text_structure.xml 346 KB
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60 61 62 63 64 65 66 67 68 69 70 71 72 73 74 75 76 77 78 79 80 81 82 83 84 85 86 87 88 89 90 91 92 93 94 95 96 97 98 99 100 101 102 103 104 105 106 107 108 109 110 111 112 113 114 115 116 117 118 119 120 121 122 123 124 125 126 127 128 129 130 131 132 133 134 135 136 137 138 139 140 141 142 143 144 145 146 147 148 149 150 151 152 153 154 155 156 157 158 159 160 161 162 163 164 165 166 167 168 169 170 171 172 173 174 175 176 177 178 179 180 181 182 183 184 185 186 187 188 189 190 191 192 193 194 195 196 197 198 199 200 201 202 203 204 205 206 207 208 209 210 211 212 213 214 215 216 217 218 219 220 221 222 223 224 225 226 227 228 229 230 231 232 233 234 235 236 237 238 239 240 241 242 243 244 245 246 247 248 249 250 251 252 253 254 255 256 257 258 259 260 261 262 263 264 265 266 267 268 269 270 271 272 273 274 275 276 277 278 279 280 281 282 283 284 285 286 287 288 289 290 291 292 293 294 295 296 297 298 299 300 301 302 303 304 305 306 307 308 309 310 311 312 313 314 315 316 317 318 319 320 321 322 323 324 325 326 327 328 329 330 331 332 333 334 335 336 337 338 339 340 341 342 343 344 345 346 347 348 349 350 351 352 353 354 355 356 357 358 359 360 361 362 363 364 365 366 367 368 369 370 371 372 373 374 375 376 377 378 379 380 381 382 383 384 385 386 387 388 389 390 391 392 393 394 395 396 397 398 399 400 401 402 403 404 405 406 407 408 409 410 411 412 413 414 415 416 417 418 419 420 421 422 423 424 425 426 427 428 429 430 431 432 433 434 435 436 437 438 439 440 441 442 443 444 445 446 447 448 449 450 451 452 453 454 455 456 457 458 459 460 461 462 463 464 465 466 467 468 469 470 471 472 473 474 475 476 477 478 479 480 481 482 483 484 485 486 487 488 489 490 491 492 493 494 495 496 497 498 499 500 501 502 503 504 505 506 507 508 509 510 511 512 513 514 515 516 517 518 519 520 521 522 523 524 525 526 527 528 529 530 531 532 533 534 535 536 537 538 539 540 541 542 543 544 545 546 547 548 549 550 551 552 553 554 555 556 557 558 559 560 561 562 563 564 565 566 567 568 569 570 571 572 573 574 575 576 577 578 579 580 581 582 583 584 585 586 587 588 589 590 591 592 593 594 595 596 597 598 599 600 601 602 603 604 605 606 607 608 609 610 611 612 613 614 615 616 617 618 619 620 621 622 623 624 625 626 627 628 629 630 631 632 633 634 635 636 637 638 639 640 641 642 643 644 645 646 647 648 649 650 651 652 653 654 655 656 657 658 659 660 661 662 663 664 665 666 667 668 669 670 671 672 673 674 675 676 677 678 679 680 681 682 683 684 685 686 687 688 689 690 691 692 693 694 695 696 697 698 699 700 701 702 703 704 705 706 707 708 709 710 711 712 713 714 715 716 717 718 719 720 721 722 723 724 725 726 727 728 729 730 731 732 733 734 735 736 737 738 739 740 741 742 743 744 745 746 747 748 749 750 751 752 753 754 755 756 757 758 759 760 761 762 763 764 765 766 767 768 769 770 771 772 773 774 775 776 777 778 779 780 781 782 783 784 785 786 787 788 789 790 791 792 793 794 795 796 797 798 799 800 801 802 803 804 805 806 807 808 809 810 811 812 813 814 815 816 817 818 819 820 821 822 823 824 825 826 827 828 829 830 831 832 833 834 835 836 837 838 839 840 841 842 843 844 845 846 847 848 849 850 851 852 853 854 855 856 857 858 859 860 861 862 863 864 865 866 867 868 869 870 871 872 873 874 875 876 877 878 879 880 881 882 883 884 885 886 887 888 889 890 891 892 893 894 895 896 897 898 899 900 901 902 903 904 905 906 907 908 909 910 911 912 913 914 915 916 917 918 919 920 921 922 923 924 925 926 927 928 929 930 931 932 933 934 935 936 937 938 939 940 941 942 943 944 945 946 947 948 949 950 951 952 953 954 955 956 957 958 959 960 961 962 963 964 965 966 967 968 969 970 971 972 973 974 975 976 977 978 979 980 981 982 983 984 985 986 987 988 989 990 991 992 993 994 995 996 997 998 999 1000 1001 1002 1003 1004 1005 1006 1007 1008 1009 1010 1011 1012 1013 1014 1015 1016 1017 1018 1019 1020 1021 1022 1023 1024 1025 1026 1027 1028 1029 1030 1031 1032 1033 1034 1035 1036 1037 1038 1039 1040 1041 1042 1043 1044 1045 1046 1047 1048 1049 1050 1051 1052 1053 1054 1055 1056 1057 1058 1059 1060 1061 1062 1063 1064 1065 1066 1067 1068 1069 1070 1071 1072 1073 1074 1075 1076 1077 1078 1079 1080 1081 1082 1083 1084 1085 1086 1087 1088 1089 1090 1091 1092 1093 1094 1095 1096 1097 1098 1099 1100 1101 1102 1103 1104 1105 1106 1107 1108 1109 1110 1111 1112 1113 1114 1115 1116 1117 1118 1119 1120 1121 1122 1123 1124 1125 1126 1127 1128 1129 1130 1131 1132 1133 1134 1135 1136 1137 1138 1139 1140 1141 1142 1143 1144 1145 1146 1147 1148 1149 1150 1151 1152 1153 1154 1155 1156 1157 1158 1159 1160 1161 1162 1163 1164 1165 1166 1167 1168 1169 1170 1171 1172 1173 1174 1175 1176 1177 1178 1179 1180 1181 1182 1183 1184 1185 1186 1187 1188 1189 1190 1191 1192 1193 1194 1195 1196 1197 1198 1199 1200 1201 1202 1203 1204 1205 1206 1207 1208 1209 1210 1211 1212 1213 1214 1215 1216 1217 1218 1219 1220 1221 1222 1223 1224 1225 1226 1227 1228 1229 1230 1231 1232 1233 1234 1235 1236 1237 1238 1239 1240 1241 1242 1243 1244 1245 1246 1247 1248 1249 1250 1251 1252 1253 1254 1255 1256 1257 1258 1259 1260 1261 1262 1263 1264 1265 1266 1267 1268 1269 1270 1271 1272 1273 1274 1275 1276 1277 1278 1279 1280 1281 1282 1283 1284 1285 1286 1287 1288 1289 1290 1291 1292 1293 1294 1295 1296 1297 1298 1299 1300 1301 1302 1303 1304 1305 1306 1307 1308 1309 1310 1311 1312 1313 1314 1315 1316 1317 1318 1319 1320 1321 1322 1323 1324 1325 1326 1327 1328 1329 1330 1331 1332 1333 1334 1335 1336 1337 1338 1339 1340 1341 1342 1343 1344 1345 1346 1347 1348 1349 1350 1351 1352 1353 1354 1355 1356 1357 1358 1359 1360 1361 1362 1363 1364 1365 1366 1367 1368 1369 1370 1371 1372 1373 1374 1375 1376 1377 1378 1379 1380 1381 1382 1383 1384 1385 1386 1387 1388 1389 1390 1391 1392 1393 1394 1395 1396 1397 1398 1399 1400 1401 1402 1403 1404 1405 1406 1407 1408 1409 1410 1411 1412 1413 1414 1415 1416 1417 1418 1419 1420 1421 1422 1423 1424 1425 1426 1427 1428 1429 1430 1431 1432 1433 1434 1435 1436 1437 1438 1439 1440 1441 1442 1443 1444 1445 1446 1447 1448 1449 1450 1451 1452 1453 1454 1455 1456 1457 1458 1459 1460 1461 1462 1463 1464 1465 1466 1467 1468 1469 1470 1471 1472 1473 1474 1475 1476 1477 1478 1479 1480 1481 1482 1483 1484 1485 1486 1487 1488 1489 1490 1491 1492 1493 1494 1495 1496 1497 1498 1499 1500 1501 1502 1503 1504 1505 1506 1507 1508 1509 1510 1511 1512 1513 1514 1515 1516 1517 1518 1519 1520 1521 1522 1523 1524 1525 1526 1527 1528 1529 1530 1531 1532 1533 1534 1535 1536 1537 1538 1539 1540 1541 1542 1543 1544 1545 1546 1547 1548 1549 1550 1551 1552 1553 1554 1555 1556 1557 1558 1559 1560 1561 1562 1563 1564 1565 1566 1567 1568 1569 1570 1571 1572 1573 1574 1575 1576 1577 1578 1579 1580 1581 1582 1583 1584 1585 1586 1587 1588 1589 1590 1591 1592 1593 1594 1595 1596 1597 1598 1599 1600 1601 1602 1603 1604 1605 1606 1607 1608 1609 1610 1611 1612 1613 1614 1615 1616 1617 1618 1619 1620 1621 1622 1623 1624 1625 1626 1627 1628 1629 1630 1631 1632 1633 1634 1635 1636 1637 1638 1639 1640 1641 1642 1643 1644 1645 1646 1647 1648 1649 1650 1651 1652 1653 1654 1655 1656 1657 1658 1659 1660 1661 1662 1663 1664 1665 1666 1667 1668 1669 1670 1671 1672 1673 1674 1675 1676 1677 1678 1679 1680 1681 1682 1683 1684 1685 1686 1687 1688 1689 1690 1691 1692 1693 1694 1695 1696 1697 1698 1699 1700 1701 1702 1703 1704 1705 1706 1707 1708 1709 1710 1711 1712 1713 1714 1715 1716 1717 1718 1719 1720 1721 1722 1723 1724 1725 1726 1727 1728 1729 1730 1731 1732 1733 1734 1735 1736 1737 1738 1739 1740 1741 1742 1743 1744 1745 1746 1747 1748 1749 1750 1751 1752 1753 1754 1755 1756 1757 1758 1759 1760 1761 1762 1763 1764 1765 1766 1767 1768 1769 1770 1771 1772 1773 1774 1775 1776 1777 1778 1779 1780 1781 1782 1783 1784 1785 1786 1787 1788 1789 1790 1791 1792 1793 1794 1795 1796 1797 1798 1799 1800 1801 1802 1803 1804 1805 1806 1807 1808 1809
<?xml version='1.0' encoding='utf-8'?>
<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
  <xi:include href="PPC_header.xml" />
  <TEI>
    <xi:include href="header.xml" />
    <text>
      <body>
        <div xml:id="div-1">
          <u xml:id="u-1.0" who="#WiesławaZiółkowska">Otwieram posiedzenie Komisji Polityki Gospodarczej, Budżetu i Finansów.</u>
          <u xml:id="u-1.1" who="#WiesławaZiółkowska">Witam serdecznie wszystkich zaproszonych gości, przedstawicieli urzędów i resortów, ekspertów i członków Komisji.</u>
          <u xml:id="u-1.2" who="#WiesławaZiółkowska">Rozpoczynamy od rozpatrzenia opinii Komisji Regulaminowej i Spraw Poselskich w sprawie projektu budżetu w części 01 - Kancelaria Prezydenta RP.</u>
          <u xml:id="u-1.3" who="#WiesławaZiółkowska">Posłem referentem Komisji Regulaminowej i Spraw Poselskich jest pan poseł Karpiński. Jemu oddaję głos.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-2">
          <u xml:id="u-2.0" who="#SergiuszKarpiński">Komisja Regulaminowa i Spraw Poselskich dokonała wstępnej analizy projektu budżetu w części 01 - Kancelaria Prezydenta RP.</u>
          <u xml:id="u-2.1" who="#SergiuszKarpiński">Posiłkowaliśmy się opiniami: Komisji Kultury i Środków Przekazu w zakresie wydatków na rzecz Narodowego Funduszu Ochrony Zabytków Krakowa, Komisji Obrony Narodowej w zakresie wydatków na Biuro Bezpieczeństwa Narodowego oraz Komisji Sprawiedliwości i Praw Człowieka w zakresie wydatków związanych z Krajową Radą Sądownictwa.</u>
          <u xml:id="u-2.2" who="#SergiuszKarpiński">Komisja Regulaminowa i Spraw Poselskich nie wnosi w swej opinii konkretnych propozycji dotyczących projektu budżetu Kancelarii Prezydenta, natomiast prosi o uwzględnienie pewnych uwag wiążących się z oceną projektu.</u>
          <u xml:id="u-2.3" who="#SergiuszKarpiński">Uwagi te dotyczą m.in. następujących spraw:</u>
          <u xml:id="u-2.4" who="#SergiuszKarpiński">- reorganizacja Kancelarii Prezydenta RP spowodowała wzrost zatrudnienia już w tej chwili, a w konsekwencji konieczność zwiększenia nakładów na wynagrodzenia osobowe i kosztów obsługi zwiększonej liczby pracowników. Jest to zagadnienie raczej o charakterze politycznym, niż budżetowym, ponieważ oznacza rozrost aparatu Kancelarii Prezydenta. Zgoda na wzrost zatrudnienia musi automatycznie oznaczać zwiększenie nakładów na wynagrodzenia, pochodne i obsługę pracowników;</u>
          <u xml:id="u-2.5" who="#SergiuszKarpiński">- zwiększenie w stosunku do planu na 1996 rok o 1.250% wydatków z tytułu podatku i opłat na rzecz budżetu państwa. Zwiększenie wydatków w 1996 roku w niektórych paragrafach dokona się kosztem oszczędności właśnie w paragrafie dotyczącym podatków i opłat na rzecz budżetu państwa. Z zaplanowanych na 1996 rok 726 tys. zł przewidywane wykonanie wynosi 221 tys. zł. Na przyszły rok planuje się natomiast 2.800.000 zł;</u>
          <u xml:id="u-2.6" who="#SergiuszKarpiński">- operacje dokonywane na etatach żołnierzy zawodowych i funkcjonariuszy oraz etatach pracowników cywilnych w Biurze Bezpieczeństwa Narodowego. Pojawia się w tym punkcie niespójność uzasadnienia do projektu budżetu z danymi tabelarycznymi. Przy tej samej łącznej liczbie żołnierzy zawodowych, funkcjonariuszy i pracowników cywilnych BBN planuje na 1997 rok taką samą kwotę na wynagrodzenia, mimo przesunięć z etatów żołnierzy zawodowych na rzecz pracowników cywilnych. Nie planuje się jednak wzrostu wynagrodzeń lub uposażeń o wskaźnik inflacji 15%;</u>
          <u xml:id="u-2.7" who="#SergiuszKarpiński">- konieczność zwiększenia nakładów na remont i wyposażenie siedziby Biura Bezpieczeństwa Narodowego. Zgodnie z oświadczeniem przedstawicieli Kancelarii Prezydenta, jest to działanie epizodyczne, dotyczy tylko 1997 roku. Sytuacja lokalowa BBN wymaga takiej inwestycji;</u>
          <u xml:id="u-2.8" who="#SergiuszKarpiński">- współpraca naukowo-techniczna z zagranicą w zdecydowanej większości zawiera koszty podróży służbowych zagranicznych. Przewiduje się tu znaczny wzrost wydatków, blisko o 100% w stosunku do planu na 1996 rok.</u>
          <u xml:id="u-2.9" who="#SergiuszKarpiński">W imieniu Komisji Regulaminowej i Spraw Poselskich chciałbym zwrócić się z propozycją wydzielenia w budżecie Kancelarii Prezydenta odrębnej pozycji zawierającej środki na Krajową Radę Sądownictwa.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-3">
          <u xml:id="u-3.0" who="#WiesławaZiółkowska">W pierwszej części posiedzenia posłem koreferentem Komisji Polityki Gospodarczej, Budżetu i Finansów jest pan poseł Andrzej Wielowieyski.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-4">
          <u xml:id="u-4.0" who="#AndrzejWielowieyski">Chciałbym złożyć szereg konkretnych propozycji korekt do przedstawionego preliminarza budżetowego. Jednak rozpocznę od kilku ogólnych zdań dotyczących owego tematu. Następnie proponuję, aby po kolei podejmować decyzje w każdej sprawie, abyśmy pamiętali uwagi i poszczególne propozycje.</u>
          <u xml:id="u-4.1" who="#AndrzejWielowieyski">Sądzę, że do tej pory nasza Komisja niedostatecznie silnie podkreślała swoją rolę w ocenie nierządowych części projektu budżetu. W pozostałych częściach odpowiedzialny jest minister finansów. Możemy z nim dyskutować, prowadzić spory itp.</u>
          <u xml:id="u-4.2" who="#AndrzejWielowieyski">Nasza ingerencja w częściach pozarządowych jest znacznie bardziej ograniczona w sensie strukturalnym. Minister finansów ustala pewne limity i zasady, Rada Ministrów to zatwierdza, zaś resorty otrzymują konkretne kwoty i dzielą na remonty, inwestycje, inne wydatki. Są one zmuszone gospodarować tym, co dostały.</u>
          <u xml:id="u-4.3" who="#AndrzejWielowieyski">W przypadku części pozarządowych, których jest ok. 10, sytuacja jest zupełnie inna. Tu podmioty są u siebie gospodarzami i nie mają zewnętrznego przymusu. Konstruowanie budżetu polega na zbieraniu wniosków i ich zestawianiu. Trudno mi oceniać, na ile te zestawienia są czynione z gospodarskim wysiłkiem. Każdy chce więcej zrobić w lepszych warunkach.</u>
          <u xml:id="u-4.4" who="#AndrzejWielowieyski">Z natury rzeczy części pozarządowe są wykonywane mniej gospodarnie.</u>
          <u xml:id="u-4.5" who="#AndrzejWielowieyski">Nasze zadanie jest tu o wiele ważniejsze. Sejm jest jedynym ciałem kontrolującym wykonanie budżetu w częściach pozarządowych. Trzeba dokładnie sprawdzać poczynania w tych częściach.</u>
          <u xml:id="u-4.6" who="#AndrzejWielowieyski">Prawo budżetowe jest tak sporządzone, że pozwala na dowolne przesunięcia między paragrafami, oprócz wydatków na wynagrodzenia. Każdy paragraf jest więc ważny. Rezerwy w każdym z nich muszą być poddane opinii.</u>
          <u xml:id="u-4.7" who="#AndrzejWielowieyski">Na marginesie kilka zdań o moim własnym doświadczeniu życiowym. Kiedyś rozbiłem samochód na Mazurach. Z doświadczeń warszawskich wiedziałem, że przy sporządzaniu kosztorysu trzeba kombinować, ponieważ firmy ubezpieczeniowe obcinają koszty. Usługę wykonywał na miejscu jakiś zakład mechaniczny. Byłem zaskoczony sposobem zapisania kosztorysu. Wykrzyknąłem czytając go: Przecież tego kosztorysu nikt nie przyjmie! Jestem z Poznania - odpowiedział właściciel warsztatu - Moje kosztorysy zawsze są akceptowane bez uwag. Tak też się stało.</u>
          <u xml:id="u-4.8" who="#AndrzejWielowieyski">Marzyłbym, aby w naszych relacjach między Komisją a częściami budżetowymi był właśnie taki układ.</u>
          <u xml:id="u-4.9" who="#AndrzejWielowieyski">Muszę przypomnieć, że premier Cimoszewicz zwrócił się do kierowników wszystkich części pozarządowych z prośbą o stosowanie przy budżetowaniu zasad, które przyjęła Rada Ministrów w częściach rządowych. Marszałkowie Sejmu i Senatu zaakceptowali takie postępowanie. W przypadku prezydenta będziemy mieć pewne problemy.</u>
          <u xml:id="u-4.10" who="#AndrzejWielowieyski">Przechodzę teraz do projektu budżetu Kancelarii Prezydenta. Niestety, nie jestem zadowolony z wyjaśnień przedstawicieli Kancelarii. Nie wszystko jest dla mnie tu jasne. Z panem posłem Karpińskim przejrzeliśmy poszczególne paragrafy, przyjmując jedno ważne założenie - w niewielkim stopniu bierzemy pod uwagę założenia budżetu 1996 roku, natomiast odnosimy się do wykonania, co nie jest proste. Dysponujemy danymi dotyczącymi 11 miesięcy br., jest to więc bliskie wykonania za cały rok. Istnieją duże różnice pomiędzy planowaniem a wykonaniem ze względu na przesunięcia paragrafowe.</u>
          <u xml:id="u-4.11" who="#AndrzejWielowieyski">Charakterystyczne - przy Kancelarii Prezydenta znamienną rzeczą jest niewykonanie pozycji dotyczącej płacenia podatków, zaś przesunięcie tych środków do innych paragrafów.</u>
          <u xml:id="u-4.12" who="#AndrzejWielowieyski">Apeluję do członków Komisji o czujność merytoryczną. My, tzn. pan poseł Karpiński i ja zachowywaliśmy się niezmiernie powściągliwie. Dla mnie najważniejsze jest prawidłowe budżetowanie. Czy należy remontować rezydencje, instalować nowe komputery i zatrudniać ludzi - te problemy przedstawiamy Komisji do oceny.</u>
          <u xml:id="u-4.13" who="#AndrzejWielowieyski">Przy paragrafie 11, czyli funduszu wynagrodzeń pojawia się problem wzrostu o 36 nowych etatów związany z powołaniem 3 nowych biur o charakterze analityczno-studyjnym i doradczym. Jest to decyzja prezydenta, który nakreśla plan swoich działań i ma prawo wystąpić do nas z taką propozycją. Ja jej nie oceniam.</u>
          <u xml:id="u-4.14" who="#AndrzejWielowieyski">Mieliśmy duże problemy z aplikacją wskaźnika 15% inflacji. Przedstawiciele poszczególnych części budżetowych starają się poprawić wskaźnik wyodrębniając wysługę lat, odprawy, fundusze, itp. Sądzę, że już dostatecznie wyjaśniliśmy wszystkim, iż regułą w budżetowaniu jest aplikacja tej zasady do całego paragrafu 11, do wszystkich wynagrodzeń, dodatków i pochodnych. Nie jest to żadna niesprawiedliwość w szerszej skali, ponieważ w zeszłym roku też tak było.</u>
          <u xml:id="u-4.15" who="#AndrzejWielowieyski">Sytuacja budżetu Kancelarii Prezydenta jest w 1997 roku odmienna. W bieżącym roku miały tu miejsce znaczne wydatki z tytułu odpraw. Dlatego wykonanie w tym zakresie jest inne niż normalnie. Więcej wypłacono na pozostałe wydatki, na wynagrodzenia - mniej.</u>
          <u xml:id="u-4.16" who="#AndrzejWielowieyski">Prosiłem wielokrotnie, jednak Kancelaria Prezydenta nie była w stanie przedstawić mi danych dotyczących struktury tych wydatków w 1996 roku. Dopiero wówczas mógłbym dokładnie ocenić poziom wydatków na wynagrodzenia.</u>
          <u xml:id="u-4.17" who="#AndrzejWielowieyski">Uważam, że w tym paragrafie istnieje dość znaczna rezerwa. Baza jest faktycznie wyższa. Stosując wskaźnik 15% nie uzyskamy podwyżki na tym poziomie, lecz wyższą.</u>
          <u xml:id="u-4.18" who="#AndrzejWielowieyski">Stosując uproszczone porównanie dwóch funduszów wynagrodzeń - w 1996 i 1997 roku - widać niewielką różnicę 0,5 mln zł. Proponuję zmniejszyć wydatki w paragrafie 11 o 550 tys. zł. Jeśli Komisja będzie chciała, można byłoby sprawdzić prawdziwą strukturę płac w tym roku. Moja propozycja dotyczy także odpowiedniego obniżenia pochodnych.</u>
          <u xml:id="u-4.19" who="#AndrzejWielowieyski">Proponowałem już, aby Komisja podejmowała decyzję w każdej kolejnej sprawie. Czy pani przewodnicząca przychyla się do tej propozycji?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-5">
          <u xml:id="u-5.0" who="#WiesławaZiółkowska">Sądzę, że wysłuchamy najpierw wyjaśnień przedstawicieli Kancelarii Prezydenta.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-6">
          <u xml:id="u-6.0" who="#MieczysławCzerniawski">Omawiamy specyficzny urząd obsługujący głowę państwa. Powinniśmy poznać całościową ocenę pana posła Wielowieyskiego. Fragmentaryczne rozpatrywanie jest nowym rozwiązaniem w pracach naszej Komisji.</u>
          <u xml:id="u-6.1" who="#MieczysławCzerniawski">Decyzje podejmiemy, mając pełen obraz projektu i znając wszystkie propozycje.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-7">
          <u xml:id="u-7.0" who="#WiesławaZiółkowska">Nie jest to zupełne novum w naszych pracach, jednak przy głosie przeciwnym, proszę pana posła o zreferowanie całej opinii. Po wysłuchaniu zdań Biura Studiów i Ekspertyz KS, zainteresowanych oraz Najwyższej Izby Kontroli, wrócimy do głębszego omówienia projektu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-8">
          <u xml:id="u-8.0" who="#AndrzejWielowieyski">Następne paragrafy to zakupy towarów i usługi. Sprawdziłem je dokładnie i wydaje mi się, że budżetowanie przeprowadzono tu na ogół prawidłowo. Większość wzrostów w porównaniu z wykonaniem za 1996 rok tłumaczy się np. otwarciem przychodni lekarskiej, która będzie wyposażona w znacznym stopniu w 1997 roku. Prace wykonuje się tu etapowo i jest to rozsądne rozwiązanie.</u>
          <u xml:id="u-8.1" who="#AndrzejWielowieyski">Tylko w jednym paragrafie 37, który dotyczy głównie kosztów przyjmowania gości zagranicznych i prac zleconych, założono środki z dużym wzrostem, o ok. 104%. Budzi to moje wątpliwości. Proponuję w tym paragrafie oszczędności rzędu 1 mln zł. Nawet odejmując taką sumę zostaje rezerwa na 15-procentową inflację i ponad 30% na rozszerzanie zakresu działania.</u>
          <u xml:id="u-8.2" who="#AndrzejWielowieyski">Wykonanie w paragrafie 37 jest niskie i dlatego zaproponowałem obcięcie. Założenie wzrostu rzędu 70–80% jest nierealne. Oczywiście, będziemy przyjmować gości zagranicznych i zlecać różne prace, ale nie o tyle więcej niż w 1996 roku. Od kilku lat spieramy się z Kancelarią Prezydenta o inwestycje reprezentacyjne. Mają one sens, ale wydaliśmy już na ten cel kilkaset miliardów złotych. Mówiono tu wielokrotnie, że wydatki te spadną drastycznie, kiedy zakończymy remont Pałacu Namiestnikowskiego.</u>
          <u xml:id="u-8.3" who="#AndrzejWielowieyski">Okazuje się, że wracamy na tę samą ścieżkę. Nie składam tu żadnej propozycji. Stwierdzam tylko, iż kilkanaście milionów złotych przewiduje się w pozycjach inwestycyjnych. Część z nich wygląda przekonująco, część - nie.</u>
          <u xml:id="u-8.4" who="#AndrzejWielowieyski">Pojawia się dodatkowa suma 8 mln zł na remont rezydencji i ośrodków wypoczynkowych. Podaję to w wątpliwość, tym bardziej że na remonty Belwederu i wyposażenie Pałacu Namiestnikowskiego trzeba przeznaczyć wiele środków.</u>
          <u xml:id="u-8.5" who="#AndrzejWielowieyski">Uważam, że należy być bardzo powściągliwym. Słyszeliśmy o wielkich żyrandolach na Krakowskim Przedmieściu. Wiem, iż ten reprezentacyjny gmach nie może być urządzany nadmiernie oszczędnie, ale czy trzeba wydać tyle na przysłowiowe żyrandole?</u>
          <u xml:id="u-8.6" who="#AndrzejWielowieyski">Uważam, że Komisja powinna być bardzo ostrożna godząc się na rozpoczynanie kolejnych dużych inwestycji.</u>
          <u xml:id="u-8.7" who="#AndrzejWielowieyski">Wydatki z tytułu renowacji zabytków Krakowa nie budziły większych wątpliwości.</u>
          <u xml:id="u-8.8" who="#AndrzejWielowieyski">Sprawa reorganizacji Biura Bezpieczeństwa Narodowego była dyskutowana przez Komisję Obrony Narodowej. Wskazuję tylko na pewne rachunkowe niedociągnięcia, np. w pochodnych.</u>
          <u xml:id="u-8.9" who="#AndrzejWielowieyski">Podobnie jak we właściwej Kancelarii Prezydenta występuje kwestia wydatków Biura Bezpieczeństwa Narodowego na towary i usługi. Założono tu także wzrost o 104% przy podobnych zadaniach i personelu.</u>
          <u xml:id="u-8.10" who="#AndrzejWielowieyski">Proponuję przyjęcie tutaj połowy planowanego wzrostu, a więc o 50%. Nie sądzę, aby na gości zagranicznych, przyjęcia i prace zlecone trzeba było wydać 80% więcej niż w 1996 roku.</u>
          <u xml:id="u-8.11" who="#AndrzejWielowieyski">Biuro Bezpieczeństwa Narodowego może zostać zmuszone do ponoszenia większych kosztów remontowych w przypadku przeniesienia siedziby na ul. Olszewską. Doszły do mnie jednak wieści, że Biuro może być przeniesione w okolice Sejmu, co zapewne potani inne koszty. Remont też byłby tańszy.</u>
          <u xml:id="u-8.12" who="#AndrzejWielowieyski">Jest jeszcze jeden rozdział 9914 - Współpraca techniczna z zagranicą, gdzie od kilku lat - nie wiadomo dlaczego - umieszcza się koszty podróży Prezydenta RP. Wskaźnik wzrostu wynosi tu ponad 90%.</u>
          <u xml:id="u-8.13" who="#AndrzejWielowieyski">Po analizie wykonania w 1996 roku stwierdzam, że wskaźnik ten będzie niższy. Będzie to wzrost o ok. 65–70%. Nie znam przesłanek, które utwierdziłyby mnie w przekonaniu, że planowany wzrost musi być tak wysoki. Proszę pamiętać, iż wskaźnik inflacyjny jest tu o wiele niższy. Proponuję przyjąć w tej pozycji połowę sumy, co oznacza przyjęcie wzrostu zakresu rzeczowego o 30%.</u>
          <u xml:id="u-8.14" who="#AndrzejWielowieyski">Przyznaję, że nie sprawdziłem sprawy rozdziału 9995 - Pozostała działalność. Ulega on poważnemu zwiększeniu, ponieważ powstają biura i płaci się byłym Prezydentom RP pieniądze na ten cel. Wzrost jest tu zrozumiały, gdyż pieniądze są wypłacane od połowy 1996 roku. Nie wiem jednak, czy sprawa zakupu sprzętu i innego wyposażenia nie została jeszcze rozwiązana? Nie zgłaszam żadnych wniosków, ale uprzedzam, że dokładnej analizy nie przeprowadziłem.</u>
          <u xml:id="u-8.15" who="#AndrzejWielowieyski">Następna sprawa to gospodarstwa pomocnicze. Składają się one z dwóch członów. W jednym są to bieżące wydatki Kancelarii Prezydenta na działalność, z drugiej strony są natomiast ośrodki wczasowe w terenie.</u>
          <u xml:id="u-8.16" who="#AndrzejWielowieyski">W preliminarzu budżetowym przyjęto wskaźnik na poziomie prawie 40%. Pozycja składa się z trzech elementów - dochodów własnych, wydatków Kancelarii i łącznego wyniku tych kosztów. Koszty zaś rosną znacznie i to nie tylko w sensie ogólnym, ale i personalnym. Wzrost etatów w gospodarstwach pomocniczych wynosi kilka procent, ale ogólny wzrost funduszu płac wynosi 43%. Tak więc koszty wynagrodzeń rosną - po odjęciu środków na nowe etaty - o 30%.</u>
          <u xml:id="u-8.17" who="#AndrzejWielowieyski">Stawiam tu znak zapytania. Czy wydatki na ten cel muszą rosnąć aż o 39%? Proponuję zmniejszenie tego wzrostu do 20%. Jest to kilka punktów powyżej inflacji. Kładliśmy zawsze nacisk na zwiększanie dochodów własnych gospodarstw. Ośrodki powinny na siebie więcej zarobić, nie można tylko sięgać po pieniądze z budżetu.</u>
          <u xml:id="u-8.18" who="#AndrzejWielowieyski">Podsumowując, wstrzymuję się od głosu w sprawie wydatków na remonty i inne inwestycje w rezydencjach i ośrodkach. Być może należałoby zorientować się, co w tym zakresie Kancelaria Prezydenta planuje w kolejnych latach. Sprawa inwestycji wymaga - moim zdaniem - głębszej analizy.</u>
          <u xml:id="u-8.19" who="#AndrzejWielowieyski">W pozostałych pozycjach łączne oszczędności zaproponowane przeze mnie obejmują kwotę 3.640.000 zł. W stosunku do wykonania w 1996 roku byłby to wzrost o 30%, a nie o 34%, jak jest w tej chwili. Wzrost i tak pozostaje na wysokim poziomie i wykracza o co najmniej 10% powyżej innych części budżetowych.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-9">
          <u xml:id="u-9.0" who="#WiesławaZiółkowska">Proszę teraz o opinię do projektu budżetu Kancelarii Prezydenta przedstawiciela Najwyższej Izby Kontroli.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-10">
          <u xml:id="u-10.0" who="#MarekTrosiński">Analiza projektu budżetu w porównaniu z wykonaniem budżetu za 1995 rok wskazuje na następujące uwagi. W 1995 roku na inwestycje wykorzystano 70% planowanych środków, w tym na modernizację zaplecza technicznego przy ul. Augustówka wykorzystano tylko 16%. Uwagi nasuwa również sprawa zatrudnienia. W 1995 roku faktyczne zatrudnienie stanowiło 86% planowanego. W Biurze Bezpieczeństwa Narodowego zatrudnienie stanowiło tylko 60% planowanego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-11">
          <u xml:id="u-11.0" who="#PrzedstawicielkaBiuraStudiówiEkspertyzKS">Najważniejsze uwagi zamieściłam w opinii do projektu budżetu na 1997 rok. Chciałabym dodać kilka uwag do spraw poruszanych już wcześniej.</u>
          <u xml:id="u-11.1" who="#PrzedstawicielkaBiuraStudiówiEkspertyzKS">Chodzi o kwestię struktury ogólnej wydatków bieżących. Wydatki wzrosły w stosunku do 1996 roku powyżej stopy inflacji. Nominalnie wydatki wzrosły o 34,5%, ale realnie jest to wskaźnik 17-procentowy.</u>
          <u xml:id="u-11.2" who="#PrzedstawicielkaBiuraStudiówiEkspertyzKS">Chciałabym skoncentrować się na strukturze wydatków w rozdziale 9911 dotyczących wydatków budżetowych Kancelarii Prezydenta. Nawiązując do kwestii wzrostu wynagrodzeń, zwracam uwagę na charakterystyczną strukturę. W ogólnych wydatkach bieżących wynagrodzenia i pochodne mają mniejszy udział niż np. wydatki na zakupy towarów i usług. Znaczącą pozycją w wydatkach budżetowych Kancelarii Prezydenta są zakupy towarów i usług.</u>
          <u xml:id="u-11.3" who="#PrzedstawicielkaBiuraStudiówiEkspertyzKS">Wzrost wydatków w 1997 roku na zakup towarów i usług w stosunku do 1996 roku jest większy niż wzrost wydatków na wynagrodzenia. W tym ostatnim przypadku mamy nominalny wzrost 40% i realny - 22%. Wydatki na zakupy rosną nominalnie 65,7%, zaś realnie - o 40%.</u>
          <u xml:id="u-11.4" who="#PrzedstawicielkaBiuraStudiówiEkspertyzKS">Podkreślam więc wagę znaczenia wydatków na zakup towarów i usług w stosunku do wydatków na wynagrodzenia. Podobna uwaga dotyczy wydatków na inwestycje. Są one równie znaczące w wydatkach Kancelarii Prezydenta.</u>
          <u xml:id="u-11.5" who="#PrzedstawicielkaBiuraStudiówiEkspertyzKS">Czasami trudno zorientować się w strukturze wydatków. Jest to zastrzeżenie do metodologii. Np. na stronie 19 mamy pozycję dotyczącą ogólnych wydatków bieżących i podane są dwie różne sumy.</u>
          <u xml:id="u-11.6" who="#PrzedstawicielkaBiuraStudiówiEkspertyzKS">Chcę jeszcze zwrócić uwagę na sprawę wydatków w rozdziałach 9914, 9915 i 9997. W rozdziale 9914 - Współpraca naukowo-techniczna zawarte są koszty delegacji i oficjalnych wizyt, o czym była już mowa. W rozdziale 9915 mowa jest o kosztach odznaczeń państwowych.</u>
          <u xml:id="u-11.7" who="#PrzedstawicielkaBiuraStudiówiEkspertyzKS">Wzrost wydatków jest tu znaczący. Niezależnie od wskaźników nominalnych, możemy powiedzieć, że realnie następuje wzrost o 67% w rozdziale 9914 i o 56% w rozdziale 9915. Chcę zwrócić też państwa uwagę na strukturę tych wydatków w ogólnych wydatkach w całej części 01.</u>
          <u xml:id="u-11.8" who="#PrzedstawicielkaBiuraStudiówiEkspertyzKS">Udział wydatków z rozdziału 9914 stanowi 1,6% całości. To samo dotyczy wydatków w rozdziale 9915. To tylko 2,8%. Jednak tempo wzrostu jest znaczące.</u>
          <u xml:id="u-11.9" who="#PrzedstawicielkaBiuraStudiówiEkspertyzKS">Na stronie 6 nastąpiła pomyłka w numeracji rozdziałów. Pod tabelą powinien być powołany rozdział 9995. Znaczącym wydatkiem jest tu przeznaczenie na Fundusz Rewaloryzacji Zabytków Krakowa środków w wysokości 30 tys. zł.</u>
          <u xml:id="u-11.10" who="#PrzedstawicielkaBiuraStudiówiEkspertyzKS">Informacje na temat rozdziału 9997 są w uzasadnieniu bardzo skąpe. W ogólnej strukturze wydatków udział tej pozycji jest znaczący - wynosi 8%. Przy gospodarstwach pomocniczych nie ma żadnych wyjaśnień na temat wydatkowania środków.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-12">
          <u xml:id="u-12.0" who="#WiesławaZiółkowska">Proszę teraz o stanowisko szefa Kancelarii Prezydenta.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-13">
          <u xml:id="u-13.0" who="#DanutaWaniek">Nie sposób odnieść się do wszystkich stwierdzeń przedstawionych w dotychczasowych wystąpieniach. Chciałabym poczynić najpierw kilka uwag natury generalnej. Zapewniam, że z olbrzymią uwagą wysłuchaliśmy wszystkich zgłoszonych zastrzeżeń do struktury planowanego budżetu.</u>
          <u xml:id="u-13.1" who="#DanutaWaniek">Chciałabym mocno podkreślić, że prognoza wydatków Kancelarii Prezydenta RP na 1997 rok została dokonana na podstawie 4 czynników: przewidywanego wykonania w 1996 roku, założeń dotyczących wzrostu cen, kursu walutowego i innych wielkości makroekonomicznych oraz wytycznych do założeń projektu budżetu państwa, opracowanych przez Ministerstwo Finansów. Wiem, że moja wyjściowa pozycja jest bardzo trudna, ponieważ nie mogę powiedzieć na początku, iż pochodzę z Poznania i należy mieć do wszystkiego, co powiem duże zaufanie. Myślę jednak, że nie przeszkodzi to powiedzieć, iż projekt budżetu został przygotowany z głęboką troską o oszczędne gospodarowanie środkami.</u>
          <u xml:id="u-13.2" who="#DanutaWaniek">Pan poseł Wielowieyski podkreślał już, że pan premier zgłaszał potrzebę redukcji projektu budżetu czterech instytucji: Kancelarii Prezydenta, Kancelarii Sejmu, Kancelarii Senatu i Najwyższej Izby Kontroli. Prośbę premiera wzięliśmy mocno pod uwagę i jednocześnie przeprowadziliśmy analizę udziału wybranych jednostek w budżecie państwa w latach 1994–1997. Z analizy tej wynika, że Kancelaria Prezydenta proponuje wzrost swoich wydatków w 1997 roku w porównaniu z poprzednimi latami o 0,01%.</u>
          <u xml:id="u-13.3" who="#DanutaWaniek">Chciałabym, aby wydatki innych wymienionych instytucji wzrastały w takim samym stopniu. Prosiłabym, aby nie przyjęli państwo mojej ostatniej opinii jako wypowiedzianej w złej wierze.</u>
          <u xml:id="u-13.4" who="#DanutaWaniek">W czasie posiedzeń Komisji Regulaminowej i Spraw Poselskich oraz Komisji Polityki Gospodarczej, Budżetu i Finansów rozważyliśmy możliwość zmniejszenia wydatków w projekcie budżetu Kancelarii, wychodząc naprzeciw propozycjom posłów i zgodnie z ich sugestiami. Uważam, że możliwe byłoby ograniczenie wydatków w następujących pozycjach:</u>
          <u xml:id="u-13.5" who="#DanutaWaniek">- w rozdziale 9911 - Urzędy naczelnych organów władzy i kontroli, proponujemy, aby wynagrodzenia wraz z pochodnymi zmniejszyć o 274 tys. zł, w tym:</u>
          <u xml:id="u-13.6" who="#DanutaWaniek">a) paragraf 11 - Wynagrodzenia osobowe o 185 tys. zł z równoczesnym zmniejszeniem zatrudnienia o 5 etatów w stosunku do 271 planowanych oraz z przesunięciem zatrudnienia dalszych 5 etatów na drugie półrocze 1997 roku,</u>
          <u xml:id="u-13.7" who="#DanutaWaniek">b) paragrafy 41 i 42 - Wydatki pochodne, o 89 tys. zł.</u>
          <u xml:id="u-13.8" who="#DanutaWaniek">- paragraf 28 - Zakupy towarów i usług, jesteśmy skłonni ograniczyć o 500 tys. zł.</u>
          <u xml:id="u-13.9" who="#DanutaWaniek">- w rozdziale 9914 proszę państwa o pozostawienie na planowanym poziomie, tj. 1.621.000 zł, wydatków na współpracę z zagranicą.</u>
          <u xml:id="u-13.10" who="#DanutaWaniek">Zaproponowane przed chwilą przeze mnie ograniczenia budżetowe dotyczą sumy w wysokości 800 tys. zł.</u>
          <u xml:id="u-13.11" who="#DanutaWaniek">Chciałabym się jeszcze odnieść do znaczenia hasła „rezydencje”. Zawsze wywołuje ono dużo emocji po stronie osób analizujących wydatki inwestycyjne, zaś rodzi wiele kłopotów po stronie tych, którzy muszą podejmować decyzje w sprawie utrzymania stanu posiadania Kancelarii Prezydenta. Chodzi przecież o własność skarbu państwa.</u>
          <u xml:id="u-13.12" who="#DanutaWaniek">W tym roku zakończyliśmy remont Pałacu Namiestnikowskiego, który był kontynuowany przez kilka lat budżetowych. W zarządzie Kancelarii Prezydenta znajdują się inne rezydencje o wyjątkowych walorach historycznych. Mam przede wszystkim na myśli Belweder, który wymaga prac remontowych. Jeżeli będzie taka potrzeba, możemy w szczegółach przedstawić państwu ich zakres.</u>
          <u xml:id="u-13.13" who="#DanutaWaniek">Drugą rezydencją wymagającą dramatycznie remontu jest pałac w Otwocku, z którego trudno korzystać, ponieważ stan sieci cieplnej wyklucza jej włączenie. Dla państwa wiedzy chcę powiedzieć, że czyniliśmy starania o wydzierżawienie tego obiektu. Niestety, stan pałacu utrudniał jakiekolwiek pertraktacje. Przeprowadzenie remontu jest warunkiem podstawowym do decydowania o jego dalszych losach. Jest to własność skarbu państwa, choć znajduje się w zarządzie Kancelarii Prezydenta. Jeśli nie my, ktoś inny będzie musiał ten remont przeprowadzić. Musimy zadbać o państwowy majątek, który posiada takie walory architektoniczne.</u>
          <u xml:id="u-13.14" who="#DanutaWaniek">Tą uwagą zakończyłabym moje wystąpienie, gdyby nie taka myśl, która zrodziła się wówczas, gdy pan poseł Wielowieyski powiedział, iż odnosi wrażenie, że m.in. budżet Kancelarii Prezydenta jest przygotowany nieco mniej gospodarnie. Jest to dla nas niełaskawe stwierdzenie. Chcę odwołać się do faktu, że corocznie budżet jest sprawdzany przez Najwyższą Izbę Kontroli i - opierając się na ostatnim raporcie - mogę powiedzieć, iż tego typu uwag w raporcie nie było.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-14">
          <u xml:id="u-14.0" who="#WiesławaZiółkowska">Ile osób pracuje w Kancelarii Prezydenta?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-15">
          <u xml:id="u-15.0" who="#AndrzejWielowieyski">Jeśli chodzi o samą Kancelarię, w ubiegłym roku średnia zatrudnienia wynosiła 235 etatów. W preliminarzu założono wzrost o 38 etatów i 2 zwolnienia, a więc w sumie 36 etatów.</u>
          <u xml:id="u-15.1" who="#AndrzejWielowieyski">W tej chwili pani minister poinformowała nas o rezygnacji z 5 etatów i przesunięciu kolejnych 5 na drugie półrocze.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-16">
          <u xml:id="u-16.0" who="#WiesławaZiółkowska">Jaka jest kwota wydatków na podróże zagraniczne w porównaniu z 1995 i 1996 rokiem? Gdzie szukać tej kwoty? Czy jest to rozdział 9914?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-17">
          <u xml:id="u-17.0" who="#EwaWiśniewska">W rozdziale 9914 - Współpraca naukowo-techniczna z zagranicą znajdują się wydatki na wyjazdy zagraniczne prezydenta. W tej pozycji planowane wykonanie w 1996 roku osiągnie prawdopodobnie 1 tys. zł.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-18">
          <u xml:id="u-18.0" who="#WiesławaZiółkowska">Ile osób wyjeżdżało w 1996 roku za granicę?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-19">
          <u xml:id="u-19.0" who="#EwaWiśniewska">Nie posiadam takich danych. Mogę tylko powiedzieć, że było to ponad 15 delegacji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-20">
          <u xml:id="u-20.0" who="#WiesławaZiółkowska">Chciałabym zdobyć informację pokazującą, ile osób podróżowało w 1996 roku.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-21">
          <u xml:id="u-21.0" who="#EdwardSzymański">Każda delegacja liczy od 5 do 18 osób.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-22">
          <u xml:id="u-22.0" who="#WiesławaZiółkowska">Czym uzasadniacie państwo tak znaczny wzrost kosztów delegacji zagranicznych?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-23">
          <u xml:id="u-23.0" who="#EdwardSzymański">Wydatki na wyjazdy zagraniczne w 1997 roku związane są z planowanymi bilateralnymi spotkaniami w danym roku. Polska została powołana do trójki kierowniczej Organizacji Bezpieczeństwa i Współpracy w Europie. Wiąże się to z kolejnymi wyjazdami za granicę.</u>
          <u xml:id="u-23.1" who="#EdwardSzymański">W 1997 roku Polska będzie przewodniczyć w Organizacji Bezpieczeństwa i Współpracy w Europie.</u>
          <u xml:id="u-23.2" who="#EdwardSzymański">W przyszłym roku rozpoczynają się też intensywne kontakty w sprawie przyjęcia Polski do Unii Europejskiej. Wzrost wydatków wynika właśnie z tych przyczyn.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-24">
          <u xml:id="u-24.0" who="#WiesławaZiółkowska">Muszą państwo przyznać, że jest to bardzo wysoki wzrost i wymaga samoograniczenia.</u>
          <u xml:id="u-24.1" who="#WiesławaZiółkowska">Poniżej tej pozycji w projekcie zapisano sumy na wydatki bieżące, w tym zakupy towarów i usług. Taka pozycja pojawia się w rozdziale kilkakrotnie. Na stronie 38 zakupy towarów i usług wzrastają o 208%. Pozostałe wydatki też wzrastają o 172%. Co oznaczają wydatki bieżące? Zanim oddam państwu głos, pozbieramy więcej pytań członków Komisji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-25">
          <u xml:id="u-25.0" who="#HelenaGóralska">Przedstawiciel NIK mówił o rozbieżności między etatami kalkulacyjnymi a faktycznym zatrudnieniem w Kancelarii w 1995 roku. Faktyczne zatrudnienie w Kancelarii wynosiło 75%, zaś w BBN - 60%.</u>
          <u xml:id="u-25.1" who="#HelenaGóralska">Czy w tej chwili istnieje tak duża rozbieżność, a jeśli tak, to jakie jest faktyczne zatrudnienie w stosunku do etatów kalkulacyjnych? Nie zrozumiałam, o jakiej 0,01% wzrostu mówiła pani minister? Mam przed sobą materiał, w którym nominalny wzrost wynosi 34,5%. Proszę więc o wyjaśnienie, o co chodziło w przypadku 0,01% wzrostu?</u>
          <u xml:id="u-25.2" who="#HelenaGóralska">Posłowie referujący wydatki Kancelarii zwracali uwagę na wzrost o 100% różnych pozycjach, o 60–70% w innych. Pani minister nie podjęła żadnej próby wyjaśnienia tego faktu, stwierdzając tylko, że budżet jest zaplanowany skromnie. Proszę o wyjaśnienia do punktów, które wskazywał pan poseł Wielowieyski jako wzrastające tak znacznie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-26">
          <u xml:id="u-26.0" who="#RyszardBugaj">Czy koszty związane z wyjazdami obejmują już wszystkie wydatki, czy też mamy do czynienia z kosztami generowanymi w transporcie lotniczym w Ministerstwie Obrony Narodowej?</u>
          <u xml:id="u-26.1" who="#RyszardBugaj">Chyba wciąż nie ma ustalonej żadnej zasady refundacji kosztów transportu? Proszę o wyjaśnienie tej kwestii.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-27">
          <u xml:id="u-27.0" who="#RyszardFaszyński">Poza danymi zawartymi w materiałach i dotyczącymi odniesienia planów na 1997 rok do 1996 roku, zawarte są też zmiany w dłuższym okresie, np. odniesienia do 1995 roku. Wtedy odbywały się wybory prezydenckie. Zwiększone wydatki związane ze zmianą osoby piastującej ten urząd rozkładały się między wydatki w 1995 i 1996 roku. Na przestrzeni tych dwóch lat nominalny wzrost wydatków Kancelarii Prezydenta wynosi 71,4%. Biorąc pod uwagę inflację w ciągu tych dwóch lat, jest to 30% wzrostu realnego, o 1/3.</u>
          <u xml:id="u-27.1" who="#RyszardFaszyński">Pani minister mówiła o oszczędnym gospodarowaniu środkami budżetowymi. Pan poseł Wielowieyski przedstawił propozycje oszczędności idące znacznie dalej. Można raczej powiedzieć, że pani minister zastosowała styl bizantyjski, a nie oszczędny.</u>
          <u xml:id="u-27.2" who="#RyszardFaszyński">Trudno mi od razu złożyć jeszcze dalej idące propozycje oszczędności. Pan poseł Wielowieyski zna lepiej strukturę budżetu Kancelarii Prezydenta. Prosiłbym, aby pan poseł zastanowił się, gdzie jeszcze można dokonać cięć budżetowych tak, aby wzrost realny był niższy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-28">
          <u xml:id="u-28.0" who="#JerzyEysymonttniez">Mam dwa pytania do wydatków w ujęciu ustawowym. Jest tu rozdział 9916 - Odznaczenia państwowe. Są to prawie 3 mln zł. Na co konkretnie są przeznaczane pieniądze z tego rozdziału?</u>
          <u xml:id="u-28.1" who="#JerzyEysymonttniez">Drugie pytanie dotyczy wydatków majątkowych. Czy można uzyskać precyzyjniejsze dane do wydatków inwestycyjnych? Na co są one przeznaczane?</u>
          <u xml:id="u-28.2" who="#JerzyEysymonttniez">Chcę jeszcze zapytać o wzrost zatrudnienia. Biorąc pod uwagę fakt, że nie nastąpiła zmiana konstytucyjnych kompetencji urzędu, czym jest uzasadniany wzrost liczby etatów?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-29">
