text_structure.xml 37.3 KB

Edit Raw Blame History Permalink

<?xml version='1.0' encoding='utf-8'?>
<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
  <xi:include href="PPC_header.xml" />
  <TEI>
    <xi:include href="header.xml" />
    <text>
      <body>
        <div xml:id="div-1">
          <u xml:id="u-1.0" who="#komentarz">Dnia 28 lutego 1968 r. Komisja Zdrowia i Kultury Fizycznej, obradująca pod przewodnictwem posła Alicji Musiałowej (PZPR), rozpatrywała działalność lecznictwa uzdrowiskowego.</u>
          <u xml:id="u-1.1" who="#komentarz">W posiedzeniu udział wzięli:</u>
          <u xml:id="u-1.2" who="#komentarz">- przedstawiciele Ministerstwa Zdrowia i Opieki Społecznej z podsekretarzem stanu Janem Rutkiewiczem, Komisji Planowania przy Radzie Ministrów, Ministerstwa Finansów i GKKFiT oraz dyrektor Zjednoczenia „Uzdrowiska Polskie” — Zdzisław Szamborski;</u>
          <u xml:id="u-1.3" who="#komentarz">- dyrektor zespołu NIK Antoni Konaszyc;</u>
          <u xml:id="u-1.4" who="#komentarz">- przedstawiciele Centralnej Rady Związków Zawodowych;</u>
          <u xml:id="u-1.5" who="#komentarz">- przedstawiciele prezydiów wojewódzkich rad narodowych: w Lublinie, Wrocławiu, Kielcach i Krakowie.</u>
          <u xml:id="u-1.6" who="#komentarz">Informację o działalności lecznictwa uzdrowiskowego złożył podsekretarz stanu w Ministerstwie Zdrowia i Opieki Społecznej — dr Jan Rutkiewicz (Streszczenie informacji podajemy na kartkach z numeracją rzymską).</u>
          <u xml:id="u-1.7" who="#komentarz">Dyrektor zespołu NIK — Antoni Konaszyc:</u>
          <u xml:id="u-1.8" who="#komentarz">W ostatnim okresie Najwyższa Izba Kontroli przeprowadziła badania w sześciu przedsiębiorstwach uzdrowiskowych: w Kołobrzegu, Krynicy, Szczawnicy, Iwoniczu, Rymanowie i Polanicy oraz w przedsiębiorstwie „Obsługa Techniczna Uzdrowisk”.</u>
          <u xml:id="u-1.9" who="#komentarz">Kontrola wykazała szereg niedociągnięć występujących przede wszystkim w zakresie żywienia kuracjuszy. Stwierdzono, że posiłki nie zawsze odpowiadały ustalanym normom odżywczym i kaloryczności. Mimo że wartość posiłków była zaniżona, planowane koszty żywienia systematycznie przekraczano. Jak stwierdzono, przekroczenia te spowodowane były w pewnej mierze wydawaniem bezpłatnych posiłków osobom nieuprawnionym oraz nieprzestrzeganiem przepisów co do uprawnień dyrektorów uzdrowisk w zakresie wyrażania zgody na odpłatne żywienie pracowników i innych osób w punktach żywienia kuracjuszy. Na uszczuplenie wyżywienia w pewnym stopniu wpłynęło również wydawanie posiłków w sanatoriach różnym grupom turystów, koloniom po cenach, w większości przypadków, niepokrywających faktycznych kosztów.</u>
          <u xml:id="u-1.10" who="#komentarz">Nie wykorzystano w dostatecznym stopniu możliwości poprawy poziomu wyżywienia w sanatoriach na drodze prowadzenia własnych gospodarstw rolnych przy przedsiębiorstwach uzdrowiskowych. Gospodarstwa te prowadzone były nieracjonalnie, w wyniku czego poniosły one w roku 1966 straty.</u>
          <u xml:id="u-1.11" who="#komentarz">Przeprowadzone kontrole wykazały również niezadowalający stan higieniczno-sanitarny punktów żywienia kuracjuszy.</u>
          <u xml:id="u-1.12" who="#komentarz">Wiele krytycznych uwag nasuwa również działalność produkcyjna i handlowa prowadzona przez państwowe przedsiębiorstwa uzdrowiskowe. Stwierdzono niepełne wykorzystanie zdolności produkcyjnych mimo niezaspokojenia istniejącego popytu na dostawy wód mineralnych. Zastrzeżenia budzą warunki sanitarne tej produkcji.</u>
          <u xml:id="u-1.13" who="#komentarz">Opracowane w wyniku kontroli wnioski NIK skierowane zostały do Ministerstwa Zdrowia i Opieki Społecznej oraz do dyrekcji kontrolowanych uzdrowisk i Zjednoczenia „Uzdrowiska Polskie”. Wnioski te wskazywały na konieczność usprawnienia nadzoru i kontroli oraz uporządkowania podstawowych dziedzin działalności gospodarczej uzdrowisk.</u>
          <u xml:id="u-1.14" who="#komentarz">Koreferat w imieniu podkomisji, w składzie posłowie: Stanisław Szyndlar (ZSL) — przewodniczący, Witold Adamuszek (PZPR), Teodozja Borkowska (PZPR), Józef Ciupiński (SD), Helena Dąbska (ZSL), Franciszek Jakszewicz (bezp.), Emilia Jeżewska (bezp.), Jan Kleczaj (ZSL), Bolesława Maciejewska (bezp.) — przedstawiła poseł Emilia Jeżewska.</u>
          <u xml:id="u-1.15" who="#komentarz">Podkomisja odwiedziła szereg uzdrowisk, badając rozwój ich działalności oraz stan realizacji ustawy o uzdrowiskach i lecznictwie uzdrowiskowym.</u>
