text_structure.xml 20.2 KB
<?xml version='1.0' encoding='utf-8'?>
<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
  <xi:include href="PPC_header.xml" />
  <TEI>
    <xi:include href="header.xml" />
    <text>
      <body>
        <div xml:id="div-1">
          <u xml:id="u-1.0" who="#Sprawozdawca">Dnia 20 czerwca 1972 r. Komisja Zdrowia i Kultury Fizycznej, obradująca pod przewodnictwem posła Henryka Ratajskiego (ZSL), rozpatrzyła sprawozdanie z wykonania planu i budżetu za 1971 r. w części dotyczącej ochrony zdrowia.</u>
          <u xml:id="u-1.1" who="#Sprawozdawca">W posiedzeniu udział wzięli przedstawiciele Ministerstwa Zdrowia i Opieki Społecznej z wiceministrem Stanisławem Marcinowskim i dyrektorem generalnym Romanem Secomskim, dyrektor Zespołu NIK — Eugeniusz Polakowski, przedstawiciele Komisji Planowania przy Radzie Ministrów, Ministerstwa Finansów oraz przewodniczący Związku Zawodowego Pracowników Służby Zdrowia — Jan Biernacik.</u>
          <u xml:id="u-1.2" who="#Sprawozdawca">Uwagi do sprawozdania z wykonania planu i budżetu w zakresie ochrony zdrowia za 1971 r. przedstawił w imieniu podkomisji poseł Zdzisław Nowak (PZPR).</u>
          <u xml:id="u-1.3" who="#Sprawozdawca">W 1971 r. poprawiła się opieka zdrowotna dzięki wzrostowi liczby miejsc w szpitalach ogólnych i psychiatrycznych, zwiększeniu liczby ośrodków zdrowia, przychodni ogólnych i przemysłowych oraz dzięki wzrostowi liczby lekarzy, pielęgniarek i innych fachowych pracowników służby zdrowia.</u>
          <u xml:id="u-1.4" who="#Sprawozdawca">Pomimo lepszego aniżeli w latach 1968–1970 wykonania planu i budżetu w 1971 r., nie wszystkie zadania objęte planem zrealizowano. Np. zadanie zwiększenia liczby miejsc w szpitalach wykonano jedynie w 57 proc. w odniesieniu do szpitali ogólnych i w 67 proc. w stosunku do szpitali psychiatrycznych.</u>
          <u xml:id="u-1.5" who="#Sprawozdawca">Szczególnie dotkliwie odczuwa się niedostateczną liczbę miejsc w szpitalach psychiatrycznych i niewłaściwe rozmieszczenie tych placówek na terenie kraju. Pogłębia się bowiem dysproporcje pomiędzy faktycznym wzrostem ilości miejsc w tych szpitalach, a rosnącym napływem chorych, zwłaszcza że pokaźną ilość łóżek zajmują chorzy kwalifikujący się do domów pomocy społecznej. Niedostateczna jest też sieć poradni zdrowia psychicznego, co utrudnia utrzymanie ciągłości leczenia między szpitalem a poradnią.</u>
          <u xml:id="u-1.6" who="#Sprawozdawca">Znacznie lepiej rozwija się baza lecznictwa otwartego. Ilość przychodni w miastach w 1971 r. stanowiła 96,4 proc. planowanej liczby, a ośrodków zdrowia na wsi — 99,6 proc. W dalszym ciągu jednak występują znaczne dysproporcje pomiędzy województwami w rozmieszczeniu ośrodków zdrowia.</u>
          <u xml:id="u-1.7" who="#Sprawozdawca">W roku ub. zwiększyła się ponad założenia planu liczba lekarzy medycyny. Młodzi lekarze podejmowali prace zgodnie z planem zatrudnienia, tzn. przede wszystkim na terenach odczuwających brak kadr lekarskich, gdzie przyrost tych kadr był wyższy od przeciętnego i wyniósł od 5,2 proc. w woj. bydgoskim do 7,6 w woj. zielonogórskim. Mimo to w poszczególnych województwach nie nastąpiła istotna poprawa w obsadzie stanowisk lekarzy rejonowych na pełnych etatach. Nadal więc istnieją trudności w zapewnieniu dostępności i ciągłości opieki oraz rozwoju lekarskiej pomocy środowiskowej i profilaktycznej. W dalszym ciągu zbyt wielu pacjentów przypada na 1 lekarza i wciąż niedostateczna jest opieka specjalistyczna.</u>
