text_structure.xml
184 KB
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50
51
52
53
54
55
56
57
58
59
60
61
62
63
64
65
66
67
68
69
70
71
72
73
74
75
76
77
78
79
80
81
82
83
84
85
86
87
88
89
90
91
92
93
94
95
96
97
98
99
100
101
102
103
104
105
106
107
108
109
110
111
112
113
114
115
116
117
118
119
120
121
122
123
124
125
126
127
128
129
130
131
132
133
134
135
136
137
138
139
140
141
142
143
144
145
146
147
148
149
150
151
152
153
154
155
156
157
158
159
160
161
162
163
164
165
166
167
168
169
170
171
172
173
174
175
176
177
178
179
180
181
182
183
184
185
186
187
188
189
190
191
192
193
194
195
196
197
198
199
200
201
202
203
204
205
206
207
208
209
210
211
212
213
214
215
216
217
218
219
220
221
222
223
224
225
226
227
228
229
230
231
232
233
234
235
236
237
238
239
240
241
242
243
244
245
246
247
248
249
250
251
252
253
254
255
256
257
258
259
260
261
262
263
264
265
266
267
268
269
270
271
272
273
274
275
276
277
278
279
280
281
282
283
284
285
286
287
288
289
290
291
292
293
294
295
296
297
298
299
300
301
302
303
304
305
306
307
308
309
310
311
312
313
314
315
316
317
318
319
320
321
322
323
324
325
326
327
328
329
330
331
332
333
334
335
336
337
338
339
340
341
342
343
344
345
346
347
348
349
350
351
352
353
354
355
356
357
358
359
360
361
362
363
364
365
366
367
368
369
370
371
372
373
374
375
376
377
378
379
380
381
382
383
384
385
386
387
388
389
390
391
392
393
394
395
396
397
398
399
400
401
402
403
404
405
406
407
408
409
410
411
412
413
414
415
416
417
418
419
420
421
422
423
424
425
426
427
428
429
430
431
432
433
434
435
436
437
438
439
440
441
442
443
444
445
446
447
448
449
450
451
452
453
454
455
456
457
458
459
460
461
462
463
464
465
466
467
468
469
470
471
472
473
474
475
476
477
478
479
480
481
482
483
484
485
486
487
488
489
490
491
492
493
494
495
496
497
498
499
500
501
502
503
504
505
506
507
508
509
510
511
512
513
514
515
516
517
518
519
520
521
522
523
524
525
526
527
528
529
530
531
532
533
534
535
536
537
538
539
540
541
542
543
544
545
546
547
548
549
550
551
552
553
554
555
556
557
558
559
560
561
562
563
564
565
566
567
568
569
570
571
572
573
574
575
576
577
578
579
580
581
582
583
584
585
586
587
588
589
590
591
592
593
594
595
596
597
598
599
600
601
602
603
604
605
606
607
608
609
610
611
612
613
<?xml version='1.0' encoding='utf-8'?>
<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
<xi:include href="PPC_header.xml" />
<TEI>
<xi:include href="header.xml" />
<text>
<body>
<div xml:id="div-1">
<u xml:id="u-1.0" who="#MarekOlewiński">Tematem posiedzenia jest rozpatrzenie dwóch dokumentów przedstawionych przez Ministerstwo Przekształceń Własnościowych, które zawierają sprawozdanie z wykonania budżetu w 1995 r. w części dotyczącej tego ministerstwa oraz sprawozdanie z realizacji uchwalonych przez Sejm kierunków prywatyzacji majątku państwowego, które stanowi załącznik nr 12 do ustawy budżetowej z 30 grudnia 1994 r.</u>
<u xml:id="u-1.1" who="#MarekOlewiński">Ponadto ocenimy wykonanie zbiorczego budżetu wojewodów dział 97, rezerwy celowe poz. 228, 229 i 230. Punkt 2 planu pracy Komisji, to przyjęcie planu pracy na II półrocze 1996 r.</u>
<u xml:id="u-1.2" who="#MarekOlewiński">Proponuję, abyśmy rozszerzyli ten porządek dzienny o sprawozdanie z działalności Najwyższej Izby Kontroli w roku ubiegłym, w części dotyczącej działalności Departamentu Przekształceń Własnościowych. W ostatnich dniach otrzymaliśmy pismo marszałka Sejmu, który skierował sprawozdanie to do komisji sejmowych z prośbą, by zostało ono rozpatrzone przez te Komisje w zakresie swojego działania.</u>
<u xml:id="u-1.3" who="#MarekOlewiński">Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, to uznam, że porządek dzienny został przyjęty. Nie słyszę sprzeciwu.</u>
<u xml:id="u-1.4" who="#MarekOlewiński">Proponuję, aby na początku pan minister Juchniewicz przedstawił sprawozdanie z wy-konania budżetu za rok ubiegły w części dotyczącej Ministerstwa Przekształceń Własnościowych. Proszę, aby pan minister omówił materiały, które zostały dostarczone Komisji, w sposób zwięzły.</u>
<u xml:id="u-1.5" who="#MarekOlewiński">Następnie udzielę głosu panu dyrektorowi Szycowi, który przedstawi wyniki kontroli wykonania budżetu w 1995 r., którą przeprowadziła Najwyższa Izba Kontroli. Następnie rozpoczniemy dyskusję na temat tych materiałów.</u>
</div>
<div xml:id="div-2">
<u xml:id="u-2.0" who="#LeszekJuchniewicz">Ministerstwo Przekształceń Własnościowych przedstawiło państwu dość obszerne dokumenty obrazujące wykonanie budżetu, w związku z tym w bardzo syntetyczny sposób skupię się na najistotniejszych kwestiach dotyczących naszej działalności w 1995 r.</u>
<u xml:id="u-2.1" who="#LeszekJuchniewicz">Zacznę od stwierdzenia, że proces przekształceń własnościowych w Polsce trwa już ponad 7 lat. Do dzisiaj jedyną niekontrowersyjną oceną jest to, iż proces ten jest przedmiotem zainteresowania zarówno środowisk politycznych, związkowych, naukowych, gospodarczych. Jest to właściwie jedyna ocena, z którą każdy się zgodzi, bo dalej zaczynają się już kontrowersje.</u>
<u xml:id="u-2.2" who="#LeszekJuchniewicz">Najczęściej dotyczą one opinii, że w ostatnim czasie uległo spowolnieniu tempo prywatyzacji mierzone liczbą sprywatyzowanych przedsiębiorstw państwowych. Wydaje się, że jest to pewne uproszczenie, ale też wiemy, że nie posiadamy innych miar pokazujących stopień zaawansowania procesu prywatyzacji. Zapewne lepszą miarą byłoby posługiwanie się ilością sprywatyzowanego majątku, ale dopiero w zeszłym roku minister przekształceń własnościowych podjął inicjatywę wyszacowania majątkowego tak zwanego zasobu prywatyzacyjnego, a więc tego, co zostało do prywatyzacji. To, co już zostało sprywatyzowane nie zostało oszacowane i jest na „niezagospodarowanym polu”.</u>
<u xml:id="u-2.3" who="#LeszekJuchniewicz">Brak miar pokazuje pewną ułomność procesu prywatyzacji w tym sensie, że ilościowa prezentacja procesu przekształceń i związanych z tym wpływów budżetowych nie zawsze uwydatnia złożoność tego procesu. Państwo doskonale wiecie, że ten proces jest kompilacją wpływów politycznych, społecznych i ekonomicznych. Rodzą się na tym tle kontrowersje. Osobiście reprezentuję pogląd, że nie ma immanentnej sprzeczności między ekonomiczną a społeczną stroną procesu prywatyzacji. Można wypracować konsens, a sprzeczności pojawiają się za sprawą polityki i polityków.</u>
<u xml:id="u-2.4" who="#LeszekJuchniewicz">Jeśli popatrzymy na proces prywatyzacji w sposób pragmatyczny, biorąc za punkt wyjścia cele, jakim on ma służyć, to można sformułować następujące oceny.</u>
<u xml:id="u-2.5" who="#LeszekJuchniewicz">Począwszy od roku 1994, podstawowym celem procesu prywatyzacji stała się zmiana struktury własnościowej polskiej gospodarki, polegająca na transferowaniu podmiotów państwowych i przenoszeniu ich do sfery prywatnej tak, aby w swoim działaniu kierowały się rachunkiem efektywnościowym. Innymi słowy, chodzi o wykreowanie proefektywnościowych zachowań w całej gospodarce.</u>
<u xml:id="u-2.6" who="#LeszekJuchniewicz">W tym miejscu wchodzimy w sferę budżetową. Dziś, kiedy wiele o prywatyzacji już wiemy - ten proces jest daleko zaawansowany - okazuje się, że wspólnym mianownikiem jest ogląd procesu prywatyzacji poprzez sferę budżetową. Dlatego omawiając wykonanie budżetu nie sposób abstrahować od realnych dokonań procesu prywatyzacji.</u>
<u xml:id="u-2.7" who="#LeszekJuchniewicz">Dochody Ministerstwa Przekształceń Własnościowych zostały zaplanowane na rok 1995 w kwocie 1.911.100 tys. zł. W naszym materiale przedstawiliśmy pozycje, które miały złożyć się na dochody z prywatyzacji. W grę wchodziły: opłaty za świadectwa udziałowe w narodowych funduszach inwestycyjnych, dochody od osób prawnych i od osób fizycznych, a przede wszystkim dochody z prywatyzacji kapitałowej sensu stricte.</u>
<u xml:id="u-2.8" who="#LeszekJuchniewicz">Po zmianach budżetowych dochody ogółem zostały zaplanowane w wysokości 1,5 mld zł. Natomiast wydatki, które są niezbędne, aby móc uzyskać określone przychody, zostały skalkulowane w kwocie 106.979 tys. zł. Z tego wydatki jednostek budżetowych, to była kwota 97 mln zł, dotacje i subwencje wyniosły 8,6 mln zł, zaś inne wydatki zostały poniesione w kwocie 950 tys. zł.</u>
<u xml:id="u-2.9" who="#LeszekJuchniewicz">Gdybyśmy chcieli dokonywać rozliczeń naszego budżetu w pozycji wydatków związanych z prywatyzacją sensu stricte, to należałoby powiedzieć, że zapisana została kwota 84.150 tys. zł. Wykonano 43.504 tys. zł, czyli w stosunku do planu wykonano wydatki w 51,7%.</u>
<u xml:id="u-2.10" who="#LeszekJuchniewicz">Kontrowersyjną sprawą jest obecność w wydatkach dystrybucji powszechnych świadectw udziałowych, a także obecność po stronie dochodów budżetowych. Wskutek pomyłki zostały zaplanowane przychody w kwocie 400 mln zł. Z uwagi na tryb rozliczania funduszu powstałego z wniesionych opłat za świadectwa udziałowe, te dochody będą mogły się pojawić dopiero po pół roku po zakończeniu emisji. Ponieważ rozpoczęła się ona w listopadzie 1995 r., to jej zamknięcie nastąpi w listopadzie 1996 r., a więc przychodów z dystrybucji świadectw spodziewamy się dopiero w czerwcu 1997 r.</u>
<u xml:id="u-2.11" who="#LeszekJuchniewicz">Porównując wykonanie dochodów i wydatków z pozycjami, które zostały zaplanowane, można powiedzieć generalnie, że minister przekształceń własnościowych nie zachował dyscypliny budżetowej. Nie udało mu się bowiem zrealizować zakładanych wielkości. Przekroczył dochody o 13,5% w stosunku do ustawy budżetowej i nie wykonał również wydatków związanych z prywatyzacją.</u>
<u xml:id="u-2.12" who="#LeszekJuchniewicz">Innymi słowy, cechowała nas ekspresyjna działalność związana z pozyskiwaniem dochodów i rygoryzowanie wydatków rzeczowych.</u>
<u xml:id="u-2.13" who="#LeszekJuchniewicz">Na strukturę dochodów złożyły się kwoty ze sprzedaży akcji, dywidendy oraz dochody z tytułu różnej działalności.</u>
<u xml:id="u-2.14" who="#LeszekJuchniewicz">Jak już mówiłem, dochody ze sprzedaży akcji były większe o 13,5%. Stało się to możliwe dzięki dobremu sprywatyzowaniu 26 jednoosobowych spółek skarbu państwa. Tylko 6 spółek przyniosło przychody stanowiące 82% przychodów z prywatyzacji. Były to następujące spółki i transakcje: Stomil Olsztyn SA, Przedsiębiorstwo Wyrobów Tytoniowych w Augustowie SA, Kaliskie Zakłady Koncentratów Spożywczych „Winiary” SA, Zakłady Przemysłu Tytoniowego - Radom SA, Cementownia „Ożarów” SA, Kombinat Cementowo-Wapienniczy „Kujawy” SA.</u>
<u xml:id="u-2.15" who="#LeszekJuchniewicz">Ze sprzedaży tych sześciu spółek wpłynęło do budżetu państwa prawie 11,5 bln starych złotych.</u>
<u xml:id="u-2.16" who="#LeszekJuchniewicz">Również istotna część przychodów skarbu państwa, choć znacznie mniejsza, była realizowana z tytułu sprzedaży akcji skarbu państwa w ofercie publicznej. W 1995 r. uruchomiono w ofercie publicznej akcje pięciu jednoosobowych spółek skarbu państwa, uzyskując z tego tytułu dochody w wysokości 160.790 tys. zł. Dotyczyło to następujących spółek: Stomil Olsztyn, Huta Oława, Zakłady Metali Lekkich „Kęty” SA, „Elektrobudowa” SA, Zakłady Cementowo-Wapiennicze Górażdże SA, gdzie sprzedano 26,1% akcji w ofercie publicznej, bowiem akcje tej spółki zostały po raz pierwszy udostępnione inwestorowi strategicznemu w 1993 r.</u>
<u xml:id="u-2.17" who="#LeszekJuchniewicz">Skarb państwa pozyskał gros dochodów od inwestorów strategicznych, tzw. inwestorów aktywnych. Była to kwota rzędu prawie 15 mln zł.</u>
<u xml:id="u-2.18" who="#LeszekJuchniewicz">Zwracam uwagę na tę okoliczność, bowiem ma ona niezwykle szerokie implikacje. Otóż za sprawą obecności inwestorów aktywnych realizujemy większość procesów prywatyzacyjnych. Gdybyśmy chcieli globalnie ocenić proces prywatyzacji na przestrzeni lat 1990–1995, to okaże się, że na 160 sprzedanych przez ten czas spółek skarbu państwa, w 142 spółkach byli inwestorzy strategiczni. To oni przynieśli do spółek pakiety inwestycyjne i pakiety socjalne.</u>
<u xml:id="u-2.19" who="#LeszekJuchniewicz">Warto o tym pamiętać, gdyż pakiet inwestycyjny daje nowe możliwości rozwojowe dla spółki. Natomiast pakiet socjalny, oprócz tego, że chroni i zachowuje pewne przywileje socjalne, przede wszystkim stabilizuje zatrudnienie. W skali kraju nie są to wielkości znaczące, gdyż prywatyzacją kapitałową objęto, jeśli chodzi o kryterium zatrudnienia, około 200 tys. osób. Niemniej jednak można powiedzieć, że gdyby nie prywatyzacja kapitałowa i nie pakiety socjalne, to stopa bezrobocia mogłaby się powiększyć, a zwłaszcza w niektórych regionach.</u>
<u xml:id="u-2.20" who="#LeszekJuchniewicz">Chciałbym zwrócić uwagę na fakt, że sprzedaż spółek w ofercie publicznej zaowocowała kwotą 194 mln zł, w tym rozpoczęta w 1995 r. - 161 mln zł. Świadczy to między innymi o tym, że po stronie dochodów mamy do czynienia również ze skutkami przechodzącymi z roku poprzedniego na rok następny. Podobne zjawisko występuje w zakresie wydatków.</u>
<u xml:id="u-2.21" who="#LeszekJuchniewicz">W strukturze dochodów z tytułu sprzedaży akcji (udziałów) wyróżnić jeszcze należy: sprzedaż akcji (udziałów) pracownikom oraz sprzedaż akcji Giełdy Papierów Wartościowych.</u>
<u xml:id="u-2.22" who="#LeszekJuchniewicz">Sprzedaż akcji Giełdy Papierów Wartościowych trwa sukcesywnie, aczkolwiek do pełnej prywatyzacji tej giełdy jest daleko.</u>
<u xml:id="u-2.23" who="#LeszekJuchniewicz">Zatrzymując się przy sprzedaży akcji (udziałów) po cenach preferencyjnych, chcę zwrócić uwagę na to, że z chwilą wprowadzenia w życie nowej ustawy o komercjalizacji i prywatyzacji przedsiębiorstw państwowych, ta pozycja zniknie nam ze struktury dochodów skarbu państwa.</u>
<u xml:id="u-2.24" who="#LeszekJuchniewicz">Mówiłem już, że wydatki staraliśmy się rygoryzować. Nie wydaliśmy wszystkich zapreliminowanych kwot. Należy to tłumaczyć pewnymi okolicznościami, które zaszły w okresie prywatyzacji w 1995 r.</u>
<u xml:id="u-2.25" who="#LeszekJuchniewicz">W największym stopniu nie zostały wykonane planowane wydatki na udostępnianie akcji skarbu państwa osobom trzecim. Różne są przyczyny tego stanu rzeczy. Można mówić o pewnym spowolnieniu tempa prywatyzacji. Rzeczywiście mieliśmy nieco większe apetyty, których nie udało nam się do końca zrealizować.</u>
<u xml:id="u-2.26" who="#LeszekJuchniewicz">Ten fakt należy przede wszystkim wiązać z poprawą sytuacji społeczno-gospodarczej w Polsce. Mamy wysokie tempo wzrostu gospodarczego i coraz lepsze rezultaty walki z inflacją. W tej sytuacji giną naturalne przesłanki do prywatyzacji. W latach wcześniejszych w tym procesie widziano antidotum na poprawę standingu finansowego przedsiębiorstw. Prywatyzacja była także sposobem na ucieczkę od rygorów w sferze płacowej. Takie okoliczności już nie występują i dlatego też po stronie podmiotów gospodarczych obserwujemy mniejsze zainteresowanie prywatyzacją. Dotyczy to zarówno prywatyzacji kapitałowej, jak i ścieżki likwidacyjnej.</u>
<u xml:id="u-2.27" who="#LeszekJuchniewicz">Znacznie mniejsze zainteresowanie prywatyzacją kapitałową zaobserwowaliśmy już w 1994 r. Powtórzyło się ono także w 1995 r. Dotyczy to zwłaszcza sprzedaży akcji w ofercie publicznej. Dzieje się tak za sprawą, iż w ofercie publicznej brak gwaranta pakietu socjalnego, a także pakietu inwestycyjnego. W związku z tym podmioty szukają innej drogi prywatyzacji.</u>
<u xml:id="u-2.28" who="#LeszekJuchniewicz">Nie chcą one prywatyzacji w drodze oferty publicznej także dlatego, że jest to procedura długotrwała i kosztowna. Na domiar złego jest to procedura obarczona pewnym ryzykiem, bowiem nie wiadomo, czy uzyska się akceptację najpierw Komisji Papierów Wartościowych na dopuszczenie do obrotu publicznego, a później zarządu i Rady Giełdy Papierów Wartościowych na dopuszczenie do obrotu giełdowego.</u>
<u xml:id="u-2.29" who="#LeszekJuchniewicz">Niechęć do prywatyzacji, a w związku z tym niższe koszty poniesione na ten proces, można również uzasadnić działaniami restrukturyzacyjnymi podejmowanymi przez samodzielne podmioty gospodarcze. Częściej podmioty te przejawiają chęć do przeprowadzenia restrukturyzacji niż prywatyzacji. Mówię o restrukturyzacji produktowej, organizacyjno-funkcjonalnej, jak i przestrzennej. Obserwujemy próby tworzenia struktur o charakterze kapitałowym, ale w wielu przypadkach jest to nostalgiczna próba reaktywowania byłych zjednoczeń.</u>
<u xml:id="u-2.30" who="#LeszekJuchniewicz">Wszystko to powoduje, że koszty prywatyzacji są mniejsze, bowiem mniejsze jest zainteresowanie przystąpieniem do finalizowania tego procesu. Najpierw podejmowana jest restrukturyzacja, natomiast prywatyzacja jest odkładana na czas późniejszy. Taka sytuacja wystąpiła m.in. w zakładach ciężkiej chemii, gdzie od czterech lat trwają rozmowy o przekształcenie tych przedsiębiorstw i ich prywatyzacji.</u>
<u xml:id="u-2.31" who="#LeszekJuchniewicz">Pewne oszczędności pojawiły się w wyniku nie wykonania pełnej prywatyzacji sektora prywatnego. Zamierzaliśmy sprywatyzować w 1995 r. wszystkie przedsiębiorstwa, ale część z nich jest prywatyzowana w bieżącym roku. To przesunięcie w czasie dotyczy dwu największych przedsiębiorstw, a mianowicie zakładów w Krakowie i zakładów w Poznaniu. W związku z tym planowane prowizje od sukcesu i wydatki na prywatyzację przesunęły się na rok 1996.</u>
<u xml:id="u-2.32" who="#LeszekJuchniewicz">Analizując poniesione wydatki trzeba także pamiętać, że w Ministerstwie Przekształceń Własnościowych mamy ciągle jeszcze do czynienia z wyjaśnianiem i wyczyszczaniem zaległości, które powstały w początkowym okresie prywatyzacji, tzn. w latach 1991–1993. Spieramy się z naszymi kontrahentami, głównie ze spółkami doradczymi. Podstawą różnych stanowisk jest inna interpretacja zawartych umów. Przypomnę, że często tych umów w ogóle nie było, bądź były zawierane ustnie. Pojawiają się płatności, które są sukcesywnie rozliczane.</u>
<u xml:id="u-2.33" who="#LeszekJuchniewicz">W 1995 r., po dokonaniu ogromnej pracy, to znaczy po wykonaniu wielu wyjaśnień, skompletowaniu wielu dokumentów, wydatkowaliśmy kwotę 274 mln zł, co w stosunku do planu stanowiło 4%. Nadal jeszcze istnieją zaległości i będą przez nas sukcesywnie wyjaśniane.</u>
<u xml:id="u-2.34" who="#LeszekJuchniewicz">Jeśli chodzi o szczegółowe wydatki poniesione na administrację, to opis ich jest na stronach 13–20. Łatwo zauważyć, że jeśli następowało zwiększenie wydatków w porównaniu do lat wcześniejszych, to wiązało się to ze zmianą cen np. energii elektrycznej, niektórych usług. Natomiast ogółem mniej wydaliśmy niż w roku 1994.</u>
<u xml:id="u-2.35" who="#LeszekJuchniewicz">Omawiając budżet warto zwrócić uwagę na zadania oraz na środki przeznaczone na ich wykonanie, a które to wydatki nie zostały poniesione. Były to tak zwane rezerwy celowe.</u>
<u xml:id="u-2.36" who="#LeszekJuchniewicz">Pierwsza rezerwa celowa dotyczyła dystrybucji świadectw udziałowych narodowych funduszy inwestycyjnych. Budżet Ministerstwa Przekształceń Własnościowych został zwiększony z tego tytułu o kwotę 58 mln zł, ale kwota ta nie została wydatkowana w całości. Część tej kwoty (14 mln zł) została przekazana do budżetu wojewodów. Z pozostałej kwoty zrealizowaliśmy koszty umowy z bankiem PKO BP oraz koszty związane z opłatami notarialnymi.</u>
<u xml:id="u-2.37" who="#LeszekJuchniewicz">W drugiej pozycji rezerw celowych zapisane były wydatki przeznaczone na realizację Programu, Stabilizacja, Restrukturyzacja, Prywatyzacja. Te środki nie zostały wykorzystane, ponieważ program nie został uruchomiony.</u>
<u xml:id="u-2.38" who="#LeszekJuchniewicz">Pozwolę sobie na kilka słów komentarza. Był to program adresowany do małych i średnich przedsiębiorstw, które nie wybrały sobie drogi prywatyzacji bądź nie zostały skierowane na żadną ścieżkę prywatyzacji. W takich przypadkach prywatyzacja miała być realizowana według triady, która stanowi nazwę programu, a więc najpierw stabilizowanie spółki, potem jej restrukturyzacja organizacyjno-finansowa i wreszcie prywatyzacja w końcowym okresie procesu.</u>
<u xml:id="u-2.39" who="#LeszekJuchniewicz">Program ten miał być realizowany przy współudziale Europejskiego Banku Odbudowy i Rozwoju oraz dwu banków krajowych, a także skarbu państwa. Nie udało nam się zrealizować programu w 1995 r. i nie mamy pewności, że zrealizujemy go w tym roku. Do dziś trwają rozmowy i negocjacje między zainteresowanymi stronami. Przedmiotem sporu jest - naszym zdaniem - niekorzystna umowa dla skarbu państwa. Powodzenie projektu zależy w zasadzie od dwóch czynników, tzn. od liczby i jakości spółek skierowanych do tego programu. My chcemy, aby były to jak najgorsze spółki. Europejski Bank Odbudowy i Rozwoju, czyli nasz kontrahent oczekuje najlepszych spółek. Od tego uzależnione jest z kolei jego wynagrodzenie.</u>
<u xml:id="u-2.40" who="#LeszekJuchniewicz">Na taki warunek zgodzić się nie możemy i dlatego kolejny raz negocjujemy nie tylko ramy Umowy Wspólników, Umowy Spółki Inwestycyjnej oraz Umowy o Wspólnym Inwestowaniu, ale także przedmiotem negocjacji są takie szczegółowe kwestie, jak np. jurysdykcja prawna - według jakiego prawa będą oceniane umowy.</u>
<u xml:id="u-2.41" who="#LeszekJuchniewicz">W 1996 r. udało nam się już doprowadzić do tego, że Europejski Bank Odbudowy i Rozwoju wyraził zgodę na poddanie wymienionych przed chwilą umów jurysdykcji prawa polskiego. Jest to znaczący postęp, ale do końca jeszcze daleka droga. Być może ten program zostanie sfinalizowany w sensie formalnoprawnym do końca tego roku, a uruchomiony w roku następnym.</u>
<u xml:id="u-2.42" who="#LeszekJuchniewicz">Nie została uruchomiona z rezerwy celowej kwota 15 mln zł przeznaczona na komercjalizację przedsiębiorstw państwowych, ponieważ nowa ustawa została w ubiegłym roku zanegowana przez prezydenta i Trybunał Konstytucyjny. Skoro ustawa nie weszła w życie, to także ta pozycja nie została zrealizowana.</u>
<u xml:id="u-2.43" who="#LeszekJuchniewicz">By nie przedłużać mojego wprowadzenia chciałbym odesłać państwa do załączników, które krok po kroku pokazują w różnych przekrojach dochody i wydatki przypisane Ministerstwu Przekształceń Własnościowych.</u>