          <u xml:id="u-1.16" who="#komentarz">Podkomisja stwierdziła, że wydane dotychczas akty wykonawcze do ustawy nie znalazły jeszcze odbicia w praktycznej działalności uzdrowisk z uwagi na krótki okres czasu, jaki upłynął od ich wydania, a przede wszystkim dlatego, że mają one dość fragmentaryczny charakter. Szczególnie dotkliwie odczuwa się opóźnienie w opracowaniu zapowiedzianego w ustawie wzorcowego statutu uzdrowisk.</u>
          <u xml:id="u-1.17" who="#komentarz">Ustawa przyznała szerokie uprawnienia radom narodowym, jako jedynym gospodarzom uzdrowisk, nakładając na nie zarazem obowiązek rozwijania gospodarki pod kątem potrzeb lecznictwa uzdrowiskowego, ochrony naturalnych warunków wypoczynku i turystyki. Brak rozporządzeń wykonawczych, precyzujących uprawnienia i obowiązki rad w stosunku do użytkowników uzdrowisk oraz obowiązki użytkowników w stosunku do rad spowodował, że dotychczas nie obserwuje się korzystnych zmian w pracy przedsiębiorstw uzdrowiskowych. W różny sposób realizowane jest w różnych uzdrowiskach rozporządzenie o regulowaniu spraw prowadzonych dotychczas przez komisje uzdrowiskowe. Przejmując prawo pobierania taksy uzdrowiskowej oraz majątek komisji, rady narodowe miały obowiązek kontynuowania takiej działalności komisji, jak utrzymanie orkiestry zdrojowej, organizowanie koncertów i festiwali, utrzymanie parków uzdrowiskowych, zieleńców, dbanie o odpowiednie oświetlenie parków i otoczenia sanatoriów. Wydziały gospodarki komunalnej niektórych rad narodowych nie mają odpowiedniego aparatu dla wykonania tych zadań, a brak statutu uzdrowisk utrudnia włączanie innych użytkowników do partycypowania w kosztach utrzymania uzdrowisk.</u>
          <u xml:id="u-1.18" who="#komentarz">Nie zawsze przestrzegana jest zasada utrzymania na niezmniejszonym poziomie dotacji wyrównawczych na prowadzenie gospodarki w miejscowościach uzdrowiskowych, co postulowała Komisja, przedkładając Sejmowi do uchwalenia ustawę o uzdrowiskach. Nie zawsze środki z wpłat na cele uzdrowiska wykorzystywane są zgodnie z ich przeznaczeniem.</u>
          <u xml:id="u-1.19" who="#komentarz">W niektórych uzdrowiskach (Busko, Nałęczów, Duszniki) nie powołano dotychczas, bądź powołano tymczasowo lekarzy naczelnych. Mają oni do wykonania poważne i odpowiedzialne zadania nie tylko w zakresie podnoszenia poziomu świadczeń lecznictwa uzdrowiskowego, lecz także w zakresie czuwania nad ochroną warunków naturalnych, nad prawidłową działalnością gospodarki komunalnej, inwestycyjnej itp. Niezbędne jest przyśpieszenie powołania lekarzy naczelnych oraz określenie ich praw i obowiązków. Trzeba im zapewnić obsługę techniczno-biurową, gdyż wszystkich swoich funkcji 1-osobowo nie będą mogli wykonywać, zwłaszcza w dużych uzdrowiskach.</u>
          <u xml:id="u-1.20" who="#komentarz">Korzystną dla rozwoju uzdrowisk okaże się zapewne działalność Zjednoczenia „Uzdrowiska Polskie” powołanego w miejsce dotychczasowego Centralnego Zarządu. Sądzić również należy, że nowe opłaty za świadczenia uzdrowiskowe spowodują zwiększenie zainteresowania przedsiębiorstw uzdrowiskowych rozwojem leczenia ambulatoryjnego osób przebywających na wczasach pracowniczych w miejscowościach kuracyjnych.</u>
          <u xml:id="u-1.21" who="#komentarz">Można już dzisiaj stwierdzić, że nowa polityka cen da w najbliższym czasie korzystne efekty dla rozwoju uzdrowisk. Dotychczas uzdrowiska pracowały z planowym deficytem, który pokrywał Skarb Państwa. Występował więc poważny brak środków na stworzenie funduszu rozwoju uzdrowisk.</u>
          <u xml:id="u-1.22" who="#komentarz">Najpilniejszym zadaniem nowo powołanego zjednoczenia powinno być przeciwdziałanie dalszej dekapitalizacji bazy hotelowej oraz terminowe realizowanie planów inwestycyjnych. Od ilości będących do dyspozycji łóżek dla kuracjuszy w lecznictwie zamkniętym, od zaplecza gospodarczego zależy pełniejsze wykorzystanie urządzeń balneologicznych i całej bazy terapeutycznej w większości uzdrowisk.</u>
          <u xml:id="u-1.23" who="#komentarz">Ważnym i ekonomicznie korzystnym zjawiskiem jest rozwój rehabilitacji poszpitalnej w uzdrowiskach; pozwala ona skrócić pobyt chorego w szpitalu i umożliwia mu szybszy powrót do pracy. Ta forma lecznictwa, szczególnie w zakresie rehabilitacji kardiologicznej, narządów ruchu i rehabilitacji po chorobach zawodowych, powinna nadal się rozwijać. Istnieje możliwość zwiększenia ilości miejsc w wielu uzdrowiskach poprzez adaptację nadających się do tego budynków zajmowanych obecnie przez personel uzdrowiskowy, który korzysta również z pokojów w sanatoriach — z powodu braku innych mieszkań. Trudności mieszkaniowe są także powodem nieobsadzenia wolnych etatów lekarskich i pielęgniarskich w uzdrowiskach.</u>
