text_structure.xml 91.3 KB

Edit Raw Blame History Permalink

<?xml version='1.0' encoding='utf-8'?>
<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
  <xi:include href="PPC_header.xml" />
  <TEI>
    <xi:include href="header.xml" />
    <text>
      <body>
        <div xml:id="div-1">
          <u xml:id="u-1.0" who="#komentarz">(Początek posiedzenia o godz. 15 min. 05.)</u>
          <u xml:id="u-1.1" who="#komentarz">(Na posiedzeniu przewodniczą Marszałek-Senior Stanisław Stomma oraz Marszałek Senatu Andrzej Stelmachowski.)</u>
          <u xml:id="u-1.2" who="#komentarz">(Na salę wchodzą witani oklaskami: gen. Wojciech Jaruzelski, Lech Wałęsa, Bronisław Geremek, Jerzy Jóźwiak, Roman Malinowski, Zenon Komender, Kazimierz Morawski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-2">
          <u xml:id="u-2.0" who="#StanisławStomma">Wysoka Izbo! Dostojny Senacie! Zebraliśmy się dzisiaj w dniu 4 lipca 1989 roku na otwarcie nowej Izby Parlamentarnej, która od tragicznych wydarzeń września 1939 roku w konstytucyjnym ustawodawstwie polskim nie była przewidziana.</u>
          <u xml:id="u-2.1" who="#StanisławStomma">Przypadł mi zaszczytny obowiązek przewodniczenia na pierwszej części pierwszego posiedzenia tej Izby. Funkcję tę pełnię z formalnego względu starszeństwa wiekiem, a nie z tytułu moich zasług, bo widzę na tej sali wiele osób bardziej ode mnie w walce o reformę kraju zasłużonych, zwłaszcza gdy chodzi o ruch „Solidarność”.</u>
          <u xml:id="u-2.2" who="#StanisławStomma">Bo przecież trzeba w tej chwili uroczystej powiedzieć pełną prawdę — że przełom ustrojowy, który przeżywamy, jest w głównej mierze dziełem ruchu „Solidarność”.</u>
          <u xml:id="u-2.3" who="#StanisławStomma">Przełom jest zasadniczy, wchodzimy w nowy okres ustrojowy nie tyle na zasadzie nowych norm prawnych, ile na zasadzie zdarzeń historycznych. Przełomem był okrągły stół i później wybory w dniach 4 i 18 czerwca roku bieżącego. Rozpoczyna się nowy okres historii Polski. Powołanie nowej Izby — Senatu jest także wyrazem tych zmian.</u>
          <u xml:id="u-2.4" who="#StanisławStomma">Gdy w sierpniu 1980 roku na horyzoncie polskim pojawiła się „Solidarność”, szybko zyskiwała sobie popularność, budząc nadzieję oraz wywołując żywe sympatie swoją postawą moralną. Imponował nowy ruch robotniczy, szukający symbolu w portretach Papieża i masowo garnący się do obrzędów religijnych. Po ogłoszeniu stanu wojennego, który w grudniu 1981 r. położył kres legalnemu ruchowi, stwierdzano w kraju i za granicą, że była to — gdy chodzi o cele i masowość ruchu — rewolucja, ale rewolucja, w toku której i w imię której nie wybito w Polsce ani jednej szyby. Imponowała postawa moralna ruchu „Solidarność”, odrzucająca stanowczo wszelkie akty gwałtu i przemocy.</u>
          <u xml:id="u-2.5" who="#StanisławStomma">Ale w historii — niestety — moralność nieczęsto wiąże się z politycznym sukcesem. W XIX wieku mieliśmy zrywy szlachetne, ale prowadzące do klęski i zbiorowej martyrologii. Po uderzeniu w grudniu 1981 r. mogło się zdawać, że podobny los czeka też „Solidarność”, że także ten ruch zostawi może po sobie martyrologiczną chwałę zrywu klęskowego.</u>
          <u xml:id="u-2.6" who="#StanisławStomma">A oto upłynęło osiem lat i ruch „Solidarności” pojawił się znów na scenie dziejowej. Pojawił się tym razem z programem nowej walki o przełom i reformy w Polsce. Okazało się, że ludzie tworzący sztab „Solidarności” przemyśleli lekcję historii i wyciągnęli z niej rozumne wnioski. Mądrość polityczna jest darem rozumienia i bezustannego wyciągania słusznych wniosków historycznych.</u>
          <u xml:id="u-2.7" who="#StanisławStomma">Teraz, po doświadczeniach i przemyśleniach ośmiu lat, polskie „Logos” wyprzedziło polskie „Ethos”. Nie powtórzyła się sytuacja, o jakiej ze smutkiem mówił arcymądry Cyprian Norwid, że „w Polsce każdy czyn pojawia się za wcześnie, a każda myśl za późno”. Na scenę historii „Solidarność” wracała z koncepcją. Rezultatem był okrągły stół. Okrągły stół rodził się z koncepcji i stawał się kuźnicą planowanych rozwiązań. Gotowość do kompromisu czołowych przedstawicieli obozu rządzącego umożliwiła dialog i rokowania. Zamiast się zmagać, beznadziejnie szarpać z przeciwnikami i razem z nimi w krewkich zapasach pogrążać się w rodzime trzęsawisko, zaproponowano porozumienia i układy. Rezultatem są ustalone wytyczne, organizujące mądrość czasu przejściowego.</u>
          <u xml:id="u-2.8" who="#StanisławStomma">Rozbieżności są i pozostają duże. Przy okrągłym stole spisano cele wspólnie skodyfikowane. Ale zarejestrowano też wiele dążeń rozbieżnych i spraw czekających na rozwiązanie. O nie będą się toczyły pokojowe zmagania „czasu przejściowego”, który się właśnie zaczyna.</u>
          <u xml:id="u-2.9" who="#StanisławStomma">Jako człowiek stary, byłem świadkiem naocznym wielu epok w Polsce. I przy różnych okazjach tłuką się po główne myśli dawne, nieraz patetyczne i groźne. Oto narzuca się wspomnienie słów, które wypowiedział jeden z naszych nieszczęśliwych Prezydentów lat międzywojennych. Obejmując Urząd po zamordowanym poprzedniku, Prezydent Stanisław Wojciechowski wygłosił piękne przemówienie, którego myśl przewodnią streszczały słowa Adama Mickiewicza: „O ile powiększycie i polepszycie dusze wasze, o tyle polepszycie prawa wasze i poszerzycie granice wasze”.</u>
          <u xml:id="u-2.10" who="#StanisławStomma">Teraz nie chodzi oczywiście o poszerzanie granic. Granice są utrwalone i pewne. Chodzi o to, by nie były frontami wrogości, by nie utrudniały budowy domu europejskiego.</u>
          <u xml:id="u-2.11" who="#StanisławStomma">Natomiast słowa Mickiewicza z „Ksiąg Pielgrzymstwa Polskiego” przypominają wieczną dynamikę życia politycznego, wskazują na jej cel istotny, zawsze prawdziwy, narzucają stały trud moralny społecznego doskonalenia i na tej drodze pokonywanie barier rozwój krępujących.</u>
          <u xml:id="u-2.12" who="#StanisławStomma">Przy okrągłym stole powzięliśmy decyzje, które wiążą, słusznie wiążą. Postanowiliśmy rozwiązywać otwarte a trudne problemy w duchu pokoju wewnętrznego, na drodze wewnętrznego porozumienia. Stwarza to szczególny stan rzeczy, szczególny klimat wewnętrzny. Nie możemy zaniechać koniecznych przemian, ani osłabić wewnętrznego ducha reformy, ale też strzec się musimy zboczenia na bezdroża. Nieszczęściem byłoby zejście na na pewno jałowe manowce walki wewnętrznej.</u>
          <u xml:id="u-2.13" who="#StanisławStomma">Skazani więc jesteśmy, by iść po grani. Tak: wyrokiem losów polskich mądrze pojętych, jest marsz naprzód po grani, gdzie z obu stron grożą niebezpieczeństwa. Albo oportunistycznej opieszałości, albo jałowość konfrontacji.</u>
          <u xml:id="u-2.14" who="#StanisławStomma">W społeczeństwie rozbudziły się nadzieje. Dało ono „Solidarności”, kredyt polityczny i winno go egzekwować. „Solidarność” zobowiązała się wytrwale prowadzić dzieło reformy. I to są zobowiązania święte, nakazy konieczne. Nie możemy temu nie sprostać.</u>
          <u xml:id="u-2.15" who="#StanisławStomma">Jednakże nasi partnerzy polityczni we wspólnej ojczyźnie mają też swoje nieuniknione nakazy i zobowiązania z ich roli wynikające. Wymaga to wzajemnego zrozumienia istniejących uwarunkowań. Nie chcemy honorować żadnych politycznych przywilejów, ani roszczeń monopolu władzy. Ale trzeba zrozumieć trudności, które mają obie strony. To jest mądrość etapu.</u>
          <u xml:id="u-2.16" who="#StanisławStomma">My jako naród i państwo średniej wielkości zależni jesteśmy od faktów, na które nie mamy żadnego wpływu; od gry supermocarstw i układów gospodarczych bardzo twardych a wiążących. Pomimo to niemała część losów jest w naszym ręku, zależy od nas. I koniec końców my jesteśmy budowniczymi polskiego jutra.</u>
          <u xml:id="u-2.17" who="#StanisławStomma">Pokolenia przyszłe będą miały prawo sądzić nas wyjątkowo surowo, bo w naszej trudnej roli dziejowej i złej sytuacji geopolitycznej otrzymaliśmy tym razem wyjątkową szansę: możność uporządkowania spraw narodowych na własną modłę i umocnienia naszego wspólnego domu.</u>
          <u xml:id="u-2.18" who="#StanisławStomma">Otwieram pierwsze posiedzenie nowego polskiego Senatu.</u>
          <u xml:id="u-2.19" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-2.20" who="#komentarz">(Marszałek-Senior trzykrotnie uderza laską marszałkowską)</u>
          <u xml:id="u-2.21" who="#StanisławStomma">Na porządku dziennym pierwszej części posiedzenia mamy dwie sprawy — złożenie ślubowania i wybór Marszałka.</u>
          <u xml:id="u-2.22" who="#StanisławStomma">Przystępujemy do złożenia ślubowania senatorskiego.</u>
          <u xml:id="u-2.23" who="#StanisławStomma">Tekst roty ślubowania został Obywatelom Senatorom doręczony.</u>
          <u xml:id="u-2.24" who="#StanisławStomma">Zgodnie z art. 2 ustawy o zmianie Konstytucji z 7 kwietnia 1989 r. do czasu uchwalenia przez Senat własnego regulaminu — stosuje się w Senacie odpowiednio regulamin Sejmu.</u>
          <u xml:id="u-2.25" who="#StanisławStomma">W myśl art. 2 ust. 2 regulaminu ślubowanie odbywa się w ten sposób, że po odczytaniu roty wywołani kolejno senatorowie powstawszy, wypowiadają słowo „ślubuję”.</u>
          <u xml:id="u-2.26" who="#StanisławStomma">Dla dopełnienia aktu ślubowania powołuję jednego z najmłodszych wiekiem senatorów, mianowicie pana Andrzeja Czapskiego dla prowadzenia listy i odbierania ślubowań. Proszę Obywatela Senatora Czapskiego o zajęcie miejsca na mównicy.</u>
          <u xml:id="u-2.27" who="#StanisławStomma">Obecnie przeczytam tekst ustalonego nowego ślubowania.</u>
          <u xml:id="u-2.28" who="#StanisławStomma">Proszę obecnych o powstanie z miejsc.</u>
          <u xml:id="u-2.29" who="#komentarz">(Wszyscy wstają.)</u>
          <u xml:id="u-2.30" who="#StanisławStomma">„Ślubuję uroczyście jako senator rzetelnie i sumiennie wykonywać obowiązki wobec Narodu, strzec suwerenności i interesów państwa, czynić wszystko dla pomyślności Ojczyzny i dobra obywateli, przestrzegać porządku prawnego Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej”. Wobec tego proszę o odczytywanie listy i kolejno senatorowie będą składali ślubowanie.</u>
          <u xml:id="u-2.31" who="#komentarz">(Senator Andrzej Czapski kolejno odczytuje nazwiska senatorów do ślubowania.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-3">
          <u xml:id="u-3.0" who="#StefanBembiński">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-4">
          <u xml:id="u-4.0" who="#StanisławBernatowicz">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-5">
          <u xml:id="u-5.0" who="#EdmundBilicki">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-6">
          <u xml:id="u-6.0" who="#AnnaTeresaBoguckaSkowrońska">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-7">
          <u xml:id="u-7.0" who="#WłodzimierzBojarski">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-8">
          <u xml:id="u-8.0" who="#AntoniHenrykBorowski">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-9">
          <u xml:id="u-9.0" who="#KazimierzBrzeziński">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-10">
          <u xml:id="u-10.0" who="#AndrzejBohdanCeliński">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-11">
          <u xml:id="u-11.0" who="#AugustChełkowski">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-12">
