text_structure.xml 18.1 KB
<?xml version='1.0' encoding='utf-8'?>
<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
  <xi:include href="PPC_header.xml" />
  <TEI>
    <xi:include href="header.xml" />
    <text>
      <body>
        <div xml:id="div-1">
          <u xml:id="u-1.0" who="#komentarz">Dnia 1 lutego 1977 r. Komisja Górnictwa, Energetyki i Chemii, obradująca pod przewodnictwem posła Jana Lesia (PZPR), rozpatrzyła:</u>
          <u xml:id="u-1.1" who="#komentarz">1. realizację zadań przemysłu chemicznego w zakresie programu wyżywienia narodu i zabezpieczenie potrzeb gospodarki narodowej do 1978 r.;</u>
          <u xml:id="u-1.2" who="#komentarz">2. stan zagospodarowania rezerw materiałowych jako czynnik poprawy efektywności gospodarowania w resortach: górnictwa, energetyki i energii atomowej oraz przemysłu chemicznego.</u>
          <u xml:id="u-1.3" who="#komentarz">W posiedzeniu udział wzięli przedstawiciele sejmowej Komisji Rolnictwa i Przemysłu Spożywczego, Ministerstwa Przemysłu Chemicznego z wiceministrem Mieczysławem Dróżdżem, Ministerstwa Energetyki i Energii Atomowej z wiceministrem Tadeuszem Zastawnikiem, Ministerstwa Górnictwa z wiceministrem Gerardem Kroczkiem Ministerstwa Finansów, Ministerstwa Przemysłu Spożywczego i Skupu, Komisji Planowania przy Radzie Ministrów, Najwyższej Izby Kontroli, Urzędu Gospodarki Materiałowej i Urzędu Rady Ministrów.</u>
          <u xml:id="u-1.4" who="#komentarz">Podstawą dyskusji w pierwszym punkcie porządku obrad były uprzednio przygotowane materiały resortu oraz referat podkomisji przemysłu chemicznego przedstawiony przez posła Adolfa Ojczyka (PZPR).</u>
          <u xml:id="u-1.5" who="#komentarz">Mówca podkreślił m.in., że od realizacji zadań przemysłu chemicznego, jako producenta i dostawcy środków chemicznych dla rolnictwa, w poważnej mierze zależy wykonanie programu wyżywienia narodu i zabezpieczenie potrzeb gospodarki żywnościowej do 1980 r. Środki produkcji dostarczane przez przemysł chemiczny decydują o rezultatach produkcji rolniczej. Dotyczy to zwłaszcza nawozów mineralnych, które w naszych warunkach są nadal głównym czynnikiem podnoszenia wydajności upraw rolnych.</u>
          <u xml:id="u-1.6" who="#komentarz">Rozwój przemysłu chemicznego umożliwił szybki wzrost nawożenia w ostatnich latach, osiągnięcie w roku 1975-1982 kg czystego składnika na hektar użytków rolnych w porównaniu z 56 kg w roku 1965. Nie pokrywa to jednak w pełni szybko rosnącego zapotrzebowania rolnictwa, brakuje zwłaszcza nawozów azotowych i fosforowych. Ich niedobory zwiększa w niektórych regionach także niesprawny system dystrybucji oraz trudności transportowe, przy czym dystrybucję powinien poprawić przygotowywany obecnie elektroniczny system obliczeniowy.</u>
          <u xml:id="u-1.7" who="#komentarz">Wzrost zadań rolnictwa wymaga dalszego zwiększenia produkcji nawozów. W najbliższych latach zamierza się szybko rozwijać produkcję wszystkich gatunków, ale warunki pełnej realizacji planów stworzono jedynie dla produkcji nawozów azotowych. Nawozy fosforowe i potasowe będą musiały być częściowo importowane.</u>
          <u xml:id="u-1.8" who="#komentarz">Na podstawie wizytacji poselskich, mówca postulował energiczne działania dla odrobienia zaległości i zabezpieczenia warunków terminowej realizacji inwestycji, zwłaszcza budowy kompleksu azotowo-fosforowego w Policach.</u>
          <u xml:id="u-1.9" who="#komentarz">Pełne wykorzystanie mocy produkcyjnych zakładów w Policach, Puławach, Tarnowie i in. zależy od usprawnienia i przyspieszenia produkcji amoniaku.</u>
