text_structure.xml 152 KB

Edit Raw Blame History Permalink

<?xml version='1.0' encoding='utf-8'?>
<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
  <xi:include href="PPC_header.xml" />
  <TEI>
    <xi:include href="header.xml" />
    <text>
      <body>
        <div xml:id="div-1">
          <u xml:id="u-1.0" who="#komentarz">Dnia 9 grudnia 1985 r. Komisja Administracji, Spraw Wewnętrznych i Wymiaru Sprawiedliwości, obradująca pod przewodnictwem posła Józefa Bareckiego (PZPR), rozpatrzyła:</u>
          <u xml:id="u-1.1" who="#komentarz">- informację o zakresie działania i zadaniach resortu spraw wewnętrznych:</u>
          <u xml:id="u-1.2" who="#komentarz">- projekt budżetu państwa w częściach dotyczących Ministerstwa Spraw Wewnętrznych, Prokuratury Generalnej PRL, Państwowego Arbitrażu Gospodarczego, Kancelarii Rady Państwa i Kancelarii Sejmu.</u>
          <u xml:id="u-1.3" who="#komentarz">W posiedzeniu komisji udział wzięli: członek Rady Państwa Kazimierz Secomski, szef Kancelarii Sejmu Kazimierz Świtała, wiceminister spraw wewnętrznych Zbigniew Pudysz, prokurator generalny Józef Żyta, prezes Państwowego Arbitrażu Gospodarczego Ebward Zachajkiewicz oraz przedstawiciele Najwyższej Izby Kontroli.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-2">
          <u xml:id="u-2.0" who="#ZbigniewPudysz">Dotychczasowa współpraca z Komisją Spraw Wewnętrznych i Wymiaru Sprawiedliwości Sejmu VIII kadencji kształtowała się bardzo pomyślnie. Fakt ten zasługuje tym bardziej na podkreślenie, że był to - jak wszyscy mamy tego świadomość - okres szczególnie trudny dla społeczeństwa i państwa.</u>
          <u xml:id="u-2.1" who="#ZbigniewPudysz">Resort spraw wewnętrznych zawsze spotykał się ze strony komisji z wydatną pomocą, życzliwością i zrozumieniem nie tylko w sprawach zasadniczych - dotyczących tworzenia, czy nowelizacji aktów prawnych związanych z organizacją i zakresem działania resortu spraw wewnętrznych, ale i w sprawach bytowych naszych funkcjonariuszy. Wysoko sobie cenimy tę życzliwość obywateli posłów, zwłaszcza, że funkcjonariusze resortu byli obiektem ataków ze strony sił antysocjalistycznych i ośrodków dywersyjnych na Zachodzie.</u>
          <u xml:id="u-2.2" who="#ZbigniewPudysz">Przypomnę, że Sejm poprzedniej kadencji uchwalił ważne dla funkcjonowania resortu ustawy: o urzędzie ministra spraw wewnętrznych i zakresie działania podległych mu organów, o służbie funkcjonariuszy służbie bezpieczeństwa i milicji obywatelskiej; o zaopatrzeniu emerytalnym funkcjonariuszy milicji obywatelskiej oraz ich rodzin; o ochronie tajemnicy państwowej i służbowej, a także nowelizacji ustaw o paszportach oraz ewidencji ludności i dowodach osobistych.</u>
          <u xml:id="u-2.3" who="#ZbigniewPudysz">Dwie pierwsze z wymienionych ustaw oraz wydane na ich podstawie przepisy wykonawcze, zakończyły proces budowania spójnego systemu prawnej ochrony bezpieczeństwa państwa i porządku publicznego. Ustalając prawa i obowiązki funkcjonariuszy resortu spraw wewnętrznych, stawiane im wymagania wobec państwa i społeczeństwa - ustawy te dają gwarancję praworządnych działań, stwarzając jednocześnie realne możliwości ich społecznej kontroli i oceny.</u>
          <u xml:id="u-2.4" who="#ZbigniewPudysz">W najbliższym czasie zamierzamy przedstawić Radzie Ministrów projekty dwóch aktów prawnych o dużym społecznym znaczeniu. Jesteśmy w trakcie opracowywania projektów ustaw: Prawo o aktach stanu cywilnego oraz o Ochotniczej Rezerwie Milicji Obywatelskiej. Ta ostatnia będzie miała szczególne znaczenie dla ponad 300 tysięcznej organizacji społecznej współdziałającej w ochronie porządku publicznego.</u>
          <u xml:id="u-2.5" who="#ZbigniewPudysz">Ustawa o urzędzie ministra spraw wewnętrznych określając pozycję ministra w strukturze naczelnych organów administracji państwowej, powierzyła mu realizację zadań o szczególnie doniosłym znaczeniu dla bezpieczeństwa państwa i jego rozwoju, dla ochrony życie, zdrowia, niezakłóconych warunków pracy i wypoczynku obywateli.</u>
          <u xml:id="u-2.6" who="#ZbigniewPudysz">W strukturze organizacyjnej Ministerstwa Spraw Wewnętrznych działają następujące służby: wywiadu i kontrwywiadu, bezpieczeństwa, milicji obywatelskiej, polityczno-wychowawcza, kadr i doskonalenie zawodowego, zabezpieczenia operacyjnego, zabezpieczenia materiałowego oraz szefostwo wojsk MSW.</u>
          <u xml:id="u-2.7" who="#ZbigniewPudysz">Służbami kierują podsekretarze stanu i dyrektorzy generalni. Nadto dwóch podsekretarzy stanu zajmuje się problematyką pozostającą w gestii Komitetu Rady Ministrów do spraw Przestrzegania Prawa, Porządku Publicznego i Dyscypliny Społecznej oraz problematyką organizacyjno-prawną, obronną i koordynacją działań jednostek śledczych SB w zakresie zapobiegania, i ścigania.</u>
          <u xml:id="u-2.8" who="#ZbigniewPudysz">Minister spraw wewnętrznych sprawuje także nadzór nad kolegiami do spraw wykroczeń, ochroną przeciwpożarową i ochotniczą rezerwą milicji obywatelskiej, a nadto kontrolę nad służbą przemysłową i innymi, uzbrojonymi formacjami ochronnymi. Resort spraw wewnętrznych dysponuje systemem szkolnictwa specjalistycznego, którego bazę tworzy Akademia Spraw Wewnętrznych, dwie wyższe szkoły oficerskie w Legionowie i Szczytnie, szkoła chorążych i trzy szkoły podoficerskie.</u>
          <u xml:id="u-2.9" who="#ZbigniewPudysz">Terenową strukturę organizacyjną resortu tworzą wojewódzkie, rejonowe i dzielnicowe urzędy spraw wewnętrznych, a także podległe im komisariaty i posterunki milicji obywatelskiej. Zasięg terytorialny działania wojewódzkich, rejonowych i dzielnicowych urzędów spraw wewnętrznych pokrywa się z reguły z zakresem działania sądów, prokuratur i kolegiów do spraw wykroczeń.</u>
          <u xml:id="u-2.10" who="#ZbigniewPudysz">Przy wykonywaniu zadań, minister spraw wewnętrznych współdziała z innymi naczelnymi i centralnymi organami władzy i administracji państwowej.</u>
          <u xml:id="u-2.11" who="#ZbigniewPudysz">Działalność resortu spraw wewnętrznych w ostatnim okresie - podobnie, jak innych ogniw władzy i administracji - odbywała się pod presją ważnych dla naszego państwa wydarzeń politycznych, społecznych i gospodarczych. Najistotniejszym z nich były wybory do Sejmu. Wybory te stanowiły zamknięcie pewnego etapu rozwoju sytuacji wewnętrznej w kraju. Wyniki wyborów, świadczą, że siły antysocjalistyczne poniosły kolejną klęskę.</u>
          <u xml:id="u-2.12" who="#ZbigniewPudysz">Aktualną sytuację społeczno-polityczną w kraju charakteryzuje widoczna na każdym kroku normalizacja życia społecznego i gospodarczego. Znacznie umocniła się dyscyplina społeczna i poczucie praworządności. Znajduje to m.in. wyraz w zahamowaniu ilościowego wzrostu przestępczości, choć nadal jest to zjawisko bardzo groźne. Pozytywnym zjawiskiem jest brak akceptacji dla haseł przeciwnika politycznego. Przypomnę, że na długo przed wyborami została rozpętana na niespotykaną dotąd skalę, kampania propagandowa nawołująca do bojkotu wyborów. Jej fiasko pogłębiło uzależnienie pozostających jeszcze w konspiracji jednostek od ośrodków dywersyjnych na Zachodzie. Społeczeństwo ma świadomość, że działania destabilizujące to nie tylko godzenie w rzeczywistość socjalistyczną. Jest to godzenie w żywotne interesy narodu i Państwa. Z przesłanek o znaczeniu międzynarodowym wpływających na sytuację wymieniłbym przełamanie izolacji Polaki mimo obowiązywania nadal restrykcji gospodarczych. Istotnym czynnikiem, który przesądził o przełamaniu tej izolacji, a tym samym wpłynął decydująco na umocnienie się korzystnych nastrojów i postaw w społeczeństwie polskim, było przemówienie i inicjatywy podejmowane przez generała Wojciecha Jaruzelskiego w czasie 40-tej Sesji Zgromadzenia Ogólnego Narodów Zjednoczonych.</u>
          <u xml:id="u-2.13" who="#ZbigniewPudysz">Ostatnia wizyta przewodniczącego Rady Państwa w Libii, Algierii, Tunezji i Paryżu, a zwłaszcza spotkanie z prezydentem Francji znalazły się w centrum uwagi wielu krajów. Obserwatorzy amerykańscy i pozostałych państw NATO zgodni są co do tego, że polski przywódca odważnie kontynuuje ofensywę dyplomatyczną PRL w kierunku ostatecznego przełamania izolacji naszego kraju w układzie międzynarodowym.</u>
          <u xml:id="u-2.14" who="#ZbigniewPudysz">Wszystko to wskazuje wyraźnie na uspokojenie się nastrojów i normalizacji sytuacji w kraju. Udział w wyborach był zatem wyrazem dokonanych zmian w świadomości i postawach obywateli. Te korzystne przemiany nie dokonały się nagle; był to proces trwający od momentu wprowadzenia stanu wojennego.</u>
          <u xml:id="u-2.15" who="#ZbigniewPudysz">Ewidentnym przejawem stabilizowania się sytuacji społeczno-gospodarczej jest podjęcie przez Radę Krajową PRON inicjatywy humanitarnego potraktowania osób, które - często omamione przez wrogą propagandę bądź inspiratorów w kraju - weszły na drogę działań sprzecznych z prawem, godzących w interesy państwa, zakłócających porządek publiczny. W aktualnych warunkach, zmienia się bowiem ocena społecznego niebezpieczeństwa czynów jakich dopuścili się niektórzy spośród pozbawionych wolności za tzw. przestępstwa niekryminalne.</u>
          <u xml:id="u-2.16" who="#ZbigniewPudysz">Trzeba mieć jednak świadomość, że nadal występują realne zagrożenia, mające wpływ na sytuację wewnętrzną. Chodzi przede wszystkim o działania polityczne przeciwników socjalistycznej rzeczywistości i podejmowania przez nich próby wpływania na stan umysłów obywateli. W tym celu wykorzystywane są np. rocznice wydarzeń społecznych, jakie miały miejsce w ostatnich latach, jak też wydarzeń historycznych. Przy tym chodzi nie tylko o przewidziane w programie przeciwnika rocznice porozumień społecznych, rejestracji NSZZ „Solidarność”, wprowadzenia stanu wojennego, śmierci księdza Jerzego Popiełuszki, ale również takie zdarzenia, jak śmierć i pogrzeb Antonowicza z Olsztyna zmarłego w wyniku obrażeń odniesionych po wyskoczeniu z samochodu milicyjnego, czy pogrzeb generała M. Boruty - Spiechowicza w Zakopanem. Ostatnio wspólnie z prokuraturą, podjęto czynności w celu wyjaśnienia okoliczności zdarzenia z księdzem Zalewskim z Krakowa, które miało miejsce w dn. 4 listopada br. Ksiądz ten zgłosił, że został napadnięty. Wszystko wskazuje na prowokację.</u>
          <u xml:id="u-2.17" who="#ZbigniewPudysz">Przeciwnik nie traktował bojkotu wyborów jako celu samego w sobie, lecz jako część długofalowego planu zmierzającego do demontażu ustroju socjalistycznego. Zgodnie z koncepcją budowy „społeczeństwa niezależnego”, odmowa głosowania miała być dowodem istnienia i rozwoju innej świadomości społecznej, świadomości „alternatywnej”, istniejącej obok oficjalnej. Istotnym elementem tego założenia jest dążenie do poszerzenia zakresu tzw. biernego oporu społeczeństwa.</u>
          <u xml:id="u-2.18" who="#ZbigniewPudysz">Mimo niekorzystnych rokowań, przeciwnik nie zrezygnował przed wyborami i nie rezygnuje obecnie, licząc na zdyskontowanie nie zawsze dostatecznej społecznej akceptacji polityki władz przez różne środowiska. Odnosi się to zwłaszcza do problematyki ekonomicznej, która nadal pozostaje głównym źródłem frustracji i niezadowolenia przede wszystkim w kręgach klasy robotniczej. W niektórych zakładach pracy mają miejsce różne konflikty, panuje niezadowolenie, głównie na tle płac, warunków socjalno-bytowych, złej organizacji pracy i braków materiałowych oraz wiążących się z tym trudności w wykonywaniu planów produkcyjnych, co ma wpływ na zarobki.</u>
          <u xml:id="u-2.19" who="#ZbigniewPudysz">Pod najsilniejszą presją przeciwnika pozostawały i pozostają środowiska kulturo- i opiniotwórcze oraz środowiska akademickie, najżywiej reagujące, na wszystkie demagogiczne hasła. Np. tzw. problem więźniów politycznych jest jednym z haseł odłożonych na czas po wyborach. Nie muszę w tym gronie uzasadniać spekulacyjnego charakteru tego hasła.</u>
          <u xml:id="u-2.20" who="#ZbigniewPudysz">Działalność wrogich służb specjalnych i ośrodków dywersji będzie nadal zagrażała bezpieczeństwu państwa. Działalność ta prowadzona będzie w czterech głównych kierunkach:</u>
          <u xml:id="u-2.21" who="#ZbigniewPudysz">- pierwszym - jest utrzymanie podziemia, a zwłaszcza Tymczasowej Komisji Koordynacyjnej nawet w szczątkowej formie. Jest to potrzebne antypolskim siłom na Zachodzie ze względów taktycznych i prestiżowych. Stąd, wzmożone ostatnio, wysiłki niektórych państw NATO zmierzające do stworzenia „parasola ochronnego” nad liderami opozycji;</u>
          <u xml:id="u-2.22" who="#ZbigniewPudysz">- drugim kierunkiem jest finansowanie i sterowanie działalnością jednostek tkwiących w podziemiu. Stąd odtwarzanie i odbudowywanie kanałów łączności, wsparcie moralne, finansowe i materialne, działania instruktażowe;</u>
          <u xml:id="u-2.23" who="#ZbigniewPudysz">- trzecim kierunkiem jest umacnianie struktur „Solidarności” na Zachodzie. Są one wykorzystywane do szkalowania i szkodzenia interesom Polski na forum międzynarodowym. Służą też do organizowania różnego rodzaju prowokacji w stosunku do naszych przedstawicielstw i placówek za granicą. Głównym jednak zadaniem tych struktur jest spełnianie roli bezpośredniego łącznika między ośrodkami wywiadowczymi i dywersyjnymi za granicą i podziemiem w kraju. Według naszych prognoz będą podejmowane próby dalszej integracji i zespolenia działalności opozycji w kraju z grupami „Solidarności” na Zachodzie. Świadczy o tym m.in. przyjęcie przez Ronalda Reagana, szefa brukselskiego biura „Solidarności” - Jerzego Milewskiego;</u>
          <u xml:id="u-2.24" who="#ZbigniewPudysz">- kierunkiem czwartym jest antypolska i antysocjalistyczna działalność dywersyjna, prowadzona głównie przez wrogie rozgłośnie polskojęzyczne i ośrodki wywiadowcze, bazujące, na skrajnie reakcyjnych ugrupowaniach emigracyjnych.</u>
          <u xml:id="u-2.25" who="#ZbigniewPudysz">Aktualnie priorytet mają trzy płaszczyzny dywersyjnego oddziaływania:</u>
          <u xml:id="u-2.26" who="#ZbigniewPudysz">- polityczna, polegająca na dyskredytowaniu Polski zarówno w układzie międzynarodowym, jak i wewnętrznym, w tym m.in. resortu spraw wewnętrznych, wyolbrzymianiu skali i zasięgu oddziaływania konspiracyjnych struktur byłej „Solidarności”, inspirowaniu inicjatyw, ruchów i tzw. struktur alternatywnych;</u>
          <u xml:id="u-2.27" who="#ZbigniewPudysz">- ideologiczna mająca na celu umacnianie klerykalizmu, kształtowanie antyradzieckości, dyskredytowanie dorobku i socjalistycznych przeobrażeń w minionym 40-leciu PRL;</u>
          <u xml:id="u-2.28" who="#ZbigniewPudysz">- ekonomiczna, której głównym założeniem jest negowanie osiągnięć gospodarczych 40-lecia.</u>
          <u xml:id="u-2.29" who="#ZbigniewPudysz">Oczywiście wielokierunkowe działania jednostek resortu spraw wewnętrznych, podejmowane wspólnie z prokuraturą i innymi organami, wsparte działaniami aktywu społecznego doprowadziły do istotnego ograniczenia wrogich działań przeciwników wewnętrznych i zewnętrznych.</u>
          <u xml:id="u-2.30" who="#ZbigniewPudysz">W ostatnim okresie szczególnego znaczenia nabiera walka z przestępczością i zjawiskami patologii społecznej. Tendencje występujące w przestępczości pospolitej nie są jednolite, ani jednokierunkowe. Przeważnie są one jednak niekorzystne. Te właśnie niekorzystne zjawiska są pochodną występujących w początkach lat 80-tych zakłóceń życia społeczno-gospodarczego kraju. Skutki tych zakłóceń znalazły swoje odbicie zwłaszcza w bilansie przestępczości pospolitej.</u>
          <u xml:id="u-2.31" who="#ZbigniewPudysz">Wzrost liczby przestępstw kryminalnych pozostawał w ścisłym związku z eksplozyjnym rozwojem licznych zjawisk kryminogennych, towarzyszyło mu przy tym obiektywnie uzasadnione osłabienie skuteczności ich zwalczania.</u>
          <u xml:id="u-2.32" who="#ZbigniewPudysz">Destrukcyjne oddziaływanie w latach 1980–1981, na aparat państwowy, w tym na organa MO, spotęgowały działalność i tak już znacznego potencjału przestępczego. Wraz z obniżonym stanem dyscypliny społecznej stwarzało to w nieodległej jeszcze przeszłości klimat pobłażliwości dla przestępców, było wysoce kryminogenną przesłanką.</u>
          <u xml:id="u-2.33" who="#ZbigniewPudysz">Odnotowano np. istotny wzrost liczby przestępców przeciwko mieniu. Obserwuje się przy tym, że coraz częściej jest to przestępczość grupowa, seryjna i nosząca znamiona profesjonalizmu. Na niezmiennym poziomie pozostaje liczba zabójstw, przy czym nasiliły się zabójstwa na tle rabunkowym oraz na tle nieporozumień rodzinnych.</u>
          <u xml:id="u-2.34" who="#ZbigniewPudysz">W 1984 r. wystąpiły pierwsze symptomy poprawy w obrazie przestępczości i jej zwalczaniu. Stanowiły one relatywnie korzystny punkt wyjścia dla przeciwdziałania mechanizmowi patologii społecznej już w roku bież. Należy zasadnie oczekiwać, iż również w najbliższych latach następować będzie dalsza integracja społeczeństwa wokół celów i zadań ochrony państwa i gospodarki. Prognozy wskazują, że przejawiać się to będzie w upowszechnianiu się postaw obywatelskich oraz poprawie świadomości i kultury prawnej społeczeństwa.</u>
          <u xml:id="u-2.35" who="#ZbigniewPudysz">Pragnę w tym miejscu podkreślić znaczną aktywność na polu koordynacji i integrowania wysiłków organów ochrony prawnej, jaką rozwinął Komitet Rady Ministrów do spraw Przestrzegania Prawa, Porządku Publicznego i Dyscypliny Społecznej. Spowodowało to także ożywienie działań organizacji społecznych na tym odcinku. Winno to doprowadzić do stanu, w którym rozmiary i sprawność społecznego systemu zapobiegania przestępczości i innym przejawom patologii będą adekwatne do wielkości występujących zagrożeń.</u>
          <u xml:id="u-2.36" who="#ZbigniewPudysz">W tej sytuacji resort spraw wewnętrznych zamierza skupić uwagę na ochronie interesów i bezpieczeństwa państwa, przeciwdziałaniu zamiarom antypolskiej i antysocjalistycznej agentury oraz zachodnich służb specjalnych podejmujących działalność szpiegowsko-dywersyjną, godzącą w polską rację stanu, bezpieczny byt, siłę obronną oraz stan posiadania i rozwój gospodarczy państwa polskiego. Resort ma na celu doprowadzenie, w możliwie, krótkim czasie, do rozbicia i likwidacji głównych struktur podziemia. Podjęto już przedsięwzięcia służące intensyfikacji organizacyjno-operacyjnych działań wszystkiej służb resortu. Powinno to umożliwić także dalsze ograniczenia nielegalnej działalności poligraficzno-wydawniczej. Resort zamierza też skoncentrować wysiłki na zwalczaniu politycznej działalności najbardziej ekstremalnej części kleru, a także na przeciwdziałaniu wykorzystywania do celów politycznych obiektów sakralnych. Zadania te będziemy realizować we współdziałaniu z administracją państwową i wyznaniową.</u>
