text_structure.xml 9.39 KB
<?xml version='1.0' encoding='utf-8'?>
<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
  <xi:include href="PPC_header.xml" />
  <TEI>
    <xi:include href="header.xml" />
    <text>
      <body>
        <div xml:id="div-1">
          <u xml:id="u-1.0" who="#MarianKról">Otwieram posiedzenie Komisji Odpowiedzialności Konstytucyjnej. Witam państwa serdecznie. W dniu dzisiejszym kontynuujemy rozpatrywanie wniosku wstępnego o pociągnięcie do odpowiedzialności konstytucyjnej i odpowiedzialności karnej przed Trybunałem Stanu osób związanych z wprowadzeniem i realizacją stanu wojennego. Na wniosek posła Bogdana Borusewicza (UW) przesłuchamy dzisiaj pana płk. Czesława Witta. Jeszcze raz witam serdecznie pana pułkownika. Proszę pana o podanie danych personalnych, daty i miejsca urodzenia oraz zawodu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-2">
          <u xml:id="u-2.0" who="#CzesławWitt">Urodziłem się 29 maja 1927 r. w Wilnie, jestem emerytem wojskowym.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-3">
          <u xml:id="u-3.0" who="#MarianKról">Czy w stosunku do osób objętych wnioskiem wstępnym jest pan osobą obcą?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-4">
          <u xml:id="u-4.0" who="#CzesławWitt">Tak.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-5">
          <u xml:id="u-5.0" who="#MarianKról">Przypominam, że zgodnie z kodeksem karnym jest pan zobowiązany do odpowiedzi zgodnych z prawdą pod groźbą odpowiedzialności karnej. Świadek może odmówić odpowiedzi na pytanie, jeżeli odpowiedź narazić go może na odpowiedzialność karną. Świadek został wezwany na wniosek posła Bogdana Borusewicza (UW), któremu za chwilę oddam głos w celu zadawania pytań. Przedtem jednak, chciałbym poinformować państwa iż dalsze obrady, w imieniu prezydium Komisji, poprowadzi pan poseł Andrzej Micewski (niez.). Uprzejmie proszę posła Bogdana Borusewicza (UW) o zadawanie pytań.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-6">
          <u xml:id="u-6.0" who="#BogdanBorusewicz">Panie pułkowniku czy może pan powiedzieć w jakim okresie i na jakich stanowiskach pracował pan w Sztabie Generalnym Wojska Polskiego?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-7">
          <u xml:id="u-7.0" who="#CzesławWitt">W Sztabie Generalnym pracowałem od końca 1972 r. do przełomu 1982–83 r. na stanowisku zastępcy szefa Zarządu Pierwszego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-8">
          <u xml:id="u-8.0" who="#BogdanBorusewicz">Komu pan podlegał?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-9">
          <u xml:id="u-9.0" who="#CzesławWitt">Początkowo był to gen. Światowiec, następnie gen. Szklarski.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-10">
          <u xml:id="u-10.0" who="#BogdanBorusewicz">Czym zajmował się Zarząd Pierwszy?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-11">
          <u xml:id="u-11.0" who="#CzesławWitt">Zakres działalności Zarządu był bardzo szeroki. Zajmowaliśmy się planowaniem, koncepcją rozwoju wojska i maskowania, studiami teatrów działał wojennych, dyslokacją jednostek wojskowych, doskonaleniem ich struktur organizacyjnych, opracowaniami koncepcji wyposażenia sił zbrojnych. Jak już wspomniałem zakres tej działalności był duży.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-12">
          <u xml:id="u-12.0" who="#BogdanBorusewicz">Kiedy spotkał się pan po raz pierwszy z koncepcją wprowadzenia stanu wojennego?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-13">
          <u xml:id="u-13.0" who="#CzesławWitt">Pod koniec 1980 r. w niektórych rozmowach pojawiało się przekonanie, że jeżeli sytuacja w Polsce nie ulegnie zmianie, stan wojenny może być potrzebny, w przeciwnym razie można się liczyć z obcą interwencją.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-14">
          <u xml:id="u-14.0" who="#BogdanBorusewicz">W jakim gronie prowadzone były te wstępne dyskusje? Z pana wypowiedzi wnioskuję, że pod koniec 1980 r. prowadzili panowie dyskusje na ten temat.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-15">
          <u xml:id="u-15.0" who="#CzesławWitt">Trudno mówić tu o dyskusjach. Jeżeli rozmowy tego typu odbywały się, to prowadzone były na wyższych szczeblach. Miałem raczej na myśli zwyczajne rozmowy pomiędzy pracownikami na temat informacji przekazywanych „pocztą pantoflową”. Podobnie dzieje się w każdej instytucji i każdym środowisku.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-16">
          <u xml:id="u-16.0" who="#BogdanBorusewicz">Kiedy otrzymał pan polecenie włączenia sił w opracowywanie koncepcji wprowadzenia stanu wojennego?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-17">
