenta RP składa oświadczenie lustracyjne Państwowej Komisji Wyborczej. Kandydatem jest jednak tylko osoba zarejestrowana przez Państwową Komisję Wyborczą. Dopiero bowiem jak wniosek o zarejestrowanie wraz ze zgodą na kandydowanie wpłynie do Państwowej Komisji Wyborczej, wówczas Państwowa Komisja Wyborcza przyjmuje to oświadczenie. Należy też zwrócić uwagę, że w sprawozdaniu podkomisji i tak jest przedkładanie oświadczenia lustracyjnego na miejscu o jeden etap wcześniej, czyli przy rejestracji komitetu. Warto również podkreślić, że osoba wyrażająca zgodę na kandydowanie swojemu komitetowi nie ma żadnego tytułu prawnego do zwrócenia się do Państwowej Komisji Wyborczej w celu złożenia oświadczenia lustracyjnego, gdyż nie jest kandydatem w rozumieniu ustawy o wyborze Prezydenta RP i w rozumieniu ustawy lustracyjnej.</u>
          <u xml:id="u-119.1" who="#StanisławGebethner">Ustawa lustracyjna była przygotowywana pod kątem widzenia obowiązującej ustawy o wyborze Prezydenta RP, która przewiduje wcześniejszą rejestrację kandydata bez zaproponowanego teraz szczebla pośredniego. Tak więc - w moim przekonaniu - przedstawione rozwiązanie jest zsynchronizowane z ustawą lustracyjną i z nowym dwuetapowym postępowaniem w przypadku zgłaszania kandydatów.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-120">
          <u xml:id="u-120.0" who="#JacekRybicki">Z całym szacunkiem, panie profesorze, ale to, co przed chwilą usłyszeliśmy jest dialektyką. Jest tak dlatego, że z różnym powodzeniem można zadać pytanie, na jakiej zasadzie wyraz „kandydat” pojawia się w art. 40a ust. 3, czy ust. 4, czyli w momencie, gdy jeszcze wcale nie ma mowy o rejestracji. Jest bowiem stwierdzenie, że dopiero zgoda kandydata na kandydowanie powinna zawierać określone dane. Czyli już wówczas pojawia się termin „kandydat”.</u>
          <u xml:id="u-120.1" who="#JacekRybicki">Zaprezentowany wywód jest więc bardziej wyborem dialektycznym niż rzeczywistym. Nie ulega oczywiście wątpliwości, że w sensie prawnym, kandydat zostaje uprawomocniony w procesie przewidzianym ustawą.</u>
          <u xml:id="u-120.2" who="#JacekRybicki">Nie można jednak zapominać, iż ustawa lustracyjna stanowi jednoznacznie, iż kandydat oświadczenie lustracyjne składa w momencie wyrażenia zgody na kandydowanie. Trudno prościej wyrazić intencje ustawodawcy. Intencja jest jasna. Wówczas gdy kandydat zgadza się na kandydowanie, składa oświadczenie lustracyjne.</u>
          <u xml:id="u-120.3" who="#JacekRybicki">Jest to czynione m.in. po to, aby nie tylko 15 osób, ale i 1000 osób uznało to oświadczenie. W innym przypadku 1000 osób podpisujących poparcie dla kandydata jest pozbawionych istotnego elementu wiedzy o danym kandydacie. Nie jest to oczywiście jedyna przyczyna. O innych przyczynach była już mowa wcześniej. Myślę więc, że nie warto wracać do tej kwestii.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-121">
          <u xml:id="u-121.0" who="#JerzySzmajdziński">Spór dotyczy tylko jednej kwestii, czyli że może zabraknąć czasu na procedurę sprawdzającą. W tym kontekście warto zwrócić uwagę na to, że jeżeli złożenie oświadczenia lustracyjnego nastąpi w pierwszym etapie postępowania - 15 osób zbiera 1000 podpisów - to i tak nie może rozpocząć się procedura sprawdzająca, wynikająca z ustawy lustracyjnej.</u>
          <u xml:id="u-121.1" who="#JerzySzmajdziński">Procedura sprawdzająca może się rozpocząć dopiero wtedy, gdy oświadczenie wpłynie do Państwowej Komisji Wyborczej. Stroną dalszego postępowania jest Państwowa Komisja Wyborcza. Oznacza to, że bieg sprawie nadaje Państwowa Komisja Wyborcza, a nie grupa 15 posłów.</u>
          <u xml:id="u-121.2" who="#JerzySzmajdziński">Tak więc nie ma między nami sporu, czy ktoś chce lustracji, czy też nie. Chodzi natomiast o to, od którego momentu i jaki podmiot może prowadzić procedurę lustracyjną. Według nas - w zgodzie z ustawą lustracyjną i ustawą o wyborze Prezydenta RP - powinno to nastąpić w momencie wniesienia sprawy do Państwowej Komisji Wyborczej.</u>
          <u xml:id="u-121.3" who="#JerzySzmajdziński">Ponadto trudno sobie wyobrazić, aby grupa licząca 15 osób nie zapytała kandydata, jakie złoży oświadczenie lustracyjne. Będzie to i tak sprawa publiczna, a równocześnie nie może być przedstawiona treść oświadczenia lustracyjnego, co regulują inne przepisy. Gdyby nawet kandydat oświadczył, że współpracował, to i tak charakteru współpracy opisanego w części „B” oświadczenia ujawnić nie można.</u>
          <u xml:id="u-121.4" who="#JerzySzmajdziński">W sprawie, o której dyskutujemy decydować będzie jednak nie logika, o której mówiłem, lecz większość arytmetyczna.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-122">
          <u xml:id="u-122.0" who="#JacekRybicki">Być może i to, i to...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-123">
          <u xml:id="u-123.0" who="#JerzySzmajdziński">To byłoby bardzo dobrze. Ponadto chcę zaproponować uzupełnienie art. 40c ust. 1 o wyrazy „o ile nie składał wcześniej takiego oświadczenia”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-124">
          <u xml:id="u-124.0" who="#EugeniuszKłopotek">Kwestia ta jest uregulowana w art. 40c ust. 2.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-125">
          <u xml:id="u-125.0" who="#KrzysztofJanik">Chcę zapytać posła Jacka Rybickiego, komu oświadczenie lustracyjne przedkłada kandydat i jakie to ma skutki prawne.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-126">
          <u xml:id="u-126.0" who="#EugeniuszKłopotek">Sprawa ta jest uregulowana. Kandydat oświadczenie lustracyjne nie składa komitetowi, lecz Państwowej Komisji Wyborczej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-127">
          <u xml:id="u-127.0" who="#KrzysztofJanik">A co z tym oświadczeniem robi Państwowa Komisja Wyborcza?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-128">
          <u xml:id="u-128.0" who="#KazimierzCzaplicki">W pierwszym okresie nic nie robi. Proszę również zwrócić uwagę, że czytając literalnie konstytucję należy przyjąć, że kandydatem jest osoba, która ma poparcie wyrażone 100 tys. podpisów.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-129">
          <u xml:id="u-129.0" who="#KrzysztofJanik">Rozumiem, że kandydat wysyła do Państwowej Komisji Wyborczej oświadczenie lustracyjne. Dopóki Państwowa Komisja Wyborcza nie zarejestruje kandydata, oświadczenie lustracyjne leży i czeka. Czy tak?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-130">
          <u xml:id="u-130.0" who="#KazimierzCzaplicki">Tak, choć nie do końca. Dotychczasowe projekty przewidywały rejestrację komitetu wyborczego. Warunkiem rejestracji komitetu było przedstawienie zgody na kandydowanie oraz 1000 podpisów wyrażających poparcie. W tym momencie powinno być również złożone oświadczenie lustracyjne. Ponadto chcę dodać, że co na pewno zrobi Państwowa Komisja Wyborcza, to ja nie wiem. Nie mogę się wypowiadać za Państwową Komisję Wyborczą.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-131">
          <u xml:id="u-131.0" who="#EugeniuszKłopotek">Wydaje się, że chyba już wszystko zostało powiedziane. Myślę, że możemy przystąpić do głosowania. Przedmiotem głosowania będzie wniosek Tadeusza Wrony o przywrócenie pierwotnej koncepcji, zgodnie z którą na etapie wyrażenia zgody na kandydowanie, kandydat składa oświadczenie lustracyjne, kierowane do Państwowej Komisji Wyborczej.</u>
          <u xml:id="u-131.1" who="#EugeniuszKłopotek">Drugie głosowanie dotyczyć będzie poparcia dla rozwiązania przedłożonego w sprawozdaniu, czyli że oświadczenie lustracyjne składane jest wraz z wnioskiem o rejestrację komitetu wyborczego.</u>
          <u xml:id="u-131.2" who="#EugeniuszKłopotek">Przystępujemy do głosowania. Poddaję pod głosowanie wniosek o przywrócenie pierwotnego brzmienia, zgodnie z którym kandydat składa oświadczenie lustracyjne w momencie wyrażania zgody na kandydowanie przed komitetem wyborczym. Kto opowiada się za takim wnioskiem?</u>
          <u xml:id="u-131.3" who="#EugeniuszKłopotek">W głosowaniu wniosek uzyskał poparcie 12 członków Komisji.</u>
          <u xml:id="u-131.4" who="#EugeniuszKłopotek">Poddaję pod głosowanie wniosek, zgodnie z którym kandydat składa oświadczenie lustracyjne w momencie składania wniosku o rejestrację komitetu wyborczego. Kto opowiada się za takim wnioskiem?</u>
          <u xml:id="u-131.5" who="#EugeniuszKłopotek">W głosowaniu wniosek uzyskał poparcie 10 członków Komisji.</u>
          <u xml:id="u-131.6" who="#EugeniuszKłopotek">Stwierdzam przywrócenie pierwotnego brzmienia.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-132">
          <u xml:id="u-132.0" who="#MaciejPoręba">Składam wniosek mniejszości obejmujący odrzucone rozwiązanie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-133">
          <u xml:id="u-133.0" who="#EugeniuszKłopotek">Zamierzam teraz oddać głos posłowi Ludwikowi Dornowi w związku z propozycją Komisji Administracji i Spraw Wewnętrznych ustanowienia pełnomocnika do spraw finansowych obok funkcji pełnomocnika komitetu wyborczego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-134">