          <u xml:id="u-12.0" who="#JanChodkowski">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-13">
          <u xml:id="u-13.0" who="#StanisławChrobak">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-14">
          <u xml:id="u-14.0" who="#RomanCiesielski">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-15">
          <u xml:id="u-15.0" who="#GabrielaCwojdzińska">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-16">
          <u xml:id="u-16.0" who="#AndrzejAntoniCzapski">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-17">
          <u xml:id="u-17.0" who="#StanisławDembiński">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-18">
          <u xml:id="u-18.0" who="#JerzyJózefDietl">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-19">
          <u xml:id="u-19.0" who="#RomanDuda">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-20">
          <u xml:id="u-20.0" who="#AndrzejFenrych">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-21">
          <u xml:id="u-21.0" who="#WładysławFindeisen">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-22">
          <u xml:id="u-22.0" who="#BolesławFleszar">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-23">
          <u xml:id="u-23.0" who="#RyszardGanowicz">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-24">
          <u xml:id="u-24.0" who="#JózefGóralczyk">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-25">
          <u xml:id="u-25.0" who="#HenrykGrządzielski">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-26">
          <u xml:id="u-26.0" who="#AlicjaGrześkowiak">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-27">
          <u xml:id="u-27.0" who="#StefaniaHejmanowska">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-28">
          <u xml:id="u-28.0" who="#StanisławAndrzejHoffmann">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-29">
          <u xml:id="u-29.0" who="#GustawHoloubek">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-30">
          <u xml:id="u-30.0" who="#GabrielJanowski">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-31">
          <u xml:id="u-31.0" who="#CezaryBrunonJózefiak">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-32">
          <u xml:id="u-32.0" who="#RyszardJuszkiewicz">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-33">
          <u xml:id="u-33.0" who="#AntoniJutrzenkaTrzebiatowski">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-34">
          <u xml:id="u-34.0" who="#JarosławAleksanderKaczyński">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-35">
          <u xml:id="u-35.0" who="#LechKaczyński">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-36">
          <u xml:id="u-36.0" who="#AndrzejStanisławKaliciński">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-37">
          <u xml:id="u-37.0" who="#TadeuszKłopotowski">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-38">
          <u xml:id="u-38.0" who="#BartłomiejKołodziej">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-39">
          <u xml:id="u-39.0" who="#LechKozioł">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-40">
          <u xml:id="u-40.0" who="#JanKozłowski">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-41">
          <u xml:id="u-41.0" who="#KrzysztofKozłowski">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-42">
          <u xml:id="u-42.0" who="#AndrzejKralczyński">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-43">
          <u xml:id="u-43.0" who="#ErwinKruk">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-44">
          <u xml:id="u-44.0" who="#MaciejKrzanowski">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-45">
          <u xml:id="u-45.0" who="#ZofiaKuratowska">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-46">
          <u xml:id="u-46.0" who="#EdwardLipiec">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-47">
          <u xml:id="u-47.0" who="#WiesławLipko">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-48">
          <u xml:id="u-48.0" who="#komentarz">(Nieobecny)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-49">
          <u xml:id="u-49.0" who="#BogdanLis">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-50">
          <u xml:id="u-50.0" who="#AndrzejMachalski">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-51">
          <u xml:id="u-51.0" who="#JerzyMadej">Ślubuje.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-52">
          <u xml:id="u-52.0" who="#KarolModzelewski">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-53">
          <u xml:id="u-53.0" who="#JanMusiał">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-54">
          <u xml:id="u-54.0" who="#IreneuszNiewiarowski">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-55">
          <u xml:id="u-55.0" who="#ZdzisławNowicki">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-56">
          <u xml:id="u-56.0" who="#StanisławLeszekObertaniec">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-57">
          <u xml:id="u-57.0" who="#EdmundJanOsmańczyk">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-58">
          <u xml:id="u-58.0" who="#WładysławPapużyński">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-59">
          <u xml:id="u-59.0" who="#AleksanderPaszyński">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-60">
          <u xml:id="u-60.0" who="#KrzysztofPawłowski">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-61">
          <u xml:id="u-61.0" who="#AndrzejPiesiak">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-62">
          <u xml:id="u-62.0" who="#JerzyKazimierzPietrzak">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-63">
          <u xml:id="u-63.0" who="#LeszekPiotrowski">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-64">
          <u xml:id="u-64.0" who="#WalerianPiotrowski">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-65">
          <u xml:id="u-65.0" who="#BenedyktPszczółkowski">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-66">
          <u xml:id="u-66.0" who="#EdwardPyziołek">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-67">
          <u xml:id="u-67.0" who="#AnnaMariaRadziwiłł">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-68">
          <u xml:id="u-68.0" who="#JerzyJuliuszRegulski">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-69">
          <u xml:id="u-69.0" who="#RyszardReiff">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-70">
          <u xml:id="u-70.0" who="#ZbigniewRokicki">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-71">
          <u xml:id="u-71.0" who="#ZbigniewRomaszewski">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-72">
          <u xml:id="u-72.0" who="#AndrzejRozmarynowicz">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-73">
          <u xml:id="u-73.0" who="#FranciszekSobieski">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-74">
          <u xml:id="u-74.0" who="#AdamStanowski">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-75">
          <u xml:id="u-75.0" who="#AndrzejStanisławStelmachowski">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-76">
          <u xml:id="u-76.0" who="#JerzyAdamStępień">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-77">
          <u xml:id="u-77.0" who="#HenrykJanuszStępniak">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-78">
          <u xml:id="u-78.0" who="#HenrykStokłosa">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-79">
          <u xml:id="u-79.0" who="#StanisławStomma">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-80">
          <u xml:id="u-80.0" who="#AndrzejSzczepkowski">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-81">
          <u xml:id="u-81.0" who="#AndrzejSzczypiorski">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-82">
          <u xml:id="u-82.0" who="#JózefŚlisz">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-83">
          <u xml:id="u-83.0" who="#MieczysławTarnowski">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-84">
          <u xml:id="u-84.0" who="#AntoniTokarczuk">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-85">
          <u xml:id="u-85.0" who="#AndrzejKonstantyTomaszewicz">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-86">
          <u xml:id="u-86.0" who="#MieczysławTrochimiuk">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-87">
          <u xml:id="u-87.0" who="#WitoldMieczysławTrzeciakowski">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-88">
          <u xml:id="u-88.0" who="#TadeuszUlma">Ślubuje.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-89">
          <u xml:id="u-89.0" who="#MieczysławUstasiak">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-90">
          <u xml:id="u-90.0" who="#AndrzejWajda">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-91">
          <u xml:id="u-91.0" who="#EdwardJoachimWende">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-92">
          <u xml:id="u-92.0" who="#AndrzejWielowieyski">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-93">
          <u xml:id="u-93.0" who="#HenrykZbigniewWilk">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-94">
          <u xml:id="u-94.0" who="#EugeniuszWilkowski">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-95">
          <u xml:id="u-95.0" who="#JanuszWoźnica">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-96">
          <u xml:id="u-96.0" who="#TadeuszZaskórski">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-97">
          <u xml:id="u-97.0" who="#TadeuszZieliński">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-98">
          <u xml:id="u-98.0" who="#JanuszZiółkowski">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-99">
          <u xml:id="u-99.0" who="#StanisławJózefŻak">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-100">
          <u xml:id="u-100.0" who="#AntoniŻurawski">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-101">
          <u xml:id="u-101.0" who="#StanisławŻytkowski">Ślubuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-102">
          <u xml:id="u-102.0" who="#StanisławStomma">Czy ktoś z senatorów nie złożył ślubowania poselskiego?</u>
          <u xml:id="u-102.1" who="#StanisławStomma">Nie widzę żadnych zgłoszeń. Nikt się nie zgłasza.</u>
          <u xml:id="u-102.2" who="#StanisławStomma">Stwierdzam, że wszyscy obecni na posiedzeniu senatorowie złożyli ślubowanie.</u>
          <u xml:id="u-102.3" who="#StanisławStomma">Na tym wyczerpujemy pierwszy punkt naszego porządku dziennego.</u>
          <u xml:id="u-102.4" who="#StanisławStomma">Obecnie przystępujemy do punktu 2 porządku dziennego dzisiejszego posiedzenia Senatu.</u>
          <u xml:id="u-102.5" who="#StanisławStomma">Na porządku dziennym jest wybór Marszałka Senatu.</u>
          <u xml:id="u-102.6" who="#StanisławStomma">Proszę o zgłaszanie kandydatur na stanowisko Marszałka Senatu.</u>
          <u xml:id="u-102.7" who="#StanisławStomma">Senator Wielowieyski ma głos.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-103">