          <u xml:id="u-2.37" who="#ZbigniewPudysz">Zwiększona zostanie ochrona środowisk szczególnie zagrożonych przez wrogą działalność opozycyjną. Dotyczy to zwłaszcza załóg kluczowych zakładów pracy, środowisk młodzieżowych i inteligenckich.</u>
          <u xml:id="u-2.38" who="#ZbigniewPudysz">Istotnym kierunkiem działań resortu będzie zwalczanie przestępczości kryminalnej, zapobieganie aferowej przestępczości gospodarczej, lepsza ochrona gospodarki narodowej przed przypadkami nadużyć, marnotrawstwa i niegospodarności oraz brak poszanowania mienią społecznego.</u>
          <u xml:id="u-2.39" who="#ZbigniewPudysz">Jednym z istotnych, elementów działalności resortu było i jest traktowanie represji karnej, jako środka koniecznego, nigdy jednak jako celu samego w sobie. Stąd też represja dozowana jest stosownie do zagrożenia oraz jako istotne uzupełnienie podejmowanych przez władze decyzji i działań o charakterze społeczno-politycznym. Charakteryzuje ją też dążenie do daleko idącego rozwarstwienia przestępstw i sprawców - tj. surowego traktowania inspiratorów i organizatorów przestępczej działalności wymierzonej przeciwko państwu, łagodniejszego zaś traktowania tych, którzy - nierzadko bez rozeznania - dali się do tej działalności wciągnąć. Praktycznym wyrazem takiej polityki były amnestie, a ostatnio decyzje humanitarne dotyczące zwolnień z aresztu i zakładów karnych osób pozbawionych wolności za przestępstwa popełnione z motywów niekryminalnych.</u>
          <u xml:id="u-2.40" who="#ZbigniewPudysz">Niezależnie od akcji zwalniania z pobudek humanitarnych, toczą się jednak nadal postępowania karne przeciwko osobom, które dopuściły się szczególnie groźnych przestępstw, w tym przeciwko znanym przeciwnikom socjalistycznego ustroju, od lat naruszającym porządek prawny. I tak np. - w Sądzie Najwyższym, w trybie rewizyjnym toczy się sprawa przeciwko skazanym przez Sąd Wojewódzki w Gdańsku Adamowi Michnikowi, Władysławowi Frasyniukowi i Bogdanowi Lisowi. Do Sądu Wojewódzkiego w Warszawie skierowany został akt oskarżenia przeciwko Leszkowi Moczulskiemu i czterem innym działaczom nielegalnego związku „Konfederacja Polski Niepodległej”. Prokuratura Wojewódzka w Gdańsku prowadzi śledztwo w sprawie pomówienia niektórych komisji wyborczych przez Lecha Wałęsę o sfałszowanie obliczeń frekwencji wyborczej. Prowadzone jest śledztwo przeciwko Czesławowi Bieleckiemu i 10 innym aresztowanym osobom podejrzanym o współdziałanie z ośrodkami dywersji politycznej na Zachodzie oraz o udział w nielegalnym związku. Toczą się śledztwa w sprawie Mariana Terleckiego, byłego kierownika Agencji Radiowo-Telewizyjnej Biura Informacyjno-Prasowego NSZZ „Solidarność”, Tadeuszowi Jedynakowi b. członkowi Tymczasowej Komisji Koordynacyjnej oraz śledztwa w sprawie innych osób czynnie zaangażowanych w nielegalnej działalności.</u>
          <u xml:id="u-2.41" who="#ZbigniewPudysz">Resort spraw wewnętrznych, w ramach swych ustawowych uprawnień i pod kontrolą Sejmu PRL, będzie robił wszystko, aby spodziewane zagrożenia ograniczyć, neutralizować i likwidować. Socjalistyczna Polska musi być i będzie krajem bezpiecznym i praworządnym.</u>
          <u xml:id="u-2.42" who="#ZbigniewPudysz">Wszystkim pracownikom resortu będziemy stawiać coraz wyższe wymagania moralno-etyczne, zawodowe i polityczne. Przełożeni wszystkich szczebli, aparat polityczno-wychowawczy i organizacje partyjne wydały bezwzględną walkę wszelkim przejawom niezdyscyplinowania, arogancji i niskiej kultury w kontaktach ze społeczeństwem, naruszania prawa, postępowania niezgodne z przepisami i regulaminami. Wobec winnych poważnych naruszeń dyscypliny wyciągamy surowe konsekwencje, aż do wydalenia z resortu włącznie.</u>
          <u xml:id="u-2.43" who="#ZbigniewPudysz">Pragnę jednocześnie podkreślić, że funkcjonariusze resortu spraw wewnętrznych wykonują zadania z całą ofiarnością i poświęceniem. W tym roku w czasie wykonywania obowiązków służbowych poszkodowanych zostało 1856 funkcjonariuszy, w tym 195 zostało rannych. Były przypadki śmiertelne.</u>
          <u xml:id="u-2.44" who="#ZbigniewPudysz">Ciągle doskonalimy proces ideologiczno-wychowawczego oddziaływania, w szczególności wobec nowo przyjętych funkcjonariuszy. Ich adaptacja społeczno-zawodowa, zgodnie z wymogami służby stanowi jedno najważniejszych zadań szkoleniowo-wychowawczych. Szczególnie wysoką rangę nadajemy wszystkim działaniom zapewniającym wzrost kultury osobistej i kultury pracy funkcjonariuszy. Do działalności tej angażujemy w szerokim zakresie organizacje partyjne, młodzieżowe, sądy honorowe, rady funkcjonariuszy i inne organizacje działające w naszym resorcie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-3">
          <u xml:id="u-3.0" who="#StanisławHabczyk">Podstawą mojego wystąpienia są materiały, które otrzymałem w MSW, a także przeprowadzone przeze mnie rozmowy z przedstawicielami MSW oraz funkcjonariuszami Wojewódzkiego Urzędu Spraw Wewnętrznych w Bielsku Białej. Po raz pierwszy IX kadencji Sejmu rozpatrujemy projekt budżetu Ministerstwa Spraw Wewnętrznych.</u>
          <u xml:id="u-3.1" who="#StanisławHabczyk">Budżet centralny pokrywa koszty utrzymania jednostek centralnych MSW oraz finansuje działalność wszystkich pionów i jednostek podporządkowanych ministrowi spraw wewnętrznych niezależnie od ich umiejscowienia w strukturze organizacyjnej. Należą do nich: służba bezpieczeństwa i milicja obywatelska tzn. wojewódzkie, rejonowe, miejskie i dzielnicowe urzędy spraw wewnętrznych oraz komisariaty i posterunki MO; placówki resortowej służby zdrowia oraz ośrodki wczasowe; wydzielony pion szkolnictwa służby bezpieczeństwa i MO obejmujący 8 szkół, w tym jedną akademię i 2 szkoły wyższe; Wojska Ochrony Pogranicza oraz Nadwiślańskiej Jednostki Wojskowej MSW; jednostki centralne pożarnictwa, tj. Komenda Główna i 3 szkoły centralne, w tym Szkoła Główna Służby Pożarniczej i dwie szkoły chorążych pożarnictwa.</u>
          <u xml:id="u-3.2" who="#StanisławHabczyk">Omawiana działalność obejmuje swym zasięgiem kilka tysięcy jednostek różnych szczebli. Odznacza się też dużym zakresem rzeczowym, obejmując wiele rodzajów wyposażenia trwałego i materiałów - od środków żywności i leków po latające środki transportu. Jeśli do tego dodać, że resort dąży do przynajmniej częściowej samowystarczalności w zakresie takich usług jak remonty nieruchomości i budownictwo oraz konserwacja i naprawa niektórych rodzajów specjalnego wyposażenia, to staje się jasnym, że występuje tam wielobranżowa i wieloasortymentowa gospodarka materiałowa.</u>
          <u xml:id="u-3.3" who="#StanisławHabczyk">Przy ocenie projektu budżetu MSW, kluczowe zadania mają: zadania resortu na tle obecnej sytuacji, stan kadr służby bezpieczeństwa i milicji, Zaplecze techniczne resortu, problemy inwestycyjne, polityka płacowa oraz stan świadczeń socjalnych.</u>
          <u xml:id="u-3.4" who="#StanisławHabczyk">Do obowiązków resortu spraw wewnętrznych należy ochrona bezpieczeństwa państwa i jego granic, ochrona życia, zdrowia i mienia obywateli oraz mienia społecznego, ochrona porządku publicznego, a także zapobieganie wszelkim naruszeniom prawa. Zadania te stale rosną. Rozbudowuje się nadal potencjał gospodarczy państwa, postępuje rozwój miast, co oznacza pojawianie się nowych dużych skupisk ludności, wzmaga się ruch drogowy, trwa wymiana międzynarodowa. Dają jeszcze o sobie znać skutki niedawnego znacznego osłabienia dyscypliny społecznej, wpływ na kształtowanie się zadań resortu mają także aktualne tendencje w stosunkach międzynarodowych i wynikające stąd zagrożenia interesów naszego państwa.</u>
          <u xml:id="u-3.5" who="#StanisławHabczyk">Na tle przedstawionych zadań rysuje się potrzeba etatowego wzmacniania podstawowych jednostek resortu, a przede wszystkim rejonowych urzędów spraw wewnętrznych. Chodzi m.in. o etaty dzielnicowych i posterunkowych, milicjantów pododdziałów patrolowych i konwojowo-ochronnych oraz pracowników dochodzeniowo-śledczych, zwłaszcza, że Ministerstwo Spraw wewnętrznych stoi przed perspektywą tworzenia nowych komisariatów MO w rozwijających się miastach. Warto przy tym zauważyć, że etat dzielnicowego w innych krajach, nie tylko socjalistycznych, przypada na mniejszą liczbę mieszkańców niż w naszym kraju. Niezależnie od tego, rozwój motoryzacji i wzrost przewozów towarowych transportem samochodowym powoduje potrzebę wzmocnienia służby ruchu drogowego.</u>
          <u xml:id="u-3.6" who="#StanisławHabczyk">Proces sukcesywnego powiększania stanów osobowych jednostek oraz stosunkowo liczna wymiana kadr sprawiają, że następuje względnie szybkie odmładzanie obsady etatowej. Upowszechnianie się w społeczeństwie wykształcenia średniego i wyższego, a równocześnie rozwój różnych form kształcenia w samym resorcie, wpływają pozytywnie na ogólny poziom kadr. Wśród kadry oficerskiej dyplomy wyższych uczelni ma blisko 80% funkcjonariuszy. Zgodnie z pragmatyką służbową w przyszłości wszyscy oficerowie SB i MO powinni mieć wykształcenie wyższe.</u>
          <u xml:id="u-3.7" who="#StanisławHabczyk">Kadra podoficerstwa powinna mieć w zasadzie wykształcenie średnie, ale są trudności z doborem odpowiednich kandydatów do służby. Duża konkurencja ze strony innych zawodów przy wyjątkowej uciążliwości służby w SB i MO sprawiają, że w ostatnich latach wśród nowo przyjętych na stanowiska podoficerskie tylko połowa legitymuje się wykształceniem średnim.</u>
          <u xml:id="u-3.8" who="#StanisławHabczyk">W resorcie pełni służbę prawie 50% doświadczonych funkcjonariuszy. Wśród kadry oficerskiej 1/4 funkcjonariuszy to osoby, które przesłużyły w resorcie więcej niż 30 lat. Ruch kadr w resorcie spraw wewnętrznych jest znacznie mniejszy niż w innych zakładach pracy i kształtuje się w granicach 4 - wymiana kadr nawet w stosunkowo niedużych rozmiarach stwarza jednostkom MSW wiele problemów, bowiem obok konieczności przygotowania do służby i zaadaptowania nowych pracowników musi być zapewniona niezbędna sprawność organów strzegących porządku i bezpieczeństwa publicznego.</u>
          <u xml:id="u-3.9" who="#StanisławHabczyk">Głównymi przyczynami odchodzenia funkcjonariuszy z resortu, są osiągnięcie wieku emerytalnego i zły stan zdrowia. Drugą co do wielkości grupę wśród zwalnianych stanowią ludzie młodzi, którzy nie przekroczyli 30 roku życia. Odchodzą przeważnie na własną prośbę, nie mogąc sprostać stawianym im wymaganiom, znacznie większym, bardziej wszechstronnym niż w innych zakładach pracy. Zjawisko to - obok skutków ujemnych, m.in. niepożądanego rozszerzania się kręgu osób postronnych, wtajemniczonych w metody i technikę pracy organów ścigania - spełnia też rolę pozytywną, mianowicie świadczy o samoistnym „wykruszaniu” się ludzi, których obecność w tych organach była kwestią przypadku bądź pomyłką.</u>
          <u xml:id="u-3.10" who="#StanisławHabczyk">Niemniej ważnym od właściwej polityki etatowej i kadrowej jest postęp w wyposażeniu technicznym jednostek MSW. Środki techniczne używane przez służbę bezpieczeństwa, milicję obywatelską oraz wojska podporządkowane MSW powinny być systematycznie wymieniane i uzupełniane. Postęp nauki i techniki powoduje szybkie moralne zużycie wielu urządzeń. Należy je ciągle modernizować.</u>
          <u xml:id="u-3.11" who="#StanisławHabczyk">W. przedstawionej nam informacji wyłania się dosyć optymistyczny, jak na obecne warunki, obraz materiałowego wyposażenia jednostek MSW. Odnosi się to nie tylko do środków technicznych, ale także do sprzętu i materiałów typu kwatermistrzowskiego, wśród nich przykładowo do umundurowania i środków żywności. Nie oznacza to, że w roku przyszłym będzie w resorcie spraw wewnętrznych wszystkiego pod dostatkiem. Ministerstwo wyraźnie stwierdziło, że składając zapotrzebowanie na dostawy sprzętu i materiałów liczyło się z ograniczonymi możliwościami gospodarki narodowej. Poprawa wyposażenia materiałowo-technicznego MSW nastąpiła w 1983 r; decydujące znaczenie miała tutaj specjalna uchwała Rady Ministrów.</u>
          <u xml:id="u-3.12" who="#StanisławHabczyk">Problemy inwestycyjne w MSW należą do typowych dla całej gospodarki narodowej. Sprawą najważniejszą jest brak mieszkań i niedorozwój bazy wypoczynkowej. W tej sytuacji na plan dalszy trzeba było odsunąć budowę nowych siedzib jednostek itp. Jak na tak duży resort roczne efekty końcowe budownictwa służbowego są bardzo skromne. A tymczasem 974 podstawowych jednostek resortu nie ma jeszcze odpowiednich siedzib. Ponadto dużym problemem jest brak możliwości zapewnienia odpowiednich pomieszczeń dla komisariatów, które muszą powstawać w nowych osiedlach. Mimo to pierwszoplanowe znaczenie mają potrzeby mieszkaniowe. Mieszkania to dla MSW nie tylko problem socjalny, ale także możliwość prowadzenia polityki kadrowej odpowiadającej interesom służby. Od mieszkań zależy w dużym stopniu dyspozycyjność kadr. Art. 11 ustawy o służbie funkcjonariuszy SB i MO stanowi że funkcjonariusz MO może być przeniesiony z urzędu do pełnienia służby w innej miejscowości. Bez mieszkań takie przeniesienia są niezmiernie trudne do przeprowadzenia. Od 1983 r. sytuacja mieszkaniowa w resorcie zaczęła się poprawiać, choć nie w takim stopniu w jakim byśmy sobie tego życzyli. Celowy i pożądany byłby nasz apel do Komisji Planowania przy RM aby, podobnie jak to miało miejsce w tym roku, również w 1986 r. uwzględniła ona potrzeby Ministerstwa Spraw Wewnętrznych przy rozdziale dodatkowych nakładów na budownictwo mieszkaniowe.</u>
          <u xml:id="u-3.13" who="#StanisławHabczyk">Bolączką powszechnie odczuwaną przez obywateli naszego kraju jest brak należytej opieki zdrowotnej, spowodowany głównie wieloletnim niedoinwestowaniem bazy materialnej lecznictwa. Dane przytoczone przez MSW pozwalają stwierdzić, że podopieczni resortowej służby zdrowia są w sytuacji jeszcze gorszej. Do przyczyn. tego stanu rzeczy należą nie tylko zbyt małe w przeszłości nakłady inwestycyjne na budownictwo służby zdrowia. Wystąpiło też unikalne zjawisko dynamicznego wzrostu liczby podopiecznych. W latach 1970–1984, uległa ona podwojeniu, stąd niemożliwe, jest sprostanie koniecznemu rozwojowi bazy. Aby uniknąć nieporozumienia wyjaśniam, że to nie stan osobowy resortu został zdublowany, a po prostu prawo do leczenia w służbie zdrowia MSW zachowuje większość emerytów i rencistów wraz z rodzinami. Ponadto MSW przyjęło na leczenie w swojej służbie zdrowia wiele osób spoza resortu.</u>
          <u xml:id="u-3.14" who="#StanisławHabczyk">Zgodnie z nowymi kierunkami w polityce inwestycyjnej państwa - także w MSW zwiększono nakłady na budowę zakładów leczniczych i ośrodków wczasowych, których również brakuje. Na efekty trzeba jeszcze poczekać, bo cykl budowy takich obiektów jest długi. W przyszłym roku podopiecznym MSW przybędzie 280 łóżek szpitalnych i ośrodek leczniczo-wypoczynkowy na 300 miejsc.</u>
          <u xml:id="u-3.15" who="#StanisławHabczyk">Do świadczeń socjalno-bytowych płatnych z budżetu i przysługujących funkcjonariuszom i żołnierzom zawodowym trzeba jeszcze zaliczyć ustanowione w pragmatykach należności pieniężne związane z mieszkaniami, takie jak: równoważnik za remont zajmowanego lokalu mieszkalnego, równoważnik za brak lokalu mieszkalnego w miejscu pełnienia służby lub jego pobliżu oraz pomoc finansowa na uzyskanie lokalu mieszkalnego w spółdzielni mieszkaniowej albo domu jednorodzinnego.</u>
          <u xml:id="u-3.16" who="#StanisławHabczyk">Funkcjonariusze i żołnierze zawodowi korzystają z pomocy dla młodych małżeństw na powszechnych zasadach. Różnica polega tylko na źródłach finansowania tej pomocy. Dla pracowników cywilnych jest to zakładowy fundusz socjalny, dla funkcjonariuszy i żołnierzy - budżet.</u>
          <u xml:id="u-3.17" who="#StanisławHabczyk">Uposażenia to jeden z istotnych elementów polityki kadrowej. Pod tym względem sytuacja MSW nie jest łatwa. Duża dowolność w kształtowaniu zarobków w poszczególnych zakładach pracy oraz dynamiczny wzrost płac w gospodarce uspołecznionej, stwarzają trudności wszystkim jednostkom budżetowym, które takich możliwości nie mają. Również jednostki resortu spraw wewnętrznych należą do tej grupy. W początkach lat 80 uposażenia funkcjonariuszy i żołnierzy zawodowych straciły na atrakcyjności, co odbiło się ujemnie na napływie wartościowych kandydatów do służby i utrudniało stabilizację kadr. Odnosi się to zwłaszcza do ludzi młodych, nie związanych jeszcze z resortem i mających możliwości podjęcia gdzie indziej pracy lepiej płatnej i łatwiejszej.</u>
          <u xml:id="u-3.18" who="#StanisławHabczyk">W 1983 r. funkcjonariuszom i żołnierzom zawodowym zagwarantowano ustawowo wzrost uposażeń w tempie osiąganym w przemyśle uspołecznionym. Radą Ministrów nie podjęła jeszcze decyzji dotyczącej przyszłorocznej podwyżki płac dla tej kategorii osób, toteż środki na jej pokrycie ulokowano w rezerwie centralnej budżetu państwa.</u>
          <u xml:id="u-3.19" who="#StanisławHabczyk">Ochrona przeciwpożarowa w przeważającej mierze finansowana jest z budżetów terenowych. Z budżetu centralnego MSW pokrywa jedynie koszty utrzymania Komendy Głównej Straży Pożarnej i trzech szkół pożarniczych. Wyposażenie techniczne straży pożarnej systematycznie się zwiększa. Są jednak trudności z wymianą sprzętu wyeksploatowanego, a także ze zwiększaniem wyposażenia jednostek w urządzenia specjalistyczne. Niekorzystny wpływ wywierają także braki kadrowe w jednostkach pożarniczych. W tym zakresie sytuacja powinna się niebawem poprawić, ponieważ zwiększony został limit zatrudnienia.</u>
          <u xml:id="u-3.20" who="#StanisławHabczyk">Decyzje rządowe podejmowane u w ciągu ostatnich 3 lat przyczyniły się do polepszenia zaopatrzenia materiałowo-technicznego jednostek ochrony przeciwpożarowej. Zapewniły one rytmiczne dostawy sprzętu, urządzeń i materiałów zarówno dla potrzeb jednostek interwencyjnych straży pożarnych, jak i dla podniesienia bezpieczeństwa pożarowego gospodarki narodowej. Nie dotyczy to jednak wszystkich rodzajów sprzętu bowiem występuje całkowity brak dostaw niektórych z nich.</u>
          <u xml:id="u-3.21" who="#StanisławHabczyk">Głównym źródłem finansowania zakupów inwestycyjnych straży są budżety terenowe. Zbyt małe i nierównomiernie przyznawane środki stanowią poważną barierę w prawidłowym wyposażeniu jednostek pożarniczych. Brakuje też środków na prace remontowo-budowlane w 60 strażnicach, mimo bezwzględnej konieczności poprawy stanu technicznego i warunków służby.</u>
