text_structure.xml
17.1 KB
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50
51
52
53
54
55
56
57
58
59
60
61
62
63
64
<?xml version='1.0' encoding='utf-8'?>
<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
<xi:include href="PPC_header.xml" />
<TEI>
<xi:include href="header.xml" />
<text>
<body>
<div xml:id="div-1">
<u xml:id="u-1.0" who="#Sprawozdawca">Dnia 2 października 1973 r. Komisje: Oświaty i Wychowania oraz Nauki i Postępu Technicznego, obradujące pod przewodnictwem posła Jaremy Maciszewskiego (PZPR), rozpatrywały projekt uchwały Sejmu w sprawie systemu edukacji narodowej.</u>
<u xml:id="u-1.1" who="#Sprawozdawca">W posiedzeniu udział wzięli:</u>
<u xml:id="u-1.2" who="#Sprawozdawca">— sekretarze wojewódzkich zespołów poselskich;</u>
<u xml:id="u-1.3" who="#Sprawozdawca">— przedstawiciele Ministerstwa Oświaty i Wychowania z ministrem Jerzym Kuberskim, Ministerstwa Nauki, Szkolnictwa Wyższego i Techniki z I zastępcą ministra Zdzisławem Kaczmarkiem, Komisji Planowania przy Radzie Ministrów, Ministerstwa Finansów oraz wicedyrektor Zespołu NIK — Tadeusz Sztejnert.</u>
<u xml:id="u-1.4" who="#Sprawozdawca">Przedmiotem obrad był opracowany przez podkomisję przy współudziale rządu projekt uchwały.</u>
<u xml:id="u-1.5" who="#Sprawozdawca">W myśl projektu, głównym ogniwem zreformowanego systemu szkolnego powinna stać się powszechna 10-letnia średnia szkoła ogólnokształcąca. Powinna ona zapewnić młodzieży jednolite wykształcenie obejmujące wiedzę o przyrodzie i społeczeństwie, nauczyć samodzielnie myśleć i twórczo rozwiązywać problemy, wynikające z dynamicznych zmian w warunkach pracy i życia; zapewnić przygotowanie do podjęcia pracy i dalszej nauki, wyposażyć w możliwości ciągłego doskonalenia wiedzy, umiejętności zawodowych i własnej osobowości.</u>
<u xml:id="u-1.6" who="#Sprawozdawca">Szkoła ta będzie jednolita pod względem programowym w mieście i na wsi.</u>
<u xml:id="u-1.7" who="#Sprawozdawca">Stopniowo upowszechniane ma być wychowanie przedszkolne w mieście i na wsi i w pierwszej kolejności obejmować się będzie powszechnym wychowaniem przedszkolnym dzieci na rok przed podjęciem obowiązku szkolnego.</u>
<u xml:id="u-1.8" who="#Sprawozdawca">Przygotowaniu kwalifikowanych robotników, techników i innych pracowników, unowocześnianiu ich kwalifikacji i ustawicznemu doskonaleniu wiedzy, umiejętności i kultury pracujących służyć ma kształcenie zawodowe.</u>
<u xml:id="u-1.9" who="#Sprawozdawca">Zgodnie z potrzebami gospodarki narodowej organizowana być mają m.in. szkoły zawodowe, w tym przyzakładowe, na podbudowie 10-letniej średniej szkoły ogólnokształcącej, przygotowujące wysoko kwalifikowanych robotników, rolników, rzemieślników i pracowników usług. W szkołach tych kształceni także będą technicy i inni wysoko kwalifikowani pracownicy różnych zawodów. Okres nauki w tych szkołach, w zależności od potrzeb specjalizacji zawodowej i stopnia koniecznych kwalifikacji, trwać będzie od pół roku do dwóch lat, a w szczególnie uzasadnionych przypadkach — dłużej.</u>
