text_structure.xml 14.4 KB
<?xml version='1.0' encoding='utf-8'?>
<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
  <xi:include href="PPC_header.xml" />
  <TEI>
    <xi:include href="header.xml" />
    <text>
      <body>
        <div xml:id="div-1">
          <u xml:id="u-1.0" who="#komentarz">W dniach 12 i 13 maja 1972 r. Komisja Handlu Zagranicznego, obradująca pod przewodnictwem posła Tadeusza Pyki (PZPR), rozpatrzyła projekt uchwały Sejmu o 5-letnim planie społeczno-gospodarczego rozwoju kraju w latach 1971-1975 w części dotyczącej handlu zagranicznego.</u>
          <u xml:id="u-1.1" who="#komentarz">W posiedzeniu udział wzięli przedstawiciele: Ministerstwa Handlu Zagranicznego z wiceministrami - Ryszardem Strzeleckim i Ryszardem Karskim, Ministerstwa Przemysłu Ciężkiego z wiceministrem - Józefem Talmą. Ministerstwa Przemysłu Lekkiego z wiceministrem - Zdzisławem Przygodą, Ministerstwa Przemysłu Spożywczego i Skupu z wiceministrem - Marianem Dębogórskim, Centrali Spółdzielni Ogrodniczych z prezesem - Tadeuszem Kalińskim. Komisji Planowania przy Radzie Ministrów, Ministerstwa Finansów, Ministerstwa Przemysłu Chemicznego, Ministerstwa Przemysłu Maszynowego oraz Najwyższej Izby Kontroli.</u>
          <u xml:id="u-1.2" who="#komentarz">Podstawą dyskusji były materiały informacyjne i analityczne opracowane przez Ministerstwo Handlu Zagranicznego.</u>
          <u xml:id="u-1.3" who="#komentarz">Uwagi podkomisji do spraw eksportu i importu produktów przemysłu ciężkiego, maszynowego, chemicznego i górnictwa przedstawił poseł Henryk Zieliński (PZPR):</u>
          <u xml:id="u-1.4" who="#komentarz">W projekcie planu silnie eksponowana jest rola handlu zagranicznego. Wzrost intensywności handlu zagranicznego traktuje się jako jeden z podstawowych warunków osiągnięcia założonej dynamiki rozwoju gospodarki narodowej. W myśl założeń planu dążyć będziemy nie tylko do zwiększenia wymiany towarów i usług, lecz również do szerszego wykorzystania możliwości, jakie stwarza międzynarodowy podział pracy. Specjalny nacisk kładzie się na rozwój specjalizacji i kooperacji produkcji w ramach RWPG.</u>
          <u xml:id="u-1.5" who="#komentarz">Obroty handlu zagranicznego mają w bieżącym 5-leciu wzrosnąć o 57 proc. Jest to wzrost szybszy aniżeli wzrost produkcji przemysłowej. Wzrosnąć ma rola handlu zagranicznego jako czynnika dynamizującego gospodarkę narodową. Procesy dynamizujące handel zagraniczny mają na celu silniejsze włączenie się gospodarki polskiej w światowy system gospodarczy; jest to tym ważniejsze, że obecnie występują dysproporcje między udziałem Polski w światowej produkcji (2,4 proc.), a jej udziałem w obrotach handlu zagranicznego (ok. 1 proc.).</u>
          <u xml:id="u-1.6" who="#komentarz">Plan społeczno-gospodarczy rozwoju kraju zakłada silne włączenie handlu zagranicznego do procesu unowocześnienia produkcji przemysłowej i całej gospodarki. Zwiększy się także jego rola w zaspokajaniu bezpośrednich potrzeb społeczeństwa.</u>
          <u xml:id="u-1.7" who="#komentarz">Podkomisja przeprowadziła konsultację z przedstawicielami resortów i wybranych central handlu zagranicznego. Zdaniem podkomisji istnieją rezerwy stwarzające możliwości wyższej niż przyjęto w planie aktywizacji handlu zagranicznego. Resorty i centrale powinny podjąć działania zmierzające do wykorzystania tych rezerw.</u>