          <u xml:id="u-3.22" who="#StanisławHabczyk">W VIII kadencji Sejmu Komisja Spraw Wewnętrznych żywo interesowała się działalnością budżetową MSW i kilkakrotnie udzielała poparcia staraniom resortu o usuwanie utrudniających mu pracę przeszkód. Myślę, że i w obecnej kadencji nie pozostaniemy obojętni na trudności odczuwane przez resort spraw wewnętrznych. Potrzebujemy jednak czasu na wniknięcie w te zagadnienia, wyrobienie sobie własnych opinii, oraz sformułowanie wniosków. Pomagać nam w tym będzie NIK, prezentując wyniki badań rocznych sprawozdań finansowych MSW. W czasie poprzedniej kadencji NIK nie zgłosił ani razu zastrzeżeń co do sposobu gospodarowania budżetem tego resortu.</u>
          <u xml:id="u-3.23" who="#StanisławHabczyk">Kończąc moje wystąpienie proponuję:</u>
          <u xml:id="u-3.24" who="#StanisławHabczyk">- uznać założenia budżetowe MSW na rok przyszły za dostosowane do aktualnych wymogów polityki społecznej państwa i zadań w dziedzinie ochrony porządku i bezpieczeństwa publicznego;</u>
          <u xml:id="u-3.25" who="#StanisławHabczyk">- przyjąć projekt ustawy budżetowej na 1986 r. w części dotyczącej MSW w brzmieniu przedłożenia rządowego;</u>
          <u xml:id="u-3.26" who="#StanisławHabczyk">- zaapelować do całego aktywu kierowniczego MSW o gospodarność i oszczędność oraz wysoką dyscyplinę w realizacji zadań budżetowych.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-4">
          <u xml:id="u-4.0" who="#TadeuszRut">Corocznie Najwyższa Izba Kontroli bada wykonanie budżetu i głównych zamierzeń gospodarczych w służbach: finansowej, gospodarki materiałowo-technicznej i inwestycyjno-budowlanej MSW. Ponadto systematycznie prowadzone są szczegółowe badania działalności w centralnych i terenowych jednostkach organizacyjnych resortu spraw wewnętrznych.</u>
          <u xml:id="u-4.1" who="#TadeuszRut">W ostatnich latach badano m.in. całokształt gospodarki finansowo-materiałowej i inwestycyjnej wojsk ochrony pogranicza, działalność inwestycyjną wojewódzkich urzędów spraw wewnętrznych, pracę jednostek remontowo-budowlanych, realizację przez jednostki wojskowe MSW prac na rzecz gospodarki narodowej, gospodarkę transportową MSW itp.</u>
          <u xml:id="u-4.2" who="#TadeuszRut">Resort Spraw Wewnętrznych realizuje dziesiątki różnorodnych i odpowiedzialnych zadań w warunkach zwielokrotnionych trudności i braków. Największym niewątpliwie problemem są inwestycje budownictwa służbowego i mieszkalnego. Określają one w podstawowym stopniu warunki socjalno-bytowe pracowników. Z materiałów przedstawionych komisji wynika, że w resorcie spraw wewnętrznych na samodzielne mieszkanie oczekuje obecnie ok. 22 tys. funkcjonariuszy i żołnierzy. Liczba ta będzie o wiele większa, jeżeli doda się do niej w katy, których nie można obsadzić z powodu braków lokalowych. Problemy mieszkaniowe MSW badane były w 1983 r. przez Najwyższą Izbę Kontroli oraz rozpatrywane na posiedzeniu komisji sejmowej. W efekcie podjęta została w 1983 r. uchwała nr 32 RM, która określiła limit wykonania mieszkań dla resortu spraw wewnętrznych w latach 1983/85. Garnizon warszawski miał np. otrzymać w tym okresie 1,5 tys. mieszkań. Przeprowadzone ponownie badania wykazały, że do końca czerwca br. oddanych zostało tylko 218 mieszkań, czyli 14,5%. W lipcu br. Komisja Spraw Wewnętrznych i Wymiaru Sprawiedliwości rozpatrując ponownie ten problem uchwaliła dezyderat i skierowała go do prezesa Rady Ministrów. Należy podkreślić, że w garnizonie stołecznym po dzień dzisiejszy co piąte stanowisko pracy nie jest obsadzone, głównie z powodu braku mieszkań. W samych tylko wojskach ochrony pogranicza w br. brakowało około 1100 mieszkań dla kadry zawodowej. Warunki zakwaterowania żołnierzy służby zasadniczej WOP są najtrudniejsze w bieszczadzkiej i karpackiej brygadach WOP. Norma zagęszczenia izb żołnierskich wynosi 4 m na żołnierza. Wskaźnik ten. nie został osiągnięty przez żadną brygadę WOP, a w 8 brygadach jest on niższy od określonego minimum wynoszącego 2,5 m. Np. w 2 Przemyślu wskaźnik powierzchni na 1 żołnierza wynosi 1,67 m a w strażnicach w Jantarze i Tuplicach ok. 1 m. Poważna część obiektów, w których rozmieszczone są jednostki i pododdziały wojsk ochrony pogranicza adaptowana została dla potrzeb wojskowych. Są to obiekty wzniesione jako budynki mieszkalne w okresie przedwojennym (granica wschodnia i południowa) bądź poniemieckie (granica zachodnia i północna). Znaczna część tych budynków jest technicznie wyeksploatowana i nie nadaje się do modernizacji, a ich remont jest nieopłacalny. W wielu strażnicach możliwe jest osiągnięcie poprawy warunków zakwaterowania poprzez remonty modernizacyjne, jednak modernizacje i remonty strażnic, ze względu na ich rozrzucenie na dużym obszarze i stacjonowanie w małych miejscowościach przygranicznych, możliwe są do przeprowadzenia jedynie siłami własnymi WOP.</u>
          <u xml:id="u-4.3" who="#TadeuszRut">Podobnie przedstawia się sytuacja w Nadwiślańskich Jednostkach MSW, które realizują poważne zadania na rzecz gospodarki narodowej. Ministerstwo Spraw Wewnętrznych przejęło w 1982 r. upadające gospodarstwo rolno-handlowe ze zniszczonym sprzętem, ze zdewastowanymi i niedostosowanymi budynkami gospodarczymi, bez koszar i mieszkań dla kadry. W chwili obecnej brakuje tam mieszkań dla 43 rodzin, a 15 rodzin mieszka w małych domkach po robotnikach leśnych. Dzieci żołnierzy dojeżdżają do szkół podstawowych o 25 km, a do szkół średnich na odległość 40 km. Pilnej budowy wymaga także blok koszarowy w Trzciańcu, gdzie 360 żołnierzy mieszka w baraku, który jest po prostu ruiną. W rejonie tym rozwiązania wymaga problem wody pitnej dla wojska i kadry zawodowej, ponieważ woda podskórna nie nadaje się do picia. Woda dowożona jest beczkowozami z odległych miejscowości. Niezbędne są również nakłady na modernizację obór, ponieważ nie posiadają wiatrołapów (są to obory włoskie, nie dostosowane do naszych warunków klimatycznych). Przejmując te tereny do zagospodarowania Ministerstwo Spraw Wewnętrznych podjęło pionierskie zadanie i zobowiązania, u podstaw których legły przede wszystkim względy natury społeczno-politycznej i gospodarczej. Mimo tych ciężkich warunków równolegle prowadzone jest szkolenie się i wykonuje się prace gospodarcze. W bardzo krótkim czasie, pokonując wiele trudności osiągnięto znaczne rezultaty. Aktualnie hoduje się 2500 bukatów, 1400 owiec oraz 460 szt. trzody chlewnej. Uprawia się ponad 2,7 tys. ha użytków rolnych, w tym 682 ha gruntów ornych. Tylko w latach 1984–1985 zrekultywowanych zostało siłami własnymi ok.700 ha nieużytków. Godzi się w tym miejscu podkreślić, że koszt rekultywacji 1 ha w połowie lat siedemdziesiątych wynosił od 60 tys, do 1 mln zł. Sumy te są obecnie zawrotne i stanowią poważną pozycję w bilansie osiągnięć Nadwiślańskich Jednostek MSW. Należy podkreślić również i to, że żołnierze wybudowali w tym terenie dziesiątki km dróg, kilka mostów oraz maszt do odbioru programu telewizyjnego. Zyskali dzięki temu ogromną wdzięczność mieszkańców przyległych miejscowości, o czym mogli się przekonać posłowie Komisji Spraw Wewnętrznych i Wymiaru Sprawiedliwości wizytując tę jednostkę w 1984 r. Wojska MSW wykonując swoje zadania w tym terenie przywracają do życia jeden z piękniejszych zakątków naszego kraju, krzewią kulturę rolną oraz zapewniają poczucie bezpieczeństwa w tym regionie.</u>
          <u xml:id="u-4.4" who="#TadeuszRut">Bardzo trudna jest także sytuacja lokalowa na resortowych uczelniach. Brakuje sal wykładowych, pomieszczeń bibliotecznych, obiektów sportowych itd.</u>
          <u xml:id="u-4.5" who="#TadeuszRut">Stan bazy magazynowej jest również bardzo niezadowalający. W resorcie brakuje 162 tys. m' powierzchni magazynowej czyli 46% minimum potrzeb. Najgorzej przedstawia się sytuacja w WSW. Brak odpowiednich magazynów utrudnia gromadzenie oraz przechowywanie sprzętu i wyposażenia. Trudności te pogłębiane są również przez to, że resort nie posiada pośrednich (okręgowych czy rejonowych) baz zaopatrzenia.</u>
          <u xml:id="u-4.6" who="#TadeuszRut">Po dzień dzisiejszy resort spraw wewnętrznych nie ma garaży dla ok. 50% pojazdów. Zainstalowane w pojazdach drogie urządzenia i sprzęt niszczeją pod wpływem warunków atmosferycznych. W ostatnim dziesięcioleciu ilość pojazdów zwiększyła się o 100% a zabezpieczenie obsługowo-naprawcze tylko o 16%. Dziesięć wojewódzkich urzędów spraw wewnętrznych nie ma dotychczas stacji pojazdów.</u>
          <u xml:id="u-4.7" who="#TadeuszRut">Pod względem lecznictwa szpitalnego już dziś występuje w MSW najniższy w skali kraju wskaźnik liczby łóżek na 10 tys. podopiecznych. W przyszłym roku ma wprawdzie przybyć 280 łóżek szpitalnych, ale deficyt miejsc zostanie jeszcze pogłębiony ze względu na pilną potrzebę zamknięcia do remontu wielu oddziałów szpitalnych oraz ze względu na wzrost liczby podopiecznych.</u>
          <u xml:id="u-4.8" who="#TadeuszRut">Przedstawione trudności nawarstwiały się od bardzo wielu lat. Pomimo przekazywanych informacji resort był niedoinwestowany na skutek niedoceniania jego potrzeb rozwojowych oraz błędnych założeń społeczno-politycznych.</u>
          <u xml:id="u-4.9" who="#TadeuszRut">W 1975 r., na skutek przeprowadzonej reorganizacji administracji terenowej w tym także komend MO, utraconych zostało bezpowrotnie wiele mieszkań i obiektów służbowych, szczególnie w byłych miastach powiatowych.</u>
          <u xml:id="u-4.10" who="#TadeuszRut">Od 1982 r. kierownictwo Ministerstwa Spraw Wewnętrznych podejmuje różnorodne przedsięwzięcia w celu złagodzenia tej sytuacji. Np. do realizacji inwestycji angażowane są w maksymalnym stopniu siły wykonawstwa własnego, ale osłabia to potencjał remontowy. W ostatnich latach MSW miało obiektywne trudności w zrównoważeniu planów finansowych. Jak wiadomo występuje systematyczny wzrost cen sprzętu, uzbrojenia i wyposażenia produkcji krajowej. W wielu zakładach produkcyjnych stwierdzono nadmierny wzrost cen, przekraczający o 15% założenia przyjęte w CPR. Dostrzegamy, że część składników tych cen jest uzasadniona. Chodzi o wzrost cen materiałów, energii, paliw i robocizny. Spotykamy się także z procesem zawyżenia składników kosztów pośrednich, głównie na skutek niskiego wykorzystania zdolności produkcyjnej, marnotrawstwa i niegospodarności oraz utrzymywania wysokich zapasów materiałowych, niekiedy zbędnych, za co zakłady płacą znaczne odsetki, wliczane następnie do kosztów produkcji.</u>
          <u xml:id="u-4.11" who="#TadeuszRut">Przedstawione przez posła St. Habczyka problemy finansowania i wyposażenia straży pożarnych są zbieżne z ustaleniami Najwyższej Izby Kontroli. Możliwości zakupu podstawowego sprzętu pożarniczego przez jednostki finansowane z budżetów terenowych są bardzo różne. Prowadzi to do widocznego zróżnicowania wyposażenia straży pożarnych w poszczególnych regionach kraju. Są województwa, głównie typowo rolnicze, które od wielu lat nie wykupują podstawowego sprzętu przyznawanego na podstawie planu operacyjnego zabezpieczenia kraju. Inne, jak np. opolskie, katowickie, wałbrzyskie, stołeczne, poznańskie i ciechanowskie zaspokajają w pełni swoje potrzeby.</u>
          <u xml:id="u-4.12" who="#TadeuszRut">Obecnie zagrożone są możliwości wykupienia ok. 250 samochodów pożarniczych. Niedobory środków na ten cel mogą wynieść na koniec roku ok. 1 mld zł. Stan ten powoduje stopniowo dezorganizację sieci straży pożarnych, a tym samym ma ujemny wpływ na bezpieczeństwo pożarowe w kraju.</u>
          <u xml:id="u-4.13" who="#TadeuszRut">W 1983 r. Najwyższa Izba Kontroli opracowała na podstawie opracowanych wcześniej kontroli i analiz raport o stanie przeciwpożarowym w państwie. Był on rozpatrywany na posiedzeniu sejmowej Komisji Spraw Wewnętrznych i Wymiaru Sprawiedliwości. Wszystkie zawarte w nim wnioski zostały uwzględnione w uchwalonym dezyderacie. W 1986 r. NIK zamierza - po uzyskaniu akceptacji komisji - zbadać stopień realizacji tych wniosków.</u>
          <u xml:id="u-4.14" who="#TadeuszRut">Kierownictwo Ministerstwa Spraw wewnętrznych systematycznie dyscyplinuje prowadzoną gospodarkę finansowo materiałową. Wszystkie wydatki przed zatwierdzeniem do realizacji są szczegółowo analizowane na poszczególnych szczeblach zarządzania i dowodzenia. Przedsięwzięcia oszczędnościowe podejmowane są już na etapie opracowania projektu budżetu. W centrali ministerstwa oraz we wszystkich podległych jednostkach organizacyjnych opracowywane są i skrupulatnie realizowane plany oszczędnościowe. Osiągnięte w 1984 r. efekty wyniosły ponad 400 mln zł. Przeprowadzone przez NIK kontrole nie stwierdziły przypadków marnotrawstwa lub niegospodarności.</u>
          <u xml:id="u-4.15" who="#TadeuszRut">Współpraca Najwyższej Izby Kontroli z kierownictwem resortu spraw wewnętrznych oraz dyrektorami pionów zaopatrzenia układa się dobrze. Wszystkie uwagi NIK są przyjmowane i w pełni realizowane.</u>
          <u xml:id="u-4.16" who="#TadeuszRut">Dyskusja:</u>
        </div>
        <div xml:id="div-5">
          <u xml:id="u-5.0" who="#EdmundSkoczylas">Jak wygląda dotychczasowe wykonanie budżetu MSW w br.?</u>
          <u xml:id="u-5.1" who="#EdmundSkoczylas">Na inwestycje planuje się wydać 12 mld zł. Jak wygląda stosunek tej kwoty do zeszłorocznych nakładów i ile wynoszą potrzeby resortu? Czy prowadzone w Bieszczadach gospodarstwo rolne jest dochodowe, czy też przynosi straty?</u>
          <u xml:id="u-5.2" who="#EdmundSkoczylas">Kolejna kwestia, którą chciałbym poruszyć związana jest z płacami. Wydaje mi się, że niezbyt właściwie ujęto to zagadnienie w materiałach, otóż dla pracowników cywilnych zaplanowano fundusze pozwalające na podwyżkę płac o 14,5% natomiast dla funkcjonariuszy zabezpieczono tylko rezerwę. Wygląda to tak, jakby funkcjonariusze byli dyskryminowani. Skoro już wspomniałem o materiałach, to powinny być one przedstawione z rozbiciem na MO i SB oraz wojsko.</u>
          <u xml:id="u-5.3" who="#EdmundSkoczylas">Z wystąpienia przedstawiciela Najwyższej Izby Kontroli wynika, że sytuacja w wielu dziedzinach w tym tak ważnym resorcie jest bardzo zła. Odnoszę wrażenie, że resort słabo się stara i że jest dyskryminowany.</u>
          <u xml:id="u-5.4" who="#EdmundSkoczylas">Ostatnią sprawą, którą chciałbym poruszyć jest nadzór ministra spraw wewnętrznych nad kolegiami ds. wykroczeń. Jaki procent kar grzywny wymierzanych przez kolegia i mandatów jest ściąganych?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-6">
          <u xml:id="u-6.0" who="#TadeuszRostkowski">Najważniejszym problemem resortu jest budownictwo mieszkaniowe. O ile wiem, resort obrony boryka się z tymi samymi problemami ale jego sytuacja nie jest tak zła, jak MSW. Jak resort spraw wewnętrznych zamierza rozwiązać ten problem? Nasza komisja powinna podjąć działania zmierzające do zmiany tej sytuacji. Jeżeli brak jest specjalistycznego przedsiębiorstwa w resorcie, to należy takie powołać, sytuacja jest bowiem bardzo zła.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-7">
          <u xml:id="u-7.0" who="#LonginŁozowicki">Nie jesteśmy w stanie doprowadzić do zwiększenia budżetu Ministerstwa Spraw Wewnętrznych. Zdajemy sobie sprawę z sytuacji i wystąpienie tego typu mijałoby się z celem. Apele nie wystarczą, musielibyśmy bowiem wskazać źródło sfinansowania tego zwiększenia. Proponuję zastanowić się nad zawartym w projekcie zamiarem zakupu 3-ch śmigłowców Mi-17. Na ten cel ma być przeznaczony 1 miliard zł. Jest to bardzo dużo. Czy nie można tego zakupu przełożyć na najbliższe lata i za te środki zwiększyć tabor samochodowy, bowiem potrzeby w tym zakresie pokryto tylko w 79%? Często się przecież zdarza, że funkcjonariusz nie ma czym dojechać tam, gdzie powinien. Poza tym, czy śmigłowce Mi-17 są potrzebne? Czy nie lepiej byłoby kupić polskie śmigłowce?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-8">
          <u xml:id="u-8.0" who="#EmiliaWcisło">Czy resort przewiduje wzrost stawek za udział w posiedzeniach kolegium ds wykroczeń? Obecnie obowiązujące stawki są nieadekwatne do czasu i wysiłku członków kolegiów.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-9">
          <u xml:id="u-9.0" who="#StanisławŻelichowski">Chcąc pomóc resortowi trzeba inwestować w całą gospodarkę, bo tylko tą drogą można uzyskać poprawę sytuacji. Obecny tu przedstawiciel NIK powiedział, że co piąte stanowisko w garnizonie warszawskim jest nie obsadzone z powodu braku mieszkań. Skoro jednak wszystkie obowiązki są wykonywane, to czy potrzebne jest obsadzanie tych etatów?</u>
          <u xml:id="u-9.1" who="#StanisławŻelichowski">Druga sprawa, którą chciałbym poruszyć wiąże się ze zmianą nazw jednostek resortu. Kiedyś były komendy, i wszyscy się do tej nazwy przyzwyczaili. Niedawno zmieniono komendy na urzędy, co kojarzy się raczej z biurem. Skąd wziął się ten pomysł i czy przypadkiem w resorcie spraw wewnętrznych nie ma za dużo urzędników?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-10">
          <u xml:id="u-10.0" who="#WacławWojciechowski">W resorcie istnieje pion straży pożarnej. Czy przewiduje się podwyżkę płac zawodowych oficerów straży pożarnej?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-11">
          <u xml:id="u-11.0" who="#WłodzimierzWiertek">Czy konieczne są zakupy nowoczesnych środków dla takich jednostek jak np. ZOMO?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-12">
          <u xml:id="u-12.0" who="#FranciszekSocha">Orientujemy się jak wygląda praca aparatu resortu spraw wewnętrznych; mamy gminy, w których nie ma posterunków. Ile lat trzeba czekać aby stworzyć godziwe warunki pracy i płacy osobom zatrudnionym w resorcie?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-13">
          <u xml:id="u-13.0" who="#AdamDusza">Od szeregu lat nasz budżet wykonywany jest niemal w 100%. Także w tym roku, wg stanu na 15 listopada, zakłada się, że we wszystkich pozycjach budżet zostanie wykonany prawie w 100%. W bieżącym roku na inwestycje zaplanowano nieco ponad 12 mld zł. Rzeczywiste wykonanie przekracza nakłady.</u>
          <u xml:id="u-13.1" who="#AdamDusza">Wzrost o 14,5% płac pracowników cywilnych resortu jest zagwarantowany przewidzianymi na ten cel środkami, natomiast dla funkcjonariuszy zarezerwowane są pewne środki w budżecie centralnym. Zgodnie z pragmatyką służbową płace funkcjonariuszy mają rosnąć tak, jak płace w przemyśle. W pierwszym półroczu tego roku w przemyśle zanotowano wzrost płac o 22%, w związku z tym wystąpiliśmy o zarezerwowanie środków w wysokości 20%. Na dzień dzisiejszy mamy zapewnione fundusze w wysokości 1,5%, a są to kwoty tzw. obligatoryjne, związane np. z wysługą lat. Pozostałe 18,5% Ministerstwo Finansów zatrzymało w rezerwie celowej.</u>
          <u xml:id="u-13.2" who="#AdamDusza">Można oczywiście rozbić przedstawione materiały na MO i SB oraz wojsko, ale nie widzieliśmy takiej potrzeby, nie ma bowiem istotnych różnic w płacach i wyposażeniu.</u>