          <u xml:id="u-1.24" who="#komentarz">Wydaje się niezbędne ustalenie, podbudowanego rozeznaniem naukowym, profilu leczniczego poszczególnych uzdrowisk. Ocenia się, że 15-20 proc. kuracjuszy jest niewłaściwie kwalifikowanych, co powoduje ujemne skutki zdrowotne i ekonomiczne. Do ośrodków rehabilitacji poszpitalnej powinni trafiać tylko chorzy kierowani przez przychodnie specjalistyczne i kliniki.</u>
          <u xml:id="u-1.25" who="#komentarz">Kadrę lekarzy uzdrowiskowych należałoby zasilić specjalistami z dziedziny balneologii. Działalność Instytutu Balneoklimatycznego powinna być w większym niż dotychczas stopniu związana z uzdrowiskami.</u>
          <u xml:id="u-1.26" who="#komentarz">Z roku na rok zwiększa się ilość pracowników fizycznych korzystających z leczenia uzdrowiskowego; np. w Nałęczowie i Busku stanowią oni przeciętnie połowę ilości, a w Polanicy 65 proc. kuracjuszy. Rozważyć należy ponownie sposób zabezpieczenia leczenia uzdrowiskowego dla rolników zrzeszonych w kółkach rolniczych, biorąc pod uwagę możliwość wykorzystania przez nich miejsc w miesiącach zimowych.</u>
          <u xml:id="u-1.27" who="#komentarz">Jednym z zadań przedsiębiorstw uzdrowiskowych jest eksploatacja wód mineralnych; mimo, że jej zakres stale wzrasta, nie zaspokaja ona popytu. Należałoby rozważyć możliwość zwiększenia środków na modernizację i rozbudowę zakładów przemysłowych produkcji zdrojowej ze względu na jej znaczenie zdrowotne i opłacalność ekonomiczną.</u>
          <u xml:id="u-1.28" who="#komentarz">Na pytania posłów: Jerzego Prymy (PZPR), Teodozji Borkowskiej (PZPR), Jana Kleczaja (ZSL), Witolda Adamuszka (PZPR), Stefana Pastusiaka (PZPR), Jerzego Kępińskiego (PZPR), Alicji Musiałowej (PZPR), Mieczysława Hebdy (PZPR) odpowiedzi udzielili: podsekretarze stanu w Ministerstwie Zdrowia i Opieki Społecznej — Jan Rutkiewicz, dyrektor departamentu w tym Ministerstwie — Lidia Krotkiewska oraz dyrektor Zjednoczenia „Uzdrowiska Polskie” — Zdzisław Szamborski.</u>
          <u xml:id="u-1.29" who="#komentarz">Podsekretarz stanu w Ministerstwie Zdrowia i Opieki Społecznej Jan Rutkiewicz stwierdził m.in.:</u>
          <u xml:id="u-1.30" who="#komentarz">Obserwuje się stopniowy wzrost udziału pracowników fizycznych w ogólnej ilości kuracjuszy. Wiąże się to m.in. z rozwijaniem lecznictwa chorób zawodowych. Szersze udostępnianie uzdrowisk tej grupie pracowników wymaga zwiększenia troski związków zawodowych i bardziej prawidłowego przydzielania skierowań. Analizując skład socjalny kuracjuszy, pamiętać trzeba, że niektóre uzdrowiska służą z racji swych właściwości leczniczych przede wszystkim leczeniu schorzeń charakterystycznych dla pracowników umysłowych.</u>
          <u xml:id="u-1.31" who="#komentarz">W celu obsadzenia stanowisk lekarzy naczelnych, Ministerstwo Zdrowia skierowało do zainteresowanych rad narodowych propozycje personalne, powołanie lekarza naczelnego wymaga bowiem akceptacji prezydium rady narodowej. Dotychczas jednak nie wszystkie prezydia przysłały odpowiedzi.</u>
          <u xml:id="u-1.32" who="#komentarz">Dyrektor Zjednoczenia „Uzdrowiska Polskie” Zdzisław Szamborski wyjaśnił m.in.:</u>
          <u xml:id="u-1.33" who="#komentarz">Turnusy sanatoryjne rozpoczynają się w różnych okresach miesiąca. Kumulowanie przejazdów w jednym czasie wywoływało ujemne konsekwencje zarówno komunikacyjne, jak i w obsłudze kuracjuszy, blokowało bazę diagnostyczną. Obecnie poszczególne obiekty sanatoryjne lub sprofilowane oddziały mają ustalone odmienne daty rozpoczynania turnusów.</u>
          <u xml:id="u-1.34" who="#komentarz">Szacuje się, że obecnie około 800 łóżek sanatoryjnych blokowanych jest przez personel. Trudności mieszkaniowe w obrębie uzdrowisk uniemożliwiają przekazanie tych pokoi kuracjuszom oraz hamują dopływ do uzdrowisk kadr lekarskich i pielęgniarskich. Rady narodowe większości uzdrowisk nie prowadzą własnego budownictwa, zakres budownictwa spółdzielczego też jest niewielki.</u>
          <u xml:id="u-1.35" who="#komentarz">W 1967 r. przebywało w sanatoriach ponad 2.600 rolników, którzy uzyskali skierowania w ramach lecznictwa rehabilitacyjnego.</u>
          <u xml:id="u-1.36" who="#komentarz">Ograniczone środki na remonty kapitalne spowodowały dekapitalizację wielu obiektów uzdrowiskowych. Do 1965 r. przeznaczono na remonty zaledwie 18-20 mln zł rocznie, w 1967 r. kwoty te wzrosły do 46 mln zł, w roku bieżącym wynoszą one 48 mln zł. Prawidłowe wykorzystanie tych środków pozwoli na zahamowanie dekapitalizacji i uzyskanie pewnej poprawy stanu obiektów sanatoryjnych.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-2">