          <u xml:id="u-1.8" who="#Sprawozdawca">W 1971 r. stosunkowo dobre rezultaty osiągnęła przemysłowa służba zdrowia. Pod opieką zakładowych i międzyzakładowych przychodni, w których liczba lekarzy wzrosła o 8,5 proc. — było ponad 4 mln pracowników, a pod opieką poradni higieny pracy ponad 1 mln osób. Oznacza to wzrost w stosunku do 1970 r. o 4,1 proc. Jednak i na tym odcinku również występowały niedomagania. Wyrażały się one w nadmiernej rozbudowie przychodni, które nie dysponują odpowiednim zapleczem specjalistycznym i diagnostyczno-laboratoryjnym; należałoby więc większy nacisk położyć na tworzenie wszechstronnie wyposażonych przychodni międzyzakładowych. Niepokój budzi również stosunek świadczeń leczniczych do profilaktycznych na niekorzyść tych ostatnich oraz nierównomierność rozwoju przemysłowej służby zdrowia w przekroju terytorialnym.</u>
          <u xml:id="u-1.9" who="#Sprawozdawca">Mimo pewnego postępu w stosunku do 1970 r., stan sanitarny kraju nie przedstawia się zbyt korzystnie. Dotyczy to zwłaszcza tych dziedzin, w których postęp zależy nie tylko od resortu zdrowia, lecz od innych resortów i od rad narodowych. Wynikiem niewłaściwego stosunku do zagadnień sanitarnych niektórych rad narodowych, zakładów pracy i różnych instytucji jest niepełna skuteczność nadzoru sanitarnego. Obserwuje się też niedostateczny nadzór nad higieną żywności i żywienia oraz higieną komunalną.</u>
          <u xml:id="u-1.10" who="#Sprawozdawca">Znacznie lepsze wyniki, niż w dziedzinie nadzoru sanitarnego, osiągnęła służba San-Epid w zwalczaniu chorób zakaźnych dzięki szeroko stosowanym szczepieniom ochronnym. W dalszym ciągu jednak wzrasta liczba zachorowań na wirusowe zapalenie wątroby. Niezbędne jest wprowadzenie strzykawek jednorazowego użytku, co już kilkakrotnie postulowała sejmowa Komisja Zdrowia.</u>
          <u xml:id="u-1.11" who="#Sprawozdawca">W zeszłym roku nastąpiło dalsze obniżenie wskaźnika umieralności niemowląt, który kształtował się poniżej 30 promile. Mimo to zakres i rozmiary opieki zdrowotnej nad matka i dzieckiem nie zawsze były dostateczne. Wynika to m.in. z niewłaściwego rozmieszczenia kadr pediatrów i ginekologów w układzie województw i powiatów.</u>
          <u xml:id="u-1.12" who="#Sprawozdawca">Zadania inwestycyjne resortu realizowane były lepiej niż w latach ubiegłych, jednakże plan nakładów inwestycyjnych został wykonany tylko w 88,4 proc.</u>
          <u xml:id="u-1.13" who="#Sprawozdawca">Oceniając realizację zadań 1971 r. przez służbę zdrowia, podkomisja widzi potrzebę skoncentrowania wysiłków resortu w kierunku:</u>
          <u xml:id="u-1.14" who="#Sprawozdawca">— terminowego i pełnego wykonawstwa inwestycji i kapitalnych remontów;</u>
          <u xml:id="u-1.15" who="#Sprawozdawca">— wyrównywania dysproporcji kadrowych między poszczególnymi województwami;</u>
          <u xml:id="u-1.16" who="#Sprawozdawca">— lepszego zaopatrzenia placówek służby zdrowia w aparaturę i sprzęt medyczny oraz tabor transportu sanitarnego i bardziej prawidłowego wykorzystania posiadanego sprzętu;</u>