          <u xml:id="u-29.0" who="#AndrzejWielowieyski">Przepraszam, że nie poruszyłem w swojej wypowiedzi sprawy kosztów odznaczeń. Pan poseł Eysymontt ubiegł mnie tutaj. Proszę również o wyjaśnienie wzrostu wydatków na odznaczenia o 70 czy 80%. Wynika z tego, iż pan prezydent będzie dawać dwa razy więcej odznaczeń.</u>
          <u xml:id="u-29.1" who="#AndrzejWielowieyski">Chcę jeszcze odpowiedzieć krótko panu posłowi Faszyńskiemu. Sygnałem do poważniejszego potraktowania spraw budżetowych jest zweryfikowanie decyzji inwestycyjnych.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-30">
          <u xml:id="u-30.0" who="#WiesławaZiółkowska">Proszę o odpowiedzi panią minister Waniek.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-31">
          <u xml:id="u-31.0" who="#DanutaWaniek">Rozpocznę od kwestii wzrostu zatrudnienia w kontekście uprawnień konstytucyjnych. Rzeczywiście, uprawnienia te nie zmieniły się. Niemniej jednak aparat wykonawczy prezydenta powinien być skonstruowany nie tylko według jego konstytucyjnych uprawnień, ale również według obietnic złożonych wyborcom. Za to także jego wyborcy będą prezydenta rozliczać.</u>
          <u xml:id="u-31.1" who="#DanutaWaniek">Program wyborczy i jego realizacja nie wiąże się bezpośrednio z uprawnieniami konstytucyjnymi. Do jego realizacji zostały powołane takie biura jak: Biuro Analiz Gospodarczych, w którym zatrudniamy 6 osób, Biuro Spraw Samorządowych - 12 osób, rozbudowane zostało Biuro Kontaktów Międzynarodowych, co wynika z aktywności prezydenta - dziś liczy ono 12 osób, a przewidywany wzrost zatrudnienia wynosi tu 6 etatów.</u>
          <u xml:id="u-31.2" who="#DanutaWaniek">Zmieniła się struktura Kancelarii Prezydenta, zwłaszcza w części zajmującej się bieżącą obsługą polityczną.</u>
          <u xml:id="u-31.3" who="#DanutaWaniek">Istnieje jeszcze Biuro Spraw Społecznych, które zatrudnia 12 osób. Biura prezentują się skromnie i nie będziemy ich w najbliższym czasie rozbudowywać.</u>
          <u xml:id="u-31.4" who="#DanutaWaniek">Pani poseł Góralska pytała, skąd wzięłam dane mówiące o wzroście wydatków o 0,01%. Powiedziałam, że prowadziliśmy własne analizy, opierając się na ustawach budżetowych z lat 1994–97. Chodziło o udział procentowy Kancelarii Prezydenta w wydatkach budżetowych państwa. Z przeprowadzonych przez nas obliczeń wynika, że udział budżetu Kancelarii w całości budżetu państwa wzrasta o 0,01%. W innych instytucjach nie jest to zaplanowane tak oszczędnie. Przekażę zaraz pani poseł tabelę, którą się posługujemy, aby mogła się jej przyjrzeć.</u>
          <u xml:id="u-31.5" who="#DanutaWaniek">Jeśli chodzi o wydatki związane z wyjazdami zagranicznymi prezydenta, nie mogliśmy posługiwać się tylko danymi wynikającymi z praktyki 1996 roku, ponieważ nie był to budżet zaplanowany przez tę administrację prezydencką, lecz przez poprzednią.</u>
          <u xml:id="u-31.6" who="#DanutaWaniek">Braliśmy pod uwagę wydatki 1996 roku realizowane w sferze zagranicznej przez administrację prezydenta Wałęsy. Kształtowały się one - a trzeba brać tu pod uwagę stopę inflacji - na poziomie 1.300.000 zł.</u>
          <u xml:id="u-31.7" who="#DanutaWaniek">W przyszłorocznym budżecie zaplanowaliśmy na ten cel 1.600.000 zł, a więc w porównaniu z wydatkami prezydenta Wałęsy w 1995 roku nie jest - moim zdaniem - rażący przyrost.</u>
          <u xml:id="u-31.8" who="#DanutaWaniek">Warto zauważyć jeszcze, że 1995 rok był bardzo nietypowy, ponieważ w ostatnim kwartale aktywność prezydenta Wałęsy w sferze zagranicznej mocno spadła.</u>
          <u xml:id="u-31.9" who="#DanutaWaniek">O przekazanie informacji na temat wydatków inwestycyjnych i wzrostu wydatków na odznaczenia poproszę dyrektora Biura Finansowego panią Ewę Wiśniewską.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-32">
          <u xml:id="u-32.0" who="#EwaWiśniewska">Wydatki związane z odznaczeniami państwowymi rosną głównie w związku z ilością ich nadawania. Od 1992 roku, w którym Kancelaria nadała 7.462 odznaczenia, liczba wzrosła w 1995 roku do 30.380 odznaczeń i medali.</u>
          <u xml:id="u-32.1" who="#EwaWiśniewska">Do 8 maja 1996 roku nadano ponad 10 tys. odznaczeń.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-33">
          <u xml:id="u-33.0" who="#AndrzejWielowieyski">Czy przewidujemy, że w 1997 roku zostanie nadanych 70 tys. odznaczeń?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-34">
          <u xml:id="u-34.0" who="#EwaWiśniewska">Musimy odnowić zasoby w magazynach Kancelarii. W tym roku wyczerpały się one. Wydatki są zaplanowane na podstawie wyliczeń Mennicy Państwowej i naszych zapotrzebowań do niej zgłoszonych.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-35">
          <u xml:id="u-35.0" who="#RyszardBugaj">Pytałem o koszty wyjazdów związane z transportem lotniczym. Czy te usługi, które świadczy specjalny pułk, są refundowane przez Kancelarię Prezydenta, czy mieszczą się w waszych wydatkach? Jeżeli nie, to jak państwo szacujecie koszt tych usług? Są to przecież wysokie wydatki.</u>
          <u xml:id="u-35.1" who="#RyszardBugaj">I jeszcze jedno pytanie. Przez kilka lat, kiedy inwestowaliśmy w Pałac Namiestnikowski, otrzymywaliśmy zapewnienia, że po zakończeniu tej inwestycji Kancelaria zwolni inne lokale. A więc zwolni, czy nie zwolni? Jeśli okaże się, że nie zwolni, to proszę mi powiedzieć, jaką powierzchnię posiada zabudowa przy Krakowskim Przedmieściu? Z tego, co wiem, jak na 200 urzędników - ogromną.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-36">
          <u xml:id="u-36.0" who="#LudwikTurko">Przed chwilą usłyszeliśmy, że jedną z przyczyn wzrostu zatrudnienia w Kancelarii jest konieczność realizowania przez prezydenta zadań poza-konstytucyjnych.</u>
          <u xml:id="u-36.1" who="#LudwikTurko">Czy z faktu, że pan prezydent obiecał mieszkania dla młodych ludzi wynika, że Kancelaria planuje stworzenie resortu prezydenckiego budownictwa?</u>
          <u xml:id="u-36.2" who="#LudwikTurko">Nie widzę powodów, dla których Sejm ma akceptować wydatki na cele pozakonstytucyjne. Tego rodzaju stwierdzenia padają tu z ust szefa Kancelarii. Nie możemy na to się zgodzić i traktować jako uzasadnienia dla wzrostu zatrudnienia.</u>
          <u xml:id="u-36.3" who="#LudwikTurko">Pani minister powiedziała też, że analiza udziału budżetu Kancelarii Prezydenta w ogólnych wydatkach budżetu państwa wskazuje, że nastąpił wzrost zaledwie o 0,01%.</u>
          <u xml:id="u-36.4" who="#LudwikTurko">Jest to przykład igrania liczbami. Należy pamiętać, że udział wydatków Kancelarii Prezydenta w całym budżecie kształtuje się na poziomie 0,07%. Oznacza to, iż wzrost wydatków wynosi kilkanaście procent. Tego rodzaju manewru można dokonać w każdym przypadku. Gdyby nawet, przyjmując teoretycznie, że budżet zdublowałby się, to i tak byłyby to ułamki procenta.</u>
          <u xml:id="u-36.5" who="#LudwikTurko">Nie powinno się stosować takiego argumentu. Użycie go podważa zdolność myślenia posłów komisji budżetowej. Fakt jest następujący: wzrost wynosi przeszło 30%, w sytuacji, w której cały budżet rośnie 15%.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-37">
          <u xml:id="u-37.0" who="#MieczysławKrajewski">Po tych wypowiedziach zmuszony jestem zabrać głos w kategoriach ogólnych. Mamy do czynienia z pierwszym budżetem, który wyraża osobowość prezydenta i sposób realizacji jego konstytucyjnych zadań. Osobowość ta jest - na szczęście dla Polski - radykalnie inna niż poprzednia. Nie sądzę, abyśmy mogli krępować prezydenta w jego konstytucyjnych działaniach. Wizja zadań konstytucyjnych jest radykalnie różna.</u>
          <u xml:id="u-37.1" who="#MieczysławKrajewski">Pani minister poinformowała nas, że wciąż rośnie liczba zadań związanych z kontaktami zagranicznymi. Rozsądnie rozumując, trzeba byłoby przyjąć założenie, że powinniśmy dokładnie ocenić wykonanie budżetu w 1997 roku, a teraz pozwolić zrealizować nową wizję prezydentury. W przeciwnym razie wtłoczymy tego prezydenta w dotychczasowe ramy, tworzone dla prezydenta Wałęsy. Chyba nie po to w wyborach zdecydowano o zmianie osoby na tym stanowisku.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-38">
          <u xml:id="u-38.0" who="#WiesławaZiółkowska">Wypowiedź pana posła sprowokuje wszystkich do wypowiedzi w kategoriach ogólnych.</u>
          <u xml:id="u-38.1" who="#WiesławaZiółkowska">Wzrost wydatków na podróże zagraniczne na 1997 rok w stosunku do 1996 roku, w którym to roku rządził nowy prezydent, o czymś świadczy, a konkretnie o nadmiernej rozrzutności. Jest to 94% wzrostu. Pytałam jeszcze o pozostałe wydatki bieżące, zakupy towarów i usług, które wzrastają z 510 tys. zł do 1.061.000 zł i z 326 tys. zł do 560 tys. zł?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-39">
          <u xml:id="u-39.0" who="#MieczysławCzerniawski">Mam wrażenie, że zaczynamy uprawiać tu politykę, a nie dyskutujemy nad budżetem Kancelarii Prezydenta. Mówimy o budżecie Kancelarii głowy państwa.</u>
          <u xml:id="u-39.1" who="#MieczysławCzerniawski">Pani przewodnicząca twierdzi, że pozycja dotycząca podróży zagranicznych wzrasta o 100%. Proszę o porównanie planowanej wielkości do wykonania w 1996 roku. Jeśli jest to 1 mln zł, to wzrost nie jest dwukrotny.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-40">
          <u xml:id="u-40.0" who="#WiesławaZiółkowska">W stosunku do planowanych wydatków na 1996 rok będzie to wzrost 100%.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-41">
          <u xml:id="u-41.0" who="#MieczysławCzerniawski">Chciałbym wiedzieć, czy odnosimy się do planu, czy do wykonania? Pan poseł Wielowieyski odnosił się do wykonania w 1996 roku.</u>
          <u xml:id="u-41.1" who="#MieczysławCzerniawski">Chcąc ocenić plan na 1997 rok sądzę, że powinniśmy odnosić się do zrealizowanych wydatków w 1996 roku.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-42">
          <u xml:id="u-42.0" who="#WiesławaZiółkowska">Dysponuję dokumentem, do którego mogę się jedynie odnosić. Jest nim budżet Kancelarii Prezydenta, w którym zapisano przewidywane wykonanie w 1996 roku. Czytam, że jest 836 tys. zł, zaś planowana kwota na 1997 rok wynosi 1.621.000 zł. Wzrost wynosi 193,9%.</u>
          <u xml:id="u-42.1" who="#WiesławaZiółkowska">Po raz trzeci zadaję pytanie dotyczące wydatków bieżących, w tym zakup towarów i usług?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-43">
          <u xml:id="u-43.0" who="#EdwardSzymański">Pan poseł pytał, jakie wydatki związane z przelotami zapisane są w naszym budżecie. Koszty przelotów mieszczą się częściowo w budżecie Kancelarii, częściowo w budżecie Ministerstwa Obrony Narodowej. Tak samo wygląda sprawa z przelotami kierownictw Kancelarii Sejmu, Senatu, rządu. Prezydent nie jest tu na uprzywilejowanej pozycji. W naszym budżecie znajdują się wydatki związane z przelotami samolotami liniowymi.</u>
          <u xml:id="u-43.1" who="#EdwardSzymański">Następna sprawa wiąże się ze wzrostem zatrudnienia. Wciąż w Kancelarii Prezydenta odbywa się kształtowanie jej struktury i koncepcji funkcjonowania. Oczywiście, pan prezydent Kwaśniewski nie tworzy w swoim urzędzie resortu budownictwa. Jeśli utworzył natomiast Biuro Analiz, zatrudniające kilku pracowników, jeśli utworzył biuro zajmujące się problemami społecznymi, to nie chciałbym, aby wysuwano z tych faktów zbyt daleko idące wnioski.</u>
          <u xml:id="u-43.2" who="#EdwardSzymański">Analizowaliśmy tę sprawę w różnych aspektach. Nie ma tu miejsce naruszenie konstytucji. Czytając konstytucję można w niej znaleźć tylko prosty zapis: Prezydent podpisuje ustawy. Oznacza to, że jest uczestnikiem procesu legislacyjnego.</u>
          <u xml:id="u-43.3" who="#EdwardSzymański">Jednak prezydent nie składa jedynie swojego podpisu na wszystkim, co przesyła marszałek Sejmu. Uczestnictwo w procesie legislacyjnym polega na tym, że prezydent musi przejrzeć przepisy merytorycznie, musi mieć specjalistów, którzy zbadają ustawę od strony prawnej. Są to m.in. zadania nowo powołanych biur i Biura Prawnego.</u>
          <u xml:id="u-43.4" who="#EdwardSzymański">Prosiłbym, aby państwo rozumieli zadania prezydenta nieco szerzej. Jeżeli sprowadzimy omawiane zadanie do złożenia podpisu, to potrzeba na to godzinę, dwie.</u>
          <u xml:id="u-43.5" who="#EdwardSzymański">Podobnie wygląda szersze pojmowanie zadań z zakresu obronności i bezpieczeństwa państwa. Prosiłbym, aby nie upraszczać i nie ironizować na temat realizacji zadań głowy państwa.</u>
          <u xml:id="u-43.6" who="#EdwardSzymański">Powinniśmy oczywiście dyskutować, jak wydatki zracjonalizować. W niektórych punktach mogą one bulwersować, ale chcę każdą pozycję rzeczowo wytłumaczyć, uzasadnić.</u>
          <u xml:id="u-43.7" who="#EdwardSzymański">Kilka lat temu podjęto decyzję o stworzeniu siedziby prezydenta w Pałacu Namiestnikowskim na Krakowskim Przedmieściu. Nie chciałbym, aby na barki obecnego prezydenta i jego Kancelarii składać ciężar odpowiedzialności za tamtą decyzję.</u>
          <u xml:id="u-43.8" who="#EdwardSzymański">Jeden z panów posłów pytał, czy Kancelaria zwolni inne obiekty i lokale, przenosząc się na Krakowskie Przedmieście. Zapoznałem się ze wszystkimi protokołami i biuletynami z posiedzeń Komisji Polityki Gospodarczej, Budżetu i Finansów od 1993 roku, od kiedy Komisja zajmowała się problemem remontu Pałacu Namiestnikowskiego.</u>
          <u xml:id="u-43.9" who="#EdwardSzymański">W momencie, gdy wystąpiono do Komisji z wnioskiem o środki na modernizację i odnowę Pałacu, ktoś z przedstawicieli Kancelarii Prezydenta złożył taką sugestię. Jednak później taka opinia już nigdy się nie pojawiła, nigdy nie zapewniono już Komisji o przeniesieniu całej Kancelarii na Krakowskie Przedmieście.</u>
          <u xml:id="u-43.10" who="#EdwardSzymański">Pragnę państwa poinformować, że na koniec tego roku zamykamy tytuł inwestycyjny pod nazwą „modernizacja i remont Pałacu Namiestnikowskiego”. Jednak wyjdą z tego obiektu tylko pracownicy przeprowadzający roboty budowlane. Zaczyna się sprawa wyposażenia tego gmachu. Wiem, że sumy są czasami szokujące.</u>
          <u xml:id="u-43.11" who="#EdwardSzymański">Pan poseł Wielowieyski mówił z pewną ironią o przysłowiowym żyrandolu. Chcąc uniknąć dalszych ironicznych wypowiedzi, chcę powiedzieć, że mamy do czynienia z ciężarem, który trudno nam udźwignąć. Jest to obiekt historyczny i nie jesteśmy w nim jedynymi gospodarzami. Pieczę nad obiektem trzyma konserwator zabytków i stawia wymagania dotyczące wystroju wnętrz.</u>
          <u xml:id="u-43.12" who="#EdwardSzymański">Jeśli nie znajdą się środki na zakupy, niektóre pomieszczenia będą stały puste.</u>
          <u xml:id="u-43.13" who="#EdwardSzymański">Nie wolno nam wstawić tam mebli standardowych. Oczywiście pomieszczenia biurowe są wyposażone w standardowe meble. Wymogi dotyczą sal reprezentacyjnych.</u>
          <u xml:id="u-43.14" who="#EdwardSzymański">Na posiedzeniu Komisji senackiej pan Gawronik zażądał, abym pokazał mu obiekty Kancelarii Prezydenta. Umówiliśmy się rano na drugi dzień. Zapraszałem również pana posła Wielowieyskigo.</u>
          <u xml:id="u-43.15" who="#EdwardSzymański">Nie można posądzać nas o rozrzutność, ponieważ Kancelaria naprawdę funkcjonuje skromnie. Nie czynimy żadnych wydumanych zakupów. Każdy zakup jest dokonywany z rozwagą.</u>
          <u xml:id="u-43.16" who="#EdwardSzymański">Skąd się biorą wydatki na zakupy? Kancelaria Sejmu, Senatu i Trybunału Konstytucyjnego są związane umową z Kancelarią Prezydenta, która dotyczy prowadzenia przychodni lekarskiej w obiektach obok Sejmu. Prowadzimy ją za własne środki. Kancelaria Prezydenta przeprowadziła remont przychodni. Jest ona przygotowana do użytku.</u>
          <u xml:id="u-43.17" who="#EdwardSzymański">Zwracamy się do państwa o uzupełnienie sprzętu. Są to wydatki rzędu 3 mln zł. Chodzi o sprzęt do laboratorium, gabinetów zabiegowych i lekarskich. Przychodnia mogłaby być ujęta w budżecie innej kancelarii.</u>
          <u xml:id="u-43.18" who="#EdwardSzymański">Następna sprawa to obiekt przy ul. Augustówka. Proszę pamiętać, że nie w interesie Kancelarii Prezydenta dźwigamy ten tytuł inwestycyjny. Narażamy się na zarzuty, że wysforowaliśmy budżet ponad możliwości budżetu państwa. Inwestycja ta jest rezultatem porozumienia Kancelarii Prezydenta i Kancelarii Sejmu. Wcześniej gospodarzem przejętego przez nas obiektu na ul. Augustówka była Kancelaria Sejmu.</u>
          <u xml:id="u-43.19" who="#EdwardSzymański">Zamierzamy też zakończyć pierwszy etap tego przedsięwzięcia w końcu 1996 roku, oddać garaże pod budynkiem parlamentu i przenieść się na ul. Augustówka.</u>
          <u xml:id="u-43.20" who="#EdwardSzymański">Jednak oddanie do użytku bazy na Mokotowie pociąga za sobą dodatkowe zatrudnienie. Tutaj nie ponosimy kosztów ochrony obiektu, ponieważ robi to Straż Marszałkowska. Tam musimy zapewnić ochronę, zatrudniając nowych pracowników.</u>
          <u xml:id="u-43.21" who="#EdwardSzymański">Biuro Bezpieczeństwa Narodowego jest umieszczone w tej chwili w dwóch miejscach, w Alejach Ujazdowskich i na ul. Olszewskiej. Właścicielem obiektu w Alejach Ujazdowskich jest Urząd Rady Ministrów. Poproszono Biuro Bezpieczeństwa Narodowego, aby opuściło te pomieszczenia.</u>
          <u xml:id="u-43.22" who="#EdwardSzymański">Zakładamy, że właściwym rozwiązaniem będzie przyjęcie BBN do obiektów Kancelarii Prezydenta.</u>
          <u xml:id="u-43.23" who="#EdwardSzymański">W Pałacu Namiestnikowskim mamy przestrzeń, ale musimy tam znaleźć miejsce dla Biura Bezpieczeństwa Narodowego. Wydatki na eksploatację będą kształtować się wtedy na niższym poziomie.</u>
          <u xml:id="u-43.24" who="#EdwardSzymański">Prosimy Komisję i Sejm o przydzielenie środków na modernizację i remont tych obiektów. Jeśli ich nie otrzymamy, trudno. Jednak naszym zdaniem są to wydatki zaplanowane oszczędnie i z rozsądkiem. Jesteśmy gotowi do obniżenia niektórych pozycji i do dyskusji nad pewnymi oszczędnościami.</u>
          <u xml:id="u-43.25" who="#EdwardSzymański">Pani przewodnicząca pytała o wydatki bieżące. O jednym z tych wydatków chciałem powiedzieć szczegółowo. Kancelaria Prezydenta jest ośrodkiem usługowym dla Krajowej Rady Sądownictwa. Jej przewodniczący, pan prof. Strzembosz wystąpił z prośbą o pieniądze na zorganizowanie w przyszłym roku Światowej Konferencji Rad Sądownictwa. Kiedy pracowaliśmy nad projektem budżetu, zgłoszono nam zapotrzebowanie na ten cel rzędu 50 tys. zł. Gdy projekt znalazł się już w Sejmie, pan prof. Strzembosz poinformował nas, że będzie to wydatek na poziomie 200 tys. zł. Nie zdążyliśmy zapisać takiego wydatku w projekcie, ale wiemy, iż musimy ponieść koszty tej konferencji. Jest to międzynarodowe zobowiązanie.</u>
          <u xml:id="u-43.26" who="#EdwardSzymański">Pytają państwo, dlaczego planuje się tak dużo wyjazdów zagranicznych. Jest to specyfika pracy prezydenta. Musi on ponosić konsekwencje bilateralnych i multilateralnych zobowiązań.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-44">
          <u xml:id="u-44.0" who="#RyszardBugaj">Pytałem pana, czy w związku z zakończeniem remontu Pałacu Namiestnikowskiego Kancelaria Prezydenta zwolni inne lokale, które zajmuje teraz w Warszawie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-45">
          <u xml:id="u-45.0" who="#EdwardSzymański">Powiedziałem już, że zobowiązanie takie złożył przedstawiciel ówczesnej Kancelarii w momencie, gdy przyszedł po środki na modernizację Pałacu.</u>
          <u xml:id="u-45.1" who="#EdwardSzymański">Nigdy nikt nie podtrzymał tego zobowiązania, ponieważ nie jest to fizycznie możliwe. Cała Kancelaria nie zmieści się tam. Dlatego zakładano, że urząd będzie zajmować Pałac Namiestnikowski i budynek przy ul. Wiejskiej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-46">
          <u xml:id="u-46.0" who="#RyszardBugaj">Prosiłbym, aby pan minister poinformował Komisję, jaką powierzchnię zajmuje Kancelaria w tej chwili? Chodzi mi o Pałac i inne lokale w Warszawie.</u>
          <u xml:id="u-46.1" who="#RyszardBugaj">Jeszcze jedno pytanie. Jak wyglądają zakupy środków transportu Kancelarii w 1996 i w 1997 roku? Podkreślam, że jest mi zupełnie obojętne, jaka osoba piastuje najwyższe stanowisko w państwie. O te sprawy pytam się zawsze.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-47">
          <u xml:id="u-47.0" who="#EdwardSzymański">Główny korpus Pałacu to 4.910 m kwadratowych, licząc od piwnic po strych. Południowe skrzydło ma 4.700 m kwadratowych, podobną powierzchnię ma skrzydło północne. Obiekt przy ul. Wiejskiej zajmuje powierzchnię 5.950 m kwadratowych. Biuro Bezpieczeństwa Narodowego zajmuje ogółem ok. 1.200 m kwadratowych.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-48">
          <u xml:id="u-48.0" who="#LudwikTurko">Chciałbym wyjaśnić pewną kwestię, aby nie być posądzonym o ironizowanie.</u>
          <u xml:id="u-48.1" who="#LudwikTurko">Pańskie wyjaśnienia, dotyczące zwiększonego zatrudnienia w związku ze zwiększonym zakresem zadań konstytucyjnych, są rzeczowe. Moje uwagi dotyczyły jednak stwierdzenia, które padło z ust pani minister Waniek. Powiedziała ona, że dodatkowe zatrudnienie wiąże się z podjęciem przez prezydenta działań pozakonstytucyjnych.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-49">
          <u xml:id="u-49.0" who="#EdwardSzymański">Odpowiadam na pytanie dotyczące zakupów samochodów. W 1996 roku zakupiono 13 nowych samochodów. Zakupy w 1997 roku będą kształtować się prawdopodobnie na tym samym poziomie, co wiąże się z cenami i strukturą zakupów.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-50">
          <u xml:id="u-50.0" who="#EwaWiśniewska">W rozdziale 9914 - Współpraca naukowo-techniczna z zagranicą, planowane są zakupy towarów i usług. Tu główne wydatki dotyczą diet i opłat za hotele. Jest to zakwaterowanie delegacji wyjeżdżających z kraju, tłumaczenia za granicami Polski. W tym roku mieliśmy np. przypadek pomocy lekarskiej za granicą. W tej pozycji znajdują się też kateringi samolotowe, opłaty lotniskowe, recepcje prezydenta poza granicami kraju, wręczanie kwiatów, składanie wieńców i inne wydatki reprezentacyjne.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-51">
          <u xml:id="u-51.0" who="#WiesławaZiółkowska">A co mieści się w funduszu reprezentacyjnym związanym z krajowymi pobytami prezydenta?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-52">
          <u xml:id="u-52.0" who="#EwaWiśniewska">Mieści się on w paragrafach 40 i 84 w grupie pozostałych wydatków. Jest to 2.379.000 zł.</u>
          <u xml:id="u-52.1" who="#EwaWiśniewska">W paragrafie 40, który jest w rozdziale 9911 połączony z paragrafem 84, znajdują się ubezpieczenia samochodów będących na stanie Kancelarii. Jest to kwota ponad 300 tys. zł.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-53">
          <u xml:id="u-53.0" who="#WiesławaZiółkowska">Czy są jeszcze jakieś uwagi ze strony członków Komisji? O głos poprosił pan minister Milewski.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-54">
          <u xml:id="u-54.0" who="#JerzyMilewski">Chciałbym odnieść się do dwóch uwag, które padły na temat BBN. Kontrola NIK wykazała rzeczywiście stan zatrudnienia wówczas na poziomie 60%, ale był to rok 1995, za który nie chciałbym ponosić odpowiedzialności.</u>
          <u xml:id="u-54.1" who="#JerzyMilewski">W 1996 roku wykonanie w tym zakresie wynosi 100%. Jest to ogółem 60 etatów plus 2 R-ki. Na 1997 rok zaplanowaliśmy zatrudnienie bez wzrostu stanu ogólnego. Jednak fundusz płac będzie stosunkowo mniejszy. Jest to wynikiem zmiany proporcji pracowników cywilnych do wojskowych na rzecz zwiększenia liczby pracowników cywilnych.</u>
          <u xml:id="u-54.2" who="#JerzyMilewski">Jak wiadomo, uposażenia pracowników cywilnych są ok. dwóch razy niższe niż wojskowych. Z tych faktów wynikły niejasności, które przedstawił pan poseł Wielowieyski.</u>
          <u xml:id="u-54.3" who="#JerzyMilewski">Jeszcze kilka zdań na temat lokali zajmowanych przez BBN. Nasze biura mieszczą się w dwóch miejscach, z czego jedno jest własnością Urzędu Rady Ministrów, drugie - Ministerstwa Obrony Narodowej. Obie siedziby wymagają generalnego remontu.</u>
          <u xml:id="u-54.4" who="#JerzyMilewski">W budynku przy Alejach Ujazdowskich odpadają gzymsy i zaczyna to zagrażać bezpieczeństwu. Od wielu lat URM chce odzyskać pomieszczenia w tamtym gmachu, a my chętnie oddalibyśmy nasze lokale. Dotyczy to również lokali w budynku MON. Na dwóch pierwszych piętrach mieści się tam wojskowa agencja mieszkaniowa, gdzie w czasie remontu doprowadzono wszystkie pomieszczenia do wysokiego standardu zachodniego.</u>
          <u xml:id="u-54.5" who="#JerzyMilewski">My zajmujemy dwa górne piętra, które wymagają choćby podstawowego remontu, bez takich luksusów.</u>
          <u xml:id="u-54.6" who="#JerzyMilewski">Ministerstwu Obrony Narodowej znacznie łatwiej jest znaleźć środki na remonty, ponieważ posiada kilkanaście budynków w Warszawie. Chcielibyśmy przenieść się tu, w pobliże ulicy Wiejskiej i mieć wszystkich pracowników w jednym budynku. Oznacza to usprawnienie funkcjonowania instytucji i oszczędności środków na transport i inne opłaty.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-55">
          <u xml:id="u-55.0" who="#WiesławaZiółkowska">Mówią państwo, że w Kancelarii nie ma wzrostu płac, a tymczasem jest tu jakiś wzrost o 40,8% i wzrost pochodnych o 45,6%.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-56">
          <u xml:id="u-56.0" who="#HalinaWasilewskaTrenkner">Ustawa o kształtowaniu środków na wynagrodzenia w państwowej sferze budżetowej wyłącza spośród swoich regulacji Kancelarię Prezydenta, podobnie jak wszystkie inne kancelarie.</u>
          <u xml:id="u-56.1" who="#HalinaWasilewskaTrenkner">Wyłącznie od dobrej woli decydenta zależy wskaźnik wzrostu wynagrodzeń.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-57">
          <u xml:id="u-57.0" who="#WiesławaZiółkowska">Jaki będzie więc wzrost wynagrodzeń w Kancelarii Prezydenta?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-58">
          <u xml:id="u-58.0" who="#HalinaWasilewskaTrenkner">Trzeba dokonać dwóch obliczeń. Należy odjąć nowe etaty i środki na nie przeznaczone i sprawdzić, jak wyglądają środki przy starej liczbie etatów.</u>
          <u xml:id="u-58.1" who="#HalinaWasilewskaTrenkner">Przy małej liczbie etatów mamy do czynienia ze sporym przyrostem.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-59">
          <u xml:id="u-59.0" who="#IrenaKunicka">Jeśli chodzi o projekt budżetu w zakresie wynagrodzeń i zatrudnienia, to - zgodnie z zarządzeniem nr 34 ministra finansów z 24 kwietnia 1996 roku - został on sporządzony na podstawie stanu organizacyjnego na dzień 30 czerwca 1996 roku oraz wynagrodzeń obowiązujących w 1996 roku.</u>
          <u xml:id="u-59.1" who="#IrenaKunicka">Skalkulowano to bardzo oszczędnie. Wszystkie R-ki mają zaplanowane wynagrodzenia na poziomie zablokowanym w 1996 roku. Nie ma tu żadnego wzrostu wynagrodzeń.</u>
          <u xml:id="u-59.2" who="#IrenaKunicka">Pragnę zaznaczyć, że propozycja planowanych R-ek na 1997 rok obejmuje niższe kwoty niż w 1995 i 1996 roku.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-60">
          <u xml:id="u-60.0" who="#WiesławaZiółkowska">Dlaczego więc ta pozycja tak rośnie?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-61">
          <u xml:id="u-61.0" who="#IrenaKunicka">Wychodząc ze średniej płacy, która wynosiła 2.037 zł, realnie dla pracowników administracji podwyższyliśmy tę średnią o 15%. Obliczyliśmy na tej podstawie potrzeby dla pełnego zatrudnienia, czyli dla 271 etatów, w tym 13 R-ek. Jak już mówiła pani minister Waniek, zeszliśmy z 5 etatów, wobec czego o 5 etatów zatrudnienie będzie niższe.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-62">
          <u xml:id="u-62.0" who="#WiesławaZiółkowska">Nie wiem, na jakiej podstawie liczą państwo dla całego zatrudnienia 15-procentowy wzrost płac. Przecież R-ki nie będą zwiększane. Wykazała pani 15% wzrostu wynagrodzeń, a ja czytam, że to będzie 40,8%.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-63">
          <u xml:id="u-63.0" who="#IrenaKunicka">Płace są zaplanowane dla pełnego stanu zatrudnienia, nie dla 235 etatów, lecz dla 271 etatów. W tym roku przekroczyliśmy już poziom zatrudnienia. Plan na 1996 rok zakładał ok. 235 etatów, a my mamy już zatrudnionych 260 pracowników. Zapewniam, że obliczenia są bardzo ściśle przeprowadzone. W funduszu wynagrodzeń zawarto jeszcze pewne wydatki wynikające z prawnych uwarunkowań. Mówię o nagrodach jubileuszowych, odprawach emerytalnych, narastającej corocznie wysłudze lat.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-64">
          <u xml:id="u-64.0" who="#MieczysławCzerniawski">Wzrost o ponad 40% nie oznacza wzrostu płac, lecz wzrost funduszu wynagrodzeń.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-65">
          <u xml:id="u-65.0" who="#WiesławaZiółkowska">Proszę jednak zauważyć, że pochodne od wynagrodzeń rosną jeszcze szybciej, o ponad 45%.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-66">
          <u xml:id="u-66.0" who="#AndrzejWielowieyski">Chcę włączyć się do dyskusji na temat płac. Pochodne zostały dość dokładnie sprawdzone. Przeanalizowaliśmy tę kwestię skrupulatnie. W niektórych przypadkach pojawiają się np. ubezpieczenia od prac zleconych. Mówiono już o wskaźnikach. W tabeli podany jest przyrost na poziomie 141%, ale odejmując środki na nowe etaty otrzymujemy wzrost rzędu 122–123%. Jest to jednak w dalszym ciągu wzrost ponad wskaźnik zalecany przez ministra finansów.</u>
          <u xml:id="u-66.1" who="#AndrzejWielowieyski">Moje przeliczenia różnią się od wyliczeń pani dyr. Wiśniewskiej. Proponuję dlatego oszczędność w tej pozycji na poziomie 550 tys. zł, chcąc odejść od wyłączania odpraw, wysługi lat i nagród, o czym mówiła pani dyr. Wiśniewska.</u>
          <u xml:id="u-66.2" who="#AndrzejWielowieyski">Zgodnie z ogólnymi zasadami mieszczą się one we wskaźniku 115%, ponieważ w 1996 roku też to miało miejsce i nikogo nie skrzywdzi się, stosując ten sam przelicznik.</u>
          <u xml:id="u-66.3" who="#AndrzejWielowieyski">Mówiłem już na początku, że dokładniejsza analiza wykazałaby prawdopodobnie, że sytuacja materialna pracowników Kancelarii Prezydenta jest wyraźnie lepsza. W 1996 roku nagrody jubileuszowe, wysługa lat i odprawy zabrały tyle pieniędzy, że pracownicy mieli relatywnie mniejsze wynagrodzenia.</u>
          <u xml:id="u-66.4" who="#AndrzejWielowieyski">Zapisując wszystkie te pozycje razem tworzymy wyższą bazę wyjściową. Moim zdaniem, po odjęciu zostaje tu rezerwa 3–5%.</u>
          <u xml:id="u-66.5" who="#AndrzejWielowieyski">Pan poseł Krajewski zajął stanowisko w bardzo istotnej sprawie. Pytał, czy szanujemy osobowość prezydenta, jego zamiary i rozmach w działaniu? Ja w swoich pracach przyjąłem zasadę rzetelności budżetowej. Jeśli pan prezydent postanowił powołać biura i zatrudnić ekspertów, ma do tego prawo. Jeżeli rośnie wymiana zagraniczna, musimy ten fakt uwzględnić.</u>
          <u xml:id="u-66.6" who="#AndrzejWielowieyski">Jednak my powinniśmy ocenić merytorycznie założenia preliminarza budżetowego. Np. postawiłem znak zapytania przy pozycji dotyczącej inwestycji. Musimy odpowiedzieć na pytanie, czy budujemy z rozmachem, czy na ośrodek w Juracie trzeba dać 2,5 mln. zł, czy też nie?</u>
          <u xml:id="u-66.7" who="#AndrzejWielowieyski">Jeśli chodzi o koszty funkcjonowania Kancelarii, o wydatki materialne, itp., próbujemy sprowadzić to do realnego poziomu. Do moich propozycji oszczędnościowych dołączam jeszcze odjęcie 300 lub 400 tys. zł z tytułu zmniejszenia kosztów odznaczeń. Wzrost o 70–80% jest chyba przesadzony. Przyjmując nawet wzrost o 50%, magazyny będą uzupełnione o zapasy orderów i baretek.</u>
          <u xml:id="u-66.8" who="#AndrzejWielowieyski">Przypominam, że wciąż nie mamy dostatecznego rozeznania co do 39% wzrostu, poza urządzaniem bazy przy ul. Augustówka. Sądzę, że można zmniejszyć wzrost do dwudziestu kilku procent. Są to wydatki bieżące Kancelarii. Chyba że nastąpi zwiększenie dochodów.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-67">
          <u xml:id="u-67.0" who="#EdwardSzymański">Chciałbym odnieść się do propozycji obniżenia wydatków na odznaczenia. Jest to możliwe, ale chciałbym poinformować państwa o zasadach gospodarki odznaczeniami.</u>
          <u xml:id="u-67.1" who="#EdwardSzymański">Każdorazowo musimy ogłosić przetarg. Jeśli kilka razy w roku będziemy ogłaszać przetarg na stosunkowo małe ilości, to na produkcję każdego z odznaczeń ponosilibyśmy znacznie większe koszty niż jest to obecnie.</u>
          <u xml:id="u-67.2" who="#EdwardSzymański">Głównym wytwórcą jest Mennica Państwowa i nie zgadza się na realizację zamówień kilkuset sztuk. Wynika to z procesu technologicznego i opłacalności.</u>
          <u xml:id="u-67.3" who="#EdwardSzymański">Stanie się jednak tak, jak Komisja postanowi. Informuję tylko, że nie jest to z naszej strony źle zaplanowany wydatek. Suma dotyczy zapasu na mniej więcej jeden rok. Obserwujemy zwiększone zapotrzebowanie na nowe i przedłużone odznaczenia.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-68">
          <u xml:id="u-68.0" who="#RyszardBugaj">Ustaliliśmy kiedyś, że osoby zatrudnione na R-ce w rządzie otrzymują jeszcze dodatkowo nagrody. Czy w Kancelarii Prezydenta ma miejsce taka praktyka?</u>
          <u xml:id="u-68.1" who="#RyszardBugaj">Chcę złożyć jedną propozycję. Prosiłbym o zwrócenie się do Biura Studiów i Ekspertyz KS o przygotowanie szerokiego studium pokazującego, ile kosztuje nas państwowa administracja. Chodzi o najszerszy zakres instytucji, od rządowych począwszy, przez wszystkie Kancelarie, instytucje pozarządowe, aż do wszelkiego typu agencji. Mieści się tu Najwyższa Izba Kontroli, część Narodowego Banku Polskiego.</u>
          <u xml:id="u-68.2" who="#RyszardBugaj">Analiza taka byłyby tym bardziej wskazana, że będzie to rok wdrożenia reformy centrum. Można się spodziewać z tego tytułu oszczędności. Sądzę, że suma wydatków na utrzymanie państwowego molocha rośnie.</u>
          <u xml:id="u-68.3" who="#RyszardBugaj">Być może jedyną drogą do zatrzymania tych wydatków jest odpowiedni zapis w konstytucji, który będzie określać maksymalny przyrost, np. w stosunku do produktu krajowego brutto.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-69">
          <u xml:id="u-69.0" who="#IrenaKunicka">Odpowiadając na wątpliwości pana posła Bugaja, mogę powiedzieć, że w planie funduszu wynagrodzeń nie ma żadnych środków na dodatkowe wynagrodzenia dla R-ki. Zgodnie z przepisami prawa te uprawnienia są rozciągnięte tylko w zakresie nagród jubileuszowych i odpraw emerytalnych.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-70">
          <u xml:id="u-70.0" who="#EdwardSzymański">Jesteśmy w kłopotliwej sytuacji, ponieważ w naszym budżecie mamy zapisane inwestycje związane z potrzebami również Kancelarii Sejmu i innych instytucji.</u>
          <u xml:id="u-70.1" who="#EdwardSzymański">Czy nie jest możliwe przeniesienie tych środków do budżetu Kancelarii Sejmu? Być może byłoby to właściwsze rozwiązanie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-71">
          <u xml:id="u-71.0" who="#WiesławaZiółkowska">Proszę o wyjaśnienie wzrostu o 72% pochodnych od wynagrodzeń na stronie 38.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-72">
          <u xml:id="u-72.0" who="#IrenaKunicka">Dotyczy to Biura Bezpieczeństwa Narodowego. Chciałabym zwrócić uwagę na fakt, iż w notatce pana posła Wielowieyskiego pojawił się błąd, który bardzo ograniczyłby możliwości realizacyjne Biura.</u>
          <u xml:id="u-72.1" who="#IrenaKunicka">Globalnie są tam 62 etaty i na przestrzeni lat ta wielkość się nie zmieniła. Mają jednak miejsce pewne przegrupowania w zakresie realizacji etatów. Część etatów zmieniono już w tym roku z wojskowych na cywilne. To samo dotyczy 1997 roku. Zaplanowano 43 etaty cywilne i 19 etatów wojskowych. Jest to korzystna zmiana, ponieważ etat cywilny wynagradzany jest niżej, na poziomie ok. 1.600–1.700 zł już po waloryzacji inflacyjnej. Etat wojskowy jest kosztowniejszy.</u>
          <u xml:id="u-72.2" who="#IrenaKunicka">Odpowiadając natomiast na pytanie pani przewodniczącej, wielkość ta rośnie tylko teoretycznie. Pochodne nie były obliczane od wynagrodzeń wojskowych w 1996 roku. W 1997 roku są one obliczane od wynagrodzeń pracowników cywilnych, które rosną, i od zakładowego funduszu nagród. Częściowo liczone są też od prac zleconych.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-73">
          <u xml:id="u-73.0" who="#AndrzejWielowieyski">Nie interesowałem się wzrostem tej pozycji. Przeliczyłem tylko tę kwotę według zatrudnionych osób. Biorąc nawet pod uwagę ewentualne ubezpieczenia od prac zleconych, ta liczba może być obniżona.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-74">
          <u xml:id="u-74.0" who="#IrenaKunicka">Obciążeniem ZUS-u i Funduszu Pracy objęty jest też zakładowy fundusz nagród. To także znajduje się w pozycji dotyczącej pochodnych.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-75">
          <u xml:id="u-75.0" who="#MieczysławCzerniawski">Jeszcze raz chciałbym odnieść się z ogromnym uznaniem do wystąpienia pana posła Wielowieyskiego, ale muszę dodać, że Kancelaria Prezydenta jest dzisiaj bardzo dobrze przygotowana do rozmowy. Mam porównanie, ponieważ pilotowałem sprawę Kancelarii przy pierwszym budżecie.</u>
          <u xml:id="u-75.1" who="#MieczysławCzerniawski">W niektórych wystąpieniach pojawiły się pewne oceny polityczne. Omawiany teraz projekt jest pierwszym samodzielnym budżetem obecnej ekipy Kancelarii. W ubiegłym roku dokonaliśmy tylko retuszu budżetu przygotowanego przez Kancelarię prezydenta Wałęsy.</u>
          <u xml:id="u-75.2" who="#MieczysławCzerniawski">Sądzę, że pierwszy budżet Prezydenta Kwaśniewskiego powinien się cechować elementami z zakresu organizacji pracy, polityki zagranicznej, bezpieczeństwa wewnętrznego, które cechują każde działanie Prezydenta.</u>
          <u xml:id="u-75.3" who="#MieczysławCzerniawski">Powinniśmy brać pod uwagę fakt, iż Polska jest otwarta na kontakty zagraniczne, chcemy wejść do struktur NATO i Unii Europejskiej. Wymaga to ogromnej aktywności głowy państwa i jego Kancelarii.</u>
          <u xml:id="u-75.4" who="#MieczysławCzerniawski">Uważam, że wydatki na kontakty zagraniczne są absolutnie racjonalnie zaplanowane i odpowiadają rzeczywistym potrzebom. Nie możemy dopuścić do tego, aby np. prezydent poruszał się sponsorowanymi samolotami. Rozumiem konieczność oszczędności, za tym się opowiadam, ale nie zgodzę się z uogólnieniem, które poczynił pan poseł Turko. Mógłbym wymieniać długo obietnice, które składał prezydent Wałęsa i je realizował. Robił to także za pieniądze budżetowe.</u>
          <u xml:id="u-75.5" who="#MieczysławCzerniawski">Chcę nawiązać też do wypowiedzi pana posła Bugaja. Proszę sobie przypomnieć konstruowanie budżetu w 1993 roku. Referowałem wówczas z ramienia Komisji budżet Kancelarii Prezydenta. Pamiętają państwo, że pojechałem z kolegami obejrzeć Pałac Namiestnikowski. Mój klub zgłaszał wtedy wniosek zdjęcia tej inwestycji.</u>
          <u xml:id="u-75.6" who="#MieczysławCzerniawski">Po obiekcie oprowadzał nas minister Falandysz i konserwator zabytków. Zorientowałem się, że nie jest to prosta adaptacja, lecz rekonstrukcja zabytku.</u>
          <u xml:id="u-75.7" who="#MieczysławCzerniawski">W tym samym dniu odbywało się posiedzenie Komisji i to ja przekonywałem państwa, aby nie rezygnować z inwestycji. Bez względu na to, kto wygra następne wybory - a nikt nie wiedział, że będzie to Aleksander Kwaśniewski - Pałac jest zabytkiem Warszawy i Polski.</u>
          <u xml:id="u-75.8" who="#MieczysławCzerniawski">Dzisiaj zastanawiamy się, czy kończyć ten obiekt zgodnie z naszymi oczekiwaniami i ambicjami, (będą tam rezydować kolejni prezydenci z różnych opcji politycznych), czy też zaoszczędzić kosztem tej inwestycji?</u>
          <u xml:id="u-75.9" who="#MieczysławCzerniawski">Idąc za głosem pana posła Wielowieyskiego, zgłaszam następujące wnioski:</u>
          <u xml:id="u-75.10" who="#MieczysławCzerniawski">- w paragrafie 11 obniżyć o 300 tys. zł fundusz wynagrodzeń, do tego zaś dojdą oszczędności w pochodnych, ok. 125 tys. zł,</u>
          <u xml:id="u-75.11" who="#MieczysławCzerniawski">- w paragrafie 28 zmniejszyć wydatki o 700 tys. zł na zakupy towarów i usług,</u>
          <u xml:id="u-75.12" who="#MieczysławCzerniawski">- w paragrafie 72 - inwestycje proponujemy zmniejszenie sumy o 600 tys. zł.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-76">
          <u xml:id="u-76.0" who="#WiesławaZiółkowska">Proszę na razie zostawić kwestię inwestycji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-77">
          <u xml:id="u-77.0" who="#MieczysławCzerniawski">Jeszcze chciałbym dodać, że w przypadku, gdy podkomisja ds. inwestycji, której przewodniczy pan poseł Ciesielski podejmie ten temat, wrócimy z naszymi propozycjami.</u>
          <u xml:id="u-77.1" who="#MieczysławCzerniawski">Proponuję pozostawić bez zmian wydatki Biura Bezpieczeństwa Narodowego. Podtrzymuję także propozycję pozostawienia na nie zmienionym poziomie wydatków w rozdziale 9914 dotyczących współpracy z zagranicą.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-78">
          <u xml:id="u-78.0" who="#RyszardBugaj">Proponuję, abyśmy wszystkie rozstrzygnięcia podejmowali łącznie dla wszystkich trzech Kancelarii. Pewną bazą porównawczą jest także budżet Najwyższej Izby Kontroli.</u>
          <u xml:id="u-78.1" who="#RyszardBugaj">Jeszcze jedno pytanie. Pan minister nie wymieniał, mówiąc o obiektach Kancelarii, Belwederu. Czy nie jest on już w administracji Kancelarii Prezydenta?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-79">
          <u xml:id="u-79.0" who="#EdwardSzymański">Belweder nie jest już siedzibą Kancelarii Prezydenta. Jest rezydencją. Nie pracują tam żadni urzędnicy. W momencie przeprowadzenia się prezydenta na Krakowskie Przedmieście Belweder stał się rezydencją. Wywieziono stamtąd większość mebli, ponieważ w Pałacu Namiestnikowskim nie było wtedy wyposażenia. Sprzęty do Pałacu sprowadzono z różnych obiektów Kancelarii, a nawet z muzeum.</u>
          <u xml:id="u-79.1" who="#EdwardSzymański">Po przeprowadzeniu się na Krakowskie Przedmieście powstał problem, jakim celom ma służyć Belweder. Uznano, iż będzie to rezydencja dla głów państw, które będą przebywać w Polsce. Będzie tam także stała wystawa pamiątek po marszałku Piłsudskim.</u>
          <u xml:id="u-79.2" who="#EdwardSzymański">Obecnie w 3/4 pomieszczeń Belweder spełnia funkcję muzeum Józefa Piłsudskiego, a trwają prace nad pogodzeniem w tym obiekcie dwóch przeznaczeń: muzealnego i rezydencyjnego.</u>
          <u xml:id="u-79.3" who="#EdwardSzymański">Zaczęliśmy uzupełniać wyposażenie Belwederu i obecnie pełni on funkcje muzeum i rezydencji. Wciąż jeszcze prace są w stadium początkowym.</u>
          <u xml:id="u-79.4" who="#EdwardSzymański">Uważamy, że goszczenie głów państw w hotelach jest znacznie droższe niż eksploatacja Belwederu. Dlatego też podjęliśmy taką decyzję. Sądzimy, że po zakończeniu prac Belweder będzie rezydencją także dla gości rządu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-80">
          <u xml:id="u-80.0" who="#WiesławaZiółkowska">Zgłaszam poprawkę do rozdziału 9914. Składam wniosek o zmniejszenie wydatków dyspozycyjnych o 50 tys. zł i wydatków na zakup towarów i usług też o 50 tys. zł.</u>
          <u xml:id="u-80.1" who="#WiesławaZiółkowska">Proponuję też zmniejszyć pozostałe wydatki na stronie 37 o 100 tys. zł.</u>