          <u xml:id="u-103.0" who="#AndrzejWielowieyski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W imieniu Obywatelskiego Klubu Parlamentarnego przedstawiam kandydaturę na stanowisko Marszałka Senatu senatora z województwa białostockiego Andrzeja Stelmachowskiego.</u>
          <u xml:id="u-103.1" who="#AndrzejWielowieyski">Andrzej Stelmachowski jest prawnikiem, profesorem prawa cywilnego i prawa rolnego Uniwersytetu Warszawskiego, a także profesorem Akademii Teologii Katolickiej. Urodził się w 1925 roku w Poznaniu. Był żołnierzem Armii Krajowej. Ukończył Uniwersytet Poznański i w latach 1950–51 oraz 1957 był sędzią. Przez wiele lat wykładał prawo cywilne i prawo rolne na uniwersytecie we Wrocławiu, później w Warszawie. Dziś jest czołowym specjalistą w zakresie prawa rolnego w naszym kraju.</u>
          <u xml:id="u-103.2" who="#AndrzejWielowieyski">W 1980 r. był doradcą międzyzakładowego komitetu strajkowego w Stoczni Gdańskiej i do dziś jest doradcą Krajowej Komisji Wykonawczej Niezależnego Samorządnego Związku Zawodowego „Solidarność”. Jest także od początku doradcą Niezależnego Samorządnego Związku Zawodowego Solidarność Rolników Indywidualnych”.</u>
          <u xml:id="u-103.3" who="#AndrzejWielowieyski">Był jednym z inicjatorów powołania kościelnej fundacji na rzecz rolnictwa i w latach 1982–1985 był przewodniczącym komitetu tej fundacji.</u>
          <u xml:id="u-103.4" who="#AndrzejWielowieyski">Od wielu lat jest działaczem ruchu klubów katolickich, a od 1987 r. jest prezesem Warszawskiego Klubu Inteligencji Katolickiej, a także członkiem komisji Iustitia et Pax Episkopatu Polski. Jest członkiem Komitetu Obywatelskiego przy przewodniczącym NSZZ „Solidarność” i przewodniczy komisji wsi i rolnictwa tego Komitetu. Współprzewodniczył też stolikowi rolniczemu przy okrągłym stole.</u>
          <u xml:id="u-103.5" who="#AndrzejWielowieyski">Jest żonaty, ma żonę lekarkę, dwóch synów i jedną wnuczkę. Prof. Andrzej Stelmachowski łączy w swym życiu, w swym doświadczeniu i pracy trzy główne nurty społeczne, które tworzą w Sejmie i Senacie Obywatelski Klub Parlamentarny. Te trzy nurty to „Solidarność” pracownicza, to „Solidarność” rolnicza i wreszcie ruch klubów i duszpasterstwa katolickiego, tak silnie powiązany z ruchem solidarnościowym.</u>
          <u xml:id="u-103.6" who="#AndrzejWielowieyski">W każdym z tych trzech nurtów odgrywał on znaczącą rolę. Położył zwłaszcza ostatnio wielkie zasługi dla Kościoła i dla kraju, pracując nad ustawą o stosunku państwa do Kościoła w Polsce. Jednakże chyba najważniejszym momentem w jego życiu, w jego dorobku było to, że przez ostatnie lata był niestrudzonym mediatorem między władzami państwowymi i władzami Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej a Kościołem oraz „Solidarnością”. Był dzięki temu jednym z najbardziej zasłużonych współorganizatorów okrągłego stołu. Jest człowiekiem umiejącym szukać porozumienia oraz godzić i zbliżać ludzi, nawet w bardzo trudnych okolicznościach. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-104">
          <u xml:id="u-104.0" who="#StanisławStomma">Czy są jeszcze dalsze kandydatury na stanowisko Marszałka Senatu? Nikt nie zgłasza.</u>
          <u xml:id="u-104.1" who="#StanisławStomma">Stwierdzam, że na stanowisko Marszałka Senatu zgłoszona została jedna kandydatura pana prof. Andrzeja Stelmachowskiego.</u>
          <u xml:id="u-104.2" who="#StanisławStomma">Czy w sprawie zgłoszonej kandydatury ktoś z obywateli senatorów pragnie zabrać głos?</u>
          <u xml:id="u-104.3" who="#StanisławStomma">Nikt się nie zgłasza.</u>
          <u xml:id="u-104.4" who="#StanisławStomma">Proszę. Może pan się przedstawi, bo jeszcze nie znam.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-105">
          <u xml:id="u-105.0" who="#JerzyPietrzak">Jerzy Pietrzak — senator z woj. kaliskiego.</u>
          <u xml:id="u-105.1" who="#JerzyPietrzak">W związku ze zgłoszoną kandydaturą pana prof. Stelmachowskiego, chciałbym w tym historycznym miejscu przypomnieć postać pierwszego Marszałka Senatu Polski Odrodzonej Wojciecha Trąmpczyńskiego, poprzednio długoletniego parlamentarzystę polskiego w zaborze pruskim i pierwszego Marszałka Sejmu Ustawodawczego Polski Odrodzonej. Dziwnym zbiegiem okoliczności...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-106">
          <u xml:id="u-106.0" who="#StanisławStomma">Proszę Pana, ja udzieliłem Panu głosu w sprawie kandydatury pana Andrzeja Stelmachowskiego, a to są reminiscencje historyczne, które w tej chwili nie pasują do naszego zebrania.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-107">
          <u xml:id="u-107.0" who="#JerzyPietrzak">Panie Marszałku-Seniorze — jedno zdanie kończące.</u>
          <u xml:id="u-107.1" who="#JerzyPietrzak">Otóż dziwnym zbiegiem okoliczności Marszałek Trąmpczyński pochodził z tej samej ziemi, z której pochodzi prof. Stelmachowski, Ziemi, która nazywana jest gniazdem Orła Białego. Uważałem za swój obowiązek o tym tu państwu przypomnieć. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-107.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-108">
          <u xml:id="u-108.0" who="#StanisławStomma">Przystępujemy wobec tego do głosowania nad kandydaturą Marszałka.</u>
          <u xml:id="u-108.1" who="#StanisławStomma">Stosownie do art. 16 ust. 2 i art. 19 ust. 1 regulaminu, Senat wybiera Marszałka bezwzględną większością głosów w obecności co najmniej połowy ogólnej liczby senatorów.</u>
          <u xml:id="u-108.2" who="#StanisławStomma">Stwierdzam, że w posiedzeniu bierze udział wymagana regulaminem liczba senatorów.</u>
          <u xml:id="u-108.3" who="#StanisławStomma">Wobec tego przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-108.4" who="#StanisławStomma">Powołuję panów skrutatorów — 2 senatorów, mianowicie pana Andrzeja Piesiaka i pana Stanisława Obertańca.</u>
          <u xml:id="u-108.5" who="#StanisławStomma">Proszę o wzięcie na siebie obowiązku liczenia głosów. Zechcą Panowie podzielić się sektorami na sali i sporządzać protokół, notować liczbę głosów złożonych.</u>
          <u xml:id="u-108.6" who="#StanisławStomma">Czy nie ma sprzeciwów co do osób powołanych na skrutatorów?</u>
          <u xml:id="u-108.7" who="#StanisławStomma">Sprzeciwów nie słyszę.</u>
          <u xml:id="u-108.8" who="#StanisławStomma">Przystępujemy więc do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-108.9" who="#StanisławStomma">Kto z obywateli senatorów jest za wyborem senatora Andrzeja Stelmachowskiego na stanowisko Marszałka Senatu Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej — zechce podnieść rękę.</u>
          <u xml:id="u-108.10" who="#StanisławStomma">Proszę skrutatorów o obliczenie głosów. Proszę do ukończenia głosowania trzymać rękę podniesioną, żeby nie komplikować liczenia głosów.</u>
          <u xml:id="u-108.11" who="#StanisławStomma">Czy skończone głosowanie, tak?</u>
          <u xml:id="u-108.12" who="#StanisławStomma">Kto jest przeciw kandydaturze pana Andrzeja Stelmachowskiego? Nikt.</u>
          <u xml:id="u-108.13" who="#StanisławStomma">Kto się wstrzymał od głosu? Również nie widzę.</u>
          <u xml:id="u-108.14" who="#StanisławStomma">Wobec tego proszę panów skrutatorów o sporządzenie krótkiego protokółu z obliczenia głosów.</u>
          <u xml:id="u-108.15" who="#StanisławStomma">Proszę Państwa, rezultat głosowania wygląda następująco: w głosowaniu wzięło udział 98 senatorów, tak? 98 czy 95? Jeden był nieobecny.</u>
          <u xml:id="u-108.16" who="#StanisławStomma">98 senatorów — w tym za kandydaturą pana senatora Andrzeja Stelmachowskiego opowiedziało się 97 głosów, od głosowania wstrzymał się 1.</u>
          <u xml:id="u-108.17" who="#StanisławStomma">Wobec tego stwierdzam, że pan senator Andrzej Stelmachowski wybrany został Marszałkiem Senatu Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej.</u>
          <u xml:id="u-108.18" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-108.19" who="#StanisławStomma">Proszę o objęcie przewodnictwa.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-109">
          <u xml:id="u-109.0" who="#AndrzejStelmachowski">Panie i Panowie Senatorowie! Jestem szczerze wzruszony z racji okazania mi tak wielkiego zaufania i powołania na tę zaszczytną, ale i odpowiedzialną funkcję.</u>
          <u xml:id="u-109.1" who="#AndrzejStelmachowski">Myślę, że podobnie jak Państwo, czuję pewne ciśnienie historii, bo przecież Senat Najjaśniejszej Rzeczypospolitej towarzyszył jej dziejom od wielu setek lat w chwilach dobrych i złych, i oto teraz po 50-letniej bez mała przerwie znowu wraca do istnienia. Dopiero historia wykaże, czy obecny element budowy IV Rzeczypospolitej otwiera nową epokę w dziejach naszego państwa, czy też będzie tylko kontynuacją.</u>
          <u xml:id="u-109.2" who="#AndrzejStelmachowski">Senat został zrodzony, a raczej odrodzony z wielkiego ruchu solidarnościowego; związane są z nim wielkie nadzieje. Obyśmy im sprostali. Obyśmy nigdy nie zapomnieli o naszej służebnej roli wobec narodu, wobec Polski.</u>
          <u xml:id="u-109.3" who="#AndrzejStelmachowski">Tak bardzo bym pragnął, byśmy mogli przyczynić się do budowy Polski w pełni niepodległej, a jednocześnie przyjaznej wszystkim sąsiadom, zasobnej — ale i realizującej zasady sprawiedliwości społecznej, energicznie rządzonej, ale jednocześnie zapewniającej wolności obywatelskie. Polski, w której uśmiech przyjazny zacierać będzie smutek i łzy.</u>
          <u xml:id="u-109.4" who="#AndrzejStelmachowski">Nawiązując zaś do mszy świętej niedzielnej, którą odprawił w intencji rozpoczynających się obrad Sejmu i Senatu ks. Prymas w Katedrze Warszawskiej, niech mi wolno będzie wyrazić pragnienie, by Pan i Stwórca Wszechrzeczy, a nasz Ojciec pobłogosławił naszym wysiłkom, tak, byśmy budując nowy lepszy system państwowy, umieli łączyć troskę o wielkie sprawy publiczne z troską o każdego z naszych współbraci i współobywateli. Dziękuję Państwu.</u>
          <u xml:id="u-109.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-109.6" who="#AndrzejStelmachowski">Proszę Państwa! Z przykrością i żalem stwierdzić muszę, że w dniu 29 czerwca 1989 r. zmarł senator prof. Grzegorz Białkowski rektor Uniwersytetu, człowiek wielkiej siły ducha, człowiek dobry, a jednocześnie bez reszty poświęcający się dla dobra społecznego, poeta, wychowawca wielu pokoleń młodzieży, Człowiek zasłużony na polu nauki, ale i sztuki, Człowiek wielkiego serca i wielkiego rozumu.</u>
          <u xml:id="u-109.7" who="#AndrzejStelmachowski">Uczcijmy Jego pamięć chwilą milczenia.</u>
          <u xml:id="u-109.8" who="#komentarz">(Zebrani wstają)</u>
          <u xml:id="u-109.9" who="#komentarz">(Chwila ciszy)</u>
          <u xml:id="u-109.10" who="#AndrzejStelmachowski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-109.11" who="#AndrzejStelmachowski">Jednocześnie przypadł mi w udziale przykry obowiązek natury formalnej, by w imieniu Senatu oświadczyć, że mandat senatora Grzegorza Białkowskiego wygasł z chwilą Jego śmierci, tj. z dniem 29 czerwca 1989 r. Stwierdzenie to otwiera drogę do przeprowadzenia wyborów uzupełniających.</u>
          <u xml:id="u-109.12" who="#AndrzejStelmachowski">Wysoka Izbo! Przed nami teraz robocza część naszego posiedzenia, która obejmuje: po pierwsze, zatwierdzenie regulaminu w tej przynajmniej części, która by pozwoliła na wybór Prezydium Senatu, po wtóre, wybór wicemarszałków Senatu oraz członków Prezydium Senatu, po trzecie, wybór Komisji Nadzwyczajnej do rozpatrzenia sprawozdania Państwowej Komisji Wyborczej z wyborów do Senatu, i jeśli nie będzie innych wniosków, to jeszcze należałoby może..., ale może na tym byśmy sobie zakończyli. Jest tylko pytanie, czy ktoś z pań lub panów senatorów miałby uwagi lub uzupełnienia do porządku dziennego?</u>