          <u xml:id="u-134.0" who="#LudwikDorn">Stosowną poprawkę mam przygotowaną na piśmie. Generalnie chodzi o to, aby pełnomocnik — dla celów dalszego wywodu określa go jako pełnomocnik polityczny zgłaszający kandydata — nie mógł być jednocześnie osobą zajmującą się gromadzeniem i wydatkowaniem środków finansowych komitetu wyborczego. Ponadto chodzi o to, aby pełnomocnik finansowy nie mógł być:</u>
          <u xml:id="u-134.1" who="#LudwikDorn">1) kandydatem na Prezydenta RP,</u>
          <u xml:id="u-134.2" who="#LudwikDorn">2) pełnomocnikiem politycznym,</u>
          <u xml:id="u-134.3" who="#LudwikDorn">3) funkcjonariuszem publicznym w rozumieniu art. 115 par. 13 Kodeksu karnego.</u>
          <u xml:id="u-134.4" who="#LudwikDorn">Jest również wymóg, zgodnie z którym jedna osoba nie może być pełnomocnikiem drugiego komitetu wyborczego.</u>
          <u xml:id="u-134.5" who="#LudwikDorn">Jeżeli chodzi o sprawozdanie, to przedłożona propozycja oznacza dodanie w art. 40a ust. 6 wyrazów „z zastrzeżeniem przepisu art. 84a bis”.</u>
          <u xml:id="u-134.6" who="#LudwikDorn">Ponadto w art. 40b ust. 3 chodzi o podanie danych w postaci imion, nazwiska, adresu zamieszkania i numeru identyfikacyjnego PESEL „pełnomocnika finansowego, o którym mowa w art. 84a bis”.</u>
          <u xml:id="u-134.7" who="#LudwikDorn">Również w art. 41 ust. 1 w pkt. 2 powinno się na końcu dodać wyrazy „oraz pełnomocnika finansowego, o którym mowa w art. 84a bis”. Zmiany powinny dotyczyć również...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-135">
          <u xml:id="u-135.0" who="#EugeniuszKłopotek">Przepraszam panie pośle, ale proponuję, aby najpierw dokonać rozstrzygnięcia generalnego. Gdy okaże się, że jest to rozstrzygnięcie aprobujące przedstawioną koncepcję, przejdziemy do omawiania konkretnych propozycji zmian.</u>
          <u xml:id="u-135.1" who="#EugeniuszKłopotek">Proponuję więc dyskusję nad kwestią pełnomocnika finansowego. Ponadto chcę dodać, że jeżeli chodzi o podkomisję, to inaczej niż w propozycji prezentowanej przez posła Ludwika Dorna uważamy, że tylko kandydat na prezydenta nie powinien być pełnomocnikiem finansowym, o ile pełnomocnik finansowy mógł być ustanowiony.</u>
          <u xml:id="u-135.2" who="#EugeniuszKłopotek">Podkomisja stoi na stanowisku, że ma być jeden pełnomocnik, który odpowiada za sprawy organizacyjne oraz sprawy finansowe. Pełnomocnikiem tym nie może być kandydat na Prezydenta RP.</u>
          <u xml:id="u-135.3" who="#EugeniuszKłopotek">Według propozycji prezentowanej przez posła Ludwika Dorna powinien być ustanowiony oddzielny pełnomocnik, odpowiedzialny za sprawy finansowe. Funkcja ta byłaby niepołączalna z funkcjami, które wymienił poseł Ludwik Dorn.</u>
          <u xml:id="u-135.4" who="#EugeniuszKłopotek">Proszę więc o uwagi i wypowiedzi na temat propozycji ustanowienia pełnomocnika finansowego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-136">
          <u xml:id="u-136.0" who="#MarekMazurkiewicz">Nasuwa się pytanie o to, jaki jest sens i cel powoływania pełnomocnika finansowego. Jeżeli bowiem chodzi o odpowiedzialność i wyeliminowanie zjawisk korupcyjnych, to nie ulega wątpliwości, że działanie jest najskuteczniejsze wówczas, gdy pełnomocnik, kierujący całą kampanią odpowiada za wszelkie nieprawidłowości. Uważam, że źle byłoby, gdybyśmy powtórzyli casus — sądzę, że niezamierzony i przypadkowy — który zaistniał w niedawnych wyborach. Stało się wówczas tak, że w dużym i ważnym okręgu, osoba kierująca kampanią wyborczą — mimo ujawnionych nieprawidłowości — piastuje ważne stanowisko. Natomiast osoba będąca z jej ramienia kierownikiem finansowym kampanii ma proces karny, toczący się w jednym z sądów w południowej Polsce. Nie powinno więc doprowadzać się do sytuacji, jaka istniała w okresie międzywojennym, kiedy to funkcjonowała instytucja redaktora odpowiedzialnego. Może być wówczas tak, że skarbnik odpowiada za „przekręty”, a jego polityczni szefowie prowadzący kampanię, nie tylko nie ponoszą konsekwencji, ale nawet zyskują.</u>
          <u xml:id="u-136.1" who="#MarekMazurkiewicz">Przykład, który przedstawiłem - wbrew pozorom - nie jest absurdalny, gdyż zdarzył się w 1997 r.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-137">
          <u xml:id="u-137.0" who="#LudwikDorn">Chcę odpowiedzieć na wątpliwości posła Marka Mazurkiewicza. Chcę przypomnieć, że w uchwalonych niedawno ustawach samorządowych - wzorując się na doświadczeniach państw rozwiniętych - wprowadziliśmy rozdzielenie funkcji skarbnika i funkcji bezpośredniego dysponenta kasowego. Nie ulega oczywiście wątpliwości, że jest to bardzo daleka analogia.</u>
          <u xml:id="u-137.1" who="#LudwikDorn">W świetle doświadczeń można powiedzieć, że pełnomocnik komitetu wyborczego, to nie tylko funkcja organizacyjna, ale i polityczna. Lokalizacja odpowiedzialności - w tym również odpowiedzialności karnej - na pełnomocniku finansowym może powodować - jest to jedna z racji stojących nad tą propozycją - istotne ograniczenie antykorupcyjne.</u>
          <u xml:id="u-137.2" who="#LudwikDorn">Polityk chce bowiem zawsze wygrać wybory. Natomiast osoba, przed którą otwiera się perspektywa sankcji karnych będzie dbać o to, aby nie podlegać takim sankcjom.</u>
          <u xml:id="u-137.3" who="#LudwikDorn">Druga kwestia - to ograniczenie dotyczące osoby pełnomocnika. Chodzi o to, aby pełnomocnik finansowy nie mógł być przede wszystkim funkcjonariuszem publicznym. W warunkach polskich - w innych krajach bywa różnie - jest to sprawa oczywista.</u>
          <u xml:id="u-137.4" who="#LudwikDorn">Intencją - jaka stoi za przedłożoną propozycją - była też zamierzona replikacja w innych ordynacjach oraz ustawie o partiach politycznych. Inaczej mówiąc, jest to próba skłonienia narzędziami prawnymi do wyodrębnienia się specyficznej funkcji zbieraczy funduszy wyborczych. Wokół zbierania funduszy wyborczych dla ugrupowań politycznych jest wiele niejasności. Należy dodać, że pełnomocnikiem komitetu bywa polityk. Na ogół jest to osoba spośród pierwszego rzędu polityków. W tym przypadku nie nakładanie ograniczenia, iż nie może to być funkcjonariusz publiczny jest logiczne. Gdyby było inaczej, pełnomocnikiem komitetu zostawałyby osoby całkowicie nieznane opinii publicznej, a nie byłoby to celowe w ramach myślenia o procedurach demokratycznych. Jest bowiem tak, że nie tylko kandydat, ale pełnomocnik jest swego rodzaju wizytówką komitetu wyborczego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-138">
          <u xml:id="u-138.0" who="#EugeniuszKłopotek">Myślę, że dyskusja została wyczerpana i możemy przejść do głosowania. Przedmiotem pierwszego głosowania będzie propozycja z projektu Komisji Administracji i Spraw Wewnętrznych polegająca na tym, że obok pełnomocnika komitetu wyborczego był powoływany odrębny pełnomocnik finansowy komitetu.</u>
          <u xml:id="u-138.1" who="#EugeniuszKłopotek">Drugie głosowanie będzie dotyczyć rozwiązania, zgodnie z którym obie funkcje ma łączyć jeden pełnomocnik komitetu wyborczego. Czy są uwagi do zaproponowanego trybu głosowań? Nie ma uwag.</u>
          <u xml:id="u-138.2" who="#EugeniuszKłopotek">Przystępujemy do głosowania. Poddaję pod głosowanie wniosek o przyjęcie rozwiązania, zgodnie z którym obok pełnomocnika komitetu wyborczego jest powoływany pełnomocnik finansowy tegoż komitetu. Kto opowiada się za takim wnioskiem?</u>
          <u xml:id="u-138.3" who="#EugeniuszKłopotek">W głosowaniu za wnioskiem opowiedziało się 11 posłów.</u>
          <u xml:id="u-138.4" who="#EugeniuszKłopotek">Poddaję pod głosowanie wniosek o przyjęcie rozwiązania, zgodnie z którym obie funkcje pełni pełnomocnik komitetu wyborczego. Kto opowiada się za takim wnioskiem?</u>
          <u xml:id="u-138.5" who="#EugeniuszKłopotek">W głosowaniu za wnioskiem opowiedziało się 10 posłów.</u>
          <u xml:id="u-138.6" who="#EugeniuszKłopotek">Stwierdzam, że Komisja opowiedziała się za powołaniem instytucji pełnomocnika finansowego komitetu wyborczego.</u>
          <u xml:id="u-138.7" who="#EugeniuszKłopotek">Przedmiotem następnego głosowania będzie kwestia, czy pełnomocnikiem finansowym komitetu nie może być tylko kandydat na Prezydenta RP, czyli tak, jak proponuje podkomisja, czy też pełnomocnikiem nie może być - obok kandydata na Prezydenta RP - również pełnomocnik komitetu wyborczego, a ponadto funkcjonariusz publiczny, czyli tak, jak to ujmuje projekt Komisji Administracji i Spraw Wewnętrznych. Proponuję, aby w pierwszej kolejności poddać pod głosowanie propozycję z projektu Komisji Administracji i Spraw Wewnętrznych.</u>
          <u xml:id="u-138.8" who="#EugeniuszKłopotek">Czy są uwagi do zaproponowanego trybu głosowania? Nie ma uwag.</u>
          <u xml:id="u-138.9" who="#EugeniuszKłopotek">Przystępujemy do głosowania. Poddaję pod głosowanie wniosek o przyjęcie rozwiązania, zgodnie z którym pełnomocnikiem finansowym komitetu nie mogli być:</u>
          <u xml:id="u-138.10" who="#EugeniuszKłopotek">1) kandydat na Prezydenta RP,</u>
          <u xml:id="u-138.11" who="#EugeniuszKłopotek">2) pełnomocnik komitetu wyborczego oraz jego zastępca,</u>
          <u xml:id="u-138.12" who="#EugeniuszKłopotek">3) funkcjonariusz publiczny w rozumieniu art. 115 par. 13 Kodeksu karnego. Kto opowiada się za takim wnioskiem?</u>
