text_structure.xml
167 KB
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50
51
52
53
54
55
56
57
58
59
60
61
62
63
64
65
66
67
68
69
70
71
72
73
74
75
76
77
78
79
80
81
82
83
84
85
86
87
88
89
90
91
92
93
94
95
96
97
98
99
100
101
102
103
104
105
106
107
108
109
110
111
112
113
114
115
116
117
118
119
120
121
122
123
124
125
126
127
128
129
130
131
132
133
134
135
136
137
138
139
140
141
142
143
144
145
146
147
148
149
150
151
152
153
154
155
156
157
158
159
160
161
162
163
164
165
166
167
168
169
170
171
172
173
174
175
176
177
178
179
180
181
182
183
184
185
186
187
188
189
190
191
192
193
194
195
196
197
198
199
200
201
202
203
204
205
206
207
208
209
210
211
212
213
214
215
216
217
218
219
220
221
222
223
224
225
226
227
228
229
230
231
232
233
234
235
236
237
238
239
240
241
242
243
244
245
246
247
248
249
250
251
252
253
254
255
256
257
258
259
260
261
262
263
264
265
266
267
268
269
270
271
272
273
274
275
276
277
278
279
280
281
282
283
284
285
286
287
288
289
290
291
292
293
294
295
296
297
298
299
300
301
302
303
304
305
306
307
308
309
310
311
312
313
314
315
316
317
318
319
320
321
322
323
324
325
326
327
328
329
330
331
332
333
334
335
336
337
338
339
340
341
342
343
344
345
346
347
348
349
350
351
352
353
354
355
356
357
358
359
360
361
362
363
364
365
366
367
368
369
370
371
372
373
374
375
376
377
378
379
380
381
382
383
384
385
386
387
388
389
390
391
392
393
394
395
396
397
398
399
400
401
402
403
404
405
406
407
408
409
410
411
412
413
414
415
416
417
418
419
420
421
422
423
424
425
426
427
428
429
430
431
432
433
434
435
436
437
438
439
440
441
442
443
444
445
446
447
448
449
450
451
452
453
454
455
456
457
458
459
460
461
462
463
464
465
466
467
468
469
470
471
472
473
474
475
476
477
478
479
480
481
482
483
484
485
486
487
488
489
490
491
492
493
494
495
496
497
498
499
500
501
502
503
504
505
506
507
508
509
510
511
512
513
514
515
516
517
518
519
520
521
522
523
524
525
526
527
528
529
530
531
532
533
534
535
536
537
538
539
540
541
542
543
544
545
546
547
548
549
550
551
552
553
554
555
556
557
558
559
560
561
562
563
564
565
566
567
568
569
570
571
572
573
574
575
576
577
578
579
580
581
582
583
584
585
586
587
588
589
590
591
592
593
594
595
596
597
598
599
600
601
602
603
604
605
606
607
608
609
610
611
612
613
614
615
616
617
618
619
620
621
622
623
624
625
626
627
628
629
630
631
632
633
634
635
636
637
638
639
640
641
642
643
644
645
646
647
648
649
650
651
652
653
654
655
656
657
658
659
660
661
662
663
664
665
666
667
668
669
670
671
672
673
674
675
676
677
678
679
680
681
682
683
684
685
686
687
688
689
690
691
692
693
694
695
696
697
698
699
700
701
702
703
704
705
706
707
708
709
710
711
712
713
714
715
716
717
718
719
720
721
722
723
724
725
726
727
728
729
730
731
732
733
734
735
736
737
738
739
740
741
742
743
744
745
746
747
748
749
750
751
752
753
754
755
756
757
758
759
760
761
762
763
764
765
766
767
768
769
770
771
772
773
774
775
776
777
778
779
780
781
782
783
784
785
786
787
788
789
790
791
792
793
794
795
796
797
798
799
800
801
802
803
804
805
806
807
808
809
810
811
812
813
814
815
816
817
818
819
820
821
822
823
824
825
826
827
828
829
830
831
832
833
834
835
836
837
838
839
840
841
842
843
844
845
846
847
848
849
850
851
852
853
854
855
856
857
858
859
860
861
862
863
864
865
866
867
868
869
870
871
872
873
874
875
876
877
878
879
880
881
882
883
884
885
886
887
888
889
890
891
892
893
894
895
896
897
898
899
900
901
902
903
904
905
906
907
908
909
910
911
912
913
914
915
916
917
918
919
920
921
922
923
924
925
926
927
928
929
930
931
932
933
934
935
936
937
938
939
940
941
942
943
944
945
946
947
948
949
950
951
952
953
954
955
956
957
958
959
960
961
962
963
964
965
966
967
968
969
970
971
972
973
974
975
976
977
978
979
980
981
982
983
984
985
986
987
988
989
990
991
992
993
994
995
996
997
998
999
1000
1001
1002
1003
1004
1005
1006
1007
1008
1009
1010
1011
1012
1013
1014
1015
1016
1017
1018
1019
1020
1021
1022
1023
1024
1025
1026
1027
1028
1029
1030
1031
1032
1033
1034
1035
1036
1037
1038
1039
1040
1041
1042
1043
1044
1045
1046
1047
1048
1049
1050
1051
1052
1053
1054
1055
1056
1057
1058
1059
1060
1061
1062
1063
1064
1065
1066
1067
1068
1069
1070
1071
1072
1073
1074
1075
1076
1077
1078
1079
1080
1081
1082
1083
1084
1085
1086
1087
1088
1089
1090
1091
1092
1093
1094
1095
1096
1097
1098
1099
1100
1101
1102
1103
1104
1105
1106
1107
1108
1109
1110
1111
1112
1113
1114
1115
1116
1117
1118
1119
1120
1121
1122
1123
1124
1125
1126
1127
1128
1129
1130
1131
1132
1133
1134
1135
1136
1137
1138
1139
1140
1141
1142
1143
1144
1145
1146
1147
1148
1149
1150
1151
1152
1153
1154
1155
1156
1157
1158
1159
1160
1161
1162
1163
1164
1165
1166
1167
1168
1169
1170
1171
1172
1173
1174
1175
1176
1177
1178
1179
1180
1181
1182
1183
1184
1185
1186
1187
1188
1189
1190
1191
1192
1193
1194
1195
1196
1197
1198
1199
1200
1201
1202
1203
1204
1205
1206
1207
1208
1209
1210
1211
1212
1213
1214
1215
1216
1217
1218
1219
1220
1221
1222
1223
<?xml version='1.0' encoding='utf-8'?>
<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
<xi:include href="PPC_header.xml" />
<TEI>
<xi:include href="header.xml" />
<text>
<body>
<div xml:id="div-1">
<u xml:id="u-1.0" who="#AnnaBańkowska">Poprzednie posiedzenie poświęcone temu projektowi ustawy zakończyliśmy następującym ustaleniem. W sprawozdaniu podkomisji mamy dwie wersje art. 21 ust. 2 pkt. 4. Oprócz tego do prezydium Komisji wpłynęły trzy wersje. Pierwszą wersję zgłosił w imieniu rządu minister A. Dobroński, drugą pan poseł S. Wiśniewski, natomiast trzecia poprawka jest do wersji rządowej i została złożona przez panią poseł J. Banach. Przekazaliśmy te materiały podkomisji, która miała nam uporządkować stan prawny propozycji i przygotować sprawozdanie do głosowania.</u>
<u xml:id="u-1.1" who="#AnnaBańkowska">Proszę, aby pan poseł M. Kowalczyk zreferował propozycje, które państwo otrzymaliście na piśmie.</u>
</div>
<div xml:id="div-2">
<u xml:id="u-2.0" who="#MichałKowalczyk">Podkomisja otrzymała zadanie, aby postarać się uzyskać konsens, biorąc pod uwagę wnioski zgłoszone podczas obrad Komisji oraz wnioski podkomisji. Do konsensu podkomisja nie doszła, ale wypracowała tekst składający się z trzech wersji.</u>
<u xml:id="u-2.1" who="#MichałKowalczyk">Wersja podstawowa jest to wariant podkomisji. Następnie przedłożony został wariant, którego autorem jest poseł S. Wiśniewski. Trzeci wariant zgłosił pan poseł J. Lityński.</u>
<u xml:id="u-2.2" who="#MichałKowalczyk">Wyjaśniam teraz, na czym polega różnica pomiędzy tymi trzema propozycjami. Wariant podstawowy, przyjęty większością głosów przez podkomisję, polega na tym, iż uprawnienia kombatanckie są odbierane tylko tym osobom, które pracowały lub pełniły służbę w charakterze funkcjonariusza organów bezpieczeństwa publicznego, informacji wojskowej, sądownictwie, prokuraturze lub służbie więziennej, jeżeli przy wykonywaniu czynności służbowych popełnili przestępstwo przeciwko wymiarowi sprawiedliwości lub naruszyli dobra osobiste obywatela i za to zostali zwolnieni dyscyplinarnie, umorzono wobec nich postępowanie karne ze względu na znikomy lub nieznaczny stopień niebezpieczeństwa czynu lub zostały skazane z winny umyślnej prawomocnym wyrokiem sądu. Tylko te osoby nie miałyby uprawnień kombatanckich. Innymi słowy, tym osobom odebrane byłyby uprawnienia kombatanckie.</u>
<u xml:id="u-2.3" who="#MichałKowalczyk">Wariant przedstawiony przez pana posła S. Wiśniewskiego jest uzgodniony z rządem i właściwie jest to wariant rządowo-poselski. Gdyby został przyjęty, to większa liczba osób byłaby pozbawiona uprawnień kombatanckich. Uprawnienia te utraciłyby osoby, które bezpośrednio były związane ze stosowaniem represji wobec osób działających na rzecz suwerenności i niepodległości Rzeczypospolitej Polski. Osoby te w latach 1944–1956 pełniły służbę lub były zatrudnione w służbach urzędów bezpieczeństwa, w nadzorujących je komórkach jednostek zwierzchnich albo w służbach informacji wojskowej. Natomiast gdy osoba była zatrudniona lub pełniła funkcję w jednostkach organizacyjnych albo na stanowiskach związanych ze stosowaniem represji wobec osób podejrzanych lub skazanych za działalność podjętą na rzecz suwerenności i niepodległości Rzeczypospolitej Polskiej, takich jak: organy Prokuratury i prokuratura wojskowa, sądownictwo powszechne lub wojskowe, służba więzienna, to dodaje się zastrzeżenie, że osoby, które udowodnią iż do tych służb zostały skierowane, czy też były zwerbowane przez organizacje niepodległościowe, wówczas nie byłyby pozbawione uprawnień kombatanckich. Nie pozbawione byłyby tych uprawnień również osoby, które udowodniłyby, iż mimo, że pracowały na wymienionych wyżej stanowiskach, to jednak nie wykonywały zadań związanych z represją.</u>
<u xml:id="u-2.4" who="#MichałKowalczyk">Najdalej idącym wnioskiem jest wniosek pana posła J. Lityńskiego. Za to, że osoba była zatrudniona czy też pełniła służbę w urzędach bezpieczeństwa, w nadzorujących je komórkach jednostkach zwierzchnich albo w służbie informacji wojskowej, pozbawiona zostaje uprawnień kombatanckich. Natomiast jeżeli była zatrudniona w organach Prokuratury i prokuraturze wojskowej, sądownictwie powszechnym lub wojskowym, służbie więziennej, to nie traciłaby uprawnień kombatanckich, jeśli udowodniłaby, że do wymienionych służb została skierowana przez organizacje niepodległościowe lub przez te organizacje została zwerbowana.</u>
</div>
<div xml:id="div-3">
<u xml:id="u-3.0" who="#AnnaBańkowska">Nie chcę wytwarzać u państwa stosunku do wniosków, a jedynie uporządkować je. Od wersji obecnie obowiązującej najmniej różni się wniosek pana posła J. Lityńskiego.</u>
</div>
<div xml:id="div-4">
<u xml:id="u-4.0" who="#JanLityński">Rzeczywiście różnice są niewielkie, ale mają istotne znaczenie. W obecnie obowiązującej wersji Milicja Obywatelska, SOK, i różne inne organizacje paramilitarne, które były włączone do Urzędu Bezpieczeństwa - pracownicy tych instytucji są wyłączeni z uprawnień kombatanckich. Natomiast w mojej wersji tego typu uprawnienia odbiera się tylko pracownikom Urzędu Bezpieczeństwa i informacji wojskowej.</u>
<u xml:id="u-4.1" who="#JanLityński">Jeżeli pani przewodnicząca pozwoli, to scharakteryzuję różnicę występujące pomiędzy wersją przedłożoną przez posła S. Wiśniewskiego a zgłoszoną przeze mnie. Ogólnie mówiąc ta różnica jest stosunkowo mała. Natomiast pomiędzy naszymi wersjami a zgłoszoną przez panią poseł J. Banach, różnica jest duża.</u>
<u xml:id="u-4.2" who="#JanLityński">Wersja zgłoszona przez pana posła S. Wiśniewskiego dąży do tego, aby ci pracownicy Urzędu Bezpieczeństwa bądź informacji wojskowej, którzy nie byli bezpośrednio związani ze stosowaniem represji, mogli udowodnić swoje prawo do korzystania z uprawnień kombatanckich. W mojej wersji jest to wykluczone.</u>
</div>
<div xml:id="div-5">
<u xml:id="u-5.0" who="#AnnaBańkowska">Po pierwsze musimy dokładnie sprecyzować, czyja jest wersja podpisana przez pana posła S. Wiśniewskiego, ponieważ takie pojęcie jak projekt poselsko-rządowy czy poprawka poselsko-rządowa nie istnieje. Rozumiem, że propozycja rządowa jest zbieżna z poglądami pana posła S. Wiśniewskiego albo odwrotnie.</u>
</div>
<div xml:id="div-6">
<u xml:id="u-6.0" who="#AdamDobroński">Nie potrafię rozstrzygnąć, jak wariant formalnie powinien być nazwany, ale chcę oświadczyć, że jest to wersja uzgodniona z rządem. Nie chciałbym, aby to słowo zginęło, bo wyglądałoby na to, że rząd nie chce zająć stanowiska w podstawowej sprawie.</u>
<u xml:id="u-6.1" who="#AdamDobroński">Różnica pomiędzy wariantami posłów J. Lityńskiego i S. Wiśniewskiego tkwi w czym innym. W wersji pana posła J. Lityńskiego wszyscy pracownicy zatrudnieni w Urzędzie Bezpieczeństwa i informacji wojskowej tracą uprawnienia, natomiast w naszej wersji utracą tylko ci, którzy w służbach, formacjach, jednostkach organizacyjnych pełnili funkcję, zajmowali stanowiska, które zostaną określone przez kierownika Urzędu razem z zainteresowanymi ministrami. Mają być to te służby, formacje, jednostki, funkcje i stanowiska, na których bezpośrednio stosowano represje wobec osób działających na rzecz suwerenności Rzeczypospolitej Polskiej. Natomiast to, co mówił pan poseł J. Lityński o możliwości jeszcze dodatkowego zwolnienia, jest to uzupełnienie wniosku. Główna jego istota polega na tym, że proponujemy, by uprawnienia nie były odbierane wszystkim, lecz tym którzy piastowali funkcje, stanowiska, itd. określone przez zainteresowanych ministrów.</u>
</div>
<div xml:id="div-7">
<u xml:id="u-7.0" who="#AnnaBańkowska">W którym miejscu projektu zaproponowałby pan minister umieszczenie przepisu, że zawiesza się uprawnienia kombatanckie osobom, wobec których toczy się postępowanie sądowe za tę działalność, o której mowa w tym artykule.</u>
</div>
<div xml:id="div-8">
<u xml:id="u-8.0" who="#AdamDobroński">Taki zapis należałoby umieścić w przepisach przejściowych.</u>
</div>
<div xml:id="div-9">
<u xml:id="u-9.0" who="#AnnaBańkowska">Zgłaszam wniosek, jako uzupełnienie tego, co przedstawiła podkomisja, że zawiesza się uprawnienia kombatanckie osobom, wobec których toczy się postępowanie sądowe z przyczyn, o których mowa w art. 21 ust. 2 pkt. 4.</u>
<u xml:id="u-9.1" who="#AnnaBańkowska">Czy są jeszcze jakieś uwagi, zanim przystąpimy do głosowania?</u>
</div>
<div xml:id="div-10">
<u xml:id="u-10.0" who="#JolantaBanach">Do podkomisji skierowany został mój wniosek dotyczący nowego opracowania wersji rządowej, wniosek pana posła S. Wiśniewskiego, zbieżny ze stanowiskiem Urzędu ds. Kombatantów i Osób Represjonowanych oraz wniosek pana posła J. Lityńskiego. Z tego ostały się dwa warianty, ponieważ uznałam, że wniosek pana posła S. Wiśniewskiego, tożsamy z wnioskiem Urzędu ds. Kombatantów i Osób Represjonowanych wyczerpuje moje poprawki. Dlatego wycofałam swój wniosek.</u>
</div>
<div xml:id="div-11">
<u xml:id="u-11.0" who="#StanisławWiśniewski">Chcę wyjaśnić, aby nie było później nieporozumień, że propozycja polegająca na dodaniu do art. 21 ustępów 3 i 4 jest także wersją rządowo-poselską.</u>
</div>
<div xml:id="div-12">
<u xml:id="u-12.0" who="#AnnaBańkowska">Bezprzedmiotowe stają się w tym momencie wersje, które były w sprawozdaniu podkomisji. Zmiana zaproponowana 22 br. wchłonęła wersję podkomisji ze sprawozdania. Nie mamy także już wersji przedstawionej tłustym drukiem jako wersji rządowej. Chociaż w tym przypadku nie jestem tego pewna.</u>
</div>
<div xml:id="div-13">
<u xml:id="u-13.0" who="#JanLityński">Biuro Legislacyjne KS dostarczyło nam trzy wersje i każda z nich będzie głosowana. Pierwsza wersja jest zatytułowana: „Wersja podstawowa - podkomisji”, druga „Wariant I (poseł Wiśniewski)”, trzecia „Wariant II (poseł Lityński)”. Te trzy wersje możemy głosować w dowolnej kolejności.</u>
</div>
<div xml:id="div-14">
<u xml:id="u-14.0" who="#PrzedstawicielkaBiuraLegislacyjnegoKS">Zostały przedstawione trzy wersje po to, aby ułatwić zrozumienie, jak przedstawiają się poszczególne warianty. Tak jak powiedział pan poseł J. Lityński, jest wersja podstawowa, zawierająca ustalenia podkomisji. Oprócz niej zostały przedstawione dwa warianty.</u>
</div>
<div xml:id="div-15">
<u xml:id="u-15.0" who="#JoannaStaręgaPiasek">Chciałam zapytać pana ministra, czy łatwo będzie można się wywiązać z delegacji mówiącej o tym, jakie służby, jednostki organizacyjne, formacje były bezpośrednio związane ze stosowaniem represji? Łatwo jest taką delegację zapisać, ale czy łatwo będzie się z niej wywiązać?</u>
</div>
<div xml:id="div-16">
<u xml:id="u-16.0" who="#AdamDobroński">Mamy świadomość, że nakładamy na siebie trudny obowiązek, jeżeli zostanie przyjęta nowelizacja w tym kształcie, jaki zawiera wariant I. Zdajemy sobie sprawę z tego, że materia jest skomplikowana, niemniej jednak podejmiemy się wykonania delegacji. Nie mogę dzisiaj zadeklarować terminu i zakresu jej wykonania. Zobowiązujemy się natomiast do wykonania delegacji.</u>
<u xml:id="u-16.1" who="#AdamDobroński">Dodam, że ten wniosek był konsultowany z UOP, który potwierdził, że delegacja jest wykonalna.</u>
</div>
<div xml:id="div-17">
<u xml:id="u-17.0" who="#JózefMioduszewski">Wniosek w wersji podstawowej jest przeciwstawny do wniosku pana posła J. Lityńskiego. Proponuję więc, aby w pierwszej kolejności poddać pod głosowanie któryś z tych wniosków, a jako trzeci - wniosek posła S. Wiśniewskiego.</u>
</div>
<div xml:id="div-18">
<u xml:id="u-18.0" who="#AnnaBańkowska">Nie mogę poddać pod głosowanie całego tekstu w wersji podstawowej, bo jeśliby przeszła zmiana 8d, to niepotrzebna byłaby 8e.</u>
</div>
<div xml:id="div-19">
<u xml:id="u-19.0" who="#MichałKowalczyk">Chciałem wyjaśnić, że trzy wersje obejmują punkty: d, e i f ze sprawozdania podkomisji opatrzonego datą 10 maja 1994 r. Jeżeli przyjmiemy którykolwiek z wariantów, to bezpodstawne jest głosowanie punktów e i f.</u>
</div>
<div xml:id="div-20">
<u xml:id="u-20.0" who="#AnnaBańkowska">Moim zdaniem myśl zawarta w pkt 4a jest skonsumowana przez punkt 8d. Zatem głosujemy łącznie pkt 8d i 4b. Czy takiego samego zdania jest Biuro Legislacyjne?</u>
</div>
<div xml:id="div-21">
<u xml:id="u-21.0" who="#PrzedstawicielkaBiuraLegislacyjnegoKS">Efekt pracy podkomisji dotyczy zmian: d, e, f, wariantu rządowego, mówiącego o skreśleniu punktów 7 i 8 oraz następnego wariantu rządowego aż do zmiany nr 9.</u>
</div>
<div xml:id="div-22">
<u xml:id="u-22.0" who="#JolantaBanach">Główny problem polega na tym, że w tekście roboczym podkomisji mamy dwie bardzo zbieżne zmiany, właściwie powtarzające to samo. Zmiana zawarta w punkcie 8d, a dotycząca punktu 4, jest zmianą de facto konsumującą poniżej znajdujące się rozwiązanie w zmianie 8e. Ponieważ są to dwa zbieżne wnioski, nie ma sensu powtarzanie ich w głosowaniu. Proponuję głosowanie zmiany 8d, dotyczącej punktu 4, a następnie głosowanie zmiany w punkcie 8e, dotyczącej tylko punktu 4b.</u>
</div>
<div xml:id="div-23">
<u xml:id="u-23.0" who="#AnnaBańkowska">Będziemy głosować oddzielnie, najpierw pkt 8d.</u>
</div>
<div xml:id="div-24">
<u xml:id="u-24.0" who="#JanLityński">Gdy będzie głosowanie oddzielnie, to oznacza to, że wersje się nieco zmieniają, ponieważ wersja w zmianie 8d pkt 4b jest identyczna we wszystkich wariantach. Dlatego proponuję poddawać pod głosowanie całe warianty. W ten sposób pkt 4b zostanie przyjęty w którejś z wersji.</u>
</div>
<div xml:id="div-25">
<u xml:id="u-25.0" who="#AnnaBańkowska">Pytam Biuro Legislacyjne, czy zapisy w punkcie 4b są identyczne w każdej wersji?</u>
</div>
<div xml:id="div-26">
<u xml:id="u-26.0" who="#PrzedstawicielkaBiuraLegislacyjnegoKS">W każdej z wersji punkty 4a i 4b mają taką samą treść.</u>
</div>
<div xml:id="div-27">
<u xml:id="u-27.0" who="#AnnaBańkowska">W wersji podstawowej nie mamy punktu 4a.</u>
</div>
<div xml:id="div-28">
<u xml:id="u-28.0" who="#PrzedstawicielkaBiuraLegislacyjnegoKS">Treść punktu 4a jest zamieszczona w punkcie 4 w wersji podstawowej.</u>
</div>
<div xml:id="div-29">
<u xml:id="u-29.0" who="#JolantaBanach">Może należałoby głosować nad wszystkimi wariantami dotyczącymi samego punktu 4, a potem, w zależności od przyjętego rozwiązania, głosowalibyśmy punkty 4a i 4b.</u>
</div>
<div xml:id="div-30">
<u xml:id="u-30.0" who="#StanisławWiśniewski">Z uwagi na to, że wszystkie przedstawione do głosowania wersje są integralne, uważam, że nie należy ich rozbijać na części. Głosować powinniśmy nad całymi poszczególnymi wersjami.</u>
</div>
<div xml:id="div-31">
<u xml:id="u-31.0" who="#AnnaBańkowska">Uważam, że zgodnie z propozycją pani poseł J. Banach, powinniśmy wyrazić nasz stosunek do samego punktu 4. W związku z tym będziemy głosować 8d w wersji tekstu roboczego, ewentualnie pierwszą część...</u>
</div>
<div xml:id="div-32">
