text_structure.xml 105 KB

Edit Raw Blame History Permalink

<?xml version='1.0' encoding='utf-8'?>
<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
  <xi:include href="PPC_header.xml" />
  <TEI>
    <xi:include href="header.xml" />
    <text>
      <body>
        <div xml:id="div-1">
          <u xml:id="u-1.0" who="#StanisławKalemba">W imieniu prezydiów Komisji Przekształceń Własnościowych oraz Komisji Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej otwieram posiedzenie.</u>
          <u xml:id="u-1.1" who="#StanisławKalemba">Informację w sprawie stanu realizacji przekształceń własnościowych przedstawi pan minister Andrzej Pęczak. O stanie obecnym i perspektywach uprawy tytoniu w Polsce po-informuje nas pan minister Jerzy Pilarczyk, zaś przedstawiciel Ministerstwa Finansów - nie zauważam obecności pana ministra Waldemara Manugiewicza - poinformuje nas o opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług oraz podatkiem akcyzowym wyrobów tytoniowych.</u>
          <u xml:id="u-1.2" who="#StanisławKalemba">Następnie wysłuchamy koreferatu, który przedstawi pan poseł Ryszard Bondyra, bowiem drugi koreferent, pan poseł Czesław Pogoda, ze względu na chorobę, jest nieobecny. Potem odbędzie się dyskusja, w toku której głosu udzielać będę na przemian posłom i przedstawicielom wytwórni papierosów lub związku plantatorów. Ustalamy, że wystąpienia nie powinny przekraczać pięciu minut, aby głos mogli zabrać wszyscy, którzy chcą się podzielić z nami swoimi spostrzeżeniami i wnioskami.</u>
          <u xml:id="u-1.3" who="#StanisławKalemba">Czy są uwagi do takiego przebiegu obrad? Nie widzę.</u>
          <u xml:id="u-1.4" who="#StanisławKalemba">Proszę o zabranie głosu przedstawiciela Ministerstwa Skarbu Państwa.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-2">
          <u xml:id="u-2.0" who="#AndrzejPęczak">Przedstawiliśmy państwu bardzo dokładną informację i teraz koncentruję się tylko na kilku najważniejszych zagadnieniach.</u>
          <u xml:id="u-2.1" who="#AndrzejPęczak">Sprywatyzowanych zostało 5 przedsiębiorstw przemysłu tytoniowego. Opis tych prywatyzacji przedstawiliśmy w materiale. Przedsiębiorstwa w Lublinie i w Radomiu funkcjonują nadal jako jednoosobowe spółki państwa.</u>
          <u xml:id="u-2.2" who="#AndrzejPęczak">Jeśli chodzi o przedsiębiorstwo w Radomiu, to pod koniec lipca będziemy gotowi do sfinalizowania kontraktu, bowiem jest już nam znany inwestor. W innej sytuacji znajduje się przedsiębiorstwo w Lublinie i jest ono spowodowane tym, że rada pracownicza i dyrekcja zwlekały z wystąpieniem o komercjalizacji przedsiębiorstwa. Kondycja finansowo-ekonomiczna tego przedsiębiorstwa ulegała pogorszeniu. Stan zatrudnienia zmniejszył się o 250 pracowników, a produkcja spadła do 50 tys. papierosów miesięcznie, co nie wystarcza na pokrycie kosztów.</u>
          <u xml:id="u-2.3" who="#AndrzejPęczak">Potencjalny inwestor interesuje się tylko fermentownią w Krasnymstawie, a nie całą fabryką papierosów w Lublinie. Powstrzymujemy się przed podjęciem decyzji o przeprowadzeniu dwóch operacji prywatyzacyjnych. Inwestor, który jest zainteresowany fermentownią, nie może podjąć się produkcji papierosów w Polsce, co wynika z zawartych przez niego umów międzynarodowych. Mamy jednak nadzieję, że w ciągu najbliższych kilku tygodni podejmiemy konkretne decyzje.</u>
          <u xml:id="u-2.4" who="#AndrzejPęczak">W wyniku sprzedaży akcji pięciu zakładów, skarb państwa uzyskał łącznie około 510 mln dolarów wpływów. Wynegocjowano również nakłady finansowe na zasilenie kapitału spółek w kwocie 548 mln dolarów, w okresie do roku 2001 zobowiązania inwestycyjne zabezpieczone zostały 100% karą umowną, a także wywiązanie się z nich jest warunkiem przekazania dalszego pakietu 33% akcji. W Wytwórni Wyrobów Tytoniowych SA w Poznaniu firma Reemtsma wykonała te zobowiązania już w pierwszym miesiącu po podpisaniu umowy.</u>
          <u xml:id="u-2.5" who="#AndrzejPęczak">W wyniku obejmowania kolejnych komisji akcji, udział procentowy akcji należących do inwestora przedstawia się obecnie następująco:</u>
          <u xml:id="u-2.6" who="#AndrzejPęczak">- ZPT w Krakowie - 48,08%,</u>
          <u xml:id="u-2.7" who="#AndrzejPęczak">- ZPT w Radomiu - 33%,</u>
          <u xml:id="u-2.8" who="#AndrzejPęczak">- WWT w Poznaniu - 76,21%,</u>
          <u xml:id="u-2.9" who="#AndrzejPęczak">- PWT w Augustowie - 43,35%,</u>
          <u xml:id="u-2.10" who="#AndrzejPęczak">- ŁWP w Łodzi - 80%.</u>
          <u xml:id="u-2.11" who="#AndrzejPęczak">Chcę także podkreślić, że w toku negocjacji udało nam się zabezpieczyć sprawy socjalne pracownikom. Korzyści z prywatyzacji uzyskane przez pracowników, to przede wszystkim gwarancje zatrudnienia, obłożone 100% karami umownymi, podwyżka płac oraz dodatkowe świadczenia socjalne. W materiale zamieściliśmy tabelę, w której dokładnie opisujemy, jakie zabezpieczenia socjalne uzyskali pracownicy w pięciu sprywatyzowanych spółkach.</u>
          <u xml:id="u-2.12" who="#AndrzejPęczak">W prywatyzacji przemysłu tytoniowego szczególna uwaga ogniskowana była na zabezpieczeniu interesów rolników - plantatorów tytoniu. W podpisanych umowach sprzedaży akcji zrealizowano to m.in. poprzez nałożenie na kupujących zobowiązania, z których najważniejsze jest wymaganie zakupu polskiego tytoniu przez kolejne 5 lat w ilości nie mniejszej niż 40%. Ten wymóg został obłożony 100% karą umowną, płatną na rzecz Funduszu Plantatorskiego.</u>
          <u xml:id="u-2.13" who="#AndrzejPęczak">Wykonanie zobowiązań finansowych i socjalnych jest monitorowane przez Departament Nadzoru Właścicielskiego w Ministerstwie Skarbu Państwa i dotychczas nie stwierdziliśmy, by wystąpiły jakieś uchybienia, czy wręcz nie wywiązywanie się z tych zobowiązań. Uważamy, że sposób sprzedaży akcji gwarantuje zachowanie odpowiedniej puli akcji dla pracowników i plantatorów, a więc nie wystąpią problemy natury społecznej.</u>
          <u xml:id="u-2.14" who="#AndrzejPęczak">Uważamy, iż prywatyzacja niemal jednocześnie czterech największych polskich producentów papierosów, która dokonała się poprzez sprzedaż akcji czterem różnym inwestorom wysoko wyspecjalizowanym w branży, stwarza bardzo dobrą sytuację dla rozwoju polskich firm i korzystnej dla konsumenta konkurencji na rynku wyrobów tytoniowych. Z obserwacji wynika, że inwestorzy podjęli zdecydowane działania w zakresie restrukturyzacji spółek i np. w Augustowie i Poznaniu zbudowane zostaną nowe oddziały produkcji. Sądzę, że nie będzie redukcji zatrudnienia, a wprost przeciwnie spodziewamy się działań zmierzających do tworzenia nowych miejsc pracy.</u>
          <u xml:id="u-2.15" who="#AndrzejPęczak">W przedsiębiorstwach, które zostały sprzedane, zatrudnienie utrzymuje się na dotychczasowym poziomie. Organizacje związkowe zapewniły stabilizację zatrudnienia na okres 2–3 lat, mimo że nie wszędzie ma to uzasadnienie ekonomiczne.</u>
          <u xml:id="u-2.16" who="#AndrzejPęczak">Chętnie odpowiemy na wszystkie pytania posłów.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-3">
          <u xml:id="u-3.0" who="#StanisławKalemba">Dziękuję panu ministrowi za informację o przemyśle tytoniowym. Dziękuję również za to, że pan minister utrzymał się w reżimie czasowym.</u>
          <u xml:id="u-3.1" who="#StanisławKalemba">Proszę, aby pan minister Pilarczyk poinformował nas o stanie obecnym i perspektywach uprawy tytoniu w Polsce.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-4">
          <u xml:id="u-4.0" who="#JerzyPilarczyk">Podstawowe dane zostały przekazane państwu w materiale opracowanym przez Ministerstwo Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej. Przypomnę tylko, że w czasach najlepszych dla plantatorów uprawiali oni tytoń na powierzchni ok. 50 tys. ha. W 1996 roku tytoń uprawiany był na powierzchni 18,6 tys. ha. Dawniej zbiór wynosił 125 tys. ton, zaś import był równy eksportowi i wynosił ok. 11 tys. ton. W 1996 r. zbiór wynosił 38 tys. ton, a import prawie dorównywał zbiorowi i wynosił 32 tys. ton, zaś eksport był śladowy.</u>
          <u xml:id="u-4.1" who="#JerzyPilarczyk">Rozpatrując ten kierunek rolnictwa, nasuwają się nieoptymistyczne wnioski. Oczywiście producenci tytoniu, tak jak inne działy produkcji rolniczej, muszą brać pod uwagę popyt. W tym czasie wiele zmieniło się na rynku wyrobów tytoniowych. Przede wszystkim zmieniły się upodobania konsumentów. Na rynku ukazały się nowe marki papierosów, zawierające wyższy procent tytoniów lekkich, a w związku z tym producenci zmienili zapotrzebowanie na rodzaj surowca.</u>
          <u xml:id="u-4.2" who="#JerzyPilarczyk">Pocieszającym jest to, że w 1995 roku import tytoniu wynosił prawie 45 tys. ton, a w 1996 roku spadł o 13 tys. ton. Jest to wynik pewnych zobowiązań nałożonych na inwestorów w procesie przekształceń własnościowych, którzy zakupili pakiety kontrolne akcji w przedsiębiorstwach. Trzeba mieć jednak na uwadze ograniczenia czasowe tych zobowiązań. Termin, w którym firmy będą musiały kupować polski tytoń w ilości nie mniejszej niż 40% zużywanego do produkcji tytoniu, minie po upływie pięciu lat od nabycia akcji.</u>
          <u xml:id="u-4.3" who="#JerzyPilarczyk">W tym czasie powinny nastąpić zmiany, zarówno w asortymencie tytoniu, jak i w jakości produkowanego tytoniu. W czasie negocjowania tzw. pakietu plantatorskiego zastosowano instrument ekonomiczno-finansowy, polegający na tym, że inwestorzy mają wyasygnować pewną kwotę na wspomaganie dostosowania bazy surowcowej do wymogów rynkowych.</u>
          <u xml:id="u-4.4" who="#JerzyPilarczyk">W przypadku niektórych zakładów - mam nadzieję, że będzie to powszechna praktyka - jest to znaczący impuls finansowy do przeprowadzenia takich zmian. Niestety z sygnałów, które dochodzą do ministra rolnictwa i gospodarki żywnościowej wynika, że niezbyt dobrze układa się współpraca z Centralnym Laboratorium Przemysłu Tytoniowego w Krakowie, które powinno być wiodące w zakresie wdrażania nowoczesnych odmian tytoniu i nowoczesnej technologii. Powinno się to odbywać w takim zakresie i w takim tempie, aby okres pięciu lat można było wykorzystać, nie tyle do utrzymania obecnej powierzchni upraw tytoniu i liczby plantatorów, lecz do rozszerzenia przynajmniej powierzchni zbiorów, po to, aby program przekształceń polskiego przemysłu tytoniowego wykorzystać, w jak najszerszym zakresie, dla produkcji rolnej.</u>
          <u xml:id="u-4.5" who="#JerzyPilarczyk">Także gospodarstwa specjalizujące się w uprawie tytoniu muszą także podjąć takie działania, które prowadzić będą do unowocześnienia upraw i wstępnego przetwórstwa tytoniu. Chodzi przede wszystkim o zwiększenie średnich plantacji do poziomu co najmniej 1,5–2 ha. Tylko w ten sposób będzie można poprawić opłacalność poprawy tytoniu oraz opłacalność zastosowania nowoczesnej technologii.</u>
          <u xml:id="u-4.6" who="#JerzyPilarczyk">Obecnie średnia powierzchnia plantacji nie gwarantuje, a tym bardziej w przyszłości nie będzie gwarantowała opłacalności przy zastosowaniu nowoczesnej technologii w zakresie uprawy, a nade wszystko w zakresie pielęgnacji, suszenia i przygotowania surowca.</u>
          <u xml:id="u-4.7" who="#JerzyPilarczyk">Chcę jeszcze zasygnalizować, że w Ministerstwie Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej jedna z grup roboczych zajmuje się dostosowaniem niektórych przepisów obowiązujących w kraju do tego, co obowiązuje w Unii Europejskiej. Mam nadzieję, że także będzie obowiązywało w Polsce za parę lat. Ta grupa robocza podjęła się wyspecyfikowania tych wszystkich problemów, które mamy jeszcze do rozwiązania. Jednym z ważniejszym problemów w okresie negocjacji z Unią Europejską są warunki wspomagania, subwencjonowania, czy regulowania spraw związanych z uprawą tytoniu i utrzymaniem opłacalności tej produkcji rolnej.</u>
          <u xml:id="u-4.8" who="#JerzyPilarczyk">Niemniej jednak już dzisiaj plantatorzy muszą pamiętać o tym, że zakłady produkcyjne będą stawiały określone wymagania, które wzmogą się jeszcze kiedy nasili się konkurencja po integracji z Unią Europejską.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-5">
          <u xml:id="u-5.0" who="#StanisławKalemba">Dziękuję panu ministrowi za przedstawienie tej informacji. Ponieważ w dalszym ciągu nie przybył na nasze posiedzenie pan minister Manugiewicz, proszę, aby ktoś z państwa reprezentujący Ministerstwo Finansów przedstawił dylematy związane z opodatkowaniem wyrobów tytoniowych podatkiem od towarów i usług oraz podatkiem akcyzowym.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-6">
          <u xml:id="u-6.0" who="#ElżbietaGrzelak">Ministerstwo Finansów też przygotowało, na prośbę Komisji, pisemną informację. Przedstawiliśmy w niej wszelkie problemy, jakie Ministerstwo Finansów dostrzega obecnie, jeśli chodzi o opodatkowanie wyrobów tytoniowych podatkami pośrednimi, a głównie akcyzą.</u>