</div>
<div xml:id="div-3">
<u xml:id="u-3.0" who="#MarekOlewiński">Proszę, aby omówił pan w skrócie sprawozdanie z realizacji załącznika nr 12 do ustawy budżetowej pt. „Kierunki prywatyzacji majątku państwowego w 1995 r.”. Później wysłuchamy informacji Najwyższej Izby Kontroli, którą przekaże nam pan dyrektor Szyc i rozpoczniemy dyskusję.</u>
</div>
<div xml:id="div-4">
<u xml:id="u-4.0" who="#LeszekJuchniewicz">Przedłożyliśmy izbie sprawozdanie z realizacji załącznika do ustawy budżetowej pt. „Kierunki Prywatyzacji Majątku Państwowego w 1995 r.”. Jest to stu kilkunastostronicowy materiał. Niektóre informacje podałem już omawiając wykonanie budżetu, a zatem ulegną one powtórzeniu, za co z góry przepraszam.</u>
<u xml:id="u-4.1" who="#LeszekJuchniewicz">Dokument uchwalony przez Sejm składa się z kilku części. Przede wszystkim istotne jest przesłanie prywatyzacji, o czym miałem już okazję mówić. Zakładaliśmy, że prywatyzacja majątku państwowego służyć będzie przede wszystkim utworzeniu efektywnej i dynamicznej struktury gospodarki narodowej. Trwale będzie ona eliminować źródła inflacji, minimalizować niewykorzystane zasoby, zwłaszcza ograniczać bezrobocie oraz tworzyć jednakowe warunki dla funkcjonowania podmiotów gospodarczych, bez względu na formę własności.</u>
<u xml:id="u-4.2" who="#LeszekJuchniewicz">To ostatnie przesłanie ma ogromne znaczenie, bowiem bardzo często zajmujemy się prywatyzacją sensu stricte, czyli inaczej mówiąc, denacjonalizacją. Jednak tę denacjonalizację trzeba widzieć w znacznie szerszym kontekście.</u>
<u xml:id="u-4.3" who="#LeszekJuchniewicz">Pozwolę sobie przypomnieć, że w Polsce działa ponad 2.100 tys. podmiotów gospodarczych. Ponad 80% tej liczby, to podmioty prywatne. Chodzi o osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą na podstawie wpisu do ewidencji.</u>
<u xml:id="u-4.4" who="#LeszekJuchniewicz">Z tej liczby denacjonalizacją było objęte od początku procesu przekształceń własnościowych 8.441 przedsiębiorstw. Tyle przedsiębiorstw było na koniec 1990 r., ale ten punkt startu został zmodyfikowany, bowiem w 1991 r. weszła w życie ustawa o zapobieganiu praktykom monopolistycznym. W wyniku decyzji Urzędu Antymonopolowego dokonano podziału ponad 300 wielkich przedsiębiorstw na małe i średnie przedsiębiorstwa. Z tego powodu liczba przedsiębiorstw państwowych, już po rozpoczęciu procesu prywatyzacji, zwiększyła się prawie do 8.600 przedsiębiorstw.</u>
<u xml:id="u-4.5" who="#LeszekJuchniewicz">Dziś, gdy zajmujemy się denacjonalizacją, zapominamy, że równie ważna jest prywatyzacja założycielska - tworzenie warunków i możliwości działania dla podmiotów prywatnych. Tak się jednak składa, że w polu naszego zainteresowania jest denacjonalizacja i dlatego skupię się tylko na tym procesie, bo takie też były kierunki prywatyzacji przypisane działalności rządu w 1995 r.</u>
<u xml:id="u-4.6" who="#LeszekJuchniewicz">Założyliśmy, że prywatyzacja polskiej gospodarki w 1995 r. powinna stymulować wzrost efektywności gospodarowania, dokonywać rzeczywistej restrukturyzacji i sprzyjać rozwojowi rynku kapitałowego, a także przyciągać kapitał zagraniczny.</u>
<u xml:id="u-4.7" who="#LeszekJuchniewicz">Jeśli chodzi o przyciąganie kapitału zagranicznego, to rok ubiegły charakteryzuje się chyba największą dynamiką napływu tego kapitału do Polski. Chodzi zarówno o przedsięwzięcia typu greenfield, jak i o prywatyzację.</u>
<u xml:id="u-4.8" who="#LeszekJuchniewicz">Oceniamy, że w 1995 r. wpłynęło do Polski 2,5 mld USD, co w porównaniu z latami wcześniejszymi jest wielkością rekordową. W stosunku do roku 1993, a także do roku 1994 kwota uległa podwojeniu. Jest to - jak się wydaje - świadectwem stabilizacji polskiej gospodarki i zmniejszającego się ryzyka inwestycyjnego. Inwestorzy zagraniczni oceniają coraz pozytywniej polską gospodarkę. W hierarchii ryzyka inwestycyjnego plasujemy się na coraz bezpieczniejszej pozycji.</u>
<u xml:id="u-4.9" who="#LeszekJuchniewicz">Jeśli chodzi o realizację innego celu, a mianowicie rozwoju instytucji rynku finansowego, to nie chciałbym przytaczać wszystkich danych, którymi dysponuję, to znaczy w jakim stopniu zmieniła się kapitalizacja giełdy warszawskiej, ile spółek zostało wprowadzonych do obrotu publicznego i giełdowego. Nie są to wielkości w skali gospodarki znaczące. 70 spółek notowanych na rynku akcji podstawowym i równoległym, w porównaniu do liczby podmiotów państwowych oraz funkcjonujących w gospodarce, to wielkość marginalna. Trzeba jednak ten rynek umacniać i rozwijać tak, aby Giełda Papierów Wartościowych stawała się coraz sprawniejszym regulatorem naszego życia gospodarczego i mechanizmem alokacji kapitału.</u>
<u xml:id="u-4.10" who="#LeszekJuchniewicz">Działa Komitet Koordynacyjny Rozwoju Rynku Systemu Giełdowego, który grupuje różne instytucje i osoby zainteresowane. Sądzę, że rzeczywiście mamy czym się pochwalić.</u>
<u xml:id="u-4.11" who="#LeszekJuchniewicz">Zakładaliśmy, że prywatyzacja będzie stanowić istotne źródło dochodów budżetowych. Tak też się stało. Mówiłem o wykonaniu dochodów z tego tytułu. Dochody zostały przekroczone przez wszystkich uczestników prywatyzacji, tzn. przez ministra przekształceń własnościowych, wojewodów, innych ministrów, a przede wszystkim ministra finansów.</u>
<u xml:id="u-4.12" who="#LeszekJuchniewicz">Jeśli chodzi o dynamikę przychodów z prywatyzacji, to generalnie były one o 11 punktów procentowych większe. Minister przekształceń własnościowych przekroczył planowane dochody o 13,5 punktu procentowego, wojewodowie i ministrowie z tytułu dzierżawy, likwidacji i leasingu mienia skarbu państwa osiągnęli dochody większe o 9 punktów procentowych niż to planowano. Z kolei minister finansów osiągnął dynamikę dochodów znacznie większą niż wynikało to z ustawy budżetowej. Kwota 4.250 mld starych złotych została przez niego przekroczona o 9 punktów procentowych.</u>
<u xml:id="u-4.13" who="#LeszekJuchniewicz">Kolejny dział „Kierunków prywatyzacji majątku państwowego w 1995 r.” dotyczy działań legislacyjnych. Tworzyliśmy projekty wielu ustaw regulujących różne obszary życia społeczno-gospodarczego. Na rząd zostały nałożone konkretne zadania i określone konkretne terminy.</u>
<u xml:id="u-4.14" who="#LeszekJuchniewicz">Zadanie powołania instytucji skarbu państwa oraz jego agencji wraz z określeniem zakresu aktywności gospodarczej itd. - te działania mieszczą się w szeroko rozumianej reformie centrum gospodarczego. Ten proces nie został zakończony i niewątpliwie jest to pewnym mankamentem. Dziś reforma centrum gospodarczego, w tym również utworzenie urzędu ministra skarbu państwa, jest przedmiotem rozważań Sejmu i jego Komisji.</u>
<u xml:id="u-4.15" who="#LeszekJuchniewicz">Prawdą jest, że brak tej instytucji kładzie się cieniem na procesie prywatyzacji. W imieniu skarbu państwa działa bowiem około 70 podmiotów, to znaczy ministrowie, wojewodowie bądź inne jednostki do tego upoważnione, jak np. Agencja Własności Rolnej Skarbu Państwa. Przy tej wielkości podmiotów realizujących nadzór właścicielski jest zrozumiałe, iż często nie jest on wzorcowy i pojawiają się różne perturbacje.</u>
<u xml:id="u-4.16" who="#LeszekJuchniewicz">Zapewne nadzór Sejmu i jego Komisji, a przede wszystkim rygor budżetowy nałożony na proces prywatyzacji, stanowią wspólny mianownik dla różnych organów działających w imieniu skarbu państwa. Mamy nadzieję, że w 1996 r. zakończy się dyskusja o reformie centrum gospodarczego i jeszcze w tym roku zostanie utworzony skarb państwa.</u>
<u xml:id="u-4.17" who="#LeszekJuchniewicz">Kolejna obligacja dotyczyła ustawy o reprywatyzacji. Ta ustawa rzeczywiście nie ma szczęścia, bowiem od wielu lat, pod różnymi rządami, trwa dyskusja, w jaki sposób zrekompensować byłym właścicielom to wszystko co stracili w wyniku decyzji niezgodnych z ówczesnym prawem. Rząd przedkładał Sejmowi kolejne projekty ustawy reprywatyzacyjnej. Obecnie, po przyjęciu przez Radę Ministrów pewnych założeń do ustawy o reprywatyzacji, trwają rządowe prace legislacyjne.</u>
<u xml:id="u-4.18" who="#LeszekJuchniewicz">Nie udało się, choć był ustalony termin na 30 czerwca 1995 r., przedłożyć Sejmowi projektu ustawy o organizacji i funkcjonowaniu inwestorów instytucjonalnych. Chodzi o kapitałowe fundusze zamknięte, będące podstawą zbiorowego inwestowania.</u>
<u xml:id="u-4.19" who="#LeszekJuchniewicz">Resort przekształceń własnościowych od 1994 r. prowadzi prace nad tą ustawą. Został opracowany projekt bazujący na rozwiązaniach amerykańskich, ale okazało się, że chociaż koncepcyjnie poprawny, nie jest do przyjęcia w naszym systemie prawnym, mającym swoje korzenie w jurysdykcji niemieckiej. Zaszła konieczność zmiany tego projektu i obecnie trwa końcowa faza uzgodnień międzyresortowych.</u>
<u xml:id="u-4.20" who="#LeszekJuchniewicz">Można powiedzieć, że z blisko rocznym opóźnieniem został przygotowany projekt ustawy o funkcjonowaniu funduszy zamkniętych. Sądzę, że niebawem zostaną zakończone wszystkie prace dotyczące tego projektu.</u>
<u xml:id="u-4.21" who="#LeszekJuchniewicz">Z ustawą o funduszach zamkniętych wiąże się koncepcja reformy systemu ubezpieczeń społecznych. Obecnie trwa uzgadnianie różnych projektów autorskich, sporządzonych w Ministerstwie Pracy i Polityki Socjalnej, w Ministerstwie Finansów i w Ministerstwie Przekształceń Własnościowych. W tym celu został powołany specjalny międzyresortowy zespół, który dyskutuje kolejne wersje projektu reformy systemu ubezpieczeń emerytalnych, jako element ubezpieczeń społecznych.</u>
<u xml:id="u-4.22" who="#LeszekJuchniewicz">Został nałożony na nas obowiązek przedłożenia projektu ustawy o przedsiębiorczości komunalnej, czyli ustawy, która by opisywała działania w sferze restrukturyzacji i prywatyzacji przedsiębiorstw komunalnych. Dzisiaj bazują one na ustawie prywatyzacyjnej i ustawie o samorządzie terytorialnym, które dają możliwość tworzenia komunalnych spółek.</u>
<u xml:id="u-4.23" who="#LeszekJuchniewicz">W 1995 r. Rada Ministrów przyjęła stanowisko w sprawie projektu ustawy o przedsiębiorczości komunalnej i skierowała to stanowisko do Sejmu.</u>
<u xml:id="u-4.24" who="#LeszekJuchniewicz">Nowe regulacje prawne, które miały być uchwalone w 1995 r. miały stworzyć nowe możliwości posługiwania się nowymi instrumentami finansowymi, by dokonywać konwersji wierzytelności, wprowadzać obligacje restrukturyzacyjne. Ten punkt został zrealizowany przez nową ustawę o komercjalizacji i prywatyzacji przedsiębiorstw państwowych. Prace nad nią trwały od 1994 r. W 1995 r. stała się ona własnością Sejmu. Dzisiaj mamy ostatnią fazę legislacji.</u>
<u xml:id="u-4.25" who="#LeszekJuchniewicz">Rozdział II dokumentu pt. „Kierunki prywatyzacji majątku państwowego w 1995 r.” traktuje o prywatyzacji kapitałowej. Założyliśmy, że w procesie prywatyzacji będziemy kierować się 5–6 kryteriami udostępniania akcji, czyli wyboru inwestora. Do tych kryteriów zaliczamy: cenę i warunki płatności, zobowiązania inwestycyjne, pakiet socjalny, pakiet środowiskowy. Dzisiaj można mówić także o pakiecie rolniczym, a więc o zobowiązaniach inwestora wobec producentów dostarczających surowce do przetwórstwa. Ostatnie kryterium, to proeksportowy charakter przedsięwzięcia. Chodzi o to, aby w coraz większym zakresie polski eksport próbował zdobywać rynki zagraniczne.</u>
<u xml:id="u-4.26" who="#LeszekJuchniewicz">Zakładaliśmy, że w 1995 r. podejmiemy działania mające na celu prywatyzację niektórych branż i sektorów, nie tylko tych, gdzie już została przeprowadzona komercjalizacja. Również chcieliśmy wkroczyć w sferę wydobycia węgla kamiennego, do elektrociepłowni, elektrowni, sektora paliw płynnych i portów morskich.</u>
<u xml:id="u-4.27" who="#LeszekJuchniewicz">Zostały zrealizowane pewne przedsięwzięcia o charakterze organizacyjno-kapitałowym i restrukturyzacyjnym. Między innymi została powołana, choć stało się to nie w 1995 r., lecz w 1996 r., „Nafta Polska”, która będzie nadzorować cały proces restrukturyzacji przetwórstwa ropy naftowej.</u>
<u xml:id="u-4.28" who="#LeszekJuchniewicz">Prywatyzacja bezpośrednia dotyczyła w 1995 r. 197 projektów. Tyle wpłynęło wniosków do Ministerstwa Przekształceń Własnościowych. Minister przekształceń własnościowych zaakceptował 158 projektów w następującym podziale na ścieżki prywatyzacyjne:</u>
<u xml:id="u-4.29" who="#LeszekJuchniewicz">- do sprzedaży mienia zostało skierowanych 45 przedsiębiorstw, z tego do tak zwanej szybkiej sprzedaży 39 przedsiębiorstw,</u>
<u xml:id="u-4.30" who="#LeszekJuchniewicz">- wniesienie do spółki odnotowaliśmy w 24 przedsiębiorstwach,</u>
<u xml:id="u-4.31" who="#LeszekJuchniewicz">- mienie do odpłatnego korzystania zostało udostępnione w 89 przedsiębiorstwach.</u>
<u xml:id="u-4.32" who="#LeszekJuchniewicz">Z tych danych jasno wynika, że podobnie jak w latach poprzednich największym zainteresowaniem cieszy się ścieżka leasingu pracowniczego, gdzie leasingobiorcą jest spółka pracownicza, coraz częściej wspomagana przez inwestora zewnętrznego. Blisko 70% przekształconych przedsiębiorstw w ramach prywatyzacji bezpośredniej wybrało ścieżkę leasingu pracowniczego.</u>
<u xml:id="u-4.33" who="#LeszekJuchniewicz">Mówiąc o prywatyzacji bezpośredniej bardzo często nazywamy tę prywatyzację, prywatyzacją likwidacyjną. W ścieżce tej tkwi niebezpieczeństwo, a mianowicie trzeba pamiętać, że możemy mieć do czynienia z różnego rodzaju patologiami. Z założenia - tak chciał ustawodawca - jest to ścieżka bezprzetargowa. Uwłaszczeniu ulegają pracownicy. Nie poszukuje się inwestora zewnętrznego. Nie ma przetargu ofert, a więc nie ma rywalizacji.</u>
<u xml:id="u-4.34" who="#LeszekJuchniewicz">Posłużę się następującym przykładem, który wystąpił w 1995 r. i jest niezwykle symptomatyczny. W ubiegłym roku przeprowadziliśmy prywatyzację zakładów „Winiary”. Zakłady te były przygotowywane przez kadrę kierowniczą i jej załogę do likwidacyjnej ścieżki prywatyzacji. Chciano wyleasingować majątek tego przedsiębiorstwa.</u>
<u xml:id="u-4.35" who="#LeszekJuchniewicz">Jak wiadomo, w celu określenia opłat leasingowych dokonuje się wyceny przedsiębiorstwa. Trzy niezależnie od siebie działające spółki konsultingowe na zlecenie przedsiębiorstwa wyceniły jego wartość na kwotę rzędu 300–400 mld starych złotych. Kwota ta miała być podstawą określenia rat leasingowych.</u>
<u xml:id="u-4.36" who="#LeszekJuchniewicz">Minister przekształceń własnościowych nie zgodził się na likwidację tego przedsiębiorstwa i skierował je do prywatyzacji kapitałowej. Po skomercjalizowaniu przedsiębiorstw zostało wystosowane zaproszenie do rokowań.</u>
<u xml:id="u-4.37" who="#LeszekJuchniewicz">W wyniku tego zaproszenia zgłosiło się 34 oferentów, z tego w ostatniej fazie negocjacji uczestniczyło 7 kontrahentów. Rywalizacja pomiędzy tymi kontrahentami spowodowała, że rynkowa cena tego przedsiębiorstwa została ustalona na poziomie 10-krotnie wyższym niż wynosiły wyceny sporządzane przez wspomniane trzy spółki konsultingowe.</u>
<u xml:id="u-4.38" who="#LeszekJuchniewicz">Nie było to rezultatem złej wyceny wartości majątku przedsiębiorstwa, natomiast jest to przykład wyceny wartości rynkowej, gdy rywalizacja różnych inwestorów doprowadza do wywindowania ceny.</u>
<u xml:id="u-4.39" who="#LeszekJuchniewicz">Takie działanie ma równocześnie dobre i złe strony. Dobre dla budżetu skarbu państwa, a złe np. dla pracowników, którym przychodzi płacić za akcje znacznie więcej.</u>
<u xml:id="u-4.40" who="#LeszekJuchniewicz">Ostatecznie przetarg na „Winiary” wygrała szwajcarska firma Nestle wespół z Bankiem Handlowym. Kupili oni 55% akcji „Winiar” za kwotę prawie 178 mln nowych złotych.</u>
<u xml:id="u-4.41" who="#LeszekJuchniewicz">Jest to przykład nieodosobniony, który pokazuje, ile państwo i społeczeństwo traci w wyniku dominacji ścieżki likwidacyjnej, a właściwie prywatyzacji bezpośredniej, gdy mamy do czynienia głównie z leasingiem pracowniczym. Można odnieść wrażenie, że często następuje zaniżenie wartości rynkowej przedsiębiorstwa.</u>
<u xml:id="u-4.42" who="#LeszekJuchniewicz">Mówiąc o ścieżce likwidacyjnej nie należy zapominać o procesach likwidacji realizowanych na podstawie art. 19 ustawy o przedsiębiorstwie państwowym. Ta ścieżka likwidacji często pozostaje w cieniu. Jeśli popatrzymy na statystykę, to okaże się, że jest to ścieżka dominująca w polskiej rzeczywistości. Od początku procesu prywatyzacji do końca 1995 r. na ścieżkę likwidacyjną z powodu złej kondycji ekonomicznej przedsiębiorstwa, nieopłacalności prowadzenia działalności wytwórczej, braku perspektyw rozwojowych, zostało skierowanych 1378 przedsiębiorstw. Jest to dowód niskiej efektywności polskiej gospodarki.</u>
<u xml:id="u-4.43" who="#LeszekJuchniewicz">Jeśli dodatkowo uwzględni się, że na koniec 1995 r. w 944 przedsiębiorstwach państwowych prowadzono postępowanie naprawcze, a postępowanie upadłościowe dotyczyło 1045 przedsiębiorstw i dodamy te wielkości, to okaże się, że blisko 40% zasobu prywatyzacyjnego składa się z przedsiębiorstw nieefektywnych, które trzeba zlikwidować z powodu braku perspektyw lub z powodu ekonomicznej nieopłacalności prowadzenia działalności gospodarczej.</u>
<u xml:id="u-4.44" who="#LeszekJuchniewicz">W 1995 r. była kontynuowana ścieżka prywatyzacji, która wiązała się z bankowymi postępowaniami ugodowymi. Te działania były realizowane na podstawie ustawy o restrukturyzacji finansowej przedsiębiorstw i banków. Dała ona podstawę 149 przedsiębiorstwom do złożenia w 1995 r. stosownych wniosków o ugody. Tyle też umów uprawomocniło się do końca 1995 r. W samym 1995 r. tą ścieżką były objęte 52 przedsiębiorstwa.</u>
<u xml:id="u-4.45" who="#LeszekJuchniewicz">Nie chciałbym szerzej mówić o tej sprawie, ponieważ była ona niedawno przedmiotem obrad Komisji Przekształceń Własnościowych oraz Komisji Systemu Gospodarczego i Przemysłu. Pozwolę sobie tylko przypomnieć, że ta ścieżka przekształceniowa, a w konsekwencji ścieżka prywatyzacji, gdy skarb państwa będzie udostępniał swoje akcje osobom trzecim, została wprowadzona na skutek konieczności zmniejszenia zadłużenia przedsiębiorstw państwowych.</u>
<u xml:id="u-4.46" who="#LeszekJuchniewicz">W latach 1993–1995 średnioroczne zadłużenie wszystkich podmiotów gospodarczych - przedsiębiorstw państwowych kształtowało się na poziomie 630 bln starych złotych. Pokazuje to skalę zjawiska. Po to, aby stworzyć podmiotom gospodarczym nowe podstawy rozwojowe, trzeba było wdrożyć bankowe postępowania ugodowe, dokonać konwencji wierzytelności na akcje. Ten proces trwa.</u>
<u xml:id="u-4.47" who="#LeszekJuchniewicz">W programach masowych wymieniamy zwykle Program Narodowych Funduszy Inwestycyjnych i Program Stabilizacja, Restrukturyzacja, Prywatyzacja. Ten drugi program był już przeze mnie wcześniej omawiany.</u>
<u xml:id="u-4.48" who="#LeszekJuchniewicz">Jeśli zaś chodzi o Program Narodowych Funduszy Inwestycyjnych, to udało się go ostatecznie uruchomić w ubiegłym roku. 22 listopada rozpoczęła się dystrybucja świadectw udziałowych. Dzisiaj możemy pochwalić się, że ponad 16 mln obywateli wykupiło swoje świadectwa udziałowe.</u>
<u xml:id="u-4.49" who="#LeszekJuchniewicz">Warto pamiętać, że obok tego faktu oraz innego, iż świadectwa są notowane na Giełdzie Papierów Wartościowych w Warszawie, istotne jest czy i w jakim stopniu ten program będzie rzeczywistym czynnikiem restrukturyzacji spółek włączonych do NFI.</u>
<u xml:id="u-4.50" who="#LeszekJuchniewicz">Tym programem objętych jest obecnie 512 spółek. Takiej alokacji dokonano w 1995 r. Na rzeczywiste wyniki funkcjonowania programu, jeśli chodzi o restrukturyzację podmiotów, przyjdzie nam jeszcze trochę poczekać. Będzie to właściwą miarą oceny tego programu.</u>
<u xml:id="u-4.51" who="#LeszekJuchniewicz">Konsolidacja i prywatyzacja banków państwowych, to domena ministra finansów. W 1995 r. dokonaliśmy prywatyzacji dwóch banków, tj. Banku Przemysłowo-Handlowego i Banku Gdańskiego.</u>
<u xml:id="u-4.52" who="#LeszekJuchniewicz">Powiem jeszcze kilka słów o prywatyzacji mienia rolnego skarbu państwa. Do tej pory jest to najbardziej konsekwentnie realizowana ścieżka przekształceniowa w polskiej gospodarce. Do końca 1995 r. Agencja Własności Rolnej Skarbu Państwa przejęła do zasobu własności rolnej skarbu państwa nieruchomości o powierzchni ponad 4414 tys. ha gruntów. Pochodziły one z 1667 byłych państwowych gospodarstw rolnych. Oprócz nieruchomości osób prawnych, które straciły swoją podstawę działania, Agencja Własności Rolnej Skarbu Państwa przejęła również kilkanaście tysięcy mieszkań.</u>
<u xml:id="u-4.53" who="#LeszekJuchniewicz">Proces przejęcia mienia dokonał się prawie jednorazowo. Dziś zadaniem Agencji Własności Rolnej Skarbu Państwa jest sprywatyzowanie przejętych zasobów. W 1995 r. z zasobu 4414 tys. ha gruntów udało się sprzedać nieruchomości o powierzchni 115 tys. ha. Natomiast najwięcej, bo 916 tys. ha wydzierżawiono.</u>
<u xml:id="u-4.54" who="#LeszekJuchniewicz">Zarówno sprzedaż jak i dzierżawa dokonują się w drodze ogłoszonego przez Agencję Własności Rolnej Skarbu Państwa przetargu. Ta ścieżka nie jest do końca efektywna. W 1995 r. Agencja zaoferowała na przetargach ogółem 1.159 tys. ha, z czego tylko 626 tys. ha, czyli 54% znalazło nabywców względnie dzierżawców. Aż 46% zainicjowanych przetargów nie przynosi żadnego rezultatu. Stąd dysproporcje pomiędzy posiadanym zasobem a sprzedanymi i wydzierżawionymi areałami.</u>
<u xml:id="u-4.55" who="#LeszekJuchniewicz">Dzierżawcami i nabywcami gruntów rolnych skarbu państwa są głównie rolnicy indywidualni powiększający obszar swoich gospodarstw oraz spółki z udziałem pracowników byłych przedsiębiorstw gospodarki rolnej.</u>
<u xml:id="u-4.56" who="#LeszekJuchniewicz">Zgodnie z wytycznymi zawartymi w załączniku nr 12, Agencja Własności Rolnej Skarbu Państwa przekazała część swoich zasobów na zalesienie i na potrzeby gmin. Były to jednak wielkości stosunkowo niewielkie. Na tym zakończę swoje wystąpienie, zwłaszcza że przedstawiliśmy obszerne materiały.</u>
</div>