          <u xml:id="u-80.2" who="#WiesławaZiółkowska">Mam jeszcze jedno pytanie, na które uzyskuję dziwne odpowiedzi. Istnieje w projekcie pozycja pod nazwą „opłaty i podatki na rzecz budżetu państwa”. Na 1996 rok przewidziano tu sumę 726 tys. zł. Wykonanie wynosi ok. 1/3. Resztę pieniędzy przerzuca się na inne cele. Te same problemy pojawiały się w 1995 roku.</u>
          <u xml:id="u-80.3" who="#WiesławaZiółkowska">Na 1997 rok planuje się na ten cel aż 2.800.000 zł. Dlaczego?</u>
          <u xml:id="u-80.4" who="#WiesławaZiółkowska">Jestem pewna, że później okaże się, iż przyjdziecie państwo do nas z wykonaniem 700 tys. zł albo niższym.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-81">
          <u xml:id="u-81.0" who="#EdwardSzymański">Jeśli zostaną tu jakieś środki, odprowadzimy je do budżetu państwa. Stopień wydatków na ten cel zależy od obciążania nas przez gminy. Opłaty musimy wnosić stosownie do wartości gruntu i obiektów.</u>
          <u xml:id="u-81.1" who="#EdwardSzymański">Mówię m.in. o budynkach mieszkalnych przy ul. Sobieskiego. Przy okazji chcę powiedzieć, że rozpoczęliśmy przekazywanie budynków mieszkalnych do organów administracji terenowej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-82">
          <u xml:id="u-82.0" who="#WiesławaZiółkowska">Od razu przypomnę państwu fakty. Ustawa budżetowa na 1995 rok: wydatki na opłaty i podatki na rzecz budżetu państwa - 2.051.000 zł, wykonanie - 107 tys. zł.</u>
          <u xml:id="u-82.1" who="#WiesławaZiółkowska">Ustawa budżetowa na 1996 rok. opłaty i podatki na rzecz budżetu państwa - 726 tys. zł, wykonanie - 221 tys. zł, czyli 1/3.</u>
          <u xml:id="u-82.2" who="#WiesławaZiółkowska">Na 1997 rok plan wynosi 2.800.000 zł. Jest to ponad 10 razy więcej niż wykonanie w 1996 roku.</u>
          <u xml:id="u-82.3" who="#WiesławaZiółkowska">Proponuję więc zmniejszyć tę pozycję o połowę. I tak uważam, że przyjdziecie państwo za rok z wykonaniem niższym. Jeśli się mylę, proszę wyszczególnić wszystkie budynki, planowane wysokości opłat, wykonane opłaty i przyczyny różnic od 1995 roku.</u>
          <u xml:id="u-82.4" who="#WiesławaZiółkowska">Jeżeli udowodnią mi państwo raz na zawsze, że istnieje przyczyna tak wysokiego planowania, odstąpię od moich propozycji. Dotychczas tworzycie państwo w tym miejscu bufor finansowy, ponieważ nie oddajecie reszty pieniędzy do budżetu. Przemieszczacie środki zupełnie dowolnie, np. na fundusz dyspozycyjny.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-83">
          <u xml:id="u-83.0" who="#EdwardSzymański">Poproszę, aby w tej sprawie mógł się wypowiedzieć pan dyrektor Świtała.</u>
          <u xml:id="u-83.1" who="#EdwardSzymański">Dodam, iż dokumentem jest tu obligatoryjne zobowiązanie sprawującego zarząd do poniesienia kosztów tego zarządu.</u>
          <u xml:id="u-83.2" who="#EdwardSzymański">Z ubolewaniem muszę prosić o pozostawienie tych środków. Mogę tylko poprosić, aby przenieść je do rezerwy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-84">
          <u xml:id="u-84.0" who="#WiesławaZiółkowska">Proszę nie kierować do mnie tej prośby. Proszę pana o przedstawienie materiałów na piśmie z uzasadnieniem tak dużych rozbieżności. Proszę też napisać, na co przeznaczyliście państwo resztę pieniędzy z tej pozycji?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-85">
          <u xml:id="u-85.0" who="#EdwardSzymański">Mogę państwu powiedzieć, jakie potencjalnie mamy zobowiązania w 1997 roku z tytułu zarządu budynków.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-86">
          <u xml:id="u-86.0" who="#WiesławaZiółkowska">W Kancelarii Prezydenta pracują ludzie, którzy zajmują się tym od kilku lat. Rozumiem, że dokumentacja także przetrwała. Oczekuję od państwa przygotowania pozycja po pozycji wszystkich opłat planowanych, wykonanych i przyczyn różnic od 1995 roku.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-87">
          <u xml:id="u-87.0" who="#EdwardSzymański">Proszę nam nie zarzucać, że tworzymy tę pozycję celowo i manipulujemy budżetem.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-88">
          <u xml:id="u-88.0" who="#WiesławaZiółkowska">Jestem przekonana, że tworzycie państwo w tym miejscu bufor. W 1995 roku zaplanowano tu 2.051.000 zł, a wykonano 107 tys. zł. Czy może mi pan wytłumaczyć, co to jest?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-89">
          <u xml:id="u-89.0" who="#EdwardSzymański">Proszę zapytać Ministerstwo Finansów, czy możemy zrezygnować z tej pozycji lub przenieść ją do rezerwy?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-90">
          <u xml:id="u-90.0" who="#WiesławaZiółkowska">Nie można powiedzieć, że państwo rezygnują z tej pozycji. Przecież sami planujecie swój budżet.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-91">
          <u xml:id="u-91.0" who="#EdwardSzymański">Są to obligatoryjne wydatki.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-92">
          <u xml:id="u-92.0" who="#WiesławaZiółkowska">Skąd biorą się tak duże różnice między planem a wykonaniem? Na czym polega planowanie?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-93">
          <u xml:id="u-93.0" who="#EdwardSzymański">Jest to ustawowy wymóg dotyczący ludzi przygotowujących budżety.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-94">
          <u xml:id="u-94.0" who="#WiesławaZiółkowska">Niech pan nie mówi, że z ustawy wynika, iż musi pan zaplanować 10 razy tyle, ile jest potrzebne.</u>
          <u xml:id="u-94.1" who="#WiesławaZiółkowska">Czy przedstawiciel Ministerstwa Finansów może powiedzieć w tej sprawie coś rzeczowego?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-95">
          <u xml:id="u-95.0" who="#HalinaWasilewskaTrenkner">Pragnę wyjaśnić, że w 1996 roku nastąpiła zmiana wyceny budynków na plus.</u>
          <u xml:id="u-95.1" who="#HalinaWasilewskaTrenkner">W stosunku do wykonania za 1996 rok opłaty wzrosną.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-96">
          <u xml:id="u-96.0" who="#WiesławaZiółkowska">Wciąż nie jestem przekonana, że plan musi być tak wysoki. Czy możemy wprowadzić tę pozycję do rezerwy i wyprowadzić środki na ten cel z budżetu Kancelarii Prezydenta?</u>
          <u xml:id="u-96.1" who="#WiesławaZiółkowska">Jeżeli nie daje się wyszacować właściwych wartości, a wy dysponujecie potem swobodnie tymi środkami, to parlament jest wprowadzony w błąd. Pieniądze przeznacza się na delegacje zagraniczne lub inne wydatki.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-97">
          <u xml:id="u-97.0" who="#JanŚwitała">Wydatki zgłaszane w wielkościach przekraczających faktyczne wykonanie są bardzo precyzyjnie szacowane według faktycznych wartości rynkowych przez rzeczoznawców do tego uprawnionych. Dziś na 14 nieruchomości, którymi dysponuje Kancelaria, tylko 3 posiadają aktualne wyceny, jeżeli za takie można uznać wyceny z 1993 roku.</u>
          <u xml:id="u-97.1" who="#JanŚwitała">W 1996 roku dostaliśmy zawiadomienia z urzędu rejonowego, który został zobligowany do przeszacowania...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-98">
          <u xml:id="u-98.0" who="#WiesławaZiółkowska">Dobrze, skoro mówi pan, że opłaty są rzetelnie wyliczane, a następnie mówi pan, że posiada tylko 3 aktualne wyceny, to jedno zdanie przeczy drugiemu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-99">
          <u xml:id="u-99.0" who="#JanŚwitała">Szacujemy potrzeby finansowe według faktycznych wartości rynkowych. Czy urząd rejonowy dokona zmiany opłat i przeszacowania z powołaniem biegłych z listy wojewody i zdąży do końca pierwszego kwartału 1997 roku, to tylko kompetencje wykonawcze urzędu rejonowego. Opłata stanowi 3% wartości rynkowej obiektu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-100">
          <u xml:id="u-100.0" who="#WiesławaZiółkowska">Jaka jest różnica między wartością rynkową a wartością księgową obiektu?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-101">
          <u xml:id="u-101.0" who="#JanŚwitała">Jest to 1.000%.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-102">
          <u xml:id="u-102.0" who="#WiesławaZiółkowska">Sytuacja jest więc dla mnie oczywista. Robicie państwo w tym miejscu „finansową furtkę”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-103">
          <u xml:id="u-103.0" who="#JanŚwitała">Mogę przedłożyć pani przewodniczącej materiały, o które pani prosiła. Mam tu rzeczowe wyliczenie obiektu po obiekcie z określeniem szacowanej wartości i zawiadomienia, które już otrzymaliśmy z urzędu rejonowego. W odniesieniu do Pałacu Namiestnikowskiego będzie to kwota rzędu 800 tys.-1 mln zł.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-104">
          <u xml:id="u-104.0" who="#WiesławaZiółkowska">Prosiłam o informacje za 3 lata z rzędu. Proszę zażądać od urzędu rejonowego właściwej wyceny, która stanie się dla pana podstawą właściwego wyszacowania kosztów w tej pozycji. Gdyby to była rozbieżność 10–15%... Jednak rozbieżność 10-krotna? Odrobina uczciwości tu obowiązuje.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-105">
          <u xml:id="u-105.0" who="#EdwardSzymański">Proszę nas nie podejrzewać o nieuczciwość. Wykonujemy tylko dyspozycję ustawową.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-106">
          <u xml:id="u-106.0" who="#WiesławaZiółkowska">Czym innym jest dysponowanie pieniędzmi, które są przeznaczone na opłaty na rzecz budżetu państwa dla innych celów. Potem opłaty okazują się być niższe, a pieniądze idą na coś innego.</u>
          <u xml:id="u-106.1" who="#WiesławaZiółkowska">Co można zrobić w takiej sytuacji? Czy można te środki zablokować?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-107">
          <u xml:id="u-107.0" who="#HalinaWasilewskaTrenkner">Ta kwota może być zablokowana w trybie wykonania budżetu. Można ją pozostawić w rezerwie celowej Kancelarii Prezydenta.</u>
          <u xml:id="u-107.1" who="#HalinaWasilewskaTrenkner">Można w dziale 83 stworzyć jeszcze jedną rezerwę celową i wydatkować w momencie, gdy przyjdą nakazy płatnicze.</u>
          <u xml:id="u-107.2" who="#HalinaWasilewskaTrenkner">Sprawa opłat stwarza nam wszystkim trudności. Urząd rejonowy jest zobowiązany wystawić przeszacowaną wartość. Jeżeli wystawi ją w terminie późniejszym niż do 31 marca, to w roku, w którym ją wystawił, nie obowiązuje ta zapłata. Obowiązuje ona dopiero w następnym roku.</u>
          <u xml:id="u-107.3" who="#HalinaWasilewskaTrenkner">Pytanie, czy urząd zdąży do 31 marca, nie znajduje w tej chwili odpowiedzi.</u>
          <u xml:id="u-107.4" who="#HalinaWasilewskaTrenkner">Przeglądając inne budżety spotykamy dokładnie ten sam problem. Pojawia się tam zapowiedź kwot już przeszacowanych, a nie ma stosownej decyzji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-108">
          <u xml:id="u-108.0" who="#WiesławaZiółkowska">Czy w innych ministerstwach w tej pozycji też są tak duże rozbieżności?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-109">
          <u xml:id="u-109.0" who="#HalinaWasilewskaTrenkner">W tym roku minister transportu dostał nakaz płatniczy z urzędu rejonowego opiewający na 10-krotnie wyższą sumę niż była planowana. To samo dotyczy ministra zdrowia.</u>
          <u xml:id="u-109.1" who="#HalinaWasilewskaTrenkner">Doświadczenie uczy, że takie sytuacje się zdarzają. Kwotę na opłaty dla budżetu państwa w budżecie Kancelarii Prezydenta można zablokować na planowanej wysokości 2.800.000 zł. Wykorzysta się tyle, ile będzie trzeba, zaś pozostałe pieniądze nie będą wydane, wrócą do budżetu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-110">
          <u xml:id="u-110.0" who="#WiesławaZiółkowska">Podtrzymuję moją propozycję zmniejszenia tej kwoty o połowę. Proszę przedstawicieli Kancelarii Prezydenta o materiał za ostatnie 3 lata. Proponuję, aby kwotę umieścić w rezerwach celowych w dziale 83. Będę skłonna zweryfikować moje wnioski po przedstawieniu przekonującego materiału z Kancelarii.</u>
          <u xml:id="u-110.1" who="#WiesławaZiółkowska">Czy w sprawie Kancelarii Prezydenta są jeszcze jakieś uwagi?</u>
          <u xml:id="u-110.2" who="#WiesławaZiółkowska">Czy przyjmują państwo propozycję głosowania wszystkich trzech kancelarii łącznie?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-111">
          <u xml:id="u-111.0" who="#MieczysławCzerniawski">Nie jestem przekonany, że powinniśmy pierwszy raz głosować wszystkie trzy Kancelarie łącznie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-112">
          <u xml:id="u-112.0" who="#WiesławaZiółkowska">Są to części budżetu nie realizowane przez Ministerstwo Finansów.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-113">
          <u xml:id="u-113.0" who="#MieczysławCzerniawski">Nie są to jedyne części pozarządowe. Możemy je głosować wszystkie razem.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-114">
          <u xml:id="u-114.0" who="#WiesławaZiółkowska">Jednak te trzy części mają najwyższe wskaźniki wzrostu. Chcąc zachować państwa pamięć o wszystkich sugestiach zmian, proponujemy, aby kancelarie głosować łącznie. Jeśli jest sprzeciw, możemy głosować je później.</u>
          <u xml:id="u-114.1" who="#WiesławaZiółkowska">Kończymy omawianie projektu budżetu Kancelarii Prezydenta.</u>
          <u xml:id="u-114.2" who="#WiesławaZiółkowska">Ogłaszam przerwę do godziny 15.00.</u>
          <u xml:id="u-114.3" who="#komentarz">(Po przerwie.)</u>
          <u xml:id="u-114.4" who="#WiesławaZiółkowska">Rozpoczynamy rozpatrzenie projektu budżetu Kancelarii Sejmu. Pani prof. Augustyniak prosiła, aby rozpocząć od wysłuchania jej uwag na temat projektu, ponieważ musi ona za chwilę nas opuścić. Czy ktoś jest przeciwny? Nie słyszę. Oddaję pani głos.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-115">
          <u xml:id="u-115.0" who="#TeresaAugustyniak">Projekt budżetu Kancelarii Sejmu na 1997 rok jest projektem szczególnym, ponieważ dotyczy on roku, w którym upływa II kadencja Sejmu i odbędą się wybory parlamentarne. Drugim powodem tej szczególności jest wejście w życie ustawy z 9 maja 1996 roku o wykonywaniu mandatu posła i senatora. Te dwa powody czynią plan wydatków na 1997 rok nieporównywalnym w stosunku do lat poprzednich.</u>
          <u xml:id="u-115.1" who="#TeresaAugustyniak">Uwagi formalne do projektu. W moim przekonaniu, forma prezentacji projektu jest przejrzysta i kontynuuje tradycję rozpoczętą w 1995 roku ekspozycji najważniejszych pozycji wydatków.</u>
          <u xml:id="u-115.2" who="#TeresaAugustyniak">Zasadniczym walorem materiału jest wyodrębnienie wydatków poszczególnych komórek organizacyjnych Kancelarii Sejmu i wydatków w zakresie świadczeń poselskich.</u>
          <u xml:id="u-115.3" who="#TeresaAugustyniak">Zastosowane przy prezentacji dochodów ujęcie odpowiada układowi funkcjonalnemu i zapewnia czytelność będącą podstawą oceny aktywności poszczególnych jednostek organizacyjnych w pozyskiwaniu innych niż budżetowe dochodów.</u>
          <u xml:id="u-115.4" who="#TeresaAugustyniak">Ten porządek informacji należałoby zachować także w przyszłości. Generalnie należy zachować schemat prezentacji planu przez co najmniej 5 lat, wprowadzając jedynie niezbędne dodatkowe informacje. Zasada ta nie była przestrzegana w prezentacji poszczególnych części budżetowych, co stwarza trudności przeprowadzenia porównań.</u>
          <u xml:id="u-115.5" who="#TeresaAugustyniak">Ocena merytoryczna. Projekt budżetu Kancelarii Sejmu na 1997 rok różni się od przedstawionych w poprzednich latach. Zaprezentowane dane wskazują na dwie tendencje: względnego wzrostu wydatków związanych bezpośrednio ze sprawowaniem funkcji przez posłów i względnego spadku wydatków administracyjnych Kancelarii Sejmu.</u>
          <u xml:id="u-115.6" who="#TeresaAugustyniak">W pierwszej z wymienionych grup przeważają wydatki na diety, ryczałty wraz z pochodnymi dla posłów. Wzrosły one o ok. 7 punktów procentowych. W 1995 roku wynosiły 16,6% wydatków Kancelarii, w 1997 roku mają one stanowić 23,9%.</u>
          <u xml:id="u-115.7" who="#TeresaAugustyniak">Same odprawy parlamentarne związane z zakończeniem II kadencji Sejmu mają wynieść 2.994.600 zł, a ogólne koszty zakończenia kadencji zaplanowano w wysokości 14.346.987 zł. Wynika to z zapisów ustawy o wykonywaniu mandatu posła i senatora. Zgodnie z tym aktem odprawę stanowią 3 uposażenia odpowiadające pensji podsekretarza stanu. Jest to duże obciążenie budżetu, a termin, w jakim ustalono takie zasady, nie wymaga komentarza.</u>
          <u xml:id="u-115.8" who="#TeresaAugustyniak">Oceniając wydatki związane z pełnieniem mandatu poselskiego, trzeba dodać, iż diety poselskie są wolne od podatku dochodowego od osób fizycznych, co dodatkowo obciąża budżet państwa.</u>
          <u xml:id="u-115.9" who="#TeresaAugustyniak">Jest jednak pocieszające, że relatywnie w 1997 roku w porównaniu z 1995 roku zmniejszają się wydatki na biura poselskie, choć tu też chcę dołączyć komentarz. O ile odprawy dla posłów są rzeczą zrozumiałą, o tyle nad odprawami dla pracowników biur poselskich można się zastanawiać. Czy w tym samym trybie należy traktować pracowników biur?</u>
          <u xml:id="u-115.10" who="#TeresaAugustyniak">Z dalszej analizy wynika spadek wynagrodzeń pracowników Kancelarii Sejmu z 30,1% w 1995 roku do 23,4% w 1997 roku w relacji do wszystkich wydatków Kancelarii. Zastanawia, czy był to nadmierny aparat, czy też konieczność. O tyle spadły wynagrodzenia pracowników, co wzrosły diety poselskie.</u>
          <u xml:id="u-115.11" who="#TeresaAugustyniak">Budzi zastanowienie spadek wydatków na opinie i inne opracowania. Chciałabym podzielić się z państwem własną refleksją. Mam przyjemność uczestniczyć w charakterze eksperta w drugiej kadencji Sejmu. Wiem, że zawsze zapotrzebowanie na wszelkiego rodzaju opinie i ekspertyzy wzrasta na początku kadencji. Potem trochę spada.</u>
          <u xml:id="u-115.12" who="#TeresaAugustyniak">Jeżeli tak jest, to Kancelaria Sejmu podeszła do tego bardzo ostrożnie.</u>
          <u xml:id="u-115.13" who="#TeresaAugustyniak">Pozytywnie oceniam wzrost wydatków na cele inwestycyjne. Pozwoli to kontynuować rozpoczęty w poprzednich latach rozwój sieci informatycznych, niezbędnego elementu współczesnego zarządzania.</u>
          <u xml:id="u-115.14" who="#TeresaAugustyniak">Uwagi szczegółowe do niektórych rodzajów wydatków. Podporządkowanie Kancelarii Sejmu wydatków przeznaczonych na rzecz Trybunału Stanu należy traktować konwencjonalnie i je wyodrębnić, podchodząc do tego tak, jakby to była osobna jednostka organizacyjna. Pozwoli to na zachowanie zasady prezentacji projektu według komórek organizacyjnych, o czym już wspominałam.</u>
          <u xml:id="u-115.15" who="#TeresaAugustyniak">W moim przekonaniu szerszego uzasadnienia wymaga wysokość funduszu dyspozycyjnego. W materiałach, które zostały mi dostarczone, ta informacja wymaga pogłębienia.</u>
          <u xml:id="u-115.16" who="#TeresaAugustyniak">Również niezrozumiała jest dla mnie kwota 1.022.112 zł, przeznaczona na zakwaterowanie posłów w kwaterach prywatnych i hotelach. Powinna być ona wyjaśniona pod kątem niewykorzystania przez konkretnych posłów hotelu sejmowego.</u>
          <u xml:id="u-115.17" who="#TeresaAugustyniak">Dochody. Zasadniczą pozycję w dochodach Kancelarii Sejmu stanowią wpływy z usług hotelarskich. Jest to sytuacja - w moim przekonaniu - normalna, związana z wykorzystaniem bazy hotelowej i racjonalizacją wydatków w tym zakresie.</u>
          <u xml:id="u-115.18" who="#TeresaAugustyniak">Moje wątpliwości budzą niskie wpływy z Wydawnictwa Sejmowego. Uważam, że nie ma powodu, aby Wydawnictwo nie prowadziło działalności na szerszą skalę, tym bardziej, że zapotrzebowanie również posłów na różnego typu opracowania jest duże. Jednocześnie możliwości udostępnienia informacji szerszemu gronu urzędników są w tym przypadku konieczne.</u>
          <u xml:id="u-115.19" who="#TeresaAugustyniak">Konkluzje. Po pierwsze, projekt budżetu w części 10 został skonstruowany prawidłowo, co powoduje, że przedstawiony tekst jest czytelny.</u>
          <u xml:id="u-115.20" who="#TeresaAugustyniak">Po drugie, generalne tendencje co do preferencji wydatków oceniam jako prawidłowe.</u>
          <u xml:id="u-115.21" who="#TeresaAugustyniak">Po trzecie, głębokiego zastanowienia wymagają wydatki przeznaczone na biura poselskie, posłów, ale to wymaga zupełnie innej dyskusji.</u>
          <u xml:id="u-115.22" who="#TeresaAugustyniak">Po czwarte, należy zachować dbałość o postać prezentowanego materiału pod kątem porównywalności w stosunku do lat poprzednich.</u>
          <u xml:id="u-115.23" who="#TeresaAugustyniak">Po piąte, projekt budżetu Kancelarii Sejmu jest budżetem przewagi wydatków przy ograniczonych dochodach.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-116">
          <u xml:id="u-116.0" who="#WiesławaZiółkowska">Proszę teraz o wypowiedź posła sprawozdawcę Komisji Regulaminowej i Spraw Poselskich, panią Danutę Ciborowską.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-117">
          <u xml:id="u-117.0" who="#DanutaCiborowska">Z upoważnienia Komisji Regulaminowej i Spraw Poselskich przedstawiam państwu opinię uchwaloną na posiedzeniu w dniu 4 grudnia 1996 roku, dotyczącą projektu budżetu Kancelarii Sejmu na 1997 rok.</u>
          <u xml:id="u-117.1" who="#DanutaCiborowska">Następny rok budżetowy jest rokiem szczególnym. Po słowach pani prof. Augustyniak pozwolę sobie już w dużym skrócie zabrać głos w kilku istotnych sprawach.</u>
          <u xml:id="u-117.2" who="#DanutaCiborowska">Istotny wpływ na kształtowanie budżetu Kancelarii Sejmu ma zmiana kadencji. Po raz pierwszy będziemy mieć do czynienia z sytuacją, w której II kadencja skończy się praktycznie w dniu rozpoczęcia III kadencji.</u>
          <u xml:id="u-117.3" who="#DanutaCiborowska">Można założyć, że w ciągu miesiąca będą miały prawo funkcjonować teoretycznie dwie izby. III kadencja Sejmu rozpoczyna się w dniu ślubowania posłów, zaś przygotowania do jej rozpoczęcia będą biegły równolegle z pracami II kadencji.</u>
          <u xml:id="u-117.4" who="#DanutaCiborowska">Drugim istotnym elementem mającym wpływ na budżet Kancelarii Sejmu jest wejście w życie ustawy o wykonywaniu mandatu posła i senatora. Ma ona duże znaczenie dla sposobu finansowania uposażeń poselskich od III kadencji parlamentu.</u>
          <u xml:id="u-117.5" who="#DanutaCiborowska">Przepisy tej ustawy zaczynają już funkcjonować w momencie zakończenia II kadencji.</u>
          <u xml:id="u-117.6" who="#DanutaCiborowska">W związku z tymi faktami będziemy mieli do czynienia z wydatkami, które mają charakter jednorazowy. Są to odprawy parlamentarne związane z zakończeniem kadencji Sejmu, szkolenie nowych posłów, wymiana wyeksploatowanego sprzętu w biurach poselskich, który służy już posłom od wielu lat i wymaga wymiany, remont lokali przeznaczonych na biura poselskie i inne drobniejsze sprawy, np. druk legitymacji poselskich itp.</u>
          <u xml:id="u-117.7" who="#DanutaCiborowska">Jeśli chodzi o skutki wynikające z rozpoczęcia III kadencji Sejmu, to nastąpi całkowita zmiana zasad finansowania wynagrodzeń poselskich. Przypomnę, że chodzi tu o zapisane w ustawie uposażenie w wysokości pensji podsekretarza stanu.</u>
          <u xml:id="u-117.8" who="#DanutaCiborowska">Do tej grupy wydatków zaliczyć należy odprawy dla pracowników biur poselskich. Pani profesor zwracała uwagę na konieczność przeanalizowania tego problemu.</u>
          <u xml:id="u-117.9" who="#DanutaCiborowska">Wszystkie pozycje były poddane szczegółowej analizie przez Komisję Regulaminową i Spraw Poselskich w stałym porozumieniu z Prezydium Sejmu.</u>
          <u xml:id="u-117.10" who="#DanutaCiborowska">W 1997 roku mamy również istotne inne wydarzenie - referendum konstytucyjne. Być może odbędzie się też referendum na temat reformy samorządu. Te elementy należy wziąć pod uwagę.</u>
          <u xml:id="u-117.11" who="#DanutaCiborowska">W przyszłym roku zostanie w Polsce zorganizowana konferencja europejska, która także ma wpływ na kształt budżetu Kancelarii.</u>
          <u xml:id="u-117.12" who="#DanutaCiborowska">W 1997 roku wzrastają wydatki na inwestycje. Znacząca część tej kwoty przeznaczona jest na zakup nowoczesnego sprzętu informatycznego dla biur parlamentarnych i posłów III kadencji.</u>
          <u xml:id="u-117.13" who="#DanutaCiborowska">Pozostałe wydatki w paragrafie 72 obejmują inwestycje kontynuowane - modernizację sieci energetycznej, która zostanie zakończona w 2000 roku. Niektóre zakupy inwestycyjne obejmują maszyny i urządzenia w celu uzupełnienia zaopatrzenia Domu Poselskiego. Udział pozostałych grup wydatków, a szczególnie wynagrodzenia pracowników Kancelarii, remontów i prac zleconych, w porównaniu z 1996 rokiem, jest niższy.</u>
          <u xml:id="u-117.14" who="#DanutaCiborowska">Przy planowaniu budżetu Kancelarii przyjęto takie właśnie założenie, a także dostosowano się do zaleceń Prezydium Sejmu.</u>
          <u xml:id="u-117.15" who="#DanutaCiborowska">Informuję, że przeciętne zatrudnienie w 1997 roku będzie wynosić 1.160 osób, a więc pozostaje na nie zmienionym poziomie. Ma to również wpływ na zachowanie na nie zmienionym poziomie wydatków na wynagrodzenia.</u>
          <u xml:id="u-117.16" who="#DanutaCiborowska">Komisja Regulaminowa i Spraw Poselskich, analizując bardzo szczegółowo projekt Kancelarii Sejmu na 1997 rok, zdecydowała jednak o zmniejszeniu niektórych wydatków w następujący sposób:</u>
          <u xml:id="u-117.17" who="#DanutaCiborowska">- paragraf 11 - Wynagrodzenia osobowe, proponujemy zmniejszyć o 909.610 zł,</u>
          <u xml:id="u-117.18" who="#DanutaCiborowska">- paragraf 28 - Podróże służbowe krajowe...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-118">
          <u xml:id="u-118.0" who="#WiesławaZiółkowska">Prosiłabym panią poseł o kilka słów uzasadnienia do każdego zmniejszenia.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-119">
          <u xml:id="u-119.0" who="#DanutaCiborowska">Analizując paragraf 11 znaleźliśmy możliwości zaoszczędzenia pewnej kwoty.</u>
          <u xml:id="u-119.1" who="#DanutaCiborowska">- paragraf 28 - Podróże służbowe krajowe, proponujemy zmniejszenie o 979.524 zł, ze względu na niskie wykonanie tej pozycji w 1996 roku.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-120">
          <u xml:id="u-120.0" who="#WiesławaZiółkowska">Mówimy tu o pieniądzach podatników. Powinniśmy być precyzyjni. Cieszę się, że Komisja zdecydowała o zmniejszeniu wydatków, ponieważ wciąż szukamy oszczędności.</u>
          <u xml:id="u-120.1" who="#WiesławaZiółkowska">Jednak chciałabym wiedzieć, dlaczego Komisja zdecydowała się obniżyć wydatki w paragrafie 11 właśnie o 909.610 zł?</u>
          <u xml:id="u-120.2" who="#WiesławaZiółkowska">Czy wynika to z ilości podwyżek, z ilości etatów?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-121">
          <u xml:id="u-121.0" who="#DanutaCiborowska">Prosiłabym o pomoc pana ministra Granieckiego lub pana dyrektora Glazę. Dyskusja nad paragrafem 11 trwała bardzo długo. Uwzględnialiśmy ilość etatów, stopień inflacji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-122">
          <u xml:id="u-122.0" who="#AndrzejWielowieyski">Jeżeli chodzi o uposażenia posłów następnej kadencji, przyjęliśmy tę samą zasadę, która obowiązuje wszystkie R-ki. Nie będą one w 1997 roku waloryzowane.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-123">
          <u xml:id="u-123.0" who="#MaciejGraniecki">Jest to właśnie różnica wynikająca z rezygnacji z indeksowania uposażeń poselskich w III kadencji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-124">
          <u xml:id="u-124.0" who="#HelenaGóralska">Do opinii Komisji zgłoszono zdanie odrębne pana posła Grodzickiego. Czy dotyczy ono tego właśnie problemu?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-125">
          <u xml:id="u-125.0" who="#DanutaCiborowska">Zdanie pana posła Grodzickiego nie dotyczy tego problemu. Przedstawiam kolejne propozycje zmniejszenia...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-126">
          <u xml:id="u-126.0" who="#WiesławaZiółkowska">Przepraszam, że przerywam pani, ale zostałam zachęcona do takiej formy. Wyjaśnijmy sobie znowu, dlaczego jest proponowana właśnie taka kwota?</u>
          <u xml:id="u-126.1" who="#WiesławaZiółkowska">Przy okazji chcę zapytać, ilu posłów było w 1996 roku za granicą i ile dni?</u>
          <u xml:id="u-126.2" who="#WiesławaZiółkowska">W środkach masowego przekazu krążą różne plotki na temat tego, że posłowie większość kadencji spędzają za granicą. Jeśli udałoby się je zdementować, byłoby to z korzyścią dla nas wszystkich.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-127">
          <u xml:id="u-127.0" who="#DanutaCiborowska">W paragrafach 28 i 29, które dotyczą podróży służbowych krajowych i zagranicznych, zmniejszenie wynika z faktu, iż sprawdziliśmy wykonanie tych paragrafów w 1996 roku. Okazało się, że nie będą one wykonane w zaplanowanych wielkościach.</u>
          <u xml:id="u-127.1" who="#DanutaCiborowska">Dokładną analizę podróży służbowych przeprowadzaliśmy kilkakrotnie. Potwierdza się teza, iż nie wszystkie zaplanowane podróże odbywają się. Wynika to z decyzji Prezydium Sejmu. Dlatego możemy założyć takie oszczędności na przyszły rok.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-128">
          <u xml:id="u-128.0" who="#HelenaGóralska">Rozumiem, że każda decyzja była analizowana, ale czy mogłaby pani powiedzieć, że np. wydatki na podróże wzrosną o 15%, czy też zmaleją... Potrzebny jest nam jakiś wskaźnik, aby móc odnieść się do tych wielkości.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-129">
          <u xml:id="u-129.0" who="#WiesławaZiółkowska">Ilu posłów podróżowało za granicę w ostatnim roku?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-130">
          <u xml:id="u-130.0" who="#MaciejGraniecki">Dysponujemy w tej chwili tzw. osobodniami. W 1996 roku zaplanowano wyjazdy zagraniczne na 3.013 osobodni, zaś do końca listopada zrealizowano 1.350 osobodni. Poziom wykonania wynosi więc 44,8%.</u>
          <u xml:id="u-130.1" who="#MaciejGraniecki">Realizacja wydatków w tym paragrafie wynosi dzisiaj 83%, po korektach dokonanych w końcu listopada.</u>
          <u xml:id="u-130.2" who="#MaciejGraniecki">Szacując koszty delegacji parlamentarnej do stałych organów europejskich, bierzemy pod uwagę koszt całej delegacji na tyle posiedzeń, ile jest przewidywanych. Wykonanie jest indywidualną sprawą posłów, nie wszyscy jadą, różny jest skład delegacji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-131">
          <u xml:id="u-131.0" who="#WiesławaZiółkowska">Jaka kwota przypada w 1996 roku na jednego posła w przypadku wyjazdów krajowych i zagranicznych?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-132">
          <u xml:id="u-132.0" who="#DanutaCiborowska">Nie potrafię odpowiedzieć na to pytanie. Nie analizowaliśmy jeszcze pełnego wykonania roku 1996.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-133">
          <u xml:id="u-133.0" who="#WiesławaZiółkowska">Poprosimy więc Kancelarię Sejmu wyliczenie za 11 miesięcy.</u>
          <u xml:id="u-133.1" who="#WiesławaZiółkowska">Panią poseł zwalniamy z tego pytania i prosimy o dalsze referowanie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-134">
          <u xml:id="u-134.0" who="#DanutaCiborowska">Komisja Regulaminowa i Spraw Poselskich proponuje również zmniejszenie wydatków w paragrafie 36 - Usługi materialne, o 100 tys. zł. Dotyczy to pozycji - usługi transportowe. Analizowaliśmy wykonanie za 1996 rok i możemy zdecydować się tu na obniżenie tej pozycji.</u>
          <u xml:id="u-134.1" who="#DanutaCiborowska">O sprawie zmniejszenia pochodnych mówiłam poprzednio.</u>
          <u xml:id="u-134.2" who="#DanutaCiborowska">W paragrafie 72 - Dotacja na inwestycje, Komisja proponuje zmniejszenie o 1.772.000 zł. Dotyczy to przede wszystkim wolniejszego tempa realizacji inwestycji. Ustawa o zamówieniach publicznych powoduje niewielką realizację inwestycji w 1996 roku.</u>
          <u xml:id="u-134.3" who="#DanutaCiborowska">W paragrafie 84 Komisja proponuje zmniejszenie funduszu dyspozycyjnego o 289.800 zł.</u>
          <u xml:id="u-134.4" who="#DanutaCiborowska">Biorąc pod uwagę potrzeby związane z rozpoczęciem nowej kadencji i dostosowaniem prawa polskiego do prawa unijnego, a więc prawdopodobnie zwiększoną ilość ekspertyz i opinii, Komisja proponuje zwiększenie paragrafu 37 o kwotę 200 tys. zł.</u>
          <u xml:id="u-134.5" who="#DanutaCiborowska">W wyniku tych zmian projekt budżetu Kancelarii Sejmu zmniejszony został o kwotę 6.290.490 zł. W części 10 rozdział 9911 plan na 1997 rok - 208.165.000 zł, z tego świadczenia na rzecz osób fizycznych - 8.906.000 zł, wydatki bieżące jednostek budżetowych - 182.720.000 zł, wydatki majątkowe - 16.446.000 zł.</u>
          <u xml:id="u-134.6" who="#DanutaCiborowska">Po uwzględnieniu korekty projektu budżetu Kancelarii Sejmu planowana kwota wydatków w 1997 roku wzrosłaby, po uwzględnieniu naszych zmian, o 31,5% w porównaniu do pierwotnego wzrostu 35,5%, a więc jest to zmniejszenie o 4%. Pozostałe paragrafy Komisja proponuje pozostawić bez zmian.</u>
          <u xml:id="u-134.7" who="#DanutaCiborowska">Niniejszym przedstawiam Komisji pozytywną opinię i proszę o przyjęcie projektu budżetu Kancelarii Sejmu na 1997 rok.</u>
          <u xml:id="u-134.8" who="#DanutaCiborowska">Moim obowiązkiem jest również przedstawienie zdania odrębnego od opinii Komisji Regulaminowej i Spraw Poselskich. Zgłosił je pan poseł Ryszard Grodzicki, do którego dołączyli pani poseł Anna Urbanowicz i pan poseł Stanisław Stasiak. Zdanie odrębne dotyczy paragrafu 11, uposażeń posłów bieżącej kadencji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-135">
          <u xml:id="u-135.0" who="#RyszardGrodzicki">Mój tok myślenia jest następujący. Jeśli Sejm w ustawie kształtującej wynagrodzenia w sferze budżetowej na 1997 rok przyjął zasadę, zgodnie z którą tzw. R-ka nie będzie miała waloryzowanych płac, a jednocześnie w ustawie o wykonywaniu mandatu posła i senatora przyjęto rozwiązanie, zgodnie z którym posłowie są porównywani z R-ką, choć w tej kadencji jest to tylko fragmentaryczne, ponieważ do końca tej kadencji decyzje każdorazowo podejmuje Prezydium Sejmu, to ja uważam, że naszą powinnością jest przyjęcie podobnej zasady niewaloryzowania uposażeń poselskich w 1997 roku.</u>
          <u xml:id="u-135.1" who="#RyszardGrodzicki">Gdyby konsekwentnie tę regułę zastosować w 1997 roku, powstaje oszczędność rzędu 2.120.000 zł. Jest to dość pokaźna kwota. Wydaje się, że można byłoby takie rozwiązanie przyjąć. Moje wyliczenia dotyczą oszczędności na uposażeniach ze wszystkimi pochodnymi. Na samych uposażeniach oszczędność byłaby rzędu ok. 900 tys. zł.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-136">
          <u xml:id="u-136.0" who="#WiesławaZiółkowska">Proszę o opinię Najwyższej Izby Kontroli.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-137">
          <u xml:id="u-137.0" who="#MarekTrosiński">Zwracaliśmy już uwagę na corocznie wyższe pozostawianie środków na rachunkach inwestycyjnych. Na koniec 1995 roku stanowiły one 44% środków przewidzianych na ten rok na zadania inwestycyjne.</u>
          <u xml:id="u-137.1" who="#MarekTrosiński">Pozostało ok. 3.300.000 zł na koniec 1995 roku przy przewidzianych w ustawie budżetowej 7.355.000 zł. Wynikało to z planowania środków bez wcześniejszego przygotowania zadań inwestycyjnych.</u>
          <u xml:id="u-137.2" who="#MarekTrosiński">W tej sprawie NIK sformułowała wniosek, aby przy planowaniu środków na zadania inwestycyjne uwzględniać realne zapotrzebowanie w danym roku budżetowym i przewidywany czas realizacji zadania.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-138">
          <u xml:id="u-138.0" who="#WiesławaZiółkowska">Prosimy, aby pan minister poinformował nas za chwilę, jaki jest stan wykorzystania środków na inwestycje w 1996 roku.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-139">
          <u xml:id="u-139.0" who="#MieczysławCzerniawski">Chciałbym zabrać głos w sprawie propozycji zawartej w zdaniu odrębnym.</u>
          <u xml:id="u-139.1" who="#MieczysławCzerniawski">Zrozumiałem, że przyjęliśmy ustawę dotyczącą posłów następnej kadencji. Nie jestem posłem zawodowym, więc nie jestem bezpośrednio zainteresowany, ale pragnę zapytać, czy nie pomylił pan pojęć. Jeśli pan uważa, że jesteśmy w kategorii R-ki już w tej kadencji, to nie mogę tego zrozumieć. Ustawa ma obowiązywać w III kadencji Sejmu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-140">
          <u xml:id="u-140.0" who="#RyszardGrodzicki">W całości reguły dotyczące R-ek wchodzą w życie dopiero w kolejnej kadencji. Częściowo obowiązują one już w tej chwili. Teraz mamy okres przejściowy do wejścia w pełni zasad nowej ustawy, co nastąpi dopiero za 2 lata. Wtedy wygasną wszystkie przepisy aktualnie obowiązujące.</u>
          <u xml:id="u-140.1" who="#RyszardGrodzicki">Sądzę, że skoro ustanawia się reguły w stosunku do jakiejś porównawczej grupy osób i ogranicza się wzrost ich wynagrodzeń, to - moim zdaniem - powinnością jest przyjęcie takiej samej zasady dla siebie.</u>
          <u xml:id="u-140.2" who="#RyszardGrodzicki">Zarabiamy sporo powyżej średniej krajowej i spokojnie możemy zrezygnować z podwyżek w przyszłym roku. Nie będziemy wtedy blokować tej kwoty. Podwyżki są zależne od decyzji Prezydium Sejmu, które wcale nie musi podjąć tej decyzji w przyszłym roku.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-141">
          <u xml:id="u-141.0" who="#MarekOlewiński">Jaka jest różnica między uposażeniem posła a pensją w R-ce?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-142">
          <u xml:id="u-142.0" who="#RyszardGrodzicki">Uposażenie posła wynosi 2.800 zł, zaś podsekretarza stanu - ok. 5.130 zł.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-143">
          <u xml:id="u-143.0" who="#WiesławaZiółkowska">Proszę teraz o koreferat pana posła Wielowieyskiego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-144">
          <u xml:id="u-144.0" who="#AndrzejWielowieyski">Ośmielę się rozpocząć moją wypowiedź od sprawy, którą poruszono tu jako kontrowersyjną. Była ona także przedmiotem mojej opinii i głębokiej analizy. Chcę zwrócić uwagę Komisji na porównania i fakty.</u>
          <u xml:id="u-144.1" who="#AndrzejWielowieyski">Najpierw kilka słów od siebie. Na różnych szczeblach hamowałem wzrost uposażeń poselskich. Wydawało mi się, że są za wysokie w stosunku do wzrostu wynagrodzeń ogólnych. W tej sytuacji powinienem solidaryzować się ze zdaniem pana posła Grodzickiego. Jednak ta propozycja - moim zdaniem - logicznie nie ma sensu i łamie pewien system. Jeśli już w ustawie przyjęliśmy rozwiązania, z którymi ja się częściowo nie zgadzam, ale są one przyjęte, to stosujmy je.</u>
          <u xml:id="u-144.2" who="#AndrzejWielowieyski">W 1997 roku pensje podsekretarzy stanu nie będą waloryzowane i nie jest to żaden specjalny gest wobec społeczeństwa. Jest to podporządkowane pewnej logice kształtowania wynagrodzeń. Podwyżki uposażeń w 1996 roku będą jeszcze skutkować przez cały 1997 rok.</u>
          <u xml:id="u-144.3" who="#AndrzejWielowieyski">Ten sam mechanizm dotyczy pensji posłów III kadencji. Nie tracą oni nic na zaniechaniu waloryzacji. Ich wynagrodzenia są podwyższone o ok. 13–14%.</u>
          <u xml:id="u-144.4" who="#AndrzejWielowieyski">Dlaczego więc, panie pośle Grodzicki, posłowie III kadencji mają mieć waloryzowane uposażenia, zaś posłowie II kadencji mają zrezygnować z tego? Zawsze opowiadałem się za hamowaniem uposażeń poselskich, ale nie można burzyć porządku.</u>
          <u xml:id="u-144.5" who="#AndrzejWielowieyski">W mojej opinii przyjąłem kalkulację Kancelarii Sejmu, co zresztą poparła większość członków Komisji Regulaminowej i Spraw Poselskich.</u>
          <u xml:id="u-144.6" who="#AndrzejWielowieyski">W wypowiedziach pani profesor i pani poseł Ciborowskiej podkreślano, że mamy do czynienia z budżetem na szczególnie trudny rok, taki, który powtarza się raz na 4 lata. Przedstawiając jakiekolwiek porównania lub procenty, należy pamiętać, iż 7–8% wydatków budżetowych związanych jest z zakończeniem jednej i rozpoczęciem następnej kadencji.</u>
          <u xml:id="u-144.7" who="#AndrzejWielowieyski">Należy jednak pamiętać, że po odjęciu owych szczególnych wydatków budżet budżet wykazuje pewien wzrost. Nawet po zastosowaniu przez Komisję Regulaminową i Spraw Poselskich obniżeń, sensownych i potrzebnych, nadal wskaźnik wzrostu wynosi ok. 40%. Wyraźnie obniżono wydatki na inwestycje, co jest cennym rozwiązaniem, ponieważ wykonanie sugerowało właśnie takie posunięcie.</u>
          <u xml:id="u-144.8" who="#AndrzejWielowieyski">Odejmując wydatki nadzwyczajne związane ze zmianą kadencji, budżet Kancelarii Sejmu rośnie o ponad 30%, ponieważ wykonanie w 1996 roku będzie o parę punktów niższe niż zaplanowano. W zestawieniu wykazuje się wzrost rzędu 34% jeszcze przed zastosowaniem oszczędności. Jednak tak naprawdę jest to wzrost ok. 40%. Po zastosowaniu wszystkich oszczędności, również zaproponowanych za chwilę przeze mnie, dojdziemy do ok. 30% wzrostu.</u>
          <u xml:id="u-144.9" who="#AndrzejWielowieyski">Na ogólny wzrost ma wpływ 40-procentowy wzrost wydatków inwestycyjnych. Znaczna część sprzętu, w którą został wyposażony parlament 4–5 lat temu, musi być wymieniona.</u>
          <u xml:id="u-144.10" who="#AndrzejWielowieyski">Podobnie jak w czasie dyskusji nad budżetem Kancelarii Prezydenta, analiza tego budżetu jest kwestią analizy wszystkich paragrafów. Porównania stosowane przy obliczeniach oparte były głównie na wykonaniu w 1996 roku, które nie było tak wysokie jak w przypadku Kancelarii Prezydenta.</u>
          <u xml:id="u-144.11" who="#AndrzejWielowieyski">Nie będę wchodzić w szczegóły zbadane dokładnie przez Komisję Regulaminową i Spraw Poselskich. Apeluję, abyśmy na tym się nie koncentrowali.</u>
          <u xml:id="u-144.12" who="#AndrzejWielowieyski">Chciałbym odnotować, że w paragrafie 11 zastosowano prawidłowe zasady zgodne z instrukcją ministra finansów. Liczba etatów niewiele rośnie, o 4 etaty, ale nie ma to wpływu na poprawność zapisów.</u>
          <u xml:id="u-144.13" who="#AndrzejWielowieyski">Przejdźmy do pozycji, w których zaproponowałem kolejne oszczędności. Nie chcę przedstawiać tych propozycji z dumą lub chwałą zdobywcy. Twierdzę tylko, że wciąż istnieją rezerwy, choć nie wszystkie możemy zlikwidować. Sądzę, że dają one Kancelarii Sejmu swobodny bufor finansowy.</u>
          <u xml:id="u-144.14" who="#AndrzejWielowieyski">W paragrafie 13 - Honoraria, można zauważyć, że przebieg wykonania i jego poziom w 1996 roku nie dają podstaw do tak wysokiego planowania tej pozycji. Dotyczy ona wynagrodzeń dla autorów, tłumaczy, wykładowców, fotografików, plastyków itp.</u>
          <u xml:id="u-144.15" who="#AndrzejWielowieyski">Sądzę, że znajduje się tu rezerwa 200 tys. zł i taką oszczędność proponuję.</u>
          <u xml:id="u-144.16" who="#AndrzejWielowieyski">Przy paragrafie 28 - Podróże krajowe, pojawiło się już wiele kontrowersji. Komisja Regulaminowa i Spraw Poselskich wraz z Kancelarią Sejmu zaproponowały tu wysoką oszczędność rzędu 970 tys. zł dotyczącą korzystania z kwater i hoteli przez posłów przebywających poza Warszawą. Wykonanie było tu bardzo niskie, na poziomie kilkunastu procent.</u>
