text_structure.xml
29.2 KB
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50
51
52
53
54
55
56
57
58
59
60
61
62
63
64
65
66
67
68
69
70
71
72
73
74
75
76
77
78
79
80
81
82
83
84
85
86
87
88
89
90
91
92
93
94
95
96
97
98
99
100
101
102
103
<?xml version='1.0' encoding='utf-8'?>
<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
<xi:include href="PPC_header.xml" />
<TEI>
<xi:include href="header.xml" />
<text>
<body>
<div xml:id="div-1">
<u xml:id="u-1.0" who="#JanJanowski">Dnia 9 listopada 1982 r. Komisja Prac Ustawodawczych oraz Komisja Pracy i Spraw Socjalnych, obradujące pod przewodnictwem posła Ireny Sroczyńskiej (PZPR), rozpatrzyły:</u>
<u xml:id="u-1.1" who="#JanJanowski">projekt ustawy o zmianie ustawy o zaopatrzeniu inwalidów wojennych i wojskowych oraz ich rodzin.</u>
<u xml:id="u-1.2" who="#JanJanowski">W posiedzeniu udział wzięli: kierownik Urzędu ds. Kombatantów minister Mieczysław Grudzień, przewodniczący sejmowej Komisji Obrony Narodowej poseł Bronisław Owsianik (ZSL), wiceminister obrony narodowej gen. broni Józef Urbanowicz, przedstawiciele Ministerstwa Pracy, Płac i Spraw Socjalnych z dyrektorem generalnym Jerzym Pacho, Najwyższej Izby Kontroli, Komisji Planowania przy Radzie Ministrów, Urzędu Rady Ministrów oraz Zarządu Głównego Związku Inwalidów Wojennych PRL.</u>
<u xml:id="u-1.3" who="#JanJanowski">Założenia projektu ustawy przedstawił dyrektor generalny w Ministerstwie Pracy, Płac i Spraw Socjalnych Jerzy Pacho: Projekt ma szczególne znaczenie. Dotyczy on bowiem sytuacji materialnej tych spośród Polaków, którym przyszło krwią własną płacić za naszą wolność oraz rodzin tych Polaków, którzy w walce o Polskę zapłacili cenę najwyższą.</u>
<u xml:id="u-1.4" who="#JanJanowski">Inwalidzi wojenni i wojskowi zawsze byli otaczani szczególną troską władz. Na przestrzeni lat 1974–82 dokonano 6 zmian podwyższających i rozszerzających świadczenia dla tej grupy osób. Mimo podwyżek świadczeń, które dotyczyły przede wszystkim inwalidów niżej sytuowanych, sytuacja materialna inwalidów jest bardzo zróżnicowana. W znacznie lepszej sytuacji są z reguły inwalidzi mniej poszkodowani na zdrowiu.</u>
<u xml:id="u-1.5" who="#JanJanowski">Projekt ustawy stanowi dalszy krok w dziedzinie troski o byt inwalidów wojennych i wojskowych, zwłaszcza ciężko poszkodowanych.</u>
<u xml:id="u-1.6" who="#JanJanowski">Najważniejsze zmiany wprowadzone przez projekt są następujące:</u>
<u xml:id="u-1.7" who="#JanJanowski">- Podwyższenie ryczałtowej (najniższej) podstawy wymiaru rent z 4.200 zł do:</u>
<u xml:id="u-1.8" who="#JanJanowski">a) 8.000 zł dla nie pobierających emerytury lub renty z innego tytułu i nie osiągających zarobków ani innych dochodów,</u>
<u xml:id="u-1.9" who="#JanJanowski">b) 6.600 zł dla uprawnionych do emerytury lub renty z innego tytułu lub osiągających zarobki albo inne dochody.</u>
<u xml:id="u-1.10" who="#JanJanowski">Przyjęcie tych kwot za podstawę wymiaru zapewnia:</u>
<u xml:id="u-1.11" who="#JanJanowski">- przy podstawie wymiaru 8.000 zł rentę inwalidzką I grupy wraz z dodatkiem za odznaczenie (lub kombatanckim) i pielęgnacyjnym - w wysokości 11.850 zł (8.000 + +1.600 + 2.250); podwyżka dla posiadających odznaczenie - 3.990 zł, dla nie posiadających - 4.940 zł;</u>
<u xml:id="u-1.12" who="#JanJanowski">- rentę inwalidzką II grupy wraz z dodatkiem za odznaczenie (kombatanckim) w wysokości 9.600 (8.000 + 1.600), podwyżka dla posiadających odznaczenie 2.840, dla nie posiadających - 3.790 zł;</u>