<div xml:id="div-5">
<u xml:id="u-5.0" who="#BogdanPęk">Po tym wykazie licznych sukcesów Ministerstwa Przekształceń Własnościowych, proponuję, aby Najwyższa Izba Kontroli ograniczyła się tylko do przedstawienia negatywnych aspektów.</u>
</div>
<div xml:id="div-6">
<u xml:id="u-6.0" who="#MarekOlewiński">Przyjdzie jeszcze czas na ocenę czy były to sukcesy, czy porażki.</u>
<u xml:id="u-6.1" who="#MarekOlewiński">Udzielam głosu panu dyrektorowi Szycowi i proszę o zwięzłą wypowiedź, dlatego że posiadamy sprawozdanie z działalności Najwyższej Izby Kontroli w 1995 r., a także kilkuset stronicową analizę wykonania budżetu państwa w 1995 r.</u>
</div>
<div xml:id="div-7">
<u xml:id="u-7.0" who="#RyszardSzyc">Realizując obowiązek ustawowy ciążący na Najwyższej Izbie Kontroli, wzorem lat ubiegłych przeprowadziliśmy kontrolę wykonania budżetu państwa w części 14 dotyczącej Ministerstwa Przekształceń Własnościowych. Protokół kontroli został obustronnie podpisany, a do ocen, uwag i wniosków, jakie zaprezentowaliśmy w wystąpieniu pokontrolnym, minister przekształceń własnościowych nie wniósł zastrzeżeń. Sądzę, że jest to istotna informacja.</u>
<u xml:id="u-7.1" who="#RyszardSzyc">Najwyższa Izba Kontroli stwierdza generalnie, że realizacja dochodów i wydatków budżetowych, przewidzianych ustawą budżetową w części 14, przebiegała w 1995 r. zgodnie z prawem. Spełniała także kryterium gospodarności i celowości.</u>
<u xml:id="u-7.2" who="#RyszardSzyc">Ta ocena generalna w stosunku do pojedynczych projektów prywatyzacyjnych może być inna, ponieważ objęliśmy poszczególne projekty prywatyzacyjne szczegółową kontrolą w ramach stanu przekształceń własnościowych w gospodarce narodowej. Krytyczne uwagi Najwyższej Izby Kontroli dotyczą kwestii związanych z rzetelnością niektórych działań podejmowanych przez ministra przekształceń własnościowych. Dotyczy to planowania, zawarcia umowy o wykonanie analiz przedprywatyzacyjnych oraz sposobu prowadzenia ewidencji księgowej.</u>
<u xml:id="u-7.3" who="#RyszardSzyc">Ustawa budżetowa na 1995 r. w części 14 określała dochody na kwotę 1.911.100 tys. zł, czyli o 126% więcej niż wynosiło wykonanie dochodów w 1994 r. Wielkość przewidywanych dochodów nie podlegała zmianom w trakcie trwania roku obrachunkowego, inaczej niż w latach ubiegłych.</u>
<u xml:id="u-7.4" who="#RyszardSzyc">Plan dochodów Ministerstwa Przekształceń Własnościowych został zrealizowany w wysokości 1.721 mln zł, czyli w 90,1%. Realizacja poszczególnych części składowych tego planu odbiegała od wielkości przyjętych w ustawie budżetowej. Nie zrealizowano ocenianej - naszym zdaniem - nierealistycznie kwoty 400 mln zł dochodów w dziale 97 z tytułu opłat za powszechne świadectwa udziałowe w narodowych funduszach inwestycyjnych. W zasadzie kwota ta powinna być skorygowana w czasie trwania roku budżetowego, ale minister przekształceń własnościowych nie wystąpił do ministra finansów o podjęcie działań w celu dokonania tej korekty, pomimo to, że brak osiągnięcia tych dochodów wynikał - zdaniem Najwyższej Izby Kontroli - wprost z postanowień art. 39 ustawy o narodowych funduszach inwestycyjnych i ich prywatyzacji.</u>
<u xml:id="u-7.5" who="#RyszardSzyc">Zgodnie z tym postanowieniem dochody skarbu państwa będą to środki pochodzące z opłat za wydane świadectwa, pozostałe na rachunku funduszu prywatyzacji w dniu likwidacji tego funduszu, czyli po upływie 6 miesięcy od zakończenia wydawania świadectw. Efekt budżetowy będzie miał miejsce dopiero w 1997 r. Wynikającego stąd błędu, popełnionego w ustawie budżetowej na rok 1995, nie zauważono.</u>
<u xml:id="u-7.6" who="#RyszardSzyc">Planowane w tym samym dziale dochody w pozycji „pozostałe rozliczenia” zostały przekroczone o 13,5%, a więc o ponad 204 mln zł. Natomiast bardzo trudnym zadaniem okazało się przewidywanie dochodów budżetowych z tytułu dywidend od spółek sprywatyzowanych, w których skarb państwa posiadał jeszcze udziały. Najwyższa Izba Kontroli nie czyni z tego zarzutu.</u>
<u xml:id="u-7.7" who="#RyszardSzyc">Przypomnę, że w 1994 r. ta pozycja została zrealizowana na poziomie niespełna 23%, natomiast w 1995 r. - na poziomie 850%.</u>
<u xml:id="u-7.8" who="#RyszardSzyc">Planowane wpływy budżetowe w dziale 89 „różna działalność” dotyczące dochodów osiąganych z tytułu wynajmowania przez zakład obsługi Ministerstwa Przekształceń Własnościowych lokali użytkowych, zrealizowano tylko w 50%. Główną przyczyną były mniejsze wpływy z tytułu najmu lokali, którymi dysponuje Ministerstwo Przekształceń Własnościowych. Coraz mniej tych lokali jest wynajmowanych.</u>
<u xml:id="u-7.9" who="#RyszardSzyc">Badania kontrolne NIK wykazały, że z punktu widzenia dochodów budżetowych, zarówno w 1994 r., jak i w 1995 r., korzystniejszą formą udostępniania akcji była ich sprzedaż w ofercie publicznej niż inwestorom strategicznym. Należy też zwrócić uwagę na wyraźne zwiększenie w 1995 r., w porównaniu do 1994 r., sprzedaży akcji w ofercie publicznej. W strukturze wartości sprzedanych akcji w 1994 r., oferta publiczna stanowiła 51%, natomiast w 1995 r. już niespełna 11,5%.</u>
<u xml:id="u-7.10" who="#RyszardSzyc">Według rejestrów prowadzonych przez Wydział Mienia Skarbu Państwa Ministerstwa Przekształceń Własnościowych, powstało ujemne saldo należności za sprzedane akcje na koniec 1995 r. Wynosiło ono ponad 31 mln zł i było to wynikiem zaliczenia wpłat na poczet zakupów w ofercie publicznej akcji Zakładów Metali Lekkich „Kęty” SA oraz „Elektrobudowy” SA.</u>
<u xml:id="u-7.11" who="#RyszardSzyc">Nieprawidłowość ta była skutkiem zaniechania utworzenia konta 840 „rezerwy i przychody przyszłych okresów”, pomimo wystąpienia takich przychodów, co stanowi naruszenie 11 ust. 1 pkt 1 zarządzenia nr 46 ministra finansów.</u>
<u xml:id="u-7.12" who="#RyszardSzyc">Plan wydatków na 1995 r., po zmianach w trakcie roku obrachunkowego, zamknął się kwotą 310.029 tys. zł, co stanowi wzrost o blisko 190% w stosunku do ustawy budżetowej. Największa zmiana nastąpiła w dziale 96 „dotacje na finansowanie zadań gospodarczych”. W tej pozycji wydatki zwiększono z 8.600 tys. zł do 165.487 tys. zł. Druga istotna zmiana została dokonana w dziale 97 „rozliczenia różne, prywatyzacja”, gdzie zwiększono o ponad 44 mln zł wydatki na pokrycie części kosztów przygotowania i rozprowadzenia powszechnych świadectw udziałowych.</u>
<u xml:id="u-7.13" who="#RyszardSzyc">Wydatki ogółem na prywatyzację w 1995 r. zrealizowane zostały przez Ministerstwo Przekształceń Własnościowych w wysokości 85.248 tys. zł, z czego 41.744 tys. zł przypadało na koszty dystrybucji świadectw udziałowych NFI. Z pozostałej kwoty 43,5 mln zł, na prywatyzację kapitałową przypadało 34,7 mln zł. Z tych środków pokryto koszty opracowania dokumentacji, doradztwa prawnego, wypłacono prowizję od sukcesu i sprzedaży akcji oraz wydano na podatek VAT i ogłoszenia w prasie.</u>
<u xml:id="u-7.14" who="#RyszardSzyc">Najwyższa Izba Kontroli pozytywnie ocenia wyraźną poprawę relacji kosztów do przychodów z prywatyzacji kapitałowej w 1995 r. Wynosiła ona 2,5%, nie licząc kosztów poniesionych na realizację Programu Narodowych Funduszy Inwestycyjnych.</u>
<u xml:id="u-7.15" who="#RyszardSzyc">Przypomnę, że w 1994 r. relacja ta wynosiła 3,2%, zaś w 1993 r. - 8,6%. Wcześniej był taki rok, w którym relacja ta wynosiła 18%.</u>
<u xml:id="u-7.16" who="#RyszardSzyc">Wrócę do krytycznych uwag Najwyższej Izby Kontroli. Badania systemu ewidencji księgowej wykazały nieprawidłowości polegające na nierzetelnej aktualizacji zakładowego planu kont. Zgodnie z art. 10 ustawy o rachunkowości, obowiązek aktualizacji zakładowego planu kont spoczywa na kierowniku jednostki, a w tym przypadku na ministrze przekształceń własnościowych. Aktualizacji, z uwzględnieniem ramowego planu kont dla jednostek budżetowych wyszczególnionych w załączniku 2 do zarządzenia nr 46 ministra finansów, dokonał główny księgowy centrali Ministerstwa Przekształceń Własnościowych, jednak zamieszczone w jego opracowaniu wyliczenie kont stosowanych w księgowości ministerstwa nie uwzględniało siedmiu kont podanych w tym załączniku. Nie zamieszczono ponadto kont 200 i 853, faktycznie wykorzystywanych w Ministerstwie Przekształceń Własnościowych.</u>
<u xml:id="u-7.17" who="#RyszardSzyc">Kontrola, którą przeprowadziliśmy w Ministerstwie Przekształceń Własnościowych, wykazała także wzrost liczby etatów „R” z 7 do 8, co spowodowało zmniejszenie liczby pracowników nadzorowanych przez sekretarza i podsekretarzy stanu. Ponadto występują dysproporcje co do liczby departamentów nadzorowanych przez poszczególnych podsekretarzy stanu i np. z grona tych kierowników każdy sprawował nadzór nad pracami wyłącznie jednego departamentu.</u>
<u xml:id="u-7.18" who="#RyszardSzyc">W trakcie badań kontrolnych stwierdziliśmy, że nie wszystkie wnioski pokontrolne z lat ubiegłych zostały w pełni zrealizowane. Nie zapadły jeszcze orzeczenia w sprawie kwot nadpłaconych firmom doradczym Baing Company i nie odzyskano kwot należnych od nabywców przedsiębiorstwa „Cetech”. Sprawy są w sądzie.</u>
<u xml:id="u-7.19" who="#RyszardSzyc">Na zakończenie omawiania tej części chcę powiedzieć, że Najwyższa Izba Kontroli skierowała do Ministerstwa Przekształceń Własnościowych 6 wniosków pokontrolnych dotyczących:</u>
<u xml:id="u-7.20" who="#RyszardSzyc">- aktualizacji zakładowego planu kont, zgodnie z wymaganiami art. 10 ust. o rachunkowości,</u>
<u xml:id="u-7.21" who="#RyszardSzyc">- uporządkowania systemu ewidencji księgowej,</u>
<u xml:id="u-7.22" who="#RyszardSzyc">- zwrócenia baczniejszej uwagi na precyzję w określaniu wielkości planowanych dochodów w poszczególnych pozycjach budżetu Ministerstwa Przekształceń Własnościowych,</u>
<u xml:id="u-7.23" who="#RyszardSzyc">- przestrzegania zasady zlecania opracowań prywatyzacyjnych osobom posiadającym stosowne upoważnienie,</u>
<u xml:id="u-7.24" who="#RyszardSzyc">- utrzymywania stałego nadzoru nad skuteczną realizacją wniosków pokontrolnych, po kontroli budżetowej z lat ubiegłych,</u>
<u xml:id="u-7.25" who="#RyszardSzyc">- rozważenia celowości dalszego utrzymywania istniejących dysproporcji wśród podsekretarzy stanu pod względem liczby departamentów przez nich nadzorowanych.</u>
<u xml:id="u-7.26" who="#RyszardSzyc">Najwyższa Izba Kontroli pozytywnie ocenia realizację zadań wynikających z załącznika nr 12 do ustawy budżetowej pt. „Kierunki prywatyzacji majątku państwowego 1995 r.”, pomimo że nie wszystkie określone w tym dokumencie zadania i cele zostały zrealizowane. Sprawozdanie z realizacji załącznika nr 12, które zreferował pan minister Juchniewicz - naszym zdaniem - zostało przygotowane w sposób rzetelny.</u>
<u xml:id="u-7.27" who="#RyszardSzyc">Jeżeli pan przewodniczący sobie życzy, to ocenę realizacji kierunków prywatyzacji przedstawi pan dyrektor Piróg.</u>
</div>
<div xml:id="div-8">
<u xml:id="u-8.0" who="#MarekOlewiński">Pan minister Juchniewicz bardzo szczegółowo przedstawił realizację kierunków prywatyzacji. Wcześniej Komisja otrzymała obszerny materiał na ten temat, a jeśli będą jakieś pytania, to poprosimy panów o udzielenie odpowiedzi.</u>
<u xml:id="u-8.1" who="#MarekOlewiński">Przechodzimy teraz do dyskusji nad materiałami, które otrzymaliśmy i nad informacjami, które usłyszeliśmy w dniu dzisiejszym.</u>
</div>
<div xml:id="div-9">
<u xml:id="u-9.0" who="#JanWyrowiński">Skupię się na ocenie realizacji „Kierunków prywatyzacji majątku państwowego w 1995 r.”, a w szczególności na sprawozdaniu, w którym Ministerstwo Przekształceń Własnościowych relacjonuje jak te kierunki zostały zrealizowane.</u>
<u xml:id="u-9.1" who="#JanWyrowiński">Rzeczywiście otrzymaliśmy materiał bardzo opasły, ale nie powiedziałbym, że zawiera on wyczerpujące informacje. Natomiast niewątpliwie wyczerpująca jest lektura tego materiału. Wielokrotnie w tym opracowaniu zawarte są powtórzenia z opracowań poprzednich bądź - moim zdaniem - niepotrzebnie zamieszczone informacje dotyczące np. ustawy o komercjalizacji i prywatyzacji przedsiębiorstw państwowych. Na 11 stronach czytamy to samo, co czytaliśmy rok temu i dwa lata temu.</u>
<u xml:id="u-9.2" who="#JanWyrowiński">Dobrze się złożyło, że lato było deszczowe, a więc można było odżałować ten czas, który przeznaczyło się na lekturę tego dokumentu.</u>
<u xml:id="u-9.3" who="#JanWyrowiński">Chcę wyraźnie podkreślić, że dokument pt. „Kierunki prywatyzacji majątku państwowego...” jest jedynym mechanizmem kontroli Sejmu nad tym, co się dzieje w zakresie przekształceń własnościowych. Dlatego też musimy niezwykle rzetelnie podchodzić do oceny zobowiązań nałożonych na rząd w relacji do tego, czego dokonał.</u>
<u xml:id="u-9.4" who="#JanWyrowiński">Pozostając przy ocenia sprawozdania z realizacji „Kierunków prywatyzacji majątku państwowego w 1995 r.”, chcę zauważyć, że ten dokument jest przeładowany informacjami zbędnymi, natomiast informacji, które dotyczą istoty rzeczy, jest w nim znacznie mniej.</u>
<u xml:id="u-9.5" who="#JanWyrowiński">Sądzę, że należałoby się zastanowić, jaki charakter powinno mieć tego rodzaju sprawozdanie. Moim zdaniem, oprócz wyliczenia czynności i działań podejmowanych przez rząd, powinny się w takim sprawozdaniu znaleźć również elementy ocenne oraz wskazujące na problemy wynikające z realizacji procesów prywatyzacyjnych i restrukturyzacyjnych.</u>
<u xml:id="u-9.6" who="#JanWyrowiński">Takie elementy odnalazłem w wypowiedzi pana ministra Juchniewicza. Żałuję, że nie ma ich w dokumencie. Oczywiście to czego dowiedziałem się od pana ministra Juchniewicza, satysfakcjonuje mnie.</u>
<u xml:id="u-9.7" who="#JanWyrowiński">Przedstawię teraz moje krytyczne oceny poszczególnych fragmentów sprawozdania.</u>
<u xml:id="u-9.8" who="#JanWyrowiński">Sejm postanowił, że prywatyzacja polskiej gospodarki powinna w 1995 r. stymulować wzrost efektywności gospodarowania, głównie przez stworzenie warunków sprawowania skutecznej kontroli właścicielskiej, niezbędnej do zapewnienia efektywności prywatyzowanych przedsiębiorstw.</u>
<u xml:id="u-9.9" who="#JanWyrowiński">W opisie działań rządu zmierzających do realizacji tego postanowienia, nie ma nawet próby oceny, w jakim stopniu te działania były skuteczne i jakie są ich wyniki oraz jakie są realne problemy nadzoru właścicielskiego. W szczególności brak jest, a moim zdaniem powinna być, informacja na temat wyników ekonomicznych jednoosobowych spółek skarbu państwa.</u>
<u xml:id="u-9.10" who="#JanWyrowiński">Tego rodzaju informacja „zamarkowana” jest w dokumencie opracowanym przez Naj-wyższą Izbę Kontroli.</u>
<u xml:id="u-9.11" who="#JanWyrowiński">Czytając sprawozdanie nie dowiemy się, ile spółek przynosi straty, ile osiąga zyski, jaka jest skala zadłużeń, czy nastąpiła poprawa wyników w porównaniu z 1993 r. i 1994 r.?</u>
<u xml:id="u-9.12" who="#JanWyrowiński">Brak jest oceny stopnia zaawansowania procesów restrukturyzacji i prywatyzacji w jednoosobowych spółkach skarbu państwa i w poszczególnych branżach. Jeżeli Ministerstwo Przekształceń Własnościowych słusznie chwali się, że w 1995 r. wprowadzono system nadzoru realizacji zobowiązań wynikających z udostępnienia akcji (udziałów) osobom trzecim, to aż prosi się o informację na temat, jak inwestorzy wywiązują się z przyjętych zobowiązań inwestycyjnych i zobowiązań niepieniężnych.</u>
<u xml:id="u-9.13" who="#JanWyrowiński">W sprawozdaniu czytamy, że prywatyzacja polskiej gospodarki powinna w 1995 r. sprzyjać rozwojowi instytucji rynku finansowego. Pan minister Juchniewicz powiedział, że chwalimy się, jeśli mamy czym się pochwalić. Otóż w tym dokumencie ministerstwo nie chwali się, bowiem nie zawarło w nim żadnych informacji, tych, choćby które pan minister dzisiaj przedstawił. Sądzę, że należało napisać, w jakim stopniu pobudzono rozwój procedur obrotu papierami wartościowymi, w jakim stopniu wzrósł wolumen papierów wartościowych znajdujących się w obrocie? Czy i jakie warunki utworzono dla funkcjonowania grup kapitałowych?</u>
<u xml:id="u-9.14" who="#JanWyrowiński">Takie zobowiązanie wynika z załącznika nr 12 do ustawy budżetowej i sądzę, że izbie należy się informacja na ten temat. Natomiast w dokumencie, poza podaniem faktu dotyczącego ustawy o obligacjach, nie ma żadnych informacji.</u>
<u xml:id="u-9.15" who="#JanWyrowiński">Moim zdaniem - brakuje też całościowej i realnej oceny procesów zachodzących na rynku kapitałowym. Jeżeli sprawozdanie ma być dokumentem kompleksowym, to tego rodzaju informacja powinna być w nim zamieszczona.</u>
<u xml:id="u-9.16" who="#JanWyrowiński">Ponieważ sprawozdanie jest dokumentem rządowym, to na jego kształt powinna mieć wpływ również Komisja Papierów Wartościowych oraz Giełda Papierów Wartościowych.</u>
<u xml:id="u-9.17" who="#JanWyrowiński">Satysfakcjonująca jest informacja o kapitale zagranicznym, chociaż warto byłoby się dowiedzieć, w jakim stopniu kapitał ten przyczynił się do zmniejszenia dysproporcji regionalnych? Przykład Mielca, to za mało.</u>
<u xml:id="u-9.18" who="#JanWyrowiński">Pomimo to, że sprawozdanie jest opasłe, nie dowiedziałem się z niego czy rząd w 1995 r. dokonał przeglądu ustawodawstwa normującego bezpieczeństwo obrotu gospodarczego, do czego był zobowiązany i ocenił funkcjonowanie organów i jednostek za nie odpowiedzialnych. Nie dowiedziałem się, jakie były wyniki tego przeglądu i jaką cenzurkę otrzymały poszczególne organy i jednostki.</u>
<u xml:id="u-9.19" who="#JanWyrowiński">Nie dowiedziałem się także czy umożliwiono zainteresowanym podmiotom gospodarczym wprowadzanie obligacji restrukturyzacyjnych z opcją zamiany na prawa własności.</u>
<u xml:id="u-9.20" who="#JanWyrowiński">Nie dowiedziałem się co zrobiono w celu umożliwienia emisji i obejmowania akcji skarbu państwa, będących formą wynagrodzenia za osiągnięcie celu wyznaczonego przez właściciela w umowach o zarządzanie.</u>
<u xml:id="u-9.21" who="#JanWyrowiński">Nie dowiedziałem się co zrobiono dla stworzenia regulowanego pozagiełdowego obrotu publicznego. Na ten temat w sprawozdaniu nie ma ani słowa.</u>
<u xml:id="u-9.22" who="#JanWyrowiński">Nie dowiedziałem się co zrobiono dla wypracowania koncepcji rynku instrumentów pochodnych (opcje, transakcje terminowe, certyfikaty).</u>
<u xml:id="u-9.23" who="#JanWyrowiński">Wydaje mi się, że pisząc takie sprawozdanie należy wziąć za podstawę załącznik nr 12 do ustawy budżetowej i analizować zdanie po zdaniu, a nie tworzyć dokument, który jest „dziurawy”.</u>
<u xml:id="u-9.24" who="#JanWyrowiński">Nie dowiedziałem się co zrobiono w celu prawnego usankcjonowania aktywnej roli skarbu państwa w procesach restrukturyzacji i prywatyzacji, polegającej m.in. na: łączeniu jednoosobowych spółek skarbu państwa oraz spółek skarbu państwa dla koncentracji kapitałów, podwyższaniu kapitału akcyjnego jednoosobowych spółek skarbu państwa i spółek skarbu państwa poprzez aport rzeczowy bądź w postaci akcji spółek, przy jednoczesnym wykorzystaniu w pełnym zakresie kontroli antymonopolowej.</u>
<u xml:id="u-9.25" who="#JanWyrowiński">Jeżeli chodzi o prywatyzację kapitałową, to przekazana informacja jest satysfakcjonująca. Niemniej jednak chcę zauważyć, że załącznik nr 12 nakładał zobowiązanie, iż oferta prywatyzacji kapitałowej, adresowana do krajowych inwestorów, będzie wspomagana systemem odpowiednich zachęt związanych ze sprzedażą ratalną i systemem gwarancji kredytowych. Regulacje w zakresie sprzedaży ratalnej zawiera ustawa o komercjalizacji i prywatyzacji przedsiębiorstw państwowych, natomiast nie ma żadnych informacji o systemie gwarancji kredytowych. Być może taki system już funkcjonuje, ale o tym informacji nie znalazłem.</u>
<u xml:id="u-9.26" who="#JanWyrowiński">Moja ocena informacji o prywatyzacji bezpośredniej jest dość wysoka, co nie znaczy, że nie wystąpiły zaniedbania. Rząd zobowiązał się, iż przygotuje rozwiązania umożliwiające prywatyzację ścieżką pracowniczą, na podstawie koncepcji spółek z udziałem skarbu państwa. Nie ma informacji czy rząd to robił, czy nie robił.</u>
<u xml:id="u-9.27" who="#JanWyrowiński">Inne zobowiązanie polegało na tym, że organy założycielskie, w ramach swoich kompetencji nadzorczych, dołożą starań w celu wyjaśnienia stanu prawnego wszystkich nieruchomości użytkowanych przez przedsiębiorstwa państwowe małej i średniej wielkości, tak aby umożliwić w 1995 r. uruchomienie postępowania prywatyzacyjnego. Nie ma wzmianki o tym, czy rząd to zrobił, czy nie zrobił, czy organy założycielskie wykonały zobowiązania, czy nie wykonały.</u>
<u xml:id="u-9.28" who="#JanWyrowiński">Jeśli chodzi o narodowe fundusze inwestycyjne, to sprawa jest jasna, bo program ten wreszcie został uruchomiony, inaczej przedstawia się sprawa z realizacją Programu Stabilizacja, Restrukturyzacja, Prywatyzacja. W sprawozdaniu z wykonania załącznika nr 12 rząd nawet nie zauważył, że nie wdrożył tego programu, nie wyjaśnił dlaczego tak się stało. Tylko lektura sprawozdania z wykonania budżetu w 1995 r. w części 14 przybliża przyczyny i można się domyślać, że głównym winowajcą jest Europejski Bank Odbudowy i Rozwoju.</u>
<u xml:id="u-9.29" who="#JanWyrowiński">Nie dowiedziałem się jednak, czy zakończono selekcję spółek, które miały uczestniczyć w tym programie. Przypomnę, że według pierwszego wariantu miało być 400 takich spółek, a teraz zostało około 40 spółek. Bez odpowiedzi zostaje pytanie, czy wydano decyzje administracyjne ministra finansów oraz Narodowego Banku Polskiego, przewidziane w harmonogramie wdrożenia programu.</u>
<u xml:id="u-9.30" who="#JanWyrowiński">Jeżeli w załączniku pt. „Kierunki prywatyzacji majątku państwowego w 1995 r.” zawarte zostało zobowiązanie, iż rząd wdroży Program Stabilizacja, Restrukturyzacja, Prywatyzacja, to minimum przyzwoitości wymaga, by powiedzieć, czy tak się stało, a jeśli nie, to dlaczego?</u>
<u xml:id="u-9.31" who="#JanWyrowiński">Bardzo dobrze został napisany fragment sprawozdania traktujący o procedurach przygotowujących prywatyzację nieefektywnych przedsiębiorstw państwowych. Treść tego fragmentu wykracza poza zapis znajdujący się w załączniku nr 12.</u>
