text_structure.xml
43.9 KB
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50
51
52
53
54
55
56
57
58
59
60
61
62
63
64
65
66
67
68
69
70
71
72
73
74
75
76
77
78
79
80
81
82
83
84
85
86
87
88
89
90
91
92
93
94
95
96
97
98
99
100
101
102
103
104
105
106
107
108
109
110
111
112
113
114
115
116
117
118
119
120
121
122
123
124
125
126
127
128
129
130
131
132
133
134
135
136
137
138
139
140
141
142
143
144
145
146
147
148
149
150
151
152
153
154
155
156
157
158
159
160
161
162
163
164
165
166
167
168
169
170
171
172
173
174
175
176
177
178
179
180
181
182
183
184
185
186
187
188
189
190
191
192
193
194
195
196
197
198
199
200
201
202
203
204
205
206
207
208
209
210
211
212
213
214
215
216
217
218
219
220
221
222
223
224
225
226
227
228
229
230
231
232
233
234
235
236
237
238
239
240
241
242
243
244
245
246
247
248
249
250
251
252
253
254
255
256
257
258
259
260
261
262
263
264
265
266
267
268
269
270
271
272
273
274
275
276
277
278
279
280
281
282
283
284
285
286
287
288
289
290
291
292
293
294
295
296
297
298
299
300
301
302
303
304
305
306
307
308
309
310
311
312
313
314
315
316
317
318
319
320
321
322
323
324
325
326
327
328
329
330
331
332
333
334
335
336
337
338
339
340
341
342
343
344
345
346
347
348
349
350
351
352
353
354
355
356
357
358
359
360
361
362
363
364
365
366
367
<?xml version='1.0' encoding='utf-8'?>
<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
<xi:include href="PPC_header.xml" />
<TEI>
<xi:include href="header.xml" />
<text>
<body>
<div xml:id="div-1">
<u xml:id="u-1.0" who="#komentarz">15 lipca 1986 r. Komisje Administracji, Spraw Wewnętrznych i Wymiaru Sprawiedliwości oraz Prac Ustawodawczych obradujące pod przewodnictwem posłów: Józefa Bareckiego (PZPR) i Jerzego Jaskierni (PZPR), rozpatrzyły:</u>
<u xml:id="u-1.1" who="#komentarz">- projekt ustawy o szczególnym postępowaniu wobec sprawców niektórych przestępstw.</u>
<u xml:id="u-1.2" who="#komentarz">W posiedzeniu udział wzięli: członek Rady Państwą Kazimierz Secomski, minister sprawiedliwości Lech Domeracki, prokurator generalny Józef Żyta, wiceminister spraw wewnętrznych Zbigniew Pudysz, wiceprzewodniczący Rady. Krajowej PRON Andrzej Elbanowski oraz przedstawiciele Sądu Najwyższego, Kancelarii Sejmu i Kancelarii Rady Państwa.</u>
<u xml:id="u-1.3" who="#komentarz">Projekt ustawy o szczególnym postępowaniu wobec sprawców niektórych przestępstw przedstawił członek Rady Państwa Kazimierz Secomski: Przedłożony przez Radę Państwa projekt ma charakter szczególny. Zagadnienie w nim unormowane można podzielić na dwa działy, odnoszące się do sprawców przestępstw niekryminalnych oraz przestępstw kryminalnych i wykroczeń.</u>
<u xml:id="u-1.4" who="#komentarz">Projektowane zasady i tryb postępowania wobec osób, które dopuściły się przestępstw obydwu kategorii są zróżnicowane.</u>
<u xml:id="u-1.5" who="#komentarz">Na X Zjeździe PZPR podkreślano, że sytuacja w kraju ulega dalszej normalizacji, następuje postęp w stabilizacji życia politycznego. Tej tendencji musi również sprzyjać prawo. Dlatego też, nawiązując do zachodzących w kraju procesów, celowe wydaje się humanitarne podejście do osób winnych wymienionych w projekcie ustawy przestępstw.</u>
<u xml:id="u-1.6" who="#komentarz">Projekt przewiduje zastosowanie szczególnego trybu postępowania. Jak powiedział I sekretarz KG PZPR nie każda osoba powinna skorzystać z dobrodziejstw ustawy. Ma to być proces indywidualnej analizy danej sprawy i indywidualnych decyzji prokuratorskich.</u>
<u xml:id="u-1.7" who="#komentarz">Z art. 1 projektu wynika, że pierwszym warunkiem takiego indywidualnego postępowanie ma być uzasadnione przypuszczenie, że sprawca włączy się czynnie do udziału w życiu społeczno-gospodarczym kraju. Jest to więc warunek taki sam, jaki został przyjęty w ustawie amnestyjnej z 1984 r. Po drugie, chodzi o to, że nie powróci on do przestępstwa. Generalnie rzecz biorąc, zgodnie z art. 1 w tej fazie rozpatrzeniu podlegają przestępstwa określone w ustawie, która jednak zawiera pewne wyłączenia. Chodzi tu m.in. o zdradę ojczyzny, szpiegostwo, sabotaż gospodarczy, afery gospodarcze. Na tym tle trzeba wyraźnie stwierdzić, że ustawa dotyczy sprawców lżejszych przestępstw. Art. 14 przewiduje jednak możliwość zastosowania projektowanej ustawy wobec sprawców cięższych przestępstw, ale tylko na wniosek prokuratora generalnego. Wniosek taki podlegał by rozpatrzeniu przez Sąd Najwyższy. Generalnie rzecz biorąc, wobec sprawców lżejszych przestępstw decyzje byłyby indywidualnie podejmowane przez prokuratorów, a w przypadku sprawców cięższych przestępstw organami uprawnionymi byłby prokurator generalny i Sąd Najwyższy.</u>
<u xml:id="u-1.8" who="#komentarz">Projektowana ustawa dotyczyłaby również spraw znajdujących się w fazie postępowania przygotowawczego, jak również sytuacji, gdy osoba podejrzenia znajduje się poza granicami kraju.</u>
