text_structure.xml
35.9 KB
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50
51
52
53
54
55
56
57
58
59
60
61
62
63
64
65
66
67
68
69
70
71
72
73
74
75
76
77
78
79
80
81
82
83
84
85
86
87
88
89
90
91
92
93
94
95
96
97
98
99
100
101
102
103
104
105
<?xml version='1.0' encoding='utf-8'?>
<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
<xi:include href="PPC_header.xml" />
<TEI>
<xi:include href="header.xml" />
<text>
<body>
<div xml:id="div-1">
<u xml:id="u-1.0" who="#BogdanKrysiewicz">Otwieram posiedzenie połączonych Komisji. Porządek dzienny został państwu doręczony na piśmie i zgodnie z nim będziemy się dzisiaj zajmować rozpatrzeniem dwóch rządowych dokumentów, z których pierwszy to: „Program promowania produktywnego zatrudnienia i zmniejszania bezrobocia - priorytety realizacji programu promowania produktywnego zatrudnienia i zmniejszenia bezrobocia w okresie 1997–2000 - Informacja rządu z realizacji programu w okresie 1995–1996”, a także Informacji o realizacji programu „Promocja aktywności zawodowej młodzieży”.</u>
<u xml:id="u-1.1" who="#BogdanKrysiewicz">Sądzę, że obydwa zagadnienia będziemy rozpatrywali łącznie, ponieważ program produktywnego zatrudnienia był przyjmowany i realizowany przez parlament w latach 1995–1996, a w tej chwili jest on rozwijany i jest to jego kontynuacja.</u>
<u xml:id="u-1.2" who="#BogdanKrysiewicz">Uważam, że należy patrzyć łącznie na zespół problemów, które są zawarte w tych programach, pamiętając o tym, że jest to kontynuacja i że mamy tu do czynienia z pewną ideą łączącą te dwie kwestie, jeżeli chodzi o tworzenie warunków do rozwoju polskiego rynku pracy.</u>
<u xml:id="u-1.3" who="#BogdanKrysiewicz">Przybędzie na nasze posiedzenie pan minister Manicki. W oczekiwaniu na jego przybycie proszę pana przewodniczącego podkomisji posła Miżejewskiego o zreferowanie kwestii związanych z porządkiem dziennym dzisiejszego posiedzenia.</u>
</div>
<div xml:id="div-2">
<u xml:id="u-2.0" who="#CezaryMiżejewski">Podczas prac sejmowej Komisji Polityki Społecznej oraz innych komisji nie było chyba problemu o równie dużym znaczeniu co kwestia przeciwdziałania bezrobociu.</u>
<u xml:id="u-2.1" who="#CezaryMiżejewski">Zajmujemy się tym od początku kadencji i jest to chyba problem najmniej podatny na różnego rodzaju zmiany polityczne. Mam nadzieję, że duża część naszych polityków wyrosła już ze sposobu myślenia, iż kwestie bezrobocia i kwestie rynku pracy załatwi niewidzialna ręka rynku. Mam nadzieję, że wszyscy rozumiemy, iż potrzebna jest w tej kwestii planowa, całościowa polityka prozatrudnieniowa.</u>
<u xml:id="u-2.2" who="#CezaryMiżejewski">Odbywaliśmy ideowe dyskusje na ten temat zarówno przy omawianiu art. 10 Kodeksu pracy, jak i przy art. 65 Konstytucji RP. Mówiliśmy wtedy, że władze publiczne powinny prowadzić politykę zmierzającą do pełnego, produktywnego zatrudnienia.</u>
<u xml:id="u-2.3" who="#CezaryMiżejewski">Należy pamiętać jednocześnie, że bezrobocie było i jest najpoważniejszym problemem gospodarczym i że nieumiejętna polityka prowadzona w związku z tym problemem może doprowadzić do zahamowania lub nawet odwrócenia biegu reform.</u>
<u xml:id="u-2.4" who="#CezaryMiżejewski">Bezrobocie na poziomie 2–3 milionów osób jest to mówiąc alegorycznie, stała powódź w polskiej gospodarce.</u>
<u xml:id="u-2.5" who="#CezaryMiżejewski">Przypomnijmy, że w 1993 r. Jacek Kuroń jako minister pracy i polityki społecznej w rządzie Hanny Suchockiej, a następnie minister Michał Boni przygotowali pierwszy program przeciwdziałaniu bezrobociu, który był realizowany przez pierwsze 2 lata, czyli 1994–1995. Był to w zasadzie pierwszy dojrzały program przeciwdziałania bezrobociu i przeszedł on od sfer osłonowych do sfery aktywizacji osób bezrobotnych i poszczególnych obszarów rynku pracy.</u>
<u xml:id="u-2.6" who="#CezaryMiżejewski">Przez cały czas trwały prace rządu, zresztą jako Sejm domagaliśmy się, by rząd przygotował nowy program uwzględniający nowe warunki, nową sytuację i nowe problemy, które pojawiły się na rynku pracy w związku z rozwojem gospodarczym. Wskutek uchwały sejmowej w listopadzie 1995 r. rząd przedstawił program promowania produktywnego zatrudnienia i zmniejszania bezrobocia.</u>