          <u xml:id="u-109.13" who="#AndrzejStelmachowski">Nie widzę.</u>
          <u xml:id="u-109.14" who="#AndrzejStelmachowski">Czy wobec tego można uznać porządek dzienny za przyjęty?</u>
          <u xml:id="u-109.15" who="#AndrzejStelmachowski">Poprosiłbym może o przegłosowanie tego wniosku, prosiłbym o podniesienie ręki. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-109.16" who="#AndrzejStelmachowski">Czy ktoś był przeciw? Nie widzę.</u>
          <u xml:id="u-109.17" who="#AndrzejStelmachowski">Czy ktoś się wstrzymał? Tak samo nie widzę.</u>
          <u xml:id="u-109.18" who="#AndrzejStelmachowski">Zatem powstaje teraz sprawa regulaminu naszych obrad i tutaj stoję przed pewnym dylematem, mianowicie czy uchwalić pewien tekst regulaminu w tej postaci, który został paniom i panom senatorom doręczony, czy też jeżeli byłyby tylko nieznaczne uwagi — moglibyśmy od razu uchwalić regulamin o powołaniu organów Senatu, jeżeli zaś nie, no to w takim razie prosiłbym o sugestie, czy nie ograniczyć się do pierwszych trzech artykułów, które są absolutnie niezbędne, jeżeli mamy przeprowadzić wybór Prezydium.</u>
          <u xml:id="u-109.19" who="#AndrzejStelmachowski">Czy są jakieś głosy w tej sprawie?</u>
          <u xml:id="u-109.20" who="#AndrzejStelmachowski">Czy mam rozumieć, że chcemy podjąć bohaterską próbę? Proszę bardzo, pan senator Rozmarynowicz.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-110">
          <u xml:id="u-110.0" who="#AndrzejRozmarynowicz">Proszę Państwa! Przygotowaliśmy uchwałę o powołaniu organów Senatu. W skład organów Senatu wchodzi Marszałek, Prezydium i komisje Senatu. Ograniczenie się w tej chwili wyłącznie do sprawy powołania Prezydium Senatu wydaje mi się niecelowe, bowiem komisje muszą rozpocząć prace. Tak więc proszę Wysoką Izbę, aby przyjęła koncepcję uchwały o powołaniu organów Senatu w takiej formie, w jakiej została państwu rozdana. Treść tej uchwały państwu jest znana, bowiem na Obywatelskim Klubie Parlamentarnym dyskutowaliśmy tę uchwałę i przyjęliśmy jej tekst. Przyjęliśmy jej tekst, w konsekwencji czego mamy wybrać 3 wicemarszałków, 3 senatorów wchodzących w skład prezydium i 6 sekretarzy, który są senatorami, a nie wchodzą w skład Prezydium i ustanowić komisje. Te komisje są wymienione.</u>
          <u xml:id="u-110.1" who="#AndrzejRozmarynowicz">Wydaje mi się, że przyjęcie całości uchwały jest niezbędne dla dalszej naszej pracy. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-111">
          <u xml:id="u-111.0" who="#AndrzejStelmachowski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-111.1" who="#AndrzejStelmachowski">Proszę, pan senator Osmańczyk.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-112">
          <u xml:id="u-112.0" who="#EdmundOsmańczyk">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Przedstawiciele Śląska Opolskiego, senator Józef Góralczyk oraz ja, zwróciliśmy się z formalnym wnioskiem o powołanie komisji ds. emigracji, która by była wyrazem naszej łączności i troski o 15-milionową rzeszę ludzi polskiego pochodzenia, rozsianych po całym świecie, na Wschodzie i Zachodzie. Są to problemy ogromnej wagi, bo pierwszy raz będzie mowa przecież w sposób już konkretny w tym parlamencie o losie naszych rodaków na Wschodzie, nie mówiąc już o losie naszych rodaków na Zachodzie.</u>
          <u xml:id="u-112.1" who="#EdmundOsmańczyk">W dalszym ciągu podtrzymuję i proszę o uchwalenie, o dodanie do tych komisji, które tutaj są wymienione, również tej komisji, która zajmie się tą ogromną sprawą, sprawą niezwykle bolesną, ponieważ ustawa paszportowa brała pod uwagę łączenie rodzin za granicą, ale nie łączenie rodzin w kraju z tymi, którzy chcą przyjechać jako obywatele polscy do swoich rodzin, do swojego kraju i mieć te same prawa. Jest to sprawa ogromnej wagi, na którą czekają naprawdę miliony Polaków. Ta sprawa wymaga dokładnego, ścisłego opracowania i naszej inicjatywy. Właśnie nasz Senat jest powołany do tego, ażeby taką komisję ds. emigracji, do sprawy łączenia Polaków w kraju z Polakami za granicą i łączenia Polaków z zagranicy z Polakami w kraju powstała, bo tego na świecie nasi rodacy nie zrozumieją. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-112.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-113">
          <u xml:id="u-113.0" who="#AndrzejStelmachowski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-113.1" who="#AndrzejStelmachowski">Czy są inne uwagi?</u>
          <u xml:id="u-113.2" who="#AndrzejStelmachowski">Proszę bardzo — pan senator Zieliński.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-114">
          <u xml:id="u-114.0" who="#TadeuszZieliński">Panie Marszałku! Wysoki Senacie! Mam krótką uwagę dotyczącą art. 10 rozpatrywanego projektu. Przewiduje się ustanowienie komisji stałych w liczbie 11, w tym 2 — Komisji Inicjatyw Ustawodawczych oraz Komisji Prac Ustawodawczych.</u>
          <u xml:id="u-114.1" who="#TadeuszZieliński">Proponuję, aby w miejsce tych dwóch komisji ustanowić jedną — Inicjatyw i Prac Ustawodawczych. Uważam bowiem, że inicjatywy ustawodawcze nie mogą być rozdzielane od spraw techniki prawodawczej.</u>
          <u xml:id="u-114.2" who="#TadeuszZieliński">Ponadto proponuję, aby Komisja Samorządu Terytorialnego miała nazwę obejmującą także samorząd pracowniczy. Pragnąłbym przypomnieć, że regulamin Sejmu, który ma tymczasowo zastosowanie do czasu uchwalenia regulaminu Senatu, przewiduje działanie komisji spraw samorządowych, w tym także samorządu pracowniczego. Proponowałbym zatem, aby nazwa i zakres działania tej komisji były szersze, a więc Komisja Spraw Samorządowych. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-115">
          <u xml:id="u-115.0" who="#AndrzejStelmachowski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-115.1" who="#AndrzejStelmachowski">Proszę bardzo — pan senator Bojarski.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-116">
          <u xml:id="u-116.0" who="#WłodzimierzBojarski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W naszym projekcie, w art. 10 pkt 1 są wymienione trzy komisje stałe: Planu Gospodarczego, Budżetu i Finansów; Polityki Gospodarczej i Spraw Zagranicznych — w tym rozumiem — ze znacznym udziałem spraw gospodarczych.</u>
          <u xml:id="u-116.1" who="#WłodzimierzBojarski">Mam obiekcje, czy możemy zaczynać bardzo złożony kompleks niezwykle trudnych zagadnień gospodarczych od podzielenia owych to zagadnień na trzy rozłączne komisje. Być może, że zagadnienia te trzeba będzie podzielić na wiele komisji. Proponowałbym jednak na razie nie zaczynać od dzielenia czegoś, co stanowi podstawowy węzeł sytuacji gospodarczej kraju. Proponowałbym wydzielić zespół do spraw polityki gospodarczej generalnie, czy jakoś inaczej go nazwać, i zostawić otwartą sprawę podzielenia zagadnień gospodarczych na dalsze komisje. Dziękuję uprzejmie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-117">
          <u xml:id="u-117.0" who="#AndrzejStelmachowski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-117.1" who="#AndrzejStelmachowski">Proszę bardzo — pan senator... prosiłbym o nazwisko — jeszcze nie wszystkich poznałem na pamięć.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-118">
          <u xml:id="u-118.0" who="#RomanCiesielski">Panie Marszałku! Miło mi przedstawić się — Roman Ciesielski, senator woj. krakowskiego. Myśmy się już spotykali, ale widzę, że pamięć moja jest może lepsza.</u>
          <u xml:id="u-118.1" who="#komentarz">(Marszałek: To mój wzrok.)</u>
          <u xml:id="u-118.2" who="#RomanCiesielski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-118.3" who="#RomanCiesielski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Senat musi pracować w pewnej korelacji z Sejmem. Wynika to ze wszystkich aktów ustawodawczych. Dlatego chciałbym prosić o informację, jakie komisje powołał Sejm.</u>
          <u xml:id="u-118.4" who="#RomanCiesielski">Ta korelacja jest konieczna, bo przecież dla przyspieszenia pewnych działań celowy będzie udział senatorów, członków odpowiednich komisji; po prostu przysłuchiwać się powinni pracom odpowiednich komisji sejmowych. Oczywiście nie musi być dokładnie tak samo. Można powiedzieć, że trzy jakieś komisje sejmowe — słyszałem, nie brałem udziału, bo rano się zebrali posłowie — że tam jest dwadzieścia chyba jeden, ale przewidywanych. W każdym razie ta korelacja powinna być tu podana, bo przyspieszy to nasze prace. To jest pierwsza uwaga.</u>
          <u xml:id="u-118.5" who="#RomanCiesielski">Uwaga druga — a więc żeby konkretnie to rozwiązać proponuję, żeby jednak uznać ten punkt; Senat może powołać komisje, i w tej chwili nie przesądzać nas w tych komisjach. Czyli regulamin zatwierdzony, natomiast nazwy komisji będą ustalone na następnym zebraniu.</u>
          <u xml:id="u-118.6" who="#RomanCiesielski">Żeby już nie zabierać głosu po raz drugi, chciałem wyrazić tutaj swój pogląd na sprawy ekonomii, techniki i gospodarki. Są to niezwykle ważne sprawy i sądzę, że odpowiednie ukształtowanie komisji, ich składu oraz nawet doboru pewnych obowiązków będzie bardzo istotne dla następnych działań. Stąd te nazwy komisji uważam za jeszcze może niedokładnie przemyślane. Gdzieś ta ekonomia musi się znaleźć, technika — w powiązaniu z gospodarką. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-119">
          <u xml:id="u-119.0" who="#AndrzejStelmachowski">Dziękuję uprzejmie.</u>
          <u xml:id="u-119.1" who="#AndrzejStelmachowski">Bardzo proszę — pan senator Regulski.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-120">
          <u xml:id="u-120.0" who="#JerzyRegulski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Chciałem się przede wszystkim odnieść do wniosku senatora Zielińskiego i wyraźnie się przeciwstawić propozycji połączenia w jedną komisję samorządu terytorialnego i samorządu pracowniczego. Nam chodzi o to, że słowo „samorząd” dotyczy formy zarządzania. Ludzie mają się rządzić sami. Natomiast treść i przedmiot tego zarządzania są rzeczą różną. Nie można łączyć w jednej komisji problemu zarządu przedsiębiorstwem i problemu zarządu miastem. Nie jest istotna forma, a istotny jest przedmiot tego zarządu.</u>
          <u xml:id="u-120.1" who="#JerzyRegulski">Jestem również przeciwny propozycjom odkładania i niezałatwiania na dzisiejszym posiedzeniu spraw regulaminowych. My naprawdę nie mamy czasu, aby odkładać i doskonalić. Mamy całą kadencję na to, żeby powoływać te komisje, które będą w przyszłości potrzebne.</u>
          <u xml:id="u-120.2" who="#JerzyRegulski">Proponuję więc — biorąc pod uwagę, że Senat będzie mógł zawsze powoływać nowe komisje i biorąc pod uwagę, że my dzisiaj nie wiemy, jaka będzie konkretnie treść, przedmiot i forma pracy naszej Izby jako Izby nowej, proponuję, aby uzupełniwszy tę listę propozycją senatora Osmańczyka — komisji którą można włączyć również do Komisji Spraw Zagranicznych lub stworzyć komisję odrębną, ale może należy ją stworzyć jako komisję odrębną ze względu na wagę zagadnienia emigracji — aby w tym momencie przyjąć tę uchwałę zgodnie z proponowanym wykazem komisji, a szczegółowe dyskusje odłożyć na okres dalszy wtedy, kiedy poznamy samych siebie, przedmiot prac. W tej chwili możemy snuć wiele domysłów, jak Senat będzie pracował i jakie będą priorytety. Proponuję, aby na dzisiejszym posiedzeniu nie wchodzić w szczegóły, odłożyć tę sprawę do dalszych rozważań, przyjmując tę uchwałę z korektą po wniosku posła Osmańczyka. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-121">