          <u xml:id="u-6.1" who="#ElżbietaGrzelak">Przedstawiliśmy także te problemy, które czekają nas w przyszłości, tzn. wynikać one będą z konieczności dostosowania polskich zasad do obowiązujących dyrektyw w zakresie podatku akcyzowego w krajach Unii Europejskiej.</u>
          <u xml:id="u-6.2" who="#ElżbietaGrzelak">Obecnie ten system w Polsce znacznie odbiega od zasad stosowanych w krajach Unii Europejskiej. U nas podatek akcyzowy jest zróżnicowany. Stawki podatku są kwotowe i uzależnione od rodzaju papierosów. Wyróżniamy 4 grupy. Dla papierosów marek zagranicznych produkowanych w Polsce i papierosów importowanych stawka wynosi 64,10 zł i te marki są najwyżej opodatkowane. Dla papierosów krajowych o długości 70 mm z filtrem stawka podatku wynosi 50,2 zł, dla papierosów krajowych do 70 mm z filtrem - 46,10 zł, dla papierosów krajowych bez filtra - 44,30 zł. Kwoty zmniejszają się, począwszy od pierwszej do ostatniej grupy. Charakterystyczne jest to, że tym mniejsza jest stawka podatku akcyzowego, im wyższy jest udział tytoniu polskiego w danej marce papierosów.</u>
          <u xml:id="u-6.3" who="#ElżbietaGrzelak">W krajach Unii Europejskiej, akcyza na papierosy stosowana jest w jednej wysokości. Jest to akcyza mieszana - kwotowo procentowa.</u>
          <u xml:id="u-6.4" who="#ElżbietaGrzelak">Część procentowa jest liczona od ceny detalicznej papierosów, przy czym przyjmuje się cenę marki najdroższej w danej grupie papierosów. Należy jednak dodać, że różnice pomiędzy cenami nie są tak duże jak w Polsce, gdzie cena papierosów marek zagranicznych kształtuje się na poziomie 3.60 zł - 1.90 zł. Różnica więc dochodzi do 100%.</u>
          <u xml:id="u-6.5" who="#ElżbietaGrzelak">Dlatego też zastosowanie dyrektyw unijnych w naszych warunkach byłoby bardzo trudne. Spowodowałoby to gwałtowny wzrost cen, głównie papierosów najtańszych, z największym udziałem tytoniu krajowego, gdyż zostałyby one obciążone akcyzą na poziomie opodatkowania papierosów najdroższych.</u>
          <u xml:id="u-6.6" who="#ElżbietaGrzelak">Ustawa, która ma na celu zwalczanie nałogu palenia papierosów nakłada na rząd obowiązek stosowania takich instrumentów ekonomicznych, w tym fiskalnych, aby zmniejszył się popyt na papierosy. Chcąc realizować tę ustawę rząd musi stosować taką politykę podatkową, która powoduje wzrost cen papierosów szybszy aniżeli cen innych towarów.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-7">
          <u xml:id="u-7.0" who="#StanisławKalemba">Proszę, by pan poseł Bondyra przedstawił koreferat.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-8">
          <u xml:id="u-8.0" who="#RyszardBondyra">Ustosunkuję się do trzech tematów, ponieważ drugi koreferent, pan Czesław Pogoda, nie może uczestniczyć w dzisiejszym posiedzeniu. Zacznę od tematu zreferowanego przez przedstawiciela Ministerstwa Skarbu Państwa, a mianowicie od prywatyzacji branży tytoniowej.</u>
          <u xml:id="u-8.1" who="#RyszardBondyra">Materiał opracowany przez Ministerstwo Skarbu Państwa jest krótki i syntetyczny. Podana w nim została informacja o chronologii przekształceń własnościowych w przemyśle tytoniowym. Tę informację można przyjąć bądź odrzucić, ale nie zmienia to faktu, że przekształcenia własnościowe są już przeszłością.</u>
          <u xml:id="u-8.2" who="#RyszardBondyra">Środki uzyskane ze sprzedaży firm tytoniowych, w wysokości 510 mln dolarów, zasiliły budżet skarbu państwa, który mimo tego zamknął się deficytem, a pieniądze pochodzące z prywatyzacji zostały już wydane.</u>
          <u xml:id="u-8.3" who="#RyszardBondyra">Pakiety kontrolne należą do inwestorów zagranicznych, z wyjątkiem wytwórni papierosów w Łodzi, a niewielka część akcji skarbu państwa - moim zdaniem - tylko w okresie przejściowym stanie się własnością pracowników i rolników. Bazując na doświadczeniach w innym przemyśle z branży rolnej, można założyć, że poszczególni inwestorzy wykupią te akcje. Będzie się to odbywać w sposób lawinowy.</u>
          <u xml:id="u-8.4" who="#RyszardBondyra">Chcę zwrócić uwagę, że zgodnie z ustawą o komercjalizacji i prywatyzacji przedsiębiorstw państwowych nabywanie tych akcji może rozpocząć się już w tym roku, dlatego że w ustawie zapisane zostało, że moment zbycia liczy się od daty udostępnienia akcji na zasadach ogólnych, a więc od momentu prywatyzacji. W zakładach funkcjonujących w Augustowie ten moment przypada na dzień 20 października 1997 r., w Radomiu - 22 grudzień 1997 r., a w Krakowie - 30 stycznia 1998 r., a więc dosłownie za kilka miesięcy.</u>
          <u xml:id="u-8.5" who="#RyszardBondyra">Inwestorzy nie napotkają większych oporów przy wykupywaniu akcji. Łatwiej bowiem będzie rolnikowi sprzedać akcje niż postarać się o kredyt preferencyjny, łącznie z szukaniem poręczycieli. Dlatego przechwycenie przez inwestorów strategicznych tych pakietów akcji wydaje się być nieuniknione.</u>
          <u xml:id="u-8.6" who="#RyszardBondyra">Dwie spółki nie zostały jeszcze sprywatyzowane. Ministerstwo Skarbu Państwa poinformowało nas dzisiaj, że decyzje zostały podjęte w lipcu br. Pochodzę z rejonu zamojsko-lubelskiego i jak inni rolnicy - plantatorzy chciałbym wiedzieć, jakie są perspektywy dla prywatyzacji fermentowni w Krasnymstawie i zakładów w Lublinie, gdyż mogą oni jeszcze wybrać spółki, w których obejmą akcje.</u>
          <u xml:id="u-8.7" who="#RyszardBondyra">Termin mija 8 lipca br.</u>
          <u xml:id="u-8.8" who="#RyszardBondyra">Firmy zostały zobowiązane do zakupu w ciągu 5 lat polskiego surowca w granicach 40–47% zużywanego tytoniu do produkcji papierosów. Chcę zwrócić uwagę na bardzo niepokojące zjawisko. Otóż ten wymóg ogranicza się tylko do zakupu, co nie jest równoznaczne z wsadem polskiego tytoniu w produkowane papierosy. Jest jeszcze jedna klauzula w umowach. Otóż w przypadku, gdy iloczyn zakupu ilości liścia surowego w danym roku, we wszystkich spółkach, nie przekroczy 87%, to o odpowiedni ułamek zostanie zmniejszony wykup zakupu surowców u polskich plantatorów. Oznacza to, że w okresie 5 lat mogą być zmniejszone wskaźniki procentowe ustalone dla każdej firmy.</u>
          <u xml:id="u-8.9" who="#RyszardBondyra">Niezrealizowanie zakupu surowca polskiego jest obłożone karą umowną, płatną na rzecz Funduszu Plantatorskiego, ale odbywać się to będzie nie dłużej niż 5 lat. Powstaje więc pytanie, co dziać się będzie po 5 latach.</u>
          <u xml:id="u-8.10" who="#RyszardBondyra">Chcę zwrócić uwagę na relację pomiędzy zakupem polskiego tytoniu, a wsadem tego surowca do produkowanych papierosów. W 1993 r. zakłady tytoniowe w Krakowie zakupiły 22 tys. ton, a w 1995 r. - 28 tys. ton, ale procent udziału surowca polskiego w produkowanych papierosach spadł z 65% do 51%. W Augustowie w 1993 r. zakupiono 1,4 tys. ton, a w 1995 r. - 2,6 tys. ton, ale wkład polskiego tytoniu zmalał z 67% do 16%. W Poznaniu, przy zwiększonym skupie z 9 tys. ton do 10 tys. ton, wsad zmalał z 42% do 29%.</u>
          <u xml:id="u-8.11" who="#RyszardBondyra">Z tych danych wynika, że wprawdzie spółki wywiązują się z nałożonego na nich zobowiązania, ale skupiony surowiec głównie magazynują. Zapasy polskiego tytoniu powinny być ogromne, bo równocześnie nastąpił wzrost skupu i spadek wsadu w produkcję papierosów.</u>
          <u xml:id="u-8.12" who="#RyszardBondyra">Dalsze gromadzenie zapasów doprowadzi do tego, że po wygaśnięciu zobowiązania nie będzie żadnego popytu na polski tytoń. Jego uprawa przez polskich plantatorów będzie musiała być przynajmniej przez rok zawieszona.</u>
          <u xml:id="u-8.13" who="#RyszardBondyra">W związku z tym chcę zapytać, czy Ministerstwo Skarbu Państwa jest zainteresowane tym, co dzieje się ze skupionym surowcem od polskich plantatorów.</u>
          <u xml:id="u-8.14" who="#RyszardBondyra">W związku z funkcjonowaniem Funduszu Plantatorskiego rodzi się kilka pytań. Kto po 5 latach będzie finansował ten fundusz?</u>
          <u xml:id="u-8.15" who="#RyszardBondyra">Dlaczego postanowiono, że w przypadku niewywiązywania się zakładów z obowiązku dokonywania wpłat na rzecz funduszu plantatorskiego, kary umowne z tego tytułu będzie pobierał skarb państwa?</u>
          <u xml:id="u-8.16" who="#RyszardBondyra">Czy te kary trafią do funduszu plantatorskiego?</u>
          <u xml:id="u-8.17" who="#RyszardBondyra">Dlaczego w zarządzie funduszu, który decyduje o przeznaczeniu środków, zasiada dwóch przedstawicieli pracowników i dwóch rolników?</u>
          <u xml:id="u-8.18" who="#RyszardBondyra">Dlaczego fundusze posadowione są bezpośrednio w zakładach? Przecież plantacje tytoniu nie skupiają się tylko wokół siedzib zakładów. W przypadku okręgu zamojsko-lubelskiego może się zdarzyć, że plantatorzy nie otrzymają środków z funduszu plantatorskiego.</u>
          <u xml:id="u-8.19" who="#RyszardBondyra">Regulaminy funduszu plantatorskiego zawierają 9 zadań, a oprócz tego zostało zapisane, że 10% rocznego wkładu zostanie przeznaczone na Centralne Laboratorium Przemysłu Tytoniowego. Znowu w grę wchodzi cenzura czasowa, bo co będzie się działo po 5 latach. Czy laboratorium to będzie zasilane środkami finansowymi przez zakłady, czy przez budżet państwa?</u>
          <u xml:id="u-8.20" who="#RyszardBondyra">Powrócę do akcji dla pracowników i plantatorów. Do 8 lipca br. powinny być złożone oświadczenia przez upragnionych do objęcia bezpłatnie puli akcji do 15%. Wartość pakietu akcji dla plantatorów wynosi ok. 116 mln USD. Plantatorów jest ok. 70 tys., a jeśli weźmie się pod uwagę ich rodziny, to w sumie jest ok. 250 tys. osób.</u>
          <u xml:id="u-8.21" who="#RyszardBondyra">Taką samą pulę akcji przeznacza się dla 10 tys. pracowników, a więc dysproporcja wynosi przynajmniej 1:7, ale takie rozstrzygnięcie zapadło w Sejmie.</u>
          <u xml:id="u-8.22" who="#RyszardBondyra">Należy podkreślić, że pracownicy są w stanie złożyć do 8 lipca oświadczenia w sprawie objęcia nieodpłatnie akcji, natomiast znaczna część rolników nie zmieści się w tym terminie. Powodem jest wiele niejasności na tle wydanego przez Ministerstwo Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej rozporządzenia. Skutkiem tego oświadczenia złożyło kilkanaście lub kilka procent uprawnionych rolników.</u>
          <u xml:id="u-8.23" who="#RyszardBondyra">Zwracam się do przedstawicieli spółek, by poinformowali nas, ilu rolników złożyło oświadczenia i jaki stanowi to procent uprawnionych do objęcia bezpłatnie akcji. Według moich danych, sytuacja wygląda tragicznie.</u>
          <u xml:id="u-8.24" who="#RyszardBondyra">Dobrze, że posiedzenie połączonych Komisji odbywa się w terminie, kiedy można jeszcze przekazać rolnikom-plantatorom tytoniu stanowisko Ministerstwa Skarbu Państwa, posłów i związkowców, gdyż powstały pewne wątpliwości, jak należy stosować ustawę i kto jest uprawniony do nabycia bezpłatnie akcji.</u>
          <u xml:id="u-8.25" who="#RyszardBondyra">W przypadku rolników okres 3 miesięcy, w którym mają składać oświadczenia, jest zbyt krótki, aby z powodzeniem można było przeprowadzić całą akcję. Sygnalizowaliśmy tę kwestię w Sejmie i złożyliśmy odpowiedni wniosek, ale nie został on poparty przez większość posłów.</u>
          <u xml:id="u-8.26" who="#RyszardBondyra">Zwracam się do przedstawiciela Ministerstwa Skarbu Państwa w następującej sprawie. Jeżeli w ustawie jest mowa o osobie fizycznej, to czy uprawnionymi do objęcia akcji są rolnik i jego żona, którzy posiadają dwie odrębne umowy kontraktacyjne, zaś gospodarstwo stanowi ich współwłasność? Jak należy interpretować bezpośrednie dostarczanie surowców, a jak interpretować system pośredni, gdy np. zakłady tytoniowe kupowały krajankę, a nie liść surowy? Czy przy określeniu wartości surowca bierze się pod uwagę wartość krajanki, czy surowych liści tytoniowych?</u>
          <u xml:id="u-8.27" who="#RyszardBondyra">Jaka wartość akcji będzie przeznaczona w poszczególnych zakładach na system bezpośredni, a jaka na system pośredni?</u>
          <u xml:id="u-8.28" who="#RyszardBondyra">Na podstawie jakich dokumentów będzie przeprowadzona weryfikacja uprawnionych w systemie pośrednim? Kto będzie o tym decydował? Czy minister skarbu, który jest właścicielem, czy spółka która tylko wykonuje czynności przygotowawcze? Czy będzie ona wykonywać prawo, które do niej nie należy, a więc będzie decydować o tym komu dać akcje, a komu ich nie dać?</u>
          <u xml:id="u-8.29" who="#RyszardBondyra">Ile głosów przypada na akcje plantatorów i pracowników na walnym zgromadzeniu? Według moich obliczeń ci uprawnieni będą mieli tylko 12% głosów. Czy nie jest to pewne ograniczenie praw wykonywania akcji?</u>
          <u xml:id="u-8.30" who="#RyszardBondyra">Przejdę teraz do drugiego tematu, to jest stanu obecnego i perspektyw dla uprawy tytoniu w Polsce. Informacja przedstawiona przez Ministerstwo Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej uwzględnia nakładanie się na siebie kilku elementów takich jak: rynek, warunki klimatyczne i glebowe oraz nakłady finansowe niezbędne do poniesienia, by zmodernizować uprawę tytoniu.</u>