<u xml:id="u-2.7" who="#CezaryMiżejewski">Program ten był przedmiotem prac Komisji Polityki Społecznej. My go bardzo rzetelnie przejrzeliśmy, a efektem tego była uchwała Sejmu z 20 listopada 1996 r., która została ogłoszona w Monitorze Polskim nr 71. Stwierdziliśmy jednoznacznie w tej uchwale, iż program ten z punktu widzenia celów generalnych spełnia nasze wymagania, z tym że w części dotyczącej celów szczegółowych jest on, niestety, niedopracowany i zawiera zbyt wiele słusznych celów, a za mało konkretów. Podstawową wadą tego programu było więc to, że wyznaczono w nim zbyt wiele kierunków działania dla państwa i w związku z tym uznaliśmy, iż rząd powinien wytypować na najbliższe lata najważniejsze strategiczne cele, które staną się osią zmian na rynku pracy i spowodują, że bezrobocie spadnie poniżej poziomu uniemożliwiającego bardziej sensowną politykę na rynku pracy.</u>
<u xml:id="u-2.8" who="#CezaryMiżejewski">Rząd przedstawił taki program i są to właśnie - Priorytety realizacji programu promowania produktywnego zatrudnienia i zmniejszenia bezrobocia w okresie 1997–2000. W dniu 3 czerwca br. Rada Ministrów przyjęła ten dokument i muszę z satysfakcją stwierdzić, iż w większości spełnia on wymogi naszej rezolucji z listopada 1996 r. Wszelkie kwestie, które w niej poruszyliśmy, dotyczące głównych makroekonomicznych i makrospołecznych elementów programu, aktywnej polityki rynku pracy oraz instytucjonalnych warunków zmniejszenia bezrobocia zostały w mniejszym lub w większym stopniu zawarte w tych priorytetach.</u>
<u xml:id="u-2.9" who="#CezaryMiżejewski">Oczywiście musimy mieć świadomość, że nie jest to dokument jednorodny i był on tworzony przez wszystkie resorty, co oznacza, iż zawiera on elementy słabsze i mocniejsze - elementy o różnym poziomie konkretyzowania.</u>
<u xml:id="u-2.10" who="#CezaryMiżejewski">Rząd wziął pod uwagę zagrożenia z jakimi mamy do czynienia na rynku pracy, analizując przy tym sytuację w latach 1990–1996. Pierwszym i być może najważniejszym zagrożeniem jest bezrobocie wśród młodzieży i nie dopasowanie poziomu kwalifikacji zasobów pracy do potrzeb rynku pracy.</u>
<u xml:id="u-2.11" who="#CezaryMiżejewski">Drugie zagrożenie, to wysoki udział kobiet w łącznej liczbie bezrobotnych. Problem ten został - moim zdaniem - zbyt słabo zasygnalizowany w programie i trzeba będzie nad tym popracować.</u>
<u xml:id="u-2.12" who="#CezaryMiżejewski">Trzeci element to bezrobocie długotrwałe.</u>
<u xml:id="u-2.13" who="#CezaryMiżejewski">I wreszcie czwarty element, czyli zróżnicowanie na lokalnych rynkach pracy. Mimo spadku bezrobocia nadal utrzymuje się olbrzymie zróżnicowanie między przykładowo Warszawą i Suwałkami. Zróżnicowanie to nadal rośnie. Jest to jeden z poważniejszych problemów i będziemy wymagać w tej kwestii bardzo solidnej, kompleksowej polityki.</u>
<u xml:id="u-2.14" who="#CezaryMiżejewski">Innym problemem związanym ze zróżnicowaniem przestrzennym jest mała mobilność przestrzenna bezrobotnych. Musimy sobie wprost powiedzieć - zresztą nie po raz pierwszy - że nie mamy w Polsce jednego rynku pracy, ale kilkaset autonomicznych rynków pracy, których mieszkańcy nie przemieszczają się między tymi rynkami. Jest to oczywiście głównie problem mieszkaniowy,</u>
<u xml:id="u-2.15" who="#CezaryMiżejewski">Dochodzą do tego cztery wyzwania, które czekają nas w ciągu najbliższych 3 lat, ponieważ należy pamiętać, że rok 2000 jest to umowny rok wejścia do Unii Europejskiej.</u>
<u xml:id="u-2.16" who="#CezaryMiżejewski">Pierwsze wyzwanie jest to wzrost zasobów pracy, ponieważ będziemy mieli do czynienia z olbrzymim skokiem demograficznym, jeżeli chodzi o liczbę ludzi aktywnych zawodowo, w tym szczególnie wśród ludzi młodych. Jest to bardzo poważny problem, szczególnie dla edukacji w związku z ostatnim zapisem konstytucyjnym o obowiązku szkolnym do 18 roku życia. Trzeba sobie powiedzieć, że najbliższe lata muszą to być lata edukacji narodowej, w których wysiłek edukacyjny połączony z dopasowaniem kwalifikacji do rynku pracy, będzie kwestią najważniejszą.</u>
<u xml:id="u-2.17" who="#CezaryMiżejewski">Drugie wyzwanie będzie to kwestia restrukturyzacji gospodarki. Musimy pamiętać o tym, że duże gałęzie przemysłu, które można umownie nazwać gałęziami schyłkowymi nadal nie zostały do końca poddane restrukturyzacji i że rozpoczęcie tego procesu będzie nadal implikować różnego rodzaju ruchy na rynku pracy.</u>