<u xml:id="u-32.0" who="#JanLityński">Jeżeli zaczynamy od wersji podkomisji, to najpierw powinniśmy głosować zmianę 8d. Jeżeli ta zmiana nie przejdzie, to głosujemy 8d i 8f w wariancie pana posła S. Wiśniewskiego. Trzecie głosowanie, po odrzuceniu dwóch poprzednich wniosków, odbędzie się nad 8d i 8f z mojej wersji. Następnie głosować będziemy nad zmianą 8e.</u>
</div>
<div xml:id="div-33">
<u xml:id="u-33.0" who="#StanisławWiśniewski">Proszę, abyśmy głosowali nad całą wersją. Zgłaszam formalny wniosek, aby pod głosowanie została poddana wersja uzgodniona z rządem, jako pakiet całościowy.</u>
</div>
<div xml:id="div-34">
<u xml:id="u-34.0" who="#AdamDobroński">Wprawdzie nie mogę zgłosić wniosku formalnego, ale w pełni popieram wniosek pana posła S. Wiśniewskiego, ponieważ w uzgodnionej z rządem wersji punkt 4 jest skorelowany z nowymi ustępami 3 i 4, bez których ten punkt traci sens.</u>
</div>
<div xml:id="div-35">
<u xml:id="u-35.0" who="#JanLityński">Odnoszę wrażenie, że panowie nie zajrzeli do tekstu. Zmiana 8e dotyczy zupełnie innej materii niż ta która jest w 8d i 8f. W tych dwóch przypadkach chodzi o wyłączenie z uprawnień kombatanckich pracowników - ogólnie mówiąc - aparatu bezpieczeństwa. Natomiast zmiana 8e dotyczy wyłączenia tych ludzi, którzy popełnili zbrodnię, niezależnie od tego, gdzie pracowali. Dlatego proponuję głosowanie oddzielne, bowiem może się zdarzyć, że ktoś opowie się za zmianą 8d i 8f a będzie przeciwny zmianie 8e. Moim zdaniem ze względów merytorycznych głosowanie łączne jest niemożliwe.</u>
<u xml:id="u-35.1" who="#JanLityński">Uświadomię państwu różnicę. W jednej wersji będzie wyłączony pracownik Urzędu Bezpieczeństwa, a w drugiej wersji będzie wyłączony człowiek, który w oddziale partyzanckim popełnił czyn kryminalny np. mordując ludzi w trakcie rabunku.</u>
</div>
<div xml:id="div-36">
<u xml:id="u-36.0" who="#AnnaBańkowska">Rzeczywiście, merytorycznie są to dwie różne sprawy.</u>
</div>
<div xml:id="div-37">
<u xml:id="u-37.0" who="#StanisławWiśniewski">Podkomisja przygotowała całościowe wersje propozycji. W tej chwili pan poseł J. Lityński wraca do dyskusji z posiedzenia podkomisji. Ponawiam swój wniosek o poddanie pod głosowanie uzgodnionego z rządem projektu sygnowanego moim nazwiskiem.</u>
<u xml:id="u-37.1" who="#StanisławWiśniewski">Załóżmy, że ktoś chce poprzeć z wersji „x” rozstrzygnięcia dotyczące punktu 4, czyli pozostawienie odpowiedzialności zbiorowej wobec aparatu bezpieczeństwa i informacji wojskowej, a chciałby dopuścić możliwość odbierania uprawnień kombatanckich osobom, które dotychczas je mają, ponieważ były działaczami, nazwijmy to, różnych organizacji niepodległościowych, lecz popełniły czyny kryminalne. Artykuł 21 ust. 2 pkt 4b daje możliwość takiego indywidualizowania odpowiedzialności.</u>
</div>
<div xml:id="div-38">
<u xml:id="u-38.0" who="#JanLityński">Mam prośbę do pani przewodniczącej, aby nie używała określeń sugerujących rozwiązania. W żadnej wersji nie ma nic o odpowiedzialności zbiorowej, a jeżeli używa pani określenia „nazwijmy to różnych organizacji niepodległościowych”, to sugeruje typ rozwiązania.</u>
</div>
<div xml:id="div-39">
<u xml:id="u-39.0" who="#AnnaBańkowska">Chciałam jedynie przybliżyć problem i bardziej wyraziście go nazwać.</u>
<u xml:id="u-39.1" who="#AnnaBańkowska">Czy pan poseł S. Wiśniewski podtrzymuje swój wniosek?</u>
</div>
<div xml:id="div-40">
<u xml:id="u-40.0" who="#StanisławWiśniewski">Podtrzymuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-41">
<u xml:id="u-41.0" who="#AnnaBańkowska">Odłóżmy rozstrzygnięcie w sprawie sposobu głosowania wersji sygnowanej nazwiskiem pana posła S. Wiśniewskiego.</u>
<u xml:id="u-41.1" who="#AnnaBańkowska">Teraz przystąpimy do głosowania wersji podkomisji. Głosujemy punkt 8 w sprawozdaniu podkomisji, dotyczący treści art. 21 ust. 2.</u>
<u xml:id="u-41.2" who="#AnnaBańkowska">Kto jest za przyjęciem treści art. 21 ust. 2 pkt. 4 w wersji podkomisji z dnia 22 września 1994 r.?</u>
<u xml:id="u-41.3" who="#AnnaBańkowska">Wniosek został odrzucony stosunkiem głosów 9 za, 11 przeciw, 2 wstrzymało się od głosu.</u>
<u xml:id="u-41.4" who="#AnnaBańkowska">Poddam teraz pod głosowanie wersję przedstawioną przez pana posła S. Wiśniewskiego.</u>
</div>
<div xml:id="div-42">
<u xml:id="u-42.0" who="#AlicjaMurynowicz">W wariancie zaproponowanym przez pana posła S. Wiśniewskiego, na końcu punktu 4 litera b znajdują się wyrazy: „z zastrzeżeniem ust. 3 i 4”. Czy te dwa ustępy są integralną częścią wariantu I? Czy przyjmując ten wariant przyjmujemy automatycznie ust. 3 i 4?</u>
</div>
<div xml:id="div-43">
<u xml:id="u-43.0" who="#StanisławWiśniewski">Tak.</u>
</div>
<div xml:id="div-44">
<u xml:id="u-44.0" who="#AnnaBańkowska">Czy są jakieś inne wątpliwości dotyczące tego wariantu? Nie widzę.</u>
<u xml:id="u-44.1" who="#AnnaBańkowska">Kto jest za przyjęciem treści punktu 4 w art. 21 ust. 2 oraz treści nowego punktu 4a i 4b w tym artykule, a także nowych ustępów 3 i 4, w wersji zaproponowanej w wariancie I (posła Wiśniewskiego).</u>
<u xml:id="u-44.2" who="#AnnaBańkowska">Wniosek został przyjęty stosunkiem głosów: 15 - za, 5 przeciw, 3 posłów wstrzymało się od głosu.</u>
<u xml:id="u-44.3" who="#AnnaBańkowska">Ze względu na przyjęcie tego wariantu nie musimy już głosować wniosku pani poseł J. Banach, zawartego w 4b, jak również wniosku pana posła J. Lityńskiego, natomiast zostały nam dwa wnioski mniejszości. Jeden dotyczy treści zawartej w punkcie 8d w wersji roboczej podkomisji, zaś drugi wniosek mniejszości zawiera propozycję zapisaną w wariancie II. Wnioski mniejszości pana posła J. Lityńskiego są zawarte na początku wariantu II.</u>
</div>
<div xml:id="div-45">
<u xml:id="u-45.0" who="#JanLityński">Nie zgłosiłem wniosku mniejszości do 4e, bo zawarta w nim treść jest wspólna dla innych wersji. Natomiast wnioski mniejszości dotyczą 8d i 8f.</u>
</div>
<div xml:id="div-46">
<u xml:id="u-46.0" who="#AnnaBańkowska">Pan poseł J. Lityński podaje oznaczenia, których nie ma dostarczonym nam dzisiaj w tekście. W związku z tym mam trudności, by przewodnicząc Komisji podawać do protokołu to, co należy.</u>
</div>
<div xml:id="div-47">
<u xml:id="u-47.0" who="#JanLityński">Gdyby pani poseł zajrzała do wersji podkomisji projektu ustawy, to przekonałaby się pani, że chodzi o zmianę 8f, albo w wariancie moim, albo w wariancie posła S. Wiśniewskiego.</u>
</div>
<div xml:id="div-48">
<u xml:id="u-48.0" who="#AnnaBańkowska">Po to otrzymaliśmy trzy wersje, by posłowie mogli przy głosowaniu kierować się wariantami. Chcąc być bardzo skrupulatną, trzymam się tych zapisów.</u>
<u xml:id="u-48.1" who="#AnnaBańkowska">Pan poseł J. Lityński składa wniosek mniejszości dotyczący zmiany 8d, według wariantu II oraz zmiany 8f.</u>
<u xml:id="u-48.2" who="#AnnaBańkowska">Przechodzimy do zmiany 9, która dotyczy art. 23 ust. 3 pkt 4. Czy są uwagi do tej propozycji? Nie widzę.</u>
<u xml:id="u-48.3" who="#AnnaBańkowska">Kto jest za przyjęciem zmiany 9?</u>
<u xml:id="u-48.4" who="#AnnaBańkowska">Wniosek został przyjęty 15 głosami, przy braku głosów przeciwnych, 1 poseł wstrzymał się od głosu.</u>
</div>
<div xml:id="div-49">
<u xml:id="u-49.0" who="#AdamDobroński">Zachodzi konieczność uzupełnienia art. 23 ust. 4 pkt. 1 przez dodanie wyrazów „i w art. 20a”. Chodzi o świadczenia dla osób, które nie posiadają rent i emerytur. Tym uzupełnieniem dodaje się jeszcze jedno źródło finansowania. Wynika to z poprzednio przyjętych rozstrzygnięć.</u>
</div>
<div xml:id="div-50">
<u xml:id="u-50.0" who="#AnnaBańkowska">Na poprzednim posiedzeniu mówiłam, że wrócimy do rozstrzygnięć dotyczących osób nie posiadających rent i emerytur, a korzystających z uprawnień kombatanckich.</u>
<u xml:id="u-50.1" who="#AnnaBańkowska">Zrobimy to, jak rozpatrzymy wszystkie zmiany zaproponowane przez podkomisję. Wówczas będziemy mówili o uzupełniających artykułach.</u>
</div>
<div xml:id="div-51">
<u xml:id="u-51.0" who="#AdamDobroński">Podporządkowuję się temu trybowi, ale chciałbym zasygnalizować, że na wniosek ministra finansów wystąpimy o zmianę brzmienia art. 24. Chodzi o jego przeredagowanie.</u>
</div>
<div xml:id="div-52">
<u xml:id="u-52.0" who="#AnnaBańkowska">Proszę pamiętać o tej zmianie i zgłosić ją wówczas, kiedy zakończymy rozpatrywać poprawki podkomisji.</u>
</div>
<div xml:id="div-53">
<u xml:id="u-53.0" who="#JolantaBanach">Pan minister powiedział, że zmiana wprowadzona w art. 20a wymaga uzupełnienia art. 23, gdzie się wskazuje źródła finansowania wydatków.</u>
</div>
<div xml:id="div-54">
<u xml:id="u-54.0" who="#AnnaBańkowska">Prosiłam przed chwilą, abyśmy teraz nie zajmowali się takimi sprawami, lecz konsekwentnie zmierzali do rozpatrzenia poprawek podkomisji.</u>
<u xml:id="u-54.1" who="#AnnaBańkowska">Przechodzimy do zmiany nr 10, która dotyczy art. 25 ust. 2. Proszę, aby zreferował ją pan poseł M. Kowalczyk.</u>
</div>
<div xml:id="div-55">
<u xml:id="u-55.0" who="#MichałKowalczyk">Materia tego artykułu wynika z art. 21. Ponieważ zmieniliśmy numerację i w związku z tym musi ulec korekcie ust. 2 pkt. 1. Np. w podpunkcie 1a nie będzie już pkt. 7, bo dzisiaj go odrzuciliśmy.</u>
</div>
<div xml:id="div-56">
<u xml:id="u-56.0" who="#AnnaBańkowska">Wszystkie tego typu poprawki wprowadzi Biuro Legislacyjne.</u>
</div>
<div xml:id="div-57">
<u xml:id="u-57.0" who="#MichałKowalczyk">Artykuł 25 ust. 2 mówi o tym, komu należy odebrać uprawnienia.</u>
</div>
<div xml:id="div-58">
<u xml:id="u-58.0" who="#JanLityński">Jest to jedna z kluczowych spraw w tym projekcie. Nie chodzi jednak o odbieranie uprawnień, lecz o to, jakie dotychczasowego tytuły do uprawnień przestały takimi być. Na podstawie obecnie obowiązującej ustawy odbiera się uprawnienia przyznane z tytułu działalności w latach 1944–1956 w charakterze „uczestników walk o ustanowienie i utrwalenie władzy ludowej”. Podkomisja przyjęła rozwiązanie polegające na tym, że nie odbiera się uprawnień wynikających z tego tytułu. Wariant zgodny z przedłożeniem rządowym podtrzymuje dotychczasowy stan prawny, a nawet proponuje rozszerzenie, bowiem już nie chodzi o ten tytuł, ale także o inne tytuły, nie wymienione w art. 1 ust. 1 i w art. 2 oraz w art. 4.</u>
<u xml:id="u-58.1" who="#JanLityński">Wariant ten mówi również o tym, że jeśli te osoby mają za sobą taką działalność, która uprawnia do przyznania uprawnień kombatanckich z innych tytułów, to mogą je uzyskać.</u>
</div>
<div xml:id="div-59">
<u xml:id="u-59.0" who="#JolantaBanach">Art. 25 ust. 2 mówi o okolicznościach pozbawiania uprawnień kombatanckich a nie o niezaistnieniu okoliczności z tytułu na podstawie którego przysługują uprawnienia.</u>
</div>
<div xml:id="div-60">
<u xml:id="u-60.0" who="#JanLityński">Artykuł 21 też mówi o pozbawieniu, ale art. 25 tym różni się od art. 21, że w nim mówi się wyraźnie o odebraniu tytułu do uprawnień.</u>
<u xml:id="u-60.1" who="#JanLityński">Według obowiązującej ustawy, jeżeli ktoś miał tytuł do uprawnienia z racji uczestnictwa w walce o ustanowienie i utrwalenie władzy ludowej, to wycofanie tego tytułu powoduje, że ta osoba zostaje pozbawiona uprawnień kombatanckich. Natomiast na mocy art. 21 pozbawia się uprawnień kombatanckich tych którym przysługują te uprawnienia, ale ze względu na ich działalność, nazwijmy w skrócie przestępczą, zostali ich pozbawieni.</u>
</div>
<div xml:id="div-61">
<u xml:id="u-61.0" who="#JolantaBanach">W wersji podkomisji nie chodzi o sam tytuł, bowiem wymienia się także art. 21 ust. 2.</u>
</div>
<div xml:id="div-62">
<u xml:id="u-62.0" who="#JanLityński">Wskazywałem to, co stanowi różnicę pomiędzy art. 21 a art. 25. Novum polega na tym, że obecnie proponuje się, aby uprawnienia z tytułu działalności w charakterze uczestników walk o ustanowienie i utrwalenie władzy ludowej utrzymać. Taka jest wersja podkomisji. Natomiast obecnie obowiązująca wersja to uprawnienie odbiera.</u>
</div>
<div xml:id="div-63">
<u xml:id="u-63.0" who="#JózefMioduszewski">Po tej dyskusji przestałem rozumieć, o co chodzi w zmianie nr 10 i dlatego proponuję, aby wyjaśnił ją minister A. Dobroński.</u>
</div>
<div xml:id="div-64">
<u xml:id="u-64.0" who="#AdamDobroński">Poseł J. Lityński ma rację, że zasadnicza różnica między art. 21 a 25 polega na tym, że w art. 21 mówiliśmy o przypadkach, kiedy odbiera się uprawnienia kombatanckie w związku z czynami niegodnymi, niezależnie od tytułu, na podstawie którego te uprawnienia zostały przyznane. Ktoś, kto zachował się niegodnie, brał udział w stosowaniu represji itd. nie ma prawa do uprawnień kombatanckich, nawet jeśli był w oddziale wojskowym, partyzanckim, czyli nabył uprawnienia. Traci je definitywnie.</u>
<u xml:id="u-64.1" who="#AdamDobroński">Artykuł 21 mówi, że nie przyznaje się jakichkolwiek świadczeń kombatanckich, jeżeli ktoś popełnił czyn niegodny. Ten ktoś traci szansę na jakiekolwiek świadczenie z jakiegokolwiek tytułu, bo popełnił czyn wymieniony w art. 21.</u>
<u xml:id="u-64.2" who="#AdamDobroński">Natomiast art 25 mówi, że nie można przyznawać świadczeń kombatanckich wyłącznie za ustanowienie i utrwalanie władzy ludowej. Natomiast jeśli ktoś ma inny tytuł, np. z racji walk frontowych i partyzanckich, a oprócz tego utrwalał władzę ludową, to traci tylko ten tytuł, natomiast zachowuje uprawnienia kombatanckie z tytułu walki frontowej czy partyzanckiej. Nie podlega infamii kombatanckiej, lecz tylko odbiera mu się jeden tytuł. ZBoWiD często przyznawał uprawnienia kombatanckie wyłącznie za utrwalanie władzy ludowej.</u>
</div>
<div xml:id="div-65">
<u xml:id="u-65.0" who="#JózefMioduszewski">Pan minister wyjaśnia art. 25 ust. 2 w wersji rządowej. W wersji podkomisji jest inne rozwiązanie. Jaka jest różnica pomiędzy wersja rządową a obecnym stanem prawnym?</u>
</div>
<div xml:id="div-66">
<u xml:id="u-66.0" who="#AdamDobroński">Nowe sformułowanie art. 25 ust. 2 podkreśla, że kombatanci zachowują wcześniejsze uprawnienia, natomiast tracą uprawnienia z tytułu uczestnictwa w walce o ustanowienie i utrwalenie władzy ludowej.</u>
</div>
<div xml:id="div-67">
<u xml:id="u-67.0" who="#MarianKorczak">Rozumiem, że odbiera się uprawnienia kombatanckie tylko tym, którzy je dostali wyłącznie za ustanowienie i utrwalenie władzy ludowej. Takich ludzi było bardzo dużo. Sądzę że wariant według przedłożenia rządowego jest czytelny i bezdyskusyjny. Nawet ustawa o kombatantach mówi, że uprawnienia powinni dostać tylko ci, którzy walczyli z wrogiem zewnętrznym. Jeżeli ktoś walczył z wrogiem zewnętrznym, a później utrwalał władzę ludową, to zachowuje uprawnienia kombatanckie i to rozwiązanie uważam za bardzo uczciwe.</u>
</div>
<div xml:id="div-68">
<u xml:id="u-68.0" who="#JolantaBanach">Przed głosowaniem chcę zapewnić, że art. 21 mówi o okolicznościach nieprzyznawania uprawnień. O odbieraniu uprawnień mówi art. 25, z tym że powtarza on okoliczności zawarte w art. 21, czyli mówi o nieprzyznawaniu uprawnień. Oprócz tego, w wersji ustawowej, odbiera tytuły kombatanckie z racji uczestnictwa w walkach o ustanowienie i utrwalanie władzy ludowej. Poprawka rządowa zmierza do tego, żeby tzw. utrwalaczom władzy ludowej zamienić tytuł, jeżeli mają inny, tzn. przyznać z powrotem uprawnienia kombatanckie, jeżeli osoby nabyły te uprawnienia z innych tytułów, np. przeszły szlak bojowy, walczyły w partyzantce itp., natomiast w książce kombatanckiej mają zapisane utrwalanie władzy ludowej.</u>
<u xml:id="u-68.1" who="#JolantaBanach">Ponadto wersja rządowa rozszerza tytuły, na podstawie których nie będą już przysługiwały świadczenia kombatanckie. Chodzi o takie tytuły jak np. uczestnictwo, działalność, aktywność w PPR i KPP przed wojną.</u>
</div>
<div xml:id="div-69">
<u xml:id="u-69.0" who="#JanLityński">Wersja rządowa mówi o tym, że jeśli ktoś nie ma uprawnień wynikających z pierwszych czterech artykułów ustawy, to nie przysługują mu świadczenia kombatanckie. Zatem każdy inny tytuł, jeśli nie został wymieniony explicite w ustawie, nie jest podstawą do otrzymania uprawnień kombatanckich, np. członek KPP, członek PPR, członek PPS, działacz na rzecz reformy rolnej itp.</u>
</div>
<div xml:id="div-70">
<u xml:id="u-70.0" who="#JolantaBanach">Podkomisja nie podzieliła wariantu rządowego i uznała, że tym, którzy nabyli uprawnienia z tytułu utrwalania władzy ludowej, pozostawia się je, z wyłączeniem przypadków, o których mowa w art. 21. Chodzi o okoliczności nieprzyznawania uprawnień kombatanckich.</u>
<u xml:id="u-70.1" who="#JolantaBanach">W wersji podkomisji zadecydowano, że uprawnienia tzw. utrwalaczom władzy nie przysługują tylko wtedy, kiedy dopuścili się oni czynów wykluczających przyznawanie uprawnień kombatanckich.</u>
</div>
<div xml:id="div-71">
<u xml:id="u-71.0" who="#AnnaBańkowska">Zwracam się do pana ministra z pytaniem. Na podstawie obecnie obowiązującego art. 25 ust. 2 pozbawiało się uprawnień kombatanckich te osoby, które miały kiedyś je nadane wyłącznie z tytułu utrwalania władzy ludowej. Pan minister mówi, że chciałby przywrócić uprawnienia tym osobom, które wprawdzie były tzw. utrwalaczami władzy, ale oprócz tego miały przebyty szlak bojowy. Na jakiej podstawie odbywałoby się to?</u>
</div>
<div xml:id="div-72">
<u xml:id="u-72.0" who="#AdamDobroński">Użyła pani przewodnicząca określenia „przywrócić”. Jest ono nieprecyzyjne.</u>
<u xml:id="u-72.1" who="#AdamDobroński">Na podstawie dotychczasowego przepisu ustawy o kombatantach oraz niektórych osobach będących ofiarami represji wojennych i okresu powojennego już były odbierane uprawnienia kombatanckie, jeśli zostały uzyskane wyłącznie z tytułu działalności o charakterze uczestników walk o ustanowienie i utrwalenie władzy ludowej. Przedłożenie rządowe w stosunku do tego przepisu już obowiązującego zawiera zmianę redakcyjną, która mówi wyraźniej, że te osoby nie tracą uprawnień nabytych z wcześniejszych tytułów. Ponadto został dodany punkt, o którym mówił pan poseł J. Lityński, w którym mówi się także o poszerzeniu tytułów. Chodzi o to, że będą odbierane uprawnienia także z innych tytułów związanych z działalnością polityczną, np. w przedwojennych partiach politycznych. ZBoWiD przyznawał często uprawnienia za działalność czysto polityczną.</u>
</div>
<div xml:id="div-73">
<u xml:id="u-73.0" who="#AnnaBańkowska">Rozumiem, że możemy przystąpić już do głosowania.</u>
<u xml:id="u-73.1" who="#AnnaBańkowska">Kto jest za przyjęciem treści art. 25 ust. 2 zaproponowanej przez podkomisję?</u>
<u xml:id="u-73.2" who="#AnnaBańkowska">Wniosek został odrzucony stosunkiem głosów: 10 - za, 13 - przeciw, 4 wstrzymało się od głosu.</u>
<u xml:id="u-73.3" who="#AnnaBańkowska">Kto jest za przyjęciem wariantu rządowego?</u>
<u xml:id="u-73.4" who="#AnnaBańkowska">Wniosek został przyjęty stosunkiem głosów: 14 - za, 9 - przeciw, 2 osoby wstrzymały się od głosu.</u>
</div>
<div xml:id="div-74">
<u xml:id="u-74.0" who="#JolantaBanach">Zgłaszam wniosek mniejszości.</u>
<u xml:id="u-74.1" who="#JolantaBanach">Chciałam powiedzieć, zwłaszcza posłom z koalicji rządowej, że w tej chwili przyjęliśmy wariant, który z okresu powojennego czyni okres okupacji. Przyznajemy bowiem uprawnienia kombatanckie od 1949 do 1956 roku członkom organizacji tzw. niepodległościowych tzn. WIN, NSZ, itp. Natomiast odbieramy uprawnienia osobom walczącym w ramach SOK, KBW, często z bandami rabunkowymi, często w obronie obywateli, którzy otrzymywali ziemię z reformy rolnej. Chciałabym, abyśmy mieli tego świadomość.</u>
</div>
<div xml:id="div-75">
<u xml:id="u-75.0" who="#AnnaBańkowska">Powstrzymajmy się od wygłaszania komunikatów, zwłaszcza że jesteśmy w trakcie głosowania.</u>
</div>
<div xml:id="div-76">
<u xml:id="u-76.0" who="#JanLityński">Proponuję, aby dyskusję w sprawie stanowiska koalicji przenieść na forum koalicji rządowej. Na forum Komisji powinna się odbywać wyłącznie dyskusja merytoryczna nad projektem ustawy. Jeżeli pani poseł chce, aby ci ludzie otrzymali uprawnienie kombatanckie, to proszę nie wprowadzać tego bocznymi drzwiami. Są artykuły, które mówią, jakie tytuły służą do uzyskania uprawnienia kombatanta i jest to właściwe miejsce do wprowadzenia uzupełnienia.</u>
