text_structure.xml 66.8 KB

Edit Raw Blame History Permalink

<?xml version='1.0' encoding='utf-8'?>
<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
  <xi:include href="PPC_header.xml" />
  <TEI>
    <xi:include href="header.xml" />
    <text>
      <body>
        <div xml:id="div-1">
          <u xml:id="u-1.0" who="#ZbigniewChrzanowski">Otwieram posiedzenie Komisji. Witam członków Komisji, przedstawicieli rządu i innych przybyłych gości. Materiały otrzymali państwo wcześniej. Był to druk nr 1194 oraz ekspertyzy Biura Studiów i Ekspertyz Kancelarii Sejmu.</u>
          <u xml:id="u-1.1" who="#ZbigniewChrzanowski">W związku z pismem skierowanym do nas przez prezesa Najwyższej Izby Kontroli Janusza Wojciechowskiego proponuję, aby na zakończenie posiedzenia w sprawach różnych zostały zgłoszone propozycje tematów kontroli NIK, które mogłyby znalazłyby się w planie pracy Izby w przyszłym roku. Czy mają państwo uwagi do zaproponowanego porządku dziennego? Nie słyszę. Porządek dzienny uważam za przyjęty.</u>
          <u xml:id="u-1.2" who="#ZbigniewChrzanowski">Na skierowany do Komisji druk nr 1194 składają się: Raport z realizacji „Narodowego programu przygotowania do członkostwa w Unii Europejskiej” za 1998 rok oraz zmodyfikowany „Narodowy program przygotowania do członkostwa w Unii Europejskiej” przyjęty przez Radę Ministrów 4 maja br. Komisja została zobowiązania do przedstawienia Sejmowi sprawozdania w formie opinii do tych dokumentów.</u>
          <u xml:id="u-1.3" who="#ZbigniewChrzanowski">W wyniku dyskusji na posiedzeniu Komisji 6 lipca br. prezydium Komisji zostało upoważnione do przedstawienia stanowiska w sprawie opinii o Raporcie z realizacji „Narodowego programu przygotowania do członkostwa w Unii Europejskiej” za 1998 rok.</u>
          <u xml:id="u-1.4" who="#ZbigniewChrzanowski">W celu rozpatrzenia i przygotowania opinii Komisji o zmodyfikowanym „Narodowym programie przygotowania do członkostwa w Unii Europejskiej” powołaliśmy 5 tematycznych zespołów poselskich. Obecnie proponuję rozpatrywanie „Narodowego programu przygotowania do członkostwa w Unii Europejskiej” zgodnie z podziałem tematycznym.</u>
          <u xml:id="u-1.5" who="#ZbigniewChrzanowski">Z ukonstytuowanych 5 zespołów pracę podjęły cztery. W posiedzeniu uczestniczą dziś przewodniczący trzech zespołów poselskich: finansowego, gospodarczego i rolniczego. Poproszę ich za chwilę o zreferowanie prac w zespołach. Następnie wysłuchamy wyjaśnień pana ministra Pawła Sameckiego oraz przedstawicieli departamentów odpowiedzialnych za integrację w zainteresowanych resortach. Po każdej prezentacji poproszę państwa posłów o uwagi i pytania.</u>
          <u xml:id="u-1.6" who="#ZbigniewChrzanowski">Jeżeli przewodniczący zespołu będzie gotowy zaproponować Komisji projekt cząstkowej opinii o „Narodowym programie przygotowania do członkostwa w Unii Europejskiej”, Komisja będzie mogła składową część opinii przyjąć. Pozostałe zespoły będą zobowiązane do przedstawienia swoich projektów opinii na następne posiedzenie Komisji, prawdopodobnie 7 października.</u>
          <u xml:id="u-1.7" who="#ZbigniewChrzanowski">Proszę o przedstawienie informacji o wynikach prac zespołu finansowego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-2">
          <u xml:id="u-2.0" who="#MarekMazurkiewicz">Przewodnicząca naszego zespołu, pani poseł Ewa Freyberg, prosiła o usprawiedliwienie jej nieobecności na posiedzeniu. Jest za granicą w oficjalnej delegacji polskiej.</u>
          <u xml:id="u-2.1" who="#MarekMazurkiewicz">Piąty zespół finansowy pracował w następującym składzie: pani poseł Ewa Freyberg, pan poseł Jerzy Osiatyński, pan poseł Czesław Siekierski oraz ja. W trakcie dwukrotnych posiedzeń z udziałem przedstawicieli Ministerstwa Finansów, Narodowego Banku Polskiego oraz Urzędu Komitetu Integracji Europejskiej oraz ekspertów z Biura Studiów i Ekspertyz Kancelarii Sejmu zespół przeanalizował objęte naszą właściwością priorytetu 5 - finansowanie działań dostosowawczych, priorytetu 3.9 - kontrola finansowa oraz priorytetu 3.3 - zagadnienia gospodarcze i podatkowe.</u>
          <u xml:id="u-2.2" who="#MarekMazurkiewicz">Zgodnie z układem dokumentu „Narodowy program przygotowania do członkostwa w Unii Europejskiej”, chcąc stworzyć porównywalność tych materiałów, analizowaliśmy poszczególne zapisy programu po kolei.</u>
          <u xml:id="u-2.3" who="#MarekMazurkiewicz">Zespół przygotował pokaźną dokumentację, która przekraczałaby potrzeby dzisiejszego posiedzenia. W ramach priorytetu 3.3.1.1, dotyczącego utworzenia efektywnego systemu zarządzania długiem publicznym oraz jego infrastruktury instytucjonalnej przedstawiciele Ministerstwa Finansów udzielili nam odpowiedzi oraz doręczyli materiał pisemny stanowiący wyjaśnienie zgłaszanych wątpliwości. Jest to „Informacja o realizacji priorytetu 3.3.1.1 - Utworzenie efektywnego systemu zarządzania”, a także działań w tym zakresie dotyczących drugiego półrocza 1999 roku. „Narodowy program przygotowania do członkostwa w Unii Europejskiej”, pomimo swej obszerności, jest jednak dokumentem dość syntetycznym. Zespół zgłaszał więc wiele pytań i wątpliwości wynikających z treści ekspertyzy Biura Studiów i Ekspertyz. Pytaliśmy też o zjawiska nie tylko ze sfery normatywnej, lecz także sfery realnej, a więc sposobu i środków realizacji zamierzeń w określonych terminach.</u>
          <u xml:id="u-2.4" who="#MarekMazurkiewicz">W części dotyczącej priorytetu 3.3.1.1 uzyskaliśmy wyjaśnienia o strukturze dokumentu oraz koncepcji i modeli optymalizacyjnych, dotyczących minimalizacji kosztów obsługi długu, w szczególności obligacji skarbowych oraz innych źródeł finansowania. Wyjaśnienia dotyczyły także harmonogramu. Zapewniono nas, że program w drugim półroczu stwarza warunki poprawnej realizacji.</u>
          <u xml:id="u-2.5" who="#MarekMazurkiewicz">Kolejny priorytet analizowany przez nas szczegółowo to priorytet 3.3.1.2, dotyczący dostosowania Narodowego Banku Polskiego do funkcjonowania w ramach europejskiego systemu banków centralnych. Nasza wiedza została wzbogacona odpowiedziami na pytania i wyjaśnieniami przedstawicieli NBP. Otrzymaliśmy również szczegółowy dokument, który dołączamy do naszej opinii. Obejmuje on zwięzłą charakterystykę propozycji zawartych w „Narodowym programie przygotowania do członkostwa w Unii Europejskiej”, rozwiązania techniczno-organizacyjne i procedury bankowe.</u>
          <u xml:id="u-2.6" who="#MarekMazurkiewicz">W szczegółowej analizie Biura Studiów i Ekspertyz zwrócono nam uwagę, że w zakresie prezentowanej polityki pieniężnej i kursowej występują pewne braki. W odpowiedzi NBP poinformował, iż charakter „Narodowego programu przygotowania do członkostwa w Unii Europejskiej” jest podporządkowany wymogom nałożonym przez projekty budowy instytucji finansowane przez fundusz PHARE. W konsekwencji w tak ukształtowanym dokumencie nie było miejsca na ogólne deklaracje dotyczące makropolityki pieniężnej i kursowej. Kwestie te zostały wyjaśnione we wspólnej ocenie średniookresowych priorytetów polityki gospodarczej w ramach priorytetu 2.1.1.</u>
          <u xml:id="u-2.7" who="#MarekMazurkiewicz">Następny priorytet, 3.9 - Kontrola finansowa, budził wiele wątpliwości z punktu widzenia struktury programu. Ministerstwo Finansów przedstawiło nam kilka dokumentów z informacjami na temat realizacji tego priorytetu, dostosowania działań wewnątrzadministracyjnych kontroli finansowej oraz na temat wzmocnienia systemu wewnątrzadministracyjnej kontroli. Bezsporny był fakt, iż w „Narodowym programie przygotowania do członkostwa w Unii Europejskiej” te kwestie zostały przedstawione nazbyt ogólnie.</u>
          <u xml:id="u-2.8" who="#MarekMazurkiewicz">W szczególności wskazano, iż celem działań w ramach wzmacniania systemu było wdrożenie wymaganego procedurami Unii Europejskiej modelu wewnątrzadministracyjnej kontroli finansowej, wzmocnienie kontroli finansowej ex ante i ex post, w szczególności dla przeciwdziałania nieprawidłowościom gospodarowania środkami finansowymi pochodzącymi ze źródeł publicznych i stworzenie mechanizmów monitorowania funkcjonowania systemu kontroli finansowej na podstawie wyników kontroli ex post.</u>