          <u xml:id="u-1.17" who="#Sprawozdawca">— szybszej integracji lecznictwa zamkniętego, otwartego i przemysłowej służby zdrowia w celu lepszego wykorzystania kadr, aparatury i sprzętu;</u>
          <u xml:id="u-1.18" who="#Sprawozdawca">— lepszej koordynacji poczynań resortu z innymi resortami i radami narodowymi na rzecz poprawy stanu sanitarnego kraju.</u>
          <u xml:id="u-1.19" who="#komentarz">(Dyskusja)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-2">
          <u xml:id="u-2.0" who="#RomanMaćkowski">W 1971 r. nie oddano do użytku przewidzianej w planie ilości nowych miejsc w szpitalach. Podział nakładów inwestycyjnych przeznaczonych na budowę nowych szpitali i ośrodków zdrowia nie stwarza możliwości zlikwidowania dysproporcji w rozmieszczeniu tych placówek; w dalszym ciągu szczególne braki w tej dziedzinie notuje się w województwach zielonogórskim, lubelskim, białostockim.</u>
          <u xml:id="u-2.1" who="#RomanMaćkowski">Zdecydowanie niedostateczny jest nadzór sanitarny nad higieną żywności i zbiorowego żywienia. Działalność Państwowej Inspekcji Sanitarnej cechuje nadmierny liberalizm ograniczający w praktyce skuteczność przeprowadzanych kontroli.</u>
          <u xml:id="u-2.2" who="#RomanMaćkowski">Zbyt mało jest studentów pochodzenia robotniczo-chłopskiego na akademiach medycznych. Zwiększenie ich udziału mogłoby mieć wpływ na lepsze rozmieszczenie kadr lekarskich na terenie kraju.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-3">
          <u xml:id="u-3.0" who="#GabrielFilipczak">W zbyt szerokim jeszcze zakresie wykorzystuje się przy budowie szpitali i ośrodków zdrowia cegłę; budownictwo to trzeba możliwie najszybciej uprzemysłowić; zastosowanie systemu wielkopłytowego usprawniłoby i przyspieszyło cykl inwestycyjny.</u>
          <u xml:id="u-3.1" who="#GabrielFilipczak">Wiejskie i powiatowe placówki otwartej służby zdrowia nie są w dostatecznym stopniu zaopatrywane w podstawowy sprzęt; zdarza się, że chorzy z powodu braku krzeseł czekają na stojąco niekiedy parę godzin na przyjęcie przez lekarza.</u>
          <u xml:id="u-3.2" who="#GabrielFilipczak">Akademie medyczne powinny lepiej przygotowywać absolwentów do pracy zawodowej; wielu młodych lekarzy nie umie wykonywać najbardziej podstawowych zabiegów, takich jak zastrzyki czy opatrunki.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-4">
          <u xml:id="u-4.0" who="#TeresaLebiedzińskaTorbus">Resort zdrowia powinien więcej uwagi poświęcić pełnej i prawidłowej realizacji zamierzeń inwestycyjnych, szczególnie w dziedzinie budowy szpitali, ośrodków zdrowia oraz remontów i modernizacji istniejących już obiektów.</u>
          <u xml:id="u-4.1" who="#TeresaLebiedzińskaTorbus">Mała efektywność kontroli dokonywanych przez Państwową Inspekcję Sanitarną często wiąże się z tym, że prezydia rad narodowych nie honorują ich zaleceń. Zdarza się, że zalecenie inspektora sanitarnego w sprawie zamknięcia jakiegoś zakładu zbiorowego żywienia który nie spełnia podstawowych wymogów sanitarnohigienicznych napotyka na sprzeciw ze strony prezydium rady narodowej. Przy reformie systemu inspekcji sanitarnej zwiększyć trzeba uprawnienia inspektorów sanitarnych.</u>