          <u xml:id="u-138.13" who="#EugeniuszKłopotek">W głosowaniu za wnioskiem opowiedziało się 11 posłów.</u>
          <u xml:id="u-138.14" who="#EugeniuszKłopotek">Poddaję pod głosowanie wniosek o przyjęcie rozwiązania, zgodnie z którym pełnomocnikiem finansowym nie może być kandydat na Prezydenta RP. Kto opowiada się za takim wnioskiem:</u>
          <u xml:id="u-138.15" who="#EugeniuszKłopotek">W głosowaniu wniosek uzyskał poparcie 10 posłów.</u>
          <u xml:id="u-138.16" who="#EugeniuszKłopotek">Stwierdzam przyjęcie rozwiązania, zgodnie z którym pełnomocnikiem finansowym nie może być:</u>
          <u xml:id="u-138.17" who="#EugeniuszKłopotek">1) kandydat na Prezydenta RP,</u>
          <u xml:id="u-138.18" who="#EugeniuszKłopotek">2) pełnomocnik komitetu wyborczego oraz jego zastępca,</u>
          <u xml:id="u-138.19" who="#EugeniuszKłopotek">3) funkcjonariusz publiczny w rozumieniu art. 115 par. 13 Kodeksu karnego.</u>
          <u xml:id="u-138.20" who="#EugeniuszKłopotek">Kontynuujemy dyskusję nad zmianą 38.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-139">
          <u xml:id="u-139.0" who="#LudwikDorn">Mam dwie uwagi do art. 40b ust. 2.</u>
          <u xml:id="u-139.1" who="#LudwikDorn">Po pierwsze - nie ma żadnego mechanizmu rewaloryzacyjnego, co jest ważne ze względu na wysokość kwoty. Może to być mechanizm rewaloryzacyjny taki, jak w art. 84c. Można również zrobić odniesienie do najniższej płacy lub średniej płacy.</u>
          <u xml:id="u-139.2" who="#LudwikDorn">Kwestia druga - podczas posiedzenia podkomisji, w którym uczestniczyłem przyjęto nieformalne uzgodnienie, że będzie to kwota 25 tys. zł. Nasuwa się więc pytanie o to, dlaczego podkomisja w dalszym toku prac podwyższyła kaucję do 50 tys. zł.</u>
          <u xml:id="u-139.3" who="#LudwikDorn">Ponadto nasuwa się również pytanie o to, czy nie pojawia się kwestia, której należałoby uniknąć. Chodzi bowiem o to, że tak znaczna kwota dla niektórych kandydatów - oczywiście, że nie z głównych sił politycznych - może być elementem zaporowym lub dość znacznie utrudniającym kandydowanie. Należy też dodać, że jeżeli chodzi o ceny usług biegłych rewidentów, to nie padała kwota 50 tys. zł. Należy bowiem przypomnieć, że gdy dyskutowano ten problem - w obecności przedstawicieli Ministerstwa Finansów - to pojawiła się uwaga, iż w przypadku wpisania kwoty 50 tys. zł, to żaden biegły rewident nie zażąda kwoty mniejszej. Będzie bowiem wiedział, że dostanie 50 tys. zł.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-140">
          <u xml:id="u-140.0" who="#EugeniuszKłopotek">Chcę przypomnieć, że na posiedzeniu podkomisji rozstrzygnęliśmy jedną kwestię zasadniczą — koszty audytu ponosi komitet wyborczy, a nie budżet państwa, co było również proponowane. Po tym zasadniczym ustaleniu podkomisja pracowała nad rozwiązaniami szczegółowymi, mając dylematy podobne do tych, o których mówił poseł Ludwik Dorn, który jednak nie uczestniczył w ostatnim posiedzeniu podkomisji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-141">
          <u xml:id="u-141.0" who="#RyszardWawryniewicz">Chciałbym usłyszeć opinię na temat kwoty w art. 40b ust. 2, gdyż - moim zdaniem - jest to wprowadzenie swego rodzaju cenzusu majątkowego dla osób kandydujących na urząd Prezydenta RP. Można oczywiście argumentować, że sam fakt konieczności zebrania 100 tys. podpisów stwarza jakąś barierę. Niemniej jednak dla mnie jest ważnym argumentem fakt, że nie należałoby uzależniać dostępu do najwyższych urzędów w państwie od konieczności zebrania 50 tys. zł jako kaucja za sporządzenie audytu. Ponadto - moim zdaniem - nie podzielam w tej materii stanowiska Ministerstwa Finansów - koszty sporządzenia audytu powinien ponosić budżet państwa. W grę nie wchodzą bowiem aż tak duże kwoty, aby był to poważny argument dla Ministerstwa Finansów, występującego przeciwko finansowaniu audytu z budżetu państwa. Tak więc chcę zapytać ekspertów, czy taki proces jest zgodny z konstytucją. Od odpowiedzi na to pytanie uzależniam złożenie ewentualnego wniosku o skreślenie art. 40b ust. 2 wraz z konsekwencją, zgodnie z którą koszty audytu ma ponosić budżet państwa.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-142">
          <u xml:id="u-142.0" who="#MariuszGrabowski">Przyłączając się do krytycznych uwag dotyczących kwoty 50 tys. zł, chcę skierować pytanie pod adresem podkomisji, gdyż nie jestem jej członkiem i nie uczestniczyłem w jej pracach. Chodzi o to, skąd wzięła się taka kwota. Abstrahując bowiem od tego, czy jest to cenzus majątkowy, czy też nie, to nie ulega wątpliwości, że tego rodzaju przepis jest - według mnie - wyjątkowo niezręczny, jeżeli chodzi o jego odbiór. Jest bowiem tak, że kwota 50 tys. zł - czy jak kto woli pół miliarda starych złotych - jest kwotą na tyle wysoką, że podejrzeń o wprowadzenie cenzusu majątkowego nie rozwiąże argumentacja wskazująca na konieczność pokrycia kosztów audytu. Nikt bowiem nie uwierzy, że do sprawdzenia dokumentacji finansowej jednego komitetu wyborczego konieczna jest kwota 50 tys. zł. Stąd właśnie moje uwagi.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-143">
          <u xml:id="u-143.0" who="#EugeniuszKłopotek">Mogę tylko powiedzieć tyle, że w trakcie posiedzenia podkomisji pojawiały się różne sugestie co do wysokości tej kwoty. Ostatecznie podkomisja uznała, że łatwiej będzie oddać komitetowi, niż żądać od komitetu dopłaty. Ponadto pojawiała się również sugestia, aby ewentualnie obniżyć tę wartość do wysokości 20–25 tys. zł, a gdyby okazało się, że konieczna jest wyższa kwota, to różnicę powinien dopłacić budżet państwa.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-144">
          <u xml:id="u-144.0" who="#MaciejPoręba">Rozumiem, że rozpoczęliśmy dyskusję o audycie. Podkomisja miała twardy orzech do zgryzienia, polegający na rozwiązaniu kwestii, z jakiego źródła finansować audyt - czy ze środków budżetowych, czy ze środków komitetów wyborczych. Doszliśmy do wniosku, że widoczna jest pewna jednolitość myślenia, jeżeli chodzi w ogóle o finansowanie kosztów wyborów z budżetu państwa. Przyjęliśmy bowiem, że kampania wyborcza komitetów nie jest w ogóle finansowana z budżetu państwa. Gdyby bowiem audyt - który można uznać za element kampanii wyborczej - był finansowany z budżetu państwa, byłoby to odejście od zasady, zgodnie z którą kampania wyborcza nie jest finansowana z budżetu państwa.</u>
          <u xml:id="u-144.1" who="#MaciejPoręba">Kampania wyborcza komitetu wyborczego kończy się bowiem w momencie złożenia sprawozdania finansowego i jego przyjęcia. W związku z tym uznaliśmy, że należy na barki komitetów złożyć koszty audytu.</u>
          <u xml:id="u-144.2" who="#MaciejPoręba">Należy ponadto dodać, że kwota 50 tys. zł została podana przez przedstawiciela Ministerstwa Finansów jako średnia cena audytu. Wydaje się również, że trudno mówić o zaporowej kwocie w stosunku do kandydata. Jesteśmy bowiem na etapie rejestracji komitetu wyborczego, a więc po zebraniu 1000 podpisów i po pewnych przygotowaniach organizacyjnych.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-145">
          <u xml:id="u-145.0" who="#MariuszGrabowski">Ad vocem ostatniej wypowiedzi. Po pierwsze - chcę powiedzieć, że nie jest prawdą, iż nie mamy do czynienia z mechanizmami finansowania kampanii wyborczej z budżetu państwa.</u>
          <u xml:id="u-145.1" who="#MariuszGrabowski">Funkcjonuje bowiem mechanizm polegający na tym, że następuje zwrot kosztów kampanii wyborczej, będący jakby nagrodą za wejście do parlamentu...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-146">
          <u xml:id="u-146.0" who="#MaciejPoręba">Ale przecież nie dotyczy to wyborów prezydenckich...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-147">
          <u xml:id="u-147.0" who="#MariuszGrabowski">Mechanizmy istnieją więc, a mówimy o pewnych zasadach państwa demokratycznego.</u>
          <u xml:id="u-147.1" who="#MariuszGrabowski">Uwaga druga - rzeczywiście nie ma granic zaporowych, jeżeli chodzi o audyt. Można ustalić, np. że audyt będzie wynosił 200 tys. zł. Nie będzie to granica zaporowa, ponieważ kwotę audytu można podnosić pod warunkiem, że zgodzą się na to obie zainteresowane strony. Problem polega jednak na tym, że w dyskutowanym przypadku wysokość kwoty za audyt nie będzie ustalana przez samych zainteresowanych, czyli przez tych, którzy wykładają pieniądze. Z usług audytora korzyści będzie bowiem miała Państwowa Komisja Wyborcza.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-148">
          <u xml:id="u-148.0" who="#MichałKamiński">Chcę powiedzieć, że nie zgadzam się z dwoma tezami, które usłyszałem w dyskusji. Z jednej bowiem strony usłyszałem, że mamy do czynienia z jakimś cenzusem majątkowym, występującym w prezydenckiej kampanii wyborczej.</u>
          <u xml:id="u-148.1" who="#MichałKamiński">W związku z tym chcę przypomnieć, że 50 tys. zł to cena średniej klasy samochodu osobowego. Tymczasem jest mowa o osobach ubiegających się o najwyższy urząd w Rzeczypospolitej Polskiej. W tym kontekście warto przypomnieć, choćby praktykę angielską, zgodnie z którą kandydat na posła wpłaca kaucję w wysokości 1000 funtów. Kaucja ta ma powodować to, że wybory są traktowane poważnie. Tymczasem w ostatnich wyborach prezydenckich było 17 kandydatów, spośród których 15 kandydatów nie przekroczyło progu 3%.</u>