          <u xml:id="u-2.0" who="#WitoldAdamaszek">W uzdrowiskach mojego okręgu wyborczego (Krynica, Muszyna, Żegiestów, Rabka itp.) jak również w uzdrowiskach, z którymi miałem możność zetknąć się w toku wizytacji poselskiej, nie odczuwa się jeszcze skutków działania ustawy o uzdrowiskach. Nie uległa poprawie koordynacja prac instytucji działających na terenie uzdrowisk ani gospodarka uzdrowisk. Na uchwalenie tej ustawy czekaliśmy parę lat, obecnie przedłuża się nadmiernie termin wydania koniecznych aktów wykonawczych.</u>
          <u xml:id="u-2.1" who="#WitoldAdamaszek">Materiały przedstawione przez resort wydają się zbyt optymistyczne. W dalszym ciągu pogłębia się w uzdrowiskach dekapitalizacja budynków i urządzeń. Wydaje się również, że w skali kraju daleko więcej, aniżeli 800 łóżek sanatoryjnych zablokowanych jest przez mieszkania dla personelu, skoro w samej tylko Krynicy ilość zablokowanych miejsc w sanatoriach wynosi około 200. Rady narodowe nie rozwiążą tego problemu.</u>
          <u xml:id="u-2.2" who="#WitoldAdamaszek">Uzdrowiska mają trudności z zabezpieczeniem pełnej obsady lekarskiej; np. w samej Krynicy brak 10 lekarzy. Trzeba również wziąć pod uwagę i to, że lekarze obecnie tam zatrudnieni w większości dobiegają wieku emerytalnego, a więc problem będzie narastał.</u>
          <u xml:id="u-2.3" who="#WitoldAdamaszek">Nie jest rozwiązany prawidłowo problem kształcenia specjalistów w dziedzinie balneologii. Instytut Balneoklimatyczny mieści się w Poznaniu, a więc jest odizolowany od uzdrowisk. W celu stworzenia warunków bardziej sprzyjających dokształcaniu kadr specjalistów, oddziały tego Instytutu powinny być lokalizowane w większych uzdrowiskach.</u>
          <u xml:id="u-2.4" who="#WitoldAdamaszek">Resort ma poważne trudności w obsadzeniu stanowisk naczelnych lekarzy uzdrowisk, gdyż lekarze nie chcą obejmować tych funkcji, z którymi wiąże się obciążenie pracą administracyjną, uniemożliwiającą praktykę lekarską.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-3">
          <u xml:id="u-3.0" who="#MieczysławHebda">Na podstawie obserwacji i przeprowadzonych w terenie rozmów stwierdzić można, że ustawa o uzdrowiskach nie usprawniła jak dotąd podstawowej działalności uzdrowisk. Wydanie kilku tylko zarządzeń wykonawczych, i to nie najważniejszych, a zwłaszcza brak aktu o podstawowym znaczeniu — wzorcowego statutu uzdrowiska — opóźnia realizację założeń ustawy.</u>
          <u xml:id="u-3.1" who="#MieczysławHebda">Wydane dotychczas zarządzenia wykonawcze wywołały kontrowersje, a nawet niekiedy działanie sprzeczne z intencją ustawodawcy. Niesprecyzowanie funkcji lekarza naczelnego w uzdrowisku sprawiło, że ewentualni kandydaci uchylają się od podjęcia tej funkcji.</u>
          <u xml:id="u-3.2" who="#MieczysławHebda">Nie jest również sprecyzowane, jaki organ przejąć ma kompetencje działających dotychczas komisji uzdrowiskowych. Rezultat jest taki, że albo ich zadania nie są wykonywane, albo przejmuje je jedna z komisji rady narodowej, co sprzeczne jest z intencją ustawy.</u>
          <u xml:id="u-3.3" who="#MieczysławHebda">Sprawy, które ustawodawca przekazał do uregulowania organom wykonawczym, są dość skomplikowane i zrozumiałe jest, że uzgodnienie stanowisk zainteresowanych resortów wymaga czasu. Trwa to jednak zbyt długo. Sprawą najpilniejszą jest opracowanie wzorcowego statutu uzdrowiska.</u>
          <u xml:id="u-3.4" who="#MieczysławHebda">Ważną dla uzdrowisk sprawą jest zaplecze mieszkaniowe. Sporo pomieszczeń przeznaczonych dla kuracjuszy zajmuje personel służby zdrowia. Jeśli nawet, np. w Kudowie, podejmuje się mieszkaniowe budownictwo spółdzielcze, standard budowanych mieszkań jest taki, że nie zachęca lekarzy z większych miast do przenoszenia się do uzdrowisk.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-4">
          <u xml:id="u-4.0" who="#HelenaDąbska">Trudno o dokładniejsze dane o składzie socjalnym osób korzystających z lecznictwa uzdrowiskowego, skoro uzdrowiska ewidencji takiej nie prowadzą. Liczba kuracjuszy ze wsi wzrosła w ubiegłym roku, obejmuje to jednak głównie członków rodzin chłopo-robotników, w minimalnym stopniu korzystają z lecznictwa uzdrowiskowego indywidualni rolnicy. Zagrożenie reumatyzmem jest na wsi duże i profilaktyka jest tu niezbędna. Należałoby umożliwić rolnikom korzystanie w szerszym zakresie z lecznictwa ambulatoryjnego w uzdrowiskach.</u>