<u xml:id="u-2.18" who="#CezaryMiżejewski">Trzecie wyzwanie będzie to reforma systemu edukacji. Nie ma chyba co prowadzić dyskusji w tym względzie i będzie to oczywiście związane z kwestiami demograficznymi.</u>
<u xml:id="u-2.19" who="#CezaryMiżejewski">Wreszcie czwarte wyzwanie to proces integracji z Unią Europejską, czyli spełnienie wszelkich wymogów związanych z mobilnością przestrzenną, międzygraniczną pracowników. W tym względzie również należy spodziewać się dużych problemów.</u>
<u xml:id="u-2.20" who="#CezaryMiżejewski">W związku z wszystkimi tymi wyzwaniami i zagrożeniami rząd sformułował siedem priorytetów.</u>
<u xml:id="u-2.21" who="#CezaryMiżejewski">Pierwszym z nich jest wzmocnienie polityki prozatrudnieniowej państwa. Ten element programu uważam za najciekawszy, otóż po raz pierwszy od początku naszych starań czyli od 1993 r. pojawił się zapis, że wszelkie dokumenty, programy i akty prawne zgłaszane przez Radę Ministrów muszą zawierać ocenę skutków dla rynku pracy. Jest to zapis o fundamentalnym znaczeniu i wszyscy w zasadzie mówili, że tak być powinno i że tak się powinno robić.</u>
<u xml:id="u-2.22" who="#CezaryMiżejewski">Mamy w tej chwili bardzo konkretny zapis, mamy odpowiedzialnego i mamy akt prawny, w którym się to znajdzie. Mamy również zapis, że minister pracy i polityki socjalnej może złożyć swoiste weto wobec tych dokumentów, które nie zawierają szacunków dotyczących skutków dla rynku pracy.</u>
<u xml:id="u-2.23" who="#CezaryMiżejewski">W związku z tym, że nadal będziemy przechodzili głębokie procesy restrukturyzacyjne, należy sobie zdawać sprawę, że bez tego typu analiz nie da się prowadzić polityki gospodarczej.</u>
<u xml:id="u-2.24" who="#CezaryMiżejewski">Z drugiej strony został dodany element, w którym chodzi o to, że Rządowe Centrum Studiów Strategicznych będzie prowadzić monitoring działań rządowych oraz decyzji rządowych w celu określenia jakie przynoszą one rzeczywiste skutki dla rynku pracy.</u>
<u xml:id="u-2.25" who="#CezaryMiżejewski">Głównym zarzutem związanym z informacją rządu na temat programu na lata 1995–1996 było to, że nie ma skwantyfikowanych danych, jakie sumaryczne, rzeczywiste efekty nastąpiły dla rynku pracy.</u>
<u xml:id="u-2.26" who="#CezaryMiżejewski">Obecnie będzie prowadzony ten monitoring i będziemy mogli stwierdzić z pełną jasnością, czy dane decyzje przyniosły takie czy inne efekty dla rynku pracy. Jest to oczywiście bardzo ważne i można powiedzieć „dlaczego dopiero teraz?”, ale można też powiedzieć „nareszcie”.</u>
<u xml:id="u-2.27" who="#CezaryMiżejewski">Kolejny element, który był dotychczas pomijany, może nawet lekceważony, była to polityka zatrudnienia w procesie prywatyzacji. Dopiero ustawa o komercjalizacji i prywatyzacji przedsiębiorstw państwowych wprowadziła zapis mówiący, iż integralną częścią umów kupno-sprzedaż są pakiety socjalne, w których najważniejszą częścią są kwestie zatrudnieniowe. Do tej pory było to umowne i funkcjonowało różnie, a obecnie jest to integralna część umowy kupno-sprzedaż.</u>
<u xml:id="u-2.28" who="#CezaryMiżejewski">Program zawiera niezwykle istotne elementy, czyli przede wszystkim wzmocnienie nadzoru nad tymi pakietami socjalnymi, elementami polityki prozatrudnieniowej w procesie prywatyzacji.</u>
<u xml:id="u-2.29" who="#CezaryMiżejewski">W większości przypadków mieliśmy do czynienia z sytuacją, mam na myśli zwłaszcza lata 1990–1994, że inwestorzy podpisywali gwarancje zatrudnienia, a następnie na podstawie tzw. dobrowolnych zwolnień, zwalniali pracowników.</u>
<u xml:id="u-2.30" who="#CezaryMiżejewski">Sytuacje takie nie są w tej chwili wyjątkowe, natomiast jest to reguła i to we wszystkich przypadkach prywatyzacji pośredniej i bezpośredniej. Otóż spotykaliśmy takie sytuacje, iż mówiono, że „zatrudnimy pracowników i utrzymamy zatrudnienie przez 3 lata”, a następnie w ciągu roku 500 osób w sposób cichy trafiło na rynek pracy otrzymawszy rekompensatę w wysokości 20-krotnej pensji. Proszę pamiętać, że ta 20-krotna pensja są to pieniądze, które pracodawca powinien wypłacić przez właśnie te 3 lata. Doprowadzając do dobrowolnego zwolnienia się tych ludzi pracodawca oszczędza na ubezpieczeniu społecznym i doprowadza w dodatku do zarejestrowania się pracownika w urzędzie pracy, czyli przerzucenia kosztów ubezpieczenia na budżet państwa. Praktyki takie musimy ograniczać, ponieważ stały się one ostatnio regułą a nie wyjątkiem. Pierwszy taki głośny przypadek zdarzył się w 1993 r. podczas prywatyzacji zakładów Elwro we Wrocławiu. Obecnie wprowadzamy takie rozwiązania systemowe, które utrudnią nieuczciwym pracodawcom takie postępowanie.</u>