<u xml:id="u-1.13" who="#JanJanowski">- rentę inwalidzką III grupy wraz z dodatkiem za odznaczenie (kombatanckim) w wysokości 7.600 zł (6.000 + 1.600), podwyżka dla posiadających odznaczenie 2.240 zł, dla nie posiadających - 2.950 zł;</u>
<u xml:id="u-1.14" who="#JanJanowski">- rentę rodzinną dla wdowy w wysokości 5.600 zł, podwyżka 1.350 zł, przy podstawie wymiaru 6.600 zł rentę inwalidzką I grupy wraz z dodatkiem za odznaczenie (kombatanckim) i pielęgnacyjnym w wysokości 10.170 zł (6.600 + 1.320 + + 2.250), podwyżka dla odznaczonych - 2.310 zł, dla nie odznaczonych - 3.260 zł;</u>
<u xml:id="u-1.15" who="#JanJanowski">- rentę inwalidzką II grupy wraz z dodatkiem za odznaczenia (kombatanckim) w wysokości 7.920 zł (6.600 + 1.320), podwyżka dla odznaczonych - 1.160 zł, dla nie odznaczonych - 2.110 zł;</u>
<u xml:id="u-1.16" who="#JanJanowski">- rentę inwalidzką III grupy wraz z dodatkiem za odznaczenia (kombatanckim) w wysokości 6.270 zł (4.950 + 1.320), podwyżka dla odznaczonych - 910 zł, dla nie odznaczonych - 1.620 zł;</u>
<u xml:id="u-1.17" who="#JanJanowski">- rentę rodzinną dla wdowy w wysokości 4.620 zł, podwyżka 370 zł.</u>
<u xml:id="u-1.18" who="#JanJanowski">- Zwiększenie stawek procentowych wymiaru rent niższych niż 100% w granicach od 5 do 15%.</u>
<u xml:id="u-1.19" who="#JanJanowski">- Wprowadzenie waloryzacji świadczeń na zasadach i w terminach analogicznych do przyjętych w pracowniczym systemie emerytalnym. W związku z waloryzacją świadczeń proponuje się ograniczenie możliwości przeliczania renty inwalidzkiej od zarobków uzyskiwanych po jej przyznaniu tylko do tych przypadków, gdy inwalida nie nabywa prawa do emerytury lub renty z innego tytułu.</u>
<u xml:id="u-1.20" who="#JanJanowski">- Ustalenie dodatku pielęgnacyjnego do rent dla inwalidów wojennych zaliczonych do I grupy inwalidów w wysokości 150% dodatku pielęgnacyjnego, który przysługiwać będzie ogółowi rencistów i emerytów z tytułu zaliczenia do I grupy inwalidów lub ukończenia 75 lat życia.</u>
<u xml:id="u-1.21" who="#JanJanowski">- Przyznanie inwalidom wojennym pobierającym renty inwalidzkie obliczone od zryczałtowanej podstawy wymiaru w kwocie nie wyższej niż 6.600 zł, prawa do pobierania pełnej renty obok pełnej emerytury (także emerytury lub renty za przekazane gospodarstwo rolne). Inwalidzi otrzymujący renty obliczone od wyższej podstawy ponad 6.600 zł wymiaru zachowują prawo do pobierania półtora świadczenia.</u>
<u xml:id="u-1.22" who="#JanJanowski">- Przyznania wdowom i innym osobom pobierającym renty rodzinne po inwalidach wojennych - w razie uzyskania przez nie emerytury - w zależności od wyboru: renty rodzinnej powiększanej o 25% emerytury albo emerytury powiększonej o 25% renty rodzinnej. Obecnie osoby te mają zapewnione prawo pobierania rent rodzinnych, przy równoczesnym nie ograniczonym osiąganiu zarobków z tytułu zatrudnienia. W razie wypracowania emerytury mogą pobierać tylko jedno ze świadczeń, tj. rentę rodzinną albo emeryturę.</u>
<u xml:id="u-1.23" who="#JanJanowski">- Przyznanie wszystkim inwalidom wojennym prawa do bezpłatnych przejazdów państwowymi środkami komunikacji miejskiej, a inwalidom zaliczonym do I grupy i ich przewodnikom prawa do bezpłatnego przejazdu również kolejami i autobusami państwowej komunikacji samochodowej.</u>
<u xml:id="u-1.24" who="#JanJanowski">- Objęcie przepisami ustawy niektórych grup osób, które dotychczas nie mieściły się w definicji inwalidy wojennego.</u>