          <u xml:id="u-148.2" who="#MichałKamiński">Uważam więc, że dla poważnej siły politycznej, której przedstawiciel ubiega się o najwyższy urząd w państwie, zgromadzenie 50 tys. zł nie powinno być wielkim problemem. Trzeba bowiem brać pod uwagę chociażby to, że kosztuje sama kampania wyborcza. Skoro ktoś chce mieć szanse w wyborach prezydenckich, to musi mieć pieniądze na reklamę oraz musi dysponować operatem niezbędnym w społeczeństwie medialnym, a to kosztuje ogromne pieniądze.</u>
          <u xml:id="u-148.3" who="#MichałKamiński">Tak więc można powiedzieć, że to życie nakłada pewien cenzus majątkowy na skuteczną kampanię wyborczą. Uważam więc, że nie należy bać się tej kwoty. Bać się natomiast należy tego, że znowu do wyborów prezydenckich stanie wielu egzotycznych kandydatów, którzy z prezydenckiej kampanii wyborczej uczynią kabaret.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-149">
          <u xml:id="u-149.0" who="#StanisławGebethner">W związku z tym, że pod adresem ekspertów skierowano pytania, chce powtórzyć to, o czym już dwukrotnie pisałem w ekspertyzach przygotowanych dla potrzeb Komisji oraz o czym mówiłem na posiedzeniach podkomisji i prezydium Komisji. W moim przekonaniu, wątpliwa jest zgodność z konstytucją przepisów obciążających kandydata i jego komitet wyborczy obowiązkiem pokrycia kosztów audytu. Konstytucja stanowi bowiem wyraźnie, że prawo zgłaszania kandydatów ma grupa co najmniej 100 tys. obywateli. Jest to inna sytuacja niż w wyborach do parlamentu, gdzie kandydatów mogą zgłaszać partie i wyborcy. Partie są finansowane z budżetu państwa. Sytuacja jest więc inna.</u>
          <u xml:id="u-149.1" who="#StanisławGebethner">Tak więc — moim zdaniem — jest wątpliwe, czy można warunkować rejestrację komitetu i kandydatów od spełniania obowiązku wpłacenia kwoty na audyt.</u>
          <u xml:id="u-149.2" who="#StanisławGebethner">O ile wiem, zamówione zostały jeszcze dwie ekspertyzy konstytucjonalistów, ale jeszcze nie dotarły do Komisji. Ja jestem zdania, że jest to niezgodne z konstytucją.</u>
          <u xml:id="u-149.3" who="#StanisławGebethner">Kwestia druga - poseł Michał Kamiński mówił o obowiązku składania kaucji, która przepadałaby w przypadku, gdy kandydat nie otrzymał określonej liczby ważnie oddanych głosów. Rozwiązanie takie uważam za zgodne z konstytucją pod warunkiem, że przepada kaucja kandydatów, którzy nie uzyskali 100 tys. głosów, a takich w ostatnich wyborach było 3. Jeden z kandydatów uzyskał 12 tys. głosów.</u>
          <u xml:id="u-149.4" who="#StanisławGebethner">Kaucja na wzór brytyjski ma skłaniać do zgłaszania poważnych kandydatów, czyli takich, którzy mają poparcie co najmniej 100 tys. wyborców. W przypadku mniejszej liczby głosów przepadek kaucji byłby do przyjęcia, choć nie uważam, aby był konieczny. Natomiast obarczanie warunkiem płacenia za audyt ma wątpliwe podstawy konstytucyjne. Nie jest to bowiem tak naprawdę kaucja, lecz zaliczka na pokrycie kosztów audytu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-150">
          <u xml:id="u-150.0" who="#RyszardWawryniewicz">Czy jeszcze dołożyć argumentów do tego, o czym mówiłem wcześniej. Argument pierwsza ma charakter pragmatyczny. Nie wydaje mi się, aby 50 tys. zł odstraszyło kandydatów niepoważnych, którzy mają na myśli reklamę siebie lub swoich produktów, od startowania w wyborach.</u>
          <u xml:id="u-150.1" who="#RyszardWawryniewicz">Jeżeli bowiem spojrzy się na cennik reklam w telewizji publicznej, to i tak okaże się, że jest to opłacalne. Kwota 50 tys. zł to i tak mniej niż koszty kampanii reklamowej w ramach normalnej reklamy komercyjnej. Tak więc nie będzie to element odstraszający kandydatów, którzy chcą reklamować swoje wyroby, czy siebie. Jest to argument pragmatyczny. Ponadto chcę przedstawić argument wywodzący się z pewnych zasad. Chodzi o to, że nie może być tak, iż dostęp do praw publicznych uzależnia się do stanu majątkowego kandydata, czy osób popierających danego kandydata na Prezydenta RP lub innej funkcji publicznej. Jest to zasada, która leży u podstaw demokracji. Wiele wieków trwały dyskusje na ten temat. Były one rozstrzygane w różny sposób, lecz najczęściej w sposób niekorzystny dla tych, których nie było stać.</u>
          <u xml:id="u-150.2" who="#RyszardWawryniewicz">W chwili obecnej ten wielowiekowy spór został rozstrzygnięty w taki sposób, że każdy ma dostęp do funkcji publicznych, niezależnie od swego statusu majątkowego. Uważam, że powinniśmy trzymać się tej zasady, niezależnie od tego, na ile demokracja nam się podoba lub nie. Jest to argument wywodzący się z zasad. Ponadto chcę dodać, iż można oczywiście próbować wmontować mechanizm, który zapobiegnie inflacji kandydatów. Można np. wprowadzić przepis stanowiący, że kandydat na prezydenta RP musi uzyskać poparcie 1000 osób zaufania publicznego, czyli np. radnych gminnych, powiatowych czy wojewódzkich.</u>
          <u xml:id="u-150.3" who="#RyszardWawryniewicz">Ostatnia kwestia polemiczna. Dla mnie audyt nie jest elementem kampanii wyborczej, lecz jest elementem nadzoru państwa nad funkcjonowaniem systemu politycznego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-151">
          <u xml:id="u-151.0" who="#JacekRybicki">Co do zgodności z konstytucją nie będę się wypowiadał i z zainteresowaniem poczekam na dwie zamówione ekspertyzy.</u>
          <u xml:id="u-151.1" who="#JacekRybicki">Jako ustawodawcy wprowadzamy w określonym celu przepisy dotyczące finansowania kampanii wyborczej, w tym przepis dotyczący audytu. Chodzi bowiem o to, aby życie polityczne było czytelniejsze dla wyborcy. Rodzi się więc pytanie, dlaczego mamy obciążać społeczeństwo dodatkowymi kosztami. Problem dotyczy przede wszystkim osób, które nadużywają owej istoty demokracji, o której przed chwilą mówił poseł Ryszard Wawryniewicz.</u>
          <u xml:id="u-151.2" who="#JacekRybicki">W tym kontekście obarczanie komitetu wyborczego kosztami audytu wydaje się zgodne z oczekiwaniami społecznymi. W końcu społeczeństwo nie bardzo chce ponosić dodatkowe koszty, którymi my obciążymy społeczeństwo, ustanawiając przepis dotyczący audytu. Z tego punktu widzenia ja jestem za utrzymaniem tego przepisu. Należy jednak dodać, że rodzi się pewna wątpliwość, o której już była mowa. Zostało powiedziane, że jest to swoista zaliczka na koszty audytu. Nasuwa się jednak pytanie o to, kto będzie ostatecznie ustalał te koszty. Istnieje bowiem obawa, że potencjalni audytorzy, którzy przystąpią do wykonywania audytu, korzystając z przepisu, zgodnie z którym komitety muszą pokryć koszty audytu, będą koszty te windować w górę do wysokości niewspółmiernej do ponoszonych nakładów.</u>
          <u xml:id="u-151.3" who="#JacekRybicki">Tak więc uważam, że chyba nie ma dostatecznych powodów, aby dodatkowymi kosztami obciążać finanse publiczne.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-152">
          <u xml:id="u-152.0" who="#BartłomiejNowotarski">Nie ulega, że występuje wątpliwość konstytucyjna, ale przy głosowaniu nad art. 8c występowała jeszcze poważniejsza wątpliwość konstytucyjna, którą trzeba rozstrzygnąć.</u>
          <u xml:id="u-152.1" who="#BartłomiejNowotarski">Część ekspertów zwraca jednak uwagę, że komitet wyborczy ponosi koszty swojej kampanii wyborczej. Również według części ekspertów, audyt jest kosztem kampanii wyborczej. Jeżeli bowiem kampanię wyborczą podzielimy na wydatki organizacyjne, czyli koszty ponoszone przez Państwową Komisję Wyborczą i wydatki pozostałe, to nie pozostaje nic innego. Albo więc trzeba przyjąć, że koszt audytu jest elementem finansowania wyborów przez państwo, tak samo jak finansowanie działań organizacyjnych Państwowej Komisji Wyborczej, albo należy przyjąć, że jest to koszt kampanii komitetu wyborczego.</u>
          <u xml:id="u-152.2" who="#BartłomiejNowotarski">Problem polega na tym, że - moim zdaniem - to komitet powinien udowodnić swoją transparentność i swoją rzetelność postępowania finansowego. Komitet powinien więc zabiegać o to, aby był audyt. Powinien więc wnieść pieniądze na audyt. Państwo nie może zlecać audytu na takiej samej zasadzie, na jakiej państwo jest zobowiązane do łapania złodziei. Tak więc to nie tyle państwo powinno łapać nieuczciwych, ile komitet powinien wykazać się tym, że jest uczciwy.</u>
          <u xml:id="u-152.3" who="#BartłomiejNowotarski">Ponadto chcę zwrócić uwagę na jeszcze jeden element, który nie występuje w innych kampaniach wyborczych. Komitety wyborcze bardzo szybko znikają. Nie są bowiem komitetami tak ugruntowanymi, jak komitety wyborcze partii politycznych i innych podmiotów uczestniczących w wyborach parlamentarnych. Należy więc zabezpieczyć wcześniej stosowne kwoty. Chodzi o to, aby uniknąć sytuacji, w której nie będzie kogo rozliczyć z kosztów kampanii wyborczej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-153">
          <u xml:id="u-153.0" who="#MichałKamiński">Mam jeszcze jedną krótką uwagę. Tak czy inaczej, ale ustawa i tak nakłada obowiązki finansowe na komitet wyborczy. Już bowiem sam fakt ukonstytuowania się komitetu wyborczego wiąże się z kosztami. Konieczne są bowiem wydatki na lokal, czy materiały biurowe. Tego typu koszty są niezbędne i komitet wyborczy musi je ponieść. To co czyni, nie jest więc precedensem.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-154">
