text_structure.xml 48.1 KB

Edit Raw Blame History Permalink

<?xml version='1.0' encoding='utf-8'?>
<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
  <xi:include href="PPC_header.xml" />
  <TEI>
    <xi:include href="header.xml" />
    <text>
      <body>
        <div xml:id="div-1">
          <u xml:id="u-1.0" who="#komentarz">Dnia 31 maja 1979 r. Komisja Rolnictwa i Przemysłu Spożywczego, obradująca pod przewodnictwem posła Bolesława Strużka (ZSL), rozpatrzyła:</u>
          <u xml:id="u-1.1" who="#komentarz">- sprawozdanie Rady Ministrów z wykonania narodowego planu społeczno-gospodarczego rozwoju i budżetu państwa w 1978 r. w częściach dotyczących Ministerstwa Rolnictwa i Centralnego Związku Kółek Rolniczych.</u>
          <u xml:id="u-1.2" who="#komentarz">W posiedzeniu udział wzięli przedstawiciele: Ministerstwa Rolnictwa z wiceministrem Andrzejem Kacałą. Centralnego Związku Kółek Rolniczych z wiceprezesem Józefem Paluchem, Centralnego Związku Spółdzielni Rolniczych z wiceprezesem Tadeuszem Szelążkiem, Komisji Planowania przy Radzie Ministrów, Ministerstwa Finansów, Najwyższej Izby Kontroli.</u>
          <u xml:id="u-1.3" who="#komentarz">Podstawą do dyskusji były materiały przygotowane przez Ministerstwo Rolnictwa i CZKR.</u>
          <u xml:id="u-1.4" who="#komentarz">Koreferat w imieniu podkomisji DS. rolnictwa wygłosił poseł Jan Malinowski (ZSL), a w imieniu podkomisji DS. kółek rolniczych poseł Zbigniew Gołacki (ZSL).</u>
          <u xml:id="u-1.5" who="#komentarz">Jak wynika z informacji resortu, rolnictwo uzyskało w 1978 r. najlepsze od 1975 r. wyniki produkcyjne. Produkcja globalna wzrosła o 4,4% ~w~ porównaniu z 1977 r., a w przeliczaniu na 1 ha użytków rolnych wzrosła z 32,8 tys. zł (w cenach stałych) do 34,4 tys. zł. Wzrost produkcji globalnej na 1 ha użytków rolnych miał miejsce we wszystkich sektorach rolnictwa, z tym że wyższy był w przedsiębiorstwach uspołecznionych niż w gospodarce indywidualnej. Produkcja ważniejszych ziemiopłodów i produktów zwierzęcych w przeliczeniu na mieszkańca była w 1978 r. wyższa w porównaniu z 1977 r.: w 4-ch zbożach o 55 kg, w ziemniakach o 127 kg, w żywcu o 9 kg; utrzymała się natomiast na niezmienionym poziomie produkcja mleka. Jednak wobec bardzo niekorzystnych wyników produkcyjnych w latach poprzednich, w 1978 r. udało się tylko częściowo zniwelować braki w rozmiarach produkcji w stosunku do określonych w planie 5-letnim.</u>
          <u xml:id="u-1.6" who="#komentarz">Bardzo niekorzystne, podobnie jak w latach poprzednich, warunki atmosferyczne, przy niedostatecznych i nieterminowych dostawach wielu środków produkcji, poważnie ograniczyły wyniki produkcyjne. Zła pogoda w jesieni 1977 r. uniemożliwiła obsianie oziminami całego zaplanowanego areału. Nie sprzyjająca rolnictwu była również wiosna. W północno-zachodniej części kraju wystąpiła susza glebowa, natomiast na innych terenach przymrozki i obfite opady opóźniły siewy jarych i zahamowały tempo rozwoju roślin. W konsekwencji nastąpiło przesunięcie terminów zbiorów i spiętrzenie prac pożniwnych ze zbiorem okopowych i pastewnych oraz siewami. Sprzęt zbóż rozpoczęto dopiero w drugiej połowie lipca i trwał on w województwach północno-wschodnich, Sudetach i rejonach podgórskich do końca września. Do województw tych trzeba było skierować pomoc ponad tysiąca kombajnów z pobliskich rejonów, a następnie agregaty do suszenia ziarna i przyczepy do zbierania słomy.</u>
          <u xml:id="u-1.7" who="#komentarz">Ubiegłoroczne zbiory ziemiopłodów wymagały we wszystkich województwach zwiększonych nakładów pracy rolników i załóg gospodarstw uspołecznionych. Nadmierne nawilgocenie gleby i wylegnięcie zbóż ograniczyło użycie kombajnów i innego ciężkiego sprzętu. Przy zbiorach okopowych nieodzowna była pomoc nie tylko ze strony wojska i młodzieży szkolnej, ale również załóg lokalnych przemysłowych zakładów pracy.</u>
          <u xml:id="u-1.8" who="#komentarz">Z nadwyżką wykonane zostały zadania eksportowe przypadające na resort rolnictwa, przy niższym od planowanego - zrealizowaniu importu ogółem.</u>
          <u xml:id="u-1.9" who="#komentarz">Ze zbiorów 1978 r. skupiono do końca roku 4,9 mln t zbóż, czyli o 15,3% więcej jak w analogicznym okresie przed rokiem, a ziemniaków więcej o 46,4%. Skup żywca w przeliczeniu na mięso był wyższy o 242 tys. t (o 10,6%), a mleka o 3,1%.</u>
          <u xml:id="u-1.10" who="#komentarz">Nie bez znaczenia dla wyników rolnictwa w 1978 r. były braki w dostawach planowych ważniejszych środków produkcji. Ubiegłoroczne dostawy nawozów mineralnych były o ponad 23 kg NPK na 1 ha użytków rolnych niższe w stosunku do planowanego poziomu nawożenia. Niepełne były w stosunku do planu dostawy wielu materiałów budowlanych. Z braku materiałów ściennych nie można było zwiększyć bazy produkcyjnej gospodarstw indywidualnych o dalsze 8-10 tysięcy budynków.</u>
          <u xml:id="u-1.11" who="#komentarz">W 1978 r. nastąpiło zmniejszenie opłacalności produkcji rolniczej na skutek rosnących nakładów. Z tych względów podwyższeniu uległy ceny skupu żywca 1 mleka oraz niektórych produktów roślinnych.</u>
          <u xml:id="u-1.12" who="#komentarz">Dochody realne gospodarki indywidualnej zmniejszyły się o 1,4 mld zł (0,6%). Z dochodów realnych wydatkowano na inwestycje produkcyjne o 3,1 mld zł więcej niż przed rokiem (około 23,9 mld zł), przy czym nakłady na zakup sprzętu rolniczego wzrosły o 2,8 mld zl (25,2%), a nakłady na budownictwo o 0,3 mld zł. Własne nakłady pieniężne rolników na inwestycje wsparte zostały kredytem bankowymi w wysokości 12,3 mld zł, który był wyższy od wypłat z 1977 r. o 1,3 mld zł. Fundusz spożycia wyniósł w 1978 r. 195,2 mld zł i w porównaniu z 1977 r. obniżył się o 4,5 mld zł (2,3%). Liczba pełnozatrudnionych w gospodarce indywidualnej nie uległa zmianie i wyniosła 4.246 tys. osób.</u>
