text_structure.xml 39.5 KB

Edit Raw Blame History Permalink

<?xml version='1.0' encoding='utf-8'?>
<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
  <xi:include href="PPC_header.xml" />
  <TEI>
    <xi:include href="header.xml" />
    <text>
      <body>
        <div xml:id="div-1">
          <u xml:id="u-1.0" who="#komentarz">Dnia 27 stycznia 1989 r. Komisje: Planu Gospodarczego, Budżetu i Finansów, Polityki Społecznej, Zdrowia i Kultury Fizycznej oraz Prac Ustawodawczych obradujące pod kolejnym przewodnictwem posłów Jana Kaczmarka (PZPR), Emila Kołodzieja (ZSL) i Mariana Króla (ZSL), rozpatrzyły:</u>
          <u xml:id="u-1.1" who="#komentarz">- sprawozdanie podkomisji o rządowym projekcie ustawy o kształtowaniu środków na wynagrodzenia w sferze budżetowej,</u>
          <u xml:id="u-1.2" who="#komentarz">- sprawozdanie podkomisji o poselskim projekcie ustawy o organizacji i finansowaniu ubezpieczeń społecznych.</u>
          <u xml:id="u-1.3" who="#komentarz">W posiedzeniu uczestniczyli: wiceminister pracy i polityki socjalnej Stanisława Borkowska, prezes Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Zofia Tarasińska, przewodniczący Naczelnej Rady Nadzorczej ZUS Alfred Owoc, oraz przedstawiciele Najwyższej Izby Kontroli, Ministerstwa Zdrowia i Opieki Społecznej, Ministerstwa Sprawiedliwości, Urzędu Rady Ministrów i OPZZ.</u>
          <u xml:id="u-1.4" who="#komentarz">Sprawozdanie podkomisji o rządowym projekcie ustawy o kształtowaniu środków na wynagrodzenia w sferze budżetowej zreferował przewodniczący podkomisji poseł Zenon Dramiński (PZPR):</u>
          <u xml:id="u-1.5" who="#komentarz">Podkomisja zebrała się dwukrotnie. Temat oczekiwał na rozwiązanie i jest bardzo kontrowersyjny, świadczą o tym opinie poszczególnych komisji. Podkomisja dysponowała kompletem tych opinii, a także opiniami Zespołu Doradców Sejmowych, PAN i innymi. Wszystkie opinie rozpatrywaliśmy bardzo szczegółowo. Posłowie otrzymali obecnie sprawozdanie zawierające propozycje poprawek.</u>
          <u xml:id="u-1.6" who="#komentarz">W art. 1 pkt 1 wyrazy „obejmującej wydzielone działy i gałęzie gospodarki narodowej” skreśla się, a pozostała treść otrzymuje oznaczenie ust. 1. Dodaje się ust. 2. w brzmieniu: „Przepisów ustawy nie stosuje się do jednostek, dla których ustalane są, na podstawie art. 13 ustawy prawo budżetowe, odrębne zasady gospodarki finansowej”.</u>
          <u xml:id="u-1.7" who="#komentarz">W art. 2 ust. 1 wyrazy „dla sfery” zastępuje się wyrazami sferze”.</u>
          <u xml:id="u-1.8" who="#komentarz">W art. 3 ust. 1 wyrazy „dla sfery” zastępuje się wyrazami „pracowników sfery”. Podobna poprawka dotyczy ust. 2. W pkt. 2 wyrazy „w jednostkach naukowo-badawczych” zastępuje się wyrazami „w jednostkach badawczo-rozwojowych”. Pkt 6 otrzymuje brzmienie: „106% - łącznie w pozostałych działach i gałęziach”. W ust. 3 po wyrazie „nastąpi” dodaje się wyraz „najpóźniej”. W ust. 4 w pkt. 1 wyraz „wynikającą” zastępuje się wyrazami „w 1989 r. wynikającą”. W pkt. 2 wyrazy „w latach 1939-1991 sukcesywne”, zastępuje się wyrazami „od 1990 r. stopniowe”.</u>
          <u xml:id="u-1.9" who="#komentarz">W art. 4 w ust. 2 po wyrazie „gdy” dodaje się wyrazy „faktyczny procentowy”. W art. 5 wyrazy „co pięć lat” zastępuje się wyrazami „co najmniej raz na pięć lat”.</u>
          <u xml:id="u-1.10" who="#komentarz">Art. 6 wprowadza zmiany w ustawie z dnia 25 stycznia 1982 r. - karta nauczyciela:</u>
          <u xml:id="u-1.11" who="#komentarz">- w art. 30 ust. 2 po wyrazach „i stażu pracy” dodaje się wyrazy „oraz osiąganych wyników pracy”,</u>
          <u xml:id="u-1.12" who="#komentarz">- art. 31 ust. 2 otrzymuje brzmienie: „Zasady corocznego podwyższania przeciętnego wynagrodzenia nauczycieli określają przepisy o kształtowaniu środków na wynagrodzenia w sferze budżetowej”. W związku z tym skreśla się ust. 3-5.</u>
          <u xml:id="u-1.13" who="#komentarz">W art. 10 zmienia się art. 73 § 2 ustawy z dnia 20 czerwca 1985 r. - prawo o ustroju sądów powszechnych: wyraz „Zasady” zastępuje się wyrazami „Zasady corocznego”. Analogicznie art. 11 zmienia art. 76 ust. .2 ustawy z dnia 20 czerwca 1935 r. o Prokuraturze PRL: wyraz „Zasady” zastępuje się wyrazami „Zasady corocznego”.</u>
          <u xml:id="u-1.14" who="#komentarz">Art. 12 otrzymuje brzmienie: „Ustawa wchodzi w życie z dniem ogłoszenia z mocą od dnia 1 stycznia 1989 r.”.</u>
          <u xml:id="u-1.15" who="#komentarz">(Dyskusja.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-2">
          <u xml:id="u-2.0" who="#BernardWidera">Czym podkomisja kierowała się wprowadzając nowy przepis art. 1 ust. 2.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-3">