<u xml:id="u-1.9" who="#komentarz">Trzeba podkreślić, że od ponad roku maleje przestępczość kryminalna. Tendencja ta zarysowała się wyraźnie w drugiej połowie ub. r. Obecnie chodzi o to, aby ją utrzymać. Wielką rolę odgrywa tu działalność organów ścigania i wymiaru sprawiedliwości, a także Komitetu Rady Ministrów ds. Przestrzegania Prawa, Porządku Publicznego i Dyscypliny Społecznej. Podejmowane w tej mierze wysiłki skoncentrowane są na przeciwdziałaniu popełnianiu przestępstw. Są to np. działania przeciwko przestępczości popełnianej w stanie nietrzeźwym, pasożytnictwu i narkomanii. Z tego względu projekt ustawy wyłączył te kategorie przestępstw.</u>
<u xml:id="u-1.10" who="#komentarz">Projekt przyjmuje, że darowana byłaby kara do jednego roku pozbawienia wolności, natomiast o połowę zmniejszono by kary pozbawienia wolności od jednego roku do dwóch lat. Wyraźnie więc projekt zakłada wyłączenie spod działania ustawy sprawców cięższych przestępstw. Ustawa nie znajdzie też zastosowania wobec wszystkich recydywistów, jak również wszystkich sprawców przestępstw popełnionych w stanie nietrzeźwym. Amnestia nie obejmie również przestępstw określonych w dwóch ustawach o zwalczaniu nielegalnego wyrobu spirytusu oraz o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi. Chodzi tu m.in, o pędzenie bimbru oraz tolerowanie przez kierowników zakładów pracy picia alkoholu. Wyłączone również będą przestępstwa popełnione z pobudek chuligańskich, pasożytniczych, wszystkie przestępstwa określone w ustawie o zwalczaniu narkomanii, jak również kradzieże kolejowe.</u>
<u xml:id="u-1.11" who="#komentarz">Chciałbym również zwrócić uwagę na projektowane przepisy dotyczące kar dodatkowych. Spod działania amnestii byłyby wyłączone prawomocne orzeczenia o przepadku rzeczy, nawiązki, odszkodowania. Amnestii podlegałyby tylko kary pozbawienia wolności i kary aresztu. Utrzymane byłyby również wszystkie kary grzywny orzeczone przez organy skarbowe.</u>
<u xml:id="u-1.12" who="#komentarz">Podobnie, jak w 1984 r. przewiduje się krótki czas wykonywania postanowień projektowanej ustawy. Powinna ona być zrealizowana do 15 września br. Jeżeli jednak ktoś ujawni popełnione przestępstwo zgłaszając się dobrowolnie, to może to uczynić do 31 grudnia.</u>
<u xml:id="u-1.13" who="#komentarz">Chciałbym podkreślić jeszcze to, że w przeciwieństwie do ustawy amnestyjnej z 1984 r. obecny projekt nie przewiduje składania pisemnego oświadczenia, że się nie powróci na drogę przestępstwa przez wszystkie osoby, które zostałyby objęte ustawą.</u>
<u xml:id="u-1.14" who="#komentarz">Uprzedzając pytania, chciałbym stwierdzić, że w wyniku zastosowania tych przepisów z zakładów karnych i aresztów zwolnionych by zostało ok. 20 tys. osób.</u>
<u xml:id="u-1.15" who="#komentarz">Projektowany akt prawny przewiduje również warunkowe przedterminowe zwolnienie kobiet w wieku powyżej 50 lat i mężczyzn powyżej 60 lat, osób wykonujących opiekę nad dziećmi w wieku do 16 lat, skazanych poniżej 21 roku życia i sprawców przestępstw nieumyślnych. Fakt ten wymaga podkreślenia w sytuacji notowanego spadku przestępczości. Stwarza to szansę powrotu tym osobom do normalnego życia. Przedterminowe zwolnienie byłoby warunkowe, tzn. obowiązywałoby o ile do końca przyszłego roku osoby te nie powrócą do przestępstw. W przeciwnym razie darowana kara zostanie wykonana.</u>
<u xml:id="u-1.16" who="#komentarz">Na zakończenie pragnę podkreślić, że zasadniczą ideą projektu ustawy jest okazanie humanitarnego stosunku naszego państwa do niektórych sprawców przestępstw oraz zaakcentowanie postępu w normalizacji i stabilizacji sytuacji w kraju.</u>
</div>
<div xml:id="div-2">
<u xml:id="u-2.0" who="#JerzyJaskiernia">Ponieważ nie ma uwag ani pytań w związku, z wystąpieniem prof. K. Secomskiego przystępujemy do omawiania projektu ustawy.</u>
<u xml:id="u-2.1" who="#JerzyJaskiernia">Komisja przyjęła tytuł ustawy bez zmian oraz preambułę wraz z poprawką redakcyjną zaproponowaną przez posła Eugeniusza Ochendowskiego (bezp.).</u>
<u xml:id="u-2.2" who="#JerzyJaskiernia">Przystąpiono do rozpatrzenia art.1.</u>
</div>
<div xml:id="div-3">
<u xml:id="u-3.0" who="#JerzyBratoszewski">Pojęcie „przestępstwo przeciwko państwu lub porządkowi publicznemu”, użyte w art. 1, jest nieostre, a poza tym słowo „państwo” powinno być napisane dużą literą. Użycie tego sformułowania może spowodować wiele komplikacji. Jak wynika z wypowiedzi prof. K. Secomskiego, chodzi o tzw. przestępstwa niekryminalne. Takie określenie częściej występuje w publicystyce. My wiemy o co chodzi, ale z punktu widzenia prawa występuje tu pewna niejasność. Sądzę, że sformułowanie to należałoby zastąpić innym, a mianowicie: „przestępstwa przeciwko podstawowym interesom publicznym i gospodarczym PRL”, której to kategorii przestępstw dotyczy rozdz. 19 kodeksu karnego. Z drugiej strony mówienie o przestępstwach tzw. małego sabotażu nie harmonizuje z kategorią przestępstw przeciwko podstawowym interesom PRL. Czy nie dałoby się zastosować bardziej precyzyjnego terminu? Wydaje się, że problem ten lepiej został rozwiązany w poprzedniej ustawie amnestyjnej, gdzie operuje się konkretnymi artykułami kodeksu karnego. „Przestępstwa przeciwko państwu i porządkowi publicznemu” to termin niezbyt ostry prawniczo.</u>