          <u xml:id="u-154.0" who="#KrzysztofOksiuta">Wydaje mi się, że rozmawiamy o dwóch problemach. Problem pierwszy, to kwestia, czy komitet powinien kompromitować się popierając kandydata, który otrzymuje w wyborach małą liczbę głosów, jak to było w poprzednich wyborach. Kaucja, o której mowa, być może spełni taką rolę. Będzie bowiem eliminować kandydatów. Czynienie jednak z tego warunku rejestracji i wiązanie z obowiązkiem spełnienia opinii przez biegłego rewidenta, jest czymś, czego ja nie rozumiem. Dodam, iż zajmowałem się kampaniami wyborczymi. Z tego punktu widzenia w mojej ocenie, propozycja ta kłóci się z zasadą równości wyborów. Nie wiem, jak kwestia ta ma się do zgodności z konstytucją. Skoro padają głosy, że zgodność z konstytucją może być kwestionowana, to Biuro Legislacyjne powinno kwestię tę wyjaśnić, zanim Komisja rozstrzygnie tę kwestię. Tak więc proponuję, aby dyskutowaną kwestię odłożyć do czasu wyjaśnienia podnoszonych wątpliwości. Głosowanie dzisiaj w tej kwestii nie wydaje się konieczne.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-155">
          <u xml:id="u-155.0" who="#EugeniuszKłopotek">Nie bardzo rozumiem. Czy mamy czekać na orzeczenie dotyczące celowości audytu? Nie ma bowiem takiego wniosku. Jest tylko zapytanie skierowane do ekspertów i chodzi o to, kto ma pokrywać koszty audytu - komitet wyborczy, czy budżet państwa.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-156">
          <u xml:id="u-156.0" who="#KrzysztofOksiuta">Nie o to chodzi. Problem polega na tym, że padły zarzuty, że dyskutowana propozycja może być sprzeczna z konstytucją, która stanowi, że 100 tys. podpisów jest warunkiem wystarczającym do rejestracji kandydata. Przepis dotyczy kaucji na audyt, uniemożliwia rejestrację kandydata i dlatego Biuro Legislacyjne powinno wyjaśnić tę kwestię, przed głosowaniem. Chodzi bowiem o to, aby nie popełnić błędu. Ponadto wyraziłem swój pogląd, że proponowany przepis jest sztuczny. Jest to jakiś polski pomysł, który nie sprawdzi się.</u>
          <u xml:id="u-156.1" who="#KrzysztofOksiuta">Nie zgadzam się również z posłem Michałem Kamińskim. Jesz bowiem tak, że 50 tys. zł w Polsce, to nie to samo co 1000 funtów w Wielkiej Brytanii. Trzeba zachować relacje.</u>
          <u xml:id="u-156.2" who="#KrzysztofOksiuta">Tak więc proponowany przepis jest szkodliwy dla mniejszych partii, które nie są w parlamencie i które nie mają powiązań jak funkcjonują obecnie partie zwłaszcza te, które nie mają prezydenta. Należy również pamiętać, że w tej kwestii będą protesty ze strony właśnie małych partii.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-157">
          <u xml:id="u-157.0" who="#BartłomiejNowotarski">Problem polega na tym, że opinie ekspertów są podzielne, a jedynym sposobem rozstrzygnięcia byłoby wniesienie sprawy do Trybunału Konstytucyjnego. Jest to jednak możliwe dopiero po uchwaleniu ustawy. Skoro więc eksperci są podzieleni, to jednoznaczne rozstrzygnięcie nie jest możliwe.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-158">
          <u xml:id="u-158.0" who="#KrzysztofJanik">Po pierwsze - chcę powiedzieć, że nie do końca uznaję argumenty posła Krzysztofa Oksiuty. Konstytucja nie mówi bowiem o jeszcze kilku innych warunkach, które są warunkami koniecznymi do zarejestrowania kandydata, a zostały ustanowione innymi ustawami. Ponadto warto przypomnieć, że nadrzędne dobro, które określiliśmy wspólnie i które nie budziło wątpliwości, to jednak przejrzystość całej operacji. Tę przejrzystość może nie zapewnić, ale może uwiarygodnić audyt. Problem polega tylko na tym, kto powinien zapłacić za audyt. W związku z tym chcę powiedzieć, iż dobrze byłoby, aby podczas prac naszej Komisji doszło do dyskusji nad zasadniczą kwestią jaką jest problem, kto powinien finansować funkcjonowanie partii politycznych.</u>
          <u xml:id="u-158.1" who="#KrzysztofJanik">Dyskusja taka prawdopodobnie odbędzie się nie przy tej ordynacji, lecz następnej. Wybór jest tylko taki - z budżetu lub spoza budżetu. Jeżeli przyjęty został wariant, że z budżetu i tylko z budżetu, to byłoby to rozwiązanie najbardziej przejrzyste, jeżeli chodzi o źródła finansowania i wówczas należałoby powrócić do tej kwestii.</u>
          <u xml:id="u-158.2" who="#KrzysztofJanik">Natomiast na dzisiaj - według mojego przekonania - powinniśmy obciążyć budżet. W tej kwestii argumentacja posła Jacka Rybickiego absolutnie mnie przekonuje. Powinno to następować z funduszy komitetu wyborczego, a ponieważ Państwowa Komisja Wyborcza nie jest instytucją dobroczynną, powinna otrzymać środki na przeprowadzenie tej operacji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-159">
          <u xml:id="u-159.0" who="#RyszardWawryniewicz">Zgłaszam wniosek o skreślenie art. 40b ust. 2. Jestem natomiast za tym, aby audyt był, ale nie w proponowanym kształcie, oznaczającym swego rodzaju cenzus majątkowy. Tak więc jestem za audytem finansowanym z budżetu państwa.</u>
          <u xml:id="u-159.1" who="#RyszardWawryniewicz">Uważam, że głosowanie powinno rozstrzygać tylko to, że komitet nie wnosi kaucji w wysokości 50 tys. zł.</u>
          <u xml:id="u-159.2" who="#RyszardWawryniewicz">Głosowanie nie powinno natomiast rozstrzygać o tym, kto zapłaci później za audyt. Może bowiem zapłacić komitet wyborczy, ale ex post.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-160">
          <u xml:id="u-160.0" who="#KrzysztofOksiuta">Jeżeli mówimy o przejrzystości finansowania kampanii wyborczej, to jest to właściwa droga. Nie można bowiem twierdzić, że komitety powinny wpłacić po 50 tys. zł, nie pytając je skąd wzięły tę sumę w dniu zgłaszania kandydata. Kwestia ta powinna być ustalona wcześniej. Może to być pożyczka z budżetu państwa, a później zwrot. Nie jest to jednak ustalone. Nie ma generalnych regulacji dotyczących finansowania kampanii wyborczej. Nie twórzmy więc jednym artykułem jakiegoś precedensu, który będzie źle odebrany. Nie jest tak, że wyborcy oczekują od nas, że państwo będzie mniej wydawać na wybory. Wyborcy mają raczej pretensje, że pieniądze, które są w budżecie państwa są zbyt szczupłe w stosunku do pewnych celów. Jest również tak, że wysuwane są postulaty, aby państwo finansowało partie polityczne.</u>
          <u xml:id="u-160.1" who="#KrzysztofOksiuta">Należy więc zdecydować się na coś. Skoro nie ma decyzji, co do finansowania partii politycznych, to nie jest potrzebny przepis, o którym dyskutujemy. Jest to bowiem precedens, który powinien być brany pod uwagę przy następnych ordynacjach.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-161">
          <u xml:id="u-161.0" who="#MaciejPoręba">Wydaje się, że stanowiska w toczącej się dyskusji zostały wyrażone dość wyraźnie. Proponuję więc przejść do głosowania i to dość szybko, Wszystko bowiem zostało powiedziane.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-162">
          <u xml:id="u-162.0" who="#EugeniuszKłopotek">W dyskusji padały różne zastrzeżenia, ale mało nowych propozycji. Można więc mówić o małym kłopocie. Musimy jednak zmierzać do rozstrzygnięć. Proponuję rozpocząć od kwestii zasadniczej. Czy poseł Krzysztof Oksiuta zgłasza wniosek, aby nie było w ogóle audytu?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-163">
          <u xml:id="u-163.0" who="#KrzysztofOksiuta">Nie zgłaszam takiego wniosku, gdyż jestem za audytem.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-164">
          <u xml:id="u-164.0" who="#EugeniuszKłopotek">W tej kwestii mamy więc jasność. Należy więc rozstrzygnąć w głosowaniu, kto pokrywa koszty audytu - budżet państwa, czy inne źródła.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-165">
          <u xml:id="u-165.0" who="#MaciejPoręba">Przedłożone zostało konkretne brzmienie zaproponowane przez podkomisję. Proponuję więc rozpoczęcie głosowania od głosowania nad brzmieniem zaproponowanym przez podkomisję. Jeżeli ta propozycja zostanie odrzucona, to rozpoczniemy debatę nad innymi propozycjami.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-166">
          <u xml:id="u-166.0" who="#RyszardWawryniewicz">Niepotrzebnie komplikujemy sposób procedowania. Został bowiem zgłoszony konkretny wniosek. Proszę więc o poddanie go pod głosowanie. Jeżeli wniosek upadnie, oznaczać to będzie, że brzmienie zaproponowane przez podkomisję jest przyjęte. Przypominam, iż zgłosiłem wniosek o skreślenie art. 40b ust. 2.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-167">
          <u xml:id="u-167.0" who="#EugeniuszKłopotek">Przyjmuję zgłoszone uwagi dotyczące głosowania.</u>
          <u xml:id="u-167.1" who="#EugeniuszKłopotek">Przystępujemy do głosowania. Poddaję pod głosowanie wniosek o skreślenie art. 40b ust. 2. Kto opowiada się za tym wnioskiem?</u>
          <u xml:id="u-167.2" who="#EugeniuszKłopotek">W głosowaniu za wnioskiem opowiedziało się 9 posłów.</u>
          <u xml:id="u-167.3" who="#EugeniuszKłopotek">Poddaję pod głosowanie wniosek o utrzymanie art. 40b ust. 2. Kto opowiada się za tym wnioskiem?</u>
          <u xml:id="u-167.4" who="#EugeniuszKłopotek">W głosowaniu za wnioskiem opowiedziało się 12 posłów. Stwierdzam utrzymanie art. 40b ust. 2.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-168">