          <u xml:id="u-144.17" who="#AndrzejWielowieyski">Jest to jednak oszczędność niedostateczna. Posłowie mają rzeczywiście prawo wykorzystać o wiele więcej pieniędzy, ale nie wykorzystują. Taki stan utrzymuje się od kilku lat.</u>
          <u xml:id="u-144.18" who="#AndrzejWielowieyski">Jest też pozycja, w której proponuję też kilkusettysięczną oszczędność. To zaplanowane z dużą nadwyżką przeloty LOT-em, przejazdy pociągami i autobusami. W tym zakresie również wykonanie jest niższe. Jeżeli nawet przyjmiemy poziom wykonania 2,5 mln zł w 1996 roku, a w moim przekonaniu tyle nie będzie, jeżeli też przyjmiemy wzrost wydatków w tym punkcie o 20%, to i tak nie będziemy mieć więcej niż 3 mln zł. Zaplanowano tymczasem 4,6 mln zł.</u>
          <u xml:id="u-144.19" who="#AndrzejWielowieyski">Dlatego proponuję oszczędność rzędu 1.300.000 zł w paragrafie 28.</u>
          <u xml:id="u-144.20" who="#AndrzejWielowieyski">Niewielka oszczędność na energii wynika zarówno z przeliczenia istniejącego stanu, jak i porównania tego z założonymi wzrostami kosztów energii. Dotyczy to paliw, energii i gazu.</u>
          <u xml:id="u-144.21" who="#AndrzejWielowieyski">Przyjmując wskaźniki budżetowe trzeba założyć wielkość niższą, niż to zapisano w projekcie. Stąd moja propozycja oszczędności 300 tys. zł.</u>
          <u xml:id="u-144.22" who="#AndrzejWielowieyski">W notatce znajdą państwo szczegółową analizę paragrafu 36 - Usługi materialne. Rachunek wychodzi tu jednak na 0. Kiedy po wielkim trudzie stwierdziłem, że jest kilkadziesiąt tysięcy rezerwy, to pan minister Graniecki zdążył zdjąć już 100 tys. zł z tej pozycji. Nie mam więc uwag do paragrafu 36.</u>
          <u xml:id="u-144.23" who="#AndrzejWielowieyski">Ostatnia większa pozycja to paragraf 37 - Usługi niematerialne. Wykonanie jest tu znacznie niższe od planowanego, co - w moim przekonaniu - zmusza nas do obniżenia bazy wyjściowej.</u>
          <u xml:id="u-144.24" who="#AndrzejWielowieyski">Pamiętając o tym, co powiedziała pani profesor, przyjmuję dużą rezerwę. Być może posłowie będą na początku kadencji więcej zlecać ekspertyz.</u>
          <u xml:id="u-144.25" who="#AndrzejWielowieyski">Podkreślam mocno, że takich doświadczeń jak dotychczas nie mamy. Posłowie nie zlecają zbyt wiele, kluby zresztą też. Sądzę, że w początkowym okresie Sejm będzie się organizować. Dlatego mało czasu będzie dla wielkich prac koncepcyjnych.</u>
          <u xml:id="u-144.26" who="#AndrzejWielowieyski">Należy pamiętać, że istnieją wydatki specjalne, które akceptuję. Podnoszą one poziom wydatków na przyszły rok. Są to: sesja OBWE, referendum konstytucyjne i opłacanie czynszów za biura poselskie w okresie przejściowym.</u>
          <u xml:id="u-144.27" who="#AndrzejWielowieyski">Uwzględniając te wszystkie sprawy oraz stosunkowo niskie wykonanie, wychodzi mi, że nie powinniśmy w 1997 roku wydać więcej niż 7.800.000 zł, a więc o 800 tys. zł mniej.</u>
          <u xml:id="u-144.28" who="#AndrzejWielowieyski">Będą to głównie oszczędności na kosztach pobytu delegacji zagranicznych, na pracach zleconych i szkoleniu.</u>
          <u xml:id="u-144.29" who="#AndrzejWielowieyski">Zgadzam się z Komisją Regulaminową i Spraw Poselskich w sprawie zwiększenia pozycji o 200 tys. zł, tak więc ostateczna oszczędność będzie tu wynosić 600 tys. zł.</u>
          <u xml:id="u-144.30" who="#AndrzejWielowieyski">Moja propozycja oszczędności w projekcie budżetu Kancelarii Sejmu zamyka się kwotą 2.600.000 zł.</u>
          <u xml:id="u-144.31" who="#AndrzejWielowieyski">Jest jeszcze kilka spraw i miejsc, które wzbudziły już dyskusję na tej sali. W budżecie istnieją pewne „poduszki finansowe”, amortyzujące wszystkie wstrząsy.</u>
          <u xml:id="u-144.32" who="#AndrzejWielowieyski">Zwracam państwa uwagę na jedną oczywistą rezerwę. Projekt budżetu zakłada, że z 460 posłów tylko 150 wejdzie do następnego parlamentu. Teoretycznie tak może być, może to być jeszcze mniejsza grupa. Jest to jednak wysoce nieprawdopodobne. Sądzę, że o wiele bardziej prawdopodobne jest, iż wejdzie do Sejmu ok. połowy obecnych posłów.</u>
          <u xml:id="u-144.33" who="#AndrzejWielowieyski">Gdyby tak się stało, to mamy od razu oszczędności rzędu kilkuset tysięcy. Nie płacimy tylu osobom odpraw, nie musimy im w takim stopniu wymieniać wyposażenia biur poselskich.</u>
          <u xml:id="u-144.34" who="#AndrzejWielowieyski">W odprawach emerytalnych i świadczeniach pośmiertnych lub wypadkowych dla nowych posłów też znajduje się dużą rezerwa.</u>
          <u xml:id="u-144.35" who="#AndrzejWielowieyski">Zwracam uwagę na fakt, że uzgadniając z Komisją Regulaminową obniżkę o 800 tys. zł zgodziłem się, że nie będę już do tego się odnosił, choć moje wyliczenie wskazuje, iż jest tu jeszcze rezerwa ok. 0,5 mln zł.</u>
          <u xml:id="u-144.36" who="#AndrzejWielowieyski">Przedstawiam państwu te problemy, choć uważam, że rezerwy w tym budżecie nie są tragedią. Najwyżej na koniec roku przekaże się pieniądze z powrotem do budżetu państwa.</u>
          <u xml:id="u-144.37" who="#AndrzejWielowieyski">Chcę jeszcze pokazać państwu pewien problem, który nie jest wielki, choć świadczy o naszym uchybieniu legislacyjnym. Wszędzie przewidujemy pełne odprawy dla wszystkich pracowników biur poselskich i klubowych.</u>
          <u xml:id="u-144.38" who="#AndrzejWielowieyski">Przypominam, że w przypadku posłów i senatorów odprawy otrzymują tylko ci, którzy nie wejdą do następnej kadencji.</u>
          <u xml:id="u-144.39" who="#AndrzejWielowieyski">Zakładam, że co najmniej połowa tych pracowników zostanie w biurach. Przecież kluby poselskie nie będą pozbawiać się doświadczonych pracowników.</u>
          <u xml:id="u-144.40" who="#AndrzejWielowieyski">W ustawie zapisano to jako zwolnienie grupowe. Nie sądzę, aby było to jednak właściwe rozwiązanie. Po wyborach te same osoby usiądą przy tych samych biurkach.</u>
          <u xml:id="u-144.41" who="#AndrzejWielowieyski">Jest to skala kilkuset tysięcy złotych. Należy pomyśleć o wprowadzeniu odpowiednich przepisów, które zmieniłyby sytuację.</u>
          <u xml:id="u-144.42" who="#AndrzejWielowieyski">Generalnie uważam, że projekt budżetu Kancelarii Sejmu nie straci, jeśli ograniczymy go o 2.600.000 zł. Zostaje rezerwa rzędu co najmniej 2 mln zł, nawet gdyby np. nastąpiło przyspieszenie terminu wyborów parlamentarnych. Temu wyzwaniu sprostalibyśmy także.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-145">
          <u xml:id="u-145.0" who="#WaldemarMichna">Kto chciałby zabrać głos w tej sprawie?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-146">
          <u xml:id="u-146.0" who="#HelenaGóralska">Mam kilka pytań różnej wagi.</u>
          <u xml:id="u-146.1" who="#HelenaGóralska">Chciałabym wyjaśnić sprawę zdania odrębnego zgłoszonego przez posła Grodzickiego. Żadna ustawa nie obliguje do niepodwyższania uposażeń posłów tej kadencji. Rozumiem, że pana postulat opiera się na moralnym spojrzeniu na sprawę.</u>
          <u xml:id="u-146.2" who="#HelenaGóralska">Nie pamiętam i proszę o informację, jak w 1996 roku były podwyższane uposażenia poselskie? Ile było podwyżek i kiedy?</u>
          <u xml:id="u-146.3" who="#HelenaGóralska">Chcę zapytać też panią minister Wasilewską, kiedy była ostatnia podwyżka dla R-ki? Jaki to był wzrost?</u>
          <u xml:id="u-146.4" who="#HelenaGóralska">Kolejne pytanie dotyczy wysokości jednorazowych wydatków z tytułu zakończenia i rozpoczęcia kadencji. Jest tu punkt dotyczący szkolenia. Nie pamiętam, aby ktoś nas szkolił na początku II kadencji. Czy wymaga to takich środków?</u>
          <u xml:id="u-146.5" who="#HelenaGóralska">Chciałam zgłosić wniosek do Kancelarii Sejmu. Wszyscy posłowie dostają po miesiącu lub dwóch broszury zawierające stenogramy z posiedzeń Komisji sejmowych. W sumie jest to pokaźna liczba kilkuset posiedzeń Komisji w roku. Przyznam, że nie czytam tych pozycji i sądzę, że nie ja jedna. Czy nie można ograniczyć druku tych biuletynów? Rozumiem, że trzeba je wykonywać, ale można byłoby wydawać je na żądanie posła. Oznaczałoby to oszczędność rzędu kilkuset tysięcy złotych.</u>
          <u xml:id="u-146.6" who="#HelenaGóralska">Mam pytanie do pana posła Wielowieyskiego. W propozycjach zwiększających znajduje się kwota 409 tys. zł na przeprowadzenie referendum konstytucyjnego. W rezerwach celowych pod pozycją 28 przeznacza się na wybory i referenda 220 mln zł. Wydaje mi się, że propozycja taka w budżecie Kancelarii Sejmu nie znajduje uzasadnienia.</u>
          <u xml:id="u-146.7" who="#HelenaGóralska">Zgłosiłam jeszcze kilka pytań na początku dyskusji do pani poseł referent. Dlaczego propozycje obniżeń wydatków podane są właśnie w takich wielkościach? Proszę o pokazanie wzrostów w poszczególnych pozycjach. Nie uzasadniono tych propozycji w żaden sposób.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-147">
          <u xml:id="u-147.0" who="#StanisławStec">Pani profesor Augustyniak powiedziała, że spadły uposażenia pracowników Kancelarii Sejmu. Uważam, że do takiej sytuacji Prezydium Sejmu chyba nie dopuściło? Mam nadzieję, że było to przejęzyczenie.</u>
          <u xml:id="u-147.1" who="#StanisławStec">Mam pytanie do modernizacji sieci energetycznych. Czy nie powinny jej przeprowadzić zakłady energetyczne?</u>
          <u xml:id="u-147.2" who="#StanisławStec">Koszty referendum konstytucyjnego powinny obciążać rezerwy celowe, a nie Kancelarię Sejmu.</u>
          <u xml:id="u-147.3" who="#StanisławStec">Dotyczy to także zakupów urządzeń gastronomicznych. Dlaczego nie ponoszą tych kosztów prywatni gastronomicy?</u>
          <u xml:id="u-147.4" who="#StanisławStec">Pani przewodnicząca chciała ustalić koszty podróży zagranicznych na jednego posła. Sądzę, że chodzi o koszty przypadające na jednego posła podróżującego, ponieważ część z nas w ogóle nie podróżuje.</u>
          <u xml:id="u-147.5" who="#StanisławStec">Prosiłbym jeszcze pana posła Wielowieyskiego, aby stwierdził wyraźnie, czy proponuje obniżenie wydatków o kolejne 2,5 mln zł, które uznał za istniejącą rezerwę oprócz swoich zapisanych w notatce obniżeń? Jeśli nie stawia takiego wniosku, to ja go postawię.</u>
          <u xml:id="u-147.6" who="#StanisławStec">Podzielam wniosek pani poseł Góralskiej, która mówiła, że biurokracji jest trochę za dużo. Np. dostaję do domu list ekspres polecony, mimo że jestem co tydzień w Sejmie. Naprawdę mogę odebrać ten list osobiście. Po co takie koszty przesyłek? Dochodzą do tego jeszcze koszty mojej wyprawy na pocztę po list.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-148">
          <u xml:id="u-148.0" who="#WiesławSzweda">Chciałbym wrócić do sprawy związanej z pracownikami biur poselskich. Uważam, że kwestie funduszu socjalnego i jego utworzenia przez nas w biurach poselskich są nieporozumieniem.</u>
          <u xml:id="u-148.1" who="#WiesławSzweda">Od przyszłego roku wchodzi w życie nowelizacja ustawy o świadczeniach socjalnych. Fundusz socjalny będzie się tworzyć tylko dla grupy pracowników większej niż 20 osób. Pracownicy biur poselskich nie będą podlegać tym przepisom.</u>
          <u xml:id="u-148.2" who="#WiesławSzweda">Czy w tej sprawie Kancelaria Sejmu ma jakieś propozycje rozwiązań? Uważam, że pracownicy biur poselskich nie są prywatnymi pracownikami posłów, lecz Kancelarii Sejmu. Jako tacy powinni mieć możliwość korzystania z funduszu socjalnego. Można potrącać pewną kwotę z pieniędzy na biura poselskie i utworzyć fundusz.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-149">
          <u xml:id="u-149.0" who="#StanisławStec">Chcę jeszcze zapytać pana posła Grodzickiego. Czy w następnej kadencji musi od razu nastąpić podwyższenie uposażeń do poziomu pensji podsekretarza stanu? Czynie można wprowadzać tego etapowo?</u>
          <u xml:id="u-149.1" who="#StanisławStec">Czy byłaby potrzebna jakaś inicjatywa ustawodawcza w tym zakresie?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-150">
          <u xml:id="u-150.0" who="#RyszardGrodzicki">Jeśli zdecyduje się pan na taką inicjatywę ustawodawczą, to będzie możliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-151">
          <u xml:id="u-151.0" who="#WaldemarMichna">Proszę pana ministra Granieckiego o odpowiedzi na pytania i wątpliwości posłów.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-152">
          <u xml:id="u-152.0" who="#MaciejGraniecki">Nie chciałbym, aby to, co powiem, zabrzmiało złośliwie, ale obowiązkiem Kancelarii Sejmu jako urzędu obsługującego prace Sejmu jest wykonywanie obowiązków prawnych obowiązujących w naszym państwie. Dla nas prawem obowiązującym jest ustawa o wykonywaniu mandatu posła i senatora, oprócz innych aktów normatywnych.</u>
          <u xml:id="u-152.1" who="#MaciejGraniecki">W planowaniu budżetu obliczenia i kalkulacje były przeprowadzone tak, żeby instytucje wspomnianej ustawy mogły funkcjonować w pełni w bieżącym i przyszłym roku.</u>
          <u xml:id="u-152.2" who="#MaciejGraniecki">Jakiekolwiek opinie państwa, np. do pracowników biur poselskich, funduszu odpraw itp, możemy odnotować jedynie jako sugestie, które przedstawimy Prezydium Sejmu. Możemy też wspierać inicjatorów ustawy zmieniającej przepisy ustawy o wykonywaniu mandatu posła i senatora. Mówię o tym wyraźnie, ponieważ spotykamy się często z pytaniami ze strony posłów, skąd biorą się takie regulacje? Otóż są to przepisy ustawy o wykonywaniu mandatu posła i senatora. My realizujemy je tylko.</u>
          <u xml:id="u-152.3" who="#MaciejGraniecki">Rozpocznę od odpowiedzi na ostatnie pytanie dotyczące funduszu socjalnego pracowników biur poselskich. Ustawa i uchwały mówią wyraźnie, że pracodawcą osoby zatrudnionej w biurze poselskim jest poseł. Taki jest stan prawny. Do czasu wejścia w życie noweli ustawy, którą niedawno Sejm uchwalił, nic nie może się zmienić. Trzeba naliczać fundusz socjalny od środków przeznaczonych na prowadzenie biura poselskiego.</u>
          <u xml:id="u-152.4" who="#MaciejGraniecki">Jednak nie obowiązuje państwa zasada mówiąca o zakładaniu subkonta dla funduszu socjalnego. Wysłaliśmy do wszystkich państwa list, w którym proponujemy w pozycji „inne” wydzielić tę kwotę.</u>
          <u xml:id="u-152.5" who="#MaciejGraniecki">Wracając do pierwszych pytań. Jeśli chodzi o sugestie Komisji Regulaminowej i Spraw Poselskich dotyczące redukcji wydatków na podróże krajowe, założenia są oparte na fakcie, iż praktyka wykorzystywania przez posłów środków na tzw. ryczałty hotelowe kształtuje się na poziomie 20–25% zaplanowanej kwoty.</u>
          <u xml:id="u-152.6" who="#MaciejGraniecki">Jak państwo pamiętacie, Prezydium Sejmu przyjęło zasadę, że z tych pieniędzy finansuje się posiedzenia wyjazdowe komisji sejmowych. Odbywają się one dość licznie, a więc można szacować, iż wykonanie paragrafu 28 w części poselskiej będzie kształtować się na poziomie najwyżej 30%. Jest ono dalece niepełne, ale proszę przyjąć nasz punkt widzenia. Nikt nie da nam gwarancji, że w przyszłym roku posłowie nie zechcą wykorzystać przysługujących im uprawnień.</u>
          <u xml:id="u-152.7" who="#MaciejGraniecki">Posłowie II kadencji mają prawo skorzystać z prawa do ryczałtu hotelowego. Moim zadaniem jest zapreliminowanie takich środków, które pozwolą na realizację tych wydatków. Nie mogę pozwolić sobie na szukanie pieniędzy po innych paragrafach.</u>
          <u xml:id="u-152.8" who="#MaciejGraniecki">Państwo proponują zredukować paragraf 28 o 50%. Przyjmuję spekulację, iż takie będzie wykorzystanie środków, ale jeśli będzie większe...</u>
          <u xml:id="u-152.9" who="#MaciejGraniecki">Kolejna sprawa to wyjazdy zagraniczne. Środki na ten cel są wykorzystane w 50%. Jednak dysponujemy planem oficjalnych delegacji parlamentu do ciał europejskich i innych organów. Są to stałe elementy i musimy mieć preliminować taką liczbę wyjazdów, jaką nam przedstawiono. Dotyczy to także ilości osób będących w składzie delegacji. Planujemy wszystkich, a nie część posłów. Nie mogę przewidzieć sytuacji, w której na 12 członków delegacji do Rady Europy 6 jedzie od razu, 3 członków dojeżdża później, a 2 innych wraca do Polski wcześniej. Państwo mają do tego prawo, jednak Kancelaria Sejmu ma obowiązek kalkulować koszty i wydatki na poziomie optymalnym.</u>
          <u xml:id="u-152.10" who="#MaciejGraniecki">Biorąc pod uwagę, że plany wyjazdowe na 1997 rok mogą kształtować się na podobnym poziomie jak w 1996 roku, godzimy się na to, aby 25% środków odjąć z paragrafu 29. Jest to jednocześnie odpowiedź na pytanie pani poseł Góralskiej.</u>
          <u xml:id="u-152.11" who="#MaciejGraniecki">Ktoś z państwa sugerował, że wyjazdy zagraniczne zostaną ograniczone w okresie przedwyborczym. Zaznaczam, że delegaci Sejmu II kadencji do Rady Europy są nimi nadal, do czasu wybrania przez Sejm III kadencji nowych osób. Po wyborach parlamentarnych cała delegacja może jeździć do instytucji Rady Europy jeszcze wielokrotnie.</u>
          <u xml:id="u-152.12" who="#MaciejGraniecki">Wydaje się nam, że zredukowanie kwoty o 25% powinno pozwolić nam zrealizować wydatki w paragrafie 29, choć wcale nie mamy pewności, czy nie będzie to wykonanie większe niż w 1996 roku.</u>
          <u xml:id="u-152.13" who="#MaciejGraniecki">Na marginesie chcę dodać, że pieniędzy z tej pozycji nie wykorzystujemy na inne cele, lecz zwracamy je do budżetu państwa. Niedawno zwróciliśmy nie wykorzystaną w 1996 roku kwotę prawie 6 mln zł.</u>
          <u xml:id="u-152.14" who="#MaciejGraniecki">Odnosząc się do pytań dotyczących stanu zatrudnienia w Kancelarii Sejmu, liczba etatów nie rośnie. Od 2 lat utrzymujemy się w tej samej liczbie etatów kalkulacyjnych. Staramy się zwiększać lub zmniejszać fizyczny stan zatrudnienia, nie zmniejszając jednocześnie poziomu wykonania zadań. Jest to naszą ambicją.</u>
          <u xml:id="u-152.15" who="#MaciejGraniecki">Jeśli chodzi o propozycje pana posła Wielowieyskiego dalszej redukcji wydatków, chciałbym przypomnieć państwu, że budżet Kancelarii Sejmu jest uchwalany przez Prezydium Sejmu. Jest to podmiot, który ocenia w fazie uchwalania realność składanych przez urząd propozycji zapisów.</u>
          <u xml:id="u-152.16" who="#MaciejGraniecki">Prezydium poleca nam zmniejszyć lub zwiększyć pozycje wydatków. Tak też było w tym roku, ponieważ na apel ministra finansów w październiku Kancelaria Sejmu zdjęła po analizie z projektu budżetu ponad 5 mln zł. Dotyczyło to inwestycji i wskaźnika indeksacji płac pracowników Kancelarii. Wytyczne otrzymaliśmy od Prezydium Sejmu.</u>
          <u xml:id="u-152.17" who="#MaciejGraniecki">Teraz Prezydium Sejmu dało nam plenipotencje do dalszego poszukiwania oszczędności. Efektem jest obniżenie budżetu o ponad 6 mln zł, które uzgodniliśmy z Komisją Regulaminową i Spraw Poselskich. Nie jest to gra ekonomiczna, sądzimy, że będziemy mogli ograniczyć niektóre wydatki, choćby w inwestycjach.</u>
          <u xml:id="u-152.18" who="#MaciejGraniecki">Proszę zauważyć, że inwestycje w Kancelarii Sejmu mają wyłącznie charakter infrastrukturalny. Oprócz zakupów sprzętu, inne wydatki wiążą się np. z zasilaniem energetycznym. Stołeczne Zakłady Energetyczne wyczerpały możliwości zapewniania nam odpowiedniej sieci energetycznej. Musimy sami zbudować stację transformatorową i zainstalować przyłącza.</u>
          <u xml:id="u-152.19" who="#MaciejGraniecki">Uważam, że nasze planowanie jest optymalne do zadań Kancelarii Sejmu. Ośmielam się wyrazić pogląd, że propozycje pana posła Wielowieyskiego, z punktu widzenia optymalności wydatków w 1997 roku, są nie do przyjęcia. Dalsze redukcje - moim zdaniem - nie powinny mieć miejsca. W przeciwnym razie wejdziemy w sferę niebezpiecznej spekulacji.</u>
          <u xml:id="u-152.20" who="#MaciejGraniecki">W styczniu 1996 roku Sejm uchwalił w szybkim trybie przeprowadzenie referendum prywatyzacyjnego. Nikt nie pytał, skąd weźmiemy na ten cel pieniądze. Państwo słusznie twierdzicie, że na referenda są środki w rezerwach celowych. Tak, ale tylko na przeprowadzenie referendum.</u>
          <u xml:id="u-152.21" who="#MaciejGraniecki">Jednak najpierw trzeba przeprowadzić kampanię przedreferendalną. Nasza administracja ma obowiązek przeprowadzić taką kampanię. W tym roku wydaliśmy na nią ponad 300 tys. zł, które znaleźliśmy w paragrafie 37.</u>
          <u xml:id="u-152.22" who="#MaciejGraniecki">Kolejny przykład. Na stronie 23 preliminujemy kwotę 65.000 zł na druk legitymacji poselskich. Czynimy to z bólem serca. ale jeśli uda nam się wprowadzić legitymację, której koszt wynosi 2 dolary, jest zaopatrzona w mikroczytnik, to wtedy legitymacje będą kosztować 5.000 zł. Jednak nie potrafię dzisiaj powiedzieć, czy zdążymy załatwić wszystkie sprawy związane z wprowadzeniem nowego wzoru legitymacji. Musimy więc zapisać wydatek dotyczący druku legitymacji w Mennicy Państwowej, w skórzanej okładce, które kosztują po ponad 100 zł za sztukę.</u>
          <u xml:id="u-152.23" who="#MaciejGraniecki">Dzisiejsze wyliczenia dotyczą zadań, które przewidzieć możemy w grudniu 1996 roku. Jeżeli one się zmienią, możemy oszczędzić, ale i wydać więcej.</u>
          <u xml:id="u-152.24" who="#MaciejGraniecki">Jeszcze jedna kwestia. Biuletyny z posiedzeń Komisji sejmowych są dostarczane państwu zgodnie z zapisami Regulaminu Sejmu. Jak długo będzie to zapisane w tym akcie, tak długo będę musiał zapewnić wykonanie.</u>
          <u xml:id="u-152.25" who="#MaciejGraniecki">Dotyczy to wszystkich wydawnictw sejmowych. Sami dostrzegamy konieczność zmiany Regulaminu. Podejmiemy tę sprawę w przyszłym roku.</u>
          <u xml:id="u-152.26" who="#MaciejGraniecki">Pan poseł zasugerował, że ajenci powinni sami inwestować w urządzenia gastronomiczne. Zapraszam pana do dłuższej dyskusji na temat kosztów prowadzenia obiektów gastronomicznych, chętnych do ich poprowadzenia itp. Wydaje się, że w infrastrukturę musimy sami zainwestować. Od tego wydatku nikt nas nie uchroni. Są to duże obiekty działające w specjalnym systemie dla zamkniętego kręgu osób. Dopóki nie będą one otwarte dla pożądanej liczby konsumentów, dopóty nie będzie pełnej komercjalizacji w pełnym tego słowa znaczeniu.</u>
          <u xml:id="u-152.27" who="#MaciejGraniecki">Pan poseł Wielowieyski wyrażał własny pogląd na przewidywaną w projekcie liczbę posłów, którzy zostaną w następnej kadencji i tych, którzy nie będą wybrani ponownie. Jest to wielka niewiadoma. Taką wytyczną otrzymaliśmy od Prezydium Sejmu.</u>
          <u xml:id="u-152.28" who="#MaciejGraniecki">Pani poseł Ziółkowska prosiła o wyliczenia, które możemy przedstawić. Nie są one zupełnie precyzyjne, ale przygotowaliśmy je w tej chwili.</u>
          <u xml:id="u-152.29" who="#MaciejGraniecki">Jeden osobowy wyjazd zagraniczny kosztuje niewiele ponad 700 zł. W tym liczona jest dieta i przejazd.</u>
          <u xml:id="u-152.30" who="#MaciejGraniecki">Odnośnie do szkolenia posłów, jest ono organizowane przed rozpoczęciem pracy nowej kadencji Sejmu. Trwa jeden dzień i nie może być zorganizowane w Warszawie. Posłowie obecnej kadencji mają prawo rezydować w Domu Poselskim do końca i nie możemy zakwaterować tu 300 osób. Szkolenie odbędzie się poza siedzibą Sejmu, a więc musimy ponieść koszty hotelu, przejazdu z Warszawy i z miejsca zamieszkania oraz odwiezienia z powrotem. Na ten cel jest przewidziana określona kwota.</u>
          <u xml:id="u-152.31" who="#MaciejGraniecki">W paragrafie 28 przewidujemy też znaczne sumy na delegacje pracowników biur poselskich. W przyszłym roku państwa pracownicy będą przyjeżdżać do Sejmu w celu rozliczenia się w końcu II kadencji.</u>
          <u xml:id="u-152.32" who="#MaciejGraniecki">Natomiast pracownicy Kancelarii muszą udać się do biur poselskich celem przejęcia majątku biura.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-153">
          <u xml:id="u-153.0" who="#StanisławStec">Powiedział pan, że Prezydium Sejmu przyjęło projekt budżetu Kancelarii. Nie oznacza to, że Komisja nie ma nic do powiedzenia.</u>
          <u xml:id="u-153.1" who="#StanisławStec">Oczywiście, pieniądze nie wykorzystane będą zwracane do budżetu państwa. Jednak nie będzie już możliwości przeznaczenia ich na inny cel.</u>
          <u xml:id="u-153.2" who="#StanisławStec">Zgadzam się z panem, że trzeba zabezpieczyć w budżecie realizację wszystkich potrzeb. Zapraszam pana jednak na dyskusję przy budżecie służby zdrowia, edukacji. Potrzeby są tam o wiele wyższe. Nie możemy ich niestety w pełni zabezpieczyć.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-154">
          <u xml:id="u-154.0" who="#MaciejGraniecki">Przepraszam, mogłem być źle zrozumiany. Prezydium Sejmu uchwaliło projekt, a my występujemy jako organ wykonawczy. Nie neguję państwa prawa do wszelkich działań.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-155">
          <u xml:id="u-155.0" who="#WaldemarMichna">Czy posłowie referenci podtrzymują swoje propozycje oszczędności w projekcie Kancelarii Sejmu, czy też je korygują?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-156">
          <u xml:id="u-156.0" who="#DanutaCiborowska">Komisja Regulaminowa i Spraw Poselskich podtrzymuje zgłoszone wnioski i proponuje zmniejszenia, które zaprezentowałam w swojej pierwszej wypowiedzi.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-157">
          <u xml:id="u-157.0" who="#AndrzejWielowieyski">Podtrzymuję swoje wnioski na ogólną kwotę 2.600.000 zł. Przy okazji wyrażam ubolewanie wobec stanowiska pana ministra Granieckiego.</u>
          <u xml:id="u-157.1" who="#AndrzejWielowieyski">Możemy porozmawiać ponownie o każdej z moich propozycji. Nie uważam, abym ograniczał pracę Sejmu. Bierzemy się po prostu razem w ryzy i powinno to być z korzyścią dla nas wszystkich. Pan poseł Stec zadał mi pytanie, dotyczące realności rezerw w budżecie. Mam jeszcze wątpliwości do trzykrotnej wysokości odpraw naszych pracowników biur i klubów. Wiąże się to jednak ze zmianą prawa.</u>
          <u xml:id="u-157.2" who="#AndrzejWielowieyski">Sądzę, że ok. 1,5 mln zł wykroiłoby się jeszcze z projektu budżetu Kancelarii Sejmu. Prawdopodobnie ponownie wybranych będzie kilkudziesięciu posłów więcej niż to przewidziano. Na każdego posła przypada od razu oszczędność rzędu 15 tys. zł.</u>
          <u xml:id="u-157.3" who="#AndrzejWielowieyski">Na posiedzeniu Komisji Regulaminowej i Spraw Poselskich mówiliśmy o wyjazdach zagranicznych i tam także można znaleźć oszczędność rzędu 400 tys. zł. Generalnie obniżenia są jeszcze możliwe, ale w praktyce są one poduszką bezpieczeństwa. Pieniądze nie zginą, ponieważ nadwyżki są odprowadzone do budżetu państwa.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-158">
          <u xml:id="u-158.0" who="#LudwikTurko">Chciałbym dołączyć swój głos do sprawy odpraw dla pracowników biur poselskich.</u>
          <u xml:id="u-158.1" who="#LudwikTurko">Dyskutowaliśmy nad tym już kilkakrotnie. Myśleliśmy o ewentualnej inicjatywie ustawowej. Snuć analogię pomiędzy statusem posła a statusem pracownika biura, to zawodne założenie.</u>
          <u xml:id="u-158.2" who="#LudwikTurko">Zaproponowanie rozwiązania, w którym pracownik biura poselskiego zatrudniony ponownie nie dostaje odprawy spowodowało, że w ciągu 10 minut posłowie znaleźli kilkanaście przykładów działań, aby obejść taki przepis. Proszę powiedzieć, czy pracownik zwolniony z biura i zatrudniony tydzień później do nowego biura ma dostać odprawę?</u>
          <u xml:id="u-158.3" who="#LudwikTurko">Chcąc uniknąć omijania przepisów ustawy, należałoby stworzyć taki skomplikowany system, że praktycznie jest to niemożliwe.</u>
          <u xml:id="u-158.4" who="#LudwikTurko">Komisja Regulaminowa i Spraw Poselskich doszła ostatecznie do wniosku, że wykonanie inicjatywy w tym zakresie mija się z celem.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-159">
          <u xml:id="u-159.0" who="#WaldemarMichna">Proszę, aby Biuro Legislacyjne odnotowało wszystkie propozycje posłów referentów.</u>
          <u xml:id="u-159.1" who="#WaldemarMichna">Głosowania nad tym punktem odbędą się w innym terminie, więc teraz kończymy rozpatrzenie projektu budżetu Kancelarii Sejmu.</u>
          <u xml:id="u-159.2" who="#WaldemarMichna">Przechodzimy do omówienia projektu budżetu Kancelarii Senatu.</u>
          <u xml:id="u-159.3" who="#WaldemarMichna">Posłem referentem Komisji Regulaminowej i Spraw Poselskich jest pan poseł Turko.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-160">
          <u xml:id="u-160.0" who="#LudwikTurko">Projekt budżetu Kancelarii Senatu składa się z dwóch części: w rozdziale 9911 - Urzędy naczelne organów władzy i kontroli, i tę część będę referować, oraz rozdział 9995 związany z dodatkowym zadaniem Kancelarii Senatu - opieką nad Polonią i Polakami za granicą.</u>
          <u xml:id="u-160.1" who="#LudwikTurko">W rozdziale 9911, a więc część parlamentarna działalności Kancelarii pierwotny projekt przewidywał wydatki w wysokości 49.419.000 zł. W trakcie posiedzeń Komisji Regulaminowej i Spraw Poselskich Kancelaria przedstawiła skorygowany plan wydatków na 1997 rok, który zakładał zmniejszenie wydatków o przeszło 2 mln zł, a więc kwotę 47.171.000 zł. Tak skorygowany projekt budżetu został nam przedstawiony 27 listopada.</u>
          <u xml:id="u-160.2" who="#LudwikTurko">Po szczegółowym przeanalizowaniu pozycji budżetowych Komisja proponuje wyrażenie pozytywnej opinii na temat projektu, przy uwzględnieniu propozycji zmian w poszczególnych paragrafach.</u>
          <u xml:id="u-160.3" who="#LudwikTurko">Propozycje zmian wynikały także ze stanowiska przedstawiciela Komisji Polityki Gospodarczej, Budżetu i Finansów, pana posła Wielowieyskiego. Część tych propozycji została uwzględniona w opinii Komisji, część - nie.</u>
          <u xml:id="u-160.4" who="#LudwikTurko">Specyfika działania Kancelarii w 1997 roku jest analogiczna jak w przypadku Kancelarii Sejmu. Wiąże się to ze zmianą kadencji Senatu i skutkami wejścia w życie ustawy o wykonywaniu mandatu posła i senatora. Nie będę powtarzać tych elementów. Istnieją inne propozycje wydatków niż w 1996 roku i latach ubiegłych.</u>
          <u xml:id="u-160.5" who="#LudwikTurko">Przewidywane wydatki Kancelarii Senatu są planowane na 1997 rok na poziomie 47.171.000 zł. Stanowi to 136,4% w stosunku do 1996 roku.</u>
          <u xml:id="u-160.6" who="#LudwikTurko">Dochody Kancelarii Senatu, które są w całości odprowadzane do budżetu państwa, planuje się na poziomie 147 tys. zł. Pochodzą ze zwrotu pożyczek przez senatorów.</u>
          <u xml:id="u-160.7" who="#LudwikTurko">Komisja wzięła pod uwagę zwiększony zakres prac Kancelarii Senatu, co wynika z kończącej się kadencji i skutków wejścia w życie ustawy.</u>
          <u xml:id="u-160.8" who="#LudwikTurko">Zatrudnienie w 1997 roku wzrasta o 4 etaty, z 277 do 281. Wiąże się to ze zmianą regulaminu Senatu oraz nowymi zadaniami. Chciałbym zaznaczyć, że te 4 etaty są skutkiem przechodzącym na 1997 rok, ponieważ ci pracownicy już są zatrudnieni.</u>
          <u xml:id="u-160.9" who="#LudwikTurko">Przechodzę do propozycji Komisji odnośnie do zmniejszenia wydatków Kancelarii Senatu. Postaram się od razu uzasadniać, dlaczego zaproponowaliśmy właśnie takie kwoty.</u>
          <u xml:id="u-160.10" who="#LudwikTurko">W paragrafie 11 - Wynagrodzenia osobowe pracowników i uposażenia senatorskie, Komisja proponuje zmniejszenie o kwotę 292 tys. zł. Przeciętne wynagrodzenie senatora III kadencji, czyli przez 10 miesięcy, wynosi 2.800 zł miesięcznie. Nie wszyscy senatorowie pobierają pełne wynagrodzenie. Dlatego jako bazę przyjęliśmy wynagrodzenie efektywne, na poziomie 2.700 zł. Obliczenie takie powoduje zmniejszenie wydatków w tym paragrafie.</u>
          <u xml:id="u-160.11" who="#LudwikTurko">W tym samym paragrafie 11 przy liczeniu odpraw dla senatorów Kancelaria przyjęła „czarny scenariusz” w odniesieniu do liczby osób, które ponownie zostaną wybrane do nowego Senatu. Stwierdzono, że tylko 6 senatorów wejdzie do Senatu IV kadencji.</u>
          <u xml:id="u-160.12" who="#LudwikTurko">Komisja uznała, że wynik będzie inny. W przypadku I kadencji Senatu takich senatorów było 27, w II kadencji było ich 22. Ustaliliśmy, iż 10 senatorów będzie najniższym wynikiem wyborów.</u>
          <u xml:id="u-160.13" who="#LudwikTurko">Komisja postanowiła skreślić pozycję 94 tys. zł na wypłatę ekwiwalentów dla marszałków Senatu za nie wykorzystane urlopy wypoczynkowe. Stwierdziliśmy, że Prezydium Senatu będzie mieć naturalną przerwę kadencyjną.</u>
          <u xml:id="u-160.14" who="#LudwikTurko">Ogólnie w paragrafie 11 oszczędności wynoszą 292 tys. zł.</u>
          <u xml:id="u-160.15" who="#LudwikTurko">W paragrafie 25 - Diety dla senatorów, Komisja proponuje obniżenie o 58 tys. zł. Nie oznacza to, że chcemy obniżać diety senatorów. Przyjęto tu w nieuzasadniony sposób waloryzację diet senatorów IV kadencji. Nie ma to podstaw ustawowych. Nie przewiduje się waloryzacji uposażeń, a więc diety też nie będą waloryzowane.</u>
          <u xml:id="u-160.16" who="#LudwikTurko">W paragrafach 41 i 42 - Pochodne od wynagrodzeń, przewidujemy zmniejszenie wydatków o 95 tys. zł. Jest to prosta konsekwencja zmian w paragrafie 11.</u>
          <u xml:id="u-160.17" who="#LudwikTurko">W paragrafie 29 - Podróże służbowe zagraniczne, Komisja proponuje zmniejszenie wydatków o 160 tys. zł. W szczegółowym rozliczeniu wydatków przedstawionym w projekcie budżetu przyjęto, iż senatorowie III kadencji w ciągu 9 miesięcy wydadzą więcej niż w całym roku 1996. Uznaliśmy, że jest to nierealne obliczenie.</u>
          <u xml:id="u-160.18" who="#LudwikTurko">Kwotę tę postanowiliśmy pozostawić na poziomie 90% wydatków na ten cel w 1996 roku. Stąd redukcja o 160 tys. zł.</u>
          <u xml:id="u-160.19" who="#LudwikTurko">W paragrafie 36 - Usługi materialne, Komisja proponuje zmniejszenie wydatków o 200 tys. zł. Złożyło się na to kilka pozycji, m.in. przyjęliśmy, że nie wszystkie biura senatorskie będą wymagały wymiany mebli.</u>
          <u xml:id="u-160.20" who="#LudwikTurko">Chciałbym zwrócić uwagę na fakt, że nie jest to jakaś drastyczna redukcja, ponieważ w paragrafie 36 jest przewidziana kwota 3,5 mln zł.</u>
          <u xml:id="u-160.21" who="#LudwikTurko">W paragrafie 37 - Usługi niematerialne, Komisja proponuje redukcję o 231 tys. zł. Kancelaria Senatu akurat o 231 tys. zł zwiększyła wydatki przeznaczając te środki na wynajęcie dodatkowych pomieszczeń dla Senatu.</u>
          <u xml:id="u-160.22" who="#LudwikTurko">Po dyskusji uznaliśmy, że zwiększenie nie jest potrzebne. Cały paragraf opiewa na kwotę 3.300.000 zł.</u>
          <u xml:id="u-160.23" who="#LudwikTurko">W wyniku tych zmian następuje zmniejszenie budżetu Kancelarii Senatu na 1997 rok w rozdziale 9911 o kwotę 1.036.000 zł wobec zredukowanego planu budżetu. Natomiast wobec pierwotnego planu jest to redukcja o 3.284.000 zł.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-161">
          <u xml:id="u-161.0" who="#WaldemarMichna">Proszę teraz o koreferat pana posła Wielowieyskiego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-162">
          <u xml:id="u-162.0" who="#AndrzejWielowieyski">Współpracowaliśmy ściśle z Komisją Regulaminową i Spraw Poselskich. Uczestniczyłem w dyskusjach nad projektem. Kolejne propozycje Kancelarii Senatu są lepiej wyważone i bardziej przejrzyste.</u>
          <u xml:id="u-162.1" who="#AndrzejWielowieyski">W stosunku do propozycji Komisji miałem wątpliwości do jednej sprawy - metody budżetowej. Posłowie byli dość zawzięci na podróże zagraniczne Senatu. Nie proponowałem, aby zdjąć owe 160 tys. zł z uwagi na to, że wykonanie w tym roku będzie wyższe od planowanego. Nie sprzeciwiam się jednak temu, ponieważ powtarzam wciąż, że w okresie wyborczym i powyborczym aktywność senatorów będzie niższa. Nie sądzę, aby po dokonaniu oszczędności Kancelaria miała problemy z realizacją zadań w paragrafie 29.</u>
          <u xml:id="u-162.2" who="#AndrzejWielowieyski">We wszystkich innych pozycjach zgadzam się z opinią Komisji. Pewne rezerwy występują również w przypadku Kancelarii Senatu. Widzę je w pesymistycznym obliczaniu ponownie wybranych senatorów.</u>
          <u xml:id="u-162.3" who="#AndrzejWielowieyski">W kilku przypadkach moje wnioski nie zostały uwzględnione przez Komisję Regulaminową i Spraw Poselskich. Stosowałem taką samą metodę, co zawsze. Chciałem przeanalizować wykonanie za 1996 rok. Dochodziliśmy wspólnie do pewnego pułapu.</u>
          <u xml:id="u-162.4" who="#AndrzejWielowieyski">Patrząc na przypuszczalne wykonanie w 1996 roku, widzę w wielu pozycjach możliwości zaoszczędzenia pieniędzy. Bez korekty dokonanej przez Kancelarię moje propozycje mogłyby się okazać zawyżone i uniemożliwiające funkcjonowanie urzędu. Jednak rzeczywiste wydatki w 1996 roku okazały się niższe.</u>
          <u xml:id="u-162.5" who="#AndrzejWielowieyski">Proponuję, aby w paragrafie 28 - Podróże krajowe, ograniczyć wydatki o 800 tys. zł. Dotyczy to głównie noclegów senatorów. Wykonanie za 11 miesięcy wynosiło ok. 1,5 mln zł, czyli 47%. Nawet jeśli coś będzie rozliczane w grudniu, to nie ma szans na wydanie więcej niż 2 mln zł.</u>
          <u xml:id="u-162.6" who="#AndrzejWielowieyski">Sądzę, że uzyskanie w 1997 roku pułapu 2,6–2,7 mln zł jest realne. Można ewentualnie przewidzieć w tej pozycji rezerwę 100–200 tys. zł na początkowe kwaterowanie senatorów w droższych hotelach zamiast w tańszych kwaterach prywatnych.</u>
          <u xml:id="u-162.7" who="#AndrzejWielowieyski">Przy okazji zaznaczam, że układ paragrafów różni się od zapisów w projekcie budżetu Kancelarii Sejmu. Np. w paragrafie 37 mieszczą się zakwaterowania senatorów w Warszawie, zaś Sejm wpisuje to zupełnie gdzie indziej.</u>
          <u xml:id="u-162.8" who="#AndrzejWielowieyski">Proponuję więc zmniejszyć paragraf 28 z 3.543.000 zł do 2.743.000 zł.</u>
          <u xml:id="u-162.9" who="#AndrzejWielowieyski">W paragrafie 31 - Materiały i wyposażenie, przyglądałem się dokładnie wykonaniu. Skorygowałem je o koszty prenumeraty, które płaci się w końcu roku. Biorę też pod uwagę wzrost wydatków związany z rozpoczęciem nowej kadencji. Wziąłem też pod uwagę - podobnie jak pan poseł Turko - że mniej niż połowę wyposażenia biur będzie trzeba wymieniać na nowe.</u>
          <u xml:id="u-162.10" who="#AndrzejWielowieyski">Słyszałem wprawdzie żale na ten temat. Podobno większość wyposażenia biurowego nie nadaje się nawet na darowanie szkołom lub innym placówkom. Nie sądzę jednak, że wszystko nadaje się na złom. Można coś naprawić.</u>
          <u xml:id="u-162.11" who="#AndrzejWielowieyski">Przyjmijmy tu bardziej powściągliwy limit budżetowy. Wpłynie to może na lepszą gospodarność w stosunku do sprzętu, który już jest.</u>
          <u xml:id="u-162.12" who="#AndrzejWielowieyski">Moja propozycja dotyczy oszczędności rzędu 460 tys. zł.</u>
          <u xml:id="u-162.13" who="#AndrzejWielowieyski">Trzecia oszczędność dotyczy paragrafu 36 - Usługi materialne. Podkreślam, że przyjmuję propozycję Senatu, ponieważ nie mogę tego dokładnie sprawdzić.</u>
          <u xml:id="u-162.14" who="#AndrzejWielowieyski">Najważniejszą pozycją jest remont budynku. Proponuję nie stawiać przeszkód tej inwestycji. Na pewno trzeba też odnowić biura senatorskie. Przyjmuję również wskaźnik inflacji. Przy tym wszystkim, w stosunku do wykonania w 1996 roku, można zdjąć 200 tys. zł.</u>
          <u xml:id="u-162.15" who="#AndrzejWielowieyski">W paragrafie 37 - Usługi niematerialne, dominują dwie kwestie - niskie wykonanie przyjmowania gości zagranicznych i niskie wykonanie w zakresie prac zleconych. Te ostatnie trudno ocenić, ponieważ liczy się to w bardzo skomplikowany sposób. Zleceń jest dużo, ale sumy są niskie.</u>
          <u xml:id="u-162.16" who="#AndrzejWielowieyski">Bierzemy pod uwagę koszty Konferencji OBWE i potrzebę wynajęcia dodatkowych pomieszczeń. Widzę jednak oszczędność rzędu 400 tys. zł.</u>
          <u xml:id="u-162.17" who="#AndrzejWielowieyski">Łącznie proponuję oszczędność w wysokości 1.860.000 zł. Pozostałe poprawki Komisji Regulaminowej i Spraw Poselskich popieram. Mimo to zostaną tu jeszcze jakieś rezerwy.</u>
          <u xml:id="u-162.18" who="#AndrzejWielowieyski">Podkreślam, że sprawa odpraw dla pracowników biur powinna stać się przedmiotem nowelizacji ustawowej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-163">
          <u xml:id="u-163.0" who="#WaldemarMichna">Rozumiem, że obie proponowane kwoty sumują się na łączną kwotę oszczędności w rozdziale 9911 w odniesieniu do projektu budżetu Kancelarii Senatu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-164">
          <u xml:id="u-164.0" who="#LudwikTurko">Chcę dodać, że do opinii Komisji zostało zgłoszone zdanie odrębne pana posła Grodzickiego. Pokrywa się ono ze zdaniem odrębnym zgłoszonym przy budżecie Kancelarii Sejmu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-165">
          <u xml:id="u-165.0" who="#WaldemarMichna">Czy Najwyższa Izba Kontroli chce zabrać głos?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-166">
          <u xml:id="u-166.0" who="#MarekTrosiński">Również w przypadku Kancelarii Senatu nasze uwagi dotyczyły pozostawienia na rachunku inwestycyjnym w 1995 roku ponad 32% środków. Zwróciliśmy też uwagę na niepełne zatrudnienie w stosunku do planu. W zamian za to stosowano formę zatrudniania pracowników na umowy zlecenia przy realizacji zadań bieżących.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-167">
          <u xml:id="u-167.0" who="#StanisławStec">Mam pytanie do pana posła Wielowieyskiego. Nie powiedział pan, ile rosną wydatki Kancelarii Senatu w stosunku do 1996 roku?</u>
          <u xml:id="u-167.1" who="#StanisławStec">Biorąc pod uwagę wykonanie w 1996 roku, wszystko jest planowane na wyrost.</u>
          <u xml:id="u-167.2" who="#StanisławStec">Jaki jest ogólnie efekt okrojenia projektu? Proszę, aby wyliczył pan również w tym przypadku wartość ewentualnych rezerw.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-168">
          <u xml:id="u-168.0" who="#AndrzejWielowieyski">Według skorygowanego przez Kancelarię Senatu projektu wzrost wynosi 128,4%. Jeżeli przyjmiemy moje propozycje, to zeszlibyśmy do poziomu 126%.</u>
          <u xml:id="u-168.1" who="#AndrzejWielowieyski">Mówiąc o Sejmie podkreślaliśmy właściwe wyodrębnienie wydatków związanych ze zmianą kadencji. W Senacie nie ma takich wyliczeń. Może pan minister będzie mógł je przedstawić. W Sejmie stanowiły one ok. 7%. W Senacie będzie to pewnie mniej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-169">
          <u xml:id="u-169.0" who="#LudwikTurko">Chciałbym skorygować zdanie pana posła Wielowieyskiego. 128,4% to wskaźnik po uwzględnieniu poprawek Komisji Regulaminowej i Spraw Poselskich. Po uwzględnieniu poprawek pana posła Wielowieyskiego otrzymamy wzrost niższy o ok. 2–2,5%.</u>
          <u xml:id="u-169.1" who="#LudwikTurko">W wersji skorygowanego przez Kancelarię budżetu wzrost wynosi 130,4%.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-170">
          <u xml:id="u-170.0" who="#WaldemarMichna">Oddaję głos panu ministrowi Kołtunowi.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-171">
          <u xml:id="u-171.0" who="#JanKołtun">Chcę serdecznie podziękować Komisji Regulaminowej i Spraw Poselskich za tak dokładne analizowanie naszego projektu. Jest to mój pierwszy budżet Kancelarii konstruowany po kilku miesiącach kierowania tym urzędem.</u>
          <u xml:id="u-171.1" who="#JanKołtun">Może mam podejście podobne do pana posła Wielowieyskiego, zbyt oszczędnościowe. Stopień wykonania w 1996 roku odnoszę w jakiś sposób do siebie, jako zbyt ostrożny i rygorystyczny. Pierwsze miesiące kierowania Kancelarią i pewne decyzje oszczędnościowe, które podjąłem w tym roku, mogą rzutować na plan roku 1997. Nie chciałbym, aby tak było.</u>