<u xml:id="u-9.32" who="#JanWyrowiński">W sprawozdaniu nic nie mówi się o zobowiązaniu, które zostało nałożone na rząd, a mianowicie minister przekształceń własnościowych, minister przemysłu i handlu, minister sprawiedliwości oraz wojewodowie mieli zainicjować obowiązkowe szkolenia dla kandydatów i działających zarządców komisarycznych, likwidatorów oraz sędziów, komisarzy i syndyków. Nie wiem, czy tak się stało.</u>
<u xml:id="u-9.33" who="#JanWyrowiński">Rząd nie wspomniał, jeśli chodzi o konsolidację i prywatyzację banków państwowych, iż nie wywiązał się z terminu, bowiem do końca I kwartału 1995 r. miał przedstawić, wspólnie z Narodowym Bankiem Polskim, program konsolidacji prywatyzacji tych banków. Program ten otrzymaliśmy pod koniec roku wraz z projektem ustawy o grupowaniu i łączeniu banków. Nie ma ani słowa wytłumaczenia, dlaczego tak się stało.</u>
<u xml:id="u-9.34" who="#JanWyrowiński">Na podstawie sprawozdania trudno sobie wyrobić całościową opinię na temat stanu zaawansowania restrukturyzacji i prywatyzacji sektorów oraz przedsiębiorstw o szczególnym znaczeniu dla gospodarki. W zasadzie nie przedstawiono przyczyn znaczących opóźnień przebiegu tych procesów np. w sektorze paliw płynnych, a wiemy dobrze, że opóźnienia były bardzo poważne. Wydaje mi się, że w poważnym opracowaniu dla poważnej instytucji tego rodzaju informacja powinna być zawarta, bo dotyczy ona poważnej sprawy.</u>
<u xml:id="u-9.35" who="#JanWyrowiński">Nie podano również przyczyn opóźnień w realizacji procesów restrukturyzacji i prywatyzacji w przemysłach: farmaceutycznym, energetyce, komunikacji. O ciężkiej chemii wspomniał pan minister dopiero podczas referowania sprawozdania. Natomiast przy opisie restrukturyzacji górnictwa całkowicie pominięto sytuację finansową branży - moim zdaniem - bardzo istotną dla oceny stopnia zaawansowania tego procesu.</u>
<u xml:id="u-9.36" who="#JanWyrowiński">Sądzę, że po ponad rocznym okresie funkcjonowania tak zwanej ustawy cukrowej, ministerstwo powinno było się wysilić na jej ocenę i powiedzieć również o negatywach, jakie ujawniły się po wdrożeniu ustawy.</u>
<u xml:id="u-9.37" who="#JanWyrowiński">Lista mankamentów jest znacznie dłuższa. Powtórzę zasadniczy zarzut. Przedstawiono nam opasły tom, zawierający wiele niepotrzebnych informacji, natomiast nie ma w nim wielu informacji potrzebnych. Nie jestem w stanie głosować za przyjęciem tego dokumentu, w jego obecnym kształcie. Sprawozdanie powinno zostać ponownie napisane, z uwzględnieniem uwag, które przedstawiłem.</u>
<u xml:id="u-9.38" who="#JanWyrowiński">Chcę odnieść się jeszcze do jednej kwestii. Najwyższa Izba Kontroli dosyć pobłażliwie potraktowała zobowiązania, które wynikają z załącznika nr 12. Rozumiem, że jest to specyficzny przedmiot kontroli, niemniej jednak trzeba było napisać przynajmniej o tych zobowiązaniach, które były obwarowane konkretnymi terminami. Tymczasem Najwyższa Izba Kontroli słowem nie wspomniała o tym, że nie został wdrożony Program Stabilizacja, Restrukturyzacja, Prywatyzacja. Pominięty został także fakt późniejszego przedstawienia programu konsolidacji i prywatyzacji banków. Rząd przedłużył wyznaczony termin o prawie trzy kwartały.</u>
<u xml:id="u-9.39" who="#JanWyrowiński">Sądzę również, że Najwyższa Izba Kontroli powinna była zainteresować się tym, w jaki sposób realizowane jest jedno bardzo specyficzne prawo z akcji, a mianowicie prawo poboru. Na ten temat nie ma żadnej informacji, podczas gdy zajęła się nim prasa. Sądzę, że należałoby się zainteresować, czy wpływały dochody z tytułu prawa poboru i to w sposób adekwatny do możliwości, jakie w tej materii istniały.</u>
<u xml:id="u-9.40" who="#JanWyrowiński">Najwyższa Izba Kontroli nie zainteresowała się również tym, że akcje Banku Gdańskiego sprzedano poniżej ceny księgowej. Przypomnę, że akcje Banku Śląskiego sprzedawano po cenie dwukrotnie wyższej od ceny wynikającej z wartości księgowej.</u>
<u xml:id="u-9.41" who="#JanWyrowiński">Kończąc, jeszcze raz stwierdzam, że - moim zdaniem - sprawozdanie z realizacji „Kierunków prywatyzacji majątku państwowego w 1995 r.”, przedstawione przez Ministerstwo Przekształceń Własnościowych nie zasługuje na pozytywną opinię Komisji.</u>
</div>
<div xml:id="div-10">
<u xml:id="u-10.0" who="#JadwigaBłoch">Według projektu ustawy budżetowej na 1995 r., Ministerstwo Przekształceń Własnościowych przewidywało, cytuję:</u>
<u xml:id="u-10.1" who="#JadwigaBłoch">„W ramach oferty publicznej w trybie art. 23 ust. 1 pkt 2 ustawy o prywatyzacji przedsiębiorstw państwowych, przewidujemy sprywatyzować od 10–12 spółek oraz w ramach prywatyzacji w trybie art. 23 ust. 1 punkty 1 i 3 ustawy o prywatyzacji, przewidujemy rozpocząć procesy przedprywatyzacyjne dla około 90 spółek, w tym dla 53 spółek o wartości 12,1 bln zł, których akcje bądź udziały zamierzamy sprzedać w 1995 r.”.</u>
<u xml:id="u-10.2" who="#JadwigaBłoch">Ponieważ w sprawozdaniu z wykonania budżetu wskazano tylko na główne przesłanki ograniczenia oferty publicznej w odniesieniu do pięciu spółek, proszę o wyjaśnienie przyczyn kryzysu ilościowego prywatyzacji kapitałowej w 1995 r., bowiem sprywatyzowano 26 jednoosobowych spółek skarbu państwa.</u>
<u xml:id="u-10.3" who="#JadwigaBłoch">Wydatki ogólne na prywatyzację w 1995 r., bez kosztów dystrybucji świadectw udziałowych w narodowych funduszach inwestycyjnych, wyniosły 8,2 mln zł. W projekcie budżetu Ministerstwa Przekształceń Własnościowych zamierzano na tę kategorię wydatków przeznaczyć kwotę 5,6 mln zł. Można więc oszacować, że w 1995 r. faktyczne wydatki na prywatyzację były wyższe o ponad 45% od planowanych.</u>
<u xml:id="u-10.4" who="#JadwigaBłoch">W związku z tym bardzo proszę o wyjaśnienie przyczyn takiego wzrostu tych wydatków. Ponadto proszę o bliższe scharakteryzowanie wydatków w kwocie 5 mln zł na artykuły sponsorowane (ogłoszenia, reklamy w prasie krajowej i zagranicznej).</u>
<u xml:id="u-10.5" who="#JadwigaBłoch">Pytam o to dlatego, że pracując w innej Komisji dowiaduję się, jakie znaczenie ma brakujące 0,5 mld zł na uruchomienie obiektu sportowego, który służy młodzieży z całej gminy.</u>
<u xml:id="u-10.6" who="#JadwigaBłoch">Czy Ministerstwo Przekształceń Własnościowych ma swoich dziennikarzy typowo sponsorowanych?</u>
</div>
<div xml:id="div-11">
<u xml:id="u-11.0" who="#MarekOlewiński">Udzielam teraz głosu panu posłowi Domagalskiemu, który będąc członkiem Komisji Polityki Gospodarczej, Budżetu i Finansów, z ramienia tej Komisji jest posłem referentem i podczas prac nad sprawozdaniem z wykonania budżetu w 1995 r. będzie przedstawiał to, o czym dzisiaj tutaj dyskutujemy.</u>
</div>
<div xml:id="div-12">
<u xml:id="u-12.0" who="#AlfredDomagalski">Po tej zapowiedzi pana przewodniczącego nie muszę już wyjaśniać z jakiego tytułu znalazłem się na posiedzeniu Komisji Przekształceń Własnościowych. Ponieważ podjąłem się przygotowania koreferatu, chciałem zadać kilka pytań i uzyskać wyjaśnienia. Pytania dotyczą zarówno wykonania budżetu w części 14, jak i załącznika do ustawy budżetowej, bowiem te dwa dokumenty są podstawą do oceny, jaką przedstawi Sejm.</u>
<u xml:id="u-12.1" who="#AlfredDomagalski">Zastrzeżenia budzi umiejętność planowania wydatków budżetowych, mając na uwadze różnice pomiędzy planowanymi, a zrealizowanymi wydatkami. Koszty związane z prywatyzacją zaplanowano na poziomie 84 mln zł. Z tej kwoty wykorzystano niewiele ponad 50%.</u>
<u xml:id="u-12.2" who="#AlfredDomagalski">Równocześnie minister finansów, najprawdopodobniej na wniosek ministra przekształceń własnościowych, zwiększył wydatki na pokrycie kosztów dystrybucji powszechnych świadectw udziałowych, podczas gdy te koszty można było zrealizować z pierwotnie planowanej kwoty na pokrycie kosztów prywatyzacji. Nie wiem, jak to się dzieje, że w budżecie blokuje się tak duże kwoty w sytuacji, kiedy w innych działach tych pieniędzy bardzo brakuje.</u>
<u xml:id="u-12.3" who="#AlfredDomagalski">Chcę prosić o informację, która by wyjaśniała prowizję od sukcesu. Na jakich zasadach ta prowizja jest ustalana?</u>
<u xml:id="u-12.4" who="#AlfredDomagalski">Bliżej przyjrzałem się prywatyzacji sektora tytoniowego właśnie pod tym kątem. Sądzę, że celowe było przekazanie jednej firmie całość analiz przedprywatyzacyjnych sektora tytoniowego. Czy jednak z tego powodu, że jedna firma zajmowała się prywatyzacją tego sektora, budżet uzyskał jakieś korzyści?Jak się oblicza prowizję od sukcesu? Jaka jest relacja tej prowizji do wynagrodzeń firm doradczych?</u>
<u xml:id="u-12.5" who="#AlfredDomagalski">Z danych, które zamieszczone zostały w sprawozdaniu wynika, że pomiędzy tymi dwoma elementami zachodzą różne relacje. Otóż w przypadku zakładów tytoniowych w Poznaniu prowizja od sukcesu jest około 20-krotnie wyższa od kosztów usług doradczych, natomiast w przypadku zakładów tytoniowych w Radomiu - 4-krotnie wyższa.</u>
<u xml:id="u-12.6" who="#AlfredDomagalski">Nie chodzi o bagatelne kwoty. W sumie firma Morgan Grenfell zarobiła na pięciu prywatyzowanych zakładach tytoniowych ponad 320 mld starych złotych. W związku z tym izba powinna otrzymać szczegółowe wyjaśnienia.</u>
<u xml:id="u-12.7" who="#AlfredDomagalski">Przyłączam się do pytania, jakie zadała pani poseł Błoch w sprawie wydatków na reklamy i ogłoszenia. Na ten cel wydano prawie 57 mld starych złotych i jest to także bardzo znaczna kwota. Proszę więc, aby przed piątkowym posiedzeniem Komisji Polityki Gospodarczej, Budżetu i Finansów, na którym będzie omawiane wykonanie budżetu Ministerstwa Przekształceń Własnościowych, został mi dostarczony wykaz tytułów prasowych, w których zamieszczano reklamy, ogłoszenia i artykuły sponsorowane. Chciałbym też uzyskać informacje, jakie kwoty przeznaczono dla poszczególnych tytułów prasowych? Natomiast dzisiaj proszę o wyjaśnienie wydatków na badania i sondaże opinii publicznej. Na ten cel też przeznaczono znaczną kwotę. Co uzyskaliśmy wydając 20 mld starych złotych?</u>
<u xml:id="u-12.8" who="#AlfredDomagalski">Następna kwestia dotyczy podpisania umowy na opracowanie przedprywatyzacyjne dla firmy, która została już sprywatyzowana. Ponieważ opracowanie odebrano, to myślę, że także za nie zapłacono. Proszę o wyjaśnienie, jak to się dzieje, że w Ministerstwie Przekształceń Własnościowych podpisywane są takie umowy i czy obciążyły one budżet państwa, a jeśli tak, to jakie podjęte zostały działania, by poniesiony wydatek został zwrócony?</u>
<u xml:id="u-12.9" who="#AlfredDomagalski">Proszę także wyjaśnić, jak to się dzieje, że w naczelnym organie administracji państwowej, jakim jest Ministerstwo Przekształceń Własnościowych, nie realizuje się ustawy sejmowej? Mam na myśli ustawę o rachunkowości.</u>
<u xml:id="u-12.10" who="#AlfredDomagalski">Co się tyczy sprawozdania z realizacji załącznika nr 12 pt. „Kierunki prywatyzacji majątku państwowego w 1995 r.”, to szereg pytań zadał pan poseł Wyrowiński, które także mnie interesują.</u>
<u xml:id="u-12.11" who="#AlfredDomagalski">Ponadto chcę zapytać, jak Ministerstwo Przekształceń Własnościowych ocenia wpływ prywatyzacji na restrukturyzację naszej gospodarki? Taka ocena powinna być zawarta w sprawozdaniu, a także jak prywatyzacja wpływa na wykorzystanie lokalnych czynników produkcji, na zmniejszanie dysproporcji regionalnych oraz na zatrudnienie?</u>
<u xml:id="u-12.12" who="#AlfredDomagalski">Nie przekonuje mnie informacja, iż nie można było przygotować projektu ustawy dotyczącej funkcjonowania inwestorów instytucjonalnych, to znaczy chodzi o fundusze zamknięte. Wyznaczony został termin złożenia tego projektu do końca czerwca 1995 r. Jeśli dobrze sobie przypominam, to nie był on wymuszony na Ministerstwie Przekształceń Własnościowych. Czy zatem wystąpiły jakieś nadzwyczajne przeszkody, które nie pozwoliły na przygotowanie tego projektu ustawy?</u>
<u xml:id="u-12.13" who="#AlfredDomagalski">W części dotyczącej działań legislacyjnych, Sejm nałożył na rząd obowiązek dokonania przeglądu ustawodawstwa normującego bezpieczeństwo obrotu gospodarczego. Co resort uczynił w tym zakresie?</u>
<u xml:id="u-12.14" who="#AlfredDomagalski">Chcę także zapytać co zrobiono i jakie są tego efekty, jeśli chodzi o wspieranie restrukturyzacji priorytetowych sektorów gospodarki w przemyśle, rolnictwie, budownictwie, łączności i transporcie?</u>
<u xml:id="u-12.15" who="#AlfredDomagalski">Pan poseł Wyrowiński podniósł już kwestię ofert prywatyzacji kapitałowej skierowanych do krajowych inwestorów. Co w tym zakresie podjęto i jakie są tego efekty? Czy zwiększyła się liczba inwestorów krajowych?</u>
<u xml:id="u-12.16" who="#AlfredDomagalski">Była już też także mowa o tym, iż rząd nie wdrożył Programu Stabilizacja, Restrukturyzacja, Prywatyzacja. Nie do końca przekonuje mnie wyjaśnienie, dlaczego tak się stało?</u>
</div>
<div xml:id="div-13">
<u xml:id="u-13.0" who="#BogdanPęk">Ocena wykonania budżetu to jest swoista buchalteria. Nadarza się więc dobra okazja, by powiedzieć o kilku danych liczbowych, które mają znaczenie strategiczne. Mam nadzieję, że się w końcu dowiemy, jaka jest rentowność narodowych funduszy inwestycyjnych? Jak zarządzanie według systemu, które przeforsowało Ministerstwo Przekształceń Własnościowych, wpłynęło na poprawę bądź pogorszenie tej rentowności. Ponieważ prasa pisała na ten temat, więc nie przyjmuję do wiadomości, że Ministerstwo Przekształceń Własnościowych nie posiada tych informacji.</u>
<u xml:id="u-13.1" who="#BogdanPęk">Jaka jest dzisiaj wartość majątku państwowego, który nie jest jeszcze sprywatyzowany? Jaki procent majątku został sprywatyzowany i jakie uzyskano z tego tytułu dochody?</u>
<u xml:id="u-13.2" who="#BogdanPęk">Dane, o które pytam, pozwolą na zobrazowanie szybkości procesów przekształceń własnościowych oraz skali zadań.</u>
<u xml:id="u-13.3" who="#BogdanPęk">Następne pytanie kieruję do przedstawicieli Najwyższej Izby Kontroli. Chciałbym coś więcej usłyszeć o kilku prywatyzacjach kapitałowych, co do których Najwyższa Izba Kontroli miała poważne zastrzeżenia. Jak np. oceniana jest prywatyzacja cementowni „Ożarów”, bardzo sporna i sprawa nie jest do końca wyjaśniona? Jak oceniane są inne zrealizowane w 1995 r. duże projekty prywatyzacyjne?</u>
</div>
<div xml:id="div-14">
<u xml:id="u-14.0" who="#MarekOlewiński">Jeżeli chodzi o narodowe fundusze inwestycyjne, to o tej sprawie będziemy mówili przy ocenie wykonania budżetu w 1996 r. Dzisiaj mówimy o roku 1995, a ten program był uruchamiany dopiero pod koniec tego roku.</u>
<u xml:id="u-14.1" who="#MarekOlewiński">Pozwolę sobie zabrać państwu kilka minut, by przedstawić te pytania, które mnie nurtują.</u>
<u xml:id="u-14.2" who="#MarekOlewiński">Pierwsza sprawa dotyczy właściwego planowania wydatków budżetowych, na co zwrócił uwagę pan poseł Domagalski. Będąc członkiem Komisji Polityki Gospodarczej, Budżetu i Finansów, z tym problemem spotykam się nie tylko w przypadku resortu przekształceń własnościowych. Również inne resorty planują wydatki „na wyrost”, nie zawsze zgodnie ze swoimi potrzebami. Powoduje to blokowanie stosunkowo dużych kwot pieniędzy, które mogłyby być wykorzystane w sposób racjonalny w innych resortach.</u>
<u xml:id="u-14.3" who="#MarekOlewiński">Zwróciłem się do pana ministra z prośbą o uzupełnienie materiałów, które otrzymaliśmy, o wydatki, jakie poniosły spółki na realizację zadań związanych z prywatyzacją, zleconych przez Ministerstwo Przekształceń Własnościowych. Otrzymałem taki materiał, ale chciałbym, aby pan minister poinformował o tym również członków Komisji. Oceniając wydatki poniesione na prywatyzację, należy mówić o wszystkich wydatkach ponoszonych zarówno przez budżet, jak i przez prywatyzowane spółki. Dopiero wówczas będziemy mogli mówić o pełnych kosztach.</u>
<u xml:id="u-14.4" who="#MarekOlewiński">Chciałbym się dowiedzieć, czy np. zakłady przemysłu tytoniowego poniosły koszty związane z opracowaniem analiz przedprywatyzacyjnych? Czy może tylko budżet państwa został obciążony tymi wydatkami?</u>
<u xml:id="u-14.5" who="#MarekOlewiński">Z materiałów, które otrzymaliśmy wynika, że znaczącą pozycją są wydatki polegające na opłacie podatku od towarów i usług. Czy zostało to spowodowane czyimś zaniedbaniem i dopiero w roku 1995 ten podatek był płacony za lata poprzednie? Dlaczego takiego wydatku nie ponoszono w latach poprzednich?</u>
<u xml:id="u-14.6" who="#MarekOlewiński">Jeżeli zaległości podatkowe były płacone łącznie z odsetkami, to proszę mi powiedzieć, jaka wynika stąd kwota i kto jest winien tego typu sytuacji, jeśli ona powstała?</u>
<u xml:id="u-14.7" who="#MarekOlewiński">Najwyższa Izba Kontroli zwróciła uwagę na wzrost etatów „R”. W związku z tym mam pytanie, ile było tych etatów w Ministerstwie Przekształceń Własnościowych w poszczególnych latach 1993, 1994, 1995. Czy ktoś z państwa chciałby jeszcze zadać pytania?</u>
</div>
<div xml:id="div-15">
<u xml:id="u-15.0" who="#WojciechBorowik">Dołączam swój głos do uwag krytycznych sformułowanych przez panów posłów Wyrowińskiego i Domagalskiego, szczególnie uwag dotyczących wykonania załącznika nr 12 pt. „Kierunki prywatyzacji majątku państwowego w 1995 r.”. Podobnie, jak panów posłów, sprawozdanie z wykonania tego załącznika nie zadowala mnie, dlatego że zawiera on wiele powtórzeń, a równocześnie niewiele wnosi do wiedzy o wykonaniu kierunków prywatyzacji. Co więcej, sprawy, które nie zostały załatwione przez rząd bądź tylko przez Ministerstwo Przekształceń Własnościowych, są „skwitowane” często jednym zdaniem, bez słowa komentarza.</u>
<u xml:id="u-15.1" who="#WojciechBorowik">Mam wrażenie, że Najwyższa Izba Kontroli obeszła się z tym dokumentem łagodnie, szczególnie w swoim podsumowaniu. Czy faktycznie NIK nie ma poważnych zastrzeżeń co do wykonania kierunków prywatyzacji? Czy rzeczywiście jest tak dobrze, jak wynika z podsumowania Najwyższej Izby Kontroli?</u>
<u xml:id="u-15.2" who="#WojciechBorowik">Do spraw, które nie zostały załatwione w roku 1995, zaliczyć należy kwestię wykonania orzeczeń Trybunału Konstytucyjnego. Jak długo mamy na to czekać? Zadaję to pytanie dlatego, że także sprawa ta nie została podjęta w tym roku. Wiem, że można czekać tak długo, aż problem rozwiąże się w sposób naturalny, ale myślę, że jest to taka sprawa, która bardzo obciąża rząd.</u>
<u xml:id="u-15.3" who="#WojciechBorowik">Przypomnę, że fragment załącznika nr 12 dotyczy funkcjonowania inwestorów funkcjonalnych, funduszy zamkniętych i emerytalnych, co wiąże się z wykonaniem orzeczeń Trybunału Konstytucyjnego. Zaniedbanie rządu także pod tym względem jest karygodne, a zatem w sprawozdaniu powinny zostać dokładnie wyjaśnione jego przyczyny.</u>
<u xml:id="u-15.4" who="#WojciechBorowik">Rząd miał obowiązek dokonać przeglądu ustawodawstwa normującego bezpieczeństwo obrotu gospodarczego i to też nie zostało wykonane. W każdym razie w sprawozdaniu nie ma słowa na ten temat, z wyjątkiem jednego stwierdzenia, które niczego nie wyjaśnia, że została nawiązana współpraca między Urzędem Antymonopolowym, a Ministerstwem Przekształceń Własnościowych.</u>
<u xml:id="u-15.5" who="#WojciechBorowik">Kolejna sprawa dotyczy przedsiębiorczości komunalnej. Ja też nie rozumiem, dlaczego ta sprawa została zaniedbana.</u>
<u xml:id="u-15.6" who="#WojciechBorowik">Nie mówiliśmy jeszcze o jednym zadaniu wynikającym z załącznika nr 12. Przeczytam odpowiedni fragment:</u>
<u xml:id="u-15.7" who="#WojciechBorowik">„W I kwartale 1995 r. powinien zostać rozstrzygnięty problem komercjalizacji przedsiębiorstw państwowych. Rząd opracuje i przedłoży Sejmowi program w tym zakresie”.</u>
<u xml:id="u-15.8" who="#WojciechBorowik">Nie było takiego programu.</u>
<u xml:id="u-15.9" who="#WojciechBorowik">Zacytuję fragment materiału opracowanego przez Najwyższą Izbę Kontroli:</u>
<u xml:id="u-15.10" who="#WojciechBorowik">„W „Kierunkach prywatyzacji” zobowiązano rząd do określenia gałęzi gospodarki i rodzaju przedsiębiorstw, nad którymi organy państwa będą sprawować kontrolę oraz do przedstawienia tej informacji Sejmowi. Rząd nie określił w 1995 r. gałęzi i rodzaju przedsiębiorstw, nad którymi organy państwa będą sprawować kontrolę oraz nie przedstawił tej informacji Sejmowi RP”.</u>
<u xml:id="u-15.11" who="#WojciechBorowik">Owszem, dokument został przedstawiony Radzie Ministrów przez Centralny Urząd Planowania. Był on rozpatrywany, a następnie miały być wniesione poprawki i uzupełnienia, ale - jak stwierdza Najwyższa Izba Kontroli - dokument nie był przedmiotem posiedzenia Rady Ministrów do końca ubiegłego roku.</u>
<u xml:id="u-15.12" who="#WojciechBorowik">Chcę się dowiedzieć, dlaczego także to zalecenie nie zostało wykonane?</u>
<u xml:id="u-15.13" who="#WojciechBorowik">Pan poseł Domagalski prosił, aby ministerstwo przedstawiło pewne materiały na użytek Komisji Polityki Gospodarczej, Budżetu i Finansów. Z kolei ja proszę, aby te materiały zostały udostępnione także członkom Komisji Przekształceń Własnościowych.</u>
<u xml:id="u-15.14" who="#WojciechBorowik">Pan poseł Wyrowiński w swoim wystąpieniu podkreślił opóźnienia, jakie wystąpiły w procesie restrukturyzacji i prywatyzacji sektorów naftowego i energetycznego. Komisja zajmowała się kilka razy restrukturyzacją sektora naftowego i powiedzmy sobie szczerze, że w 1995 r. nic nie zrobiono w tym zakresie. Oczekuję więc szerszych wyjaśnień, dlaczego tak się stało.</u>
<u xml:id="u-15.15" who="#WojciechBorowik">Podobnie przedstawia się sytuacja sektora energetycznego. W Ministerstwie Przemysłu i Handlu opracowano tony dokumentów, ale efektu tego nie widać.</u>
<u xml:id="u-15.16" who="#WojciechBorowik">Mam kilka szczegółowych pytań w sprawie wykonania budżetu Ministerstwa Przekształceń Własnościowych.</u>
<u xml:id="u-15.17" who="#WojciechBorowik">Jakie nakłady poniosły spółki na prywatyzację, ze szczególnym uwzględnieniem wydatków na analizy przedprywatyzacyjne? W jakiej wysokości spółki partycypowały w kosztach z tego tytułu? Chcielibyśmy znać te dane, ponieważ złożą się one na pełny obraz kosztów prywatyzacji.</u>
<u xml:id="u-15.18" who="#WojciechBorowik">Ile pieniędzy otrzymały ze spółek i budżetu Ministerstwa Przekształceń Własnościowych firmy konsultingowe z zagranicy, a ile polskie?</u>