<u xml:id="u-1.25" who="#JanJanowski">Projekt przewiduje jeszcze jedno ważne rozwiązanie: proponuje się mianowicie, aby ustawa weszła w życie równocześnie z ustawą o emeryturach pracowniczych i rentach, tj. z dniem 1 stycznia 1983 r., ale aby wprowadzone nią podwyżki świadczeń wypłacone zostały za okres od 1 października 1982 r. jednorazowo, a nie w etapach.</u>
<u xml:id="u-1.26" who="#JanJanowski">Projekt ustawy był przedmiotem wielu dyskusji w środowisku inwalidów wojennych i wojskowych.</u>
<u xml:id="u-1.27" who="#JanJanowski">Sądzimy, że uchwalenie ustawy przez Sejm zostanie przyjęte pozytywnie przez to środowisko. Być może nie satysfakcjonuje on wszystkich. Ale w tych ciężkich kryzysowych czasach stanowi to wszystko na co nas maksymalnie stać, aby udokumentować naszą troskę o byt najciężej poszkodowanych.</u>
</div>
<div xml:id="div-2">
<u xml:id="u-2.0" who="#FranciszekKsiężarczyk">Wzięcie udziału w posiedzeniu komisji, na którym odbywa się pierwsze czytanie rządowego projektu ustawy o zmianie ustawy o zaopatrzeniu inwalidów wojennych i wojskowych oraz ich rodzin pozwala mi uczestniczyć w pierwszych pracach Sejmu nad najistotniejszym dokumentem dotyczącym tego środowiska, którego interesy reprezentowane są przez Związek Inwalidów Wojennych PRL, zrzeszający prawie 68 tys. członków.</u>
<u xml:id="u-2.1" who="#FranciszekKsiężarczyk">Zasadniczym i najważniejszym zadaniem statutowym naszego Związku jest opieka prawna i socjalna nad inwalidami wojennymi i wojskowymi oraz nad rodzinami po poległych żołnierzach i po zmarłych inwalidach wojennych i wojskowych. Działalność nasza zmierza do zapewnienia pełnej realizacji świadczeń socjalnych i leczniczych, zagwarantowanych obowiązującymi przepisami oraz postulowanie zmian poszczególnych przepisów, które bieżąco oddziaływują na sytuację materialną i zdrowotną inwalidów.</u>
<u xml:id="u-2.2" who="#FranciszekKsiężarczyk">Ustawa z dnia 29 maja 1974 r. o zaopatrzeniu inwalidów wojennych i wojskowych z późniejszymi korzystnymi zmianami w ówczesnym czasie rozwiązała niektóre problemy inwalidów, lecz dzisiaj straciła na aktualności, bowiem renty stale spadają w stosunku do kosztów utrzymania, a renty niektórych inwalidów wojennych i wojskowych są niższe, niż najniższe ustalone dla innych grup rencistów.</u>
<u xml:id="u-2.3" who="#FranciszekKsiężarczyk">Z tych względów nowelizacja ustawy jest w centrum zainteresowania całego naszego środowiska, które oczekuje rozwiązań na miarę czasu, na miarę poniesionych zasług w walce o narodowe i społeczne wyzwolenie oraz przy odbudowie i rozbudowie naszego kraju. Oczekuje też ono rychłego uchwalenia jej przez Sejm.</u>
<u xml:id="u-2.4" who="#FranciszekKsiężarczyk">Projekty nowelizacji ustawy rodziły się początkowo w Urzędzie ds. Kombatantów, przy czynnym udziale naszego Związku. Następne projekty opracowywał już właściwy resort - Ministerstwo Pracy, Płac i Spraw Socjalnych, konsultując z naszym Związkiem podstawowe zmiany. Zdajemy sobie w pełni sprawę, że na opracowywanych projektach i ostatnim przyjętym przez Radę Ministrów oraz przekazanym do Sejmu PRL zaciążył kryzys gospodarczy, którego daleko idące skutki odczuwa całe społeczeństwo. Niewątpliwie dlatego przedłożony projekt zawierający wiele pozytywnych zmian ustawodawczych nie spełnia na dzień dzisiejszy wszystkich oczekiwań środowiska inwalidzkiego, które zostały ujęte w uchwałach Zjazdu Delegatów ZIW z ub. roku.</u>