          <u xml:id="u-8.31" who="#RyszardBondyra">Na wstępie należy zaznaczyć, że tytoń może być użyty nie tylko do produkcji papierosów, ale także do produkcji protein, z nasion można tłoczyć oleje, a łodygi przeznaczać na opakowania, pasze lub może to być materiał energetyczny.</u>
          <u xml:id="u-8.32" who="#RyszardBondyra">W warunkach klimatyczno-glebowych mieści się uprawa tytoniu w dolnych granicach zapotrzebowania tej rośliny na przebieg temperatur, nasłonecznienie i sumę opadów, chociaż rozkład opadów nie jest sprzyjający dla rozwoju tego rodzaju produkcji rolnej.</u>
          <u xml:id="u-8.33" who="#RyszardBondyra">W warunkach polskich można z powodzeniem uprawiać tytonie szerokolistne, takie jak Wirginia i Bertley. Warunki klimatyczne sprawiają, że konieczne jest przygotowanie rozsady pod osłonami. Obecnie rosnące zapotrzebowanie na papierosy produkowane głównie z tytoniu jasnego, bardziej szlachetnego, wymaga uprawy tego tytoniu na glebach bardziej przepuszczalnych, a więc piaszczysto-gliniastych. Prowadzić do przesunięcia upraw z regionów, gdzie gleba sprzyjała uprawie tytoniu ciemnego do rejonów, gdzie istnieją warunki do uprawy tytoni jasnych. Wiąże się to z nakładami inwestycyjnym, gdyż ten proces wymaga budowy suszarni.</u>
          <u xml:id="u-8.34" who="#RyszardBondyra">W tym miejscu chcę zaznaczyć, że informacja podana przez Ministerstwo Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej jest niewystarczająca, gdyż nie dostrzega ono potrzeby tworzenia programów regionalnych dla uprawy tytoniu, a sami rolnicy nie podołają budowie suszarń, bo koszty ich budowy są bardzo wysokie.</u>
          <u xml:id="u-8.35" who="#RyszardBondyra">Chcę zwrócić uwagę na jeszcze jeden problem, który może wystąpić w niedalekiej perspektywie, wymuszony przez konkurencję pomiędzy firmami, ale na jego rozmiar będzie miał największy wpływ przede wszystkim konsument. Musimy mieć placówkę naukową, która będzie pomagać naszym rolnikom przy hodowli i chowie nowych odmian oraz przy zakładaniu plantacji.</u>
          <u xml:id="u-8.36" who="#RyszardBondyra">Przypomnę, że w 1921 r. rolnicy uprawiali tytoń na 400 ha, a w 1938 r. - na 8000 ha, zaś w 1977 r. - na 54000 ha. Co się stało w 1996 r. skoro powierzchnia upraw tytoniu zmalała do 18000 ha?</u>
          <u xml:id="u-8.37" who="#RyszardBondyra">Pokrycie w około 50% potrzeb surowcowych przez tytoń polski stwarza możliwości zagospodarowania słabych gleb, zaabsorbowania nadmiernej siły roboczej i poprawienia dochodowości rolnictwa.</u>
          <u xml:id="u-8.38" who="#RyszardBondyra">Przejdę teraz do ostatniego zagadnienia, a mianowicie podatku akcyzowego. W krajach Unii Europejskiej zastosowanie jednolitych stawek okazało się niemożliwe. Ustalono, że podatek akcyzowy będzie pobierany w momencie przeznaczenia produktu do sprzedaży, aby trafiał on do budżetów samorządów lokalnych. W grupie wyrobów tytoniowych stawka minimalna wynosi 57% ceny detalicznej.</u>
          <u xml:id="u-8.39" who="#RyszardBondyra">Nie udało się w krajach Unii Europejskiej ustalić stawki podatku akcyzowego na jednakowej wysokości dla wszystkich państw. Dlatego została ustalona stawka minimalna, natomiast pozostałą część podatku akcyzowego poszczególne kraje mogą kształtować we własnym zakresie. Wielkość stawek wyznaczają dwie dyrektywy z 1992 r.</u>
          <u xml:id="u-8.40" who="#RyszardBondyra">Wielkość podatku akcyzowego wpływa na zmianę konsumpcji. W Polsce obowiązuje system kwotowy i cztery różne kwoty zostały odniesione do czterech grup papierosów. Spadek popytu na papierosy wyniósł w 1996 r. 8% i główną przyczynę upatruje się w kampanii prozdrowotnej.</u>
          <u xml:id="u-8.41" who="#RyszardBondyra">Czy tak jest rzeczywiście? W Stanach Zjednoczonych i Europie Zachodniej, przy bardzo intensywnie prowadzonej kampanii prozdrowotnej, spadek popytu jest rzędu 1% rocznie. Może więc nie spadł popyt na papierosy w tej wysokości, ale jest on zaspokajany przez papierosy pochodzące z przemytu.</u>
          <u xml:id="u-8.42" who="#RyszardBondyra">Analizując spadek popytu na papierosy w poszczególnych grupach okazuje się, że część palaczy zmieniło swoje preferencje, bowiem spadł popyt na papierosy krótkie o 15%, natomiast wzrósł popyt na papierosy długie o 3,6%. Per saldo, spadek popytu był głęboki i nie można tego zjawiska tłumaczyć jedynie kampanią prozdrowotną.</u>
          <u xml:id="u-8.43" who="#RyszardBondyra">Jedną z głównych przyczyn tego stanu rzeczy jest wzrost cen wyrobów papierosowych, a z drugiej strony zmniejszenie siły nabywczej przeciętnego wynagrodzenia netto. W 1990 r. można było nabyć za takie wynagrodzenie około 1086 paczek papierosów, a w 1995 r. - 593 paczki. Przyczyną tego jest ośmiokrotna podwyżka podatku akcyzowego w przeciągu trzech lat. Podatek akcyzowy na papierosy krótkie wzrósł o 359%, a na papierosy długie, produkowane głównie z tytoniu importowanego, o 194%.</u>
          <u xml:id="u-8.44" who="#RyszardBondyra">Ze względu na znaczne zróżnicowanie podatku akcyzowego nastąpił spadek produkcji i sprzedaży papierosów krótkich z 68,5% w 1994 r. do 58% w 1996 r. Budzi to niepokój polskich plantatorów. Spadł popyt na takie marki jak „Popularne” i „Klubowe” z udziałem ponad 90% tytoniu produkowanego w Polsce. W roku ubiegłym zapotrzebowanie na polski tytoń zmniejszyło się 4,5 ton.</u>
          <u xml:id="u-8.45" who="#RyszardBondyra">Zmiana polityki podatkowej jest konieczna i należy ją szybko przeprowadzić, jeśli chcemy utrzymać produkcję tytoniu, a tym bardziej, jeśli ma być ona zwiększona.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-9">
          <u xml:id="u-9.0" who="#StanisławKalemba">Wysłuchaliśmy trzech informacji, których autorami są trzy ministerstwa. Posłowie otrzymali ekspertyzę profesora Romana Urbana. Teraz przystąpimy do dyskusji.</u>
          <u xml:id="u-9.1" who="#StanisławKalemba">Proszę, aby zabierający głos przestrzegali zasady, że wystąpienia nie mogą przekraczać 5 minut.</u>
          <u xml:id="u-9.2" who="#StanisławKalemba">Zarysowały się trzy grupy zagadnień. Tytoń uprawie 60 tys. rolników. Pan poseł Bondyra słusznie zauważył, że biorąc pod uwagę rodziny plantatorów, ta gałąź rolnictwa 250 tys. osób. Obecnie tytoń jest uprawiany na 18,6 tys. ha i zbiór w 1996 r. wyniósł 38 tys. ton.</u>
          <u xml:id="u-9.3" who="#StanisławKalemba">Bardzo ważną sprawą jest to, że tylko do 8 lipca plantatorzy mogą składać oświadczenia o chęci objęcia bezpłatnie akcji. Mamy 11 przedsiębiorstw produkujących papierosy, z tego 7 z udziałem skarbu państwa. We wszystkich przedsiębiorstwach jest zatrudnionych ok. 6 tys. pracowników.</u>
          <u xml:id="u-9.4" who="#StanisławKalemba">Trzecia grupa zagadnień ogniskuje się wokół akcyzy nałożonej na wyroby tytoniowe. Wpływy z podatków pośrednich i bezpośrednich pobieranych od przemysłu tytoniowego i płaconych przez konsumentów stanowi 5% dochodów budżetu państwa.</u>
          <u xml:id="u-9.5" who="#StanisławKalemba">Posiedzenie połączonych Komisji powinno się zakończyć sformułowaniem stanowiska w tych sprawach. Jeśli zajdzie taka potrzeba, to powołamy zespół, aby przygotował opinię.</u>
          <u xml:id="u-9.6" who="#StanisławKalemba">Przystępujemy do dyskusji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-10">
          <u xml:id="u-10.0" who="#BogdanPęk">Proszę, aby pan przewodniczący udzielił głosu przedstawicielowi Najwyższej Izby Kontroli. Wiem, że zostało zakończone badanie kwestii związanych z prywatyzacją zakładów przemysłu tytoniowego i realizacją zobowiązań.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-11">
          <u xml:id="u-11.0" who="#MarekMakowski">Kontrola przekształceń własnościowych w przemyśle tytoniowym została zakończona w tym roku. Wystąpienie pokontrolne zostało skierowane do ministra skarbu państwa około 20 maja br.</u>
          <u xml:id="u-11.1" who="#MarekMakowski">Minister ten nie wniósł zastrzeżeń do ocen i wniosków, ale oczekujemy na odpowiedź na to wystąpienie.</u>
          <u xml:id="u-11.2" who="#MarekMakowski">Opracowany został projekt informacji, który zawiera wyniki i ustalenia tej kontroli. Tryb przewidziany ustawą o Najwyższej Izbie Kontroli określa, że prezes NIK przedstawia Sejmowi informację po zatwierdzeniu jej przez niego. Projekt informacji jeszcze nie został zatwierdzony i dlatego nie został skierowany do parlamentu.</u>
          <u xml:id="u-11.3" who="#MarekMakowski">W tej sytuacji nie mogę wypowiadać się merytorycznie w sprawie tej kontroli. Nie wykluczam, mimo że kierownictwo NIK pochłonięte jest najważniejszymi zadaniami ustawowymi, jakimi jest kontrola budżetowa, że informacja o wynikach kontroli przekształceń własnościowych w przemyśle tytoniowym, może być zatwierdzona przez prezesa jeszcze w czerwcu.</u>
          <u xml:id="u-11.4" who="#MarekMakowski">Po jej zatwierdzeniu, zostanie ona przekazana ministrowi skarbu państwa i być może ministrowi rolnictwa i gospodarki żywnościowej, by zajęli stanowiska. Do tych stanowisk odniesie się prezes NIK i od tego momentu adresatem informacji będzie parlament.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-12">
          <u xml:id="u-12.0" who="#StanisławKalemba">Proszę, aby zabierający głos w dyskusji koncentrowali się na wnioskach, co nam ułatwi sformułowanie opinii.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-13">
          <u xml:id="u-13.0" who="#JulianKwiatkowski">Chcę zabrać głos w sprawie najbardziej interesującej obecnie plantatorów, a mianowicie, w sprawie przydziału dla nich akcji.</u>
          <u xml:id="u-13.1" who="#JulianKwiatkowski">Wiemy, że ustawa o komercjalizacji i prywatyzacji przedsiębiorstw państwowych była kilkakrotnie zmieniana. Ustawa, która weszła w życie stanowi, że w ciągu trzech miesięcy plantatorzy mają złożyć oświadczenia o zamiarze objęcia akcji bezpłatnie.</u>
          <u xml:id="u-13.2" who="#JulianKwiatkowski">Na podstawie tej ustawy minister rolnictwa i gospodarki żywnościowej uzyskał delegację uprawniającą go do wydania rozporządzenia, w którym określił sposób i tryb nabywania akcji przez plantatorów. Od razu zaznaczę, że nasze oczekiwania były inne.</u>
          <u xml:id="u-13.3" who="#JulianKwiatkowski">Pytam, dlaczego Ministerstwo Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej zwlekało przez miesiąc i 4 dni z wydaniem rozporządzenia? Nie dość, że ustawa wyznaczyła tylko 3 miesiące na składanie oświadczeń, to ten okres został skrócony o 1 miesiąc i 4 dni przez Ministerstwo Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej.</u>
          <u xml:id="u-13.4" who="#JulianKwiatkowski">Rozporządzenie zostało tak sformułowane, że jego interpretacja nie jest jednoznaczna. Urzędy gmin dostały instrukcję podpisaną przez dyrektora departamentu mgr inż. Jana Polaka. Z tej instrukcji wynika, że plantator musi postarać się o zaświadczenie, iż aktualnie prowadzi gospodarstwo rolne. Wyraz „aktualnie” został napisany tłustym drukiem.</u>
          <u xml:id="u-13.5" who="#JulianKwiatkowski">Pytam więc, dlaczego byli pracownicy zakładów tytoniowych, którzy obecnie są rencistami lub emerytami, ale przepracowali ustawowo wymagany okres w zakładzie, mają prawo do objęcia bezpłatnie akcji, a dlaczego rolnik, który przeszedł na emeryturę, bądź sprzedał swoje gospodarstwo, ale w ciągu 5 lat, o których mowa jest w ustawie, produkował liście tytoniowe i dostarczał je do zakładu tytoniowego, nie ma prawa do objęcia bezpłatnie akcji?</u>
          <u xml:id="u-13.6" who="#JulianKwiatkowski">Uważam, że zaszło jakieś nieporozumienie, które szybko powinno być wyjaśnione, tym bardziej, że zostało jeszcze tylko 3 tygodnie, w których można składać oświadczenia.</u>
          <u xml:id="u-13.7" who="#JulianKwiatkowski">Miałem też kilka pytań dotyczących dostaw pośrednich, ale wyręczył mnie pan poseł Bondyra. Chcę tylko zwrócić uwagę na powstałe nieporozumienia. Jeżeli np. rolnik z Zamojszczyzny sprzedawał tytoń konkretnemu zakładowi, ale ten odsprzedawał go zakładów w Poznaniu czy Grudziądzu, to w świetle przepisów, plantator mógłby złożyć w tych zakładach oświadczenie o zamiarze nabycia akcji.</u>
          <u xml:id="u-13.8" who="#JulianKwiatkowski">Aby nie wprowadzać zamętu i nieporozumienia, a wiadomo, że plantatorów jest ok. 60 tysięcy, uważam, że te akcje należy potraktować wspólnie, a potem podzielić, tak jak ustawa precyzuje.</u>
          <u xml:id="u-13.9" who="#JulianKwiatkowski">Podejmę ten sam temat, na który zwrócił uwagę pan poseł Bondyra. Chodzi o Fundusz Plantatorski. Podział środków przede wszystkim niepokoi plantatorów z rejonu zamojskiego, którzy liście tytoniowe dostarczali do różnych zakładów w Polsce, natomiast Fundusz Plantatorski jest naliczany według wartości przerobionego tytoniu w danej fabryce. Z funduszu tego zasilani są plantatorzy skupieni wokół zakładu. Dlaczego środki z tego funduszu nie są kierowane do wszystkich plantatorów, którzy wyprodukowali liście?</u>
          <u xml:id="u-13.10" who="#JulianKwiatkowski">Należałoby zmienić zapis, aby również plantatorzy z Zamojszczyzny otrzymywali środki z Funduszu Plantatorskiego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-14">