          <u xml:id="u-2.9" who="#MarekMazurkiewicz">W ramach priorytetu 5.1 - Wsparcie dostosowań z programu PHARE 98 - przedstawiciele Urzędu Komitetu Integracji Europejskiej i Ministerstwa Finansów udzielili nam szczegółowych informacji na temat normatywnego modelu programu w tej części oraz realiów funkcjonowania działań i ich finansowania. Przedstawiono nam również uzupełniające dokumenty dotyczące PHARE 2000 wraz ze szczegółową zawartością merytoryczną. Wskazano, iż niektóre z przedsięwzięć określonych w programie są w trakcie realizacji, zaś niektóre programy są w fazie ich konkretyzowania i uszczegóławiania.</u>
          <u xml:id="u-2.10" who="#MarekMazurkiewicz">Priorytety 5.2 i 5.2.2, dotyczące wsparcia dostosowań z programu Budowa instytucji ze środków PHARE 99, zostały wyjaśnione zespołowi przez przedstawicieli Urzędu Komitetu Integracji Europejskiej. Chodziło o działania finansowe w ramach programu rozwoju instytucjonalnego PHARE 99 oraz o temat wychodzący nieco poza zakres zainteresowań naszego zespołu, tzn. o finansowanie działań dostosowawczych w rolnictwie. Szczegółowe materiały dołączamy do naszych akt. W konkluzji stwierdzamy, iż pytania posłów dotyczyły głównie koordynacji prac poszczególnych instytucji i sprecyzowania danych. Większość poruszanych problemów była związana z kontrolą finansową i wydatkowaniem środków budżetowych, w tym środków pochodzących z Unii Europejskiej, w związku z wejściem w życie ustawy o finansach publicznych. Interesowała nas także kwestia współfinansowania z budżetu państwa programów pomocy Unii Europejskiej. Szczegółowe wyjaśnienia dotyczyły realnego funkcjonowania mechanizmów w badanym obszarze.</u>
          <u xml:id="u-2.11" who="#MarekMazurkiewicz">Przedstawiciele Ministerstwa Finansów udzielili wyjaśnień w kwestii działań dostosowawczych w ministerstwie w 1999 roku oraz działań w zakresie wzmocnienia kontroli wewnątrzresortowej. Odnotowano opóźnienia w finansowaniu systemu dostosowania i kontroli, choć uzyskaliśmy zapewnienia ze strony reprezentantów resortu finansów, iż procedura umożliwiająca realizację zadań w zakresie kontroli wewnętrznej powinna zostać zakończona do końca października br. Sądzę, że poprosimy o dodatkowe wyjaśnienia o sposobie realizacji tego zadania.</u>
          <u xml:id="u-2.12" who="#MarekMazurkiewicz">Ze wszystkich otrzymanych przez zespół wyjaśnień i materiałów wynika, iż nie ma zagrożeń dla zabezpieczenia środków budżetowych w odpowiedniej wysokości. Jest to szczególnie ważne z uwagi na konieczność uzupełniania środków funduszy pomocowych. W przypadku programu SAPARD dodatkowo uwzględniono analizę finansowania z pożyczki Banku Światowego.</u>
          <u xml:id="u-2.13" who="#MarekMazurkiewicz">Niepokój zespołu budzi występowanie przeszkód natury politycznej, czyli opóźniania podjęcia decyzji o powołaniu agencji płatniczej lub przyjęcia innego rozstrzygnięcia w tej kwestii. Powołanie odpowiedniego organu do prowadzenia obsługi finansowej jest warunkiem niezbędnym dla uruchomienia środków pomocy preakcesyjnej. Źle by się stało, gdyby względy instytucjonalne zablokowały ten proces.</u>
          <u xml:id="u-2.14" who="#MarekMazurkiewicz">W trakcie prac zespołu nie uzyskaliśmy pełnej jasności co do terminu wydania wszystkich brakujących aktów wykonawczych do ustawy o finansach publicznych, w szczególności dotyczących kontroli wykorzystania dotacji i środków zewnętrznych.</u>
          <u xml:id="u-2.15" who="#MarekMazurkiewicz">Pytania kierowane do przedstawicieli Narodowego Banku Polskiego dotyczyły uściślenia informacji na temat zmian w systemie informatycznym, pozwalających na funkcjonowanie NBP w ramach europejskiego systemu banków centralnych. Otrzymaliśmy zapewnienie, iż nie ma zagrożeń dla realizacji zadań, choć niezbędne jest stałe monitorowanie działań.</u>
          <u xml:id="u-2.16" who="#MarekMazurkiewicz">Zespół odnotował fakt, iż przedstawiciele Urzędu Komitetu Integracji Europejskiej nie potrafili w pierwszej fazie naszych prac udzielić wyczerpujących odpowiedzi na pytania. Jeszcze dzisiaj uzyskaliśmy pisemne wyjaśnienia, za które dziękujemy. Urząd przyznał, iż w praktyce pojawiają się niespójności pomiędzy zapisami w części sektorowej „Narodowego programu przygotowania do członkostwa w Unii Europejskiej” a zapisami rozdziału 5 obejmującego zbiorowo kwestie finansowania procesów dostosowawczych. Zdaniem przedstawicieli Urzędu Komitetu Integracji Europejskiej wynika to z dotychczasowej niedoskonałości koordynacji między planowaniem dostosowań a programowaniem PHARE. Zespół uznał za konieczne zasygnalizować państwu, że postęp w koordynacji działań jest tu niezadowalający.</u>
          <u xml:id="u-2.17" who="#MarekMazurkiewicz">Zaniepokojenie członków zespołu wzbudziło stanowisko Urzędu KIE, w którym obciąża on poszczególne ministerstwa i inne instytucje odpowiedzialnością za wykorzystywanie środków pomocowych i postęp w działaniach dostosowawczych. Wywołuje to pytanie o uświadomienie Urzędu co do jego roli w procesie koordynacji działań, choć zdajemy sobie sprawę z faktu, iż organizacja Urzędu KIE jest trudna wobec przyjętych rozwiązań kadrowych.</u>
          <u xml:id="u-2.18" who="#MarekMazurkiewicz">Szereg działań dostosowawczych w instytucjach objętych zainteresowaniem naszego zespołu można będzie ocenić w 2000 roku, ponieważ wówczas rozpocznie się pełne monitorowanie wydatków ze środków PHARE. Wtedy też będzie możliwa poprawa koordynacji działań poszczególnych instytucji.</u>
          <u xml:id="u-2.19" who="#MarekMazurkiewicz">Wiele zadań cząstkowych i jednoczesny brak koncentracji na ich zgodności z celami czyni potrzebnym skoncentrowanie się przez organy finansowe publiczne oraz Urząd Komitetu Integracji Europejskiej na stworzeniu systemu kontroli wewnętrznej i koordynacji. Będące przedmiotem opinii naszego zespołu priorytety, podobnie jak inne, finansowane będą ze środków Unii Europejskiej. Uruchomienie tych środków, zwłaszcza z programów SAPARD i ISPA, zależne będzie od wejścia w życie ustawy o pomocy publicznej, a także od efektywności kontroli wykorzystania środków pomocowych oraz przyjęcia strategii rozwoju poszczególnych regionów.</u>
          <u xml:id="u-2.20" who="#MarekMazurkiewicz">Na zakończenie sprawozdania zespołu pojawia się ponownie stawiane wielokrotnie na posiedzeniach Komisji pytanie o spójne systemowe wzmocnienie koordynacji działań poszczególnych instytucji, uwzględniające zależności i powiązania pomiędzy segmentami „Narodowego programu przygotowania do członkostwa w Unii Europejskiej”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-3">
          <u xml:id="u-3.0" who="#PawełSamecki">Odniosę się do fragmentów wypowiedzi pana posła Marka Mazurkiewicza, które wskazywały na pewne słabości.</u>
          <u xml:id="u-3.1" who="#PawełSamecki">Pan poseł podniósł kwestię, jakiemu podmiotowi powierzyć funkcję płatniczą w programie SAPARD. Wedle mojej wiedzy takie decyzje zostały już podjęte. Ministerstwo Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej przystępuje teraz do realizacji decyzji. Faktycznie, w okresie sprawozdawczym takiej decyzji jeszcze nie podjęto. Funkcję agencji płatniczej na szczeblu centralnym pełnić ma Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa, zaś na poziomie regionów taką funkcję pełnić będą służby administracji rządowej terenowej.</u>
          <u xml:id="u-3.2" who="#PawełSamecki">O informację na temat przygotowywanych aktów wykonawczych do ustawy o finansach publicznych poproszę przedstawiciela Ministerstwa Finansów.</u>
          <u xml:id="u-3.3" who="#PawełSamecki">Kilka uwag generalnych odnosiło się do poprawy koordynacji działań między poszczególnymi resortami. Przyjmuję postulat państwa posłów. Jednocześnie podkreślam, iż bardzo istotny był postulat Komisji dotyczący pożądanej koordynacji pomiędzy programem finansowania zewnętrznego i wewnętrznego. „Narodowy program przygotowania do członkostwa w Unii Europejskiej” nie jest wyjątkiem, ponieważ w administracji centralnej obserwuje się zjawisko przyjmowania poszczególnych programów w wyizolowanej formie. Założenia finansowe tych programów nie są też w pełni przenoszone do budżetu państwa. Istnieją ograniczenia nie pozwalające na sfinansowanie wszystkich programów sektorowych, nawet jeśli są bardzo pożądane i słuszne w założeniach. Takie problemy mieliśmy w przeszłości np. z programem wsparcia małych i średnich przedsiębiorstw. Został on przyjęty, lecz jego założenia finansowe nie są w całości realizowane.</u>