          <u xml:id="u-168.0" who="#RyszardWawryniewicz">Zgłaszam wniosek mniejszości, polegający na skreśleniu art. 40b ust. 2.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-169">
          <u xml:id="u-169.0" who="#MariuszGrabowski">Zgłaszam wniosek, aby zamiast kwoty 50 tys. zł w art. 40b ust. 2 znalazła się kwota 20 tys. zł.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-170">
          <u xml:id="u-170.0" who="#EugeniuszKłopotek">Co jednak będzie, jak kwota 20 tys. zł okaże się zbyt mała. Kto ma wówczas dopłacić?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-171">
          <u xml:id="u-171.0" who="#MariuszGrabowski">Dopłaca komitet wyborczy. Chodzi o analogiczne rozwiązanie, jakie jest w sprawozdaniu podkomisji, tylko w odwrotną stronę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-172">
          <u xml:id="u-172.0" who="#EugeniuszKłopotek">Chcę przypomnieć, że w trakcie prac podkomisji podnoszona była wątpliwość polegająca na tym, że w pewnym momencie komitet wyborczy zniknie. Powstaje wówczas problem, jak ściągnąć brakującą kwotę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-173">
          <u xml:id="u-173.0" who="#MariuszGrabowski">Wydaje się, że 20 tys. zł na jeden audyt, jednego komitetu wyborczego, to nie jest mała kwota.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-174">
          <u xml:id="u-174.0" who="#EugeniuszKłopotek">Rozumiem.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-175">
          <u xml:id="u-175.0" who="#LudwikDorn">Jeżeli ostatecznie Komisja zdecyduje się na ujęcie kwotowe, to konieczny jest mechanizm waloryzacyjny. Można tego uniknąć przez wprowadzenie n-krotności jakiejś sumy ustawowo zmiennej w czasie. Może to być płaca średnia lub najniższa.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-176">
          <u xml:id="u-176.0" who="#MarekMazurkiewicz">Czy poseł Ludwik Dorn przewiduje taki kataklizm inflacyjny w Polsce, jaki miał miejsce na początku lat 90.? Ja nie wierzę, że coś takiego może się stać. Przypominam, iż założenie jest takie, że roczna inflacja ma nie przekraczać 5%.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-177">
          <u xml:id="u-177.0" who="#KrzysztofOksiuta">Chcę się dowiedzieć skąd wiadomo, że kwota 50 tys. zł będzie wystarczająca. Szczerze mówiąc uważam, że jest to z sufitu wzięte. Uważam bowiem, że dzisiaj nie uda się przewidzieć tego, ile audyt będzie kosztował w danej firmie, w danym czasie i dla danego komitetu. Jest to wielkość wzięta z sufitu. Ponadto może się również okazać, że będzie to kwota za mała. Kto wówczas dopłaci? Jest to więc przepis kłopotliwy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-178">
          <u xml:id="u-178.0" who="#EugeniuszKłopotek">Jeżeli chodzi o uwagę stwierdzającą, że kwota jest wzięta z sufitu, to uwagę tę należy skierować pod adresem Ministerstwa Finansów, gdyż to przedstawiciel tego resortu mówił o takiej właśnie kwocie. Należy jednak dodać, że padały również uwagi, że audyt może kosztować ok. 20 tys. zł.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-179">
          <u xml:id="u-179.0" who="#MariuszGrabowski">Chcę zapytać, czy podkomisja rozważała następujący problem. Chodzi mi o sytuację, w której komitet, który wpłacił wadium, kwestionuje sumę wynagrodzenia za usługę audytorską. Suma ta jest bowiem ustalana ponad głowami tych, którzy wpłacili pieniądze. Czy problem ten był rozważany?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-180">
          <u xml:id="u-180.0" who="#EugeniuszKłopotek">Był rozważany w takim kontekście, iż wyłonienie audytora musi nastąpić zgodnie z ustawą o zamówieniach publicznych.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-181">
          <u xml:id="u-181.0" who="#LudwikDorn">Odpowiadam na uwagę posła Marka Mazurkiewicza. Z konstytucji jasno wynika, że wybory prezydenckie odbywają się raz na 5 lat. Jeżeli więc do ustawy zostanie wpisana kwota 50 tys. zł w ujęciu kwotowym, to za 5 lat nawet przy inflacji rzędu 5–7% — a przecież może być inflacja dwucyfrowa — i nawet biorąc pod uwagę dużą „górkę”, będzie to kwota zbyt niska. Tak więc konieczny jest jakiś mechanizm waloryzacyjny, chyba że zakładamy, że ustawa będzie nowelizowana na rok przed wyborami.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-182">
          <u xml:id="u-182.0" who="#MariuszGrabowski">Chcę jednak nieśmiało prosić pana przewodniczącego o wskazanie mi miejsca w projekcie, w którym to miejscu znajduje się przepis stanowiący, że wysokość audytu będzie określana w drodze przetargu publicznego i w oparciu o zasady ustawy o zamówieniach publicznych.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-183">
          <u xml:id="u-183.0" who="#EugeniuszKłopotek">Przyznaję, że tego rodzaju przepisu nie ma w projekcie przygotowanym przez podkomisję. Proszę, aby w tej kwestii wypowiedział się minister Kazimierz Czaplicki.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-184">
          <u xml:id="u-184.0" who="#KazimierzCzaplicki">Podniesiony został bardzo ważny problem. Projekt przewiduje bowiem tylko tyle, że każdy komitet powinien przedłożyć sprawozdanie finansowe wraz z opinią biegłego rewidenta. Tego biegłego rewidenta wskazuje Państwowa Komisja Wyborcza. Jak to ma się odbywać? Załóżmy przykładowo, że będzie 15 komitetów wyborczych. Państwowa Komisja Wyborcza ustali listę biegłych rewidentów, którzy mogą w ogóle wchodzić w grę. Następnie - moim zdaniem - powinno nastąpić losowanie. Jest to formuła najlepsza i najbardziej elegancka.</u>
          <u xml:id="u-184.1" who="#KazimierzCzaplicki">Tak więc o przydzieleniu rewidenta powinno decydować losowanie. Nie powinno być natomiast tak, że Państwowa Komisja Wyborcza przydzieli określonego rewidenta do określonego komitetu wyborczego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-185">
          <u xml:id="u-185.0" who="#EugeniuszKłopotek">Proszę odnieść się do kwestii, czy Państwowa Komisja Wyborcza ustali wysokość opłaty za audyt?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-186">
          <u xml:id="u-186.0" who="#KazimierzCzaplicki">Państwowa Komisja Wyborcza nie dysponuje pieniędzmi na audyt. Są to pieniądze komitetów wyborczych. W takim wypadku nie wchodzi w rachubę ustawa o zamówieniach publicznych i ogłoszenie przetargu na audyt komitetów wyborczych. Byłoby to możliwe, lecz tylko wówczas, gdyby były to środki budżetu państwa, których dysponentem byłaby Państwowa Komisja Wyborcza. Należy dodać, że gdy podmiot gospodarczy ma sporządzić sprawozdanie finansowe i opinię biegłego, to ten podmiot wybiera sobie biegłego, zawiera z nim umowę i ustalana jest cena.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-187">
          <u xml:id="u-187.0" who="#EugeniuszKłopotek">Dobrze się stało, że poseł Mariusz Grabowski zadał pytanie. Na tle odpowiedzi na to pytanie okazało się, że sprawa jest bardziej złożona. Przyznam się, że sądziłem, iż to Państwowa Komisja Wyborcza wyłoni audytorów w oparciu o ustawę o zamówieniach publicznych. Tak więc przed nami pozostaje problem, jak uregulować tę kwestię.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-188">
          <u xml:id="u-188.0" who="#RyszardWawryniewicz">Sądzę, iż powinniśmy rozróżnić dwie kwestie.</u>
          <u xml:id="u-188.1" who="#RyszardWawryniewicz">Kwestia pierwsza - to wyłonienie audytorów. Jeżeli pieniądze będą z budżetu państwa, to musi być zastosowana ustawa o zamówieniach publicznych.</u>
          <u xml:id="u-188.2" who="#RyszardWawryniewicz">Kwestia druga - to problem podniesiony przez ministra Kazimierza Czaplickiego. Chodzi o przydział audytorów do poszczególnych komitetów wyborczych. Tu możliwa jest droga losowania. Są to jednak dwie różne kwestie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-189">
          <u xml:id="u-189.0" who="#JerzySzmajdziński">Chcę zaproponować, abyśmy poszli dalej. Nie twórzmy takiej sytuacji, że rozpatrywane są propozycje posła Ludwika Dorna. Są one przyjmowane, po czym poseł Ludwik Dorn przypomina sobie, że czegoś w nich nie ma. Pojawia się więc np. kwestia rewaloryzacji. Tworzona jest więc ustawa. Proponuję pójść dalej, odbyło się głosowanie, ale następnie pojawiły się wątpliwości. Każde ugrupowanie polityczne może przemyśleć te wątpliwości. Do wątpliwości tych można powrócić na następnym posiedzeniu, które jest planowane na czwartek, albo w ramach drugiego czytania zostaną zgłoszone stosowne poprawki, które ostatecznie wyjaśnią wątpliwości.</u>
          <u xml:id="u-189.1" who="#JerzySzmajdziński">Tak więc nie prowadźmy teraz dalszych dywagacji na ten temat i nie zajmujmy się wątpliwościami, które mają sami autorzy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-190">
          <u xml:id="u-190.0" who="#EugeniuszKłopotek">Proponuję, aby rzeczywiście już nie prowadzić dalszej polemiki. Rozstrzygnięcia wymaga jednak kwestia waloryzacji lub braku waloryzacji kwoty przeznaczonej na audyt.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-191">