<u xml:id="u-1.10" who="#Sprawozdawca">Projekt uchwały przewiduje również organizowanie w oparciu o istniejące szkoły zawodowe — ośrodków pozaszkolnego kształcenia i doskonalenia zawodowego, prowadzących kwalifikacyjne kursy trwające do jednego roku i przygotowujące absolwentów 10-letniej szkoły do pracy na stanowiskach wymagających wąskiego przyuczenia zawodowego, jak również kursy przysposobienia zawodowego, rekwalifikacyjne, modernizujące, doskonalące i podnoszące kwalifikacje osób zawodowo czynnych.</u>
<u xml:id="u-1.11" who="#Sprawozdawca">Treści kształcenia zawodowego odpowiadać powinny wymaganiom gospodarki i kultury narodowej.</u>
<u xml:id="u-1.12" who="#Sprawozdawca">Absolwenci 10-letniej szkoły średniej będą mogli podejmować pracę zawodową lub dalej się kształcić. Absolwenci 10-letniej szkoły, zamierzający podjąć studia wyższe z potrzebami gospodarki i kultury, będą przygotowywani do tych studiów przez szkoły specjalizacji kierunkowej o 2-letnim okresie nauczania. Szkoły te przygotowujące absolwentów do dalszego kształcenia w szkołach wyższych i pracy w niektórych zawodach będą zróżnicowane w zależności od kierunku studiów i charakteru pracy, jaką mają zamiar podjąć absolwenci.</u>
<u xml:id="u-1.13" who="#Sprawozdawca">Projekt przewiduje również zmiany w modelu, strukturze i rozmiarach kształcenia w szkołach wyższych.</u>
<u xml:id="u-1.14" who="#Sprawozdawca">Na studia wyższe mają być, w myśl projektu ustawy przyjmowani absolwenci:</u>
<u xml:id="u-1.15" who="#Sprawozdawca">— 10-letniej szkoły średniej, którzy potwierdzili swe szczególne uzdolnienia w olimpiadach przedmiotowych i konkursach organizowanych centralnie,</u>
<u xml:id="u-1.16" who="#Sprawozdawca">— 2-letnich szkół specjalizacji kierunkowej,</u>
<u xml:id="u-1.17" who="#Sprawozdawca">— szkół zawodowych na podbudowie 10-letniej szkoły średniej,</u>
<u xml:id="u-1.18" who="#Sprawozdawca">— 10-letniej szkoły średniej po co najmniej 2-letnim stażu pracy lub służbie wojskowej.</u>
<u xml:id="u-1.19" who="#Sprawozdawca">Szkoła wyższa powinna rozwijać i harmonijnie łączyć zadania kształcenia i wychowywania kadr o najwyższych kwalifikacjach naukowych i zawodowych z funkcjami naukowo-badawczymi, wynikającymi z potrzeb społeczno-gospodarczego rozwoju kraju i postępu nauki i techniki. Równocześnie w coraz wyższym stopniu stawać się musi ona ośrodkiem doskonalenia czynnych zawodowo pracowników i aktualizacji ich wiedzy w systemie kształcenia ustawicznego.</u>
<u xml:id="u-1.20" who="#Sprawozdawca">Proces kształcenia powinien być oparty o zasadę integracji dydaktyki, badań naukowych i twórczej, wykorzystującej osiągnięcia nauki działalności praktycznej.</u>
<u xml:id="u-1.21" who="#Sprawozdawca">Koncepcja programowa w szkołach wyższych zakładać powinna wykorzystanie w toku kształcenia najnowszych, najbardziej wartościowych osiągnięć nauki, wpajać winna studentom umiejętność samodzielnego formułowania i rozwiązywania problemów oraz twórczego stosowania tej wiedzy w praktyce.</u>
<u xml:id="u-1.22" who="#Sprawozdawca">Indywidualizacja w procesie kształcenia oraz szerokie włączenie studentów do prowadzonych w uczelni prac badawczych i wdrożeniowych stworzy możliwość ukształtowania świadomej swych celów, aktywnej i twórczej osobowości absolwentów.</u>
<u xml:id="u-1.23" who="#Sprawozdawca">Realizacja zarysowanego modelu szkoły wyższej wymagać będzie podjęcia działań zmierzających do wyraźnego przyspieszenia tempa kształcenia kadr naukowych, do rozbudowy bazy dydaktycznej i socjalnej oraz do modernizacji wyposażenia uczelni.</u>
