text_structure.xml
18.5 KB
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50
51
52
53
54
55
56
57
58
59
60
61
62
63
64
65
66
67
68
69
70
71
<?xml version='1.0' encoding='utf-8'?>
<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
<xi:include href="PPC_header.xml" />
<TEI>
<xi:include href="header.xml" />
<text>
<body>
<div xml:id="div-1">
<u xml:id="u-1.0" who="#komentarz">W dniu 24 lutego 1966 r. Komisja Rolnictwa i Przemysłu Spożywczego, obradująca pod przewodnictwem posła Edmunda Stuczyńskiego (PZPR), rozpatrywała aktualną sytuację w nasiennictwie i hodowli intensywnych odmian roślin, ze szczególnym uwzględnieniem żyta i ziemniaków.</u>
<u xml:id="u-1.1" who="#komentarz">W posiedzeniu udział wzięli: przedstawiciele Ministerstwa Rolnictwa z podsekretarzem stanu — Stanisławem Gucwą, wiceprezes CRS „Samopomoc Chłopska” — Jan Kamiński, dyrektor Zespołu NIK — Feliks Nowakowski, dyrektor Zjednoczenia Hodowli Roślin i Nasiennictwa — Karol Gawłowski, oraz przedstawiciele Komisji Planowania przy Radzie Ministrów i Urzędu Rady Ministrów.</u>
<u xml:id="u-1.2" who="#komentarz">Informację o aktualnej sytuacji w nasiennictwie i hodowli intensywnych odmian roślin, ze szczególnym uwzględnieniem żyta i ziemniaków, przedłożył podsekretarz stanu w Ministerstwie Rolnictwa — Stanisław Gucwa.</u>
<u xml:id="u-1.3" who="#komentarz">(Streszczenie informacji podajemy na kartkach z numeracją rzymską)</u>
</div>
<div xml:id="div-2">
<u xml:id="u-2.0" who="#EdmundStuczyński">Na pytania posłów: Jana Śliwy (ZSL), Huberta Okwieka (PZPR), Michała Polnara (ZSL), Jana Mazurka (ZSL), Szymona Dziedzica (ZSL), Mariana Tuki (PZPR), Bronisława Szajny (ZSL), Maksyma Rudczyka (PZPR), Stefana Serwickiego (PZPR), Ksawery Barańskiej (ZSL), Władysława Cabaja (ZSL), Pelagii Pająk (bezp.), Jana Klechy (PZPR), Jana Kasiaka (PZPR), Józefa Łaciaka (ZSL) i Edwarda Stuczyńskiego (PZPR) odpowiedzi udzielił podsekretarz stanu w Ministerstwie Rolnictwa — Stanisław Gucwa.</u>
<u xml:id="u-2.1" who="#EdmundStuczyński">Wyjaśnienia dotyczyły m.in. zaopatrzenia rolnictwa w najbardziej wartościowe odmiany sadzeniaków, zbóż, nasion roślin pastewnych, perspektyw dalszego rozwoju nasiennictwa, eksportu nasion, możliwości zlikwidowania występujących jeszcze niedoborów kwalifikowanego materiału siewnego, rozbudowy magazynów i czyszczalni.</u>
<u xml:id="u-2.2" who="#EdmundStuczyński">W wyjaśnieniach tych stwierdził m.in.:</u>
<u xml:id="u-2.3" who="#EdmundStuczyński">Odczuwające niedobór sadzeniaków rejony województw wrocławskiego, opolskiego i katowickiego zostaną odpowiednio zaopatrzone w ramach wolnej sprzedaży w jednolite odmiany.</u>
<u xml:id="u-2.4" who="#EdmundStuczyński">Wydane zostały dyrektywy w sprawie dostarczenia rolnikom łubinu słodkiego, a odebrania od nich łubinu gorzkiego.</u>
<u xml:id="u-2.5" who="#EdmundStuczyński">Uczyniono duży wysiłek w celu skoncentrowania plantacji nasiennych, nadmiernie rozproszonych. Jest to tym bardziej konieczne, że coraz mniej kultur nadaje się do hodowli w małych gospodarstwach. Trzeba jednak godzić konieczność koncentracji plantacji nasiennych z istniejącymi na wsi stosunkami społeczno-ekonomicznymi. Nie można z różnych terenów kraju wycofać się z produkcją nasienną.</u>