          <u xml:id="u-1.13" who="#komentarz">W 1978 r. resort rolnictwa rozszerzył współpracę z województwami. Przyjęto zasadę organizowania stałych okresowych narad i konsultacji z wicewojewodami nadzorującymi rolnictwo i dyrektorami wydziałów rolnictwa, leśnictwa i skupu. Większość nowych, ważniejszych przepisów prawnych poprzedzana była na ogół konsultacjami z urzędami wojewódzkimi i sygnalizowana na wspomnianych naradach. Po raz pierwszy, zadania planowe dla województwa na 1979 r. omówione zostały bezpośrednio przez członków kierownictwa resortu z wicewojewodami. Wprowadzono również kwartalną informację opisowo-liczbową dla władz wojewódzkich opracowywaną wspólnie przez GUS i Ministerstwo Rolnictwa. W roku ubiegłym uregulowano szereg spraw o zasadniczym znaczeniu. Wytypowane zostały gminy przewidziane do przyspieszonego rozwoju gospodarczego. Wyraźniej uregulowane zostały sprawy specjalizacji indywidualnych gospodarstw rolnych, zespołów rolników i kooperacji. Ponadto zainicjowano wdrożenie programu rozwoju chowu bydła w latach 1978-80. Rozszerzono działalność WOPR przekazując im zagadnienia przysposobienia rolniczego.</u>
          <u xml:id="u-1.14" who="#komentarz">W końcu 1978 r. działało ponad 35 tysięcy kółek rolniczych, zrzeszających łącznie 2,7 mln członków, w tym 1,3 mln członkiń kół gospodyń wiejskich. Działalność usługowo-produkcyjną prowadziło 2.008 jednostek gospodarczych, z czego 1.845 spółdzielni kółek rolniczych, 143 zakłady wojewódzkich spółdzielni budownictwa wiejskiego, 4 spółdzielcze przedsiębiorstwa produkcji prefabrykatów budownictwa wiejskiego oraz 16 oddziałów krajowej Spółdzielni Hodowli Drobnego Inwentarza.</u>
          <u xml:id="u-1.15" who="#komentarz">W spółdzielniach kółek rolniczych osiągnięto wyższą koncentrację działalności. Dochody z całokształtu działalności przypadające średnio na 1 spółdzielnię zwiększyły się z 36,1 mln zł w 1977 r. do 40,8 mln zł w 1978 r. Zwracano głównie uwagę nas rozszerzanie zakresu usług dla indywidualnych gospodarstw rolnych i wspieranie ich specjalizacji produkcyjnej, racjonalizowanie zespołowej gospodarki rolnej SKR zgodnie z warunkami lokalnymi; rozwijanie działalności na rzecz poprawy socjalnych i kulturalnych warunków życia ludności wiejskiej.</u>
          <u xml:id="u-1.16" who="#komentarz">Jako zdecydowanie najważniejsze z zadań realizowanych przez jednostki gospodarcze, traktowano usługi dla gospodarstw indywidualnych, które przyjęto też za główne kryterium premiowania kierownictw spółdzielni i związków kółek rolniczych. Pomimo tych preferencji oraz mobilizacji środków i wprowadzania usprawnień organizacyjnych, uzyskane tempo wzrostu usług było niewystarczające i nie odpowiadało zapotrzebowaniu. Wpływ na niższe niż planowano wykonanie usług dla ludności miały następujące przyczyny: niedostateczne przydziały ciągników i maszyn rolniczych oraz dotkliwy nadal brak dostatecznego zaplecza technicznego, szczególnie niekorzystne warunki atmosferyczne, mały popyt rolników na usługi budowlane i warsztatowe, jak również niedostateczne popularyzowanie tych rodzajów usług.</u>
          <u xml:id="u-1.17" who="#komentarz">Rozwój działalności mechanizacyjnej SKR był w dużej mierze rezultatem bardziej racjonalnego wykorzystania ciągników i maszyn. Wykorzystanie takich maszyn jak rozsiewacze nawozów i wapna, wiązałki, kosiarki rotacyjne, roztrząsacze obornika i kolumny parnikowe - było wyższe niż w 1977 r.</u>
          <u xml:id="u-1.18" who="#komentarz">Nakłady inwestycyjne wyniosły w 1978 r. ogółem 16,7 mld zł i były o 12,3% mniejsze niż w 1977 r. Zmniejszenie rozmiarów działalności inwestycyjnej dotyczyło robót budowlano-montażowych, natomiast zakupy gotowych dóbr inwestycyjnych zrealizowano w rozmiarach o 10% większych niż w 1977 r. (10,2 mld zł). Uzyskane efekty nie w pełni odpowiadają założeniom planu. Na niektórych budowach wystąpiły bowiem opóźnienia, zwłaszcza w robotach wykończeniowych i instalacyjnych, głównie z powodu trudności zaopatrzeniowych i niedoboru własnego potencjału robót instalacyjno-wykończeniowych.</u>
          <u xml:id="u-1.19" who="#komentarz">W roku 1978 zatrudnionych było ok. 239 tys. pracowników w jednostkach gospodarczych kółek rolniczych, w tym 223 tys. w spółdzielniach kółek rolniczych (w stosunku do 1977 r. plus 2,7%). Proporcje pomiędzy wielkością zatrudnienia a rozmiarami działalności gospodarczej kształtowały się prawidłowo, co było wynikiem usprawnienia organizacji i zwiększania wydajności pracy.</u>
          <u xml:id="u-1.20" who="#komentarz">Koreferat zawierający ocenę wykonania planu i budżetu w roku 1978 w części dotyczącej Ministerstwa Rolnictwa przedstawił poseł Jan Malinowski (ZSL).</u>
          <u xml:id="u-1.21" who="#komentarz">Resort rolnictwa realizował w niezwykle trudnych warunkach zbyt napięty plan zadań ustalonych na rok 1978. Te trudne warunki wyznacza systematycznie rosnący popyt na żywność, malejąca powierzchnia użytków rolnych w przeliczeniu na głowę ludności, ograniczone możliwości importu produktów rolnych. Niekorzystna struktura agrarna i słabe uzbrojenie techniczne naszego rolnictwa sprawiają, że polski rolnik może wyprodukować żywności jedynie dla około 7 osób, podczas gdy w NRD dla 15, RFN i Danii dla 30, a w USA aż dla 60 osób. Dla pełnego obrazu sytuacji należy dodać, że ponad 40% właścicieli gospodarstw jest w wieku poprodukcyjnym, a tylko 15% w wieku od 18 do 40 lat. Przeciętne kwalifikacje zawodowe polskiego rolnika są bardzo niskie.</u>
          <u xml:id="u-1.22" who="#komentarz">Nieadekwatne w stosunku do potrzeb są nakłady inwestycyjne przeznaczone na rolnictwo. Wartość inwestycji na 1 ha użytków rolnych w r. 1976 według danych GUS wyniosła 1,5 tys. zł w gospodarce indywidualnej, 9,9 tys. zł w PGR-ach i 25 tys. zł w RSP. Sytuacja ta uległa pewnej poprawie w r. 1978 dzięki zwiększeniu dostaw ciągników i maszyn dla rolnictwa indywidualnego.</u>