          <u xml:id="u-121.0" who="#AndrzejStelmachowski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-121.1" who="#AndrzejStelmachowski">Czy ktoś jeszcze prosi o głos?</u>
          <u xml:id="u-121.2" who="#AndrzejStelmachowski">Proszę — senator Romaszewski. Potem pan senator Wende.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-122">
          <u xml:id="u-122.0" who="#ZbigniewRomaszewski">Romaszewski z woj. tarnobrzeskiego.</u>
          <u xml:id="u-122.1" who="#ZbigniewRomaszewski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W zasadzie przyłączam się do głosu prof. Regulskiego, natomiast moja uwaga dotyczy art. 10 pkt 3, w którym wniosek dotyczący powołania komisji, chciałbym rozszerzyć na wszystkich senatorów.</u>
          <u xml:id="u-122.2" who="#ZbigniewRomaszewski">W pkt. 3 przewidziane jest wnioskowanie powołania komisji przez Marszałka Sejmu. Uważam, że wniosek taki powinien móc zostać złożony przez każdego z senatorów. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-123">
          <u xml:id="u-123.0" who="#AndrzejStelmachowski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-123.1" who="#AndrzejStelmachowski">Pan senator Wende, bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-124">
          <u xml:id="u-124.0" who="#EdwardWende">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Z całym szacunkiem dla projektu pana senatora Zielińskiego, muszę zaprotestować przeciwko wnioskowi łączenia Komisji Inicjatyw Ustawodawczych z Komisją Prac Ustawodawczych.</u>
          <u xml:id="u-124.1" who="#EdwardWende">Otóż najogólniej rzecz biorąc Komisja Inicjatyw Ustawodawczych to będzie to, co wyjdzie od nas. Natomiast Komisja Prac Ustawodawczych to będzie to wszystko, co spłynie do nas z Sejmu. Otóż tę Komisję, tęże właśnie Komisję Prac Ustawodawczych czeka taki ogrom pracy, że obawiam się, że ta Komisja nie podejmie już żadnych własnych inicjatyw.</u>
          <u xml:id="u-124.2" who="#EdwardWende">I stąd byłbym skłonny wnioskować, żeby taki rozdział komisji od pkt. 1 do pkt. 11 — z poprawką, którą wnioskował senator Osmańczyk — zostawić w tym rozbiciu na Komisję Prac Ustawodawczych, którą czeka benedyktyńska praca, i Komisję Inicjatyw Ustawodawczych, która zobaczymy jak zacznie działać, bo to będzie zależało od nas. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-125">
          <u xml:id="u-125.0" who="#AndrzejStelmachowski">Dziękuję uprzejmie.</u>
          <u xml:id="u-125.1" who="#AndrzejStelmachowski">Proszę bardzo, pan senator Piotrowski — prawda?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-126">
          <u xml:id="u-126.0" who="#LeszekPiotrowski">Senator Piotrowski — Katowice.</u>
          <u xml:id="u-126.1" who="#LeszekPiotrowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Jako senator z woj. katowickiego czuję się w obowiązku poprzeć inicjatywę, wniosek pana senatora Edmunda Osmańczyka w części dotyczącej powołania dodatkowej komisji do spraw emigracji. Uważam, że taka komisja jest niezbędna i ma działać w tym kierunku przede wszystkim, aby emigracji u nas więcej nie było.</u>
          <u xml:id="u-126.2" who="#LeszekPiotrowski">Jeżeli zaś chodzi o kwestię połączenia Komisji Inicjatyw Ustawodawczych z Komisją Prac Ustawodawczych, to zajmuję dokładnie takie samo stanowisko jak mój przedmówca. Uważam, że inicjatywy ustawodawcze, czyli realizacja art. 20 ust. 4 Konstytucji, jako uprawnienia Senatu, to jest duży zakres pracy dla jednej komisji. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-127">
          <u xml:id="u-127.0" who="#AndrzejStelmachowski">Dziękuję bardzo. Proszę bardzo, pan senator Szczypiorski. Nie pomyliłem się? Nie. Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-128">
          <u xml:id="u-128.0" who="#AndrzejSzczypiorski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Wnoszę o zakończenie dyskusji nad projektem uchwały Senatu. Podzielam pogląd prof. Regulskiego — mamy przed sobą cztery lata prac i w ciągu najbliższych dwóch miesięcy zapewne jeszcze parokrotnie wrócimy do sprawy powoływania poszczególnych komisji.</u>
          <u xml:id="u-128.1" who="#AndrzejSzczypiorski">W tej chwili proponowałbym, aby przyjąć tę uchwałę tak, jak została nam zaproponowana i przejść do następnego punktu porządku obrad. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-128.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-129">
          <u xml:id="u-129.0" who="#AndrzejStelmachowski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-129.1" who="#AndrzejStelmachowski">Czy są dalsze głosy? Nie widzę.</u>
          <u xml:id="u-129.2" who="#AndrzejStelmachowski">Wobec tego... proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-130">
          <u xml:id="u-130.0" who="#ZdzisławNowicki">Jeśli można, z miejsca panie Marszałku?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-131">
          <u xml:id="u-131.0" who="#AndrzejStelmachowski">Oj, bo nie będzie słychać, zapisu nie będzie. Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-132">
          <u xml:id="u-132.0" who="#ZdzisławNowicki">Senator Nowicki, województwo pilskie.</u>
          <u xml:id="u-132.1" who="#ZdzisławNowicki">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Oczywiście popieram wniosek pana Szczypiorskiego. Gorącym sercem popieram, niemniej jak myślę, powinniśmy jednak wprowadzić tę poprawkę dotyczącą emigracji. Poprawkę wniesioną przez pana Osmańczyka. Myślę, że zgadzamy się z tym wszyscy. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-133">
          <u xml:id="u-133.0" who="#AndrzejStelmachowski">Wysoki Senacie! Proszę bardzo, pan senator Ciesielski.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-134">
          <u xml:id="u-134.0" who="#RomanCiesielski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Został przeze mnie złożony wcześniej wniosek formalny i sądzę, że można go przyjąć ku zadowoleniu naszemu.</u>
          <u xml:id="u-134.1" who="#RomanCiesielski">Przyjmujemy cały tekst z poprawką zgłoszoną przez senatora Romaszewskiego na stronie ostatniej, że rodzaj komisji, zakres działania określa Senat, to jest skreślenie trzech słów i zostawiamy nazwy komisji na przykład do jutra. Jutro się też zbieramy. Ustalmy to na Klubie, gdzie możemy sobie rozmawiać bardzo, powiedzmy, otwarcie, możemy więcej czasu na to stracić. Czyli byłby cały regulamin zatwierdzony, ustanawia się komisje stałe, których nazwy będą dodane osobno.</u>
          <u xml:id="u-134.2" who="#RomanCiesielski">W tej chwili sądzę, że myśmy nie przedyskutowali wszystkich spraw, a ich waga, a są to w różnych zakresach istotne sprawy, nie była tu w całości przedstawiona.</u>
          <u xml:id="u-134.3" who="#RomanCiesielski">Proponuję więc, to jest chyba dalej idący, wcześniej podany wniosek, przyjąć cały ten regulamin ze zmianą w pkt. 3 zaproponowaną przez senatora Romaszewskiego, nie przyjmując jeszcze nazw tych komisji do następnego posiedzenia Senatu, które jak słyszałem ma się odbyć jutro, zdaje się, albo kiedykolwiek, i wtedy nie będzie tych kłopotów, naszych wewnętrznych sumień. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-135">
          <u xml:id="u-135.0" who="#AndrzejStelmachowski">Wysoki Senacie! Mnie się zdaje, że sprawa wygląda następująco, że właściwie jest consensus co do całego tekstu regulaminu, który by nam bardzo ułatwił pracę; jest pewna wątpliwość co do sprawy komisji.</u>
          <u xml:id="u-135.1" who="#AndrzejStelmachowski">Odnoszę wrażenie, że jest consensus, żeby jako dwunastą komisję włączyć komisję do spraw emigracji, dwanaście to bardzo ładna liczba. Wobec tego sądzę, że może nie odkładajmy tego, za chwilę sprawdzimy czy moje odczucia są prawidłowe. Mnie się zdaje, że czeka nas wiele odpowiedzialnych jeszcze spraw, a szczęśliwie mamy tu normę art. 10 ust. 2, że Senat może powołać inne komisje stałe i wobec tego wydaje mi się, że będziemy mogli zawsze rozszerzyć skład komisji, a to nam pozwoli już zastanowić się, jakie osoby powołać do poszczególnych składów.</u>
          <u xml:id="u-135.2" who="#AndrzejStelmachowski">W związku z powyższym, skupiając uwagę na art. 10; jednak próbujmy działać demokratycznie. Pan senator Ciesielski, o ile rozumiem wnosił, żeby odroczyć sprawę powołania komisji. Wiemy skądinąd, że był wniosek senatora Rozmarynowicza, żeby jednak uchwalić.</u>
          <u xml:id="u-135.3" who="#AndrzejStelmachowski">Dla porządku, skoro są dwa stanowiska sprzeczne, przegłosujmy to.</u>
          <u xml:id="u-135.4" who="#AndrzejStelmachowski">Kto by był za wnioskiem senatora Ciesielskiego, żeby odroczyć określenie listy komisji? Proszę, kto jest za tym wnioskiem? Proszę łaskawie o przeliczenie. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-135.5" who="#AndrzejStelmachowski">Kto jest przeciw? 70.</u>
          <u xml:id="u-135.6" who="#AndrzejStelmachowski">Kto się wstrzymał? Ja. Siedem.</u>
          <u xml:id="u-135.7" who="#AndrzejStelmachowski">W tej sytuacji jednak postanowiła Wysoka Izba, żebyśmy teraz ustanowili te komisje. Wobec tego szybko zrobimy mały przegląd.</u>
          <u xml:id="u-135.8" who="#AndrzejStelmachowski">Jest zapytanie, ponieważ pan senator Zieliński był zwolennikiem połączenia Komisji Inicjatyw Ustawodawczych i Prac Ustawodawczych, chciałem tylko zapytać, czy podtrzymuje ten wniosek?</u>
          <u xml:id="u-135.9" who="#komentarz">(Senator Tadeusz Zieliński: Cofam.)</u>
          <u xml:id="u-135.10" who="#AndrzejStelmachowski">Wycofuje Pan wniosek, dobrze.</u>
          <u xml:id="u-135.11" who="#AndrzejStelmachowski">Poza tym pan senator Bojarski był za połączeniem kilku komisji. Czy Pan podtrzymuje ten wniosek?</u>
          <u xml:id="u-135.12" who="#komentarz">(Senator Włodzimierz Bojarski: Tak.)</u>
          <u xml:id="u-135.13" who="#AndrzejStelmachowski">Czyli chodziłoby o połączenie — których, żebyśmy mieli precyzyjne sformułowanie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-136">
          <u xml:id="u-136.0" who="#WłodzimierzBojarski">Jest wniosek o połączenie przejściowe czwartej i piątej komisji.</u>
          <u xml:id="u-136.1" who="#komentarz">(Marszałek: Tak, tak, ale której?)</u>
          <u xml:id="u-136.2" who="#WłodzimierzBojarski">Czwartej i piątej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-137">
          <u xml:id="u-137.0" who="#AndrzejStelmachowski">Cztery i pięć. Tak.</u>
          <u xml:id="u-137.1" who="#AndrzejStelmachowski">Kto jest za tym wnioskiem, prosiłbym o policzenie. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-137.2" who="#AndrzejStelmachowski">Kto jest przeciw? Już? 58.</u>
          <u xml:id="u-137.3" who="#AndrzejStelmachowski">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-137.4" who="#komentarz">(Głos z sali: 22)</u>
          <u xml:id="u-137.5" who="#AndrzejStelmachowski">Stwierdzam, że wniosek upadł.</u>