<u xml:id="u-3.1" who="#JerzyBratoszewski">Prokurator generalny Józef Żyta: Sprawa ta była przedmiotem szerokiej, wnikliwej dyskusji, a nawet sporu na etapie przygotowania projektu ustawy. W wyniku dyskusji zgodziliśmy się, że sformułowanie zawarte w projekcie ustawy najtrafniej odpowiada rzeczywistości i stawianym założeniom. Chodzi tu o przestępstwa zamieszczone w rozdziale 19, kodeksu karnego, tj. przestępstwa przeciwko podstawowym interesom politycznym i gospodarczym PRL. Innymi słowy, są to przestępstwa przeciwko państwu.</u>
<u xml:id="u-3.2" who="#JerzyBratoszewski">Organ stosujący tę ustawę może, choć nie musi, odnieść ją także do przestępstw przeciwko porządkowi publicznemu. Konkludując, wypowiadam się za utrzymaniem zapisu w zaproponowanej wersji.</u>
</div>
<div xml:id="div-4">
<u xml:id="u-4.0" who="#JerzyJaskiernia">A co z sugestią w sprawie pisania słowa „państwo” z dużej litery?</u>
<u xml:id="u-4.1" who="#JerzyJaskiernia">Prokurator generalny Józef Żyta: Nie zastanawiałem się nad tym.</u>
</div>
<div xml:id="div-5">
<u xml:id="u-5.0" who="#KazimierzSecomski">Sprawa podniesiona przez przedstawiciela Sądu Najwyższego była istotnie przedmiotem długiej dyskusji. Zdecydowaliśmy się na zaproponowane w projekcie ustawy sformułowanie z kilku przyczyn. Użycie określenia zawartego w rozdziale 19 kk byłoby nieco zawiłe semantycznie. Ponadto należałoby wówczas wprowadzić odrębny rozdział o sabotażu, co wydłużyłoby tekst jeszcze bardziej. Po dyskusji z udziałem przedstawiciela Sądu Najwyższego, doszliśmy do wniosku, że proponowane sformułowanie jest prawidłowe, tym bardziej, że postępowanie ma charakter fakultatywny. W przypadku wątpliwości można się zwrócić do Sądu Najwyższego o wykładnię.</u>
<u xml:id="u-5.1" who="#KazimierzSecomski">Sformułowanie „przestępstwa przeciwko państwu i porządkowi publicznemu” jest bardzo nośne. Ma to pewne znaczenie w związku z koniecznością szerokiego rozpropagowania ustawy w społeczeństwie.</u>
<u xml:id="u-5.2" who="#KazimierzSecomski">Wszędzie tam, gdzie mówimy o PRL, używamy dużych liter.</u>
<u xml:id="u-5.3" who="#KazimierzSecomski">Słowo „państwo” piszemy natomiast małą literą. Sądzę, że jest to prawidłowe. Nie widzę powodu używania w tym wypadku dużej litery.</u>
<u xml:id="u-5.4" who="#KazimierzSecomski">Prokurator generalny Józef Żyta: W poprzedniej ustawie pisaliśmy to słowo małą literą.</u>
</div>
<div xml:id="div-6">
<u xml:id="u-6.0" who="#JerzyJaskiernia">Sądzę, że wyczerpaliśmy argumenty w związku z wystąpieniem sędziego J. Bratoszewskiego. Wskazują one, że nie ma potrzeby zmieniania tego przepisu.</u>
<u xml:id="u-6.1" who="#JerzyJaskiernia">Czy ktoś z posłów chce podtrzymywać uwagi zgłoszone przez sędziego J. Bratoszewskiego, co czyniłoby.sprawę otwartą? Nie widzę. W związku z tym traktuję tę sprawę jako załatwioną. Dotyczy to również kwestii sposobu pisania słowa „państwo”.</u>
</div>
<div xml:id="div-7">
<u xml:id="u-7.0" who="#AnnaStaruch">Proponuję przestawienie szyku zdania tworzącego art. 1.</u>
</div>
<div xml:id="div-8">
<u xml:id="u-8.0" who="#KazimierzSecomski">Nie mogę się zgodzić z proponowaną poprawką, choć jest ona słuszna stylistycznie.</u>
<u xml:id="u-8.1" who="#KazimierzSecomski">W art. 1 chodzi jednak o wydobycie na plan pierwszy daty popełnienia przestępstwa.</u>
</div>
<div xml:id="div-9">
<u xml:id="u-9.0" who="#KazimierzKukawka">Popieram stanowisko prof. K. Secomskiego.</u>
</div>
<div xml:id="div-10">
<u xml:id="u-10.0" who="#AnnaStaruch">Wobec tego wycofuję swój wniosek. Względy prawne są ważniejsze niż językowe.</u>
<u xml:id="u-10.1" who="#AnnaStaruch">Komisje przyjęły art. 1 bez zmian. Przystąpiono do rozpatrzenie art. 2.</u>
</div>
<div xml:id="div-11">
<u xml:id="u-11.0" who="#MarekKabat">Czy art. 2 ust. 1 obejmuje wszystkie dodatkowe kary, w tym m.in, karę konfiskaty mienia?</u>
</div>
<div xml:id="div-12">
<u xml:id="u-12.0" who="#KazimierzSecomski">Tak, obejmuje wszystkie kary, a więc także karę konfiskaty mienia.</u>
</div>
<div xml:id="div-13">
<u xml:id="u-13.0" who="#JerzyBratoszewski">Mam wątpliwości co do sformułowania „w całości” użytego w ust. 1. Jak postępować, jeśli część kary została już wykonana? Sformułowanie to może np. sugerować konieczność zwrotu skonfiskowanego mienia.</u>
</div>
<div xml:id="div-14">
<u xml:id="u-14.0" who="#KazimierzSecomski">Proszę o utrzymanie sformułowania „w całości”. Mamy do czynienia z dwoma działami. Jeden z nich stanowią przestępstwa niekryminalne i w tym przypadku darowujemy karę w całości. W odniesieniu do pozostałych przestępstw przewidujemy zróżnicowane postępowanie.</u>
</div>
<div xml:id="div-15">
<u xml:id="u-15.0" who="#LechDomeracki">W poprzedniej ustawie amnestyjnej z 1983 r. również użyto tego sformułowania. Nie tylko nie budziło ono wątpliwości, lecz ułatwiało interpretację.</u>
</div>
<div xml:id="div-16">
<u xml:id="u-16.0" who="#JerzyJaskiernia">Chciałbym zapytać sędziego J. Bratoszewskiego, czy w związku z ustawą z 1983 r. były jakieś trudności interpretacyjne.</u>
</div>
<div xml:id="div-17">
<u xml:id="u-17.0" who="#JerzyBratoszewski">Większych trudności nie było. Występowały one jedynie sporadycznie.</u>
</div>
<div xml:id="div-18">
<u xml:id="u-18.0" who="#JerzyJaskiernia">Większość argumentów przemawia za utrzymaniem zapisu w przedstawionej wersji. Zawsze jest możliwość zwrócenia się do Sądu Najwyższego o wykładnię.</u>