<u xml:id="u-2.5" who="#FranciszekKsiężarczyk">Rozpatrując przedstawiony projekt nowelizacji ustawy, Zarząd Główny ZIW prosi o uwzględnienie faktu, że od zakończenia wojny minęło 37 lat, zaś 43 od jej rozpoczęcia. Najmłodsze więc roczniki inwalidów wojennych tzw. „Dzieci Pułku” mają ok. 60 lat, zaś większość uczestników kampanii wrześniowej i wieloletnich walk przeszło 70 lat życia.</u>
<u xml:id="u-2.6" who="#FranciszekKsiężarczyk">Apeluję, aby przy rozpatrywaniu projektu ustawy uwzględniać generalną zasadę, że stopniowa likwidacja kryzysu nie powinna odbywać się kosztem inwalidów wojennych i wojskowych, gdyż wszelkie świadczenia, które państwo ponosi na tę grupę osób, z przyczyn naturalnych i przy szczególnie zwiększonej śmiertelności maleją i będą coraz bardziej maleć.</u>
<u xml:id="u-2.7" who="#FranciszekKsiężarczyk">Apeluję, aby rozpatrując zgłoszony projekt ustawy, posłowie wykorzystali swą głęboką wiedzę zawodową, wysokie zaangażowanie społeczne oraz podeszli z sercem do sprawy inwalidów wojennych.</u>
<u xml:id="u-2.8" who="#komentarz">(Dyskusja.)</u>
</div>
<div xml:id="div-3">
<u xml:id="u-3.0" who="#TadeuszOrlof">Chciałbym się dowiedzieć ile przeciętnie zyska na proponowanej podwyżce w stosunku do poprzedniej regulacji inwalida wojenny?</u>
</div>
<div xml:id="div-4">
<u xml:id="u-4.0" who="#JerzyPacho">Średnia podwyżka dla całej grupy wynosić będzie 2.400 zł. Nie dysponuję osobnymi danymi dotyczącymi średniej dla grupy inwalidów wojennych. Nie obliczaliśmy bowiem tej średniej. Z ogólnych założeń wynika, że dla inwalidy wojennego będzie to średnia znacznie wyższa, niż 2.400 zł.</u>
</div>
<div xml:id="div-5">
<u xml:id="u-5.0" who="#ZygmuntSurowiec">Chciałbym przypomnieć, że w czasie dyskusji nad ustawą o szczególnych uprawnieniach kombatantów z zadowoleniem przyjęliśmy informację rządu, z której wynikało, że zaawansowane są prace nad projektem ustawy o zaopatrzeniu inwalidów wojennych i wojskowych oraz ich rodzin. Przyjęliśmy to z zadowoleniem, ponieważ uważaliśmy, że będzie to całościowe rozwiązanie dotyczące świadczeń dla kombatantów. Projekt dyskutowanej dzisiaj ustawy odpowiada w zasadzie oczekiwaniom. W czasie prac naszych komisji powinniśmy wracać do istniejących już rozstrzygnięć, to jest do ustawy o szczególnych uprawnieniach kombatantów. Komisje powinny uwzględnić dorobek z posiedzeń Komisji, które dyskutowały nad poprzednią ustawą.</u>
<u xml:id="u-5.1" who="#ZygmuntSurowiec">W swoim wprowadzeniu dyrektor J. Pacho stwierdził, że przewiduje się objęcie przepisami ustawy grup inwalidów, które wcześniej nie były uwzględnione. Proponuję, aby poza grupami przewidzianymi w tym art. 7a objąć nim członków Ochotniczej Rezerwy Milicji Obywatelskiej. Wcześniej obowiązujące przepisy traktowały członków ORMO na tej samej zasadzie, co funkcjonariuszy MO i SB. Są to przecież ludzie, którzy również walczyli i ginęli w walce o władzę ludową. Wydaje mi się, że nie jest to wielki wydatek finansowy, mający jednak kolosalne znaczenie społeczne i moralne.</u>
</div>
<div xml:id="div-6">
<u xml:id="u-6.0" who="#JózefKrotiuk">Znam wiele przypadków osób, które stały się inwalidami w wyniku walk tzw. samoobrony, toczonych zwłaszcza w byłych województwach wschodnich. Tworzyli oni spontanicznie te oddziały i walczyli z faszystami ukraińskimi i okupantem niemieckim. Wielu przy tym zginęło, wielu zostało rannych. Czy nie należałoby objąć również ich przepisami tej ustawy?</u>
</div>
<div xml:id="div-7">
<u xml:id="u-7.0" who="#PawełDąbek">Projekt ustawy łączy się z całością unormowań systemu emerytalno-rentowego, bowiem równolegle rozpatrywany jest projekt ustawy o emeryturach pracowniczych i rentach oraz projekt ustawy o ubezpieczeniu społecznym rolników indywidualnych.</u>