          <u xml:id="u-171.2" who="#JanKołtun">Rok 1996 i 1997 nie dadzą się porównać, głównie z powodu zmiany kadencji i wejścia w życie ustawy o wykonywaniu mandatu posła i senatora.</u>
          <u xml:id="u-171.3" who="#JanKołtun">Zacznę od konkluzji dotyczącej wzrostu procentowego. Jeśli uwzględnimy propozycje Komisji Regulaminowej i Spraw Poselskich, to wskaźnik całkowitego wzrostu będzie wynosić tylko 20%. Jest to wyszczególnione w tabeli 2a. Koszty kadencyjne wzrastają do 44,8% i rzutują na wyższy wzrost projektu.</u>
          <u xml:id="u-171.4" who="#JanKołtun">Chcę podzielić wszystkie uwagi Komisji Regulaminowej i Spraw Poselskich. Dodam tylko kilka zdań komentarza.</u>
          <u xml:id="u-171.5" who="#JanKołtun">Jeśli chodzi o tzw. „czarny scenariusz”, braliśmy pod uwagę jeden element. Porównując oba budżety Kancelarii można dostrzec, że współczynnik rezerwy na nieprzewidzianą liczbę powtórzonych senatorów jest o wiele niższy w Kancelarii Senatu niż w Kancelarii Sejmu. Ordynacja wyborcza do Senatu jest większościowa i każdy obecny senator ma do pokonania wyższą poprzeczkę.</u>
          <u xml:id="u-171.6" who="#JanKołtun">Wydaje mi się, że założony margines rezerwy zredukowany przez Komisję nie może być dalej redukowany. Możemy bowiem wpaść w pułapkę braku środków na wynagrodzenia. Dalsze oszczędności byłyby tu niewskazane.</u>
          <u xml:id="u-171.7" who="#JanKołtun">Różnice w dietach wynikały z tego, że chcieliśmy jednakowo potraktować diety posłów i senatorów. Współczynnik waloryzacji będzie dla obu grup taki sam.</u>
          <u xml:id="u-171.8" who="#JanKołtun">Wyjazdy zagraniczne zaczęły urastać do wielkiego problemu. Pan poseł Wielowieyski bardzo wnikliwie spojrzał na tę pozycję. Stwierdził on po długiej analizie, że poziom wydatków na przyszły rok jest zasadny.</u>
          <u xml:id="u-171.9" who="#JanKołtun">Na 9 miesięcy zakładamy tylko 6 oficjalnych delegacji, w tym jedna przesunięta z 1996 roku. Zaproszeń jest zaś 15. Na ilość stosunków zagranicznych, jakie utrzymuje Polska nie jest to chyba liczba zatrważająca.</u>
          <u xml:id="u-171.10" who="#JanKołtun">Udział senatorów w stałych ciałach międzynarodowych przeważa w tej pozycji. Jest to niezależne od kadencji parlamentu. Dopiero po wybraniu nowych członków delegacji obecni przestaną mieć prawo do wyjazdów. Współczynnik wzrostu wynika także z podniesienia diet o 75%.</u>
          <u xml:id="u-171.11" who="#JanKołtun">W stałych posiedzeniach różnych zgromadzeń międzynarodowych brało udział 72 senatorów. Te proporcje trudno porównać z Sejmem.</u>
          <u xml:id="u-171.12" who="#JanKołtun">Nie chciałbym się zgodzić z tak daleko idącymi ograniczeniami wydatków na podróże krajowe, materiały i wyposażenie oraz usługi materialne i niematerialne.</u>
          <u xml:id="u-171.13" who="#JanKołtun">Jeśli chodzi o wykonanie, jest ono uwarunkowane decyzjami oszczędnościowymi oraz obiektywnymi zdarzeniami.</u>
          <u xml:id="u-171.14" who="#JanKołtun">Przy podróżach krajowych musimy zakładać, że w przyszłym roku nie wszyscy senatorowie IV kadencji będą mogli skorzystać z miejsc w Domu Poselskim. Musieliśmy przyjąć średnią kosztów w innych hotelach i spowodowała ona taki wzrost kosztów na noclegi.</u>
          <u xml:id="u-171.15" who="#JanKołtun">Zakładamy też, że wybory i zmiana kadencji odbędzie się w regulaminowym czasie. Gdyby czas się przesunął, to również musimy liczyć się ze zmianą wydatków. Proszę też pamiętać, że senatorowie przedkładają rachunki za noclegi pod koniec roku i dlatego stopień wykonania jest jeszcze zaniżony.</u>
          <u xml:id="u-171.16" who="#JanKołtun">Niższe wykonanie w pozycji dotyczącej zakupów wyposażenia i materiałów wiąże się z faktem, że w tym roku zrezygnowaliśmy z zakupów materiałów oświatowych i nowych wydań materiałów informacyjnych o Senacie. Jest to spora kwota 310 tys. zł. Mieliśmy trudności ze znalezieniem dobrego wydawcy. W przyszłym roku nie możemy już zrezygnować z takiego wydatku.</u>
          <u xml:id="u-171.17" who="#JanKołtun">W odniesieniu do usług materialnych, w tym roku zdecydowaliśmy o rezygnacji z wyposażenia w łączność cyfrową, z tablicy pamiątkowej, a także nie wykorzystane zostały środki na instalację elektryczną. Nie ma możliwości zrezygnowania z tych wydatków w 1997 roku.</u>
          <u xml:id="u-171.18" who="#JanKołtun">W usługach niematerialnych ograniczyliśmy już zakup serwisu prasowego o 100 tys. zł, prac zleconych o 200 tys. zł i koszty wystaw, seminariów dla młodzieży. Nie chcielibyśmy dokonywać dalszych oszczędności, ponieważ może się to stać kosztem wizerunku Kancelarii Senatu.</u>
          <u xml:id="u-171.19" who="#JanKołtun">Chciałbym przychylić się do wniosków Komisji Regulaminowej i Spraw Poselskich, natomiast wnioski pana posła Wielowieyskiego bardzo sobie cenię, ale obawiam się, że są zbyt daleko idące i poważnie uszczupliłyby budżet Kancelarii Senatu.</u>
          <u xml:id="u-171.20" who="#JanKołtun">Generalnie w stosunku do zamierzeń ograniczyliśmy plan o 6,6%. Gdybyśmy przyjęli sugestie pana posła Wielowieyskiego, ograniczenia przekroczyłyby 10% budżetu Kancelarii Senatu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-172">
          <u xml:id="u-172.0" who="#WaldemarMichna">Rozumiem, że konsens osiągnęliśmy co do propozycji pana posła Turko, zaś spór dotyczy propozycji pana posła Wielowieyskiego. Czy ktoś chciałby jeszcze zabrać głos?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-173">
          <u xml:id="u-173.0" who="#StanisławStec">Pan poseł Wielowieyski powiedział, że wzrost wydatków Kancelarii Senatu na 1997 rok w stosunku do wykonania, nie będzie to 28%, ale 40%.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-174">
          <u xml:id="u-174.0" who="#JanKołtun">44% to wzrost dotyczący zmiany kadencji Senatu. Generalnie jednak wzrost kosztów następuje o 20%. Jest to w tabeli rubryka nr 12.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-175">
          <u xml:id="u-175.0" who="#WaldemarMichna">Czy ktoś chciałby jeszcze zabrać głos? Jeśli nie, zapytuję pana posła Turko i pana posła Wielowieyskiego, czy po wyjaśnieniach pana ministra Kołtuna podtrzymują swoje wnioski?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-176">
          <u xml:id="u-176.0" who="#LudwikTurko">Tak, Komisja Regulaminowa i Spraw Poselskich podtrzymuje swoje propozycje i z zadowoleniem stwierdza, że osiągnęliśmy zgodność z panem ministrem.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-177">
          <u xml:id="u-177.0" who="#WaldemarMichna">Czy pan poseł Wielowieyski podtrzymuje swoje wnioski?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-178">
          <u xml:id="u-178.0" who="#AndrzejWielowieyski">Tak. Jeśli chodzi o trudności w pracach Senatu w przypadku zablokowań, to - niezależnie od uwagi pana posła Steca - przy niskim wykonaniu wzrost wyniesie prawie 40%.</u>
          <u xml:id="u-178.1" who="#AndrzejWielowieyski">Proszę pamiętać, że w przypadku gdyby zostało wybranych ponownie chociaż 10 senatorów więcej, to już mamy oszczędność tworzącą rezerwę. Są to odprawy, wyposażenie biur itp.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-179">
          <u xml:id="u-179.0" who="#HelenaGóralska">Chciałabym, abyśmy wyjaśnili sobie sprawę związaną ze zdaniem odrębnym pana posła Grodzickiego. Dotyczy to zarówno Kancelarii Sejmu, jak i Kancelarii Senatu.</u>
          <u xml:id="u-179.1" who="#HelenaGóralska">Pan poseł wzywa nas i senatorów, abyśmy zachowali się tak jak R-ka. Patrząc w notatki Ministerstwa Finansów mogę stwierdzić, że podwyżka dla R-ki, która nastąpiła w 1996 roku, daje skutki finansowe przechodzące na poziomie 14,8%. Jest to zgodne ze wskaźnikiem inflacji. Faktycznie mamy więc tutaj podwyżkę.</u>
          <u xml:id="u-179.2" who="#HelenaGóralska">Sądzę, iż pan poseł powinien skorygować swoje zdanie odrębne. Zahamowanie uposażeń posłów II kadencji i senatorów III kadencji byłoby gorszym traktowaniem niż osób objętych R-ką.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-180">
          <u xml:id="u-180.0" who="#WaldemarMichna">Możemy przyjąć, że korektę zdania odrębnego zaproponuje pan poseł Grodzicki. Jeśli nie, będziemy głosować tę kwestię przed innymi głosowaniami nad budżetem.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-181">
          <u xml:id="u-181.0" who="#LudwikTurko">Uważam, że nie powinno się porównywać projektu budżetu na 1997 rok z wykonaniem za 1996 rok. Trzeba porównywać budżet do budżetu, a nie budżet do wykonania.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-182">
          <u xml:id="u-182.0" who="#WaldemarMichna">Proszę, aby Biuro Legislacyjne odnotowało wszystkie uwagi i propozycje.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-183">
          <u xml:id="u-183.0" who="#MieczysławCzerniawski">Chcę zabrać głos w kwestii formalnej.</u>
          <u xml:id="u-183.1" who="#MieczysławCzerniawski">Kiedy kończyliśmy rozpatrywanie projektu budżetu Kancelarii Prezydenta, pani przewodnicząca - tak zrozumiałem - była gotowa przejść do głosowania. Padł wówczas wniosek, iż mamy głosować po rozpatrzeniu trzech kancelarii. Pytam więc, czy mamy przejść do kolejnego projektu, czy też powinniśmy głosować?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-184">
          <u xml:id="u-184.0" who="#WaldemarMichna">W rozmowie ze mną pani przewodnicząca stwierdziła, że będziemy głosować wszystkie części łącznie po zakończeniu rozpatrywania projektów poszczególnych podmiotów. Stanie się to już w nowym roku.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-185">
          <u xml:id="u-185.0" who="#MieczysławCzerniawski">Rozumiem, że przewodniczący kieruje Komisją, ale o procedurze decyduje Komisja w pełnym składzie. Wynika z tego, że pani przewodnicząca miała chęć głosować tylko projekt Kancelarii Prezydenta. Chciałbym, aby Komisja miała pewność, że głosowania odbędą się łącznie w stosunku do wszystkich części budżetu, nie tylko wybranych.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-186">
          <u xml:id="u-186.0" who="#WaldemarMichna">Jestem przekonany, że właśnie tak to się odbędzie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-187">
          <u xml:id="u-187.0" who="#MieczysławCzerniawski">Chciałbym, aby o tym zdecydowała Komisja. Jest to mój wniosek formalny.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-188">
          <u xml:id="u-188.0" who="#WiesławaZiółkowska">Panie pośle, oczywiście głosowania będą przeprowadzone łącznie na koniec pracy.</u>
          <u xml:id="u-188.1" who="#WiesławaZiółkowska">Pan poseł Wielowieyski prosił, abyśmy głosowali wcześniej projekt budżetu Kancelarii Prezydenta, co miało rację bytu. Będziemy przeprowadzać dużo głosowań cząstkowych i trudno pamiętać wszystkie sprawy.</u>
          <u xml:id="u-188.2" who="#WiesławaZiółkowska">Skoro jednak są inne propozycje, nie będziemy zmieniać zwyczaju Komisji.</u>
          <u xml:id="u-188.3" who="#WiesławaZiółkowska">Przystępujemy do omówienia następnego punktu porządku dziennego - projekt budżetu Kancelarii Senatu w części dotyczącej pozostałej działalności, czyli opieki nad Polonią i Polakami za granicą. Posłem przedstawiającym opinię Komisji Regulaminowej jest pan poseł Sławecki.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-189">
          <u xml:id="u-189.0" who="#TadeuszSławecki">Komisja Regulaminowa i Spraw Poselskich rozpatrywała również budżet Kancelarii Senatu w części 11 w rozdziale 9995, dotyczącej opieki nad Polonią i Polakami za granicą.</u>
          <u xml:id="u-189.1" who="#TadeuszSławecki">Pierwotnie Kancelaria zaproponowała, aby na ten cel przeznaczyć kwotę 20 mln zł i rozdysponować ją pomiędzy podmioty niepaństowe realizujące te zadania.</u>
          <u xml:id="u-189.2" who="#TadeuszSławecki">Komisja wzięła pod uwagę wnioski Komisji Łączności z Polakami za Granicą i senackiej Komisji do Spraw Emigracji. Obie Komisje stwierdziły, że kwota przeznaczona na pomoc Polonii jest za niska.</u>
          <u xml:id="u-189.3" who="#TadeuszSławecki">Dla przykładu Stowarzyszenie „Wspólnota Polska” otrzymałoby według pierwotnych założeń kwotę 6.443.000 zł na inwestycje, co byłoby w stosunku do 1996 roku kwotą niższą, stanowiącą 91,7%.</u>
          <u xml:id="u-189.4" who="#TadeuszSławecki">Zaproponowany w pierwszej wersji budżet był w stosunku do 1996 roku wyższy tylko o 10,6%.</u>
          <u xml:id="u-189.5" who="#TadeuszSławecki">Kancelaria Senatu - na wniosek tych trzech Komisji - wprowadziła 26 listopada autopoprawkę i zaproponowała pewne przesunięcia, które spowodowały podwyższenie kwoty na pomoc Polonii do 21.500.000 zł, co stanowi wzrost w stosunku do 1996 roku o 18,9%.</u>
          <u xml:id="u-189.6" who="#TadeuszSławecki">Środki te będą przeznaczone dla Stowarzyszenia „Wspólnota Polska”, Fundacji Pomocy Polakom na Wschodzie i innych podmiotów niepaństwowych.</u>
          <u xml:id="u-189.7" who="#TadeuszSławecki">Pragnę zauważyć, że utrzymuje się tendencja wzrostu liczby podmiotów niepaństwowych, które korzystają z tych środków.</u>
          <u xml:id="u-189.8" who="#TadeuszSławecki">Zaproponowano też szereg ciekawych koncepcji. Np. Fundacja Pomocy Polakom na Wschodzie proponuje, aby przeznaczać pewne kwoty na stypendia dla Polaków studiujących w miejscu zamieszkania. Uznano, że stypendia przeznaczane na studia w Polsce nie odgrywały swojej roli, ponieważ ludzie kształceni za te pieniądze często pozostawali w Polsce.</u>
          <u xml:id="u-189.9" who="#TadeuszSławecki">Uwzględniając wnioski trzech Komisji, proponujemy przyjąć projekt budżetu w części 11 w rozdziale 9995 w kwocie zaproponowanej w autopoprawce Kancelarii Senatu, tj. 21.500.000 zł.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-190">
          <u xml:id="u-190.0" who="#WiesławaZiółkowska">Proszę o wypowiedź przedstawiciela naszej Komisji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-191">
          <u xml:id="u-191.0" who="#AndrzejWielowieyski">Nie mam uwag. Popieram przesunięcie 1,5 mln zł. Sądzę, że słuszne będzie zwiększenie środków na ciągle niedostateczną pomoc dla Polonii.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-192">
          <u xml:id="u-192.0" who="#MarekTrosiński">W 1995 roku z 5.450.000 zł przeznaczonych na pomoc Polakom za granicą pozostało nie wykorzystanych 47% środków, czyli 2.614.000 zł.</u>
          <u xml:id="u-192.1" who="#MarekTrosiński">Stwierdziliśmy, że z tytułu lokowania środków na rachunkach bankowych odsetki wynosiły ok. 170 tys. zł. Stowarzyszenie przekazało te pieniądze na własną działalność statutową.</u>
          <u xml:id="u-192.2" who="#MarekTrosiński">Przy analizie planu zwróciliśmy również uwagę na fakt, iż przy dotacji dla Stowarzyszenia Wspólnota Polska koszty ogólne związane z realizacją zadań wyniosły ok. 26% w stosunku do wszystkich środków przekazanych dla Stowarzyszenia. Są to środki przeznaczone na wypłaty dla pracowników Stowarzyszenia i inne koszty działalności. 74% środków przeznaczono na organizowanie imprez dla Polonii.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-193">
          <u xml:id="u-193.0" who="#WiesławaZiółkowska">Proszę o opinię Wydział Studiów Budżetowych.</u>
          <u xml:id="u-193.1" who="#WiesławaZiółkowska">Przedstawicielka Wydziału Studiów Budżetowych Biura Studiów i Ekspertyz KS: Zapisaliśmy w swojej opinii, że skorygowane wydatki na dotacje, subwencje oraz zadania zlecone oceniamy jako bardziej korzystne niż pierwotnie przedłożone. Jednocześnie uważamy, że te środki nie będą adekwatne do zgłoszonych przez środowiska polonijne potrzeb.</u>
          <u xml:id="u-193.2" who="#WiesławaZiółkowska">Proszę nam powiedzieć, co to znaczy, że środki są bardziej korzystne?</u>
          <u xml:id="u-193.3" who="#komentarz">(Przedstawicielka BSE KS: Chodzi o porównanie pierwotnego planu do planu skorygowanego przez Kancelarię Senatu.)</u>
          <u xml:id="u-193.4" who="#WiesławaZiółkowska">Czy ktoś z państwa chce zadać pytanie?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-194">
          <u xml:id="u-194.0" who="#StanisławStec">Chcę dowiedzieć się, czy z tych sum planowanych na 1997 rok na pomoc dla Polonii również 26% pójdzie na utrzymanie Stowarzyszenia?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-195">
          <u xml:id="u-195.0" who="#WitMajewski">Chciałbym zaznaczyć, że działalność inwestycyjna w tym zakresie jest specyficzna. Są to głównie inwestycje na Wschodzie. Zależy to od współpracy partnerów z krajów za wschodnią granicą Polski. Znając trudności biurokratyczne wiem, że jeden rok jest łatwiejszy, inny trudniejszy. W jednym roku inwestycje są większe, w innym - mniejsze. 1996 rok będzie znakomicie inny niż 1995. Duża inwestycja - szkoła polska w Grodnie spowoduje, że oszczędności nie tylko znikną, ale zostanie osiągnięty planowany poziom wydatków.</u>
          <u xml:id="u-195.1" who="#WitMajewski">Zadania inwestycyjne realizowane są w pewnym cyklu. Mówicie państwo o kosztach odliczanych od zadań zleconych. Sprawa wygląda różnie w różnych fundacjach. Np. Fundacja Pomocy Polakom na Wschodzie ma koszty administracyjne rzędu kilkunastu procent, a nie ponad 20%.</u>
          <u xml:id="u-195.2" who="#WitMajewski">Stowarzyszenie „Wspólnota Polska” ma rzeczywiście większe odpisy, ponieważ ma większy aparat etatowy, biura terenowe, utrzymuje domy Polonii w Polsce.</u>
          <u xml:id="u-195.3" who="#WitMajewski">Pan minister mówił, że odpisy zasilają działalność statutową. W rezultacie są to sumy kierowane na potrzeby Polaków za granicą. Wspólnota - poza zadaniami zleconymi - ma bogaty program zadań własnych. Każda fundacja podejmuje zadania własne.</u>
          <u xml:id="u-195.4" who="#WitMajewski">Środki, które pozostaną z zadań zleconych, zasilają pomoc własną organizowaną przez fundacje.</u>
          <u xml:id="u-195.5" who="#WitMajewski">Sądzę, że wszystkie fundacje świadczące pomoc Polonii agregują razem ok. 1/3 środków dodatkowo. Jeżeli z budżetu damy ok. 20 mln zł, to kolejne 10 mln zł jest społecznie wyagregowanych na cele polonijne. Jest to dopiero łączna pomoc kraju dla Polaków mieszkających za granicą.</u>
          <u xml:id="u-195.6" who="#WitMajewski">Pierwotna propozycja Kancelarii Senatu realnego zmniejszenia wydatków na cele polonijne w sytuacji, gdy coraz więcej organizacji i środowisk polskich przyjeżdża do Polski po pomoc, jest niezrozumiała.</u>
          <u xml:id="u-195.7" who="#WitMajewski">Komisje chciały utrzymać mniej więcej realną wartość wydatków na pomoc dla Polonii w stosunku do 1996 roku.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-196">
          <u xml:id="u-196.0" who="#WiesławaZiółkowska">Jeśli nie ma innych głosów w dyskusji, chciałabym się dowiedzieć, czy pan minister mógłby mi powiedzieć, ilu senatorów wyjeżdżało za granicę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-197">
          <u xml:id="u-197.0" who="#JanKołtun">Mogę teraz podać dane za 1995 rok. Ogółem odbyło się 181 wyjazdów, wyjechało 270 senatorów, w tym oficjalnych delegacji Senatu - 7 z udziałem 33 senatorów.</u>
          <u xml:id="u-197.1" who="#JanKołtun">Wyjazdów na posiedzenia i spotkania w ramach Rady Europy, Parlamentu Europejskiego, Unii Międzyparlamentarnej i innych parlamentarnych organizacji - 67 z udziałem 80 senatorów. Na konferencje i spotkania międzynarodowe - 28 z udziałem 36 senatorów.</u>
          <u xml:id="u-197.2" who="#JanKołtun">W 1996 roku delegacji Senatu oraz parlamentarnych wyjazdów indywidualnych ogółem było 181. Senatorów wyjeżdżających - 217. W tej liczbie było 5 oficjalnych delegacji Senatu, 72 senatorów wyjeżdżało do organów Rady Europy, Unii Międzyparlamentarnej, Unii Zachodnioeuropejskiej i innych parlamentranych organizacji międzynarodowych. Wyjazdy na konferencje i spotkania międzynarodowe - 36 senatorów. Inne wyjazdy służbowe, szkoleniowe, informacyjne - 38 senatorów.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-198">
          <u xml:id="u-198.0" who="#WiesławaZiółkowska">Ile osobodni był w delegacjach w 1996 roku Senat?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-199">
          <u xml:id="u-199.0" who="#JanKołtun">W 1995 roku - średnio 2,2 na jeden dzień. W 1996 roku poziom będzie niższy, ale nie mam dokładnych danych.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-200">
          <u xml:id="u-200.0" who="#WiesławaZiółkowska">Proszę więc, aby dostarczył nam pan takie dane w odniesieniu do 1996 roku. Głównie interesują nas koszty podróży zagranicznych.</u>
          <u xml:id="u-200.1" who="#WiesławaZiółkowska">Z tego, co pan mówi, wynika, że każdy senator wyjeżdża stokroć więcej niż przeciętny Polak.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-201">
          <u xml:id="u-201.0" who="#JanKołtun">Mogę pani poseł podać, jakie są planowane na 1997 rok wyjazdy i pod co przygotowaliśmy budżet.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-202">
          <u xml:id="u-202.0" who="#WiesławaZiółkowska">Czy pan naprawdę nie spodziewał się, że zapytam o koszty podróży zagranicznych?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-203">
          <u xml:id="u-203.0" who="#JanKołtun">Plan na 1997 rok obejmuje kwotę 780 tys. zł. Jest to wzrost o 26,2%.</u>
          <u xml:id="u-203.1" who="#JanKołtun">Nie jestem w stanie podać pani w tej chwili szczegółowych danych. Dostarczę je na następne posiedzenie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-204">
          <u xml:id="u-204.0" who="#WiesławaZiółkowska">Chce pan powiedzieć, że nie zna pan kosztów wyjazdów zagranicznych przez ostatnie 3 lata?</u>
          <u xml:id="u-204.1" who="#WiesławaZiółkowska">Proszę o dostarczenie mi dokładnych danych na temat podróży każdego senatora. Gdzie był, ile czasu i kiedy, ile to kosztowało?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-205">
          <u xml:id="u-205.0" who="#JanKołtun">Mogę przedstawić pani tylko ogólne liczby na 1997 rok.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-206">
          <u xml:id="u-206.0" who="#WiesławaZiółkowska">Czy są jeszcze inne pytania? Nie słyszę. Przystępujemy do omówienia kolejnej części.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-207">
          <u xml:id="u-207.0" who="#StanisławStec">Nie zakończyliśmy jeszcze sprawy pomocy Polakom za granicą.</u>
          <u xml:id="u-207.1" who="#StanisławStec">Nie dostałem odpowiedzi na moje pytanie. Czy na sumę 20 mln zł również na własne wydatki zostanie przeznaczone 26%?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-208">
          <u xml:id="u-208.0" who="#AndrzejStelmachowski">Wspomniane 26% oznacza koszty ogólne w stosunku do działalności programowej. Natomiast w odniesieniu do inwestycji jest to 6%. Średnia tych kosztów jest więc inna.</u>
          <u xml:id="u-208.1" who="#AndrzejStelmachowski">Koszty ogólne nie są zyskiem, który bierzemy dla siebie. Ponosimy je na utrzymanie administracji, wyjazdy itp.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-209">
          <u xml:id="u-209.0" who="#StanisławStec">Czy te koszty dotyczą realizacji zadań zleconych? Czy stowarzyszenie może być w ogóle wspierane przez budżet państwa?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-210">
          <u xml:id="u-210.0" who="#WiesławaZiółkowska">Nie jest to pytanie do pana prezesa, lecz do Ministerstwa Finansów. Jeśli budżet państwa zakłada finansowanie, to na miejscu pana prezesa cieszyłabym się, że tak jest.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-211">
          <u xml:id="u-211.0" who="#AndrzejStelmachowski">Chciałbym zauważyć, że nasze koszty nie są takie wysokie. Zdarza się, że koszty stanowią 30% ogółu. Skoro my wychodzimy na kilkanaście procent, to mieścimy się poniżej tej wielkości.</u>
          <u xml:id="u-211.1" who="#AndrzejStelmachowski">Proszę pamiętać, iż są to tylko koszty ogólne wynikające z realizacji zadań.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-212">
          <u xml:id="u-212.0" who="#StanisławStec">Mam pytanie do pani minister Wasilewskiej. Gdyby te środki były rozdysponowane np. przez Ministerstwo Edukacji Narodowej, czy koszty byłyby niższe?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-213">
          <u xml:id="u-213.0" who="#HalinaWasilewskaTrenkner">Zadania, które pełni Stowarzyszenie „Wspólnota Polska” są zadaniami państwowymi zlecanymi podmiotowi niepaństwowemu. Zlecający, a więc w tym przypadku Kancelaria Senatu, zawiera umowę o wykonaniu określonych zadań wedle przyjętych kwot.</u>
          <u xml:id="u-213.1" who="#HalinaWasilewskaTrenkner">We wszystkich zadaniach zleconych zleceniobiorca zadania wlicza koszty związane z działalnością wynikającą z wykonania tego zadania.</u>
          <u xml:id="u-213.2" who="#HalinaWasilewskaTrenkner">Pan prezes mówił tu o proporcjach. Najwyższe, jakie się zdarzają, sięgają rzeczywiście większego procentu niż 26%. Jeżeli weźmiemy pod uwagę porównanie kosztów z inwestycjami, osiągniemy 16,9%. Dotyczy to 1996 roku.</u>
          <u xml:id="u-213.3" who="#HalinaWasilewskaTrenkner">Pan poseł pyta, czy można zorganizować tę działalność taniej. Stowarzyszenie nie jest jedyną jednostką niepaństwową, która ma zlecane zadania związane ze współpracą z Polonią. Pojawiają się coraz liczniej inne podmioty działające na tym polu. Trudno mi jednak powiedzieć, czy są one tańsze, czy droższe.</u>
          <u xml:id="u-213.4" who="#HalinaWasilewskaTrenkner">Jeżeli przyjmiemy, że to zadanie mogą realizować jednostki administracji państwowej, to powstaje dość specyficzna sytuacja. Zadania Wspólnoty są realizowane przy współpracy z drugą stroną, a więc są to kontakty międzynarodowe. Nie zawsze jest zręczne traktowanie tych kontaktów jako stosunki administracji państwowej.</u>
          <u xml:id="u-213.5" who="#HalinaWasilewskaTrenkner">Stowarzyszenie działa niejako społecznie. Administracja wykonuje politykę rządu. Był to powód przyjęcia właśnie takiej formy organizacyjnej tej działalności.</u>
          <u xml:id="u-213.6" who="#HalinaWasilewskaTrenkner">Jeśli przyjmiemy, że współpracę tę prowadzi Ministerstwo Edukacji Narodowej, to należy się zastanowić, czy ma ono dobrze wyspecjalizowaną kadrę. Z tego, co wiem, takiej kadry nie ma. Trzeba byłoby ją utworzyć. Kosztowałoby to odpowiednio. Należy policzyć wynagrodzenia, stanowiska pracy itp.</u>
          <u xml:id="u-213.7" who="#HalinaWasilewskaTrenkner">Możemy policzyć dla państwa, jakie byłyby to koszty zakładając, że grupa osób zajmujących się współpracą z Polonią liczyłaby ok. 10–15 pracowników.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-214">
          <u xml:id="u-214.0" who="#TeresaDobosz">Chciałabym zapytać, o pewną kwestię. W rozporządzeniu Rady Ministrów o zleceniu jednostkom niepaństwowym zadań państwowych są wyszczególnione instytucje, które mogą zlecać i rodzaje zadań zlecanych. Rozumiem, że w tym rozporządzeniu jest wyszczególniona Kancelaria Senatu i jest powiedziane, jakie zadania może zlecać jednostkom niepaństwowym.</u>
          <u xml:id="u-214.1" who="#TeresaDobosz">Chciałabym prosić o potwierdzenie mojego toku rozumowania.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-215">
          <u xml:id="u-215.0" who="#HalinaWasilewskaTrenkner">W rozporządzeniu Rady Ministrów z 15 listopada 1994 roku w sprawie wykazu zadań państwowych, które mogą być zlecane jednostkom niepaństwowym są zapisane wszystkle zadania, które mogą być zlecane.</u>
          <u xml:id="u-215.1" who="#HalinaWasilewskaTrenkner">W bogatym katalogu zadań znajdują się zadania, które nas interesują. Zadanie 15 - zakup dóbr kultury i przedmiotów służących kultywowaniu lokalnych i regionalnych tradycji kulturalnych, tłumaczeń, partytur i praw autorskich, ekspertyz, recenzji, prac krytycznych, a także książek i czasopism dla bibliotek oraz innych dóbr niezbędnych do utrzymania polskości wśród Polonii, emigracji i Polaków za granicą.</u>
          <u xml:id="u-215.2" who="#HalinaWasilewskaTrenkner">Zadanie 21 - organizowanie w kraju i za granicą imprez przeznaczonych dla Polonii, emigracji i Polaków za granicą, kultywowanie i propagowanie polskości.</u>
          <u xml:id="u-215.3" who="#HalinaWasilewskaTrenkner">Są to dwa najwyraźniej mówiące o tym zadania. W rozporządzeniu Rady Ministrów nie ma wykazu jednostek będących dysponentami środków publicznych, które mogą zlecać zadania do wykonania jednostkom niepaństwowym. Każdy dysponent, jeśli uzna, że zadanie wykona taniej i lepiej jednostka niepaństwowa, może ją zaangażować.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-216">
          <u xml:id="u-216.0" who="#WiesławaZiółkowska">Czy w sprawie zadań Kancelarii Senatu i opieki nad Polonią są jakieś pytania? Nie słyszę. Przechodzimy do omówienia części 16 i projektu budżetu Krajowego Biura Wyborczego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-217">
          <u xml:id="u-217.0" who="#RyszardGrodzicki">W imieniu Komisji Regulaminowej i Spraw Poselskich chciałbym zaprezentować tę część budżetową. Dotyczy to również rezerwy celowej związanej z finansowaniem wyborów do Sejmu, Senatu i rad gmin w następnym roku.</u>
          <u xml:id="u-217.1" who="#RyszardGrodzicki">Komisja, po przeanalizowaniu planowanych wydatków, nie wnosi do nich uwag.</u>
          <u xml:id="u-217.2" who="#RyszardGrodzicki">Uprzedzając ewentualne pytania chciałbym zwrócić uwagę na fakt, iż przewidziane w rozdziale 9911 wydatki w ramach zakładowego funduszu nagród, które rosną w istotny sposób, są tylko efektem zmiany sposobu finansowania. W tym roku większość nagród była wypłacana jeszcze z funduszu wojewodów. Jest to skutek reorganizacji administracji wyborczej.</u>
          <u xml:id="u-217.3" who="#RyszardGrodzicki">Wzrost tej pozycji jest wzrostem statystycznym, gdyż de facto budżet poniósł już podobne wydatki w bieżącym roku. Były one tylko finansowane częściowo z budżetu Krajowego Biura Wyborczego, a częściowo - z budżetu wojewodów.</u>
          <u xml:id="u-217.4" who="#RyszardGrodzicki">Druga sprawa wiąże się z paragrafem 40, gdzie też występuje dość istotny wzrost. Są to opłaty i składki. Zostały przeksięgowane pewne opłaty na rzecz Kancelarii Prezydenta i ujęte w tym paragrafie. Przedtem były one rozrzucone w wielu paragrafach. Jest to efekt zmian w sposobie prezentacji budżetu.</u>
          <u xml:id="u-217.5" who="#RyszardGrodzicki">Do pozostałych kwestii nie mamy uwag. Mogę zasygnalizować państwu, że w stosunku do rezerwy celowej było zgłaszane pytanie podczas posiedzenia Komisji Regulaminowej i Spraw Poselskich, czy jest sens planowania rezerwy na referendum ogólnokrajowe, inne niż referendum konstytucyjne?</u>
          <u xml:id="u-217.6" who="#RyszardGrodzicki">Komisja, po dyskusji, uznała, iż lepiej zostawić te środki, gdyż nie można wykluczyć ogłoszenia takiego referendum. W ostatnich dniach pojawił się np. pomysł referendum powiatowego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-218">
          <u xml:id="u-218.0" who="#AndrzejWielowieyski">Nie mam uwag do tego projektu. Zbadaliśmy problem wynagrodzeń. Nie występują tu żadne błędy. We wszystkich innych pozycjach wydatki są na niższym poziomie niż w poprzednich okresach.</u>
          <u xml:id="u-218.1" who="#AndrzejWielowieyski">Sądzę, że budżet Krajowego Biura Wyborczego można uznać za oszczędny i racjonalny.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-219">
          <u xml:id="u-219.0" who="#WiesławaZiółkowska">Czy Najwyższa Izba Kontroli chce dodać swoje uwagi?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-220">
          <u xml:id="u-220.0" who="#MarekTrosiński">Nie mam uwag.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-221">
          <u xml:id="u-221.0" who="#PrzedstawicielkaBSEKS">Budżet Krajowego Biura Wyborczego jest zaplanowany w sposób oszczędny. Na uwagę zasługuje spadek planowanych wydatków na podróże służbowe zagraniczne. Wydatki te stanowią tylko 88,9% przewidywanego wykonania.</u>
          <u xml:id="u-221.1" who="#PrzedstawicielkaBSEKS">Również zaledwie o 8,6% w stosunku do wykonania w 1996 roku wzrosną wydatki na podróże krajowe.</u>
          <u xml:id="u-221.2" who="#PrzedstawicielkaBSEKS">Stwierdzono znaczne oszczędności w wydatkach na zakup materiałów i wyposażenia. Wydatki te stanowią tylko 61,7%.</u>
          <u xml:id="u-221.3" who="#PrzedstawicielkaBSEKS">Co do wzrostu wynagrodzeń osobowych, stanowiących pokaźną pozycję w strukturze rozdziału 9911, należy podkreślić, że do kalkulacji wydatków przyjęto 15% wzrostu płac i po raz pierwszy uwzględniono dodatki wyborcze w łącznej kwocie 397 tys. zł. Dodatki te obowiązują od dnia zarządzenia wyborów w związku z upływem kadencji prezydenta, wyborów do Sejmu i Senatu, wyborów do rad gmin, a także od dnia zarządzenia referendum. Praktycznie więc obowiązują one przez okres 3 miesięcy. Stanowią one wysokość 50% wynagrodzeń zasadniczych pracowników.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-222">
          <u xml:id="u-222.0" who="#WiesławaZiółkowska">Czy są uwagi do projektu ze strony członków Komisji? Nie słyszę.</u>
          <u xml:id="u-222.1" who="#WiesławaZiółkowska">Ogłaszam krótką przerwę.</u>
          <u xml:id="u-222.2" who="#komentarz">(Po przerwie.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-223">
          <u xml:id="u-223.0" who="#WaldemarMichna">Przechodzimy do omówienia projektu budżetu Ministerstwa Edukacji Narodowej.</u>
          <u xml:id="u-223.1" who="#WaldemarMichna">Proszę przedstawiciela Komisji Edukacji Narodowej, Nauki i Postępu Technicznego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-224">
          <u xml:id="u-224.0" who="#JanZaciura">Chciałbym zapytać, czy referujemy łącznie wszystkie części w tym temacie, czy też rozdzielamy je?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-225">
          <u xml:id="u-225.0" who="#WiesławPiątkowski">Proponuję, aby podzielić temat na dwie części - oświatę i wychowanie oraz szkolnictwo wyższe.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-226">
          <u xml:id="u-226.0" who="#JanZaciura">Komisja Edukacji, Nauki i Postępu Technicznego rozpatrzyła projekt ustawy budżetowej na 1997 rok wraz z uzasadnieniem i załącznikami. W dużym skrócie chciałbym przedstawić projekt budżetu ministra edukacji w dziale 79 - Oświata i wychowanie.</u>
          <u xml:id="u-226.1" who="#JanZaciura">Na wstępie chcę oświadczyć, że konstrukcja tegorocznego budżetu - naszym zdaniem - jest bardzo mało czytelna i stwarza określone konsekwencje przy wyjaśnianiu wielu problemów.</u>
          <u xml:id="u-226.2" who="#JanZaciura">Budżety wojewodów zostały zaplanowane na rażąco niskim poziomie, nie uwzględniają one rezerw celowych na płace od 1 kwietnia 1997 roku oraz rezerw na fundusz świadczeń socjalnych od płac nauczycielskich. Większość wojewodów już zgłaszała pretensje, dlaczego ich wskaźniki finansowania oświaty są w granicach 106–111% w stosunku do planowanego wykonania w 1996 roku. Nie przyjmują oni faktu, że dynamika dla sfery budżetowej wynosi w granicach 121%.</u>
          <u xml:id="u-226.3" who="#JanZaciura">Projekt budżetu nie uwzględnia kwot na pełne oddłużenie oświaty. W tym miejscu muszę oświadczyć, że Komisja dwukrotnie w 1996 roku analizowała problem zadłużenia oświaty. Ostatnio sformułowała dezyderat do ministra finansów o oddłużenie oświaty w 1996 roku i wliczyć oddłużenie do faktycznego wykonania budżetu. Dopiero wtedy mielibyśmy realne spojrzenie na relacje budżetowe.</u>
          <u xml:id="u-226.4" who="#JanZaciura">Na kolejnym posiedzeniu Komisji odrzuciliśmy odpowiedź ministra finansów na dezyderat, ponieważ uznaliśmy, że odpowiedź nie jest pełna.</u>
          <u xml:id="u-226.5" who="#JanZaciura">Budżet oświaty państwowej na 1997 rok nie uwzględnia rzeczywistych etatów, a kalkulacyjne etaty są niższe niż rzeczywiste. Uważamy, że jeśli nie oddłuży się oświaty i nie skalkuluje się wyraźnie ilości rzeczywistych etatów w stosunku do kalkulacyjnych, to będziemy mieć do czynienia ze zjawiskiem odnawiania się zadłużenia.</u>
          <u xml:id="u-226.6" who="#JanZaciura">Projekt budżetu posiada - naszym zdaniem - zbyt dużą ilość rezerw celowych, przeszło 10, co faktycznie przeszkadza w odpowiedzi na pytanie, czy wszystkie te rezerwy wpływają na dynamikę wzrostu nakładów na oświatę, czy też nie?</u>
          <u xml:id="u-226.7" who="#JanZaciura">Przypomnę chociażby rezerwę 600 mln zł na oddłużenie jednostek sfery budżetowej. Nie wiemy, jaka kwota zostanie z tego przeznaczona na oświatę, a jaka na ochronę zdrowia. Pan minister odpowiedział nam, że ta rezerwa nie została wkalkulowana ze wzrost budżetu. Gdyby została ona rozdysponowana, to relacje poprawiłyby się. Komisja sformułowała szereg postulatów urealnienia nakładów na oświatę w 1997 roku.</u>
          <u xml:id="u-226.8" who="#JanZaciura">Z uwagi na niedoszacowanie etatów kalkulacyjnych oraz ze względu na wzrost zadań edukacyjnych w szkolnictwie podstawowym, wynikającego z wyżu demograficznego młodzieży 15–19 lat, Komisja wnosi o zwiększenie wydatków w dziale - Oświata i wychowanie o kwotę 66.700.000 zł z przeznaczeniem na finansowanie wynagrodzeń osobowych (z podwyżkami) wraz z pochodnymi dodatkowo dla 4 tysięcy etatów. Nie jest to pełne, ale jednak znaczne doszacowanie etatów kalkulacyjnych w placówkach prowadzonych przez kuratorów oświaty. Dlatego w części 83 - Rezerwy celowe, proponuje się w pozycji 35 kwotę 27.875.000 zł zastąpić kwotą 94.575.000 zł.</u>
          <u xml:id="u-226.9" who="#JanZaciura">Ze względu na postępującą dekapitalizację kuratoryjnej bazy szkolnej konieczne jest zwiększenie wydatków na remonty szkół i placówek oświatowych z przeznaczeniem na ograniczenie zmianowości, likwidację zagrożeń bezpieczeństwa użytkowania obiektów szkolnych oraz poprawę standardów tych obiektów oraz domów dziecka.</u>
          <u xml:id="u-226.10" who="#JanZaciura">Ten postulat został zgłoszony w czasie pierwszego czytania. Zgłoszono wtedy większą kwotę, ale Komisja proponuje zwiększyć środki w rezerwach celowych w pozycji 65 o 60 mln zł, co oznacza, że rezerwa ta wynosiłaby 70 mln zł.</u>
          <u xml:id="u-226.11" who="#JanZaciura">Komisja zwraca uwagę na fakt, iż w przedłożonym projekcie ustawy budżetowej brak wyodrębnienia środków na dokształcanie i doskonalenie zawodowe nauczycieli, w tym także na stypendia. Projektodawca budżetu był do tego zobowiązany przepisem art. 70a ustawy z 14 czerwca 1996 roku o zmianie ustawy - Karta nauczyciela.</u>
          <u xml:id="u-226.12" who="#JanZaciura">Przejęliśmy wniosek Senatu mówiący o utworzeniu rezerwy celowej na dokształcanie i doskonalenie nauczycieli. Sądzę, że przedstawiciele Ministerstwa Finansów powinni dzisiaj udzielić definitywnej odpowiedzi na pytanie, czy takie środki można zapisać, czy też stworzono oddzielny paragraf na ten odpis?</u>
          <u xml:id="u-226.13" who="#JanZaciura">Przewidywane wykonanie budżetu oświaty za 1996 rok pociągnie za sobą skutki niesfinansowanego zadłużenia. Proponujemy więc wyasygnować kwotę 215.269.000 zł, stanowiącą wielkość niedoszacowanych środków w 1996 roku. Przewidywana kwota wynosiłaby wtedy 4.988.088.000 zł.</u>
          <u xml:id="u-226.14" who="#JanZaciura">Komisja, w celu zabezpieczenia podstawowych potrzeb edukacyjnych mniejszości ukraińskiej w Polsce, rekomenduje przestawione przez Komisję Mniejszości Narodowych i Etnicznych wnioski o zagwarantowanie w budżecie wojewodów środków na zakończenie budowy szkół w Białym Borze i Górowie Iłłowieckim, tej ostatniej z internatem.</u>
          <u xml:id="u-226.15" who="#JanZaciura">Na podstawie umowy międzyrządowej z 17 czerwca 1991 roku została podjęta polsko-niemiecka wymiana młodzieży. Strona polska zobowiązała się do płacenia składki członkowskiej w organizacji o nazwie Polsko-Niemiecka Współpraca Młodzieży - Jugendwerk.</u>
          <u xml:id="u-226.16" who="#JanZaciura">Komisja proponuje, w celu pełnego pokrycia polskiego udziału, zwiększenie planowanych wydatków budżetowych w części 33 dział 89 - Różna działalność w rozdziale 8995 o kwotę 2.882.000 zł. Pozycja ta będzie zawierać po zwiększeniu sumę 11.375.000 zł.</u>
          <u xml:id="u-226.17" who="#JanZaciura">Komisja uważa, że realizacja zwiększonych zadań w państwowej służbie archiwalnej, wynikającej z 10-letniego programu rozwoju archiwów państwowych, wymaga dodatkowych znacznych środków. Postulujemy zwiększenie wydatków w części 33 dział 89 rozdział 8974 - Muzea, biblioteki i archiwa naukowe, o łączną kwotę 3.900.000 zł, do wysokości 40.008.000 zł.</u>
          <u xml:id="u-226.18" who="#JanZaciura">Z łącznej kwoty zwiększeń przeznacza się: 1 mln zł na wydatki bieżące jednostek budżetowych na uzupełnienie wydatków związanych ze wzrostem kosztów eksploatacyjnych oddawanych po remontach obiektów archiwalnych w Olsztynie, Przemyślu, Wrocławiu, Częstochowie, Toruniu i Warszawie; 2 mln zł na wydatki majątkowe z przeznaczeniem na rozpoczęcie budowy pierwszego w okresie powojennym archiwum w Bydgoszczy, adaptację za cele archiwalne byłych koszar w Katowicach, zakończenie odbudowy przeznaczonego na cele archiwalne zamku w Spytkowicach oraz wyposażenie 4 archiwów w monitoring przeciwpożarowy i antywłamaniowy; 900 tys. zł na dotacje i subwencje z przeznaczeniem dla Zakładu Narodowego im. Ossolińskich.</u>
          <u xml:id="u-226.19" who="#JanZaciura">Komisja uważa, że zwiększone nakłady na oświatę w części 33 - Ministerstwo Edukacji Narodowej są ze wszech miar uzasadnione i konieczne, aby rok 1997 można było uznać za rok przełomu, zgodnie z obietnicami ministra finansów. Nie będzie tak, jeśli rządowa oświata nie wyjdzie z labiryntu, w którym znajduje się od wielu lat.</u>
          <u xml:id="u-226.20" who="#JanZaciura">Komisja doszła do wniosku, iż nieprawdziwa jest informacja o tym, że nie skalkulowane etaty w państwowej oświacie są wynikiem tylko skutków działania ustawy budżetowej sprzed lat i ograniczenia zatrudnienia.</u>
          <u xml:id="u-226.21" who="#JanZaciura">Od 2 lat, w związku z niepłaceniem za lekcje religii katechetom i duchownym, występuje zjawisko odchodzenia od nauczania religii przez wymienione osoby, ponieważ płaci się tylko świeckim nauczycielom.</u>
          <u xml:id="u-226.22" who="#JanZaciura">Sądzimy, że musimy zapanować nad tym zjawiskiem i doprowadzić do porządku i dyscypliny w zatrudnieniu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-227">
          <u xml:id="u-227.0" who="#WaldemarMichna">Posłem referentem naszej Komisji jest pan poseł Piątkowski. Oddaję mu głos.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-228">
          <u xml:id="u-228.0" who="#WiesławPiątkowski">Na początek podam globalne wydatki budżetu państwa w zakresie oświaty i wychowania.</u>
          <u xml:id="u-228.1" who="#WiesławPiątkowski">Wydatki te wzrastają z 12.550.629.000 zł w 1996 roku do 15.250.013.000 zł w planie na 1997 rok. Oznacza to nominalny wzrost o 21,5%, zaś realny - o 5,6%.</u>
          <u xml:id="u-228.2" who="#WiesławPiątkowski">Udział wydatków na oświatę i wychowanie wzrasta z 11,55% w 1996 roku do 11,94% w przyszłym roku. Udział w produkcie krajowym brutto wzrasta z 3,51% do 3,55% w 1997 roku.</u>
          <u xml:id="u-228.3" who="#WiesławPiątkowski">Na te wydatki składają się zasadnicze 3 części wydatków: na oświatę rządową, które wzrastają z 4.772.819.000 zł do 5.859.286.000 zł, co stanowi wzrost nominalny o 22,8%, realny - o 6,7%, oznacza wzrost udziału w wydatkach budżetu państwa z 4,39% do 4,59% i w produkcie krajowym brutto z 1,34% do 1,36%.</u>