          <u xml:id="u-1.8" who="#komentarz">Podkomisja stwierdziła również istnienie szeregu słabych ogniw na styku działalności przemysłu i handlu zagranicznego. Produkcję na rzecz eksportu cechuje w szeregu przypadkach improwizacja, brak koordynacji zadań i brak prognoz na przyszłość, co utrudnia prowadzenie długofalowej polityki handlowej. Podkomisja zaleca ściślejsze powiązanie handlu zagranicznego z przemysłem. Niezbędne jest zwłaszcza opracowanie wieloletnich planów dostaw eksportowych dużych mas towarowych oraz towarów o dużej wartości jednostkowej.</u>
          <u xml:id="u-1.9" who="#komentarz">Zwrócono również uwagę na potrzebę zweryfikowania obowiązujących przepisów regulujących zasady i tryb postępowania przy zakupie maszyn i urządzeń, głównie przy zakupie licencji. Spośród problemów związanych z intensyfikacją i ze zwiększeniem rentowności eksportu, na specjalną uwagę zasługuje potrzeba unowocześnienia wyrobów, poprawa ich jakości i nowoczesności.</u>
          <u xml:id="u-1.10" who="#komentarz">Założenia polityki handlowej w zakresie importu są zbieżne z potrzebami unowocześnienia gospodarki i wzbogacenia rynku. Niemniej zdarzają się jeszcze przypadki niepełnego rozeznania potrzeb i niedocenienia możliwości zwiększenia wymagań w stosunku do zagranicznych dostawców. Bardzo poważny problem dla całości handlu zagranicznego stanowi także uzyskiwanie maksymalnej efektywności ekonomicznej zarówno eksportu, jak i importu.</u>
          <u xml:id="u-1.11" who="#komentarz">Uwagi podkomisji do spraw eksportu i importu konsumpcyjnych artykułów przemysłowych zreferował poseł Franciszek Kociemski (PZPR).</u>
          <u xml:id="u-1.12" who="#komentarz">Planowany wzrost eksportu przemysłowych artykułów nieżywnościowych jest znaczny. Niemniej jednak istnieją dalsze perspektyw wy zwiększenia tego eksportu. Aby wykorzystać istniejące możliwości lokacyjne, trzeba zwiększyć produkcję, zwłaszcza mebli, wyrobów dziewiarskich, odzieży i wyrobów przemysłu elektromaszynowego. Rozwój eksportu uwarunkowany jest pełną i terminową realizacją programu inwestycyjnego, programu modernizacji przemysłu, zwłaszcza lekkiego.</u>
          <u xml:id="u-1.13" who="#komentarz">Podkomisja uznała za słuszne założenie wydatnego zwiększenia udziału w eksporcie wyrobów o wyższym stopniu przetworzenia. Badania i analiza koniunktur wykazują, że artykuły konsumpcyjne trwałego użytku mają dobre perspektywy zbytu w najbliższych latach. Dotyczy to zwłaszcza artykułów gospodarstwa domowego oraz sprzętu turystyczno-campingowego.</u>
          <u xml:id="u-1.14" who="#komentarz">Wykorzystanie istniejącej koniunktury jest w dużym stopniu uzależnione od jakości i atrakcyjności przeznaczanych na eksport wyrobów. Istotnym czynnikiem wpływającym na unowocześnienie produkcji i na wzrost obrotów powinien być szerszy niż dotychczas rozwój specjalizacji i kooperacji z producentami zagranicznymi. Należy zwłaszcza szybciej przechodzić do wyższych form powiązań kooperacyjnych.</u>
          <u xml:id="u-1.15" who="#komentarz">W planach importu wyższą od przeciętnej dynamikę wykazują zakupy towarów rynkowych. Wymaga tego założony wzrost poziomu dochodów ludności i spożycia indywidualnego.</u>
          <u xml:id="u-1.16" who="#komentarz">Wnioski podkomisji do projektu planu eksportu i importu artykułów rolno-spożywczych zreferował poseł Mieczysław Marzec (ZSL):</u>
          <u xml:id="u-1.17" who="#komentarz">Dynamika eksportu artykułów rolno-spożywczych jest znacznie mniejsza niż innych towarów, co oznaczać będzie spadek ich udziału w całokształcie eksportu. Wynika to z konieczności przeznaczenia większej ilości artykułów spożywczych na rynek wewnętrzny. Podkomisja uważa jednak, że w przypadku wyższego niż zakładano wzrostu produkcji rolnej, należałoby dążyć do powiększenia tego eksportu.</u>
