text_structure.xml
21.1 KB
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50
51
52
53
54
55
56
57
58
59
60
61
62
63
64
65
66
67
68
69
70
71
72
73
74
75
76
77
78
79
80
81
82
83
84
85
86
87
88
89
90
91
92
93
94
95
96
97
98
99
100
101
102
103
104
105
106
107
108
109
110
111
112
113
114
115
116
117
118
119
120
121
122
<?xml version='1.0' encoding='utf-8'?>
<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
<xi:include href="PPC_header.xml" />
<TEI>
<xi:include href="header.xml" />
<text>
<body>
<div xml:id="div-1">
<u xml:id="u-1.0" who="#WojciechArkuszewski">Witam posłów i zaproszonych gości. Mamy rozpatrzyć sprawozdanie podkomisji powołanej do rozpatrzenia projektu ustawy o pomocy państwa w spłacie niektórych kredytów mieszkaniowych, zwrocie bankom wypłaconych premii gwarancyjnych oraz o zmianie niektórych ustaw. Mamy jednak pewien kłopot - na posiedzenie nie przybyli jeszcze zaproszeni przedstawiciele Ministerstwa Finansów. Czy byli powiadomieni o terminie posiedzenia? Jeśli tak, to może by przetelefonować do ministerstwa, aby potwierdzić ich przybycie.</u>
<u xml:id="u-1.1" who="#WojciechArkuszewski">Proszę państwa, mamy już przedstawicieli Ministerstwa Finansów na sali, możemy przystąpić do debaty. Proponuję, aby przewodniczący podkomisji poseł J. Jankowski w skrócie powiedział nam o tym, jak przebiegały prace podkomisji, a w tym czasie przybędzie pan minister Pazura. Dopiero w jego obecności będziemy procedować konkretne artykuły projektu ustawy.</u>
</div>
<div xml:id="div-2">
<u xml:id="u-2.0" who="#JerzyJankowski">Jakiej różnicy zdań możemy się spodziewać pomiędzy wnioskodawcami projektu a Ministerstwem Finansów? Odpowiedź na to pytanie została zawarta w piśmie, które dzisiaj otrzymaliśmy z podpisem ministra finansów, a które jest oznaczone datą wczorajszą, to jest 13 września. Przepraszam, pismo ma datę dzisiejszą.</u>
<u xml:id="u-2.1" who="#JerzyJankowski">Sytuacja jest co najmniej dziwna, jako że pani poseł W. Ziółkowska wystąpiła do resortu finansów o zajęcie stanowiska wobec poselskiego projektu ustawy dziś omawianej jeszcze w dniu 2 lipca br. Tymczasem odpowiedź nadeszła w dniu rozpoczęcia posiedzenia Komisji. Podstawowa rozbieżność stanowisk dotyczy szacunku kosztów związanych z wydatkami budżetu na realizację postanowień zawartych w ustawie.</u>
<u xml:id="u-2.2" who="#JerzyJankowski">Chciałbym tylko przypomnieć, że posłowie, zgłaszając do laski marszałkowskiej projekt ustawy, mieli świadomość faktu, że trzeba naprawić błąd wynikający z ustanowienia ustawy z 1989 r. o uporządkowaniu stosunków kredytowych. Na mocy tej ustawy kredytobiorcy, jakimi były spółdzielnie mieszkaniowe, popadły w znaczne zadłużenia i w pętlę kredytową nie ze swojej winy. Warunki spłaty kredytów zmieniono spółdzielniom w trakcie obowiązywania umów kredytowych.</u>
<u xml:id="u-2.3" who="#JerzyJankowski">Raporty Najwyższej Izby Kontroli, którymi dysponowała podkomisja w trakcie prac nad projektem ustawy, wskazują na to, że praktycznie niemożliwe jest odzyskanie wszystkich pożyczek udzielonych spółdzielniom w ramach kredytów mieszkaniowych. Z roku na rok rośnie tylko kwota wydatkowana z budżetu państwa na spłatę bankom środków na przejściowy wykup odsetek od kredytów.</u>