<u xml:id="u-7.1" who="#PawełDąbek">Stale wzrasta śmiertelność wśród inwalidów wojennych. W 1980 r. zmarło 1.535 inwalidów wojennych, tj. prawie 4% ogółu oraz 868 byłych więźniów obozów, tj. 3%. W środowisku tym mówi się, że przy takich odsetkach śmiertelności problem inwalidów wojennych wkrótce przestanie istnieć. Jest więc obecnie ostatni już moment, by rozwiązać problemy tych, którzy utracili zdrowie w walce o wyzwolenie narodowe i społeczne. Na inwalidach wojennych nie wolno oszczędzać.</u>
<u xml:id="u-7.2" who="#PawełDąbek">W środowisku tym postuluje się, by miejsce dwóch proponowanych podstaw wymiaru rent: 8.000 zł i 6.600 zł wprowadzić jednolitą podstawę wymiaru w kwocie 8 tys. zł oraz systematycznie ją podwyższać, w miarę wzrostu płac. Wiek uprawniający do dodatku pielęgnacyjnego powinien być obniżony do 70 lat. Inne propozycje są na ogół aprobowane.</u>
<u xml:id="u-7.3" who="#PawełDąbek">Dziś wielu ludzi jeszcze młodych i zupełnie zdrowych dąży do przejścia na emeryturę i rentę. W zestawieniu z nimi problemy inwalidów wojennych ze względów moralnych wymagają godziwych rozwiązań.</u>
</div>
<div xml:id="div-8">
<u xml:id="u-8.0" who="#WładysławKupiec">Czy rozważano możliwość zastąpienia dwóch proponowanych podstaw wymiaru rent - kwotą średnią wynikającą z przeciętnego wynagrodzenia podstawowego w gospodarce? Trzeba wziąć pod uwagę, że po jakimś czasie trzeba będzie tę sprawę znów aktualizować.</u>
</div>
<div xml:id="div-9">
<u xml:id="u-9.0" who="#MariaBudzanowska">Generalnie trzeba ocenić pozytywnie proponowane zmiany, a szczególny ich walor polega na zbliżeniu zasad tego zaopatrzenia do systemu powszechnego. Chodzi tu zwłaszcza o mechanizm stałej rewaloryzacji świadczeń.</u>
<u xml:id="u-9.1" who="#MariaBudzanowska">Czy jednak proponowane kwoty podstawy wymiaru - 8 tys. i 6 tys. zł - są dziś proporcjonalne do przeciętnego wynagrodzenia w gospodarce? Nawet, jeśli koszty realizacji ustawy byłyby wyższe od obecnie przewidywanych, ryczałt ten w momencie uchwalania ustawy przez Sejm powinien odpowiadać aktualnemu poziomowi średnich wynagrodzeń.</u>
<u xml:id="u-9.2" who="#MariaBudzanowska">Pora już też ostatnia na zamknięcie sprawy podmiotowego zasięgu ustawy o inwalidach wojennych i wojskowych. Trzeba objąć tymi uprawnieniami wszystkich, którzy walczyli. W ustawie wymienia się np. obronę Poczty Gdańskiej, czy Cytadeli Poznańskiej, a więc wymienia się poszczególne bitwy. Czy nie należałoby zamiast tego po prostu objąć ustawą wszystkich uczestników obrony cywilnej kraju we wrześniu 1939 r. a także formacje obrony przeciwlotniczej we wrześniu i w czasie powstania warszawskiego, były to bowiem przecież działania o charakterze wojennym. W toku prac podkomisji trzeba będzie ostatecznie skatalogować grupy, które będąc cywilami, powinny być jednak objęte tą ustawą.</u>
<u xml:id="u-9.3" who="#MariaBudzanowska">Dodatek pielęgnacyjny w projekcie ustawy o emeryturach pracowniczych i rentach przewidziany jest dla ludzi, którzy ukończyli 80 lat. W stosunku jednak do inwalidów wojennych dodatek ten powinien obowiązywać już od 70 roku życia, gdyż chodzi tu o ludzi ewidentnie chorych.</u>
<u xml:id="u-9.4" who="#MariaBudzanowska">Należy bardzo dokładnie skorelować ten projekt z projektem ustawy o emeryturach pracowniczych oraz z ustawą o kombatantach. Wszyscy inwalidzi wojenni powinni mieć uprawnienia kombatantów, a tylko dalej idące przywileje należałoby umieścić w obecnie rozpatrywanym projekcie ustawy.</u>