<u xml:id="u-18.1" who="#JerzyJaskiernia">Komisje przyjęły art. 2 ust. 1 bez zmian. Nie zgłoszono żadnych uwag do art. 2 ust, ust. 2 i 3.</u>
</div>
<div xml:id="div-19">
<u xml:id="u-19.0" who="#HelenaGalus">Nie wszyscy znają kodeks karny. Proszę w związku z tym o poinformowanie, czego dotyczą artykuły wymienione w art, 2 ust. 4.</u>
</div>
<div xml:id="div-20">
<u xml:id="u-20.0" who="#KazimierzSecomski">Art. 122 - zdrada ojczyzny, art. 123 - spisek przeciwko państwu, art. 127 - sabotaż, art. 128 - przygotowanie do zdrady ojczyzny, art. 132 - wejście w porozumienie na szkodę PRL, art. 135 - aferowe wielkie przestępstwo gospodarcze, art. 220 - mały sabotaż gospodarczy.</u>
<u xml:id="u-20.1" who="#KazimierzSecomski">Komisje przyjęły art. 2 w całości. Przystąpiono do rozpatrywania art. 3 Sędzia Sądu Najwyższego Jerzy Bratoszewski: Mam wątpliwości co do szyku zdania stanowiącego ust. 1 art, 3. Brzmienie tego przepisu może sugerować sprawcy przebywającemu w więzieniu, że jeśli zgłosi się do dnia 17 lipca do organów ścigania i ujawni popełnione przestępstwo, to skorzysta z amnestii. Dlatego proponuje przeredagowanie początkowego fragmentu tego zdania w sposób następujący: „Jeżeli sprawca przestępstwa przeciwko państwu i porządkowi publicznemu…” Minister sprawiedliwości Lech Domeracki: Art. 3 odnosi się wyłącznie do przestępstw niekryminalnych. Dlatego uważam, że wniosek sędziego J. Bratoszewskiego nie ma uzasadnienia. Tekst w obecnej wersji jest czytelny. Na marginesie, przy opracowywaniu projektu ustawy brał udział zespół sędziów Sądu Najwyższego, choć w nieco innym składzie niż występuje dzisiaj.</u>
</div>
<div xml:id="div-21">
<u xml:id="u-21.0" who="#JerzyJaskiernia">Proszę, aby w przyszłości Sąd Najwyższy prezentował jednolite stanowisko.</u>
<u xml:id="u-21.1" who="#JerzyJaskiernia">Czy obecne sformułowanie art. 3 ust. 1 nie nasuwa wątpliwości co do tego, że przepis ten odnosi się wyłącznie do przestępstw wymienionych w art. 1?</u>
</div>
<div xml:id="div-22">
<u xml:id="u-22.0" who="#KazimierzSecomski">Wszystkie artykuły do 4 włącznie dotyczą tylko przestępstw niekryminalnych. Dopiero w art. 5 pojawiają się przestępstwa innego rodzaju.</u>
<u xml:id="u-22.1" who="#KazimierzSecomski">Uważam, że obecne sformułowanie art. 3 ust. 1 jest jednoznaczne. Chodzi tu o sprawców, którym do dnia 17 lipca 1986 r. nie przedstawiono zarzutów o przestępstwo przeciwko państwu lub porządkowi publicznemu. Stwarzamy możliwość dobrowolnego zgłoszenia się tej kategorii osób do organów ścigania.</u>
</div>
<div xml:id="div-23">
<u xml:id="u-23.0" who="#JerzyBratoszewski">Można oczywiście interpretować ten przepis tak, jak uczynił to prof, K. Secomski, Musimy jednak pamiętać, że ustawa będzie ogłoszona w prasie. Powinna ona być czytelna dla wszystkich. Moja propozycja dotycząca zmiany szyku zdania w niczym nie zmienia merytorycznej treści.</u>
<u xml:id="u-23.1" who="#JerzyBratoszewski">Prokurator generalny Józef Żyta: Jest to co prawda wątpliwy argument, ale chciałbym zwrócić uwagę na fakt, że w poprzedniej ustawie amnestyjnej użyliśmy takiego samego sformułowania, jakie zawarliśmy w projekcie tej ustawy.</u>
<u xml:id="u-23.2" who="#JerzyBratoszewski">Z obecnego sformułowania wynika, że przepis ten dotyczy wszystkich przestępców, a nie tylko niekryminalnych.</u>
</div>
<div xml:id="div-24">
<u xml:id="u-24.0" who="#KazimierzKukawka">Z punktu widzenia techniki legislacyjnej jest to sformułowanie poprawne. Ze sprawstwem łączy się zarzut popełnienia przestępstwa.</u>
</div>
<div xml:id="div-25">
<u xml:id="u-25.0" who="#AndrzejElbanowski">Podtrzymuję propozycję sędziego J. Bratoszewskiego ze względu na jasność interpretacyjną. Tym bardziej, że w niczym nie zmienia ona merytorycznej treści przepisu.</u>
</div>
<div xml:id="div-26">
<u xml:id="u-26.0" who="#KazimierzSecomski">Z obecnego sformułowania wynika, że przepis dotyczy sprawców, którym do dn. 17 lipca nie przedstawiono zarzutów o przestępstwo. Przyjęcie propozycji sędziego J. Bratoszewskiego oznaczałoby, że sprawcę traktujemy tak, jak gdyby już mu udowodniono przestępstwo.</u>
</div>
<div xml:id="div-27">
<u xml:id="u-27.0" who="#JerzyJaskiernia">Sądzę, że wypowiedź prof. K. Secomskiego wyjaśniła ten problem. Nie chodzi tu o przestępstwo, lecz o zarzut popełnienia przestępstwa.</u>
<u xml:id="u-27.1" who="#JerzyJaskiernia">W świetle dyskusji i w związku z brakiem innych uwag uważam ten przepis za uzgodniony w wersji zaproponowanej przez wnioskodawcę.</u>
</div>
<div xml:id="div-28">
<u xml:id="u-28.0" who="#EugeniuszOchendowski">Przepraszam, że wracam do pisowni wyrazu „państwo” w tytule. Argumentowano, że w poprzednich ustawach amnestyjnych pisano je małą literą. Mam przed sobą ustawę o systemie rad narodowych i samorządu terytorialnego, gdzie w art. 142 słowo „państwo” napisano dużą literą, podobnie, jak w kodeksie postępowania administracyjnego.</u>
</div>
<div xml:id="div-29">
<u xml:id="u-29.0" who="#JerzyJaskiernia">Ponieważ jest to powrót do przepisów, których treść już została uzgodniona - zostawmy ten problem na koniec posiedzenia.</u>
<u xml:id="u-29.1" who="#JerzyJaskiernia">Komisje przyjęły art. 5 w całości bez zmian. Przystąpiono do omawiania art. 4.</u>