          <u xml:id="u-137.6" who="#AndrzejStelmachowski">Dalej, wniosek senatora Osmańczyka, żeby dopisać Komisję ds. Emigracji, jako dwunastą. Kto jest za tym wnioskiem?</u>
          <u xml:id="u-137.7" who="#AndrzejStelmachowski">Kto jest przeciwny? Nie widzę.</u>
          <u xml:id="u-137.8" who="#AndrzejStelmachowski">Kto się wstrzymał? Dwa wstrzymujące.</u>
          <u xml:id="u-137.9" who="#AndrzejStelmachowski">Czyli ustaliliśmy powołanie tej komisji.</u>
          <u xml:id="u-137.10" who="#AndrzejStelmachowski">Jeszcze był wniosek, chyba też pana senatora Zielińskiego, żeby w pkt. 10 wymieniona Komisja ds. Samorządu Terytorialnego, żeby się przekształciła w Komisję ds. Samorządowych.</u>
          <u xml:id="u-137.11" who="#AndrzejStelmachowski">Czy pan podtrzymuje ten wniosek?</u>
          <u xml:id="u-137.12" who="#komentarz">(Senator Tadeusz Zieliński: Podtrzymuję.)</u>
          <u xml:id="u-137.13" who="#AndrzejStelmachowski">Podtrzymuje pan.</u>
          <u xml:id="u-137.14" who="#AndrzejStelmachowski">Kto jest za tym wnioskiem? Obawiam się, że jeden. To już może dalej nie będziemy głosowali. Rozumiem, że jednak pozostaje Komisja ds. Samorządu Terytorialnego. Proszę mnie kontrolować, bo zdaje się, że gdy chodzi o wykaz komisji, tośmy już... Proszę bardzo.</u>
          <u xml:id="u-137.15" who="#komentarz">(Głos z sali: Jest jeszcze poprawka senatora Zbigniewa Romaszewskiego — do art. 10 ust. 3.)</u>
          <u xml:id="u-137.16" who="#AndrzejStelmachowski">Tak, ale to nie jest sprawa wykazu, prawda? Rozumiem, że co do wykazu sprawę ustaliliśmy. Teraz, gdy chodzi o poprawkę senatora Romaszewskiego — Panie Senatorze, gdyby Pan był łaskaw jeszcze precyzyjnie sformułować.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-138">
          <u xml:id="u-138.0" who="#ZbigniewRomaszewski">Myślę, że po prostu skreślić słowa „na wniosek Marszałka”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-139">
          <u xml:id="u-139.0" who="#AndrzejStelmachowski">Skreślić słowa „na wniosek Marszałka”? Tak. Przychylam się. Nie chcę być posądzony o dyktaturę. Wobec czego, kto jest za skreśleniem — na str. 3 tego dokumentu, który państwo mają — słów „na wniosek Marszałka”.</u>
          <u xml:id="u-139.1" who="#AndrzejStelmachowski">Kto jest za tą poprawką? 78.</u>
          <u xml:id="u-139.2" who="#AndrzejStelmachowski">Kto jest przeciw? 5.</u>
          <u xml:id="u-139.3" who="#AndrzejStelmachowski">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-139.4" who="#komentarz">(Głos z sali: 6)</u>
          <u xml:id="u-139.5" who="#AndrzejStelmachowski">Dziękuję bardzo. Wniosek przeszedł.</u>
          <u xml:id="u-139.6" who="#AndrzejStelmachowski">Wobec tego pozostaje mi teraz poddać pod głosowanie całość przedłożonego regulaminu.</u>
          <u xml:id="u-139.7" who="#AndrzejStelmachowski">Kto jest za całością, z poprawkami, któreśmy przyjęli?</u>
          <u xml:id="u-139.8" who="#AndrzejStelmachowski">Już mamy? Ile? 87.</u>
          <u xml:id="u-139.9" who="#AndrzejStelmachowski">Kto jest przeciw? Nie widzę.</u>
          <u xml:id="u-139.10" who="#AndrzejStelmachowski">Kto się wstrzymał? 6.</u>
          <u xml:id="u-139.11" who="#AndrzejStelmachowski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-139.12" who="#AndrzejStelmachowski">Zatem stwierdzam, że regulamin Senatu został uchwalony.</u>
          <u xml:id="u-139.13" who="#AndrzejStelmachowski">Ponieważ jest tu również, zwracam uwagę na artykuł 12, formuła, że w sprawach nie uregulowanych niniejszą uchwałą stosuje się odpowiednio regulamin Sejmu, zatem można powiedzieć, że na najbliższą przyszłość cały regulamin mamy uchwalony.</u>
          <u xml:id="u-139.14" who="#AndrzejStelmachowski">W tej sytuacji możemy przejść do następnego punktu, do wyboru wicemarszałków Senatu.</u>
          <u xml:id="u-139.15" who="#AndrzejStelmachowski">Prosiłbym o zgłoszenie kandydatur, przypominam, że ma ich być trzech. Proszę bardzo, pan senator Ziółkowski.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-140">
          <u xml:id="u-140.0" who="#JanuszZiółkowski">Panie Marszałku! Panie, Panowie senatorowie! W imieniu Obywatelskiego Klubu Parlamentarnego mam zaszczyt zgłosić jako kandydatów na stanowiska wicemarszałków Senatu Zofię Kuratowską — senatora z województwa nowosądeckiego, Józefa Ślisza — senatora z województwa rzeszowskiego i Andrzeja Wielowieyskiego — senatora z województwa katowickiego.</u>
          <u xml:id="u-140.1" who="#JanuszZiółkowski">Pani senator Zofia Kuratowska lekarz internista i hematolog, docent w Centrum Medycznym Kształcenia Podyplomowego w Warszawie. Urodzona w 1931 r., zamężna, ma dorosłego syna. W latach 1975–1983 kierownik Kliniki Hematologii, Immunologii Centrum Medycznego Kształcenia Podyplomowego, ordynator oddziału chorób wewnętrznych szpitala chirurgii urazowej w Warszawie. Od 1980 r. przewodnicząca komisji zakładowej „Solidarność” w Zespole Opieki Zdrowotnej Warszawa-Ochota, członek Krajowej Komisji Koordynacyjnej Pracowników Służby Zdrowia „Solidarność”. Od stycznia 1982 r. współpracownik Prymasowskiego Komitetu Pomocy Osobom Pozbawionym Wolności i Ich Rodzinom. W 1983 r. represyjnie pozbawiona kliniki i ordynatury oddziału szpitalnego. Redaktor naczelny Zeszytów Niezależnej Myśli Lekarskiej, członek Społecznej Rady Funduszu Wydawnictw Niezależnych. Od jesieni 1988 r. członek Komitetu Koordynacyjnego Warszawskiej Służby Zdrowia. Przewodnicząca Społecznej Komisji Zdrowia. Członek Komitetu Obywatelskiego, w którym kieruje komisją zdrowia. Przewodnicząca Społecznej Fundacji „Solidarność”. I wreszcie członek obrad okrągłego stołu, współprzewodnicząca w podzespole ds. zdrowia. Wielki autorytet moralny.</u>
          <u xml:id="u-140.2" who="#JanuszZiółkowski">Pan senator Józef Ślisz, rolnik. Właściciel i zarządca 15-hektarowego gospodarstwa nastawionego na produkcję trzody chlewnej. Od marca 1987 r. przewodniczący tymczasowej Krajowej Rady Rolników „Solidarność”. Urodzony 20 marca 1934 r. w Łukawcu ziemia rzeszowska, żonaty, jeden syn, dwie córki oraz jedna wnuczka.</u>
          <u xml:id="u-140.3" who="#JanuszZiółkowski">W latach 1980–1981 działacz „Solidarności” Rolników Indywidualnych, współorganizator strajku rzeszowskiego, przewodniczący komisji ds. realizacji porozumień rzeszowsko-ustrzyckich. Wybitny uczestnik okrągłego stołu. Położył wielkie zasługi dla podniesienia rangi rolnictwa i wsi w życiu kraju, scalił Związek.</u>
          <u xml:id="u-140.4" who="#JanuszZiółkowski">Pan senator Andrzej Wielowieyski, prawnik, ekonomista, publicysta czasopism katolickich, sekretarz warszawskiego Klubu Inteligencji Katolickiej w latach 1972–1981 i ponownie od 1984 roku, członek Zarządu Klubu Inteligencji Katolickiej w Warszawie od 1962 roku. Położył wielkie zasługi dla rozwoju Klubów Inteligencji Katolickiej w całym kraju.</u>
          <u xml:id="u-140.5" who="#JanuszZiółkowski">Urodził się w Warszawie w 1927 r. W czasie wojny żołnierz Armii Krajowej. W latach 1945–1948 członek Związku Młodzieży Wiejskiej „Wici” i Bratniej Pomocy na Uniwersytecie Jagiellońskim.</u>
          <u xml:id="u-140.6" who="#JanuszZiółkowski">Od 1978 r. członek zespołu roboczego konwersatorium „Doświadczenie i Przyszłość”. Ekspert Episkopatu Polski do spraw gospodarczych i związkowych. Członek zespołu doradców międzyzakładowego komitetu strajkowego w Stoczni Gdańskiej. W 1981 r. kierownik ośrodka prac społeczno-zawodowych przy Komisji Krajowej „Solidarność”. W latach 1981–1985 członek Prymasowskiej Rady Społecznej. Od 1983 r. doradca Lecha Wałęsy, członek Komitetu Obywatelskiego. Uczestnik okrągłego stołu. Żonaty, 1 syn i 6 córek, 13 wnucząt z przewagą wnuczek.</u>
          <u xml:id="u-140.7" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-140.8" who="#JanuszZiółkowski">Człowiek mądry, prawy, zatroskany o dobro Pospolitej Rzeczy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-141">
          <u xml:id="u-141.0" who="#AndrzejStelmachowski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-141.1" who="#AndrzejStelmachowski">Czy są dalsze kandydatury? Nie widzę.</u>
          <u xml:id="u-141.2" who="#AndrzejStelmachowski">Wobec tego stwierdzam, że zgłoszono 3 kandydatury; pani senator Zofii Kuratowskiej, pana senatora Józefa Ślisza oraz pana senatora Andrzeja Wielowieyskiego.</u>
          <u xml:id="u-141.3" who="#AndrzejStelmachowski">W tej sytuacji wypada nam przegłosować kolejno te kandydatury.</u>
          <u xml:id="u-141.4" who="#AndrzejStelmachowski">Kto jest za powołaniem na wicemarszałka Senatu pani senator Zofii Kuratowskiej? Już mamy?</u>
          <u xml:id="u-141.5" who="#AndrzejStelmachowski">Kto jest przeciwny? Nie widzę.</u>
          <u xml:id="u-141.6" who="#AndrzejStelmachowski">Kto się wstrzymał? Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-141.7" who="#AndrzejStelmachowski">Jakie wyniki mamy? Obliczyliście panowie? Ja — za.</u>
          <u xml:id="u-141.8" who="#AndrzejStelmachowski">Pani senator Kuratowska została wybrana wicemarszałkiem Senatu większością 92 głosów, przy 4 wstrzymujących się.</u>
          <u xml:id="u-141.9" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-141.10" who="#AndrzejStelmachowski">Gratuluję ze swej strony.</u>
          <u xml:id="u-141.11" who="#AndrzejStelmachowski">Z kolei — kto jest za kandydaturą senatora Józefa Ślisza? Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-141.12" who="#AndrzejStelmachowski">Kto jest przeciw? Nie widzę.</u>
          <u xml:id="u-141.13" who="#AndrzejStelmachowski">Kto się wstrzymał? Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-141.14" who="#AndrzejStelmachowski">Jak tam mamy? Stwierdzam, że pan senator Józef Ślisz został wybrany wicemarszałkiem większością 94 głosów, przy 2 wstrzymujących.</u>
          <u xml:id="u-141.15" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-141.16" who="#AndrzejStelmachowski">Serdecznie gratuluję.</u>
          <u xml:id="u-141.17" who="#AndrzejStelmachowski">I z kolei — kto jest za wyborem na wicemarszałka Senatu pana senatora Andrzeja Wielowieyskiego? Mnie policzyliście? To dobrze.</u>
          <u xml:id="u-141.18" who="#AndrzejStelmachowski">Dziękuję. Kto jest przeciw? Nie widzę.</u>
          <u xml:id="u-141.19" who="#AndrzejStelmachowski">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-141.20" who="#AndrzejStelmachowski">Stwierdzam, że pan senator Andrzej Wielowieyski został wybrany na wicemarszałka Senatu większością 93 głosów, przy 3 wstrzymujących się.</u>
          <u xml:id="u-141.21" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-141.22" who="#AndrzejStelmachowski">Gratuluję.</u>
          <u xml:id="u-141.23" who="#AndrzejStelmachowski">Z kolei wypada nam wybrać, zgodnie z regulaminem, który przed chwilą uchwaliliśmy 3 senatorów jako członków Prezydium. Czy w tej sprawie są jakieś głosy?</u>
          <u xml:id="u-141.24" who="#AndrzejStelmachowski">Proszę pan senator Ziółkowski.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-142">
          <u xml:id="u-142.0" who="#JanuszZiółkowski">Panie Marszałku! Panie, Panowie senatorowie! W imieniu Obywatelskiego Klubu Parlamentarnego pragnę zgłosić jako kandydatów na członków Prezydium Senatu Andrzeja Celińskiego — senatora z woj. płockiego, Krzysztofa Kozłowskiego — senatora z województwa krakowskiego i pana Edwarda Wende — senatora z woj. kaliskiego.</u>