          <u xml:id="u-3.0" who="#EmiliaPogonowskaJucha">Istnieje zwyczaj, że podkomisja ustosunkowuje się do nadesłanych wniosków i opinii. Nie znalazłam komentarza do opinii Komisji Administracji, Spraw Wewnętrznych i Wymiaru Sprawiedliwości. Proszę o ustosunkowanie się w szczególności w sprawie dotyczącej sędziów i pracowników prokuratury.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-4">
          <u xml:id="u-4.0" who="#ZenonBramiński">Zapis proponowany przez podkomisję uściśla sferę, która będzie objęta lub nie będzie objęta daną ustawą. Jest to zbieżne z obowiązującymi ustawami, przyjętymi wcześniej przez Sejm. Zapewnia się większą korelację z ustawą prawo budżetowe, która ustala - kto nie będzie objęty ustawą o kształtowaniu środków na wynagrodzenia w sferze budżetowej. Uwzględniliśmy tu opinię ekspertów. W odpowiedzi na uwagę poseł E. Pogonowskiej-Juchy mogę oświadczyć, iż podkomisja uważała, że w obecnej sytuacji jakiekolwiek propozycje zmierzające w kierunku podwyższenia tego procentu byłyby zgubne dla samej ustawy.</u>
          <u xml:id="u-4.1" who="#ZenonBramiński">Wystąpił dylemat: czy rozpatrywać ponownie wszystkie propozycje zwiększania wskaźników, czy też uwzględnić propozycje rządu, idące wszak w tym względzie daleko? Mieliśmy też do czynienia z innym dylematem: czy ustawa będzie realna w sensie podwyższania wskaźników?</u>
          <u xml:id="u-4.2" who="#ZenonBramiński">Opinia Zespołu Doradców Sejmowych szła na przekór wszystkim opiniom. Doradcy sejmowi uważają, że czas odejść od wskaźników ustawowych jest za krótki. Zespół miał dużo obiekcji co do realności ustawy w proponowanym kształcie. Podkomisja zdecydowała, żeby nie naruszać tych proporcji, a płace pewnej grupy pracowników wymiaru sprawiedliwości powinny być szczegółowo ustalone w drodze decyzji Rady Państwa. To były przesłanki dla których podkomisja nie proponowała zmiany proporcji.</u>
          <u xml:id="u-4.3" who="#ZenonBramiński">Kultura, oświata i służba zdrowia, wszystkie działy sfery budżetowej zgłaszały propozycje w sprawie podniesienia wskaźników; stąd nasze stanowisko, żeby utrzymać wskaźniki z projektu rządowego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-5">
          <u xml:id="u-5.0" who="#JanKaczmarek">To nie wyjaśnia tego, jak mają być ustalone te wskaźniki. Budzi to bardzo duże dyskusje w poszczególnych grupach pracowników sfery budżetowej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-6">
          <u xml:id="u-6.0" who="#StanisławStasiak">Dlaczego wprowadzamy zmianę w art. 10, mówiącym o zasadach podwyższania wynagrodzenia sędziów, mianowicie dodajemy słowo „corocznego”? Jeżeli będzie wzrost wynagrodzeń to powinien obejmować i tę sferę. Po co więc zapisywać, że to będzie ustalane przez Radę Państwa?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-7">
          <u xml:id="u-7.0" who="#JanKaczmarek">Odpowiedzi na to pytanie będziemy szukać w toku rozpatrywania poszczególnych artykułów.</u>
          <u xml:id="u-7.1" who="#JanKaczmarek">Czy ktoś pragnie zabrać głos w sprawach ogólnych? Ponieważ nikt nie zgłasza się, możemy przejść do rozpatrywania poszczególnych przepisów.</u>
          <u xml:id="u-7.2" who="#JanKaczmarek">Czy są uwagi w sprawie tytułu? Uwag nie ma, tytuł został przyjęty jednomyślnie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-8">
          <u xml:id="u-8.0" who="#StanisławNowel">W sprawie formalnej: proponuję nie rozpatrywać artykułów, co do których podkomisja nie zgłosiła poprawek.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-9">
          <u xml:id="u-9.0" who="#JanKaczmarek">To nam ułatwi pracę. Czy są uwagi do propozycji podkomisji w sprawie art. 1.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-10">
          <u xml:id="u-10.0" who="#ZygmuntKrzywicki">Ust. 2 proponujemy zastąpić słowo „odrębne” (zasady gospodarki finansowej) ustawowym określeniem „szczególne”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-11">
          <u xml:id="u-11.0" who="#JanKaczmarek">Przyjmujemy tę poprawkę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-12">
          <u xml:id="u-12.0" who="#JerzyGruchalski">Pragnę zapytać, czego dotyczy art. 13 ustawy prawo budżetowe?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-13">
          <u xml:id="u-13.0" who="#JadwigaMołdawa">Artykuł ten dotyczy jednostek PAN, Zarządu Lotnisk, Urzędu Dozoru Technicznego i jednostek dróg publicznych. Mają one odrębne zasady gospodarki finansowej - inne niż jednostki, które działają na zasadzie prawa budżetowego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-14">
          <u xml:id="u-14.0" who="#JerzyGruchalski">Teraz dopiero mam wątpliwości: dlaczego w ogóle istnieje taki artykuł? Jakie przesłanki kierowały twórcami nowej ustawy, że nie uchyla się tamtego artykułu ustawy prawa budżetowego?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-15">