          <u xml:id="u-3.4" who="#PawełSamecki">Problemy finansowe mogą pojawiać się w przyszłości. Mamy do czynienia z odrębnością cykli programowania i finansowania zewnętrznego, tzn. programów PHARE, SAPARD i ISPA, od programów finansowania wewnętrznego z budżetu państwa. Ograniczenia budżetu państwa powodują, iż nie wszystkie założenia wewnętrzne mogą być spełnione. Nie jest to zależne od zdolności koordynacyjnych Urzędu Komitetu Integracji Europejskiej, lecz od postrzegania priorytetów integracyjnych przez ministerstwa, od traktowania ich autentycznie priorytetowo lub tylko deklarowania takiego traktowania.</u>
          <u xml:id="u-3.5" who="#PawełSamecki">Ostatni uwaga dotyczy kwestii odpowiedzialności Urzędu KIE za realizację programów pomocy Unii Europejskiej. Takiej odpowiedzialności nie ponosi ani Urząd, ani nawet Komitet Integracji Europejskiej. Programy sektorowe są realizowane przez resorty. Urząd wypełnia jedynie funkcje monitorujące, koordynujące programowanie. Urząd Komitetu Integracji Europejskiej posiada ogólną wiedzę i ogląd wszystkich tematów, monitoruje przebieg programów resortowych, ale odpowiedzialność za zrealizowanie programów ponoszą poszczególne ministerstwa.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-4">
          <u xml:id="u-4.0" who="#JarosławStypa">Pragnę przedstawić państwu informację na temat podejmowanych działań legislacyjnych w zakresie kontroli finansowej środków pochodzących z budżetu Wspólnot. Pisemna informacja zostanie państwu przekazana w zbiorczym materiale Urzędu Komitetu Integracji Europejskiej, odnoszącym się do ekspertyzy Biura Studiów i Ekspertyz Kancelarii Sejmu.</u>
          <u xml:id="u-4.1" who="#JarosławStypa">Kontrola ex ante środków bezzwrotnych pochodzących z budżetu Unii Europejskiej została uregulowana w rozporządzeniu Ministra Finansów w sprawie szczegółowych zasad i trybu wykonania budżetu państwa. Rozporządzenie będzie wydane do końca 1999 roku. Ma ono opisywać m.in. zasady uruchamiania środków bezzwrotnych z Unii Europejskiej, sprawowania kontroli ich wykorzystywania przez dysponentów budżetu państwa.</u>
          <u xml:id="u-4.2" who="#JarosławStypa">Do wydania aktu wykonawczego w zakresie zwrotu niewłaściwie wykorzystanych środków pomocowych konieczna jest zmiana ustawy o finansach publicznych stwarzająca podstawę prawną do wydania takiego rozporządzenia. W tej chwili nie ma takiej delegacji, na co zwrócili również uwagę eksperci Wysokiej Izby.</u>
          <u xml:id="u-4.3" who="#JarosławStypa">Do końca 2000 roku przewiduje się zmiany w ustawie o kontroli skarbowej, polegające na rozszerzeniu zakresu przedmiotowego kontroli o środki pochodzące z Unii Europejskiej i międzynarodowych instytucji finansowych. Równocześnie podjęte zostaną inne działania, m.in. opracowanie instrukcji kontroli, programu szkolenia itp. Będzie to zrealizowane w ramach projektu PHARE 99.</u>
          <u xml:id="u-4.4" who="#JarosławStypa">Kolejnym elementem będzie przygotowany wspólnie z Dyrekcją Generalną do spraw Kontroli Finansowej w Komisji Europejskiej dokument opisujący tor kontroli wykorzystania środków z Unii Europejskiej w Polsce na przykładzie środków z nowego programu PHARE 1998/1999. Będzie to opis procedur stosowanych we wszystkich etapach wdrażania programów pomocowych wymaganych przy funduszach strukturalnych. Pierwsza wersja takiego dokumentu będzie gotowa w październiku br.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-5">
          <u xml:id="u-5.0" who="#JerzyOsiatyński">Pan minister Paweł Samecki mówił o koordynacji i odpowiedzialności poszczególnych sektorów za programy w nich realizowane. Wyobraźmy sobie sytuację, w której program w jakimś resorcie jest źle realizowany. Wymaga to modyfikacji założeń programu lub wstrzymania jego realizacji. Jaką rolę odgrywa wówczas Urząd Komitetu Integracji Europejskiej? Jak dzieli się odpowiedzialność?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-6">
          <u xml:id="u-6.0" who="#PawełSamecki">Pozornie odpowiedzialność może wydawać się rozmyta. Istnieje szereg umów między kolejnymi ogniwami uczestniczącymi w realizacji programów finansowanych przez Unię Europejską. Wynika z nich precyzyjnie, kto i za co odpowiada. Łączą one na poziomie centralnym rząd polski z dawcą, tzn. Unią Europejską. Dalej pełnomocnik rządu do spraw obsługi finansowej środków unijnych zawiera umowy dotyczące współfinansowania polskiego. Wyraźne zasady pokazują, kto odpowiada za program na poziomie resortu.</u>
          <u xml:id="u-6.1" who="#PawełSamecki">Urząd Komitetu Integracji Europejskiej będzie obsługiwać ten proces jako wspólny komitet monitorujący. Jest to model przeniesiony z Unii Europejskiej. Komitet taki łączy strony biorcy i dawcy. Urząd Komitetu Integracji Europejskiej będzie zapewniać obsługę komitetu monitorującego. Będzie mieć więc ogląd realizacji programów, ewentualnych opóźnień. Komitet będzie odgrywać rolę decydenta, jeśli trzeba będzie wstrzymać realizację programu lub dokonać przesunięć wewnątrz programu. Urząd Komitetu Integracji Europejskiej będzie pełnić funkcję sekretariatu komitetu monitorującego. W moim przekonaniu role są rozpisane i określona odpowiedzialność poszczególnych ogniw.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-7">
          <u xml:id="u-7.0" who="#MarekMazurkiewicz">Poruszony przez panów problem dotyczy określenia odpowiedzialności w sytuacji, gdy mamy szereg podmiotów. Odpowiedzialność za koordynację i realizację programów przenosi się bowiem z ministerstw na Urząd Komitetu Integracji Europejskiej i sam Komitet Integracji Europejskiej, który jest organem konstytucyjnym.</u>
          <u xml:id="u-7.1" who="#MarekMazurkiewicz">Po stronie organów administracji publicznej nie jest jeszcze dostatecznie klarowna świadomość współodpowiedzialności za działania koordynacyjne. Mówię o tym ze szczególnym zaniepokojeniem, ponieważ w najważniejszym dla zespołu obszarze kontroli finansowej problem realizacji „Narodowego programu przygotowania do członkostwa w Unii Europejskiej” wiąże się z materiami objętymi wielostronnym screeningiem. Nie poruszaliśmy tej sprawy w sprawozdaniu, ale dysponujemy materiałem rządowym. Screening w tej kwestii odbył się w maju br., trwają prace nad polskim stanowiskiem negocjacyjnym. Jednak z materiałów rządowych wynika, że od początku 2000 roku środki unijne wydatkowane w zdecentralizowany sposób w Polsce będą podlegać tym samym rygorom i zasadom jak polskie środki publiczne. Przy dysponowaniu tymi środkami trzeba będzie stosować metody kontroli obowiązujące w naszym kraju.</u>
          <u xml:id="u-7.2" who="#MarekMazurkiewicz">O ile wiem, w czasie screeningu Polska nie zgłaszała tu żadnych zastrzeżeń i nie składała wniosku o okres przejściowy. Rok 2000 zbliża się. Dziękuję więc panu dyrektorowi za deklarację zgłoszenia nowelizacji ustawy o finansach publicznych w celu dostosowania jej do metod wykorzystywania funduszy publicznych zewnętrznych. Problem zintegrowania procedur budżetowych kontroli finansowej polskich i unijnych i wypełnienie w tej dziedzinie wymogów Unii w zakresie ochrony interesów finansowych wspólnoty stanie się od stycznia 2000 roku problemem bardzo ważnym.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-8">
          <u xml:id="u-8.0" who="#ZbigniewChrzanowski">Zamykam dyskusję w sprawie wyników prac zespołu finansowego. Proponuję, aby opinia zespołu została przekazana jak najszybciej prezydium Komisji.</u>
          <u xml:id="u-8.1" who="#ZbigniewChrzanowski">Przechodzimy do dyskusji w ramach kolejnego zakresu tematycznego „Narodowego programu przygotowania do członkostwa w Unii Europejskiej”, omawianego przez zespół gospodarczy. Proszę o przedstawienie przebiegu i efektów prac zespołu jego przewodniczącego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-9">
          <u xml:id="u-9.0" who="#JanuszLewandowski">Zespół pracował w następującym składzie: posłowie Sylwia Pusz, Kazimierz Poznański, Bogusław Liberadzki, Michał Kamiński, Gabriel Janowski, Wiesław Kiełbowicz i Janusz Lewandowski.</u>