          <u xml:id="u-1.10" who="#komentarz">W wielu zakładach unieruchamiane są też okresowo niektóre urządzenia. Powodem tego są nierytmiczne dostawy surowców oraz częste awarie. Poważne awarie maszyn i urządzeń powodują zanieczyszczenia gazu dużą zawartością siarki. Podkomisja postuluje w związku z tym pilną budowę oczyszczalni gazu.</u>
          <u xml:id="u-1.11" who="#komentarz">O ile nawozy mineralne decydują o wzroście produkcji rolniczej, o tyle środki ochrony roślin przed szkodnikami, chwastami i chorobami zapobiegają znacznym stratom z tego tytułu. Do tej pory produkcja tych środków była niewielka; nakłady przeznaczone na jej rozwój w latach 1976-1980 pozwolą odrobić zaległości a także ograniczyć kosztowny import, choć nie wszystkie kierunki produkcji będziemy i powinniśmy rozwijać. Wizytacje poselskie wykazały, że są już nakłady i dalece zaawansowane prace naukowo-badawcze, nie nadąża jednak za nimi realizacja zadań budowlanych.</u>
          <u xml:id="u-1.12" who="#komentarz">Podobnie jest w innej, istotnej dla rolnictwa dziedzinie - w przemyśle chemicznych składników pasz. Rozwój tego przemysłu zarówno od strony budowlanej, jak i naukowo-badawczej należy znacznie przyspieszyć, przynosi bowiem poważne korzyści w produkcji zwierzęcej.</u>
          <u xml:id="u-1.13" who="#komentarz">(Dyskusja.)</u>
          <u xml:id="u-1.14" who="#komentarz">Poseł Jan Kubit (PZPR) poinformował Komisję, że badania systemu dystrybucji nawozów mineralnych przeprowadzone na Uniwersytecie Gdańskim wykazały poważne rezerwy tkwiące w tym systemie, których uruchomienie może w istotny sposób poprawić zaopatrzenie rolnictwa i wykorzystanie transportu. Do rezerw tych należy m.in. likwidacja nieuzasadnionych przewozów z odległych baz zaopatrzenia (np. w woj. elbląskim) oraz wykorzystanie innych niż kolej środków transportu, zwłaszcza żeglugi śródlądowej. Zdaniem posła, system dystrybucji nawozów należy oprzeć na metodach matematycznych.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-2">
          <u xml:id="u-2.0" who="#ZbigniewKrzysztoforski">W ocenie posła dostawy środków chemicznych dla rolnictwa, zwłaszcza nawozów, są zbyt małe i nierytmiczne m.in. z powodu trudności transportowych. Poseł z uznaniem powitał zapowiedziany przez resort wzrost produkcji nawozów dla ogrodownictwa, co odpowiada zwiększonemu zapotrzebowaniu, zwłaszcza w województwach południowych. Następnie mówca zwrócił uwagę na nierytmiczność dostaw i nie zawsze odpowiednią jakość środków ochrony roślin produkcji krajowej i importowych oraz postulował zbadanie możliwości zwiększenia planowanych wielkości dostaw tych środków w br.</u>
          <u xml:id="u-2.1" who="#ZbigniewKrzysztoforski">Poseł Tadeusz Gąsiorek (PZPR). Zdaniem posła, lepsze zaopatrzenie rolnictwa w środki chemiczne, a także rytmiczność produkcji zależy w dużym stopniu od usprawnienia transportu oraz dostaw surowców, m.in. do produkcji nawozów fosforowych.</u>
          <u xml:id="u-2.2" who="#ZbigniewKrzysztoforski">Poseł Maciej Majkut (PZPR) podkreślił, że stwierdzone podczas wizytacji poselskich opóźnienia realizacji wielu mniejszych inwestycji wymagają energicznych działań resortu, zwłaszcza zapewnienia materiałów i wykonawców.</u>