</div>
<div xml:id="div-16">
<u xml:id="u-16.0" who="#AndrzejBajołek">Odniosę się tylko do jednego wątku wypowiedzi pana ministra posługując się w tym celu materiałem Najwyższej Izby Kontroli.</u>
</div>
<div xml:id="div-17">
<u xml:id="u-17.0" who="#ZacytujęwięcfragmentopracowaniaNajwyższejIzbyKontroli">„Szczególnie przypadki niegospodarności wystąpiły w trakcie przekształceń własnościowych zrealizowanych w rolnictwie. Zaliczyć można do tego:...”. Dalej m.in. NIK wymienia: „nienależną dbałość Agencji Własności Rolnej Skarbu Państwa o interes skarbu państwa”.</u>
<u xml:id="u-17.1" who="#ZacytujęwięcfragmentopracowaniaNajwyższejIzbyKontroli">Już samo to stwierdzenie dyskwalifikuje opinię pana ministra, ale dodam jeszcze, że nienależyta dbałość o interes skarbu państwa polega na: nie egzekwowaniu gwarancji wekslowych od użytkowników, nie egzekwowaniu od nabywców i dzierżawców mienia po PGR terminowego regulowania należności itd.</u>
<u xml:id="u-17.2" who="#ZacytujęwięcfragmentopracowaniaNajwyższejIzbyKontroli">Pan minister był łaskaw mylić się. Choćby tylko ze względu na to nie mogę głosować za przyjęciem sprawozdania.</u>
<u xml:id="u-17.3" who="#ZacytujęwięcfragmentopracowaniaNajwyższejIzbyKontroli">Chcę jeszcze zapytać pana ministra, ilu rolników skorzystało z dobrodziejstwa darmowych akcji i otrzymało je z tytułu prywatyzacji przedsiębiorstw sektora rolno-spożywczego?</u>
</div>
<div xml:id="div-18">
<u xml:id="u-18.0" who="#MarekOlewiński">Dla porządku chciałbym przypomnieć, że załącznik nr 12 do ustawy budżetowej wyznacza zobowiązania dla rządu, a nie tylko dla ministra przekształceń własnościowych. Na ministrze tym spoczywa obowiązek zreferowania czy rząd i w jakim stopniu wywiązał się z zobowiązań.</u>
<u xml:id="u-18.1" who="#MarekOlewiński">Ponieważ nie ma dalszych pytań, udzielam głosu panu ministrowi Juchniewiczowi.</u>
</div>
<div xml:id="div-19">
<u xml:id="u-19.0" who="#LeszekJuchniewicz">Rozpocznę od podziękowań za postawione pytania. Rzeczywiście ujawniają one pewne słabości dokumentu. Pytania postawione zwłaszcza przez panów posłów Domagalskiego i Wyrowińskiego stwarzają uczucie niedosytu, bowiem w dokumencie, który był opracowywany przez różne departamenty Ministerstwa Przekształceń Własnościowych, mogły się znaleźć inne informacje.</u>
<u xml:id="u-19.1" who="#LeszekJuchniewicz">Prawdą jest jednak także to, co powiedział pan poseł Wyrowiński, że nigdy nie rozstrzygnęliśmy, jaki charakter ma mieć sprawozdanie z realizacji załącznika określającego kierunki prywatyzacji na dany rok. Co należy zawrzeć w tym dokumencie, a co można pominąć. Treść dokumentu powstaje metodą prób i błędów.</u>
<u xml:id="u-19.2" who="#LeszekJuchniewicz">Popatrzmy na dokumenty określające kierunki prywatyzacji, początkowo w formie uchwały Sejmu, a później w formie załącznika. Zobaczymy, że na przestrzeni tej kadencji Sejmu zmieniała się jego zawartość merytoryczna, konstrukcja, logika itd. Podobnie ewoluują nasze sprawozdania, aczkolwiek - jak widać - nie są one doskonałe.</u>
<u xml:id="u-19.3" who="#LeszekJuchniewicz">Rzeczywiście zabrakło wyników jednoosobowych spółek skarbu państwa. Brak jest oceny stopnia zaawansowania restrukturyzacji. Niewiele powiedzieliśmy, jak jest sprawowany nadzór właścicielski nad inwestorami, a właściwie nad ich zobowiązaniami.</u>
<u xml:id="u-19.4" who="#LeszekJuchniewicz">Mogę powiedzieć, iż nadzór ten jest sprawowany przez dwa departamenty Ministerstwa Przekształceń Własnościowych przy wykorzystaniu 13 delegatur w kraju. Badane są przede wszystkim zobowiązania wynikające ze zmian statutu, umów spółki oraz terminowość realizacji zobowiązań inwestycyjnych o charakterze finansowym i rzeczowym. Nie monitorujemy spraw socjalnych, bo od tego są związki zawodowe. To one są stroną zawartych pakietów socjalnych, natomiast my przenosimy wynegocjowane rozwiązania między przedstawicielami załogi a inwestorem do umowy. Nie tworzymy odrębnego systemu monitorowania wychodząc z założenia, że w tej sprawie w pełni uprawnione są związki zawodowe.</u>
<u xml:id="u-19.5" who="#LeszekJuchniewicz">Na przestrzeni ubiegłego roku nie odnotowaliśmy większych perturbacji z realizacją zobowiązań inwestycyjnych. W 1994 r. ukształtowały się one na poziomie przychodów ze sprzedaży. W 1995 r. były niższe, niemniej jednak nie mamy większych perturbacji, a te, które być może od czasu do czasu występują, są rezultatem różnej interpretacji umów i są przedmiotem wyjaśnień, doprecyzowania zapisów itd.</u>
<u xml:id="u-19.6" who="#LeszekJuchniewicz">Czy w tym fragmencie sprawozdania, w którym piszemy o rynku kapitałowym, można było zamieścić oceny związane z Giełdą Papierów Wartościowych. Pan poseł Wyrowiński zarzucił nam, że skoro to jest dokument rządowy, to powinna się w tym dokumencie znaleźć również giełda.</u>
<u xml:id="u-19.7" who="#LeszekJuchniewicz">Otóż Giełda Papierów Wartościowych nie jest instytucją rządową i jako taka nie będzie sprawozdawać Sejmowi. W związku z tym nie może być włączona do sprawozdania rządowego. Natomiast ewidentnie zabrakło Komisji Papierów Wartościowych i ocen związanych z jej działalnością.</u>
<u xml:id="u-19.8" who="#LeszekJuchniewicz">Na liczne zarzuty pana posła Wyrowińskiego, z których - niestety - większość muszę podzielić, odpowiem w ten sposób. My sporządzamy, oprócz sprawozdania z wykonania budżetu i załącznika do tego budżetu, raport o prywatyzacji. Jest to dokument, który będzie zawierał te treści, jakich oczekuje Komisja. Proszę przypomnieć sobie raport, który opracowaliśmy za rok 1994. Opisaliśmy w nim efektywność przedsiębiorstw, strukturę i zasób majątku, jakie były umowy, jakie koszty itd.</u>
<u xml:id="u-19.9" who="#LeszekJuchniewicz">Państwo byliście beneficjentem tego raportu, więc zapewne pamiętacie, że składał się on z dwóch części: merytorycznej i załącznika statystycznego. Opracowanie liczyło łącznie około 400 stron. Po raz pierwszy, w miarę wszechstronnie, na podstawie danych źródłowych będących w posiadaniu naszego resortu i nie tylko, zostały zaprezentowane zjawiska, które miały miejsce w 1994 r.</u>
<u xml:id="u-19.10" who="#LeszekJuchniewicz">Mogę powiedzieć na nasze wytłumaczenie, że być może mamy zbyt wiele przedsięwzięć w ministerstwie. Nie tylko mamy przekształcać - prywatyzować, ale także restrukturyzować, prowadzić ewidencję i całą sprawozdawczość. Nie jesteśmy do tego w pełni przygotowani z uwagi na szczupłość kadr i słabe relatywnie wynagrodzenia. Departament Ekonomiczny, który przetwarza wszystkie informacje związane z szacowaniem majątku skarbu państwa, z efektywnością spółek, efektami prywatyzacji, został utworzony dopiero w ubiegłym roku. Zatrudnia on kilkanaście osób, a materia do przerobienia jest ogromna.</u>
<u xml:id="u-19.11" who="#LeszekJuchniewicz">Warto pamiętać, że żadne przedsiębiorstwo, nawet jednoosobowa spółka skarbu państwa nie jest zobowiązana ustawowo składać nam sprawozdania dotyczące wyników ekonomicznych. Adresatem tego, zgodnie z ustawą o statystyce publicznej jest Główny Urząd Statystyczny. Z tego urzędu nie otrzymujemy danych jednostkowych, tylko zagregowane i jeszcze musimy mu płacić.</u>
<u xml:id="u-19.12" who="#LeszekJuchniewicz">Jeżeli w sprawozdaniu zostało coś pominięte lub nie została udzielona jednoznaczna odpowiedź, to z reguły miało to miejsce wtedy, gdy konkretne działania nie były zainicjowane. Pan poseł Wyrowiński pytał między innymi czy rząd dokonał przeglądu ustawodawstwa regulującego bezpieczeństwo obrotu gospodarczego? Jaki jest wynik i jaka ocena?</u>
<u xml:id="u-19.13" who="#LeszekJuchniewicz">Otóż nie dokonaliśmy takiego przeglądu.</u>
<u xml:id="u-19.14" who="#LeszekJuchniewicz">Czy można było coś napisać na temat obrotu pozagiełdowego? Oczywiście można było, bo powstał obrót pozagiełdowy, a także powstała centralna tablica ofert. W 1996 r. została zawiązana spółka, która będzie organizowała cały ten obrót. Na pewno można było o tym napisać w sprawozdaniu, ale zapewne ramy jego byłyby jeszcze większe. Oczywiście można by było też z czegoś zrezygnować.</u>
<u xml:id="u-19.15" who="#LeszekJuchniewicz">Czy zakończono proces SRP? Oczywiście nie zakończono i już mówiłem, referując wykonanie budżetu w 1995 r., że niewiele wskazuje na to, iż uda nam się zakończyć wdrażanie Programu Stabilizacja, Restrukturyzacja, Prywatyzacja także w 1996 r. Podzielam pogląd pana posła Wyrowińskiego, że trzeba było to dodatkowo powiedzieć.</u>
<u xml:id="u-19.16" who="#LeszekJuchniewicz">Pewne sprawy umykają naszej uwadze, bo stały się już praktyką. Zostało zadane pytanie na temat prywatyzacji kapitałowej, a właściwie systemu gwarancji kredytowych. Myśmy o tym nie napisali, ponieważ już dawno rząd zainicjował utworzenie systemu gwarancji kredytowych. Taka funkcja została powierzona Bankowi Gospodarstwa Krajowego, będącego w 100-procentach własnością skarbu państwa. Jeśli dobrze pamiętam, w 1994 r. została wyasygnowana odpowiednia kwota na dokapitalizowanie tego banku i utworzenie w nim funduszu specjalnego przeznaczenia. Działa to już poza sferą rządową.</u>
<u xml:id="u-19.17" who="#LeszekJuchniewicz">Myślę, że taka jest logika procesu przekształceń, że parlament, rząd inicjują pewne działania, które potem toczą się własnym rytmem. Nie ma potrzeby tych działań i ich skutków monitorować, sprawdzać, ingerować itp. Są to już działania w pełni autonomiczne.</u>
<u xml:id="u-19.18" who="#LeszekJuchniewicz">Pan poseł Wyrowiński pytał, jakie były przyczyny opóźnienia w restrukturyzacji sektora naftowego? Mogę przedłożyć tylko następujące wyjaśnienie. Dyskusja na temat restrukturyzacji i prywatyzacji tego sektora trwa od 1991 r. Dopiero teraz udało się ją zakończyć powołując spółkę „Nafta Polska”. Z punktu widzenia pewnego procesu, który już dawno miał miejsce w przedsiębiorstwach tego sektora, jest to działanie spóźnione. Trzeba było program restrukturyzacji uchwalić w 1994 r. To działanie zostało opóźnione w wyniku partykularyzmów resortowych i poszczególnych firm. Dyskusje trwały tak długo, że z chwilą wdrożenia programu - moim zdaniem - okazało się, że jest to program spóźniony.</u>
<u xml:id="u-19.19" who="#LeszekJuchniewicz">Otóż podmioty sektora naftowego, zwłaszcza Petrochemia Płocka i Rafineria Gdańska, najbardziej liczące się podmioty, nie czekały na utworzenie „Nafty Polskiej” tylko zainicjowały własne procesy restrukturyzacyjne i konsekwentnie je realizują. Właściwie dzisiaj już do niczego nie jest im potrzebna „Nafta Polska”. Co więcej będzie ta spółka dodatkowym nadzorcą, pomniejszającym zyski podmiotów sektora.</u>
<u xml:id="u-19.20" who="#LeszekJuchniewicz">Dlaczego tak będzie? Otóż koncepcja utworzenia „Nafty Polskiej” nie przewidywała wyposażenia tej instytucji w kapitał obrotowy przez skarb państwa. Teraz podmiot ten musi pozyskać kapitał obrotowy. Najprostszym sposobem jego pozyskania jest pobranie dywidendy właścicielskiej, a to oznacza pomniejszenie zysków u uczestników sektora. Czy restrukturyzacja sektora farmaceutycznego uległa opóźnieniu? Pytał o to pan poseł Wyrowiński.</u>
<u xml:id="u-19.21" who="#LeszekJuchniewicz">Niedawno Komisja Przekształceń Własnościowych zajmowała się tym problemem. Ze swej strony mogę dodać, że program restrukturyzacji i prywatyzacji tego sektora, realizowany na podstawie rządowego programu z listopada 1994 r. i polityki lekowej z 1993 r., ma już swój bieg. Zakończyliśmy już prace związane z badaniami sektorowymi. Otrzymaliśmy 7-tomową analizę sytuacji sektora, możliwych strategii prywatyzacyjnych, a przede wszystkim antycypacji skutków poprywatyzacyjnych. Wybraliśmy już konkretnego doradcę dla prywatyzacji pierwszych pięciu spółek, nie licząc tych, które były prywatyzowane już wcześniej, takich jak: jeleniogórska „Jelfa”, kutnowska „Polfa”. Teraz do prywatyzacji skierowaliśmy pięć spółek w: Poznaniu, Warszawie, Krakowie, Starogardzie i Rzeszowie.</u>
<u xml:id="u-19.22" who="#LeszekJuchniewicz">Dzisiaj nie stanowi problemu prywatyzacja tych pięciu podmiotów, lecz brak skłonności do komercjalizacji pozostałych przedsiębiorstw państwowych. W tym sektorze ciągle żywa jest tradycja zjednoczenia „Polfa”. W związku z tym występuje tendencja do utworzenia czegoś na wzór zjednoczenia pod różnymi nazwami np. „Lek Polski”, „Polfarmy”. Kilka przedsiębiorstw, znajdujących się pod nadzorem ministra przemysłu i handlu, nie wyraża ochoty na komercjalizację.</u>
<u xml:id="u-19.23" who="#LeszekJuchniewicz">Państwo wiecie o tym, że załoga i dyrekcja mogą w kapitalny sposób ten proces blokować nie przedkładając osobnych wniosków, a więc uniemożliwiając ministrowi realizację art. 5 ustawy o prywatyzacji przedsiębiorstw państwowych. Oczywiście można wykorzystać art. 6 tej ustawy, dokonując - nazwijmy to - przymusową komercjalizację, na wniosek ministra przekształceń własnościowych adresowany do Rady Ministrów. Postępowanie w tym trybie - obawiamy się tego - rodziłoby szereg perturbacji i mogłoby proces prywatyzacji zamiast przyspieszyć, to spowolnić jego przebieg.</u>
<u xml:id="u-19.24" who="#LeszekJuchniewicz">Dziś widzimy to na przykładzie takich uczestników sektora farmaceutycznego, jakimi są „Cefarmy”. Będąc pośrednikami na rynku leków i paraleków, charakteryzują się kapitalną sytuacją ekonomiczno-finansową, wysokim poziomem rentowności i nie można je nakłonić do prywatyzacji typu kapitałowego. Tymczasem my musimy zgromadzić kontyngent akcji na potrzeby uruchomionych w przyszłości funduszy emerytalnych.</u>
<u xml:id="u-19.25" who="#LeszekJuchniewicz">„Cefarmy” wybrały sobie ścieżkę prywatyzacji bezpośredniej. Razem z ministrem zdrowia i opieki społecznej uświadamiamy poszczególne przedsiębiorstwa, ich załogi i kadrę kierowniczą, jakie korzyści mogą wynikać z prywatyzacji kapitałowej.</u>
<u xml:id="u-19.26" who="#LeszekJuchniewicz">Tak zwana ustawa cukrowa rzeczywiście weszła w życie, ale niewiele jest powodów do chwalenia się i być może dlatego jej funkcjonowanie nie zostało omówione w sprawozdaniu. W zasadzie realizacja tej ustawy ma miejsce w 1996 r. Dopiero teraz zarejestrowane zostały, po bardzo licznych perturbacjach, cztery spółki cukrowe, ale jeszcze nie zakończyliśmy procesu wnoszenia przedsiębiorstw do spółek. Nie wszystkie przedsiębiorstwa zostały skomercjalizowane i nie wszystkie zostały jeszcze wniesione.</u>
<u xml:id="u-19.27" who="#LeszekJuchniewicz">Efekty realizacji tak zwanej ustawy cukrowej będzie można ocenić wówczas, gdy zaczną funkcjonować struktury kapitałowe. Dziś mają one podobny problem do tego, jaki ma „Nafta Polska”. Brak im kapitału obrotowego, ponieważ ustawodawca nie przewidział konieczności wniesienia do spółek kapitału w postaci finansowej. Zostało tylko przewidziane wniesienie akcji skarbu państwa, czyli aport rzeczowy. Nie można było wprowadzać rozwiązań wykraczających poza ustawę, a tym samym nie można było stworzyć podstaw materialnych dla działania spółek cukrowych.</u>
<u xml:id="u-19.28" who="#LeszekJuchniewicz">Jedno z pytań dotyczyło prawa poboru. Staramy się nie korzystać z prawa poboru. Sprzedajemy je w spółkach notowanych giełdowo. Nie ma sensu, jeśli mamy realizować prywatyzację, umacniać dotychczasowej struktury właśnościowej. Prawo poboru jest dla tych akcjonariuszy, którzy chcą pozostać w danej spółce i korzystają z pierwszeństwa w zakupie akcji.</u>
<u xml:id="u-19.29" who="#LeszekJuchniewicz">Pani poseł Błoch pytała o przyczyny kryzysu ilościowego w prywatyzacji kapitałowej. Chcę wyraźnie powiedzieć, że takiego kryzysu nie ma, bowiem czy prywatyzuje się 48, czy 36 lub 26 spółek w skali roku, to dla gospodarki, która liczy ponad 2 mln podmiotów gospodarczych, nie jest to żaden kryzys. Z punktu widzenia całej gospodarki są to dane marginalne.</u>
<u xml:id="u-19.30" who="#LeszekJuchniewicz">Również pod względem zatrudnienia nie są to jakieś znaczące wielkości. Otóż w 1995 r., w wyniku rokowań podjętych na podstawie publicznego zaproszenia, sprywatyzowaliśmy 26 spółek, z tego 5 w ofercie publicznej. W 24 spółkach został podpisany pakiet socjalny. Z chwilą, gdy przedsiębiorstwa te przystępowały do komercjalizacji zatrudniały 36.267 osób. Wówczas, gdy Ministerstwo Przekształceń Własnościowych rozpoczęło poszukiwania inwestorów, stan zatrudnienia zmniejszył się do 32 tys. osób, a z chwilą prywatyzacji udzielono gwarancji zatrudnienia dla 29 tys. osób.</u>
<u xml:id="u-19.31" who="#LeszekJuchniewicz">Gwarancja zatrudnienia kształtowała się różnie. Dominowała gwarancja 2 lub 3-letnia. Została ona udzielona w 20 spółkach. Przeciętna stabilizacja zatrudnienia ukształtowała się na poziomie 2,5 lat.</u>
<u xml:id="u-19.32" who="#LeszekJuchniewicz">Dlaczego podaję te dane liczbowe. Pod żadnym względem, czy to liczby sprywatyzowanych przedsiębiorstw, czy danych dotyczących zatrudnienia nie można mówić o kryzysie prywatyzacji kapitałowej. Tego kryzysu nie ma. Natomiast jest - wcześniej o tym mówiłem - niska skłonność do prywatyzacji. Nie ma klimatu dla prywatyzacji.</u>
<u xml:id="u-19.33" who="#LeszekJuchniewicz">Skoro poprawia się standing finansowy przedsiębiorstw państwowych, skoro mają one dodatni wynik finansowy, dzielony również dla załogi, to te, a także kierownictwa przedsiębiorstw zadają pytanie: po co nam prywatyzacja?</u>
<u xml:id="u-19.34" who="#LeszekJuchniewicz">Nie ma tendencji do prywatyzacji dlatego, że mamy bardzo wysoki wzrost gospodarczy i dobre rezultaty w walce z inflacją. Powoduje to, że przedsiębiorstwa niekoniecznie widzą swoją przyszłość w prywatyzacji.</u>
<u xml:id="u-19.35" who="#LeszekJuchniewicz">Państwo doskonale wiecie, choćby ze spotkań ze swoimi wyborcami, że prywatyzacja rodzi różne obawy. Ludzie często boją się prywatyzacji. Nie wiedzą co prywatyzacja może przynieść dobrego im samym i przedsiębiorstwom, w których są zatrudnieni. Wielu osobom wydaje się, że prywatyzacja jest zagrożeniem i będą w lepszej sytuacji pracując w przedsiębiorstwie państwowym.</u>
<u xml:id="u-19.36" who="#LeszekJuchniewicz">Oczywiście nie do końca jest to prawda, bo upadają tak samo przedsiębiorstwa państwowe, jak i prywatne.</u>
<u xml:id="u-19.37" who="#LeszekJuchniewicz">Nie wiem, jak tłumaczyć sprawę wzrostu kosztów. Pani poseł Błoch twierdzi, że koszty prywatyzacji wzrosły, natomiast my twierdzimy, że one zmalały.</u>
<u xml:id="u-19.38" who="#LeszekJuchniewicz">Wydatki na artykuły prasowe, reklamę itd. - wyjaśniam, że ministerstwo nie ma żadnych dziennikarzy sponsorowanych. Rozumiem, że pani poseł przejęzyczyła się i raczej chodziło jej o artykuły sponsorowane. Rzeczywiście sponsorujemy wkładki w kilkunastu regionalnych pismach, o zasięgu lokalnym. Pisma te zostały wybrane w trybie przetargu. Według naszych sondaży, prowadzonych przez delegatury Ministerstwa Przekształceń Własnościowych, jest to jeden z najlepszych źródeł o procesie prywatyzacji. Mieszkańcy małych miast i gmin rzadziej czytają „Rzeczpospolitą” czy „Nową Europę”. Częściej sięgają do dzienników lokalnych, w których wykupiliśmy wkładki z artykułami o prywatyzacji. Ukazują się one z określoną częstotliwością.</u>
<u xml:id="u-19.39" who="#LeszekJuchniewicz">Ogłoszenia, które jesteśmy zmuszeni zamieszczać, to jest rezultat upublicznienia procesu prywatyzacji. Poprzez ogłoszenia poszukujemy doradców. Zgodnie z ustawą o zamówieniach publicznych najpierw je lokujemy w Dzienniku Zamówień Publicznych, a dodatkowo w prasie. Również poprzez ogłoszenia szukamy inwestorów.</u>
<u xml:id="u-19.40" who="#LeszekJuchniewicz">Posłużę się następującym przykładem. Ostatnio szukaliśmy, mając świadomość, że jest to działanie skazane na niepowodzenie, inwestorów dla Stoczni Gdańskiej. Daliśmy ogłoszenia do „Rzeczpospolitej” i do „Financial Time”. Ogłoszenie zamieszczone w zachodniej gazecie kosztuje 400 mln starych złotych. Za ogłoszenie w „Rzeczpospolitej” płacimy około 40 mln starych zł. Jeśli jednak chcemy rozszerzyć krąg potencjalnych odbiorców tego co robimy, to niestety, musimy zwiększyć liczbę pism, w których zamieszczamy ogłoszenia.</u>
<u xml:id="u-19.41" who="#LeszekJuchniewicz">Opublikowanie prospektu emisyjnego w prasie kosztowało w 1995 r. 100 mln starych zł. Redakcje, czy poszczególne wydawnictwa mają swoje cenniki i według nich płacimy.</u>
<u xml:id="u-19.42" who="#LeszekJuchniewicz">Chcę państwa uspokoić, bowiem za ogłoszenie dotyczące Stoczni Gdańskiej udało nam się zapłacić cenę dwukrotnie niższą, ale wyjściowa była 400 mln starych złotych. Ponieważ dwukrotnie zamieszczaliśmy ogłoszenie w związku z tym zapłaciliśmy dwa razy po 200 mln starych złotych.</u>
<u xml:id="u-19.43" who="#LeszekJuchniewicz">Stąd wzięła się pozycja wydatków na artykuły sponsorowane, ogłoszenia, reklama w prasie krajowej i zagranicznej. Jest to warunek konieczny.</u>
<u xml:id="u-19.44" who="#LeszekJuchniewicz">W kosztach ogólnych pojawiła się pozycja wydatków na opracowania Instytutu Studiów Politycznych PAN, Instytutu Badań nad Gospodarką Rynkową. Opracowania te kupujemy choćby z racji sporządzania raportów. Nie tylko bazujemy na własnych danych, ale chcąc sporządzić raport o prywatyzacji sięgamy do cyklicznie prowadzonych badań. Na przykład Instytut Badań nad Gospodarką Rynkową prowadzi monitoring prywatyzacji od trzech lat. Każdego roku przedkłada nam stosowny raport. Materiał ten analizujemy, wykorzystujemy i niektóre wnioski oraz spostrzeżenia przenosimy do naszych opracowań.</u>
<u xml:id="u-19.45" who="#LeszekJuchniewicz">Pan poseł Domagalski pytał o prowizję od sukcesu. Rozumiem, że nie chodzi tylko o prywatyzację sektora tytoniowego.</u>
<u xml:id="u-19.46" who="#LeszekJuchniewicz">Cały problem bierze się stąd, że procesem przekształceń kieruje administracja rządowa, natomiast jest on realizowany przez spółki konsultingowe. Powtarzam to od pewnego czasu. Niektórzy się z tym nie zgadzają i próbują błędnie interpretować, że doradcy prywatyzują. Otóż tego oni nie robią, natomiast wykonują oni określone prace, a my podejmujemy określone decyzje. Za te prace im płacimy.</u>
<u xml:id="u-19.47" who="#LeszekJuchniewicz">Wynagrodzenie dla doradcy, wybranego w trybie ustawy o zamówieniach publicznych, składa się zwykle z dwóch elementów.</u>