</div>
<div xml:id="div-77">
<u xml:id="u-77.0" who="#JolantaBanach">Zgłosiłam tytuł „Zmilitaryzowane służby państwowe”.</u>
</div>
<div xml:id="div-78">
<u xml:id="u-78.0" who="#JanLityński">Jeżeli mamy dyskutować na temat przyznawania uprawnień przez organ całkowicie do tego upoważniony, jakim był ZBoWiD, to moim zdaniem, nie jest to kwestia, kogo my pozbawiamy uprawnień, lecz czy pozbawiamy monopolu na przyznawanie uprawnień kombatanckich, jaki występował do roku 1989.</u>
</div>
<div xml:id="div-79">
<u xml:id="u-79.0" who="#AnnaBańkowska">Przestańmy już prowadzić te polityczną dyskusję. Stała się rzecz taka, o jakiej mówiła pani poseł J. Banach.</u>
</div>
<div xml:id="div-80">
<u xml:id="u-80.0" who="#AdamDobroński">Nie zabieram głosu w dyskusji politycznej, lecz chcę zwrócić uwagę państwa, że my nie piszemy nowej ustawy o kombatantach i niektórych osobach represjonowanych, a jedynie dokonujemy nowelizacji, nie zmieniając w ogóle preambuły. Skoro zostaje ona nie zmieniona, to te protesty wydają mi się nieuzasadnione. Nastąpić ma jedynie uściślenie obowiązującej ustawy, ale nie jest wykluczone, że rząd podejmie się przygotowania nowej ustawy. Przymierzamy się do opracowania projektu dwóch ustaw, jednej o kombatantach, a drugiej o osobach represjonowanych. Dyskusja jest zatem przed nami, a teraz dokonujemy nowelizacji ustawy istniejącej.</u>
</div>
<div xml:id="div-81">
<u xml:id="u-81.0" who="#JolantaBanach">Nie był to z mojej strony protest, lecz chciałam uświadomić, jaki jest skutek zabiegu, którego dokonaliśmy. Pan minister wie, że pracujemy na podstawie wersji rządowej. Od początku rozpatrywania tej nowelizacji do zakończenia jej czytania upłynęło wiele czasu. Urząd też nie zrobił nic, aby zaproponować ewentualne rozbudowanie zmian.</u>
<u xml:id="u-81.1" who="#JolantaBanach">Ponieważ pracujemy na podstawie wersji rządowej, a zamiana preambuły - filozofii ustawy, kosztowałaby nas dużo czasu, gdy tymczasem ustawa dotyczy ludzi starszych, schorowanych, dlatego - panie pośle J. Lityński - nie tylnymi drzwiami wprowadzamy słuszne naszym zdaniem uprawnienia, tylko z powodu braku czasu, by zmienić preambułę - wprowadzamy zmiany do art. 21 i art. 25 (oba były kwestionowane przez Rzecznika Praw Obywatelskich i przez Trybunał Konstytucyjny). Staramy się ludziom, którym uprawnienia odebrano, w miarę szybko je z powrotem przyznać bądź sprawiedliwie sprawę rozstrzygnąć. Zatem kieruje nami wyłącznie poczucie determinacji i braku czasu. Ci ludzie go nie mają i prosili nas o to, aby nowelizacji ustawy dokonać szybko. Tymczasem zmiana filozofii całej ustawy trwałaby długo.</u>
</div>
<div xml:id="div-82">
<u xml:id="u-82.0" who="#StanisławWiśniewski">Proszę panią przewodniczącą, abyśmy się mogli skoncentrować na nowelizacji, a nie na dysputach politycznych.</u>
</div>
<div xml:id="div-83">
<u xml:id="u-83.0" who="#AnnaBańkowska">Głosować teraz będziemy nad zmianą 11, która dotyczy art. 29. Proponuje się dodanie punktu 4 w brzmieniu „wojskowym, policjantom oraz funkcjonariuszom Urzędu Ochrony Państwa, Straży Granicznej i służby więziennej - uprawnionym do dodatku kombatanckiego przed dniem 1 stycznia 1991 r. - zamiast dotychczasowego dodatku kombatanckiego”.</u>
</div>
<div xml:id="div-84">
<u xml:id="u-84.0" who="#MichałKowalczyk">W tym czasie, kiedy pracowała podkomisja, nie był nam znany fakt, że właściwie sprawa ta została załatwiona i podlega anulowaniu w związku z treścią art. 25 ust. 4 ustawy z 10 lutego 1993 r. o zaopatrzeniu emerytalnym żołnierzy zawodowych oraz ich rodzin.</u>
</div>
<div xml:id="div-85">
<u xml:id="u-85.0" who="#AnnaBańkowska">Rozumiem, że nie ma potrzeby głosowania nad zmianą nr 11.</u>
<u xml:id="u-85.1" who="#AnnaBańkowska">Kto jest za przyjęciem zmiany nr 12 dotyczącą art. 30 ust. 1?</u>
<u xml:id="u-85.2" who="#AnnaBańkowska">Wniosek został przyjęty 17 głosami przy, braku głosów przeciwnych i 1 wstrzymującym się.</u>
</div>
<div xml:id="div-86">
<u xml:id="u-86.0" who="#PrzedstawicielkaBiuraLegislacyjnegoKS">Chciałam zaproponować umieszczenie zmiany nr 13 w innym miejscu, a mianowicie po art. 6. Dotychczasowy art. 32a w brzmieniu „Dzień 1 września ustanawia się Dniem Weterana” otrzymałby nr 6a.</u>
</div>
<div xml:id="div-87">
<u xml:id="u-87.0" who="#AnnaBańkowska">Słusznie, ponieważ w art. 32a mówi się o tym, co dopiero będzie organizowane.</u>
<u xml:id="u-87.1" who="#AnnaBańkowska">Kto jest za przyjęciem zmiany nr 13, z tym że dotyczyć ona będzie nowego art. 6a?</u>
<u xml:id="u-87.2" who="#AnnaBańkowska">Wniosek został przyjęty 8 głosami, przy braku głosów przeciwnych i 4 wstrzymujących się.</u>
<u xml:id="u-87.3" who="#AnnaBańkowska">Na tym zakończyliśmy rozpatrywanie zmian zaproponowanych przez podkomisję. Przechodzimy teraz do art. 2.</u>
</div>
<div xml:id="div-88">
<u xml:id="u-88.0" who="#MichałKowalczyk">Jeżeli znowelizowana ustawa zostanie uchwalona, to wówczas niektóre osoby uzyskają możliwość przywrócenia odebranych uprawnień kombatanckich. W art. 2 mówimy, że przywrócenie odebranych uprawnień następuje na wniosek osób zainteresowanych oraz że wznowienie świadczeń następuje nie dłużej niż na okres 3 miesięcy wstecz od daty zgłoszenia wniosku do organu emerytalnego. Zatem musi być wniosek zainteresowanego po to, aby mógł na powrót uzyskać odebrane uprawnienia kombatanckie.</u>
</div>
<div xml:id="div-89">
<u xml:id="u-89.0" who="#AnnaBańkowska">Czy są jakieś uwagi do treści art. 2?</u>
</div>
<div xml:id="div-90">
<u xml:id="u-90.0" who="#WandaSokołowska">Kieruję pytanie do pana ministra. Czy mam rozumieć, że jeżeli danej osobie zabrano uprawnienia kombatanckie 2 lub 3 lata temu i teraz zostaną mu one przywrócone, to tylko za 3 miesiące wstecz? Czyli ktoś popełnił błąd, skutkiem czego uprawnienia zostały odebrane i zadośćuczynienie jest tylko za okres 3 miesięcy?</u>
</div>
<div xml:id="div-91">
<u xml:id="u-91.0" who="#AdamDobroński">Nie chodzi o to, że ktoś popełnił błąd, lecz o zmianę ustawy. Osoby o których mówi art. 2, zostały pozbawione uprawnień na podstawie obowiązującej dotychczas ustawy. Jeśli natomiast został popełniony błąd, to zainteresowany zaskarżył decyzję do sądu i na pewno nie czekał 3 lata na orzeczenie. W art. 2 chodzi o przywrócenie odebranych uprawnień w związku z nowelizacją ustawy.</u>
</div>
<div xml:id="div-92">
<u xml:id="u-92.0" who="#BolesławMachnio">Uważam, że przepis jest krzywdzący. Jeśli naprawiamy winy i przywracamy prawo do kombatanctwa, to musimy także przywrócić to, co dana osoba straciła na skutek niesłusznie zabranego prawa do świadczeń kombatanckich. Wydaje mi się, że krzywdy trzeba wyrównywać za cały okres pozbawienia uprawnień kombatanckich. Ustawa nie może działać nieskutecznie, tzn. przywracać uprawnienia, ale nie przywracać utraconych świadczeń.</u>
<u xml:id="u-92.1" who="#BolesławMachnio">Z tego względu proponuję, aby w miejsce 3 miesięcy wprowadzić cały okres pozbawienia świadczeń kombatanckich.</u>
</div>
<div xml:id="div-93">
<u xml:id="u-93.0" who="#AnnaBańkowska">Artykuł 2 nie mówi o tym, że Urząd ds. Kombatantów i Osób Represjonowanych popełnił błąd i w związku z tym mają być przywrócone uprawnienia za okres 3 miesięcy wstecz. Ten przepis dotyczy tych nowelizacji, które wcześniej zaproponowaliśmy do ustawy o kombatantach i skutkiem tego niektóre osoby, zgodnie z duchem nowego prawa, nabędą od nowa uprawnienia kombatanckie. Artykuł ten nie dotyczy przypadków, iż komuś niesłusznie nie płaci się dodatku kombatanckiego. Mówimy o przypadku tego rodzaju, że w świetle obowiązującego prawa dana osoba nie miała uprawnień kombatanckich, a według zmian, które przed chwilą przegłosowaliśmy, ta osoba zostanie dopuszczona do uprawnień. Chcemy jej wypłacić świadczenia za okres 3 miesięcy wstecz od daty zgłoszenia przez tę osobę wniosku do organu emerytalnego.</u>
</div>
<div xml:id="div-94">
<u xml:id="u-94.0" who="#BogdanKrysiewicz">Nie jest to do końca oczywiste, ponieważ zgodnie z art. 25 ust. 4, decyzja o pozbawieniu uprawnień kombatanckich była wysyłana do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych i choć była jeszcze nieprawomocna, to już daną osobę pozbawiano uprawnień kombatanckich. Również na posiedzeniu tej Komisji były podawane przykłady niesłusznego dokonania weryfikacji. Także ludzie, których to dotyczy, byli pozbawiani świadczeń kombatanckich, chociaż zaskarżali decyzję do NSA i przed tym sądem toczyło się postępowanie. W tym czasie mieli wstrzymane świadczenia.</u>
<u xml:id="u-94.1" who="#BogdanKrysiewicz">Moim zdaniem art. 2 dotyczy nie tylko przywrócenia odebranych uprawnień w związku z nowelizacją ustawy, ale również tych przypadków, kiedy w sposób nieprawny wstrzymano uprawnienia czy też ludzie zostali ich pozbawieni.</u>
</div>
<div xml:id="div-95">
<u xml:id="u-95.0" who="#AdamDobroński">Odnoszę wrażenie, że państwo nie znacie dotychczasowej praktyki i dlatego proponuję wysłuchanie wyjaśnień radcy prawnego naszego urzędu.</u>
</div>
<div xml:id="div-96">
<u xml:id="u-96.0" who="#KombatantówiOsóbRepresjonowanych">Art. 25 ust. 4 dotychczas obowiązującej ustawy mówi o tym, że w przypadku zaskarżenia decyzji do NSA, w czasie toczącego się postępowania uprawnienia kombatanckie ulegają zawieszeniu. Jest to przepis szczególny w porównaniu z przepisem Kodeksu postępowania administracyjnego. Rzeczywiście, chociaż decyzja jest nieprawomocna, bo toczy się postępowanie w Naczelnym Sądzie Administracyjnym, to jednak uprawnienia ulegają zawieszeniu z mocy tej ustawy. Natomiast przepisy Kodeksu postępowania administracyjnego są takie, że zaskarżenie decyzji nie wstrzymuje jej wykonania, ale strona ma prawo zgłosić do sądu wniosek o wstrzymanie wykonania decyzji.</u>
<u xml:id="u-96.1" who="#KombatantówiOsóbRepresjonowanych">W przypadku rozpatrywania spraw kombatanckich - tych spraw jest bardzo dużo w sądzie - niejednokrotnie strony zwracały się z wnioskiem o wstrzymanie wykonania zaskarżonej decyzji, czyli chodziło o wypłacanie dodatku kombatanckiego. Sądy zajmowały stanowisko, że ponieważ przepis ustawy o kombatantach jest przepisem szczególnym w porównaniu z Kodeksem postępowania administracyjnego, oddalał wnioski.</u>
<u xml:id="u-96.2" who="#KombatantówiOsóbRepresjonowanych">Gdyby Komisja uznała, że ten stan należy zmienić, to należałoby wprowadzić poprawkę do ustępu 4. Zaznaczam jednak, że jeśli sąd administracyjny przyznawał rację stronie, to wówczas dodatki kombatanckie były przywrócone z datą wsteczną.</u>
</div>
<div xml:id="div-97">
<u xml:id="u-97.0" who="#AdamDobroński">Należy rozróżnić dwa pojęcia „zawieszenie” i „odebranie”. W przypadku zawieszenia na okres postępowania toczącego się przed sądem nie przysługują świadczenia, ale jeśli sąd uzna zasadność skargi, to świadczenia zostają odwieszone z datą wsteczną. Natomiast artykuł, który teraz jest dyskutowany, mówi o ponownym przyznaniu świadczeń. Chodzi więc o takie sytuacje, kiedy uprawnienie kombatanckie zostało definitywnie odebrane na mocy obowiązującej ustawy a teraz osoba zainteresowana złoży nowy wniosek, ponieważ zmieniła się ustawa. Uprawnienia kombatanckie zostaną przyznane na nowo, według znowelizowanej ustawy.</u>
</div>
<div xml:id="div-98">
<u xml:id="u-98.0" who="#AnnaBańkowska">Czy pan minister coś proponuje?</u>
</div>
<div xml:id="div-99">
<u xml:id="u-99.0" who="#AdamDobroński">Proponuję utrzymać treść art. 2.</u>
</div>
<div xml:id="div-100">
<u xml:id="u-100.0" who="#WandaSokołowska">Jeżeli obecnie obowiązująca ustawa odbierała definitywnie, jak powiedział pan minister, uprawnienia, natomiast ta nowelizacja ustawy ma przywrócić pewne prawa, to pan uważa, że tylko za 3 miesiące wstecz? A kto da tym ludziom to, co im zaprano? Tak być nie może i trzeba zmienić zapis ust. 2 w art. 2. Trzeba wyrównać ludziom szkody nie tylko pieniężne, ale również moralne.</u>
</div>
<div xml:id="div-101">
<u xml:id="u-101.0" who="#AdamDobroński">Art. 2 ust. 2 jest zgodny z przepisami emerytalnymi ogólnie obowiązującymi. Trudno sobie wyobrazić świadczenia budżetowe za czas nieokreślony. Nauczono nas, że prawo nie działa wstecz.</u>
<u xml:id="u-101.1" who="#AdamDobroński">Podtrzymuję to, co powiedziałem poprzednio w sprawie zapisu art. 2 ust. 2.</u>
</div>
<div xml:id="div-102">
<u xml:id="u-102.0" who="#AnnaBańkowska">Czy pani poseł W. Sokołowska ma propozycję zapisu ust. 2?</u>
</div>
<div xml:id="div-103">
<u xml:id="u-103.0" who="#WandaSokołowska">W ust. 2 proponuję wznowienie świadczeń, wynikających z przyznanych ponownie uprawnień. Pomyślę jeszcze nad konkretnym zapisem. W każdym razie chodzi o to, aby świadczenia zostały zwrócone za cały okres, w którym nie były wypłacane, na skutek odebrania uprawnień kombatanckich.</u>
</div>
<div xml:id="div-104">
<u xml:id="u-104.0" who="#StanisławWiśniewski">Nie mogę zgodzić się z argumentacją pana ministra. Jeśli będzie wola przyjęcia rozwiązania zaproponowanego w art. 2, to nie nastąpi ponowne nabycie uprawnień, ale przywrócenie odebranych uprawnień kombatanckich. Jeżeli ustawodawca przyznaje się obecnie, że został popełniony błąd legislacyjny i niesłusznie odebrano uprawnienia pewnej grupie kombatantów - uprawnienia nabyte na podstawie poprzedniego stanu prawnego - a w tej chwili wracamy do stanu pierwotnego, to trzeba ponieść wszelkie konsekwencje i zrekompensować tej grupie roszczenia materialne.</u>
</div>
<div xml:id="div-105">
<u xml:id="u-105.0" who="#AnnaBańkowska">Widzę teraz, że art. 2 jest bardzo pojemny. Zawiera w sobie problem, o którym mówił pan poseł S. Wiśniewski, a także ten, który podniosła pani poseł W. Sokołowska.</u>
</div>
<div xml:id="div-106">
<u xml:id="u-106.0" who="#JanLityński">W związku z ostatnimi wypowiedziami powstaje istotny problem, jak np. rozwiążemy sprawę „Sybiraków” którzy do 1991 r. nie mieli uprawnień kombatanckich. Czy im też należy przyznać uprawnienia z datą wsteczną?</u>
</div>
<div xml:id="div-107">
<u xml:id="u-107.0" who="#BogdanKrysiewicz">Pan poseł myli pojęcia. Mówi pan o tej grupie osób, która nabyła uprawnienia po 1991 r., natomiast my mówimy cały czas o ludziach, których niesłusznie pokrzywdzono.</u>
</div>
<div xml:id="div-108">
<u xml:id="u-108.0" who="#JanLityński">Moim zdaniem występuje tutaj pewna paralela. Jeżeli zgadzamy się, że niesłusznie odebrano uprawnienia w 1991 r. to musimy uznać, że historia nie zaczęła się ani w 1989, ani w 1991 r. Na przykład żołnierzom WIN nie przyznawano uprawnień kombatanckich, co więcej, stosowano wobec nich różnego rodzaju represje. Podobnie przedstawiała się sytuacja „Sybiraków”. Jeżeli zastanawiamy się teraz nad pojęciem sprawiedliwości, to twierdzę, że to pojęcie w prawie jest nieosiągalne. Mogę bowiem w tym momencie zgłosić wniosek, by przyznać uprawnienia kombatanckie wstecz żołnierzom WIN i „Sybirakom”.</u>
<u xml:id="u-108.1" who="#JanLityński">Zgadzam się, że obecnie obowiązująca ustawa działa zbyt rozszerzająco, niemniej musimy się zastanowić nad wyrównywaniem krzywd, w taki sposób, jak państwo proponujecie. Tych krzywd nie wyrównamy. Rozstrzelanemu generałowi Fieldorfowi nie wyrównamy żadnej krzywdy.</u>
</div>
<div xml:id="div-109">
<u xml:id="u-109.0" who="#BogdanKrysiewicz">W związku z tym, co powiedział pan poseł, należałoby zaproponować, aby uchwalić nową datę tej ustawy i przenieść ją o czterdzieści parę lat do tyłu. My natomiast mówimy o konkretnej ustawie i konkretnych faktach wynikających ze stosowania prawa. Zasada upolityczniania prawa i zasada rewanżyzmu, które towarzyszą tej ustawie, powodują, że manipulujemy tragediami ludzi. Jest to nieetyczne.</u>
</div>
<div xml:id="div-110">
<u xml:id="u-110.0" who="#JolantaBanach">Musimy sobie uświadomić, że występują dwa problemy i z tego powodu zabierający głos w dyskusji mówią o różnych sprawach. Pan poseł B. Krysiewicz mówił wcześniej o tych osobach, którym odebrano uprawnienia kombatanckie na mocy obowiązującej ustawy z 1991 r., w sposób niezgodny z jej zapisami, albo niezgodny w pojęciu tych osób, które złożyły wnioski do sądu. Jest to odrębny problem.</u>
<u xml:id="u-110.1" who="#JolantaBanach">Natomiast jeśli chodzi o odbieranie uprawnień na podstawie obowiązującej od 1991 r. ustawy, to nie można w obecnej nowelizacji zakwestionować prawomocności tej ustawy. Uchwalił ją bowiem demokratycznie wybrany Sejm - taka była polityczna wola społeczeństwa. Demokratycznie wybrany Sejm uchwalił ustawę, która odbierała uprawnienia kombatanckie.</u>
<u xml:id="u-110.2" who="#JolantaBanach">W związku z tym powstaje pytanie, czy obecny Sejm powinien przyznać świadczenia za okres odebrania uprawnień kombatanckich, czyli od 1991 r., kwestionując prawomocność ustawy? Jestem ostatnią osobą, która życzyłaby sobie, aby nie zostały wyrównane świadczenia w pełnym wymiarze grupie kombatantów, której je odebrano na mocy ustawy z 1991 r. Ale niestety muszę zgodzić się z panem posłem J. Lityńskim. Była to prawomocna ustawa i obecny Sejm, przy jej nowelizacji, nie ma żadnego obowiązku wyrównywania odebranych świadczeń.</u>
<u xml:id="u-110.3" who="#JolantaBanach">Sądzę, że powinniśmy się zastanowić, jak inaczej zrekompensować świadczenia tym osobom, którym je odebrano na podstawie ustawy, ale niezgodnie z jej zapisami.</u>
</div>
<div xml:id="div-111">
<u xml:id="u-111.0" who="#AdamDobroński">Pani poseł powiedziała dokładnie to, co sam bym powiedział składając wyjaśnienia. Natomiast chcę zaprotestować przeciwko temu, co stwierdził pan poseł S. Wiśniewski mówiąc o błędzie legislacyjnym. Nie był to błąd, lecz wola legislacyjna i nad nią nie ma co dyskutować.</u>
</div>
<div xml:id="div-112">
<u xml:id="u-112.0" who="#WandaSokołowska">Nie mogę zrozumieć tego, co się dzieje na tej sali. W majestacie złego prawa odebraliśmy ludziom uprawnienia kombatanckie a dzisiaj mówimy, że nie mogą mieć zwróconych świadczeń za cały okres, kiedy ich nie otrzymywali. Chcemy postanowić, że zwrot następuje tylko za 3 miesiące wstecz. Tak postępować nie można.</u>
</div>
<div xml:id="div-113">
<u xml:id="u-113.0" who="#AnnaBańkowska">Nie bardzo rozumiem teraz, o co pani poseł chodzi. Sądziłam dotychczas, że z pani wypowiedzi emanuje troska o te przypadki, kiedy ludziom niesłusznie odebrano uprawnienia, a zatem nie powinni oni mieć ich wyrównywanych tylko za okres 3 miesięcy. Z całą przychylnością wsłuchując się w pani wypowiedź wyjaśniam, że w art. 2 chodzi o te przypadki, kiedy na mocy obowiązującej ustawy, osoby, które do 1991 r. miały uprawnienia kombatanckie, zostały ich pozbawione. Teraz nowelizowana ustawa przywraca te uprawnienia. Czy także - zdaniem pani poseł - wyrównanie świadczeń miałoby nastąpić za cały okres ich pozbawienia?</u>
</div>
<div xml:id="div-114">
<u xml:id="u-114.0" who="#WandaSokołowska">Taka jest moja propozycja.</u>
</div>
<div xml:id="div-115">
<u xml:id="u-115.0" who="#AnnaBańkowska">Proponuje pani zatem zrekompensować ustalenia ustawy z 1991 r. Nie chodzi natomiast o niewłaściwe decyzje Urzędu ds. Kombatantów i Osób Represjonowanych.</u>
<u xml:id="u-115.1" who="#AnnaBańkowska">Proszę, by pani poseł przedstawiła treść wniosku. Chcielibyśmy bowiem przystąpić do głosowania.</u>
</div>
<div xml:id="div-116">
<u xml:id="u-116.0" who="#BolesławMachnio">W związku z tą dyskusją proponuję dokonać zmiany zapisu ust. 2, która polega na skreśleniu wyrazów „ponownie przyznanych uprawnień” i zastąpieniu ich wyrazami „przywrócenia odebranych uprawnień”. Ta poprawka jest zgodna z treścią ust. 1, gdzie mowa jest o przywróceniu odebranych uprawnień, a skoro tak, to nie może być mowy o 3 miesiącach, lecz o rekompensacie za cały okres, w którym dana osoba nie pobierała świadczeń, czyli od momentu, w którym została ich pozbawiona. Słyszymy, że była to wstrzymana decyzja, a nie cofnięta.</u>