          <u xml:id="u-1.23" who="#komentarz">Niewykonanie planu produkcji globalnej o 0,9% wynika przede wszystkim ze zbyt napiętych zadań planowych, obliczonych na optymalne warunki klimatyczne oraz niedostatecznych i nieterminowych dostaw podstawowych środków produkcji, szczególnie nawozów azotowych, części zamiennych, mieszanek mineralnych i wielu innych. Należy podkreślić, że w r. 1978 pomimo niepełnego wykonania planu, uzyskano jednak bardzo wysoką dynamikę wzrostu produkcji, wynoszącą ok. 4,6% w porównaniu do roku 1977.</u>
          <u xml:id="u-1.24" who="#komentarz">W zakresie produkcji zwierzęcej nie wykonano planu w granicach 0,1%. Główną przyczyną jest niewykonanie, z powodu braku dostaw materiałów budowlanych, około 10 tys. budynków inwentarskich. Z drugiej jednak strony należy stwierdzić, że wiele już istniejących stanowisk dla zwierząt jest niewykorzystywanych, zaś aż około 30% gospodarstw nie prowadzi w ogóle produkcji zwierzęcej. Wydaje się, iż rezerwy te powinny być jak najszybciej uruchomione, przede wszystkim przez oddziaływanie gminnej służby rolnej.</u>
          <u xml:id="u-1.25" who="#komentarz">Niewykonanie zadań produkcji rolniczej przy jednoczesnym wzroście kosztów produkcji doprowadziło do obniżenia dochodu realnego ludności rolniczej o 1,4 mld zł. Przy uciążliwości pracy w rolnictwie i niższych dochodach ludności rolniczej w stosunku do miejskiej, zawód rolnika staje się coraz mniej atrakcyjny, wzmacnia się tendencja do migracji ludzi młodych do miast. Pozytywnym zjawiskiem jest natomiast uzyskanie wysokiej dynamiki wzrostu sprzedaży ziemi dla chłopów: w 1978 r. 30 tys. gospodarstw chłopskich powiększyło areał gruntów przeciętnie o 3 ha.</u>
          <u xml:id="u-1.26" who="#komentarz">Wnikliwszej analizy wymaga zrealizowana w 1978 r. struktura zasiewów. Nie wykonano w około 12% planu zasiewu zbóż intensywnych tzn. pszenicy i jęczmienia. W uprawie jęczmienia obserwuje się począwszy od r. 1977 systematyczny spadek powierzchni zasiewów, wydaje się tymczasem, iż tendencja powinna być wręcz odwrotna. Ze względu na korzystne warunki plonowania tej rośliny można by zwiększyć powierzchnię jej uprawy nawet o pół miliona hektarów. Warto również rozważyć możliwości powiększenia uprawy roślin strączkowych na ziarno, szczególnie zaś bobiku. Wymaga to jednak dużego wysiłku ze strony służby rolnej oraz lepszego zaopatrzenia w środki chwastobójcze i owadobójcze.</u>
          <u xml:id="u-1.27" who="#komentarz">Ważnym czynnikiem plonotwórczym jest nawożenie. Jego efektywność zależy od poziomu agrotechniki i zasobności gleb w wapno. Większość gleb w Polsce wymaga wapnowania w cyklu 4-letnim, a zużycie wapna w ilości 144 kg na ha, pozwala wapnować nasze gleby co 13 lat; wskaźnik ten nie gwarantuje więc efektywności nawożenia.</u>
          <u xml:id="u-1.28" who="#komentarz">W produkcji zwierzęcej nastąpił w 1978 r. wzrost pogłowia zwierząt, w gospodarce uspołecznionej o 4,5%, a w chłopskiej 0,7%. Niepokoi jednak duże zużycie pasz treściwych na jednostkę przyrostu. Niewątpliwy wpływ na słabą efektywność żywienia miał niedobór mieszanek mineralnych polfamiksów i komponentów białkowych. Poważne zastrzeżenia budzi zła jakość pasz, zbyt duży udział śrut zbożowych, często źle rozdrabnianych.</u>
          <u xml:id="u-1.29" who="#komentarz">Niezadowalający jest poziom wykonania zadań w budownictwie mieszkaniowym i produkcyjnym na wsi, w tym zwłaszcza w budowie wytwórni i mieszalni pasz. Nie wykonano również zadań planowych w zakresie gospodarki wodnej. Niepokoją opóźnienia w realizacji zadań oświaty rolniczej. Z rolnictwa ubywa co roku około 120 tys. osób zawodowo czynnych, natomiast szkolnictwo rolnicze kształci co roku 46 tys. ludzi, co nie tylko nie poprawia wskaźnika kwalifikacji zawodowych zatrudnionych w rolnictwie, lecz nie pokrywa nawet naturalnych ubytków siły roboczej.</u>
          <u xml:id="u-1.30" who="#komentarz">Dynamiczny rozwój rolnictwa jest niezbędnym warunkiem realizacji podstawowego celu naszego państwa, którym jest pełne zaspokajanie rosnących potrzeb społeczeństwa. Dlatego też należy dokładać wszelkich starań na rzecz przebudowy i modernizacji technicznej rolnictwa, bardziej efektywnego wykorzystywania istniejących zasobów ziemi, ludzi i środków produkcji, przyspieszenia przebudowy struktury agrarnej, zdecydowanej poprawy w zakresie kształcenia kadr dla rolnictwa, efektywniejszej pracy służby rolnej i poprawy dochodów ludności rolniczej.</u>
          <u xml:id="u-1.31" who="#komentarz">Koreferat zawierający ocenę wykonania planu i budżetu państwa w 1978 r. w części dotyczącej Centralnego Związku Kółek Rolniczych przedstawił poseł Zbigniew Gołacki (ZSL).</u>
          <u xml:id="u-1.32" who="#komentarz">W roku 1978 nastąpił dalszy rozwój i umocnienie jednostek gospodarczych kółek rolniczych, w tym zwłaszcza Spółdzielni Kółek Rolniczych. Dochody z całokształtu działalności tych spółdzielni wzrosły z 36,1 mln zł na 1 spółdzielnię w 1977 r. do 40,8 mln zł w 1978 r. Wśród 1845 SKR, które prowadziły w 1978 r. działalność usługowo-produkcyjną wiele jest już potentatów, których dochody ze sprzedaży usług i towarów przekraczają 200 mln zł.</u>
          <u xml:id="u-1.33" who="#komentarz">Łączny rozmiar działalności gospodarczej kółek rolniczych wyrażony wartością sprzedaży usług, produkcji i towarów zwiększył się w stosunku do roku 1977 o 9,1% i wyniósł 77,6 mld zł; zadania planowe wykonane zostały w 107%. Podstawowym kierunkiem działalności gospodarczej była mechanizacja. Za najważniejsze zadania kółek rolniczych uznano w 1978 r. usługi dla gospodarstw indywidualnych; realizacja tych usług stanowiła główne kryterium premiowania kierownictwa spółdzielni i związków kółek rolniczych. Nastąpiły pozytywne zmiany w systemie premiowania traktorzystów i operatorów maszyn. Bodźcowy charakter miały również nagrody przyznawane za wysokie wykorzystanie sprzętu w poszczególnych kampaniach agrotechnicznych. Jednakże pomimo dokonanych usprawnień organizacyjnych, uzyskane tempo wzrostu usług było niewystarczające i nie odpowiadało w pełni zapotrzebowaniu gospodarstw indywidualnych oraz zadaniom planowym. Zasadniczy wpływ na niższe niż planowano (w granicach 15%) wykonanie usług dla ludności miały za niskie przydziały ciągników i maszyn rolniczych oraz niekorzystne warunki atmosferyczne. Zaobserwowano również stosunkowo mały popyt rolników na usługi budowlane i warsztatowe.</u>