          <u xml:id="u-14.0" who="#MariaStolzman">Korzystnie się złożyło, że występuję po wypowiedzi pana Kwiatkowskiego, bowiem chcę odnieść do bardzo zbliżonego zagadnienia, a mianowicie skazać na całą masę nieporozumień związanych z wydawaniem zaświadczeń przez gminy.</u>
          <u xml:id="u-14.1" who="#MariaStolzman">W rozporządzeniu, które wyszło z dużym opóźnieniem i skróciło czas potrzebny rolnikom do złożenia odpowiednich dokumentów, zostało powiedziane, że rolnik ma przedstawić zaświadczenie o prowadzeniu gospodarstwa rolnego. Gminy bardzo różnie to interpretują, a niektóre w ogóle nie wiedzą jak się mają do tego odnieść. Wydają np. zaświadczenie o tym, że ktoś jest podatnikiem podatku gruntowego, a nie jest to wcale równoznaczne z prowadzeniem gospodarstwa rolnego.</u>
          <u xml:id="u-14.2" who="#MariaStolzman">Powstaje więc pytanie, jak zaświadczenia niezgodne z rozporządzeniem będą interpretowane przy przydziale akcji? Obawiam się, że może wyniknąć sporo nieporozumień. Dlatego postuluję, by Ministerstwo Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej szybko zareagowało i wysłało do gmin instrukcje z wykładnią, co znaczy prowadzenie gospodarstwa rolnego. Trzeba to gminom wyjaśnić, bo nieporozumień jest bardzo dużo.</u>
          <u xml:id="u-14.3" who="#MariaStolzman">W grę również wchodzi to, że ktoś prowadził, a obecnie nie prowadzi gospodarstwa i zgodnie z rozporządzeniem nie ma prawa otrzymać akcji. Ta sprawa również wymaga wyjaśnienia w trybie pilnym.</u>
          <u xml:id="u-14.4" who="#MariaStolzman">Mając na względzie interesy plantatorów należy także powiedzieć, że w zasadzie zostali oni pozbawieni prawa do monitorowania procesu przyznawania akcji. To też nie jest prawidłowe. Prawo do sporządzania listy uprawnionych do objęcia akcji zostało przyznane zakładom tytoniowym. Zakłady będą działać bez udziału plantatorów i bez reprezentanta skarbu państwa.</u>
          <u xml:id="u-14.5" who="#MariaStolzman">Naszym zdaniem, zakłady te powinny spełniać funkcje czysto techniczno-organizacyjne, to znaczy powinny udostępniać dokumentację i świadczyć pomoc organizacyjną. Natomiast decyzje powinny zapadać przy udziale Ministerstwa Skarbu Państwa i w uzgodnieniu z plantatorami. Jest to niezbędne, tym bardziej że ustawa o komercjalizacji i prywatyzacji przedsiębiorstw państwowych oraz wydane na jej podstawie rozporządzenie tworzą wiele obszarów niejasnych i rozstrzygnięcie może podejmować tylko prawny właściciel akcji, czyli urzędnik działający w imieniu skarbu państwa.</u>
          <u xml:id="u-14.6" who="#MariaStolzman">Problemu tego nie rozwiązuje przewidziana w rozporządzeniu procedura odwoławcza, bowiem w komisji rozpatrującej odwołania osób, które nie znalazły się na listach uprawnionych do objęcia akcji, nie ma przedstawiciela skarbu państwa.</u>
          <u xml:id="u-14.7" who="#MariaStolzman">Są to żenujące sprawy, bowiem z jednej strony ustawa określa termin, do tego bardzo krótki, a z drugiej strony resort rolnictwa i gospodarki żywnościowej nie zatroszczył się o to, żeby wyjaśnić te sprawy wszystkim zainteresowanych, a zwłaszcza gminom, które nie muszą się dokładnie znać.</u>
          <u xml:id="u-14.8" who="#MariaStolzman">Apeluję więc, aby bardzo szybko i dokładnie wyjaśnione zostały wszystkie wątpliwości, bo w przeciwnym razie nie wszyscy plantatorzy uprawnieni otrzymają należne im akcje.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-15">
          <u xml:id="u-15.0" who="#ElżbietaKwasekChortmanowicz">Odniosę się do koreferatu pana posła Bondyry, ponieważ sądzę, że znalazło się w nim kilka nieścisłości.</u>
          <u xml:id="u-15.1" who="#ElżbietaKwasekChortmanowicz">Intencją ustawodawcy był skup wyprodukowanego w Polsce tytoniu, a nie jego zużycie, co znalazło wyraz w zawartych umowach z inwestorami.</u>
          <u xml:id="u-15.2" who="#ElżbietaKwasekChortmanowicz">W momencie prywatyzacji zakładów w Augustowie, wkład surowca polskiego w produkowane papierosy wynosił 18%. Pół roku po prywatyzacji ten wkład wzrósł do 19%, a po pierwszym kwartale bieżącego roku wyniósł on 31%, a do końca roku zamierzamy zwiększyć go do 33%.</u>
          <u xml:id="u-15.3" who="#ElżbietaKwasekChortmanowicz">Informuję, że tytoń, który jesteśmy zobowiązani kupować, jest rozliczany nie jako tytoń surowy, lecz jako ten, który uległ już fermentacji i odżyłowaniu. Po tych procesach otrzymuje się około 85 dkg z 1 kg tytoniu. Tylko tytoń nadający się do produkcji krajanki jest rozliczany jako tytoń skupowany w ramach umów prywatyzacyjnych.</u>
          <u xml:id="u-15.4" who="#ElżbietaKwasekChortmanowicz">BAT wysoko sobie ceni współpracę z plantatorami i stara się z nimi współpracować, niezależnie od tego czy jest zobowiązany do tego na podstawie umów prywatyzacyjnych, czy w ramach Funduszu Plantatorskiego. W ubiegłym roku, oprócz wydatków na Fundusz Plantatorski, które wyniosły 2 mln zł, zainwestowaliśmy 500 tys. zł środków własnych. W tej kwocie nie mieszczą się bezpłatne szkolenia oraz kredyty nieoprocentowane, które plantatorzy spłacają wyprodukowanym tytoniem.</u>
          <u xml:id="u-15.5" who="#ElżbietaKwasekChortmanowicz">Pomagamy plantatorom w zakupie sprzętu, a zwłaszcza suszarń. W tym roku planujemy zwiększyć środki na pomoc plantatorom do 3 mln zł. Może się wydawać, że to jest niewielka kwota, ale zostanie ona wydana na określone zakupy, a oprócz tego będzie prowadzone bezpłatne szkolenie plantatorów, udzielana im pomoc agrotechniczna itp.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-16">
          <u xml:id="u-16.0" who="#MariaZajączkowska">Jestem niezadowolona ze sposobu prezentowana informacji. Zawsze sądziłam, że polityka rządu jest całościowa, a tu się okazało, że każdy minister z osobna ma coś do powiedzenia. Nie może być tak, że każdy z nich ma jakąś wizję, a potem nie będzie wiadomo, kto w ramach rządu zrealizuje to co Komisje postanowią i kto za to będzie odpowiadał.</u>
          <u xml:id="u-16.1" who="#MariaZajączkowska">W mojej ocenie, w procesie prywatyzacji przemysłu tytoniowego dobrze zabezpieczone są sprawy pracownicze, natomiast postanowienia w zakresie pakietu dla rolników są słuszne, ale za to mało konkretne. W związku z tym chciałabym uzyskać od przedstawicieli Ministerstwa Skarbu Państwa odpowiedzi na kilka pytań.</u>
          <u xml:id="u-16.2" who="#MariaZajączkowska">Czy przez długoterminowe umowy należy rozumieć, że zawarte one zostały na okres 5 lat?</u>
          <u xml:id="u-16.3" who="#MariaZajączkowska">Jeśli tak, to w tym czasie należy wykonać pracę w tym celu, by doprowadzić do tego, aby producenci stosowali tytoń uprawiany przez naszych rolników.</u>
          <u xml:id="u-16.4" who="#MariaZajączkowska">Wobec tego pytam, kto i gdzie realizuje wszystkie te warunki, które są niezbędne do unowocześnienia uprawy tytoniu?</u>
          <u xml:id="u-16.5" who="#MariaZajączkowska">Jeżeli rolnik w ciągu 5 lat nie wprowadzi nowych odmian tytoniu, to przestanie być jego producentem. Okres 5-letni nie jest żadnym zabezpieczeniem, jeżeli nie wiąże się go w pewną sensowną całość z podejmowanymi w tym czasie działaniami na rzecz zmiany gatunku upraw i modernizacji upraw.</u>
          <u xml:id="u-16.6" who="#MariaZajączkowska">Chcę usłyszeć, w jaki sposób rząd chce doprowadzić do tego, co warunkuje udział polskich rolników w dostawach tytoniu do przedsiębiorstw? W jaki sposób rząd chce doprowadzić do zwiększenia powierzchni plantacji, budowy suszarń i zmiany technologii?</u>
          <u xml:id="u-16.7" who="#MariaZajączkowska">Prezentowanie informacji o tym, że jeszcze przez 4–5 lat plantatorzy mają zabezpieczony skup tytoniu, jest pozbawione sensu. Chcę więc usłyszeć, w jaki sposób będą finansowane nakłady na modernizację, zmianę technologii, uprawę nowych gatunków tytoni itp.?</u>
          <u xml:id="u-16.8" who="#MariaZajączkowska">W przeciwieństwie do pana profesora Urbana nie jestem zwolennikiem tego, by rząd finansował pewne przedsięwzięcia związane z postępem w uprawie tytoniu. Moim zdaniem, państwo powinno być zainteresowane ograniczeniem palenia papierosów, natomiast prywatny przemysł powinien sam w swoją bazę surowcową. Jednak rząd powinien stworzyć takie warunki, aby prywatny przemysł był zainteresowany inwestowaniem w swoją bazę surowcową.</u>
          <u xml:id="u-16.9" who="#MariaZajączkowska">Czy rząd ma prognozę stopniowego ograniczania popytu na papierosy i wiążącą się z tym prognozę zmniejszania się areału upraw tytoniu? Czy w związku z tym rząd wie, w jaki sposób będzie stymulował i wspierał tych rolników, którzy będą się przestawiali na inne uprawy niż tytoń?</u>
          <u xml:id="u-16.10" who="#MariaZajączkowska">Chciałabym uzyskać całościową ocenę działań rządu w stosunku do rolników uprawiających tytoń.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-17">
          <u xml:id="u-17.0" who="#JerzyKowal">Odpowiem na kilka wątpliwości, które przewijały się w wypowiedziach posłów w sprawie polskiego tytoniu i podejścia inwestorów do tego zagadnienia.</u>
          <u xml:id="u-17.1" who="#JerzyKowal">Skup tytoniu różni się od jego zużycia, ale pamiętajmy, że pewne postanowienia zawarte w umowach wymuszają skup na określonym poziomie. W związku z tym zakłady muszą kupić odpowiednią ilość tytoniu, bo w przeciwnym razie zapłacą karę umowną, ale rynek, a zwłaszcza instrumenty fiskalne - mam na myśli podatek akcyzowy - powodują, że zużycie papierosów spada. Dotyczy to przede wszystkim papierosów produkowanych głównie z tytoniu polskiego. W tym przypadku podatek akcyzowy wzrósł kilkakrotnie, a tym samym odpowiednio wysoko wzrosły ceny detaliczne. Stało się to barierą dla biedniejszych palaczy.</u>
          <u xml:id="u-17.2" who="#JerzyKowal">Jest to przyczyna gromadzenia zapasów polskiego tytoniu, na co zwrócił uwagę pan poseł Bondyra. Tylko mniej dynamiczne podnoszenie stawek akcyzy na papierosy najtańsze spowoduje, że tytoń polski będzie równomiernie zużywany, co stworzy perspektywę dla plantatorów, dłuższą niż w ciągu 5 lat.</u>
          <u xml:id="u-17.3" who="#JerzyKowal">Poseł Bondyra wyraził swoje niezadowolenie z tego powodu, że w zarządzie funduszu znaleźli się przedstawiciele zakładów. Rzeczywiście współdecydują oni na co mają być przeznaczone pieniądze, ale oni też są zainteresowani zmianą jakości polskiego tytoniu, zwiększeniem wydajności plantacji.</u>
          <u xml:id="u-17.4" who="#JerzyKowal">Jeśli chodzi o umowy długoterminowe, to posłużę się jednym przykładem. Otóż kielecki związek plantatorów nie chciał z nami podpisać długoterminowych umów, w imieniu zrzeszonych w nim plantatorów i poprzestał na umowach rocznych. Uważa on, że w ten sposób interesy plantatorów są zabezpieczone.</u>
          <u xml:id="u-17.5" who="#JerzyKowal">Sądzę, że dobrze świadczy to o nas, bowiem jesteśmy wiarygodni dla współpracujących z nami rolników-plantatorów.</u>
          <u xml:id="u-17.6" who="#JerzyKowal">Chcę podkreślić, że Sejm dał instrument rządowi, uchwalając ustawę o ochronie zdrowia przed skutkami palenia, by odpowiednim wzrostem akcyzy utworzył barierę ekonomiczną dla popytu na papierosy. Zastanawia mnie tylko to, że jest to bariera głównie dla najbiedniejszych palaczy, bowiem akcyza na najbardziej popularne papierosy wzrosła kilkakrotnie, a na papierosy zagraniczne, które nie zawierają, albo w małym stopniu zawierają polski tytoń, akcyza wzrosła w znacznie mniejszym stopniu.</u>
          <u xml:id="u-17.7" who="#JerzyKowal">W związku z tym postuluję, by Ministerstwo Finansów rozkładało równomiernie wzrost akcyzy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-18">
          <u xml:id="u-18.0" who="#StanisławBartoszek">Pierwsze pytanie kieruję do przedstawicieli Ministerstwa Finansów, bowiem wiele spraw zostało dzisiaj podniesionych, ale pominięty został aspekt finansowy prywatyzacji.</u>
          <u xml:id="u-18.1" who="#StanisławBartoszek">Proszę, by pan minister Manugiewicz podał, jeśli nie dzisiaj, bo nie dysponuje odpowiednimi danymi, to w najbliższym czasie przedstawił na piśmie wysokość podatku dochodowego, który był płacony przez zakłady przemysłu tytoniowego w latach 1994–1996 r.</u>
          <u xml:id="u-18.2" who="#StanisławBartoszek">Dzisiejsze posiedzenie jest pewną kontynuacją posiedzenia Komisji Przekształceń Własnościowych, które odbyło się w Poznaniu. Przypomnę, że wówczas posłowie z PSL sprzeciwiali się takiej prywatyzacji całego przemysłu tytoniowego. Mówiłem wówczas i nadal to podtrzymuję, że przemysł tytoniowy został sprzedany za tanio, jako że sprzedaje się pewien segment rynku. Różni specjaliści wyszacowali wartość polskiego rynku tytoniowego na kwotę 1,5 mld USD. Tymczasem został on sprzedany za 500 mln USD.</u>
          <u xml:id="u-18.3" who="#StanisławBartoszek">Mówimy, że bardzo drogo sprzedaliśmy garaż obok domu, ale za rok do tego garażu trzeba będzie dodać za darmo dom. Na tym polega sukces prywatyzacji przemysłu tytoniowego.</u>