          <u xml:id="u-2.3" who="#ZbigniewKrzysztoforski">Poseł Władysław Ochota (PZPR). Omawiając problemy produkcyjne Zakładów Azotowych w Puławach, mówca zwrócił uwagę m.in. na liczne straty w produkcji w związku z ponadnormatywnym zasiarczeniem gazu oraz trudności transportowe. Brak wagonów powoduje przepełnienie magazynów w Puławach i wstrzymuje terminowe dostawy nawozów dla rolnictwa. Mówca zwrócił także uwagę na częste, niezrozumiałe przestoje załadowanych transportów na stacjach. W celu obciążenia kolei i przyspieszenia dostaw, Zakłady w Puławach zamierzają szerzej wykorzystywać transport samochodowy na bliższych odległościach i podjęły starania o powiększenie taboru. Zdaniem posła, wskazana jest budowa magazynów nawozów w portach, co uniezależniłoby kolej od terminów załadunków na statki.</u>
          <u xml:id="u-2.4" who="#ZbigniewKrzysztoforski">Następnie mówca postulował rozbudowę produkcji mocznika w Zakładach w Puławach w związku z uruchomieniem produkcji melaniny i planowanym zwiększeniem produkcji nawozów.</u>
          <u xml:id="u-2.5" who="#ZbigniewKrzysztoforski">Poseł Tadeusz Maj (ZSL) omówił zaopatrzenie rolnictwa w środki chemiczne w ostatnich latach, które mimo zakłóceń w dostawach w latach 1965–1966 znacznie wzrosło. Poprawiła się również jakość dostarczanych środków. Wzrost zapotrzebowania rolnictwa wyprzedza jednak nadal wzrost podaży tych środków: brakuje nawozów fosforowych i azotowych, zbyt mało jest nawozów wieloskładnikowych granulowanych, środków ochrony roślin. Sytuacja transportowa w niektórych regionach dodatkowo utrudnia zaopatrzenie.</u>
          <u xml:id="u-2.6" who="#ZbigniewKrzysztoforski">Poseł Barbara Dębicka (bezp.) postulowała budowanie zakładu dla produkcji chemicznych środków paszowych w Kutnie oraz stworzenie tam zaplecza doświadczalnego.</u>
          <u xml:id="u-2.7" who="#ZbigniewKrzysztoforski">Poseł Zofia Łęgowik (bezp.) podkreśliła znaczenie dostaw amoniaku oraz realizacji inwestycji dla wykonania ustalonego programu chemizacji rolnictwa. Zwiększenie i rytmiczność dostaw amoniaku umożliwiłaby wielu zakładom, m.in. w Policach i Puławach znaczne przekroczenie istniejących i planowanych zdolności produkcyjnych.</u>
          <u xml:id="u-2.8" who="#ZbigniewKrzysztoforski">Przewodniczący Komisji poseł Jan Leś (PZPR) omówił problemy usprawnienia dystrybucji nawozów i środków ochrony roślin, podkreślając m.in. potrzebę synchronizacji dostaw z cyklem produkcyjnym w rolnictwie oraz postulował zabezpieczenie możliwości odsiarczania gazu eksploatowanego w przemyśle chemicznym i przyśpieszenie inwestycji w kombinatach nawozów mineralnych we Włocławku i Policach.</u>
          <u xml:id="u-2.9" who="#ZbigniewKrzysztoforski">Mówca podkreślił duży postęp osiągnięty w ostatnich latach w zakresie zaspokajania potrzeb rolnictwa przez przemysł chemiczny, zwłaszcza w rozwoju produkcji nawozów sztucznych oraz w unowocześnieniu produkcji środków ochrony roślin.</u>
          <u xml:id="u-2.10" who="#ZbigniewKrzysztoforski">Komisja postanowiła opracować opinię w oparciu o przebieg obrad.</u>
          <u xml:id="u-2.11" who="#ZbigniewKrzysztoforski">W kolejnym punkcie porządku obrad Komisja rozpatrzyła stan zagospodarowania rezerw materiałowych i jego wpływ na efektywność gospodarowania w resortach górnictwa, energetyki i energii atomowej oraz przemysłu chemicznego.</u>
          <u xml:id="u-2.12" who="#ZbigniewKrzysztoforski">Podstawą dyskusji były materiały uprzednio przygotowane przez resort oraz referaty podkomisji.</u>
          <u xml:id="u-2.13" who="#ZbigniewKrzysztoforski">Referat podkomisji górnictwa przedstawił poseł Jerzy Grochmalicki (PZPR): W okresie ostatnich 4-ch lat resort górnictwa osiągnął znaczną poprawę racjonalnego wykorzystania zasobów surowcowych i materiałowych. Obniżyły się koszty materiałowe produkcji, dobre rezultaty uzyskano w oszczędzaniu deficytowych materiałów m.in. paliw, stali i drewna oraz w zakresie wtórnego zużycia niektórych materiałów. Rezultaty te osiągnięto przede wszystkim dzięki wdrażaniu postępu technicznego i organizacyjnego.</u>