          <u xml:id="u-191.0" who="#LudwikDorn">Tytułem sprostowania do wypowiedzi posła Jerzego Szmajdzińskiego, który chyba popadł w jakiś kompleks. Wyjaśniam więc, że projekt przygotowany przez Komisję Administracji i Spraw Wewnętrznych nie zawierał rozwiązania, które zostało przyjęte przez Komisję Nadzwyczajną, także głosem posła Jerzego Szmajdzińskiego. Nie były to wątpliwości, które podnieśli autorzy, gdyż autorzy - czyli również poseł Jerzy Szmajdziński - wątpliwości nie podnosili.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-192">
          <u xml:id="u-192.0" who="#JerzySzmajdziński">Podtrzymuję propozycję, aby przejść do rozpatrywania dalszych zmian.</u>
          <u xml:id="u-192.1" who="#JerzySzmajdziński">Jeżeli chodzi o kwoty, to są ustawy, które wymieniają kwoty. Przykładem mogą być opłaty skarbowe, sądowe itd. Kwoty te są zmieniane w zależności od sytuacji gospodarczej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-193">
          <u xml:id="u-193.0" who="#MariuszGrabowski">Proszę o poddanie pod głosowanie mojego wniosku. Ponadto chcę odnieść się do wypowiedzi posła Jerzego Szmajdzińskiego, który powiedział, że do podnoszonych wątpliwości będziemy mogli odnieść się na następnym posiedzeniu. Uważam, że nie będzie to możliwe, jest bowiem tak, że reasumpcji można dokonać - zgodnie z regulaminem Sejmu - tylko na tym samym posiedzeniu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-194">
          <u xml:id="u-194.0" who="#EugeniuszKłopotek">Przypominam, że zgłoszony został wniosek o skreślenie art. 40b ust. 2. Komisja w głosowaniu zdecydowała o jego pozostawieniu. Poseł Mariusz Grabowski zaproponował, aby występującą w art. 40b ust. 2 kwotę 50 tys. zł zastąpić kwotą 20 tys. zł.</u>
          <u xml:id="u-194.1" who="#EugeniuszKłopotek">Przystępujemy do głosowania. Poddaję pod głosowanie wniosek o to, aby w art. 40b ust. 2 kwotę 50 tys. zł zastąpić kwotą 10 tys. zł. Kto opowiada się za tym wnioskiem?</u>
          <u xml:id="u-194.2" who="#EugeniuszKłopotek">W głosowaniu za wnioskiem opowiedziało się 7 posłów.</u>
          <u xml:id="u-194.3" who="#EugeniuszKłopotek">Poddaję pod głosowanie wniosek o utrzymanie w art. 40b ust. 2 kwoty 50 tys. zł. Kto opowiada się za tym wnioskiem?</u>
          <u xml:id="u-194.4" who="#EugeniuszKłopotek">W głosowaniu za wnioskiem opowiedziało się 9 posłów. Stwierdzam utrzymanie w art. 40b ust. 2 kwoty 50 tys. zł.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-195">
          <u xml:id="u-195.0" who="#KrzysztofJanik">Chcę zgłosić, iż wstrzymałem się od głosu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-196">
          <u xml:id="u-196.0" who="#MariuszGrabowski">Zgłaszam wniosek mniejszości zakładający, iż w art. 40b ust. 2 znajduje się kwota 20 tys. zł.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-197">
          <u xml:id="u-197.0" who="#EugeniuszKłopotek">Pozostaje jednak kwestia waloryzacji. W związku z tym mam prośbę do posła Ludwika Dorna, aby na najbliższe posiedzenie Komisji planowane na czwartek przygotował odpowiednią poprawkę w tej materii.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-198">
          <u xml:id="u-198.0" who="#StanisławGebethner">Proponuję, aby na końcu ustawy znalazł się zbiorczy przepis o waloryzacji. Dotyczyć on powinien nie tylko kwoty 50 tys. zł, ale i innych kwot.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-199">
          <u xml:id="u-199.0" who="#KrzysztofJanik">Przejmuję formalnie propozycję prof. Stanisława Gebethnera i chcę dodać, że waloryzacja powinna obejmować również kwotę 20 mln zł.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-200">
          <u xml:id="u-200.0" who="#EugeniuszKłopotek">Jak poseł Ludwik Dorn odnosi się do przedłożonej propozycji?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-201">
          <u xml:id="u-201.0" who="#LudwikDorn">Odnoszę się jak najbardziej życzliwie. Był to nawet jeden z elementów mojej wypowiedzi, w której podawałem również inne propozycje, gdyż jestem nastawiony pluralistycznie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-202">
          <u xml:id="u-202.0" who="#EugeniuszKłopotek">Odnoszę wrażenie, że chyba jesteśmy już nieco zmęczeni i powinniśmy zmierzać do zakończenia posiedzenia. Proponuję jednak, aby zakończyć rozpatrywanie zmiany 38, czyli art. 40a-40g.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-203">
          <u xml:id="u-203.0" who="#TomaszKarwowski">Rozważaliśmy kwestię przeszłości kandydata, do czego nawiązuje oświadczenie lustracyjne. Zastanawialiśmy się nad tym, czy ma pieniądze. Natomiast ja proponuję, aby w ustawie o wyborze Prezydenta RP znalazł się przepis mówiący o programie wyborczym kandydata. Chodzi o to, aby była możliwość zarejestrowania programu w Państwowej Komisji Wyborczej...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-204">
          <u xml:id="u-204.0" who="#EugeniuszKłopotek">Przepraszam bardzo, że przerywam. Myślę, że miejsce dla tego projektu jest trochę później. W tej chwili powinniśmy zakończyć dyskusję nad zmianą 38, czyli art. 40a-40g.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-205">
          <u xml:id="u-205.0" who="#KrzysztofJanik">Mam propozycję zmiany w art. 40g ust. 2. Proponuję, aby końcowa część miała brzmienie następujące: „skoszarowanych jednostek podległych ministrowi właściwemu do spraw wewnętrznych”. Przykładem może być Straż Graniczna. Nie widzę powodu, dla którego powinna być wyłączona spod tego nakazu. To samo dotyczy skoszarowanych zawodowych jednostek Państwowej Straży Pożarnej. Proponuję więc rozwiązanie konsekwentne.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-206">
          <u xml:id="u-206.0" who="#JacekRybicki">Nie mam nic przeciwko intencji zgłoszonej poprawki. Obawiam się jednak pewnych kłopotów z tym związanych i dlatego zwracam się do Biura Legislacyjnego. O ile bowiem - jak się wydaje - dobrze wiemy, co to są jednostki skoszarowane podległe ministrowi obrony narodowej, o tyle jednostki skoszarowane podległe ministrowi spraw wewnętrznych i administracji, to jednak pewien problem. Nasuwają się wątpliwości, czy straż pożarna jest skoszarowana. Chyba raczej nie.</u>
          <u xml:id="u-206.1" who="#komentarz">(Głosy z sali: Jest, jest.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-207">
          <u xml:id="u-207.0" who="#JacekRybicki">Czy zatem nie będzie problemów z identyfikacją tych jednostek?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-208">
          <u xml:id="u-208.0" who="#MarekMazurkiewicz">Popieram wniosek posła Krzysztofa Janika.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-209">
          <u xml:id="u-209.0" who="#KrzysztofOksiuta">Uważam, że art. 40g ust. 2 ma zbyt wąski zakres. Nie znam intencji jego twórców, ale ust. 2 obejmuje tylko jednostki militarne. Moim zdaniem, jest to zawężenie problemu. Problemem jest natomiast zbieranie podpisów w państwowych zakładach pracy, w urzędach państwowych. Przedłożona propozycja nie podejmuje tych kwestii. Być może jednak rozstrzygają to inne przepisy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-210">
          <u xml:id="u-210.0" who="#EugeniuszKłopotek">Należy dodać, że kwestie te są również regulowane w innych ordynacjach.</u>
          <u xml:id="u-210.1" who="#EugeniuszKłopotek">Czy ktoś chce jeszcze zabrać głos? Nikt się nie zgłasza.</u>
          <u xml:id="u-210.2" who="#EugeniuszKłopotek">Przystępujemy do głosowania. Poddaję pod głosowanie wniosek o zastąpienie w art. 40g ust. 2 wyrazu „policyjnych” wyrazami „podległych ministrowi właściwemu do spraw wewnętrznych”. Kto opowiada się za tym wnioskiem?</u>
          <u xml:id="u-210.3" who="#EugeniuszKłopotek">W głosowaniu za wnioskiem opowiedziało się 15 posłów, nikt nie był przeciwny i nikt nie wstrzymał się od głosu.</u>
          <u xml:id="u-210.4" who="#EugeniuszKłopotek">Stwierdzam, że wniosek został przyjęty. Tak więc art. 40g ust. 2 otrzymał brzmienie następujące: „Zabrania się zbierania podpisów osób popierających zgłoszenie kandydata na Prezydenta Rzeczypospolitej na terenie jednostek wojskowych i innych jednostek organizacyjnych podległych Ministrowi Obrony Narodowej oraz oddziałów obrony cywilnej, a także skoszarowanych jednostek podległych ministrowi właściwemu do spraw wewnętrznych”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-211">
          <u xml:id="u-211.0" who="#TomaszKarwowski">Proponuję, aby w art. 40c dodać nowy ust.4 w brzmieniu: „Kandydat na Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej może zarejestrować w Państwowej Komisji Wyborczej, nie później niż w 30 dniu przed wyborami, swój program wyborczy, który podlega publikacji na zasadach określonych przez Państwową Komisję Wyborczą”.</u>
          <u xml:id="u-211.1" who="#TomaszKarwowski">Tak więc chodzi o to, aby umożliwić kandydatowi przyrzeczenie przed narodem, że po wyborach będzie realizował program wyborczy, który wcześniej obwieści narodowi.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-212">
          <u xml:id="u-212.0" who="#EugeniuszKłopotek">Proponuję, aby najpierw rozstrzygnąć, czy kandydat może w Państwowej Komisji Wyborczej zarejestrować swój program wyborczy. Natomiast kwestię konkretnego brzmienia i miejscu usytuowania tego przepisu, to dalsze problemy.</u>
          <u xml:id="u-212.1" who="#EugeniuszKłopotek">Otwieram dyskusję na temat, czy kandydat może zarejestrować swój program w Państwowej Komisji Wyborczej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-213">