          <u xml:id="u-18.4" who="#StanisławBartoszek">Jeśli inwestorzy kupiliby pakiety akcji za właściwą cenę, to nie stać by ich było na wykonanie zobowiązań inwestycyjnych w tak krótkim czasie, jak to miało miejsce w przypadku zakładów tytoniowych w Poznaniu. Według pierwotnych założeń, inwestor strategiczny nabywał 33% akcji, zaś 32% akcji miałoby być zdeponowanych w banku do czasu, aż inwestor strategiczny wywiąże się ze zobowiązań inwestycyjnych. Za tanio sprzedaliśmy akcje, skoro już po roku, czy nawet wcześniej, inwestor strategiczny był w stanie objąć 33% akcji po wykonaniu całego pakietu inwestycyjnego. Nowy właściciel w Poznaniu ma we własnej gestii 76,21% akcji.</u>
          <u xml:id="u-18.5" who="#StanisławBartoszek">To także potwierdza moją tezę, że rynek tytoniowy sprzedaliśmy za tanio. Ponadto obawiam się, że pakiet inwestycyjny jest realizowany ze środków obrotowych, czyli wykazuje się małe zyski, a od tego płaci się relatywnie niski podatek dochodowy.</u>
          <u xml:id="u-18.6" who="#StanisławBartoszek">Stąd bierze się moje pierwsze pytanie, bo może się mylę. Sądzę jednak, że pan minister odpowie mi, iż dochody z tytułu podatku dochodowego, płaconego przez tę branżę, zmalały w ciągu trzech lat.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-19">
          <u xml:id="u-19.0" who="#JanWierzbicki">Wytwórnia, którą reprezentuję, została zasilona 45 mln USD wkrótce po prywatyzacji. Nie można więc uogólniać, że środki na inwestycje pochodzą z potencjalnych zysków własnych. Wytwórnia ta miała obrót na poziomie 1,7 mld zł, natomiast udało się jej uzyskać zysk w wysokości 900 tys. zł, a przyczyną tego był drastycznie kurczący się rynek w ubiegłym roku.</u>
          <u xml:id="u-19.1" who="#JanWierzbicki">Inwestor strategiczny nie poprzestał na tych 45 mln USD. Gdyby ktoś chciał wybrać się do Poznania, to zobaczy, że pod Poznaniem jest jeden z największych placów budowy w północno-zachodniej Polsce. Na obszarze 12,5 ha powstaje jedna z najnowocześniejszych fabryk papierosowych w Europie. Łączny koszt tej inwestycji wynosi około 180 mln zł.</u>
          <u xml:id="u-19.2" who="#JanWierzbicki">Jednym z elementów zobowiązań nałożonych na inwestora strategicznego, było zużycie tytoniu zakupowanego w Polsce. Nie zgadzam się z niektórymi tezami profesora Romana Urbana. Do produkcji „Marsa”, a są to długie papierosy, zużywamy ponad 30% tytoniu krajowego. Przed okresem prywatyzacji skupowany na rynku polskim tytoń stanowił 32% całego zużywanego tytoniu do produkcji papierosów, a teraz ten poziom wzrósł do 40%. Okazuje się, że niektóre tezy można odnieść do całej branży, a niektóre tylko do określonych zakładów.</u>
          <u xml:id="u-19.3" who="#JanWierzbicki">My też mamy problemy. Wynikają one ze stosowanego podatku akcyzowego. Zgodnie z informacjami prasowymi na temat kontroli przeprowadzonej przez Najwyższą Izbę Kontroli, obciążenie akcyzą było za wysokie i spowodowało to załamanie się rynku w ubiegłym roku. Mamy nadzieję, że pan minister Manugiewicz dotrzyma obietnicy i będzie nas zapraszał do dyskusji na temat kształtu opodatkowania.</u>
          <u xml:id="u-19.4" who="#JanWierzbicki">Nie wiem czy wszyscy państwo zdają sobie z tego sprawę, że branża tytoniowa, łącznie z palaczami papierosów, odprowadza do budżetu 6 mld zł, co stanowi ponad 5% wszystkich wpływów budżetowych. Na tę kwotę składa się akcyza oraz VAT. W przypadku wyrobów akcyzowych VAT jest liczony z uwzględnieniem tego podatku.</u>
          <u xml:id="u-19.5" who="#JanWierzbicki">Niepokoją nas różne zakusy niszczenia tej branży. Napewno rząd jest w trudnej sytuacji, bowiem z jednej strony jest zobowiązany do środków zmierzających do ograniczenia palenia papierosów, a z drugiej strony minister finansów jest zainteresowany ściągnięciem jak największej ilości środków do budżetu. Powstaje konflikt, ale chcielibyśmy wiedzieć jak on zostanie rozwiązany w przyszłości.</u>
          <u xml:id="u-19.6" who="#JanWierzbicki">Jeśli chodzi o akcje pracownicze to do wytwórni zgłosiło się 2300 osób, które chcą uzyskać akcje pracownicze. Spodziewaliśmy się, że oświadczenia złoży około 5 tys. plantatorów. W ubiegłym tygodniu było takich oświadczeń 34. Dzisiaj się dowiedziałem, że oświadczeń jest 500.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-20">
          <u xml:id="u-20.0" who="#BogdanPęk">Obrady połączonych Komisji są dość pouczające. Dzisiaj dowiedziałem się, że Unia Wolności jest największym zwolennikiem plantatorów tytoniu. Bardzo się z tego powodu cieszę i liczę na dalszą owocną współpracę. Myślę, że dzisiaj jest przełomowy moment.</u>
          <u xml:id="u-20.1" who="#BogdanPęk">Dowiedziałem się także, o czym wcześniej nie wiedziałem, że rynek polskich palaczy jest wart 8 mld USD. Wszyscy pamiętamy, kto i kiedy to obliczał i jaki miało to skutek dla dochodów budżetowych.</u>
          <u xml:id="u-20.2" who="#BogdanPęk">Wszyscy także wiemy, że akcyza i podatek dochodowy pobierany z branży tytoniowej stanowiły trzecią pozycję dochodów budżetowych, ale przed prywatyzacją. Chcę więc zapytać pana ministra, w jakiej wysokości są dzisiaj dochody z tego tytułu, w cenach porównywalnych? Czy te dochody spadły, czy zwiększyły się?</u>
          <u xml:id="u-20.3" who="#BogdanPęk">Wiem, że na to pytanie odpowiedziała Najwyższa Izba Kontroli, po przeprowadzeniu kontroli przekształceń własnościowych w przemyśle tytoniowym, ale nie mamy dzisiaj tej informacji. Ponadto zawsze okazywało się, że to co wyliczyła NIK, różni się od danych podawanych przez ministerstwa.</u>
          <u xml:id="u-20.4" who="#BogdanPęk">Sądzę, że obecnie największym problemem jest właściwe nałożenie na wyroby tytoniowe podatku akcyzowego. Jeżeli mamy poważnie mówić o polityce państwa wobec tego sektora i 60 tys. plantatorów, 200 tys. osób, jeśli policzy się plantatorów i ich rodziny, to trzeba stworzyć takie warunki ekonomiczne, podatkowe, które pozwolą na uprawę tytoniu na glebach słabych. Trzeba we właściwy sposób promować produkcję polskiego tytoniu. Nie ma innej racjonalnej metody.</u>
          <u xml:id="u-20.5" who="#BogdanPęk">Tymczasem decyzje zapadają w bardzo wąskich gronach i w zasadzie nie wiadomo, jaka jest polityka akcyzowa państwa.</u>
          <u xml:id="u-20.6" who="#BogdanPęk">Pozytywnym elementem prywatyzacji jest pojawienie się poważnej konkurencji. Rywalizacja poszczególnych producentów wpływa pozytywnie na poprawę jakości papierosów.</u>
          <u xml:id="u-20.7" who="#BogdanPęk">Kluczowym problemem dla polskich plantatorów jest opłacalność produkcji. Dzisiaj już nikt nie kwestionuje jakości odmian polskich tytoniów. Także specjaliści z największych firm światowych przyznają, że polski tytoń, który w naszych warunkach może być uprawiany, jest tytoniem o bardzo dobrej jakości. Można by więc rozwijać jego produkcję z uwzględnieniem eksportu, ale pod warunkiem, że stworzono by takie warunki ekonomiczne, które uczynią tę produkcję opłacalną.</u>
          <u xml:id="u-20.8" who="#BogdanPęk">Nie mam żadnych złudzeń, że jeśli w Unii Europejskiej nie zostaną zniesione dopłaty i subwencje, iż polski tytoń ma przyszłość. Bardziej będzie się opłacało sprowadzać tytoń z zagranicy. Rząd nasz, a zwłaszcza Ministerstwo Finansów może w istotny sposób wpłynąć na ograniczenie niekorzystnych trendów, poprzez właściwą politykę celną i akcyzową. Chyba, że interes plantatorów jest obojętny ministrowi finansów.</u>
          <u xml:id="u-20.9" who="#BogdanPęk">W procesie nabywania akcji przez plantatorów są pewne sprawy, które mogą być rozstrzygnięte później. Natomiast na dzisiejszym posiedzeniu powinniśmy uchwalić dezyderat, skierowany do rządu, aby szybką ścieżką legislacyjną dokonał zmiany terminu składania oświadczeń o chęci nabycia akcji. Termin przypadający na 8 lipca br. należałoby przesunąć o 2 miesiące. Wszyscy uprawnieni plantatorzy uzyskaliby dodatkowy czas na załatwienie niezbędnych formalności.</u>
          <u xml:id="u-20.10" who="#BogdanPęk">Proszę potraktować tę część mojego wystąpienia, jako wniosek formalny.</u>
          <u xml:id="u-20.11" who="#BogdanPęk">Ustawa o komercjalizacji i prywatyzacji przedsiębiorstw państwowych była przedmiotem poważnego sporu i większość spraw zostało załatwionych nie po myśli Polskiego Stronnictwa Ludowego. Niemniej jednak chcę stwierdzić, że intencją ustawodawcy było to, aby akcje nabyli wszyscy plantatorzy, którzy produkowali i dostarczali tytoń. Interpretacja Ministerstwa Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej - moim zdaniem - jest nie do przyjęcia. Do ustawy wprowadziliśmy wyraz „prowadzą” tylko po to, aby akcje obejmowali nie tylko właściciele gospodarstw, ale również ci plantatorzy, którzy dzierżawili grunty, produkowali tytoń i dostarczali go do zakładu.</u>
          <u xml:id="u-20.12" who="#BogdanPęk">Nie ma żadnych problemów ze sprawdzeniem kto dostarczał tytoń. W zakładach tytoniowych znajduje się dokumentacja, z której dokładnie wynika kto, kiedy i ile dostarczył tytoniu. Te dane powinny być zasadniczą przesłanką do objęcia akcji przez plantatorów i barierą przed umieszczaniem na liście uprawnionych tych rolników, którzy nie byli plantatorami tytoniu i w związku z tym nie powinni uzyskać akcji.</u>
          <u xml:id="u-20.13" who="#BogdanPęk">Rozporządzenie Ministra Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej wprowadziło nadmierną biurokrację i teraz gminy opornie wydają zaświadczenia.</u>
          <u xml:id="u-20.14" who="#BogdanPęk">Podzielam pogląd pani poseł Stolzman, by przedstawiciele skarbu państwa decydowali w tych sprawach, które są sporne. Jeżeli zarządy spółek ustalą listę plantatorów, którzy w myśl ustawy i rozporządzenia, nie budzą wątpliwości, iż mogą objąć akcje, to w przypadkach spornych powinien być przedstawiciel skarbu państwa, który będzie podejmował rozstrzygnięcia.</u>
          <u xml:id="u-20.15" who="#BogdanPęk">Obecnie na naszym posiedzeniu przedstawiciele plantatorów mogliby podać wiele przykładów takich kwestii spornych. Sam znam kilka takich spraw, które wystąpiły w przypadku zakładów w Krakowie, które nie wiadomo jak interpretować. W związku z tym tylko przedstawiciel skarbu państwa powinien podejmować ostateczną decyzję. W przeciwnym razie wywieszone zostaną listy, które spowodują ogromne pretensje i rozgoryczenie. Przynajmniej 1/3 tych, którzy produkowali tytoń przez dziesiątki lat nie dostanie akcji, albo dlatego, że gmina wystawiła niewłaściwe zaświadczenie, albo ktoś parę miesięcy temu przestał być osobą fizyczną prowadzącą gospodarstwo.</u>
          <u xml:id="u-20.16" who="#BogdanPęk">Jeszcze raz zwracam się do pana przewodniczącego, aby wniosek w sprawie uchwalenia dezyderatu potraktował jako wniosek formalny.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-21">
          <u xml:id="u-21.0" who="#MariaStolzman">Ponieważ pan poseł Pęk przypisał Unii Wolności pewne cechy, o których wcześniej nie wiedział, to chcę powiedzieć, że cieszę się, że tak wszechstronny człowiek czegoś się od nas dowiedział.</u>
          <u xml:id="u-21.1" who="#MariaStolzman">Nie poruszałam aspektów politycznych, ale skoro pan poseł Pęk tego sobie życzy, to wyrażę zdziwienie, że resort rolnictwa, w rękach PSL, wydał takie rozporządzenie, które utrudnia plantatorom otrzymanie akcji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-22">
          <u xml:id="u-22.0" who="#StanisławKalemba">Widzę, że pan poseł Pęk chce polemizować z panią poseł Stolzman. Proszę, aby pan poseł z tego zrezygnował, bo powinniśmy się zająć merytorycznymi problemami.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-23">
          <u xml:id="u-23.0" who="#BogdanAndrzejczak">Rozporządzenie ministra rolnictwa i gospodarki żywnościowej napawa nas ogromnym rozgoryczeniem. W sposób drastyczne eliminuje ono około 50% plantatorów z możliwości objęcia akcji.</u>
          <u xml:id="u-23.1" who="#BogdanAndrzejczak">Przytoczę tylko jeden przypadek. Plantator prowadził uprawę tytoniu przez 40 lat, dzierżawiąc pole od skarbu państwa, a później od Agencji Własności Rolnej Skarbu Państwa. Dzisiaj nie otrzyma on stosownego zaświadczenia, gdyż nie prowadzi on gospodarstwa rolnego.</u>
          <u xml:id="u-23.2" who="#BogdanAndrzejczak">Ja sam, jako uprawiający tytoń, nie złożyłem wniosku o nabycie akcji, tylko z tego względu, że nie wiem jakie zaświadczenie z urzędu gminy będzie honorowane.</u>
          <u xml:id="u-23.3" who="#BogdanAndrzejczak">Bardzo ważną sprawą jest skład komisji, która będzie ustalać listy osób uprawnionych do otrzymania akcji. Występując w imieniu związków proszę ministra skarbu państwa, aby stworzył komisję z naszym udziałem, abyśmy mieli możliwość wypowiadania własnego zdania w tej kwestii.</u>