          <u xml:id="u-17.0" who="#CzesławWitt">Nie uczestniczyłem w pracach zespołu opracowującego koncepcję wprowadzenia stanu wojennego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-18">
          <u xml:id="u-18.0" who="#BogdanBorusewicz">Proszę powiedzieć kto uczestniczył w pracach tego zespołu?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-19">
          <u xml:id="u-19.0" who="#CzesławWitt">W pracach zespołu uczestniczyło głównie dwóch innych zastępców - Ryszard Kukliński i gen. Franciszek Puchała.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-20">
          <u xml:id="u-20.0" who="#BogdanBorusewicz">Panie pułkowniku czy wiadomo jest panu aby w związku ze stanem wojennym dochodziło na szczeblu Sztabu Generalnego do kontaktów z przedstawicielami armii ZSRR lub Układu Warszawskiego?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-21">
          <u xml:id="u-21.0" who="#CzesławWitt">Widziałem kilkakrotnie w budynku Sztabu Generalnego oficerów i generałów radzieckich, a nawet pełniącego wówczas funkcję naczelnego dowódcy - marszałka Kulikowa.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-22">
          <u xml:id="u-22.0" who="#BogdanBorusewicz">Kiedy to się zdarzyło?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-23">
          <u xml:id="u-23.0" who="#CzesławWitt">Trudno mi w tej chwili podać dokładne daty ale było to w roku 1980, 1981,a nawet na miesiąc przed wprowadzeniem stanu wojennego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-24">
          <u xml:id="u-24.0" who="#BogdanBorusewicz">Czy według informacji, które do pana docierały delegacje te interesowały się koncepcją wprowadzenia stanu wojennego w Polsce, czy prowadzone były rozmowy lub konsultacje na ten temat?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-25">
          <u xml:id="u-25.0" who="#CzesławWitt">Czerpiąc z nieoficjalnych źródeł informacji zdawaliśmy sobie sprawę z istnienia nacisków, jak również z tego, że wzdłuż wschodniej ściany rozwiniętych było ponad dwadzieścia dywizji, że w Legnicy i Rembertowie rozlokowane były grupy operacyjne czy w ramach konsultacji, czy też z innych względów - nie potrafię tego stwierdzić gdyż nie uczestniczyłem w rozmowach. Mogę jedynie przekazać państwu odczucia jakie nam wówczas towarzyszyły.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-26">
          <u xml:id="u-26.0" who="#BogdanBorusewicz">Czy może pan powiedzieć jak w razie ewentualnej radzieckiej interwencji, o której niebezpieczeństwie pan wspominał, miało zachować się Wojsko Polskie? Czy istniały plany przeciwstawienia się, a może współpracy?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-27">
          <u xml:id="u-27.0" who="#CzesławWitt">Nie było tego typu rozmów. Wielu z nas stawiało sobie pytanie do jakiego rozwiązania zmierza zaistniała sytuacja i jak się w niej zachowamy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-28">
          <u xml:id="u-28.0" who="#BogdanBorusewicz">Pan nie uczestniczył w planowaniu działań na wypadek interwencji ze strony ZSRR?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-29">
          <u xml:id="u-29.0" who="#CzesławWitt">Nie i nie przypuszczam aby takie planowanie miało miejsce.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-30">
          <u xml:id="u-30.0" who="#BogdanBorusewicz">Czy spotkał się pan z planem poprawy położenia strategicznego Wojska Polskiego i jaki ten plan miał charakter?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-31">
          <u xml:id="u-31.0" who="#CzesławWitt">Trudno mi jest odpowiedzieć na to pytanie. Wiem, że prowadzone były takie prace. Przypuszczam, że dotyczyły one tych jednostek, które zmieniły swe położenie po wprowadzeniu stanu wojennego. Równocześnie prace te miały prawdopodobnie na celu ochronę istotnych obiektów jak np. mosty na magistralach komunikacyjnych.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-32">
          <u xml:id="u-32.0" who="#BogdanBorusewicz">Czym pan się zajmował w tym czasie?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-33">
          <u xml:id="u-33.0" who="#CzesławWitt">Mimo że wokół panowała napięta sytuacja - wojsko funkcjonowało normalnie. Odbywały się odprawy szkoleniowe, należało zaspokajać potrzeby armii.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-34">
          <u xml:id="u-34.0" who="#BogdanBorusewicz">Dziękuję. Nie mam więcej pytań.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-35">
          <u xml:id="u-35.0" who="#MarianKról">Czy ktoś z posłów chce zadać świadkowi jakieś pytania? Nie ma pytań. Zwracam się więc do pana prezydenta Wojciecha Jaruzelskiego i osób objętych wnioskiem wstępnym o zadawanie pytań. Nie ma pytań. Jeżeli nikt z państwa nie chce wykorzystać obecności świadka (...) Zamykam posiedzenie Komisji.</u>
        </div>
      </body>
    </text>
  </TEI>
</teiCorpus>