          <u xml:id="u-228.4" who="#WiesławPiątkowski">Druga część to subwencja oświatowa dla gmin, która w 1996 roku wynosi 6.890.810.000 zł, a w 1997 roku ma wynieść 8.360.727.000 zł, co oznacza wzrost nominalny o 21,3%, realny - o 5,5%, udział w budżecie państwa wzrasta z 6,34% do 6,56% po autopoprawce, udział w produkcie krajowym brutto wzrasta z 1,93% do 1,94%.</u>
          <u xml:id="u-228.5" who="#WiesławPiątkowski">Trzecia część wynosiła w 1996 roku 887 mln zł i była przeznaczona w 46 dużych miastach na oświatę i wychowanie, zaś na 1997 rok planuje się kwotę 1.030.000.000 zł.</u>
          <u xml:id="u-228.6" who="#WiesławPiątkowski">Jest to globalny obraz zagadnienia. Teraz o dwóch zasadniczych kwestiach - oświata rządowa i subwencje.</u>
          <u xml:id="u-228.7" who="#WiesławPiątkowski">W 1997 roku na ogólne wydatki składają się wydatki resortów w wysokości 1.244.803.000 zł, wydatki wojewodów w kwocie 3.929.326.000 zł i rezerwy celowe w wysokości 685.157.000 zł.</u>
          <u xml:id="u-228.8" who="#WiesławPiątkowski">Jeśli chodzi o wydatki wojewodów, to w autopoprawce podaje się wydatki na oświatę i wychowanie w kwocie nieco wyższej, mianowicie 3.932.279.000 zł. Różnica wynosi 2.953.000 zł. Może resort wyjaśni tę różnicę w swoim wystąpieniu.</u>
          <u xml:id="u-228.9" who="#WiesławPiątkowski">Chcę podzielić opinię Komisji Edukacji Narodowej, Nauki i Postępu Technicznego, iż konieczne jest zwiększenie środków na oświatę rządową o następujące kwoty:</u>
          <u xml:id="u-228.10" who="#WiesławPiątkowski">- 66.700.000 zł z przeznaczeniem na finansowanie wynagrodzeń osobowych w części 83 - Rezerwy celowe;</u>
          <u xml:id="u-228.11" who="#WiesławPiątkowski">- 60 mln zł na poprawę standardu obiektów szkolnych, część 83 - Rezerwy celowe;</u>
          <u xml:id="u-228.12" who="#WiesławPiątkowski">- 215.269.000 zł z powodu niedoszacowania wydatków oświatowych w 1996 roku.</u>
          <u xml:id="u-228.13" who="#WiesławPiątkowski">Teraz kilka zdań o subwencji oświatowej dla gmin. Jej udział w wydatkach budżetu państwa wzrośnie z 6,34% w 1996 roku do 6,56% w 1997 roku. W produkcie krajowym brutto udział wzrośnie z 1,93% do 1,94%.</u>
          <u xml:id="u-228.14" who="#WiesławPiątkowski">W ramach subwencji oświatowej wydatki budżetu państwa wzrosną, licząc na 1 ucznia w szkołach podstawowych. W 1996 roku kwota przypadająca na 1 ucznia wynosi 114 zł miesięcznie, zaś w 1997 roku wyniesie ona 141 zł miesięcznie. Jest to realny wzrost o 7,55%.</u>
          <u xml:id="u-228.15" who="#WiesławPiątkowski">W informacji o projekcie budżetu państwa na 1997 rok w części 33 - Ministerstwo Edukacji Narodowej, stwierdza się: wysokość subwencji stanowi 7,18% obecnie, zaplanowano wzrost do 7,26%. Zaplanowane na 1997 rok kwoty dochodów budżetu państwa, tu wielkość, która na pewno się zmieni. Spełnia to wymóg art. 12a ustawy z dnia 10 grudnia 1993 roku o finansowaniu gmin, przewidującego, iż na subwencje oświatowe przeznacza się nie mniej niż 6,6% planowanych dochodów budżetu państwa.</u>
          <u xml:id="u-228.16" who="#WiesławPiątkowski">W 1996 roku subwencja określona została w ustawie budżetowej na poziomie 6,88% planowanych dochodów budżetu państwa.</u>
          <u xml:id="u-228.17" who="#WiesławPiątkowski">W załączniku nr 1 do wspomnianej informacji przewiduje się wykonanie subwencji oświatowej dla gmin w 1996 roku na poziomie 7%.</u>
          <u xml:id="u-228.18" who="#WiesławPiątkowski">Na stronie 7 informacji stwierdza się, że subwencja oświatowa dla gmin stanowi 58,8% planu wydatków budżetu oświaty na 1997 rok. Jest to słuszne, ale przy założeniu, że w planie wydatków nie uwzględnia się kwoty 1.030.000.000 zł przeznaczonej na wydatki oświatowe 46 dużych miast.</u>
          <u xml:id="u-228.19" who="#WiesławPiątkowski">W stosunku do całej kwoty wydatków budżetu państwa subwencja na zadania oświatowe gmin stanowi 54,8%. Tak wynika z moich obliczeń.</u>
          <u xml:id="u-228.20" who="#WiesławPiątkowski">Niezależnie od różnicy w wyliczeniach można stwierdzić, że w projekcie subwencji widoczny jest pewien postęp w kategoriach wielkości realnych, bezwzględnych i względnych. Nie oznacza to jednak, że przyjęte wielkości odpowiadają zadaniom edukacyjnym.</u>
          <u xml:id="u-228.21" who="#WiesławPiątkowski">Podzielam w tej mierze opinie Komisji Samorządu Terytorialnego oraz Komisji Edukacji, Nauki i Postępu Technicznego z dnia 26 listopada br. Za słuszny uważam postulat, aby zwiększyć kwotę subwencji na zadania oświatowe gmin o 500 mln zł, z kwoty 8.360.727.000 zł do kwoty 8.860.727.000 zł.</u>
          <u xml:id="u-228.22" who="#WiesławPiątkowski">Chciałbym powiedzieć jeszcze kilka zdań o wydatkach budżetu państwa w części 33.</u>
          <u xml:id="u-228.23" who="#WiesławPiątkowski">Istotną kwestią są zmiany wynikające z reformy funkcjonowania gospodarki i administracji publicznej. Nastąpiło przemieszczenie na szczebel wojewodów zadań i wydatków, które realizują kuratoria oświaty. Owe zmiany polegają na tym, że w projekcie budżetu na 1997 rok z dotychczasowego resortu edukacji narodowej wyodrębniono pewne wydatki przenosząc je do urzędów wojewódzkich.</u>
          <u xml:id="u-228.24" who="#WiesławPiątkowski">W rezultacie wydatki MEN w dziale oświaty i wychowania wynoszą tylko 270.386.000 zł, czyli stanowią 8,8% budżetu resortu. Z tych środków będzie finansowanych 6 placówek oświatowych podległych ministerstwu oraz program zadań centralnych.</u>
          <u xml:id="u-228.25" who="#WiesławPiątkowski">Wspomnę jeszcze o wydatkach działu 81 - Szkolnictwo wyższe. Wiąże się to już z następnym tematem. Wydatki resortu na szkolnictwo wyższe wynoszą 2.734.390.000 zł, co stanowi 88,9% budżetu resortu. Ministerstwo Edukacji Narodowej będzie w 1997 roku finansować głównie szkolnictwo wyższe. Inne wydatki będą mieć podrzędne znaczenie.</u>
          <u xml:id="u-228.26" who="#WiesławPiątkowski">W materiałach MEN zaznaczono, że przytoczone wielkości będą zwiększone w trakcie realizacji budżetu o środki finansowe z tytułu planowanej podwyżki wynagrodzeń sfery budżetowej od 1 kwietnia 1997 roku.</u>
          <u xml:id="u-228.27" who="#WiesławPiątkowski">Chciałbym tu sformułować pewien postulat i zaznaczyć pewną kwestię. Podzielam opinię Komisji co do zwiększenia planowanych wydatków na potrzeby Archiwów Państwowych o kwotę 3.900.000 zł oraz na zapłacenie składki członkowskiej do organizacji Polsko-Niemiecka Współpraca Młodzieży w kwocie 2.882.000 zł w części 33 dział 89 - Różna działalność. W szczególności podkreślam potrzebę zasilenia Archiwów Państwowych, gdyż jest to biedna instytucja, a jej znaczenie dla kultury polskiej jest bardzo wysokie.</u>
          <u xml:id="u-228.28" who="#WiesławPiątkowski">W związku z redukcją wydatków MEN na oświatę i wychowanie i zmianą struktury tych wydatków, chciałbym zadać pytanie. W jakim stopniu te zmiany mogą wpływać na funkcję resortu w realizacji zadań edukacyjnych?</u>
          <u xml:id="u-228.29" who="#WiesławPiątkowski">Czy owe zmiany będą powodować redukcje w zatrudnieniu w resorcie, a tym samym w wydatkach budżetowych centrali?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-229">
          <u xml:id="u-229.0" who="#WaldemarMichna">W dalszym ciągu wysłuchamy referatu Komisji Samorządu Terytorialnego, który przedstawi pan poseł Kracik.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-230">
          <u xml:id="u-230.0" who="#StanisławKracik">Pan poseł Piątkowski zreferował budżety dwóch części, tzn. oświaty i subwencji dla gmin.</u>
          <u xml:id="u-230.1" who="#StanisławKracik">W tej drugiej sprawie chciałbym zabrać głos. W dużej mierze zostałem wyręczony w dowodzeniu, dlaczego wniosek dwóch połączonych Komisji o zwiększenie subwencji o 500 mln zł jest warunkiem przetrwania oświaty w przyszłym roku.</u>
          <u xml:id="u-230.2" who="#StanisławKracik">Jeżeli w materiałach Ministerstwa Edukacji Narodowej i Ministerstwa Finansów stwierdza się, że na 30 września 1996 roku zobowiązań było już na kwotę 408 mln zł, to - jak przeczytałem w wywiadzie z ministrem Derą w „Głosie Nauczycielskim” - jego szacunek na koniec tego roku dotyczy 720 mln zł.</u>
          <u xml:id="u-230.3" who="#StanisławKracik">Dla oświaty kuratoryjnej wniosek Komisji Edukacji, Nauki i Postępu o zwiększenie o 66.700.000 zł dotyczy wyrównania. W takim razie z postulowanych przez nas 500 mln zł, 66.700.000 zł jest już wydane.</u>
          <u xml:id="u-230.4" who="#StanisławKracik">Chcąc nie chcąc, Komisja Polityki Gospodarczej, Budżetu i Finansów musi znaleźć te pieniądze, ponieważ one są już wydane w 1996 roku. Dzisiejsza rozmowa nie może się więc skończyć stwierdzeniem, że pieniędzy nie ma.</u>
          <u xml:id="u-230.5" who="#StanisławKracik">Cieszę się, iż możemy poprawiać sobie samopoczucie statystyką mówiąc, że ustawa o finansowaniu gmin jest zrealizowana, ponieważ zamiast 6,6% dochodów budżetu, na subwencje przeznacza się w 1996 roku aż 7,26%. Dobrze, że możemy na papierze wyliczyć, iż realny wzrost nakładów na oświatę wynosi 7,5%.</u>
          <u xml:id="u-230.6" who="#StanisławKracik">Jeśli jednak zafałszuje się bazę obliczeniową z 1996 roku, to rok 1997 będzie budzić dramatyczne problemy. Po raz pierwszy mamy do czynienia z sytuacją, w której w oświacie kuratoryjnej i samorządowej nie będzie już możliwości ukryć funkcjonującą od wielu lat finansową „bańkę-wstańkę” - oddłużenie powodowało, że statystycznie wszystko się zgadzało, ale kolejny rok generował zadłużenie.</u>
          <u xml:id="u-230.7" who="#StanisławKracik">Na posiedzeniu połączonych Komisji, przy udziale Najwyższej Izby Kontroli, sformułowaliśmy pogląd następujący: jeżeli ministrowi edukacji nigdy nikt nie postawił zarzutu niegospodarności, a co roku powstawały długi, to wniosek może być tylko jeden - przydzielone pieniądze były nieadekwatne do zadań.</u>
          <u xml:id="u-230.8" who="#StanisławKracik">Uważam, że większość wzrostu, znaczna część z planowanych pieniędzy jest już teraz wydana. Komisja Trójstronna mówi o wzroście płac rzędu 21,5%, a formalnie nakłady na edukację rosną o 21,3%,i to od bazy nie uwzględniającej zadłużenia.</u>
          <u xml:id="u-230.9" who="#StanisławKracik">Przy takim postawieniu sprawy kwestie płacowe wyznaczają poziom naszej determinacji. Jeżeli w 20 tys. szkół dla 500 tys. nauczycieli zabraknie pieniędzy już w październiku, to nikt na tej sali i nikt w Polsce nie powie, że go to nie interesuje.</u>
          <u xml:id="u-230.10" who="#StanisławKracik">Jest to pierwszy rok, w którym możemy powiedzieć w otwarty sposób, ile kosztuje oświata. W 1996 roku 1750 gmin przejęło prowadzenie szkół, Sejm przytomnie zgodził się na powiększenie rezerwy celowej o 1,5 bln zł, przez co stworzyliśmy „poduszkę amortyzującą”. Zespół komisji wspólnej rządu i samorządu mógł właściwie dać pieniądze wszystkim potrzebującym.</u>
          <u xml:id="u-230.11" who="#StanisławKracik">Jeszcze w listopadzie zostało 50.000.000 zł i można było po 10 zł przesłać na każdego statystycznego ucznia do gmin. Poprawiło to klimat wokół oświaty samorządowej.</u>
          <u xml:id="u-230.12" who="#StanisławKracik">Wobec zobowiązań, z jakimi wchodzimy w następny rok, nie ma alternatywy dla znalezienia 500 mln zł, z czego - przypominam - prawie 67 mln zł jest już wydane.</u>
          <u xml:id="u-230.13" who="#StanisławKracik">Chciałbym poddać pod rozwagę wszystkim, którzy mówią, że maleje liczba uczniów szkół podstawowych i wyż przenosi się do szkół średnich, pewną okoliczność. Jeżeli przybywa uczniów w szkołach ponadpodstawowych, to trzeba powoływać nowe oddziały. Nikt się dzisiaj nie zgodzi, aby lekcje prowadzić w szkole średniej w klasach 36–38-osobowych. Nie zgodzi się na to rozsądny kurator ani rodzice.</u>
          <u xml:id="u-230.14" who="#StanisławKracik">Ubytek kolejnych 100 tys. uczniów w szkołach podstawowych teoretycznie oznacza 5 tys. klas szkolnych, ale tylko teoretycznie. Przecież nie ubywa uczniów w jednej dzielnicy lub gminie, lecz ubywa po 1–2 uczniów w klasie. Jednak z 35 uczniów w klasie zejście do 17 jest jeszcze niemożliwe, a to dopiero jest granica zdrowego rozsądku.</u>
          <u xml:id="u-230.15" who="#StanisławKracik">W związku z tym nie maleją koszty w szkołach podstawowych, a rosną w szkołach średnich. Operacje na liczbach nie dają więc żadnego obrazu rzeczywistości.</u>
          <u xml:id="u-230.16" who="#StanisławKracik">Cieszę się, że pan poseł Piątkowski akceptuje wnioski naszych komisji. Chciałbym zwrócić jeszcze uwagę na dwa fakty.</u>
          <u xml:id="u-230.17" who="#StanisławKracik">Przygotowując się do dyskusji o dochodach gmin, co ma ścisły związek z kondycją szkół podstawowych, dowiedzieliśmy się, że rząd nie może zwiększyć udziału gmin z 15% do 17% w starej skali podatkowej, ponieważ musi przeznaczyć większe pieniądze na edukację i zdrowie. Była mowa o 800 mln zł, które miały stanowić owe 2% różnicy.</u>
          <u xml:id="u-230.18" who="#StanisławKracik">Skoro dowiedzieliśmy się, że tego nie będzie i skoro rząd doszedł do wniosku pewnej nocy, iż może obniżyć podatki o 1%, to żeby zrekompensować ubytki w dochodach od osób fizycznych, trzeba było podnieść udział gmin z 15% do 16%. Nie ma tu jednak wzrostu nakładów.</u>
          <u xml:id="u-230.19" who="#StanisławKracik">Wciąż przypominam, że gdzieś na rynku rządowym jest te 800 mln zł, które miały być przeznaczone na edukację i zdrowie.</u>
          <u xml:id="u-230.20" who="#StanisławKracik">Proszę jeszcze panią minister Wasilewską o wyjaśnienie. W dokumentach, które otrzymał przewodniczący Komisji Samorządu Terytorialnego, jest napisane, iż wzrost dochodów budżetu państwa z podatków płaconych przez osoby fizyczne będzie wynosić 23,6% w stosunku do przewidywanego wykonania w 1996 roku.</u>
          <u xml:id="u-230.21" who="#StanisławKracik">Natomiast do gmin przesłaliście państwo inne dane, które wskazują na wzrost poniżej 10%. Czy mamy tu do czynienia z niedoszacowaniem tych wpływów? Czy rząd się asekuruje? Czy nie jest to rezerwa, po którą można spokojnie sięgnąć?</u>
          <u xml:id="u-230.22" who="#StanisławKracik">Chciałbym wspólnie poszukać potrzebnych pieniędzy i uniknąć konsekwencji społecznych. Sądzę, że np. część inwestycji PKP nie ma aż tak dużej wagi jak sprawa, którą dziś poruszamy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-231">
          <u xml:id="u-231.0" who="#WaldemarMichna">Proszę, aby do spraw poruszonych już przez panów Zaciurę, Piątkowskiego i Kracika dodał opinię Najwyższej Izby Kontroli jej przedstawiciel.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-232">
          <u xml:id="u-232.0" who="#KrzysztofKieres">Ze swej strony mogę dołączyć się do wielu opinii wygłoszonych przez pana przewodniczącego Zaciurę.</u>
          <u xml:id="u-232.1" who="#KrzysztofKieres">W kolejnych naszych uwagach do wykonania budżetu w latach 1995 i wcześniej zwracaliśmy uwagę na niedostatki środków budżetowych pozostających w dyspozycji ministra edukacji narodowej. Podkreślaliśmy, że jedną z zasadniczych przyczyn jest niedoszacowanie w planowaniu budżetu, nie bierze się pod uwagę rzeczywistych kosztów, tzn. wydatków, zobowiązań wymagalnych i inne ponoszone przez szkoły wydatki ze środków pozabudżetowych.</u>
          <u xml:id="u-232.2" who="#KrzysztofKieres">Te dane powinny stanowić bazę do planowania budżetu na rok następny. Niewzięcie pod uwagę takich danych powodowało generowanie kolejnych zadłużeń, które w 1995 roku w kwocie 890 mln zł w dziale 79 stanowiły ok. 11% wydatków budżetowych tego roku. W 1994 roku zobowiązania stanowiły tylko 5% budżetu.</u>
          <u xml:id="u-232.3" who="#KrzysztofKieres">Chcę podkreślić, że podczas kontroli przeprowadzanych przez NIK nie stwierdziliśmy niegospodarności. Sporadycznie w odniesieniu do jakiegoś wydatku określaliśmy go jako niecelowy lub niegospodarny.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-233">
          <u xml:id="u-233.0" who="#PrzedstawicielBSEKS">Biuro Studiów i Ekspertyz zgłasza następujące uwagi w odniesieniu do budżetu oświaty. Łączne nakłady w 1997 roku mają wzrosnąć realnie w oświacie i wychowaniu o 5,6%. Poza zgłoszonymi już uwagami dotyczącymi bazy wzrostu, która nie uwzględnia oddłużenia oświaty, jest to wzrost w stosunku do przewidywanego wykonania.</u>
          <u xml:id="u-233.1" who="#PrzedstawicielBSEKS">Według pisma Ministerstwa Finansów do Komisji z 20 listopada br., budżet na 1996 rok został określony na sumę o 52 mln zł wyższą niż brana pod uwagę przez MEN przy obliczaniu wskaźnika wzrostu.</u>
          <u xml:id="u-233.2" who="#PrzedstawicielBSEKS">Po uwzględnieniu tych 52 mln zł wzrost zmniejsza się o prawie 1 punkt procentowy.</u>
          <u xml:id="u-233.3" who="#PrzedstawicielBSEKS">Informacja Ministerstwa Edukacji Narodowej dotycząca nakładów na oświatę nie odpowiada na zasadnicze pytania związane z powszechnym zjawiskiem niedofinansowania szkolnictwa.</u>
          <u xml:id="u-233.4" who="#PrzedstawicielBSEKS">Po pierwsze, jakie są szacunki rzeczywistych potrzeb edukacji w 1996 roku, jaka jest skala niedoszacowania? Odpowiedź na to pytanie powinna być punktem wyjścia do planowania budżetu na 1997 rok.</u>
          <u xml:id="u-233.5" who="#PrzedstawicielBSEKS">Po drugie, informacja MEN nie zawiera uzasadnienia przyjętej wielkości wzrostu nakładów. Dlaczego właśnie o tyle, a nie o inną sumę?</u>
          <u xml:id="u-233.6" who="#PrzedstawicielBSEKS">Czy wzrost wydatków realnie o 6% w całej edukacji pozwoli na normalne funkcjonowanie szkolnictwa bez zadłużania się?</u>
          <u xml:id="u-233.7" who="#PrzedstawicielBSEKS">Niepokojąca jest sytuacja w zakresie planowanych wydatków na zakup towarów i usług. Niedobór nakładów w tym zakresie kreuje właśnie zadłużanie szkół i konieczność dofinansowania przez rodziców podstawowych zakupów placówek oświatowych.</u>
          <u xml:id="u-233.8" who="#PrzedstawicielBSEKS">Według danych dla oświaty rządowej, tzn. resortu i wojewodów, realny wzrost wydatków na zakup towarów i usług w 1997 roku ma wynieść 6,1%. Jest to w przybliżeniu tyle samo, co wzrost wydatków na zakup towarów i usług w budżecie państwa ogółem.</u>
          <u xml:id="u-233.9" who="#PrzedstawicielBSEKS">Tymczasem udział wydatków na zakup towarów i usług w stosunku do innych wydatków jest w oświacie wyjątkowo niski. W planie na 1997 rok przewiduje się, że wydatki na zakup towarów i usług w oświacie rządowej będą stanowić 16,8% wydatków na wynagrodzenia. W budżecie państwa ten procent wynosi 54%.</u>
          <u xml:id="u-233.10" who="#PrzedstawicielBSEKS">W stosunku do wydatków bieżących w oświacie zakupy stanowią 12,6%, zaś w budżecie państwa ogółem - 32%.</u>
          <u xml:id="u-233.11" who="#PrzedstawicielBSEKS">Chciałbym dodać, że przeciętne wynagrodzenie w oświacie i wychowaniu w części pozostającej w gestii Ministerstwa Edukacji Narodowej jest planowane na 1997 rok na poziomie 1.878 zł, natomiast w oświacie i wychowaniu w części znajdującej się w budżetach wojewodów - 785 zł, czyli o ponad 1.000 zł mniej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-234">
          <u xml:id="u-234.0" who="#WaldemarMichna">Proszę o ewentualne pytania przed oddaniem głosu panu ministrowi Derze.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-235">
          <u xml:id="u-235.0" who="#ZbigniewBomba">W imieniu posła Potulskiego, który przeprasza za nieobecność, chcę wrócić do sprawy subwencji oświatowej. W bieżącym roku wynosi ona ok. 7 mld zł. Biorąc pod uwagę podział na wynagrodzenia i część rzeczową, to ok. 80% tej sumy pochłaniają płace, czyli ok. 5,6 mld zł.</u>
          <u xml:id="u-235.1" who="#ZbigniewBomba">Wskaźnik podwyżek wynosi 121,3%, a więc na 1997 rok wypada ok. 6,8 mld zł. 20% z 7 mld zł to 140 mln zł razy 115, bo taki jest wskaźnik inflacyjny przeliczenia przy inwestycjach i w „rzeczówce”, to wychodzi według tego przeliczenia ok. 8,4 mld zł. Subwencja oświatowa na przyszły rok jest realnie dość bliska subwencji na 1996 rok.</u>
          <u xml:id="u-235.2" who="#ZbigniewBomba">Musimy jednak pamiętać, że od 1993 roku cały czas brakuje pieniędzy na ok. 12 tys. etatów w oświacie. Co prawda mówi się, iż w 1997 roku zmniejszy się liczba dzieci, dojdą katecheci, to w budżecie dalej będzie brakować ok. 12 tys. etatów.</u>
          <u xml:id="u-235.3" who="#ZbigniewBomba">Przyjmując, że średnia płaca wynosi 900 zł, pochodne od niej 500 zł, daje to ok. 16 mln zł. Mnożąc to przez 12 miesięcy mamy 200 mln zł, których zabraknie w przyszłym roku na opłacenie etatów w subwencji oświatowej. Dopłacą do tego gminy lub narośnie dług, lub też zabierze się z „rzeczówki” na wypłacenie pensji.</u>
          <u xml:id="u-235.4" who="#ZbigniewBomba">Komisja chce podwyższyć subwencje o 500 mln zł. Pan poseł Potulski prosi jednak ministerstwo o przeprowadzenie pewnego wyliczenia. Ile środków potrzeba na oświatę samorządową, a ile na oświatę kuratoryjną? Wciąż brakuje takiego wyliczenia. Wiadomo, że jest to ilość dzieci, ilość nauczycieli, stawki zależne od stażu itd.</u>
          <u xml:id="u-235.5" who="#ZbigniewBomba">Podobno sytuacja w oświacie kuratoryjnej będzie w przyszłym roku bardziej dramatyczna od sytuacji w oświacie samorządowej?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-236">
          <u xml:id="u-236.0" who="#JózefKaleta">Czy ministerstwo dysponuje danymi pokazującymi, na jakie straty narażamy skarb państwa z tytułu nie spłaconych zadłużeń? Chodzi mi o koszty przeterminowanych odsetek, koszty sądowe, kary umowne itp.</u>
          <u xml:id="u-236.1" who="#JózefKaleta">Czy nie lepiej byłoby zaciągnąć kredyt bankowy oprocentowany na 20% i uniknąć choć części strat, które są przecież ogromne?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-237">
          <u xml:id="u-237.0" who="#WaldemarMichna">Rozumiem, że poseł Kracik chce jedynie uzupełnić swoją wypowiedź?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-238">
          <u xml:id="u-238.0" who="#StanisławKracik">Zwracam się z prośbą do przedstawicieli resortów o ustosunkowanie się do tezy pana posła Potulskiego. Czy rzeczywiście na „rzeczówkę” zostaje 20% po odjęciu wydatków na płace? Jeśli tak by było, każde wcześniejsze obliczenie jest błędne.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-239">
          <u xml:id="u-239.0" who="#KazimierzDera">W państwa wypowiedziach pojawiło się wiele problemów - od najpoważniejszych do drobniejszych. Rozpocznę od pozornie lżejszej sprawy. W resorcie zachodzi dużo zmian, wiele zadań zostaje zdecentralizowanych, przechodzi do zadań własnych gmin i wojewodów.</u>
          <u xml:id="u-239.1" who="#KazimierzDera">Jakie zmiany zachodzą w Ministerstwie Edukacji Narodowej? Prawdą jest, że zmiany te są radykalne i daleko idące. Jeżeli jednak chodzi o gminy i decentralizację dotyczącą szkół podstawowych, to w zakresie administracyjnym pomija się szczebel pośredni, jakim jest województwo, ale nie pomniejszają funkcji ministra edukacji narodowej.</u>
          <u xml:id="u-239.2" who="#KazimierzDera">Minister jest odpowiedzialny za podział między wszystkie gminy w Polsce środki na subwencje. Każda gmina ma prawo odwołać się od tej naliczonej wielkości i większość z nich się odwołuje do ministra. Resort musi odpowiedzieć na każde odwołanie.</u>
          <u xml:id="u-239.3" who="#KazimierzDera">Część wojewodów i burmistrzów osobiście trafia do naszego ministerstwa lub resortu finansów. Minister i jego służby są zobowiązani do cierpliwego przyjęcia i przedstawienia mechanizmu wyliczania subwencji.</u>
          <u xml:id="u-239.4" who="#KazimierzDera">Chcę wskazać państwu na jeden szczegół. W procesie przekazywania, urząd centralny ma więcej zadań i problemów niż miał w stabilnym, rutynowym systemie w zakresie realizacji tych funkcji. Należy się spodziewać, iż w sytuacji uporządkowania spraw powinny nastąpić duże zmiany w strukturze ministerstwa, a także w liczbie etatów. Już zapowiadam jednak, że resort w 1997 roku w odniesieniu do 1996 roku ma zmniejszony limit zatrudnienia o 10 etatów. Proszę porównać to do łącznej liczby etatów na 1997 rok, jaką dysponuje minister edukacji wraz z R-ką, czyli 323 etaty. Zmniejszenie było więc dość znaczące.</u>
          <u xml:id="u-239.5" who="#KazimierzDera">Pragnę zauważyć, iż kilka lat temu, kiedy funkcjonowały dwa niezależne resorty - ministerstwo oświaty i wychowania oraz ministerstwo nauki i szkolnictwa wyższego - to pierwsze z nich zatrudniało więcej ludzi niż teraz cały resort edukacji narodowej. Jest to wynikiem zmian decentralizacyjnych, a więc zmniejszania liczby zadań i przez to niektórych stanowisk pracy.</u>
          <u xml:id="u-239.6" who="#KazimierzDera">Tę refleksję chcę zakończyć powiedzeniem - nie wyprzęga się koni podczas przeprawy przez rzekę. Ta przeprawa spoczywa na barkach ministra edukacji. Jego zadaniem jest uporządkowanie obszaru edukacji z przekazaniem szkół do samorządów w trudnym okresie, kiedy cała oświata jest poważnie niedofinansowana i reformowana również w systemie programowym.</u>
          <u xml:id="u-239.7" who="#KazimierzDera">Jeszcze jednym trudnym zadaniem na najbliższy czas jest przekazanie naszych agend kuratoryjnych pod zarząd wojewodów. To przedsięwzięcie jest związane z uporządkowaniem obszaru. Jest to decentralizacja rozdziału środków i kompetencji administracyjno-gospodarczo-finansowych.</u>
          <u xml:id="u-239.8" who="#KazimierzDera">Jednak nawet po przeprowadzeniu tej operacji nikt nie zdejmie z ministra edukacji funkcji dotyczących nadzoru pedagogicznego, programowego i spraw dotyczących służb kuratoryjnych.</u>
          <u xml:id="u-239.9" who="#KazimierzDera">Sądzę, że w przyszłym roku zmiany etatowe i strukturalne będą bardziej dostrzegalne. Na tym etapie przekazywania, dopracowania instruktażu mogą państwa rozczarowywać, ale przy wielkim oporze materii jest to naprawdę trudne zadanie. Dodatkowo działa komisja rządowo-samorządowa i na każdym jej posiedzeniu przedstawiane są problemy oświaty w aspekcie zadań edukacyjnych.</u>
          <u xml:id="u-239.10" who="#KazimierzDera">Jak były naliczone pieniądze dla wojewodów? Skąd bierze się powszechny niepokój wiążący się z tym przedsięwzięciem?</u>
          <u xml:id="u-239.11" who="#KazimierzDera">Budżet oświaty jest skomplikowany i będzie jeszcze bardziej w kontekście kolejnych decentralizowanych zadań. Będziemy odchodzić z czasem od prostego schematu. W materiale ministra edukacji staraliśmy się przedstawić wyciąg wszystkich wydatków na zadania oświatowe i w dokumentach to się wyraźnie pojawiło.</u>
          <u xml:id="u-239.12" who="#KazimierzDera">W uzasadnieniu do budżetu państwa przygotowanym przez rząd również szczegółowo zostały opracowane łączne wielkości. Natomiast szukając tych wielkości w budżecie można się już pogubić. Jest to rozpisywana na budżety wojewodów, subwencje dla samorządów i środki pozostające w gestii ministra edukacji.</u>
          <u xml:id="u-239.13" who="#KazimierzDera">Czy wojewodowie otrzymali zaniżone środki? Odpowiedź jest tylko jedna - nie rozpisano środków znajdujących się w rezerwach centralnych, zwłaszcza jeśli chodzi o regulacje płacowe. Jeżeli porównamy wielkość w budżecie na zadania oświatowe i wskaźnik jej wzrostu w stosunku do przewidywanego wykonania w 1996 roku, a więc 8,4%, i ten wskaźnik porównujemy bez uwzględnienia podwyżki płac, ile dostał który wojewoda, to możemy wstępnie ocenić, jak poszczególni wojewodowie zostali docenieni.</u>
          <u xml:id="u-239.14" who="#KazimierzDera">Przeprowadziliśmy pewne symulacje i widzimy, że nie będzie praktycznie wojewody, który na zadania oświatowe miałby - po uwzględnieniu i rozdysponowaniu rezerw - mniejszy przyrost niż 121% w porównaniu do wydatków w bieżącym roku.</u>
          <u xml:id="u-239.15" who="#KazimierzDera">Podkreślam, że mówię o środkach po uwzględnieniu rezerw celowych. Wówczas budżet wojewodów będzie zbliżony do wielkości podobnej do średniego wzrostu przy zadaniach oświatowych ponadpodstawowych.</u>
          <u xml:id="u-239.16" who="#KazimierzDera">Kolejna sprawa wiąże się z subwencjami. Wywołuje ona wiele emocji. Zadanie zostało przejęte przez samorządy w 1997 roku po raz pierwszy samodzielnie. Macie państwo świadomość, jak totalnie samorządy wyrażały swój lęk i niepokój przy tak głęboko niedofinansowanej i zadłużonej oświacie.</u>
          <u xml:id="u-239.17" who="#KazimierzDera">Mamy już pierwsze obliczenia z regionalnych izb obrachunkowych. Widzimy, że niepokój gmin łagodnieje. Jest szereg gmin, które podczas planowania budżetu nic nie dokładają do oświaty. Z analizy pierwszego półrocza 1996 roku wynika, iż ich wydatki wynoszą poniżej 50% przydzielonej subwencji.</u>
          <u xml:id="u-239.18" who="#KazimierzDera">Generalnie w skali kraju z uzyskanych od izb obrachunkowych wielkości wynika, że samorządy zadeklarowały w planach budżetowych 973.242.241 zł na zwiększenie subwencji na zadania oświatowe. Jeżeli porównamy to z wydatkami w pierwszym półroczu 1996 roku, gdyby dynamika wydatków w drugim półroczu była podobna jak w pierwszym, to można w przybliżeniu przyjąć, iż te wydatki nie przekroczą 800 mln zł.</u>
          <u xml:id="u-239.19" who="#KazimierzDera">W 1995 roku samorządy, nie mając w swoich zadaniach prowadzenia oświaty, z dobrej nieprzymuszonej woli przekazały 620 mln zł w nowych pieniądzach na zadania oświatowe. Taka jest prawda.</u>
          <u xml:id="u-239.20" who="#KazimierzDera">W 1997 roku subwencja wzrasta o 21,3%. Niestety, fetyszyzuje się udział niżu demograficznego. Często mówi się, że niż ma wpływ na poprawę warunków nauczania poprzez zmniejszenie liczebności oddziałów. Dzisiaj średnia liczebność oddziału w skali kraju wynosi 26 uczniów. Powtarzam, że w lepiej sytuowanych od nas krajach liczebność oddziałów w szkołach podstawowych wynosi 31 uczniów.</u>
          <u xml:id="u-239.21" who="#KazimierzDera">W wielu raportach naukowych wskazuje się, że nie ma bezpośredniej zależności między liczebnością klasy a wynikami nauczania. Prawdą natomiast jest, że liczebność wpływa na warunki pracy nauczyciela. Im mniej liczebna klasa, tym łatwiej prowadzić proces edukacji. Jednak w porównaniu z krajami Europy stopień zmęczenia nauczyciela nie jest większy w Polsce. Niż demograficzny musi być uwzględniony w polityce resortu.</u>
          <u xml:id="u-239.22" who="#KazimierzDera">Tylko w bieżącym roku gospodarze szkół, wójtowie zdecydowali się na likwidację ponad 300 placówek, punktów filialnych, gdzie liczba uczniów nie przekraczała 60–70. Integracja tych placówek z większymi daje gwarancję lepszego procesu organizacyjnego, dydaktycznego. Baza może rozwijać się bardziej równomiernie w takich placówkach, można pomyśleć o nowych obiektach sportowych, itp.</u>
          <u xml:id="u-239.23" who="#KazimierzDera">Długo nie będzie nas stać na tworzenie pracowni komputerowych w szkołach liczących 30–40 uczniów. Można o tym pomyśleć dopiero w placówkach liczniejszych.</u>
          <u xml:id="u-239.24" who="#KazimierzDera">Największym zagrożeniem dla szkół podstawowych jest dziś brak środków na remonty. Oświata jest w stanie wchłonąć każdą kwotę na ten cel.</u>
          <u xml:id="u-239.25" who="#KazimierzDera">Subwencje gwarantują realizację zadań oświaty w jej powszechności w ramach gminy, jednak nie oznacza to, że szkoły będą mogły pozwolić sobie na poszerzone programy dydaktyczne, choć dzięki pomocy samorządów realizuje je trochę szkół, głównie w wielkich miastach.</u>
          <u xml:id="u-239.26" who="#KazimierzDera">Kolejny problem to niedofinansowanie placówek ponadpodstawowych. Mówił o tym pan przewodniczący Zaciura. Niż demograficzny, który jest zbawienny dla szkół podstawowych, ma zły wpływ na szkolnictwo ponadpodstawowe. W liceach ogólnokształcących liczba uczniów wzrasta o 5,3%, w szkołach zawodowych o 1,7%, w szkołach specjalnych o 0,8%.</u>
          <u xml:id="u-239.27" who="#KazimierzDera">Zmiania się zainteresowanie na korzyść nauki w liceach ogólnokształcących, ogranicza się nabór do szkół zasadniczych zawodowych. Powoduje to, że oczekiwanie na dodatkowe środki jest szczególne.</u>
          <u xml:id="u-239.28" who="#KazimierzDera">Na koniec refleksja. Rząd podjął w tym roku działania w szczególny sposób skoncentrowane na poprawie wynagrodzenia nauczycieli. Jest to bardzo ważne w sytuacji, gdy płaca w oświacie była dużo niższa niż w przemyśle. Teraz na jakiś czas oba poziomy wynagrodzeń powinny się do siebie zbliżyć.</u>
          <u xml:id="u-239.29" who="#KazimierzDera">Rok 1997 będzie pierwszym od dłuższego czasu, w którym regulacja płac będzie miała znamiona autentycznej podwyżki płac.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-240">
          <u xml:id="u-240.0" who="#HalinaWasilewskaTrenkner">Chciałabym zacząć od informacji, której nie ma w projektach budżetów, a która pomoże nam zwymiarować poruszany teraz problem.</u>
          <u xml:id="u-240.1" who="#HalinaWasilewskaTrenkner">Mówili panowie, jaki jest wzrost nakładów na oświatę i wychowanie w 1997 roku w porównaniu do 1996 roku. Głównym nurtem naszych rozważań jest kwestia niedofinansowania szkolnictwa podstawowego i ponadpodstawowego. Chcę przytoczyć liczby, które znane są części z państwa posłów, ponieważ prezentowaliśmy je w czasie posiedzenia Komisji Edukacji, Nauki i Postępu Technicznego.</u>
          <u xml:id="u-240.2" who="#HalinaWasilewskaTrenkner">Są to obliczenia GUS na temat zmian w liczbie i strukturze uczniów i nakładów na oświatę i wychowanie. Przytoczę tylko dwie najważniejsze wielkości.</u>
          <u xml:id="u-240.3" who="#HalinaWasilewskaTrenkner">W roku szkolnym 1995/96 - według danych Głównego Urzędu Statystycznego - nakłady na jednego ucznia wynosiły w ciągu roku 1.678 zł. W roku szkolnym 1991/92 było to 392,8 zł. Mamy zatem do czynienia z kilkakrotnym wzrostem. Trzeba oczywiście nałożyć na to inflację, która w owym czasie „zjadła” nam część nakładów. Mimo to realne nakłady na jednego ucznia wzrosły w tym czasie o 9,2%.</u>
          <u xml:id="u-240.4" who="#HalinaWasilewskaTrenkner">Mówię o tym, ponieważ musimy pamiętać o dwóch kwestiach - o ciągłym niedoborze środków i o głębokich zmianach jakościowych zachodzących w procesie edukacyjnym.</u>
          <u xml:id="u-240.5" who="#HalinaWasilewskaTrenkner">Zadłużenia oświaty powstały w latach minionych, w okresie 1991–1996. Wszystkie dotychczasowe techniki i sposoby na zdjęcie „garbu zadłużenia” napotykały do 1995 roku na jednego przeciwnika - był nim fakt, że przeciętna inflacja była w kolejnych latach wyższa od zakładanej przy planowaniu budżetu.</u>
          <u xml:id="u-240.6" who="#HalinaWasilewskaTrenkner">W 1996 roku mamy wreszcie do czynienia z sytuacją, w której nic nie wskazuje na to, iż średnia inflacja miałaby być wyższa od założonej w budżecie. Po 11 miesiącach średnioroczny wskaźnik inflacji wynosi bowiem 15,1%, a my zakładaliśmy 19,8%. Siła nabywcza złotówki stała się więc wyższa niż przewidywano.</u>
          <u xml:id="u-240.7" who="#HalinaWasilewskaTrenkner">Teoretycznie skala zadłużenia powinna się zmniejszać. W 1996 roku, w porównaniu z nakładami, tempo przyrostu zadłużenia wydaje się zmniejszać. W 1992 roku zobowiązania wymagalne oświaty stanowiły 109,2 mln zł. Z budżetu państwa przyznano 109,4 mln zł na oddłużenie, ale nic to nie poskutkowało. W 1993 roku zadłużenie wynosiło już 292 mln zł i po przyznaniu 134,5 mln zł z budżetu państwa na oddłużenie rok 1994 zaowocował wzrostem skali zadłużenia do 357 mln zł. Chociaż przyznano z budżetu państwa 361 mln zł na oddłużenie, to w 1995 roku skala zadłużenia wynosiła już 984,4 mln zł.</u>
          <u xml:id="u-240.8" who="#HalinaWasilewskaTrenkner">Mówię o tym, ponieważ powinniśmy zdać sobie sprawę z faktu, że sama technika likwidowania zadłużenia nie jest jedynym warunkiem poradzenia sobie z zadłużeniem.</u>
          <u xml:id="u-240.9" who="#HalinaWasilewskaTrenkner">Pytali panowie, co jest droższe - obsługa zadłużenia czy zaciągnięcie kredytu na sfinansowanie zadłużenia - mogę powiedzieć, że obsługa kredytu byłaby tańsza, gdyby znalazł się bank, który chciałby taki kredyt dać. Natomiast byłby to układ sprzeczny z prawem budżetowym. Jedną z jego zasad jest wykonywanie wydatków w ramach sum przyznanych przez Sejm. Niestety, zobowiązania różnych jednostek przekraczają takie sumy.</u>
          <u xml:id="u-240.10" who="#HalinaWasilewskaTrenkner">Pan poseł Kracik pytał o subwencję oświatową. Na 1997 roku nie była ona zaplanowana w żadnej relacji do dochodów budżetu państwa. Punktem wyjścia do planowania subwencji była łączna kwota subwencji przekazanych gminom w 1996 roku, czyli 6.890.000.000 zł. Ta kwota została podzielona na dwie części - jedna wynosi ponad 88% jako część, którą zwaloryzowano wskaźnikiem odpowiadającym wzrostowi wynagrodzeń dla nauczycieli, czyli o 21,5%, drugą część zwaloryzowano w budżecie wskaźnikiem 20,5% przyjmując, że wydatki rzeczowe w oświacie powinny być odbudowywane w proporcji do wynagrodzeń.</u>
          <u xml:id="u-240.11" who="#HalinaWasilewskaTrenkner">Stworzono preferencję, jaką przyznano wszystkim innym jednostkom oświatowym. Łączny wskaźnik, o jaki rosła subwencja, tj. 21,3% dał dopiero kwotę, którą porównano z dochodami budżetu państwa.</u>
          <u xml:id="u-240.12" who="#HalinaWasilewskaTrenkner">Po autopoprawce, czyli po zmniejszeniu dochodów państwa, ta subwencja stanowi 7,26% dochodów państwa. Jest więc wyraźnie wyższa od progu, który ustanowiono na początku 1996 roku o co najmniej 6,6%.</u>
          <u xml:id="u-240.13" who="#HalinaWasilewskaTrenkner">Mówiąc o problemach edukacji trzeba pamiętać, że nie ma w Polsce grupy pracowniczej, która posiadałaby takie uregulowania i zasady przyznawania wynagrodzeń i świadczeń, jak mają nauczyciele. Karta nauczyciela stwarza bowiem takie uprawnienia dla tej grupy, że nie można porównać ich z uprawnieniami innych pracowników w sferze budżetowej.</u>
          <u xml:id="u-240.14" who="#HalinaWasilewskaTrenkner">Jest to dział, w którym relacja między wynagrodzeniami, środkami płacowymi a środkami rzeczowymi tak dramatycznie odbiega od norm przewidzianych w budżecie, że bardzo trudno jest ten proces zahamować.</u>
          <u xml:id="u-240.15" who="#HalinaWasilewskaTrenkner">Mam nadzieję, iż w 1996 i 1997 roku ten proces ulegnie zahamowaniu.</u>
          <u xml:id="u-240.16" who="#HalinaWasilewskaTrenkner">Kolejna sprawa. Nie kwestionuję faktu, że na potrzeby oświaty można byłoby przeznaczyć znacznie więcej pieniędzy. Jednak zwracam państwa uwagę na inny fakt, nakłady w 1997 roku na oświatę są dalece wyższe realnie od nakładów na inne dziedziny. Tak preferowane są tylko dwie części: oświata i ochrona zdrowia. Szkolnictwo wyższe jest już mniej preferowane, a głównie w podwyżkach wynagrodzeń. Kwestia polityki etatowej jest bardzo trudna. Pozwolę sobie przypomnieć, iż Sejm dwukrotnie przyznał dodatkowe etaty na potrzeby edukacji. W 1995 roku przyznano 9.363 etaty, w 1996 roku - 272 etaty, a po wszystkich zmianach razem 771 etatów.</u>
          <u xml:id="u-240.17" who="#HalinaWasilewskaTrenkner">Na 1997 rok z tytułu wprowadzenia zajęć rewalidacyjno-wychowawczych zamierza się zwiększyć liczbę etatów o 2.600, z tytułu wprowadzenia wynagrodzeń dla księży i diakonów nauczających religii liczba wzrośnie o 3 tys. etatów od 1 września 1997 roku. Łącznie licząc średniorocznie jest to wzrost liczby etatów o 5.388, ponieważ uzupełnione zostaną też etaty w województwach. W tej chwili w rezerwie celowej pozostawiono środki na 1.788 etatów, które mogą być rozdzielone na województwa.</u>
          <u xml:id="u-240.18" who="#HalinaWasilewskaTrenkner">Nie jest więc tak, że w 1997 roku nie będzie rosła. Pozostaje problem, czy ten wzrost jest wystarczający. Na to pytanie odpowiedzi są jednak niejednoznaczne. Jedni twierdzą, iż etatów jest za mało. Zgłaszane są takie postulaty. Drudzy uważają, iż etatów jest wystarczająco. Pan minister mówił, jakie są normy nauczania w poszczególnych klasach. Z tego punktu widzenia można przyjąć, że zwiększona liczba etatów na 1997 rok jest wystarczająca. Można zapytać też, czy i jak będzie zagospodarowana ta liczba etatów?</u>
          <u xml:id="u-240.19" who="#HalinaWasilewskaTrenkner">Kolejna sprawa, o której państwo mówili w swoich wystąpieniach to podwyższenie środków na oświatę i wychowanie o kwotę 408 mln zł na pokrycie zadłużenia.</u>
          <u xml:id="u-240.20" who="#HalinaWasilewskaTrenkner">Na koniec października tego roku roku nasze szacunki pozwalają stwierdzić, że w edukacji ogółem, czyli we wszystkich resortach, które prowadzą nauczanie, zadłużenie wymagalne wynosi 587.800.000 zł. Z tego 308 mln zł są to zadłużenia wynikające z dwóch tytułów: wynagrodzeń oraz składek na fundusz pracy i ubezpieczeń społecznych. Pozostałe 280 mln zł są to dostawy towarów i inne nie wyjaśnione w tej chwili tytuły zadłużeń.</u>
          <u xml:id="u-240.21" who="#HalinaWasilewskaTrenkner">Jest to obraz, który skłonił rząd do zaproponowania specjalnej linii oddłużającej oświatę w stosunku do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych. Chodzi o zdjęcie z oświaty ciężaru, jaki stanowi dług wraz z odsetkami. Należy tę sprawę uregulować tak, aby środki przyznawane budżetom jednostek oświatowych na bieżąco mogły być przez nie spożytkowane do prowadzenia bieżącej działalności.</u>
          <u xml:id="u-240.22" who="#HalinaWasilewskaTrenkner">Sprawy pozostałych zadłużeń są nieco bardziej skomplikowane, ponieważ część z tych zobowiązań jest prezentowana izbom skarbowym przez wierzycieli, którzy chcą w ten sposób regulować podatek dochodowy.</u>
          <u xml:id="u-240.23" who="#HalinaWasilewskaTrenkner">Jest to także przedmiot poszukiwań i sprzedaży przez różnego typu firmy. Minister nie ma możliwości wejścia w uprawnienia, jeżeli umowa między wierzycielem a osobą trzecią została zawarta na cesję tych uprawnień i posługiwania się wierzytelnością.</u>
          <u xml:id="u-240.24" who="#HalinaWasilewskaTrenkner">W ciężar przyszłych dochodów budżetu państwa trzeba prowadzić systematyczny wykup wierzytelności, czyli przez umarzanie zobowiązań podatkowych. Stopniowo takie akcje są podejmowane.</u>
          <u xml:id="u-240.25" who="#HalinaWasilewskaTrenkner">Mam nadzieję, iż do końca 1996 roku uda nam się rozstrzygnąć do końca jeden problem - zlikwidować zadłużenia przejęte w związku z ustawą o wielkich miastach. Przestaną one obciążać oświatę kuratoryjną, uwalniając środki na inne cele.</u>
          <u xml:id="u-240.26" who="#HalinaWasilewskaTrenkner">Następna sprawa to kwestia nakładów na inwestycje w oświacie. W rezerwach celowych w części 83 pod pozycją 65 znajduje się kwota 10 tys. zł przeznaczona na dodatkowe ubezpieczenie planów inwestycyjnych. Nie jest to jedyny nakład na inwestycje. Służby kuratoryjne dysponują swoimi środkami na inwestycje. Dla gmin przeznaczona jest kwota 391 mln zł na finansowanie inwestycji.</u>
          <u xml:id="u-240.27" who="#HalinaWasilewskaTrenkner">Owe 10 mln zł pozostało na specjalne przypadki. Zwiększenie tej rezerwy o 60 mln zł oznaczałoby zwiększenie nakładów inwestycyjnych w dziale - Oświata i wychowanie o ok. kami.</u>
          <u xml:id="u-240.28" who="#HalinaWasilewskaTrenkner">Poza środkami bezpośrednio przekazywanymi z budżetu państwa, szkoły w różnej mierze korzystają ze wsparcia innych programów, takich jak na przykład programu rozwoju sportu w środowisku dzieci i młodzieży. Tu wiele obiektów sportowych, sal gimnastycznych, boisk i basenów, jest budowanych przy wsparciu środków płynących z Totalizatora Sportowego. Gospodaruje nimi Urząd Kultury Fizycznej i Turystyki.</u>