          <u xml:id="u-23.4" who="#BogdanAndrzejczak">Bardzo odpowiada nam postulat zgłoszony przez pana posła Pęka, by odroczony został o 2 miesiące termin składania oświadczeń przez plantatorów. Być może wystarczy tylko 1 miesiąc, ten który zabrało nam Ministerstwo Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej zwlekając z wydaniem rozporządzenia. Myślę, że przedłużenie terminu o 1 miesiąc uratowałoby duże grono plantatorów przed pominięciem ich przy przydzielaniu akcji.</u>
          <u xml:id="u-23.5" who="#BogdanAndrzejczak">Zwrócę uwagę na jeszcze jedną ważną sprawę. Wielu plantatorów uprawiało tytoń, dzierżawiąc pole od swoich rodziców. Chciałbym więc prosić przedstawicieli Ministerstwa Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej, aby wystosowało odpowiednią dyrektywę do urzędów gmin. Nasz związek obejmuje 9 województw i jest nam naprawdę bardzo trudno dotrzeć do każdego urzędu gminy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-24">
          <u xml:id="u-24.0" who="#AndrzejBajołek">Gdybym stał z boku spraw, o których dzisiaj mówimy, to powiedziałbym, że z ogromną satysfakcję przysłuchuję się obradom, bowiem potwierdzają się te wszystkie zastrzeżenia i wątpliwości, które zgłaszaliśmy począwszy od 1990 r., kiedy uchwalana była ustawa o prywatyzacji przedsiębiorstw państwowych.</u>
          <u xml:id="u-24.1" who="#AndrzejBajołek">Muszę wspomnieć o jednym fakcie, który ma potwierdzenie w stenogramach z posiedzeń Komisji i posiedzeń Sejmu, a przede wszystkim w wydrukach z przebiegu głosowań. Rolnicy i producenci rolni nie mają szczęścia do decydentów, którzy dopuszczają do prywatyzacji sektora rolno-przetwórczego rolników i producentów rolnych. Powtórzę jeszcze raz: nie mają szczęścia.</u>
          <u xml:id="u-24.2" who="#AndrzejBajołek">Nie dzieje się to przypadkowo. Otóż dopuszczenie rolników i producentów rolnych do prywatyzacji uszczupla skalę uczestnictwa tych, którzy chcą zbić majątek na przemyśle rolno-przetwórczym. Jest to fakt bezsporny. Potwierdzeniem dla niego jest to, że przemysł rolno-przetwórczy jest najbardziej sprywatyzowany spośród wszystkich branż, a skala zaangażowania kapitału zagranicznego sięga znacznie ponad 80%. W związku z tym 15% akcji dla producentów rolnych jest iluzoryczne.</u>
          <u xml:id="u-24.3" who="#AndrzejBajołek">W ustawie o prywatyzacji przedsiębiorstw państwowych był tylko werbalny zapis o uczestnictwie rolników w prywatyzacji. Natomiast ustawa o komercjalizacji i prywatyzacji przedsiębiorstw państwowych, która w znacznej mierze satysfakcjonowała producentów rolnych, przygotowana przez Komisję pod przewodnictwem pana posła Pęka, została zakwestionowana, wprawdzie z innych względów, przez pana prezydenta Wałęsę. Skutek tego jest taki, że ustawa o komercjalizacji i prywatyzacji przedsiębiorstw państwowych, która weszła w życie, w dalszym ciągu eliminuje producentów rolnych z uczestnictwa w prywatyzacji na taką skalę, która pozwoliłaby wprowadzić polskich rolników do Unii Europejskiej na przyzwoitych zasadach.</u>
          <u xml:id="u-24.4" who="#AndrzejBajołek">Przytoczę tylko jeden przykład. W Niemczech w 1956 r. producenci rolni zostali obdarowani tylko 10% akcji. Dzisiaj są oni właścicielami 63% akcji przemysłu cukrowego. Praktycznie zarządzają tym sektorem. W Szwecji producenci rolni są w 100% właścicielami przemysłu cukrowniczego i wyciągają ręce po polskie cukrownie.</u>
          <u xml:id="u-24.5" who="#AndrzejBajołek">Popieram w całej rozciągłości wniosek o wystąpienie z dezyderatem do rządu, w którym należy zawrzeć prośbę o podjęcie natychmiastowej inicjatywy ustawodawczej w celu znowelizowania ustawy komercjalizacji, prywatyzacji przedsiębiorstw państwowych, by termin składania oświadczeń mógł być przedłużony.</u>
          <u xml:id="u-24.6" who="#AndrzejBajołek">Jeżeli w gorącym okresie przedwyborczym ta koalicja i ten rząd chcą się wykazać, że rzeczywiście zależy im na tym, by uprawnieni plantatorzy otrzymali akcje, a nie tylko chodzi im o to, aby głosić szczytne hasła w celu pozyskania elektoratu, to powinni postąpić w myśl dezyderatu proponowanego przez pana posła Pęka.</u>
          <u xml:id="u-24.7" who="#AndrzejBajołek">Gdy mówiłem o niechęci decydentów, to Unia Wolności nie powinna się obrażać, bo wystarczy sprawdzić komputerowe zapisy przebiegu głosowań nad tymi regulacjami, które dotyczyły udostępniania producentom rolnym akcji w procesie prywatyzacji.</u>
          <u xml:id="u-24.8" who="#AndrzejBajołek">Pod adresem ministra finansów, zarówno poseł Pęk, jak i poseł Bondyra skierowali pytanie w sprawie podatków płaconych przez przemysł tytoniowy, obecnie i przed prywatyzacją. Podczas debaty nad ustawą budżetową nie uzyskałem odpowiedzi na pytanie, dlaczego wystąpił spadek wpływów do budżetu z tytułu podatku akcyzowego, mimo wzrostu cen produktów objętych akcyzą i mimo wzrostu stawek akcyzy. Dotyczy to nie tylko przemysłu tytoniowego, ale również przemysłu spirytusowego. Było podejrzenie, że zostało to spowodowane przemytem, ale nie sądzę, aby skala przemytu była aż tak duża. Jeśli nawet tak jest, to budzi grozę brak reakcji na takie zjawisko ze strony Ministerstwa Finansów.</u>
          <u xml:id="u-24.9" who="#AndrzejBajołek">Gdy dzisiaj słyszymy informację, że brakuje pieniędzy na zaspokojenie podstawowych zadań w sferze budżetowej, to od razu nasuwa się komentarz, w sprawie przyczyn uszczuplenia wpływów do budżetu.</u>
          <u xml:id="u-24.10" who="#AndrzejBajołek">Konkludując, popieram inicjatywę posła Pęka odnośnie do przedłużenia terminu składania oświadczeń przez plantatorów.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-25">
          <u xml:id="u-25.0" who="#KazimierzZwoliński">Zacząć należy od samej ustawy o komercjalizacji i prywatyzacji przedsiębiorstw państwowych, której interpretacja od samego początku budziła wątpliwości. Przepis art. 2 pkt 6 stanowi, że uprawnione do objęcia akcji są osoby fizyczne prowadzące gospodarstwa rolne. Sedno sprawy tkwi w określeniu „prowadzące gospodarstwa rolne”. 2 czerwca br. byliśmy u ministra rolnictwa i gospodarki żywnościowej i przedstawiliśmy swoje zastrzeżenia, co do interpretacji tego przepisu. Gdyby przyjęta została inicjatywa pana posła Pęka, dotycząca szybkiej nowelizacji ustawy, to bylibyśmy za to bardzo wdzięczni.</u>
          <u xml:id="u-25.1" who="#KazimierzZwoliński">Nasz związek zwrócił się do wszystkich burmistrzów, naczelników i wojewodów działających na terenie 9 województw, wskazując na interpretacje przekazane przez Ministerstwo Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej, ale niektóre urzędy gmin nie chcą realizować naszych próśb.</u>
          <u xml:id="u-25.2" who="#KazimierzZwoliński">Zwracam uwagę na inny przepis, która cena 1 kwintala żyta jest miernikiem wartości sprzedanego surowca przez 5 lat. Ten przepis też jest różnie interpretowany. Skoro bierze się pod uwagę cenę żyta z 1992 r., to zdaniem naszych prawników w tym samym roku powinien się kończyć okres pięcioletni sprzedaży surowca.</u>
          <u xml:id="u-25.3" who="#KazimierzZwoliński">Pani poseł Stolzman powiedziała, że związki branżowe nie monitorują procesu nabywania akcji przez plantatorów. Otóż okręgowe związki dość najeździły się do Ministerstwa Przekształceń Własnościowych, a później do Ministerstwa Skarbu Państwa oraz do Ministerstwa Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej i nie jedno pismo skierowaliśmy do prezydenta, premiera, ministrów i dyrektorów departamentów w sprawach nas nurtujących.</u>
          <u xml:id="u-25.4" who="#KazimierzZwoliński">Sądzę, że żaden inny związek branżowy aż tak nie angażował się w obronę interesów swoich członków. Niestety skutek był niewielki, gdyż nasze uwagi traktowane były po macoszemu i nie znalazły odzwierciedlenia w ustawie, a później w jej interpretacji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-26">
          <u xml:id="u-26.0" who="#ZofiaGrzebiszNowicka">Dyskusja dowodzi, że słuszna była nasza decyzja, by poświęcić tematowi przekształceń własnościowych w przemyśle tytoniowym wspólne posiedzenie obu Komisji. Dostarczyła ona bardzo bogatego materiału do zajęcia przez nas stanowiska. Jestem zdania, że powinien zostać powołany zespół, który przygotuje stanowisko, byśmy mogli przyjąć je na następnym posiedzeniu. Musimy działać szybko, aby usunąć bariery, które już wystąpiły zarówno przed plantatorami, jak i producentami.</u>
          <u xml:id="u-26.1" who="#ZofiaGrzebiszNowicka">Ograniczę się do trzech grup wniosków. Pierwsza dotyczy producentów tytoniu. Muszą ulec poprawie warunki produkcyjno-ekonomiczne dla rozwoju produkcji tytoniu w Polsce. Niestety w ostatnich latach te warunki uległy znacznemu pogorszeniu i na to nie może być zgody Komisji Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej.</u>
          <u xml:id="u-26.2" who="#ZofiaGrzebiszNowicka">Proponuję, aby stworzyć warunki formalne dla objęcia programami regionalnymi uprawę tytoniu i wspomagać je środkami Agencji Strukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa. Oba ministerstwa słusznie podkreślają, że należy zwiększyć bazę surowcową w kraju. Jest to możliwe, bowiem już było 120 tys. plantatorów, a obecnie jest ich 60 tysięcy. Wymagania jakościowe wobec surowca wzrosły i będą wzrastały i stąd wynika konieczność zastosowania nowoczesnych technologii, a to kosztuje. Własna inicjatywa producentów tytoniu musi być wsparta przez wytwórnie papierosów, ale też przez środki budżetowe.</u>
          <u xml:id="u-26.3" who="#ZofiaGrzebiszNowicka">Niezbędne jest przedłużenie okresu, w którym plantatorzy składają oświadczenia. Proponuję, aby Komisje przedstawiły projekt nowelizacji ustawy. Stwarza to szanse na szybkie jej uchwalenie.</u>
          <u xml:id="u-26.4" who="#ZofiaGrzebiszNowicka">Druga grupa wniosków dotyczy producentów papierosów. Musimy zadbać o to, aby dla naszych producentów stworzone zostały warunki do uczciwej konkurencji. Z uznaniem odnoszę się do tego co zrobiły zakłady przemysłu tytoniowego w Krakowie i Poznaniu, bowiem potrafiły zadbać o załogę i plantatorów, ale jeśli chodzi o konkurencję na rynku ich wyrobów, to nie mają dobrych warunków.</u>
          <u xml:id="u-26.5" who="#ZofiaGrzebiszNowicka">Wnoszę, by Komisje poparły dostosowanie rozmiaru ostrzeżenia zdrowotnego, które umieszczane jest na wyrobach tytoniowych, do standardu europejskiego, a więc ostrzeżenie to powinno zajmować nie do 4% powierzchni opakowania, ale minimum 4%. Projekt w tej sprawie został złożony i proponuję, abyśmy udzielili mu poparcia i dopilnowano, aby jak najszybciej został uchwalony, bowiem stwarza on pod tym względem jednakowe warunki konkurencji.</u>
          <u xml:id="u-26.6" who="#ZofiaGrzebiszNowicka">Zajmę stanowisko w sprawie podatku akcyzowego. Sądzę, że po wysłuchaniu dzisiejszej dyskusji pan minister Manugiewicz powinien dokonać ponownej analizy dotychczas stosowanych stawek podatku akcyzowego oraz obciążeń podatkiem VAT i wybrać taką metodę, by zyskał budżet, ale także zakłady miały środki na dalsze unowocześnianie produkcji papierosów. Jeżeli ta analiza zostanie dokonana z udziałem przedstawicieli branży tytoniowej, to z pewnością uda się wypracować taką metodę. Chodzi o to, aby stworzyć warunki do rozwoju, a jednocześnie zebrać do budżetu środki, które są potrzebne na zaspokojenie potrzeb społecznych. Wiemy, że zawsze po stronie dochodów jest mniej od tego, co chcielibyśmy zapisać po stronie wydatków. Dlatego rozumiem troskę ministra finansów, ale przy całej złożoności problemu na pewno będzie można znaleźć lepsze rozwiązanie od dotychczasowego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-27">
          <u xml:id="u-27.0" who="#EdwardKomornik">Województwo zamojskie jest jednym z tych województw, gdzie najwięcej uprawia się tytoniu, a równocześnie plantacje są najbardziej rozdrobnione. Mamy ponad 15 tys. plantatorów.</u>
          <u xml:id="u-27.1" who="#EdwardKomornik">Chcę zapytać, co należy rozumieć przez pośrednie dostarczanie tytoniu do zakładów? Na terenie województwa zamojskiego kilka firm skupowało tytoń za pośrednictwem zakładów w Lublinie. Tytoń zamojski trafiał do wszystkich wytwórni papierosów. Nasi plantatorzy, w związku z tym, składają oświadczenia do kilku firm.</u>
          <u xml:id="u-27.2" who="#EdwardKomornik">Proponuję, aby powstała komisja, w skład której weszliby przedstawiciele Ministerstwa Skarbu Państwa oraz Ministerstwa Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej, a także przedstawiciele plantatorów. Komisja ta zajmowałaby stanowisko w kwestiach spornych.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-28">
          <u xml:id="u-28.0" who="#WiesławGaliński">Czuję się zobowiązany do przedstawienia najważniejszych spraw nurtujących plantatorów tytoniu na naszym terenie. Nastąpił drastyczny spadek uprawy tytoniu, wymuszony różnymi okolicznościami, o których powiem później. Następna sprawa dotyczy procedury przyznawania plantatorom akcji.</u>