          <u xml:id="u-1.34" who="#komentarz">W roku 1978 nastąpił wyraźny rozwój usług kompleksowych oraz usług mechanizacyjnych. Osiągnięto znacznie wyższy stopień wykorzystania sprzętu, szczególnie w okresach nasilonych prac polowych. Wiele uwagi poświęcono poprawie jakości i terminowości usług. W tym celu rozpropagowano m.in. przyznawanie wyróżnień „najlepszy traktorzysta w gminie” w oparciu o ocenę pracy traktorzystów dokonywaną przez społeczny aktyw kółek rolniczych.</u>
          <u xml:id="u-1.35" who="#komentarz">Areał gruntów pozostających we władaniu jednostek gospodarczych kółek rolniczych zmniejszył się w porównaniu z rokiem ub. o 56,6 tys. ha. Zmniejszenie areału było wynikiem słusznej tendencji przekazywania gruntów na rzecz rolniczych spółdzielni produkcyjnych, państwowych gospodarstw rolnych oraz rolników indywidualnych. Kółka rolnicze osiągnęły dalszy postęp zarówno w plonach podstawowych ziemiopłodów jak i produkcji zwierzęcej: plony zbóż były wyższe przeciętnie o 4,7 q, ziemniaków o 36 q, a buraków cukrowych o 33 q, uzyskano 8% wzrost trzody chlewnej i 13% pogłowia owiec. Zmniejszeniu uległo jedynie pogłowie bydła, ze względu na zmniejszanie kooperacji nakładczej oraz częściowe przekazanie obiektów inwentarskich innym użytkownikom.</u>
          <u xml:id="u-1.36" who="#komentarz">Wiele uwagi poświęciły organizacje kółek rolniczych w r. 1978 upowszechnianiu nowoczesnych metod organizacji produkcji w gospodarce indywidualnej oraz tworzeniu warunków sprzyjających specjalizacji produkcji. Organizowano szkolenia i pokazy, bezpośrednio angażowano się w organizację produkcji poprzez ustalanie harmonogramów prac oraz kontrolę ich przestrzegania. W niektórych wsiach rozwinięto blokowanie upraw.</u>
          <u xml:id="u-1.37" who="#komentarz">W porównaniu z rokiem 1977, nakłady inwestycyjne w pionie Centralnego Związku Kółek Rolniczych zmalały o 12,3%. Ograniczono działalność inwestycyjną w zakresie robót budowlano-montażowych, koncentrując się na kontynuacji rozpoczętych zadań inwestycyjnych. Oddano do użytku nowe mieszkania, warsztaty, mieszalnie i suszarnie pasz, a także pomieszczenia inwentarskie. Uzyskane efekty nie odpowiadają jednak w pełni założeniom planowym. Na niektórych budowach nastąpiły opóźnienia, zwłaszcza w robotach wykończeniowych i instalacyjnych. Pozytywnym zjawiskiem jest natomiast wzrost usług budowlanych na rzecz gospodarstw indywidualnych o 35,3%.</u>
          <u xml:id="u-1.38" who="#komentarz">W 1978 r. wystąpił przyrost zatrudnienia o 2,7% w całym pionie kółek rolniczych, głównie w grupie pracowników produkcyjnych. Usprawnienie organizacji i zwiększenie wydajności pracy poprawiły proporcje pomiędzy wielkością zatrudnienia a rozmiarami działalności gospodarczej. Nastąpił 6% wzrost wydajności prący w porównaniu do r. 1977. Prawidłowo również ukształtowało się wykorzystanie funduszu płac. Dynamika wzrostu wydajności pracy była o 3,4 pkt wyższa od tempa wzrostu średnich płac.</u>
          <u xml:id="u-1.39" who="#komentarz">Wydatki budżetowe w pionie kółek rolniczych były realizowane z zachowaniem zasad oszczędnego gospodarowania i celowego wydatkowania środków. Wydatki budżetowe przeznaczano przede wszystkim na: działalność szkoleniową i instruktażową, aktywizację samorządu kółek rolniczych oraz rozwój specjalizacji produkcji gospodarstw indywidualnych. Więcej uwagi niż w r. 1977 zwrócono na poprawę warunków socjalnych członków kółek rolniczych, zrzeszeń i związków branżowych. Znaczną część Funduszu Pomocy Społecznej przekazano na organizację dziecińców wiejskich oraz leczenie prewencyjne dzieci i sanatoryjne rolników.</u>
          <u xml:id="u-1.40" who="#komentarz">Wyniki działalności społeczno-gospodarczej uzyskana w 1978 r. dowodzą dobrej realizacji głównych zadań kółek rolniczych. Równocześnie z wieloma osiągnięciami, ujawniły się jednak także słabe ogniwa, na które większą uwagę trzeba będzie zwrócić w latach następnych. Konieczny jest przede wszystkim bardziej dynamiczny rozwój usług dla ludności oraz poprawa ich jakości i terminowości. Niedostateczny jest również postęp w poziomie zmechanizowania niektórych prac agrotechnicznych. Zbyt mała jest powierzchnia zaplecza obsługi technicznej sprzętu, a nadto dotkliwie odczuwa się brak niektórych części zamiennych i przyrządów kontrolno-pomiarowych. Niepokoi fakt, że spółdzielnie kółek rolniczych osiągają w dalszym ciągu niższe plony, aniżeli rolnictwo indywidualne. W niektórych jednostkach obserwuje się ponadto zbyt duże zużycie pasz treściwych na 1 kg żywca wieprzowego. Pozytywnie należy ocenić rozwój własnej mocy wykonawczej niezbędnej dla realizowania zadań inwestycyjnych w SKR-ach. Niezbędne jest jednak zwiększenie przydziałów materiałów budowlanych oraz lepsze usprzętowienie grup remontowo-budowlanych.</u>
          <u xml:id="u-1.41" who="#komentarz">(Dyskusja.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-2">