<u xml:id="u-2.31" who="#CezaryMiżejewski">Urzędy pracy otrzymają również kompetencje do monitorowania porozumień socjalnych i do ich kontrolowania, zwłaszcza w kwestii zatrudnienia oraz do zapobiegania ewentualnym zwolnieniom tego typu.</u>
<u xml:id="u-2.32" who="#CezaryMiżejewski">Kolejny element polityki prozatrudnieniowej jest to pomoc w procesach restrukturyzacji przedsiębiorstw, branż i sektorów. Jest to kwestia kontynuacji programów sektorowych, które są realizowane w ramach polityki gospodarczej państwa. Chodzi o programy restrukturyzacji górnictwa, hutnictwa oraz przemysłu zbrojeniowego. Zostało to rozwinięte.</u>
<u xml:id="u-2.33" who="#CezaryMiżejewski">Będzie kontynuowany program EFSAL, czyli program wspierania środkami kredytowymi i dotacyjnymi restrukturyzacji przedsiębiorstw. Będzie kontynuowana restrukturyzacja zadłużenia wobec Zakładu Ubezpieczeń Społecznych oraz pomoc oddłużeniowa, poręczenia skarbu państwa, konwersje wierzytelności, a także cła zaporowe dla sektorów, które są rozwojowe i będą miały szczególne znaczenie dla naszej gospodarki.</u>
<u xml:id="u-2.34" who="#CezaryMiżejewski">Dodatkowym elementem będzie wzmocnienie polityki prozatrudnieniowej w czasie procesu restrukturyzacji ze strony resortu pracy. Wprowadza się niezwykle istotny zapis mówiący o tym, że pracodawca zwalniający dużą liczbę pracowników np. ponad 100, będzie musiał obowiązkowo przygotować program socjalny mający doprowadzić do tego, by jak najmniejsza liczba pracowników została na bezrobociu. Program ten będzie realizowany wspólnie z urzędem pracy, ze związkami zawodowymi, z samorządami. Będzie możliwość wstrzymania zwolnień przez urząd pracy i przesunięcia ich w czasie, oczywiście z rekompensatą finansową dla pracodawcy.</u>
<u xml:id="u-2.35" who="#CezaryMiżejewski">Rozwijamy kolejne instrumenty, które po pierwszej fali zwolnień pomogą zastanowić się nad tym, jak restrukturyzować zatrudnieniowo przedsiębiorstwa.</u>
<u xml:id="u-2.36" who="#CezaryMiżejewski">Drugim priorytetem programu jest przyspieszenie reformy edukacji. Ten punkt wzbudził najwięcej krytyki, ale należy sobie zdać sprawę, że jest to punkt najtrudniejszy do zrealizowania. Reforma edukacji trwa od 1990 r. i cały czas prowadzi się prace koncepcyjne i restrukturyzacyjne w szkolnictwie np. zmniejsza się liczbę szkół zawodowych zwiększając jednocześnie liczbę liceów technicznych. Jest to działanie długofalowe i niezwykle trudne.</u>
<u xml:id="u-2.37" who="#CezaryMiżejewski">W programie skupiono się na kilku elementach, w tym przede wszystkim na opracowaniu prognozy zasobów pracy. Obecny na sali poseł Rulewski domagał się podczas posiedzenia plenarnego Sejmu ukazania bilansu potrzeb i możliwości. Otóż nie było to do tej pory robione w sposób systemowy i Rządowe Centrum Studiów Strategicznych uruchomiło tego typu działania. Należy mieć nadzieję, że do 2000 r. bilans taki zostanie stworzony. Jest to niezwykle trudne zadanie w obliczu zmian gospodarczych.</u>
<u xml:id="u-2.38" who="#CezaryMiżejewski">Ważnym elementem będzie również integracja systemu poradnictwa zawodowego. Do tej pory istniały dwa systemy poradnictwa czy też doradztwa zawodowego: jeden z nich funkcjonował w ramach systemu edukacji, a drugi w ramach systemu urzędów pracy. To musi zostać zlikwidowane, a w miejsce tych dwóch systemów musi zostać stworzony nowy zintegrowany system związany ze statusem doradcy zawodowego, który będzie mógł planować karierę dla ludzi młodych od szkoły podstawowej aż po dorosłe życie.</u>
<u xml:id="u-2.39" who="#CezaryMiżejewski">Kolejnym elementem będzie przygotowywanie młodzieży do wejścia na rynek pracy. Było to zresztą czynione już przez resort edukacji, ale zostanie zdecydowanie rozszerzone. Przewiduje się, że od lat 1998–1999 we wszystkich szkołach zostanie wprowadzony program przygotowania do wejścia na rynek pracy. Jest to w tej chwili realizowane w kilkuset szkołach, a informacje na ten temat znajdziecie państwo w informacji o programie młodzieżowym. Chodzi o to, by sprawę tę upowszechnić w całym szkolnictwie.</u>