          <u xml:id="u-15.0" who="#StanisławBorkowska">Niektóre jednostki zaliczane są do sfery budżetowej pragną zachować pewne przywileje, ale działać na zasadzie rozrachunku gospodarczego i samofinansowania. Dotyczy to np. placówek PAN, które pobierają pieniądze z Centralnego Funduszu Rozwoju Nauki i Techniki. Jest to zgodne z programem przebudowy funkcjonowania sfery budżetowej. Jeżeli są jednostki, które mogą na siebie zarobić, powinniśmy stwarzać im taką możliwość. Nie ma tu ograniczenia, ani tym bardziej działania na szkodę pracowników. Przyjęta zasada jest korzystna dla pracowników tych jednostek.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-16">
          <u xml:id="u-16.0" who="#JanKaczmarek">Po wczorajszej dyskusji, która ujawniła brak środków na tym funduszu, wątpię, czy te jednostki występowałyby z takimi pismami.</u>
          <u xml:id="u-16.1" who="#JanKaczmarek">Wyjaśnienie przyjmujemy jednak do wiadomości. Wiemy, że „Lot” ma odrębną ustawę. Wydaje się, że poprawkę podkomisji można przyjąć.</u>
          <u xml:id="u-16.2" who="#JanKaczmarek">Komisje przyjęły art. 1 wraz z poprawką podkomisji przy 8. głosach wstrzymujących się.</u>
          <u xml:id="u-16.3" who="#JanKaczmarek">Następnie Komisje przyjęły art. 2 wraz z poprawkami podkomisji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-17">
          <u xml:id="u-17.0" who="#JanKaczmarek">Przechodzimy do art. 3. Podkomisja zaproponowała poprawki do ust. 2. Czy ktoś w tej sprawię chce zabrać głos?</u>
          <u xml:id="u-17.1" who="#JanKaczmarek">Jestem często pytany o to, czym kierowano się, ustalając te procentowe propozycje średnich płac. Podczas pierwszego czytania wiceminister S. Borkowska wyjaśniła nam, że były przy tym przyjmowane pewne uśrednione wskaźniki. Jest to przekonujące, jeśli dane wyjściowe były ścisłe. Czy posłowie uważają takie rozwiązanie za prawidłowe? Czy nie powinno się ustalić np. jednego wskaźnika dla całej sfery budżetowej i kierować się syntetyczną oceną płac? Są takie zasady opracowane przez Ministerstwo Pracy i Polityki Socjalnej.</u>
          <u xml:id="u-17.2" who="#JanKaczmarek">Poseł E. Pogonowska-Jucha wskazuje na potrzebę wyższego uposażenia sędziów i prokuratorów. W innych sterach budżetowych też są takie stanowiska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-18">
          <u xml:id="u-18.0" who="#BernardWidera">Intencję wprowadzenia jednego wskaźnika rozumiem. W wystąpieniu przewodniczącego jest pewna racja. Ale czy jest to teraz możliwe? Jest olbrzymia presja na płace różnych środowisk. Niech przez 4–5 lat ten system obowiązuje, a później można będzie znów zacząć dyskusję. Resort jest w tej chwili pod wielkim naciskiem na wzrost płac. Czy nie należałoby przyjąć obecnych propozycji na kilka lat, a później sformułować nowe zasady? Może wtedy będzie lepsza sytuacja.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-19">
          <u xml:id="u-19.0" who="#JanKaczmarek">W pierwszym czytaniu postulowano odrębne uregulowanie wynagrodzeń pracowników resortu sprawiedliwości.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-20">
          <u xml:id="u-20.0" who="#EmiliaPogonowskaJucha">Nie jest to wniosek, który nie miałby uzasadnienia. Nie sądzę, aby przeciwko temu zapisowi zaprotestował aparat wymiaru sprawiedliwości, który w imieniu PRL wydaje wyroki. Tymczasem sytuacja w tej grupie zawodowej jest tragiczna. Taki zapis ustawy nie zapobiega obniżaniu się statusu materialnego pracowników wymiaru sprawiedliwości. Potrzebne jest oddzielne ich potraktowanie, podobnie jak oddzielnie potraktowano Ministerstwa Obrony Narodowej i Spraw Wewnętrznych. Nikt nie protestuje przeciwko temu i słusznie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-21">
          <u xml:id="u-21.0" who="#StanisławStasiak">Jeśli przyjmiemy to rozgraniczenie, to do wymiaru sprawiedliwości trzeba zaliczyć i administrację, która powinna przejść na wskaźniki niższe. Uważam, że wskaźnik dla oświaty jest za niski.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-22">
          <u xml:id="u-22.0" who="#EmilKołodziej">Na 3 mln pracowników w sferze budżetowej, na wymiar sprawiedliwości przypada ok. 10 tys. ludzi. Jest to więc grupa nieliczna. W Radzie Państwa miałem okazję zapoznać się z sytuacją w resorcie sprawiedliwości. Młodzi ludzie rozpoczynają pracę sędziowską, ale szybko starają się przejść do adwokatury lub innych dziedzin. Takie samo zjawisko jest w prokuraturze. Te dwa zawody - sędziowie i prokuratorzy - nie powinny być źle wynagradzane. Jestem za przyjęciom propozycji poseł E. Pogonowskiej-Juchy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-23">
          <u xml:id="u-23.0" who="#DanutaJuzala">Proponując wydzielenie wymiaru sprawiedliwości, poseł E. Pogonowska-Jucha ma wiele racji. Ale musimy pamiętać również o tym, że co roku emigruje tylu lekarzy, ilu rocznie kształcimy w jednej akademii medycznej.</u>
          <u xml:id="u-23.1" who="#DanutaJuzala">Wniosek przewodniczącego wymaga rozważenia. Ale jaki ma być ten jeden wspólny wskaźnik?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-24">