          <u xml:id="u-2.0" who="#JerzyOzdowski">W ub. roku odnotować mogliśmy w naszym rolnictwie szereg sukcesów. Dotyczy to oświaty rolniczej, wzrosła liczba spółdzielni rolniczych i gospodarstw specjalistycznych, udoskonalono system informacji. Korzystne wyniki osiągnięto w zbiorach zbóż, realizacji planowych zadań hodowli bydła. Są również niedociągnięcia. Na pierwszym miejscu wymienić trzeba małą mobilność ziemi - rolnicy nabyli jej bardzo mało z Państwowego Funduszu Ziemi. Z punktu widzenia polityki upełnorolniania gospodarstw, nie jest to zjawisko korzystne. Zastanawiam się, czy rzeczywiście nie można było sprzedać więcej ziemi gospodarstwom indywidualnym. Nie zdołano uniknąć opóźnień w inwestycjach dla gospodarki paszowej, wodnej i hodowlanej. Zdecydowanie za późno zwiększono limity inwestycyjne. Niski był stan wyposażenia rolnictwa w ciągniki, zbyt małe były dostawy maszyn, nawozów i sadzeniaków. Niepokoi również spadek dochodów realnych ludności wiejskiej. Od strony organizacyjnej, polityka w dziedzinie kooperacji nie jest energiczna. W ub. roku wydajność pracy w PGR była niższa niż w latach 1976–77. Odnotowano również niską zyskowność PGR-ów w porównaniu z planem.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-3">
          <u xml:id="u-3.0" who="#EwelinaSzyszko">Dobre wyniki w zbiorach w ub. roku to przede wszystkim efekt ofiarnej pracy ludzi i techniki zaangażowanej w rolnictwie. Są to najważniejsze elementy uniezależniania naszego rolnictwa od wpływu warunków atmosferycznych. Ważnym elementem podnoszenia kultury rolnej i osiągania lepszych wyników w całym rolnictwie są rezultaty gospodarcze spółdzielni produkcyjnych. Są one najbliżej rolników i rolnicy pilnie obserwują co się w nich dzieje. Tę szansę integracji rolnictwa należy lepiej wykorzystać. Podczas spotkań poselskich w spółdzielniach produkcyjnych zgłaszano następujące postulaty: znieść podatek scalony od podwykonawców, znieść opodatkowanie transportu, pozwolić, aby spółdzielnie mogły zaopatrywać się w części zamienne w WZSR-ach, nie tylko w „Agromie”, zezwolić na budownictwo mieszkaniowe wysokościowe w systemie gospodarczym, opracować niezbędny komentarz o uprawnieniach członków spółdzielni przekazujących grunty w charakterze wkładów. Rozwiązanie tych kwestii w dużym stopniu ułatwi i przyczyni się do dalszego rozwoju spółdzielni rolniczych.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-4">
          <u xml:id="u-4.0" who="#EdwardGłodowski">Negatywnym zjawiskiem, które szczególnie ostro zarysowało się w ub. roku w rolnictwie, to spadek opłacalności hodowli bydła. Z drugiej strony obserwujemy w gospodarstwach indywidualnych wzrost nakładów inwestycyjnych oraz coraz większe zakupy sprzętu mechanicznego; rolnicy coraz bardziej usprzętawiają swoje gospodarstwa. Świadczy to także o chęci intensyfikowania produkcji w gospodarstwach indywidualnych. Dlatego, jeżeli mówimy o zadłużeniu przemysłu maszynowego rolnictwa, to zaległości te powinny być, jak najszybciej zlikwidowane. Produkować trzeba również sprzęt dla małych gospodarstw rolnych. Również potrzeby małych gospodarstw powinny być uwzględniane przez kółka rolnicze w ramach usług produkcyjnych.</u>
          <u xml:id="u-4.1" who="#EdwardGłodowski">Lepiej muszą być także zaspokajane interesy gospodarstwa. W ub. roku poniesione znaczne straty w zbiorach pomidorów i ogórków. z powodu braku folii. Zła jakość pasz przysporzyła z kolei dużo kłopotów w hodowli, Nie można godzić się na to, aby zmieniano dowolnie i często recepturę ich produkcji.</u>
          <u xml:id="u-4.2" who="#EdwardGłodowski">Odnośnie usług produkcyjnych świadczonych przez SKR-y, to w ub roku nie wykonały one swych planowych zadań, ponieważ brakowało odpowiedniego sprzętu. Zwiększenie dostaw sprzętu jest nakazem chwili i trzeba temu zapotrzebowaniu sprostać, tym bardziej, że kółka i SKR-y są. coraz bardziej zainteresowane świadczeniem usług kompleksowych. Na terenie woj. rzeszowskiego takie usługi są szczególnie popularne wśród plantatorów truskawek.</u>
          <u xml:id="u-4.3" who="#EdwardGłodowski">Nadal trzeba wpływać na aktywizację pracy samorządu kółkowego, zgodnie z uchwałą CZKR. Postulowałbym wsparcie postanowień tej uchwały odpowiednim wnioskiem naszej Komisji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-5">
          <u xml:id="u-5.0" who="#StanisławKulesza">W ostatnich latach obserwuje się wzrost troski rządu o rolnictwo. Wyraża się to m.in. w inwestycjach, w kierowaniu na potrzeby rolnictwa środków produkcji. Poprawił się wyraźnie klimat wokół rolnictwa, czego wyrazem Jest m.in. rzeczowe traktowanie poselskich postulatów.</u>
          <u xml:id="u-5.1" who="#StanisławKulesza">Nie można też nie odnotować postępu w dziedzinie zaopatrzenia w nawozy i maszyny.</u>
          <u xml:id="u-5.2" who="#StanisławKulesza">Obok pozytywnych zjawisk widzieć również trzeba negatywy. Dotyczy to przede wszystkim trudności z zagospodarowaniem zbiorów, chociaż mamy warunki, aby dobrze zagospodarować plony. Należy również lepiej wykorzystywać nakłady inwestycyjne dla gospodarstw państwowych i spółdzielczych na hodowlę zwierząt. Wydaje się, że w przełamywaniu trudności śmielej trzeba sięgać po rozwiązania eksperymentalne. Dotyczy to np. sprawy pasz. Stać nas na to, aby w każdej gminie była lokalna mieszalnia, szczególnie zaś tam, gdzie produkcja gminy daje gwarancje pełnego zabezpieczenia zboża. Szczególnie potrzebne są wszelkie środki produkcji. Bez ich terminowych i odpowiednich pod względem ilości i asortymentu dostaw nie będzie możliwy wzrost plonów.</u>
          <u xml:id="u-5.3" who="#StanisławKulesza">Problem paszowy można byłoby rozwiązać, gdyby szerzej stosowano poplony. Tymczasem od ub. roku obserwujemy kłopoty z nasionami roślin poplonowych.</u>
          <u xml:id="u-5.4" who="#StanisławKulesza">Pod adresem resortu kieruję pytanie: jaka jest możliwość włączenia do programu 10-latki, w szkołach gminnych, elementów mechanizacji rolnictwa i hodowli?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-6">