</div>
<div xml:id="div-30">
<u xml:id="u-30.0" who="#ElżbietaGacek">Czy brzmienie tego artykułu nie będzie w praktyce kłopotliwe? W art, 2 ust. 4 powoływaliśmy się na art, art. 134 i 135 kodeksu karnego, choć w dalszej części mówimy, że chodzi także o inne przepisy. Tutaj tego nie robimy.</u>
</div>
<div xml:id="div-31">
<u xml:id="u-31.0" who="#JerzyBratoszewski">Nie będzie żadnych kłopotów, gdyż art. 4 stanowi lex specialis w stosunku do poprzednich przepisów.</u>
</div>
<div xml:id="div-32">
<u xml:id="u-32.0" who="#JerzyJaskiernia">Czy są inne uwagi do tego artykułu? Nie, a więc możemy przyjąć, że art. 4 jest uzgodniony.</u>
<u xml:id="u-32.1" who="#JerzyJaskiernia">Przechodzimy do art. 5 ust. 1. Sugerowano, by w pkt. 2 po słowach „kara pozbawienia wolności” zapisać „od 1 roku” zamiast, jak obecnie „od roku”.</u>
</div>
<div xml:id="div-33">
<u xml:id="u-33.0" who="#JerzyBratoszewski">Sformułowanie „od roku” jest powszechnie stosowane w kodeksie karnym.</u>
</div>
<div xml:id="div-34">
<u xml:id="u-34.0" who="#JózefBarecki">W art. 5 ust. 1 pkt 1 mówi się jednak”do 1 roku”.</u>
</div>
<div xml:id="div-35">
<u xml:id="u-35.0" who="#JerzyBratoszewski">Chodzi o to, że takie sformułowanie stosuje się przy określaniu dolnej granicy kary pozbawienia wolności. Uważam, że trzeba być konsekwentnym i jednolicie formułować przepisy.</u>
</div>
<div xml:id="div-36">
<u xml:id="u-36.0" who="#JózefBarecki">Określenie „od roku” jest określeniem potocznym, natomiast określenie cyfrowe ma inny charakter. W tym przypadku chodzi mi jednak jedynie o porządek i jednolitość sformułowań.</u>
</div>
<div xml:id="div-37">
<u xml:id="u-37.0" who="#JerzyBratoszewski">Nie jest to rzeczywiście określenie idealne, ale zgodne z kodeksem karnym.</u>
</div>
<div xml:id="div-38">
<u xml:id="u-38.0" who="#KazimierzSecomski">W kodeksie karnym rzeczywiście stosuje się tego rodzaju terminologię. Odejście od niej nie zmieni istoty rzeczy, a sformułowanie będzie bardziej wyraziste.</u>
</div>
<div xml:id="div-39">
<u xml:id="u-39.0" who="#JerzyJaskiernia">Jest więc propozycja autorów projektu, by pozostawić art. 5 ust. 1 w dotychczasowym brzmieniu. Czy są inne uwagi do tego ustępu? Nie ma. Przechodzimy do art. 5 ust. 2.</u>
</div>
<div xml:id="div-40">
<u xml:id="u-40.0" who="#MarekKabat">W związku z art. 5 chciałbym zapytać, czy amnestia nie może objąć także przestępców ukaranych ograniczeniem wolności lub grzywną samoistną?</u>
</div>
<div xml:id="div-41">
<u xml:id="u-41.0" who="#LechDomeracki">Sprawa ta była przedmiotem rozważań i doszliśmy do wniosku, że objęcie amnestią drobniejszych kar „wychowawczych” nie jest właściwe. Oczywiście każde takie rozwiązanie jest do przyjęcia, ale w ten sposób rozszerzamy działania ustawy ponad założenia polityczne, jakie jej przyświecają - chodzi przede wszystkim o uwolnienie ludzi pozbawionych wolności.</u>
</div>
<div xml:id="div-42">
<u xml:id="u-42.0" who="#JerzyJaskiernia">Czy poseł M. Kabat podtrzymuje swój wniosek?</u>
</div>
<div xml:id="div-43">
<u xml:id="u-43.0" who="#MarekKabat">Nie, dziękuję bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-44">
<u xml:id="u-44.0" who="#JerzyBratoszewski">W art. 5 ust, 1 pkt 3 pominięto karę ograniczenia wolności. Skoro chodzi o to, aby była ona wykonywana, to powinna się znaleźć w treści tego przepisu.</u>
</div>
<div xml:id="div-45">
<u xml:id="u-45.0" who="#LechDomeradzki">Jest to słuszna uwaga.</u>
<u xml:id="u-45.1" who="#LechDomeradzki">Komisje przyjęły art. 5 ust. 1 pkt 3 wraz z poprawką zgłoszoną przez sędziego SN J. Bratoszewskiego.</u>
</div>
<div xml:id="div-46">
<u xml:id="u-46.0" who="#JerzyBratoszewski">Jedna drobna uwaga - nie ma potrzeby wszczynania postępowania, jeżeli okoliczności wskazują, że chodzi o drobną sprawę. Proponuję wobec tego, zapisać w art. 5 ust. 2, że wszczęte postępowania są umorzone, a w pozostałych przypadkach postępowania się nie wszczyna.</u>
</div>
<div xml:id="div-47">
<u xml:id="u-47.0" who="#LechDomeradzki">Gdyby wprowadzić tę poprawkę, to decyzje o niewszczynaniu postępowania zapadałyby przed rozpoznaniem spraw. Jestem za pozostawieniem obecnej wersji przepisu.</u>
</div>
<div xml:id="div-48">
<u xml:id="u-48.0" who="#KazimierzSecomski">Ponieważ sformułowanie to, dotąd używane w ustawach amnestyjnych, nie budziło wątpliwości - wzbudzić je może z kolei proponowana przez J. Bratoszewskiego zmiana. Uważam, że rozważanie okoliczności sprawy musi mieć miejsce, a oznacza to zawsze wszczęcie postępowania.</u>
<u xml:id="u-48.1" who="#KazimierzSecomski">Prokurator generalny Józef Żyta: Podzielam opinię posła K. Secomskiego. Amnestia nie ma charakteru bezwzględnego, a po przyjęciu poprawki sędziego J. Bratoszewskiego byłaby abolicją. Nie można z góry przesądzać, że postępowania się nie wszczyna.</u>
</div>
<div xml:id="div-49">
<u xml:id="u-49.0" who="#JerzyJaskiernia">Po wymianie zdań stwierdzam, że większość dyskutantów jest za utrzymaniem zapisu. Czy posłowie chcą się wypowiedzieć jeszcze w tej sprawie? Nie widzę, a więc art. 5 ust. 2 uważam za przyjęty.</u>
</div>
<div xml:id="div-50">