          <u xml:id="u-142.1" who="#JanuszZiółkowski">Pan senator Andrzej Celiński socjolog, wykładowca w Instytucie Socjologii Uniwersytetu Warszawskiego, urodzony w 1950 r. w Warszawie. W latach szkolnych i studenckich harcerz w tzw. Czarnej Jedynce, aktywny uczestnik wydarzeń marcowych 1968 r., wielokrotnie zatrzymywany, przetrzymywany w areszcie, relegowany ze studiów. Od 1972 r. pracownik Instytutu Profilaktyki Społecznej i Resocjalizacji Uniwersytetu Warszawskiego. W latach 1975–1977 wiceprzewodniczący rady oddziałowej Związku Nauczycielstwa Polskiego, animator Towarzystwa Kursów Naukowych, tzw. „Latającego Uniwersytetu”, członek Komitetu Samoobrony Społecznej KOR, uczestnik akcji pomocy robotnikom Ursusa i Radomia. W 1977 r. usunięty z pracy w Uniwersytecie, ponownie przyjęty po sierpniu 1980 r. Od lutego 1981 r. sekretarz Krajowej Komisji Porozumiewawczej „Solidarność”, organizator I Zjazdu Oliwskiego, szef gabinetu Lecha Wałęsy. Internowany od 13 grudnia 1981 r. aż do 7 grudnia 1982 r., współzałożyciel kwartalnika „21”, jeden z czterech sekretarzy Komisji Wykonawczej Solidarności, członek Komitetu Obywatelskiego. W pracach okrągłego stołu współprzewodniczący podzespołu ds. młodzieży. Żonaty, ma 3 synów.</u>
          <u xml:id="u-142.2" who="#JanuszZiółkowski">Pan senator Krzysztof Kozłowski dr filozofii, dziennikarz. Od 1956 r. członek redakcji „Tygodnika Powszechnego”, zastępca redaktora naczelnego, wykładowca Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego. Urodził się w 1931 r. w Przybysłowicach na ziemi miechowskiej. W latach 1980–1981 doradca komisji robotniczej hutników w Hucie im. Lenina w Krakowie, członek Stowarzyszenia Dziennikarzy Polskich, zdelegalizowanego w 1982 r. i ponownie zalegalizowanego w ubiegłym miesiącu. Uczestnik obrad okrągłego stołu w podzespole ds. reform politycznych, współprzewodniczący podzespołu ds. środków masowego przekazu, członek Komitetu Obywatelskiego. Żonaty, ma 1 córkę. Redagując „Tygodnik Powszechny” ma ogromne zasługi dla kształtowania katolickiej elity polskiej.</u>
          <u xml:id="u-142.3" who="#JanuszZiółkowski">Pan senator Edward Wende, adwokat, ur. w 1936 r. w Warszawie, żonaty, ma 2 dzieci. Absolwent Liceum Ogólnokształcącego im. Adama Asnyka w Kaliszu, studia we Wrocławiu; dalsza cała jego praca w Warszawie. Obrońca w wielu procesach, m.in, w 1981 i 1982 r. obrońca Konfederacji Polski Niepodległej; w 1983 r. obrona w śledztwie, gdy w grudniu tego roku został zatrzymany ks. Jerzy Popiełuszko; w 1984 r. i 1985 r. pełnomocnik oskarżycieli posiłkowych Waldemara Chrostowskiego i rodziny ks. Jerzego Popiełuszki w procesie jego zabójców, w procesie toruńskim. W 1986 r. obrona Zbigniewa Bujaka w śledztwie. Pełnomocnik w sprawie cywilnej przeciwko rzecznikowi prasowemu Rządu o ochronę czci Bronisława Geremka, Janusza Onyszkiewicza, Magdaleny Sokołowskiej, Klemensa Szaniawskiego. Odważny, pozyskał sobie wielki mir w dążeniu do autentycznej praworządności w naszym kraju.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-143">
          <u xml:id="u-143.0" who="#AndrzejStelmachowski">Dziękuję bardzo. Pan senator Osmańczyk prosił o głos.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-144">
          <u xml:id="u-144.0" who="#EdmundOsmańczyk">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Zwracam się z prośbą, ażebyśmy powrócili do starego zwyczaju nienazywania się od pierwszego naszego posiedzenia senatorami z województwa, tylko tak jak było tradycją — senator ziemi opolskiej, ziemi kaliskiej, gdyż senatora ziemi opolskiej nie było, czy krakowskiej czy jakiejkolwiek innej. To jest to sprawa bardzo istotna, to jest różnica zasadnicza. My na przykład, w Opolu założyliśmy zespół poselski posłów i senatorów ziemi opolskiej dla rozróżnienia od wojewódzkiego zespołu posłów rządowej koalicji. I to jest bardzo zasadnicza różnica. Chciałem przypomnieć, że na mój wniosek w 1957 r. Sejm PRL przyjął taką uchwałę i przez 2 lata nie było mowy o posłach z okręgu numer taki i taki, jak to było w zwyczaju, ale w trzecim roku tego Sejmu został ten obyczaj zniesiony i znowuż ten historyczny obyczaj zaginął.</u>
          <u xml:id="u-144.1" who="#EdmundOsmańczyk">Zachowajmy to co nas wyróżnia, to jest tradycja nasza, polska. Byli posłowie i senatorowie ziem i zachowajmy to samo od pierwszego dnia naszego urzędowania. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-144.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-145">
          <u xml:id="u-145.0" who="#AndrzejStelmachowski">Weźmiemy to pod uwagę. Może na razie jednak dokończmy proces wyboru członków Prezydium.</u>
          <u xml:id="u-145.1" who="#AndrzejStelmachowski">Czy są inne kandydatury, poza zgłoszonymi?</u>
          <u xml:id="u-145.2" who="#AndrzejStelmachowski">Proszę bardzo, pan senator Ciesielski.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-146">
          <u xml:id="u-146.0" who="#RomanCiesielski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Niełatwo mi zabierać głos w tej sprawie i to z kilku powodów. Po pierwsze, że kandydatury przedstawiane przed chwilą zostały wysunięte na zebraniu Klubu Obywatelskiego i właściwie tam przegłosowane. Tak się złożyło, że ze względu na, no, powiedziałbym, niedoskonałą organizację tego posiedzenia, musiałem wcześniej wyjechać, bo nie miałem ani pidżamy, ani szczoteczki do zębów, żeby przenocować. Wobec tego nie uczestniczyłem w tej części, która właśnie tego dotyczyła. Nie zwalnia mnie od pewnej, tak bym to nazwał, dyscypliny nie w takich ramach, jakieśmy tam ustalili.</u>
          <u xml:id="u-146.1" who="#RomanCiesielski">Po drugie, że osoby tu wymienione otaczam autentyczną czcią i poważaniem i uznaniem dla ich działań, że to są osoby naprawdę zasługujące na wszelkie godności. Tym niemniej jednak praca, która nas czeka, jest pracą, nazwałbym, od podstaw dla Rzeczypospolitej. I w tej pracy powinny dla jej usprawnienia być brane pod uwagę także pewne kwalifikacje — nazwijmy to merytoryczne. W tym gronie, które tutaj zostało zaproponowane, bo już wybór oczywiście jest zakończony, nie ma ani jednego autentycznego ekonomisty, ani jednego autentycznego technika, ani jednego człowieka, który miał coś do czynienia z gospodarką tak naprawdę w tych warunkach nazwijmy to trudnych, to się nazywa bojowych.</u>
          <u xml:id="u-146.2" who="#RomanCiesielski">Otóż ja po prostu proponuję, żeby się tam jedna osoba taka znalazła. A te osoby, które mają tę wspaniałą historię swoich osiągnięć, przepraszam, że tu nazwę — w pewnym sensie kombatanci okrągłego stołu, niech będą uczczeni w sposób inny.</u>
          <u xml:id="u-146.3" who="#RomanCiesielski">Powiecie państwo — no więc kogo? Proponuję jedną z grona osób, które się techniką zajmowały i które zresztą były głosowane tam na tym Komitecie naszym i Klubie. Na przykład technikiem i to dobrze z gospodarką związanym jest pan prof. Bojarski, senator Bojarski. Mogą być inne uwagi.</u>
          <u xml:id="u-146.4" who="#RomanCiesielski">Oczywiście, moja wypowiedź wyklucza mnie jako takiego kandydata, co od razu tu wyraźnie podkreślam. Ale sądzę, że powinniśmy to wziąć pod uwagę. Wobec tego nie proponując żadnego wycofania poprzednich kandydatów proponuję dodatkowo pana senatora Bojarskiego jako kandydata do Prezydium.</u>
          <u xml:id="u-146.5" who="#RomanCiesielski">Oczywiście można by teraz powiedzieć tak jak to się na takich zebraniach mniejszej wagi robi: zróbmy Prezydium o jedną osobę większe i jesteśmy, i mamy sprawę załatwioną. Ale przed chwilą przegłosowaliśmy regulamin. To już nie jest możliwe — chyba, żeby znalazła się jakaś taka luka, Moja argumentacja — jeszcze raz powtarzam — oparta jest na tym, że będziemy musieli działać szybko. Ktoś powie: są komisje, w tych komisjach będą specjaliści. Tak, ale inicjatywa należy do Prezydium i tam powinien być specjalista. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-147">
          <u xml:id="u-147.0" who="#AndrzejStelmachowski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-147.1" who="#AndrzejStelmachowski">Czy są jeszcze dalsze zgłoszenia?</u>
          <u xml:id="u-147.2" who="#AndrzejStelmachowski">W takim razie rozumiem, że mamy cztery kandydatury. Bardzo dobrze. Uważam, rozumiem, że wszyscy zgłoszeni przyjmują to i wobec tego — skoro nie słyszę sprzeciwu — przegłosujemy oczywiście wybór trzech osób spośród czterech zgłoszonych. W takim razie będziemy głosowali kolejno te osoby. Wybrane zostaną trzy takie, które uzyskają bezwzględną większość głosów. W tej chwili obecnych jest — ilu mamy w tej chwili na sali osób obecnych? — 97. Tak, dobrze.</u>
          <u xml:id="u-147.3" who="#AndrzejStelmachowski">W takim razie już wiemy, że bezwzględna większość wynosi w takim razie 49 głosów. Świetnie.</u>
          <u xml:id="u-147.4" who="#AndrzejStelmachowski">W tej sytuacji już nie będziemy głosowali kto za, kto przeciw, bo jest nieco inny układ.</u>
          <u xml:id="u-147.5" who="#AndrzejStelmachowski">Wobec tego poddaję pod głosowanie kolejne kandydatury. Uwaga — każdy głosuje tylko trzy razy, a nie cztery razy.</u>
          <u xml:id="u-147.6" who="#AndrzejStelmachowski">Proszę bardzo — niech Panowie bardzo uważają.</u>
          <u xml:id="u-147.7" who="#AndrzejStelmachowski">Poddaję pod głosowanie, jako pierwszą kandydaturę pana senatora Celińskiego.</u>
          <u xml:id="u-147.8" who="#AndrzejStelmachowski">Kto jest za senatorem Celińskim?</u>
          <u xml:id="u-147.9" who="#AndrzejStelmachowski">Dziękuję bardzo. Ile mamy głosów. Podliczcie, bo ja muszę powiedzieć. 82 głosy.</u>
          <u xml:id="u-147.10" who="#AndrzejStelmachowski">Kto jest za kandydaturą pana senatora Krzysztofa Kozłowskiego?</u>
          <u xml:id="u-147.11" who="#AndrzejStelmachowski">Dziękuję. 84 głosy.</u>
          <u xml:id="u-147.12" who="#AndrzejStelmachowski">Kto jest za kandydaturą pana senatora Wende? 81 głosów.</u>
          <u xml:id="u-147.13" who="#AndrzejStelmachowski">Kto jest za kandydaturą pana senatora Bojarskiego? 17 głosów.</u>
          <u xml:id="u-147.14" who="#AndrzejStelmachowski">Zatem do Prezydium jako członkowie zostali wybrani senatorowie: Celiński, Kozłowski i Wende.</u>
          <u xml:id="u-147.15" who="#AndrzejStelmachowski">Dziękuję bardzo i gratuluję.</u>
          <u xml:id="u-147.16" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-147.17" who="#AndrzejStelmachowski">Z kolei mamy, zgodnie z porządkiem dziennym, wybór Komisji Nadzwyczajnej do rozpatrzenia sprawozdania Państwowej Komisji Wyborczej z wyborów do Senatu.</u>
          <u xml:id="u-147.18" who="#AndrzejStelmachowski">Prosiłbym o zgłaszanie kandydatur do tej Komisji, która by to stwierdziła. Proszę bardzo. Proszę — pan senator Andrzej Wielowieyski.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-148">
          <u xml:id="u-148.0" who="#AndrzejWielowieyski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W imieniu Obywatelskiego Klubu Parlamentarnego proponuję następujący skład Komisji Nadzwyczajnej do rozpatrzenia sprawozdania Państwowej Komisji Wyborczej.</u>
          <u xml:id="u-148.1" who="#AndrzejWielowieyski">Na przewodniczącego proponujemy senatora Tadeusza Zielińskiego oraz na członków senatorów: Jarosława Kaczyńskiego, Lecha Kozioła, Ryszarda Reiffa, Zbigniewa Rokickiego, Andrzeja Rozmarynowicza i Stanisława Żytkowskiego.</u>