          <u xml:id="u-240.29" who="#HalinaWasilewskaTrenkner">Powiedziano tu, że twórcy budżetu nie uwzględnili środków na dokształcanie i doskonalenie zawodowe nauczycieli. Zwracam uwagę na fakt, że klasyfikacja budżetowa pozwala wprowadzić paragraf, którego nie było jeszcze w momencie powstawania budżetu, ale środki zostały już zaplanowane.</u>
          <u xml:id="u-240.30" who="#HalinaWasilewskaTrenkner">Na realizację zadań z doskonalenia zawodowego nauczycieli zaplanowano 52.792.000 zł, z czego Ministerstwo Edukacji Narodowej dostało 30.892.000 zł. To zaś rozkłada się na dwie kwoty - 13.600.000 zł na doskonalenie zawodowe nauczycieli, 17.200.000 zł z przeznaczeniem na dopłaty do czesnego dla nauczycieli studiujących.</u>
          <u xml:id="u-240.31" who="#HalinaWasilewskaTrenkner">W budżetach wojewodów odpowiednio znajduje się łączna kwota wynosząca 21.900.000 zł.</u>
          <u xml:id="u-240.32" who="#HalinaWasilewskaTrenkner">Kwota nie była wykazana w budżecie państwa, ponieważ nie było stosownego rozdziału. W tej chwili taki rozdział został utworzony i nic nie stoi na przeszkodzie, aby w układzie wykonawczym budżetu państwa kwoty te były wyodrębnione w specjalnym rozdziale.</u>
          <u xml:id="u-240.33" who="#HalinaWasilewskaTrenkner">Kolejna sprawa to propozycja Komisji Edukacji, Nauki i Postępu Technicznego zwiększenia nakładów na oświatę rządową o 215,3 tys. zł ze względu na niedoszacowanie wydatków oświatowych w 1996 roku.</u>
          <u xml:id="u-240.34" who="#HalinaWasilewskaTrenkner">Muszę przyznać, że nie mam podstaw do poparcia lub negacji tego postulatu. Po prostu nie wiem, na jakich zasadach został oparty ten rachunek. Być może jest to taka kwota, być może inna.</u>
          <u xml:id="u-240.35" who="#HalinaWasilewskaTrenkner">Szósty postulat Komisji dotyczy budowy szkół w Białym Borze i Górowie Iłłowieckim, tej ostatniej z internatem. W trakcie prac Komisji wyjaśnialiśmy, iż w budżetach wojewodów koszalińskiego i olsztyńskiego są zaplanowane kwoty na ten cel. Pozwalają one odpowiednio realizować obie budowy.</u>
          <u xml:id="u-240.36" who="#HalinaWasilewskaTrenkner">Jeśli chodzi o kolejny wniosek o zwiększenie środków w części 33 - MEN w działalności różnej, zaproponowano podwyższenie o kwotę wynoszącą 2.882.000 zł. Obecnie w tej pozycji przewiduje się środki w wysokości 4.708.000 zł. Były one liczone od poziomu wydatków poniesionych w 1996 roku z założeniem 15-procentowej inflacji.</u>
          <u xml:id="u-240.37" who="#HalinaWasilewskaTrenkner">Inflacja złotowa jest wyższa od zmian i dewaluacji kursów walutowych. Kwota ta starcza na sfinansowanie większych wydatków w walutach obcych.</u>
          <u xml:id="u-240.38" who="#HalinaWasilewskaTrenkner">Postulat dodatkowych 3,5 mln marek niemieckich na organizację Polsko-Niemiecka Współpraca Młodzieży był zgłaszany w pierwotnych planach Ministerstwa Edukacji Narodowej. Jednak w trakcie dalszych prac nad budżetem MEN wykazał taki rozdział wydatków, jaki został przyjęty w budżecie państwa.</u>
          <u xml:id="u-240.39" who="#HalinaWasilewskaTrenkner">Z państwa wypowiedzi wynika, iż pieniędzy na ten cel brakuje. Zwracam jednak uwagę na fakt, że z punktu widzenia Ministerstwa Finansów sprawa 3,5 mln marek niemieckich nie jest do końca wyjaśniona. W naszym resorcie nie ma odpowiedniego protokołu dotyczącego umowy na 1997 rok, który specyfikowałby kwoty z jednej i drugiej strony.</u>
          <u xml:id="u-240.40" who="#HalinaWasilewskaTrenkner">Jeszcze kilka zdań w sprawie Archiwów Państwowych. Kwota na ten cel była przedmiotem specjalnej dyskusji w czasie ostatniego posiedzenia Rady Ministrów dotyczącego budżetu państwa. Została ona zwiększona w stosunku do pierwotnego zapisu o 2,3 mln zł, głównie na inwestycje. Z przedłożeń wynikało, że właśnie na inwestycje brakuje środków.</u>
          <u xml:id="u-240.41" who="#HalinaWasilewskaTrenkner">Nakłady na inwestycje w dyrekcji Archiwów Państwowych w 1997 roku w porównaniu z 1996 rokiem rosną o 79,5%. Jest to bardzo poważny wzrost.</u>
          <u xml:id="u-240.42" who="#HalinaWasilewskaTrenkner">Podobnie zwiększono realnie nakłady dla Zakładu Narodowego im. Ossolińskich we Wrocławiu, chociaż tu realny wzrost wynosi tylko 1,9%.</u>
          <u xml:id="u-240.43" who="#HalinaWasilewskaTrenkner">Są to najważniejsze sprawy, o których państwo mówili. Pytano mnie jeszcze o to, gdzie się podziały pieniądze z podatku dochodowego od osób fizycznych.</u>
          <u xml:id="u-240.44" who="#HalinaWasilewskaTrenkner">W pierwotnym budżecie, liczonym według starych stawek podatkowych, ogólna kwota wpływów z podatku dochodowego od osób fizycznych na 1997 rok była szacowana na poziomie 41.683.400.000 zł.</u>
          <u xml:id="u-240.45" who="#HalinaWasilewskaTrenkner">Przeliczenie według nowych stawek zmniejszyło kwotę wpływów ogólnych do 39.425.000.000 zł. W tej kwocie partycypują jednak wielkie miasta i gminy. W efekcie do budżetu państwa wpływa nie tak jak planowaliśmy najpierw 32.838.000.000 zł, lecz 30.472.000.000 zł.</u>
          <u xml:id="u-240.46" who="#HalinaWasilewskaTrenkner">Ten układ powoduje, iż każda z kwot odniesionych do przewidywanego wykonania wpływów z podatku dochodowego od osób fizycznych w 1996 roku, który to wpływ szacowany jest na poziomie 26.000.000.630 zł. Daje to dynamikę w pierwszym przypadku 23,3% wzrostu, zaś w drugim przypadku - 14,4% wzrostu. Niestety, nie ma tu żadnych ukrytych pozycji, co wyznaję z przykrością, ponieważ też chciałabym znaleźć jakieś ukryte dodatkowe pieniądze.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-241">
          <u xml:id="u-241.0" who="#WaldemarMichna">Rozpoczynamy dyskusję. Proszę o głos panią dyrektor Nałęcz.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-242">
          <u xml:id="u-242.0" who="#DariaNałęcz">Zwracam się do państwa z prośbą o przychylne rozpatrzenie wniosku Komisji Edukacji, Nauki i Postępu Technicznego dotyczącego zwiększenia naszego budżetu o 3 mln zł.</u>
          <u xml:id="u-242.1" who="#DariaNałęcz">Wysokość wzrostu, o którym mówiła pani minister Wasilewska, jest znaczący, ale proszę pamiętać, o jakich sumach w ogóle mówimy. W tym roku nasz budżet na inwestycje wynosi 3.600.000 zł. Zwiększając tę wielkość nawet o 100%, budżet inwestycyjny wyniósłby tylko 7 mln zł, a przecież zwiększenie jest mniejsze.</u>
          <u xml:id="u-242.2" who="#DariaNałęcz">Można stwierdzić, że popełnię błąd taktyczny mówiąc, iż kieruję instytucją biedną, odwołując się jednocześnie do bogactwa zasobów, jakie posiadam. Muszę jednak dokonać takiego manewru, abyście państwo zrozumieli, jaka jest skala rzeczywistego problemu.</u>
          <u xml:id="u-242.3" who="#DariaNałęcz">Naczelna Dyrekcja Archiwów Państwowych sprawuje nadzór nad 91 placówkami terenowymi na terenie całego kraju. Jest to 150 budynków. W największych miastach, które mają największy zasób archiwalny, mamy szalenie rozrzuconą sieć obiektów. Np. zasób warszawski rozmieszczony jest w 8 budynkach na przestrzeni 200 km. Jak korzystać z tego zasobu?</u>
          <u xml:id="u-242.4" who="#DariaNałęcz">W Krakowie zasób jest rozrzucony w 6 budynkach. Z punktu widzenia ekonomiki zarządzania jest to zupełnie nieracjonalne.</u>
          <u xml:id="u-242.5" who="#DariaNałęcz">Z własnych środków staramy się wygospodarować większą powierzchnię. Jednak odzyskiwanie nowej powierzchni oznacza konieczność zwiększenia kosztów eksploatacji. Nie mogę wybudować nowego archiwum lub pozyskać nowego pomieszczenia nie płacąc za nie. Wszystkie inwestycje zwiększają koszty eksploatacyjne.</u>
          <u xml:id="u-242.6" who="#DariaNałęcz">Wynika z tego, że nie wystarczy zwiększyć budżet na inwestycje, potrzebujemy również pieniędzy na opłaty eksploatacyjne. Są to naprawdę duże sumy, a w tej pozycji nie podniesiono kwoty.</u>
          <u xml:id="u-242.7" who="#DariaNałęcz">Chciałabym odwołać się do pewnego przykładu. Rada ds. Radiofonii i Telewizji, która zatrudnia 150 pracowników, ma dwa budynki w Warszawie, a przy tym ma 1/3 mojego budżetu. Ja zatrudniam 1.500 osób i dysponuję 150 budynkami. Nie chcę nikomu zabierać pieniędzy, ale proszę spojrzeć na takie porównanie.</u>
          <u xml:id="u-242.8" who="#DariaNałęcz">Wszystkie niedostatki przechodzą na użytkowników sieci archiwalnych. Za chwilę do tego wrócę. Suma 3 mln zł w skali całego resortu jest właściwie nieistotna. Dla mnie jest ona zawrotna. Pozwala nam na wyjście naprzeciw autentycznym potrzebom.</u>
          <u xml:id="u-242.9" who="#DariaNałęcz">Archiwa Państwowe pełniły do tej pory rolę placówek historyczno-badawczych. Od paru lat ta rola jest tylko małym procentem zajęć sieci archiwalnych. Archiwa służą teraz wszystkim obywatelom i instytucjom państwowym, które szukają dokumentów własnościowych, geodezyjnych, dokumentów służących wystąpieniu z roszczeniem i odszkodowaniem, dokumentów kombatanckich itp.</u>
          <u xml:id="u-242.10" who="#DariaNałęcz">Przez archiwa przechodzi tysiące ludzi, którzy przedtem w ogóle tu nie przychodzili. Ta sama liczba pracowników sieci archiwalnych musi w tej chwili załatwiać sprawy przenoszone z zewnątrz.</u>
          <u xml:id="u-242.11" who="#DariaNałęcz">Archiwiści są bardzo nisko opłacani. Średnia pensja plasuje się dużo poniżej średniej krajowej. Są to ludzie z wyższym wykształceniem, znający języki obce i paleografię. To naprawdę znakomicie wykształceni pracownicy. Niestety, tracę ich, ponieważ zabierają mi ich banki, które płacą trzykrotnie więcej. Tracę najlepsze kadry.</u>
          <u xml:id="u-242.12" who="#DariaNałęcz">Wracając do obsługi ludności. Mam wciąż tę samą liczbę etatów, tę samą infrastrukturę. Nie mam pomocy naukowych, komputerów, itp.</u>
          <u xml:id="u-242.13" who="#DariaNałęcz">Proszę sobie uzmysłowić, że istnieją archiwa w kraju, które nie mają ani jednego komputera, nie mówiąc już o sieci przesyłania informacji. To wszystko odbija się na jakości obsługi klientów. Nie mogą oni załatwić swoich spraw w należytym czasie.</u>
          <u xml:id="u-242.14" who="#DariaNałęcz">Muszę budować tę infrastrukturę, ale bez pieniędzy nic nie zbuduję. Przepisy wymagają zmiany norm przeciwpożarowych. Są to wysokie koszty. Skąd mam wziąć na ten cel pieniądze?</u>
          <u xml:id="u-242.15" who="#DariaNałęcz">Sytuacja Archiwów jest naprawdę bardzo ciężka. Jednocześnie pojawiają się następne problemy. Przy tak dużej liczbie czytelników „zaczytywane” są niektóre źródła. Aby je zabezpieczyć przed stratą, muszę dokonywać kopii zabezpieczających, a już na pewno mikrofilmów. Jedna maszyna do mikrofilmowania kosztuje 200 tys. zł! Widzą państwo, jakie są to proporcje do całego budżetu.</u>
          <u xml:id="u-242.16" who="#DariaNałęcz">Sieć państwowa Archiwów nie dokonuje żadnych zakupów na rynkach światowych. Chodzi o polskie archiwalia. Oglądam je w prywatnych kolekcjach, ale nie mam środków na ich zakup. Nie mogę nawet kupić żadnych archiwaliów na aukcji w Polsce, a co dopiero za granicą. Nie mogę też wesprzeć polonijnych placówek archiwalnych, które są bardzo zasłużone dla kultury naszego kraju.</u>
          <u xml:id="u-242.17" who="#DariaNałęcz">Jesteśmy chyba jedynym urzędem centralnym w Polsce, który posiada jeden jedyny samochód do obsługi kierownictwa i wszystkich pracowników jeżdżących po kraju, załatwiając sprawy służbowe.</u>
          <u xml:id="u-242.18" who="#DariaNałęcz">Nie mam żadnych rezerw, każda pozycja budżetowa jest napięta do granic wytrzymałości. Przy tym nasze zadania rosną.</u>
          <u xml:id="u-242.19" who="#DariaNałęcz">Suma, o którą mogliby państwo zwiększyć nasz budżet, jest absolutnie minimalna i jest pierwszym małym krokiem w stronę poprawy sytuacji.</u>
          <u xml:id="u-242.20" who="#DariaNałęcz">Plan rozwoju sieci archiwalnej obejmuje 10 lat. Nawet jeśli uda mi się go zrealizować, w co wątpię, to nie sięgniemy jeszcze najniższych standardów zawartych w Traktacie z Maastricht i dotyczących warunków przechowywania i udostępniania dokumentacji archiwalnej.</u>
          <u xml:id="u-242.21" who="#DariaNałęcz">Bardzo państwa proszę, abyście zechcieli zwiększyć nasz budżet o 3 mln zł. W skali resortu są to niewielkie nakłady. Natomiast bez tych środków nie będę w stanie zrealizować podstawowych obligacji wobec społeczeństwa.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-243">
          <u xml:id="u-243.0" who="#WaldemarMichna">Pani minister prosiła o głos w związku z wypowiedzią przedstawicielki Archiwów Państwowych.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-244">
          <u xml:id="u-244.0" who="#HalinaWasilewskaTrenkner">Chciałabym wyjaśnić pewną kwestię. Rada Ministrów rozpatrywała program rozwoju Archiwów Państwowych i przyjęła - podobnie jak w przypadku innych programów rozwojowych - zasadę finansowania w miarę możliwości wygospodarowania środków budżetowych na różne cele. Dotyczy to również Archiwów.</u>
          <u xml:id="u-244.1" who="#HalinaWasilewskaTrenkner">Z budżetu państwa musimy sfinansować kilka innych celów. Rozumiem potrzeby różnych jednostek, ale przede wszystkim naszymi decyzjami kieruje zasada zrównoważonego budżetu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-245">
          <u xml:id="u-245.0" who="#LudwikTurko">Mam jedną uwagę do pierwszej kwestii, którą poruszyła pani minister Wasilewska. Cieszę się, że pani minister podała nakłady przypadające na jednego ucznia w roku szkolnym 1991/92. Była to kwota 392,8 zł. W roku szkolnym 1995/96 - kwota 1.678 zł rocznie.</u>
          <u xml:id="u-245.1" who="#LudwikTurko">Jednak nie podała pani, ile w tym czasie wynosiła inflacja. Tylko znając ten wskaźnik można będzie mówić o porównywalności.</u>
          <u xml:id="u-245.2" who="#LudwikTurko">Jeżeli zobaczymy, że inflacja w 1992 roku wynosiła 44%, w 1993 roku - 35%, w 1994 roku - 33%, w 1995 roku - 28%. Oznacza to, że od roku szkolnego 1991/92 do ostatniego wskaźnik wyniósł 420%.</u>
          <u xml:id="u-245.3" who="#LudwikTurko">393 zł z tamtego okresu dziś stanowi - po przeliczeniu - 1.670 zł. Nie ma więc mowy o realnej zmianie poziomu finansowania szkół.</u>
          <u xml:id="u-245.4" who="#LudwikTurko">Jest to informacja neutralna i świadczy raczej o stagnacji położenia oświaty. Biorąc zaś pod uwagę dekapitalizację pomieszczeń i sprzętu, narastające zadłużenie, oznacza to pogłębiający się kryzys.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-246">
          <u xml:id="u-246.0" who="#WładysławJasiński">Z ogromnym zaciekawieniem wysłuchałem wystąpień przedstawicieli rządu i ich optymizmu.</u>
          <u xml:id="u-246.1" who="#WładysławJasiński">Być może w liczbach ogólnych wygląda to tak dobrze. Jednak mnie interesuje inna sprawa. Do jej analizy brakuje mi nieco danych. Jeśli to możliwe, będę prosił o takie dane: przewidywane wykonanie w województwach w 1996 roku, zadłużenie w 1996 roku ogółem, w tym szkoły podstawowe, plan subwencji oświatowej ogółem i dla szkół podstawowych. Proszę o podanie wielkości absolutnych.</u>
          <u xml:id="u-246.2" who="#WładysławJasiński">Będę mógł dopiero przeliczyć sobie, jak rozkłada się geograficznie stan oświaty na tle średnich danych, o jakich cały czas mówimy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-247">
          <u xml:id="u-247.0" who="#StanisławKracik">Chciałbym dodać kilka uwag do wypowiedzi pana przewodniczącego Zaciury, a właściwie chcę osłabić niektóre znaki zapytania, które postawił.</u>
          <u xml:id="u-247.1" who="#StanisławKracik">Zdarzają się gminy, które mają za dużą subwencję. Jest to obosieczne działanie algorytmu. Jeżeli gmina ma prawo do wskaźnika subwencji 1,83 lub nawet 1,44 i ma jedną szkołę z 600 uczniami, to jej tych środków wystarczy, a nawet poczyni jakieś inwestycje. Nie oznacza to, że sytuacja jest generalnie dobra, bo - pan minister wie najlepiej - rozpatrywaliśmy ponad 1.200 odwołań od gmin, które wykazały, iż brakuje im nawet na płace.</u>
          <u xml:id="u-247.2" who="#StanisławKracik">Mówię to jedynie dla zrównoważenia wrażenia. Podniósł pan kapitalnej wagi sprawę. Była to deklaracja 973 mln zł i szacunek, że będzie to 800 mln zł dopłaty. Jest to miara niedofinansowania oświaty, która przeszła do gmin.</u>
          <u xml:id="u-247.3" who="#StanisławKracik">Karta nauczyciela, realizowana zgodnie z aktami wykonawczymi do Karty, w połączeniu z doświadczeniami gmin wskazuje na to, że do płac nauczycieli trzeba doliczyć 25–30%, żeby móc wypłacić wszystkie należne świadczenia w 1997 roku.</u>
          <u xml:id="u-247.4" who="#StanisławKracik">Pan minister akcentował w swojej wypowiedzi pewną bierność gmin w sprawach związanych z kształtowaniem optymalnej sieci szkół. Ministerstwo wie najlepiej, że w ciągu 4 lat nie udało się kuratorom zlikwidować małych, nieefektywnych szkół, gdzie nie było sensu prowadzenia takiej szkoły.</u>
          <u xml:id="u-247.5" who="#StanisławKracik">Gminy dzielnie walczą, często przy dziwnym dla mnie oporze kuratora, aby sieć racjonalizować. Napotykają na opory społeczne, na niezrozumienie.</u>
          <u xml:id="u-247.6" who="#StanisławKracik">Resort powinien zająć jednoznaczne stanowisko wobec efektów edukacji. Trzeba dać argumenty gminom, aby wszyscy mogli wspólnym wysiłkiem stworzyć sensowną sieć szkół. Wtedy zmniejszymy koszty ich funkcjonowania.</u>
          <u xml:id="u-247.7" who="#StanisławKracik">Do wypowiedzi pani minister Wasilewskiej chciałbym zgłosić dwie uwagi. Pierwsza dotyczy pani tezy, że dług oświaty maleje. Proszę jednak zauważyć, co się działo w ciągu ostatnich 5 lat. Najpierw 300, potem 500 gmin przejęło szkoły, w których było 45% nauczycieli i 40% uczniów. Tam długi już nie powstawały, bo nie mogły.</u>
          <u xml:id="u-247.8" who="#StanisławKracik">Przy tak zmniejszonej puli szkół dług generował się, odnawiał, a pani mówi, że silnie nie rósł. Ustawa o wielkich miastach spowodowała, że w resorcie zostały śladowe ilości szkół, a miara długu pokazuje dramat oświaty. Mam nadzieję, że dzięki dzisiejszym akcentom ten dramat zakończy się.</u>
          <u xml:id="u-247.9" who="#StanisławKracik">Każdego, kto gra liczbami, porównuję do rachmistrza z „Małego Księcia”, który tak ukochał liczby, że przestała się dla niego liczyć rzeczywistość. Nie chodzi też o etatyzację, o której mówiła pani minister. Rosną zadania, rosną etaty, ale niedobór wciąż nad oświatą „wisi”. Nie można podpierać się tylko liczbami dodatkowych etatów, ponieważ zadania rosną cały czas i nie widać tego wzrostu.</u>
          <u xml:id="u-247.10" who="#StanisławKracik">Jeszcze sprawa inwestycyjna. Rozumiem, że pani minister trochę antycypowała to, co ma być w części rezerw celowych, ale chciałbym zauważyć, że spokojnie mówimy o 2.200 inwestycjach prowadzonych przez gminy i prawie o 600 prowadzonych przez pana ministra. Po podziale środków wynika, że w momencie gdy gminy dołożą dwie złotówki do jednej złotówki kuratoryjnej, to na każdą budowę wychodzi średnio 300 tys. zł. Jest to suma, która przeciągnie proces inwestowania do 5 lat. Kiedy dzieci uczą się w systemie trzyzmianowym, kiedy klasy są bardzo liczne, a efektywność nauczania wynosi 40%, to nie możemy spokojnie powiedzieć, że inwestycje mogą trwać 5 lat. Po co jest szkoła, skoro nie może dobrze uczyć?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-248">
          <u xml:id="u-248.0" who="#WaldemarMichna">Zanim oddam głos panu posłowi Zaciurze, który spróbowałby podsumować wnioski w tej części dyskusji, poproszę jeszcze o wypowiedzi innych członków Komisji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-249">
          <u xml:id="u-249.0" who="#JózefMichalik">Chciałbym zwrócić uwagę na dwie kwestie. Podzielam niepokój ministra edukacji, który mówi, że z urzędu zabierają mu 10 etatów w momencie, gdy trwa proces przekazywania szkół do gmin. Przecież to wydłuży cały proces decyzyjny. Nie ma komu odpowiadać na odwołania gmin i wiele samorządów nie otrzymało jeszcze odpowiedzi na swoje odwołanie.</u>
          <u xml:id="u-249.1" who="#JózefMichalik">Prosiłbym więc, aby nie zmniejszać zatrudnienia w resorcie w chwili, gdy trwa proces przekazywania kompetencji niżej.</u>
          <u xml:id="u-249.2" who="#JózefMichalik">Do pana posła Kracika chcę powiedzieć, że nie każda gmina to Niepołomice. Wiem, że są gminy na ścianie wschodniej i w Bieszczadach, gdzie obowiązek oświaty nie może spoczywać na ekonomicznych dużych szkołach. Tam jest dużo małych szkółek i nie można tego zmieniać. Nie da się tego wykonać z przyczyn technicznych.</u>
          <u xml:id="u-249.3" who="#JózefMichalik">Dzisiaj na ścianie wschodniej, powyżej województwa chełmskiego dominują małe szkoły. Trzeba zachować rozsądek przy podejmowaniu decyzji ekonomicznie uzasadnionych.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-250">
          <u xml:id="u-250.0" who="#StanisławKracik">Ad vocem. Jestem dokładnie takiego samego zdania jak mój przedmówca. Myślę, że nie zrozumieliśmy się.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-251">
          <u xml:id="u-251.0" who="#TeresaDobosz">Mam kilka pytań w związku z jednym z rodzajów zadań, do jakich jest zobligowany resort edukacji. Jest on zobowiązany do prowadzenia zakładów opiekuńczo-wychowawczych. Z informacji przedstawionej przez resort wynika, iż takich placówek jest 1.077 i ogólnie obejmują one opieką 69 tys. dzieci i młodzieży.</u>
          <u xml:id="u-251.1" who="#TeresaDobosz">Do placówek opiekuńczo-wychowawczych należą zarówno domy dziecka, jak i pogotowia opiekuńcze, specjalne ośrodki szkolno-wychowawcze, rodzinne domy dziecka, młodzieżowe ośrodki wychowawcze, resocjalizacyjne, środowiskowe ogniska wychowawcze.</u>
          <u xml:id="u-251.2" who="#TeresaDobosz">Podano ogólna kwotę środków przeznaczonych na wszystkie 1.077 placówek. Chciałabym wiedzieć, ile przypada na każdy rodzaj placówek z tej ogólnej kwoty? Ile jest placówek każdego rodzaju? Jaka jest stawka dzienna na utrzymanie jednego wychowanka? Jakie jest kieszonkowe? Ile pieniędzy przypada na zakup odzieży dla jednej osoby? Jaka jest wysokość wyprawki dla usamodzielniającego się wychowanka domu dziecka?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-252">
          <u xml:id="u-252.0" who="#WaldemarMichna">Jest już bardzo późno i sugerowałbym, aby ministerstwo odpowiedziało pani poseł na piśmie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-253">
          <u xml:id="u-253.0" who="#TeresaDobosz">Przychylam się do pana wniosku.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-254">
          <u xml:id="u-254.0" who="#JanZaciura">Postaram się krótko ogarnąć dotychczasową dyskusję na temat projektu budżetu oświaty.</u>
          <u xml:id="u-254.1" who="#JanZaciura">Po wysłuchaniu państwa opinii utwierdziliśmy się w przekonaniu, że wszystkie nasze postulaty były słuszne.</u>
          <u xml:id="u-254.2" who="#JanZaciura">Chcę wyjaśnić tylko jedną wielkość dotyczącą subwencji oświatowej, a więc przybliżyć państwu kwotę 67 mln zł. Rząd obiecał, iż do 15 lutego 1997 roku wypłaci jednorazową kwotę 97 zł wszystkim tym, których wynagrodzenia nie zostały podniesione do poziomu 5,5% powyżej inflacji.</u>
          <u xml:id="u-254.3" who="#JanZaciura">Na posiedzeniu Komisji pytaliśmy, czy te pieniądze znalazły się w subwencji, czy samorządy zrealizują tę decyzję w stosunku do wszystkich pracowników, oświadczono - mogą, ale nie muszą.</u>
          <u xml:id="u-254.4" who="#JanZaciura">W związku z tym, sformułowaliśmy tezę, że w ramach przyznanej zwiększonej subwencji należy wydzielić kwotę 67 mln zł na wypłacenie tej jednorazowej należności, aby uniknąć konfliktu.</u>
          <u xml:id="u-254.5" who="#JanZaciura">Wystąpienie pani minister Wasilewskiej udowodniło dwie tezy. Dotychczasowy mechanizm walki z zadłużeniem okazał się nieefektywny i ekonomicznie nieuzasadniony. Jeżeli okazuje się, że lepiej było wziąć pożyczkę z banku niż oddłużać w ten sposób, to muszą państwo przyznać, że mechanizm był zły.</u>
          <u xml:id="u-254.6" who="#JanZaciura">Pani minister Wasilewska dała powody do podjęcia jeszcze w 1996 roku decyzji o próbie zastosowania innego mechanizmu. W naszej opinii pokazaliśmy ten mechanizm.</u>
          <u xml:id="u-254.7" who="#JanZaciura">Dane Ministerstwa Finansów z 30 września 1996 roku mówią, że zadłużenie oświaty wynosi 408 mln zł. Mówiliśmy też o systematycznym wzroście długu. Pomniejszyliśmy kwotę 408 mln zł o kwotę 66.700.000 zł na etaty kalkulacyjne, o 60 mln zł na remonty i pozostałą część - na spłatę innych zadłużeń, np. w stosunku do pracowników, bo do dzisiaj nie są naliczone kwoty na fundusz świadczeń socjalnych.</u>
          <u xml:id="u-254.8" who="#JanZaciura">Pani minister mówiła, że została zwiększona liczba etatów i my to zauważamy. Tylko proszę zwrócić uwagę na fakt, że rosną też zadania. Na etaty muszą znaleźć się środki. 2.600 etatów jest konsekwencją ustawy psychiatrycznej, 3 tys. etatów to wynik porozumienia rządu i Episkopatu o wynagrodzeniach dla księży. Nie poruszaliśmy już sprawy dodatkowych etatów będących skutkiem wprowadzenia ustawy o kulturze fizycznej, czyli dodaniu 1 godziny wychowania fizycznego.</u>
          <u xml:id="u-254.9" who="#JanZaciura">Nasz postulat zakłada skalkulowanie etatów, ponieważ 5.600 nowych etatów jest przeznaczonych na dodatkowe zadania. Proszę państwa o potraktowanie naszych opinii z całą wyrozumiałością.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-255">
          <u xml:id="u-255.0" who="#WaldemarMichna">Chciałbym państwa poinformować, że przed głosowaniami wszyscy członkowie Komisji otrzymają zestaw wniosków do każdego projektu budżetu i wówczas będziemy głosować.</u>
          <u xml:id="u-255.1" who="#WaldemarMichna">Kończymy dyskusję nad oświatą i wychowaniem i przechodzimy do części poświęconej szkolnictwu wyższemu. Oddaję głos panu posłowi Zaciurze.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-256">
          <u xml:id="u-256.0" who="#JanZaciura">Ustaliliśmy w Komisji Edukacji, Nauki i Postępu Technicznego, że chcemy przedstawić dwa głosy - mój wstęp i uzasadnienie pana posła Dołowego.</u>
          <u xml:id="u-256.1" who="#JanZaciura">W naszej opinii są dwie poważne kwestie. Po pierwsze są to sprawy związane z pomocą stypendialną dla studentów. Realizacja zadań przez państwowe uczelnie wyższe z zakresu kształcenia, poprawy standardów nauczania i udzielania pomocy materialnej wymaga zwiększenia nakładów na fundusz stypendialny. W szkolnictwie wyższym należy także zwiększyć nakłady na inwestycje.</u>
          <u xml:id="u-256.2" who="#JanZaciura">Jednak najbardziej bulwersującą sprawą są płace i ich poziom. Nie powiem, że to nie jest nasza wina, nie powiem też, że wobec wygórowanych żądań innych grup szkolnictwo nie powinno czuć się gorzej.</u>
          <u xml:id="u-256.3" who="#JanZaciura">W 1997 roku wynagrodzenia w szkolnictwie wyższym „wpadły w dołek”. W Komisji Trójstronnej, po wielu targach, została zapisana kwota 117 zł na jeden etat kalkulacyjny w szkolnictwie wyższym, Jakie to przyniesie zmiany, pokaże dokładnie pan poseł Dołowy.</u>
          <u xml:id="u-256.4" who="#JanZaciura">Stwierdziliśmy podczas prac Komisji, iż najskuteczniejszym rozwiązaniem sprawy płac w szkolnictwie wyższym byłoby zastosowanie dla wykładowców takiego wskaźnika, jaki w Komisji Trójstronnej zapisano dla pracowników kultury. Przypomnę, że dla tych ostatnich podwyżka na etat kalkulacyjny wynosi 180 zł.</u>
          <u xml:id="u-256.5" who="#JanZaciura">Zaproponowaliśmy, aby pracowników szkolnictwa wyższego, chcąc uniknąć pułapki, w jaką wpadła oświata w 1996 roku, potraktować preferencyjnie. Ich płace należy podnieść na poziomie 180 zł na etat kalkulacyjny.</u>
          <u xml:id="u-256.6" who="#JanZaciura">Dla budżetu operacja taka oznacza wydatek rzędu 110 mln zł, co zapisaliśmy w naszej opinii. Spośród bardzo wielu wniosków wybraliśmy najbardziej racjonalny. Chodzi o to, aby w 1997 roku płace realne w szkolnictwie wyższym nie spadły, lecz utrzymały się na obecnym poziomie.</u>
          <u xml:id="u-256.7" who="#JanZaciura">Sejm może wykazać się wielkodusznością i podwyższyć wskaźniki zapisane w Komisji Trójstronnej w 1996 roku.</u>
          <u xml:id="u-256.8" who="#JanZaciura">Pan poseł Krzysztof Dołowy pokaże nasze propozycje na odpowiednich wykresach.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-257">
          <u xml:id="u-257.0" who="#KrzysztofDołowy">Chcę przypomnieć państwu, że koszty przechodzące polegają na tym, że jeśli damy bardzo dużą podwyżkę pod koniec roku, to skutki finansowe muszą być odczuwalne w następnym roku.</u>
          <u xml:id="u-257.1" who="#KrzysztofDołowy">Fakt ten nie został należycie dostrzeżony. Na wykresach pokażę, co by się stało, gdyby pan premier Kołodko był jeszcze lepszy dla pracowników szkolnictwa wyższego w tym roku i dał nie 50%, lecz 100%.</u>
          <u xml:id="u-257.2" who="#KrzysztofDołowy">W pracach Komisji Trójstronnej bierze się pod uwagę średnią, a więc 100% z 1 stycznia i 200% w ostatniego dnia roku, co daje średnią 150%. Do tego dodaje się przewidziany na ten rok 25% wzrostu. Z rezultacie okazuje się, że 1 stycznia 1997 roku każdy pracownik miałby obniżoną pensję. Z jednej strony mówimy - oto mamy wzrost, zaś z drugiej strony każdy dostaje obniżkę pensji. W praktyce ten efekt obowiązuje także, choć podwyżka nie była na poziomie 100%. W rzeczywistości nie jest to obniżka pensji, ale 1 kwietnia 1997 roku pracownicy dostaną niecałe 6% podwyżki. Będzie to jedyna podwyżka między 1 lipca 1996 roku a 31 grudnia 1997 roku.</u>
          <u xml:id="u-257.3" who="#KrzysztofDołowy">Nie muszę mówić, iż inflacja w tym samym czasie będzie wynosić 23%.Jakie są możliwe strategie podwyżki, które powinny zaistnieć w szkolnictwie wyższym?</u>
          <u xml:id="u-257.4" who="#KrzysztofDołowy">Jeżeli przyjmiemy zapewnienie rządu, iż kwietniowa podwyżka wyniesie 25,1% w odniesieniu do lipcowej podwyżki z tego roku, to otrzymujemy sumę 238 mln zł brakującą w budżecie.</u>
          <u xml:id="u-257.5" who="#KrzysztofDołowy">Jeśli przyjmiemy próg, który przedstawił pan poseł Zaciura, czyli podwyżkę o 180 zł na każdy etat kalkulacyjny od 1 kwietnia 1997 roku, to oznacza brak rzędu 100 mln zł. Nasze obliczenia są przeprowadzone z dokładnością do 2 promili. Gdybyśmy zaproponowali podwyżkę o 25%, ale od 1 lipca 1997 roku, czyli w rok po tamtej podwyżce, to i tak brakuje nam w budżecie szkolnictwa wyższego ponad 90 mln zł.</u>
          <u xml:id="u-257.6" who="#KrzysztofDołowy">Jeśli zaś od 1 kwietnia 1997 roku dalibyśmy podwyżkę rzędu 15%, czyli na poziomie inflacji, to brakuje 71 mln zł. Jeśli przyjmiemy ten wskaźnik od 1 lipca 1997 roku, co byłoby już śmieszne, to w budżecie brakuje wciąż 60 mln zł.</u>
          <u xml:id="u-257.7" who="#KrzysztofDołowy">Wydaje mi się, że sprawa podwyżek kwalifikuje się do autopoprawki rządowej. Jeżeli jednak rząd tego nie zrobi, namawiam do takiego kroku Komisję.</u>
          <u xml:id="u-257.8" who="#KrzysztofDołowy">Nie ulega wątpliwości, jaki są intencje pana premiera Kołodki. Powiedział on 24 października br.: „Według naszej cząstkowej wiedzy, pewnych obserwacji czy studiów fragmentarycznych mogę powiedzieć jedno, gdyby dochody pracowników szkolnictwa wyższego były ograniczone li tylko do płac, wtedy byliby oni w 21-procentowym progu.</u>
          <u xml:id="u-257.9" who="#KrzysztofDołowy">Płace te, chcę podkreślić, decyzjami parlamentu na wniosek rządu w 1996 roku rosną około dwukrotnie szybciej niż przeciętne. Te preferencje zachowujemy w propozycjach na rok przyszły, gdyż chcemy poprawić sytuację płacową elity, bo to jest w pewnym sensie elita intelektualna, profesorowie, przyszli profesorowie, asystenci, adepci tej trudnej sztuki, jaką jest nauka.</u>
          <u xml:id="u-257.10" who="#KrzysztofDołowy">Chcemy poprawić tę sytuację i dlatego też podnosimy płace nominalne w stopniu ponad przeciętny”.Jeśli nie zastosujemy nadzwyczajnego dodatku, pensje spadną. Teraz kilka zdań o stypendiach studenckich.</u>
          <u xml:id="u-257.11" who="#KrzysztofDołowy">Mamy tu dwie propozycje. Jeżeli weźmiemy pod uwagę wskaźnik inflacji i przyrost liczby studentów, to co najmniej o tyle powinny wzrosnąć stypendia. Obecnie stypendia są na bardzo niskim poziomie. Średnio jest to 90 zł miesięcznie, co oczywiście nie starcza na opłacenie akademika, co kosztuje ok. 200 zł, ani na wyżywienie i pomoce naukowe.</u>
          <u xml:id="u-257.12" who="#KrzysztofDołowy">Kwota 10.151.000 zł pozwala „nadgonić” inflację, zaś 13.500.000 zł są to niezbędne inwestycje w domach studenckich. W naszych obliczeniach 110 mln zł potrzeba na podwyżki pensji w szkolnictwie wyższym.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-258">
          <u xml:id="u-258.0" who="#WaldemarMichna">Posłem referentem naszej Komisji jest pan poseł Piątkowski.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-259">
          <u xml:id="u-259.0" who="#WiesławPiątkowski">Pierwsza kwestia to globalne ujęcie zagadnienia. Wydatki budżetu państwa na szkolnictwo wyższe w 1996 roku mają wynieść 3.000.844.000 zł, zaś w 1997 roku - 3.700.375.000 zł. Jest to nominalny wzrost na poziomie 123,3%, realny - 7,2%.</u>
          <u xml:id="u-259.1" who="#WiesławPiątkowski">Udział wydatków na szkolnictwo wyższe w budżecie państwa w bieżącym roku ma wynieść 2,76%, zaś w 1997 roku - 2,9%.</u>
          <u xml:id="u-259.2" who="#WiesławPiątkowski">Udział tych wydatków w produkcie krajowym brutto w 1996 roku wynosi 0,84%, zaś w przyszłym roku - 0,86%.</u>
          <u xml:id="u-259.3" who="#WiesławPiątkowski">Wyliczenia te czyni się zawsze przy pewnych założeniach, np. przy określonym wskaźniku inflacji. Oczywiście te przewidywania mogą się nie sprawdzić.</u>
          <u xml:id="u-259.4" who="#WiesławPiątkowski">Chciałbym podkreślić doniosłość szkolnictwa wyższego. Cytując dane Ministerstwa Edukacji Narodowej, mogę powiedzieć, iż liczba studentów uczelni państwowych i KUL wzrośnie w 1997 roku o 6% i osiągnie liczbę 828.330 studentów.</u>
          <u xml:id="u-259.5" who="#WiesławPiątkowski">Wzrośnie też liczba studentów uczelni niepaństwowych ze 111 tysięcy w 1996 roku do 164 tysięcy w 1997 roku. Jest to wzrost o 47,7%.</u>
          <u xml:id="u-259.6" who="#WiesławPiątkowski">Należy podkreślić pokazany w materiałach wskaźnik skolaryzacji. Jest to relacja liczby studentów ogółem na wszystkich rodzajach studiów do populacji młodzieży w grupie wiekowej 19–24 lata. W 1997 roku wskaźnik ten w odniesieniu do uczelni państwowych i KUL ukształtuje się na poziomie 22,5% wobec ok. 21,7% przewidywanych w 1996 roku.</u>
          <u xml:id="u-259.7" who="#WiesławPiątkowski">Biorąc natomiast pod uwagę wzrastającą liczbę studentów w uczelniach niepaństwowych, łącznie z wyznaniowymi, to wspomniany wskaźnik skolaryzacji wyniesie w 1997 roku 26,9%, wobec 24,8% w 1996 roku.</u>
          <u xml:id="u-259.8" who="#WiesławPiątkowski">Należy podkreślić wagę zadań edukacyjnych, ponieważ będą się z tym wiązać pewne postulaty dotyczące zwiększenia wydatków na szkolnictwo wyższe.</u>
          <u xml:id="u-259.9" who="#WiesławPiątkowski">Godzi się też pamiętać o wielkich zadaniach naukowych, o czym w materiałach ministerstwa się nie pisze. Zadania są to nieograniczone.</u>
          <u xml:id="u-259.10" who="#WiesławPiątkowski">Specjalnie chcę zwrócić uwagę na dwie kwestie. Pierwsza z nich dotyczy stypendiów studenckich. Łączna kwota stypendiów wzrośnie z 267.094.000 zł w 1996 roku do 324.551.000 zł w 1997 roku. Nominalnie jest to wzrost o 21,5%, a realnie - o 5,66%.</u>
          <u xml:id="u-259.11" who="#WiesławPiątkowski">Jeśli weźmiemy pod uwagę fakt, iż liczba stypendiów wzrośnie o 9%, to można stwierdzić, że przeciętna wartość stypendium obniży się.</u>
          <u xml:id="u-259.12" who="#WiesławPiątkowski">Wynika to też z następującego ustępu informacji MEN na stronie 19: W konsekwencji, przy uwzględnieniu przedstawionego uprzednio przyrostu liczby stypendiów, kalkulacyjne średniomiesięczne stypendium, łącznie stypendia na wyniki w nauce i socjalne, wypłacane przez 10 miesięcy w roku kształtować się będzie na poziomie ponad 149 zł wobec 134 zł w 1996 roku, a więc wzrośnie o 11,2%.Chodzi tu o wzrost nominalny oznaczający spadek realnej wartości przeciętnego stypendium.</u>
          <u xml:id="u-259.13" who="#WiesławPiątkowski">Podzielam opinię Komisji Edukacji, Nauki i Postępu Technicznego o potrzebie zwiększenia wydatków w dziale 81 - Szkolnictwo wyższe, na powiększenie funduszy na pomoc materialną dla studentów o kwotę 10.151.000 zł.</u>
          <u xml:id="u-259.14" who="#WiesławPiątkowski">Wydatki inwestycyjne. W projekcie budżetu przyjmuje się, że wydatki inwestycyjne wzrosną z 99.957.000 zł do 136.198.000 zł w 1997 roku, a więc nominalnie o 36,3%, zaś realnie o 21,9%. Jest to znaczny wzrost, jednak zbyt mały w stosunku do potrzeb szkół wyższych. Są one ogromne ze względu na rosnące zadania edukacyjne.</u>
          <u xml:id="u-259.15" who="#WiesławPiątkowski">Popieram postulat Komisji Edukacji, Nauki i Postępu Technicznego zwiększenia wydatków w dziale 81 - Szkolnictwo wyższe, na dofinansowanie zadań inwestycyjnych w państwowych szkołach wyższych nadzorowanych przez Ministerstwo Edukacji Narodowej o 13,5 mln zł.</u>
          <u xml:id="u-259.16" who="#WiesławPiątkowski">Na zakończenie pragnę stwierdzić, iż podzielam także troskę Komisji o należyty poziom płac w szkolnictwie wyższym.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-260">
          <u xml:id="u-260.0" who="#KazimierzDera">Formułując przyrosty budżetu, zarówno w wielkościach nakładów na stypendia, jak i na zadania inwestycyjne i płace, resort brał pod uwagę realne możliwości budżetu państwa. Pan poseł sprawozdawca potwierdził to jednoznacznie w swojej wypowiedzi.</u>
          <u xml:id="u-260.1" who="#KazimierzDera">Wydatki na stypendia studenckie w 1997 roku w stosunku do 1996 roku wzrastają o 21,5%. Czyniliśmy wszystko, aby tę wielkość uzyskać mając świadomość, że przyrasta również liczba studentów. Teraz jest już sprawa pewnego dylematu, czy zwiększać wielkość środków na jednego studenta, czy też zwiększać liczbę młodzieży objętej pomocą stypendialną?</u>
          <u xml:id="u-260.2" who="#KazimierzDera">Przyjęliśmy w tym zakresie kompromis. Zależało by nam, aby w polityce budżetowej na 1997 rok poszczególne uczelnie brały pod uwagę możliwość zwiększenia liczby studentów objętych stypendiami, jak również wzrostu przeciętnego stypendium przypadającego na jednego stypendystę.</u>
          <u xml:id="u-260.3" who="#KazimierzDera">Mamy świadomość, że po głębokiej przepaści w poprzednich latach te środki nie są w stanie odtworzyć relacji z przeszłości. Jednak rok 1997 jest przełomem, rokiem poprawy w tym zakresie. Nie satysfakcjonuje to na pewno wszystkich.</u>
          <u xml:id="u-260.4" who="#KazimierzDera">W odniesieniu do inwestycji jest to rok korzystny, ponieważ do tej pory nie udawało nam się uzyskać takich środków. Zależy nam, aby następowała koncentracja w inwestycjach wybranych i nie rozpoczynano nowych inwestycji. Tylko w ten sposób przyspieszymy zadania inwestycyjne.</u>
          <u xml:id="u-260.5" who="#KazimierzDera">Wiele problemów wywołuje sprawa środków na płace. Jest to pewna konsekwencja regulacji płac w 1996 roku. Prawdą jest, że środki wynegocjowane w Komisji Trójstronnej, która jest władna z mocy prawa do określania polityki płacowej w obszarze państwowej sfery budżetowej, tworzą model systemu płac. Opierając się na tych rozwiązaniach Ministerstwo Edukacji Narodowej jest gotowe do podjęcia negocjacji ze związkowcami uczestniczącymi w pracach Komisji Trójstronnej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-261">
          <u xml:id="u-261.0" who="#HalinaWasilewskaTrenkner">Chciałabym pokazać, co się dzieje z nakładami na inwestycje w szkolnictwie wyższym. W 1997 roku w stosunku do 1996 roku rosną one nominalnie o 36,3%, zaś realnie o 21,9%. Przybywa więc co piąta złotówka. To duży wzrost. Oby tylko został dobrze spożytkowany, a przyniesie poprawę w tej materii. Większość z inwestycji to działania związane z wyposażaniem.</u>
          <u xml:id="u-261.1" who="#HalinaWasilewskaTrenkner">Nie chciałabym komentować sprawy dotyczącej stypendiów, aczkolwiek i tutaj mamy do czynienia ze wzrostem liczonym w złożony sposób. Pan minister Dera mówił przed chwilą o dylemacie. Ogólne wydatki na stypendia studenckie rosną o 21,5%. Liczba studentów na studiach dziennych wzrośnie prawdopodobnie o 6%. Liczba stypendystów wzrośnie o 9,6%.</u>
          <u xml:id="u-261.2" who="#HalinaWasilewskaTrenkner">Relacja między liczbą stypendystów a wysokością stypendium prowadzi do tego, że dynamika wzrostu indywidualnego stypendium zmniejsza się.</u>
          <u xml:id="u-261.3" who="#HalinaWasilewskaTrenkner">Jeżeli te założenia się nie sprawdzą, to być może ostateczny wzrost stypendium będzie wyższy od założonego.</u>
          <u xml:id="u-261.4" who="#HalinaWasilewskaTrenkner">Ostatnia sprawa to obliczanie przyrostu wynagrodzeń dla pracowników szkolnictwa wyższego. W 1996 roku, zgodnie z porozumieniem Komisji Trójstronnej, płace w dziale szkolnictwa wyższego wzrosły w sposób nieidentyczny dla podstawowych grup pracowniczych.</u>
          <u xml:id="u-261.5" who="#HalinaWasilewskaTrenkner">Dla nauczycieli akademickich nastąpił wzrost o 50%, dla pozostałych pracowników - o 30%. Spowodowało to rozwarstwienie grupy i znaczące problemy społeczne wewnątrz uczelni.</u>
          <u xml:id="u-261.6" who="#HalinaWasilewskaTrenkner">W 1997 roku planując wzrost Komisja Trójstronna stanęła na stanowisku, że dokonany wysiłek zwiększenia płac pracowników szkolnictwa wyższego należy tak zaplanować, aby nie nastąpiło uszczuplenie preferencji.</u>
          <u xml:id="u-261.7" who="#HalinaWasilewskaTrenkner">Nie padła natomiast propozycja, aby skalę wzrostu w 1997 roku powtórzyć. Prowadziłoby to do dalszych perturbacji i dalszego rozwarstwienia. Środki na wynagrodzenia dla pracowników szkolnictwa wyższego są liczone, co było wielokrotnie wyjaśniane, w następujący sposób: poziom wynagrodzenia w grudniu jest przyjęty do naliczenia środków bazowych, natomiast wielkość środków na podwyżki wynagrodzeń jest liczona w zależności od zmiany średniego wynagrodzenia.</u>
          <u xml:id="u-261.8" who="#HalinaWasilewskaTrenkner">Pan poseł Dołowy pokazywał państwu, jak się może zmienić echo przechodzące w zależności od tego, w którym momencie roku i jak duża przypadnie podwyżka. 1/12 rozliczana jest na każdy miesiąc w roku.</u>
          <u xml:id="u-261.9" who="#HalinaWasilewskaTrenkner">Z naszych wyliczeń wynika, że 117 zł składa się z dwóch komponentów - 117 zł podwyżki i naliczenia środków na nagrody, które są zgromadzone u ministra edukacji narodowej. Fundusz nagród buduje się w ten sposób, że ostatecznie zabrakło 20 groszy w obliczeniach.</u>
          <u xml:id="u-261.10" who="#HalinaWasilewskaTrenkner">Podwyżki prowadzą do tego, że przeciętne wynagrodzenie pracowników szkoły wyższej, które w 1996 roku wynosi 901,5 zł, w 1997 roku wyniesie 1.127,2 zł.</u>
          <u xml:id="u-261.11" who="#HalinaWasilewskaTrenkner">Porównując to jeszcze inaczej, że o ile w roku 1996 przeciętne wynagrodzenie pracownika szkolnictwa wyższego było o 20,9% od przeciętnej płacy w sferze budżetowej, o tyle w 1997 roku będzie wyższe o 25,5%.</u>
          <u xml:id="u-261.12" who="#HalinaWasilewskaTrenkner">Nikt nie pozbawia nikogo preferencji, natomiast faktycznie mamy do czynienia z wygasaniem tempa narastania preferencji. Są to jednak zupełnie różne sprawy i tak je należy traktować.</u>
          <u xml:id="u-261.13" who="#HalinaWasilewskaTrenkner">Było to także przedmiotem dywagacji w Komisji Trójstronnej.</u>