          <u xml:id="u-28.1" who="#WiesławGaliński">Teren krakowski był jednym z kluczowych terenów uprawy tytoniu w Polsce. Od paru lat uprawa tytoniu systematycznie maleje, co jest związane z opłacalnością i konkurencją innych roślin. To, co się stało od ubiegłego roku, można określić załamaniem uprawy. W stosunku do ubiegłego roku, w niektórych odmianach upraw i niektórych naszych okręgach, uprawa spadła o 50%. Umowy kontraktacyjne nie zawsze były realizowane, co jest zjawiskiem dotychczas nie spotykanym. Wielu plantatorów już po zakontraktowaniu nie posadziło tytoniu.</u>
          <u xml:id="u-28.2" who="#WiesławGaliński">Przyczyn tego jest parę. Jedną z nich jest stosowanie wobec plantatorów wymagań - stawiają je zakłady - do których dotąd nie byli oni przyzwyczajeni. Plantatorzy są zrezygnowani nie widząc perspektyw na przyszłość. Konieczne inwestycje, szczególnie by można podjąć inne uprawy, są dla nich bardzo ryzykowne, zwłaszcza że skup tytoniu jest zagwarantowany tylko do 2000 r.</u>
          <u xml:id="u-28.3" who="#WiesławGaliński">Zwiększenie uprawy z myślą o eksporcie wydaje się nierealne, choćby z uwagi na to, że nie wiemy kiedy wejdziemy do Unii Europejskiej i jakie będą obowiązywały przepisy.</u>
          <u xml:id="u-28.4" who="#WiesławGaliński">Niepokój budzi nie uregulowana od dwóch lat sprawa hodowli, szczególnie hodowli twórczej i nasiennictwa tytoniu, z czym wiąże się status z Centralnego Laboratorium Przemysłu Tytoniowego. Jest to placówka niezależna od firm, podporządkowana Ministerstwu Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej.</u>
          <u xml:id="u-28.5" who="#WiesławGaliński">W sprawie tego laboratorium występowaliśmy kilkakrotnie do Komisji Sejmowej. Naszym zdaniem, ruchy czynione poprzez poszczególne firmy, są pozorne i mają na celu podporządkować Centralne Laboratorium Przemysłu Tytoniowego, czemu my, jako plantatorzy, jesteśmy zdecydowanie przeciwni.</u>
          <u xml:id="u-28.6" who="#WiesławGaliński">Plantatorzy potrzebują niezależnej od firm placówki naukowej, która zajmować się będzie hodowlą krajowych odmian, dostosowanych do naszych warunków klimatycznych i glebowych.</u>
          <u xml:id="u-28.7" who="#WiesławGaliński">Pominę problemy z nabywaniem akcji przez plantatorów, bo na ten temat już dużo zostało powiedziane. Na naszym terenie, po interpretacji dokonanej przez Ministerstwo Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej, setki plantatorów musiało ponownie starać się o zaświadczenia. Nie muszę mówić, że oburzenie tym byli plantatorzy i pracownicy urzędów gmin.</u>
          <u xml:id="u-28.8" who="#WiesławGaliński">Naszym zdaniem, bezpodstawne jest piętrzenie trudności, zwłaszcza że pozyskiwanie przez plantatorów oświadczeń od urzędów gminnie jest potrzebne. Wobec faktu, że decydującym kryterium przydziału akcji będzie spełnienie obowiązku dostarczenia do zakładu tytoniu w wyznaczonym okresie i wyznaczonej wartości.</u>
          <u xml:id="u-28.9" who="#WiesławGaliński">Powołam się na Dziennik Ustaw z 1956 r., gdzie czytamy, że uprawa tytoniu dozwolona jest jedynie na podstawie umowy zawartej z zakładami przemysłu tytoniowego i umowa ta ma charakter koncesji, co oznacza, że tylko osoba wymieniona w niej ma wyłącznie prawo do uprawiania tytoniu, a to jest związane z prowadzeniem w danym momencie gospodarstwa rolnego.</u>
          <u xml:id="u-28.10" who="#WiesławGaliński">Dlatego też, na podstawie dokumentów znajdujących się w zakładach tytoniowych i stosownych oświadczeń plantatorów można ściśle określić uprawnione osoby.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-29">
          <u xml:id="u-29.0" who="#MarekChłaskawiec">Na pytanie o przyszłość polskiego tytoniu odpowiem z punktu widzenia Zakładu Przemysłu Tytoniowego w Krakowie. My w tę przyszłość wierzymy i dlatego zdecydowaliśmy się na daleko posunięte inwestycje, ponad wymagania Funduszu Plantatorskiego.</u>
          <u xml:id="u-29.1" who="#MarekChłaskawiec">W najbliższych trzech latach zamierzamy przeznaczyć ponad 15 mln zł na uprawy tytoniu. W zeszłym roku skupiliśmy ponad 50% całego polskiego plonu. Budujemy nową fermentownię.</u>
          <u xml:id="u-29.2" who="#MarekChłaskawiec">Czy to wystarczy, aby zapewnić przyszłość polskiego tytoniu? Otóż nie wystarczy, bo wszystko zależy od tego, jaki będzie popyt na papierosy produkowane z polskiego tytoniu. Firma może zrobić wszystko, żeby tradycyjne marki były atrakcyjne dla klientów. Poprawiamy opakowanie, inwestujemy w reklamę, staramy się poprawić dystrybucję, niemniej jednak popyt na papierosy „Klubowe” i „Caro” zależeć będzie od tego, jak te marki będą opodatkowane. Jeżeli nadal podatek będzie wzrastał szybciej niż w przypadku długich papierosów, to utrzyma się trend spadkowy. Minister finansów i komisje sejmowe stoją przed dylematem, w jaki sposób kreować przyszłość upraw polskiego tytoniu.</u>
          <u xml:id="u-29.3" who="#MarekChłaskawiec">Na zakończenie podam informację, że do 16 czerwca zgłosiło się zaledwie 4095 plantatorów, a spodziewaliśmy się, że zgłosi się ich około 20 tys.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-30">
          <u xml:id="u-30.0" who="#JerzySkiba">Pan minister Pęczak, przedstawiając aktualny stan przekształceń własnościowych powiedział, że proces prywatyzacji zakładów w Lublinie napotyka na określone trudności. Odsyłam państwa do protokołu z posiedzenia Komisji Przekształceń Własnościowych, które odbyło się w maju ubiegłego roku, bowiem wówczas stwierdzano, jak ta prywatyzacja ma wyglądać. Proszę porównać te deklaracje z obecnym stanem.</u>
          <u xml:id="u-30.1" who="#JerzySkiba">Najistotniejszą sprawą, z punktu widzenia zakładu i plantatorów, jest określenie kierunków, scenariuszy, procesu prywatyzacyjnego tego zakładu. Jeden wariant był nietrafiony i trzeba szukać następnych. Apeluję więc do członków Komisji Przekształceń Własnościowych oraz przedstawicieli Ministerstwa Skarbu Państwa, by bardziej zainteresowali się tym zakładem.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-31">
          <u xml:id="u-31.0" who="#ZygmuntGajos">Wiele mówi się o rozwoju upraw tytoniu, nowych technologiach itp., ale pomija się sprawę najważniejszą, że jeśli nie będzie zaplecza badawczego, które wesprze plantatorów, dostarczy im nasion, to nie będzie uprawy, bo już teraz brakuje nasion pewnych odmian. Sprawa nasiennictwa w ogóle nie jest rozwiązana.</u>
          <u xml:id="u-31.1" who="#ZygmuntGajos">Wydawałoby się, że jeśli jest 10% funduszu 06, to sprawa została rozwiązana. Otóż te 10% to mniej niż 4 mld starych złotych, a na utrzymanie trzech ośrodków doświadczalnych i centralnego laboratorium potrzeba 20 mld starych złotych. Żebrzemy o pieniądze, aby się utrzymać. Próbujemy się porozumieć z firmami, ale idzie to bardzo opornie.</u>
          <u xml:id="u-31.2" who="#ZygmuntGajos">Jeszcze raz powtórzę: nie będzie uprawy, jeśli nie będzie zaplecza badawczego, które będzie tę uprawę wspierać.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-32">
          <u xml:id="u-32.0" who="#OlgierdSęczek">Dodam jeszcze jedną sprawę, która bulwersuje pracowników Centralnego Laboratorium Przemysłu Tytoniowego. Uważamy, że zostaliśmy pokrzywdzeni, bowiem pominięto nas w procesie prywatyzacji w procesie zakładów tytoniowych. Nasza 40-letnia działalność i wkład w rozwój tej branży jest niezaprzeczalny.</u>
          <u xml:id="u-32.1" who="#OlgierdSęczek">Na ręce Komisji składam postulat, aby jeszcze raz rozważyła przyznanie akcji pracownikom Centralnego Laboratorium Przemysłu Tytoniowego. Mamy w tej sprawie poparcie senackiej Komisji Gospodarki Narodowej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-33">
          <u xml:id="u-33.0" who="#StanisławBartoszek">Dzisiaj rozlegają się głosy zatroskanych o przyszłość polskiego tytoniu, plantatorów i zakładów przemysłu tytoniowego, ale chcę przypomnieć przebieg posiedzenia Komisji Przekształceń Własnościowych w Poznaniu. Poza przedstawicielem organizacji plantatorów w Biłgoraju, który opowiedział się za monopolem tytoniowym, wszyscy inni poparli prywatyzację.</u>
          <u xml:id="u-33.1" who="#StanisławBartoszek">Wówczas dokonany został wybór i dzisiaj panowie nie mogą na nikogo narzekać. Sami wybraliście to, co jest dzisiaj.</u>
          <u xml:id="u-33.2" who="#StanisławBartoszek">W imieniu posłów PSL chcę odeprzeć pretensję do nas o to, że następcy prawni nie mogą otrzymać akcji. Przez cały czas pracy nad ustawą zgłaszałem poprawkę, która tego dotyczyła. Proponowaliśmy zapis w brzmieniu: „rolnicy prowadzący gospodarstwo rolne i ich następcy prawni”. Za tym wnioskiem głosowali tylko posłowie z PSL.</u>
          <u xml:id="u-33.3" who="#StanisławBartoszek">Chcieliśmy także wprowadzić 6-miesięczny okres nabywania akcji, ale i ten wniosek nie znalazł poparcia. Nie będę podawał, kto i jak głosował, bo można to sprawdzić w stenogramie. Za tymi dwoma wnioskami głosowali tylko posłowie z PSL.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-34">
          <u xml:id="u-34.0" who="#StanisławKalemba">Proszę, aby do zgłoszonych wniosków i pytań odniósł się przedstawiciel Ministerstwa Skarbu Państwa.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-35">
          <u xml:id="u-35.0" who="#JanSzczęsnypaństwa">W ciągu pięciu minut nie jestem w stanie ustosunkować się do wszystkich uwag i odpowiedzieć na wszystkie pytania. Powiem więc tylko, że dobrze się stało, iż nastąpiła prywatyzacja przemysłu tytoniowego, gdyż to ewidentny katalizator, bardzo nabrzmiałych zjawisk, które w tym sektorze rolnym występowały.</u>
          <u xml:id="u-35.1" who="#JanSzczęsnypaństwa">Myślę, że dzięki temu ta branża może się dość szybko zrestrukturyzować i przystosować do bardzo nowoczesnej branży. Nie jest to łatwe, występuje cały szereg problemów, a także trzeba będzie ponieść określone koszty. Jednocześnie jest to cena, którą się zapłaci za unowocześnienie branży i pozostawienie jakiejś grupy rolników w produkcji surowca, który jest odbierany przez rynek.</u>
          <u xml:id="u-35.2" who="#JanSzczęsnypaństwa">Można tworzyć sytuację przymusową dla inwestora i przez jakiś czas wymuszać na nim skupowanie tytoniu, który nie jest akceptowany przez konsumentów, ale tej sytuacji nie można przeciągać w nieskończoność.</u>
          <u xml:id="u-35.3" who="#JanSzczęsnypaństwa">Przedstawiciele producentów poinformowali nas o środkach, które angażują zmianę obecnej sytuacji, gdyż chcą odbierać wytworzony w Polsce liść tytoniowy, przetwarzać go i stosować do produkcji papierosów, które są akceptowane przez konsumentów. Jest to bardzo pozytywne zjawisko i na pewno dostosuje cały ten sektor do wymogów rynku. Proszę pamiętać o tym, że mówimy o wyrobie, który akceptuje, bądź nie akceptuje konsument.</u>
          <u xml:id="u-35.4" who="#JanSzczęsnypaństwa">Ponieważ zostały zadane konkretne pytania, proszę, aby ich adresaci odpowiedzieli na piśmie. Natomiast teraz chcę zadać zasadnicze pytanie, jak może być zrealizowany nadzór skarbu państwa przy zastosowaniu trybu odwoławczego przez plantatorów, którzy nie znaleźli się na liście uprawnionych do objęcia akcji? W tym trybie nie uczestniczą organizacje plantatorów, a taka kontrola społeczna jest niezbędna przynajmniej z głosem doradczym.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-36">
          <u xml:id="u-36.0" who="#JanSzczęsnyRadca">Pan minister Pilarczyk miał na to pomysł i myślę, że go przedstawi.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-37">
          <u xml:id="u-37.0" who="#StanisławKalemba">To pan reprezentuje Ministerstwo Skarbu Państwa i nie rozumiem dlaczego pan wyręczyć się chce reprezentantem innego ministerstwa.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-38">
          <u xml:id="u-38.0" who="#ZofiaGrzebiszNowicka">Chcę zapytać pana, jak pan doradza ministrowi, skoro nie potrafi pan odpowiedzieć na pytania posłów?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-39">
          <u xml:id="u-39.0" who="#JerzyPilarczyk">Wiele uwag zgłoszonych przez posłów i reprezentantów plantatorów odnosi się do treści rozporządzenia ministra rolnictwa i gospodarki żywnościowej. Chcę oświadczyć, że rozporządzenie mogło być wydane w takim zakresie, w jakim została uchwalona ustawa o komercjalizacji i prywatyzacji przedsiębiorstw państwowych. Wszelkie interpretacje sformułowań, które są ściśle określone w ustawie, leżą poza uprawnieniami ministra rolnictwa i gospodarki żywnościowej.</u>
          <u xml:id="u-39.1" who="#JerzyPilarczyk">Jeżeli w art. 2 pkt 6 zostało zapisane, że mówiąc o rolnikach lub rybakach rozumie się przez to osoby fizyczne prowadzące gospodarstwo rolne, to nie można interpretować tego inaczej niż w ten sposób, że chodzi o osoby fizyczne, które aktualnie prowadzą gospodarstwo rolne.</u>
          <u xml:id="u-39.2" who="#JerzyPilarczyk">Zanim minister rolnictwa i gospodarki żywnościowej wydał rozporządzenie, konsultował się z komisją prawniczą przy Kancelarii Premiera. Także pracownicy zatrudnieni w resortach jasno określili, co należy rozumieć, gdy mowa jest o rolniku prowadzącym gospodarstwo rolne.</u>
          <u xml:id="u-39.3" who="#JerzyPilarczyk">Tak została uchwalona ustawa i rozporządzenie nie może wybiegać poza zakres ustalony w ustawie. Być może intencje posłów były inne, natomiast bierze się pod uwagę to, co zostało zapisane w ustawie.</u>