          <u xml:id="u-13.3" who="#AdamDusza">Środki pochodzące z grzywien i mandatów nie wpływają do resortu, który nie ma z tego tytułu ani grosza. Są to bowiem środki budżetów terenowych.</u>
          <u xml:id="u-13.4" who="#AdamDusza">Nie mamy funduszy na podwyżkę płac oficerów pożarnictwa.</u>
          <u xml:id="u-13.5" who="#AdamDusza">Przesunięcie środków na inwestycje jest niemożliwe, ponieważ nakłady na inwestycje są ustalane w rocznych planach i tego typu manewr nie może mieć miejsca.</u>
          <u xml:id="u-13.6" who="#AdamDusza">Z-ca szefa służby zabezpieczenia materiałowego MSW Franciszek Jóźwiak: Inwestycje planowane na przyszły rok nie są wyższe od tegorocznych. Wg cen z 1984 r. w 1985 r. inwestycje wynosiły 12 mld zł i tyle też mają wynieść w roku przyszłym. Jeżeli wziąć pod uwagę ruch cen, to na pewno nie będą one niższe niż tegoroczne. W bieżącym roku, na mocy uchwały Rady Ministrów, otrzymaliśmy 5 mld zł na budownictwo mieszkaniowe, co pozwoliło nam wybudować 1000 mieszkań. Łącznie, w ciągu ostatnich 5 lat, resort uzyskał 15 tys. mieszkań z różnych źródeł. Prawie 80% środków na inwestycje pochłania budownictwo mieszkaniowe i socjalne, a reszta przeznaczona jest na zakończenie prowadzonych robót. Poprawa warunków pracy, tj. budownictwo służbowe prowadzone jest w minimalnym zakresie.</u>
          <u xml:id="u-13.7" who="#AdamDusza">Wojskowe gospodarstwo rolne w Bieszczadach nie przynosi dochodu. Stan w jakim je przejęliśmy był bardzo kiepski. MSW przejęło to gospodarstwo czasowo z zadaniem doprowadzenia do jego dochodowości. W tym kierunku też podejmowane są inwestycje i inne działania. Osiągnięcie tego celu wymaga jednak co najmniej 5 lat.</u>
          <u xml:id="u-13.8" who="#AdamDusza">Resort ma znaczne potrzeby w zakresie uzbrojenia specjalnego. Na zamówienie MSW nasz przemysł dostarcza wiele środków. Są one jednak produkowane nie tylko dla MSW i ich jakość zależy od przemysłu. Np. w samochodach niewiele się zmieniło. Ponad 3 mld zł jest przeznaczone na import środków dla. MSW i to pozwala na import specjalistycznego sprzętu. Chciałbym podtrzymać stanowisko resortu w sprawie zakupu 3 śmigłowców. Chodzi bowiem o zastąpienie wyeksploatowanych śmigłowców, które musimy wycofać. Rozpatrzymy propozycję zastąpienia importowanych śmigłowców krajowymi. Wszystko zależy od ich parametrów.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-14">
          <u xml:id="u-14.0" who="#JanSmereczański">Wysokość grzywien wymierzonych w ub. r. przez kolegia do spraw wykroczeń wyniosła 2,9 mld zł, zaś mandatów nałożonych przez różne służby 1,8 mld zł. Razem daje to 4,7 mld zł. Szacujemy, że w br. wpływ z grzywien i mandatów wyniesie 7–7,5 mld zł. Oczywiście my nie otrzymujemy z tego ani złotówki.</u>
          <u xml:id="u-14.1" who="#JanSmereczański">Zamierzamy podwyższyć stawki za udział w posiedzeniu kolegium.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-15">
          <u xml:id="u-15.0" who="#ZbigniewPudysz">Eksponowaliśmy sytuację dotyczącą obsadzenia stanowisk i warunków pracy w Warszawie. Błędem byłoby jednak przyjęcie, że wskutek tego Warszawa jest miastem najmniej bezpiecznym. W całym kraju musi być bezpiecznie. Istnieją jednak ustalenia dotyczące liczby etatów przypadających na określoną liczbę mieszkańców, korygowane przez oceny stanu zagrożenia. Sytuacja w Warszawie nie jest najgorsza. Co 5 etat jest jednak nie obsadzony, głównie chodzi tu o służby podstawowe, a więc dzielnicowych i posterunkowych. Możliwości zmiany tego stanu rzeczy zależą nie tylko od zarobków ale i od warunków mieszkaniowych. Są sygnały, że następuje poprawa i liczymy się z tym, że pewne kwestie będą rozwiązane w Warszawie i całym kraju. Braki w zatrudnieniu wynikają też z większych możliwości znalezienia pracy w Warszawie niż w innych ośrodkach. Trzeba mieć także na uwadze wymogi stawiane przed kandydatami do służby w MO i SB. Kryteria te spełnia nieliczna grupa chętnych. Jest to służba i funkcjonariusz w każdym czasie musi być gotowy do wykonywania zleconych mu zadań. Ta część funkcjonariuszy, która trafiła do nas w okresie szczególnie trudnym tj. w latach 1981–1985 szybko zaaklimatyzowała się. Chciałbym przypomnieć, że służba przygotowawcza trwa 5 lata i to również wpływa na możliwość obsadzenia wakujących stanowisk.</u>
          <u xml:id="u-15.1" who="#ZbigniewPudysz">Nowe nazwy wojewódzkich i rejonowych urzędów spraw wewnętrznych wprowadzono na podstawie ustawy o urzędzie ministra spraw wewnętrznych w celu pełniejszej integracji milicji i służby bezpieczeństwa. Resort spraw wewnętrznych łączy bowiem różne zagadnienia i obecna nazwa jego ogniw jest adekwatna do powierzonych mu zadań.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-16">
          <u xml:id="u-16.0" who="#JózefBarecki">Omawialiśmy dzisiaj budżet Ministerstwa Spraw wewnętrznych świadomi tego, iż przedstawia on minimalne potrzeby resortu. Zdajemy sobie sprawę, jak małe środki znajdują się w dyspozycji MSW ale wynika to z obecnych możliwości naszej gospodarki. Chciałbym bardzo wyraźnie powiedzieć, że jeżeli dobrze się wczytać w projekt, to widać, że we wszystkich pozycjach środki nie są wystarczające. W działalności MSW chodzi przede wszystkim o zapobieganie, a nie represję karną. Z drugiej strony resort musi się przeciwstawić przeciwnikowi politycznemu, który dysponuje najnowocześniejszym sprzętem. Zdajemy sobie sprawę z trudności związanych z rekrutacją kadr dla MSW. Podziemie i zagraniczne ośrodki dywersyjne podsycają nieufność społeczeństwa do resortu.</u>
          <u xml:id="u-16.1" who="#JózefBarecki">Komisja przyjęła projekt budżetu MSW w brzmieniu przedłożenia rządowego.</u>
          <u xml:id="u-16.2" who="#JózefBarecki">Projekt budżetu państwa w części dotyczącej Prokuratury Generalnej przedstawił prokurator generalny PRL Józef Żyta: Z budżetu centralnego finansowana jest działalność Prokuratury Generalnej oraz podległych jej prokuratur wojewódzkich i rejonowych, a także Instytutu Problematyki Przestępczości, nad którym nadzór sprawuje prokurator generalny. Budżet obejmuje ponadto dotację na zrównoważenie przychodów z rozchodami jednego gospodarstwa pomocniczego - stołówki i bufetu funkcjonującego przy Prokuraturze Wojewódzkiej W Lublinie.</u>
          <u xml:id="u-16.3" who="#JózefBarecki">W 1985 r. prokuratura koncentrowała swoją uwagę na tych dziedzinach życia społeczno-gospodarczego, które były najhardziej zagrożone przestępczością i innymi naruszeniami prawa. Szczególny akcent położono na sprawne i rygorystyczne ściganie sprawców przestępstw godzących w żywotne interesy państwa i obywateli oraz na bardziej zdecydowano ograniczanie zjawisk patologii społecznej, takich jak: alkoholizm, narkomania, pasożytnictwo społeczne i demoralizacja nieletnich. Służyły temu m.in, działania, zmierzające do wprowadzenia w życie nowych ustaw karnych z 10 maja 1985 r. o zmianie niektórych przepisów prawa karnego i prawa o wykroczeniach oraz o szczególnej odpowiedzialności karnej.</u>
          <u xml:id="u-16.4" who="#JózefBarecki">Stan przestępczości jest nadal wysoki, w trzech kwartałach br. odnotowano blisko 390 tys. przestępstw, tj. o 15 tys. więcej niż w podobnym okresie roku 1984. Pewnemu zahamowaniu uległ notowany od 1980 r. wzrost przestępstw kryminalnych przy utrzymującym się wzroście przestępstw gospodarczych, głównie w związku z poprawą ich ujawnialności. Wydatny spadek przestępstw stwierdzono w trzecim kwartale 1985 r. (o ponad 6 tys.), po wprowadzeniu do praktyki nowych ustaw karnych.</u>
          <u xml:id="u-16.5" who="#JózefBarecki">W zwalczaniu najgroźniejszych przestępstw prokuratorzy podejmowali działania zmierzające do:</u>
          <u xml:id="u-16.6" who="#JózefBarecki">- zapewnienia wysokiej sprawności postępowania przygotowawczego. W I półroczu 1985 r. skrócono wydatnie czas trwania postępowań przygotowawczych, podwyższono z 76,6% do 80% wykrywalność sprawców przestępstw, zmniejszono do minimum liczbę spraw zwróconych prokuratorowi do uzupełnienia postępowania przygotowawczego i w których zapadły wyroki uniewinniające (odpowiednio o 27 i 20%);</u>
          <u xml:id="u-16.7" who="#JózefBarecki">- zdecydowanego stosowania represji karnej wobec sprawców przestępstw najgroźniejszych - w grupie przestępstw najgroźniejszych 84,7% sprawców odpowiada przed sądem z aresztu tymczasowego;</u>
          <u xml:id="u-16.8" who="#JózefBarecki">- konsekwentnego stosowania zasady nieopłacalności przestępstwa poprzez pozbawienie sprawców korzyści uzyskanych w drodze przestępstwa;</u>
          <u xml:id="u-16.9" who="#JózefBarecki">- pełniejszego oddziaływania na kształtowanie orzecznictwa sądowego w sprawach karnych, poprzez wnioskowanie odpowiednich do stopnia społecznego niebezpieczeństwa czynu kar zasadniczych, dodatkowych i innych rozstrzygnięć, a także zaskarżania niesłusznych orzeczeń;</u>
          <u xml:id="u-16.10" who="#JózefBarecki">- realizowania zasady nieuchronności kary i ugruntowania w społeczeństwie przeświadczenia o skuteczności funkcjonowania prawa.</u>
          <u xml:id="u-16.11" who="#JózefBarecki">W ramach prokuratorskiej kontroli przestrzegania prawa oraz uczestnictwa prokuratora w postępowaniu cywilnym, kontynuowano działania mające na celu wzmożenie ochrony interesów gospodarczych państwa i praw obywateli oraz przeciwdziałanie zjawiskom patologii społecznej. Kontrole te były w I półroczu ukierunkowane głównie na przestrzeganie prawa w zakresie: ochrony mienia społecznego, dyscypliny pracowniczej, jakości produkcji, ochrony gruntów rolnych i leśnych, wychowania w trzeźwości i zwalczania alkoholizmu, przeciwdziałania uchylaniu się od pracy, ochrony interesów osób niepełnosprawnych.</u>
          <u xml:id="u-16.12" who="#JózefBarecki">W roku 1986 prokuratorzy w ramach swoich uprawnień ustawowych, kontynuować będą działania wynikające z XVII Plenum KC PZPR poświęconego umacnianiu państwa i praworządności, wytycznych Rady Państwa oraz wypływające z aktualnej oceny przestrzegania prawa. Działania te będą zsynchronizowane z zamierzeniami Komitetu Rady Ministrów do spraw Przestrzegania Prawa, Porządku Publicznego i Dyscypliny Społecznej.</u>
          <u xml:id="u-16.13" who="#JózefBarecki">W związku z wejściem w życie od 1 września 1985 ustawy z dnia 20 czerwca 1985 r. o prokuraturze PRL, prokuratorzy przystąpią do wykonywania nowych zadań.</u>
          <u xml:id="u-16.14" who="#JózefBarecki">Podejmowane też będą działania na rzecz usprawnienia organizacji pracy, poprawy sytuacji kadrowej, podnoszenia kwalifikacji zawodowych i politycznych, jak również poprawy warunków pracy i wypoczynku.</u>
          <u xml:id="u-16.15" who="#JózefBarecki">Mamy 3641 etatów prokuratorskich, a brakuje nam w całym kraju 478 prokuratorów. Największe braki występują w województwach: nowosądeckim, radomskim, gdańskim, warszawskim i katowickim. Kadra jest ofiarna, oddana i całkowicie identyfikuje się z pryncypiami ustroju. Została sprawdzona w ostatnich trudnych latach, choć stosowano wobec niej różne formy nacisku. Staramy się stale dbać o tę kadrę. Najwięcej trosk przysparza brak mieszkań. Potrzeba nam 489 mieszkań w skali kraju. Uchwalona w br. ustawa o prokuraturze w dużym stopniu zajęła się sprawami socjalnymi. Jeżeli dojdzie do uchwalenia przez Radę Państwa opracowanej uchwały i Ministerstwo Finansów znajdzie środki, to sprawa budownictwa mieszkaniowego będzie na dobrej drodze do załatwienia.</u>
          <u xml:id="u-16.16" who="#JózefBarecki">Inny problem to sprawa naboru do prokuratury. Źródłem tego naboru są przede wszystkim absolwenci wydziałów prawa - sporadycznie przychodzą do nas doświadczeni prawnicy z innych resortów. Niestety, nie ma tylu chętnych, ilu potrzeba. Wpływa na to na pewno charakter naszej pracy - czas pracy, ilość zadań, wynagrodzenia, konkurencyjność innych zawodów prawniczych. Ustawa o prokuraturze wprowadziła system stypendiów dla studentów prawa. Opracowuje się projekt uchwały o funduszu stypendialnym.</u>
          <u xml:id="u-16.17" who="#JózefBarecki">Projekt naszego budżetu jest skromny. 70% tego budżetu stanowią płace. Inne nakłady przewidziano jedynie na potrzeby podstawowe - remonty, wykup pomieszczeń, zakup środków transportu.</u>
          <u xml:id="u-16.18" who="#JózefBarecki">W tej chwili mamy 49 prokuratur wojewódzkich oraz 297 prokuratur rejonowych. Od dłuższego czasu trwają prace nad ujednoliceniem struktur ponadpodstawowych z podziałem terytorialnym innych ogniw wymiaru sprawiedliwości. Władze terenowe wniosły o utworzenie 33 dodatkowych prokuratur rejonowych. Jak dotąd zgodziłem się na 14, z tego 4 powstaną w przyszłym roku. Zależy to od wielu czynników - utworzenia sądu rejonowego, przydziału lokali, mieszkań itd.</u>
          <u xml:id="u-16.19" who="#JózefBarecki">Koreferat do wystąpienia prokuratora generalnego wygłosiła poseł Emilia Pogonowska-Jucha (ZSL): W okresie 40 lat istnienia PRL została rozwinięta i utrwalona w społecznej świadomości konstytucyjna funkcja socjalistycznej prokuratury - strzeżenie praworządności ludowej. We wspomnianym okresie nastąpiły w działalności prokuratury istotne pozytywne zmiany, zarówno w odniesieniu do jej podstawowych zadań, czyli zwalczania przestępczości, jak i do szeroko rozumianych działań profilaktycznych. W praktyce działania organów prokuratury utrwaliła się zasada, że każda sprawa karna, sprawa z zakresu prokuratorskiej kontroli przestrzegania prawe, czy też będąca przedmiotem zainteresowania prokuratora w postępowaniu cywilnym, powinna być rozpatrywana pod kątem usuwania przyczyn sprzyjających naruszeniu prawa przy pomocy przysługujących prokuratorowi środków.</u>
          <u xml:id="u-16.20" who="#JózefBarecki">Działalność organów prokuratorskich ściśle wiąże się z sytuacją polityczną, gospodarczą i społeczną kraju. W 1985 r. prokuratura realizowała swe konstytucyjne zadania, koncentrując działalność na sprawnym i rygorystycznym ściganiu przestępstw godzących w żywotne interesy państwa i obywateli oraz na bardziej zdecydowanym ograniczaniu takich objawów patologii społecznej jak: alkoholizm, narkomania, pasożytnictwo społeczne i demoralizacja nieletnich.</u>
          <u xml:id="u-16.21" who="#JózefBarecki">Z danych statystycznych Prokuratury Generalnej, odnoszących się do minionych trzech kwartałów, wynika że stan zagrożenia przestępczością jest nadal wysoki. Zahamowaniu uległ utrzymujący się od 1980 r. wzrost przestępstw kryminalnych, co przypisuje się pozytywnym skutkom stosowania nowych ustaw karnych. Jednocześnie nadal rośnie liczba przestępstw gospodarczych. Zdaniem prokuratury, odnotowanie wzrostu tych przestępstw jest wynikiem zwiększenia stopnia ich ujawnienia.</u>
          <u xml:id="u-16.22" who="#JózefBarecki">Na całkowitą aprobatę i wysoką ocenę społeczną zasługują wszystkie podejmowane w 1985 r. działania prokuratury w zakresie zwalczania najgroźniejszej przestępczości, omówione przez prokuratora generalnego.</u>
          <u xml:id="u-16.23" who="#JózefBarecki">Z uznaniem należy też ocenić działalność prokuratury w 1985 r. w ramach kontroli przestrzegania prawa, uczestnictwa prokuratora w postępowaniu cywilnym, a także w sprawach ze stosunku pracy i ubezpieczeń społecznych. Celem tych działań była realizacja, tak istotnych z punktu widzenia społecznego zadań, jak wzmożenie ochrony interesów gospodarczych państwa i praw obywateli. W wyniku zbadania ponad 40 tys. decyzji administracyjnych oraz ponad 2500 aktów prawnych o charakterze ogólnym prokuratura wniosła ponad 5 tys. środków prawnych, których celem było - przywrócenie stanu zgodnego z prawem, zastosowanie obowiązujących przepisów, zapobieżenie naruszeniom prawa w przyszłości.</u>
          <u xml:id="u-16.24" who="#JózefBarecki">Prokuratura powinna nadal prowadzić problemowe kontrole stanu przestrzegania prawa w zakresie odnoszącym się do zjawisk patologii społecznej.</u>
          <u xml:id="u-16.25" who="#JózefBarecki">Kierunki działań prokuratury w 1986 r. przedstawione przez prokuratora generalnego zasługują na aprobatę. Stanowią one dalsze rozszerzenie przedstawionych powyżej form pracy prokuratury, których celem jest dążenie do radykalnego ograniczenia przestępczości oraz zjawisk patologii społecznej.</u>
          <u xml:id="u-16.26" who="#JózefBarecki">Prokuratura generalna przystąpi w 1986 r. do realizacji nowych zadań, wynikających z ustawy o prokuraturze PRL. Nowe zadania obejmują uczestnictwo prokuratora generalnego w postępowaniu arbitrażowym, opiniowanie projektów aktów normatywnych, uprawnienia prokuratora generalnego do występowania do Trybunału Konstytucyjnego z wnioskami o stwierdzenie zgodności ustawy z Konstytucją lub innego aktu normatywnego z Konstytucją lub ustawą. Prokurator generalny został również zobowiązany do rozpatrywania wniosków w sprawach dotyczących zgodności aktów prawnych z Konstytucją, kierowanych przez obywateli, organy, instytucje i organizacje społeczne.</u>
          <u xml:id="u-16.27" who="#JózefBarecki">Realizacja wszystkich zadań stojących przed prokuraturą w 1986 r. wymaga zaangażowania odpowiednich środków budżetowych. Projekt budżetu na 1986 r. jest wyższy od przewidywanego wykonania 1985 o 495.737 tys. zł, tj. o 13%. Na ten wzrost wpływa przede wszystkim podwyższenie wydatków w dwóch podstawowych działach budżetu prokuratury tj. w dziale „wymiar sprawiedliwości i prokuratura” oraz w dziale „inwestycje i kapitalne remonty”, łącznie o 99,5% globalnej kwoty wzrostu.</u>
          <u xml:id="u-16.28" who="#JózefBarecki">W przypadku działu „wymiar sprawiedliwości i prokuratura”, gdzie wzrost wynosi 10% w porównaniu do przewidywanego wykonania budżetu za 1985 r., o takim podwyższeniu wydatków zadecydowały trzy podstawowe czynniki, a mianowicie: wzrost wydatków na wynagrodzenia osobowe, wydatki od nich pochodne oraz wydatki o charakterze płacowym, wzrost wydatków na opłacanie kosztów opinii i ekspertyz biegłych oraz kosztów przewozów zwłok w wykonaniu postanowień prokuratorskich, a także wzrost wszystkich pozostałych wydatków, zwłaszcza na obsługę administracyjno-gospodarczą.</u>
          <u xml:id="u-16.29" who="#JózefBarecki">Ustalone w projekcie budżetu na 1986 r. wydatki na wynagrodzenia osobowe uwzględniają podwyższenie wynagrodzeń zasadniczych pracowników prokuratury od 1 lutego 1985 r., podwyższenie od dnia 1 lipca 1985 r. wynagrodzeń osób zajmujących kierownicze stanowiska państwowe, środki finansowe na 400 etatów przygnane dodatkowo na 1986 r., środki finansowe na zakup umundurowania dla uprawnionych pracowników.</u>