<u xml:id="u-2.6" who="#EdmundStuczyński">Centrala Nasienna posiada rozeznanie potrzeb odbiorców zagranicznych. Pracuje się nad odmianami, które poszukiwane są zagranicą. Nie wszystkie nasiona można eksportować, ponieważ nie znajduje się na nie nabywców. Dotyczy to m.in. nasion saradeli.</u>
<u xml:id="u-2.7" who="#EdmundStuczyński">Przewiduje się, że od 1 lipca br. powołany zostanie Instytut Ziemniaka. Wszystko do jego uruchomienia zostało już przygotowane.</u>
<u xml:id="u-2.8" who="#EdmundStuczyński">Dokonuje się stałej weryfikacji gospodarstw nasiennych w PGR. Pomaga się tym gospodarstwom w przyśpieszaniu budowy magazynów i odpowiedniego ich wyposażenia, m.in. w czyszczalnie. Zabezpieczono odpowiednie sumy na inwestycje i przygotowano dokumentację dla podjęcia budowy potrzebnych magazynów i przechowalni, a także innych obiektów dla potrzeb nasiennictwa.</u>
<u xml:id="u-2.9" who="#EdmundStuczyński">Dyskusja:</u>
</div>
<div xml:id="div-3">
<u xml:id="u-3.0" who="#BronisławJuźków">Województwo koszalińskie jest szczególnie zainteresowane w dostawach dobrych odmian ziemniaków i żyta. Koszalińskie zagłębie ziemniaczane dostarcza znaczną ilość ziemniaków. Państwowe Gospodarstwa Rolne z tego regionu borykają się z trudnościami z powodu nieterminowego rozliczania się rolników i GS-ów z ich zobowiązań wobec PGR, które dostarczają im materiał siewny.</u>
<u xml:id="u-3.1" who="#BronisławJuźków">Gospodarstwa płacić muszą kary za przetrzymywanie wagonów, natomiast kolej nie ponosi odpowiedzialności za niedotrzymywanie terminów podstawiania wagonów pod ziemniaki. Konieczne jest usprawnienie organizacji pracy transportu, a także pełne wywiązywanie się z umów zawieranych między rolnikami a instytucjami kontraktującymi.</u>
<u xml:id="u-3.2" who="#BronisławJuźków">Głównymi kulturami na glebach V i VI klasy są: żyto i ziemniaki. Dlatego przedstawiciele woj. koszalińskiego z zadowoleniem przyjmują decyzję o rehabilitacji żyta. Cieszy również fakt, że tym zasadniczym gałęziom nasiennictwa poświęca się dużo uwagi.</u>
</div>
<div xml:id="div-4">
<u xml:id="u-4.0" who="#WładysławCabaj">Osiągnęliśmy znaczny postęp na odcinku hodowli i nasiennictwa. Kraj nasz ma bogate tradycje w tej dziedzinie. Nasiona hodowane w Polsce poszukiwane są na rynkach zagranicznych. W przeszłych latach problem nasiennictwa nie zawsze był doceniany. Forsowanie zagranicznych wzorów, niesprawdzonych w praktyce, nie przyniosło nam korzyści. W naszej hodowli i nasiennictwie musimy opierać się na konkretnych, właściwych naszej szerokości geograficznej, warunkach glebowo-klimatycznych. Na 14 mln ha mamy aż 60 proc. lekkich gleb i stąd prowadzone obecnie badania nad wydajnością różnych odmian żyta są jak najbardziej celowe i potrzebne. Uzyskano szereg cennych wyników przy prowadzeniu doświadczeń nad uprawą żyta tetraploidalnego; odmiana ta ma dużą przyszłość, odznacza się odpornością na wylęganie, dużą zawartością białka i obfitą masą zieloną. Ostatnio odmianę tę zakupiły od nas firmy angielskie z przeznaczeniem na zielonkę.</u>