          <u xml:id="u-6.0" who="#ZbigniewGołacki">Analizując wykonanie rocznych planów gospodarczych spotykamy się z problemami, które pojawiają się stale. Np. problem niewykonania planu zasiewu jęczmienia i pszenicy. Wiemy nie od dziś, że realizacja tego planu zależy od wapnowania gleby. Innym problemem jest zbiór słomy po kombajnach: nadal brak odpowiednich maszyn zapewniających pełny zbiór i wykorzystanie słomy. Regularnie powtarzają się trudności z konserwacją urządzeń wodno-melioracyjnych. Zaniedbania w tej dziedzinie są duże, a straty najdotkliwsze ponoszą duże państwowe, bądź spółdzielcze gospodarstwa. Powstają w ten sposób straty w plonach siana, co nie ułatwia rozwiązania problemu pasz gospodarskich.</u>
          <u xml:id="u-6.1" who="#ZbigniewGołacki">W ostatnich latach dokonano koncentracji napraw sprzętu mechanicznego. Pozbawiono w ten sposób SKR-y możliwości dokonywania choćby najprostszych napraw. Konieczno przekazywania maszyn do napraw w specjalistycznych POM-ach powoduje, że maszyna, która mogłaby być szybko naprawiona, całymi miesiącami oczekuje na remont w kolejce.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-7">
          <u xml:id="u-7.0" who="#WładysławPihan">Rozwijanie na dużą skalę hodowli w PGR-ach sprawiło, że nie zawsze gospodarstwa te są w stanie wykonać terminowo prace połowę. Wpływa na to również brak odpowiedniego zaplecza technicznego sprzętu mechanicznego, niedostateczne tempo napraw posiadanych maszyn. Dlatego wskazane byłoby utworzenia przy PGR-ach własnych silnych baz remontowych. Zwrócić uwagę należy także na rozwój zaplecza magazynowego PGR.</u>
          <u xml:id="u-7.1" who="#WładysławPihan">PGR-y otrzymały w ub. roku elementy do silosów zbożowych, ale nie mogą ich budować, ponieważ brakuje limitów inwestycyjnych. Istotna potrzeba pilnego przydzielenia tych limitów, aby doprowadzić inwestycje do końca. Gdyby opracowany w ub. roku program produkcji pasz przemysłowych realizowany był skrupulatnie, to sytuacja w tej dziedzinie z pewnością byłaby lepsza. Resort powinien więc konsekwentnie egzekwować od innych resortów realizację programu.</u>
          <u xml:id="u-7.2" who="#WładysławPihan">Coraz częściej traktorzyści i mechanizatorzy narzekają na stan dróg, po których jeżdżą kosztownym sprzętem. Dotychczas sprawa ta nie była odczuwalna. Zły stan dróg przyczynia się do większej awaryjności sprzętu rolniczego, przyśpiesza jego zużycie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-8">
          <u xml:id="u-8.0" who="#JózefBareła">Rok 1978 był korzystny dla rolnictwa. Należałoby życzyć, aby osiągnięte sukcesy mogły się powtórzyć w roku bieżącym. Już obecnie jednak wydaje się to wysoce wątpliwe: warunki atmosferyczne w tym roku były i są niekorzystne. Brak opadów w maju i obecne upały po przymrozkach spowodowały, że stan zbóż jarych jest niezadowalający. Zdecydowanie lepiej prognozują zboża ozime, a zwłaszcza jęczmień. Wydaje się, że jęczmień ozimy jest rośliną niesłychanie wdzięczną w uprawie, choć nadal niedocenianą przez rolników. Ze względu na szybkie plonowanie, areał wykorzystywany na zasiewy jęczmienia może być przeznaczony na produkcję poplonów. Korzystne wyniki osiąga się też w odpornej na mrozy, taniej i łatwej w uprawie roślinie - perko. Upowszechnienie tej uprawy mogłoby w wielu gospodarstwach indywidualnych rozwiązać problem paszowy. Większą niż dotychczas uwagę należy przywiązywać do rozwoju produkcji wysokobiałkowych roślin paszowych np. bobiku, grochu polnego, lucerny i innych. Niektóre z tych roślin są wprawdzie dość kosztowne w uprawie i wymagające, jednakże ich upowszechnienie mogłoby przyczynić się do ograniczenia importu pasz.</u>
          <u xml:id="u-8.1" who="#JózefBareła">Niepokój budzi znaczne zróżnicowanie poziomu nawożenia pomiędzy poszczególnymi sektorami rolnictwa. O ile w państwowych gospodarstwach rolnych średni poziom nawożenia wynosi 300 kg/ha, to w gospodarstwach indywidualnych zaledwie 150 kg.</u>
          <u xml:id="u-8.2" who="#JózefBareła">Obserwowane na początku tego roku zakłócenia w dostawach pasz mogą spowodować ciągu najbliższych kilku miesięcy spadek pogłowia trzody chlewnej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-9">
          <u xml:id="u-9.0" who="#JaninaSzczepańska">W 1978 r. rolnictwo nasze odniosło szereg sukcesów, mówiono o nich wiele w koreferatach poselskich i dotychczasowej dyskusji. Sukcesy te nie mogą jednak zwalniać od dalszych starań na rzecz rozwiązywania najpilniejszych zadań w najbardziej zaniedbanych dziedzinach naszego rolnictwa. Niepokoi przede wszystkim sygnalizowany już w dyskusji niewystarczający poziom nawożenia gleb w rolnictwie indywidualnym. Przyglądając się np. polom w okolicach Warszawy można mieć wątpliwości co do opłacalności uzyskiwanych na nich plonów.</u>
          <u xml:id="u-9.1" who="#JaninaSzczepańska">Od wielu lat wskazuje się w dyskusjach poselskich, że wydajność mleka jest zdecydowanie za niska. Nie uczyniono jak dotychczas niemal nic dla poprawienia materiału hodowlanego i podniesienia wydajności mleka przynajmniej do poziomu 4 tys. l od krowy. Ceny na mleko, pomimo dokonanych podwyżek, są w dalszym ciągu zbyt niskie i nie gwarantują opłacalności produkcji. Zbyt niska jest również wydajność produkcji buraka cukrowego. Osiągnięty poziom 300 q z ha nie odpowiada obiektywnym możliwościom plonowania tej rośliny.</u>
          <u xml:id="u-9.2" who="#JaninaSzczepańska">Członkowie rolniczych spółdzielni produkcyjnych krytycznie oceniają przyjęty obecnie system realizacji budownictwa mieszkaniowego. Okazuje się bowiem, iż spółdzielnie nie mogą realizować tego budownictwa z własnych środków i własnymi siłami, lecz muszą zlecać prace spółdzielczości mieszkaniowej. Praktyka taka prowadzi do podwyższenia kosztów i przedłużenia cyklu inwestycyjnego.</u>
          <u xml:id="u-9.3" who="#JaninaSzczepańska">Wiele zastrzeżeń zgłaszają rolnicy co do jakości i terminowości usług świadczonych przez kółka rolnicze. Podstawowymi barierami w rozwoju tych usług są ograniczenia paliwowe oraz braki sprzętu.</u>