</div>
<div xml:id="div-10">
<u xml:id="u-10.0" who="#JadwigaBecelewska">Wyborcy w woj. leszczyńskim postulują ujednolicenie rent inwalidów wojennych. Dodatki pielęgnacyjne powinny przysługiwać od 70 roku życia. Postuluje się utrzymanie w mocy art. 53 ustawy. Z jakich wyliczeń powstały proponowane kwoty dwóch podstaw wymiaru, skoro średnia krajowa jest wyższa?</u>
</div>
<div xml:id="div-11">
<u xml:id="u-11.0" who="#TadeuszOrlof">Powinniśmy szanować tych, którzy przelewali krew za Polskę. Tymczasem średnia podwyżka w kwocie 2.400 zł jest zaledwie niewielką rekompensatą wzrostu cen, jaki nastąpił od lat 70. Należałoby się przy tym zastanowić, kogo objąć przepisami ustawy, by całkowicie wyczerpać problem i uwzględnić całą społeczność inwalidzką, która straciła zdrowie w walce o Polskę.</u>
<u xml:id="u-11.1" who="#TadeuszOrlof">Należy też rozważyć jaki wprowadzić mechanizm, by poziom ich świadczeń był dostosowany do ogólnego poziomu zarobków w Polsce, by nie trzeba było co jakiś czas powracać do tej sprawy. Chodzi przecież o to, by ta ustawa o głębokiej treści humanitarnej satysfakcjonowała nie tylko środowisko inwalidów, ale i całe społeczeństwo, problem ten bowiem ma wymiar patriotyczny.</u>
<u xml:id="u-11.2" who="#TadeuszOrlof">Dyrektor generalny w Ministerstwie Pracy, Płac i Spraw Socjalnych Jerzy Pacho: Jeśli chodzi o zagadnienie zakresu podmiotowego projektowanej ustawy, to uznaje się, że inwalidą wojennym jest żołnierz. W art. 7a przewidziano również możliwość uznania za inwalidę wojenną również osoby, która była członkiem formacji paramilitarnych, bądź też takich formacji, które w toku działań przekształciły się w formacje wojskowe. Dotyczy to biorących udział w wojnie bądź też uczestniczących w obronie władzy ludowej. Rozszerzenie zakresu ustawy o osoby cywilne uczestniczące w walkach lub też w obronie ustroju oznaczałoby zmianę koncepcji ustawy. Byłaby to wówczas ustawa o zaopatrzeniu uczestników akcji wojennych lub też osób dotkniętych tymi akcjami. To jednak nowe zagadnienie. Trzeba przy tym pamiętać, że już w czasach napoleońskich wojny miały charakter totalny. Gdy chodzi o problem zaopatrzenia inwalidów, którzy byli członkami ORMO, to mamy do czynienia ze złożonym zagadnieniem. Do sprawy tej wrócimy w toku dalszych prac legislacyjnych, przedstawiając szczegółowo nasze argumenty.</u>
<u xml:id="u-11.3" who="#TadeuszOrlof">W projektowanej ustawie przyjmujemy standardowy mechanizm waloryzacji podstawy wymiaru renty. Jeśli przyjmiemy, że podstawę stanowi kwota 8 tys. zł, to przy dokonaniu waloryzacji w r. 1985, polegającej na założeniu 10–15% wzrostu średniej płacy, będziemy mieli już kwotę 9.200 zł jako podstawową bez potrzeby dokonywania zmian w ustawie. Na tym właśnie polega zasada waloryzacji. Wzrośnie również odpowiednio dodatek pielęgnacyjny oraz dodatek kombatancki, który będzie liczony od 9.200 zł, a więc 20% od tego wyniesie 1.840 zł. Proponujemy przyjąć obecnie 8 tys. zł jako kwotę podstawową, ponieważ średnia płaca w okresie pierwszego półrocza 1982 r. wynosiła 8.400 zł. Oczywiście należy pamiętać, że świadczenie składa się z kwoty podstawowej, dodatku pielęgnacyjnego i dodatku kombatanckiego. Świadczenie takie wynosiłoby więc dla inwalidów I grupy 11.850 zł - dla inwalidów II grupy - 9.600 zł, dla inwalidów III grupy - 7.600 zł.</u>