          <u xml:id="u-261.14" who="#HalinaWasilewskaTrenkner">W szkolnictwie wyższym poza pracownikami naukowymi o wyjątkowych predyspozycjach i uzdolnieniach pracują również osoby, które takich uzdolnień nie mają. Pełnią oni takie funkcje jak administracja we wszystkich innych instytucjach.</u>
          <u xml:id="u-261.15" who="#HalinaWasilewskaTrenkner">Dla pracowników administracji państwowej płace wzrastają o 15%.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-262">
          <u xml:id="u-262.0" who="#JulianSrebrny">Chciałbym się ustosunkować do wypowiedzi przedstawicieli resortów. Sądzę, że zanadto decyzjami obarcza się Komisję Trójstronną. Ustawa została sformułowana w ten sposób, iż w ciągu 2 tygodni latem Komisja ta musi dojść do konsensu bez konsultacji i to w ten sposób, że zgodę muszą wyrazić rząd, związki zawodowe i przedstawiciele pracodawców. Kiedy mówiliśmy o wzroście płac w sferze budżetowej, uważaliśmy, że wzrost w stosunku do poziomu inflacji powinien nastąpić co najmniej o 10%. Jest to i tak wzrost znacznie poniżej sektora przedsiębiorstw.</u>
          <u xml:id="u-262.1" who="#JulianSrebrny">Ze strony rządowej zgłoszono ostry protest i blokowanie wzrostu na poziomie 5,5% powyżej inflacji. Przedstawiciele szkolnictwa wyższego nie mogli forsować swoich zarobków kosztem pozostałych pracowników sfery budżetowej.</u>
          <u xml:id="u-262.2" who="#JulianSrebrny">Przypominam, że nie tylko „Solidarność” dążyła do większego wzrostu. Opowiadały się za tym także inne związki.</u>
          <u xml:id="u-262.3" who="#JulianSrebrny">Odnoszenie zarobków pracowników szkolnictwa wyższego do średniej w cywilnej sferze budżetowej, która kształtuje się na poziomie ponad 80% sektora przedsiębiorstw, kiedy w 1991 roku dla szkolnictwa wyższego było to 114%, nie jest najlepszym porównaniem.</u>
          <u xml:id="u-262.4" who="#JulianSrebrny">Gwarantuję państwu, że jeśli zaakceptujecie państwo wzrost wynagrodzeń dla pracowników szkolnictwa wyższego, to w Komisji Trójstronnej nie będzie żadnych sprzeciwów wobec tej propozycji.</u>
          <u xml:id="u-262.5" who="#JulianSrebrny">O jakie liczby chodzi? W lipcu br. dzięki znacznej podwyżce doktoranci zaczęli zarabiać ok. 600 zł, pracownicy z doktoratem - ok. 1.200 zł, profesorowie - średnio 1.800 zł.</u>
          <u xml:id="u-262.6" who="#JulianSrebrny">Było to pewne zahamowanie tendencji spadkowej i w niektórych uczelniach liczba doktorantów przestała nawet spadać. Jeżeli realne zarobki spadną w grudniu - naszym zdaniem - co najmniej o 10%, to spadnie liczba wykładowców. Nie będzie przybywać pracowników naukowych i w końcu za 10–15 lat zamkniemy szkoły wyższe.</u>
          <u xml:id="u-262.7" who="#JulianSrebrny">Teraz nie możemy nawet przyjmować studentów opłacających czesne bez pogorszenia warunków nauki. Naszym zdaniem propozycje Komisji Edukacji, Nauki i Postępu Technicznego nie są wcale wygórowane.</u>
          <u xml:id="u-262.8" who="#JulianSrebrny">Odnosząc 110 mln zł do wzrostu wydatków budżetu, to kwoty, które idą na ZUS zwracają się przez zmniejszenie dotacji dla ZUS. Dodatkowo ok. 20% idzie jako podatek dochodowy. 110 mln zł przekształca się w efekcie na mniej niż 70 mln zł rzeczywistych nakładów.</u>
          <u xml:id="u-262.9" who="#JulianSrebrny">Jeżeli nie chcecie państwo, aby społeczność szkół wyższych uznała podwyżkę w lipcu br, jako gest propagandowy, to proszę o uwzględnienie postulatów Komisji Edukacji, Nauki i Postępu Technicznego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-263">
          <u xml:id="u-263.0" who="#WaldemarMichna">Chciałbym zapytać pana przewodniczącego Zaciurę, czy podtrzymuje wszystkie złożone w imieniu swojej Komisji propozycje zwiększeń budżetu MEN?</u>
          <u xml:id="u-263.1" who="#WaldemarMichna">Nie oczekuję podsumowania, lecz pewnego oświadczenia potrzebnego później do procedury głosowania.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-264">
          <u xml:id="u-264.0" who="#JanZaciura">Podtrzymuję nasze wnioski. Chciałbym dodać, że w opiniach napływających do nas z różnych środowisk, związków zawodowych, rektorów uczelni wskazywali wszyscy, że środowisko akademickie powinno się traktować przez długi czas preferencyjnie, aby zapobiec odpływowi młodych ludzi z zawodu.</u>
          <u xml:id="u-264.1" who="#JanZaciura">Wybraliśmy najbardziej oszczędny wariant budżetu, ale jednocześnie jest on wyróżnieniem dla środowiska. To dowód na kontynuację strategii wobec szkolnictwa wyższego.</u>
          <u xml:id="u-264.2" who="#JanZaciura">Podkreślam, że troszczymy się o trzy elementy w tym dziale: o stypendia, inwestycje i płace pracowników uczelni. Nie chcemy, aby w tej grupie zaistniały jakiekolwiek niepokoje społeczne.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-265">
          <u xml:id="u-265.0" who="#WaldemarMichna">Sądzę, że możemy zamknąć dyskusję nad budżetem Ministerstwa Edukacji Narodowej.</u>
          <u xml:id="u-265.1" who="#WaldemarMichna">Chcę teraz zapytać państwa, czy omawiamy dalsze punkty porządku dziennego, czy też - ze względu na późną godzinę - przełożymy je na później?</u>
          <u xml:id="u-265.2" who="#WaldemarMichna">Sądzę osobiście, że powinniśmy kontynuować pracę, ponieważ przedstawiciele pozostałych instytucji czekają na omówienie ich budżetów od wielu godzin. Chciałbym poznać państwa opinię w tej sprawie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-266">
          <u xml:id="u-266.0" who="#WiesławPiątkowski">Zostało nam jeszcze do omówienia 7 części budżetowych. Z pewnością będzie tu dyskusja. Sam mam kilka uwag do każdego punktu. Składam wniosek o przełożenie tej dyskusji na jutro.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-267">
          <u xml:id="u-267.0" who="#WaldemarMichna">Nie ma możliwości omówić tych punktów jutro, ponieważ zajmiemy się kolejnymi sprawami. Możemy przełożyć te tematy na później, bez określania daty.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-268">
          <u xml:id="u-268.0" who="#WładysławJasiński">Sami ponosimy winę za taki stan rzeczy, ponieważ przedłużyliśmy dyskusję nad Kancelariami. Jeśli będziemy teraz szybko omawiać następne części, to może się to odbyć ze szkodą dla tych podmiotów.</u>
          <u xml:id="u-268.1" who="#WładysławJasiński">Proponuję, aby przeprosić naszych gości i przesunąć spotkanie na piątek.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-269">
          <u xml:id="u-269.0" who="#JanZaciura">Wszystkie instytucje czekają długo na zakończenie pracy. Z naszej strony mogę powiedzieć, że mamy tylko kilka uwag do budżetu Komitetu Badań Naukowych, zaś do innych nie zgłaszamy żadnych uwag.</u>
          <u xml:id="u-269.1" who="#JanZaciura">Nasza Komisja przyjmuje jutro delegację parlamentu ukraińskiego. W tym tygodniu nie będziemy w stanie stawić się przed Komisją Polityki Gospodarczej, Budżetu i Finansów, aby zgłosić uwagi do poszczególnych budżetów. Proszę o uwzględnienie naszej propozycji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-270">
          <u xml:id="u-270.0" who="#WaldemarMichna">Proponuję, aby Komitet Badań Naukowych, Polską Akademię Nauk i Państwową Agencję Atomistyki omówić dzisiaj, zaś spróbujemy na piątek przenieść inne budżety.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-271">
          <u xml:id="u-271.0" who="#JózefKaleta">Proszę zwrócić uwagę na fakt, że do pozostałych części budżetowych będzie niewiele uwag. Mówił o tym pan poseł Zaciura. Każdy z nas zaplanował sobie już inne zajęcia na piątek.</u>
          <u xml:id="u-271.1" who="#JózefKaleta">Naprawdę goście czekają już wiele godzin. Nie wypada zapraszać ich na kolejne posiedzenie. Kontynuujmy posiedzenie do wyczerpania porządku dziennego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-272">
          <u xml:id="u-272.0" who="#WiesławPiątkowski">Chciałbym poprzeć opinię pana posła Kalety. Powinniśmy chyba skończyć zaplanowaną na dziś pracę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-273">
          <u xml:id="u-273.0" who="#WaldemarMichna">Przechodzimy do omówienia projektu budżetu Komitetu Badań Naukowych.</u>
          <u xml:id="u-273.1" who="#WaldemarMichna">Sprawozdawcę Komisji Edukacji, Nauki i Postępu Technicznego proszę o referat.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-274">
          <u xml:id="u-274.0" who="#KrzysztofDołowy">W ocenie Komisji projekt budżetu Komitetu Badań Naukowych nie gwarantuje realizacji zapisanego w uzasadnieniu do projektu budżetu państwa celu, jakim jest zapewnienie warunków dla ciągłości badań naukowych o charakterze podstawowym i ich równomiernego rozwoju z uwzględnieniem potencjału bazy materialnej i kadrowej w szkolnictwie wyższym i jednostkach badawczo-rozwojowych.</u>
          <u xml:id="u-274.1" who="#KrzysztofDołowy">Przypomnę, że Sejm postulował, aby już w 1996 roku wydawać na naukę ok. 1% PKB. Było to oparte na rzetelnej analizie trendów światowych i potrzeb naszych instytucji.</u>
          <u xml:id="u-274.2" who="#KrzysztofDołowy">Komisja proponuje zwiększenie środków w część 48 - Komitet Badań Naukowych, łącznie o 120.346.000 zł, do kwoty ogółem 2.310.682.000 zł. Z tego w rozdziale 7711 - finansowanie i dofinansowanie działalności statutowej jednostek naukowych i badawczo-rozwojowych oraz badań własnych szkół wyższych, w kolumnie 7 - dotacje i subwencje, planowane wydatki proponujemy powiększyć o kwotę 81.346.000 zł, do wysokości 1.239.560.000 zł. Jest to uzasadnione zwiększonymi zadaniami statutowymi łączącymi się z koniecznym doszacowaniem płac pracowników naukowych.</u>
          <u xml:id="u-274.3" who="#KrzysztofDołowy">Pracownicy wyższych uczelni dostali w zeszłym roku jakąś podwyżkę, zaś pracownicy instytutów KBN, którzy stanowią elitę polskiej nauki, takiej podwyżki nie dostali. Ich wynagrodzenia stały się niższe od pensji kolegów z uczelni. Podwyżki dotyczą niewielkiej grupy osób.</u>
          <u xml:id="u-274.4" who="#KrzysztofDołowy">W tym roku nie ma istotnego zwiększenia budżetu KBN. Jeżeli pieniądze przeznaczymy na podwyżki dla pracowników instytutów PAN i badawczo-rozwojowych, to powstanie luka finansowa, z której do tej pory była finansowana znacząca część działalności naukowej wyższych uczelni.</u>
          <u xml:id="u-274.5" who="#KrzysztofDołowy">Jest to suma, o którą rosną wynagrodzenia pracowników Polskiej Akademii Nauk i jednostek badawczo-rozwojowych. O tę sumę należy, zdaniem Komisji, podnieść kwotę w tym dziale.</u>
          <u xml:id="u-274.6" who="#KrzysztofDołowy">W kolumnie 10 - wydatki majątkowe, projektowane środki należy zwiększyć o 33 mln zł, do wysokości 245.748.000 zł. Dotyczy to głównie zakupów nowej aparatury, która w tej chwili jest bardzo wysłużona w polskich placówkach naukowych.</u>
          <u xml:id="u-274.7" who="#KrzysztofDołowy">Podwyższenie takie jest absolutnie minimalne, ponieważ żądania były czasami 10-krotnie wyższe.</u>
          <u xml:id="u-274.8" who="#KrzysztofDołowy">W rozdziale 7715 - Działalność ogólnotechniczna i wspomagająca badania, pulę wydatków należy zwiększyć - zdaniem Komisji - o 6 mln zł, do wysokości 137.014.000 zł. Są to zakupy dla bibliotek. Ceny czasopism naukowych rosną szybciej niż wskaźnik inflacji. Powiększa się liczba nowoczesnych nośników informacji, liczba czasopism. Wymaga to unowocześniania bibliotek i powiększania wydatków na informację.</u>
          <u xml:id="u-274.9" who="#KrzysztofDołowy">Przedstawione wnioski o zwiększenie wydatków budżetowych, łącznie o 603.308.000 zł, Komisja proponuje sfinansować ze zwiększonych wpływów z prywatyzacji oraz przez zmniejszenie o 60 mln zł projektowanych środków w rezerwie celowej przeznaczonych dla Krajowego Biura Wyborczego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-275">
          <u xml:id="u-275.0" who="#WiesławPiątkowski">Globalna kwota wydatków 2.204.114.000 zł oznacza wzrost w porównaniu do 1996 roku o 18%. Wydatki działu - Nauka - 2.189.682.000 zł.</u>
          <u xml:id="u-275.1" who="#WiesławPiątkowski">Wydatki na naukę w relacji do 1996 roku: w tym roku przewidywane wydatki na ten cel to 1.854.953.000 zł, wobec czego wzrost nominalny w 1997 roku wynosi 18%, zaś realny - o 3%.</u>
          <u xml:id="u-275.2" who="#WiesławPiątkowski">Udział wydatków na naukę w budżecie państwa i PKB: jak pokazano to w załączniku nr 2 w materiałach Komitetu Badań Naukowych, udział wydatków na naukę w budżecie państwa w 1997 roku nie ulegnie zmianie i będzie wynosił 1,71%. Autopoprawka nie zmienia tej wielkości.</u>
          <u xml:id="u-275.3" who="#WiesławPiątkowski">Udział wydatków na naukę w produkcie krajowym brutto zmniejszy się z 0,52% w 1996 roku do 0,51% w 1997 roku.</u>
          <u xml:id="u-275.4" who="#WiesławPiątkowski">Proszę zauważyć, że udział w PKB zmniejsza się, mimo że udział w budżecie państwa nie ulega zmianie. Zmniejsza się bowiem udział wydatków budżetu państwa w PKB z 30,4% do 29,6%.</u>
          <u xml:id="u-275.5" who="#WiesławPiątkowski">Wydatki na naukę wzrosną realnie w 1997 roku, ponieważ wzrośnie odpowiednio produkt krajowy brutto.</u>
          <u xml:id="u-275.6" who="#WiesławPiątkowski">Wzrost nie jest może wysoki, ale nie jest też bez znaczenia. Jeden procent przyrostu wydatków w wielkościach realnych równa się 18.550.000 zł. Wzrost o 3% daje więc kwotę 55.650.000 zł.</u>
          <u xml:id="u-275.7" who="#WiesławPiątkowski">Jednak złym zjawiskiem jest spadek udziału wydatków na naukę w produkcie krajowym brutto. Chcę dodać kilka zdań o wielkości nakładów na naukę spoza budżetu. Na stronie 4 w materiałach KBN mówi się o tej sprawie. Nie będę przytaczać wszystkich danych. Powiem tylko, że zestawienie z danymi zawartymi w załączniku nr 2 pokazuje następujące relacje: w 1991 roku relacja ta wynosiła 70,5% do 29,5%, w 1992 roku - 74,3% do 25,7%, w 1993 roku - 66,5% do 35,5%, w 1994 roku - 63,6% do 36,4%, w 1995 roku - 61,4% do 38,6%.</u>
          <u xml:id="u-275.8" who="#WiesławPiątkowski">Z powyższych danych wynika, iż proces gospodarczy prowadzi do wzrostu wydatków pokrywanych ze środków pozabudżetowych na naukę.</u>
          <u xml:id="u-275.9" who="#WiesławPiątkowski">Wydatki budżetu państwa na naukę określone zostały w takiej kwocie, iż ich udział w PKB uległ spadkowi. Jest to trudne do zaakceptowania dla środowiska naukowego. Oficjalnie mówi się wiele o znaczeniu nauki dla rozwoju kulturowego i gospodarczego kraju.</u>
          <u xml:id="u-275.10" who="#WiesławPiątkowski">Podzielam opinię Komisji Edukacji, Nauki i Postępu Technicznego o potrzebie zwiększenia środków w części 48 o 120.346.000 zł.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-276">
          <u xml:id="u-276.0" who="#PrzedstawicielkaBSEKS">W Komitecie Badań Naukowych w przyszłym roku zaobserwujemy po raz drugi, po 1996 roku, spadek dochodów. Dotyczy on przede wszystkim dochodów w dziale - Nauka wynikający z małych wpływów z Centralnego Funduszu Rozwoju Nauki i Techniki.</u>
          <u xml:id="u-276.1" who="#PrzedstawicielkaBSEKS">Nie potrafię powiedzieć, na podstawie otrzymanych danych, czy tak duży spadek jest uzasadniony. Sądzę, że kwestia ta wymaga bliższych wyjaśnień.</u>
          <u xml:id="u-276.2" who="#PrzedstawicielkaBSEKS">W sprawozdaniu za 1995 rok przewidywano, że dochody w przyszłych okresach wyniosą ok. 25 mln zł, natomiast łączne dochody w 1996 rok i przewidziane na 1997 rok wynoszą 9 mln zł.</u>
          <u xml:id="u-276.3" who="#PrzedstawicielkaBSEKS">Mimo niewielkiego wzrostu o 2,7% środków na wydatki w tej części budżetu, spadek udziału w PKB jest dość znaczący. W 1991 roku udział ten wyniósł 0,76% PKB, zaś w 1997 roku wyniesie 0,51%.</u>
          <u xml:id="u-276.4" who="#PrzedstawicielkaBSEKS">Jest to niezgodne z zapisem preferencji Sejmu z października 1995 roku o wzroście środków na naukę do 1% w produkcie krajowym brutto. Jeśli weźmiemy pod uwagę wydatki według dwóch działów 77 - Nauka i 91 - Administracja państwowa, i porówna się je z projektem ustawy budżetowej, to okaże się, że w przyszłym roku zaplanowano znaczne realne wzrosty wydatków w rozdziale 7714 - Współpraca naukowo-techniczna z zagranicą oraz w rozdziale 7711 - Finansowanie i dofinansowanie działalności statutowej jednostek naukowych i badawczo-rozwojowych oraz badań własnych szkół.</u>
          <u xml:id="u-276.5" who="#PrzedstawicielkaBSEKS">W dziale 91 - Administracja państwowa, wydatki wzrosną realnie w większym stopniu niż wydatki na naukę ogółem, co nie wydaje się właściwe. Wydatki na administrację wykazują stały wzrost od kilku lat.</u>
          <u xml:id="u-276.6" who="#PrzedstawicielkaBSEKS">Udział wydatków na wynagrodzenia i pochodne w wydatkach działu 91 zmniejsza się znacząco. W 1994 roku wynosił 53%, zaś w przyszłym roku spadnie do ok. 36%. Widoczny jest wzrost udziału środków na wynagrodzenia członków komisji KBN pochodzących z wyborów, co należy ocenić pozytywnie, jak również niewielki wzrost pozostałych wydatków bieżących.</u>
          <u xml:id="u-276.7" who="#PrzedstawicielkaBSEKS">Wydatki majątkowe w dziale 77 - Nauka w bieżącym roku i w przyszłym zmniejszą się znacząco w ujęciu realnym. Udział tych wydatków w strukturze spadnie do 9,7%, podczas gdy w 1995 roku wynosił on 14,2%.</u>
          <u xml:id="u-276.8" who="#PrzedstawicielkaBSEKS">Wydatki majątkowe w dziale 91 - Administracja państwowa, będą rosły realnie, podobnie jak w latach wcześniejszych.</u>
          <u xml:id="u-276.9" who="#PrzedstawicielkaBSEKS">Z porównania przewidywanego wykonania w 1996 roku z projektem na 1996 rok wynika, że wydatki na naukę wzrosną realnie o 2,6%. Natomiast blisko o 11% spadną realnie wydatki na inwestycje budowlane, aparaturowe i infrastrukturę informatyczną nauki. O ok. 10% spadnie realnie dofinansowanie prac badawczo-rozwojowych i o 1,8% spadną wydatki na działalność ogólnotechniczną i wspomagającą badania. Spadek ten spowodowany będzie niskimi wydatkami na resortową działalność ogólnotechniczną. Wydatki w tej grupie spadają realnie od kilku lat. W 1995 roku o 3,7%, w 1996 roku o 2,7%. Może to doprowadzić do likwidacji wielu resortowych placówek naukowych.</u>
          <u xml:id="u-276.10" who="#PrzedstawicielkaBSEKS">Jeśli chodzi o współpracę nauko-techniczną z zagranicą, to wzrost wyniesie tutaj 15%, przy czym silniejszy jest wzrost wydatków na składki do organizacji międzynarodowych niż na wymianę osobową.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-277">
          <u xml:id="u-277.0" who="#MonikaKozłowska">Chciałabym złożyć pewne wyjaśnienie. Moja przedmówczyni mówiła o spadku dochodów budżetowych. Wynika to ze zmniejszenia ilości umów rozliczanych z byłego centralnego funduszu.</u>
          <u xml:id="u-277.1" who="#MonikaKozłowska">W 1991 roku mieliśmy 1.200 umów do rozliczenia, zaś w 1996 roku mieliśmy już 105 umów. Sądzę, że spadek dochodów jest uzasadniony.</u>
          <u xml:id="u-277.2" who="#MonikaKozłowska">Wskazano też, że wydatki rosną realnie w dziale 91 - Administracja państwowa. Specyfika funkcjonowania urzędu KBN polega na tym, że mamy do czynienia z trzema grupami wydatków - koszty utrzymania budynków i płatności podatku, funkcjonowanie gremiów Komitetu, w tym wynagrodzenia członków komisji pochodzących z wyboru oraz typowe wydatki obsługowe, czyli obsługa administracyjna. Dodatkową przyczyną wzrostu wydatków w przyszłym roku są wybory w 1997 roku do III kadencji Komitetu Badań Naukowych. Jest to wydatek rzędu 320 tys. zł i ponoszony jest raz na 3 lata. Jeśli ten wydatek odejmiemy od ogólnego wzrostu wydatków, to okaże się, że jest to wzrost na poziomie inflacji.</u>
          <u xml:id="u-277.3" who="#MonikaKozłowska">Od 1991 roku kompletowaliśmy sprzęt komputerowy dla naszych placówek, ale dobór był raczej przypadkowy. W tej chwili zachodzi jednoznaczna potrzeba wymiany sprzętu komputerowego. Jest to najpoważniejszy wydatek wśród wydatków inwestycyjnych.</u>
          <u xml:id="u-277.4" who="#MonikaKozłowska">Koszty funkcjonowania obsługi finansowania badań naukowych z budżetu nauki stanowią zaledwie 0,5% środków przeznaczonych na naukę. W porównaniu z innymi krajami wysoko rozwiniętymi jest wydatkiem symbolicznym. Tego rodzaju wydatki wynoszą tam od 2% do 5%.</u>
          <u xml:id="u-277.5" who="#MonikaKozłowska">Wzrost nakładów na współpracę z zagranicą wynika z faktu przyjęcia naszego kraju do OECD i traktowania Polski jako partnera. Składki do organizacji międzynarodowych opłacane są na zasadach pełnego partnerstwa.</u>
          <u xml:id="u-277.6" who="#MonikaKozłowska">Spadek w zakresie projektów celowych wiąże się ze spadkiem umów zrealizowanych. Zgodnie z proinnowacyjną polityką państwa, środki na nowe projekty celowe w dalszym ciągu rosną.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-278">
          <u xml:id="u-278.0" who="#HalinaWasilewskaTrenkner">Chcę przedstawić jeden problem, który powoduje, że bezpośrednie porównanie nakładów na naukę w 1996 i 1997 roku jest nieco mylące.</u>
          <u xml:id="u-278.1" who="#HalinaWasilewskaTrenkner">Nakłady zaplanowane w 1996 roku zawierały środki, na które podpisano umowy, ale ich pełna realizacja nastąpi dopiero w 1997 roku. Część nakładów z 1996 roku będzie - po ostatecznym rozliczeniu - przeniesiona do depozytu i skierowana do realizacji w 1997 roku.</u>
          <u xml:id="u-278.2" who="#HalinaWasilewskaTrenkner">Trzeba pamiętać, że w 1996 roku nie wszystkie środki mogą zostać wchłonięte przez polską naukę. Proponowany przyrost jest nieco mylący.</u>
          <u xml:id="u-278.3" who="#HalinaWasilewskaTrenkner">„Wąskim gardłem” jest wdrażanie wyników prac naukowych. W 1997 roku rusza Agencja Techniki i Technologii, której celem będzie właśnie wdrażanie rozwiązań naukowych do życia gospodarczego kraju. Na ten cel środki nie znajdują się w dziale dotyczącym nauki, lecz w przemysłu. Przewidziano tu 12 mln zł na uruchomienie Agencji i rozpoczęcie działalności. Patrząc w ten sposób środki budżetowe okazują się większe.</u>
          <u xml:id="u-278.4" who="#HalinaWasilewskaTrenkner">Istnieje jeszcze pozabudżetowy system finansowania nauki i jego udział wzrasta. Są to dochody własne przedsiębiorstw przeznaczone w ramach ulg podatkowych na wdrażanie nowych systemów.</u>
          <u xml:id="u-278.5" who="#HalinaWasilewskaTrenkner">Oceniając udział nakładów na naukę w PKB, należałoby uwzględniać również te elementy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-279">
          <u xml:id="u-279.0" who="#WiesławPiątkowski">Pani minister powiedziała, że istnieją trudności z wykorzystaniem środków przez naukę.</u>
          <u xml:id="u-279.1" who="#WiesławPiątkowski">Na posiedzeniu Komisji Edukacji, Nauki i Postępu Technicznego podczas oceny realizacji budżetu za 1995 rok pan minister Łuczak powiedział, że KBN odrzuca wiele interesujących projektów badawczych z powodu braku środków.</u>
          <u xml:id="u-279.2" who="#WiesławPiątkowski">Widzę więc jakąś sprzeczność w obu wypowiedziach.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-280">
          <u xml:id="u-280.0" who="#MonikaKozłowska">Pani minister powiedziała o kwotach wynikających z zawartych umów. Są to środki zaangażowane już po stronie zobowiązań, a nie na nowe projekty.</u>
          <u xml:id="u-280.1" who="#MonikaKozłowska">Podkreślam wyraźnie, że kwota, o której pozostawienie prosimy, na płatności związane ze zobowiązaniami dotyczy projektów celowych w wysokości 4,5 mln zł, projektów badawczych zamawianych w wysokości 4,5 mln zł i części badawczych strategicznych projektów rządowych na rzecz obronności kraju w wysokości 18 mln zł.</u>
          <u xml:id="u-280.2" who="#MonikaKozłowska">Za projekty celowe i zamawiane badawcze płatności kumulują się zwykle na koniec roku. Wynika to z harmonogramu prac i ich odbioru. Wykonawcy przedkładają nam faktury na początku stycznia, ponieważ dopiero wtedy jest to możliwe. Pozostawienie środków na ten cel jest racjonalne, nie pomniejsza to nakładów na nowe zadania w przyszłym roku.</u>
          <u xml:id="u-280.3" who="#MonikaKozłowska">Sprawa części badawczych strategicznych programów rządowych na rzecz obronności kraju wygląda trochę inaczej. Z powodu braku dotychczas przepisów umowa z ministrem obrony narodowej może być tworzona w trakcie prac i została zawarta dopiero w połowie roku. Rzutuje to w zasadniczy sposób na możliwość skonsumowania tych pieniędzy.</u>
          <u xml:id="u-280.4" who="#MonikaKozłowska">Reasumując, środki które miałyby zostać ewentualnie w depozycie na spłatę tych zobowiązań, wynoszą w granicach 26 mln zł i w odniesieniu do projektu budżetu na 1997 rok jest to 1%. Nie można więc mówić, że ma to zasadniczy wpływ. Pan poseł Piątkowski poruszył inny problem. Mogę tylko potwierdzić zdanie prof. Łuczaka, że wnioski składane do Komitetu opiewają na 3-krotnie wyższą sumę niż ta, którą dysponujemy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-281">
          <u xml:id="u-281.0" who="#WaldemarMichna">Biuro Studiów i Ekspertyz odnotowało wszystkie wnioski dotyczące projektu budżetu Komitetu Badań Naukowych. Do głosowań przejdziemy w późniejszym terminie.</u>
          <u xml:id="u-281.1" who="#WaldemarMichna">Rozpoczynamy omówienie projektu budżetu Polskiej Akademii Nauk.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-282">
          <u xml:id="u-282.0" who="#JanZaciura">Komisja Edukacji, Nauki i Postępu Technicznego nie zgłasza uwag krytycznych do tego projektu. Proponujemy przyjąć go w przedłożeniu rządowym.</u>
          <u xml:id="u-282.1" who="#JanZaciura">Proponujemy także przyjęcie projektów budżetów: Państwowej Agencji Atomistyki w części 52, Urzędu Patentowego RP w części 54, Polskiego Centrum Badań i Certyfikacji w części 40, Polskiego Komitetu Normalizacyjnego w części 57 oraz Głównego Urzędu Miar w części 59. Czynię to, aby nie powtarzać już swojego wystąpienia przy każdym omawianym budżecie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-283">
          <u xml:id="u-283.0" who="#WiesławPiątkowski">W projekcie Polskiej Akademii Nauk znajduje się zbyt lakoniczna informacja dotycząca dochodów. Zapisano, że pochodzą one z wpłat pensjonariuszy Domu Rencisty w Konstancinie oraz z nieznacznych sum wynikających z rozliczeń z lat ubiegłych oraz z usług reprograficznych.</u>
          <u xml:id="u-283.1" who="#WiesławPiątkowski">Nominalny wzrost wydatków PAN wynosi w 1997 roku 11,3%, a więc jest to spadek realny. Brakuje danych o zatrudnieniu i wynagrodzeniach. Brak jest też bliższych danych o gospodarstwie pomocniczym PAN, Rolnym Zakładzie Doświadczalnym.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-284">
          <u xml:id="u-284.0" who="#WaldemarMichna">Czy są inne uwagi ze strony posłów? Nie słyszę.</u>
          <u xml:id="u-284.1" who="#WaldemarMichna">Oddaję głos przedstawicielowi Polskiej Akademii Nauk.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-285">
          <u xml:id="u-285.0" who="#PiotrPłoszajski">Nie mamy uwag do opinii i projektu budżetu. Mogę jedynie dodać, że te środki gwarantują nam przeżycie na poziomie spadającym z roku na rok. Zapewne inne działy są w równie kłopotliwej sytuacji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-286">
          <u xml:id="u-286.0" who="#WaldemarMichna">Przypomnę państwu, że przed kilkoma tygodniami odbyło się pierwsze czytanie projektu ustawy o Polskiej Akademii Nauk. Debeta pokazała duże zainteresowanie problemami PAN. Sądzę, że ustawa niedługo zostanie uchwalona przez Sejm i stworzy podstawy do rozwoju Akademii i jej instytutów.</u>
          <u xml:id="u-286.1" who="#WaldemarMichna">Przechodzimy do omówienia projektu budżetu Państwowej Agencji Atomistyki. Pan poseł Zaciura wyraził już opinię Komisji Edukacji, Nauki i Postępu Technicznego. Proszę o opinię pana posła Piątkowskiego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-287">
          <u xml:id="u-287.0" who="#WiesławPiątkowski">W przypadku Państwowej Agencji Atomistyki stawiam także pytanie, dlaczego nastąpił spadek realnych wydatków na ten cel? Nominalny wzrost wynosi bowiem tylko 13,3%.</u>
          <u xml:id="u-287.1" who="#WiesławPiątkowski">Brak tu informacji o przeciętnym wynagrodzeniu. Co prawda podano wzrost wynagrodzenia osobowego jednostek centralnych ogółem. Można odnieść to do liczby etatów i wywieść wniosek o przeciętnym wynagrodzeniu, ale takiej informacji nie zapisano w projekcie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-288">
          <u xml:id="u-288.0" who="#WaldemarMichna">Czy ktoś chciałby zabrać głos w sprawie budżetu Państwowej Agencji Atomistyki? Nie słyszę. Oddaję głos panu prezesowi PAA.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-289">
          <u xml:id="u-289.0" who="#JerzyNiewodniczański">Chciałbym wyjaśnić, że wzrost wydatków budżetowych o 13,3% nie uwzględnia wzrostu wynagrodzeń w 1997 roku. Decyzje w tej sprawie zapadają w ciągu roku i służą pokryciu poziomu inflacji.</u>
          <u xml:id="u-289.1" who="#JerzyNiewodniczański">Średnie wynagrodzenie w Agencji wynosi, z uwzględnieniem etatów wojskowych i R-ek, 1.162 zł. Bez uwzględnienia R-ek i etatów wojskowych średnie wynagrodzenie wynosi ok. 1.075 zł.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-290">
          <u xml:id="u-290.0" who="#WaldemarMichna">Czy ktoś chce jeszcze zabrać głos w tej sprawie? Nie słyszę.</u>
          <u xml:id="u-290.1" who="#WaldemarMichna">Przechodzimy do projektu budżetu Urzędu Patentowego RP. Stanowisko Komisji Edukacji, Nauki i Postępu Technicznego już znamy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-291">
          <u xml:id="u-291.0" who="#WiesławPiątkowski">Dochody Urzędu Patentowego RP rosną nominalnie o 17%, wydatki wzrosną nominalnie o 6%, co realnie oznacza spadek.</u>
          <u xml:id="u-291.1" who="#WiesławPiątkowski">Wydatki stanowią 74% planowanych dochodów. Z czego wynika różnica między wydatkami a dochodami?</u>
          <u xml:id="u-291.2" who="#WiesławPiątkowski">Jeszcze jedna uwaga dotycząca gospodarstwa pomocniczego. Jest tu mowa o wydatkach za świadczone usługi, brak innych danych.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-292">
          <u xml:id="u-292.0" who="#WaldemarMichna">Czy są pytania do tej części? Nie słyszę. Oddaję głos przedstawicielowi Urzędu Patentowego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-293">
          <u xml:id="u-293.0" who="#RomanKobus">W sprawie zarobków w naszej instytucji chcę powiedzieć, że średnia płaca bez R-ki wynosi w 1996 roku 1.081 zł.</u>
          <u xml:id="u-293.1" who="#RomanKobus">Za usługi na rzecz Urzędu przez gospodarstwo pomocnicze w ramach ogólnych wydatków jest przewidziana kwota 560 tys. zł. Nie jest to dotacja, lecz nasz własny wydatek.</u>
          <u xml:id="u-293.2" who="#RomanKobus">Różnica między dochodami a wydatkami wynika z następującej przyczyny: dochody są tworzone w 97% ze zgłoszeń oraz świadczonej ochrony za różne przedmioty własności przemysłowej, które są do nas zgłaszane. Dotyczy to wynalazków, wzorów użytkowych i ostatnio znaków towarowych.</u>
          <u xml:id="u-293.3" who="#RomanKobus">Moglibyśmy skonsumować oczywiście więcej z tej sumy, ale musimy wykonać zadania postawione przed nami z przeznaczonych dla nas środków.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-294">
          <u xml:id="u-294.0" who="#WaldemarMichna">Czy ktoś chciałby jeszcze zabrać głos w tej sprawie? Nie słyszę.</u>
          <u xml:id="u-294.1" who="#WaldemarMichna">Przechodzimy do omówienia projektu budżetu Polskiego Centrum Badań i Certyfikacji. Proszę o opinię posła Piątkowskiego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-295">
          <u xml:id="u-295.0" who="#WiesławPiątkowski">Prosiłbym o wyjaśnienie pewnej kwestii. W projekcie czytamy: we wszystkich rozmowach w trakcie spotkań z przedstawicielami Unii Europejskiej wnioskowali oni wielokrotnie o ograniczenie aż o 90% istniejącego wykazu wyrobów podlegających obowiązkowej certyfikacji, jak również o uznawanie przez Polskę certyfikatów wydawanych przez zachodnie jednostki certyfikujące. W wyniku tych rozmów, zarządzeniem dyrektora, został ograniczony o 80 grup wykaz wyrobów podlegających certyfikacji. Proszę o stanowisko Centrum w sprawie tej presji.</u>
          <u xml:id="u-295.1" who="#WiesławPiątkowski">W pewnym sensie ustalenia budżetu są niepewne. W załączniku nr 1 czytamy bowiem, że „podkreśla się jednak, iż w przypadku skutecznych nacisków Unii Europejskiej i likwidacji obowiązkowej certyfikacji przedłożony plan finansowy staje się nierealny i zachodzi obawa zachwiania płynności finansowej Polskiego Centrum Badań i Certyfikacji”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-296">
          <u xml:id="u-296.0" who="#MarekMucha">Ze strony przedstawicieli Unii Europejskiej i ze strony polskich producentów spotykaliśmy się z naciskami na skrócenie listy wyrobów objętych obowiązkową certyfikacją. Tak się właśnie stało. Lista została skrócona o 80 pozycji.</u>
          <u xml:id="u-296.1" who="#MarekMucha">Aktualnie prowadzone są rozmowy z przedstawicielami Unii Europejskiej. Zespół prowadzący te rozmowy został powołany decyzją pana premiera Cimoszewicza w końcu listopada br. Mam przyjemność pracować w tym zespole.</u>
          <u xml:id="u-296.2" who="#MarekMucha">Dla polskiej gospodarki istnieją pewne priorytety. Chodzi o sektor stalowniczy, olejowy. Rząd polski znalazł się w trudnej sytuacji, ponieważ musi coś wybrać. Okazuje się, że chyba najmniejszym złem dla gospodarki byłoby złagodzenie przepisów dotyczących certyfikacji.</u>
          <u xml:id="u-296.3" who="#MarekMucha">Na wysokim szczeblu politycznym złożono obietnice, iż do końca 1996 roku zostanie podpisane porozumienie z przedstawicielami Unii, w ramach którego wyroby sprowadzane z obszaru Unii nie będą podlegać żadnej procedurze certyfikacji w Polsce.</u>
          <u xml:id="u-296.4" who="#MarekMucha">Oznacza to, że wyrób taki będzie podlegać tylko „obróbce” dokumentacyjnej. Nie będzie cyklu badań i innych działań. Producent z Unii Europejskiej przedstawiając dokument będzie musiał uzyskać certyfikat bezpieczeństwa.</u>
          <u xml:id="u-296.5" who="#MarekMucha">Pozwoliliśmy sobie zawrzeć taką uwagę w projekcie budżetu, ponieważ według naszych szacunków spowoduje to zmniejszenie wpływów o 60% z tytułu certyfikacji.</u>
          <u xml:id="u-296.6" who="#MarekMucha">Chcielibyśmy, aby plan finansowy utrzymano na tym poziomie, ponieważ lukę finansową chcemy zapełnić inną działalnością w postaci szkoleń i innych form.</u>
          <u xml:id="u-296.7" who="#MarekMucha">Przy okazji chcę państwu serdecznie podziękować za dotację budżetową, która pozwoli nam na podniesienie poziomu polskich laboratoriów tak, aby mogły one zostać wprowadzone w system notyfikowany w Unii Europejskiej. Zapewni to równowagę, wyroby wykonane i certyfikowane w Polsce będą uznawane na obszarze Unii Europejskiej.</u>
          <u xml:id="u-296.8" who="#MarekMucha">Wprawdzie dotacja jest niższa od tej, o którą prosiliśmy, jednak postaramy się ją właściwie wykorzystać.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-297">
          <u xml:id="u-297.0" who="#WaldemarMichna">Czy w tej sprawie są jakieś uwagi? Nie słyszę. Przechodzimy do omówienia projektu budżetu w części 57 dotyczącej Polskiego Komitetu Normalizacyjnego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-298">
          <u xml:id="u-298.0" who="#WiesławPiątkowski">W związku z gospodarką pozabudżetową mówi się w tym projekcie o 5 środkach specjalnych: sprzedaż norm i innych produktów normalizacyjnych zakupionych za granicą i w kraju, dofinansowanie prac dostosowawczych PKN do wymagań UZE i EFTA ze środków funduszu współpracy, przyjmowanie dobrowolnych wpłat od ofiarodawców krajowych na finansowanie działalności normalizacyjnej oraz wydanie i dodruk katalogów polskich norm, wydawanie miesięcznika „Normalizacja”.</u>
          <u xml:id="u-298.1" who="#WiesławPiątkowski">W jaki sposób skalkulowano przychody z pierwszego i trzeciego środka, tzn. ze sprzedaży norm i innych produktów oraz przyjmowanie dobrowolnych wpłat od ofiarodawców?</u>
          <u xml:id="u-298.2" who="#WiesławPiątkowski">Na stronach 4 i 5 mówi się o zadaniach podstawowych. Wynika z tego, że zadania Komitetu wzrastają. Tymczasem wydatki realnie zmniejszają się. Proszę o wyjaśnienie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-299">
          <u xml:id="u-299.0" who="#MarianŁukaszewicz">Komitet jest jednostką budżetową, w związku z tym nie może prowadzić pewnej działalności. Jest natomiast zobowiązany do wykonywania usług. Jedną z nich jest właśnie sprzedaż norm, co jest czynione jako gospodarka pozabudżetowa na środkach specjalnych. Drugą - dobrowolne wpłaty od sponsorów.</u>
          <u xml:id="u-299.1" who="#MarianŁukaszewicz">Przychody szacowaliśmy na podstawie przewidywanych tegorocznych cen, wielkości zainteresowania i wielkości wynegocjowanych przez nas rabatów. Dokumenty te są sprzedawane za taką samą cenę, jaka obowiązuje w krajach zachodnich, ale negocjujemy rabaty od jednostek będących autorami dokumentów.</u>
          <u xml:id="u-299.2" who="#MarianŁukaszewicz">Zainteresowanie jest coraz większe, chociaż nie cieszymy się specjalnie z tego. I tak nie nadążamy z polskimi dokumentami, ale mamy z tej działalności przychody, które odprowadzamy do budżetu państwa.</u>
          <u xml:id="u-299.3" who="#MarianŁukaszewicz">Chcemy utrzymać pozycję dotyczącą wpłat od sponsorów, ponieważ zainteresowane powstaniem normy jednostki będą musiały uczestniczyć w procesie jej opracowywania. Pod tym hasłem kryją się realne pieniądze przekazywane na nasze konto na opracowanie konkretnego dokumentu. Wiemy o tym z pewnym wyprzedzeniem, ponieważ cykl opracowania trwa 1–1,5 roku. Zainteresowani składają nam deklarację o sponsorowaniu konkretnego dokumentu.</u>
          <u xml:id="u-299.4" who="#MarianŁukaszewicz">Pan poseł podkreślił wzrost zadań Komitetu i spadek realnych nakładów na działalność normalizacyjną. Jest to złe zjawisko, choć czynione z pełną świadomością. Dzisiaj mamy takie, a nie inne warunki. Wzrost środków nominalnie o 3,8% wynika z faktu, że w obecnym stanie organizacyjnym, kiedy nie mamy nawet siedziby, większe nakłady nie mają sensu.</u>
          <u xml:id="u-299.5" who="#MarianŁukaszewicz">Mam nadzieję, że wiosną 1997 roku zostaną sfinalizowane rozmowy na temat lokalizacji i wtedy na 1998 rok wystąpimy z umotywowaną propozycją przyznania nam kwoty na inwestycję.</u>
          <u xml:id="u-299.6" who="#MarianŁukaszewicz">Nominalny spadek nakładów nie jest absolutnie związany z realnym spadkiem nakładów na naszą podstawową działalność normalizacyjną. Jest to raczej kwestia infrastrukturalna.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-300">
          <u xml:id="u-300.0" who="#WaldemarMichna">Czy w tej sprawie ktoś chciałby zabrać głos? Nie słyszę.</u>
          <u xml:id="u-300.1" who="#WaldemarMichna">Przechodzimy do omówienia projektu budżetu Głównego Urzędu Miar.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-301">
          <u xml:id="u-301.0" who="#WiesławPiątkowski">W projekcie brakuje informacji o planowanych przychodach środków specjalnych. Znalazłem tylko informację o przychodach środków specjalnych w postaci bezzwrotnej pomocy Komisji Wspólnoty Europejskiej oraz wpłaty środków złotowych ze szwajcarskiej pomocy finansowej na dzień 1 stycznia 1997 roku.</u>
          <u xml:id="u-301.1" who="#WiesławPiątkowski">Na stronie 7 materiałów Głównego Urzędu Miar stwierdza się: przedstawiony plan zadań na 1997 rok nie różni się w sposób istotny, jeżeli chodzi o ogólną liczbę prac i ich zakres, od planu na 1996 rok.</u>
          <u xml:id="u-301.2" who="#WiesławPiątkowski">Na stronie 1 czytamy natomiast: W planie na 1997 rok uwzględniono również zadania dostosowawcze wynikające z Układu Europejskiego i związane z przewidywanym członkostwem Polski w Unii Europejskiej.</u>
          <u xml:id="u-301.3" who="#WiesławPiątkowski">Jest to zapowiedź - jak zrozumiałem - dodatkowych zadań w stosunku do 1996 roku. Jeśli takie zadania będą realizowane, to dlaczego zakłada się spadek dochodów i wydatków w wielkościach realnych?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-302">
          <u xml:id="u-302.0" who="#KrzysztofMordziński">Pragnę przekazać państwu następujące informacje: w 1996 roku, jak też w 1997 roku nie będzie żadnych przychodów środków specjalnych. Są to wyłącznie pozostałości z lat poprzednich, które zostaną wydatkowane do końca 1997 roku. Pochodzą one z funduszu współpracy.</u>
          <u xml:id="u-302.1" who="#KrzysztofMordziński">Pan poseł Piątkowski zacytował fragment naszego opracowania. Na stronie 7 zapisano w nim, że plan na 1997 rok jest określony na poziomie ubiegłorocznym. Odnosi się to do zadań administracji terenowej miar i probierczej.</u>
          <u xml:id="u-302.2" who="#KrzysztofMordziński">Oprócz jednostek terenowych, których działalność przynosi 96% dochodów całego Urzędu Miar, w centrali prowadzone są inne prace zmierzające do uzyskania członkostwa w organizacjach międzynarodowych, jak też do przystosowania wymagań polskiej administracji miar i probierczej do przepisów prawnych Unii Europejskiej.</u>
          <u xml:id="u-302.3" who="#KrzysztofMordziński">Zakres prac w tych dziedzinach wzrasta oczywiście z roku na rok.</u>
          <u xml:id="u-302.4" who="#KrzysztofMordziński">Odnosząc się do spraw związanych z dochodami, mogę powiedzieć, iż rosną one co roku. Są to duże dochody w porównaniu z dochodami wielu resortów omawianych dzisiaj. W planie na 1997 rok wynoszą one 44 mln zł.</u>
          <u xml:id="u-302.5" who="#KrzysztofMordziński">W obecnym roku odnotowaliśmy znaczny wzrost dochodów z 24 mln zł w 1994 roku do 36 mln zł w 1995 roku. Na posiedzeniach Komisji Edukacji, Nauki i Postępu Technicznego mówiłem już, że taki skok raczej się nie powtórzy. Co roku notujemy przyrost dochodów rzędu 4 mln zł.</u>
          <u xml:id="u-302.6" who="#KrzysztofMordziński">Plan dochodów jest z trudem wykonywany każdego roku. W 1997 roku wzrost przychodów wynosi 10%, ale na tym samym poziomie jest wzrost wydatków. Sądzę, że nie jest to zła sytuacja, ponieważ od 3 lat budżet państwa nie dokłada do działalności Głównego Urzędu Miar i myślę, że rok 1997 nie będzie inny.</u>
          <u xml:id="u-302.7" who="#KrzysztofMordziński">Istnieją dwie poważne przeszkody do osiągnięcia w przyszłym roku tak dużego wzrostu - dochody Urzędu są zależne od ilości zgłoszeń przyrządów pomiarowych i wyrobów z metali szlachetnych zgłaszanych do cechowania. W 1996 roku daje się zauważyć pewien spadek, o czym piszemy w naszym materiale.</u>
          <u xml:id="u-302.8" who="#KrzysztofMordziński">Druga sprawa dotyczy płac administracji terenowej. Są one niskie, wraz z wynagrodzeniami naczelników i dyrektorów okręgowych wynoszą średnio 714 zł. W ostatnim czasie jest to najpoważniejsza przeszkoda w realizacji zadań, ponieważ z administracji terenowej, której zadania są obszerne, odchodzą pracownicy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-303">
          <u xml:id="u-303.0" who="#WaldemarMichna">Czy są jakieś uwagi do budżetu Głównego Urzędu Miar? Nie słyszę.</u>
          <u xml:id="u-303.1" who="#WaldemarMichna">Przyjmujemy więc wszystkie projekty budżetów omawianych w dniu dzisiejszym. Głosowania odbędą się już w nowym roku.</u>
          <u xml:id="u-303.2" who="#WaldemarMichna">Dziękuję państwu za udział w posiedzeniu.</u>
          <u xml:id="u-303.3" who="#WaldemarMichna">Zamykam posiedzenie Komisji Polityki Gospodarczej, Budżetu i Finansów.</u>
        </div>
      </body>
    </text>
  </TEI>
</teiCorpus>