          <u xml:id="u-9.4" who="#JaninaSzczepańska">W ostatnim czasie obserwuje się na wsi ogromne zaangażowanie i chęć do pracy. Coraz mniej czasu rolnicy przeznaczają na świąteczny wypoczynek. W tej sytuacji szczególnie rażące jest pogłębianie się różnic w poziomie życia na wsi i w mieście. Resort powinien dołożyć wszelkich starań w celu łagodzenia tych dysproporcji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-10">
          <u xml:id="u-10.0" who="#TadeuszMaj">W tak trudnym roku dla rolnictwa, jakim był rok ubiegły, wykonanie zadań oznaczało zdwojenie wysiłku ludzi pracy. Wnioskuję o przyjęcie sprawozdania i wyrażenie uznania dla rolników, resortu rolnictwa i CZKR za trud jaki włożono w organizacje kampanii letniej i jesiennej.</u>
          <u xml:id="u-10.1" who="#TadeuszMaj">Podwojenie się liczby gospodarstw specjalistycznych w ub. roku daje gwarancje unowocześnienia rolnictwa i wskazuje, że zachowywany jest główny kierunek jego rozwoju. Trzeba przyznać, iż w dekadzie lat 70-tych polityka ta jest realizowana konsekwentnie, ale właśnie dlatego wnioski poselskie winny być nadal w centrum uwagi resortu. Gospodarstwom specjalistycznym nadaliśmy priorytet, tak bardzo wyraźny, że gdzieniegdzie na wsi wywołuje niezadowolenie. Dlatego resort powinien podjąć prace zmierzające do stworzenia mniejszym gospodarstwom rolnym lepszych warunków produkcji. Z tych drobnych gospodarstw można uzyskać znacznie więcej pod warunkiem, że otoczy się je troskliwą fachową opieką. Nie można widzieć tylko specjalistów, trzeba tworzyć odpowiednią atmosferę i warunki zainteresowania produkcją rolną w całości.</u>
          <u xml:id="u-10.2" who="#TadeuszMaj">Resort przy pomocy swoich specjalistycznych instytutów winien na bieżąco śledzić opłacalność produkcji poszczególnych gałęzi i wysokoopłacalne preferować szczególnie w gospodarstwach państwowych. Trzeba tej sprawie poświęcić więcej uwagi i stymulować najbardziej pożądane kierunki produkcji.</u>
          <u xml:id="u-10.3" who="#TadeuszMaj">Dostawy środków produkcji są przede wszystkim nierytmiczne od wielu lat. Powstające w różnych kwartałach zaległości są bardzo uciążliwe dla rolników. Ciągle odnosi się wrażenie, że resorty pracujące na rzecz rolnictwa czynią to niechętnie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-11">
          <u xml:id="u-11.0" who="#AndrzejKacała">Głównym problemem, który skupiał uwagę resortu ub. roku było wykorzystanie ziemi. Wprawdzie sprzedano mało ziemi, ale trzeba pamiętać o tym, że był to rok przełomowy w polityce rolnej gmin. W zakresie gospodarki ziemią ważne jest to, iż obecnie ziemię, która trafia do Państwowego Funduszu Ziemi odpowiednio się przygotowuje i określa możliwość jej dalszego wykorzystania. Drugą sprawą preferowania w pracach resortu był wzrost produkcji pasz gospodarskich. Powstałe w ubiegłym roku straty miały swe przyczyny w warunkach klimatycznych oraz ograniczonych możliwościach konserwowania pasz. Obecnie report wydzielił odpowiednie środki i opracował program budowy silosów. Środki te są duże, a zjednoczenia budownictwa rolnego zostały zobowiązane do zwiększonych dostaw materiałów potrzebnych na te cele. Organizujemy przygotowanie elementów do montażu silosów poprzez wytypowane SKR-y.</u>
          <u xml:id="u-11.1" who="#AndrzejKacała">Trzeba organizacyjnie przygotować się do zbioru pasz. Zgodnie z decyzją Rady Ministrów pierwszy pokos traw uzyskał te same preferencje, które posiadają kampania żniwna i zbioru okopowych.</u>
          <u xml:id="u-11.2" who="#AndrzejKacała">Odnotowaliśmy wyraźny postęp w hodowli trzody i owiec. Na zachwianie się korzystnych tendencji w chowie bydła wpływ miały warunki klimatyczne lat 1977–78. Skutki odbiły się najbardziej w sektorze państwowym, w najbardziej utechnicznionych gospodarstwach.</u>
          <u xml:id="u-11.3" who="#AndrzejKacała">Co do wapniowania gleb w roku 1976 w przeliczeniu na CaO otrzymaliśmy 2.252 tys. t wapna, w 1978 r. nie wykonano dostaw planowanych, w bieżącym roku planujemy dostarczyć rolnictwu 3.100 tys. t. Aby to było realne podejmujemy działania wspierające. Dużo zależy od inicjatywy m.in. kółek rolniczych, które wykorzystywać powinny lokalne źródła wapna.</u>
          <u xml:id="u-11.4" who="#AndrzejKacała">Opóźnienia inwestycji w gospodarce paszowej spowodowały, że minister wydał odpowiednie zarządzenia drastycznie rozliczające nieterminowych wykonawców. Priorytet w tych inwestycjach ma budowa stanowisk dla cieląt, obiektów wspomagających i silosów.</u>
          <u xml:id="u-11.5" who="#AndrzejKacała">W dziedzinie środków produkcji resort rozwija aktywne działania dotyczące dopilnowywania współpartnerów rolnictwa. Chodzi nie tylko o terminowe dostawy maszyn i innych środków produkcji, ale również jak najlepszą konstrukcję maszyn, jakość wykonania itp.</u>
          <u xml:id="u-11.6" who="#AndrzejKacała">W sprawie spółdzielni rolniczych muszę zaznaczyć, że opodatkowanie transportu zdejmuje tylko podwyższoną cenę za usługi transportowe. Fundusze uzyskane w ten sposób rozprowadzane są w pionie CZKR. Tworzy się z nich fundusz dla dotowania usług deficytowych. Jest to próba ekonomicznego oddziaływania na strukturę wykorzystania parku ciągnikowego. Zaopatrywanie się spółdzielni w rejonowych hurtowniach „Agromy” sprawia iż mogą one nabywać części taniej, po cenach hurtowych. Niezależnie od tego, w okresie kampanii rolnych stosuje się zasadę otwartych magazynów.</u>
          <u xml:id="u-11.7" who="#AndrzejKacała">Produkcja pasz treściwych w lokalnych mieszalniach jest problemem, który aktualnie opracowujemy. W niedługim czasie powinno coś się zmienić na lepsze. Chodzi przede wszystkim o zmniejszenie promienia dostaw komponentów i drogi pasz do odbiorców. Tworzenie systemu mieszalni pasz w gminach wymaga współdziałania wszystkich wytwórców: „Bacutilu”, CZSR i PGR-ów. Ustala się rejony zaopatrywania, tak aby maksymalnie zracjonalizować transport. System ten dotyczy wyłącznie pasz mniej precyzyjnych.</u>