<u xml:id="u-2.4" who="#JerzyJankowski">Naszym zdaniem nie można przyjąć, że budżet państwa nadal desygnować będzie środki na spłatę tych odsetek. Byłoby to nieporozumieniem. Zaprzestanie wykupu odsetek przez budżet w systemie przez nas proponowanym w ustawie może spowodować tylko jedno, a mianowicie ograniczenie wydatków budżetowych.</u>
<u xml:id="u-2.5" who="#JerzyJankowski">Budżet państwa wykupował odsetki od kredytów w latach 1990, 1991, 1992 i 1993 r. Pieniądze te zostały już przekazane bankom, a w związku z tym nie można mówić, że kwoty te będą ulegały zwiększeniu.</u>
<u xml:id="u-2.6" who="#JerzyJankowski">Ponadto w proponowanej ustawie chcieliśmy stworzyć cały system zachęt i motywacji do aktywnej postawy kredytobiorców, a więc członków spółdzielni, aby chcieli szybciej spłacać swe długi. W ten sposób zmniejszałaby się pula środków, które z budżetu państwa należałoby przeznaczyć na przejściowy wykup odsetek.</u>
<u xml:id="u-2.7" who="#JerzyJankowski">Te dwie sprawy uznać można za najważniejsze w poselskim projekcie ustawy o pomocy państwa w spłacie niektórych kredytów mieszkaniowych i zwrocie bankom wypłaconych premii gwarancyjnych. Trzeba uczciwie przyznać, że do projektu wprowadziliśmy nowy element w stosunku do pierwotnego przedłożenia.</u>
<u xml:id="u-2.8" who="#JerzyJankowski">W art. 11 usankcjonowaliśmy praktyki rozporządzeń Rady Ministrów. Cała sprawa rozpoczęła się od zdarzenia w Nysie Kłodzkiej. 28 grudnia 1990 r. wydane zostało rozporządzenie Rady Ministrów dające możliwość uruchomienia kredytów, ale obowiązywało ono tylko do 31 grudnia tego roku.</u>
<u xml:id="u-2.9" who="#JerzyJankowski">Jeśliby takie praktyki miały jeszcze mieć miejsce, to podkomisja proponuje w ustawie, aby minister gospodarki przestrzennej i budownictwa w porozumieniu z ministrem finansów mógł stosować takie zasady, jeśli uzna je za stosowne. To wszystko z mojej strony, dziękuję za uwagę.</u>
</div>
<div xml:id="div-3">
<u xml:id="u-3.0" who="#WojciechArkuszewski">Czy pan minister Pazura chciałby odnieść się do wypowiedzi posła Jankowskiego?</u>
</div>
<div xml:id="div-4">
<u xml:id="u-4.0" who="#RyszardPazura">Tak. W imieniu ministra finansów i rządu chciałbym absolutnie zaprotestować przeciw takim rozwiązaniom, jakie zaproponowała podkomisja w sprawozdaniu i w projekcie ustawy. Takie stanowisko ministra finansów i rządu wynika nie tylko z racji ochrony budżetu państwa, co zresztą też jest nie bez znaczenia. Zaproponowana w projekcie ustawy formuła umorzeń kredytów jest formułą nie do przyjęcia dzisiaj. Mógłbym określić to bardziej dosadnie, ale oszczędzę tego państwu.</u>
<u xml:id="u-4.1" who="#RyszardPazura">Trzeba przecież pamiętać, że w tym samym czasie i w tych samych spółdzielniach, ludzie spełniali i nadal je spełniają, swoje potrzeby mieszkaniowe bez żadnego kredytu. Dokonują tego swoim własnym wysiłkiem finansowym, płacąc za mieszkania bajońskie sumy. Proszę tylko poczytać anonsy w warszawskich gazetach...</u>
<u xml:id="u-4.2" who="#RyszardPazura">Nie można tworzyć dla jednych spółdzielców niezwykle dogodnych warunków uzyskania mieszkania kosztem innych osób, które biorą kredyty hipoteczne bądź też którzy w ogóle z kredytów nie korzystają. Te osoby budują czy nabywają mieszkania ogromnym wysiłkiem swoim i swych rodzin. Nie możemy stwarzać takich sytuacji po prostu niesprawiedliwych. Przypomnijmy jeszcze, że częściowo kredyty zostały już umorzone wcześniej jeszcze.</u>