<u xml:id="u-19.48" who="#LeszekJuchniewicz">W tym miejscu pozwolę sobie na dygresję. Ta ustawa przyczyniła się do zrygoryzowania kosztów, choć to miało miejsce na początku, bo dzisiaj obserwujemy inne zjawisko, ale jednocześnie wydłużyła proces prywatyzacji.</u>
<u xml:id="u-19.49" who="#LeszekJuchniewicz">Jeśli już wybierzemy doradcę w trybie ustawowym albo w przetargu nieograniczonym lub w przetargu dwustopniowym, to zawieramy z nim umowę. Gdy chodzi o wynagrodzenia, to umowa jest dwuczęściowa.</u>
<u xml:id="u-19.50" who="#LeszekJuchniewicz">Część prac doradcy jest zakwalifikowana jako umowa zlecenie i płacimy za konkretne opracowania, np. za: sporządzenie dwiema metodami wyceny wartości przedsiębiorstwa, sporządzenie memorandum informacyjnego, sporządzenie prospektu, opracowanie strategii, przygotowanie akcji do udostępniania, sporządzenie projektu umowy itd. Te wszystkie opracowania są wynagradzane kwotami, o których z góry wiadomo, ponieważ firmy przedkładając nam swoje oferty określają, ile i za co będą żądać.</u>
<u xml:id="u-19.51" who="#LeszekJuchniewicz">Różnice między żądaniami różnych firm są często jak 1:10. To samo opracowanie, jeśli chodzi o tytuł i zawartość merytoryczną, może kosztować u jednego doradcy 50 mln starych złotych, a u innego 500 mln starych złotych. Posłużę się przykładem. W jednym przypadku doradca za wykonanie analizy stanu prawnego, czyli za sporządzenie dokumentu, który pokazuje stan prawny przedsiębiorstwa, żądał 1 mld starych złotych, a drugi doradca za wykonanie tego samego rodzaju pracy zażądał 100 mln starych złotych.</u>
<u xml:id="u-19.52" who="#LeszekJuchniewicz">Te kwoty są płacone przez spółkę. Tu dochodzimy do pytania pana posła Olewińskiego w sprawie globalnych kosztów prywatyzacji. Niestety, nie potrafię powiedzieć, bo nie mamy pełnego przeglądu, ile spółki prywatyzowane zapłaciły firmom konsultingowym. Płacą one za analizy, memoranda oraz za sporządzenie prospektu emisyjnego. Prawdą jest więc, że nie mamy całościowego poglądu na koszty prywatyzacji, ponieważ część tych kosztów jest przerzucona na spółki.</u>
<u xml:id="u-19.53" who="#LeszekJuchniewicz">Zdarzało się, i niestety był to olbrzymi mankament prywatyzacji, że spółki kilkakrotnie płaciły za to samo, bo chciały przystąpić do prywatyzacji na przykład w roku 1991, potem w 1993 r. i w 1995 r. Sporządzone zostały odpowiednie analizy, które zdezaktualizowały się. Zaszła potrzeba ich aktualizacji bądź nastąpiła zmiana koncepcji prywatyzacji. Na szczęście tych zmian jest ostatnio coraz mniej. Raczej problem ten występował w przeszłości, kiedy był hurra optymizm i duże zainteresowanie prywatyzacją, bowiem wszystkim się wydawało, że można się szybko i łatwo sprywatyzować.</u>
<u xml:id="u-19.54" who="#LeszekJuchniewicz">Druga część wynagrodzenia naszego doradcy, to tak zwana prowizja od sukcesu. Prowizja jest wypłacana w zależności od trzech składników: uzyskanej dla skarbu państwa ceny, podwyższenia kapitału, przejętych zobowiązań finansowych spółki. W zależności od projektu, konkretnego przedsiębiorstwa te wskaźniki są zróżnicowane. Na przykład od ceny sprzedaży doradca sobie życzy 0,8 punktów procentowych wartości transakcji, zaś od przejętych zobowiązań 0,3 punktów procentowych i od podwyższenia kapitału 0,5 punktów procentowych. W sumie powstaje wskaźnik liczbowy, który musi być zrealizowany zgodnie z treścią umowy po dokonaniu prywatyzacji.</u>
<u xml:id="u-19.55" who="#LeszekJuchniewicz">Często prowizja od sukcesu pojawia się po jakimś czasie licząc od dokonania prywatyzacji. Ma miejsce zwykle rozliczenie i udokumentowanie, że np. inwestor podniósł kapitał w spółce. Zatem spółka mogła być prywatyzowana w 1993 r., podwyższenie kapitału miało miejsce w 1994 r., dokumenty spłynęły pod koniec 1994 r., a my płacimy prowizję dopiero w 1995 r.</u>
<u xml:id="u-19.56" who="#LeszekJuchniewicz">W 1995 r. prowizja od sukcesu kształtowała się na różnym poziomie. Przyjmowała ona wartości nawet 3%, 1,5%, ale także 0,65%. Te wielkości były różne w zależności od tego, kiedy została podpisana umowa.</u>
<u xml:id="u-19.57" who="#LeszekJuchniewicz">Pan poseł pytał o wynagrodzenia doradcy, któremu zleciliśmy prywatyzację sektora tytoniowego. Umowa z doradcą została zawarta w 1991 r. pomiędzy Ministerstwem Przekształ-ceń Własnościowych a Morgan Grenfell na prywatyzację całego sektora. Wskaźnik prowizyjny został określony następująco: 1,5% prowizja od sukcesu, czyli od uzyskanej ceny, 1% od zobowiązań inwestycyjnych, 0% od podwyższenia kapitału. W tym przypadku ta pozycja nie wystąpiła.</u>
<u xml:id="u-19.58" who="#LeszekJuchniewicz">Występuje pewna prawidłowość polegająca na tym, że im wcześniej była zawierana umowa z doradcą, tym wyższy jest wskaźnik od sukcesu. W ubiegłym roku zawierając umowy określaliśmy wskaźniki, które w sumie kształtowały się na poziomie poniżej 1 punktu procentowego. Oczywiście mogły pojawić się pewne odstępstwa w przypadku trudnych przedsięwzięć.</u>
<u xml:id="u-19.59" who="#LeszekJuchniewicz">Mówimy, że płacimy za uzyskaną cenę, ale w rzeczywistości, to płacimy za znalezienie inwestora, który chce kupić akcje danego przedsiębiorstwa. Przedsięwzięcie to nie zawsze kończy się sukcesem. Państwo wiecie doskonale o tym, że przedłuża się okres, w którym przedsiębiorstwo funkcjonuje jako jednoosobowa spółka skarbu państwa. Ustawodawca określił, że w ciągu dwóch lat po komercjalizacji powinno nastąpić sprywatyzowanie spółki, a jeśli tak się nie stanie, to skarb państwa powinien przekazać akcje w gestię instytucji finansowych.</u>
<u xml:id="u-19.60" who="#LeszekJuchniewicz">Tak się nie dzieje, ponieważ nasze instytucje finansowe same mają kłopoty z zarządzaniem własnymi akcjami. Nie można dodatkowo mnożyć im problemów.</u>
<u xml:id="u-19.61" who="#LeszekJuchniewicz">Pan poseł Domagalski pytał o wykaz tytułów prasowych. Przygotujemy taką informację dla pana posła i dla całej Komisji, zgodnie z wnioskiem pana posła Borowika.</u>
<u xml:id="u-19.62" who="#LeszekJuchniewicz">Jak Ministerstwo Przekształceń Własnościowych ocenia wpływ prywatyzacji na restrukturyzację gospodarki? Myślę, że ocena jest pozytywna. Zwiększa się udział sektora prywatnego, aczkolwiek jest on bardzo zróżnicowany. Zwiększa się ten udział w takich działach jak budownictwo czy handel. W tych działach udział sektora prywatnego wynosi 70%, ale w takich działach jak np. przemysł, to sytuacja jest odwrotna. Nadal ponad 70% obrotów realizowanych przez ten przemysł pochodzi ze spółek i przedsiębiorstw państwowych.</u>
<u xml:id="u-19.63" who="#LeszekJuchniewicz">Trudno więc mówić, że denacjonalizacja 3600 przedsiębiorstw przyczyniła się w istotny sposób do zmiany struktury, efektywności gospodarowania, choć oczywiście trend jest wyraźny i niezwykle pozytywny.</u>
<u xml:id="u-19.64" who="#LeszekJuchniewicz">Pan poseł Domagalski pytał także, czy prywatyzacja wpływa na wykorzystanie lokalnych czynników, niweluje dysproporcje między regionami. Myśmy patrzyli, w jaki sposób prywatyzacja kapitałowa skutkuje w małych regionach. Zbadaliśmy stan spółek i stan zatrudnienia w trzech miejscowościach liczących 40–45 tys. mieszkańców, to jest w Jarosławiu, Szczecinku i Brzegu.</u>
<u xml:id="u-19.65" who="#LeszekJuchniewicz">Co się okazało? W Brzegu sprywatyzowano dwie spółki, tyle samo w Szczecinku, zaś w Jarosławiu trzy spółki, a ponadto jedno przedsiębiorstwo zostało objęte Programem Narodowych Funduszy Inwestycyjnych. Inwestorzy strategiczni, którzy wkroczyli do spółek funkcjonujących w wymienionych przeze mnie miejscowościach, udzielili stosownych gwarancji zatrudnienia. Na przykład „Besel” w Brzegu otrzymał gwarancję zatrudnienia na trzy lata dla 800 osób. Z kolei 716 pracowników Nadodrzańskich Zakładów Przemysłu Tłuszczowego „Brzeg” otrzymało gwarancję zatrudnienia na cztery lata. W Szczecinku inwestor szwedzki dla 1160 osób udzielił gwarancji zatrudnienia na cztery lata, zaś inwestor polski udzielił takiej gwarancji na 18 miesięcy dla 316 osób.</u>
<u xml:id="u-19.66" who="#LeszekJuchniewicz">Podobnie wyglądało to w Jarosławiu, gdzie sprywatyzowano Zakłady Przemysłu Cukierniczego „San”, Zakłady Przemysłu Mięsnego i Hutę Szkła „Jarosław”. Łącznie w tych trzech zakładach było zatrudnionych około 6 tys. osób i one otrzymały gwarancję zatrudnienia. Wówczas, kiedy te spółki były prywatyzowane, liczba bezrobotnych kształtowała się na poziomie 9,5 tys. osób. W samym Jarosławiu było zatrudnionych 16 tys. osób. Gdyby zabrakło prywatyzacji kapitałowej i pakietów socjalnych, to należałoby przypuszczać, że stopa bezrobocia niewątpliwie wzrosłaby. Trudno jest oszacować dokładnie zjawisko, ale też trudno go nie docenić.</u>
<u xml:id="u-19.67" who="#LeszekJuchniewicz">Jakie były przeszkody, które spowodowały, że nie został przygotowany projekt ustawy o funduszach zamkniętych? O tych przeszkodach już mówiłem. Poszliśmy złą drogą, a mianowicie nasi doradcy przygotowali wersję projektu ustawy bazującą na doświadczeniach amerykańskich. Wersja ta nie wytrzymała krytyki, mimo że była poprawna i nowatorska, jak na nasze warunki. Trzeba było z niej zrezygnować i rozpocząć pracę na nowo, aby wkomponować ustawę o funduszach zamkniętych do obowiązującego systemu prawodawstwa.</u>
<u xml:id="u-19.68" who="#LeszekJuchniewicz">Sądzę, że przeceniamy rolę ustawy o funduszach zamkniętych. Obecne ustawodawstwo, a zwłaszcza Kodeks handlowy stwarza możliwość prowadzenia działalności takiej, jaką regulowałaby ustawa o funduszach zamkniętych. Nic nie stoi na przeszkodzie, aby na bazie istniejącego ustawodawstwa tworzyć takie fundusze.</u>
<u xml:id="u-19.69" who="#LeszekJuchniewicz">Fundusze zamknięte nie powstają, bo może sytuacja do tego nie dojrzała. Gdyby było rzeczywiste zapotrzebowanie, rzeczywisty popyt i można byłoby na takich funduszach zrobić interes, to z pewnością one by funkcjonowały.</u>
<u xml:id="u-19.70" who="#LeszekJuchniewicz">Dla porównania proszę się przyjrzeć czym zaowocowała ustawa o funduszach otwartych. W zasadzie powstały tylko dwa fundusze powiernicze „Korona” i „Pioneer”. Wprawdzie w gazetach pojawiają się różne zapowiedzi, ale cały czas nowe fundusze powiernicze nie wychodzą poza fazę tworzenia. My tylko słyszymy, że Bank Handlowy z jakimś innym bankiem organizują kolejne towarzystwo funduszy powierniczych, ale ta zapowiedź nie materializuje się.</u>
<u xml:id="u-19.71" who="#LeszekJuchniewicz">Nie można nie doceniać ustawy o funduszach zamkniętych. Podzielam punkt widzenia pana posła, iż niedobrze się stało, że tej ustawy nie ma, ale nie sądzę, że gdyby została uchwalona, to stałaby się w sposób istotny siłą sprawczą zmian na naszym rynku kapitałowym.</u>
<u xml:id="u-19.72" who="#LeszekJuchniewicz">O zadaniu dotyczącym zbadania stanu prawnego w zakresie bezpieczeństwa obrotu gospodarczego. Rzeczywiście nie zrealizowaliśmy tego zadania.</u>
<u xml:id="u-19.73" who="#LeszekJuchniewicz">Mówiłem także o restrukturyzacji sektorów nafty i farmaceutyków. Tytułem uzupełnienia dodam jeszcze jedną informację o przemyśle farmaceutycznym. Powstaje pytanie, dlaczego polscy producenci leków muszą wprowadzić programy restrukturyzacyjne? Polega to przede wszystkim na wdrożeniu zasad GMP, czyli zasad dobrej praktyki wytwórczej. Chodzi o to, aby lekarstwa były zawsze wytwarzane w takich samych warunkach, w sterylnych pomieszczeniach bez obecności innej atmosfery itd.</u>
<u xml:id="u-19.74" who="#LeszekJuchniewicz">Zrealizowanie tego wymaga ogromnych nakładów inwestycyjnych. Wiele kosztuje zrobienie sterylnych pomieszczeń z klimatyzacją, ze stałą wilgotnością. Załoga wchodząc do takiego pomieszczenia powinna każdorazowo przebierać się w strój, który jest później likwidowany. Wszystkie te zmiany nasze przedsiębiorstwa zainicjowały samodzielnie. Dziś oceniamy, że procesy restrukturyzacyjne są zaawansowane w około 80%, czyli na tym poziomie są zaawansowane inwestycje niezbędne dla wdrożenia zasad dobrej praktyki wytwórczej. Najbardziej pod tym względem zaawansowana jest poznańska „Polfa” i być może dzięki temu będzie mogła być sprywatyzowana w pierwszej kolejności.</u>
<u xml:id="u-19.75" who="#LeszekJuchniewicz">Pan poseł Pęk pytał o rentowność narodowych funduszy inwestycyjnych. Będziemy ją mogli oceniać wtedy, kiedy fundusze te zaczną działać. W ubiegłym roku dopiero rozpoczęła się realizacja tego programu, alokacja spółek. Ostatnia transza została alokowana 13 grudnia 1995 r., a w związku z tym trudno w kontekście sprawozdania z wykonania budżetu w 1995 r. oceniać to przedsięwzięcie.</u>
<u xml:id="u-19.76" who="#LeszekJuchniewicz">Zasadność Programu Narodowych Funduszy Inwestycyjnych będziemy mogli ocenić, gdy te struktury kapitałowe zaczną działać i nastąpi restrukturyzacja spółek. Na podstawie bilansu skonsolidowanego każdego z narodowych funduszy inwestycyjnych będziemy mogli ocenić istotę jego działania.</u>
<u xml:id="u-19.77" who="#LeszekJuchniewicz">Teraz posługujemy się substytutami. Liczba sprzedanych świadectw udziałowych jest to pewien substytut, ale niezwykle ważny, gdyż pokazuje on stan zainteresowania społecznego. Mogę powtórzyć za panem ministrem przekształceń własnościowych, że program przestał być własnością polityków, a stał się własnością społeczną. Teraz społeczeństwo kupując i sprzedając świadectwa będzie oceniało zasadność tego programu, wyrażało swoją akceptację lub dezaprobatę. Nie wiem, jakie nieprawidłowości miał pan na myśli wskazując na Cementownię „Ożarów”. Według mojej wiedzy, przy prywatyzacji tej cementowni nie wystąpiły żadne nieprawidłowości. Projekt ten znam tak dobrze, jak rzadko który. Być może pan poseł ma na myśli inne, tak zwane pozamerytoryczne działania.</u>
</div>
<div xml:id="div-20">
<u xml:id="u-20.0" who="#BogdanPęk">Pytanie skierowałem do przedstawicieli Najwyższej Izby Kontroli.</u>
</div>
<div xml:id="div-21">
<u xml:id="u-21.0" who="#LeszekJuchniewicz">Korzystając z okazji chcę podziękować Naj-wyższej Izbie Kontroli za inspirację i rzetelne oceny, które bardzo nam pomagają i staramy się je wykorzystać w swoim działaniu.</u>
<u xml:id="u-21.1" who="#LeszekJuchniewicz">Uprzedzając wystąpienie przedstawiciela NIK, powiem, że w prywatyzacji Cementowni „Ożarów” nie wystąpiły żadne problemy. Natomiast wcześniej był jeden problem, bowiem załoga chciała się uwłaszczyć na tym przedsiębiorstwie. O jego wartości świadczy ten fakt, że 75% akcji zostało sprzedanych za prawie 1,5 bln starych złotych. Jest to casus podobny jak w zakładach „Winiary”.</u>
<u xml:id="u-21.2" who="#LeszekJuchniewicz">Nie chcieliśmy dopuścić do takiej ścieżki prywatyzacyjnej z uporem broniąc interesu skarbu państwa. Dokonana została prywatyzacja kapitałowa i załoga otrzymała gwarancję zatrudnienia praktycznie na czas nieokreślony, a także podwyżki wynagrodzenia.</u>
<u xml:id="u-21.3" who="#LeszekJuchniewicz">Pan poseł Bartoszek, jako poseł z tego regionu, jest lepiej ode mnie zorientowany, czy są tam jakieś perturbacje po prywatyzacji. Według naszej wiedzy - nie ma, a nowy slogan reklamowy „Ożarów cementuje” jest także dowodem udanej prywatyzacji.</u>
<u xml:id="u-21.4" who="#LeszekJuchniewicz">Pan poseł Olewiński pytał, ile spółki wydały na prywatyzację. Nie potrafię tego określić. To samo dotyczy spółek sektora tytoniowego. Płaciły one za wykonane analizy, memorandum informacyjne, wycenę wartości przedsiębiorstwa itd., natomiast Ministerstwo Przekształceń Własnościowych poniosło koszty prowizji od sukcesu i podwyższenia kapitału.</u>
<u xml:id="u-21.5" who="#LeszekJuchniewicz">Wrócę do kwestii administracja - doradcy w procesie prywatyzacji. Od dwóch lat wskazujemy na potrzebę zastanowienia się, czy administracja rządowa powinna prowadzić proces prywatyzacji tak, jak to robi dotychczas. Gdybym otrzymał pieniądze, które są przeznaczone dla doradców, to razem z zespołem, którym kieruję w Ministerstwie Przekształceń Własnościowych, zapewne lepiej byśmy je wykorzystali w wielu wypadkach. Paradoks polskiej prywatyzacji polega na tym, że ja mogę zapłacić miliardy złotych doradcy, spółce konsultingowej, a nie mogę dać 10-milionowej nagrody swojemu pracownikowi za udane negocjacje, które on prowadził w imieniu Ministerstwa Przekształceń Własnościowych.</u>
<u xml:id="u-21.6" who="#LeszekJuchniewicz">Aby nie być gołosłownym posłużę się przykładem francuskiej firmy Michelin, której w zeszłym roku sprzedaliśmy zakłady produkujące opony w Olsztynie. Ten inwestor zdecydował się kupić od skarbu państwa za 2,5 bln starych złotych akcje i zainwestować 120 mln USD w ciągu najbliższych trzech lat. Jest to zasługa Ministerstwa Przekształceń Własnościowych i jego doradcy. Wspólnie pracowaliśmy, by utrzymać tego inwestora, który był zainteresowany zakładami w Dębicy. W momencie, kiedy powziął informację, że o Dębicę ubiega się inwestor amerykański Goodyear, postanowił wracać do Paryża. Nasz wysiłek zaowocował tym, że przekonaliśmy inwestora francuskiego, iż warto zainwestować w zakład w Olsztynie. Dziś jest on bardzo zadowolony podobnie ja i sama spółka.</u>
<u xml:id="u-21.7" who="#LeszekJuchniewicz">Pan poseł Olewiński pytał z jakiego powodu w 1995 r. zapłaciliśmy zaległy podatek od towarów i usług. Otóż nie płaciliśmy tego podatku w latach 1993–1994. Ministerstwo Przekształceń Własnościowych występowało przy zawieraniu umów z doradcami jako jednostka budżetowa. Nie było powiedziane czy ma płacić VAT, czy nie. W związku z tym VAT nie był odprowadzany. W 1995 r. izba skarbowa orzekła, że ten podatek musimy płacić i z tego powodu zostały uregulowane zaległości. W 1995 r., w stosunku do 1994 r. został dodany jeden etat „R”. Nie sądzę, abyśmy się pod względem liczby tych etatów niekorzystnie wyróżniali na tle innych resortów. Wprawdzie dodany został jeden etat „R”, ale też zwiększyły się nasze zadania.</u>
<u xml:id="u-21.8" who="#LeszekJuchniewicz">Dziś już nie występuje taka sytuacja, że jeden minister nadzoruje jeden departament. Mamy strukturę zróżnicowaną i tylko w jednym przypadku pani minister Ewa Frayberg nadzoruje Departament Narodowych Funduszy Inwestycyjnych, ale jest to „kolos” ze względu na sposób finansowania, pożyczkę Banku Światowego, implikacje dla rynku kapitałowego, dystrybucję powszechnych świadectw udziałowych. Pozostali wiceministrowie nadzorują co najmniej dwa, jeśli nie trzy departamenty merytoryczne.</u>
</div>
<div xml:id="div-22">
<u xml:id="u-22.0" who="#MarekOlewiński">Mówimy o roku 1995, a nie o roku 1996. Nie chcę informacji o tym jak to wygląda dzisiaj, lecz o tym, jak to wyglądało w ubiegłym roku.</u>
</div>
<div xml:id="div-23">
<u xml:id="u-23.0" who="#LeszekJuchniewicz">W 1995 r. mieliśmy o jeden etat „R” więcej w stosunku do roku poprzedniego. Doszło jedno stanowisko podsekretarza stanu, ale w 1996 r. zrezygnowaliśmy z funkcji dyrektora generalnego.</u>
<u xml:id="u-23.1" who="#LeszekJuchniewicz">Pan poseł Borowik pytał o sprawy niezałatwione m.in. o orzeczenia Trybunału Konstytucyjnego.</u>
<u xml:id="u-23.2" who="#LeszekJuchniewicz">Zapewne członkowie tej Komisji pamiętają, że te orzeczenia mają już swoją długą historię. Dopiero rząd pana premiera Cimoszewicza podjął decyzję, że je zrealizuje. Przygotowujemy się do tego. Rodowód orzeczeń, począwszy od 1991 r., wiemy, jaki jest i nie trzeba do tego powracać, natomiast ich zrealizowanie, to olbrzymie i bardzo trudne przedsięwzięcie. Nie jesteśmy jeszcze gotowi, aczkolwiek deklaracja polityczna została złożona przez pana premiera Cimoszewicza.</u>
<u xml:id="u-23.3" who="#LeszekJuchniewicz">Pytał pan poseł o przedsiębiorstwa komunalne, o komercjalizację. Podzielam pana spostrzeżenia i oceny. Nie potrafię nic więcej dodać.</u>
<u xml:id="u-23.4" who="#LeszekJuchniewicz">Gałęzie i przedsiębiorstwa pozostające pod nadzorem państwa. W obiegowym haśle jest to mapa prywatyzacji. Innymi słowy, co powinno, a co nie powinno być prywatyzowane. Sprawa utknęła w Centralnym Urzędzie Planowania. Został powołany specjalny zespół, który opracował pierwsze projekty regulacji pokazujące, przy pomocy jakich instrumentów, w jakich dziedzinach powinien być sprawowany nadzór właścicielski. Prace te nie zostały sfinalizowane.</u>
<u xml:id="u-23.5" who="#LeszekJuchniewicz">Dzisiaj nie mamy pełnej jasności, by powiedzieć, że ten czy inny sektor nie może być prywatyzowany. Jeżeli bierzemy pod uwagę ten kierunek prywatyzacji, który wspólnie przychodzi nam realizować, to poza nielicznymi wyjątkami nie widać takich obszarów gospodarki, które nie mogłyby być prywatyzowane, chociażby w pewnym rozmiarze. Tylko to, co strategiczne, to znaczy zapewnia rozwój oraz pozycję społeczeństwa i państwa polskiego na międzynarodowym rynku pracy, nie powinno być prywatyzowane.</u>
<u xml:id="u-23.6" who="#LeszekJuchniewicz">Jeśli chodzi o udział polskich i zagranicznych doradców, to od 1994 r. zmienił się trend w proporcjach. W początkowym okresie prywatyzacji przeważali doradcy zagraniczni, choć nie w sposób wyraźny. Brakowało nam wówczas rodzimych spółek konsultingowych. Nie było wiedzy i doświadczenia jak wyceniać przedsiębiorstwa. Nie mieliśmy też kontaktu z inwestorami. Dzisiaj spółki konsultingowe okazują się wielokrotnie tańsze, a pod względem merytorycznym nie są wcale gorsze od firm zagranicznych.</u>
<u xml:id="u-23.7" who="#LeszekJuchniewicz">Proporcje są następujące. W 1993 r. był stan równowagi. Ministerstwo Przekształceń Własnościowych zatrudniało 23 doradców krajowych i tyle samo zagranicznych. Od 1995 r. występuje proporcja 60 do 40%. Ostatnio jest nawet jeszcze więcej doradców krajowych, ponieważ oni są tańsi. Sprawiła to w dużej mierze ustawa o zamówieniach publicznych, ale nie tylko.</u>
<u xml:id="u-23.8" who="#LeszekJuchniewicz">Jeśli pan poseł życzy sobie dokładniejszych danych, to musimy je dopiero opracować, bo nie prowadziliśmy zestawień, kto ile zarobił, by powiedzieć, ile w sumie zarobiły firmy polskie, a ile zagraniczne.</u>