          <u xml:id="u-24.0" who="#JanKaczmarek">Nie mam danych, żeby odpowiedzieć na to pytanie. Nie jest to zresztą mój wniosek, ale wniosek skierowany na moje ręce. Wskaźniki przyjęte w projekcie ustawy powstały z przeprowadzonych w Ministerstwie Pracy i Polityki Socjalnej szacunków zawodowych i szacunków pełnionych funkcji. To nie jest wskaźnik ważności różnych grup pracowników sfery budżetowej, ale tak jest on odczytywany.</u>
          <u xml:id="u-24.1" who="#JanKaczmarek">Wypowiadam się za wydzieleniem administracji państwowej i wymiaru sprawiedliwości.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-25">
          <u xml:id="u-25.0" who="#ZbigniewZieliński">Przychylam się do propozycji przewodniczącego. Sejm nie powinien wkraczać w politykę płacową. To powinno należeć do rządu. Trudno wykluczyć dalsze starania i naciski na płace. Trudno też wracać ponownie do tych spraw po kilku miesiącach.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-26">
          <u xml:id="u-26.0" who="#AndrzejSidor">Mamy tendencję do porównywania się z wzorami i rozwiązaniami stosowanymi na Zachodzie. W tych zamożnych krajach są trzy zawody z najwyższymi płacami. Są to pracownicy sądownictwa, oświaty i służby zdrowia. Nie można więc się zgodzić na ustalenia zawarte w ustawie. Nigdzie na świecie administracja nie zarabia lepiej niż pracownicy tych trzech działów. To świadczy o agresywności administracji. Jeśli ustalimy wskaźnik 112 dla administracji, to spotkamy się z licznymi protestami.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-27">
          <u xml:id="u-27.0" who="#EmiliaWcisło">W Komisji Administracji, Spraw Wewnętrznych i Wymiaru Sprawiedliwości z tymi problemami spotykamy się od trzech lat. Przecież pracę administracji utożsamia się z całą działalnością państwa. Krytyczna ocena działalności administracji państwowej jest wynikiem tego, że do administracji trafiają ludzie przypadkowi. A trafiają dlatego, że gdzie indziej, w lepiej płatnych zawodach nie znaleźliby pracy. Ludzie z konkretnym zawodem, ani ludzie z wyższym wykształceniem nie chcą pracować w administracji państwowej.</u>
          <u xml:id="u-27.1" who="#EmiliaWcisło">Wizytowałam niedawno woj. legnickie. Średnie płace w sferze materialnej wyniosły tam w grudniu ub. r. 170 tys. zł, w przemyśle wydobywczym 200 tys. zł, a w administracji państwowej niewiele ponad 30 tys. zł. Kto więc chce w tej administracji pracować? A nam zależy na dobrej administracji.</u>
          <u xml:id="u-27.2" who="#EmiliaWcisło">Jest też nabrzmiały problem wymiaru sprawiedliwości. Nie ma tam kto pracować. Obecnie, gdy wchodzi w życie ustawa o działalności gospodarczej i zaczną powstawać liczne biura obsługi prawnej, z wymiaru sprawiedliwości odejdzie następna fala ludzi.</u>
          <u xml:id="u-27.3" who="#EmiliaWcisło">Ludzi nie zachęci do pracy samo tylko przywiązanie do zawodu. W naszej Komisji wskazywano, że płace w tych dwóch grupach sfery budżetowej, tj. w administracji państwowej i wymiarze sprawiedliwości muszą być utrzymane na właściwym poziomie.</u>
          <u xml:id="u-27.4" who="#EmiliaWcisło">Wymiar sprawiedliwości musi być potraktowany oddzielnie. Myślę tu o sędziach i prokuratorach, a nie o obsłudze sądownictwa i prokuratury.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-28">
          <u xml:id="u-28.0" who="#JanuszSzymborski">Coraz bardziej przychylam się do wniosku przewodniczącego, żeby - inaczej niż to jest w projekcie ustawy - wprowadzić jeden wskaźnik. Wyszczególnienie wskaźników opracowanych w Ministerstwie Pracy i Polityki Socjalnej spowoduje sporo niezadowolenia.</u>
          <u xml:id="u-28.1" who="#JanuszSzymborski">W ostatnich miesiącach w służbie zdrowia przybywa na stanowiskach administracyjnych pracowników zwolnionych z innych działów. Pod szyldem służby zdrowia można - jak się okazuje - zmieścić - wszystko. Nasz projekt ustawy nie daje możliwości zatamowania takich tendencji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-29">
          <u xml:id="u-29.0" who="#KazimierzPaszek">Chciałbym wzmocnić argumentację przytoczoną przez poseł E. Wcisło. Przed dwoma tygodniami w „Gazecie Poznańskiej” ukazało się ogłoszenie o naborze do firmy prywatnej, w którym oferowano dla kierownika wynagrodzenie 500 tys. zł miesięcznie, a dla głównego księgowego 300 tys. zł., z zaznaczeniem, że każdy otrzyma premię roczną w wysokości 1 mln zł. Rozmawiałem ostatnio z absolwentką szkoły średniej, która zwierzała się, iż zarabia mało, ponieważ jej płaca wynosi tylko 106 tys. zł.</u>