<u xml:id="u-4.3" who="#RyszardPazura">Proszę zauważyć konsekwencje zaproponowanych w ustawie rozwiązań. Oznaczają one, że spłaci się kapitał w wysokości bardzo niskiej, jak na dzisiejsze warunki panujące na rynku mieszkaniowym. Nie do przyjęcia jest, aby kredyt nie był przynajmniej minimalnie oprocentowany. To jest - potwierdzam - nie do przyjęcia, tym bardziej, że przy spłacie obowiązują ulgi w podatku dochodowym. To też trzeba wziąć pod uwagę, jest to bowiem dodatkowy koszt budżetu.</u>
<u xml:id="u-4.4" who="#RyszardPazura">Nie zgadzam się z całym wywodem pana posła Jankowskiego, że umorzenie jest zwykłym skreśleniem długu. To jest także ubytek dochodów budżetowych. Przypomnę, że dzisiaj około biliona starych złotych tkwi w dochodach z tytułu spłaty przejściowo wykupionych odsetek. Nierównoważna jest relacja umorzeń i efektów oszczędnościowych w zakresie przejściowego wykupu odsetek. To się nie trzyma kupy, za przeproszeniem, to rozwiązanie.</u>
<u xml:id="u-4.5" who="#RyszardPazura">My uważamy, że jeśli parlament przyjmie rozwiązanie proponowane przez posłów w projekcie ustawy, to tego typu premie muszą być silne i skoncentrowane w pierwszym roku. Silne, ale nie w zaproponowanej w ustawie skali, że skreśla się wszystkie odsetki. Natomiast w następnych latach motywacja do spłaty musi już być bardzo łagodna. Wtedy można osiągnąć efekt budżetowy, bo ludzie będą starali się spłacić pełną kwotę zadłużeń wraz z częścią odsetek.</u>
<u xml:id="u-4.6" who="#RyszardPazura">Jeśli przyjmie się poselską propozycję, to ludzie za bezcen otrzymają mieszkania. Powtarzam - za bezcen, jeśli przyjęta zostanie przez Sejm formuła zawarta w projekcie ustawy.</u>
<u xml:id="u-4.7" who="#RyszardPazura">W związku z powyższym uważamy, że takie rozwiązanie jest niedopuszczalne. Możemy jedynie aprobować formułę, że nie więcej niż 50% umorzenia kredyt może mieć miejsce w pierwszym roku spłaty. Kierujemy się przede wszystkim zasadą zwykłej, ludzkiej sprawiedliwości.</u>
<u xml:id="u-4.8" who="#RyszardPazura">Za projektem poselskim stoi wyraźnie lobby spółdzielcze. Nie waham się o tym publicznie powiedzieć. Obecna sytuacja zadłużeniowa jest także efektem niedołęstwa wielu spółdzielni - i o tym też nie waham się teraz powiedzieć.</u>
<u xml:id="u-4.9" who="#RyszardPazura">Reasumując - jesteśmy absolutnie przeciwni proponowanym rozwiązaniom. Według oceny ministra finansów umorzenie kredytu w pierwszym roku przy jednorazowym wykupie może wynieść maksimum 50% przejściowo wykupionych odsetek.</u>
<u xml:id="u-4.10" who="#RyszardPazura">Jesteśmy również absolutnie przeciwni rozwiązaniu zawartemu w art. 9 ust. 3. Polega ona na tym, że jak ktoś regularnie spłaca normatyw, wysokość normatywu, to odstępuje się wówczas od waloryzacji całości odsetek przejściowo wykupionych w roku bieżącym i w latach następnych. Takie rozwiązanie jest niedopuszczalne. Nikt przecież łaski nie robi. Kredyty trzeba spłacać.</u>
<u xml:id="u-4.11" who="#RyszardPazura">Możemy się zgodzić na stworzenie zachęty do regularnej spłaty co najmniej normatywu i jak gdyby premiować w danym roku ludzi, którzy regularnie spłacają normatyw. Nie możemy natomiast skreślać całych zadłużeń, bo znowu byłaby to formuła umorzenia długów. Takie jest stanowisko ministra finansów.</u>