          <u xml:id="u-2.14" who="#ZbigniewKrzysztoforski">Zcentralizowanie jednostek zaopatrzenia magazynowania i rozprowadzania materiałów i urządzeń przyczyniło się do lepszego dysponowania nimi, obniżenia zapasów materiałowych oraz bardziej racjonalnego wykorzystania środków transportu.</u>
          <u xml:id="u-2.15" who="#ZbigniewKrzysztoforski">Podkomisja wyraziła uznanie dla przedsięwzięcia resortu górnictwa w celu dalszego zwiększenia odzysku złomu, które mają istotne znaczenie dla poprawy zaopatrzenia resortu hutnictwa w materiał wsadowy.</u>
          <u xml:id="u-2.16" who="#ZbigniewKrzysztoforski">Mówca wskazał, że wypracowane przez resort górnictwa metody działania powinny być kontynuowane. Szczególne znaczenie ma uruchamianie bodźców materialnego zainteresowania obniżaniem materiałochłonności produkcji, rozszerzanie programów szkolenia zawodowego dla służb gospodarki materiałowej, doskonalenie systemu informatyki materiałowej.</u>
          <u xml:id="u-2.17" who="#ZbigniewKrzysztoforski">Uwagi podkomisji przemysłu chemicznego przedstawił poseł Maciej Majkut (PZPR): Przemysł chemiczny jest przemysłem materiałochłonnym. W 1976 r. blisko 70 proc. ogólnych kosztów produkcji tego przemysłu stanowiły koszty materiałowe, przy czym utrzymuje się tendencja dalszego ich wzrostu. W tych warunkach obniżanie norm zużycia surowców i materiałów ma największe znaczenie.</u>
          <u xml:id="u-2.18" who="#ZbigniewKrzysztoforski">Resort osiągnął poprawę norm zużycia materiałów do produkcji, jest ona jednak nadal niewystarczająca. Zdaniem podkomisji, należy szybciej weryfikować i nowelizować normy zużycia materiałów w następstwie postępu technicznego, technologicznego i organizacyjnego oraz więcej uwagi poświęcać rozwojowi zaplecza naukowo-badawczego, wdrażaniu nowej techniki i technologii.</u>
          <u xml:id="u-2.19" who="#ZbigniewKrzysztoforski">Obok wysokiej materiałochłonności, przemysł chemiczny cechuje duża energochłonność; zużywa on blisko 20 proc. ogólnej ilości paliw i energii całego przemysłu. Niepełne dostawy gazu ziemnego i energii elektrycznej w roku ubiegłym dla przemysłu chemicznego spowodowały straty w produkcji, zwiększyły awaryjność instalacji oraz wpłynęły na obniżenie jakości produktów finalnych. Z tych względów wielkiego znaczenia nabierają wszelkie działania na rzecz oszczędniejszego gospodarowania paliwami i energią elektryczną, zwłaszcza unowocześnienie procesów technologicznych i wprowadzanie technologii mniej energochłonnych.</u>
          <u xml:id="u-2.20" who="#ZbigniewKrzysztoforski">Podkomisja ocenia, że postęp w dziedzinie wykorzystania utylizacji odpadów produkcyjnych jest niedostateczny. Jest to problem ważny nie tylko z punktu widzenia racjonalizacji gospodarki materiałowej, ale również z punktu widzenia ochrony środowiska. Rachunek ekonomiczny w skali całej gospodarki narodowej, obejmujący również nakłady ponoszone na ochronę środowiska, powinien wpłynąć na szybsze podejmowanie decyzji inwestycyjnych w zakresie utylizacji odpadów. Przyspieszyć należy także prace badawczo-rozwojowe nad minimalizacją odpadów w produkcji, ich utylizacją oraz wprowadzeniem technologii bezodpadowych.</u>
          <u xml:id="u-2.21" who="#ZbigniewKrzysztoforski">Uwagi podkomisji energetyki i energii atomowej przedstawił poseł Jan Kubit (PZPR): Podstawowe rezerwy oszczędzania surowców w resorcie energetyki tkwią w obniżaniu wskaźnika jednostkowego zużycia paliwa na produkcję 1 kWh (w 1976 r. 363...</u>