          <u xml:id="u-29.1" who="#KazimierzPaszek">Musimy uświadomić sobie, że z administracji rad narodowych odchodzą inżynierowie i technicy, którzy mają kierować i nadzorować gospodarkę komunalną. Brakuje fachowców do realizacji uprawnień jakie przyznano radom narodowym. Trzeba zastanowić się nad sytuacją tzw. małej administracji i odpływem pracowników z tej administracji do innych działów. Generalnie sytuacja w administracji jest bardzo trudna, a przecież ma ona coraz sprawniej obsługiwać obywateli. Niedługo nawet w Najwyższej Izbie Kontroli brakować będzie pracowników, ponieważ i stamtąd odchodzą do innych działów. Trzeba zastanowić się co zrobić, żeby powstrzymać te złe trendy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-30">
          <u xml:id="u-30.0" who="#JanKaczmarek">Proszę wiceminister S. Borkowską o naświetlenie spraw poruszonych przez posłów. Chodzi o odrębne potraktowanie administracji państwowej i pracowników wymiaru sprawiedliwości. Proszę również o podanie łącznego wskaźnika przeciętnych wynagrodzeń dla całej sfery budżetowej i wyjaśnienie, co należy zrobić, aby nie odczytywać proponowanych w ustawie normatywnych wskaźników jako miar znaczenia poszczególnych grup zawodowych.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-31">
          <u xml:id="u-31.0" who="#StanisławBorkowska">Po pierwsze, warto jest podkreślić wagę tej ustawy. Wypłaty na wynagrodzenia w sferze budżetowej nie będą już traktowane na zasadzie dzielenia tego co zostało w budżecie państwa. Po raz pierwszy wprowadza się obecnie stabilną bazę dla określenia wysokości środków na wynagrodzenia w sferze budżetowej oraz możliwości ruchów płacowych i korekt płac. Wprowadzane reguły określania przeciętnych wynagrodzeń są korzystne dla pracowników sfery budżetowej. Docelowy wskaźnik 106% oznacza, że płace w sferze budżetowej będą docelowo wyraźnie wyższe niż w sferze materialnej.</u>
          <u xml:id="u-31.1" who="#StanisławBorkowska">Czy płace określone na podstawie proponowanych wskaźników będą za niskie w stosunku do płac sfery materialnej? Nie znajduję uzasadnienia dla podniesienia tych wskaźników, ponieważ takie relacje byłyby nie do zaakceptowania przez pracowników sfery materialnej. Ustawa zmierza do ujednolicenia reguł kształtowania i odpływu środków na wynagrodzeni a dla pracowników sfery budżetowej. Ustawa dotyczy wszystkich pracowników administracji, lecz nie obejmuje grup funkcjonariuszy. Wyłączenie z grupy pracowników administracji państwowej, pracowników wymiaru sprawiedliwości byłoby naruszeniem proponowanych zasad.</u>
          <u xml:id="u-31.2" who="#StanisławBorkowska">W ustawie proponuje się wprowadzenie regulacji działowych, ale przypisany do danego działu wskaźnik może i powinien być różnicowany. Przyznaję się zasadę przyznania uprawnień do szczegółowego określania regulacji płac wewnątrz danego działu sfery budżetowej. Będzie się to mogło dokonywać na podstawie negocjacji z czynnikami społecznymi, aby sprawiedliwie określać wysokości płac dla poszczególnych grup społeczno-zawodowych w ramach każdego z działów.</u>
          <u xml:id="u-31.3" who="#StanisławBorkowska">Musimy odróżnić zasady dopływu środków od zasad gospodarowania nimi. W wymiarze sprawiedliwości płace sędziów regulowane są przez ministra sprawiedliwości. Rada Państwa reguluje płace prokuratorów i sędziów Sądu Najwyższego. Nie dokonuje się więc żadnej ingerencji w obowiązujące już zasady. Nie występuje tu żadna kolizja. Nic nie stoi na przeszkodzie, aby stosownie do potrzeb, dokonywać zmian w relacjach płac wewnętrznych każdego działu.</u>
          <u xml:id="u-31.4" who="#StanisławBorkowska">Newralgicznym punktem, jeśli chodzi o określanie wysokości indywidualnych płac, czy wynagrodzeń jest stanowisko asesora. W ramach trójstronnego porozumienia prokuratury, Sądu Najwyższego i resortu sprawiedliwości przewiduje się preferencyjne potraktowanie płac asesorów. Otrzymaliśmy z Rady Państwa opinię, która pozytywnie odnosi się do proponowanego w ustawie normatywnego wskaźnika przeciętnych wynagrodzeń w wymiarze sprawiedliwości. Traktuje się to jako korzystną zmianę w wysokości płac dla tej grupy pracowników.</u>
          <u xml:id="u-31.5" who="#StanisławBorkowska">Jeśli chodzi o sferę kultury wyjaśniałam już w podkomisji, że chodzi tu o pracowników zajmujących się upowszechnianiem kultury. Czy różnica między wskaźnikiem przyjętym dla sfery kultury, a wskaźnikiem przyjętym dla służby zdrowia i działu oświaty jest niekorzystna dla pracowników upowszechniania kultury? Moim zdaniem nie jest to różnica znacząca ani niekorzystna. Wskaźniki przeciętnych płac dotyczą wynagrodzeń ze stosunku pracy, ale można je zmieniać w zależności od zaistniałych możliwości dokonywania innego podziału.</u>
          <u xml:id="u-31.6" who="#StanisławBorkowska">W toku dyskusji i uzgodnień międzyresortowych, a także rozmów między związkami zawodowymi wynikła kluczowa sprawa, żeby wpisać wskaźniki dla poszczególnych działów sfery budżetowej. Każda grupa chciała mieć określony wskaźnik przeciętnych wynagrodzeń nie mając zaufania do rozwiązania ogólnego dla całej sfery. Cała ustawa wzięła się stąd, że nie chce się kształtować wysokości wynagrodzeń dla sfery budżetowej na zasadzie przetargowości. Trzeba również uwzględniać wymagane kwalifikacje i wyniki pracy.</u>