<u xml:id="u-4.12" who="#RyszardPazura">Na koniec pragnę stwierdzić, że jeśli ustawa zostanie przyjęta przez Sejm w proponowanym przez posłów kształcie, to izba będzie miała do rozstrzygnięcia ogromny dylemat, bo na żadne dodatkowe wydatki budżetu państwa nie będzie stać poza już przeznaczonymi na budownictwo.</u>
</div>
<div xml:id="div-5">
<u xml:id="u-5.0" who="#WojciechArkuszewski">Czy poseł sprawozdawca może się odnieść do wypowiedzi pana ministra Pazury?</u>
</div>
<div xml:id="div-6">
<u xml:id="u-6.0" who="#JerzyJankowski">Panie ministrze, jeśli pan stwierdza, że dochody budżetu z tytułu spłaty przejściowo wykupionych odsetek sięgają biliona starych złotych, to ma pan również bilion po stronie wydatków. Tyle trzeba z budżetu na spłatę tych odsetek. Następuje więc jedynie przesunięcie środków a nie ma żadnych dochodów.</u>
<u xml:id="u-6.1" who="#JerzyJankowski">Co do zarzutu, że reprezentuję lobby spółdzielcze, to do tego przyznaję. Nie mam z tego powodu żadnych kompleksów. Dzięki spółdzielcom posiadam mandat poselski i o tym dobrze wiem. Jeśli jednak używa pan argumentu o niegospodarności spółdzielni jako powód wejścia w pętlę kredytową, to proszę mi powiedzieć, dlaczego ministerstwo zrobiło odstępstwo tylko dla spółdzielni w Nysie? Mamy tu bowiem klasyczne nieporozumienie.</u>
<u xml:id="u-6.2" who="#JerzyJankowski">Spółdzielnia nie miała umowy kredytowej, rozporządzenie obowiązywało półtora dnia i prezes mógł na tym skorzystać. To jak to jest z tą niegospodarnością?</u>
</div>
<div xml:id="div-7">
<u xml:id="u-7.0" who="#RyszardPazura">Proszę o to zapytać swego parlamentarnego kolegę.</u>
</div>
<div xml:id="div-8">
<u xml:id="u-8.0" who="#WojciechArkuszewski">Zdaje się, że odchodzimy od tematu.</u>
</div>
<div xml:id="div-9">
<u xml:id="u-9.0" who="#WiesławCiesielski">Nie ukrywam, że z ogromnym zdumieniem stwierdzam słuchając zarówno posła sprawozdawcy, jak i ministra Pazury, że między nimi występuje tak zdecydowana różnica stanowisk. Nie wyobrażam sobie, aby tę rozbieżność stanowisk można było usunąć na forum połączonych Komisji. Stąd też bezcelowe wydaje mi się tracenie dzisiaj czasu na jałowe spory, kto ma rację i kto, kiedy i co zrobił.</u>
<u xml:id="u-9.1" who="#WiesławCiesielski">Uważam, że projekt ustawy powinien ponownie wrócić do podkomisji, aby tam uzgodniono z resortem finansów jedno, wspólne stanowisko i nam je przedstawiło. Jeśli jest to niemożliwe, to trudno, trzeba będzie rozstrzygnąć rzecz całą w głosowaniu zgodnie z sumieniem każdego posła. Debatowanie dzisiaj uważam za stratę czasu.</u>
</div>
<div xml:id="div-10">
<u xml:id="u-10.0" who="#KrzysztofKołodko">Nie jestem posłem, reprezentuję spółdzielnię mieszkaniową „Ursynów”. Chcę powiedzieć o jednej rzeczy, która, jak sądzę, podważa tezę pana ministra Pazury o niesprawiedliwości społecznej. W naszej spółdzielni przez dłuższy czas realizowaliśmy jednocześnie budowę mieszkań tylko za własne środki. Pan minister określił je jako bajońsko drogie. Budowaliśmy także mieszkania w oparciu o kredyt bankowy.</u>
<u xml:id="u-10.1" who="#KrzysztofKołodko">Służę nazwiskami wielu ludzi, którzy mieli pieniądze, wchodzili w system budowy mieszkań za własne pieniądze, a nie decydowali się na bardzo dobry, zdaniem pana ministra, kredyt bankowy. Ludzie uciekali od systemu kredytów, bowiem oznaczał on ogromne obciążenia finansowe na wiele lat dla kredytobiorców. W system kredytów wchodzili wyłącznie ludzie, którzy po prostu nie mieli innego wyjścia, bo nie mieli własnych środków.</u>