          <u xml:id="u-9.1" who="#JanuszLewandowski">Prace zespołu obejmowały ocenę priorytetów polityki gospodarczej i strukturalnej, swobód rynkowych oraz programów w zakresie energii, małych i średnich przedsiębiorstw oraz transportu. Opinie odcinkowe w tych kwestiach gotowi jesteśmy połączyć w jednolity tekst opinii zespołu.</u>
          <u xml:id="u-9.2" who="#JanuszLewandowski">Moim obowiązkiem było przygotowanie opinii cząstkowej o kryteriach ekonomicznych i swobodach rynkowych. Czytając „Narodowy program przygotowania do członkostwa w Unii Europejskiej” można znaleźć w nim trzy rodzaje zadań i trzy rodzaje priorytetów. Dotyczą one polityki gospodarczej, a tym samym zasad racjonalnego gospodarowania i budowania dojrzałej gospodarki rynkowej. Niezależnie od naszych aspiracji przystąpienia do Unii Europejskiej zadania takie powinny być uznane za priorytet narodowy. Chodzi o tworzenie warunków zrównoważonego wzrostu gospodarczego, ograniczenie deficytu budżetowego, ograniczenie inflacji, kontrola zadłużenia finansów publicznych, zaawansowanie ogólne prywatyzacji.</u>
          <u xml:id="u-9.3" who="#JanuszLewandowski">Ocena „Narodowego programu przygotowania do członkostwa w Unii Europejskiej” jest w tym sensie oceną prowadzonej przez rząd polityki gospodarczej. W niektórych fragmentach odpowiedzialność dzieli się między rząd a Narodowy Bank Polski. W tej chwili obserwujemy rozchwianie nastrojów społecznych i ocen polityki gospodarczej, jednak można mimo to zauważyć ciągłość poczynań rządów w zakresie utrzymywania makroproporcji rozwojowych kraju. Nie tu będą się kryć nasze problemy integracyjne. Pomimo innych słabości, akurat w tym zakresie Polska wyróżnia się na tle pozostałych krajów aspirujących do członkostwa w Unii Europejskiej.</u>
          <u xml:id="u-9.4" who="#JanuszLewandowski">Istnieje wiele priorytetów i zadań, które zawierają w sobie poważny element gry negocjacyjnej z Brukselą. Polska stara się, poprzez nazwanie tych priorytetów, kształtować konkurencyjną pozycję poszczególnych branż i przedsiębiorstw, minimalizując też poważne zagrożenia. Te wynikają z faktu, iż jesteśmy zmuszeni do szybkiego przyjmowania reguł gry najbardziej rozwiniętych krajów o najbardziej konkurencyjnych gospodarkach w świecie. Mamy świadomość, że te kraje dochodziły do obecnego stanu regulacji przez 30–40 lat, zaś my musimy dojść do pewnych rozwiązań znacznie szybciej.</u>
          <u xml:id="u-9.5" who="#JanuszLewandowski">Wyraźne braki widoczne są np. w działaniach na rzecz restrukturyzacji górnictwa i innych sektorów wrażliwych. Są to programy wymuszone przez Komisję Europejską i przyjęte przez Radę Ministrów w czerwcu 1998 roku. Były korygowane przez życie i negocjacje z Brukselą. Można zauważyć, że w przypadku górnictwa realizowana jest część socjalna, zaś nie są realizowane zadania gospodarcze. Zadania z zakresu poprawy rentowności górnictwa i terms of trade, uszlachetniania eksportu w sektorze hutnictwa żelaza i stali nie są realizowane. Zostały jedynie nakreślone w „Narodowym programie przygotowania do członkostwa w Unii Europejskiej”.</u>
          <u xml:id="u-9.6" who="#JanuszLewandowski">Jednak te kwestie nie mają nic wspólnego z koordynacyjną rolą Urzędu Komitetu Integracji Europejskiej.</u>
          <u xml:id="u-9.7" who="#JanuszLewandowski">Podobne elementy gry negocjacyjnej kryją się w swobodach rynkowych. Można zauważyć sensowne poczynania Polski w zakresie praw autorskich i ochrony praw przemysłowych. Z uwagi na wysoki poziom ochrony tych praw w Unii Europejskiej szybkie wdrożenie takich przepisów w Polsce oznaczałoby poważne wydatki. Implementacja praw autorskich i pokrewnych mogłaby podwyższyć próg dostępu do dóbr kultury w Polsce.</u>
          <u xml:id="u-9.8" who="#JanuszLewandowski">Zasada harmonizacji reguł gry z terminarzem pełnego członkostwa jest słuszna. Nie ma sensu przyspieszać tego procesu, ponieważ jest to kosztowne działanie.</u>
          <u xml:id="u-9.9" who="#JanuszLewandowski">To samo dotyczy swobody przepływu kapitału. Ostateczna wersja „Narodowego programu przygotowania do członkostwa w Unii Europejskiej”, przyjęta przez Radę Ministrów, jest ostrożniejsza niż wcześniejsze. Jest jednak napisana pod wrażeniem kryzysu na rynkach finansowych sąsiadów. Mając status członka OECD i dojrzałe prawo dewizowe nie ma powodu do stwarzania warunków niekontrolowanego przepływu kapitału krótkoterminowego, być może spekulacyjnego, wyzbywając się wszelkich narzędzi w tym zakresie. Ostrożniejsza formuła zapisania swobód kapitałowych w „Narodowym programie przygotowania do członkostwa w Unii Europejskiej” jest sensowna.</u>
          <u xml:id="u-9.10" who="#JanuszLewandowski">Kryje się tu jeszcze zagadnienie dużego kalibru, jakim jest swoboda nabywania nie-ruchomości. Stanowisko negocjacyjne zawiera propozycję okresu przejściowego 18 lat ograniczenia swobody nabywania ziemi rolniczej i 5 lat ograniczenia swobody nabywania nieruchomości pod inwestycje. Temat ten mógłby być przedmiotem kolejnych 5 posiedzeń Komisji Integracji Europejskiej.</u>
          <u xml:id="u-9.11" who="#JanuszLewandowski">Podobne obserwacje mamy w zakresie publicznego obrotu papierami wartościowymi. Generalnie rynek był budowany według standardów Unii Europejskiej. Teraz pokonanie następnego progu, tzn. sprostanie dyrektywom unijnym w zakresie gwarantowanych środków na rachunkach inwestycyjnych mogłoby stworzyć prohibicyjne bariery i podwyższyć koszt wejścia na ten rynek. Rynek zaś nie rozwija się na tyle dynamicznie, aby przed osiągnięciem pełnego członkostwa podrażać koszty wchodzenia na ten rynek.</u>
          <u xml:id="u-9.12" who="#JanuszLewandowski">Takich elementów taktyki negocjacyjnej znalazło się sporo w części gospodarczej „Narodowego programu przygotowania do członkostwa w Unii Europejskiej”. Zasługują one na pozytywną ocenę. Istnieje masa norm i zadań harmonizacyjnych, które mają drugorzędne znaczenie strategiczne. Kryterium oceny jest tu czas, zdolność przerobowa rządu i parlamentu. Mowa jest o wielu normach technicznych, sektorowych. Do wielu fragmentów „Narodowego programu przygotowania do członkostwa w Unii Europejskiej” można odnieść się krytycznie. Np. w zakresie zamówień publicznych - co jest dla Unii Europejskiej wyznacznikiem dojrzałości kandydatów - „Narodowy program przygotowania do członkostwa w Unii Europejskiej” zakłada harmonizację prawa do 2004 roku i nie ma mowy o okresach przejściowych. Naszym celem jest zaś członkostwo w Unii w 2003 roku. W innym fragmencie ustępu dotyczącego zamówień publicznych mowa jest o dostosowaniu procedur do 2000 roku. Jak widać, występują tu sprzeczności co do terminów.</u>
          <u xml:id="u-9.13" who="#JanuszLewandowski">Z uwagi na uświadomiony polski priorytet w sprawie swobody przepływu osób można się spodziewać, że w dokumencie znajdą się informacje i planowane działania w tym zakresie. Czytając jednak „Narodowy program przygotowania do członkostwa w Unii Europejskiej” bez wyjaśnień otrzymanych dzisiaj, niewiele się w nim znajdzie na temat stopnia przygotowania Polski. Silniej zarysowane są pewne formalne kryteria dopuszczenia obywateli Unii Europejskiej niż nasze przedsięwzięcia w zakresie swobodnego przypływu osób z naszej strony. Proszę, aby wnioski z analizy poszczególnych priorytetów przedstawili członkowie zespołu gospodarczego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-10">
          <u xml:id="u-10.0" who="#KazimierzPoznański">Zanim przedstawię dwie oceny dotyczące priorytetu 3.4.3 - Energia, chcę zwrócić uwagę na fakt, iż dostarczony nam dokument „Narodowego programu przygotowania do członkostwa w Unii Europejskiej” dotyczy okresu do marca br. Z pobieżnego rozpoznania wynika, że niektóre tezy dotyczące energii zdezaktualizowały się. W kwietniu i maju br. do programu energii wprowadzano nowe dane.</u>