</div>
<div xml:id="div-117">
<u xml:id="u-117.0" who="#JanLityński">Proponuję przejść do następnego artykułu, by dać czas na przygotowanie wniosków dotyczących art. 2.</u>
</div>
<div xml:id="div-118">
<u xml:id="u-118.0" who="#MichałKowalczyk">Urząd ds. Kombatantów i Osób Represjonowanych zwrócił uwagę mnie i pani poseł J. Banach na konsekwencje przyjętego przez nas przepisu.</u>
</div>
<div xml:id="div-119">
<u xml:id="u-119.0" who="#JanLityński">Proponuję, abyśmy najpierw dokończyli rozpatrywanie sprawozdania podkomisji, a następnie państwo przedstawią swoje propozycje uzupełnienia przepisów.</u>
</div>
<div xml:id="div-120">
<u xml:id="u-120.0" who="#AdamDobroński">W związku z treścią art. 2 chcę zwrócić uwagę że nieprecyzyjny jest ustęp 1.</u>
</div>
<div xml:id="div-121">
<u xml:id="u-121.0" who="#JanLityński">Wrócimy do tej sprawy po przegłosowaniu art. 3 i 4.</u>
</div>
<div xml:id="div-122">
<u xml:id="u-122.0" who="#PrzedstawicielkaBiuraLegislacyjnegoKS">Artykuł 3 mówi, że kierownik Urzędu ds. Kombatantów i Osób Represjonowanych ogłosił w Dzienniku Ustaw Rzeczypospolitej Polskiej jednolity tekst ustawy. Kierownik urzędu, jako organ centralny, nie może tego zrobić. Dlatego proponuję wprowadzenie Rady Ministrów.</u>
</div>
<div xml:id="div-123">
<u xml:id="u-123.0" who="#JanLityński">Czy są inne uwagi do art. 3? Nie widzę.</u>
<u xml:id="u-123.1" who="#JanLityński">Kto jest za przyjęciem art. 3?</u>
<u xml:id="u-123.2" who="#JanLityński">Wniosek został przyjęty jednogłośnie.</u>
<u xml:id="u-123.3" who="#JanLityński">Czy są uwagi do art. 4? Nie widzę.</u>
<u xml:id="u-123.4" who="#JanLityński">Kto jest za przyjęciem art. 4?</u>
<u xml:id="u-123.5" who="#JanLityński">Wniosek został przyjęty jednogłośnie.</u>
<u xml:id="u-123.6" who="#JanLityński">Wracamy do art. 2.</u>
</div>
<div xml:id="div-124">
<u xml:id="u-124.0" who="#AdamDobroński">Aby nadać przepisowi art. 2 jednoznaczność, proponuję, aby ust. 1 rozpoczynał się w ten sposób: „Ponowne przyznanie odebranych uprawnień kombatanckich...”. Użyte dotychczas określenie „przywrócenie” wzbudziło dyskusję. Wprowadzenie poprawki do ust. 1 spowoduje, że będzie on zgodny z ust. 2, w którym jest także mowa o ponownym przyznaniu uprawnień.</u>
</div>
<div xml:id="div-125">
<u xml:id="u-125.0" who="#JanLityński">Propozycję pana ministra możemy potraktować jako autopoprawkę.</u>
</div>
<div xml:id="div-126">
<u xml:id="u-126.0" who="#WandaSokołowska">Mam przeciwstawną propozycję, by ustępowi 2 nadać brzmienie: „Wznowienie świadczeń wynikających z przywróconych uprawnień obejmuje okres od momentu ich wstrzymania”. Pozostawiam do dyskusji, czy należy dopisać jeszcze wyrazy „do ponownego ich przyznania”, czy z nich zrezygnować.</u>
</div>
<div xml:id="div-127">
<u xml:id="u-127.0" who="#JanLityński">Wolałbym, aby pani poseł przedstawiła kompletny wniosek, nad którym można byłoby przeprowadzić głosowanie.</u>
</div>
<div xml:id="div-128">
<u xml:id="u-128.0" who="#MichałKowalczyk">Wielu kombatantów zaskarżyło decyzję do NSA. Po nowelizacji ustawy może zaistnieć sytuacja, że z jej mocy będą się należeć uprawnienia tym osobom, które zaskarżyły decyzję. W związku z tym jest propozycja, aby te sprawy zostały przekazane Urzędowi Kombatantów i Osób Represjonowanych. Wiadomo, że rozpatrzenie każdej sprawy przez NSA wiąże się z kosztem. Można by było ich uniknąć, gdyby do urzędu wróciły te sprawy, których rozstrzygnięcie jest jednoznaczne ze względu na nowelizację ustawy.</u>
</div>
<div xml:id="div-129">
<u xml:id="u-129.0" who="#JanLityński">Mówi pan o procesie decyzyjnym, który nie przekłada się na przepisy tej ustawy.</u>
</div>
<div xml:id="div-130">
<u xml:id="u-130.0" who="#JózefMioduszewski">Podczas dyskusji nad art. 2 zostało powiedziane, że należy wyrównać krzywdy za niesłusznie odebrane uprawnienia. Sądzę, że tej sprawy nie musimy rozpatrywać i uwzględniać jej w nowelizacji ustawy, bo jeśli zaistniały przypadki, iż urząd popełnił błąd, na skutek którego niesłusznie zostało odebrane uprawnienie kombatanckie, to musiały one zostać rozpatrzone przez NSA. Jeśli błąd został stwierdzony, wówczas nastąpiła rekompensata utraconych świadczeń.</u>
<u xml:id="u-130.1" who="#JózefMioduszewski">Czytając literalnie treść art. 2, podobnie jak pani poseł J. Banach opowiadam się za jej utrzymaniem. Odebranie uprawnień kombatanckich nastąpiło w świetle obowiązującego prawa. Pani poseł W. Sokołowska postuluje naprawienie krzywd. W naszym kraju było wiele krzywd z różnego tytułu, w różnych okresach i dotknęły one różnych grup ludzi. Nigdy nie będziemy w stanie zrekompensować do końca tych wszystkich krzywd. Jeśli natomiast naprawimy krzywdy tylko jednej grupie osób, to wówczas inne grupy mają prawo dopominać się tego samego. O tym mówił pan poseł J. Lityński.</u>
<u xml:id="u-130.2" who="#JózefMioduszewski">Zwracam się do pani poseł W. Sokołowskiej, aby przemyślała swój wniosek i zastanowiła się, czy jesteśmy w stanie naprawić wszystkie krzywdy.</u>
<u xml:id="u-130.3" who="#JózefMioduszewski">Jeszcze raz powtarzam, że uprawnienia kombatanckie zostały odebrane pewnej grupie osób w świetle obowiązującego prawa. Zostaną one ponownie przyznane także w świetle obowiązującego prawa, tzn. po nowelizacji ustawy. Poza tym rekompensata za okres 3 miesięcy jest regulacją wynikającą z przepisów emerytalnych. Sądzę, że można ją przyjąć. W pewnym sensie naprawione zostaną krzywdy tym, którym odebrano uprawnienia, przez sam fakt ponownego ich przyznania.</u>
</div>
<div xml:id="div-131">
<u xml:id="u-131.0" who="#WandaSokołowska">Podtrzymuję swój wniosek. Skoro w świetle obowiązującego prawa odebraliśmy ludziom to, co im się należało, to teraz musimy to naprawić, bez względu na koszty. Chciałabym, aby pan minister poinformował nas, jak liczna jest grupa osób którym zostaną przywrócone uprawnienia kombatanckie i ile to będzie kosztowało.</u>
</div>
<div xml:id="div-132">
<u xml:id="u-132.0" who="#BogdanKrysiewicz">Duchem jestem za tą poprawką, ale nie chciałbym, żeby powtórzyła się sytuacja, kiedy emeryci i renciści mieli mieć zrekompensowane za nisko zwaloryzowane świadczenia, ale tych pieniędzy fizycznie nie otrzymali. Zasadne jest więc pytanie do ministra o wysokość rekompensat.</u>
</div>
<div xml:id="div-133">
<u xml:id="u-133.0" who="#BolesławMachnio">Wczoraj usłyszałem w TV wypowiedź pana Kosa w sprawie reprywatyzacji. Powiedział on, że jeśli Sejm nie zagwarantuje w ustawie, iż zostanie nam oddane to, co bezprawnie zostało odebrane, to odbierzemy szablą. Czy my mamy nawoływać do podobnego postępowania?</u>
</div>
<div xml:id="div-134">
<u xml:id="u-134.0" who="#WandaBańkowska">Chciałam powiedzieć, że były dwa takie miejsca, które decydowały, komu się będzie odbierać uprawnienia kombatanckie. Decyzje w tej sprawie zapadły po głosowaniu nad art. 21 i 25. Nie chciałabym odnosić się personalnie do tego, kto i jak głosował, a jedynie przypominam, że sprawa została już rozstrzygnięta. Upolitycznianie art. 2, lub - inaczej mówiąc - chęć wygrania tym artykułem sprawy politycznej, nie na dużo się zdaje, bowiem już wyraziliśmy swoją wolę, jakie grupy osób mają zachować swoje uprawnienia kombatanckie.</u>
<u xml:id="u-134.1" who="#WandaBańkowska">Chciałam przypomnieć pani poseł W. Sokołowskiej, że miało już miejsce głosowanie nad art. 21 i 25 z wiadomym rezultatem.</u>
</div>
<div xml:id="div-135">
<u xml:id="u-135.0" who="#AdamDobroński">Nie usłyszałem dokładnie pytania.</u>
</div>
<div xml:id="div-136">
<u xml:id="u-136.0" who="#JanLityński">Chodzi o podanie liczby osób, którym przywróconoby uprawnienia kombatanckie oraz o oszacowanie związanych z tym kosztów.</u>
</div>
<div xml:id="div-137">
<u xml:id="u-137.0" who="#AnnaBańkowska">Domyślam się, iż pani poseł W. Sokołowskiej chodzi o to, że nowelizacja ustawy wprowadza do grupy kombatantów niektóre osoby, a mianowicie te, które na mocy art. 21 i 25 aktualnie obowiązującej ustawy zostały pozbawione uprawnień kombatanckich w stosunku do okresu sprzed 1991 r. Pani poseł chce usłyszeć informację, ile by to kosztowało?</u>
</div>
<div xml:id="div-138">
<u xml:id="u-138.0" who="#WandaSokołowska">Pani przewodnicząca już drugi raz popełnia ten sam błąd. Mnie chodzi tylko o uprawnienia uprzednio odebrane, a obecnie wznowione. Wyraźnie mówi o tym ust. 2: „Wznowienie świadczeń wynikających z ponownie przyznanych uprawnień”. Nie wchodzą w grę żadne uprawnienia, których nie było przed 1991 r.</u>
</div>
<div xml:id="div-139">
<u xml:id="u-139.0" who="#AnnaBańkowska">Mówimy o tym samym. Pewna grupa kombatantów miała przed 1991 r. uprawnienia, które zostały im odebrane na podstawie ustawy z 1991 r. Czy o tę grupę chodzi?</u>
</div>
<div xml:id="div-140">
<u xml:id="u-140.0" who="#WandaSokołowska">Tak, o tę grupę osób.</u>
</div>
<div xml:id="div-141">
<u xml:id="u-141.0" who="#AdamDobroński">Nie posiadam dokładnych danych. Oceniamy, że uprawnienia zostały odebrane ok. 7 tys. osób. Natomiast obliczenie w wysokości rekompensaty jest wręcz niemożliwe. Należałoby ustalić dla każdej osoby, przez jaki okres była pozbawiona świadczeń, a poza tym trzeba by było przeprowadzić wyliczenia z różnych tytułów do świadczeń. Niektóre z obowiązujących uprawnień w ogóle nie nadają się do refundacji np. chodzi o poniesiony koszt za przejazdy środkami komunikacji miejskiej, wniesione wpłaty abonamentowe za korzystanie radia i tv itd.</u>
<u xml:id="u-141.1" who="#AdamDobroński">Szacujemy, że 1 kombatant kosztuje skarb państwa 1,2 mln zł. Trzeba by było jednak zatrudnić sztab ludzi, aby obliczyli precyzyjnie ogólną kwotę z tytułu przywrócenia świadczeń kombatanckich za cały okres ich pozbawienia.</u>
</div>
<div xml:id="div-142">
<u xml:id="u-142.0" who="#AnnaBańkowska">Powinniśmy już przystąpić do głosowania.</u>
</div>
<div xml:id="div-143">
<u xml:id="u-143.0" who="#PrzedstawicielkaBiuraLegislacyjnegoKS">Proszę, aby pani poseł W. Sokołowska podała treść swojego wniosku.</u>
</div>
<div xml:id="div-144">
<u xml:id="u-144.0" who="#WandaSokołowska">Moja propozycja jest następująca, choć może niezbyt poprawna legislacyjnie i z tego względu chciałam prosić o pomoc.</u>
<u xml:id="u-144.1" who="#WandaSokołowska">„Ustęp 2. Wznowienie świadczeń wynikających z przywróconych uprawnień obejmuje okres od momentu ich wstrzymania do ponownego przyznania”.</u>
<u xml:id="u-144.2" who="#komentarz">(Głosy z sali: Tu nie chodzi o wstrzymanie, lecz o odebranie. Należy mówić o odebraniu i ponownym przyznaniu.)</u>
<u xml:id="u-144.3" who="#WandaSokołowska">Wstrzymanie jest równoznaczne z odebraniem.</u>
</div>
<div xml:id="div-145">
<u xml:id="u-145.0" who="#AnnaBańkowska">W tym momencie powinniśmy rozpocząć dyskusję nad tymi dwoma określeniami. Ponieważ wszyscy jesteśmy podekscytowani tą sprawą i upływającym czasem, proszę pana posła M. Kowalczyka, aby jeszcze raz zechciał powiedzieć, czego dotyczy treść art. 2.</u>
</div>
<div xml:id="div-146">
<u xml:id="u-146.0" who="#MichałKowalczyk">Znowelizowana ustawa przywróci uprawnienia pewnej grupy kombatantów. Uprawnienia te zostały im odebrane na podstawie ustawy z 1991 r.</u>
<u xml:id="u-146.1" who="#MichałKowalczyk">Skoro więc nastąpi przywrócenie czy ponowne przyznanie uprawnień, został sformułowany art. 2, który mówi o osobach, których to dotyczy. Wznowienie świadczeń nastąpi nie dłużej niż za okres 3 miesięcy wstecz od daty zgłoszenia przez osobę zainteresowaną wniosku do organu emerytalnego.</u>
<u xml:id="u-146.2" who="#MichałKowalczyk">Rozumiem wszystkie zastrzeżenia, które zostały wniesione do tego rozwiązania, ale musimy pamiętać, że niezależnie od naszej oceny, czy ustawa była dobra, czy zła, to bezsprzeczny jest fakt, iż miała ona moc obowiązującą.</u>
</div>
<div xml:id="div-147">
<u xml:id="u-147.0" who="#AnnaBańkowska">Kieruję do pana ministra pytanie, na podstawie jakiego artykułu są rozstrzygane sprawy dotyczące ewentualnego zwrotu świadczeń w przypadku, gdy urząd podjął złą decyzję o pozbawieniu uprawnień kombatanckich, oczywiście w świetle obowiązujących przepisów?</u>
</div>
<div xml:id="div-148">
<u xml:id="u-148.0" who="#AdamDobroński">Nie ma w tej ustawie takiego artykułu. Te sprawy są rozstrzygane na drodze sądowej na podstawie ogólnie obowiązujących zasadach wynikających z Kpa.</u>
</div>
<div xml:id="div-149">
<u xml:id="u-149.0" who="#AnnaBańkowska">Jeżeli ktoś jest przekonany, że w świetle obowiązującej ustawy niesłusznie odebrano mu uprawnienia kombatanckie, to...?</u>
</div>
<div xml:id="div-150">
<u xml:id="u-150.0" who="#AdamDobroński">... składa skargę do NSA. Jego uprawnienia nie zostają odebrane, lecz zawieszone. W przypadku pozytywnej decyzji NSA otrzymuje zwrot świadczeń za cały okres ich zatrzymania.</u>
</div>
<div xml:id="div-151">
<u xml:id="u-151.0" who="#AnnaBańkowska">Przedstawicielka Biura Legislacyjnego prosi panią W. Sokołowską, aby ponownie podała treść wniosku.</u>
</div>
<div xml:id="div-152">
<u xml:id="u-152.0" who="#WandaSokołowska">„Wznowienie świadczeń wynikających z przywróconych uprawnień obejmuje okres od momentu ich wstrzymania do ponownego przyznania”.</u>
</div>
<div xml:id="div-153">
<u xml:id="u-153.0" who="#AnnaBańkowska">Co należy rozumieć przez wstrzymanie świadczeń?</u>
</div>
<div xml:id="div-154">
<u xml:id="u-154.0" who="#WandaSokołowska">Miałam wątpliwości i dlatego pytałam, czy należy użyć określenia „wstrzymanie” czy określenia „odebranie”.</u>
<u xml:id="u-154.1" who="#WandaSokołowska">Przy okazji chciałam powiedzieć, to o czym dzisiaj mówimy to jest przywrócenie praw nabytych. Myśmy je ludziom odebrali niesłusznie.</u>
</div>
<div xml:id="div-155">
<u xml:id="u-155.0" who="#AnnaBańkowska">Powiem w ten sposób: wszyscy mamy coś w sercu zanotowane. Już w głosowaniu wyraziliśmy „czułość” na zbiorową odpowiedzialność. Teraz chciałabym, aby członkowie Komisji wiedzieli, jaki pani poseł nadaje sens wyrazowi „wstrzymanie”? Czy dotyczy on tych przypadków kiedy urząd zbyt rygorystycznie podszedł do wykonania ustawy z 1991 r.? Czy chodzi o odebrane uprawnienia na podstawie ustawy i obecnie przywracane ze względu na dokonaną nowelizację ustawy?</u>
</div>
<div xml:id="div-156">
<u xml:id="u-156.0" who="#WandaSokołowska">Chodzi mi o ten drugi przypadek.</u>
</div>
<div xml:id="div-157">
<u xml:id="u-157.0" who="#AnnaBańkowska">Ale czy można wówczas nazwać „wstrzymaniem” coś, co zostało odebrane zgodnie z obowiązującym prawem?</u>
</div>
<div xml:id="div-158">
<u xml:id="u-158.0" who="#WandaSokołowska">Uważam, że wstrzymane były prawa nabyte wedle obowiązującego prawa. Dlatego nie użyłam określenia „odebrane”.</u>
</div>
<div xml:id="div-159">
<u xml:id="u-159.0" who="#JózefMioduszewski">Intencja wniosku pani poseł W. Sokołowskiej jest nam wszystkim znana. Podkomisja przedstawiła zapis art. 2. Proponuję więc poddać pod głosowanie ten zapis, a gdy zostanie przyjęty to bezprzedmiotowym stanie się wniosek pani poseł W. Sokołowskiej. Jeśli się stanie inaczej, to wówczas będziemy cyzelować zapis zaproponowany przez panią poseł i zastanawiać się, czy należy użyć określenia „wstrzymane”, czy „odebrane”.</u>
</div>
<div xml:id="div-160">
<u xml:id="u-160.0" who="#BolesławMachnio">Dalej idącym wnioskiem jest wniosek pani poseł W. Sokołowskiej i powinien być poddany pod głosowanie w pierwszej kolejności.</u>
</div>
<div xml:id="div-161">
<u xml:id="u-161.0" who="#JózefMioduszewski">Zawsze w pierwszej kolejności poddawany jest pod głosowanie wniosek podkomisji. W tym przypadku chodzi o wnioski przeciwstawne, więc jest obojętne od którego zaczniemy głosowanie.</u>
</div>
<div xml:id="div-162">
<u xml:id="u-162.0" who="#AnnaBańkowska">Znamy intencję pani poseł W. Sokołowskiej, której chodzi o to, aby ludziom, którym ustawa przywraca uprawnienia, zapłacić od momentu, kiedy im te uprawnienia zostały wstrzymane. Było to w 1991 r. lub w 1992 r. a nawet w 1993 r.</u>
<u xml:id="u-162.1" who="#AnnaBańkowska">Podkomisja proponuje, aby tym osobom przywrócić świadczenia z 3 miesięcznym okresem wypłaty. Innymi słowy wniosek pani poseł dotyczy tego samego, o czym mówi art. 2, z tym że wydłuża się okres zwrotu świadczeń.</u>
</div>
<div xml:id="div-163">
<u xml:id="u-163.0" who="#PrzedstawicielkaBiuraLegislacyjnegoKS">Przed głosowaniem wersji przedstawionej przez podkomisję chcę zwrócić uwagę, że w ust. 1 jest mowa o przywróceniu odebranych uprawnień, zaś w ust. 2 o ponownie przyznanych uprawnieniach. Pan minister proponował, by także w ust. 1 wprowadzić określenie „ponownie przyznanych uprawnień”.</u>
</div>
<div xml:id="div-164">
<u xml:id="u-164.0" who="#AnnaBańkowska">Ponieważ mamy dwie wersje ust. 2 proponuję, abyśmy najpierw przyjęli, iż ust. 1 brzmi: „Ponownie przyznanie uprawnień kombatanckich następuje na wniosek osób zainteresowanych ich przyznaniem, jeżeli nie zachodzą przesłanki z art. 25 ust. 2”.</u>
<u xml:id="u-164.1" who="#AnnaBańkowska">Kto jest za przyjęciem takiej treści?</u>
<u xml:id="u-164.2" who="#komentarz">(Głosy z sali: Nie jest potrzebne głosowanie.)</u>
</div>
<div xml:id="div-165">
<u xml:id="u-165.0" who="#StanisławWiśniewski">Proszę, by uszanowana została praca podkomisji i pod głosowanie została poddana obecna wersja ust. 1. Ma ona zasadniczy sens. Chodzi bowiem o przywrócenie odebranych uprawnień, a nie o ponowne ich przyznanie.</u>
</div>
<div xml:id="div-166">
<u xml:id="u-166.0" who="#WandaSokołowska">Nie można manipulować treścią tego artykułu.</u>
</div>
<div xml:id="div-167">
<u xml:id="u-167.0" who="#AnnaBańkowska">Wypraszam sobie takie sformułowanie, że chcę czymś manipulować. Zacytowałam treść, którą zaproponował pan minister. Biuro Legislacyjne podpowiada nam, że powinniśmy ujednolicić sformułowania użyte w ust. 1 i ust. 2.</u>
</div>
<div xml:id="div-168">
<u xml:id="u-168.0" who="#MichałKowalczyk">Chcę wyjaśnić, że podkomisja nieświadomie użyła dwóch różnych określeń. Rozumieliśmy, że chodzi o ponowne przyznanie uprawnień. Z tego względu uważam, że propozycja pana ministra jest słuszna.</u>
</div>
<div xml:id="div-169">
<u xml:id="u-169.0" who="#AnnaBańkowska">Mamy dwie wersje art. 2 ust. 1. Pierwsza jest zgodna ze sprawozdaniem podkomisji i brzmi: „Przywrócenie odebranych uprawnień kombatanckich następuje na wniosek...”.</u>
<u xml:id="u-169.1" who="#AnnaBańkowska">Kto jest za takim zapisem ustępu 1?</u>
<u xml:id="u-169.2" who="#AnnaBańkowska">Wniosek został przyjęty stosunkiem głosów: 12 - za, 3 - przeciw, 7 posłów wstrzymało się od głosów.</u>
</div>
<div xml:id="div-170">
<u xml:id="u-170.0" who="#AlicjaMurynowicz">W związku z dyskusją, która przed chwilą miała miejsce, należy zapytać, czy nie należałoby wprowadzić do art. 2 ust. 2 zmiany, na skutek której ustęp ten otrzymałby brzmienie: „Wznowienie świadczeń wynikających z przywrócenia odebranych uprawnień następuje nie dłużej niż na okres 3 miesięcy wstecz od daty zgłoszenia przez osobę zainteresowaną wniosku do organu emerytalnego”. W ten sposób unikniemy niespójności między ust. 1 a ust. 2.</u>
</div>
<div xml:id="div-171">
<u xml:id="u-171.0" who="#AnnaBańkowska">Kto jest za przyjęciem tego wniosku?</u>
<u xml:id="u-171.1" who="#komentarz">(Głosy z sali: Taką poprawkę należy przyjąć automatycznie.)</u>
<u xml:id="u-171.2" who="#AnnaBańkowska">Teraz rozstrzygniemy, którą przyjmujemy wersję ust. 2. Pierwsza wersja brzmi: „Wznowienie świadczeń wynikających z przywrócenia przyznanych uprawnień następuje nie dłużej niż na okres trzech miesięcy wstecz od daty zgłoszenia przez osobę zainteresowaną wniosku do organu emerytalnego”.</u>
<u xml:id="u-171.3" who="#AnnaBańkowska">Druga wersja brzmi: „Wznowienie świadczeń z przywróconych uprawnień obejmuje okres od momentu ich wstrzymania do ponownego przywrócenia”.</u>
</div>
<div xml:id="div-172">
<u xml:id="u-172.0" who="#AdamDobroński">W punkcie 2 połączyliście państwo dwie wersje. Jedna wersja polega na zmianie wyrazów „ponownie przyznanych” natomiast w wersji pani poseł W. Sokołowskiej jest mowa o zupełnie innym rozwiązaniu.</u>