<u xml:id="u-11.4" who="#TadeuszOrlof">Jeśli chodzi o art. 10 ust. 2 projektu, to mamy tu do czynienia z problemem tzw. rent przeliczonych. Według naszych szacunków orientacyjnie pobiera je ok. 20 tys. osób na 104 tys. uprawnionych ogółem. Należy pamiętać, że dodatek dla inwalidy I grupy przysługuje niezależnie od jego wieku. Oczywiście osiągnięcie określonego wieku powoduje pewne trudności życiowe, których przezwyciężenie wymaga pomocy. Wydaje się, że względy biologiczne powinny mieć decydujące znaczenie choć sprawa jest dyskusyjna.</u>
<u xml:id="u-11.5" who="#TadeuszOrlof">Co do art. 11 ust. 3, to oczywiście nie jest właściwe dokonywanie zmian w ustawie, która nie weszła jeszcze w życie, niemniej jednak przepis ten został uwzględniony dla uniknięcia „wojny z kombatantami”. Uzgodniłem z prezesem W. Sokorskim, że zostanie on uchylony. Oczywiście niczego nie sugeruję Sejmowi. Wyjaśniam tylko punkt widzenia rządu. Mamy świadomość, że nie jest to właściwe z punktu widzenia legislacyjnego.</u>
</div>
<div xml:id="div-12">
<u xml:id="u-12.0" who="#FranciszekKsiężarczyk">Dyr. J. Pacho nie wyjaśnił dlaczego przewiduje się dwie podstawy wymiaru renty inwalidzkiej, w tym kwotę 6.600 zł, która jest szczególnie niska i w której mieści się rekompensata. Czym się kierowano przewidując wprowadzenie takiej kwoty? Wynosiła ona w dodatku początkowo 6 tys. zł, bo te 600 zł wytargowaliśmy z wicepremierem J. Obodowskim.</u>
<u xml:id="u-12.1" who="#FranciszekKsiężarczyk">Dyrektor generalny w Ministerstwie Pracy, Płac i Spraw Socjalnych Jerzy Pacho: To jest kwota, która została wynegocjowana, bo taki charakter miały te ustalenia, o których mowa. Nie chciałbym mówić, że kwota ta została wytargowana. Są przecież dwie grupy inwalidów wojennych. Pierwsza to ci, którzy nie otrzymują emerytury lub renty z innego tytułu i nie osiągają dochodów z tytułu zatrudnienia lub z innych źródeł. Do drugiej grupy można natomiast zaliczyć tych, którzy otrzymują tego rodzaju emeryturę lub rentę, albo też osiągają dochód z tytułu zatrudnienia lub innych źródeł. Zgodnie z koncepcją polityki socjalnej państwa przyjęliśmy dla I grupy stawkę odpowiadającą średniej płacy, zaś dla II grupy stawkę o ok. 15% niższą. Rozwiązanie to jest krytykowane w środowisku inwalidów wojennych, ale wydaje się ono właściwe z punktu widzenia naszej polityki socjalnej.</u>
<u xml:id="u-12.2" who="#FranciszekKsiężarczyk">Kierownik Urzędu ds. Kombatantów minister Mieczysław Grudzień: Przyłączam się do tych, którzy podkreślali, że to już ostatni czas, by rozwiązać problemy inwalidów wojennych w sposób satysfakcjonujący to środowisko. Renty inwalidów wojennych były niskie, a nawet w pewnym okresie bardzo niskie. W ostatnim 15-leciu sytuacja uległa poprawie. Jednakże nadal renty te nie są wysokie. Inwalida wojenny I grupy otrzymuje kwotę 4.200 zł oraz dodatek pielęgnacyjny wynoszący 1.200 zł. Inwalida II grupy nie korzysta już z dodatku, zaś inwalida III grupy otrzymuje jeszcze mniej. Odbyłem kilka spotkań w środowisku inwalidów wojennych. Stwierdzają oni, że podstawa wymiaru renty powinna być jednolita. Jak wynika z materiałów Ministerstwa Pracy, Płac i Spraw Socjalnych na podwyżki rent dla inwalidów przewiduje się ponad 3 mld zł. Niemała to suma w warunkach kryzysu. Jeśli jednak wydatkujemy tego rodzaju kwotę to warto, by projektowana ustawa spowodowała konsolidację środowiska.</u>