<u xml:id="u-23.9" who="#LeszekJuchniewicz">Powtórzę jeszcze raz to, o czym mówiłem wcześniej. Dane o wynagrodzeniach w danym roku są zdeformowane, ponieważ wiele umów z doradcami zagranicznymi było zawieranych w okresach wcześniejszych. Dziś jeszcze realizujemy te umowy np. dotyczące prywatyzacji sektora tytoniowego, czy prywatyzacji cementowni, gdzie naszym doradcą jest IFC (International Finance Corporation) międzynarodowa korporacja, która na mocy specjalnej ustawy uchwalonej przez Sejm ma specjalne przywileje w Polsce.</u>
<u xml:id="u-23.10" who="#LeszekJuchniewicz">Nie mogę się zgodzić z opinią pana posła Bajołka, ponieważ nie chwaliłem prywatyzacji w rolnictwie. Powiedziałem tylko, że przekształcenia za pośrednictwem Agencji Własności Rolnej Skarbu Państwa uważam za najbardziej, jak dotychczas, konsekwentny sposób prywatyzacji. Nie wdawałem się w oceny jakościowe, bo pewnie musiałbym podzielić to co pan poseł powiedział.</u>
<u xml:id="u-23.11" who="#LeszekJuchniewicz">Z całą pewnością nie chwaliłem Agencji Własności Rolnej Skarbu Państwa, tylko samą prywatyzację, która polega praktycznie na jednorazowym w 1991 r. wniesieniu wszystkich PGR do zasobu własności skarbu państwa. Te podmioty utraciły swoją osobowość prawną i możliwość działania, ale problem pozostał nie rozwiązany. Wydaje mi się, że dane, które przytoczyłem, to znaczy proporcje między wielkością sprzedanego areału, a wydzierżawionego są tego dowodem. Ponadto nadal w gestii skarbu państwa pozostaje olbrzymi areał.</u>
<u xml:id="u-23.12" who="#LeszekJuchniewicz">Mój pogląd na funkcjonowanie Agencji Własności Rolnej Skarbu Państwa jest następujący. Jest to ogromna machina, działająca poprzez struktury regionalne, która dysponuje olbrzymim majątkiem nie zawsze właściwie i efektywnie wykorzystywanym.</u>
<u xml:id="u-23.13" who="#LeszekJuchniewicz">Darmowe akcje dla rolników nie były jeszcze dystrybuowane, bo nie ma do tego podstawy. Nawet przy prywatyzacji przemysłu tytoniowego nie ma darmowych akcji tylko transakcja wiązana: najpierw wykupią, a jeśli zabraknie, to otrzymają, przy czym na wykup, zgodnie z obowiązującym ustawodawstwem, załoga i producenci rolni mają 12 miesięcy. Dwa miesiące po sprzedaży, powinniśmy rozpocząć proces udostępniania, który może trwać 12 miesięcy. W związku z tym na pytanie, ilu producentów rolnych otrzyma akcje, będziemy mogli odpowiedzieć po zakończeniu tego procesu.</u>
<u xml:id="u-23.14" who="#LeszekJuchniewicz">Także w innych przedsiębiorstwach związanych z rolnictwem nie nastąpiło jeszcze zakończenie procesu udostępniania akcji. Nie znam więc danych, które by mogły tę kwestię zilustrować.</u>
<u xml:id="u-23.15" who="#LeszekJuchniewicz">Jeśli chodzi o udostępnianie akcji, warto pamiętać o tym, że nadal są załogi przedsiębiorstw, np. w Olsztynie, które czekają na darmowe pakiety akcji. Pracownicy w oczekiwaniu na to, co w 1993 r. obiecywał Pakt o przedsiębiorstwie państwowym, powstrzymali się od kupna akcji preferencyjnych i czekają na dobrodziejstwo nowej ustawy.</u>
<u xml:id="u-23.16" who="#LeszekJuchniewicz">Omawiając strukturę dochodów Ministerstwa Przekształceń Własnościowych powiedziałem, że po wejściu w życie ustawy o restrukturyzacji i prywatyzacji przedsiębiorstw państwowych zniknie jedna pozycja, a mianowicie dochody z tytułu sprzedaży akcji preferencyjnych. W 1995 r. z tego tytułu wpłynęło 3 bln starych złotych.</u>
<u xml:id="u-23.17" who="#LeszekJuchniewicz">Jeśli nie odpowiedziałem na wszystkie pytania, to proszę mi wybaczyć. Jeszcze pan dyrektor Staniszewski wyjaśni, dlaczego w 1995 r. zapłaciliśmy podatek VAT wraz z zaległymi należnościami. Rzeczywiście w budżecie wykonywanym w ubiegłym roku jest to znacząca pozycja.</u>
</div>
<div xml:id="div-24">
<u xml:id="u-24.0" who="#MarekOlewiński">Proszę o syntetyczną wypowiedź. Jednocześnie proszę, aby pan wyjaśnił, czy wydatek z tytułu VAT był planowany wcześniej, czy też pojawił się on w ciągu roku.</u>
</div>
<div xml:id="div-25">
<u xml:id="u-25.0" who="#JanStaniszewski">Chciałbym się ustosunkować do trzech tematów, które zostały poruszone w czasie dyskusji. Oczywiście, zgodnie z sugestią pana przewodniczącego postaram się mówić bardzo skrótowo. Chodzi jednak o zagadnienia, które dotyczą sfery rachunkowości.</u>
<u xml:id="u-25.1" who="#JanStaniszewski">Pan dyrektor Szyc sformułował zarzut, podkreślony w dyskusji, że w ministerstwie nie przestrzega się przepisów ustawy o rachunkowości. Uważam, że takie sformułowanie jest nieco wyolbrzymione. Inspektorzy NIK stwierdzili, że w naszym zakładowym planie kont brakuje siedmiu kont. Z tego sformułowano zarzut, wychodząc z założenia, że obligatoryjne jest zamieszczanie wszystkich kont.</u>
<u xml:id="u-25.2" who="#JanStaniszewski">W tym miejscu chciałbym podziękować inspektorom NIK, którzy zwrócili nam uwagę, bowiem zainspirowało nas to do uzyskania jednoznacznej wykładni ustawy o rachunkowości.</u>
<u xml:id="u-25.3" who="#JanStaniszewski">W tej sprawie zwróciliśmy się do Ministerstwa Finansów. Otrzymaliśmy odpowiedź, z której wynika, że nie ma obowiązku umieszczania wszystkich kont w zakładowym planie kont. Konta zamieszczane są wtedy, kiedy powstanie taka potrzeba. Prawdą jest i do tego się przyznajemy, że z siedmiu brakujących kont, na dwóch kontach były odnotowywane operacje, a plan kont nie został o nie skorygowany. Błąd ten został usunięty.</u>
<u xml:id="u-25.4" who="#JanStaniszewski">Nie przyniósł on żadnych skutków negatywnych. Pracujemy legalnie i zgodnie ze sztuką rachunkowości.</u>
<u xml:id="u-25.5" who="#JanStaniszewski">Aby nie przedłużać wyjaśnień dotyczących VAT, pozwolę sobie zacytować fragment pewnego dokumentu. Przedtem jednak poinformuję państwa, że Najwyższa Izba Kontroli sporządziła doniesienie do prokuratora, które dotyczyło głównej księgowej. Postawiono jej zarzut, że nie dopełniła obowiązku odprowadzenia VAT.</u>
<u xml:id="u-25.6" who="#JanStaniszewski">Sprawą zajął się Urząd Kontroli Skarbowej oraz prokurator. Wyjaśnienia trwały dłuższy czas. Otrzymałem z Prokuratury Rejonowej w Warszawie pismo o umorzeniu dochodzenia w sprawie głównej księgowej, która w latach 1993–1995 pełniła tę funkcję. W uzasadnieniu są zawarte następujące stwierdzenia: „Z zebranego w sprawie materiału dowodowego wynika, że interpretacja cytowanych wyżej przepisów ustawy o podatku od towarów i usług nasuwała wiele wątpliwości. W tej sytuacji oskarżonej nie można zarzucić winy umyślnej w żadnej z jej form przewidzianych w art. 7 1 Kodeksu karnego, a więc zarzucany jej czyn nie stanowi przestępstwa skarbowego w rozumieniu...”.</u>
<u xml:id="u-25.7" who="#JanStaniszewski">Nie tylko my, jako Ministerstwo Przekształceń Własnościowych znaleźliśmy się w pewnym sensie na rozdrożu. Również taką sytuację miało Ministerstwo Finansów, bowiem przy prywatyzacji banków zatrudniło doradców.</u>
<u xml:id="u-25.8" who="#JanStaniszewski">Wiceminister Modzelewski miał swoją wykładnię ustawy o podatku od towarów i usług. Uznał on, że jednostka budżetowa nie powinna płacić VAT, bo to jest przekładanie pieniędzy z jednej do drugiej kieszeni. Dopiero inspektorzy Najwyższej Izby Kontroli w sposób uporczywy domagali się jednoznacznej wykładni w tej sprawie. Taka wykładnia powstała. Stwierdzono, że jednostka budżetowa jest płatnikiem VAT.</u>
<u xml:id="u-25.9" who="#JanStaniszewski">Od tego momentu podjęliśmy wszystkie niezbędne kroki, a więc zarejestrowaliśmy się jako podatnik VAT i zapłaciliśmy wszystkie zaległe płatności. Mamy odrębną decyzję mówiącą o tym, że jesteśmy zwolnieni z karnych odsetek.</u>
<u xml:id="u-25.10" who="#JanStaniszewski">W tym roku na bieżąco płacimy podatek VAT. Sprawa jest jasna i nie ma żadnych komplikacji z tego tytułu.</u>
<u xml:id="u-25.11" who="#JanStaniszewski">Wrócę jeszcze do planu kont. W ciągu kilku dni napiszemy do Najwyższej Izby Kontroli informując ją, jakie podjęliśmy działania dla usprawnienia naszej ewidencji.</u>
<u xml:id="u-25.12" who="#JanStaniszewski">Staramy się pracować uczciwie, ale proszę zauważyć, że Ministerstwo Przekształceń Własnościowych jest specyficznym ministerstwem. Prowadzimy księgowość, jakiej nie prowadzi żaden inny urząd administracji państwowej. Tworzymy pewną namiastkę ewidencji skarbu państwa. Rodzą się niejasności, poszukujemy rozwiązań, prowadzimy konsultacje.</u>
</div>
<div xml:id="div-26">
<u xml:id="u-26.0" who="#RyszardSzyc">Zanim odpowiem na pytania skierowane pod adresem Najwyższej Izby Kontroli, sprostuję informację podaną przez mojego przedmówcę.</u>
<u xml:id="u-26.1" who="#RyszardSzyc">Otóż Najwyższa Izba Kontroli nie występowała do prokuratora w sprawie nie płaconego przez ministerstwo podatku od towarów i usług. Chodzi o to, że postanowienie urzędu kontroli skarbowej akceptuje prokurator.</u>
<u xml:id="u-26.2" who="#RyszardSzyc">Odpowiadając na pytania pana posła Wyrowińskiego i pana posła Borowika wyrażę opinię, że NIK chciałaby zbadać kontrolnie wszystkie zadania, które zostały określone w załączniku nr 12 do ustawy budżetowej. Fizycznie takich możliwości nie ma. Kontrola była prowadzona w Ministerstwie Przekształceń Własnościowych, a przecież zadania dotyczą całego rządu. W związku z tym trzeba byłoby rozszerzyć zakres kontroli i być może w przyszłości tak należy zrobić.</u>
<u xml:id="u-26.3" who="#RyszardSzyc">Pozostając przy zapisach zawartych w załączniku, chcę zwrócić uwagę na jeszcze jeden ich aspekt. Zacytuję pierwsze zdanie: „Trwała eliminacja źródeł inflacji”. W tej sprawie trzeba by było przeprowadzić odrębną kontrolę, szeroko zakrojoną, a w jej efekcie mogłaby powstać praca naukowa.</u>
<u xml:id="u-26.4" who="#RyszardSzyc">W dokumencie pt. „Kierunki prywatyzacji majątku państwowego w 1995 r.” jest już dużo mniej takich ogólnie sformułowanych zadań w porównaniu z analogicznym dokumentem obowiązującym w 1994 r. Nie udało się jednak ich uniknąć, na co dowodem jest następne sformułowanie: „Utworzenie efektywnej i dynamicznej struktury gospodarki narodowej”. Jak to można zbadać?</u>
<u xml:id="u-26.5" who="#RyszardSzyc">Jak można zbadać realizację innego zadania: „...sprzyjać rozwojowi instytucji rynku finansowego”. Jak mam udowodnić kontrolnie, czy podjęte działania sprzyjały temu, czy nie sprzyjały?Czy można było bardziej krytycznie ocenić realizację załącznika nr 12? Chcę powiedzieć, że ten dokument, który państwo otrzymali, został przyjęty przez kierownictwo Najwyższej Izby Kontroli i przez kolegium tej instytucji po burzliwej dyskusji. W związku z tym nic więcej powiedzieć nie mogę. Nie jestem nawet upoważniony do tego, aby w jakiś inny sposób prezentować ocenę Najwyższej Izby Kontroli tak w zakresie kierunków prywatyzacji, jak i wykonania budżetu.</u>
<u xml:id="u-26.6" who="#RyszardSzyc">Pan poseł Wyrowiński pytał, czy Najwyższa Izba Kontroli badała sprzedaż akcji Banku Gdańskiego? Nie badaliśmy tej sprawy. Być może w przyszłości zajdzie potrzeba skontrolowania sprzedaży akcji tego banku.</u>
<u xml:id="u-26.7" who="#RyszardSzyc">Pan poseł Bogdan Pęk zwrócił się do nas z pytaniem o ocenę prywatyzacji Cementowni „Ożarów”. Pan minister Juchniewicz, uprzedzając naszą wypowiedź w tej sprawie stwierdził, że nie wystąpiły przy tej prywatyzacji nieprawidłowości.</u>
<u xml:id="u-26.8" who="#RyszardSzyc">Proces kontrolny jeszcze nie został skończony. W najbliższych dniach minister przekształceń własnościowych otrzyma wystąpienie pokontrolne w sprawie prywatyzacji Cementowni „Ożarów”. Pan minister będzie miał prawo zgłoszenia zastrzeżeń do tego wystąpienia w ciągu siedmiu dni. Dzisiaj mogę tylko powiedzieć, że ta prywatyzacja nie wygląda tak dobrze, jak twierdzi pan minister Juchniewicz. Najwyższa Izba Kontroli przedstawi pewne uwagi i oceny krytyczne. Na tym etapie mogę powiedzieć tylko tyle.</u>
<u xml:id="u-26.9" who="#RyszardSzyc">Pan poseł Pęk pytał także, dlaczego w naszym opracowaniu nie znalazły się uwagi i oceny dotyczące prywatyzacji kapitałowej dużych firm?</u>
<u xml:id="u-26.10" who="#RyszardSzyc">Przygotowujemy obecnie informację o stanie przekształceń własnościowych. Jej opracowanie wydłuża się ze względu na procedurę odwoławczą, jaka obowiązuje w związku z nową ustawą o Najwyższej Izbie Kontroli. Przeprowadziliśmy kontrole niektórych firm, m.in. w Jelczańskich Zakładach Samochodowych, Elektromontażu Północ, Elektromontażu Południe. Mamy więc ocenę prywatyzacji tych firm i znajduje się ona w zbiorczej informacji. W poprzednim swoim wystąpieniu powiedziałem, że aczkolwiek pozytywnie oceniamy dokonane w 1995 r. procesy prywatyzacyjne, to jednak odnośnie do poszczególnych przypadków ocena może być inna. I tak to pewnie będzie wyglądało.</u>
</div>
<div xml:id="div-27">
<u xml:id="u-27.0" who="#MarekOlewiński">Zrozumiałem, że podobnie jak w poprzednich latach, także w tym roku otrzymamy materiał, o którym pan przed chwilą mówił. Na pewno będzie on przedmiotem naszej debaty. Szkoda tylko, że nie dysponujemy nim teraz, kiedy dokonujemy oceny wykonania budżetu Ministerstwa Przekształceń Własnościowych w 1995 r. oraz wykonania zadań, które zostały określone w załączniku pt. „Kierunki prywatyzacji...”.</u>
<u xml:id="u-27.1" who="#MarekOlewiński">Debatujemy już prawie cztery godziny i sądzę, że na podstawie otrzymanych materiałów, przekazanych nam dzisiaj informacji, pytań i odpowiedzi, wyrobiliśmy sobie już pogląd, jak powinniśmy głosować w sprawie części budżetowych, które są przedmiotem dzisiejszych obrad. Czy są jeszcze jakieś pytania czy wątpliwości?</u>
</div>
<div xml:id="div-28">
<u xml:id="u-28.0" who="#MałgorzataOstrowska">Chciałam złożyć gratulacje przedstawicielom Ministerstwa Przekształceń Własnościowych za to, że ministerstwo to otrzymało tak dobrą ocenę od Najwyższej Izby Kontroli.</u>
<u xml:id="u-28.1" who="#MałgorzataOstrowska">Zwracam się do pana przewodniczącego z propozycją, abyśmy potraktowali wnioski Najwyższej Izby Kontroli jako podstawę do sformułowania założeń kierunków prywatyzacji na 1997 r. Jednym z tych założeń powinno być położenie większego nacisku na prywatyzację kapitałową. Ta ścieżka prywatyzacji powinna być preferowana, zwłaszcza jeśli od Ministerstwa Przekształceń Własnościowych żądać się będzie relatywnie do możliwości wysokich dochodów z prywatyzacji. Leasing, jako metoda prywatyzacji, jest akceptowana społecznie, ale nie jest to w żadnym przypadku wydajne źródło dochodów. Jeśli nadal ta ścieżka ma być dominująca, to należy zrezygnować z żądań, by prywatyzacja przynosiła dochody budżetowe. Trzeba bowiem dopasowywać możliwości do oczekiwań, a nie łudzić się później jakimiś enigmatycznymi zyskami.</u>
<u xml:id="u-28.2" who="#MałgorzataOstrowska">Proszę, aby pan przewodniczący zapamiętał mój wniosek i powrócił do niego, kiedy będziemy formułowali kierunki prywatyzacji na 1997 r.</u>
</div>
<div xml:id="div-29">
<u xml:id="u-29.0" who="#WładysławFrasyniuk">Składam gratulacje panu ministrowi Juchniewiczowi. Udowodnił on, że on i jego zespół lepiej się sprawdzają niż niejedna firma doradcza. Okazuje się także, że pan minister lepiej potrafi „sprzedać” dorobek ministerstwa, aniżeli ono same za pomocą opracowywanych przez siebie materiałów.</u>
<u xml:id="u-29.1" who="#WładysławFrasyniuk">Mam pytanie do pana dyrektora Szyca. Z pozoru pytanie jest złośliwe, ale w rzeczywistości jest ono ważne. Czy Ministerstwo Finansów zapłaciło karne odsetki od nieuiszczonego podatku od towarów i usług?</u>
</div>
<div xml:id="div-30">
<u xml:id="u-30.0" who="#AlfredDomagalski">Sądzę, że pan minister minął się z prawdą mówiąc o tym, że tylko spółki zapłaciły za różnego rodzaju usługi przedprywatyzacyjne w przypadku prywatyzacji sektora tytoniowego. Z załącznika nr 6 do sprawozdania z wykonania budżetu wynika, że budżet poniósł koszty usług doradczych. W przypadku pięciu spółek tytoniowych chodzi o kwotę ponad 3.300 tys. zł. Nie sądzę, aby ministerstwo wykazało te kwoty, które zapłaciły spółki. Być może pan minister mówił o innego rodzaju kosztach.</u>
<u xml:id="u-30.1" who="#AlfredDomagalski">W związku z prywatyzacją branży tytoniowej mam jeszcze jedno pytanie. Jest to dla inwestorów strategicznych bardzo atrakcyjna branża. Czy zatem wynagrodzenie dla doradcy nie było ustalane z dużym gestem ze strony Ministerstwa Przekształceń Własnościowych?</u>
<u xml:id="u-30.2" who="#AlfredDomagalski">Przypomnę, że prowizja wyniosła 1,5% wartości spółek. Moim zdaniem jest to jednak gest ówczesnego kierownictwa Ministerstwa Przekształceń Własnościowych.</u>
<u xml:id="u-30.3" who="#AlfredDomagalski">Być może, że uszła mojej uwadze od-powiedź pana ministra, ale sądzę, że nie ustosunkował się pan do kwestii nietrafności planowania budżetowego. Nie czynię zarzutu z tego, że prywatyzacja w 1995 r. kosztowała nas mniej niż planowano. Mimo to uważam, że i tak wydano za dużo pieniędzy. Najważniejsze jednak jest to, że przeszacowanie wydatków powoduje zablokowanie pewnej kwoty, która mogłaby być przeznaczona na realizację innych zadań.</u>
<u xml:id="u-30.4" who="#AlfredDomagalski">Nie chcę mówić o 400 mln zł planowanych dochodów z tytułu sprzedaży świadectw udziałowych. Przecież już w momencie uchwalania ustawy budżetowej było wiadomo, że te pieniądze nie mogą wpłynąć do budżetu w 1995 r. Skoro przeznaczone zostało 12 miesięcy na rozprowadzenie świadectw udziałowych i ponadto 6 miesięcy na dokonanie ostatecznych rozliczeń, to praktycznie dopiero w lipcu 1997 r. pieniądze z tego tytułu będą mogły wpłynąć do budżetu.</u>
<u xml:id="u-30.5" who="#AlfredDomagalski">Proszę także, aby pan minister wyjaśnił sprawę zawarcia umowy na opracowania przedprywatyzacyjne w sytuacji, kiedy firma została już sprywatyzowana.</u>
</div>
<div xml:id="div-31">
<u xml:id="u-31.0" who="#MarekOlewiński">Sądzę, że pan poseł nie usłyszał dokładnie wyjaśnień pana ministra, bowiem stwierdził on, że spółki tytoniowe poniosły część kosztów na ich prywatyzację. Część kosztów pokrytych zostało z budżetu.</u>
<u xml:id="u-31.1" who="#MarekOlewiński">Czy są jeszcze jakieś pytania? Nie widzę.</u>
<u xml:id="u-31.2" who="#MarekOlewiński">Proszę, aby pan minister także tym razem udzielił odpowiedzi na pytania.</u>
</div>
<div xml:id="div-32">
<u xml:id="u-32.0" who="#LeszekJuchniewicz">Pan poseł Domagalski pytając o planowanie budżetowe wskazuje na ogromny problem. Jest on także naszym udziałem, ponieważ mamy ogromny problem jak planować wydatki i jak planować przychody, by utrzymać się w rygorach budżetu. W 1995 r. nie zrealizowaliśmy wszystkich przeznaczonych dla nas środków i zostało to spowodowane tym wszystkim o czym miałem już okazję mówić.</u>
<u xml:id="u-32.1" who="#LeszekJuchniewicz">Nie udaje się do końca przewidzieć rozmiaru procesu prywatyzacji i zadekretować odpowiednie środki. Dokonujemy tylko pewnych szacunków według przyjętej metodologii. Bierzemy pod uwagę wszystkie spółki, które są przygotowane do prywatyzacji. Patrzymy jak dalece one są w tym procesie zaawansowane, i ile z nich można sprywatyzować. Następnie szacujemy wartość ich majątku i tę wartość obciążamy pewnym wskaźnikiem ryzyka oraz szacujemy przychody. Posługując się wskaźnikiem kosztów szacujemy wydatki, które - jak się wydaje - powinniśmy ponieść.</u>
<u xml:id="u-32.2" who="#LeszekJuchniewicz">Planowanie budżetowe nie tylko w naszym wykonaniu jest ułomne. Roczny horyzont planowania utrudnia niezmiernie trafność wyszacowania dochodów i wydatków. W naszym przypadku mamy do czynienia w zasadzie z działalnością komercyjną i wiele zależy od sytuacji rynkowej, tzn. od znalezienia inwestorów, wynegocjowanych cen itd.</u>
<u xml:id="u-32.3" who="#LeszekJuchniewicz">Dla odmiany w roku bieżącym nie możemy już przygotowywać prywatyzacji na rok przyszły. Dziś przygotowując prywatyzację, zawierając umowy na doradztwo, musimy mieć zarezerwowane środki na te cele i nimi realnie dysponować. Natomiast skutki prywatyzacji i jej efekty oraz wydatki wystąpią za rok lub za dwa lata. W związku z tym budżet operujący rocznym horyzontem jest mechanizmem nie do końca doskonałym.</u>
<u xml:id="u-32.4" who="#LeszekJuchniewicz">Dziś nie stać nas na zawieranie nowych umów, nie ogłaszamy nowych przetargów na doradców, ponieważ wydatkowaliśmy wszystkie środki przewidziane na ten rok. Zamierzamy zwrócić się do rządu z wnioskiem o uruchomienie na ten cel specjalnych rezerw budżetowych.</u>
<u xml:id="u-32.5" who="#LeszekJuchniewicz">Porównując poziom wydatków poniesionych w 1995 r. z wydatkami poniesionymi w 1996 r. można stwierdzić, że sytuacja pod tym względem może zmieniać się z roku na rok.</u>
<u xml:id="u-32.6" who="#LeszekJuchniewicz">Jeśli chodzi o pytanie pana posła o poniesione wydatki na zakończoną już prywatyzację, to wyjaśniam, że było to rezultatem pewnej dynamiki działań. Otóż firma Multiexspert na nasze zlecenie, aczkolwiek nie wyrażone w sposób sformalizowany, poprawiała analizy, bo tego zażądał Komitet do Spraw Ustalania Warunków Sprzedaży.</u>
<u xml:id="u-32.7" who="#LeszekJuchniewicz">Procedura określania warunków sprzedaży jest u nas upubliczniana. Wnioskodawcą jest Departament Prywatyzacji Kapitałowej, który na podstawie rekomendacji doradcy formułuje wnioski. Nie zawsze muszą być one zgodne z opinią doradcy.</u>
<u xml:id="u-32.8" who="#LeszekJuchniewicz">Sprawa każdorazowo jest przedmiotem obrad Komitetu do Spraw Ustalania Warunków Sprzedaży, w skład którego wchodzą: dyrektor Departamentu Prywatyzacji Kapitałowej, dyrektor Departamentu Prawnego, dyrektor Departamentu Nadzoru Właścicielskiego, dyrektor Departamentu Administracyjno-Budżetowego. Piątym członkiem tego Komitetu jest moja skromna osoba.</u>
<u xml:id="u-32.9" who="#LeszekJuchniewicz">W tym pięcioosobowym gronie decyduje się o pewnych wymaganiach stawianych czy to doradcy, czy inwestorowi. W przypadku PRiM Chemorozruch i firmy Multiexpert zaleciliśmy wykonanie dodatkowych opracowań, bo poprzednie - naszym zdaniem - zdezaktualizowały się.</u>
<u xml:id="u-32.10" who="#LeszekJuchniewicz">Podpisaliśmy zlecenie 21 lipca 1995 r. Doradca wykonał je na początku sierpnia, a formalnie wszystko odebraliśmy w listopadzie, czyli po zakończeniu prywatyzacji, ale na podstawie tych materiałów pracowaliśmy. W sensie formalnoprawnym jest tu pewne uchybienie, natomiast - jak się wydaje - nie ma żadnego wykroczenia. Trudno uznać tę sprawę za taką o większym kalibrze.</u>