</div>
<div xml:id="div-173">
<u xml:id="u-173.0" who="#AnnaBańkowska">Wyjaśniliśmy, że wniosek pani poseł dotyczy tych samych osób, o których mowa w art. 2, a więc nie chodzi o to, że komuś niesłusznie odebrano uprawnienia w świetle ustawy w 1991 r., lecz o takie przypadki, że na podstawie tej ustawy nastąpiła utrata uprawnień, natomiast zostaną one przywrócone ze względu na tę nowelizację.</u>
<u xml:id="u-173.1" who="#AnnaBańkowska">Wniosek pani poseł W. Sokołowskiej dotyczy tej samej materii, o której mowa jest w art. 2, jedynie proponuje ona rozszerzyć okres zwrotu świadczeń. Jako dalej idący powinien być poddany pod głosowanie w pierwszej kolejności.</u>
</div>
<div xml:id="div-174">
<u xml:id="u-174.0" who="#JózefMioduszewski">Protestuję. Podobnie jak pan poseł S. Wiśniewski uważam, że powinniśmy szanować stanowisko podkomisji i w pierwszej kolejności należy poddać pod głosowanie treść art. 2 zaproponowaną przez podkomisję.</u>
</div>
<div xml:id="div-175">
<u xml:id="u-175.0" who="#AnnaBańkowska">O jakim pan poseł mówi braku szacunku? Na ogół, gdy rozpatrywane jest sprawozdanie podkomisji, pojawiają się różne nowe wnioski i głosowanie przebiega niekoniecznie poczynając od wniosku podkomisji.</u>
</div>
<div xml:id="div-176">
<u xml:id="u-176.0" who="#JózefMioduszewski">Nie wiem, dlaczego automatycznie została przyjęta w ust. 2 zmiana polegająca na zastąpieniu wyrazów „ponownie przyznanych uprawnień” wyrazami „przywrócenia odebranych uprawnień”.</u>
</div>
<div xml:id="div-177">
<u xml:id="u-177.0" who="#AnnaBańkowska">Ze względu na to zastrzeżenie będziemy głosować tę zmianę.</u>
</div>
<div xml:id="div-178">
<u xml:id="u-178.0" who="#AdamDobroński">Chciałem oświadczyć, że wniosek zgłoszony przez panią poseł W. Sokołowską nie mogł być konsultowany z Ministerstwem Finansów. Pociąga on za sobą daleko idące konsekwencje dla budżetu państwa.</u>
</div>
<div xml:id="div-179">
<u xml:id="u-179.0" who="#AnnaBańkowska">Myślę, że wszyscy mamy tego świadomość.</u>
<u xml:id="u-179.1" who="#AnnaBańkowska">Ponieważ pojawił się problem, czy mamy automatycznie wprowadzić do ust. 2 termin zbieżny z terminem przyjętym w ust. 1, w związku z tym musimy przeprowadzić głosowanie.</u>
<u xml:id="u-179.2" who="#AnnaBańkowska">Kto jest za przyjęciem zmiany w ust. 2, polegającej na zastąpieniu wyrazów „ponownie przyznanych” wyrazami „przywrócenia odebranych uprawnień”? Kto jest za tym, aby dokonać takiej zmiany w sprawozdaniu podkomisji?</u>
<u xml:id="u-179.3" who="#AnnaBańkowska">Wniosek został odrzucony większością głosów.</u>
<u xml:id="u-179.4" who="#AnnaBańkowska">Głosować będziemy teraz nad dwoma wersjami ustępu 2. Jedna brzmi: „Wznowienie świadczeń wynikających z przywrócenia odebranych uprawnień następuje nie dłużej niż na okres 3 miesięcy wstecz od daty zgłoszenia przez osobę zainteresowaną wniosku do organu emerytalnego”.</u>
<u xml:id="u-179.5" who="#AnnaBańkowska">Proszę, aby Biuro Legislacyjne odczytało wersję ust. 2 zaproponowaną przez panią poseł W. Sokołowską.</u>
</div>
<div xml:id="div-180">
<u xml:id="u-180.0" who="#PrzedstawicielkaBiuraLegislacyjnegoKS">„Wznowienie świadczeń wynikających z przywróconych uprawnień obejmuje okres od momentu ich wstrzymania do ponownego przywrócenia”.</u>
</div>
<div xml:id="div-181">
<u xml:id="u-181.0" who="#AnnaBańkowska">Była jeszcze propozycja, aby w pierwszej kolejności głosować wniosek podkomisji.</u>
</div>
<div xml:id="div-182">
<u xml:id="u-182.0" who="#JózefMioduszewski">Zawsze tak się postępuje.</u>
</div>
<div xml:id="div-183">
<u xml:id="u-183.0" who="#AnnaBańkowska">Jeśli nie pojawią się wnioski dalej idące niż wniosek podkomisji. W tym przypadku takim wnioskiem jest wniosek pani poseł W. Sokołowskiej.</u>
</div>
<div xml:id="div-184">
<u xml:id="u-184.0" who="#JózefMioduszewski">Dla ścisłości, proponowałem, aby w pierwszej kolejności poddać pod głosowanie wniosek podkomisji, do którego zgłoszona została propozycja zamiany użytego w nim sformułowania.</u>
</div>
<div xml:id="div-185">
<u xml:id="u-185.0" who="#AnnaBańkowska">Tę sprawę już rozstrzygnęliśmy.</u>
</div>
<div xml:id="div-186">
<u xml:id="u-186.0" who="#JanLityński">Jeżeli są dwa wnioski, to one tak samo daleko idą, ale w różne strony.</u>
</div>
<div xml:id="div-187">
<u xml:id="u-187.0" who="#AnnaBańkowska">Z całą pewnością skutki finansowe wniosku pani poseł W. Sokołowskiej będą większe aniżeli wniosku podkomisji i w tym sensie pierwszy wniosek jest dalej idący.</u>
<u xml:id="u-187.1" who="#AnnaBańkowska">Kto jest za tym, aby w treści art. 2 ust. 2 zamieścić sformułowanie, które stworzyłoby możliwość wypłacenia świadczeń od momentu ich wstrzymania?</u>
</div>
<div xml:id="div-188">
<u xml:id="u-188.0" who="#WandaSokołowska">Proszę, aby pani przewodnicząca w ten sposób nie interpretowała mojego wniosku. Nie chodzi o żadne dodatkowe skutki finansowe. Coś zabrano tym osobom które zostały pozbawione uprawnień kombatanckich i te pieniądze zostały w budżecie.</u>
</div>
<div xml:id="div-189">
<u xml:id="u-189.0" who="#AnnaBańkowska">Prosty rachunek wykaże, że jeśli mamy oddawać wszystko to, co zostało nie wypłacone osobom, którym odebrane zostały, w świetle prawa, uprawnienia kombatanckie, to koszt tej operacji będzie wyższy aniżeli operacji zaproponowanej przez podkomisję.</u>
<u xml:id="u-189.1" who="#AnnaBańkowska">Aby już nie było żadnych niedomówień, poddaję wniosek pani poseł w pełnym jego brzmieniu.</u>
<u xml:id="u-189.2" who="#AnnaBańkowska">Kto jest za tym, aby treść art. 2 ust. 2 brzmiała: „Wznowienie świadczeń wynikających z przywróconych uprawnień obejmuje okres od momentu ich wstrzymania do ponownego przywrócenia”?</u>
<u xml:id="u-189.3" who="#AnnaBańkowska">Wniosek został odrzucony.</u>
</div>
<div xml:id="div-190">
<u xml:id="u-190.0" who="#WandaSokołowska">Zgłaszam wniosek mniejszości.</u>
</div>
<div xml:id="div-191">
<u xml:id="u-191.0" who="#AnnaBańkowska">Aby mógł być zgłoszony ten wniosek, musimy głosować art. 2 ust. 2 w wersji podkomisji.</u>
<u xml:id="u-191.1" who="#AnnaBańkowska">Kto jest za treścią art. 2 ust. 2?</u>
<u xml:id="u-191.2" who="#AnnaBańkowska">Wniosek został przyjęty.</u>
<u xml:id="u-191.3" who="#AnnaBańkowska">Ponieważ został już przyjęty art. 3 i art. 4, możemy teraz wprowadzić uzupełnienia do projektu ustawy. Zacznę od pisma, które zostało skierowane na ręce przewodniczącej Komisji i zostało podpisane przez podsekretarza stanu w Ministerstwie Obrony Narodowej, panią Danutę Waniek. Odczytam państwu treść tego pisma.</u>
<u xml:id="u-191.4" who="#AnnaBańkowska">W związku z rozpatrywaniem przez Komisję Polityki Społecznej projektu ustawy o zmianie ustawy o kombatantach oraz niektórych osobach będących ofiarami represji wojennych i okresu powojennego (druk nr 54) - uprzejmie proszę o uwzględnienie przepisu art. 1 pkt 1 lit. b, zawartego w przedłożonym przez rząd projekcie ustawy, który przewiduje skreślenie dotychczas obowiązującego pkt 1 w ust. 2 art. 8 cytowanej ustawy, z jednoczesną zmianą oznaczenia następnych punktów tego ustępu.</u>
<u xml:id="u-191.5" who="#AnnaBańkowska">Przepis ten bowiem w praktyce stanowi przeszkodę w uzyskaniu statusu i uprawnień kombatanckich przez osoby, które spełniają ustawowe wymogi faktyczne, ale z uwagi na formalny wymóg przedłożenia zaświadczenia, nie są w stanie uzyskać takiego dokumentu. Resort obrony narodowej nie dysponuje zaś dokumentacją osób nie pełniących czynnej służby wojskowej (wszelkich form), chociażby uczestniczyły w walkach w rozumieniu art. 2 pkt 2 obowiązującej ustawy o kombatantach i niektórych osobach będących ofiarami represji wojennych i okresu powojennego. Z tych względów nie ma niestety możliwości wykonania dyspozycji z art. 8 ust. 2 pkt. 1. Ustawowy wymóg formalny zawarty w tym przepisie, wobec braku możliwości jego spełnienia, uniemożliwia kierownikowi Urzędu ds. Kombatantów i Osób Represjonowanych wydawanie pozytywnych decyzji w trybie zwykłego postępowania instancyjnego. Zatem skreślenie nie realizowanego w praktyce przepisu art. 8 ust. 2 pkt 1 cytowanej ustawy leży przede wszystkim w interesie zainteresowanych.</u>
</div>
<div xml:id="div-192">
<u xml:id="u-192.0" who="#MichałKowalczyk">Odpowiednia regulacja znajdowała się w przedłożeniu rządowym. Podkomisja uznała, że jeżeli ktoś mówi, iż nie ma archiwum, to nie jest to argument przemawiający za niepoświadczaniem dokumentów. Okazuje się, że Ministerstwo Obrony Narodowej ze względu na brak archiwum nie jest w stanie poświadczać dokumentów, z których wnika, iż obywatel może uzyskać uprawnienia kombatanckie. Brak tego poświadczenia powoduje, że ten obywatel nie otrzymuje uprawnień kombatanckich.</u>
<u xml:id="u-192.1" who="#MichałKowalczyk">Moim zdaniem wniosek jest słuszny i należy go przyjąć.</u>
</div>
<div xml:id="div-193">
<u xml:id="u-193.0" who="#AnnaBańkowska">Aby przyjąć ten wniosek, musimy dokonać odpowiednich zmian, polegających na skreśleniu w art. 8 ust. 2 pkt. 1, który brzmi: „na wniosek osoby zainteresowanej minister obrony narodowej potwierdza okoliczność, o której mowa w art. 2 pkt. 2.”.</u>
<u xml:id="u-193.1" who="#AnnaBańkowska">Kto jest za tym, aby dokonać tego skreślenia?</u>
<u xml:id="u-193.2" who="#AnnaBańkowska">Wniosek został przyjęty 13 głosami, przy 6 głosach wstrzymujących się.</u>
</div>
<div xml:id="div-194">
<u xml:id="u-194.0" who="#JolantaBanach">Podkomisja w zmianie dotyczącej art. 20a, czyli w zmianie, która osobom nie będącym emerytami i rencistami przyznawała uprawnienia wynikające z ustawy, wskazała w ust. 3 zmiany art. 15a źródło finansowania tych świadczeń, kierując się sugestią dyrektora Gostka z Ministerstwa Pracy i Polityki Socjalnej. Wobec tego mamy do czynienia z sytuacją, w której ZUS wypłaca dodatek kombatancki emerytom i rencistom, natomiast Urząd ds. Kombatantów i Osób Represjonowanych miałby świadczenie w wysokości tego dodatku wypłacać osobom nie będącym emerytami lub rencistami. W takiej sytuacji urząd ten musiałby zawrzeć umowę zlecającą ZUS wykonanie tej usługi.</u>
<u xml:id="u-194.1" who="#JolantaBanach">Dowiedzieliśmy się, że ten zabieg kosztowałby, w przeliczeniu na jedną osobę, około 100 tys. zł miesięcznie. Jest to koszt wysoki, zważywszy, że średnie świadczenie, przysługujące osobom nie będącymi emerytami i rencistami, wynosiłoby ok. 500 tys. zł. Sama operacja wypłacenia tego świadczenia przez ZUS, kosztowałaby 100 tys. zł.</u>
<u xml:id="u-194.2" who="#JolantaBanach">Chcę także poinformować, że budżet państwa finansuje ZUS koszty związane z wypłacaniem dodatku kombatanckiego, a nie fundusz kombatantów.</u>
<u xml:id="u-194.3" who="#JolantaBanach">Mając rozterki ze względu na konieczność oczyszczania ZUS z różnego rodzaju świadczeń, proponuję, aby również ta instytucja wypłacała dodatki dla osób, które nie są emerytami lub rencistami. Ze względu na powyższe argumenty proponuję skreślenie ust. 3 w zmianie dotyczącej art. 20a, zaś w art. 23, gdzie się wskazuje źródła finansowania, należałoby wpisać, iż świadczenie przysługujące osobom nie będącym emerytami i rencistami finansowane jest z budżetu państwa bezpośrednio Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych.</u>
<u xml:id="u-194.4" who="#JolantaBanach">Wprawdzie zaproponowałam uzupełnienie art. 23, ale również jest propozycja, aby uzupełnić art. 24, w związku ze skreśleniem ust. 3 w zmianie dotyczącej art. 20a.</u>
</div>
<div xml:id="div-195">
<u xml:id="u-195.0" who="#AnnaBańkowska">Treść ust. 3 brzmi: „Świadczenia, o których mowa... przyznaje i wypłaca Urząd ds. Kombatantów i Osób Represjonowanych”. Musimy teraz zdecydować, co chcemy przenieść do art. 23 lub 24. Rozumiem, że intencją pani poseł jest to, żeby dodatków nie wypłacał Urząd ds. Kombatantów i Osób Represjonowanych.</u>
</div>
<div xml:id="div-196">
<u xml:id="u-196.0" who="#JanLityński">Chciałbym się dowiedzieć, jaki pani poseł J. Banach zgłasza wniosek, w pełnym jego brzmieniu, abyśmy mogli przystąpić do głosowania.</u>
</div>
<div xml:id="div-197">
<u xml:id="u-197.0" who="#AlicjaMurynowicz">Muszę zadać to pytanie, ponieważ nie wiem, nad czym będę głosowała. Dlaczego mowa jest o art. 20a, skoro nie ma go w sprawozdaniu podkomisji?</u>
</div>
<div xml:id="div-198">
<u xml:id="u-198.0" who="#PrzedstawicielkaBiuraLegislacyjnegoKS">Gdy pracowaliśmy nad artykułem 15 ust. 1 i art. 20 ust. 3 doszło do połączenia treści obu tych artykułów i sformułowania art. 20a.</u>
</div>
<div xml:id="div-199">
<u xml:id="u-199.0" who="#AnnaBańkowska">Treść art. 20a mają ci posłowie, którzy zanotowali sobie ją w swoich sprawozdaniach w momencie, gdy dochodziło do głosowania. Pozostałych informuję, że z połączenia intencji art. 15 ust. 1 i art. 20 ust. 3 powstał art. 20a o następującej treści: „1. Kombatantom i innym osobom, które nie posiadają prawa do żadnych świadczeń rentowych albo emerytalnych, nie pracują, a osiągnęły wiek: kobieta 55 lat, a mężczyzna 60 lat, przysługuje świadczenie w wysokości dodatku kombatanckiego. 2. Osobom tym przysługują także uprawnienia określone w art. 20 ust. 2”. Z kolei 3 ustęp mówi o tym, że dodatki kombatanckie przyznaje i wypłaca Urząd ds. Kombatantów i Osób Represjonowanych.</u>
<u xml:id="u-199.1" who="#AnnaBańkowska">Pani poseł J. Banach uzyskała informację, że zapis ust. 3 będzie powodował konieczność płacenia przez Urząd ds. Kombatantów i Osób Represjonowanych kosztów, w przypadku gdy zleci ZUS wypłacanie dodatków kombatanckich przysługujących osobom, które nie są rencistami lub emerytami. Za każdą taką osobę trzeba będzie zapłacić ZUS 100 tys. zł miesięcznie. Jest to duża kwota i w związku z tym pani poseł proponuje zapisać w ustawie taki proces wypłacania dodatków, który by niepotrzebnie nie obciążał dodatkowymi kosztami Urzędu ds. Kombatantów i Osób Represjonowanych. Sądzę, że pan minister ma również tę sprawę przemyślaną.</u>
<u xml:id="u-199.2" who="#AnnaBańkowska">Stanęliśmy przed problemem, że skreślenie ust. 3 powoduje konsekwencje, które trzeba zapisać bądź to w ust. 23 bądź w ust. 24. Coś w tej sprawie trzeba postanowić.</u>
</div>
<div xml:id="div-200">
<u xml:id="u-200.0" who="#AdamDobroński">Kwoty na wypłacanie dodatków kombatanckich o których w tej chwili mówimy, pochodzą z budżetu państwa. Według zapisu ust. 3 pieniądze trafiałyby do Urzędu ds. Kombatantów i Osób Represjonowanych, a ponieważ technicznie nie jesteśmy przygotowani do dokonywania wypłat, będę musiał zlecić tę czynność ZUS, za co zapłacę dodatkowe pieniądze. Rodzi się więc wątpliwość, czy jest sens wydawania pieniędzy za wykonanie operacji technicznej.</u>
</div>
<div xml:id="div-201">
<u xml:id="u-201.0" who="#JanLityński">Sądzę, że wszyscy podzielamy ideę wniosku, natomiast chodzi o to, żeby pan minister zaproponował konkretny zapis.</u>
</div>
<div xml:id="div-202">
<u xml:id="u-202.0" who="#AdamDobroński">Oczywiście z radością przyjmuję poprawkę zgłoszoną przez panią poseł J. Banach.</u>
</div>
<div xml:id="div-203">
<u xml:id="u-203.0" who="#AnnaBańkowska">Nadal się nie rozumiemy. Pani poseł J. Banach zasygnalizowała problem, a także zaproponowała jego rozwiązanie. Natomiast nie przedstawiła propozycji, gdzie należy umieścić w ustawie konsekwencje skreślenia ust. 3.</u>
</div>
<div xml:id="div-204">
<u xml:id="u-204.0" who="#AdamDobroński">Rozumiem, że dyskutujemy, czy należy skreślić ust. 3. Jeżeli ulegnie on skreśleniu, to konsekwencje tego należy zapisać w art. 24.</u>
</div>
<div xml:id="div-205">
<u xml:id="u-205.0" who="#AnnaBańkowska">Proszę pana ministra, by pan zaproponował, co należy zmienić w tym artykule.</u>
</div>
<div xml:id="div-206">
<u xml:id="u-206.0" who="#AdamDobroński">Proponuję, aby w art. 20a skreślić ust. 3, natomiast informacje o tym, że dodatki ma wypłacać ZUS, należy umieścić w art. 24, przez dopisanie wyrazów „art. 20a” tam, gdzie się mówi o wypłatach dokonywanych przez ZUS.</u>
</div>
<div xml:id="div-207">
<u xml:id="u-207.0" who="#AnnaBańkowska">Przypominam, że w ust. 3 jest mowa o przyznawaniu dodatków. Teraz to określenie zniknie.</u>
</div>
<div xml:id="div-208">
<u xml:id="u-208.0" who="#JanLityński">Komisja nie może gremialnie redagować poprawek.</u>
</div>
<div xml:id="div-209">
<u xml:id="u-209.0" who="#AdamDobroński">Osoby, których ta poprawka dotyczy, mają uprawnienia kombatanckie.</u>
</div>
<div xml:id="div-210">
<u xml:id="u-210.0" who="#StanisławWiśniewski">Zdecydowanie protestuję. Nie można jednostronnie obarczać ZUS, jako instytucji, dodatkowymi działaniami. To również podnosi koszty funkcjonowania tej instytucji, która będzie musiała założyć nową dokumentację. Bez przedstawiciela ZUS nie mamy prawa wnosić takiej poprawki. Jako członek rady nadzorczej ZUS - protestuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-211">
<u xml:id="u-211.0" who="#JolantaBanach">ZUS już obecnie wypłaca dodatki kombatanckie.</u>
</div>
<div xml:id="div-212">
<u xml:id="u-212.0" who="#StanisławWiśniewski">Mówimy o takich osobach, które nie pobierają renty i emerytury i dla tych osób trzeba będzie założyć dodatkowa kartotekę. Proszę, by bez konsultacji z przedstawicielem ZUS nie rozpatrywać wniosku.</u>
<u xml:id="u-212.1" who="#StanisławWiśniewski">Zdaję sobie sprawę z tego, że trzeba będzie założyć nowa ewidencję, nowe kartoteki, ale taka konieczność będzie miała miejsce także wówczas, gdy na Urzędzie ds. Kombatantów i Osób Represjonowanych będzie spoczywał obowiązek wypłacania dodatków kombatanckich, a ponieważ sam tej operacji przeprowadzić nie będzie w stanie, to zleci jej wykonanie ZUS. Podpiszę umowę z ta instytucją, w wyniku której wszystkie te ograniczenia techniczne o których mówi pan poseł, ZUS będzie musiał usunąć, a więc założy nową ewidencję osób.</u>
<u xml:id="u-212.2" who="#StanisławWiśniewski">Moim zdaniem, problem polega na tym, czy za te nową ewidencję i kartotekę będzie musiał płacić bezpośrednio budżet państwa, czy Urząd ds. Kombatantów i Osób Represjonowanych. W drugim przypadku będziemy mieli do czynienia z sytuacją, że operacja sfinansowania wypłaty będzie stanowiła ok. 20% całego świadczenia. Mnie przeraziły te relacje.</u>
</div>
<div xml:id="div-213">
<u xml:id="u-213.0" who="#BolesławMachnio">Świadczenia wypłaca jeszcze KRUS, więc może należałoby z tą instytucją zawrzeć umowę.</u>
</div>
<div xml:id="div-214">
<u xml:id="u-214.0" who="#BogdanKrysiewicz">Praktyka dowodzi, że materia, o której obecnie dyskutujemy, jest zawsze przedmiotem uzgodnień międzyresortowych. Chcę przypomnieć, że jesteśmy w przededniu modyfikacji systemu funkcjonowania ubezpieczeń i chcemy odciążyć Fundusz Ubezpieczeń Społecznych oraz Zakład Ubezpieczeń Społecznych od wszelkiego rodzaju zobowiązań i zleceń nie posiadających charakteru ubezpieczeniowego, tzn. od wypłacania różnego rodzaju dodatków, naliczania podatków itd. Jeżeli ZUS będzie wypłacał dodatki kombatantom którzy nie są rencistami lub emerytami, to ta operacja będzie kosztowała. Nie można myśleć w ten sposób, że jeśli zmienimy zapis, to tym sposobem nikogo nic nie będzie kosztowało. Obarczenie ZUS dodatkową operacją musi być wycenione i refundowane przez budżet.</u>
<u xml:id="u-214.1" who="#BogdanKrysiewicz">Zakład Ubezpieczeń Społecznych może wypłacać te dodatki dlatego, że ma odpowiednią strukturę, sieć agend. Natomiast nie można publicznie upowszechniać tezy, że jeżeli będzie to robił, to bezpłatnie.</u>
</div>
<div xml:id="div-215">
<u xml:id="u-215.0" who="#JanLityński">Poglądy już zostały wymienione i możemy przejść do głosowania nad wnioskiem zgłoszonym przez panią poseł J. Banach. Jeżeli zostanie przyjęty, to wówczas zostanie on sformułowany poprawnie legislacyjnie. Natomiast jestem przeciwny formułowaniu wniosków na posiedzeniu Komisji.</u>