          <u xml:id="u-16.30" who="#JózefBarecki">Etatowe wzmocnienie prokuratury jest niezbędne z uwagi na znaczne zwiększenie zadań, jak i z uwagi na utrzymującą się dynamikę przestępczości. Nie można, wspominając o stanie obsady etatowej organów prokuratury, pominąć też faktu odejścia z pracy w tych organach w okresie lat 1982–1984 pewnej liczby pracowników.</u>
          <u xml:id="u-16.31" who="#JózefBarecki">W tej sytuacji należy zgodzić się z poglądem wyrażonym przez prokuratora generalnego, że dotychczasowa obsada prokuratury nie zapewnia pełnej realizacji znaczenia zwiększonych ustawowych zadań tych organów. Proponowane zwiększenie obsady etatowej należy ocenić jako celowe i uzasadnione. Konsekwencja tego faktu w postaci zwiększonych wydatków w zakresie wynagrodzeń osobowych nie może nasuwać zastrzeżeń.</u>
          <u xml:id="u-16.32" who="#JózefBarecki">Omawiając wydatki w ramach działu „wymiar sprawiedliwości i prokuratura” należy podnieść, że na rok 1986 zaplanowano utworzenie 14 nowych prokuratur rejonowych, dla których przewidziano 61 etatów spośród ogólnej liczby etatów wymienionych powyżej. Zmiany w strukturze prokuratur rejonowych są konsekwencją podjętych przez byłe Ministerstwo Administracji i Gospodarki Przestrzennej działań, zmierzających do ujednolicenia terytorialnego zakresu działania rejonowych urzędów spraw wewnętrznych, sądów i prokuratur. Raport ministra administracji i gospodarki przestrzennej dotyczący tego zagadnienia został zatwierdzony przez premiera. Uznano jednak, że dochodzenie do pełnego ujednolicenia struktur powinno być rozłożone w czasie i uzależnione od spełnienia warunków niezbędnych dla sprawnego funkcjonowania wyżej wymienionych jednostek, warunki te, według Prokuratury Generalnej, mają być spełnione w 1986 r. w odniesieniu do 14 nowych jednostek prokuratury, spośród których 4 jednostki (w Bydgoszczy, Lwówku Śląskim, Opolu Lubelskim oraz Sławnie) znajdują się już w stadium organizacji, wydatki związane z utworzeniem nowych prokuratur rejonowych dotyczą uzupełniających zakupów niezbędnego wyposażenia biurowego, z tym że część wyposażenia zostanie przekazana z jednostek już istniejących. Inicjatywa ta zasługuje na podkreślenie. Trudno byłoby podważać decyzję o utworzeniu nowych jednostek, skoro służy ona sprawniejszemu funkcjonowaniu organów ochrony prawnej, a tym samym skuteczniejszej ochronie interesów państwa i praw obywateli.</u>
          <u xml:id="u-16.33" who="#JózefBarecki">Wzrost o ok. 39%, poziomu wydatków na opłacenie kosztów ekspertyz oraz opinii biegłych, a także przewozu zwłok jest konsekwencją wzrostu przestępczości. Podkreślenia wymaga zwłaszcza dynamika przestępstw gospodarczych, wynosząca w trzech kwartałach 1985 r., w porównaniu do analogicznego okresu ub.r. 112,3%. Prowadzone w tych sprawach postępowania przygotowawcze wymagają z reguły specjalistycznych opinii i ekspertyz z kilku niejednokrotnie dziedzin, bowiem sprawy te, często grupowe, są szczególnie trudne i pracochłonne. Znaczny wzrost tego rodzaju spraw uzasadnia podwyższenie wydatków w omawianym zakresie.</u>
          <u xml:id="u-16.34" who="#JózefBarecki">Wzrost wydatków na przewóz zwłok uzasadniony jest rosnącą dynamiką przestępstw kryminalnych, a przede wszystkim rosnącymi kosztami przewozów zwłok wykonywanych przez przedsiębiorstwa gospodarki komunalnej. na podstawie postanowień prokuratora. Ceny tych przewozów są cenami umownymi i stale rosną. Przykładowo.koszt jednego przewozu w 1984 r. wyniósł średnio 2892 zł, natomiast w I półroczu br. wzrósł do kwoty 4942 zł.</u>
          <u xml:id="u-16.35" who="#JózefBarecki">W dziale „wymiar sprawiedliwości i prokuratura” przewidziane są również środki na obsługę administracyjno-gospodarczą. Zwiększenie wydatków w tej pozycji uwarunkowane jest ruchem cen, głównie umownych, materiałów piśmiennych, biurowych i gospodarczych, a także napraw bieżących i konserwacji sprzętu biurowego i taboru samochodowego. Wzrost wydatków w omawianej grupie ma uwzględnić również rosnące koszty usług remontowo-budowlanych i telekomunikacji.</u>
          <u xml:id="u-16.36" who="#JózefBarecki">W powyższej sytuacji nie ma podstaw do kwestionowania planowanych na 1986 r. wydatków budżetowych w dziale „wymiar sprawiedliwości i prokuratura”.</u>
          <u xml:id="u-16.37" who="#JózefBarecki">W drugim podstawowym dziale budżetu prokuratury „inwestycje i remonty kapitalne” planowany wzrost wydatków o 64% w stosunku do przewidywanego wykonania planu za 1985 r. jest uwarunkowany kontynuacją przedsięwzięć rozpoczętych w 1985 r., mających na celu zapewnienie siedzib dla 6 terenowych jednostek prokuratury - prokurator rejonowy w Bielsku-Białej, Ostrowcu Świętokrzyskim, Legnicy, Lublinie i Ostrołęce oraz Prokuratury Wojewódzkiej w Ciechanowie. Nie ma więc podstaw do kwestionowania projektu budżetu w omawianym zakresie.</u>
          <u xml:id="u-16.38" who="#JózefBarecki">W dziale tym przewidziane są także wydatki na zakupy i inwestycje, z których najbardziej znaczącą pozycją jest kwota przeznaczona na zakup 55 samochodów osobowych. W opracowaniu przedłożonym przez Prokuratora Generalnego przekonująco uzasadnia się, że jest to wydatek konieczny dla odnowienia posiadanego taboru samochodów osobowych. Tabor ten wynosi obecnie 355 jednostek, spośród których wymianie musi ulec w skali roku ok. 55. Rachunek ten jest jednak korygowany o znaczną liczbę samochodów, które muszą być wycofane z uwagi na stan techniczny.</u>
          <u xml:id="u-16.39" who="#JózefBarecki">W ramach części „inwestycje i kapitalne remonty” mieści się dział „handel wewnętrzny”, w którym planuje się na 1986 r. kwotę 1045 tys. zł, jako dotację na zrównoważenie przychodów z rozchodami stołówki pracowniczej prowadzonej przez Prokuraturę Wojewódzką w Lublinie na zasadach przewidzianych dla gospodarstw pomocniczych. Wymieniona kwota jest wyższa o 245 tys. od przewidywanego wykonania w 1985 r. Jest to spowodowane przewidywanym wzrostem kosztów prowadzenia stołówki.</u>
          <u xml:id="u-16.40" who="#JózefBarecki">Dział budżetu „nauka” obejmuje wydatki na działalność Instytutu Problematyki Przestępczości. Placówka ta spełnia istotną rolę w zakresie zapobiegania przestępczości i związanych z nią zjawisk. Projekt budżetu instytutu jest o 16% wyższy niż w 1985 r. W 64% podwyżka przypada na wynagrodzenia osobowe oraz wydatki od nich pochodne. Jest to następstwo uwzględnienia decyzji podjętych w 1985 r. w sprawie podwyżek płac pracowników naukowo-badawczych oraz planowanych zmian strukturalnych w stanie zatrudnienia, celem pozyskania pracowników naukowo-badawczych o wysokich kwalifikacjach. Pozostałe 36% globalnej kwoty wzrostu odnosi się do wydatków rzeczowych, wzrastających wskutek ruchu cen, głównie usług drukarskich i introligatorskich oraz cen papieru. Dotyczy to działalności wydawniczej instytutu, której koszty wynoszą ponad 46% całości wydatków rzeczowych tej placówki. Wzrost wydatków budżetowych Instytutu Problematyki Przestępczości jest więc uzasadniony.</u>
          <u xml:id="u-16.41" who="#JózefBarecki">Dwie pozycje wchodzące w skład budżetu Prokuratury Generalnej nie zakładają wzrostu w 1986 r. Odnosi się to do działu „szkolnictwo wyższe” oraz działu „rożna działalność”. Wydatki w dziale „szkolnictwo wyższe” planowane na 1986 r. wynoszą 38% w stosunku do przewidywanego wykonania w 1985 r. Jest to związane ze spadkiem zapotrzebowania na stypendia fundowane opłacane z'tej części budżetu na podstawie umów zawartych przed 1.1.1983 r. W roku przyszłym pozostały do realizacji tylko trzy takie stypendia. Wydatki w dziale „różna działalność” planuje się utrzymać w wysokości 50% wykonania br. Dział ten obejmuje wydatki na finansowanie zadań w zakresie obronności kraju w Prokuraturze Generalnej, a wysokość kwoty na ten cel jest ustalona w odrębnym trybie.</u>
          <u xml:id="u-16.42" who="#JózefBarecki">Przedstawiona analiza projektu budżetu w części odnoszącej się do Prokuratury Generalnej pozwala na wyprowadzenie wniosku, że propozycje przedstawione w projekcie zapewniają organom prokuratury materialną podstawę dla realizacji zadań w 1986 r. Projektowany wzrost wydatków uwzględnia wymogi oszczędności i celowości w gospodarowaniu środkami państwowymi, to tej sytuacji proponuję wystąpić do Komisji Planu Gospodarczego, Budżetu i Finansów o przedłożenie Sejmowi wniosku o przyjęcie projektu ustawy budżetowej na rok 1986 w części dotyczącej Prokuratury Generalnej.</u>
          <u xml:id="u-16.43" who="#JózefBarecki">Dyskusja:</u>
        </div>
        <div xml:id="div-17">
          <u xml:id="u-17.0" who="#EdmundSkoczylas">Nie mam żadnych zastrzeżeń co do przedstawionego projektu budżetu. Jest on prosty, przejrzysty i jasny. Należy go przyjąć i życzyć sobie, by nie został przekroczony.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-18">
          <u xml:id="u-18.0" who="#TadeuszGostkowski">Wystąpienie koreferentki przekonało mnie całkowicie.</u>
          <u xml:id="u-18.1" who="#TadeuszGostkowski">Planuje się 14 nowych prokuratur rejonowych. Zarówno milicja jak i prokuratura skarżą się, że obecne rejony prokuratorskie nie pokrywają się z milicyjnymi. Czy te nowe rejony będą spełniać ten warunek, czy też będzie tak, jak do tej pory?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-19">
          <u xml:id="u-19.0" who="#StanisławDerda">Utrzymuje się wzrost przestępczości gospodarczej. Czy ma ona, tak jak kiedyś, charakter aferowy, czy też, są to drobne sprawy?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-20">
          <u xml:id="u-20.0" who="#FranciszekSocha">Do projektu budżetu nie mam uwag. Jest on skromny i oszczędny. Trzeba jednak coś zrobić w sprawie nie obsadzonych etatów w prokuraturze. Myślę, że w sprawie mieszkań należałoby się dogadywać ze spółdzielniami mieszkaniowymi i administracją terenową. To powinno pomóc. Przecież śledztwa m.in. dlatego tak długo trwają, że brakuje prokuratorów. W interesie władz lokalnych leży więc by znalazły się mieszkania dla prokuratorów.</u>
          <u xml:id="u-20.1" who="#FranciszekSocha">Prokurator generalny PRL Józef Żyta: Zgadzam się z uwagą na temat rejonów prokuratorskich. Problem jest szerszy, gdyż dotyczy zarówno rejonów prokuratorskich i milicyjnych, jak i sądowych i kolegiów ds. wykroczeń. Sygnalizowaliśmy to już wcześniej Radzie Ministrów. Powstała specjalna komisja, pod przewodnictwem byłego ministra administracji, która pracuje nad tym problemem i wypracowała już pewne zasady podziału. Na początek wprowadzamy nie 14, a 4 nowe prokuratury rejonowe. Co do 10 trwają jeszcze uzgodnienia.</u>
          <u xml:id="u-20.2" who="#FranciszekSocha">W latach 1980–1984 wzrosła bardzo poważnie, bo o 59,3% liczba przestępstw gospodarczych. Przyczyny tego są wielorakie - sytuacja polityczna w tym okresie ale i inne czynniki kryminogenne. Podjęliśmy więc wiele środków przeciwdziałania m.in. stosując ustawę z 10 maja br. Ustawa „epizodyczna” jest przewidziana co prawda na 3 lata, ale czas ten traktujemy jako przeznaczony na doprowadzenie do wyraźnego spadku przestępczości, zmniejszenia liczby osób osadzonych w zakładach karnych, poprawę porządku społecznego. Spadek przestępstw kryminalnych jest już widoczny. Po. raz pierwszy mamy także do czynienia z symptomami spadku liczby przestępstw na szkodę obywateli (kradzieże z włamaniem). Od 1976 r. notowaliśmy wyraźny wzrost tych przestępstw, a ich wykrywalność w porównaniu z wykrywalnością globalną (80% przestępstw stwierdzonych) była bardzo mała (najwyżej 50%).</u>
          <u xml:id="u-20.3" who="#FranciszekSocha">Nieco inaczej przedstawia się sprawa przestępstw gospodarczych. Głównie wzrastają przestępstwa podatkowe. Osobiście oceniam, że to nieźle. Oznacza to, że uderzamy po kieszeni przestępczą część inicjatywy prywatnej. Są także i przestępstwa duże, wieloosobowe afery gospodarcze. Np. ostatnio wpłynął akt oskarżenia. przeciwko grupie ze stoczni jachtowej w Gdańsku. Chcemy zróżnicować odpowiedzialność popełniających przestępstwa wewnątrz zakładu pracy i tych którzy działają z zewnątrz.</u>
          <u xml:id="u-20.4" who="#FranciszekSocha">Zabiegając o mieszkania dla prokuratorów wykorzystujemy drogę o jakiej mówił, poseł F. Socha, ale są to przypadki pojedyncze. Wciąż nie nadążamy za potrzebami i dlatego potrzebne są rozwiązania systemowe.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-21">
          <u xml:id="u-21.0" who="#JózefBarecki">Budżet Prokuratury Generalnej jest skromny i zapewnia jedynie realizację podstawowych zadań prokuratury. Działalność prokuratury uzależniona jest od jej stanu kadrowego. Projektowany budżet nie załatwia dwóch spraw: funduszu na stypendia fundowane oraz ponad 400 mieszkań. Sądząc z przekazanych nam informacji, sprawy te powinny być rozwiązane w najbliższym czasie; będziemy temu sprzyjać.</u>
          <u xml:id="u-21.1" who="#JózefBarecki">Ustawa z 1985 r. nałożyła na prokuraturę nowe zadania i podniosła jej rangę. Szczególne znaczenie będzie miało badanie wniosków dotyczących zgodności ustaw z Konstytucją i innych aktów prawnych z ustawami. Nie wiem jak sobie prokuratura poradzi z wykonywaniem tych nowych obowiązków. Nowa kompetencja prokuratury wiąże się z powołaniem Trybunału Konstytucyjnego, którego działalność ma służyć wypełnieniu istotnej luki w naszym systemie prawnym. Będzie to ważne tak.dla funkcjonowania aparatu władzy, jak i dla obywateli.</u>
          <u xml:id="u-21.2" who="#JózefBarecki">Komisja przyjęła projekt budżetu państwa w części dotyczącej Prokuratury Generalnej w brzmieniu przedłożenia rządowego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-22">
          <u xml:id="u-22.0" who="#EdwardZachajkiewicz">Praca arbitra jest pracą bardzo specyficzną, bowiem postępowanie przed organami PAG w niewielkim stopniu sformalizowane. Arbiter jest specjalistą znakomicie znającym się na rzeczy i rozstrzygającym spory z reguły na podstawie własnego doświadczenia i przekonania. Wymóg takiej formy postępowania wynika z właściwości rozpoznawanych sporów. Podstawowym zadaniem arbitra jest doprowadzenie do porozumienia między jednostkami toczącymi spór, w 70% spraw udaje nam się rozwiązać konflikt w ciągu 2 miesięcy.</u>
          <u xml:id="u-22.1" who="#EdwardZachajkiewicz">Arbitraż odgrywa w Polsce bardzo ważną rolę. Stoi on na straży interesów samorządnych przedsiębiorstw i. interesu społecznego. W toku naszej działalności realizujemy zadania, wynikające z wprowadzania reformy gospodarczej. Zwracamy szczególną uwagę na wykrywanie nieprawidłowej działalności przedsiębiorstw, przejawiającej się m.in. nieuzasadnionym podwyższaniem cen i niegospodarnością. W takich wypadkach mamy obowiązek informować odpowiednie organy państwowe o wykrytych nieprawidłowościach.</u>
          <u xml:id="u-22.2" who="#EdwardZachajkiewicz">Prowadzimy także działalność profilaktyczną. Przejawia się ona głównie w organizowaniu sesji wyjazdowych. W czasie takich sesji, organizowanych przeważnie w zakładach pracy i dostępnych dla załogi, zapoznajemy ludzi kierujących przedsiębiorstwami z właściwymi zasadami gospodarki. Zwracamy także uwagę na należy te informowanie członków samorządów załóg o zasadach zgodnej z przepisami działalności gospodarczej. W toku sesji wyjazdowych, po rozpatrzeniu każdego sporu, arbitrzy prowadzą dyskusję ze słuchaczami.</u>
          <u xml:id="u-22.3" who="#EdwardZachajkiewicz">Ostatnio liczba spraw kierowanych do PAG stale się zwiększa. Wszystkiemu „winna” jest reforma gospodarcza. W warunkach reformy zakład pracy dba i walczy o każdą złotówkę.</u>
          <u xml:id="u-22.4" who="#EdwardZachajkiewicz">W celu doskonalenia pracy aparatu zarządzającego przedsiębiorstwami duży nacisk kładziemy na kształcenie kadry radcowskiej. Radcowie są kształceni dla potrzeb jednostek gospodarki uspołecznionej, aparatu państwowego, wojska i innych organów.</u>
          <u xml:id="u-22.5" who="#EdwardZachajkiewicz">Uzyskanie uprawnień radcy prawnego wymaga odbycia 3-letniej aplikacji. Ponieważ otrzymaliśmy sygnały z przedsiębiorstw, że aplikanci są na zbyt długi okres odrywani od ich obowiązków pracowniczych, postanowiliśmy wprowadzić nowy model aplikacji arbitrażowej. Zakładamy, że najpierw będzie następować roczny okres szkolenia teoretycznego, następnie aplikanci będą odbywać praktykę w przedsiębiorstwach, by wreszcie na zakończenie aplikacji przystąpić do półrocznego, końcowego okresu szkolenia.</u>
          <u xml:id="u-22.6" who="#EdwardZachajkiewicz">Chętnych do odbycia aplikacji jest bardzo dużo. Nie możemy oczywiście uwzględnić wszystkich wniosków, w niedługim czasie powinna wydatnie poprawić się fachowa pomoc ze strony radców prawnych dla przedsiębiorstw mieszczących się w okręgach, w których występuje znaczny deficyt tej kadry.</u>
          <u xml:id="u-22.7" who="#EdwardZachajkiewicz">Od prawie 2 lat korzystamy w naszej działalności z pomocy wydawniczej „Rzeczpospolitej”. Nasze publikacje zamieszczamy także w tygodnikach „Prawo i Życie” i „Życie Gospodarcze”, Koreferat do wystąpienia prezesa PAG wygłosił poseł Marek Kabat (bezp. PAX): Posłowie otrzymali informację na piśmie o źródłach dochodów i podstawowych wydatkach ujętych w projekcie budżetu PAG na 1986 r. oraz realizowanej dotychczas i planowanej na rok 1986 działalności merytorycznej PAG. Czuję się zatem zwolniony z obowiązku szczegółowego referowania tej działalności i poszczególnych pozycji budżetu.</u>
          <u xml:id="u-22.8" who="#EdwardZachajkiewicz">Zadaniem PAG jest ochrona interesu społecznego i interesów jednostek gospodarki uspołecznionej oraz doskonalenie zawieranych umów między tymi jednostkami. Określone to zostało w dwóch pierwszych artykułach ustawy o PAG.</u>
          <u xml:id="u-22.9" who="#EdwardZachajkiewicz">Zadania te nie straciły na swej aktualności. Nie budzi bowiem wątpliwości potrzeba umacniania praworządności i porządku prawnego w stosunkach między jednostkami gospodarki uspołecznionej, ochrony interesu społecznego oraz interesów przedsiębiorstw, czy też doskonalenia współpracy i systemu umów w stosunkach między jednostkami gospodarki uspołecznionej.</u>
          <u xml:id="u-22.10" who="#EdwardZachajkiewicz">Obecny system gospodarowania oparty jest na wzajemnych powiązaniach umownych. Potrzeba doskonalenia współpracy i systemu umów jest więc nie tylko jednym z podstawowych problemów prawno-gospodarczych, ale także podstawowym zagadnieniem ściśle związanym z reformą gospodarczą. Zwiększenie samodzielności przedsiębiorstw powoduje bowiem niejednokrotnie chęć osiągania korzyści kosztem innych przedsiębiorstw lub nawet interesu społecznego. Zjawiska unikania podejmowania zobowiązań lub nadmierna asekuracja przed ponoszeniem jakiegokolwiek ryzyka i odpowiedzialności, są także w dużym stopniu działaniem sprzecznym z interesem społecznym. Praworządność i porządek prawny to warunki samodzielności jednostek gospodarki uspołecznionej.</u>