          <u xml:id="u-4.1" who="#HelenaDąbska">Pomiędzy normami żywienia a wielkością przeznaczonych na cele wyżywienia środków finansowych występuje w sanatoriach rozbieżność, trudna do zlikwidowania nawet drogą zwiększonej gospodarności.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-5">
          <u xml:id="u-5.0" who="#StefanPastusiak">Wydaje się, że inicjatywa resortu dla przezwyciężania trudności, jakie występują w uzdrowiskach, jest niedostateczna; mimo że okres przygotowywania ustawy o uzdrowiskach był bardzo długi, nie zostały zabezpieczone wstępnie warunki jej realizacji.</u>
          <u xml:id="u-5.1" who="#StefanPastusiak">Kierownik Wydziału Zdrowia i Opieki Społecznej PWRN we Wrocławiu — Stanisław Penar: Uzdrowiska dolnośląskie, z wyjątkiem Cieplic i Szczawnicy, gdzie w okresie szczytu występują trudności w bilansie wodnym, nie odczuwają niedoboru wód mineralnych. Prezydium WRN postuluje nawet rozbudowę rozlewnictwa tych wód. Popyt na nie w kraju jest bardzo duży, a podaż niedostateczna. Setki tysięcy m³ wód mineralnych spływają obecnie do wód powierzchniowych. Należałoby się zastanowić nad stworzeniem warunków stosowania wód mineralnych w lecznictwie szpitalnym, a nie tylko sanatoryjnym.</u>
          <u xml:id="u-5.2" who="#StefanPastusiak">Zdolności bazy zabiegowej uzdrowisk dolnośląskich sięgają ponad 8 tys. zabiegów dziennie; wykonuje się niewiele ponad 3 tys. zabiegów. Są więc poważne rezerwy. Jednakże wykorzystanie ich jest niemożliwe przy obecnej bazie hotelowej. Można by znacznie zwiększyć tę bazę, gdyby wczasowiczom z setek obiektów FWP zlokalizowanych w tych uzdrowiskach umożliwić leczenie ambulatoryjne. Dalsze możliwości otwierają się, gdyby wykorzystać istniejące na Dolnym Śląsku obiekty kolonijne. Wiele z nich, użytkowanych obecnie przez 2 miesiące w roku, mogłoby wzbogacić na okres pozostałych miesięcy szczupłą bazę hotelową uzdrowisk. Konieczne jest podjęcie szybkiej decyzji w sprawie zorganizowania na Dolnym Śląsku trzech nowych uzdrowisk: w Kowarach, Szklarskiej Porębie i Bolkowie, gdzie odkryto cenne źródła mineralne.</u>
          <u xml:id="u-5.3" who="#StefanPastusiak">Wśród inwestycji planowanych na rok bieżący ani jedna nie dotyczy uzdrowisk dolnośląskich. Nie docenia się potrzeb i możliwości tego regionu. Środki na kapitalne remonty co prawda wzrosły, są jednak daleko niedostateczne.</u>
          <u xml:id="u-5.4" who="#StefanPastusiak">Wojewódzka Rada Narodowa we Wrocławiu oczekuje od resortu kompleksowego planu poprawy sytuacji w uzdrowiskach. Należałoby skoncentrować rozproszone dotąd środki i kolejno, kompleksowo rozwiązywać problemy poszczególnych uzdrowisk. Wydaje się, że łatwiej można by również wówczas zabezpieczyć wykonawstwo robót.</u>
          <u xml:id="u-5.5" who="#StefanPastusiak">W dalszym ciągu nie została uregulowana sprawa zapewnienia niezbędnych warunków rekreacyjnych w uzdrowiskach. Zbyt wielki jest hałas i ruch, są one miejscem niedzielnych wycieczek, kolonii itp. Na terenie uzdrowisk są zlokalizowane zakłady przemysłowe, które ujemnie oddziałują na środowisko uzdrowiskowe.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-6">
          <u xml:id="u-6.0" who="#MarianCiećkiewicz">Wojewódzka Rada Narodowa w Krakowie żywo zainteresowana jest rozwojem uzdrowisk na swoim terenie. Przeprowadzane są liczne narady zmierzające do zapewnienia odpowiednich warunków w okresie szczytowego napływu kuracjuszy.</u>
          <u xml:id="u-6.1" who="#MarianCiećkiewicz">Skierowania sanatoryjne wydaje lekarz leczący, a opiniuje konsultant przy związku zawodowym. Sprawą konsultantów jest rozstrzyganie, kiedy i kto ma jechać do sanatorium. W woj. krakowskim ok. 60 proc. skierowań otrzymują pracownicy fizyczni. Wykorzystywane są też w pełni limity skierowań dla chłopów.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-7">
          <u xml:id="u-7.0" who="#FranciszekJakszewicz">Na ustawę o uzdrowiskach czekało się wiele lat. Realizacja jej jest bardzo trudna. Wiąże się z nią cały kompleks warunków. Stwierdzić jednak należy, że mimo zahamowań wynikających z opóźnienia zarządzeń wykonawczych do tej ustawy, uzdrowiska się rozwijają, modernizują, realizują coraz lepiej swe funkcje, prowadzą coraz skuteczniej rehabilitację poszpitalną. Uzdrowiska stały się dziś w pełnym tego słowa znaczeniu organem społecznej służby zdrowia.</u>
          <u xml:id="u-7.1" who="#FranciszekJakszewicz">Należy oczekiwać jak najszybszego wydania statutu uzdrowisk — aktu niezmiernie ważnego dla ich prawidłowej pracy. Komisja powinna zapoznać się z ramowym projektem takiego statutu.</u>
          <u xml:id="u-7.2" who="#FranciszekJakszewicz">Szczególną rolę ma do spełnienia naczelny lekarz uzdrowiska. Ranga jego w myśl ustawy jest bardzo wysoka.</u>