          <u xml:id="u-1.18" who="#komentarz">W momencie przystąpienia W. Brytanii do EWG może ulec poważnemu ograniczeniu eksport naszego bekonu do tego kraju. W tej sytuacji należałoby się zastanowić nad uzyskaniem możliwości sprzedaży tego towaru na innych rynkach. Pogłębiające się trudności ze sprzedażą wieprzowiny mogłyby być również z powodzeniem złagodzone poprzez rozwinięcie hodowli i eksportu żywca wołowego. Należałoby w tym celu stworzyć niezbędne ułatwienia rolnikom indywidualnym specjalizującym się w hodowli młodego bydła rzeźnego. W wielu krajach istnieje obecnie trwała koniunktura na wołowinę, która sprawie, że nawet w krajach EWG planuje się obniżenie stawek celnych na to mięso.</u>
          <u xml:id="u-1.19" who="#komentarz">Podkomisja uważa, że obecny system premiowania eksportu rolno-spożywczego nie wpływa należycie na wzrost produkcji. Również rozwój bazy transportowej nie nadąża za zwiększającymi się zadaniami. Chodzi zwłaszcza o transport specjalistyczny. Stałym mankamentem eksportu artykułów rolno-spożywczych są niewłaściwe opakowania, które utrudniają eksport i zmniejszają jego opłacalność.</u>
          <u xml:id="u-1.20" who="#komentarz">W dyskusji udział wzięli i pytania pod adresem resortu skierowali posłowie: Henryk de Fiumel (SD), Alojzy Melich (PZPR), Ryszard Dziopak (PZPR), Tadeusz Bejm (PZPR), Stanisław Lewocik (ZSL), Czesław Zapart (PZPR), Edmund Osmańczyk (bezp.), Zenon Dychtowicz (PZPR), Mieczysław Marzec (ZSL), Tadeusz Czwojdrak (PZPR), Wiesław Sadowski (bezp.), Antoni Seta (PZPR), Bolesław Rakowski (PZRR), Walenty Kołodziejczyk (ZSL), Franciszek Kociemski (PZPR), Ryszard Wasik (PZPR), Stanisław Sznajder (ZSL) i Tadeusz Pyka (PZPR).</u>
          <u xml:id="u-1.21" who="#komentarz">Posłowie w pełni zaakceptowali te sformułowania projektu uchwały o planie 5-letnim, które mówią, że „należy dążyć do przekraczania zadań eksportowych wynikających zarówno z planu 5-letniego, jak i z poszczególnych planów rocznych, przy jednoczesnym zapewnieniu opłacalności eksportu”, jak również „do systematycznego podnoszenia efektywności eksportu”. Możliwości przekraczania tych zadań - zdaniem posłów - istnieją we wszystkich grupach towarowych.</u>
          <u xml:id="u-1.22" who="#komentarz">Zwracano uwagę na niewykorzystane jeszcze możliwości intensyfikacji handlu zagranicznego.</u>
          <u xml:id="u-1.23" who="#komentarz">Zdaniem posła Henryka de Fiumela tkwią one m.in. w dalszym pogłębianiu naszych stosunków handlowych z krajami socjalistycznymi. W całokształcie wymiany z tymi krajami powinien się zwłaszcza powiększać udział wymiany wyrobów specjalizowanych.</u>
          <u xml:id="u-1.24" who="#komentarz">Dalsze włączanie się Polski do międzynarodowego podziału pracy - stwierdzali posłowie - może nam również ułatwić przełamywanie barier, powstających w wyniku pogłębiania się procesów integracyjnych w Europie Zachodniej. Słusznie zatem nastawia się nasz handel i przemysł na rozwijanie opłacalnej specjalizacji i kooperacji przemysłowej z przodującymi firmami krajów kapitalistycznych. Poseł Tadeusz Bejm podkreślił, że unowocześnienie wyrobów, poprawa ich jakości i dostosowanie profilu produkcji eksportowej do wymogów i tendencji panujących na rynkach światowych - to podstawowe czynniki otwierające naszym towarom rynki zagraniczne.</u>