          <u xml:id="u-4.2" who="#TeresaLebiedzińskaTorbus">W dalszym ciągu badania naukowe nie koncentrują się na problemach nurtujących służbę zdrowia. Np. od dłuższego czasu z niezrozumiałych powodów nie jest podejmowany przez placówki naukowe (a dotyczy to przede wszystkim Instytutu Matki i Dziecka) problem tzw. wcześniactwa. Uwzględnienie tego zagadnienia w programie badań naukowych wpłynęłoby z całą pewnością na zmniejszenie wskaźnika śmiertelności niemowląt.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-5">
          <u xml:id="u-5.0" who="#AlojzaKozłowska">Opóźnienia w realizacji planów inwestycyjnych służby zdrowia powstają głównie z winy przedsiębiorstw budowlanych, ze złej organizacji pracy. Nie dość skuteczna jest kontrola kosztów budowy. Przyspieszenie cyklu budowy obiektów służby zdrowia jest problemem palącym; sprawy te stały się w ostatnim okresie przedmiotem ostrej krytyki społecznej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-6">
          <u xml:id="u-6.0" who="#JaninaSzczepańska">Powiatowe i wiejskie ośrodki zdrowia cierpią w dalszym ciągu na niedobór lekarzy specjalistów. Pacjenci długo wyczekiwać muszą na konsultacje lekarskie. Sytuacja w tej dziedzinie uległa ostatnio pogorszeniu w związku z objęciem lecznictwem uspołecznionym ludności wiejskiej. Słuszny wydaje się postulat, szczególnie ludności wiejskiej, by leczenie mogło przebiegać w ośrodkach położonych najbliżej miejsca zamieszkania, niezależnie od podziałów administracyjnych.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-7">
          <u xml:id="u-7.0" who="#StanisławKowalski">Bardzo wiele zakładów przetwórstwa spożywczego na terenie kraju nie spełnia podstawowych zakładach wymogów sanitarnohigienicznych. Istniejący w tych zakładach zły stan sanitarny jest tolerowany m.in. dlatego, że brak środków na budowę nowych zakładów, na remonty i modernizację istniejących. Inwestorzy podejmujący budowę nowych zakładów przemysłu spożywczego powinni ściślej niż dotychczas współdziałać z organami Inspekcji Sanitarnej już w stadium budowy.</u>
          <u xml:id="u-7.1" who="#StanisławKowalski">W związku z przygotowaniem zmian w podziale administracyjnym kraju, należałoby podjąć przygotowania zmierzające do przystosowania sieci placówek służby zdrowia do potrzeb; należałoby dążyć do łagodzenia i usuwania dysproporcji w rozmieszczaniu tych placówek. Należy rozważyć, czy w związku z objęciem ludności rolniczej opieką lecznictwa uspołecznionego celowe jest utrzymywanie wiejskich spółdzielni zdrowia. Należałoby przekształcić je w ośrodki zdrowia.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-8">
          <u xml:id="u-8.0" who="#StanisławaŚwiderska">Środki inwestycyjne resortu zdrowia nie zabezpieczają takiego zakresu budownictwa, które zlikwidowałoby dotkliwie odczuwalny brak miejsc w szpitalach oraz niedostatek ośrodków zdrowia. Środki przeznaczone w budżecie na rozwój lecznictwa pozostają w dyspozycji kilku resortów. Warto by rozważyć czy nie byłoby słuszne skoncentrowanie tych środków w resorcie zdrowia - w resorcie najlepiej zorientowanym w problemach lecznictwa, który mógłby w sposób racjonalny oraz uwzględniający w największym stopniu potrzeby społeczne kształtować politykę związaną z rozwojem lecznictwa.</u>
          <u xml:id="u-8.1" who="#StanisławaŚwiderska">W dalszym ciągu występują pewne niewłaściwości w dysponowaniu kadrami lekarskimi.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-9">