          <u xml:id="u-10.1" who="#KazimierzPoznański">Priorytetem Polski jest przygotowanie do uczestnictwa we wspólnym rynku energetycznym w obszarze trzech zadań: sektorowych i regionalnych działań dostosowujących energetykę polską do rynku Unii Europejskiej, jakościowych przygotowań struktur administracyjnych oraz harmonizacji prawa w sektorze energetyki. W „Narodowym programie przygotowania do członkostwa w Unii Europejskiej” znalazło się szereg elementów dostosowania polskiej gospodarki energetycznej do funkcjonowania na rynku energetycznym Europy w momencie przystąpienia do Unii Europejskiej. Wiąże się to z szeregiem zabiegów regulacyjnych i deregulacyjnych.</u>
          <u xml:id="u-10.2" who="#KazimierzPoznański">Programowanie i planowanie przedsięwzięć w priorytecie energetycznym służy porządkowaniu ekonomicznemu, technologicznemu i logistycznemu oraz organizacyjnemu sektora energetyki. Zakres projektowanych i prowadzonych regulacji prawnych ma istotny wpływ na sprawność funkcjonowania przedsiębiorstw działających w energetyce. Dotyczy to tez przedstawionych w materiale rządowym. Można zauważyć silny nacisk na proces niezbędnej harmonizacji, której celem jest dostosowanie prawa do rozwiązań obowiązujących w Unii Europejskiej. Umożliwi to zniesienie przeszkód w obrocie gospodarczym między Polską a Unią Europejską. Stworzy reguły, na podstawie których obrót mógłby się odbywać w okresie przedakcesyjnym i po wstąpieniu do Unii Europejskiej.</u>
          <u xml:id="u-10.3" who="#KazimierzPoznański">Dla energetyki, podobnie jak dla całej gospodarki, najistotniejsze są normy regulujące sytuację prawną i funkcjonowanie podmiotów gospodarczych oraz normy regulujące zasady obrotu gospodarczego.</u>
          <u xml:id="u-10.4" who="#KazimierzPoznański">W „Narodowym programie przygotowania do członkostwa w Unii Europejskiej” równie ważne dla sektora energetyki są działania nakierowane na deregulacje i uproszczenia regulacyjne. Odnosi się to do zniesienia obciążeń administracyjnych i prawnych, a więc ograniczenia biurokracji, która hamuje rozwój wielu przedsiębiorstw. Uważam, że posłowie powinni przyglądać się polskiemu ustawodawstwu pod kątem zmniejszenia jego negatywnego wpływu na rozwój poszczególnych branż. Sektor energetyki jest bardzo wrażliwą częścią polskiej gospodarki.</u>
          <u xml:id="u-10.5" who="#KazimierzPoznański">Autorzy opinii Biura Studiów i Ekspertyz zwracali uwagę na małą przejrzystość zapisów dotyczących priorytetu energii. Zbyt często zastosowano hermetyczny język, co uniemożliwia zrozumienie i interpretowanie tez. W pkt. 3 ujęto terminarz, w którym zapisano w „Narodowym programie przygotowania do członkostwa w Unii Europejskiej”, że poszczególne terminy realizacji przedsięwzięć będą ustalane na bieżąco. Taką wadę należałoby usunąć. Jeśli chcemy mówić o ocenie tempa przygotowań Polski do integracji z Unią Europejską, nie można powoływać się na dalekie horyzonty czasowe. W pkt. 4 jest mowa o finansowaniu i ograniczonych środkach na realizację priorytetu. Jeżeli jednostkowo podaje się jakąś kwotę, należałoby pokazać, jakie środki trzeba ogólnie wyłożyć, aby proces dostosowania w energetyce przebiegał poprawnie. Sugeruję Komisji, aby zwrócono się z prośbą do rządu o korektę materiału w części dotyczącej energetyki w celu poprawienia przejrzystości zapisów i uzupełnienie informacji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-11">
          <u xml:id="u-11.0" who="#BogusławLiberadzki">W mojej pracy poddałem analizie wszystkie zapisy Narodowego programu przygotowania do członkostwa w Unii Europejskiej dotyczące transportu oraz wszelkich regulacji prawnych związanych z tą dziedziną gospodarki.</u>
          <u xml:id="u-11.1" who="#BogusławLiberadzki">Podsumowując kwestie prawne należy zaznaczyć, że brakuje nam dwóch podstawowych ustaw - prawa lotniczego oraz ustawy o żegludze śródlądowej. Prawo lotnicze wiąże się z otwartymi przestworzami. Dotychczas obowiązujący dokument pochodzi z 1964 roku. W kwestii żeglugi śródlądowej polskie prawo jest niekompatybilne z sytuacją w Unii Europejskiej. Zagadnienia żeglugi śródlądowej są u nas regulowane fragmentarycznie w kilku ustawach. Warto byłoby stworzyć jednolity akt prawny dotyczący żeglugi śródlądowej.</u>
          <u xml:id="u-11.2" who="#BogusławLiberadzki">We wszystkich gałęziach transportu brakuje natomiast regulacji wykonawczych. Chodzi często o bardzo drobiazgowe kwestie, jak np. zainstalowanie lusterka wstecznego wewnętrznego w samochodzie, poprzez poważne sprawy jak centralny rejestr pojazdów i kierowców, nowe tablice rejestracyjne, aż po rozwiązania dotyczące organizacji transportu w kraju. Wszystkie akty wykonawcze mają na celu stworzenie możliwości egzekwowania prawa. Mankamentem jest bowiem niewielka zdolność egzekwowania prawa, a nie tylko posiadanie odpowiedniego prawa.</u>
          <u xml:id="u-11.3" who="#BogusławLiberadzki">Poza sferą regulacyjną największe trudności i niedostatki związane są z infrastrukturą. Tu spotykamy się z koniecznością spełnienia wymogów dotyczących dopuszczalnego nacisku na oś - 115 kN na drogach krajowych, których jest 5400 km, 22,5 t nacisku na oś na podstawowym układzie linii kolejowych. Ministerstwo Transportu oceniło szacunkowo, że na dostosowanie potrzeba tu ok. 30 mld euro w okresie najbliższych 10 lat.</u>
          <u xml:id="u-11.4" who="#BogusławLiberadzki">Mamy możliwość skorzystania z funduszy preakcesyjnych, które mogą być dostępne dla nas w sektorach transportu i ochrony środowiska. Jednak powstaje pytanie o naszą zdolność współfinansowania takich inwestycji z budżetu państwa. Zazwyczaj 25% to środki pomocowe Unii, kolejne 25% z budżetu państwa i następne 50% z pożyczek z międzynarodowych instytucji finansowych.</u>
          <u xml:id="u-11.5" who="#BogusławLiberadzki">Podstawowe „wąskie gardła” w sektorze transportu to drogi, w tym autostrady, linie kolejowe oraz żegluga śródlądowa, a w tym zwłaszcza Odra.</u>
          <u xml:id="u-11.6" who="#BogusławLiberadzki">W sprawie rozbudowy infrastruktury granicznej powinniśmy postarać się o zmianę sposobu myślenia na ten temat w Brukseli. Dotychczas wszyscy byli zainteresowani poprawą infrastruktury na polskiej granicy z Niemcami. Teraz wspólną troską należy objąć wschodnią granicę naszego kraju. Będzie ona za kilka lat granicą Unii Europejskiej. Podobnie jak w przypadku energetyki chcę podkreślić niestaranność przedłożonych dokumentów. Uwagi w tej kwestii zawarło także w swojej opinii Biuro Studiów i Ekspertyz, dlatego nie będę się nad tym rozwodzić.</u>
          <u xml:id="u-11.7" who="#BogusławLiberadzki">Zgadzając się z raportem Najwyższej Izby Kontroli należy podkreślić, że podczas prac budżetowych trzeba pamiętać o uwzględnieniu potrzeb kadrowych resortu transportu. Muszą to być ludzie posługujący się obcymi językami, lepiej uposażeni, zaś podczas negocjacji musimy postawić na czele zespołu silne kierownictwo. Stanowisko negocjacyjne będzie rozczłonkowane. Musi dotyczyć infrastruktury drogowej, kolejowej, lotniczej, żeglugowej i morskiej. W tych samych sferach będziemy rozmawiać z przewoźnikach.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-12">
          <u xml:id="u-12.0" who="#WiesławKiełbowicz">Mojej głębszej analizie zostały poddane zapisy Narodowego programu przygotowania do członkostwa w Unii Europejskiej dotyczące sektora małych i średnich przedsiębiorstw.</u>
          <u xml:id="u-12.1" who="#WiesławKiełbowicz">Rola tego sektora zaczęła wzrastać niedawno. Pierwsze dokumenty przyjęto w 1995 roku, zaś dwa lata później w parlamencie powstała Komisji do spraw Małych i Średnich Przedsiębiorstw. Zauważono, że tematyka jest bardzo istotna.</u>
          <u xml:id="u-12.2" who="#WiesławKiełbowicz">Kwestie związane z małymi i średnimi przedsiębiorstwami są uważane w Unii Europejskiej za bardzo ważne. Polska przyjęła w swoim stanowisku negocjacyjnym, iż w pełni przejmuje ustawodawstwo unijne w omawianym zakresie.</u>
          <u xml:id="u-12.3" who="#WiesławKiełbowicz">W dziedzinie małych i średnich przedsiębiorstw wyznaczono kilka priorytetów. Jednym z nich jest przyjęcie kierunków działań rządu w tej dziedzinie do 2002 roku. Następnym - zwiększenie konkurencyjności polskich przedsiębiorstw, a co za tym idzie kwestie certyfikacji i atestów. Nasze drobne przedsiębiorstwa powinny móc znaleźć swoje miejsce w momencie wejścia Polski do Unii. Należy także zapewnić takim przedsiębiorstwom możliwość korzystania z funduszy strukturalnych Unii.</u>