          <u xml:id="u-7.3" who="#FranciszekJakszewicz">Zastępca Przewodniczącego PWRN w Lublinie — Jan Siewierski: W woj. lubelskim jedynym uzdrowiskiem jest Nałęczów. Sytuacja tego uzdrowiska jest szczególnie trudna. Dotychczas było ono zarządzane przez resort zdrowia, od niedawna dopiero zarządzanie nim przekazane zostało radzie narodowej, która ze szczebla gromadzkiego podniesiona została do rangi miejskiej rady narodowej. Na tym przykładzie należałoby przemyśleć celowość tak daleko idącej decentralizacji zarządzania. Głos decydujący powinna mieć tu rada wojewódzka, która najlepiej jest zorientowana, czy dojrzały warunki do przekazania takiej działalności radzie niższego szczebla.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-8">
          <u xml:id="u-8.0" who="#EmiliaJeżewska">Zespół zgłaszał zastrzeżenia do pracy Instytutu Balneoklimatycznego i ośrodków naukowo-badawczych w uzdrowiskach. Nikt nie kwestionuje dorobku naukowego tych placówek, chodzi jednak o to, by włączyły się one praktycznie w pracę lecznictwa uzdrowiskowego. Ośrodki te powołane zostały nie tylko po to, by rozważać, jakie właściwości lecznicze kryją w sobie źródła mineralne danego uzdrowiska i ustalać właściwy profil uzdrowiska, lecz również po to, by przychodzić z pomocą lekarzom uzdrowiskowym. Jest to tym ważniejsze, że specjalistów balneologów o wysokich kwalifikacjach mamy w kraju mało. Pracownicy Instytutu i ośrodków naukowo-badawczych powinni więc stać się konsultantami, zwłaszcza dla młodych lekarzy podejmujących pracę w uzdrowiskach. Podnosi się sprawę pewnej ilości błędnych skierowań do sanatorium. A kierują przecież lekarze, konsultują skierowania również lekarze, trzeba więc ich doszkalać, szerzej informować o nowych wskazaniach leczniczych, o wynikach najświeższych badań nad profilem uzdrowisk.</u>
          <u xml:id="u-8.1" who="#EmiliaJeżewska">W każdym uzdrowisku są jeszcze znaczne rezerwy, których prawidłowe wykorzystanie hamowane jest niedostatecznym rozwojem bazy hotelowej i żywieniowej w uzdrowisku.</u>
          <u xml:id="u-8.2" who="#EmiliaJeżewska">Rada Ministrów podjęła uchwałę określającą zasady współżycia wszystkich gospodarzy na terenie uzdrowisk. Określone zostały ściśle w odpowiednich aktach prawnych funkcje i rola naczelnych lekarzy. Tymczasem w uzdrowiskach niewiele się zmieniło. Świadczy to, że samo wydanie odpowiednich aktów prawnych nie wystarcza, jeśli w ślad za tym nie idzie odpowiednie działanie zmierzające do skutecznego wprowadzania tych aktów w życie.</u>
          <u xml:id="u-8.3" who="#EmiliaJeżewska">Dodatkowych wyjaśnień udzielili: dyrektor Zjednoczenia „Polskie Uzdrowiska” — Zdzisław Szamborski, dyrektor departamentu w Ministerstwie Zdrowia i Opieki Społecznej — Lidia Krotkiewska oraz podsekretarz stanu w tym Ministerstwie — Jan Rutkiewicz.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-9">
          <u xml:id="u-9.0" who="#AlicjaMusiałowa">Z oceny podkomisji, z wypowiedzi posłów oraz przedstawicieli wojewódzkich rad narodowych i resortu zdrowia wynika, że ustawa o uzdrowiskach i leczeniu uzdrowiskowym nie jest jeszcze w pełni realizowana, ponieważ nie wydano jeszcze szeregu przepisów wykonawczych o zasadniczym znaczeniu. Nie zależy to wyłącznie od resortu zdrowia; w działalności uzdrowisk zbiegają się różne, niekiedy sprzeczne interesy, których zharmonizowanie nie jest rzeczą prostą i wymaga czasu. Uzdrowisko — to kompleks sanatoriów mających służyć powszechnym potrzebom; to zarazem ośrodek rehabilitacji poszpitalnej, prowadzonej przez wyspecjalizowane placówki naukowo-badawcze; uzdrowisko — to także teren turystyki i rekreacji, co wiąże się z określonymi postulatami Głównego Komitetu Kultury Fizycznej i Turystyki; to wreszcie domena działania związków zawodowych w szerokim aspekcie socjalnym.</u>
          <u xml:id="u-9.1" who="#AlicjaMusiałowa">Wyrażając żal, że ustawa nie jest należycie realizowana i że projekt statutu wzorcowego nie został w porę przedstawiony Komisji do wglądu, trzeba jednocześnie zdać sobie sprawę z trudności, jakie występują przy regulowaniu niektórych problemów. Np. ustawa przesądziła rolę rad narodowych w miejscowościach uzdrowiskowych, a praktyka wykazuje, że nie wszystkie rady dojrzały do spełniania tej roli. Stąd m.in. trudność w usytuowaniu lekarza naczelnego, który w myśl ustawy podlegać ma miejscowej radzie.</u>