<u xml:id="u-12.3" who="#FranciszekKsiężarczyk">Wprowadzenie podwójnej podstawy wymiaru renty będzie źródłem bardzo różnych opinii. Powinienem przyłączyć się do stanowiska dyr. J. Pacho, jednakże byłbym w sprzeczności z własnym sumieniem, gdybym nie przedstawił tu poglądów inwalidów wojennych, które uważam za w poważnej mierze uzasadnione. Należy zwrócić uwagę na wysoką śmiertelność wśród inwalidów wojennych. Z zestawienia obejmującego renty wyjątkowe oraz renty inwalidów wojennych wynika, że trzy lata temu mieliśmy 178 tys. rencistów, a pod koniec bież. kwartału mamy 158 tys. rencistów. Jeśli chodzi o więźniów obozów koncentracyjnych to obecnie wypłaca się 27.199 rent, podczas gdy parę lat temu wypłacano 32 tys. rent.</u>
<u xml:id="u-12.4" who="#FranciszekKsiężarczyk">Uważam, że propozycje przedstawione w art. 7a projektu są słuszne. Wymienione tam grupy kombatantów otrzymały już w zasadzie renty inwalidów wojennych. Zapis ten ma więc charakter symboliczny, czy może raczej formalny i historyczny. Można oczywiście rozszerzyć art. 7a projektu o inne jeszcze grupy kombatantów. Ministerstwo Pracy, Płac i Spraw Socjalnych ani też nasz Urząd nigdy nie podchodziły formalnie do tych spraw. Polska jest jedynym krajem, w którym przyznawane są jeszcze renty inwalidy wojennego. W praktyce naszej działalności przyjęto, że jeśli członek ZBoWiD został ranny lub doznał kontuzji w czasie działań wojennych i w związku z tymi działaniami, to może on starać się o rentę inwalidy wojennego. Każdego roku przyznaje się 2–3 tys. nowych rent inwalidzkich. Na uwagę zasługuje wniosek posła Z. Surowca, by uwzględnić członków ORMO. Sprawa ta jest często podnoszona.</u>
<u xml:id="u-12.5" who="#FranciszekKsiężarczyk">W zakończeniu swego wystąpienia mówca podkreślił, że przyłącza się do apelu gen. F. Księżarczyka, by prace nad projektowaną ustawą toczyły się w tempie pozwalającym na szybkie zaspokojenie potrzeb inwalidów wojennych i wojskowych oraz ich rodzin.</u>
<u xml:id="u-12.6" who="#FranciszekKsiężarczyk">Doradca sejmowy prof. Andrzej Tymowski: Uważam, że podział na te dwie grupy jest słuszny. Inna musi być pomoc dla tych, którzy nie mogli pracować wskutek inwalidztwa, a inna dla tych, którzy pracowali. Odpowiada mi bardzo niełączenie wysokości renty inwalidy wojennego z wysokością jego zarobków. Z punktu widzenia polityka społecznego uważam tę zasadę za bardzo słuszną. Anomalią był dotychczas obowiązujący system. Zastanowić się trzeba czy proponowana w projekcie ustawy dolna i górna granica renty są właściwe. Moim zdaniem dolna granica powinna zostać podniesiona. Uregulowania wymaga również sprawa pierwszeństwa w otrzymywaniu niezbędnego dla inwalidów sprzętu.</u>
<u xml:id="u-12.7" who="#FranciszekKsiężarczyk">Brzmienie art. 7 jest dla mnie sprawą drażliwą. Zastanawiam się czy możemy mieć taką ustawę, która w 40 lat po wojnie pozwala w każdej chwili zostać inwalidą wojennym. Wydaje mi się to mocno wątpliwe. Zastanowienia wymaga również to, czy art. 7a pkt 4 powieleń się znaleźć w tej właśnie ustawie, czy też w ustawie o pracownikach Milicji Obywatelskiej i Służby Bezpieczeństwa. Społeczny odbiór obecnych propozycji nie jest jednolity i mogą być one kwestionowane. Komisja powinna się więc zastanowić czy nie umieścić tej kwestii w innych przepisach. Sprawę tę poddaję pod rozwagę obywateli posłów.</u>
<u xml:id="u-12.8" who="#FranciszekKsiężarczyk">Komisje powołały podkomisję do dalszych prac nad projektem omawianej ustawy w składzie posłowie: Jan Braś, Karol Gruber, Zygmunt Karchuć, Władysław Kupiec, Kazimierz Męcik, Stanisława Paca (PZPR), Bronisław Owsianik (ZSL).</u>
</div>
</body>
</text>
</TEI>
</teiCorpus>