<u xml:id="u-1.24" who="#Sprawozdawca">W projekcie uchwały wiele miejsca poświęca się roli nauczyciela, rozwojowi aktywności oraz kształtowaniu aspiracji zawodowych i zainteresowań młodzieży, zadaniom poszczególnych ogniw systemu szkolnego w zakresie kształcenia i wychowania, roli, jaką w ogólnym systemie oświaty odgrywać powinny: rodzina, zakłady pracy i związki zawodowe, organizacje młodzieżowe i społeczne, instytucje ochrony zdrowia, instytucje opieki nad dziećmi i młodzieżą, wojsko, instytucje kulturalno-oświatowe, naukowe i artystyczne, instytucje upowszechniające wiedzę, wartości moralne i zasady współżycia społecznego. Środki masowej informacji, instytucje sportu i turystyki.</u>
<u xml:id="u-1.25" who="#Sprawozdawca">Koordynacja wpływów i działalności instytucji umożliwi optymalizację procesu kształcenia i wychowania dzieci i młodzieży, zwłaszcza przyswajanie podstawowych norm moralnych.</u>
<u xml:id="u-1.26" who="#Sprawozdawca">Projekt przewiduje, że rząd przedłoży Sejmowi do 1975 r. projekt ustawy o systemie edukacji narodowej, rozwijającej i konkretyzującej założenia określone w uchwale Sejmu, zapewni środki finansowe niezbędne dla realizacji programu przebudowy systemu edukacji narodowej i upowszechnienia szkoły średniej, opracuje nowoczesny system zarządzania całością oświaty.</u>
<u xml:id="u-1.27" who="#Sprawozdawca">Otwierając obrady, przewodniczący Komisji Oświaty i Wychowania poseł Jarema Maciszewski (PZPR) podkreślił ich szczególną wagę, ponieważ stanowią one końcowy etap prac przygotowawczych Komisji do posiedzenia Sejmu, które poświęcone będzie przedyskutowaniu i powzięciu uchwały o systemie edukacji narodowej. Posiedzenie to, które odbędzie się w okresie obchodów dwusetnej rocznicy powstania Komisji Edukacji Narodowej, zajmie się sprawą, której znaczenie jest relatywnie niemniej doniosłe niż podjęta przez ludzi oświeconych w Polsce sprzed 200 laty.</u>
<u xml:id="u-1.28" who="#Sprawozdawca">Wyłoniona przez obydwie Komisje podkomisja nadzwyczajna z dużą troską i wnikliwą uwagą przeprowadziła prace nad należytym sformułowaniem projektu uchwały Sejmu o systemie edukacji narodowej. Główne kierunki założeń, stanowiących podstawę reformy systemu edukacji przedstawił na poprzednim posiedzeniu obu Komisji minister oświaty i wychowania. Poprzednio jeszcze, przed feriami parlamentarnymi, Komisje przeprowadziły szeroką dyskusję na ten temat.</u>
<u xml:id="u-1.29" who="#Sprawozdawca">Obecne posiedzenie poświęcone jest szczegółowemu przedyskutowaniu przedłożonego posłom tekstu projektu uchwały.</u>
<u xml:id="u-1.30" who="#Sprawozdawca">Nie jest intencją projektu uchwały przesądzanie o szczegółowych rozwiązaniach mającej nastąpić reformy systemu edukacji. Założenia zreformowanego szkolnictwa powinny znaleźć się w ustawie, której projekt ma być opracowany przez rząd w ciągu 2 lat. Sejm w powziętej uchwale zaperza określić główne kierunki reformy i główne zadania w dziedzinie stworzenia warunków dla wprowadzenia jej w życie.</u>
<u xml:id="u-1.31" who="#Sprawozdawca">Projekt uchwały określa kierunki rozwoju systemu edukacji narodowej; podkreśla znaczenie działań wychowawczych nie tylko szkoły, lecz również rodziny, zakładów pracy, instytucji i organizacji społecznych. Dużo uwagi przywiązuje do kształtowania zasad moralnych, twórczego stosunku do pracy i obowiązków społecznych.</u>