<u xml:id="u-215.1" who="#JanLityński">Wiadomo, jakie są intencje posłów J. Banach i J. Wiśniewskiego i proszę, aby pani przewodnicząca przystąpiła do głosowania.</u>
</div>
<div xml:id="div-216">
<u xml:id="u-216.0" who="#BolesławMachnio">Chcę zgłosić inny wniosek, abyśmy odstąpili od głosowania, natomiast zobowiązali ministra A. Dobrońskiego do przeprowadzenia rozmowy z ZUS lub KRUS. Następnie minister poinformuje nas, która z tych instytucji przejmie obowiązek wypłacania dodatków kombatanckich.</u>
</div>
<div xml:id="div-217">
<u xml:id="u-217.0" who="#AnnaBańkowska">Zwracam uwagę pana posła, że ustawa już rozstrzyga, iż wypłat dodatków kombatanckich dokonuje Urząd ds. Kombatantów i Osób Represjonowanych. Jeżeli nie skreślimy takiego zapisu, to po wejściu w życie znowelizowanej ustawy obowiązywać będzie ten stan prawny. Wniosek pani poseł J. Banach zmierza do tego, aby obowiązek dokonywania wypłat spoczywał na ZUS i by wynikało to bezpośrednio z ustawy.</u>
<u xml:id="u-217.1" who="#AnnaBańkowska">Kto jest za przyjęciem wniosku pani poseł J. Banach, by skreślić ust. 3 w art. 20a i następnie uregulować sprawę wypłacania dodatków kombatanckich w art. 23 lub art. 24?</u>
<u xml:id="u-217.2" who="#AnnaBańkowska">Wniosek został przyjęty 9 głosami, przy 3 przeciwnych i 6 wstrzymujących się od głosu.</u>
</div>
<div xml:id="div-218">
<u xml:id="u-218.0" who="#StanisławWiśniewski">Zgłaszam wniosek mniejszości o utrzymanie dotychczasowego zapisu art. 20a ust.3.</u>
</div>
<div xml:id="div-219">
<u xml:id="u-219.0" who="#AnnaBańkowska">Proszę zgłaszać następne propozycje dotyczące uzupełnienia projektu ustawy.</u>
</div>
<div xml:id="div-220">
<u xml:id="u-220.0" who="#JanLityński">Mam wniosek do art. 12 ust. 2 i 3. Chodzi o przyznawanie tytułu inwalidztwa wojennego. Obecne przepisy przewidują, że tytuł ten przysługuje, jeżeli inwalidztwo wojenne powstało w związku z pobytem w więzieniach i łagrach na terenie ZSRR, natomiast nie przysługuje on w związku z przymusowymi zesłaniami i deportacjami do ZSRR.</u>
<u xml:id="u-220.1" who="#JanLityński">Mój wniosek idzie w tym kierunku, aby przyznawać uprawnienia z tytułu inwalidztwa wojennego nie tylko w związku z pobytem w więzieniach i łagrach na terenie ZSRR ale również w związku z przymusowym zesłaniem i deportacją do ZSRR.</u>
<u xml:id="u-220.2" who="#JanLityński">Wniosek ten uzasadniam tym, że warunki w łagrach i więzieniach niewiele się różniły od warunków w jakich przebywały osoby deportowane i przymusowo zesłane do ZSRR. Niekiedy różnice są tylko czysto nomenklaturowe.</u>
<u xml:id="u-220.3" who="#JanLityński">Proszę o poddanie mojego wniosku pod głosowanie.</u>
</div>
<div xml:id="div-221">
<u xml:id="u-221.0" who="#AnnaBańkowska">Rozumiem, że rozszerza pan poseł określenie „inwalida wojenny” przez dołączenie do tej grupy osób, które były przymusowo zesłane i deportowane do ZSRR.</u>
</div>
<div xml:id="div-222">
<u xml:id="u-222.0" who="#AlicjaMurynowicz">Czy pomijamy zupełnie kwestię osób wywiezionych na przymusowe roboty do III Rzeszy?</u>
</div>
<div xml:id="div-223">
<u xml:id="u-223.0" who="#JanLityński">Problem ten istnieje, ale na razie wywiezieni do III Rzeszy nie istnieją w ustawie o kombatantach oraz niektórych osobach będących ofiarami represji wojennych i okresu powojennego, w przeciwieństwie do osób, które zostały wywiezione do ZSRR. Tym przysługują uprawnienia kombatanckie.</u>
</div>
<div xml:id="div-224">
<u xml:id="u-224.0" who="#AlicjaMurynowicz">Wiem, że przedmiotem dyskusji będą również osoby wywiezione do III Rzeszy. Czy w związku z tym moglibyśmy przełożyć głosowanie nad wnioskiem pana posła J. Lityńskiego po przeprowadzeniu dyskusji nad jednym i drugim zagadnieniem? Wniosek zgłoszony przez pana posła J. Lityńskiego i wniosek w sprawie wywiezionych do III Rzeszy są podobne pod tym względem, że rozszerzają krąg osób uprawnionych.</u>
</div>
<div xml:id="div-225">
<u xml:id="u-225.0" who="#JanLityński">Obstaję przy głosowaniu nad moim wnioskiem. Najwyżej zostanie on odrzucony. Nie jestem przeciwny dyskusji, ale w pewnym momencie zakończymy pracę nad projektem ustawy i zajmiemy się rezolucją która ma inny charakter niż mój wniosek.</u>
</div>
<div xml:id="div-226">
<u xml:id="u-226.0" who="#AnnaBańkowska">Ja jeszcze nie ogłosiłam sprawy dotyczącej rezolucji zobowiązującej rząd do rozwiązania kwestii poszkodowanych przez III Rzeszę. Pani poseł A. Murynowicz proponuje, aby problematykę uprawnień w związku z inwalidztwem wojennym osób deportowanych i przymusowo wywiezionych do ZSRR odłożyć do tego momentu, kiedy Komisja wypowie się w sprawie poszkodowanych przez III Rzeszę. Myślę, że jest to możliwe, ponieważ istnieje potrzeba ustosunkowania się Komisji do poszkodowanych przez III Rzeszę.</u>
</div>
<div xml:id="div-227">
<u xml:id="u-227.0" who="#JanLityński">Rozumiem, że pani przewodnicząca proponuje, byśmy nie kończyli jeszcze pracy nad nowelizacją ustawy.</u>
</div>
<div xml:id="div-228">
<u xml:id="u-228.0" who="#AnnaBańkowska">Taki wniosek zgłaszam, ponieważ musimy się ustosunkować do problemów osób poszkodowanych przez III Rzeszę w ramach nowelizacji ustawy o kombatantach oraz niektórych osobach będących ofiarami represji wojennych i okresu powojennego. Musimy postanowić coś w tej sprawie, ponieważ chodzi o znaczną grupę osób, która do nas skierowała różnego rodzaju propozycje. Jedne dotyczą włączenia osób poszkodowanych przez III Rzeszę do nowelizowanej ustawy, ale również na moje ręce zostały zgłoszone propozycje, aby sprawę tych osób rozwiązać w odrębnej ustawie, dotyczącej wyłącznie osób represjonowanych. Abyśmy mieli czyste sumienie, temu zagadnieniu musimy poświęcić dyskusję przed zakończeniem pracy nad nowelizacją ustawy.</u>
<u xml:id="u-228.1" who="#AnnaBańkowska">Jest to jedna z najbardziej newralgicznych spraw, które dotarły do Komisji. Wprawdzie podkomisja odrzuciła wniosek w sprawie poszkodowanych przez III Rzeszę, nie umieściła tego problemu w propozycji nowelizacji ustawy, ale nie miałabym czystego sumienia, gdybym sama nie zaproponowała Komisji ustosunkowania się do tego, bardzo istotnego problemu.</u>
</div>
<div xml:id="div-229">
<u xml:id="u-229.0" who="#JanLityński">Proponuję, abyśmy tę dyskusję odbyli na innym posiedzeniu.</u>
</div>
<div xml:id="div-230">
<u xml:id="u-230.0" who="#JózefMioduszewski">Zgłaszam formalnie, że wycofuję wniosek mniejszości w sprawie górników.</u>
<u xml:id="u-230.1" who="#JózefMioduszewski">Proponuję, abyśmy nie wychodzili poza materię ustawy. Abyśmy zakończyli pracę w takim zakresie tematycznym, jaki zawiera projekt nowelizacji ustawy o kombatantach oraz niektórych osobach będących ofiarami represji wojennych i okresu powojennego. Rozszerzenia, o których była przed chwilą mowa, mogły by się stać przedmiotem inicjatywy ustawodawczej. Jeżeli będziemy się starali je uwzględnić w tym projekcie, to nieprędko zakończymy pracę nad nowelizacją ustawy.</u>
</div>
<div xml:id="div-231">
<u xml:id="u-231.0" who="#StanisławWiśniewski">W związku z informacją podaną przez panią przewodniczącą o listach z propozycjami, których autorami są osoby pokrzywdzone przez III Rzeszę, proszę o bardziej precyzyjne sformułowanie, o jakie osoby chodzi, czy o te, które były wywiezione do robót przymusowych, czy o te, które były więźniami obozów koncentracyjnych z przyczyn politycznych? Za chwilę całe polskie społeczeństwo stanie się kombatantami, jeśli będziemy tym określeniem obejmowali coraz nowe grupy osób.</u>
</div>
<div xml:id="div-232">
<u xml:id="u-232.0" who="#AnnaBańkowska">W tym momencie rozpoczął pan dyskusję na temat poszkodowanych.</u>
</div>
<div xml:id="div-233">
<u xml:id="u-233.0" who="#StanisławWiśniewski">Nie możemy popadać w przesadę i wciągać na listę kombatantów wszystkich tych, którzy w okresie wojennym znaleźli się na terenie III Rzeszy.</u>
<u xml:id="u-233.1" who="#StanisławWiśniewski">Nie prowadzimy jeszcze merytorycznej dyskusji nad sensem lub nad brakiem sensu włączenia do tej ustawy osób poszkodowanych przez III Rzeszę. Chcę panu posłowi powiedzieć, że ustawa już w 1991 r. rozstrzygnęła problem, o który pan pytał. Otóż osoby, które były w obozach na terenie III Rzeszy, już są kombatantami. Osoby poszkodowane przez III Rzeszę to są te osoby, które były deportowane do robót przymusowych.</u>
<u xml:id="u-233.2" who="#StanisławWiśniewski">Problem zawiera się w pytaniu, czy Komisja nie chce w ogóle ustosunkowywać się do problemu osób poszkodowanych przez III Rzeszę. Pan poseł J. Mioduszewski zgłosił wniosek, żebyśmy w ogóle o tych problemach nie dyskutowali. Z kolei pani poseł A. Murynowicz wnioskuje o to, żebyśmy nie głosowali wniosku pana posła J. Lityńskiego, ponieważ dotyczy on rozszerzenia grupy osób, które uzyskały uprawnienia z tytułu „inwalida wojenny”.</u>
<u xml:id="u-233.3" who="#StanisławWiśniewski">Powtarzam raz jeszcze, że w tej chwili nie rozstrzygamy konkretnych spraw, lecz mówimy o tym, jak chcemy dalej procedować.</u>
</div>
<div xml:id="div-234">
<u xml:id="u-234.0" who="#AdamDobroński">Chciałem wnieść korektę do tego, co powiedziała pani przewodnicząca. W myśl tej ustawy jest wyraźny podział na kombatantów i osoby represjonowane, którym jedynie przypisano uprawnienia kombatanckie. Zatem nie jest tak, że wszystkie osoby, o których mówi ustawa, są kombatantami.</u>
<u xml:id="u-234.1" who="#AdamDobroński">Mówiłem już o intencjach rządu, który zmierza do wyraźniejszego podziału kombatantów i osób represjonowanych przez przygotowanie projektu ustawy o osobach represjonowanych. Z tej ustawy zostałyby wyłączone te grupy osób, o których mowa w art. 4.</u>
</div>
<div xml:id="div-235">
<u xml:id="u-235.0" who="#JolantaBanach">W sprawozdaniu podkomisji nie zawarto w jakiś sposób opisowy decyzji podkomisji o tym, że nie włączamy do ustawy żadnych ponawiających się grup osób represjonowanych. Przypominam to po to, abyśmy mieli jasność, że członkowie podkomisji an block zadecydowali że nie włączają do ustawy żadnych nowych grup osób represjonowanych, mając na uwadze, iż Urząd ds. Kombatantów i Osób Represjonowanych przygotowuje w tym względzie nowe rozwiązania legislacyjne.</u>
<u xml:id="u-235.1" who="#JolantaBanach">Chcę złożyć wyjaśnienie w związku z tym, o czym mówił pan poseł S. Wiśniewski. Roszczenia poszkodowanych przez III Rzeszę, na skutek wykonywania przez te osoby prac przymusowych, pojawiają się dlatego że uzyskały uprawnienia osoby przymusowo deportowane i zesłane do ZSRR. To stało się precedensem do ponawiania wniosków przez osoby poszkodowane przez III Rzeszę. Chodzi tu o naprawienie pewnej nierówności społecznej.</u>
</div>
<div xml:id="div-236">
<u xml:id="u-236.0" who="#AnnaBańkowska">Pan poseł J. Lityński zgłosił formalny wniosek, aby w art. 12 ust. 2 pkt 1, po literze a dodać literę b. Oznaczałoby to, że świadczenia pieniężne i inne uprawnienia, przewidziane w ustawie o inwalidach wojennych, przysługiwałyby również osobom przymusowo zesłanym i deportowanym do ZSRR.</u>
</div>
<div xml:id="div-237">
<u xml:id="u-237.0" who="#JoannaStaręgaPiasek">Chciałam zapytać pana ministra, o jak liczebną grupę chodzi i jakie byłyby finansowe konsekwencje przyjęcia wniosku.</u>
</div>
<div xml:id="div-238">
<u xml:id="u-238.0" who="#AdamDobroński">W obowiązującej ustawie przyjęto założenie, iż prawo do owych rent mają tylko najbardziej poszkodowani. Lista sprowadza się do więzień, łagrów i obozów koncentracyjnych, niezależnie od tego, czy były one usytuowane w kraju, czy poza krajem. O wiele liczniejsza grupa osób zesłanych, wysiedlonych, deportowanych, wywiezionych itp. była świadomie pozbawiona uprawnień. Liczebności tej grupy nie byliśmy w stanie ogarnąć, ale na pewno jest ona liczniejsza niż pierwsza grupa. Z pewnością przekracza 0,5 mln osób.</u>
<u xml:id="u-238.1" who="#AdamDobroński">Proponuję, by problem osób zesłanych, deportowanych do ZSRR oraz - paralelnie - osób poszkodowanych przez III Rzeszę, pozostawić do rozstrzygnięcia w nowej ustawie. Nie czyńmy teraz pospiesznie wyłomu, wprowadzając podgrupę z grupy osób zesłanych, deportowanych, przesiedlonych, wywiedzionych itd.</u>
</div>
<div xml:id="div-239">
<u xml:id="u-239.0" who="#AnnaBańkowska">Ponieważ został zgłoszony wniosek formalny, powinniśmy poddać go pod głosowanie.</u>
</div>
<div xml:id="div-240">
<u xml:id="u-240.0" who="#BolesławMachnio">Jestem w posiadaniu dokumentów, między innymi od Stowarzyszenia Osób Poszkodowanych przez III Rzeszę. Cały problem zawęża się do terenu III Rzeszy, a w ten sposób pomija się grupę poszkodowanych którzy pracowali na terenie Generalnej Guberni. Moim zdaniem nie ma różnicy, czy ktoś pracował na terenie Niemiec hitlerowskich, czy na terenie Generalnej Guberni. Mam wykaz obozów, które były na terenie tzw. GG.</u>
<u xml:id="u-240.1" who="#BolesławMachnio">Jestem podobnego zdania jak minister A. Dobroński, że zagadnienie osób represjonowanych należy ująć w odrębnej ustawie. Dlatego dzisiaj zakończmy ustawę o kombatantach, bo przecież pewna grupa ludzi żyje dwa lub trzy lata w niepewności. Są to ludzie u schyłku życia. Rozstrzygnijmy w końcu, czy przysługują im uprawnienia kombatanckie, czy nie.</u>
<u xml:id="u-240.2" who="#BolesławMachnio">Po załatwieniu tej sprawy mogę się podjąć, przy współudziale Urzędu ds. Kombatantów i Osób Represjonowanych oraz innych posłów, przygotowania listy osób, które były poszkodowane w okresie okupacji. Stałoby się to podstawą do przygotowania nowej ustawy o osobach represjonowanych, aby tę sprawę załatwić w taki sposób, by w możliwym zakresie usatysfakcjonować wszystkich.</u>
<u xml:id="u-240.3" who="#BolesławMachnio">Zgadzam się z posłem S. Wiśniewskim, że najłatwiej byłoby ustalić, komu w Polsce nie przysługuje prawo kombatanta i osoby represjonowanej. Wystarczyłoby przyjąć kryterium wieku. Prawda jest jednak taka, że „musimy połknąć tę pigułkę”. Powtarzałem wielokrotnie, że wszystkich osób nie uszczęśliwimy, ale załatwmy przynajmniej problem większości osób represjonowanych.</u>
<u xml:id="u-240.4" who="#BolesławMachnio">Stawiam formalny wniosek, byśmy dzisiaj o tej sprawie nie dyskutowali. Podejmuję się przygotować informację, ponieważ dysponuję sporą ilością dokumentów.</u>
</div>
<div xml:id="div-241">
<u xml:id="u-241.0" who="#AnnaBańkowska">Rozumiem, że pan poseł zgłosił wniosek, byśmy nie zajmowali się sprawą osób poszkodowanych przez III Rzeszę.</u>
</div>
<div xml:id="div-242">
<u xml:id="u-242.0" who="#BolesławMachnio">Nie tylko, bowiem chodzi także o inne grupy osób, aby raz na zawsze skończyć z tą sprawą.</u>
</div>
<div xml:id="div-243">
<u xml:id="u-243.0" who="#AnnaBańkowska">Jeśli tego nie rozstrzygniemy teraz, to dla wielu osób raz na zawsze kończymy tę sprawę. Musimy mieć tego świadomość i pana dokumenty nic nie dadzą.</u>
<u xml:id="u-243.1" who="#AnnaBańkowska">Wracamy do wniosku pana posła J. Lityńskiego. Chodzi w nim o to, aby włączyć do art. 12 ust. 2 pkt. 1 również osoby, o których mowa w art. 4 ust. 1 pkt. 3b.</u>
<u xml:id="u-243.2" who="#AnnaBańkowska">Kto jest za przyjęciem wniosku pana posła J. Lityńskiego?</u>
<u xml:id="u-243.3" who="#AnnaBańkowska">Wniosek został odrzucony.</u>
</div>
<div xml:id="div-244">
<u xml:id="u-244.0" who="#KrystynaSienkiewicz">W imieniu pana posła M. Kowalczyka oraz własnym zgłaszam wniosek mniejszości, aby w art. 2 wprowadzić pkt. 7 o następującej treści: „ratowanie ludności żydowskiej przez obywateli polskich, uhonorowanych tytułem „Sprawiedliwy wśród narodów świata””.</u>
<u xml:id="u-244.1" who="#KrystynaSienkiewicz">Chcę dodać, że jest to przedmiotem odrębnej inicjatywy ustawodawczej Parlamentarnego Klubu Unii Wolności, opatrzonej nr 516.</u>
</div>
<div xml:id="div-245">
<u xml:id="u-245.0" who="#AnnaBańkowska">Rozumiem że treść punktu 7 wpisujemy jako wniosek mniejszości do art. 2, ponieważ Komisja już tę sprawę rozstrzygnęła.</u>
</div>
<div xml:id="div-246">
<u xml:id="u-246.0" who="#KrystynaSienkiewicz">Dokładnie zinterpretowała pani przewodnicząca to, czego nie dopowiedziała.</u>
</div>
<div xml:id="div-247">
<u xml:id="u-247.0" who="#AdamDobroński">Informuję, że w sprawie inicjatywy ustawodawczej Parlamentarnego Klubu Unii Wolności jest stanowisko Rady Ministrów.</u>
</div>
<div xml:id="div-248">
<u xml:id="u-248.0" who="#AnnaBańkowska">Jest to odrębna inicjatywa ustawodawcza, natomiast pani poseł K. Sienkiewicz proponuje, by jej materię zawrzeć w ustawie o kombatantach oraz niektórych osobach będących ofiarami represji wojennych i okresu powojennego.</u>
</div>
<div xml:id="div-249">
<u xml:id="u-249.0" who="#JózefMioduszewski">Chcę zaproponować dodanie nowego ustępu do art. 7, który mówi o organizacji Urzędu ds. Kombatantów i Osób Represjonowanych. Ustęp ten otrzymałby następujące brzmienie: „Dla realizacji swoich zadań kierownik Urzędu może powołać pełnomocników w porozumieniu z terenowymi organami administracji państwowej”.</u>
<u xml:id="u-249.1" who="#JózefMioduszewski">Obecnie Urząd nie ma swoich przedstawicielstw w województwach. Sądzę że dłuższe uzasadnienie mojego wniosku nie jest potrzebne. Proponuję aby nowy ustęp miał numer 4, zaś dotychczasowy ust. 4 otrzymał nr 5.</u>
</div>
<div xml:id="div-250">
<u xml:id="u-250.0" who="#AlicjaMurynowicz">Inicjatywa jest zapewne cenna, ponieważ funkcjonowanie tylko „centrali” utrudnia wielu osobom załatwienie swoich spraw. Wiem jednak że bardzo często sprawy te są przejmowane przez różnego rodzaju związki kombatanckie, które dla tej działalności mają dotacje finansowe.</u>
<u xml:id="u-250.1" who="#AlicjaMurynowicz">W związku z tym mam pytanie, czy utworzenie 49 urzędów będzie tańsze niż dotacje dla związków kombatanckich? Jaka byłaby ich struktura? Czy delegatura składałaby się tylko z jednej osoby, czy też byłby to urząd z rozbudowaną administracją? Czy gdyby w grę wchodziło to drugie rozwiązanie, to, czy Urząd ds. Kombatantów i Osób Represjonowanych mógłby przejąć zobowiązania, które obecnie są nałożone na ZUS w odniesieniu do kombatantów?</u>
</div>
<div xml:id="div-251">
<u xml:id="u-251.0" who="#AdamDobroński">Aktualnie można powiedzieć, że mamy pełnomocników w województwach. Są to pełnomocnicy, którym wygasły etaty wojskowe. Utrzymujemy ich do końca roku na umowach zleceniach. Ważność tych umów upływa z dniem 31 grudnia br.</u>
<u xml:id="u-251.1" who="#AdamDobroński">Z Konwentem Wojewodów została uzgodniona inicjatywa, by w urzędach wojewódzkich pojawili się pełnomocnicy naszego urzędu. Byłoby to „skrzyżowanie” administracji terenowej z administracją centralną. Pełnomocnik funkcjonujący w urzędzie wojewódzkim otrzymałby część uprawnień Urzędu ds. Kombatantów i Osób Represjonowanych.</u>
<u xml:id="u-251.2" who="#AdamDobroński">Byłaby to jedna osoba, a w związku z tym nie jest możliwe, by pełnomocnik przejął obowiązki, które obecnie wykonuje ZUS, natomiast miałby do dyspozycji radę kombatancką w województwie.</u>
<u xml:id="u-251.3" who="#AdamDobroński">Przechodzę teraz do zagadnienia: stowarzyszenia kombatanckie a pełnomocnik. Pełnomocnik nigdy nie wyręczy stowarzyszeń, a także nie może być odwrotnej sytuacji. Stowarzyszenia są autonomiczne, rządzą się własnymi prawami i jest ich w województwach po kilkanaście, a w dużych województwach ich liczebność dochodzi do dwudziestu kilku. W całym kraju tych stowarzyszeń jest 140. W związku z tym żadne stowarzyszenie nie może wypowiadać się w imieniu wszystkich kombatantów. Dlatego potrzebny jest pełnomocnik, współpracujący z radą kombatantów, którą tworzyliby przedstawiciele wszystkich stowarzyszeń.</u>
<u xml:id="u-251.4" who="#AdamDobroński">Taki jest w tej chwili uzgodniony plan.</u>
</div>
<div xml:id="div-252">
<u xml:id="u-252.0" who="#JózefMioduszewski">Dodam, że nie zapisujemy, iż kierownik Urzędu ds. Kombatantów i Osób Represjonowanych ma powoływać 49 pełnomocników. Powoła ich sukcesywnie, w miarę potrzeb.</u>
</div>
<div xml:id="div-253">