          <u xml:id="u-31.7" who="#StanisławBorkowska">Ustawa przewiduje, że Rada Ministrów będzie co najmniej raz na 5 lat analizować strukturę zatrudnienia oraz warunki pracy w sferze budżetowej. Można będzie na tej podstawie dokonywać ewentualnych zmian relacji płacowych i wskaźników przeciętnych wynagrodzeń.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-32">
          <u xml:id="u-32.0" who="#WiesławWadowski">Trzeba to jednak rozważyć z praktycznego punktu widzenia. Przyjęte normatywne wskaźniki, mimo różnic punktowych, oznaczają wprowadzanie różnic, ale niemal niezauważalnych. Obstaję przy tym, aby z tej reguły wskaźnikowej wyłączyć pracowników wymiaru sprawiedliwości.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-33">
          <u xml:id="u-33.0" who="#JanKaczmarek">Po wystąpieniu wiceminister S. Borkowskiej jestem jeszcze bardziej przeświadczony, że proponowane w ustawie rozwiązanie nie jest najwłaściwsze. Podział pieniędzy na wynagrodzenia będzie taki, jaka będzie struktura zatrudnienia, ale obowiązują jednak zasady nieco innego traktowania różnych zawodów i funkcji. Uważam, że należy usunąć straszliwie nienormalną sytuację. Doszło przecież do tego, że przeciętna płaca w sferze budżetowej stanowi 50% średniej płacy w sferze materialnej.</u>
          <u xml:id="u-33.1" who="#JanKaczmarek">Zasady podziału wewnętrznego i proporcji wskaźnikowych powinny być sprawą rządu. My powinniśmy stworzyć warunki do dochodzenia do wyrównania zaistniałych dysproporcji w okresie do 1992 r. Pierwszym krokiem jest zapewnienie środków na wynagrodzenia w sferze budżetowej w 1989 r. Przewiduje się, że docelowo średnie wynagrodzenie w sferze budżetowej będzie wynosiło 106% średniego wynagrodzenia w sferze materialnej. Trzeba zatem corocznie określać wysokość środków finansowych na stopniową realizację tego zamierzenia.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-34">
          <u xml:id="u-34.0" who="#StanisławNowel">Jestem za ujednoliceniem wskaźnika przeciętnych wynagrodzeń w sferze budżetowej w wysokości nie mniejszej niż 106% oraz dodaniem w art. 3 pkt 2 ustawy nowego zapisu, że szczegółowe zasady podziału środków na wynagrodzenia dla poszczególnych działów sfery budżetowej określi Rada Ministrów.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-35">
          <u xml:id="u-35.0" who="#JanKaczmarek">Proponowany wskaźnik przeciętnych wynagrodzeń daje odczuwalną poprawę wysokości płac. Wychodzą temu naprzeciw wnioski Komisji Planu Gospodarczego, Budżetu i Finansów, aby w tym celu dokonać zmian w strukturze budżetu nie powiększając jego deficytu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-36">
          <u xml:id="u-36.0" who="#StanisławNowel">Chciałbym podkreślić, że w autopoprawce rządu zgłoszonej do budżetu są zagwarantowane środki na podwyższenie wynagrodzenia w sferze budżetowej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-37">
          <u xml:id="u-37.0" who="#JanKaczmarek">Proponuję, aby podkomisja przygotowała propozycję poprawki zgodnie z sugestią posła S. Nowela.</u>
          <u xml:id="u-37.1" who="#JanKaczmarek">Przechodzimy do dyskusji nad dalszymi punktami sprawozdania.</u>
          <u xml:id="u-37.2" who="#JanKaczmarek">W art. 4. proponuje się dodać wyrazy „faktyczny procentowy”, Jeżeli chodzi o „procentowy”, nie jest pewne, czy poprawka jest słuszna, gdyż ustalamy ten wzrost. Proponuję sformułowanie: „gdy faktyczny wzrost przeciętnego wynagrodzenia”. Wzrost ten planuje się, ale należy podkreślić, że nie chodzi o wzrost planowany lecz rzeczywisty.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-38">
          <u xml:id="u-38.0" who="#BolesławStrużek">W dalszym ciągu tego zapisu mowa jest o przekraczaniu co najmniej o 10%. Co innego gdyby był. to planowany wzrost. W projekcie ustawy mamy odniesienie do centralnego planu rocznego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-39">
          <u xml:id="u-39.0" who="#JanKaczmarek">Rzeczywiście przewiduje się korekty przeciętnego wynagrodzenia w sferze budżetowej w ciągu roku, w razie szybszego co najmniej o 10% niż zakładano w CPR wzrostu płac w sferze produkcji materialnej. Proponuję zatem przyjąć poprawkę moją i posła B. Strużka, a więc zostać przy redakcji dotychczasowej i oddalić propozycję podkomisji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-40">
          <u xml:id="u-40.0" who="#ZenonDramiński">Podkomisja wycofuje tę poprawkę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-41">
          <u xml:id="u-41.0" who="#JanKaczmarek">W art. 5 podkomisja proponuje dodać słowa: „co najmniej”. Były uwagi wskazujące, że przecież co roku są sprawozdania. Można jednak uznać poprawkę za zasadną.</u>
          <u xml:id="u-41.1" who="#JanKaczmarek">Poprawka została przyjęta, przy 3 głosach wstrzymujących się.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-42">