          <u xml:id="u-2.22" who="#komentarz">(Nieczytelne)</u>
          <u xml:id="u-2.23" who="#ZbigniewKrzysztoforski">... 1 kWh). Gdyby udało się osiągnąć zmniejszenie tego zużycia w roku bieżącym tylko o 3,3 g/1 kWh, pozwoliłoby to zaoszczędzić ponad 440 tys. ton węgla. Oszczędności te mogą być osiągnięte poprzez zwiększanie sprawności urządzeń energetycznych i cieplnych oraz bardziej racjonalne gospodarowanie energią.</u>
          <u xml:id="u-2.24" who="#ZbigniewKrzysztoforski">Zdaniem podkomisji, działania resortu koncentrować powinny się przede wszystkim na wprowadzeniu do eksploatacji nowoczesnych, wysokosprawnych bloków energetycznych. Tempo instalowania tych bloków jest u nas zbyt wolne.</u>
          <u xml:id="u-2.25" who="#ZbigniewKrzysztoforski">Niemałe rezerwy tkwią w usprawnieniu prac remontowych, zabezpieczeniu terminowych dostaw części zamiennych, w wykorzystaniu materiałów regenerowanych m.in. taśm do taśmociągów w kopalniach węgla brunatnego.</u>
          <u xml:id="u-2.26" who="#ZbigniewKrzysztoforski">Pełna koncentracja zapasów możliwa będzie po zorganizowaniu odpowiedniej bazy magazynowej, oraz wprowadzeniu mechanizacji i automatyzacji informacji o zapasach materiałowych.</u>
          <u xml:id="u-2.27" who="#ZbigniewKrzysztoforski">Mówca zwrócił uwagę na konieczność lepszego niż dotychczas wykorzystania odpadów produkcyjnych energetyki w innych gałęziach gospodarki narodowej. Duże rezerwy tkwią np. w wykorzystaniu popiołów węgla brunatnego dla potrzeb rolnictwa oraz popiołu węgla kamiennego dla potrzeb budownictwa.</u>
          <u xml:id="u-2.28" who="#ZbigniewKrzysztoforski">W dyskusji udział wzięli posłowie: Ryszard Najsznerski (PZPR), Adolf Ojczyk (PZPR), Władysław Ochota (PZPR) i Jan Leś (PZPR). Dodatkowych wyjaśnień udzielili: wiceminister Gerard Kroczek, wiceminister Mieczysław Drożdż i wiceminister Tadeusz Zastawnik.</u>
          <u xml:id="u-2.29" who="#ZbigniewKrzysztoforski">W dyskusji wskazywano, że podstawowym warunkiem usprawniania gospodarki materiałowej w omawianych resortach jest szybsze wprowadzanie w życie planu postępu technicznego i technologicznego. Podawano przykłady, że stosowanie np. w resorcie przemysłu chemicznego przestarzałych urządzeń, wpływa na zwiększenie zużycia surowców i energii elektrycznej.</u>
          <u xml:id="u-2.30" who="#ZbigniewKrzysztoforski">Szczególnie wiele uwagi poświęcono bardziej racjonalnemu i szerszemu zużyciu odpadów produkcyjnych. Mimo podjętych działań w tym zakresie przez poszczególne resorty, osiągnięcia w tej dziedzinie nie są zadowalające. Problematyką tą powinien bardziej zająć się Urząd do Spraw Gospodarki Materiałowej.</u>
          <u xml:id="u-2.31" who="#ZbigniewKrzysztoforski">Istotne znaczenie ma również - zdaniem posłów - usprawnianie systemu magazynowania i ewidencjonowania materiałów. Za słuszną uznano drogę zmierzającą do centralizowania gospodarki, zwłaszcza materiałami deficytowymi oraz tworzenia tzw. magazynów interwencyjnych. Taki system gospodarowania materiałami i częściami zamiennymi wymaga doskonalenia informacji o zapasach surowcowych.</u>
          <u xml:id="u-2.32" who="#ZbigniewKrzysztoforski">Komisja postanowiła przyjąć wnioski resortu i przekazać je wraz ze swoimi uwagami i opiniami do Komisji Planu Gospodarczego, Budżetu i Finansów jako Komisji wiodącej w rozpatrywaniu problematyki zagospodarowania rezerw materiałowych.</u>
        </div>
      </body>
    </text>
  </TEI>
</teiCorpus>