          <u xml:id="u-22.11" who="#EdwardZachajkiewicz">Organy PAG rozstrzygają rocznie ok. 90 tys. sporów. Niezależnie od tego arbitraż udziela pomocy jednostkom gospodarki uspołecznionej w czynnościach zmierzających do ugodowego załatwiania sporów w trybie pozaprocesowym. Orzeczenia arbitrażu przyczyniają się do dyscyplinowania umów zawartych między inwestorami a wykonawcami, sprzyjają ograniczaniu kosztów inwestycji oraz likwidacji, wad w obiektach budowlanych. Orzecznictwo arbitrażu służy umacnianiu odpowiedzialności przedsiębiorstw za wykonanie umów dostawy na rzecz rynku, zaopatrzenia materiałowo-technicznego oraz zobowiązań kooperacyjnych i zadań eksportowych. Szczególnie ważna rola przypada mu obecnie w egzekwowaniu należytej jakości towarów dostarczanych na rynek.</u>
          <u xml:id="u-22.12" who="#EdwardZachajkiewicz">Obok podstawowych form działalności, PAG coraz szerzej rozwija działalność profilaktyczno-sygnalizacyjną. Jej celem jest usprawnienie obrotu uspołecznionego oraz zwiększenie efektywności gospodarowania w przedsiębiorstwach i w całej gospodarce narodowej. Jedną z form działalności profilaktycznej są liczne sygnalizacje kierowane do dyrektorów i organów samorządu pracowniczego przedsiębiorstw i innych jednostek gospodarczych oraz do właściwych organów państwowych. Przedmiotem tych sygnalizacji jest każda istotna nieprawidłowość w obrocie gospodarczym, ujawniona w toku postępowania arbitrażowego. Do władz centralnych kierowane są informacje i sygnalizacje uogólniające oraz analizy dotyczące problemów prawno-gospodarczych, wyłaniających się na tle rozpoznawczych sporów arbitrażowych. Dotyczy, to m.in, nieprawidłowości w zawieraniu, umów, w tym także kontraktów zagranicznych, braku należytej ochrony mienia społecznego, niegospodarności, wadliwej produkcji, zawyżania cen, nieprawidłowości w zakresie przewozów oraz uchybień w pracy obsługi prawnej.</u>
          <u xml:id="u-22.13" who="#EdwardZachajkiewicz">Na szczególne uznanie zasługuje forma działalności profilaktycznej, polegająca na rozpoznawaniu sporów przez arbitraż na sesjach wyjazdowych, w zakładach pracy. Na posiedzeniach tych spory są rozpoznawane z udziałem przedstawicieli kierownictw przedsiębiorstw, organów samorządu pracowniczego oraz służb specjalistycznych. Sesje wyjazdowe arbitrażu dobrze służą edukacji pralnej załóg przedsiębiorstw. Arbitraż rozwija także działalność profilaktyczną w formie konferencji, organizowanych z udziałem organów założycielskich oraz innych zainteresowanych, jednostek organizacyjnych.</u>
          <u xml:id="u-22.14" who="#EdwardZachajkiewicz">Jak wynika z przedstawionego programu działania, działalność arbitrażu w 1986 r. powinna służyć dalszemu umacnianiu zasad reformy gospodarczej w sferze stosunków między jednostkami gospodarki uspołecznionej, zapobieganiu przejawom i skutkom praktyk monopolistycznych w obronie gospodarczym oraz dyscyplinowaniu uczestników tego obrotu w zakresie jakości i terminowości dostaw towarów na rynek krajowy i na eksport.</u>
          <u xml:id="u-22.15" who="#EdwardZachajkiewicz">Zmiana metod i systemów sterowania gospodarką (opartych o zasadę samofinansowania i samodzielności j.g.u) spowodowała wzrost zadań PAG w zakresie rozstrzygania sporów o roszczenia majątkowe. Związany z tym wzrost dochodów z tytułu opłat arbitrażowych wyniesie 14,7% w stosunku do roku poprzedniego. Planowany wzrost dochodów jest niewątpliwie dynamiczny i wynika także z większej dbałości jednostek gospodarczych o własne wyniki finansowe. Podkreślić należy, że dochód osiągany przez PAG nie jest oczywiście celem samym w sobie. Świadczy o tym zmiana w przepisach o postępowaniu arbitrażowym. Podkreślona bowiem została funkcja arbitrażu gospodarczego w postępowaniu pozaprocesowym, polegającym na pomocy w czynnościach zmierzających do osiągnięcia porozumienia. Zwiększenie samodzielności przedsiębiorstw w podejmowaniu decyzji, także finansowych, dało większe możliwości ugodowego załatwienia sporów przez strony. Zachętą do zawierania ugód w postępowaniu arbitrażowym jest także zwrot połowy opłat arbitrażowych, jeżeli strony zawrą ugodę przed przystąpieniem do postępowania arbitrażowego lub gdy do zawarcia ugody doszło w toku postępowania odwoławczego.</u>
          <u xml:id="u-22.16" who="#EdwardZachajkiewicz">Planowany wzrost wydatków jest w pełni uzasadniony potrzebami organów PAG. Porównując wskaźnik wzrostu dochodów i wydatków PAG można stwierdzić, że zasada racjonalnego i oszczędnego gospodarowania znalazła tu swoje zastosowanie.</u>
          <u xml:id="u-22.17" who="#EdwardZachajkiewicz">Zdajemy sobie sprawę z ogromu problemów, w których rozwiązywaniu arbitraż gospodarczy będzie musiał uczestniczyć. Celem działania arbitrażu nie jest przysparzanie dochodów budżetowi państwa, bowiem straty gospodarki narodowej z powodu występowania sporów na tle współpracy jednostek gospodarki uspołecznionej są bez porównania wyższe od wpływów z opłat arbitrażowych. Dlatego też za zadanie zasadnicze uważam, te wszystkie działania, które zapobiegają powstawaniu sporów.</u>
          <u xml:id="u-22.18" who="#EdwardZachajkiewicz">Szczególnie istotną jest znajomość prawa i umiejętność jego stosowania. Wprowadzamy reformę gospodarczą, wdrażamy nowe systemy i mechanizmy gospodarcze, co nie pozostanie bez wpływu na kształtowanie się stosunków umownych między j.g.u. Nieznajomość ograniczeń swobody w zawieraniu i kształtowaniu treści umów, wynikających także z prowadzonych i często modyfikowanych systemów, jest przyczyną błędów w treści umów i błędnej oceny zakresu ewentualnej odpowiedzialności stron. Nieznajomość prawa szkodzi, a w tym przypadku - niezależnie od tego kto w sporze jest wygrany - przegrywa gospodarka narodowa. Ważną rolę do spełnienia w popularyzacji prawa w jednostkach gospodarczych mają radcowie prawni. Można oczekiwać, że z roku na rok sytuacja kadrowa w obsłudze prawnej będzie się poprawiać, również w tych województwach, w których dotychczas występują ogromne braki.</u>
          <u xml:id="u-22.19" who="#EdwardZachajkiewicz">Należy zwrócić uwagę na konieczność nieustannego doskonalenia prawa i praktyki w celu zapewnienia realnego wykonywania umów. Jest to (szczególnie w stosunkach między j.g.u.) problem zasadniczy. Nieadekwatność kar pieniężnych i brak możliwości wykonania zastępczego, powodują nieodwracalne szkody.</u>
          <u xml:id="u-22.20" who="#EdwardZachajkiewicz">Przedstawiony na dzisiejszym posiedzeniu projekt budżetu PAG opracowany został z uwzględnieniem potrzeby racjonalnego i oszczędnego gospodarowania, stosownie do zadań stojących przed arbitrażem w 1986 r. Wnoszę o uchwalenie budżetu PAG na 1986 r. w wysokości przewidzianej w projekcie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-23">
          <u xml:id="u-23.0" who="#FranciszekSocha">Jak wynika z przedstawionej informacji, dochody PAG mają wzrosnąć o 14,7%. Czy wzrost ten wynika ze wzrostu opłat w postępowaniu arbitrażowym?</u>
          <u xml:id="u-23.1" who="#FranciszekSocha">Czy zauważalny jest wzrost liczby spraw przekazywanych do rozstrzygnięcia przez organy PAG, tylko w tym celu aby kierownictwa przedsiębiorstw mogły się usprawiedliwiać z zarzutu ewentualnej niegospodarności?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-24">
          <u xml:id="u-24.0" who="#EdwardSkoczylas">Proponowany budżet PAG nie budzi żadnych zastrzeżeń, o ile uznać, że wzrost opłat w postępowaniu arbitrażowym jest uzasadniony. Arbitraż może się wprawdzie tłumaczyć tym, że skoro wszystkie ceny rosną, to dlaczego nie mają się zwiększać opłaty arbitrażowe? Uważam, że nie możemy dopuścić do tego, żeby opłaty arbitrażowe uzyskały charakter cen kroczących. W związku z tym mam pytanie, skąd się bierze 14,7-procentowy wzrost tych opłat?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-25">
          <u xml:id="u-25.0" who="#EugeniuszCzykwin">Czy wzrost zatrudnienia pracowników merytorycznych spowoduje także zatrudnienie dodatkowych pracowników administracyjnych?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-26">
          <u xml:id="u-26.0" who="#EdwardZachajkiewicz">Z punktu widzenia przepisów opłaty arbitrażowe wcale nie wzrosły. Opłata arbitrażowa składa się z części stałej wynoszącej 2.000 zł i z części procentowej, zależnej od wartości przedmiotu sporu. Zwyżka opłat arbitrażowych bierze się tylko stąd, że przedsiębiorstwa stosują ceny kroczące, w związku z czym rośnie wartość przedmiotów sporów. W przeszłości częściej było tak, że strony w trakcie toczącego się postępowania dochodziły do porozumienia. Wymagania reformy gospodarczej wykluczają przeważnie takie rozwiązania obecne.</u>
          <u xml:id="u-26.1" who="#EdwardZachajkiewicz">Występuje wiele trudności, związanych z nieprawidłowym zawieraniem umów przez strony. Często w umowach tych brak jest istotnych postanowień, dotyczących przedmiotu umowy, jego jakości, wartości, sposobu realizacji dostawy, zasad płatności. To bardzo utrudnia działanie organów PAG. Od dwóch lat na targach w Poznaniu otworzyliśmy punkt informacyjny dla potencjalnych stron umów. Prowadzimy intensywną walkę o zawieranie prawidłowych umów. Pomagają nam w tym banki, które uzależniają udzielanie kredytu od właściwego opracowania przez kredytobiorców treści umów.</u>
          <u xml:id="u-26.2" who="#EdwardZachajkiewicz">W tym miejscu chciałbym przedstawić komisji przykład naszej działalności. Dotychczas kolej zakładała 2% ubytek przewożonego paliwa. Obecnie, w wyniku podjętych przez nas działań możliwe stało się ograniczenie tego ubytku do 0,5% wartości przewożonego paliwa. Innym przykładem może być sprawa wniesiona niedawno przez CPN, która wystąpiła o ukaranie swojego kontrahenta za to, że ten nie odebrał umówionej ilości benzyny. Jak wynikało z zebranego materiału powodem tego była oszczędna gospodarka w przedsiębiorstwie - kontrahencie. Oczywiście nie mogliśmy uznać za zasadne roszczenia CPN.</u>
          <u xml:id="u-26.3" who="#EdwardZachajkiewicz">Do stycznia 1985 r. liczba spraw malała, a w roku 1985 znacznie wzrosła. Zaistniała więc potrzeba zatrudnienia nowych pracowników merytorycznych. Obecnie z powodu braku kadry administracyjnej arbitrzy wykonują sami prace biurowe. Jest to niedopuszczalne.</u>
          <u xml:id="u-26.4" who="#EdwardZachajkiewicz">Komisja przyjęła projekt budżetu w części dotyczącej Państwowego Arbitrażu Gospodarczego w brzmieniu przedłożenia rządowego.</u>
          <u xml:id="u-26.5" who="#EdwardZachajkiewicz">Projekt budżetu państwa na 1986 r. w części dotyczącej Kancelarii Rady Państwa przedstawił członek Rady Państwa Kazimierz Secomski: Ponieważ wszyscy posłowie otrzymali szczegółowe materiały dotyczące planowanego budżetu Kancelarii Rady Państwa na przyszły rok chciałbym ograniczyć się do omówienia jedynie kilku problemów.</u>
          <u xml:id="u-26.6" who="#EdwardZachajkiewicz">Nominalnie wydatki KRP rosną o 64% ale jest to wynikiem przeznaczenia 1 mld zł jako rezerwy na dotowanie czynów społecznych oraz 400 mln zł.na rewaloryzację zabytków Krakowa. Tych dwu pozycji nie było w tegorocznym budżecie i one powodują wzrost, o którym mówiłem. Gdyby odjąć wspomniane 1,4 mld zł to mielibyśmy do czynienia ze spadkiem w wysokości 7,1%.</u>
          <u xml:id="u-26.7" who="#EdwardZachajkiewicz">Po okresie spadku liczby podejmowanych czynów społecznych nastąpiła odbudowa tej formy działań. Na dofinansowanie czynów społecznych przeznaczy się 6 mld zł, które resort finansów przekaże do budżetów wojewódzkich rad narodowych, 1 mld zł ulokowany w budżecie Kancelarii Rady Państwa i 1 mld w budżecie Ministerstwa Oświaty i Wychowania z przeznaczeniem na wsparcie Narodowego Czynu Pomocy Szkole. Te 8 mld zł należy powiększyć o wartość czynów prowadzonych przez wojsko. Jeżeli to wszystko uwzględnić, to całość wydatków państwa na czyny społeczne sięga około 12 mld zł, przy czym szacuje się, iż w przyszłym roku wartość czynów społecznych wyniesie około 27–30 mld zł.</u>
          <u xml:id="u-26.8" who="#EdwardZachajkiewicz">Czyny społeczne będą obejmować przede wszystkim budowę szkół, zaopatrzenie w wodę, przede wszystkim wsi, budowę dróg oraz drobniejsze przedsięwzięcia, takie jak porządkowanie osiedli, przygotowanie terenów pod budownictwo mieszkaniowe itd.</u>
          <u xml:id="u-26.9" who="#EdwardZachajkiewicz">Budżet przewiduje 400 mln zł na rewaloryzację zabytków Krakowa. Rada Państwa od dawna patronuje tej akcji. Wspomniana kwota pozwoli na osiągnięcie wartości robót konserwatorsko-remontowych na poziomie przekraczającym 1,8 mld zł. W tym roku przerób wyniesie 1,5 mld zł., podczas gdy w poprzednich latach kwota ta nie przekraczała kilkuset milionów. Przewiduje się, że prace rewaloryzacyjne w Krakowie prowadzone będą przez okres 10–15 lat. Aby spełnić to założenie trzeba dojść do rocznego przerobu w wysokości 2,5 mld zł. Z tego też powodu powołane zostało drugie przedsiębiorstwo specjalistyczne, którego zadaniem jest prowadzenie robót rewaloryzacyjnych.</u>
          <u xml:id="u-26.10" who="#EdwardZachajkiewicz">Poza tym w budżecie Kancelarii Rady Państwa ujęta została kwota 550 mln zł na działalność szkoleniową związków zawodowych. Objętych nią zostanie rocznie około 40 tys. związkowców.</u>
          <u xml:id="u-26.11" who="#EdwardZachajkiewicz">Projektowany budżet nie zakłada wzrostu etatów w KRP.</u>
          <u xml:id="u-26.12" who="#EdwardZachajkiewicz">Koreferat do wystąpienia członka Rady Państwa K. Secomskiego wygłosił poseł Wacław Wojciechowski (PZPR): Projekt budżetu Kancelarii Rady Państwa na 1986 r. charakteryzuje się dużą oszczędnością i dbałością o zapewnienie wykonania rosnących zadań Rady Państwa.</u>
          <u xml:id="u-26.13" who="#EdwardZachajkiewicz">Kancelaria Rady Państwa realizuje funkcje administracyjne i organizacyjne, wynikające z zadań Rady Państwa, jej przewodniczącego oraz komisji. Zadania te można ocenie na tle prac wykonanych w roku bieżącym, bowiem należy założyć, że ich intensywność i ilość w roku przyszłym nie będzie mniejsza. Kancelaria Rady Państwa zapewniła w br. przygotowanie 22 posiedzeń Rady Państwa i 97 posiedzeń jej komisji. Łącznie przygotowano 4750 projektów uchwał Rady Państwa, w tym 4639 dotyczących odznaczeń państwowych, a także analizy i opinie związane z 36 projektami ustaw i innych aktów prawnych.</u>
          <u xml:id="u-26.14" who="#EdwardZachajkiewicz">Projekt dochodów i wydatków budżetowych obejmuje najniezbędniejsze potrzeby finansowe zapewniające wykonanie merytorycznych zadań Rady Państwa w 1986 r. Budżet Kancelarii Rady Państwa po stronie dochodów ma wynieść 2,5 mln zł zaś po stronie wydatków 5,2 mld zł. W stosunku do przewidywanego wykonania budżetu w roku bieżącym, rok przyszły ma przynieść dochody niższe o ponad 5 mln zł, a wydatki wyższe o ponad 1 miliard zł.</u>
          <u xml:id="u-26.15" who="#EdwardZachajkiewicz">Dochody budżetowe KRP składają się przede wszystkim z wpływów ze sprzedaży zbędnych składników majątkowych. Zmniejszenie dochodów wynika głównie ze spadku wpływów ze sprzedaży zbędnych środków i składników majątkowych, jak również z mniejszych wpływów z rozliczeń z lat ubiegłych.</u>
          <u xml:id="u-26.16" who="#EdwardZachajkiewicz">Wzrost planowanych na rok 1986 wydatków wynika przede wszystkim ze zwiększenia środków na czyny społeczne oraz dotacji do Narodowego Funduszu Rewaloryzacji Zabytków Krakowa.</u>
          <u xml:id="u-26.17" who="#EdwardZachajkiewicz">Przedstawiony projekt budżetu jest szczegółowy, czytelny i daje możność zapoznania się z finansową stroną działalności Kancelarii Rady Państwa. Z analizy projektu wynika, że wydatki administracyjne wzrosną o 3,6 mln zł. Należy podkreślić dużą dyscyplinę finansową i oszczędne planowanie wydatków, również w zakresie współpracy naukowo-technicznej i gospodarczej z zagranicą. Nieznaczny wzrost wydatków osobowych wynika głównie z podjętej decyzji dotyczącej wynagrodzenia osób zajmujących kierownicze stanowiska państwowe, a ponadto z zaplanowanych dodatkowo 9 etatów.</u>
          <u xml:id="u-26.18" who="#EdwardZachajkiewicz">Nieznacznie wzrastają wydatki w dziale dotyczącym działalności różnej. Główne pozycje to 350 mln zł przeznaczono jako dotacja dla Ogólnopolskiego Porozumienia Związków Zawodowych oraz 600 mln zł na nagrody w konkursie „Mistrz gospodarności”.</u>
          <u xml:id="u-26.19" who="#EdwardZachajkiewicz">Sądzę, że nie ma potrzeby uzasadniać celowości zaplanowania w budżecie Kancelarii Rady Państwa dotacji w kwocie 400 mln zł na Narodowy Fundusz Rewaloryzacji Zabytków Krakowa.</u>
          <u xml:id="u-26.20" who="#EdwardZachajkiewicz">Chciałbym natomiast zwrócić uwagę na znaczenie umieszczenia w budżecie rezerwy w kwocie 1 mld zł na popieranie czynów społecznych. W ciągu ostatnich 5 lat w realizacji czynów społecznych nastąpiło poważne załamanie. Wartość wykonanych prac spadła z blisko 19 mld zł 1979 r. do nieco ponad 14 mld zł w 1980, a w 1981 r. do 9,2 mld zł. Mimo wzrostu nominalnej wartości czynów społecznych w latach następnych uzyskane efekty rzeczowe były mniejsze niż w 1979 r., co wynikało ze wzrostu cen materiałów budowlanych i kosztów wykonawstwa. Podstawową jednak przyczyną zahamowania rozwoju społecznych inicjatyw była destabilizacja życia gospodarczego w kraju, a także deficyt wielu materiałów. Stopniowe przezwyciężanie trudności odnotowano w 1983 r.</u>
          <u xml:id="u-26.21" who="#EdwardZachajkiewicz">Następny rok był pod wieloma względami przełomowym w realizacji czynów społecznych. W październiku 1983 r. Rada Państwa przyjęła uchwałę w sprawie organizacji czynów społecznych powołując Komisję Czynów Społecznych oraz zaleciła radom narodowym utworzenie analogicznych komisji. Podjęte działania oraz stabilizacja społeczno-polityczna w kraju przyczyniły się do powrotu do dobrych tradycji rozwiązywania potrzeb lokalnych i środowiskowych przy aktywnym udziale ludności. Wprowadzenie po raz pierwszy do Budżetu Kancelarii Rady Państwa rezerwy na czyny społeczne w wysokości 1 mld zł sprzyjać będzie rozwojowi czynów społecznych oraz stwarzać będzie preferencja dla województw, uzyskujących wyższy wskaźnik udziału wkładu ludności w globalną wartość czynów społecznych.</u>
          <u xml:id="u-26.22" who="#EdwardZachajkiewicz">Na zakończenie chciałbym zwrócić uwagę na następujące sprawy:</u>
          <u xml:id="u-26.23" who="#EdwardZachajkiewicz">- przedstawiony projekt budżetu Kancelarii Rady Państwa został głęboko przemyślany i oszczędnie zaplanowany;</u>