          <u xml:id="u-9.0" who="#JanKwakszyc">Dotkliwy jest brak odpowiedniej ilości sanatoriów i specjalistycznych zakładów leczniczych. W woj. wrocławskim istnieją warunki naturalne sprzyjające stworzeniu tam bazy profilaktyczno-rekonwalescencyjnej. Trzeba więc rozważyć możliwość zwiększenia nakładów inwestycyjnych na budowę nowych uzdrowisk w tym regionie oraz na modernizację już istniejących.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-10">
          <u xml:id="u-10.0" who="#EugeniuszPolakowski">Powszechnie niezadowalający stan sanitarny w kraju znajduje swój szczególny wyraz w zakresie higieny żywności i żywienia. Według ocen Państwowej Inspekcji Sanitarne, w blisko połowie zakładów zajmujących się produkcją lub sprzedażą artykułów żywnościowych oraz zakładów żywienia zbiorowego, stan sanitarny jest niedostateczny. Wśród przyczyn dyskwalifikujących te zakłady z punktu widzenia warunków higieniczno-sanitarnych wyróżnia się przede wszystkim niedostateczne wyposażenie zakładów w sprzęt braki, ilościowe oraz jakościowe wody oraz zwykłe zaniedbania pracowników w zakresie utrzymania porządku i czystości. W konsekwencji na terenie kraju notuje się w ostatnim okresie liczne zbiorowe zatrucia pokarmowe, które nie omijają zakładów służby zdrowia. Skuteczność nadzoru nad stanem sanitarnym zakładów żywności i żywienia ze strony organów Państwowej Inspekcji Sanitarnej nie jest jeszcze dostateczna. Przyczyną tego jest zbyt liberalny stosunek pracowników Państwowej Inspekcji Sanitarnej do naruszeń przepisów sanitarnych w nadzorowanych zakładach, a przede wszystkim w niedostatecznym wykorzystywaniu nadanych im uprawnień represyjnych.</u>
          <u xml:id="u-10.1" who="#EugeniuszPolakowski">Wyniki kontroli wykazały, że gospodarka skierowaniami na leczenie uzdrowiskowe nie jest w pełni racjonalna i zgodna z intencjami społecznymi. Przejawem tego były. np. licznie występujące przypadki kierowania kuracjuszy do uzdrowisk nieodpowiadających profilem leczniczym, jak i umieszczanie kuracjuszy niezgodnie z posiadanymi skierowaniami w nieodpowiednich zakładach leczniczych w uzdrowisku. Przyczyną tego było m.in. nadmierne rozdrobnienie dyspozycji skierowaniami wśród instytucji i zakładów służby zdrowia.</u>
          <u xml:id="u-10.2" who="#EugeniuszPolakowski">Na niedostateczne zaopatrzenie rynku w leki wpłynęły przede wszystkim nietrafne prognozowanie zapotrzebowania, brak zorganizowanego nadzoru fachowego nad ordynowaniem przez lekarzy leków, zwłaszcza w placówkach lecznictwa otwartego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-11">
          <u xml:id="u-11.0" who="#ZygmuntHuszcza">Gruntownej poprawy wymaga stan placówek leczniczych działających na terenie dużych zakładów przemysłowych. Dwa tygodnie temu grupa posłów - członków Komisji wizytowała jeden z większych zakładów przemysłowych stolicy i stwierdziła karygodne zaniedbania w zakresie podstawowych wymogów sanitarnohigienicznych w istniejącej tam placówce służby zdrowia. Szczególnie niepokojąca jest bierna postawa pracowników tej placówki - 20 lekarzy, którzy pracując tam przez dłuższy okres czasu nie uczynili nic, by zmienić istniejący stan rzeczy.</u>