          <u xml:id="u-12.4" who="#WiesławKiełbowicz">Zapisy „Narodowego programu przygotowania do członkostwa w Unii Europejskiej” powstały równolegle z opracowanymi przez rząd kierunkami działań rządu wobec małych i średnich przedsiębiorstw do 2002 roku. Podano tam szczegółowy harmonogram poszczególnych przedsięwzięć, możliwości ich finansowania, kwestie dotyczące poręczeń kredytowych itp.</u>
          <u xml:id="u-12.5" who="#WiesławKiełbowicz">W konkluzji należy podkreślić, iż opracowane zadania dla sektora małych i średnich przedsiębiorstw są do przyjęcia, zaś finansowanie tego sektora pozostawia wiele do życzenia. Są to tak małe środki, że trudno powiedzieć, iż sektor ma szansę na dynamiczny rozwój.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-13">
          <u xml:id="u-13.0" who="#PawełSamecki">Zgadzam się z diagnozą pana posła Janusz Lewandowskiego. W opinii zewnętrznej makroekonomia to nasz największy dorobek. Nieco słabiej prezentujemy się w sferze przemian strukturalnych. Nie można jednak mówić jedynie, że interwencje Unii Europejskiej wobec niektórych gałęzi przemysłu opierają się tylko na interesach Unii. Gdyby tak było, można by łatwo zbyć Unię. Interwencja ze strony Unii Europejskiej ma podstawy prawne w postaci niestosowania przez stronę polską zasad pomocy państwa, które są dopuszczalne Układem europejskim. Unia ma więc uzasadnienie dla interwencji.</u>
          <u xml:id="u-13.1" who="#PawełSamecki">Narodowy program przygotowania do członkostwa w Unii Europejskiej jest programem kroczącym. Jego następna rewizja nastąpi na przełomie 1999 i 2000 roku. Wówczas będziemy w stanie uwzględnić w materiale wyniki przeglądu prawa polskiego oraz zobowiązania i deklaracje wynikające z przyjętych w tym roku w 3 stanowiskach negocjacyjnych.</u>
          <u xml:id="u-13.2" who="#PawełSamecki">Do końca 2000 roku rząd zamierza znieść wszystkie różnice w prawie polskim odnośnie do zamówień publicznych z wyjątkiem stosowania preferencji narodowych. Rząd rozważa możliwość wycofania tych preferencji w momencie wejścia do Unii Europejskiej lub w chwili deklarowanej w Układzie europejskim, czyli do końca 2004 roku.</u>
          <u xml:id="u-13.3" who="#PawełSamecki">W sektorze energetyki mogę zagwarantować, iż postaramy się poprawić zapisy „Narodowego programu przygotowania do członkostwa w Unii Europejskiej”, aby stały się bardziej przejrzyste. Nie mogę zgodzić się ze stwierdzeniem, iż jest to program nieaktualny. Rząd przekazał „Narodowy program przygotowania do członkostwa w Unii Europejskiej” w czerwcu br. i plany przyjęte w maju znalazły się w nim.</u>
          <u xml:id="u-13.4" who="#PawełSamecki">Do wypowiedzi pana posła Bogusława Liberadzkiego chcę dodać, iż projekt Prawa lotniczego został przekazany do rozpatrzenia Komitetowi Ekonomicznemu Rady Ministrów. Nie znam stanu prac nad projektem ustawy o żegludze śródlądowej. Pan poseł słusznie wskazał na dwie bardzo ważne kwestie - zdolność egzekwowania prawa i konieczność uchwalenia ustawy o inspektoracie transportu drogowego. Prace nad tą ustawą dobiegają końca, a ustawa na pewno posłuży poprawie zdolności egzekwowania prawa.</u>
          <u xml:id="u-13.5" who="#PawełSamecki">Kolejna kwestia dotyczy środków finansowych na dostosowania infrastruktury. To tak obszerny temat, że z pewnością nie mamy dziś czasu, aby go omówić szczegółowo. Powiem jedynie, że w związku z koniecznością kofinansowania przedsięwzięć z budżetu państwa w projekcie budżetu na przyszły rok zawarto środki w wystarczającej wielkości. Nie są to wielkie pieniądze, ale na pewno pokryją planowane działania.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-14">
          <u xml:id="u-14.0" who="#LudwikDornniez">W „Narodowym programie przygotowania do członkostwa w Unii Europejskiej” zapisano, że pełne uwolnienie transakcji krótkoterminowych nastąpi do 2002 roku. Pan poseł Janusz Lewandowski wspomniał, iż wprowadzono tu pewne elementy ostrożnościowe. Stanowisko negocjacyjne w kwestii liberalizacji zostało złożone w Brukseli w lutym br. Mowa jest tam o trzech latach na pełne dostosowanie.</u>
          <u xml:id="u-14.1" who="#LudwikDornniez">Czy zmianie uległo więc stanowisko negocjacyjne, czy też istnieje rozdźwięk między stanowiskiem a „Narodowym programem przygotowania do członkostwa w Unii Europejskiej”? Chcielibyśmy znać realne działania rządu.</u>
          <u xml:id="u-14.2" who="#LudwikDornniez">Czy rząd przyjmuje za rzecz oczywistą, że Polska przyjmuje dla siebie rolę prymusa, za którego nie jest uznawana? Kiedy w Unii Europejskiej wprowadzano zasadę uwolnienia transakcji krótkoterminowych, kraje słabsze gospodarczo uzyskały kilkuletnie okresy przejściowe, a były to kraje dużo silniejsze niż Polska. Kraje przyjmowane w 1995 roku uzyskały także odroczenia w tym zakresie. Skąd nasza wiara w siłę polskiej gospodarki i dojrzałość systemu bankowego? Wiary tej nie podzielają nasi partnerzy negocjacyjni, którzy mówią o niebezpieczeństwie zachwiania równowagi finansowej w przypadku utrzymania polskiego stanowiska negocjacyjnego. Uważam też, że Komisja powinna zająć się sprawą polskiej waluty. Rząd zdecydował, że w stanowisku negocjacyjnym nie znalazły się starania o okresy przejściowe w sprawie zastąpienia złotego walutą euro. Będę postulować o zwołanie w tej kwestii posiedzenia Komisji i zaproszenia na nie przewodniczącego Komitetu Integracji Europejskiej.</u>
          <u xml:id="u-14.3" who="#LudwikDornniez">Z polskiego stanowiska nie wynika zobowiązanie ani wyraźna deklaracja rządu, iż w określonym czasie Polska wyrazi chęć przystąpienia do unii walutowej i zastąpienia waluty polskiej walutą euro. Jeśli dobrze pamiętam, w stanowisku powiedziano, iż będziemy dążyć do wypełnienia warunków wstąpienia do unii gospodarczej i walutowej, ponieważ rząd postrzega wypełnianie tych warunków za celowe i pożądane. Świadczy to bowiem o makroekonomicznie zdrowej gospodarce. Rząd mówi też, że po przystąpieniu do Unii Europejskiej rozważy możliwość przystąpienia do unii walutowej.</u>
          <u xml:id="u-14.4" who="#LudwikDornniez">W „Narodowym programie przygotowania do członkostwa w Unii Europejskiej” nie widzę również wyraźnej deklaracji w tej kwestii. Zadeklarowano tylko działania, które doprowadzą do stworzenia warunków, ale nie podano żadnych terminów i nie zapisano jasnej intencji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-15">
          <u xml:id="u-15.0" who="#JanuszLewandowski">We wcześniejszych wersjach „Narodowego programu przygotowania do członkostwa w Unii Europejskiej” wspominano o terminie 2000 roku jako terminie pełnej liberalizacji. Ma ona dobre i złe strony. Jest to postulat inwestorów zagranicznych, a nie tylko Brukseli.</u>
          <u xml:id="u-15.1" who="#JanuszLewandowski">Ostateczna wersja programu powstała chyba pod wrażeniem doświadczeń 1998 roku i obecnego stanu rachunków obrotów bieżących w Polsce. Ostateczny termin liberalizacji przepływów kapitałowych, z myślą o kontroli przepływu kapitału spekulacyjnego, określono na 2002 rok. Jest to ambitne zadanie. W krajach unijnych proces ten rozpoczynano po wojnie i kończono 1990 roku. Jak widać był to długi okres, a my stajemy wobec wysokich wymogów partnera zachodniego, który jednak powinien rozumieć warunki Polski.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-16">
          <u xml:id="u-16.0" who="#LudwikDornniez">Nie uzyskałem odpowiedzi na moje pytanie. Jaka jest relacja między stanowiskiem negocjacyjnym z lutego a „Narodowym programem przygotowania do członkostwa w Unii Europejskiej”? Z informacji prasowych wynika, iż w stanowisku mowa była o trzech latach na wprowadzenie liberalizacji, zaś w „Narodowym programie przygotowania do członkostwa w Unii Europejskiej” mówi się o 2001 roku.</u>
          <u xml:id="u-16.1" who="#LudwikDornniez">Skoro proces liberalizacji trwał w Europie Zachodniej 45 lat, czy postawione zadanie nie jest nazbyt ambitne? Czy jego realizacja nie grozi negatywnymi konsekwencjami ekonomicznymi dla Polski?</u>
          <u xml:id="u-16.2" who="#LudwikDornniez">Pamiętamy niepokój pana posła Ludwika Dorna, który pytał zespół negocjacyjny, czy wydłużenie do 2002 roku terminu pełnej liberalizacji przepływów kapitałowych nie jest dla Polski - w świetle doświadczeń wielu krajów - nie jest zbyt ryzykowne? Jest to jednak głos kierowany do prezydium Komisji o wywołanie dyskusji na ten temat lub też do ekipy negocjującej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-17">