<u xml:id="u-50.0" who="#KazimierzKukawka">Proponuję drobną poprawkę redakcyjną. Zamiast imiesłowu „umarzając” należałoby napisać „w razie umorzenia postępowania”.</u>
</div>
<div xml:id="div-51">
<u xml:id="u-51.0" who="#AndrzejElbanowski">Racja, gdyż nie zaczyna się zdania od imiesłowu.</u>
</div>
<div xml:id="div-52">
<u xml:id="u-52.0" who="#KazimierzSecomski">Można napisać „w przypadku umorzenia postępowania”, choć językoznawcy i na to się oburzają.</u>
</div>
<div xml:id="div-53">
<u xml:id="u-53.0" who="#LechDomeracki">Zarówno w kodeksie postępowania karnego, jak i w kodeksie karnym zaczyna się artykuły od imiesłowów. Taka jest praktyka legislacyjna.</u>
<u xml:id="u-53.1" who="#LechDomeracki">Prokurator generalny Józef Żyta: Art. 28 § 2 kk mówiący o podobnym przypadku zaczyna się od słowa „umarzając”.</u>
</div>
<div xml:id="div-54">
<u xml:id="u-54.0" who="#JerzyJaskiernia">Ponieważ jest to stała praktyka proponuję art. 5 ust. 3 zostawić w dotychczasowym brzmieniu.</u>
</div>
<div xml:id="div-55">
<u xml:id="u-55.0" who="#KlemensMichalik">Pojawiła się niejasność w związku z poprawką wniesioną do art. 5 ust. 1 pkt 3. Przedtem jasne było, że pomimo darowania lub zmniejszenia kary pozbawienia wolności, kary dodatkowe podlegają wykonaniu. Po dopisaniu kary ograniczenia wolności przepis ten przestał być klarowny.</u>
</div>
<div xml:id="div-56">
<u xml:id="u-56.0" who="#JerzyJaskiernia">Rozumiem, że posłowi K. Michalikowi chodzi o to, czy można jednocześnie orzec karę pozbawienia wolności i karę ograniczenia wolności.</u>
</div>
<div xml:id="div-57">
<u xml:id="u-57.0" who="#JerzyBratoszewski">Nie, nie można. Art. 5 ust. 1 pkt 3 mówi zresztą nie tylko o karach dodatkowych, ale i o grzywnie samoistnej. Jeżeli chodziłoby w nim tylko o wykonywanie kar dodatkowych, to rzeczywiście należałoby zrezygnować z przyjętej poprzednio poprawki.</u>
<u xml:id="u-57.1" who="#JerzyBratoszewski">Prokurator generalny Józef Żyta: W moim przekonaniu w ust. 3 chodzi o wszystkie grzywny - samoistne, jak i orzekane obok kary zasadniczej. Uważam, że wprowadzona poprzednio poprawka nie zmniejsza czytelności tego przepisu.</u>
</div>
<div xml:id="div-58">
<u xml:id="u-58.0" who="#JózefWójciak">Mimo wszystko mam w dalszym ciągu wątpliwości, bo z zestawienia trzech punktów ust. 3 wynika, że w pkt 3 chodzi o kary dodatkowe do kar pozbawienia wolności, o których mowa w punktach 1 i 2.</u>
</div>
<div xml:id="div-59">
<u xml:id="u-59.0" who="#JózefBarecki">Ja również mam wątpliwości co do potrzeby wprowadzenia kar ograniczenia wolności - w art. 5. W projekcie nie mówimy przecież o tym, jakie kary należy odbywać, a jedynie o tym, jakie darujemy albo łagodzimy.</u>
</div>
<div xml:id="div-60">
<u xml:id="u-60.0" who="#JerzyJaskiernia">Jest więc propozycja powrotu do pierwotnej wersji projektu.</u>
</div>
<div xml:id="div-61">
<u xml:id="u-61.0" who="#LechDomeracki">W moim przekonaniu, ustawa amnestyjna nie należy do aktów prawnych, które można redagować w tak licznym gronie. Jednak zdawałoby się drobna poprawka może spowodować konieczność przeredagowania znacznej części projektu. Apeluję więc o to, ażeby dobrze przemyśleć propozycję zmian i jednocześnie mieć zaufanie do zapisu.</u>
<u xml:id="u-61.1" who="#LechDomeracki">Art. 5 komisje przyjęły w wersji pierwotnej.</u>
</div>
<div xml:id="div-62">
<u xml:id="u-62.0" who="#AndrzejElbanowski">Mam uwagi natury ogólnej dotyczące pkt 2 art. 6. Przewiduje on bowiem, że sąd może na wniosek prokuratora zastosować warunkowe przedterminowe zwolnienie bez zachowania wymogów określonych w art, 91 kodeksu karnego, jeżeli sprawca sprawował sam pieczę nad dzieckiem do lat 16, do której sprawowania są obowiązani rodzice. Mam wątpliwości, czy przepis ten objąłby matki, zwłaszcza samotnie wychowujące dzieci. A przecież ze względów społecznych należy dążyć do tego, aby mogły one z tej możliwości skorzystać.</u>
</div>
<div xml:id="div-63">
<u xml:id="u-63.0" who="#EmiliaPogonowskaJucha">Sformułowanie, że sprawca sam sprawował pieczę nad dzieckiem wydaje mi się zbyt łagodne. Może wprowadzić stwierdzenie, że chodzi tu o osobistą opiekę.</u>
</div>
<div xml:id="div-64">
<u xml:id="u-64.0" who="#EmiliaWcisło">Mam pytanie dotyczące czasu sprawowania tej opieki. Czy chodzi tu o moment popełnienia przestępstwa, czy moment zwolnienia?</u>
</div>
<div xml:id="div-65">
<u xml:id="u-65.0" who="#LechDomeracki">Naszą intencją było objęcie ustawą wszystkich osób sprawujących opiekę nad dzieckiem. Chcieliśmy wprowadzić sformułowanie szersze niż zawarte w kodeksie rodzinnym i opiekuńczym. Proponowany zapis jest identyczny ze sformułowaniem użytym w art. 91 kodeksu karnego, który mówi o warunkowym przedterminowym zwolnieniu.</u>
</div>
<div xml:id="div-66">
<u xml:id="u-66.0" who="#AndrzejElbanowski">Przepis zawarty w projekcie ustawy nie rozstrzyga jednak wątpliwości.</u>
</div>
<div xml:id="div-67">
<u xml:id="u-67.0" who="#WłodzimierzWiertek">Wydaje mi się, że zgłoszone tutaj wątpliwości są uzasadnione. Weźmy np. sytuację, w której matka trojga dzieci w wieku przedszkolnym znajduje się w więzieniu. Ojciec sprawuje nad nimi pieczę, ale jest alkoholikiem. Wydaje mi się, że w takiej sytuacji należy pomóc matce powrócić do dzieci.</u>
</div>
<div xml:id="div-68">