<u xml:id="u-2.40" who="#CezaryMiżejewski">Reforma szkolnictwa zawodowego jest to sprawa oczywista. Jest to przeprowadzane i będzie przeprowadzane sukcesywnie aż do osiągnięcia zadowalających efektów. Oczywiście ta część programu jest najtrudniejsza, ponieważ nie jest łatwo likwidować szkoły i przebudowywać ten system. Jest to zadanie na wiele lat.</u>
<u xml:id="u-2.41" who="#CezaryMiżejewski">Kolejnym elementem reformy systemu edukacji jest wdrożenie systemu wyższych szkół zawodowych. Sejm to właśnie uchwalił i chodzi o stworzenie wyższych szkół zawodowych, tam gdzie nie ma wyższego szkolnictwa publicznego. Jest to tak oczywiste, że chyba nie ma o czym dyskutować.</u>
<u xml:id="u-2.42" who="#CezaryMiżejewski">Rozważając wszystkie te kwestie trzeba pamiętać, że obowiązują nas terminy i odpowiedzialność za ich realizację. Będziemy także odpowiedzialni za to, jak znaleźć środki na te cele podczas kształtowania budżetu.</u>
<u xml:id="u-2.43" who="#CezaryMiżejewski">Trzecim priorytetem programu przeciwdziałania bezrobociu jest rozwój infrastruktury na obszarach wiejskich. Dokument na ten temat został bardzo solidnie przygotowany przez resort rolnictwa. Resort ten przygotowuje program promowania form i sposobów łagodzenia bezrobocia na obszarach wiejskich i ma to być zupełnie osobny dokument, w związku z tym nie będę mu poświęcał więcej czasu. Wymienię jedynie, że do głównych założeń tego programu będzie należało wsparcie małych i średnich przedsiębiorstw tworzących miejsca pracy w sektorze pozarolniczym na wsi, rozwój osadnictwa wiejskiego, wzmocnienie procesów aktywizacji zawodowej bezrobotnych - byłych pracowników PGR. Ten element jest szczególnie ważny i będzie rozwiązywany przez wiele instytucji, wśród których są Agencja Własności Rolnej Państwa, Agencja Modernizacji i Restrukturyzacji Rolnictwa, Ministerstwo Edukacji Narodowej, Ministerstwo Pracy i Polityki Socjalnej. Jest to chyba jeden z najistotniejszych problemów związanych z naszym bezrobociem, chodzi mi oczywiście o regiony postpegeerowskie.</u>
<u xml:id="u-2.44" who="#CezaryMiżejewski">Kolejnym elementem rozwoju obszarów wiejskich jest pilotażowy program przeciwdziałania bezrobociu na wsi i program rozwoju infrastruktury wiejskiej do 2010 r.</u>
<u xml:id="u-2.45" who="#CezaryMiżejewski">Czwartym priorytetem polityki przeciwdziałania bezrobociu jest wzmocnienie polityki regionalnego rozwoju. Jak już wspominałem, zróżnicowanie na rynkach pracy jest jednym z najistotniejszych problemów. Pierwszą i podstawową kwestię, którą należy rozwiązać jest reforma terytorialna państwa, reforma administracji publicznej i reforma finansów publicznych. Jest to jedynie zasygnalizowane, ponieważ dotyczą tej sprawy osobne dokumenty rządowe. Początek przyszłej kadencji parlamentu będzie to niewątpliwie początek reformy administracji publicznej państwa i reformy finansów publicznych państwa.</u>
<u xml:id="u-2.46" who="#CezaryMiżejewski">Trzeba sobie jasno powiedzieć, że bez tego nie zmniejszymy bezrobocia i nie spowodujemy tego, by regiony w sposób prawidłowy prowadziły politykę rozwoju gospodarczego. Niezależnie od tego, jakie przyjmie się rozwiązania, reforma jest po prostu konieczna i musi być rozpoczęta jak najszybciej.</u>
<u xml:id="u-2.47" who="#CezaryMiżejewski">Następnym elementem dotyczącym kwestii strukturalnych związanych z polityką rozwoju regionalnego jest powołanie instytucji koordynującej politykę regionalną państwa. Niestety stało się tak, że w wyniku reformy centrum polityka rozwoju regionalnego została jakby zagubiona. Wydawała się, że zgodnie z ustawami minister gospodarki będzie głównym odpowiedzialnym za politykę rozwoju regionalnego. Niestety, okazało się, że w Ministerstwie Gospodarki zajmuje się tą polityką tylko jeden wydział co, niestety, zakrawa na żart. Wprawdzie w innych ministerstwach powstały piony dotyczące tej kwestii i mamy nadal do czynienia z rozproszeniem działań w sferze polityki regionalnej. Musi powstać jedna instytucja koordynacyjna. Być może trzeba jednej z tych instytucji przekazać szczegółowe kompetencje dotyczące tego, kto koordynuje politykę regionalnego rozwoju, kto wspiera regionalne programy restrukturyzacyjne i kto decyduje o tym, że regionalne programy uzyskują wsparcie ze strony rządu, a także o tym, jakie instrumenty ekonomiczno-finansowe są używane w poszczególnych regionach i na lokalnych rynkach pracy.</u>