          <u xml:id="u-42.0" who="#EmilKołodziej">W związku z art. 6 prosiłbym wiceministra S. Borkowską o wyjaśnienie celowości zmiany odpowiedniego zapisu Karty nauczyciela.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-43">
          <u xml:id="u-43.0" who="#StanisławBorkowska">Zgodnie z ustawą Karta nauczyciela płace są powiązane z wykształceniem. Bez proponowanej poprawki nie byłoby możliwości wprowadzenia motywacyjnego elementu wynagrodzeń, uzależnia ich od wkładu pracy. Chodzi o uelastycznienie zasad wynagrodzenia w sferze oświaty. W innych sferach nie ma takiej potrzeby. Tylko w tym dziale nie było takich możliwości.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-44">
          <u xml:id="u-44.0" who="#ZenonDramiński">W sprawie uwzględnienia osiąganych wyników pracy był wyraźny postulat ZNP, środowiska oświaty, a także Komisji. Naszą poprawkę należy utrzymać.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-45">
          <u xml:id="u-45.0" who="#StanisławBorkowska">Zapis ten jest niezbędny dla przebudowy zasad wynagradzania.</u>
          <u xml:id="u-45.1" who="#StanisławBorkowska">Komisje przyjęły jednomyślnie poprawkę dotyczącą art. 6 pkt 1, zmieniającą odpowiedni zapis ustawy Karta nauczyciela. Przyjęto również poprawkę dotyczącą art. 31 tej samej ustawy.</u>
          <u xml:id="u-45.2" who="#StanisławBorkowska">Komisje zaproponowały następnie poprawkę do art. 10 dotyczącą ustawy. Prawo o ustroju sądów powszechnych. W art. 74 § 2 zastępuje się wyraz „zasady” wyrazami „zasady corocznego”. Uznano, że miało tu miejsce wyraźne przeoczenie przy przygotowywaniu projektu ustawy. To samo dotyczy poprawki do art. 11, wprowadzającej nowe brzmienie przepisu art. 76 ust. 2 ustawy o Prokuraturze PRL.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-46">
          <u xml:id="u-46.0" who="#JanKaczmarek">Przechodzimy do art. 12. Umówiliśmy się, że wszystkie ustawy działające z mocą wsteczną będą zawierały klauzulę, iż wchodzą w życie z dniem ogłoszenia, z mocą od dnia 1 stycznia 1989 r.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-47">
          <u xml:id="u-47.0" who="#AndrzejSidor">Mieliśmy przecież odchodzić od prawa działającego wstecz, łamiemy to, czego sami domagaliśmy się. Gdyby taka ustawa wchodziła w życie np. od 1 lutego br., niczego by to nie zmieniło.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-48">
          <u xml:id="u-48.0" who="#JanKaczmarek">Gdyby ustawa nie miała mocy wstecznej, byłoby to niekorzystne dla zainteresowanych. Wszystkie te ustawy są spóźnione. Rząd przygotował wiele projektów w krótkim czasie. Zdecydowaliśmy się na taki zapis uznając, że dzieje się tak dla dobra pracowników sfery budżetowej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-49">
          <u xml:id="u-49.0" who="#AndrzejSidor">Muszę się temu podporządkować.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-50">
          <u xml:id="u-50.0" who="#EmilKołodziej">Poseł A. Sidor ma rację, w zasadzie nie powinno się przyjmować projektów ustawy, które miały działać wstecz, ale w wyjątkowych przypadkach jest to dopuszczalne, gdy działanie takie jest korzystne dla zainteresowanych.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-51">
          <u xml:id="u-51.0" who="#ZenonDramiński">Podkomisja, po rozważeniu uwag zgłoszonych w dyskusji oraz wniosku posła S. Nowela, proponuje wprowadzanie następujących poprawek i uzupełnień do projektu ustawy. W art. 2 i 3 w miejsce słów „normatywne wskaźniki wynagrodzeń” wprowadza się słowa „normatywny wskaźnik wynagrodzenia”.</u>
          <u xml:id="u-51.1" who="#ZenonDramiński">Art. 3 ust. 2 otrzymuje brzmienie: Normatywny wskaźnik przelotnych wynagrodzeń pracowników w sferze budżetowej nie może być niższy od 106%”.</u>
          <u xml:id="u-51.2" who="#ZenonDramiński">Art. 3 ust. 3 otrzymuje zgodnie ze zgłoszonymi propozycjami brzmienie: „Podziału środków na wynagrodzenia dla poszczególnych działów (gałęzi) dokonuje Rada Ministrów z uwzględnieniem przepisów szczególnych”.</u>
          <u xml:id="u-51.3" who="#ZenonDramiński">Art. 3. ust. 5 otrzymuje brzmienie: „Do czasu osiągnięcia normatywnego wskaźnika wynagrodzeń ustalonego w ust. 2 wysokość tego wskaźnika powinna w 1987 r. wynosić 97%, a od 1990 r. wzrastać proporcjonalnie do upływu czasu”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-52">
          <u xml:id="u-52.0" who="#JanKaczmarek">Ponieważ Komisja Planu Gospodarczego, Budżetu i Finansów zapewniła zaplanowanie w budżecie środków na wzrost wynagrodzeń w sferze budżetowej proponuje, aby do zapisu w ust. 5 wprowadzić dodatkową poprawkę, iż w 1989 r. normatywny wskaźnik wynagrodzeń będzie wynosić nie mniej niż 97%.</u>
          <u xml:id="u-52.1" who="#JanKaczmarek">Komisje przyjęły tę propozycję.</u>