<u xml:id="u-10.2" who="#KrzysztofKołodko">W dalszym ciągu system kredytów mieszkaniowych jest postrzegany jako system tylko dla ludzi mniej zamożnych. Nikt nie traktuje jednak tego jako przywileju jako rozwiązania atrakcyjnego finansowo.</u>
<u xml:id="u-10.3" who="#KrzysztofKołodko">Ponadto zabolało mnie nieco stwierdzenie pana ministra, i kładę to jedynie na karb emocji polemicznej, o nieudolności spółdzielni mieszkaniowych, które same jakby miały włożyć głowę w tak zwaną pętlę kredytową. Uważam, że Ministerstwo Finansów powinno przede wszystkim popatrzeć na swoje podwórko. Gdyby nie istnienie olbrzymiej szarej strefy gospodarki, to nie byłoby takich kłopotów z dochodami państwa.</u>
</div>
<div xml:id="div-11">
<u xml:id="u-11.0" who="#WojciechArkuszewski">Pragnę zwrócić uwagę, że powinniśmy dziś podjąć decyzję, co robimy dalej z projektem ustawy. Rozumiem wniosek pana posła Ciesielskiego jako propozycję rozstrzygnięcia tej kwestii w drodze głosowania. Czy są sprzeciwy do takiego wniosku?</u>
</div>
<div xml:id="div-12">
<u xml:id="u-12.0" who="#JerzyJankowski">Ja się z tym nie zgadzam. Pan był uprzejmy zaproponować, abym powiedział o pracy podkomisji, której przewodniczę. Brali w nich również udział przedstawiciele Ministerstwa Finansów. Tymczasem po dwóch miesiącach od prośby pani poseł Ziółkowskiej otrzymujemy dopiero dzisiaj odpowiedź ministra finansów. Jeszcze podczas ostatniego posiedzenia podkomisji nie występowały aż tak istotne różnice co do rozwiązań proponowanych w ustawie. Przyznałem, że takie różnice były, np. dotyczyły art. 11 ale nie było różnic zasadniczych.</u>
</div>
<div xml:id="div-13">
<u xml:id="u-13.0" who="#WojciechArkuszewski">Proszę o wypowiedzi posłów dotyczące postępowania Komisji, natomiast nie otwieram dyskusji merytorycznej.</u>
</div>
<div xml:id="div-14">
<u xml:id="u-14.0" who="#JanuszCichosz">Mam pytanie do ministra Pazury. Czy jest pan w stanie podać, choćby w przybliżeniu, ile wyniosły wypłaty z budżetu na obsługę odsetek kredytów mieszkaniowych uzyskanych przez spółdzielnie budownictwa mieszkaniowego? Chodzi mi o lata ostatnie.</u>
</div>
<div xml:id="div-15">
<u xml:id="u-15.0" who="#WitMajewski">Generalnie przychylam się do wniosku pana posła Ciesielskiego. Jestem lub byłem członkiem podkomisji. Dlatego chcę potwierdzić stanowisko pana posła Jankowskiego. Rzeczywiście w trakcie prac podkomisji Ministerstwo Finansów nie zgłaszało konkurencyjnych propozycji ani też granicy rozsądnego kompromisu. Mimo, że pani poseł Ziółkowska zobowiązała ministra finansów do szybkiego odniesienia się do projektu poselskiego, to dopiero dzisiaj otrzymaliśmy odpowiedź zawierającą dokładne wyliczenia. Do tej pory był raczej konsens w najważniejszych rozwiązaniach zawartych w ustawie.</u>
<u xml:id="u-15.1" who="#WitMajewski">Dlatego pytam pana ministra Pazurę, czy w końcu będzie spolegliwość we współpracy z podkomisją sejmową i dojdzie do zakończenia sprawy w sposób, który izba mogłaby akceptować, nie naruszając budżetu państwa i nie powodując zakłóceń w funkcjonowaniu rządu.</u>
</div>
<div xml:id="div-16">
<u xml:id="u-16.0" who="#RyszardPazura">Odpo-wiedź z naszej strony jest oczywiście pozytywna.</u>