          <u xml:id="u-1.25" who="#komentarz">Realizacja zadań rozwoju gospodarczego Polski - stwierdził poseł Alojzy Melich - wymaga stałego doskonalenia oraz rozwijania koncepcji i długofalowego programu handlu zagranicznego, w ścisłym powiązaniu z koncepcją rozwoju całej gospodarki narodowej. Pozwoli to na wybór najbardziej optymalnych kierunków rozwoju i czyni z handlu zagranicznego stymulator rozwoju całej gospodarki narodowej.</u>
          <u xml:id="u-1.26" who="#komentarz">Zwrócono uwagę na konieczność ściślejszego powiązania handlu zagranicznego z przemysłem zwłaszcza przy pomocy szerszego wykorzystania instrumentów ekonomicznych.</u>
          <u xml:id="u-1.27" who="#komentarz">Posłowie Ryszard Dziopak i Alojzy Melich wskazali na potrzebę bardziej kompleksowego spojrzenia na problem opłacalności eksportu. Efektywność tę trzeba obliczać łącznie z efektywnością importu towarów sprowadzanych za uzyskane z tego eksportu dewizy. Niezbędne jest także badanie efektywności inwestycji przemysłowych podejmowanych w celu rozszerzenia eksportu.</u>
          <u xml:id="u-1.28" who="#komentarz">W związku ze wzrastającymi zadaniami handlu zagranicznego istnieje pilna potrzeba stworzenia odpowiednich warunków dla ich realizacji, w szczególności organizacyjnych i kadrowych.</u>
          <u xml:id="u-1.29" who="#komentarz">Posłowie Edmund Osmańczyk i Tadeusz Bejm zwrócił w związku z tym uwagę na konieczność stałego doskonalenia kwalifikacji pracowników handlu zagranicznego. Niezbędna jest lepsza znajomość języków obcych, jak również lepsza znajomość stosunków ekonomicznych i finansowych krajów, na których terenie pracownicy ci działają. Wiedza na ten temat wynoszona z uczelni nie może być wystarczająca. Konieczne jest zatem szersze kierowanie młodej kadry handlu zagranicznego na praktyki zagraniczne.</u>
          <u xml:id="u-1.30" who="#komentarz">Posłowie zwrócili ponadto uwagę na potrzebę istotnej poprawy warunków lokalowych instytucji handlu zagranicznego oraz warunków pracy osób zatrudnionych w handlu zagranicznym.</u>
          <u xml:id="u-1.31" who="#komentarz">Handel zagraniczny coraz silniej oddziałuje na zaopatrzenie rynku wewnętrznego. Poseł Czesław Zapart zwrócił uwagę, że sprowadzane przez nas towary nie zawsze reprezentują należytą jakość.</u>
          <u xml:id="u-1.32" who="#komentarz">Posłowie Edmund Osmańczyk i Ryszard Wasik mówili o nowych problemach, jakie rodzi szybko rozwijająca się turystyka między krajami socjalistycznymi. Wzrastające w związku z tym zakupy, dokonywane przez osoby przyjeżdżające do naszego kraju, należałoby w związku z tym traktować, jako swego rodzaju eksport wewnętrzny. Niezbędne jest w tym celu lepsze zaopatrzenie tych regionów kraju, w których koncentruje się ten ruch turystyczny.</u>
          <u xml:id="u-1.33" who="#komentarz">Przewodniczący Komisji - poseł Tadeusz Pyka podkreślił, że program rozwoju handlu zagranicznego wynika z założonych w planie proporcji przewidujących, że dochód narodowy do podziału wzrastać powinien w bieżącym 5-leciu nieco szybciej niż dochód wytworzony (41 proc. wobec 40 proc.). Na handlu zagranicznym spoczywają w związku z tym szczególnie ważne zadania. Zamierzamy szerzej niż dotąd korzystać z kredytów zagranicznych. Powinno to m.in. stać się czynnikiem dynamizującym eksport.</u>
          <u xml:id="u-1.34" who="#komentarz">Komisja przyjęła projekt planu 5-letniego w części dotyczącej handlu zagranicznego, przekazując Komisji Planu Gospodarczego, Budżetu i Finansów uwagi i wnioski wynikające z przebiegu obrad.</u>
        </div>
      </body>
    </text>
  </TEI>
</teiCorpus>