          <u xml:id="u-17.0" who="#ZbigniewChrzanowski">Nie sądzę, aby taka dyskusja jest dzisiaj możliwa. Proszę przedstawiciela Ministerstwa Finansów o krótkie odniesienie się do wypowiedzi pana posła Ludwika Dorna. Jeśli pan poseł będzie mieć jeszcze wątpliwości, proszę o złożenie do resortu finansów pytania na piśmie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-18">
          <u xml:id="u-18.0" who="#JarosławStypa">Na początku postaram się wyjaśnić kilka nieporozumień. W lutym br. zostało złożone przez Polskę stanowisko negocjacyjne w sprawie unii gospodarczej i walutowej. Stanowisko dotyczące swobody przepływu kapitału zostało złożone w lipcu br. po uzgodnieniu stanowiska w zakresie swobody nabywania ziemi.</u>
          <u xml:id="u-18.1" who="#JarosławStypa">Nie ma niespójności między stanowiskiem negocjacyjnym a „Narodowym programem przygotowania do członkostwa w Unii Europejskiej”. Proszę spojrzeć na terminarz realizacji kolejnych etapów procesu liberalizacji przepływu kapitału. Jest tam zapis o dalszej liberalizacji przepływu przypadający na drugie półrocze br. Chodzi o przepływ kapitału krótkoterminowego. Zobowiązania wynikają nie tylko ze stanowiska negocjacyjnego, lecz z zobowiązań, jakie Polska podjęła wchodząc do Organizacji Współpracy Gospodarczej i Rozwoju w 1996 roku. Inną sprawą jest wypełnienie tych zobowiązań w obecnej sytuacji. Dyskusja trwa.</u>
          <u xml:id="u-18.2" who="#JarosławStypa">Data 2002 roku przyjęta dla liberalizacji przepływów kapitałowych dotyczy zmian, jakie muszą zostać wprowadzone w naszym prawodawstwie przed wejściem do Unii Europejskiej. Dotyczy to zróżnicowania sytuacji przepływów kapitałowych wobec krajów trzecich, czyli nie należących do Unii Europejskiej. Część przepływów kapitałów, w tym kapitału krótkoterminowego, za zgodą Unii może być poddana kontroli również po wejściu Polski do Unii.</u>
          <u xml:id="u-18.3" who="#JarosławStypa">Nie chcę rozwijać dyskusji na temat terminu pełnej liberalizacji przepływu kapitału krótkoterminowego. Rozmowy na ten temat trwają w gronie ekspertów Narodowego Banku Polskiego i resortu finansów. Trwały też w czasie przygotowywania stanowiska negocjacyjnego. Unia Europejska nie zgodzi się na to, aby pełna liberalizacja przepływu nastąpiła dzień przed wejściem Polski do Unii. Argument jest prosty. Nie skacze się do morza nie ucząc się wcześniej pływać. Wszystkie kraje muszą doprowadzić do pełnej liberalizacji przepływu przed wejściem do Unii.</u>
          <u xml:id="u-18.4" who="#JarosławStypa">Pewne przepisy, np. z zakresu unii celnej, muszą funkcjonować na tym samym poziomie i w tym samym kształcie co przepisy unijne. Chodzi o to, aby można było stosować odpowiednie przepisy zaraz po wejściu do Unii.</u>
          <u xml:id="u-18.5" who="#JarosławStypa">W sprawie uwarunkowań liberalizacji przepływu kapitału krótkoterminowego zostały tu wymienione dwa ważne argumenty. Teraz patrzymy na tę sprawę przez pryzmat wydarzeń na rynkach międzynarodowych z ostatnich lat. Kryzys azjatycki, kryzys w Rosji, kryzysy w kilku krajach Ameryki Południowej. Na doświadczeniach tamtych krajów trzeba się uczyć.</u>
          <u xml:id="u-18.6" who="#JarosławStypa">Po drugie powiedziano, iż podstawą liberalizacji przepływu kapitału krótkoterminowego są solidne fundamenty makroekonomiczne. Odkładanie w czasie liberalizacji w Polsce oznacza zakwestionowanie przez nas samych faktu, iż mamy w kraju solidne fundamenty makroekonomiczne. Inną sprawą jest, na ile są one solidne i czy do końca roku wszystko będzie w porządku, zwłaszcza w sytuacji dużego deficytu obrotów bieżących. Istotne jest też, czym finansowany jest deficyt. W tej chwili obserwujemy istotny napływ kapitału w postaci inwestycji bezpośrednich, w tym w ramach programu prywatyzacji. Pozwala to na spokojne patrzenie na problem. Powstaje jednak pytanie, co dalej?</u>
          <u xml:id="u-18.7" who="#JarosławStypa">Z analiz doświadczeń krajów członkowskich, które wprowadziły liberalizację przepływu kapitału krótkoterminowego, zwłaszcza tych, które otrzymały pewne derogacje, jak Grecja, wynika, że derogacje nie zostały przez nie całkowicie wykorzystane. Grecja wprowadziła pełną swobodę przepływu kapitału dwa miesiące przed wstąpieniem do Unii. Wyprzedziła tym samym ewentualne działania spekulacyjne graczy rynkowych, którzy szykowali się na moment wejścia do Unii.</u>
          <u xml:id="u-18.8" who="#JarosławStypa">Większość ryzyka w odniesieniu do liberalizacji przepływu kapitału krótkoterminowego ponosimy bez względu na wejście do Unii. Włochy, będąc członkiem Unii i będąc pod ochroną europejskiego systemu walutowego podlegały istotnym naciskom ze strony sił rynkowych, musiały na chwilę opuścić europejski system walutowy.</u>
          <u xml:id="u-18.9" who="#JarosławStypa">Kiedy powinniśmy rozpocząć naukę? Kiedy powinniśmy tworzyć odpowiednie instytucje, które będą zdolne do posługiwania się instrumentami rynkowymi w zakresie obrotu dewizowego i byłyby przygotowane do prowadzenia w pełni działań rynkowych?</u>
          <u xml:id="u-18.10" who="#JarosławStypa">Ustawa dewizowa, przyjęta przez Sejm w ubiegłym roku, wprowadza do naszego prawa dewizowego klauzule ostrożnościowe. Pozwalają one na wprowadzenie z dnia na dzień instrumentów różnego typu, łącznie z przywróceniem zezwoleń dewizowych, na okres do 6 miesięcy, w sytuacji gdy oczekiwane jest lub wystąpiło zagrożenie większego przepływu kapitału. Ważna jest umiejętność posługiwania się taką klauzulą i monitorowania przepływu kapitału, aby we właściwym czasie ów instrument wykorzystać.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-19">
          <u xml:id="u-19.0" who="#ZbigniewChrzanowski">Proszę przewodniczącego zespołu gospodarczego, pana posła Janusza Lewandowskiego, o przygotowanie opinii na przyszłe posiedzenie Komisji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-20">
          <u xml:id="u-20.0" who="#HalinaNowinaKonopka">Proszę nam jeszcze powiedzieć, w jaki sposób Grecja zabezpieczył się przed spekulacjami wprowadzając miesiąc przed wejściem do Unii swobodę przepływu kapitału?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-21">
          <u xml:id="u-21.0" who="#JarosławStypa">Było to działanie, mające na celu zaskoczenie wszystkich, którzy spodziewali się liberalizacji przepływu kapitału w dniu wejścia do Unii Europejskiej. W ten sposób rząd grecki nie musiał odpowiadać na zwiększone działania spekulantów. Rząd grecki oferuje nam pomoc w tym zakresie, przekazując swoje doświadczenia.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-22">
          <u xml:id="u-22.0" who="#ZbigniewChrzanowski">Przechodzimy do omówienia prac zespołu rolniczego, którego przewodniczącym jest poseł Marian Dembiński. Jego proszę o zabranie głosu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-23">
          <u xml:id="u-23.0" who="#MarianDembiński">Zespół zajmował się priorytetami zapisanymi w „Narodowym programie przygotowania do członkostwa w Unii Europejskiej” dotyczącymi rolnictwa i rybołówstwa. Jesteśmy na etapie pośrednim między zespołami, które dziś nie dokonają analizy swojej pracy, a tymi, które już przedstawiły opinię w sprawach objętych zakresem ich zainteresowania.</u>
          <u xml:id="u-23.1" who="#MarianDembiński">Dokumenty przedstawione zespołowi, choć stanowią znaczące kompendium wiedzy w tym zakresie, nie są przez nas w pełni poznane. Odnieśliśmy wrażenie, że rozwiązania legislacyjne zawarte w „Narodowym programie przygotowania do członkostwa w Unii Europejskiej” są przygotowywane w ministerstwach. Trudno nam powiedzieć, czy określone cele, które oceniamy jako właściwe, będą zapisane odpowiednio w projektach legislacyjnych, a tych nie znamy. Jest to m.in. uwaga do pana ministra Jerzego Plewy, którego zapraszaliśmy na każde spotkanie zespołu, ale się nie doczekaliśmy. Podobnie jak przedstawicieli Ministerstwa Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa, Agencji Modernizacji i Restrukturyzacji Rolnictwa i Agencji Rynku Rolnego.</u>