          <u xml:id="u-11.1" who="#ZygmuntHuszcza">Występują ponowne trudności w pełnej realizacji programu zapewnienia ludności wiejskiej opieki uspołecznionej służby zdrowia. Dotyczy to zwłaszcza sanatoryjnego leczenia rolników; obecnie pacjenci czekają niekiedy kilkanaście miesięcy na umieszczenie w zakładach specjalistycznych.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-12">
          <u xml:id="u-12.0" who="#HenrykRafalski">Przedstawione przez resort zdrowia sprawozdanie z wykonania planu i budżetu na rok 1971 nie pozwala na właściwą ocenę służby zdrowia w kraju. Sprawozdanie to operuje przede wszystkim wskaźnikami liczbowymi, unikając jednocześnie kryteriów jakościowych i ogólniejszych ocen.</u>
          <u xml:id="u-12.1" who="#HenrykRafalski">Brak kompleksowego naświetlania poszczególnych problemów.</u>
          <u xml:id="u-12.2" who="#HenrykRafalski">W sprawozdaniu brak m.in. danych i analizy przyczyn absencji pracowników służby zdrowia; absencja ta jest znacznie wyższa niż w innych działach zatrudnienia i w poważnym stopniu obniża efektywność działalności służby zdrowia.</u>
          <u xml:id="u-12.3" who="#HenrykRafalski">Dodatkowych wyjaśnień udzielili: wiceminister zdrowia i opieki społecznej Stanisław Marcinowski, dyrektor departamentu lecznictwa — Stefan Zieliński i dyrektor generalny — Roman Secomski.</u>
          <u xml:id="u-12.4" who="#HenrykRafalski">Omawiając zagadnienie stanu sanitarnego kraju wiceminister Marcinowski poinformował o kierunkach przygotowywanej reorganizacji służby sanitarno-epidemiologicznej; zamierza się służbie tej przyznać większe uprawnienia, a równocześnie obciążyć ją większą odpowiedzialnością za poziom przeprowadzanych kontroli i za nadzór nad konsekwentną realizacją zaleceń pokontrolnych. Powinno się to przyczynić do dalszej poprawy stanu higieniczno-sanitarnego zarówno w gospodarce komunalnej, jak też w przemyśle spożywczym i obrocie handlowym.</u>
          <u xml:id="u-12.5" who="#HenrykRafalski">Omawiając realizację zamierzeń inwestycyjnych służby zdrowia wiceminister Marcinowski wskazał na konieczność przemyślanego stosowania przemysłowych metod budownictwa placówek służby zdrowia. Stosowanie wielkich płyt jest celowe i opłacalne jedynie przy wznoszeniu wielkich i wysokościowych obiektów. W resorcie odbywają się okresowe oceny wykonania planu inwestycyjnego z udziałem przedstawicieli przedsiębiorstw budowlanych oraz prezydiów rad narodowych. Intencją tych narad jest ugruntowanie przekonania o wadze i społecznym znaczeniu pełnego, rytmicznego i terminowego wykonywania planowanych zadań w tej dziedzinie.</u>
          <u xml:id="u-12.6" who="#HenrykRafalski">Przedstawiając zagadnienie rozmieszczenia kadr lekarskich dyr. Stefan Zieliński wskazał, że limitowanie zatrudnienia zapobiega wprawdzie pogłębianiu dysproporcji w przekroju terytorialnym, lecz do likwidowania tych dysproporcji najbardziej przyczynia się system płac preferujący lekarzy podejmujących pracę na wsi oraz rozbudowa placówek służby zdrowia na. terenach dotychczas zaniedbanych. Na poprawę opieki zdrowotnej powinna wpłynąć również opracowywana obecnie zmiana struktury organizacyjnej służby zdrowia.</u>
          <u xml:id="u-12.7" who="#HenrykRafalski">Komisja przyjęła sprawozdanie rządu z wykonania planu i budżetu w 1971 w części dotyczącej służby zdrowia. Komisja zleciła swemu prezydium spracowanie projektu dezyderatów w oparciu o przebieg obrad.</u>
        </div>
      </body>
    </text>
  </TEI>
</teiCorpus>