<u xml:id="u-2.48" who="#CezaryMiżejewski">Jak zapewne członkowie Komisji Polityki Społecznej pamiętają, w grudniu 1995 r. w ramach ustawy o zatrudnieniu i przeciwdziałaniu bezrobociu, wprowadziliśmy również rozdział pt. Wspieranie regionalnych i lokalnych rynków pracy. Musimy sobie jednak zdawać sprawę z faktu, że jest to jedynie swoista proteza, która musi zostać zastąpiona przez nowoczesną ustawę o polityce regionalnej państwa. Zapowiedź takiej ustawy została w tym programie sformułowana i ustawa taka w przyszłej kadencji Sejmu musi powstać.</u>
<u xml:id="u-2.49" who="#CezaryMiżejewski">W ramach polityki regionalnego rozwoju, chciałbym również położyć szczególny nacisk na tworzenie - i to już w tej chwili zanim dokona się reforma administracji kraju - instytucji finansowych w regionach, czyli regionalnych funduszy inwestycyjnych. Już w tej chwili trwają prace finansowane ze środków rządu japońskiego związane z tworzeniem wzorca regionalnych funduszy inwestycyjnych. Jest nadzieja, że na przełomie lat 1997–1998 powstaną pierwsze pilotażowe fundusze w poszczególnych regionach umożliwiając prowadzenie przez wojewodów własnej polityki regionalnego rozwoju.</u>
<u xml:id="u-2.50" who="#CezaryMiżejewski">Istnieje także w programie polityki regionalnego rozwoju zupełnie nowy element związany z programem lokalnej strefy inwestycyjnej. Jedynie sygnalizuję tę kwestię, ponieważ mogą się państwo z tym zapoznać w trakcie czytania. Jest to nowy pilotażowy program wzmocnienia instrumentów ekonomiczno-finansowych i inwestycyjnych celem stwierdzenia, jakie instrumenty wpływają na rynek pracy i jakie instrumenty dalej stosować w stosunku do zagrożonych gmin i do restrukturyzowanych regionów.</u>
<u xml:id="u-2.51" who="#CezaryMiżejewski">Piątym priorytetem polityki zatrudnienia jest wzrost konkurencyjności przedsiębiorstw. Powiem bardzo krótko, że pierwszy element jest to oczywiście obniżenie pozapłacowych kosztów pracy, czyli przede wszystkim reforma systemu ubezpieczeń i obniżenie podatków. Drugi i niezwykle ważny element to rozwój systemu wsparcia dla małych i średnich przedsiębiorstw. W tym to względzie rząd po raz pierwszy zadeklarował powstawanie sieci lokalnych funduszy poręczeniowych umożliwiających zdobywanie kapitału dla małych i średnich przedsiębiorstw. Jest to element niezwykle istotny i będzie on ubezpieczany przez fundusz regwarancyjny na poziomie regionalnym i krajowym. Była o tym mowa od co najmniej lat kilku i należy się cieszyć, że rząd podjął działania w tym kierunku. Fundacja promocji małych i średnich przedsiębiorstw będzie najważniejszym czynnikiem przygotowującym działania w tym kierunku.</u>
<u xml:id="u-2.52" who="#CezaryMiżejewski">Szósty priorytet polityki zatrudnienia jest to rozwój budownictwa mieszkaniowego. Przyznaję, że jest to najsłabszy, ale i najtrudniejszy do wykonania element tego programu. Podobnie jak w przypadku edukacji chodzi tu o działania długofalowe. Powtarzają się tutaj instrumenty ujmowane już we wcześniejszych dokumentach rządowych. Chodzi o promocję uregulowań stymulujących budownictwo mieszkaniowe, czyli Krajowy Fundusz Mieszkaniowy, Kasy Mieszkaniowe, ulgi budowlane i wspieranie infrastruktury.</u>
<u xml:id="u-2.53" who="#CezaryMiżejewski">Trzeba będzie się zastanowić nad wsparciem gmin, jeżeli chodzi o uzbrajanie terenów pod budownictwo mieszkaniowe i nad nowymi instrumentami prawnymi. Jest to kwestia, która może znaleźć się w ustawie o przeciwdziałaniu bezrobociu i powstaje pytanie, jak połączyć to z dotacjami dla gmin na uzbrajanie terenów pod roboty publiczne.</u>
<u xml:id="u-2.54" who="#CezaryMiżejewski">Można uzyskać w tym względzie bardzo poważne efekty, ponieważ jest to jedno z najwęższych gardeł polskiego rynku pracy. Chodzi oczywiście o budownictwo mieszkaniowe i o to, by pracownicy mogli się przemieszczać.</u>
<u xml:id="u-2.55" who="#CezaryMiżejewski">Siódmy priorytet jest to instytucjonalne wzmocnienie rynku pracy. Dotyczy to przede wszystkim wprowadzenia instytucji pożytku publicznego, czyli instytucji non profit i uregulowanie, w jaki sposób instytucje te mogą działać na polskim rynku. Zajmowaliśmy się bardzo długo tą kwestią jako Komisja i mam nadzieję, że w przyszłym roku ustawa ta ujrzy światło dzienne i będziemy mieli uregulowaną kwestię jak będą mogły działać instytucje wspomagające m.in. rynek pracy, bezrobotnych lub pomoc społeczną.</u>