</div>
<div xml:id="div-17">
<u xml:id="u-17.0" who="#GrażynaGrzyb">Chciałabym tylko zaprotestować przeciwko sugestiom, że dopiero po raz pierwszy w piśmie państwu dzisiaj dostarczonym wystąpiliśmy przeciw istotnemu, znacznemu poszerzeniu palety umorzeń na odsetkach przejściowo wykupionych. Praktycznie uczestniczyłam we wszystkich posiedzeniach podkomisji. Cały czas niezmiennie przy omawianiu dyskutowanych dziś problemów prezentowałam stanowisko Ministerstwa Finansów, odmienne od stanowiska posłów.</u>
<u xml:id="u-17.1" who="#GrażynaGrzyb">Nie przyjmujemy dzisiaj zarzutu, że po raz pierwszy wychodzimy dopiero dzisiaj ze swoim stanowiskiem, odmiennym zasadniczo od poselskiego.</u>
<u xml:id="u-17.2" who="#GrażynaGrzyb">Jeśli chodzi natomiast o konstruktywność naszych poglądów, to przypominam, co pan minister już powiedział, że konstrukcja umorzeń odsetek jest nie do przyjęcia przez ministerstwo i rząd. Konieczny jest progresywny system umorzeń odsetek przejściowo wykupionych, przepraszam - degresywny. Uważam, że jest to z naszej strony konstruktywne podejście.</u>
</div>
<div xml:id="div-18">
<u xml:id="u-18.0" who="#WojciechArkuszewski">Mam pytanie do przedstawicieli Ministerstwa Finansów: czy konsekwencją ustnej deklaracji pana ministra Pazury są jakieś zapisy ustawowe czy projekt takich zapisów?</u>
</div>
<div xml:id="div-19">
<u xml:id="u-19.0" who="#RyszardPazura">Jest to projekt poselski, dlatego nasze ministerstwo nie formułowało własnych propozycji zapisów merytorycznych. Natomiast możemy to uczynić w bardzo krótkim czasie.</u>
</div>
<div xml:id="div-20">
<u xml:id="u-20.0" who="#WojciechArkuszewski">To znaczy kiedy?</u>
</div>
<div xml:id="div-21">
<u xml:id="u-21.0" who="#RyszardPazura">Do jutra rana.</u>
</div>
<div xml:id="div-22">
<u xml:id="u-22.0" who="#WojciechArkuszewski">Dziękuję za tę deklarację. Głos mają jeszcze posłowie Ciesielski i Krajewski, następnie zarządzę głosowanie.</u>
</div>
<div xml:id="div-23">
<u xml:id="u-23.0" who="#WiesławCiesielski">Wycofuję się z wypowiedzi.</u>
</div>
<div xml:id="div-24">
<u xml:id="u-24.0" who="#MieczysławKrajewski">Chciałbym potwierdzić stanowisko posła Ciesielskiego. Uważam, że powinniśmy przegłosować jego wniosek, ale z jednym uzupełnieniem, a mianowicie, że Ministerstwo Finansów przedstawia pozytywne kontrpropozycje.</u>
</div>
<div xml:id="div-25">
<u xml:id="u-25.0" who="#WojciechArkuszewski">Poddaję wobec tego pod głosowanie wniosek pana posła Ciesielskiego o skierowanie ponowne projektu ustawy o pomocy państwa w spłacie niektórych kredytów mieszkaniowych, zwrocie bankom wypłaconych premii gwarancyjnych oraz o zmianie niektórych ustaw - druk 939. Równocześnie Komisje zobowiązują ministra finansów do przedstawienia na piśmie swojego stanowiska.</u>
<u xml:id="u-25.1" who="#WojciechArkuszewski">Kto jest za przyjęciem wniosku?</u>
<u xml:id="u-25.2" who="#WojciechArkuszewski">Za wnioskiem głosowało 26 posłów, 3 - przeciw, 2 posłów wstrzymało się od głosu.</u>
<u xml:id="u-25.3" who="#WojciechArkuszewski">Wniosek posła Ciesielskiego został przyjęty.</u>
<u xml:id="u-25.4" who="#WojciechArkuszewski">Dziękuję wszystkim za udział w posiedzeniu.</u>
<u xml:id="u-25.5" who="#WojciechArkuszewski">Zamykam posiedzenie.</u>
</div>
</body>
</text>
</TEI>
</teiCorpus>