          <u xml:id="u-11.8" who="#AndrzejKacała">Poprawiają się możliwości zbioru słomy po kombajnach. W roku 1977 rolnictwo otrzymało 3.900 pras, w roku 1978 plan zakładał dostawę 3.100, a rolnictwo otrzymało 4.956 pras zbierających. Produkcja pras zbierających jest rozwijana, także import tych maszyn. Gorzej przedstawia się sytuacja z przyczepami samozbierającymi, których od lat jest za mało.</u>
          <u xml:id="u-11.9" who="#AndrzejKacała">System zaplecza technicznego stwarza optymalne warunki dla napraw sprzętu w specjalizujących się POM-ach. Organizując taki system kierowaliśmy się względami technicznymi, a także bezpieczeństwem pracy. Od 1977 r. prowadzimy bezpłatną diagnostykę ciągników dla gospodarstw indywidualnych. W ubiegłym roku dokonano przeglądu 120 tys. tych maszyn.</u>
          <u xml:id="u-11.10" who="#AndrzejKacała">Odnośnie wyników gospodarczych uzyskanych w ubiegłym roku przez PGR-y zaznaczyć trzeba, że wpływ na nie miały warunki atmosferyczne. W trakcie kampanii żniwnej wykonano 60 tys. interwencji czołówek technicznych. Do remontu, po zakończonej kampanii, trafiło 16 tys. kombajnów „Bizon” (w 1977 - 5.5 tys.). Warunki atmosferyczne prac żniwnych powodowały nie tylko zwiększenie zużycia paliwa, ale też obniżenie wydajności pracy.</u>
          <u xml:id="u-11.11" who="#AndrzejKacała">Wiceprezes Centralnego Związku „Kółek Rolniczych” Józef Paluch: Jednostki organizacyjne kółek rolniczych priorytetowo traktują zadania rozwoju usług mechanizacyjnych na rzecz gospodarstw indywidualnych. W ciągu ostatnich 5-ciu lat wartość tych usług, przy tym samym poziomie wyposażenia technicznego, wzrosła dwukrotnie, dzięki usprawnieniom organizacyjnym oraz większej wydajności pracy. Obecnie wszystkie proste rezerwy w tym zakresie są wyczerpane. Rozwój działalności usługowej będzie więc zależał od dostaw maszyn i urządzeń, zaplecza technicznego oraz zmodyfikowania systemu wynagradzania pracowników poprzez wprowadzanie na szerszą skalę bodźców materialnego zainteresowania. Kółka rolnicze koncentrują działalność inwestycyjną na rozwoju zaplecza warsztatowo-usługowego. Co roku oddaje się do użytku ok. 150 w pełni wyposażonych warsztatów. Ponadto, jednostki kółek rolniczych uruchamiają we własnym zakresie produkcję niektórych deficytowych maszyn rolniczych, jak np. przetrząsaczy do siana, przyczep, bron. Ostatnio podjęto regenerację części zamiennych i ogumienia.</u>
          <u xml:id="u-11.12" who="#AndrzejKacała">Produkcja wapna nawozowego wzrasta rok rocznie o ok. 15%. Dalszy przyrost w tym zakresie uzależniony Jest od dostaw sprzętu do wydobywania wapna oraz zapewnienia odpowiedniej ilości środków transportowych. W następnych latach wzrosną nakłady inwestycyjne na kopalnie wapna. Należy przypuszczać, że pełne zaspokojenie potrzeb w tej dziedzinie nastąpi w latach 80-tych.</u>
          <u xml:id="u-11.13" who="#AndrzejKacała">Dyskusję podsumował przewodniczący Komisji poseł Bolesław Strużek (ZSL): Wypowiedzi posłów upoważniają do złożenia wyrazów uznania za wyniki osiągnięte przez rolnictwo w roku 1978 producentom rolnym, a także resortowi i instytucjom działającym na rzecz rolnictwa. W dyskusji podkreślano wysokie tempo wzrostu produkcji globalnej. Jednocześnie jednak należy stwierdzić, że uzyskany wzrost nie zapewnił pełnego wykonania zadań planowych. Stanowi to pewną wskazówkę dla planisty, ażeby zadania były w przyszłości określane w granicach możliwości realizacyjnych.</u>
          <u xml:id="u-11.14" who="#AndrzejKacała">W dyskusji zwrócono również uwagę na szereg zagadnień szczegółowych, wśród których wymienić należy problem niezabezpieczenia limitów finansowych na budowę silosów zbożowych w państwowych gospodarstwach rolnych. Jest to tym bardziej niezrozumiałe, że PGR-y dysponują środkami rzeczowymi niezbędnymi do konstrukcji silosów. Krytyczne refleksje dotyczyły stanu dróg dojazdowych oraz wpływu nowego systemu ekonomiczno-finansowego w państwowych gospodarstwach rolnych na rozwój hodowli bydła. Wskazywano na konieczność aktywizacji drobnych gospodarstw chłopskich. Jedna z możliwości polegałaby na zapewnieniu preferencji finansowych poprzez przyznawanie przy umowach kontraktacyjnych umarzalnych kredytów produkcyjnych.</u>
          <u xml:id="u-11.15" who="#AndrzejKacała">Podkreślano konieczność upowszechniania produkcji roślin wysokobiałkowych na paszę. Intensyfikacja produkcji soi, lucerny, grochu polnego mogłaby się przyczynić do ograniczenia uciążliwego importu pasz.</u>
          <u xml:id="u-11.16" who="#AndrzejKacała">W opinii z dzisiejszego posiedzenia należy zasygnalizować problem obniżania się dochodów realnych ludności rolniczej niewykonania planu w dziedzinie inwestycji wodnych oraz zbyt powolnego w stosunku do potrzeb wzrostu usług produkcyjnych na rzecz gospodarki indywidualnej.</u>
          <u xml:id="u-11.17" who="#AndrzejKacała">Uogólniając wnioski z dzisiejszej dyskusji należy stwierdzić, że coraz bardziej nieaktualną staje się teza, zgodnie z którą jedną z podstawowych przyczyn braku postępu w rolnictwie jest przestarzała struktura agrarna. Okazuje się bowiem, że prawie 1/3 areału znajduje się we władaniu państwowych gospodarstw rolnych, rolniczych spółdzielni produkcyjnych, spółdzielni kółek rolniczych, specjalistycznych gospodarstw chłopskich i zespołów rolników indywidualnych. Wszystkie te gospodarstwa są chłonne na postęp techniczny i agrotechniczny, a także mają obiektywne możliwości wprowadzania nowoczesnych metod gospodarowania. Dalszy rozwój rolnictwa będzie więc zależał od dostaw maszyn i urządzeń rolniczych oraz wdrażania postępu biologicznego i agrotechnicznego.</u>
          <u xml:id="u-11.18" who="#AndrzejKacała">Komisja przyjęła sprawozdanie Rady Ministrów z wykonania narodowego planu społeczno-gospodarczego i budżetu państwa w 1978 r. w częściach dotyczących Ministerstwa Rolnictwa oraz Centralnego Związku Kółek Rolniczych.</u>
        </div>
      </body>
    </text>
  </TEI>
</teiCorpus>