          <u xml:id="u-148.2" who="#AndrzejWielowieyski">Sądzimy również, że ten zespół będzie mógł kontynuować prace nad regulaminem Senatu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-149">
          <u xml:id="u-149.0" who="#AndrzejStelmachowski">Regulamin już żeśmy uchwalili. Szczęśliwie jesteśmy ponad plan z wyrobieniem. Jeszcze tylko i jeszcze raz — jeśli wolno, Panie Senatorze, nazwiska, bo nie wszystkie osobiście zanotowałem i nie wiem, czy wszyscy pamiętają.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-150">
          <u xml:id="u-150.0" who="#AndrzejWielowieyski">Jako przewodniczący senator Tadeusz Zieliński oraz członkowie senatorowie: Jarosław Kaczyński, Lech Kozioł, Ryszard Reiff, Zbigniew Rokicki, Andrzej Rozmarynowicz, Stanisław Żytkowski.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-151">
          <u xml:id="u-151.0" who="#AndrzejStelmachowski">Tak. Czy są jakieś inne osoby, które życzyliby sobie Panowie Senatorowie, by dołączyć? Proszę bardzo — pan senator Stanowski — tak?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-152">
          <u xml:id="u-152.0" who="#AdamStanowski">Tak jest — z ziemi lubelskiej — jak każę słusznie mówić pan senator Osmańczyk.</u>
          <u xml:id="u-152.1" who="#AdamStanowski">Nie chcę zgłaszać innych kandydatur, natomiast mam wątpliwość dotyczącą osoby przewodniczącego.</u>
          <u xml:id="u-152.2" who="#AdamStanowski">Regulamin nic nie stanowi na temat sposobu powoływania przewodniczącego komisji nadzwyczajnej, natomiast mówi — przepraszam bardzo — że przewodniczących komisji stałych wybiera Senat i myślę, że w tym wypadku można per analogiam zastosować tutaj do Komisji Nadzwyczajnej. Przepraszam, wycofuję głos.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-153">
          <u xml:id="u-153.0" who="#AndrzejStelmachowski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-153.1" who="#AndrzejStelmachowski">Czy ktoś w tej sprawie jeszcze chciałby zabrać głos? Nie widzę.</u>
          <u xml:id="u-153.2" who="#AndrzejStelmachowski">Wobec tego — kto jest za wyborem Komisji Nadzwyczajnej do rozpatrzenia sprawozdania Państwowej Komisji Wyborczej? Mamy zgłoszonych — 7 osób.</u>
          <u xml:id="u-153.3" who="#AndrzejStelmachowski">Kto jest za powołaniem Komisji w tym składzie?</u>
          <u xml:id="u-153.4" who="#AndrzejStelmachowski">Tak. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-153.5" who="#AndrzejStelmachowski">Kto jest przeciw? Jeden.</u>
          <u xml:id="u-153.6" who="#AndrzejStelmachowski">Kto się wstrzymał? Dwóch. Dobrze.</u>
          <u xml:id="u-153.7" who="#AndrzejStelmachowski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-153.8" who="#AndrzejStelmachowski">Zatem Komisja została powołana.</u>
          <u xml:id="u-153.9" who="#AndrzejStelmachowski">Pozostaje nam jeszcze sprawa wyboru sekretarzy Senatu.</u>
          <u xml:id="u-153.10" who="#AndrzejStelmachowski">Czy są jakieś wnioski w tej sprawie?</u>
          <u xml:id="u-153.11" who="#AndrzejStelmachowski">Proszę — pan senator Wielowieyski.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-154">
          <u xml:id="u-154.0" who="#AndrzejWielowieyski">Dzielę się swoją troską Panie Marszałku — wydawało mi się, że miało być to trochę inaczej dlatego, że rozumiałem, że Kancelaria Sejmu w tym wypadku jeszcze pracująca dla nas, przygotuje to wszystko i to miało być panu Marszałkowi przedłożone i pan Marszałek miał proponować. Ale jestem oczywiście na rozkaz do dyspozycji i prosiliśmy sześciu kolegów, tj. jedną koleżankę i pięciu kolegów, aby przyjęli obowiązki sekretarzy Senatu, są to obowiązki dotyczące przede wszystkim pomocy Marszałkowi w prowadzeniu obrad. Proponujemy wobec tego sześć nazwisk senatorów: pani Anny Boguckiej-Skowrońskiej z ziemi słupskiej, senatora Andrzeja Czapskiego z ziemi bialsko-podlaskiej, senatora Stanisława Obertańca z ziemi legnickiej, senatora Krzysztofa Pawłowskiego z ziemi nowosądeckiej, senatora Andrzeja Piesiaka z Jeleniej Góry i senatora Jerzego Stępnia z ziemi kieleckiej. Czy wszystkie nazwiska zostały odnotowane?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-155">
          <u xml:id="u-155.0" who="#AndrzejStelmachowski">Tak jest.</u>
          <u xml:id="u-155.1" who="#AndrzejStelmachowski">Czy byłyby inne wnioski w tym przedmiocie? Nie widzę.</u>
          <u xml:id="u-155.2" who="#AndrzejStelmachowski">Staraliśmy się dobrać najmłodszych wiekiem, co oczywiście nie dotyczy pań, które są zawsze młode.</u>
          <u xml:id="u-155.3" who="#AndrzejStelmachowski">Kto jest za powołaniem tych sześciu osób jako sekretarzy? Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-155.4" who="#AndrzejStelmachowski">Kto jest przeciw? Nie widzę.</u>
          <u xml:id="u-155.5" who="#AndrzejStelmachowski">Kto się wstrzymał? Liczcie.</u>
          <u xml:id="u-155.6" who="#AndrzejStelmachowski">Przy trzech wstrzymujących powołaliśmy naszą szóstkę sekretarzy.</u>
          <u xml:id="u-155.7" who="#AndrzejStelmachowski">To już w takim razie całość porządku dziennego naszych dzisiejszych obrad.</u>
          <u xml:id="u-155.8" who="#AndrzejStelmachowski">Czy któryś z Panów Senatorów czy Pań Senatorów chciałby w jakiś innych sprawach zabrać głos? Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-156">
          <u xml:id="u-156.0" who="#JerzyPietrzak">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! W związku z wnioskiem — przepraszam — Wysoki Senacie! Jednak przyzwyczajenie, nawet historyk zapomina.</u>
          <u xml:id="u-156.1" who="#JerzyPietrzak">Otóż w związku z wnioskiem pana senatora Osmańczyka, który jak widzę i słyszę został już w praktyce przyjęty, chciałbym jednak zwrócić uwagę, że osobiście byłoby mi bardzo trudno przedstawiać się tu jako senator ziemi kaliskiej, ponieważ zostałem wybrany z województwa kaliskiego, w skład którego weszły historycznie różne ziemie, między innymi powiat sycowski, który historycznie zawsze do Śląska Dolnego należał i w podobnej sytuacji przez ową nieszczęsną reformę w podziale administracyjnym, podobnie się stało i przypuszczam, że pan senator Osmańczyk został wybrany w województwie opolskim, a część niestety Górnego Śląska znajduje się dzisiaj w granicach woj. częstochowskiego itd. itd. Stąd historyk musi przeciwko takiemu postawieniu sprawy jednak zaprotestować. Póki jest taki podział administracyjny i w takich granicach zostaliśmy wybrani, to prawnie uważam, że należałoby się jednak przedstawiać z tego terenu, z województwa, ale niestety tak to wygląda na dzisiaj. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-157">
          <u xml:id="u-157.0" who="#AndrzejStelmachowski">Dziękuję. Mnie się zdaje, że może nie toczmy sporów w tej materii. Gdzie się da stosujemy tradycje, gdzie się nie da, to nie.</u>
          <u xml:id="u-157.1" who="#komentarz">(Senator Zofia Kuratowska: Ja nie w tej samej sprawie).</u>
          <u xml:id="u-157.2" who="#AndrzejStelmachowski">Nie w tej samej sprawie, proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-158">
          <u xml:id="u-158.0" who="#ZofiaKuratowska">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W imieniu dzisiaj wybranych wicemarszałków chciałam bardzo serdecznie podziękować Wysokiej Izbie za wybór nas, za obdarzenie nas swoim zaufaniem.</u>
          <u xml:id="u-158.1" who="#ZofiaKuratowska">Zdajemy sobie sprawę, że jest to obowiązek wielki, odpowiedzialność ogromna i praca bardzo ciężka.</u>
          <u xml:id="u-158.2" who="#ZofiaKuratowska">Jednocześnie z tego miejsca chciałam podziękować Przewodniczącemu NSZZ „Solidarność” Lechowi Wałęsie za ogrom pracy, który włożył przez wszystkie te lata w utrwalenie naszego Związku, w utrzymanie więzi pomiędzy nami wszystkimi i zapewnić go, że wybrani z listy Komitetu Obywatelskiego „Solidarność” będziemy zawsze w naszej pracy w ciągu tych czterech lat wierni ideałom „Solidarności”; będziemy postępować tak, zgodnie z życzeniami naszych wyborców.</u>
          <u xml:id="u-158.3" who="#ZofiaKuratowska">I chyba właśnie też z tego miejsca należą się słowa uznania i słowa wdzięczności dla naszych wyborców. Dla tych milionów ludzi, którzy przystąpili do głosowania 4 czerwca i obdarzyli nas tym ogromnym mandatem zaufania.</u>
          <u xml:id="u-158.4" who="#ZofiaKuratowska">Po swojej kampanii wyborczej, którą odbyłam na ziemi sądeckiej, Podhalu, w Spiszu i Orawie, bo w moim wypadku to tak trzeba powiedzieć, wymienić wszystkie te ziemie, nie zapomnę oczu tych ludzi patrzących na nas, kandydatów do Sejmu i Senatu z tej ziemi, z wyrazem nadziei, jednocześnie uznania i sympatii. Tych oczu nigdy nie zapomnę. Myślę, że my wszyscy siedzący tutaj mamy te same wspomnienia.</u>
          <u xml:id="u-158.5" who="#ZofiaKuratowska">I z tego miejsca, poza ślubowaniem, które złożyliśmy, które było ślubowaniem oficjalnym i uroczystym, z tego miejsca chciałam, zapewnić naszych wyborców, że ich zaufania nigdy nie zawiedziemy i że będziemy robić to, cośmy obiecywali naszym wyborcom. A zatem z tej trybuny mówić zawsze prawdę. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-158.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-159">
          <u xml:id="u-159.0" who="#AndrzejStelmachowski">Czy jeszcze są jakieś głosy? Proszę uprzejmie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-160">
          <u xml:id="u-160.0" who="#MieczysławTarnowski">Senator Mieczysław Tarnowski z ziemi wałbrzyskiej; jakoś dziwnie mi to brzmi, pierwszy raz, ten rodzaj sformułowania.</u>
          <u xml:id="u-160.1" who="#MieczysławTarnowski">Pozwolę sobie w imieniu Wysokiej Izby Senatorskiej podziękować, myślę, chociaż może nie potrzeba, jednemu senatorowi, który jest spoza naszego klubu, panu Stokłosie. Wydaje mi się, że jest to trudna funkcja, zwłaszcza w sytuacji, kiedy trudno jest utworzyć jednoosobowy klub poselski.</u>
          <u xml:id="u-160.2" who="#MieczysławTarnowski">Proszę nam wybaczyć, że głosowanie wygląda troszeczkę mechanicznie, ponieważ podczas spotkania, zebrań klubu naszego solidarnościowego, dokonaliśmy praktycznie już takich wyborów, one wyglądają trochę mechanicznie, ale zapewniamy Pana o braniu wszystkiego pod uwagę, a przede wszystkim, że chcemy, będziemy w tym kierunku działać, by następne wybory, następna kadencja Senatu odbyła się już z udziałem kilku klubów. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-160.3" who="#komentarz">(Oklaski.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-161">
          <u xml:id="u-161.0" who="#AndrzejStelmachowski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-161.1" who="#AndrzejStelmachowski">Czy są jeszcze jakieś głosy? Nie widzę.</u>
          <u xml:id="u-161.2" who="#AndrzejStelmachowski">Wobec tego chciałbym tylko prosić, żeby Panie i Panowie Senatorowie śledzili komunikaty radiowe, bo jeszcze nie mam tutaj wyraźnej daty następnego posiedzenia. To może być szybko, może nie. W każdym razie bardzo bym o to prosił, bo już może nie być możliwości zawiadomienia w innym trybie, a niniejszym zamykam pierwsze posiedzenie Senatu. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-161.3" who="#komentarz">(Marszałek trzykrotnie uderza laską marszałkowską.)</u>
          <u xml:id="u-161.4" who="#komentarz">(Koniec posiedzenia)</u>
        </div>
      </body>
    </text>
  </TEI>
</teiCorpus>