<u xml:id="u-1.32" who="#Sprawozdawca">Do Prezydium Sejmu i komisji wpłynęło wiele uwag, wniosków i postulatów obywateli i instytucji. Potraktowano te wnioski i uwagi jako przedłużenie publicznej dyskusji nad raportem Komitetu Ekspertów o stanie oświaty w Polsce i skrupulatnie rozpatrzono w toku rozważań nad projektem uchwały Sejmu, wykorzystując szereg konstruktywnych uwag i myśli.</u>
<u xml:id="u-1.33" who="#Sprawozdawca">W dyskusji udział wzięli i pytania pod adresem autorów projektu skierowali posłowie: Franciszek Bajor (ZSL), Barbara Szambelan (PZPR), Leopold Szydłowski (ZSL), Wacław Auleytner (bezp. „Znak”), Edmund Męclewski (bezp.), Kazimierz Czarnecki (PZPR), Stanisława Kosowska (ZSL), Jerzy Hagmajer (bezp. „PAX”), Bogdan Waligórski (PZPR), Anna Kochanowska (SD), Jarema Maciszewski (PZPR), Maria Gilewska (bezp.), Janina Kocemba (PZPR), Mieczysław Klimowicz (bezp.), Eugenia Łoch (PZPR), Włodzimierz Sokorski (PZPR), Jerzy Szymanek (ZSL). Wyjaśnień udzielił minister oświaty i wychowania — Jerzy Kuberski.</u>
<u xml:id="u-1.34" who="#Sprawozdawca">Wszyscy uczestnicy dyskusji dali wyraz swej aprobacie dla przedłożonego projektu uchwały.</u>
<u xml:id="u-1.35" who="#Sprawozdawca">M.in. poseł Bogdan Waligórski (PZPR) wskazał, że zagadnienie reformy systemu oświaty wzbudziło głębokie zainteresowanie młodzieży miast i wsi; wyraziło się to zainteresowanie szerokim udziałem młodzieży w dyskusji nad raportem o stanie oświaty, którą prowadzono zarówno podczas akcji letniej, jak i w zakładach pracy, na uczelniach i w szkołach. Zainteresowanie młodzieży problemem reformy wiąże się z jej nadzieją, iż nowy system oświaty zgodny będzie z wymogami dynamicznego rozwoju kraju. Młodzież ocenia obecny system jako nie w pełni odpowiadający tym wymogom, docenia jednak całkowicie i to, że dotychczas spełniał on w zasadzie swe zadania. I ten pogląd młodzieży znajduje odbicie w uchwale.</u>
<u xml:id="u-1.36" who="#Sprawozdawca">Ustalenie powszechności średniej 10-letniej szkoły podnosi samopoczucie młodzieży oraz rangę społeczną wiedzy, wykształcenia i kwalifikacji zawodowych. Znalazło to wyraz zwłaszcza w czasie spotkań z aktywem społecznych organizacji młodzieżowych i z młodymi nauczycielami, na których zapoznano uczestników z zasadami reformy systemu naszego szkolnictwa; zasady te spotkały się z pełnym poparciem uczestników tych spotkań.</u>
<u xml:id="u-1.37" who="#Sprawozdawca">Godna uznania jest również procedura prac nad reformą systemu oświaty, która objęła prace Komitetu Ekspertów, dyskusję publiczną nad raportem o stanie oświaty, dyskusje poselskie i prace nad projektem uchwały Sejmu w sprawie systemu edukacji narodowej, która stanie się punktem wyjścia dla działalności rządu.</u>
<u xml:id="u-1.38" who="#Sprawozdawca">Poseł Jerzy Szymanek (ZSL) podkreślił słuszną tendencję projektu uchwały wyrównywania szans dla całej młodzieży, szczególnie ważną dla całego młodego pokolenia miast i wsi. Znajduje to odzwierciedlenie np. w upowszechnieniu wychowania przedszkolnego na wsi.</u>