          <u xml:id="u-9.2" who="#AlicjaMusiałowa">Z dyskusji nasuwa się generalny wniosek o konieczności podjęcia przez resort zdrowia wielkiej pracy organizatorskiej, niezbędnej nawet po wydaniu wszystkich przepisów wykonawczych do ustawy. Do zadań resortu zdrowia powinno należeć opracowanie koncepcji działalności ośrodków klinicznych i badawczych w uzdrowiskach, odpowiednie przeszkolenie lekarzy-konsultantów związków zawodowych, którzy opiniują skierowania na leczenie uzdrowiskowe.</u>
          <u xml:id="u-9.3" who="#AlicjaMusiałowa">Ogólnie można stwierdzić, że mimo niepełnej realizacji ustawy, rozwój lecznictwa uzdrowiskowego nie uległ zahamowaniu. Do objawów pozytywnych należy poprawa składu socjalnego kuracjuszy, rozwijanie rehabilitacji poszpitalnej, szersze wykorzystywanie bazy ambulatoryjnej dla osób kierowanych na wczasy profilaktyczne i wreszcie obserwowane ostatnio zmniejszanie się ilości pobytów wakacyjnych, blokujących w poprzednich latach miejsca w sanatoriach.</u>
          <u xml:id="u-9.4" who="#AlicjaMusiałowa">Problemem pozostają nadal nakłady inwestycyjne, zwłaszcza na gospodarkę komunalną w uzdrowiskach. Niezbędne jest również osiągnięcie wyraźniejszej poprawy w dziedzinie zapobiegania dekapitalizacji bazy hotelowej i leczniczej.</u>
          <u xml:id="u-9.5" who="#AlicjaMusiałowa">Komisja zleciła podkomisji opracowanie projektu dezyderatów.</u>
          <u xml:id="u-9.6" who="#AlicjaMusiałowa">O DZIAŁALNOŚCI LECZNICTWA UZDROWISKOWEGO</u>
          <u xml:id="u-9.7" who="#AlicjaMusiałowa">Streszczenie informacji złożonej przez podsekretarza stanu w Ministerstwie Zdrowia i Opieki Społecznej — dra Jana Rutkiewicza na posiedzeniu Komisji Zdrowia i Kultury Fizycznej w dniu 28 lutego 1968 r.</u>
          <u xml:id="u-9.8" who="#AlicjaMusiałowa">Działalność uzdrowisk jest obecnie oparta na nowej ustawie o uzdrowiskach i lecznictwie uzdrowiskowym, która obowiązuje od dnia 1 stycznia 1967 r. i wchodzi stopniowo w życie. Ustawa ta w sposób zasadniczy uregulowała wiele najistotniejszych spraw związanych z działalnością uzdrowisk, zabezpieczając zarówno prawidłowy rozwój tego lecznictwa i związaną z tym ochronę naturalnych warunków i prawidłowy rozwój miejscowości uzdrowiskowych.</u>
          <u xml:id="u-9.9" who="#AlicjaMusiałowa">Przeważająca część przepisów wykonawczych do ustawy o uzdrowiskach i lecznictwie uzdrowiskowym została już wydana, a reszta jest już opracowana. Wydanie tych ostatnich utrudnia rozbieżność poglądów między resortami, które broniąc swoich słusznych interesów, nie doceniają problematyki lecznictwa uzdrowiskowego.</u>
          <u xml:id="u-9.10" who="#AlicjaMusiałowa">W dążeniu do pełniejszej realizacji zadań przewidzianych w ustawie o uzdrowiskach i lecznictwie uzdrowiskowym, a przede wszystkim do podniesienia poziomu tego lecznictwa i osiągnięcia lepszych efektów ekonomicznych, powołano z dniem 1 stycznia 1968 r. uchwałą Rady Ministrów Zjednoczenie „Uzdrowiska Polskie”, które przejęło dotychczasową działalność Centralnego Zarządu Uzdrowisk. Działalność ta poszerzona została o zadania aparatu pracy Ministra Zdrowia i Opieki Społecznej w zakresie zwierzchniego nadzoru nad uzdrowiskami i lecznictwem uzdrowiskowym. Zjednoczenie jest jednostką wiodącą w zakresie współpracy i koordynacji gospodarczej związanej z rozwojem bazy lecznictwa uzdrowiskowego.</u>
          <u xml:id="u-9.11" who="#AlicjaMusiałowa">Ilość miejsc w uzdrowiskach w latach 1961–1968 wzrosła o ok. 50 proc.</u>
          <u xml:id="u-9.12" who="#AlicjaMusiałowa">W roku 1968 Ministerstwo Zdrowia i Opieki Społecznej dysponowało w uzdrowiskach 13.480 łóżkami dla dorosłych i 2.380 dla dzieci. W roku 1970 ilość ta wzrośnie do 16.650 łóżek dla dorosłych i 2.610 — dla dzieci. W roku 1967 leczyło się w uzdrowiskach 168 tys. kuracjuszy dorosłych i 12.500 dzieci. Planuje się, że w roku 1970 liczby te wzrosną odpowiednio do 206 tys. dorosłych i 13.500 dzieci.</u>
          <u xml:id="u-9.13" who="#AlicjaMusiałowa">Najistotniejszym osiągnięciem lecznictwa uzdrowiskowego na przestrzeni ostatnich lat jest systematyczny rozwój tzw. rehabilitacji poszpitalnej i specjalistycznej oraz rozwój leczenia chorób zawodowych. Działalność tę zapoczątkowano w roku 1962 w skromnym zakresie, wydając około 9 tys. skierowań w skali rocznej. Praktyka wykazała, że założenia resortu były słuszne i rehabilitacja uzdrowiskowa, zarówno w odniesieniu do przypadków poszpitalnych, jak i w lecznictwie specjalistycznym, przynosi najbardziej korzystne efekty nie tylko chorym, przywracając ich do aktywnego życia zawodowego i społecznego, ale wpływa na poważne skrócenie okresu niezdolności do pracy i pobytu chorego w szpitalu.</u>