<u xml:id="u-253.0" who="#AdamDobroński">Koszty utrzymania pełnomocników mają być zminimalizowane, bowiem w grę wchodzi tylko etat, natomiast całą obsługę biurową zapewni urząd wojewódzki. W żaden sposób nie można szukać korelacji między tymi kosztami a dotacjami, które przekazujemy stowarzyszeniom. Są to środki na zupełnie innego typu działalność, a mianowicie na pomoc socjalną, zbieranie dokumentacji itd. Pełnomocnik miałby zupełnie inny zakres obowiązków.</u>
</div>
<div xml:id="div-254">
<u xml:id="u-254.0" who="#AlicjaMurynowicz">Z wyjaśnień zrozumiałam, że pełnomocnik już istnieje i funkcjonuje. Do tego w art. 7 ust. 4 jest zapis, że Rada Ministrów, w drodze rozporządzenia, określi szczegółowy zakres działania i organizacji Urzędu. Dla mnie wykładnia tego przepisu jest jednoznaczna, tzn., że Urząd, w porozumieniu z Radą Ministrów, stwierdzi, czy jest mu potrzebna struktura terenowa. Czy rzeczywiście istnieje potrzeba dokonywania zapisu ustawowego, jeżeli już w tej chwili mamy zapis art. 7 ust. 4?</u>
</div>
<div xml:id="div-255">
<u xml:id="u-255.0" who="#JózefMioduszewski">Sądzę, że pani poseł niedokładnie zrozumiała wyjaśnienie ministra A. Dobrońskiego, ponieważ w tej chwili nie ma pełnomocników Urzędu ds. Kombatantów i Osób Represjonowanych.</u>
<u xml:id="u-255.1" who="#JózefMioduszewski">Jeżeli zaś chodzi o to, czy ich powołanie musi mieć umocowanie w odrębnym przepisie ustawowym, to chcę wyjaśnić, że w art. 7 jest mowa o urzędzie, którego organizację i strukturę określa Rada Ministrów. Nie jest do końca jednoznaczne, czy w ramach pojęcia „struktura” mieszczą się również pełnomocnicy. Dlatego uważam, że korzystając z nowelizacji ustawy, moglibyśmy tę sprawę jednoznacznie określić wprowadzając odpowiedni zapis.</u>
<u xml:id="u-255.2" who="#JózefMioduszewski">Zwracam również uwagę na to, że nie proponujemy aby Kierownik Urzędu obligatoryjnie powołał 49 pełnomocników. Zapis jest fakultatywny, tzn. kierownik może powołać pełnomocników.</u>
</div>
<div xml:id="div-256">
<u xml:id="u-256.0" who="#AdamDobroński">Funkcjonujący obecnie pełnomocnicy zostali powołani na podstawie art. 27 i ich obowiązkiem było dokonanie w województwach wymiany legitymacji. Ta operacja została zakończona i z tego względu przekazaliśmy im pewne obowiązki. Nie chcieliśmy, aby ci ludzie zostali bez pracy i wykonują oni funkcję przyszłego pełnomocnika. Jest to jednak doraźne rozwiązanie, wynikające z określonego układu, bowiem mamy z tymi osobami podpisane umowy do końca tego roku, a wymiana legitymacji została zakończona.</u>
<u xml:id="u-256.1" who="#AdamDobroński">Pełnomocnik powołany na podstawie ustawy miałby od początku określony pełny zestaw kompetencji. Pytaliśmy w Urzędzie Rady Ministrów, czy jest potrzebny odrębny zapis w ustawie. Prawnicy tego szczebla byli zdania, że jest potrzebny.</u>
</div>
<div xml:id="div-257">
<u xml:id="u-257.0" who="#AlicjaMurynowicz">Rozumiem, że zostaliśmy poinformowani o zdaniu urzędników wysokiego szczebla w Urzędzie Rady Ministrów. Chciałabym jednak zapytać, czy pan minister, który jest bardzo przychylnie nastawiony do wniosku, prezentuje stanowisko Urzędu ds. Kombatantów i Osób Represjonowanych, czy stanowisko Rady Ministrów?</u>
<u xml:id="u-257.1" who="#AlicjaMurynowicz">Nie jestem przekonana o konieczności wprowadzenia dodatkowego zapisu, skoro w ustawie jest zawarta delegacja dla Rady Ministrów, iż w drodze rozporządzenia określa zakres działania Urzędu. Skoro mowa jest o zakresie działania, to przez to należy rozumieć strukturę, która temu działaniu służy.</u>
<u xml:id="u-257.2" who="#AlicjaMurynowicz">Chciałabym znać stanowisko całego rządu, a przede wszystkim ministra finansów.</u>
</div>
<div xml:id="div-258">
<u xml:id="u-258.0" who="#AdamDobroński">W tych dniach rozstrzygnięta zostanie kwestia, czy znajdą się pieniądze na wszystkie 49 etatów, czy też będzie mniejsza liczba etatów, a wówczas pełnomocnik będzie funkcjonował nie w jednym, lecz w kilku województwach. We wtorek mam spotkanie z ministrem finansów, z którym będę rozmawiał w tej sprawie. Fakultatywność zapisów powoduje, że pełnomocnicy będą mogli być wprowadzani w miarę możliwości finansowych.</u>
<u xml:id="u-258.1" who="#AdamDobroński">Zaznaczam że dla tej inicjatywy mam poparcie premiera i wicepremierów.</u>
</div>
<div xml:id="div-259">
<u xml:id="u-259.0" who="#AlicjaMurynowicz">Odbywamy już trzecie posiedzenie w sprawie nowelizacji ustawy. Dlaczego pan minister nie poinformował nas wcześniej o tego typu działaniach? Być może w budżetach wojewodów znajdą się pieniądze dla pełnomocników, ale niekoniecznie musi się tak stać.</u>
<u xml:id="u-259.1" who="#AlicjaMurynowicz">Twierdzę nadal, że wystarczy delegacja dla Rady Ministrów, by można było powołać pełnomocników.</u>
</div>
<div xml:id="div-260">
<u xml:id="u-260.0" who="#BolesławMachnio">Chcę prosić o skreślenie w protokole trzech wyrazów z mojego wystąpienia „skończyć raz na zawsze” i zastąpić je innymi wyrazami „objąć projektowaną nowelizacją ustawy wszystkie osoby, które mogą być zaliczone do osób represjonowanych”.</u>
</div>
<div xml:id="div-261">
<u xml:id="u-261.0" who="#AnnaBańkowska">Rozumiem, że pan poseł nie sprzeciwia się, byśmy prowadzili nieco szerszą dyskusję niż wynikałaby ona z nowelizacji ustawy.</u>
</div>
<div xml:id="div-262">
<u xml:id="u-262.0" who="#JolantaBanach">W związku z wnioskiem pana posła J. Mioduszewskiego pojawił się problem w związku z tym, że nikt na posiedzeniu nie reprezentuje Urzędu Rady Ministrów. Na czym ten problem polega?</u>
<u xml:id="u-262.1" who="#JolantaBanach">Pan poseł J. Mioduszewski zgłasza na poprawkę polegającą na zawarciu w ustawie delegacji dla Urzędu ds. Kombatantów i Osób Represjonowanych do powoływania pełnomocników. Z kolei pani poseł A. Murynowicz twierdzi, że taka delegacja, ale dla Rady Ministrów, jest już zawarta w art. 7 ust. 4. Powinniśmy teraz zapytać kogoś z Urzędu Rady Ministrów, czy wystarczająca jest dla powołania pełnomocników delegacja dla Rady Ministrów, która określa szczegółowy zakres i organizację Urzędu ds. Kombatantów i Osób Represjonowanych? Czy ta delegacja dotyczy biura centralnego, czy Urzędu jako organizacji centralnej ze strukturami wojewódzkimi?</u>
</div>
<div xml:id="div-263">
<u xml:id="u-263.0" who="#AnnaBańkowska">Myślę, że dzisiaj nie możemy przesądzić tego wniosku. Żałuję bardzo, że pan poseł nie zgłosił go podczas prac podkomisji, by można było wysłuchać stanowiska rządu. Rozumiem, że pan minister reprezentuje na naszym posiedzeniu urząd, którym kieruje.</u>
<u xml:id="u-263.1" who="#AnnaBańkowska">Chcę potwierdzić to, co powiedziała pani poseł J. Banach. Nie wiemy, czy z zapisu art. 7 ust. 4 wynika delegacja do budowania struktur, czy tylko do budowania urzędu centralnego.</u>
<u xml:id="u-263.2" who="#AnnaBańkowska">Ponieważ wniosek pana posła J. Mioduszewskiego przedłuży pracę nad tą ustawą, proponuję, aby został on zgłoszony z sali podczas drugiego czytania projektu ustawy. Nie jest to wniosek polityczny i przy dobrej argumentacji mógłby uzyskać poparcie. Również na sali sejmowej przedstawiciel rządu mógłby ustosunkować się do tego wniosku. Namawiam wnioskodawcę, aby pozwolił nam dłużej na ten temat dyskutować.</u>
</div>
<div xml:id="div-264">
<u xml:id="u-264.0" who="#JózefMioduszewski">Nie ulega wątpliwości, że w trakcie drugiego czytania mogą być zgłaszane wnioski, ale nie rozumiem, dlaczego już teraz nie moglibyśmy rozstrzygnąć tej sprawy w głosowaniu, podobnie jak postąpilibyśmy w przypadku wniosku pana posła J. Lityńskiego. Na ten temat już sporo dyskutowaliśmy i jeśli ktoś nabrał przekonania, to może się za nim opowiedzieć głosując za, a jeśli ktoś ma wątpliwości, to wstrzyma się od głosu. Wniosek może nie przejść, jeśli większość z państwa uzna, że jest on niepotrzebny.</u>
<u xml:id="u-264.1" who="#JózefMioduszewski">Nie sądzę, by cokolwiek on komplikował. Ustawa mówi o organizacji Urzędu, ale nie wspomina o jednostkach terenowych. Z tego względu są właśnie komplikacje. Dodam jeszcze że nie przesądzamy właśnie żadnych spraw finansowych. Jeżeli minister finansów wyasygnuje środki, to pełnomocnicy będą mogli być powołani w odpowiedniej liczbie. Nie musi ich być 49.</u>
<u xml:id="u-264.2" who="#JózefMioduszewski">Z tych względów sądzę, że nic nie stoi na przeszkodzie poddania wniosku pod głosowanie.</u>
</div>
<div xml:id="div-265">
<u xml:id="u-265.0" who="#AnnaBańkowska">Dostrzegam taką przeszkodę. Nie wiemy bowiem, jakie kompetencje ma Rada Ministrów, która w drodze rozporządzenia ma określić szczegółowy zakres i organizację Urzędu. Głosując nad jednymi wnioskami mieliśmy pełną świadomość, czego one dotyczą. Z tego względu moglibyśmy być za lub przeciw rozstrzygnięciu danej sprawy. W tym przypadku, jeżeli ktoś będzie głosował przeciwko pana wnioskowi, to jeszcze nie oznacza, że opowie się przeciwko powołaniu struktur terenowych. Ten ktoś może domniemywać, że takie uprawnienie wynika z aktualnego zapisu ustawy.</u>
<u xml:id="u-265.1" who="#AnnaBańkowska">Tych wątpliwości nie możemy wyjaśnić, ponieważ w posiedzeniu nie bierze udział przedstawiciel Urzędu Rady Ministrów. Pan minister A. Dobroński pełni tę funkcję od niedawna i nie przeżył batalii o strukturę urzędu, którym kieruje. Poza tym pan minister nie przedstawia nam stanowiska rządu, czy powołanie pełnomocników musi się odbywać jedynie na podstawie odrębnego przepisu. Nie wiemy także, czy wnosił on o zmianę rozporządzenia, by powołać struktury terenowe. Jest jeszcze szereg innych wątpliwości. Przynajmniej ja nie potrafię wypowiedzieć się w głosowaniu co do meritum sprawy.</u>
</div>
<div xml:id="div-266">
<u xml:id="u-266.0" who="#AdamDobroński">Informuję, że otrzymałem zgodę na prowadzenie pertraktacji z Konwentem Wojewodów oraz zgodę na przedłożenie ministrowi finansów propozycji powołania nowych etatów. Natomiast przyznaję, że nie zostało to jeszcze sfinalizowane w postaci stanowiska Rady Ministrów. Zgłoszenie dzisiaj wniosku było spowodowane tym, że kończy się praca nad nowelizacją ustawy, a stanowisko Rady Ministrów będzie znane nie wcześniej niż za dwa tygodnie. Jeśli natomiast państwo uważacie, że lepszym rozwiązaniem będzie zgłoszenie wniosku z sali, to możemy na tym poprzestać.</u>
</div>
<div xml:id="div-267">
<u xml:id="u-267.0" who="#AnnaBańkowska">Pan minister wprowadza nowy element. Rada Ministrów, w myśl aktualnie obowiązujących przepisów, przecież nie zakładała, że zmienimy artykuł zgodnie z wnioskiem, który został dzisiaj zgłoszony, poleciła panu ministrowi budowanie struktur terenowych.</u>
</div>
<div xml:id="div-268">
<u xml:id="u-268.0" who="#AdamDobroński">Nie powiedziałem, że poleciła mi budowanie struktur terenowych. Pani zmienia sens mojej wypowiedzi. Powiedziałem tylko, że otrzymałem upoważnienie do prowadzenia rozmów, które przeprowadziłem z Konwentem Wojewodów i jestem umówiony na spotkanie z ministrem finansów. W wyniku tych rozmów powstanie konstrukcja, którą przedłożę Radzie Ministrów do finalnego zakończenia.</u>
</div>
<div xml:id="div-269">
<u xml:id="u-269.0" who="#AnnaBańkowska">Zatem Rada Ministrów uznała, że na podstawie obowiązujących przepisów można prowadzić tego rodzaju negocjacje, gdyby było inaczej, to rząd musiałby wyjść z inicjatywą zmiany artykułu 7. Dla mnie ten ciąg zdarzeń jest logiczny. Skoro w negocjacjach reprezentuje pan Urząd ds. Kombatantów i Osób Represjonowanych to znaczy, że Rada Ministrów przyjęła domniemanie, iż nie łamiąc prawa można budować struktury terenowe.</u>
<u xml:id="u-269.1" who="#AnnaBańkowska">Po co zatem nowy przepis w tej ustawie, skoro Rada Ministrów uważa, że już na podstawie obecnego stanu prawnego można powołać pełnomocników.</u>
</div>
<div xml:id="div-270">
<u xml:id="u-270.0" who="#AdamDobroński">Być może, że już wszyscy jesteśmy zmęczeni i powstają z tego powodu nieporozumienia. Mówiłem państwu, że mam upoważnienia od premiera i wicepremierów do przeprowadzenia rozmów i zbudowania konstrukcji. Także poinformowałem, że nie ma jeszcze decyzji Rady Ministrów, by można było tę konstrukcję zatwierdzić.</u>
<u xml:id="u-270.1" who="#AdamDobroński">Podkreślam jeszcze raz fakultatywność zapisu. Przez zamieszczenie w nim wyrazu „może”, nie przesądza on jeszcze, że pełnomocnicy muszą być powołani.</u>
</div>
<div xml:id="div-271">
<u xml:id="u-271.0" who="#AnnaBańkowska">Czy pan poseł J. Mioduszewski podtrzymuje wniosek?</u>
</div>
<div xml:id="div-272">
<u xml:id="u-272.0" who="#JózefMioduszewski">Podtrzymuję wniosek, ale pani przewodnicząca może z nim zrobić to, co uważa za stosowne.</u>
</div>
<div xml:id="div-273">
<u xml:id="u-273.0" who="#AnnaBańkowska">Nic innego nie mogę zrobić z wnioskiem, jak tylko poddać go pod głosowanie. Nie mam prawa nie poddać pod głosowanie wniosku, jeśli pan poseł go podtrzymuje.</u>
<u xml:id="u-273.1" who="#AnnaBańkowska">Kto jest za tym, aby w art. 7 dodać nowy ustęp 3a, że dla realizacji swoich zadań kierownik Urzędu może powołać pełnomocników?</u>
<u xml:id="u-273.2" who="#AnnaBańkowska">Wniosek został odrzucony stosunkiem głosów: 3 - za, 6 - przeciw, 6 wstrzymało się od głosu.</u>
<u xml:id="u-273.3" who="#AnnaBańkowska">Przechodzimy do następnej propozycji.</u>
</div>
<div xml:id="div-274">
<u xml:id="u-274.0" who="#MichałKowalczyk">Minister finansów zasygnalizował konieczność zmiany w art. 24. W artykule tym jest mowa o tym, że określone świadczenia pieniężne wypłaca ZUS z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych. Są i w dalszym ciągu dokonywane zmiany w organizacji ubezpieczeń społecznych, już wyodrębniony został KRUS i Ministerstwo Obrony Narodowej samo prowadzi sprawę świadczeń emerytalnych i rentowych dla żołnierzy i ich rodzin. Wszystko to powoduje, że nie ma już jednolitego organizmu w postaci ZUS, który wypłaca świadczenia, ale operację tę wykonują inne instytucje.</u>
<u xml:id="u-274.1" who="#MichałKowalczyk">W związku z tym Ministerstwo Finansów proponuje, aby dotychczasowy zapis zmienić w ten sposób: „wypłacany przez właściwy organ rentowy i finansowany z budżetu państwa”.</u>
</div>
<div xml:id="div-275">
<u xml:id="u-275.0" who="#AnnaBańkowska">Chcę zapytać, czy KRUS wypłaca dodatki kombatanckie?</u>
</div>
<div xml:id="div-276">
<u xml:id="u-276.0" who="#BolesławMachnio">Tak, KRUS wypłaca dodatki kombatanckie.</u>
</div>
<div xml:id="div-277">
<u xml:id="u-277.0" who="#AnnaBańkowska">Muszę powiedzieć, że nieuwzględnienie w projekcie rządowym tego faktu jest wyraźnym zaniedbaniem.</u>
</div>
<div xml:id="div-278">
<u xml:id="u-278.0" who="#MichałKowalczyk">Pismo firmowane przez Ministerstwo Finansów zostało skierowane nie do Komisji sejmowej, lecz na ręce kierownika Urzędu ds. Kombatantów i Osób Represjonowanych.</u>
</div>
<div xml:id="div-279">
<u xml:id="u-279.0" who="#AnnaBańkowska">Co proponuje pan minister?</u>
</div>
<div xml:id="div-280">
<u xml:id="u-280.0" who="#AdamDobroński">Nie ma powodu, aby nie wierzyć ministrowi finansów, który chce usankcjonować stan już istniejący. Jego propozycja wychodzi naprzeciw jego dyskusjom o reformie ZUS. Co jest także ważne, podkreśla się, iż świadczenia kombatanckie są finansowane z budżetu państwa, natomiast czyni przepis bardziej elastycznym, wskazując, że te świadczenia mogą być wypłacane nie tylko przez ZUS.</u>
</div>
<div xml:id="div-281">
<u xml:id="u-281.0" who="#AnnaBańkowska">Aktualna treść art. 24 mówi o tym, że świadczenia pieniężne przewidziane dla kombatantów, ryczałt energetyczny itd. są wypłacane przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych. Tym przepisem obciążamy FUS, czyli nie ma mowy o tzw. dotacji celowej.</u>
<u xml:id="u-281.1" who="#AnnaBańkowska">Propozycja ministerstwa finansów wychodzi naprzeciw naszym oczekiwaniom, że dotacje Funduszu Ubezpieczeń Społecznych zostaną określone na poszczególne tytuły, czyli dawane będą dotacje celowe.</u>
<u xml:id="u-281.2" who="#AnnaBańkowska">W artykule 24 mamy zapis, że świadczenia emerytalne oraz ryczałt, wraz z odsetkami za opóźnienia w ustalaniu do nich prawa lub wypłaty oraz koszty obsługi podlegają refundacji na rzecz FUS z dotacji budżetu państwa. Inaczej mówiąc uwzględniona jest refundacja z budżetu państwa Funduszowi Ubezpieczeń Społecznych zarówno kwot wypłacanych dodatków, ryczałtów energetycznych itd., jak również odsetek z tytułu opóźnień.</u>
<u xml:id="u-281.3" who="#AnnaBańkowska">W projekcie Ministerstwa Finansów pomija się kwestię refundacji odsetek, bowiem powiada się, iż w art. 12, 15 i 16 - teraz powinniśmy dodać art. 2 ust. 1 - określone świadczenia pieniężne, przewidziane dla kombatantów oraz dla innych osób uprawnionych, oraz pozostałych po nich członków rodzin, a także ryczały energetyczny itd. są finansowane z budżetu państwa i wypłacane przez właściwy organ rentowy. Jak państwo widzą, nie ma mowy o odsetkach za opóźnienia w realizacji wpłat.</u>
<u xml:id="u-281.4" who="#AnnaBańkowska">Aby tej sprawy nie zgubić, to po wyrazach „a także ryczałt energetyczny” należałoby zamieścić wyrazy „wraz z odsetkami za opóźnienie w ustalaniu do nich prawa lub ich wypłaty oraz koszty obsługi”. O kosztach obsługi także nie ma mowy w propozycji Ministerstwa Finansów. Proszę potraktować to uzupełnienie jako mój wniosek.</u>
<u xml:id="u-281.5" who="#AnnaBańkowska">Jeszcze raz pytam, czy KRUS wypłaca świadczenia kombatanckie rolnikom? Czy Urząd ds. Kombatantów i Osób Represjonowanych wie, gdzie powinni się zgłaszać kombatanci, jeśli np. w terminie nie otrzymali świadczenia?</u>
</div>
<div xml:id="div-282">
<u xml:id="u-282.0" who="#AdamDobroński">W tej chwili świadczenia kombatancie płacą różne organy, między innymi KRUS.</u>
</div>
<div xml:id="div-283">
<u xml:id="u-283.0" who="#AnnaBańkowska">Czy pan minister jest przekonany, u kogo mają interweniować pana podopieczni, że nie dostali świadczenia kombatanckiego.</u>
</div>
<div xml:id="div-284">
<u xml:id="u-284.0" who="#AdamDobroński">Nie jestem przygotowany do udzielenia pełnej odpowiedzi.</u>
</div>
<div xml:id="div-285">
<u xml:id="u-285.0" who="#AnnaBańkowska">Czy ktoś z posłów przyjmuje propozycję zgłoszoną przez Ministerstwo Finansów?</u>
</div>
<div xml:id="div-286">
<u xml:id="u-286.0" who="#MichałKowalczyk">W związku z tym, że jest tyle niejasności, proponuję zawiesić tę sprawę i na najbliższe posiedzenie zaprosić przedstawiciela Ministerstwa Finansów.</u>
</div>
<div xml:id="div-287">
<u xml:id="u-287.0" who="#AnnaBańkowska">Powtarzam pytanie, czy ktoś z posłów przyjmuje propozycję Ministerstwa Finansów. Ponieważ nikt się nie zgłosił, nie ma takiego formalnego wniosku.</u>
</div>
<div xml:id="div-288">
<u xml:id="u-288.0" who="#MichałKowalczyk">Chcę zgłosić jeszcze jedną propozycję. Wielu kombatantów zaskarżyło decyzję Urzędu ds. Kombatantów i Osób Represjonowanych do NSA, ponieważ ocenili że niesprawiedliwie odebrano im uprawnienia kombatanckie. Większość z tych spraw nie została dotychczas rozpatrzona. Po znowelizowaniu ustawy może zaistnieć sytuacja, że NSA stwierdzi, iż pewnej części osób, na mocy znowelizowanej ustawy, przysługują uprawnienia kombatanckie. Wobec tego wyrok sądu będzie pozytywny, ale NSA będzie żądało pieniędzy za rozprawę, czyli trzeba będzie zapłacić z budżetu za te orzeczenia sądu. Gdyby te akta miał u siebie Urząd ds. Kombatantów i Osób Represjonowanych, mógłby również uznać, że należą się uprawnienia kombatanckie. Niepotrzebne byłoby pośrednictwo NSA.</u>
</div>
<div xml:id="div-289">
<u xml:id="u-289.0" who="#AnnaBańkowska">Proszę zmierzać do konkluzji.</u>
</div>
<div xml:id="div-290">
<u xml:id="u-290.0" who="#MichałKowalczyk">Chodzi o to, aby akta dotychczas nie rozpatrzone przez NSA zostały przekazane do Urzędu ds. Kombatantów i Osób Represjonowanych.</u>
</div>
<div xml:id="div-291">
<u xml:id="u-291.0" who="#JózefMioduszewski">Tylko wnioskodawca może wycofać akta.</u>
</div>
<div xml:id="div-292">