          <u xml:id="u-39.4" who="#JerzyPilarczyk">W tym samym przepisie jest mowa o rolnikach, którzy dostarczyli surowiec pośredni w określonej ilości. Należy rozumieć to tak, jak zostało napisane. Minister rolnictwa interpretuje ten zapis dosłownie. Jeżeli rolnik w swoim oświadczeniu zawarł stwierdzenie, że pośrednio dostarczał, poprzez wskazany podmiot, do danego przedsiębiorstwa prywatyzowanego swój surowiec, to ma prawo do objęcia akcji w tym przedsiębiorstwie, chyba że zostanie mu udowodnione, iż oświadczenie jest nieprawdziwe.</u>
          <u xml:id="u-39.5" who="#JerzyPilarczyk">Posłużę się przykładem. Gdy plantator w rejonie Biłgoraja sprzedawał tytoń do zakładu w Lublinie jest przekonany o tym, że te zakłady odsprzedawały ten tytoń do Poznania, to ma prawo wysłać oświadczenie do Poznania. Jeśli zakłady tytoniowe w Poznaniu udowodnią rolnikowi, że nie mógł od niego trafić tytoń w ciągu pięciu lat, to mają prawo odmówić przydzielenia akcji.</u>
          <u xml:id="u-39.6" who="#JerzyPilarczyk">Każdy prywatyzowany zakład ma udostępnić do 15% akcji. Nie leży w interesie żadnego prywatyzowanego zakładu udzielenie odmowy jednemu dwóm, czy nawet stu rolnikom, którzy złożą oświadczenia.</u>
          <u xml:id="u-39.7" who="#JerzyPilarczyk">Ustawa przewidziała, że rolnik ma prawo do akcji w dwu wybranych przedsiębiorstwach. Jeżeli złoży dwa oświadczenia do dwu przedsiębiorstw, to w nich powinien otrzymać akcje, chyba że ktoś udowodni mu, iż złożył złe oświadczenie.</u>
          <u xml:id="u-39.8" who="#JerzyPilarczyk">Taką wykładnię przesłał minister rolnictwa i gospodarki żywnościowej do wszystkich organizacji rolniczych, gmin, wojewodów i zakładów. Została ona uzgodnione z ministrem skarbu państwa.</u>
          <u xml:id="u-39.9" who="#JerzyPilarczyk">Czy minister skarbu powinien rozstrzygać w komisjach odwoławczych? Proszę zastanowić się, czy jest możliwe, by reprezentanci tego ministra uczestniczyli we wszystkich komisjach. Zapis, który znalazł się w rozporządzeniu wynika stąd, że minister skarbu państwa nie jest w stanie rozpatrzeć odwołań rolników. Dlatego to zadanie powierzone zostało komisjom funkcjonującym na szczeblu spółek. Tylko takie rozwiązanie można wdrożyć w życie.</u>
          <u xml:id="u-39.10" who="#JerzyPilarczyk">W imieniu Ministerstwa Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej chcę wyrazić niezadowolenie, że w ustawie został określony tylko 3-miesięczny termin na składanie oświadczeń, ale gdy prezydent podpisał ustawę, to ten termin stał się obowiązującym prawem, respektowanym również przez ministerstwo. Równocześnie musiał on wykonać inne zobowiązania, bowiem projekt rozporządzenia musi być skonsultowany ze związkami zawodowymi rolników i organizacjami rolników, które mają 30 dni na wypowiedzenie się w sprawie projektu.</u>
          <u xml:id="u-39.11" who="#JerzyPilarczyk">Chcę zwrócić uwagę również na to, że nowelizacja ustawy, której część odnosi się do tego co ma być w rozporządzeniu, została uchwalona „rzutem na taśmę”, czyli 7 kwietnia br., a 8 kwietnia weszła w życie.</u>
          <u xml:id="u-39.12" who="#JerzyPilarczyk">Nie mając jeszcze ustawy, na podstawie której trzeba wydać rozporządzenie, nie można było wysłać do organizacji rolników projektu. Nie było można, przy takich zapisach ustawowych, wydać rozporządzenie 8 kwietnia. Dlatego zostało ono podpisane 24 kwietnia br., a ogłoszono nieco później.</u>
          <u xml:id="u-39.13" who="#JerzyPilarczyk">Chcę jeszcze wyjaśnić, czy program branżowy może dotyczyć uprawy tytoniu i czy powinien być wspierany ze środków budżetowych będących w dyspozycji Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa. Podtrzymuję oświadczenie, które zawarliśmy w materiale przygotowanym dla państwa posłów. Popieramy program branżowy i wysiłek, który związki i organizacje reprezentujące plantatorów wykonały. Natomiast, biorąc pod uwagę szczupłość środków, jakimi dysponuje agencja i różne ważne cele w polityce rolnej, które mają swoje odzwierciedlenie w programach branżowych oraz to, że akurat w tej branży jest dodatkowe źródło wspomagania finansowego w postaci Funduszu Plantatorskiego, niestety minister rolnictwa i gospodarki żywnościowej nie był w stanie zapewnić środków na ekstra program branżowy w zakresie uprawy tytoniu.</u>
          <u xml:id="u-39.14" who="#JerzyPilarczyk">W tym miejscu przypomnę, że młodzi rolnicy, którzy nie ukończyli 40 lat mogą zaciągnąć kredyt nisko oprocentowany na to, aby modernizować swoje gospodarstwo, również w zakresie uprawy tytoniu.</u>
          <u xml:id="u-39.15" who="#JerzyPilarczyk">Możecie państwo nie podzielać mojej opinii, ale wtedy trzeba zastanowić się z jakich należy zrezygnować programów po to, aby tę branżę zaopatrzyć w linię kredytową.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-40">
          <u xml:id="u-40.0" who="#WaldemarManugiewicz">Pod adresem Ministerstwa Finansów nie zostało skierowanych wiele uwag, ale ich ciężar gatunkowy jest znaczny.</u>
          <u xml:id="u-40.1" who="#WaldemarManugiewicz">Jeśli chodzi o dane dotyczące wielkości wpływów do budżetu z branży tytoniowej przed prywatyzacją i po prywatyzacji, to z przykrością muszę stwierdzić, że takich danych nie mam, ale równocześnie chcę oświadczyć, że minister finansów złoży takie informacje na ręce pana przewodniczącego. Proponuję, aby dane dotyczyły lat 1991–1996, aby było w miarę duże spektrum do porównania wielkości obciążeń podatkowych tej branży.</u>
          <u xml:id="u-40.2" who="#WaldemarManugiewicz">W sprawie podatku akcyzowego chcę powiedzieć, że jeżeli przypiszemy mu zbyt dużo funkcji, to oczywiście nie uda się wszystkich zrealizować. Zgadzam się, że 1995 r. był rokiem wyjątkowym, bowiem zdecydowanie wyższą stawką akcyzową obciążone były wyroby tytoniowe z czwartej grupy. W następnych latach obciążenie akcyzą było już równomierne.</u>
          <u xml:id="u-40.3" who="#WaldemarManugiewicz">Jeżeli porównamy skrajne stawki obciążające 20 szt. papierosów krótkich i 20 szt. papierosów długich, to różnica wynosi 39 groszy, gdy do tego dodamy jeszcze stawkę podatku od towarów i usług, to zróżnicowanie obciążenia jest bardziej istotne. Rozmawiałem kilkakrotnie z przedstawicielami branży i uzgodniliśmy, że będziemy się spotykać co jakiś czas. Ministerstwo Finansów wysłucha opinii przedstawicieli branży o zmianach związanych z podwyżkami podatku akcyzowego.</u>
          <u xml:id="u-40.4" who="#WaldemarManugiewicz">Należy sobie odpowiedzieć na pytanie, czy w okresie przejściowym, zanim dojdziemy do celowego rozwiązania, które przedstawiliśmy w naszym materiale, coś jeszcze należy wprowadzić, czy nie. Niemniej jednak bez uzgodnienia z zainteresowanymi minister finansów nie będzie narzucał żadnych rozwiązań.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-41">
          <u xml:id="u-41.0" who="#ZofiaGrzebiszNowicka">Wyjaśnienia pana ministra w pełni mnie satysfakcjonują.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-42">
          <u xml:id="u-42.0" who="#BogdanPęk">Nie chciałbym być odbierany jako uporczywy mówca, ale po wystąpieniu pana ministra Pilarczyka muszę zabrać głos.</u>
          <u xml:id="u-42.1" who="#BogdanPęk">Jeśli z ustawy wynika, że uprawniony jest ten plantator, który odstawił surowiec o określonej wartości, a teraz do tego dodaję się wymóg, iż ten plantator musi aktualnie prowadzić gospodarstwo rolne, to jest to głupota. Gdzie te sztaby prawników, którzy mogli przez miesiąc doradzać przy opracowywaniu rozporządzenia.</u>
          <u xml:id="u-42.2" who="#BogdanPęk">Każdy, kto powie, że pośrednio dostarczał surowiec, otrzyma akcję, bo nie ma sposobu na to, żeby udowodnić, iż było inaczej.</u>
          <u xml:id="u-42.3" who="#BogdanPęk">Postaramy się o to, aby wszyscy dostarczyli takie oświadczenia skoro Ministerstwo Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej tak do tego podchodzi.</u>
          <u xml:id="u-42.4" who="#BogdanPęk">Może ktoś powiedzieć, że posłowie zawinili, ale pamiętam, że na umieszczenie w ustawie spornego - jak się okazało - zapisu namówił nas ówczesny podsekretarz stanu pan Żebrowski, a następnie Ministerstwo Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej interpretuje go w sposób nielogiczny. Ta interpretacja jest po prostu głupia.</u>
          <u xml:id="u-42.5" who="#BogdanPęk">Tak się nie może skończyć, bo 1/3 plantatorów nie dostanie akcji, choć dostarczyła tytoniu tyle i w takim okresie, jakie są wymagania ustawowe.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-43">
          <u xml:id="u-43.0" who="#JerzyPilarczyk">Jeśli pan poseł takie określenie odnosi do przepisu ustawy, to tym samym określeniem podsumowuje pan ustawę, którą pan uchwalił.</u>
          <u xml:id="u-43.1" who="#JerzyPilarczyk">Proszę zwrócić się do Biura Studiów i Ekspertyz KS, niech panu zinterpretuje, jak należy zrozumieć ten przepis. Został popełniony błąd, ale wiem, że wstyd się przyznać do własnych błędów.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-44">
          <u xml:id="u-44.0" who="#BogdanPęk">Pan uczestniczył w posiedzeniach Komisji, jako przedstawiciel Ministerstwa Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej i to panu za to płacą, a nie mnie. Ja się starałem, żeby ustawa była jak najlepsza.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-45">
          <u xml:id="u-45.0" who="#StanisławKalemba">Jest oczywiste, że ustawa uchwalana jest głosami większości posłów.</u>
          <u xml:id="u-45.1" who="#StanisławKalemba">Z dyskusji wynikają konkretne wnioski. Jeśli chodzi o plantatorów, to wyjdziemy z tego posiedzenia z przekonaniem, że jeśli komuś coś się nie należy, albo ma otrzymać jak najmniej, to na pewno będzie nim rolnik. Zawsze są takie rozwiązania, aby „wiał im wiatr w oczy”.</u>
          <u xml:id="u-45.2" who="#StanisławKalemba">Powiedzmy sobie szczerze, ile otrzymali oni akcji na warunkach preferencyjnych od rozpoczęcia przekształceń własnościowych - ci, którzy do majątku państwowego włożyli najwięcej m.in. przez obowiązkowe dostawy. My, jako członkowie Komisji, nie jesteśmy bez winy. Trzeba także powiedzieć, że administracja rządowa nie zaangażowała się w tę sprawę całym sercem.</u>
          <u xml:id="u-45.3" who="#StanisławKalemba">W imieniu obu prezydiów Komisji proponuję powołać zespół, który w ciągu kilku dni przedstawi projekt dezyderatu do prezesa Rady Ministrów. Został zgłoszony wniosek, aby w imieniu połączonych Komisji wystąpić o nowelizację ustawy z 30 sierpnia 1996 r. w zakresie przedłużenia terminu składania oświadczeń.</u>
          <u xml:id="u-45.4" who="#StanisławKalemba">Dzisiaj przedstawiciele wytwórni papierosów podali liczbę plantatorów, którzy złożyli oświadczenia. Potwierdzili tym samym, że taka nowelizacja jest konieczna.</u>
          <u xml:id="u-45.5" who="#StanisławKalemba">Jeśli nie usłyszę sprzeciwu, to uznam, że Komisje zaakceptowały wystąpienie o pilną nowelizację ustawy. Zgłoszona została propozycja, by termin składania oświadczeń przedłużyć o dwa miesiące. Radzę się zastanowić i ustalić taki termin, aby znowu nie trzeba było nowelizować ustawy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-46">
          <u xml:id="u-46.0" who="#WładysławŻbikowski">Proponuję, by wnioskodawcy zrezygnowali z dezyderatu na rzecz inicjatywy ustawodawczej Komisji. Przypomnę, że projekt ustawy o komercjalizacji i prywatyzacji przedsiębiorstw państwowych został złożony przez posłów, a następnie nowelizacja tej ustawy też została dokonana z inicjatywy posłów.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-47">
          <u xml:id="u-47.0" who="#StanisławKalemba">Tak to rozumiem, ale została zgłoszona propozycja wystosowania dezyderatu do prezesa Rady Ministrów. Zgadzam się, że jeśli nowelizacja ma zostać przeprowadzona pilnie i skutecznie, to może być to tylko projekt komisyjny.</u>
          <u xml:id="u-47.1" who="#StanisławKalemba">Jest propozycja, aby w skład zespołu weszli posłowie: Stanisław Bartoszek, Jan Wyrowiński, Ryszard Bondyra, Andrzej Bajołek, Maria Stolzman i Czesław Pogoda.</u>
          <u xml:id="u-47.2" who="#StanisławKalemba">Czy są inne propozycje?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-48">
          <u xml:id="u-48.0" who="#AndrzejBajołek">Nie jestem w stanie pracować w tym zespole ze względu na inne zajęcia.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-49">
          <u xml:id="u-49.0" who="#ZofiaGrzebiszNowicka">Chętnie zastąpię pana posła.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-50">
          <u xml:id="u-50.0" who="#StanisławKalemba">Czy ktoś się sprzeciwia, by w skład zespołu weszli wymienieni posłowie? Nie słyszę sprzeciwu.</u>
          <u xml:id="u-50.1" who="#StanisławKalemba">Dziękuję za udział. Zamykam posiedzenie połączonych Komisji.</u>
        </div>
      </body>
    </text>
  </TEI>
</teiCorpus>