          <u xml:id="u-9.14" who="#AlicjaMusiałowa">W 1968 roku 40 proc. bazy łóżkowej sanatoryjnej przeznaczone jest na cele lecznictwa rehabilitacyjnego. Z 60 tys. pacjentów, którzy będą korzystać w roku 1968 z lecznictwa rehabilitacyjnego, ponad 40 tys. stanowić będą ludzie kierowani bezpośrednio po leczeniu szpitalnym.</u>
          <u xml:id="u-9.15" who="#AlicjaMusiałowa">W lecznictwie rehabilitacyjnym szczególny nacisk położony został na choroby układu krążenia, choroby układu ruchu, gościec, choroby układu trawienia i dróg moczowych, cukrzycę i astmologię. W zakresie leczenia chorób zawodowych powstały ośrodki sanatoryjne leczenia ołowicy, pylicy, chorób przemysłowych skóry, zatruć chemicznych i brucelozy.</u>
          <u xml:id="u-9.16" who="#AlicjaMusiałowa">Plany resortu na najbliższe lata przewidują zwiększenie bazy i ilości skierowań na leczenie rehabilitacyjne — do 100 tys. osób rocznie.</u>
          <u xml:id="u-9.17" who="#AlicjaMusiałowa">Wprowadzenie do uzdrowisk ośrodków naukowo-badawczych daje dobre wyniki zarówno w zakresie podnoszenia poziomu lecznictwa uzdrowiskowego, jak i szkolenia fachowych kadr. Stały kontakt lekarzy uzdrowiskowych, poprzez ośrodki, z klinikami Akademii Medycznych umożliwia dokształcanie i bieżącą orientację w nowych osiągnięciach nauk medycznych.</u>
          <u xml:id="u-9.18" who="#AlicjaMusiałowa">Dzięki działalności ośrodków naukowo-badawczych można było wprowadzić nowe metody leczenia rehabilitacyjnego chorych po zawałach, ciężkich urazach w zakresie układu ruchu, operacjach urologicznych, gastrologicznych; pozwoliło to na znaczne skrócenie okresu rekonwalescencji u tych chorych.</u>
          <u xml:id="u-9.19" who="#AlicjaMusiałowa">Poza pracą dydaktyczną i usługową ośrodki naukowo-badawcze, prowadząc w szerokim zakresie badania naukowe w uzdrowiskach, wniosły cenny wkład do osiągnięć medycyny polskiej. W roku 1964 przeprowadzono reorganizację istniejących ośrodków, likwidując ośrodki o małej aktywności i powołując na nowych warunkach 41 nowych ośrodków obejmujących 736 łóżek w 18 uzdrowiskach. Koordynatorem wszystkich prac naukowych jest Instytut Balneoklimatyczny.</u>
          <u xml:id="u-9.20" who="#AlicjaMusiałowa">Niezależnie od systematycznego rozwoju lecznictwa sanatoryjnego, dużą uwagę przywiązuje się do stworzenia odpowiednich warunków dla rozwoju lecznictwa ambulatoryjnego w uzdrowiskach.</u>
          <u xml:id="u-9.21" who="#AlicjaMusiałowa">W roku 1967 z lecznictwa tego korzystało ok. 208 tys. osób. Celem dalszego jego rozwoju, resort podjął szereg przedsięwzięć zarówno w zakresie prac geologicznych (odwierty), jak i budowy nowych zakładów przyrodoleczniczych. W latach 1963–1968 wydatkowano na nowe odwierty wód mineralnych ponad 50 mln zł. Kosztem ponad 30 mln zł wybudowano nowy zakład przyrodoleczniczy w Kołobrzegu. Przewiduje się rozbudowę zakładów przyrodoleczniczych w Szczawnicy i Ciechocinku oraz budowę pijalni wód w Krynicy. Szereg nowych inwestycji podjętych będzie jeszcze w tej 5-latce w Świnoujściu, Busku i Iwoniczu Zdroju.</u>
          <u xml:id="u-9.22" who="#AlicjaMusiałowa">Uzdrowiska polskie prowadzą ponadto szeroką działalność produkcyjną, przede wszystkim w zakresie produkcji wód leczniczych i mineralnych. Produkcja ta wzrośnie z 34,8 mln Itr w roku 1965 do 150,4 mln Itr w roku 1980.</u>
          <u xml:id="u-9.23" who="#AlicjaMusiałowa">Na najbliższy okres Ministerstwo Zdrowia i Opieki Społecznej stawia sobie następujące podstawowe zadania:</u>
          <u xml:id="u-9.24" who="#AlicjaMusiałowa">- rozbudowę istniejącej bazy zabiegowej, a tym samym rozwój lecznictwa uzdrowiskowego; konsekwentne egzekwowanie partycypowania w kosztach budowy nowych zakładów i urządzeń — instytucji i organizacji inwestujących w uzdrowiskach;</u>
          <u xml:id="u-9.25" who="#AlicjaMusiałowa">- rozwój lecznictwa ambulatoryjnego poprzez konsekwentną politykę zmierzającą do tworzenia szpitali uzdrowiskowych oraz rozwijania rehabilitacji poszpitalnej i lecznictwa specjalistycznego;</u>
          <u xml:id="u-9.26" who="#AlicjaMusiałowa">- modernizację i przystosowanie wytypowanych obiektów i uzdrowisk dla kuracjuszy zagranicznych;</u>
          <u xml:id="u-9.27" who="#AlicjaMusiałowa">- podniesienie poziomu świadczonych usług, z położeniem nacisku na zagadnienia żywienia i hotelarstwa zarówno od strony technologii, wyposażenia, modernizacji, jak i kultury obsługi;</u>
          <u xml:id="u-9.28" who="#AlicjaMusiałowa">- rozwój i modernizację przemysłowej produkcji zdrojowej, zarówno poprzez realizację nowych inwestycji, jak i modernizację istniejących zakładów produkcyjnych.</u>
        </div>
      </body>
    </text>
  </TEI>
</teiCorpus>