          <u xml:id="u-23.2" who="#MarianDembiński">Z podanych przyczyn nie możemy przedstawić państwu wnikliwego materiału. Dzisiaj możemy przedstawić analizę następujących priorytetów: spójnej polityki strukturalnej rozwoju rolnictwa i obszarów wiejskich, ekologicznych aspektów rolnictwa, przepisów weterynaryjnych oraz wprowadzenia do wspólnej polityki rolnej.</u>
          <u xml:id="u-23.3" who="#MarianDembiński">Przekazane zespołowi dokumenty są nieczytelne. W najbardziej problemowych kwestiach nie sprecyzowano wydatków budżetowych.</u>
          <u xml:id="u-23.4" who="#MarianDembiński">Prace zespołu utrudniał brak kworum i często zmieniające się składy zespołu na kolejnych spotkaniach.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-24">
          <u xml:id="u-24.0" who="#ZbigniewChrzanowski">Uważam, że zespół rolniczy powinien przedstawić nam opinię kompletną na kolejnym posiedzeniu Komisji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-25">
          <u xml:id="u-25.0" who="#MarianDembiński">Proszę jednak o zaapelowanie do kierownictwa resortu rolnictwa o uczestnictwo w posiedzeniach zespołu i przekazanie nam informacji w spornych kwestiach.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-26">
          <u xml:id="u-26.0" who="#JerzyPlewa">Informuję członków Komisji, że nie dostałem żadnego pisemnego zaproszenia na posiedzenie zespołu rolniczego. W czasie debaty sejmowej dotyczącej integracji europejskiej otrzymałem ustne zaproszenie od pana posła Mariana Dembińskiego w dniu posiedzenia i niestety nie mogłem z niego skorzystać, ponieważ w tym czasie miałem już zaplanowane inne spotkanie.</u>
          <u xml:id="u-26.1" who="#JerzyPlewa">Przepraszam za nieobecność przedstawiciela mojego resortu podczas prac zespołu. Chętnie przyjmę zaproszenie na spotkanie w innym terminie, który zostanie wcześniej zaplanowany.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-27">
          <u xml:id="u-27.0" who="#MarianDembiński">Postaram się wyjaśnić to nieporozumienie. Proszę również pana przewodniczącego, aby w posiedzeniu zespołu rolniczego uczestniczył również przedstawiciel Ministerstwa Finansów. Jedną z podstawowych regulacji prawnych w ramach wspólnej polityki rolnej Unii jest odrębna ustawa na temat finansowania polityki rolnej. Takiej w Polsce nie mamy i chciałbym się m.in. dowiedzieć, czy prace nad projektem tej regulacji są planowane.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-28">
          <u xml:id="u-28.0" who="#ZbigniewChrzanowski">Zespół rolniczy powinien jeszcze dzisiaj ustalić datę następnego spotkania. Zostaną wysłane zaproszenia do resortów finansów i rolnictwa oraz Urzędu Komitetu Integracji Europejskiej.</u>
          <u xml:id="u-28.1" who="#ZbigniewChrzanowski">Przechodzimy do spraw różnych. Prezes Najwyższej Izby Kontroli skierował do nas pismo z prośbą o ustalenie tematów, jakie powinny zostać wpisane do kalendarza kontroli w odniesieniu do integracji europejskiej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-29">
          <u xml:id="u-29.0" who="#MarekMazurkiewicz">Proponuję, aby w planie kontroli NIK zapisać kontrolę procesu koordynacji zadań w zakresie integracji europejskiej ze szczególnym uwzględnieniem zadań finansowanych z funduszy preakcesyjnych oraz innych funduszy celowych Unii Europejskiej. Ważne byłoby sprawdzenie, jak funkcjonują mechanizmy odpowiedzialności za podejmowane decyzje.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-30">
          <u xml:id="u-30.0" who="#ZbigniewChrzanowski">Czy mają państwo inne propozycje? Nie słyszę. Zgłoszoną propozycję przekażę jutro panu prezesowi Wojciechowskiemu. Czy mają państwo inne sprawy różne?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-31">
          <u xml:id="u-31.0" who="#LudwikDornniez">Zgłaszam wniosek o zwołanie posiedzenia Komisji z udziałem przewodniczącego Komitetu Integracji Europejskiej w sprawie rozpatrzenia stanowiska negocjacyjnego i wydarzeń negocjacyjnych w odniesieniu do unii walutowej i swobody przepływu kapitału. Docierają do nas niepokojące informacje, które dotyczą ekonomicznego bezpieczeństwa państwa. Stanowisko negocjacyjne w tej kwestii nie było omawiane w Sejmie nawet po jego złożeniu w Brukseli.</u>
          <u xml:id="u-31.1" who="#LudwikDornniez">Uważam, że na takim posiedzeniu należy zapytać rządu, jakie jest jego stanowisko w sprawie waluty euro. Kwestia była podnoszona w trakcie debaty sejmowej. Rząd nie uznał jednak, że należy się do tej sprawy odnieść. Twierdzenie, iż jesteśmy zwolennikami unii walutowej, ale to nie oznacza, że chcemy do niej przystępować, budzi pewne wątpliwości. Spełnienie wymogów Unii w tym zakresie będzie zabiegiem bardzo bolesnym i obciążonym poważnym ryzykiem. Przewiduje się krótki kalendarz działań. Powstaje pytanie, czy warto to robić, jeśli za tym nie ma iść przystąpienie Polski do unii walutowej.</u>
          <u xml:id="u-31.2" who="#LudwikDornniez">Prosiłbym, aby Biuro Studiów i Ekspertyz przygotowało dla nas informację na temat wyjątków i derogacji swobody przepływu kapitałów w krajach członkowskich Unii od chwili wprowadzania zasad swobodnego przepływu w 1990 do momentu przystąpienia nowych członków w 1995 roku.</u>
          <u xml:id="u-31.3" who="#LudwikDornniez">Ze strony głównego negocjatora chciałbym też usłyszeć potwierdzenie lub zaprzeczenie pewnego stwierdzenia przedstawiciela Ministerstwa Finansów, który powiedział, że nie mamy wyboru, ponieważ Unia Europejska postawiła nas pod ścianą i musimy wprowadzić swobodny przepływ kapitału przed przystąpieniem do Unii. W świetle informacji prasowych z Brukseli można stwierdzić, że albo Unia zmienia swoje stanowisko, albo przedstawiciel resortu finansów pomylił się.</u>
          <u xml:id="u-31.4" who="#LudwikDornniez">Prezydium Komisji rozpatrzy wniosek pana posła Ludwika Dorna, zaś już teraz zamówimy ekspertyzę.</u>
          <u xml:id="u-31.5" who="#LudwikDornniez">Nie chcę bronić przedstawiciela resortu finansów, ale ja zrozumiałem, że zobowiązanie Polski wynika z przystąpienia do OECD.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-32">
          <u xml:id="u-32.0" who="#MarianDembiński">Chciałbym uzyskać informacje na temat obrotu ziemią Agencji Własności Rolnej Skarbu Państwa. Wymogliśmy na polskich negocjatorach lub też oni z własnej woli zaprezentowali stanowisko w sprawie odsunięcia liberalizacji obrotu ziemią o 18 lat. Tymczasem otrzymujemy informacje, że spółki zagraniczne lub mieszane otrzymują ziemię w dzierżawę na 30 lat. Ostatnio była mowa o 124.000 ha w województwie opolskim, które wydzierżawiła firma brytyjska.</u>
          <u xml:id="u-32.1" who="#MarianDembiński">Prezentowana podczas negocjacji idea zyskuje społeczne poparcie, a w tym czasie ktoś decyduje o takim okresie dzierżawy ziemi obcokrajowcom.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-33">
          <u xml:id="u-33.0" who="#ZbigniewChrzanowski">Sądzę, że ten temat leży w sferze zainteresowań Komisji Administracji i Spraw Wewnętrznych.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-34">
          <u xml:id="u-34.0" who="#MarianDembiński">Zwracam się do prezydium o zajęcie się tą sprawą, ponieważ jednym z priorytetów jest okres ochronny na obrót ziemią. Chciałbym, aby Komisja Integracji Europejskiej zajęła się tą kwestią bardziej szczegółowo. Jeżeli prezydium Komisji uzna że nie jest to potrzebne, zwrócę się z takim wnioskiem do innej Komisji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-35">
          <u xml:id="u-35.0" who="#ZbigniewChrzanowski">Poruszymy tę sprawę na posiedzeniu prezydium Komisji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-36">
          <u xml:id="u-36.0" who="#LudwikDornniez">Jestem członkiem Komisji Administracji i Spraw Wewnętrznych i uważam, że skoro tamta Komisja zajmuje się oceną sprawozdań w tej kwestii, nie trzeba powielać dyskusji na ten temat w dwóch komisjach sejmowych.</u>
          <u xml:id="u-36.1" who="#LudwikDornniez">Czy mają państwo inne sprawy różne? Nie słyszę.</u>
          <u xml:id="u-36.2" who="#LudwikDornniez">Dziękuję za przybycie i udział w dyskusji. Zamykam posiedzenie Komisji.</u>
        </div>
      </body>
    </text>
  </TEI>
</teiCorpus>