          <u xml:id="u-52.2" who="#JanKaczmarek">W głosowaniu Komisje przyjęły poprawki zgłoszone dodatkowo przez podkomisje przy trzech głosach sprzeciwu.</u>
          <u xml:id="u-52.3" who="#JanKaczmarek">Następnie Komisje przyjęły projekt ustawy w całości, przy jednym głosie wstrzymującym się.</u>
          <u xml:id="u-52.4" who="#JanKaczmarek">Na posła sprawozdawcę jednomyślnie wybrano posła Zenona Bramińskiego (PZPR).</u>
        </div>
        <div xml:id="div-53">
          <u xml:id="u-53.0" who="#StanisławNowel">Była propozycja, aby głosowanie nad projektem ustawy o kształtowaniu środków na wynagrodzenia w sferze budżetowej odbyło się na najbliższym posiedzeniu Sejmu. Proponuję, żebyśmy poparli ten wniosek.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-54">
          <u xml:id="u-54.0" who="#JanKaczmarek">Prezydium Sejmu już zdecydowało o włączeniu tego punktu na najbliższe posiedzenie Sejmu.</u>
          <u xml:id="u-54.1" who="#JanKaczmarek">Pragnę też poinformować, że w projekcie ustawy budżetowej na 1989 r. zaopiniowanym przez Komisję Planu Gospodarczego, Budżetu i Finansów zapewnia się środki finansowe na zwiększenie środkami wynagrodzenia w sferze budżetowej w wysokości 97,8%.</u>
          <u xml:id="u-54.2" who="#JanKaczmarek">Uczestniczyliśmy w tworzeniu bardzo ważnego aktu prawnego. Pozbywamy się bardzo niemoralnego zjawiska jakim w odczuciu większości społeczeństwa były wynagrodzenia w sferze budżetowej. Jest to też krok w kierunku realizacji planu konsolidacji, który zakłada większe zaangażowanie się najwyższej kwalifikowanych kadr. A tych kadr w sferze budżetowej jest większość.</u>
          <u xml:id="u-54.3" who="#JanKaczmarek">W kolejnym punkcie obrad, w którym przewodniczył poseł Marian Król (ZSL) komisje rozpatrzyły sprawozdanie podkomisji o poselskim projekcie ustawy o organizacji i finansowaniu ubezpieczeń społecznych.</u>
          <u xml:id="u-54.4" who="#JanKaczmarek">Sprawozdanie przedstawił przewodniczący podkomisji poseł Włodzimierz Koczur (PZPR): Propozycje zmian w ustawie o organizacji finansowaniu ubezpieczeń społecznych zaprezentowane w sprawozdaniu podkomisji różnią się dość znacznie od projektu poselskiego z 14 lipca 1988 r. Jest to w pełni zrozumiałe, zważywszy, że w czasie, który upłynął od wniesienia projektu, zaszły istotne zmiany w życiu społeczno-politycznym oraz gospodarczym naszego kraju.</u>
          <u xml:id="u-54.5" who="#JanKaczmarek">Ponadto w trakcie prac nad projektem wyłoniła się potrzeba rozpatrzenia propozycji wniesionych z upoważnienia rządu przez kierownika Ministerstwa Pracy i Polityki Socjalnej.</u>
          <u xml:id="u-54.6" who="#JanKaczmarek">Uznaliśmy również za celowe zasięgnięcie opinii Naczelnej Rady Nadzorczej Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, która z mocy ustawy sprawuje społeczną kontrolę nad działalnością ZUS. W pracach korzystaliśmy również z opinii Urzędu Rady Ministrów, Narodowego Banku Polskiego oraz Zespołu Doradców Sejmowych.</u>
          <u xml:id="u-54.7" who="#JanKaczmarek">Generalnie stwierdzić trzeba, że propozycje zmian w ustawie, zawarte w sprawozdaniu podkomisji, w pełni uwzględniają pierwotne propozycje projektu poselskiego, włącznie z niezbędnymi modyfikacjami formalno-prawnymi, a ponadto rozwiązania dodatkowe, które podkomisja uznała za uzasadnione przedstawić na dzisiejszym posiedzeniu Komisji.</u>
          <u xml:id="u-54.8" who="#JanKaczmarek">Propozycje zmian w ustawie o organizacji i finansowaniu ubezpieczeń społecznych podzielić można na 4 grupy dotyczące tematycznie:</u>
          <u xml:id="u-54.9" who="#JanKaczmarek">- wspierania przez ZUS działalności profilaktycznej i rehabilitacyjnej, - zmian w zasadach finansowania ubezpieczeń społecznych i gospodarowania nadwyżkami funduszów ubezpieczeniowych, - działalności rad nadzorczych ZUS, a zwłaszcza wzmocnienia ich społecznego nadzoru nad działalnością zakładu, - uproszczenia postępowania oraz uporządkowania niektórych spraw, budzących wątpliwości na tle dotychczasowych przepisów.</u>
          <u xml:id="u-54.10" who="#JanKaczmarek">Wszystkie te propozycje zmierzają do jednego celu - unowocześnienia i usprawnienia zasad funkcjonowania ubezpieczeń społecznych oraz wzmocnienia w tym zakresie nadzoru społecznego.</u>
          <u xml:id="u-54.11" who="#JanKaczmarek">Komisje przyjęły jednogłośnie projekt ustawy o organizacji i finansowaniu ubezpieczeń społecznych w całości wraz z poprawkami podkomisji.</u>
          <u xml:id="u-54.12" who="#JanKaczmarek">Posłem sprawozdawcą wybrano posła Włodzimierza Koczura (PZPR).</u>
          <u xml:id="u-54.13" who="#JanKaczmarek">Na zakończenie zabrał głos sekretarz Rady Weteranów Pracy OPZZ Zdzisław Krużel, który wyraził przekonanie, że przyjęcie tej ustawy stanowić będzie pierwszy krok do usamodzielnienia Zakładu Ubezpieczeń Społecznych.</u>
        </div>
      </body>
    </text>
  </TEI>
</teiCorpus>