<u xml:id="u-2.56" who="#CezaryMiżejewski">Następny element jest to promocja pośrednictwa pracy i najbardziej palącą kwestią jest to, co przed powodzią nie schodziło z pierwszych stron gazet, czyli oddzielenie pośrednictwa pracy od doradztwa zawodowego i doradztwa personalnego. Te sprawy trzeba rozgraniczyć i powinniśmy uwzględnić to w naszej ustawie.</u>
<u xml:id="u-2.57" who="#CezaryMiżejewski">Konieczne jest także wspieranie pośrednictwa pozarządowego, promocja prac tymczasowych - o tym wielokrotnie mówił na forum Komisji pan poseł Grela - oraz określenie statusu pośrednika pracy. Jest to niezwykle ważny zawód, który wymaga szczególnych kwalifikacji. Pośrednik ma być przyjacielem bezrobotnego i ma być jego doradcą zawodowym ułatwiającym mu odnalezienie się na rynku pracy.</u>
<u xml:id="u-2.58" who="#CezaryMiżejewski">Kolejnym elementem instytucjonalnego wzmocnienia rynku pracy jest promocja elastycznych form zatrudnienia. Program przekazuje tę kwestię na forum Komisji Trójstronnej, ponieważ jest to bardzo delikatny element i w obliczu ostatecznych rozwiązań na rynku pracy - muszą to rozstrzygnąć pracownicy wraz z pracodawcami. Jest to niezwykle istotne, jak stworzyć system elastycznych form zatrudnienia.</u>
<u xml:id="u-2.59" who="#CezaryMiżejewski">Ostatnie dwa elementy programu to zwiększenie mobilności terytorialnych pracowników i bezrobotnych. Chodzi tutaj o zwiększenie pomocy związanych przejazdami i wzmocnienie środków wspomagających koszty zakwaterowania i dojazdu do pracy. Potrzebne jest stworzenie nowego programu wspierania sieci hoteli pracowniczych. Chodzi o porzucone hotele pracownicze, których zakłady pracy nie przekazały gminom. Wydaje się, że takie działania można wspomagać ze środków Funduszu Pracy i że ułatwi to przemieszczanie się pracowników mieszkających w małych miejscowościach do miejscowości dużych, by tam przez jakiś czas zamieszkiwać i pracować.</u>
<u xml:id="u-2.60" who="#CezaryMiżejewski">Pierwsze tego typu działania zostały już przez resort pracy i polityki społecznej rozpoczęte. Zaczęła się renowacja porzuconych hoteli pracowniczych, która umożliwi bezrobotnym przemieszczanie się i podejmowanie pracy poza macierzystym miejscem zamieszkania.</u>
<u xml:id="u-2.61" who="#CezaryMiżejewski">Ostatnim elementem programu, o którym chcę powiedzieć, jest wprowadzenie systemu ubezpieczeń od bezrobocia. Kwestia ta jest podejmowana już od kilku lat i trzeba sobie wprost powiedzieć, że program nic nowego tu nie wprowadza. Niedawno odbyło się poważne spotkanie przedstawicieli związków zawodowych i różnych instytucji rządowych, które miały się zastanowić, co dalej czynić z kwestią ubezpieczenia od bezrobocia. Jedno jest pewne, że system ubezpieczeń od bezrobocia musi być skoordynowany z całą reformą systemu ubezpieczeń społecznych. Tego się nie da oddzielić.</u>
<u xml:id="u-2.62" who="#CezaryMiżejewski">Do tej pory mieliśmy taką sytuację, że Pełnomocnik Rządu ds. Ubezpieczeń realizował inną reformę ubezpieczeń, a kwestia systemu ubezpieczeń od bezrobocia była w gestii w Ministerstwa Pracy i Polityki Społecznej.</u>
<u xml:id="u-2.63" who="#CezaryMiżejewski">Te dwie kwestie muszą koniecznie zostać skoordynowane i należy przy tym pamiętać, że perspektywa wejścia ubezpieczeń od bezrobocia jest perspektywą kilkuletnią.</u>
<u xml:id="u-2.64" who="#CezaryMiżejewski">W latach 1992–1993 tworzono mit, że wprowadzenie tego typu ubezpieczeń spowoduje olbrzymie zmiany na rynku pracy. Należy to włożyć między bajki, co jednak nie oznacza, że system taki nie musiał zostać wprowadzony, z tym że jest to kwestia 3–4 lat.</u>
<u xml:id="u-2.65" who="#CezaryMiżejewski">Takie są główne priorytety polityki zatrudnienia. Podkomisja, której przewodniczę i która analizowała ten program, przygotowała tekst uchwały sejmowej, który może zostać przyjęty przez trzy Komisje, jako nasza propozycja. Chcę podkreślić, że najważniejszym elementem naszej analizy jest stwierdzenie faktu zrealizowania wniosków, które złożyliśmy w uchwale sejmowej i że priorytety polityki zatrudnienia zostały określone w sposób prawidłowy.</u>