<u xml:id="u-4.1" who="#WładysławCabaj">Dla rozwoju nasiennictwa i hodowli niezbędne są odpowiednie inwestycje. Posiadane magazyny i urządzenia nie wystarczają. Komisja powinna wystąpić z dezyderatem w sprawie budowy ze środków Funduszu Rozwoju Rolnictwa zbiorowych przechowalni.</u>
</div>
<div xml:id="div-5">
<u xml:id="u-5.0" who="#WładysławGałka">Na temat żyta tetraploidalnego słyszy się różne głosy. W stosunku do nawożenia nie daje ono dość intensywnego plonu. Wydaje się jednak celowe wprowadzanie tego żyta jako żyta pastewnego. Poważne trudności mamy z uzyskaniem dobrego materiału siewnego jęczmienia. Jak dotąd nie wyhodowano u nas odpowiedniej odmiany i dlatego konieczne jest nabycie odpowiedniej odmiany wyhodowanej za granicą.</u>
</div>
<div xml:id="div-6">
<u xml:id="u-6.0" who="#JanKasiak">Środki inwestycyjne na budowę i wyposażenie magazynów w GS i Centrali Nasiennej są stanowczo za niskie. Niedostateczna jest również ilość środków transportowych do przewozu materiału nasiennego.</u>
</div>
<div xml:id="div-7">
<u xml:id="u-7.0" who="#AnnaSoroko">Dotkliwie odczuwa się brak odpowiedniej ilości suszarń i czyszczalni zbóż nasiennych.</u>
</div>
<div xml:id="div-8">
<u xml:id="u-8.0" who="#JózefŁaciak">Na jesieni kolej musi zapewnić odpowiednią ilość wagonów do przewozu ziemniaków i terminowo je odebrać, a także przetransportować. Zmodernizowania wymagają magazyny państwowych gospodarstw rolnych.</u>
</div>
<div xml:id="div-9">
<u xml:id="u-9.0" who="#EdmundStuczyński">Mamy poważne osiągnięcia w dziedzinie hodowli i nasiennictwa. Jest tym bardziej godne podkreślenia, że wyhodowanie jednej odmiany trwa około 10 lat. Mamy wiele cennych odmian ziemniaków. Osiągnięto znaczne efekty w hodowli nowych odmian żyta. Prace nad wyhodowaniem nowych intensywnych odmian trzeba nadal prowadzić, doskonaląc metody badań. Uporządkowaliśmy nasze nasiennictwo i mamy prawo domagać się środków na dalszy jego rozwój.</u>
<u xml:id="u-9.1" who="#EdmundStuczyński">Obserwuje się jeszcze wiele braków w realizacji programu nasiennictwa. Państwowe gospodarstwa rolne w sposób niedostateczny partycypują w inwestycjach służących uzyskaniu wyższych efektów w gospodarce nasiennej. Sporo jest jeszcze do zrobienia w zakresie umocnienia i usprawnienia organizacji gospodarstw nasiennych. W celu ochrony interesów producentów niezbędne jest wzmożenie kontroli działalności GS w zakresie nasiennictwa.</u>
<u xml:id="u-9.2" who="#EdmundStuczyński">W wielu stacjach hodowli roślin niedostateczna liczebnie i słaba pod względem kwalifikacji jest zatrudniona tam kadra. Konieczne jest roztoczenie opieki nad tą grupą pracowników.</u>
<u xml:id="u-9.3" who="#EdmundStuczyński">Wiele do życzenia pozostawia problem opakowań. Do transportu nasion kwalifikowanych używa się nieodpowiednich worków.</u>
<u xml:id="u-9.4" who="#EdmundStuczyński">Nie są rozwiązane sprawy transportu nasion.</u>