<u xml:id="u-68.0" who="#LechDomeracki">Ten przykład jest objęty przez przepis, o którym mowa.</u>
</div>
<div xml:id="div-69">
<u xml:id="u-69.0" who="#JerzyBratoszewski">Kodeks karny używa w tym przypadku czasu teraźniejszego, natomiast w projekcie użyty został czas przeszły. Chodzi więc o to, w jakim momencie ta opieka była sprawowana.</u>
<u xml:id="u-69.1" who="#JerzyBratoszewski">Prokurator generalny Józef Żyta: Podobne rozwiązanie zostało zawarte w ustawie o amnestii z 1984 r. W moim przekonaniu uzupełnienie nie jest konieczne, bowiem ustawa wchodzi przecież w życie w określonym dniu.</u>
</div>
<div xml:id="div-70">
<u xml:id="u-70.0" who="#EmiliaPogonowskaJucha">Ale chodzi tu o osoby już pozbawione wolności, które właśnie dlatego nie mogą sprawować opieki nad dzieckiem.</u>
</div>
<div xml:id="div-71">
<u xml:id="u-71.0" who="#JózefBarecki">Czy tych wątpliwości nie rozwiązałoby użycie czasu teraźniejszego w tym przepisie, a więc, że „sprawuje sam pieczę nad dzieckiem do lat 16, do której wykonywania są obowiązani rodzice”. Sprawuje - to znaczy czyni to w momencie, gdy ustawa wchodzi w życie. W ten sposób zrealizowany będzie postulat mecenasa A. Elbanowskiego.</u>
</div>
<div xml:id="div-72">
<u xml:id="u-72.0" who="#LechDomeracki">Kodeks karny również używa czasu teraźniejszego. Ocena sytuacji będzie miała miejsce wtedy, gdy trzeba będzie podjąć decyzję o warunkowym przedterminowym zwolnieniu.</u>
</div>
<div xml:id="div-73">
<u xml:id="u-73.0" who="#KazimierzSecomski">Poseł E. Pogonowska Jucha słusznie zwróciła uwagę na to, że skoro ktoś znajduje się w zakładzie karnym, to nie może sprawować opieki. Należałoby zatem zapisać, że „sprawuje lub powinien sprawować pieczę”.</u>
</div>
<div xml:id="div-74">
<u xml:id="u-74.0" who="#LechDomeracki">Uchwalając kodeks karny Sejm zapewne i to miał też na uwadze.</u>
</div>
<div xml:id="div-75">
<u xml:id="u-75.0" who="#KazimierzSecomski">Jako prawnik zgadzam się z tym, ale chodzi mi także o odbiór społeczny tego przepisu.</u>
<u xml:id="u-75.1" who="#KazimierzSecomski">Komisje przyjęły ort. 6 z poprawką zaproponowaną przez posła K. Secomskiego. Następnie przyjęto art. 7 i 8 bez zmian Przystąpiono do rozpatrzenia art. 9.</u>
</div>
<div xml:id="div-76">
<u xml:id="u-76.0" who="#EmiliaWcisło">Poprzednia amnestia objęła szerszą grupę wykroczeń niż te, o których mówi art. 9. Obecna obejmuje tylko orzeczone prawomocnie kary aresztu, ograniczenia wolności i zastępcze kary aresztu. Nie obejmuje natomiast wykroczeń, w stosunku do których orzeczono kary grzywny. Dlaczego przyjęto takie rozwiązanie?</u>
<u xml:id="u-76.1" who="#EmiliaWcisło">W jakim składzie orzeka sąd o darowaniu kary - jednoosobowym, czy pełnym?</u>
</div>
<div xml:id="div-77">
<u xml:id="u-77.0" who="#LechDomeracki">Wyszliśmy z założenia, że w przypadku wykroczeń ustawa obejmie tylko kary mające poważniejszy charakter. Dlatego wyłączyliśmy kary o charakterze dodatkowym. Chodzi głównie o to, aby doprowadzić do zwolnienia z aresztów i więzień ludzi odbywających kary pozbawienia wolności.</u>
<u xml:id="u-77.1" who="#LechDomeracki">Jeśli chodzi o drugie pytanie, to pragnę zwrócić uwagę na art. 15, w którym stwierdza się, że postępowanie w sprawach objętych ustawą toczy się przed organem, który je prowadzi.</u>
<u xml:id="u-77.2" who="#LechDomeracki">Komisje przyjęły art. art. 9, 10, 11 i 12 bez zmian.</u>
</div>
<div xml:id="div-78">
<u xml:id="u-78.0" who="#JerzyBratoszewski">Jeśli można wrócić do art. 7, to chciałbym zwrócić uwagę, że w jego pierwszym zdaniu brakuje określenia: „w tyra przestępstw skarbowych”.</u>
</div>
<div xml:id="div-79">
<u xml:id="u-79.0" who="#LechDomeracki">Jest to słuszna uwaga.</u>
<u xml:id="u-79.1" who="#LechDomeracki">Komisje przyjęły zaproponowaną przez sędziego S.N. J.Bratoszewskiego poprawkę do art. 7. Przystąpiono do rozpatrywania art. 15.</u>
</div>
<div xml:id="div-80">
<u xml:id="u-80.0" who="#AndrzejElbanowski">W poprzedniej ustawie amnestyjnej były przepisy uprawniające sprawców przestępstw do wnoszenia skarg na postępowanie amnestyjne. Rozumiem, że w tej ustawie rezygnujemy z tego rozwiązania ze względu na tzw. więźniów politycznych. Chciałbym się upewnić, czy w świetle art. 13 ust. 2 środek odwoławczy przysługuje tylko prokuratorowi?</u>
<u xml:id="u-80.1" who="#AndrzejElbanowski">Wydaje się, że należy stworzyć możliwość odwoływania się do sądu.</u>
</div>
<div xml:id="div-81">
<u xml:id="u-81.0" who="#LechDomeracki">Proponujemy, podobnie jak w ustawie z 1985 r., aby i tym razem środek odwoławczy przysługiwał wyłącznie prokuratorowi. Mamy w tej sprawie pewne doświadczenie. Część przestępców niekryminalnych uważa się za niewinnych i chce się odwoływać. Pragniemy uniknąć takiej sytuacji. Nie chcielibyśmy również stwarzać możliwości dla podejmowania demonstracji politycznych. Ustawa ta jest aktem szczególnej łaski. Te trzy przesłanki zadecydowały o powtórzeniu sformułowania z poprzedniej ustawy.</u>
</div>
<div xml:id="div-82">
<u xml:id="u-82.0" who="#KazimierzSecomski">Sprawa ta była przedmiotem bardzo długiej dyskusji przed uchwaleniem ustawy amnestyjnej z 1983 r. Przedyskutowaliśmy to zagadnienie z różnymi organami, organizacjami i instancjami. Doszliśmy do wniosku, że nie możemy stwarzać możliwości demonstrowania przeciw okazanemu aktowi łaski.</u>