<u xml:id="u-32.11" who="#LeszekJuchniewicz">Udało nam się sprzedać tę spółkę, a sprawa dotyczyła wyceny majątku spółki likwidacją jej baz w Płocku. Chemorozruch to taka spółka, która ma siedzibę w Oświęcimiu, a działa na terenie Petrochemii Płockiej. Firma ta dała eksmisję Chemorozruchowi, a zlikwidowanie bazy w Płocku rodziło pewne obawy, co do dalszego losu spółki. Zażądaliśmy dodatkowych opracowań dla potwierdzenia pewnych tez przyjętych w trybie roboczym.</u>
<u xml:id="u-32.12" who="#LeszekJuchniewicz">Stąd to uchybienie, na które Najwyższa Izba Kontroli słusznie zwróciła nam uwagę.</u>
</div>
<div xml:id="div-33">
<u xml:id="u-33.0" who="#RyszardSzyc">Odpowiadając na pytanie pana posła Frasyniuka informuję, że Departament Przekształceń Własnościowych już od ponad roku nie kontroluje Ministerstwa Finansów. Jest ono w gestii innego departamentu, a w związku z tym nie mam żadnych informacji na temat obciążenia tego ministerstwa podatkiem VAT oraz czy ta należność została uiszczona.</u>
</div>
<div xml:id="div-34">
<u xml:id="u-34.0" who="#MarekOlewiński">Zwracam się do pana ministra, ponieważ na posiedzeniu nie są obecni przedstawiciele Ministerstwa Finansów, aby spowodował udzielenie odpowiedzi na pytanie pana posła Frasyniuka w piątek, kiedy będzie obradowała Komisja Polityki Gospodarczej, Budżetu i Finansów. Pytanie to nie powinno zostać bez odpowiedzi.</u>
</div>
<div xml:id="div-35">
<u xml:id="u-35.0" who="#JanStaniszewski">W przypadku Ministerstwa Finansów pan minister Modzelewski załatwił zgodę na nie naliczanie podatku VAT. Ministerstwo to nie zapłaciło tego podatku, podczas gdy myśmy zapłacili, przy czym zwolniono nas tylko z odsetek.</u>
</div>
<div xml:id="div-36">
<u xml:id="u-36.0" who="#MarekOlewiński">Tym bardziej musimy sobie tę sprawę wyjaśnić, abyśmy wiedzieli, dlaczego doszło do tej sytuacji i dlaczego podjęte zostały takie, a nie inne decyzje.</u>
<u xml:id="u-36.1" who="#MarekOlewiński">Otrzymaliśmy również informacje o wykonaniu budżetów wojewodów w dziale 97. Pan minister omówił wykorzystanie rezerw celowych w pozycjach 28, 29 i 30. Czy są uwagi do informacji o wykonaniu budżetów wojewodów oraz rezerw celowych? Nie widzę.</u>
<u xml:id="u-36.2" who="#MarekOlewiński">Proponuję, abyśmy w dwóch głosowaniach zdecydowali czy przyjmujemy sprawozdanie z wykonania budżetu państwa w części 14 dotyczącej Ministerstwa Przekształceń Własnościowych, zbiorczego budżetu wojewodów w zakresie działu 97 i rezerw celowych w pozycjach 28, 29 i 30 oraz czy przyjmujemy sprawozdanie z wykonania załącznika nr 12 do ustawy budżetowej pt. „Kierunki prywatyzacji majątku państwowego w 1995 r.”.</u>
<u xml:id="u-36.3" who="#MarekOlewiński">Czy ktoś się sprzeciwia przyjęciu takiego trybu głosowania? Nie widzę.</u>
<u xml:id="u-36.4" who="#MarekOlewiński">Zarządzam głosowanie. Kto jest za przyjęciem sprawozdania z wykonania budżetu państwa w 1995 r. w części 14 dotyczącej Ministerstwa Przekształceń Własnościowych, zbiorczego budżetu wojewodów w zakresie działu 97 „różne rozliczenia” i rezerw celowych poz. 28, 29 i 30?</u>
<u xml:id="u-36.5" who="#MarekOlewiński">Wniosek został przyjęty 7 głosami, przy 4 głosach przeciwnych, 5 posłów wstrzymało się od głosu.</u>
<u xml:id="u-36.6" who="#MarekOlewiński">Kto jest za przyjęciem sprawozdania z wykonania załącznika nr 12 do ustawy budżetowej pt. „Kierunki prywatyzacji majątku państwowego w 1995 r.”?</u>
<u xml:id="u-36.7" who="#MarekOlewiński">Wniosek został odrzucony stosunkiem głosów: 6 - za, 9 - przeciw, 2 posłów wstrzymało się od głosu.</u>
<u xml:id="u-36.8" who="#MarekOlewiński">W tej sytuacji Komisja Przekształceń Własnościowych złoży dwie opinie na ręce przewodniczącej Komisji Polityki Gospodarczej, Budżetu i Finansów.</u>
<u xml:id="u-36.9" who="#MarekOlewiński">Pierwsza opinia będzie zawierała następującą treść: „Komisja Przekształceń Własnościowych rozpatrzyła sprawozdanie z wykonania budżet państwa za rok ubiegły w częściach: Ministerstwo Przekształceń Własnościowych, zbiorczy budżet wojewodów i rezerwy celowe. Po wysłuchaniu wyjaśnień przedstawicieli rządu oraz po zapoznaniu się z uwagami Najwyższej Izby Kontroli, Komisja przyjęła sprawozdanie z wykonania budżetu państwa w tych rozpatrywanych częściach”.</u>
<u xml:id="u-36.10" who="#MarekOlewiński">W drugiej opinii napiszemy, że jeśli chodzi o sprawozdanie z realizacji „Kierunków prywatyzacji majątku państwowego w 1995 r.” stanowiących załącznik nr 12 do ustawy budżetowej, to Komisja nie przyjęła tego sprawozdania.</u>
<u xml:id="u-36.11" who="#MarekOlewiński">Drugi punkt porządku obrad przewiduje przyjęcie planu pracy Komisji na II półrocze bieżącego roku. Otrzymaliście państwo projekt planu pracy Komisji. Od razu chcę zaproponować jego rozszerzenie o informację Najwyższej Izby Kontroli, którą otrzymaliśmy w ostatnich dniach. Informacja dotyczy wyników kontroli funkcjonowania spółek akcyjnych w górnictwie węgla kamiennego w warunkach gospodarki rynkowej.</u>
<u xml:id="u-36.12" who="#MarekOlewiński">Moim zdaniem, jest to sprawa bardzo ważna, i uważam, że powinniśmy rozszerzyć plan pracy o tę informację.</u>
<u xml:id="u-36.13" who="#MarekOlewiński">Czy ktoś z państwa ma jakieś inne propozycje rozszerzenia bądź zmiany planu pracy?</u>
</div>
<div xml:id="div-37">
<u xml:id="u-37.0" who="#JadwigaBłoch">Projekt ustawy o państwowym monopolu spirytusowym, a w zasadzie projekty tej ustawy są przedmiotem prac żmudnych, mozolnych, a ich skutek może być inny od oczekiwanego. W związku z tym proponuję, abyśmy oprócz rozpatrzenia sprawozdania, jeżeli w ogóle takie będzie, dokonali analizy propozycji, w jaki sposób przekształcić, a może nawet sprywatyzować zakłady spirytusowe. Proponuję też, abyśmy tej analizy dokonali na posiedzeniu wyjazdowym, na przykładzie Polmosu w Zielonej Górze.</u>
</div>
<div xml:id="div-38">
<u xml:id="u-38.0" who="#MarekOlewiński">Tej sprawie musiałoby być poświęcone odrębne posiedzenie, ponieważ to, które już zaplanowaliśmy będzie poświęcone typowym pracom legislacyjnym. Rozumiem, że możemy przyjąć propozycję pani poseł, ale jako temat odrębnego posiedzenia.</u>
</div>
<div xml:id="div-39">
<u xml:id="u-39.0" who="#WojciechBorowik">Moja uwaga do planu pracy sprowadza się tylko do propozycji przyspieszenia obrad nad dwoma tematami, zwłaszcza po tym, czego dowiedzieliśmy się dzisiaj. Chodzi o opóźnienia w pracach nad restrukturyzacją i prywatyzacją sektora naftowego i elektroenergetycznego. Proszę więc, aby prezydium uwzględniło w planie jak najszybsze spotkania Komisji w tych sprawach. Proponuję, aby odbyły się one jeszcze we wrześniu albo na początku października.</u>
</div>
<div xml:id="div-40">
<u xml:id="u-40.0" who="#MarekOlewiński">W gronie prezydium rozpatrzymy pana posła propozycję, która nie jest pozbawiona racji. Jeśli bowiem mielibyśmy odbyć posiedzenie wyjazdowe, to lepiej, aby było ono we wrześniu czy na początku października, a nie w listopadzie.</u>
</div>
<div xml:id="div-41">
<u xml:id="u-41.0" who="#WładysławFrasyniuk">Po raz kolejny powtarzam wniosek. Jest on praktyczny i ma wiele wspólnego z mizerną obecnością posłów na wyjazdowych posiedzeniach.</u>
<u xml:id="u-41.1" who="#WładysławFrasyniuk">Stawiam wniosek, aby w ogóle do minimum ograniczyć posiedzenia wyjazdowe Komisji, zwłaszcza te posiedzenia, które mogłyby się z równym powodzeniem odbyć w budynku Sejmu. Przykładem może być proponowane wyjazdowe posiedzenie do zakładów spirytusowych. Takie zakłady są w całej Polsce i nie widzę potrzeby wyjeżdżania do Zielonej Góry. Być może należałoby pojechać do Poznania, bo tam jest lepiej funkcjonujący Polmos albo do Wrocławia, bo tamtejsza firma też należy do najlepszych.</u>
<u xml:id="u-41.2" who="#WładysławFrasyniuk">Jeśli już mielibyśmy wyjeżdżać, to tylko tam, gdzie występuje pewna specyficzna dla danego regionu sytuacja.</u>
<u xml:id="u-41.3" who="#WładysławFrasyniuk">Drugi mój wniosek komponuje się z wnioskiem pana posła Borowika. Proponuję, aby ocenę procesów prywatyzacji w telekomunikacji przesunąć na późniejsze miesiące. Wiem, że dokonywana jest analiza, bo mija trzeci rok funkcjonowania trzech systemów. Mówimy o strategicznej gałęzi, dużych pieniądzach i chciałbym, aby Komisja była dobrze przygotowana do dyskusji.</u>
</div>
<div xml:id="div-42">
<u xml:id="u-42.0" who="#MarekOlewiński">Uwzględnimy pana wniosek, tym bardziej że jest on zbieżny z wnioskiem pana posła Borowika.</u>
</div>
<div xml:id="div-43">
<u xml:id="u-43.0" who="#MałgorzataOstrowska">Chcę zaproponować jeszcze jedno posiedzenie, na którym Komisja sformułowałaby opinię w sprawie raportu z wykonania programu działań dostosowujących polską gospodarkę do wymagań Układu europejskiego. Nigdy nie zajmowaliśmy się tą sprawą. Wszyscy posłowie dostali ten raport i wydaje mi się, że warto byłoby się nim zająć.</u>
</div>
<div xml:id="div-44">
<u xml:id="u-44.0" who="#MarekOlewiński">Wydaje mi się, że nie jest to temat dla naszej Komisji i nie my powinniśmy się zajmować tym raportem.</u>
<u xml:id="u-44.1" who="#MarekOlewiński">Prezydium szczegółowo rozważy propozycję pani poseł i być może dołączymy do jakiegoś posiedzenia Komisji na temat zaproponowany przez panią poseł.</u>
</div>
<div xml:id="div-45">
<u xml:id="u-45.0" who="#JacekKasprzyk">Mam przeciwny wniosek do tego, który złożył pan poseł Frasyniuk. Uważam, że telekomunikacją powinniśmy się zająć już we wrześniu. Wiele spraw już się toczy. Otrzymaliśmy materiał rządowy dotyczący programu dalszej restrukturyzacji telekomunikacji. Myślę, że nie powinniśmy odwlekać posiedzenia poświęconego tej sprawie.</u>
</div>
<div xml:id="div-46">
<u xml:id="u-46.0" who="#JanSkrobiszniez">Przejrzałem ten materiał rządowy. O prywatyzacji telekomunikacji w zasadzie nie ma w nim mowy, natomiast odsyła do dokumentu, który jest opracowywany. Będzie on gotowy pod koniec września lub na początku października. Dopiero wówczas będą dostępne materiały traktujące o procesach prywatyzacji telekomunikacji. Dlatego popieram wniosek pana Frasyniuka, aby przesunąć termin posiedzenia Komisji.</u>
</div>
<div xml:id="div-47">
<u xml:id="u-47.0" who="#MarekOlewiński">Zarządzam głosowanie. Kto jest za wnioskiem pana posła Frasyniuka, aby posiedzenie poświęcone ocenie procesów prywatyzacyjnych w telekomunikacji przesunąć na dalszy termin?</u>
<u xml:id="u-47.1" who="#MarekOlewiński">Wniosek został przyjęty 7 głosami, przy 4 głosach przeciwnych, 2 posłów wstrzymało się od głosu.</u>
</div>
<div xml:id="div-48">
<u xml:id="u-48.0" who="#JacekKasprzyk">W związku z wynikiem głosowania chcę zapytać, na jaki miesiąc prezydium ma zamiar przesunąć posiedzenie Komisji w sprawie prywatyzacji telekomunikacji?</u>
</div>
<div xml:id="div-49">
<u xml:id="u-49.0" who="#MarekOlewiński">Sądzę, że to posiedzenie będziemy starali się odbyć jak najwcześniej, ale nie we wrześniu.</u>
</div>
<div xml:id="div-50">
<u xml:id="u-50.0" who="#RyszardSzyc">Trzy dokumenty Departamentu Przekształceń Własnościowych mają być tematem obrad Komisji Przekształceń Własnościowych, a mianowicie przewiduje się rozpatrzenie informacji o wynikach kontroli prywatyzacji przed restrukturyzacją finansową, informacji o stanie przekształceń własnościowych oraz informacji o narodowych funduszach inwestycyjnych. Natomiast nie znalazłem informacji o wynikach kontroli prywatyzacji Fabryki Samochodów Małolitrażowych.</u>
<u xml:id="u-50.1" who="#RyszardSzyc">Czy Komisja zamierza odbyć posiedzenie w tej sprawie, czy też nie?</u>
</div>
<div xml:id="div-51">
<u xml:id="u-51.0" who="#MarekOlewiński">Wyjaśniam, że otrzymaliśmy tę informację. Ponieważ zawiera ona bardzo ciężkie zarzuty, poprosiłem Prezydium Sejmu o skierowanie sprawy do prokuratury, co zostało uczynione. Obecnie sprawa ta jest przedmiotem badania prokuratury i gdy zostaną one zakończone, temat ten będzie rozpatrzony przez Komisję.</u>
<u xml:id="u-51.1" who="#MarekOlewiński">Nie chcemy wyręczać czy zastępować niektórych organów.</u>
<u xml:id="u-51.2" who="#MarekOlewiński">Zarządzam głosowanie. Kto jest za przyjęciem planu pracy z poprawkami, które zostały dzisiaj zgłoszone?</u>
<u xml:id="u-51.3" who="#MarekOlewiński">Wniosek został przyjęty 13 głosami, przy 1 głosie przeciwnym.</u>
<u xml:id="u-51.4" who="#MarekOlewiński">Musimy jeszcze dzisiaj rozpatrzyć sprawozdanie z działalności Najwyższej Izby Kontroli w części dotyczącej Departamentu Przekształceń Własnościowych. Takie dostaliśmy zalecenie od marszałka Sejmu.</u>
<u xml:id="u-51.5" who="#MarekOlewiński">Ponieważ muszę opuścić posiedzenie, prowadzenie obrad Komisji przekazuję panu posłowi Wyrowińskiemu.</u>
</div>
<div xml:id="div-52">
<u xml:id="u-52.0" who="#JanWyrowiński">Proszę, aby pan dyrektor Szyc poinformował nas o działalności Departamentu Przekształceń Własnościowych w 1995 r.</u>
</div>
<div xml:id="div-53">
<u xml:id="u-53.0" who="#RyszardSzyc">Nie wiem, jakie informacje chcielibyście państwo usłyszeć oprócz tych, które zostały zawarte w dokumencie będącym sprawozdaniem z działalności całej instytucji. Przedstawię informację o stanie osobowym departamentu oraz o zadaniach, jakie już zrealizowaliśmy i realizujemy.</u>
</div>
<div xml:id="div-54">
<u xml:id="u-54.0" who="#JanWyrowiński">W zasadzie nie mamy ustalonej procedury, bowiem oceniamy działalność departamentu Najwyższej Izby Kontroli po raz pierwszy. Proponuję więc, aby pan dyrektor przekazał nam te informacje, o których przed chwilą mówił.</u>
</div>
<div xml:id="div-55">
<u xml:id="u-55.0" who="#RyszardSzyc">Departament Przekształceń Własnościowych zatrudniał na dzień 31 grudnia 1995 r. łącznie 36 osób, w tym 3 osoby kierujące tym departamentem, 7 doradców (1 prawny, 3 ekonomicznych, 3 technicznych), którzy zajmują się koordynacją kontroli prowadzonych przez departament. Jeśli chodzi o grupę kontrolerów, to w jej skład wchodzą: 13 głównych specjalistów, 7 st. inspektorów, 4 inspektorów i 2 osoby obsługujące kancelarię.</u>
<u xml:id="u-55.1" who="#RyszardSzyc">Średnia stażu pracy pracowników merytorycznych w Najwyższej Izbie Kontroli wynosi około 10 lat. Z doświadczeniem powyżej 30 lat jest 1 pracownik, który przechodzi już na emeryturę. Z doświadczeniem 20–29 lat jest zatrudnionych 3 pracowników. Następną grupę stanowią pracownicy w liczbie 11, którzy mają doświadczenie od 10 do 19 lat. 6 pracowników plasuje się w grupie tych, którzy pracują w NIK 5 do 9 lat. Poniżej 5 lat pracuje 13 pracowników. Średnia wieku pracowników departamentu wynosi 49 lat.</u>
<u xml:id="u-55.2" who="#RyszardSzyc">Struktura wykształcenia przedstawia się następująco: z prawniczym wykształceniem jest 6 osób, ekonomicznym - 9 osób, technicznym - 10 osób, technicznym i ekonomicznym - 2 osoby, administracyjnym - 2 osoby. Ponadto 2 osoby ukończyły organizację i zarządzanie, a inne wykształcenie mają 3 osoby. Oczywiście wszyscy pracownicy merytoryczni mają wyższe wykształcenie.</u>
<u xml:id="u-55.3" who="#RyszardSzyc">Podstawowym celem kontroli prowadzonej przez Departament Przekształceń Własnościowych była w 1995 r., podobnie jak w latach ubiegłych, ocena realizacji założeń prywatyzacji oraz przebiegu i stanu przekształceń własnościowych w gospodarce narodowej, z uwzględnieniem interesów skarbu państwa, co przejawia się w każdej naszej informacji.</u>
<u xml:id="u-55.4" who="#RyszardSzyc">Wyniki kontroli, niezależnie od wystąpień pokontrolnych kierowanych do kierowników jednostek kontrolowanych, a także do innych zainteresowanych instytucji i urzędów, prezentowaliśmy w informacjach zbiorczych.</u>
<u xml:id="u-55.5" who="#RyszardSzyc">Wymienię tytuły informacji zbiorczych, które Departament Przekształceń Własnościowych opracował w 1995 r.:</u>
<u xml:id="u-55.6" who="#RyszardSzyc">- Informacja o wynikach kontroli prywatyzacji przez sprzedaż przedsiębiorstwa lub zorganizowanych części jego mienia (styczeń 1995 r.),</u>
<u xml:id="u-55.7" who="#RyszardSzyc">- Informacja o wynikach kontroli realizacji zobowiązań wynikających z umów o nabycie udziałów lub akcji jednoosobowych spółek skarbu państwa przez inwestorów strategicznych (marzec 1995 r.),</u>
<u xml:id="u-55.8" who="#RyszardSzyc">- Informacja o wynikach kontroli prywatyzacji Wielkopolskiego Banku Kredytowego w Poznaniu (lipiec 1995 r.),</u>
<u xml:id="u-55.9" who="#RyszardSzyc">- Informacja o wynikach kontroli stanu przekształceń własnościowych w gospodarce narodowej w roku 1994 (listopad 1995 r.).</u>
<u xml:id="u-55.10" who="#RyszardSzyc">Także w 1995 r. przeprowadziliśmy kontrolę, natomiast informację przekazaliśmy na początku 1996 r. i dotyczy ona sprzedaży udziałów Państwowego Przedsiębiorstwa Wydawniczego „Rzeczpospolita” spółce „Presspublica”. Informacja ta była przedmiotem wspólnego posiedzenia Komisji Przekształceń Własnościowych i Komisji Kultury i Środków Przekazu.</u>
<u xml:id="u-55.11" who="#RyszardSzyc">Ponadto w 1995 r. departament opracował poufną informację o wynikach kontroli prywatyzacji majątku byłej Fabryki Samochodów Małolitrażowych w Bielsku Białej. Ta informacja została przedstawiona prezydium Komisji pod koniec stycznia, a teraz trafiła do wszystkich członków Komisji.</u>
<u xml:id="u-55.12" who="#RyszardSzyc">Także na przełomie 1995 i 1996 r. opracowaliśmy informację o wynikach kontroli prywatyzacji Huty Warszawa. Była ona przedmiotem jednego z posiedzeń Komisji Przekształceń Własnościowych.</u>
<u xml:id="u-55.13" who="#RyszardSzyc">Przedstawiliśmy jeszcze jeden dokument, a mianowicie informację o wynikach kontroli likwidacji suwalskich zakładów drobiarskich w celu ich sprzedaży. Była to kontrola zlecona przez Prezydium Sejmu. Cała praca kontrolna została wykonana w IV kwartale 1995 r., a w tym roku została opracowana informacja zbiorcza.</u>
<u xml:id="u-55.14" who="#RyszardSzyc">Aktualnie przygotowujemy informację o wynikach kontroli prywatyzacji poprzez restrukturyzację finansową jednostek państwowych. Jest to pokaźne opracowanie i sądzę, że w niedługim czasie będziemy mogli je państwu przekazać.</u>
<u xml:id="u-55.15" who="#RyszardSzyc">Wszystkie wymienione przeze mnie informacje zostały przedłożone właściwym organom Sejmu: marszałkowi, Prezydium, Komisji Przekształceń Własnościowych, a także innym Komisjom sejmowym, takim jak: Komisja Handlu i Usług, Komisja Polityki Gospodarczej, Budżetu i Finansów, Komisja Polityki Przestrzennej, Budowlanej i Mieszkaniowej, Komisja Polityki Społecznej, Komisja Kultury i Środków Przekazu. Informacje nasze przekazaliśmy również dwóm komisjom senackim. Przedstawiciele Departamentu Przekształceń Własnościowych uczestniczyli w 1995 r. w 29 posiedzeniach sejmowych Komisji, głównie w posiedzeniach Komisji Przekształceń Własnościowych. Na 12 posiedzeniach referowaliśmy wyniki naszej kontroli bądź wykorzystywane były materiały pokontrolne.</u>
<u xml:id="u-55.16" who="#RyszardSzyc">Na tym zakończę krótkie wprowadzenie. Jeśli będą pytania szczegółowe, to jesteśmy w stanie na nie odpowiedzieć.</u>
</div>
<div xml:id="div-56">
<u xml:id="u-56.0" who="#JanWyrowiński">Na moment wrócę do poprzedniego porządku dziennego, bowiem mamy obowiązek wybrać posła referenta, który na posiedzeniu Komisji Polityki Gospodarczej, Budżetu i Finansów zaprezentuje stanowisko naszej Komisji. Prezydium Komisji proponuje, aby tę funkcję powierzyć panu posłowi Żbikowskiemu.</u>
<u xml:id="u-56.1" who="#JanWyrowiński">Czy pan poseł wyraża zgodę na jej przyjęcie.</u>
</div>
<div xml:id="div-57">
<u xml:id="u-57.0" who="#WładysławŻbikowski">Wyrażam.</u>
</div>
<div xml:id="div-58">
<u xml:id="u-58.0" who="#JanWyrowiński">Czy ktoś z państwa chce zgłosić inną kandydaturę? Nie widzę.</u>
<u xml:id="u-58.1" who="#JanWyrowiński">Rozumiem więc, że Komisja wyraża zgodę na to, aby reprezentował nas pan poseł Żbikowski.</u>
<u xml:id="u-58.2" who="#JanWyrowiński">Powracamy do oceny działalności w 1995 r. Departamentu Przekształceń Własnościowych. Zdaję sobie sprawę z tego, że obraliśmy ekspresowe tempo, ale wynika ono z przyczyn od nas niezależnych. Otóż 1 sierpnia br. marszałek Sejmu skierował do przewodniczącej Komisji Polityki Gospodarczej, Budżetu i Finansów, pani poseł Ziółkowskiej pismo, aby do 9 sierpnia Komisja ta wypowiedziała się w sprawie działalności Najwyższej Izby Kontroli w 1995 r. Z kolei sekretariat Komisji Przekształceń Własnościowych otrzymał pismo w sprawie oceny Departamentu Przekształceń Własnościowych NIK w dniu dzisiejszym.</u>
<u xml:id="u-58.3" who="#JanWyrowiński">Funkcjonowanie nowej ustawy o działalności Najwyższej Izby Kontroli tworzą nowe okoliczności, którym musimy sprostać. Sądzę, że Sejm następnej kadencji nie będzie miał już podobnych problemów. Musimy przyjąć z dobrodziejstwem inwentarza to, co się dzieje. Zwracam się do państwa z pytaniem, czy są jakieś uwagi do tego, o czym mówił pan dyrektor Szyc.</u>
<u xml:id="u-58.4" who="#JanWyrowiński">Otrzymaliśmy bardzo obszerny dokument pt. „Sprawozdanie z działalności Najwyższej Izby Kontroli w 1995 r.”. Opis działalności Departamentu Przekształceń Własnościowych jest na stronach 69–118. Sądzę, że państwo zapoznali się z tym dokumentem, a wcześniej mieliśmy możliwość poznać dorobek Departamentu Przekształceń Własnościowych w postaci sprawozdań, o których mówił pan dyrektor Szyc. Sądzę, że jest to ta materia, która powinna podlegać naszej ocenie.</u>
</div>
<div xml:id="div-59">
<u xml:id="u-59.0" who="#WładysławFrasyniuk">Zgłaszam wniosek formalny, abyśmy przystąpili do głosowania.</u>
</div>
<div xml:id="div-60">
<u xml:id="u-60.0" who="#JanWyrowiński">Rozumiem, że pan poseł proponuje, aby pozytywnie ustosunkować się do sprawozdania Najwyższej Izby Kontroli w części dotyczącej Departamentu Przekształceń Własnościowych.</u>
<u xml:id="u-60.1" who="#JanWyrowiński">Czy są jakieś inne wnioski? Nie widzę. Czy ktoś się sprzeciwia przyjęciu sprawozdania z działalności Najwyższej Izby Kontroli w części dotyczącej Departamentu Przekształceń Własnościowych? Nie widzę.</u>
<u xml:id="u-60.2" who="#JanWyrowiński">Zamykam posiedzenie.</u>
</div>
</body>
</text>
</TEI>
</teiCorpus>