          <u xml:id="u-26.24" who="#EdwardZachajkiewicz">- zaplanowano zbyt niskie wydatki (3,3 mln zł) na działalność w sferze stosunków z zagranicą. Konieczność dążenia do umocnienia pozycji Polski w świecie i przełamania ograniczeń w międzynarodowej współpracy wymagać będzie m.in. zwiększenia częstotliwości międzynarodowych kontaktów członków Rady Państwa;</u>
          <u xml:id="u-26.25" who="#EdwardZachajkiewicz">- warunki lokalowe w jakich pracują członkowie Rady Państwa oraz aparat Kancelarii są trudne. Dlatego nakłady przeznaczone w budżecie na poprawę sytuacji techniczno-organizacyjnej należy uznać za uzasadnione. W budynkach Sejmu i Rady Państwa znajdują się pomieszczenia zajęte przez inne instytucje. Rozwiązanie tej kwestii przez kierownictwo Kancelarii Sejmu i Rady Państwa, przy poparciu właściwych komisji sejmowych, w szybki sposób poprawiłoby trudną sytuację lokalową;</u>
          <u xml:id="u-26.26" who="#EdwardZachajkiewicz">- istnienie oddzielnych biur o podobnych zadaniach w zakresie obsługi Sejmu i Rady Państwa powoduje wzrost etatów i wydatków oraz niepotrzebne dublowanie wykonywania wielu zadań. Przykładem może być istnienie dwóch biur skarg i listów, biura gospodarczego w KRP i zarządu służb gospodarczo-technicznych w KS, dwóch biur prawnych, załatwianie przez dwie oddzielne komórki organizacyjne spraw związanych z kontaktami zagranicznymi;</u>
          <u xml:id="u-26.27" who="#EdwardZachajkiewicz">- zgodnie z prawem budżetowym w ramach budżetu Kancelarii Rady Państwa mogą być dokonywane przemieszczenia między rozdziałami i paragrafami. Ta możliwość przenoszenia kredytów zapewnia optymalne wykorzystanie posiadanych środków finansowych.</u>
          <u xml:id="u-26.28" who="#EdwardZachajkiewicz">Reasumując stwierdzam, że projekt budżetu Kancelarii Rady Państwa zapewnia warunki materialne do wykonania zadań Rady Państwa i wnoszę o jego przyjęcie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-27">
          <u xml:id="u-27.0" who="#EdmundSkoczylas">Czyny społeczne, ich organizacja i finansowanie, były jednym z głównych wątków kampanii wyborczych do rad narodowych i do Sejmu. Ponieważ każdy czyn społeczny oznacza poprawę warunków życia w terenie oraz mobilizuje społeczeństwo, państwo powinno je popierać. Dlatego ciekaw jestem, jakie będzie wykorzystanie środków przeznaczonych na dofinansowanie czynów społecznych. Jak przedstawia się globalna wysokość wszystkich takich środków, nie tylko tych, które widnieją w budżecie Kancelarii Rady Państwa? Wiem, że niektóre województwa dysponują zaledwie kwotą rzędu 70 mln zł na dofinansowanie tych czynów. To śmieszna suma i nie wiadomo jak ją podzielić.</u>
          <u xml:id="u-27.1" who="#EdmundSkoczylas">Proszę, o wyjaśnienie zasad finansowania tych czynów. W przyszłości władze państwowe powinny doceniać ich ważność. Przecież przyrzekano, że każdy czyn społeczny spotka się z pomocą państwa. Nie można liczyć na to, że rady narodowe znajdą dość środków finansowych i chęci, żeby pomóc.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-28">
          <u xml:id="u-28.0" who="#JanWilczek">Czy z dotacji do Centrum Szkolenia Zawodowego będą mogli korzystać także działacze samorządów pracowniczych? W zeszłym roku na posiedzeniach, w których uczestniczyli działacze tych samorządów, często padały postulaty objęcia także ich środowiska działalnością szkoleniową.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-29">
          <u xml:id="u-29.0" who="#WłodzimierzWiertek">Uważam, że przeznaczenie 400 mln zł na rewaloryzację Krakowa nie wystarczy. Tymczasem na nagrody w konkursie „Mistrz gospodarności” przeznacza się aż 600 mln zł. Jeżeli jakaś gmina dostanie nagrodę o 200 tys. zł mniejszą, to wcale tego nie odczuje, a za te pieniądze można będzie w Krakowie odbudować całą uliczkę. Proponuję zmniejszyć sumę przeznaczoną na nagrody we wspomnianym konkursie do 300 mln zł, a resztą przeznaczyć na Narodowy Fundusz Rewaloryzacji Krakowa.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-30">
          <u xml:id="u-30.0" who="#KazimierzSecomski">Dofinansowanie czynów społecznych będzie Wymagało ogromnych sum. Jest to bardzo duży wysiłek dla państwa i konieczne będzie lepsze sterowanie nimi. Podam tylko jeden przykład sprawy którą ostatnio staramy się rozwiązać wraz z wicepremierem Z. Gertychem. W terenie działa w tej chwili 2341 społecznych komitetów budowy szkół.</u>
          <u xml:id="u-30.1" who="#KazimierzSecomski">Nie możemy dopuścić do tego, żeby każdy zaczynał budowę kiedy chce. Zakładamy, że budowa tych wszystkich szkół zostanie rozłożona na około 8 lat. Oznacza to, że rocznie powinno powstawać około 300 szkół. W każdym województwie społeczne komitety zostały zarejestrowane i każdy otrzymał swój numerek, oznaczający kolejność i rok rozpoczęcia budowy szkoły. Każdy komitet otrzyma dotację tylko w tym roku. Inne postępowanie spowodowałoby duże rozproszenie środków. W tej chwili budujemy około 200 szkół i zwiększanie tej liczby do 300 oznaczać będzie duży wysiłek zarówno społeczeństwa, jak i państwa. Dotacje na budowę szkół, pochodzące od rad narodowych, Ministerstwa Oświaty i Wychowania oraz Rady Państwa, są sterowane tak, aby dokończyć już rozpoczęte budowy względnie wesprzeć rzeczywiście dużo wysiłki społeczne. Stoimy konsekwentnie na stanowisku, że przy pomocy czynów społecznych nie należy realizować większych inwestycji, poza szkołami. Dlatego m.in. Narodowy Fundusz Ochrony Zdrowia wprowadził zakaz rozpoczynania budowy nowych szpitali, bo te, które teraz są do ukończenia i tak pochłoną w ciągu najbliższych 3 lat połowę środków z tego funduszu. Sumy przewidziane w budżecie Kancelarii Rady Państwa są więc przeznaczone na działania interwencyjne. Robimy wysiłki, żeby rady narodowe przeznaczały część swoich nadwyżek budżetowych, a sięgają one rocznie 70 mld zł, także na czyny społeczne. Otrzymane 6 mld zł od ministra finansów to także zbyt mało. Przyjęliśmy zasadę, że przy czynach specjalnie wspomaganych wymagany jest 20% wkład ludności, a pozostałe 80% kosztów budowy może być pokryte np. w 30% przez Ministerstwo Oświaty, w 30% przez przewodniczącego Rady Państwa i w 20% przez radę narodową. W innych ważnych przypadkach dotacja może wynosić 70% kosztów, ale jako regułę przyjmujemy dotację 50%.</u>
          <u xml:id="u-30.2" who="#KazimierzSecomski">Przyjęliśmy, że w ciągu 2–3 lat należy uporządkować inwestycje finansowe z Narodowego Funduszu Ochrony Zdrowia. NFOZ otrzymuje na ten cel z budżetu 7 mld zł rocznie. Chcemy uniknąć rozproszenia środków. Nie jest prawdą, że taki komitet, który ma budować szkołę dopiero za 3 czy 5 lat nie będzie miał co robić. Można przecież przygotować teren, projekt, gromadzić miejscowe materiały. Zakłada się, że budowa tych szkół będzie realizowana w trzech etapach: w pierwszym etapie zbudowany zostanie budynek szkoły oraz kilka mieszkań dla nauczycieli, w drugim - sala gimnastyczna i obiekty pomocnicze, a w trzecim - dalsze mieszkania. Wprowadzamy, co spotkało się z aprobatą, przymusowe współuczestnictwo funduszów gminnych i miejskich, w finansowaniu tych obiektów. Podkreślić należy także duży udział wojska we wszystkich czynach społecznych.</u>
          <u xml:id="u-30.3" who="#KazimierzSecomski">Centrum Szkolenia Zawodowego OPZZ prowadzi szkolenia centralne oraz wspiera międzyregionalne ośrodki szkoleniowe. Merytoryczna treść tych szkoleń zależy od OPZZ. Rada Państwa tylko udziela pomocy, a nie programuje tej działalności. Uważam, że należy wspomagać szkolenia bezpośrednio w zakładach pracy, ale wymaga to uwzględnienia tych spraw w planach OPZZ.</u>
          <u xml:id="u-30.4" who="#KazimierzSecomski">Na rewaloryzację Krakowa przeznacza się obecnie tyle środków finansowych ile można przerobić. Obawiam się, że w br. nie uda się wykorzystać całości środków przeznaczonych na rewaloryzację tego miasta, a wynosiły one 1,5 mld zł. Dlatego zgodnie z uchwałą Sejmu, minister budownictwa powołał drugie, oprócz Pracowni Konserwacji Zabytków, przedsiębiorstwo budowlane zajmujące się rewaloryzacją. Po jego uruchomieniu moce przerobowe zostaną podwojone - do 2,5 mld zł. W przyszłym roku przedsiębiorstwo to przerobi - 400 mln zł. W roku przyszłym Kraków otrzyma z Narodowego Funduszu Rewaloryzacji Krakowa - 400 mln zł, z Rady Państwa 400 mln zł, z funduszu wojewódzkiego 900 mln zł, czyli razem 1700 mln zł, oprócz tego 60–80 mln zł otrzymujemy rocznie z ofiar indywidualnych. Przewidujemy przeprowadzenie specjalnej akcji w celu zwiększenia tej ofiarności. Zwrócimy się do większych zakładów pracy w Polsce o przydzielenie na ten cel części środków z tegorocznego podziału zysku. Na podstawie decyzji Rady Ministrów zakłady będą zwolnione z obciążeń podatkowych od tej części zysku, którą przekażą na odbudowę Krakowa. Jest to nowość w naszym systemie podatkowym i jeśli się przyjmie, zostanie być może rozszerzona na inne sfery działania. W każdym razie w tej chwili problemem jest raczej niedobór potencjału wykonawczego niż pieniędzy.</u>
          <u xml:id="u-30.5" who="#KazimierzSecomski">Aby lepiej ocenić znaczenie konkursów „Mistrz gospodarności”, sugeruję, by ktoś z posłów wziął udział w naradach mistrzów gospodarności, zobaczył z bliska jak to wygląda. Zapewniam, że sprawia to dużą satysfakcję. Jestem właśnie pod wrażeniem wizyty w Tucholi, która jest jednym z laureatów takiego konkursu. Zrobiono tam naprawdę bardzo dużo, a nagroda stanowi zaledwie 20% wartości wykonanych prac. Udział ludności jest naprawdę duży i uważam, że zmniejszenie skali tej akcji jest niewskazane. Tym bardziej, że przelanie tych kwot na fundusz odbudowy Krakowa nic nie da ze względu na brak wykonawstwa.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-31">
          <u xml:id="u-31.0" who="#EdmundSkoczylas">Jedynie w części jestem usatysfakcjonowany uzyskaną odpowiedzią. Społeczeństwo oraz wszystkie organizacje w terenie oczekują, że jeżeli wykonują w czynie społecznym 20–30% kosztów inwestycji, to mają podstawę do uzyskania od państwa dotacji. Z tego zaś co usłyszałem wynika, że wszystko to będzie precyzyjnie planowane. Zawsze rozumiałem czyny społeczne jako sposób na rozwiązywanie małych problemów społeczności lokalnej. Oczywiście, że trudno w czynie społecznym postawić fabrykę. Ponieważ sytuacja wygląda tak, jak ją nam przed chwilą przedstawił poseł K. Secomski proponuję, żeby tę sprawę w ten sam sposób przedstawić także działaczom, żeby i oni o tym wiedzieli.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-32">
          <u xml:id="u-32.0" who="#KazimierzSecomski">Nie wszystkie czyny społeczne są limitowane. Takie, jak budowa i ulepszanie dróg, remonty, czy prace porządkowe mogą być prowadzone bez ograniczeń. Ograniczenia dotyczą jedynie budowy szkół i szpitali, czyli dużych obiektów inwestycyjnych. Każdy musi to zrozumieć, bo gdybyśmy dopuścili do żywiołowej budowy tych obiektów i każdemu z nich musielibyśmy dać obiecaną dotację, to państwo znalazłoby się w sytuacji bez wyjścia, a czyny społeczne zostałyby skompromitowane.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-33">
          <u xml:id="u-33.0" who="#JózefBarecki">Udało nam się szczęśliwie nie zwiększać budżetów MSW, Prokuratury Generalnej i PAG. Natomiast w tym punkcie naszych obrad niewiele brakowało byśmy się zaczęli zastanawiać skąd wziąć dodatkowe pieniądze. Dyskutujemy o czynach społecznych w przekonaniu ich wagi i znaczenia Z informacji członka Rady Państwa K. Secomskiego wynika, że w przyszłym roku ogólna suma przeznaczona na dotacje do tych czynów będzie wyższa niż w br. Nie zapominajmy, że poza najdroższymi inwestycjami także wszystkie inne wymagają pokrycia materiałowego. Myślę, że po wysłuchaniu wyjaśnień pozostawimy tę sumę, z uwagą, że komisja bardzo życzliwie podeszłaby do każdego jej zwiększenia.</u>
          <u xml:id="u-33.1" who="#JózefBarecki">Były też inne propozycje np. dotyczące rewaloryzacji Krakowa. Myślę, że sprawa ta została wyjaśniona. Pamiętajmy, że jest jeszcze kilka miast, które czekają na rewaloryzację, np. Łódź - jedyne zachowane wczesnokapitalistyczne miasto w Polsce.</u>
          <u xml:id="u-33.2" who="#JózefBarecki">Musimy bronić konkursu „Mistrz gospodarności”. Uruchamia on duże potencjały lokalne, a pamiętajmy, że konkurs ten istnieje od 18 lat. Moim zdaniem nagrody dla zwycięzców powinny być nawet wyższe.</u>
          <u xml:id="u-33.3" who="#JózefBarecki">Chciałbym wrócić na chwilę do sprawy Centrum. Szkolenia Zawodowego. Ja także spotkałem się z głosami na temat potrzeby szkolenia kadr samorządowych. Być może sprawa do tego jeszcze nie dojrzała, ale niewątpliwie ma swoją wagę i wśród działaczy samorządów pracowniczych daje się odczuć brak szkolenia prawno-ekonomicznego. Nie możemy jednak jeszcze tych spraw ujmować w budżecie.</u>
          <u xml:id="u-33.4" who="#JózefBarecki">Poseł referent przedstawił także dwa wnioski. Co do wniosku na temat pomieszczeń to myślę, że skoro Rada Państwa nic nie mogła załatwić to i nam nie będzie łatwo. Wreszcie druga sprawa, to oddzielenie biur Kancelarii Rady Państwa i Kancelarii Sejmu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-34">
          <u xml:id="u-34.0" who="#KazimierzSecomski">To jest tylko pozornie bardzo przekonujące. Musimy jednak uwzględnić specyfikę spraw załatwianych przez obie kancelarie. Np. zupełnie inny charakter ma praca biur obsługujących kontakty zagraniczne. Są to innego rodzaju wyjazdy i wymagają zupełnie innych przygotowań. Projekty obu budżetów zakładają wiele zupełnie różnych dotacji budżetowych pochodzących od obu kancelarii. Należy także pamiętać, że wytworzyły się pewne tradycje techniczne, tradycyjne kompetencje, przyzwyczajenia. Trudno byłoby stawiać tutaj na jakieś oszczędności, być może z wyjątkiem spraw administracyjno-lokalowych. Ale odradzałbym poruszać te sprawy, gdyż nawet na bardzo wysokim szczeblu nie udawało się dotychczas ich załatwić.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-35">
          <u xml:id="u-35.0" who="#WacławWojciechowski">Nie chciałbym polemizować z posłem K. Secomskim, a jedynie uporządkować pewne uwagi, które tutaj padły. W swoim wystąpieniu zgłosiłem tylko jeden wniosek - za przyjęciem projektu budżetu. Inne sprawy, które poruszałem, stanowiły tylko uwagi i spostrzeżenia. W dalszym ciągu uważam, że z punktu widzenia zasad organizacji i zarządzania rozdzielanie biur jest niesłuszne. Praktyka zweryfikuje ten pogląd.</u>
          <u xml:id="u-35.1" who="#WacławWojciechowski">Komisja przyjęła projekt budżetu Kancelarii Rady Państwa na 1986 r.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-36">
          <u xml:id="u-36.0" who="#JózefBarecki">Przechodzimy teraz do rozpatrzenia projektu budżetu państwa w części dotyczącej Kancelarii Sejmu. Proponuję uprościć ze względu na późną porę procedurę i wysłuchać od razu posła - referenta.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-37">
          <u xml:id="u-37.0" who="#AnnaStaruch">Budżet Kancelarii Sejmu obejmuje: dochody w wysokości 905 tys. zł oraz wydatki w wysokości 1968 mln 938 tys. zł.</u>
          <u xml:id="u-37.1" who="#AnnaStaruch">W stosunku do budżetu na 1985 r. wydatki budżetowe są wyższe o 556 mln 288 tys. zł., natomiast w stosunku do budżetu po zmianach i przewidywanego wykonania w 1985 r. wydatki roku 1986 są wyższe o 422 mln 704 tys. zł.</u>
          <u xml:id="u-37.2" who="#AnnaStaruch">Projekt budżetu na 1986 r. obejmuje wydatki w następujących działach:</u>
          <u xml:id="u-37.3" who="#AnnaStaruch">- inwestycje i remonty kapitalne - 513,8 mln zł;</u>
          <u xml:id="u-37.4" who="#AnnaStaruch">- nauka - biblioteka sejmowa - 27 mln zł;</u>
          <u xml:id="u-37.5" who="#AnnaStaruch">- administracja państwowa - 807,2 mln zł;</u>
          <u xml:id="u-37.6" who="#AnnaStaruch">- Organizacje społeczne - 620,9 mln zł.</u>
          <u xml:id="u-37.7" who="#AnnaStaruch">Głównym zadaniem Kancelarii Sejmu jest prawidłowe zapewnienie działalności Sejmu i jego organów. Jak wynika z planu pracy Sejmu, w przyszłym roku będzie on koncentrował się wokół problematyki gospodarczej. Niewątpliwie najważniejszym zadaniem będzie rozpatrzenie NPSG na lata 1986–1990 oraz po raz pierwszy - problematyki związanej z planem perspektywicznym i planem przestrzennego zagospodarowania kraju. Pod koniec roku Sejm podejmie prace związane z budżetem i planami finansowymi na 1987 r. Na jesieni przewiduje się również rozpatrzenie założeń CPR na 1987 r. Znaczny nacisk zostanie położony na działalność kontrolną Sejmu. Przewiduje się, że Sejm, poza rozpatrzeniem sprawozdania rządu z wykonania planu i budżetu w ub. r., dokona analizy sprawozdania rządu o stanie rolnictwa i gospodarki żywnościowej, oceny aktualnego stanu samorządu pracowniczego oraz realizacji reformy gospodarczej. Przewiduje się również rozpatrzenie informacji o realizacji plonu 3-letniego w latach 1983–1985. Ponadto Sejm podejmie problematykę zatrudnienia i płac, rent i emerytur, oświaty i młodzieży, a także postępu naukowo-technicznego. Rząd zapowiada też przedłożenie Sejmowi w roku przyszłym kilkunastu projektów ustaw.</u>
          <u xml:id="u-37.8" who="#AnnaStaruch">Niezależnie od comiesięcznych posiedzeń Sejmu przewiduje się liczne posiedzenia komisji sejmowych, zespołów i podkomisji. Wiadomo już, że Sejm powoła Radę Społeczno-Gospodarczą o liczniejszym składzie niż w ubiegłej kadencji. Przewiduje się także powołanie Zespołu Doradców Sejmowych.</u>
          <u xml:id="u-37.9" who="#AnnaStaruch">Rok 1986 będzie rokiem ożywienia kontaktów międzynarodowych Sejmu. M.in, w lutym Sejm będzie gospodarzem spotkania konsultacyjnego przewodniczących narodowych grup Unii Międzyparlamentarnej państw socjalistycznych.</u>
          <u xml:id="u-37.10" who="#AnnaStaruch">Nakłady na inwestycje i remonty kapitalne zaplanowane na 1986 r. obejmują:</u>
          <u xml:id="u-37.11" who="#AnnaStaruch">- inwestycje budowlane - 279,4 mln zł, - budownictwo mieszkaniowe - 10 mln zł, - zakupy inwestycyjne - 72,6 mln zł, - inwestycje organizacji społecznych - (PRON i OKP) - 16,8 mln zł, - kapitalne remonty - 135 mln zł.</u>
          <u xml:id="u-37.12" who="#AnnaStaruch">Inwestycje budowlane obejmują kontynuację budowy nowego domu poselskiego. Skrzydło A zostało już wykończone i zostanie przekazane do użytku jeszcze w roku bież., a skrzydło D będzie oddane do użytkowania w I półroczu 1986 r.</u>
          <u xml:id="u-37.13" who="#AnnaStaruch">Budownictwo mieszkaniowe obejmuje zapewnienie środków na sfinansowanie wstępnych prac związanych z budową przyzakładowego budynku mieszkalnego w pobliżu Sejmu, którego budowa jest niezbędna dla potrzeb Sejmu oraz pracowników Kancelarii. Na parterze budynku będą zlokalizowane pomieszczenia ośrodka informacji i czytelnia biblioteki sejmowej, w której będą gromadzone i udostępniane aktualne dokumenty państwowe oraz czasopisma.</u>