</div>
<div xml:id="div-83">
<u xml:id="u-83.0" who="#AndrzejElbanowski">Rozumiem te intencje w przypadku więźniów politycznych…</u>
</div>
<div xml:id="div-84">
<u xml:id="u-84.0" who="#KazimierzSecomski">Chodzi też o zwykłych pieniaczy.</u>
</div>
<div xml:id="div-85">
<u xml:id="u-85.0" who="#AndrzejElbanowski">Ja mam na myśli przestępstwa polityczne. Nie wiem, czy można różnicować przestępstwa w postępowaniu odwoławczym. Zgłaszam jednak wątpliwość, co do rozwiązania proponowanego w projekcie ustawy.</u>
</div>
<div xml:id="div-86">
<u xml:id="u-86.0" who="#SylwesterZawadzki">Wydaje się, że argumenty A. Elbanowskiego nie są w pełni zasadne. Z art. 15 ust. 2 wynika, że środek odwoławczy przysługuje prokuratorowi tylko w przypadku przestępstw niekryminalnych.</u>
</div>
<div xml:id="div-87">
<u xml:id="u-87.0" who="#JerzyJaskiernia">Nie wiem, czy interpretacja ta jest prawidłowa. Wydaje się, że przepis dotyczy wszystkich przestępstw.</u>
</div>
<div xml:id="div-88">
<u xml:id="u-88.0" who="#LechDomeracki">Różnicowanie przestępstw byłoby niezręczne.</u>
</div>
<div xml:id="div-89">
<u xml:id="u-89.0" who="#JerzyJaskiernia">W świetle dotychczasowej dyskusji, proponuję utrzymać sformułowanie zawarte w projekcie ustawy.</u>
<u xml:id="u-89.1" who="#JerzyJaskiernia">Komisje przyjęły bez zmian art. art. 15, 14 i 15.</u>
</div>
<div xml:id="div-90">
<u xml:id="u-90.0" who="#KazimierzSecomski">Art. 16 stwierdza, że zwolnienie osób pozbawionych wolności powinno nastąpić nie później niż do dnia 15 września 1986 r. Jest to bardzo napięty termin. Trzeba brać pod uwagę fakt, że są to miesiące wakacyjne. Załatwienie tych ponad 20 tys. spraw będzie dużym obciążeniem dla sędziów i prokuratorów.</u>
<u xml:id="u-90.1" who="#KazimierzSecomski">Komisje przyjęły bez uwag art. art. 16. 17 i 18.</u>
</div>
<div xml:id="div-91">
<u xml:id="u-91.0" who="#JerzyJaskiernia">Czy są uwagi do uzasadnienia projektu ustawy?</u>
</div>
<div xml:id="div-92">
<u xml:id="u-92.0" who="#EmiliaPogonowskaJucha">Przepraszam, że pytam o to dopiero teraz, ale zrodziły się we mnie pewne wątpliwości. Prof. K. Secomski w swoim wystąpieniu mówił, że amnestia nie obejmuje kary ograniczenia wolności, ponieważ byłoby to niewychowawcze. Tymczasem w art. 9 kara ta została uwzględniona.</u>
</div>
<div xml:id="div-93">
<u xml:id="u-93.0" who="#LechDomeracki">Art. 9 dotyczy kary ograniczenia wolności orzeczonej prawomocnie przez sąd. Ciężar gatunkowy tej kary jest znacznie większy niż kary ograniczenia wolności orzeczonej przez kolegia ds. wykroczeń.</u>
</div>
<div xml:id="div-94">
<u xml:id="u-94.0" who="#JerzyJaskiernia">Czy są inne uwagi? Nie widzę. Proponuję więc, abyśmy wrócili do kwestii podniesionej przez posła E. Ochendowskiego, dotyczącej pisowni słowa „państwo”. Poseł E. Ochendowski przytoczył przykłady, wzięte z różnych aktów prawnych, przemawiające za pisaniem tego słowa dużą literą.</u>
</div>
<div xml:id="div-95">
<u xml:id="u-95.0" who="#MieczysławBandurka">Trzeba skonsultować się ze specjalistami - językoznawcami. Wówczas nie będzie wątpliwości. Moim zdaniem słowo to pisze się małą literą - to nie jest imię własne. Uniknęlibyśmy tej dyskusji, gdyby projekty aktów prawnych były przed przesłaniem do Sejmu konsultowane z językoznawcami.</u>
</div>
<div xml:id="div-96">
<u xml:id="u-96.0" who="#LechDomeracki">Gdyby poseł M. Bandurka zechciał wziąć pod uwagę tempo, w jakim projekt tej ustawy był przygotowywany, to zrozumiałby dlaczego ograniczyliśmy się tylko do sięgnięcia do Słownika Poprawnej Polszczyzny, a nie szukaliśmy porady językoznawców.</u>
</div>
<div xml:id="div-97">
<u xml:id="u-97.0" who="#MieczysławBandurka">To nie były pretensje pod adresem resortu sprawiedliwości.</u>
</div>
<div xml:id="div-98">
<u xml:id="u-98.0" who="#JerzyJaskiernia">Sądzę, że ogólny sens uwagi posła M. Bandurki jest słuszny. Obie komisje popierają sugestię, by projekty aktów prawnych były lepiej przygotowywane od strony językowej.</u>
</div>
<div xml:id="div-99">
<u xml:id="u-99.0" who="#KazimierzSecomski">Proponuję przyjąć pisownię zastosowaną w projekcie ustawy. Dla mnie największym autorytetem w dziedzinie poprawnej polszczyzny był procesor Witold Doroszewski. Jego zdaniem słowo „państwo” piszemy dużą literą tylko w wyrażeniu „Państwo Polskie”. We wszystkich innych wypadkach słowo to piszemy małą literą. Dodam, że w ustawie amnestyjnej z 1985 r. zastosowano pisownię małej litery.</u>
</div>
<div xml:id="div-100">
<u xml:id="u-100.0" who="#JerzyJaskiernia">Czy. poseł E. Ochendowski przychyla się do stanowiska prof. K. Secomskiego?</u>
</div>
<div xml:id="div-101">
<u xml:id="u-101.0" who="#EugeniuszOchendowski">Tak.</u>
<u xml:id="u-101.1" who="#EugeniuszOchendowski">W głosowaniu obie komisje jednogłośnie przyjęły projekt ustawy w zaproponowanej wersji wraz z uzgodnionymi w toku dyskusji poprawkami.</u>
<u xml:id="u-101.2" who="#EugeniuszOchendowski">Na posła sprawozdawcę wybrano, przy jednym głosie wstrzymującym się, poseł Elżbietę Gacek (PZPR).</u>
</div>
</body>
</text>
</TEI>
</teiCorpus>