<u xml:id="u-1.39" who="#Sprawozdawca">Wprowadzenie do jednolitego 10-letniego szkolnictwa średniego zajęć fakultatywnych ma szczególnie ważne znaczenie dla społeczności wiejskiej, gdyż sprzyjać będzie rozbudzaniu zainteresowań i rozwojowi intelektualnemu tej społeczności.</u>
<u xml:id="u-1.40" who="#Sprawozdawca">Analizę doświadczeń istniejących zbiorczych szkół gminnych, dokonana przez Naczelny Komitet ZSL, wykazuje pełną akceptację tego elementu reformy systemu oświaty przez ludność wiejską.</u>
<u xml:id="u-1.41" who="#Sprawozdawca">Poseł Maria Gilewska (bezp.) wskazała, że projekt uchwały w sprawie systemu edukacji narodowej ustala nie tylko zmiany organizacyjne i treści działalności obecnego systemu oświaty w naszym kraju. Przewiduje on również istotne zmiany metod działalności wychowawczej i dydaktycznej naszego szkolnictwa. Młodzież w pełni to docenia i widzi w tym perspektywę uatrakcyjnienia procesu kształcenia, zwłaszcza na wyższych uczelniach.</u>
<u xml:id="u-1.42" who="#Sprawozdawca">Poseł Janina Kocemba (PZPR) z uznaniem podkreśliła, że prace nad reformą systemu oświaty nie mają charakteru akcyjnego, jubileuszowego, że jest to rzetelna, długofalowa, szeroko społecznie konsultowana działalność, mająca na celu takie udoskonalenie kształcenia i wychowania, aby odpowiadały one potrzebom dynamicznie rozwijającego się socjalistycznego państwa.</u>
<u xml:id="u-1.43" who="#Sprawozdawca">Zdaniem posła Mieczysława Klimowicza (bezp.), słusznie uwypuklono w projekcie uchwały zasady integracji dydaktyki, badań naukowych i twórczej, wykorzystującej osiągnięcia nauki działalności praktycznej. Niezwykle cenne jest wskazanie projektu uchwały dotyczące indywidualizacji w procesie kształcenia. Wymaga ono jednak uzupełnienia w postaci stwierdzenia, iż konieczne jest w tym celu podniesienie na wyższy poziom dydaktyki na uczelniach.</u>
<u xml:id="u-1.44" who="#Sprawozdawca">Poseł Eugenia Łoch (PZPR) wskazała, że w projekcie uchwały występuje w pełni uzasadnione i słuszne połączenie tradycji ze współczesnością, osiągnięć z koniecznością przemian w systemie kształcenia i wychowania. Słusznie podkreślona została ciągłość przygotowania ogólnego i zawodowego oraz konieczność zwrócenia szczególnej uwagi na... [nieczytelne].</u>
</div>
<div xml:id="div-2">
<u xml:id="u-2.0" who="#JerzyŁukowski">... kształcenia na wyższych uczelniach. Z uznaniem podkreślić należy również i to, że w projekcie uchwały znalazły właściwe odzwierciedlenie obowiązki i odpowiedzialność wszystkich środowisk nie tylko za wychowanie, lecz także za kształcenie i drożność całego systemu oświaty.</u>
<u xml:id="u-2.1" who="#JerzyŁukowski">Poseł Jerzy Hagmajer (bezp. „PAX”) podkreślił, że uczestnictwo w przygotowaniu tak ważnej uchwały, jaką jest uchwała w sprawie systemu edukacji narodowej napawa poczuciem dumy i satysfakcji. Jest to dokument przepojony duchem patriotyzmu, postępu i socjalistycznych treści, duchem miłości do dziecka i do człowieka.</u>
<u xml:id="u-2.2" who="#JerzyŁukowski">Po dyskusji Komisje szczegółowo rozpatrzyły przedłożony przez podkomisję projekt uchwały i po zaakceptowaniu szeregu propozycji poprawek. Komisje przyjęły projekt uchwały.</u>
<u xml:id="u-2.3" who="#JerzyŁukowski">Na sprawozdawcę projektu uchwały Komisje powołały posła Jana Szczepańskiego (bezp.).</u>
</div>
</body>
</text>
</TEI>
</teiCorpus>