<u xml:id="u-292.0" who="#MichałKowalczyk">NSA może umorzyć postępowanie i przekazać akta do Urzędu ds. Kombatantów i Osób Represjonowanych.</u>
</div>
<div xml:id="div-293">
<u xml:id="u-293.0" who="#AnnaBańkowska">Jaką pan poseł proponuje zmianę w ustawie?</u>
</div>
<div xml:id="div-294">
<u xml:id="u-294.0" who="#MichałKowalczyk">Należałoby umieścić odpowiedni zapis w przepisach przejściowych.</u>
<u xml:id="u-294.1" who="#MichałKowalczyk">Zwrócę uwagę na stronę finansową proponowanego wniosku. Gdyby Urząd ds. Kombatantów i Osób Represjonowanych przywracał uprawnienia kombatanckie tym osobom, które odwołały się do NSA, to można byłoby uniknąć kosztów związanych z rozpatrywaniem tych spraw, a w sumie są to kwoty miliardowe.</u>
</div>
<div xml:id="div-295">
<u xml:id="u-295.0" who="#AnnaBańkowska">Proszę sformułować zapis w przepisach przejściowych.</u>
</div>
<div xml:id="div-296">
<u xml:id="u-296.0" who="#MichałKowalczyk">„Decyzje o pozbawieniu uprawnień kombatanckich, od których złożone zostały skargi i nie zostały one dotychczas rozpatrzone przez NSA, a dotyczące osób, które mogą je uzyskać na podstawie znowelizowanych przepisów ustawy, NSA umarza postępowanie i przekazuje kierownikowi Urzędu ds. Kombatantów i Osób Represjonowanych do ponownego rozpatrzenia”.</u>
</div>
<div xml:id="div-297">
<u xml:id="u-297.0" who="#AnnaBańkowska">NSA musiałby zajrzeć do wszystkich teczek i przeprowadzić ich selekcje na podstawie starej i nowej ustawy. Podzielę się także wątpliwością, bowiem nie wiem, czy NSA będzie rozpatrywał zaskarżone decyzje na podstawie ustawy przed nowelizacją, czy na podstawie znowelizowanej ustawy. Jest to sprawa skomplikowana. Zaskarżone były decyzje, bowiem wnioskodawcy uważali, że Urząd popełnił błąd w świetle obowiązującego wówczas prawa. Może się okazać że Urząd nie popełnił błędu i uprawnienie kombatanckie słusznie zostało odebrane, ale zostaje ono ponownie przyznane po nowelizacji ustawy. Nie wiem, czy NSA nie wyda orzeczenia w takim przypadku, iż nie popełniono żadnych uchybień i decyzja jest prawomocna, natomiast zainteresowana osoba będzie musiała składać wniosek, by skorzystać z nowego stanu prawnego po nowelizacji ustawy.</u>
</div>
<div xml:id="div-298">
<u xml:id="u-298.0" who="#AlicjaMurynowicz">Doceniam troskę o minimalizowanie kosztów, ale obawiam się, czy proponowany przepis nie będzie odczytany jako zamach na niezawisłość sądów. Przepisem przejściowym nakazujemy NSA umorzenie spraw.</u>
</div>
<div xml:id="div-299">
<u xml:id="u-299.0" who="#KombatantówiOsóbRepresjonowanych">Ten przepis ma na celu porządkowanie, w jaki sposób mają postępować sądy. Takie postanowienia powinny być zawarte w przepisach przejściowych. NSA po orzeczeniu Trybunału Konstytucyjnego zawiesił szereg spraw, mając na uwadze, że ustawa zostanie zmieniona. Orzeczenia będą zapadały według nowych przepisów.</u>
</div>
<div xml:id="div-300">
<u xml:id="u-300.0" who="#AnnaBańkowska">Skąd to przekonanie?</u>
</div>
<div xml:id="div-301">
<u xml:id="u-301.0" who="#KombatantówiOsóbRepresjonowanych">Wynika to z uzasadnienia zawieszenia postępowania. Takie postanowienia sądu są kierowane do naszego urzędu. Często powtarza się formuła: zawiesza się postępowanie w związku z orzeczeniem Trybunału Konstytucyjnego.</u>
</div>
<div xml:id="div-302">
<u xml:id="u-302.0" who="#BolesławMachnio">Proponuję, aby nie głosować nad wnioskiem, zaproponować ministrowi, by porozumiał się z NSA, przejął wnioski i rozpatrzył je po wejściu w życie nowej ustawy. Te sprawy, które nie będą nadawały się do załatwienia, przesłał z powrotem do NSA.</u>
</div>
<div xml:id="div-303">
<u xml:id="u-303.0" who="#AnnaBańkowska">Urząd nie ma ma żadnych takich uprawnień, które pozwalałaby mu zabierać z sądu akta spraw, które się toczą przed tym sądem.</u>
</div>
<div xml:id="div-304">
<u xml:id="u-304.0" who="#BolesławMachnio">Myślę, że w ciągu całego naszego życia nie uporządkujemy przepisów prawnych. Prawo musimy trochę porządkować w drodze obopólnych porozumień. Będzie to proces szybszy i lepszy. Dlatego taki proponuję wniosek.</u>
</div>
<div xml:id="div-305">
<u xml:id="u-305.0" who="#AnnaBańkowska">Nie jestem prawnikiem, ale sądzę, że nie możemy go poddać pod głosowanie. Nigdy nie chciałabym, aby jakaś ustawa uprawniała instytucje do wycofywania moich dokumentów, które złożyłam do sądu. Niemożliwe jest, aby jakiś urzędnik rozstrzygał w mojej sprawie zamiast sądu.</u>
</div>
<div xml:id="div-306">
<u xml:id="u-306.0" who="#JózefMioduszewski">W moim przekonaniu proponowany przez pana posła Kowalczyka wniosek jest nie do przyjęcia. Tylko wnioskodawca może wycofać swoją sprawę z sądu i żaden zapis ustawowy nie może tego zmienić. Poza tym w NSA są odwołania od decyzji podjętej w świetle obecnie obowiązującej ustawy. Sąd ten będzie je rozpatrywał według ówczesnego stanu prawnego, a nie według znowelizowanej ustawy. Prawdopodobnie, jeżeli decyzja została podjęta zgodnie z prawem, to zostanie utrzymana w mocy.</u>
<u xml:id="u-306.1" who="#JózefMioduszewski">Sądzę, że na ten temat możemy długo dyskutować, ale sądzę, że wniosek wykracza poza kompetencje, które mamy przy proponowaniu tej ustawy.</u>
</div>
<div xml:id="div-307">
<u xml:id="u-307.0" who="#AnnaBańkowska">Bez wysłuchania wyjaśnień przedstawiciela Ministerstwa Sprawiedliwości możemy wprowadzić bardzo dużo bałaganu. Rozumiem intencję wniosku, ale musi być on jeszcze poprawny od strony merytorycznej. Gdybyśmy pracowali wspólnie z Komisją Ustawodawczą, to moglibyśmy skorzystać z jej opinii.</u>
</div>
<div xml:id="div-308">
<u xml:id="u-308.0" who="#MichałKowalczyk">Wycofuję wniosek, do zgłoszenia którego zostałem zobowiązany z racji pełnienia funkcji przewodniczącego podkomisji. Zwrócono się do mnie oficjalnie w tej sprawie i musiałem wniosek przedstawić.</u>
</div>
<div xml:id="div-309">
<u xml:id="u-309.0" who="#AdamDobroński">Mamy prawo i ewentualnie z niego skorzystamy, występując później z tym wnioskiem. W przepisach przejściowych zamieszcza się regulację określającą, co się dzieje ze sprawami w toku. Rozumiem że musimy wniosek uzgodnić z NSA, aby uzyskać jasność w tej sprawie.</u>
</div>
<div xml:id="div-310">
<u xml:id="u-310.0" who="#AnnaBańkowska">Jest to niezbędne, ponieważ nasza Komisja nie składa się z prawników i nie potrafimy się odnieść merytorycznie do tej sprawy. Nie chcielibyśmy natomiast popełnić błędu i utrudnić kombatantom dostępu do uprawnień.</u>
<u xml:id="u-310.1" who="#AnnaBańkowska">Czy są jeszcze uwagi?</u>
</div>
<div xml:id="div-311">
<u xml:id="u-311.0" who="#WandaSokołowska">Ostatnie dwie sprawy wskazują na to, że coś dzieje się niedobrego. Resort, jeśli przedstawia jakąś inicjatywę, to powinien dużo wcześniej przedstawić nam tekst wniosku, abyśmy mogli skonsultować go z Komisją Ustawodawczą. Tymczasem jesteśmy zaskakiwani projektami, co do których nie potrafimy się odnieść. W ten sposób do niczego nie dojdziemy.</u>
</div>
<div xml:id="div-312">
<u xml:id="u-312.0" who="#AdamDobroński">Uwaga jest zasadna, ale nie do końca, zważywszy na sytuację, w jakiej się znajdujemy. Przedłożenie rządowe zostało złożone w listopadzie ubiegłego roku. Od tego czasu ujawniały się coraz nowe tematy, ponieważ Urząd nie znajdował się w bezruchu.</u>
</div>
<div xml:id="div-313">
<u xml:id="u-313.0" who="#AnnaBańkowska">Rząd ma prawo wnosić autopoprawkę w trakcie, kiedy projekt ustawy jest rozpatrywany przez Sejm.</u>
</div>
<div xml:id="div-314">
<u xml:id="u-314.0" who="#AdamDobroński">W takiej formule zgłaszam wnioski, choć może są one niekiedy spóźnione. Moim zdaniem jest jednak wyjątkowa sytuacja.</u>
</div>
<div xml:id="div-315">
<u xml:id="u-315.0" who="#AnnaBańkowska">Rząd ma prawo wnosić autopoprawki, ale nie przez pana posła M. Kowalczyka, lecz w formie dokumentu, iż proponuje się rozszerzenie treści ustawy o... Proponuję, aby na przyszłość korzystać z takiej drogi, która ułatwi procedowanie. W tym momencie pan minister nie umie nam przekazać formalnej strony propozycji, ani my nie jesteśmy w stanie jej rozstrzygnąć. Stąd zrodził się problem.</u>
<u xml:id="u-315.1" who="#AnnaBańkowska">Długie pozostawanie projektu ustawy w Sejmie nie stało na przeszkodzie temu, by rząd zgłosił autopoprawki.</u>
<u xml:id="u-315.2" who="#AnnaBańkowska">Czy ktoś jeszcze chciałby zgłosić propozycje do projektu ustawy? Jeśli nie ma uwag, przedstawię sprawę, która mnie dręczy, a także zbieżna jest z nią propozycja zgłoszona przez pana posła B. Pęka.</u>
<u xml:id="u-315.3" who="#AnnaBańkowska">Pan poseł wnioskuje o uzupełnienie art. 4 ust. 1 pkt. 3, by osoby przymusowo kierowane na roboty i deportację do III Rzeszy lub na tereny przez nią okupowane były objęte tą ustawą.</u>
<u xml:id="u-315.4" who="#AnnaBańkowska">Proszę, abyśmy się dzisiaj wypowiedzieli w sprawie tych osób.</u>
</div>
<div xml:id="div-316">
<u xml:id="u-316.0" who="#JolantaBanach">Czy wniosek pana posła B. Pęka może być głosowany na posiedzeniu Komisji, jeżeli został zgłoszony przez posła nie będącego jej członkiem?</u>
</div>
<div xml:id="div-317">
<u xml:id="u-317.0" who="#AnnaBańkowska">Pytanie to kieruję do przedstawicielki Biura Legislacyjnego KS.</u>
</div>
<div xml:id="div-318">
<u xml:id="u-318.0" who="#AlicjaMurynowicz">Zanim uzyskamy odpowiedź na to pytanie, chciałam zwrócić uwagę, że pojęcie „osoby zesłane na roboty i deportowane do III Rzeszy” jest bardzo pojemne. Chcę także podkreślić, że rząd zapowiada inicjatywę ustawodawczą polegającą na rozdzieleniu kombatantów od osób represjonowanych. Wydaje mi się, że należałoby zadośćuczynić ludziom, których nie objęła ta ustawa z bardzo różnych względów. Może wystosowalibyśmy do rządu rezolucję, by przyspieszył pracę nad projektem ustawy o osobach represjonowanych.</u>
</div>
<div xml:id="div-319">
<u xml:id="u-319.0" who="#PrzedstawicielkaBiuraLegislacyjnegoKS">Artykuł 40 ustęp 3 regulaminu Sejmu mówi że wnioski i propozycje poprawek, odrzucone przez Komisję, po ich zgłoszeniu w formie pisemnej, na żądanie wnioskodawcy zamieszcza się w sprawozdaniu jako wnioski mniejszości. Dalej czytamy: „Wniosek mniejszości dotyczący konkretnego przepisu, lub jego części, powinien zawierać wynikające z tego wniosku konsekwencje dla tekstu projektu ustawy”.</u>
</div>
<div xml:id="div-320">
<u xml:id="u-320.0" who="#JózefMioduszewski">Chodzi o to, czy poseł nie będący członkiem Komisji może zgłosić wniosek, który będzie poddany pod głosowanie.</u>
</div>
<div xml:id="div-321">
<u xml:id="u-321.0" who="#PrzedstawicielkaBiuraLegislacyjnegoKS">W regulaminie Sejmu nie ma takiego przepisu.</u>
</div>
<div xml:id="div-322">
<u xml:id="u-322.0" who="#SekretarzKomisji">Podczas prac podkomisji był głosowany wniosek zgłoszony przez pana posła J. Kuronia.</u>
</div>
<div xml:id="div-323">
<u xml:id="u-323.0" who="#MichałKowalczyk">Mieliśmy 2 wnioski posłów nie będących członkami Komisji Polityki Społecznej, przy czym 1 z nich zgłosił poseł J. Kuroń, ale w imieniu Komisji Mniejszości Narodowych i Etnicznych. Drugi wniosek zgłosił pan poseł Pieniądz, który również był dyskutowany na podkomisji i odrzucony w wyniku głosowania.</u>
</div>
<div xml:id="div-324">
<u xml:id="u-324.0" who="#BolesławMachnio">Wniosek pana posła B. Pęka dotyczy osób poszkodowanych przez III Rzeszę. Myślę, że to zagadnienie można uwzględnić w nowej ustawie.</u>
</div>
<div xml:id="div-325">
<u xml:id="u-325.0" who="#AnnaBańkowska">Rozumiem, że pan jest przeciwny wnioskowi pana posła B. Pęka. Czy jest pan za tym, aby odrzucić wniosek pana posła B. Pęka?</u>
</div>
<div xml:id="div-326">
<u xml:id="u-326.0" who="#BolesławMachnio">Chodzi o to, aby sprawa, której dotyczy wniosek była uregulowana w innej ustawie.</u>
</div>
<div xml:id="div-327">
<u xml:id="u-327.0" who="#AnnaBańkowska">To sprawy nie załatwia. Pan poseł B. Pęk sformułował wniosek, aby w art. 4 ust. 1 pkt. 3 dodać podpunkt c o konkretnej treści.</u>
<u xml:id="u-327.1" who="#AnnaBańkowska">Rozumiem, że podkomisja brała pod uwagę sprawę osób poszkodowanych przez III Rzeszę.</u>
</div>
<div xml:id="div-328">
<u xml:id="u-328.0" who="#MichałKowalczyk">Omawialiśmy wszystkie kwestie z tym związane. Na pierwszych posiedzeniach podkomisji rozdzieliliśmy sprawę górników od kombatantów, a także zostało ustalone, że nie będziemy poszerzać zakresu ustawy. Były to dwa główne założenia, których trzymaliśmy się do końca prac podkomisji. Każda propozycja poszerzająca zakres ustawy była opiniowana negatywnie. A to z tego względu, że od początku wiedzieliśmy, że rząd ma zamiar rozdzielić ustawę o kombatantach i osobach represjonowanych.</u>
</div>
<div xml:id="div-329">
<u xml:id="u-329.0" who="#PrzedstawicielkaBiuraLegislacyjnegoKS">Możemy się posiłkować art. 35 regulaminu Sejmu który mówi, że jeśli ma się odbywać pierwsze czytanie projektu ustawy, to należy zawiadomić wszystkich posłów i każdy poseł może wziąć udział w posiedzeniu albo pisemnie zgłosić propozycje poprawek.</u>
</div>
<div xml:id="div-330">
<u xml:id="u-330.0" who="#AdamDobroński">Mówimy o społeczności, która liczy co najmniej 700 tys. osób. Z ostatnich rozmów, które prowadziłem z przewodniczącymi Stowarzyszenia, wynika że podejmie się ono dokonania wewnętrznej kwalifikacji poszczególnych grup, bo jest to bardzo różnorodna społeczność. Sugerowałem, aby doprowadzić do wydzielenia grupy znacznie mniejszej.</u>
<u xml:id="u-330.1" who="#AdamDobroński">Z odbytych rozmów wynika również, że nie uporano się jeszcze z wewnętrznymi sprawami tej społeczności. Istniej wiele zarzutów, że w tej grupie są osoby, które dobrowolnie pojechały do III Rzeszy, które nie podlegały represjom.</u>
<u xml:id="u-330.2" who="#AdamDobroński">Moim zdaniem środowisko nie jest jeszcze przygotowane do tego, by w klarownej postaci przedstawić wielkość zadania. Natomiast raz jeszcze powtórzę, że w wersji rządowej jesteśmy zdecydowanie przeciwni wprowadzaniu tej społeczności lub jakiej innej społeczności represjonowanej.</u>
</div>
<div xml:id="div-331">
<u xml:id="u-331.0" who="#JolantaBanach">Ponieważ na podstawie art. 35 regulaminu Sejmu można poddać pod głosowanie wniosek posła nie będącego członkiem danej Komisji, to chciałam zapytać, czy wniosek pana posła B. Pęka zawiera uzasadnienie ekonomiczne, czyli przewiduje koszty wynikające ze zmiany odpowiedniego artykułu ustawy? Jeżeli nie zawiera, to na podstawie tego samego regulaminu Sejmu wnoszę o nierozpatrywanie wniosku.</u>
</div>
<div xml:id="div-332">
<u xml:id="u-332.0" who="#PrzedstawicielkaBiuraLegislacyjnegoKS">Zrozumiałam początkowo, że wniosek pana posła B. Pęka ma być wnioskiem mniejszości. Możemy go potraktować jako propozycję.</u>
</div>
<div xml:id="div-333">
<u xml:id="u-333.0" who="#AnnaBańkowska">Obsługa komisji sejmowej musi świadczyć posłom wyjaśnienia natury proceduralnej technicznej. W tym momencie pytam Biuro Legislacyjne KS, czy dokument z 22 sierpnia br. napisany przez pana posła B. Pęka, może być poddany pod głosowanie, jeśli nie zostanie przejęty przez członka Komisji Polityki Społecznej? Czy spełnia on wszystkie wymogi formalne, jeśli miałaby być to propozycja do głosowania?</u>
</div>
<div xml:id="div-334">
<u xml:id="u-334.0" who="#PrzedstawicielkaBiuraLegislacyjnegoKS">Jeśli jest to propozycja poprawki, to zgodnie z art. 35 poseł nie należący do tej Komisji może ją zgłosić, natomiast Komisja w głosowaniu wypowiada się, czy ją przyjmie, czy nie.</u>
</div>
<div xml:id="div-335">
<u xml:id="u-335.0" who="#AdamDobroński">Wniosek pana posła B. Pęka powodować będzie zwiększenie świadczeń finansowych w ogromnym rozmiarze, o co najmniej kilkanaście bilionów złotych. Skoro nie był on konsultowany z Ministerstwem Finansów, to uważam, że jest on bezzasadny. Nie wiem, czy wszyscy z państwa zdają sobie sprawę ze skali zjawiska. Mówi się o 700 tys. osób, zainteresowani podają liczbę 300 tys.</u>
</div>
<div xml:id="div-336">
<u xml:id="u-336.0" who="#HelmutPaździor">Czy wobec tego, że Komisja Mniejszości Narodowych i Etnicznych zgłosiła wniosek w sprawie osób represjonowanych w obozach w Łambinowicach, mógłbym przejąć ten wniosek i zgłosić go jako wniosek mniejszości?</u>
</div>
<div xml:id="div-337">
<u xml:id="u-337.0" who="#AnnaBańkowska">Poseł powinien wiedzieć, jakie ma prawa i obowiązki.</u>
</div>
<div xml:id="div-338">
<u xml:id="u-338.0" who="#HelmutPaździor">Proszę o pomoc Biuro Legislacyjne.</u>
</div>
<div xml:id="div-339">
<u xml:id="u-339.0" who="#PrzedstawicielkaBiuraLegislacyjnegoKS">Jeśli wniosek zostanie odrzucony, to ta wersja może być podtrzymana.</u>
<u xml:id="u-339.1" who="#PrzedstawicielkaBiuraLegislacyjnegoKS">Szczerze mówiąc mam problem. Art. 35 zaznacza, że chodzi o pierwsze czytanie projektu ustawy.</u>
</div>
<div xml:id="div-340">
<u xml:id="u-340.0" who="#AnnaBańkowska">Pierwsze czytanie odbyło się wówczas, gdy Komisja, po zaproszeniu wszystkich posłów, postanowiła powołać podkomisję itd.</u>
</div>
<div xml:id="div-341">
<u xml:id="u-341.0" who="#JózefMioduszewski">Proponuję zakończyć obrady Komisji, ponieważ nie ma kworum.</u>
</div>
<div xml:id="div-342">
<u xml:id="u-342.0" who="#AnnaBańkowska">Chciałam odpowiedzieć panu posłowi Paździorowi, że zanim przystępowaliśmy do rozpatrzenia wniosku pana posła B. Pęka, zadałam wszystkim pytanie, czy są jakiekolwiek jeszcze inne uwagi do projektu ustawy. Zapadło milczenie i nie było żadnych propozycji. Jako prowadząca posiedzenie miałam prawo uważać, że poza sprawą represjonowanych przez III Rzeszę nic więcej nie powinniśmy rozpatrywać.</u>
</div>
<div xml:id="div-343">
<u xml:id="u-343.0" who="#HelmutPaździor">Czekałam, jaka będzie reakcja na wniosek pana posła B. Pęka. Zdarzyło mi się, że zgłosiłem wniosek i usłyszałem, że nie może być on rozpatrywany, ponieważ powoduje rozszerzenie zakresu ustawy. Taki sam charakter ma wniosek pana posła B. Pęka. Skoro jednak wyraźnie zarysowała się wola do dyskusji nad tym wnioskiem, wówczas zadałem pytanie pani przewodniczącej, zwłaszcza, że dowiedziałem się, iż podkomisja odrzuciła wniosek Komisji Mniejszości Narodowych i Etnicznych.</u>
</div>
<div xml:id="div-344">
<u xml:id="u-344.0" who="#AnnaBańkowska">Podsumuję, co zostało nam do rozstrzygnięcia na następnym posiedzeniu. Mamy sprawę proceduralną w związku z wnioskiem pana posła B. Pęka. Poproszę Biuro Legislacyjne o wyjaśnienie tej kwestii. Pan poseł Paździor zgłosił jeszcze jeden wniosek.</u>
</div>
<div xml:id="div-345">
<u xml:id="u-345.0" who="#AlicjaMurynowicz">Pan poseł Paździor zgłosił wniosek, co do którego wypowiedziała się nie tylko podkomisja, ale również Komisja i na jej posiedzeniu był obecny poseł J. Kuroń. Pod wpływem argumentacji posłów i kierownika Urzędu ds. Kombatantów i Osób Represjonowanych zgodził się on, że jeśli zamiarem rządu jest rozdzielenie ustawy na ustawę o kombatantach i na ustawę o osobach represjonowanych, to wycofuje wniosek.</u>
</div>
<div xml:id="div-346">
<u xml:id="u-346.0" who="#HelmutPaździor">Również uważam, że problem Łambinowic nie powinien być rozpatrywany w ramach tej ustawy. Gdyby jednak został przyjęty wniosek posła B. Pęka, to wówczas podtrzymuję wniosek Komisji Mniejszości Narodowych i Etnicznych.</u>
</div>
<div xml:id="div-347">
<u xml:id="u-347.0" who="#AnnaBańkowska">Rozumiem, że pan poseł wnosi takie zastrzeżenie, a jeśli okaże się, że wniosek w sprawie obozu w Łambinowicach był odrzucony w głosowaniu, to panu posłowi zostaje tylko wniosek o reasumpcję tamtego głosowania.</u>
<u xml:id="u-347.1" who="#AnnaBańkowska">Rozstajemy się dzisiaj z nie rozstrzygniętym stanowiskiem w sprawie osób kierowanych na przymusowe roboty do III Rzeszy. Myślę, że naszą pracę można zakończyć także rezolucją zobowiązującą rząd do opracowania rozstrzygnięć dotyczących uregulowania zadośćuczynienia tym osobom.</u>
<u xml:id="u-347.2" who="#AnnaBańkowska">Na tym kończymy posiedzenie Komisji.</u>
</div>
</body>
</text>
</TEI>
</teiCorpus>