          <u xml:id="u-213.0" who="#MarekMazurkiewicz">Należy pamiętać, że każdy kandydat otrzymuje czas antenowy, czyli możliwość dostępu do mediów, w celu prezentowania swojego programu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-214">
          <u xml:id="u-214.0" who="#EugeniuszKłopotek">Proszę o opinię ministra Kazimierza Czaplickiego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-215">
          <u xml:id="u-215.0" who="#KazimierzCzaplicki">Szczerze mówiąc nie bardzo wiem, jakie miały być skutki zarejestrowania takiego programu. Nasuwa się również pytanie, czy z tego faktu miałaby wynikać jakaś odpowiedzialność Państwowej Komisji Wyborczej?</u>
          <u xml:id="u-215.1" who="#KazimierzCzaplicki">Inne pytanie jest następujące - czy zarejestrowany program podlega ochronie, a więc nikt inny nie może odwoływać się do niego i zmieniać go? Muszę więc przyznać, że od strony, o której mówiłem, instytucja rejestracji programu wyborczego może budzić pewne wątpliwości.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-216">
          <u xml:id="u-216.0" who="#JacekRybicki">Myślę, że intencja tego wniosku jest bardzo szlachetna. Problemem są natomiast skutki. Rozumiem bowiem, że intencją jest to, aby w jakiś sposób usankcjonować obietnice, składane w trakcie kampanii wyborczej w postaci programu wyborczego.</u>
          <u xml:id="u-216.1" who="#JacekRybicki">Rozumiem również, że jeżeli nie zostanie zapisana cała procedura rozliczenia z programem, to zaproponowany przepis jest przepisem pozornym, a śmiem twierdzić, że rozliczenia takiego nie da się zapisać. Jest tak dlatego, że pierwszym i zasadniczym pytaniem jest pytanie o możliwe roszczenia wyborcy z tytułu niezrealizowania programu przez kandydata.</u>
          <u xml:id="u-216.2" who="#JacekRybicki">Z prawnego punktu widzenia tego typu pytań nasuwa się znacznie więcej. Odnoszę więc wrażenie, że w grę wchodzą trochę byty wirtualne.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-217">
          <u xml:id="u-217.0" who="#BartłomiejNowotarski">Program wyborczy, to nie jest kategoria prawna, lecz kategoria polityczna. Skutki mają również charakter polityczny. Trudno, aby Państwowa Komisja Wyborcza rozliczała skutki. Ponadto propozycja ta może zakładać przerzucenie na państwo kosztów drukowania obszernych programów wyborczych. Jestem temu przeciwny.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-218">
          <u xml:id="u-218.0" who="#LudwikDorn">Gdyby proponowana poprawka została uchwalona, to byłby to przepis jedyny w skali światowej. Należy również zwrócić uwagę na to, że Państwowa Komisja Wyborcza jest organem państwowym. Nasuwa się więc pytanie, czy rejestracja programu w Państwowej Komisji Wyborczej powinna rodzić jakieś skutki prawne. Była już mowa o tym, czy zarejestrowany program wyborczy podlegałby ochronie prawnej. Jeżeli zgodnie z innymi ordynacjami wyborczymi zostanie zarejestrowane logo, to podlega ono ochronie. Można wyobrazić sobie, że ktoś rejestruje program eksponujący sprawiedliwość społeczną. Czy zatem miałoby to oznaczać, że uzyskuje prawną wyłączność na tę kwestię.</u>
          <u xml:id="u-218.1" who="#LudwikDorn">Istotną kwestię podniósł dr Bartłomiej Nowotarski. Jeżeli program miałby być drukowany w „Monitorze Polskim”, to mały problem, choć gdyby program liczył 1000 stron, to już byłby problem. Poseł Tomasz Karwowski nie mówił o formie publikacji, mówiąc tylko o Państwowej Komisji Wyborczej. Należy więc przyjąć, że koszty ponosiła Państwowa Komisja Wyborcza. Jeżeli programy miałyby być opublikowane w prasie ogólnopolskiej, to byłby to już krok dalej idący. Tak więc z różnych względów jestem zasadniczo przeciwny przedłożonej propozycji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-219">
          <u xml:id="u-219.0" who="#TadeuszWrona">Przypominam, iż przyjęliśmy pewną zasadę, zgodnie z którą wszelkie dane, które kandydat przekazuje do Państwowej Komisji Wyborczej i które są następnie umieszczane na obwieszczeniu, są publikowane na odpowiedzialność Państwowej Komisji Wyborczej. Włączenie programu wyborczego do zakresu danych przekazywanych Państwowej Komisji Wyborczej stawia ten organ w zupełnie zaskakującej sytuacji. Nie można bowiem wykluczyć, że wyborcy swoje roszczenia kierowaliby do Państwowej Komisji Wyborczej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-220">
          <u xml:id="u-220.0" who="#StanisławGebethner">Zwracam uwagę, iż formalnie kandydat na Prezydenta RP nie musi mieć programu, gdyż ubiega się o urząd, który będzie wykonywał zgodnie z konstytucją i złożoną przysięgą.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-221">
          <u xml:id="u-221.0" who="#TomaszKarwowski">Podtrzymuję swój wniosek. Ponadto chcę się odnieść do kilku wypowiedzi, gdyż źle zinterpretowano moje słowa. Moja propozycja mówiła o rejestracji i publikacji na zasadach określonych przez Państwową Komisję Wyborczą. Nie może więc być mowy o ogromnych kosztach. Mogą to np. być plakaty lub ogłoszenia w gazetach wysokonakładowych. Ponadto chcę dodać, że wszystko można obrócić w komedię i dorobić ideologię. Natomiast moim celem było to, aby po raz pierwszy w polskiej ordynacji zawrzeć zobowiązanie się polityka do realizacji programu wyborczego. Nie chodzi przy tym o zobowiązanie prawne, egzekwowane przed sądem, lecz chodzi o swojego rodzaju przyrzeczenie. Pomysł ten można oczywiście kompromitować w różne strony. Tak więc podtrzymuję swoje stanowisko i proszę o poddanie pod głosowanie mojego wniosku.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-222">
          <u xml:id="u-222.0" who="#EugeniuszKłopotek">Czy ktoś chciałby jeszcze zabrać głos w sprawie propozycji posła Tomasza Karwowskiego? Nikt się nie zgłasza.</u>
          <u xml:id="u-222.1" who="#EugeniuszKłopotek">Przystępujemy do głosowania. Poddaję pod głosowanie wniosek o wprowadzenie do projektu przepisu, zgodnie z którym kandydat na Prezydenta RP może zgłosić i zarejestrować w Państwowej Komisji Wyborczej swój program wyborczy. Kto opowiada się za tym wnioskiem?</u>
          <u xml:id="u-222.2" who="#EugeniuszKłopotek">W głosowaniu za wnioskiem opowiedział się 1 poseł, 13 było przeciwnych, 1 wstrzymał się od głosu. Stwierdzam odrzucenie wniosku.</u>
          <u xml:id="u-222.3" who="#EugeniuszKłopotek">Czy ktoś chce jeszcze zabrać głos w sprawie zmiany 38? Nikt się nie zgłasza.</u>
          <u xml:id="u-222.4" who="#EugeniuszKłopotek">Czy ktoś jest przeciwny przyjęciu zmiany 38 wraz z wprowadzonymi poprawkami? Nie ma sprzeciwu.</u>
          <u xml:id="u-222.5" who="#EugeniuszKłopotek">Stwierdzam przyjęcie zmiany 38.</u>
          <u xml:id="u-222.6" who="#EugeniuszKłopotek">Przechodzimy do rozpatrzenia zmiany 39, dotyczącej art. 41 i przewidującej, że:</u>
          <u xml:id="u-222.7" who="#EugeniuszKłopotek">a) w ust. 1:</u>
          <u xml:id="u-222.8" who="#EugeniuszKłopotek">— zdanie wstępne przyjmuje brzmienie:</u>
          <u xml:id="u-222.9" who="#EugeniuszKłopotek">„Zgłoszenia kandydata na Prezydenta Rzeczypospolitej dokonuje osobiście pełnomocnik komitetu zarejestrowanego zgodnie z art. 40d ust. 1 najpóźniej do godziny 24 w 45 dniu przed dniem wyborów. Zgłoszenie kandydata powinno zawierać:”,</u>
          <u xml:id="u-222.10" who="#EugeniuszKłopotek">— w pkt. 1 skreśla się wyrazy „wykształcenie, zawód, miejsce pracy”, a wyrazy „organizacji politycznej lub społecznej” zastępuje się wyrazami „partii politycznej”,</u>
          <u xml:id="u-222.11" who="#EugeniuszKłopotek">— pkt 3 otrzymuje brzmienie:</u>
          <u xml:id="u-222.12" who="#EugeniuszKłopotek">„3) wykaz podpisów wyborców popierających zgłoszenie, zawierający czytelne wskazanie imienia (imion) i nazwiska, adresu zamieszkania oraz numeru ewidencyjnego — PESEL wyborcy, który udziela poparcia składając na wykazie własnoręczny podpis; każda strona wykazu musi zawierać nazwę komitetu zgłaszającego kandydata oraz adnotację:</u>
          <u xml:id="u-222.13" who="#EugeniuszKłopotek">«Udzielam poparcia kandydatowi na Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej (imię (imiona) i nazwisko kandydata) w wyborach przypadających w roku»”.</u>
          <u xml:id="u-222.14" who="#EugeniuszKłopotek">b) skreśla się ust. 3 i 4.</u>
          <u xml:id="u-222.15" who="#EugeniuszKłopotek">Czy ktoś chce zabrać głos w sprawie zmiany 39? Nikt się nie zgłasza.</u>
          <u xml:id="u-222.16" who="#EugeniuszKłopotek">Czy ktoś jest przeciwny przyjęciu zmiany 39? Nie ma sprzeciwu.</u>
          <u xml:id="u-222.17" who="#EugeniuszKłopotek">Stwierdzam przyjęcie zmiany 39.</u>
          <u xml:id="u-222.18" who="#EugeniuszKłopotek">Zgodnie z wcześniejszymi sugestiami, proponuję zakończyć w tym momencie rozpatrywanie sprawozdania podkomisji.</u>
          <u xml:id="u-222.19" who="#EugeniuszKłopotek">Czy ktoś chce zabrać głos w sprawach różnych, przed zamknięciem posiedzenia? Nikt się nie zgłasza.</u>
          <u xml:id="u-222.20" who="#EugeniuszKłopotek">Następne posiedzenie Komisji rozpocznie się w najbliższy czwartek o godz. 10 w sali 14. Zamykam posiedzenie Komisji.</u>
        </div>
      </body>
    </text>
  </TEI>
</teiCorpus>