<u xml:id="u-2.66" who="#CezaryMiżejewski">Możemy zatem stwierdzić ponad wszelką wątpliwość, że priorytety są prawidłowe i trzeba teraz dopilnować realizacji. Najważniejsze elementy to wzmocnienie polityki prozatrudnieniowej, przekształcenia własnościowe i koordynacja kształcenia z potrzebami gospodarki.</u>
<u xml:id="u-2.67" who="#CezaryMiżejewski">Chcemy się również zwrócić do rządu, by corocznie przedstawiał nam informację z realizacji tego programu, ponieważ do 2000 r. musimy go corocznie analizować, poprawiać i wskazywać co jest zrobione nieprawidłowo, a także jakie zmiany ustawodawcze należy wprowadzić.</u>
</div>
<div xml:id="div-3">
<u xml:id="u-3.0" who="#BogdanKrysiewicz">Sądzę, że po merytorycznym wprowadzeniu wygłoszonym przez przewodniczącego podkomisji i niejako w zastępstwie ministra Manickiego, zorientowaliśmy się, że podkomisja potraktowała problemy zawarte w programach bardzo profesjonalnie i merytorycznie.</u>
<u xml:id="u-3.1" who="#BogdanKrysiewicz">Otrzymałem - niestety - informację, że pan minister Manicki nie będzie mógł być obecny na dzisiejszym posiedzeniu.</u>
<u xml:id="u-3.2" who="#BogdanKrysiewicz">Z uwagi na fakt, że jest przygotowywana doraźna nowelizacja ustawy o zatrudnieniu i przeciwdziałaniu bezrobociu - podkreślam „doraźna”, ponieważ jest to związane z likwidacją skutków powodzi - w związku z tym nie będziemy prawdopodobnie mogli przeprowadzić pierwszego punktu posiedzenia bez obecności pana ministra Manickiego, który jest upoważniony do prezentowania tego programu z ramienia rządu i do obrony treści jego zapisów w takiej formie, w jakiej zostały zaproponowane przez rząd.</u>
<u xml:id="u-3.3" who="#BogdanKrysiewicz">Mam natomiast propozycję, która dotyczy drugiego punktu posiedzenia, czyli informacji o realizacji programu „Promocja aktywności zawodowej młodzieży” i chodzi mi o to, by ewentualnie rozpatrzyć tę informację. Jest obecna na naszym posiedzeniu pani minister Grabowska i sądzę, że możemy spróbować przeprowadzić dyskusję na temat realizacji tego programu.</u>
<u xml:id="u-3.4" who="#BogdanKrysiewicz">Gdyby państwo przyjęli moją propozycję, możemy potraktować dyskusję na ten temat w sposób rozdzielny.</u>
</div>
<div xml:id="div-4">
<u xml:id="u-4.0" who="#KrystynaŁybacka">Panie przewodniczący, w obu dokumentach, które są przedmiotem posiedzenia połączonych Komisji, bardzo istotną kwestią jest sprawa systemu edukacji. Musimy wziąć pod uwagę, że - niestety - nie da się oddzielić systemu edukacji jako ważnego elementu przeciwdziałania bezrobociu od działań, które są prowadzone przez resort pracy.</u>
<u xml:id="u-4.1" who="#KrystynaŁybacka">Stwierdzę, że działania, które można określić jako proedukacyjne i które są prowadzone przez resort pracy i polityki socjalnej, tylko w pewnym stopniu współgrają z potrzebami edukacyjnymi na rzecz zwalczania bezrobocia zgłaszanymi przez resort edukacji narodowej. W znacznie większym niż dotąd stopniu należy skorelować środki finansowe, bowiem jeżeli podkreślacie państwo konieczność reformy systemu edukacji, to reforma ta nie może się obejść bez bardzo poważnego zastrzyku finansowego.</u>
<u xml:id="u-4.2" who="#KrystynaŁybacka">Konkludując stwierdzam, iż nie wydaje mi się, by było zasadne rozpatrywanie jednego z tych dokumentów w oderwaniu od drugiego.</u>
<u xml:id="u-4.3" who="#KrystynaŁybacka">Jeżeli jest taka potrzeba, to zgłaszam formalny sprzeciw wobec propozycji pana przewodniczącego.</u>
</div>
<div xml:id="div-5">
<u xml:id="u-5.0" who="#BogdanKrysiewicz">Pani poseł upewniła mnie w zasadzie w moich wątpliwościach. Na początku posiedzenia sformułowałem tezę, że jedynie wtedy, gdy w sposób spójny i kompleksowy będziemy rozpatrywali te dokumenty i informacje, wówczas spełnimy podstawowy warunek w celu sensownego i skutecznego oddziaływania na rynek pracy.</u>
<u xml:id="u-5.1" who="#BogdanKrysiewicz">Nie pozostaje mi nic innego niż skonkludować, że program ten oraz omawiana problematyka nie ma ostatnio szczęścia, ponieważ dwukrotnie ustalaliśmy termin posiedzenia i dwukrotnie nie udało nam się zrealizować tego, co zamierzaliśmy. W tej sytuacji pragnę wszystkich państwa przeprosić za to, iż z przyczyn niezależnych - nie możemy dzisiaj zrealizować porządku dziennego.</u>
<u xml:id="u-5.2" who="#BogdanKrysiewicz">Zamykam posiedzenie połączonych Komisji.</u>
</div>
</body>
</text>
</TEI>
</teiCorpus>