          <u xml:id="u-37.14" who="#AnnaStaruch">Zakupy inwestycyjne obejmują m.in. środki na zakup komputera wraz z niezbędnym wyposażeniem. Jest to konieczne w związku z programem rozbudowy i poszerzenia bazy informatycznej. Przewiduje się także kupno sprzętu i wyposażenia w związku z zagospodarowaniem zaplecza technicznego (warsztaty) na Augustówce. Ponadto dokonany zostanie zakup trzech samochodów osobowych „Polonez - 1500” dla Trybunału Konstytucyjnego.</u>
          <u xml:id="u-37.15" who="#AnnaStaruch">Nakłady na kapitalne remonty obejmują remont budynku dla Muzeum Sejmu, remont, tymczasowej siedziby Trybunału Konstytucyjnego przy ulicy Frascati 18, przygotowanie stałej siedziby dla Trybunału Konstytucyjnego w Al. na Skarpie 15 oraz remont ośrodka w Świnoujściu. Planowane środki nie wystarczą na wykup mieszkań dla 16 rodzin zajmujących dotychczas pomieszczenia przewidziane dla Trybunału Konstytucyjnego. Ośrodek w Świnoujściu jest jedynym ośrodkiem w dyspozycji Sejmu, który będzie przeznaczony na wypoczynek dla byłych posłów/zgodnie z art. 32 ustawy o obowiązkach i prawach posła, a także dla pracowników, byłych pracowników i ich rodzin. Wstrzymywanie prac w ośrodku spowoduje dalszą dekapitalizację tego obiektu. Nakłady na kapitalne remonty obejmują także remont instalacji centralnego ogrzewania oraz remont dachu na kopule nad salą posiedzeń.</u>
          <u xml:id="u-37.16" who="#AnnaStaruch">Zwiększenie wydatków na bibliotekę sejmową jest związane ze wzrostem zatrudnienia o 3 osoby oraz rozpoczęciem prac nad wdrażaniem praktycznego funkcjonowania systemu bibliotek z biblioteką sejmową jako centralną biblioteką legislacyjną.</u>
          <u xml:id="u-37.17" who="#AnnaStaruch">Wzrost wydatków w dziale „administracja państwowa” w stosunku do planu na rok bieżący występuje głównie w paragrafach rzeczowych, obejmujących m.in. materiały i przedmioty nietrwałe, energię, usługi materialne. Wzrost wynagrodzeń osobowych o 15.301 tys. zł wynika z założonego wzrostu zatrudnienia o 39 osób. Wzrost etatów zaplanowano w grupie pracowników merytorycznych o 27 osób oraz w straży marszałkowskiej o 12 osób. Zakłada się także sfinansowanie wzrostu dodatków sejmowych o ponad 6 mln zł.</u>
          <u xml:id="u-37.18" who="#AnnaStaruch">Wzrost wydatków na zakup materiałów i przedmiotów nietrwałych jest spowodowany zwiększonymi zakupami materiałów piśmiennych i wydawniczych w związku z pierwszym rokiem działalności Sejmu IX kadencji i jego organów. Ponadto na wzrost kosztów w tej pozycji ma wpływ przygotowanie materiałów piśmiennych i wydawnictw dla organizowanego w lutym 1986 r. spotkania Unii Międzyparlamentarnej krajów socjalistycznych, a także zwiększony zakres zakupów niezbędnych materiałów dla prowadzonych w szerokim zakresie remontów budynków oraz infrastruktury gospodarczo-technicznej. Wzrost wydatków na energię wynika ze wzrostu cen ciepłej wody o 30%, a także uzasadniony jest zwiększeniem powierzchni ogrzewczych budynków.</u>
          <u xml:id="u-37.19" who="#AnnaStaruch">Wzrost wydatków w pozycji „usługi materialne” wynika ze zwiększonego zakresu działalności zaplecza technicznego, tj. zarządu służb gospodarczo-technicznych oraz ośrodka informatyki.</u>
          <u xml:id="u-37.20" who="#AnnaStaruch">Opracowane przez organizacje społeczne, dotowane z budżetu Kancelarii Sejmu, plany na rok 1986 zamykają się dotacją wyrównawczą w kwocie 620.888 tys. zł. Z tego PRON otrzyma 582.392 tys. zł, s OKP - 38.496 tys. zł. Dotacja dla PRON w porównaniu z rokiem 1985 znacznie wzrasta, a dla OKP - maleje.</u>
          <u xml:id="u-37.21" who="#AnnaStaruch">Wzrost planu wydatków PRON wynika z założonego wzrostu zatrudnienia o 90 osób, a także z założonego zwiększenia wypłat wynagrodzeń nie objętych funduszem płac dla działaczy terenowych PRON, zgodnie z uchwałą Prezydium Komitetu Wykonawczego RK PRON.</u>
          <u xml:id="u-37.22" who="#AnnaStaruch">Plan OKP jest niższy od planu br z uwagi na nieporównywalność tych lat, gdyż w roku bieżącym zaplanowano 100 mln zł na wydatki związane z organizacją Kongresu intelektualistów w obronie pokoju. W roku 1986 zaplanowano jedynie środki na podróże służbowe.</u>
          <u xml:id="u-37.23" who="#AnnaStaruch">Po przeanalizowaniu zadań i środków zgłoszonych w planach organizacji społecznych, Kancelaria Sejmu uwzględniła w projekcie budżetu dotacje wyrównawcze, z tym, że 50 mln zł umieszczono jako rezerwę, która będzie uruchomiona dla PRON-u w miarę realizacji zadań.</u>
          <u xml:id="u-37.24" who="#AnnaStaruch">Zwraca uwagę wielość problemów i zadań państwowych i społeczno-gospodarczych, realizowanych w ramach zaproponowanego budżetu wydatków. Wyrażam jednocześnie przekonanie, że decyzje określające wielkość przyjętych w projekcie budżetu wydatków, zostały przemyślane, a kwoty wydatków oszczędnie zaplanowane.</u>
          <u xml:id="u-37.25" who="#AnnaStaruch">Uznając omówiony projekt budżetu Kancelarii Sejmu oraz jednostek i zadań finansowanych w ramach tego budżetu za opracowany prawidłowo i oszczędny, wnoszę o przyjęcie projektu z uwzględnieniem autopoprawki wynikającej z uchwał Prezydium Sejmu z dnia 5 grudnia 1985 w sprawie obsługi finansowej i gospodarczej Trybunału Konstytucyjnego oraz z dn. 28 listopada 1985 r. w sprawie zwiększenia dodatków sejmowych.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-38">
          <u xml:id="u-38.0" who="#WłodzimierzWiertek">Przeraża mnie wysokość projektowanego budżetu Kancelarii Sejmu. Prawie na każdej stronie informacji jest mowa o wzroście funduszów, wzroście zatrudnienia. Tak nie może być. Zwiększenie np. środków pieniężnych przeznaczonych na przedmioty nietrwałe aż do 105 mln zł jest zadziwiające. Domagam się szczegółowego przedstawienia co składa się na tę kwotę. Planuje się m.in. wzrost wydatków na inwestycje, choć przecież budowa domu poselskiego finansowana jest z kredytów. Wszędzie następuje wzrost wynagrodzeń, wzrost funduszów tylko diety poselskie pozostają na niezmienionym poziomie. Następna pozycja, która budzi wątpliwości to usługi materialne (115 mln zł). Jak rozumiem obejmuje ona wydatki przewidziane w części „inwestycje”. Zatem pozycje te są zdublowane.</u>
          <u xml:id="u-38.1" who="#WłodzimierzWiertek">Chciałbym wiedzieć na jakie cele przeznaczone jest 119 mln zł, o które zwiększa się dotacje dla PRON. Po co tej społecznej organizacji aż 90 nowych etatów? Nie możemy dopuszczać do tego, by w organizacjach społecznych aparat etatowy uzyskiwał przewagę nad rzeczywistymi działaczami.</u>
          <u xml:id="u-38.2" who="#WłodzimierzWiertek">W budżecie jest pozycja, mówiąca o przeznaczeniu dodatkowych 15 mln na osobowy fundusz płac, z tego ponad 6 mln zł dla 6 osób opłacanych z tzw. listy rządowej. Prosty rachunek: wychodzi po milion złotych na osobę rocznie. Kto ustalał te płace i kto je dostanie? Tymczasem dieta poselska ma nadal wynosić 15 tys. zł.</u>
          <u xml:id="u-38.3" who="#WłodzimierzWiertek">W czasie przerwy w obradach Sejmu błąkamy się po restauracji, musimy czekać na korytarzu na zwolnienie stolika. Ludzie nie będący posłami siedzą tymczasem i spożywają posiłki. W czasie przerwy musimy mieć pierwszeństwo w spożywaniu posiłków. Tymczasem proponuje się np. zwiększenie zatrudnienia w służbach technicznych, po czym posłowie w ogóle nie będą mieli szans na zjedzenie obiadu.</u>
          <u xml:id="u-38.4" who="#WłodzimierzWiertek">Proszę, jeszcze raz, aby koledzy posłowie zapoznali się dokładnie z omawianym dokumentem.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-39">
          <u xml:id="u-39.0" who="#HelenaGalus">Czy kwota 280 mln zł dotacji pozwoli na ukończenie budowy hotelu poselskiego, a jeśli nie, to ile to będzie jeszcze kosztować? Kancelaria Sejmu zamierza także zwiększyć liczbę pracowników obsługujących posłów. Chciałabym wiedzieć na ilu z planowanych 52 pracowników można liczyć przy znanych trudnościach z pozyskaniem tej kategorii pracowników, zwłaszcza w Warszawie?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-40">
          <u xml:id="u-40.0" who="#EdmundSkoczylas">Aby ocenić projekt budżetu Kancelarii Sejmu należy porównać go z ubiegłorocznym budżetem.</u>
          <u xml:id="u-40.1" who="#EdmundSkoczylas">Prowadzone w przeszłości analizy dowiodły, iż budżet był wykonywany prawidłowo. Prezydium Sejmu uważa nawet, że budżet ten jest za niski. Według mnie, budżet jest opracowany prawidłowo. Posłowie VIII kadencji często postulowali zwiększenie zatrudnienia pracowników obsługi technicznej celem poprawy obsługi działalności posłów.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-41">
          <u xml:id="u-41.0" who="#MieczysławBandurka">Czy ośrodek informatyki będzie gotowy w przyszłym roku? Jeśli nie, to postulowałbym udostępnienie posłom Centralnego Ośrodka Informatyki.</u>
          <u xml:id="u-41.1" who="#MieczysławBandurka">Czy przesądzono już o utworzeniu Muzeum Sejmu i kiedy rozpocznie ono działalność?</u>
          <u xml:id="u-41.2" who="#MieczysławBandurka">Czy proponowany budżet PRON obejmie tylko Radę Krajową, czy także rady wojewódzkie?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-42">
          <u xml:id="u-42.0" who="#StanisławŻelichowski">Proszę o wyjaśnienie, czy projektowane 10 mln zł na budownictwo mieszkaniowe ma starczyć na sfinansowanie budowy jakiegoś domu, czy jest to tylko kwota przeznaczona na dokumentację?</u>
          <u xml:id="u-42.1" who="#StanisławŻelichowski">Poseł Emilia Pogonowska - Jucha (ZSL): Czy przewiduje się zreorganizowanie zasad świadczenia posłom usług pocztowych? Chodzi o to, że druki poselskie docierają do nas w opłakanym stanie. Czy rzeczywiście konieczne jest wysyłanie wszystkich druków pocztą?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-43">
          <u xml:id="u-43.0" who="#TadeuszRostkowski">Czy za znaczki pocztowe, które posłowie kupują w związku z korespondencją wysyłaną w wykonaniu mandatu poselskiego, musimy płacić z diet?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-44">
          <u xml:id="u-44.0" who="#FranciszekSocha">Rozpatrywaliśmy już różne budżety. Szczególnie budżet Kancelarii Sejmu musimy rozpatrywać dokładnie. Nie może być w nim żadnych nieprawidłowości, wątpliwości i podejrzeń. Z drugiej jednak strony obsługa Sejmu i posłów musi być należyta. Uważam, że projekt budżetu wynika z usprawiedliwionych potrzeb Kancelarii Sejmu. Proponuję, żeby go przyjąć.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-45">
          <u xml:id="u-45.0" who="#KazimierzŚwitała">Na wstępie obciąłbym odpowiedzieć na pytanie postawione przez posłankę H. Galus. Kwota 230 mln zł nie wystarczy na sfinansowanie prac związanych z zakończeniem budowy hotelu poselskiego. Suma ta jest przeznaczona nie tylko na budowę tego hotelu, ale także na budowę zaplecza technicznego w Augustówce. Liczymy, że budowę domu poselskiego uda nam się zakończyć w roku 1987.</u>
          <u xml:id="u-45.1" who="#KazimierzŚwitała">Budowane w Augustówce zaplecze techniczne będzie przeznaczone do obsługi Sejmu. Obecnie praktycznie nie mamy takiego zaplecza, a w przyszłości nie będziemy się mogli bez niego obyć.</u>
          <u xml:id="u-45.2" who="#KazimierzŚwitała">W br. zostało już oddane jedno skrzydło domu poselskiego, a w przyszłym roku oddamy część hotelową przeznaczoną dla gości zagranicznych. Zakończenie budowy przewiduje się w 1937 r. Opóźnienie w realizacji budowy hotelu spowodowane zostało zaległościami powstałymi w latach 1931–1983. W latach tych przedsiębiorstwo „Budopol” zaprzestało w ogóle prac, a nawet nosiło się z zamiarem wycofania z tej budowy. Przy pomocy Ministerstwa Budownictwa udało nam się jednak skłonić wykonawcę do kontynuowania prac. Budowa hotelu miała być zakończona przed rozpoczęciem IX kadencji Sejmu. Jednak, niestety, nie udało nam się do tego doprowadzić.</u>
          <u xml:id="u-45.3" who="#KazimierzŚwitała">Obecnie zajmowany przez obywateli posłów dom poselski nie był już remontowany blisko 50 lat. Istnieje zatem konieczność przeprowadzenia generalnego remontu, do którego przystąpimy po oddaniu do użytku nowego domu poselskiego. Aktualny stan starego domu poselskiego jest taki, że dłuższe zamieszkiwanie w nim bez podjęcia przynajmniej najbardziej niezbędnych prac remontowych jest niemożliwe.</u>
          <u xml:id="u-45.4" who="#KazimierzŚwitała">W związku z budową nowego zaplecza technicznego, a także z koniecznością poprawy obsługi pracy Sejmu, istnieje konieczność zatrudnienia nowych pracowników. Mamy nadzieję, że uda nam się ściągnąć niektórych specjalistów ze zlikwidowanych ostatnio resortów. Już w 1986 r., gdy oddamy część domu poselskiego, potrzebne będzie zatrudnienie nowych pracowników obsługi technicznej. Nie możemy doprowadzić do stanu, pozostawienia nowych urządzeń bez właściwej obsługi. Mogłoby to doprowadzić do powstania zaniedbań, a w konsekwencji do przedwczesnego zużycia nowego domu poselskiego. Do tego oczywiście nie możemy dopuścić.</u>
          <u xml:id="u-45.5" who="#KazimierzŚwitała">Ok. 100 pracowników Kancelarii Sejmu i Rady Państwa oczekuje na mieszkania. W obu kancelariach pracuje względnie stabilna kadra. Ponad połowa pracowników pracuje u nas od co. najmniej 20 lat. Musimy dbać o ich interesy, otoczyć ich opieką. Planowane 10 mln zł pokryje koszt dokumentacji. W budowie domu mieszkalnego będą partycypować pracownicy. Budynek doprowadzimy do stanu surowego, później pracownicy we własnym zakresie będą wykańczać swoje mieszkania. Chcemy także uruchomić w tym budynku czytelnię wszystkich aktów prawnych i dokumentów państwowych. Powołanie takiej placówki będzie sprzyjać wzmocnieniu zasady jawności pracy Sejmuj czytelnia taka dostępna byłaby dla ogółu obywateli.</u>
          <u xml:id="u-45.6" who="#KazimierzŚwitała">Prace nad uruchomieniem Muzeum Sejmu Polskiego są już bardzo zaawansowane. Absolutnie nie możemy zrezygnować z tego zamiaru. Parlament polski jest jednym z najstarszych na świecie. Jego początki sięgają XV wieku. Muzeum ma mieścić się na terenie sejmowym w znajdującym się tutaj pałacyku. Ten XIX wieczny budynek i tak musi być poddany renowacji jako cenny zabytek. I właśnie tam planujemy lokalizację muzeum. Uruchomienie muzeum jest oczywiście związane z koniecznością poniesienia dodatkowych kosztów i zatrudnienia dodatkowych ludzi.</u>
          <u xml:id="u-45.7" who="#KazimierzŚwitała">Na Kancelarię Sejmu został nałożony obowiązek obsługi Trybunału Konstytucyjnego. Wymaga to nakładów, zwłaszcza na adaptację lokali. Zaproponowaliśmy Prezydium Sejmu, by nie tworzyć odrębnej administracji gospodarczej dla potrzeb Trybunału, co przyniesie znaczne oszczędności, ale też wywołuje potrzebę wzmocnienia odpowiednich służb w Kancelarii Sejmu.</u>
          <u xml:id="u-45.8" who="#KazimierzŚwitała">Ośrodek wczasowy w Świnoujściu jest zamknięty od kilku lat. Dłużej tak nie może być; obiekt się dekapitalizuje, a posłowie i pracownicy Kancelarii nie mają gdzie spędzać urlopów.</u>
          <u xml:id="u-45.9" who="#KazimierzŚwitała">Wprowadzenie dodatków sejmowych do emerytur dla byłych posłów było konieczne. Są to wszak ludzie szczególnie zasłużeni dla Polski Ludowej. Ich emerytury wynoszą nieraz zaledwie 6–7 tys. zł. Udzielenie im pomocy jest niezbędne z ludzkiego i politycznego punktu widzenia.</u>
          <u xml:id="u-45.10" who="#KazimierzŚwitała">Trzeba postawić sobie pytanie, jaki jest kres superoszczędności? Oszczędność źle rozumiana zaczyna przeradzać się w zło. Uważam, że doszliśmy już do takiego punktu.</u>
          <u xml:id="u-45.11" who="#KazimierzŚwitała">Od 1 stycznia przyszłego roku wprowadzone zostaną zmiany w zasadach odpłatności za korespondencję poselską. Będziemy płacić zryczałtowane opłaty, a posłowie będą używać nieodpłatnie dostarczanych kopert.</u>
          <u xml:id="u-45.12" who="#KazimierzŚwitała">Prezydium Sejmu zobligowało nas do tego, żeby zwiększyć stan kadrowy biura prawnego. To jest absolutnie konieczne. Dotychczasowy zakres obsługi jest niewystarczający. Niezbędne jest też wzmocnienie etatowe sekretariatów komisji.</u>
          <u xml:id="u-45.13" who="#KazimierzŚwitała">Przewidujemy także zwiększenie obsady biura prasowego o jednego pracownika. Potrzeby są jeszcze większe, ale gdybyśmy przyjęli więcej pracowników, to nie mielibyśmy ich nawet gdzie umieścić, bowiem brakuje pomieszczeń. Sygnalizowane są też inne potrzeby, m.in. zwiększenia liczby etatów w sekretariacie Rady Społeczno-Gospodarczej i zatrudnienie 2 konsultantów Komisji Spraw Samorządowych. Wraz z oddawaniem nowych budynków musi też rosnąć liczebność Straży Marszałkowskiej.</u>
          <u xml:id="u-45.14" who="#KazimierzŚwitała">Proszę wierzyć, nie cieszymy się faktem, że zatrudnienie u nas rośnie. Jest to jednak konieczność. Będziemy wszystko czynić, aby obsługa posłów była lepsza.</u>
          <u xml:id="u-45.15" who="#KazimierzŚwitała">Postaramy się też o usprawnienie obsługi posłów w restauracji. Pracownicy obu kancelarii nie mają prawa przebywać w niej w czasie przerw w obradach Sejmu.</u>
          <u xml:id="u-45.16" who="#KazimierzŚwitała">Wysokość płac osób zajmujących kierownicze stanowiska państwowe określa uchwala Rady Państwa. Zarazem wyjaśniam, iż na planowane wydatki budżetowe na ten cel składają się nie tylko uposażenia miesięczne, ale także np. nagrody jubileuszowe, składki na ubezpieczenie społeczne itp.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-46">
          <u xml:id="u-46.0" who="#JózefBarecki">Jestem już posłem trzeciej kadencji. Zawsze mieliśmy wrażenie, że Sejm pracuje w warunkach polowych. Brak środków, etatów, trzeba było rezygnować z wielu potrzeb. Często wstydziliśmy się wobec delegacji zagranicznych, że nie mamy nawet gdzie ich przyjąć. Nie może być także tak, żeby poseł nie miał należytej obsługi prawnej. Brak jest środków na podstawowe sprawy. Brakuje np. maszynistek. Posłowie, którzy pierwszy raz zasiadają w Sejmie dopiero przekonają się o tym.</u>
          <u xml:id="u-46.1" who="#JózefBarecki">Musimy dążyć do zapewnienia posłom odpowiednich warunków pracy. Można to uczynić tylko przez należyte ukształtowanie obsługującego nas aparatu, który spokojnie i fachowo będzie wykonywał rosnące obowiązki.</u>
          <u xml:id="u-46.2" who="#JózefBarecki">Jestem przekonany, że po roku członkowie tej komisji zmienią całkowicie zdanie i zaczną domagać się tego, czego administracja nie jest nam w stanie zapewnić przy takim budżecie.</u>
          <u xml:id="u-46.3" who="#JózefBarecki">Komisja przyjęła projekt budżetu Kancelarii Sejmu na 1986 r. wraz z autopoprawką.</u>
        </div>
      </body>
    </text>
  </TEI>
</teiCorpus>