<u xml:id="u-9.5" who="#EdmundStuczyński">Dodatkowych wyjaśnień udzielili: dyrektor Zjednoczenia Hodowli Roślin i Nasiennictwa — Karol Gawłowski oraz podsekretarz stanu w Ministerstwie Rolnictwa — Stanisław Gucwa.</u>
<u xml:id="u-9.6" who="#EdmundStuczyński">AKTUALNA SYTUACJA W NASIENNICTWIE I HODOWLI INTENSYWNYCH ODMIAN ZE SZCZEGÓLNYM UWZGLĘDNIENIEM ŻYTA I ZIEMNIAKÓW</u>
<u xml:id="u-9.7" who="#EdmundStuczyński">Informacja podsekretarza stanu w Ministerstwie Rolnictwa — Stanisława Gucwy, złożona na posiedzeniu Komisji Rolnictwa i Przemysłu Spożywczego w dniu 24. II.1966 r.</u>
<u xml:id="u-9.8" who="#EdmundStuczyński">Program gospodarki nasiennej zakładał osiągnięcie do roku 1965 odnowienia nasion zbóż w każdym gospodarstwie indywidualnym co najmniej raz na cztery lata, a w gospodarstwach państwowych i spółdzielczych coroczny obsiew całej powierzchni pod zboża nasionami kwalifikowanymi w stopniu I-go odsiewu. Założenia tego programu, opracowanego w roku 1961, zostały nie tylko wykonane, ale znacznie przekroczone. W roku 1965 na odnowienie zbóż w gospodarce chłopskiej rozprowadzono 366.300 ton nasion; pod zbiory 1965 r. odnowiono 33 proc. areału pod pszenicę, 37 proc. areału pod żyto ozime, 41 proc. pod jęczmień ozimy, 32 proc. pod pszenicę jarą, 57 proc. pod jęczmień jary i 27 proc. pod owies.</u>
<u xml:id="u-9.9" who="#EdmundStuczyński">W programie nasiennym na ubiegłe 5-lecie postawione było zadanie osiągnięcia w roku 1965 produkcji sadzeniaków kwalifikowanych w ilości wystarczającej na obsadzenie drugim rozmnożeniem klasy A około 1/4 powierzchni uprawy ziemniaków w gospodarstwach indywidualnych. Odnawianie materiału do sadzenia w gospodarstwach uspołecznionych miało być dokonywane corocznie na całym areale uprawy ziemniaków. Zaopatrywanie gospodarstw chłopskich w materiał sadzeniakowy prowadzone było głównie systemem reprodukcji i wymiany sąsiedzkiej, a w mniejszym stopniu w drodze dostaw handlowych. Ogółem na cele planowego odnowienia ziemniaków w gospodarstwach chłopskich rozprowadzono w roku gospodarczym 1960–1961-293.800 ton kwalifikowanych sadzeniaków, a w roku 1964/65–740.300 ton. Powyższe ilości wystarczyły na obsadzenie w roku 1965 około 18 proc. areału. W gospodarstwach państwowych w ubiegłym roku gospodarczym odnowiono 100 proc. areału pod ziemniaki.</u>
<u xml:id="u-9.10" who="#EdmundStuczyński">Dla skutecznej operatywnej działalności dystrybucyjnej konieczne jest posiadanie odpowiednich zapasów nasion. Obecne możliwości magazynowe nie pozwalają na utworzenie rezerwy nasiennej w dostatecznej wysokości. Jednak do roku 1970 zostaną utworzone rezerwy nasienne w wysokości jednorocznego zapotrzebowania na materiał wyjściowy superelit i elit oraz na pełne pokrycie potrzeb kontraktacji nasiennej w odmianach zrejonizowanych na poszczególne województwa.</u>
<u xml:id="u-9.11" who="#EdmundStuczyński">Resort rolnictwa prowadzi prace hodowlane nad nowymi odmianami roślin. Między innymi rejonizowane są 34 odmiany ziemniaków. Prace hodowlane nad wytwarzaniem nowych odmian ziemniaków przemysłowych idą w dwóch kierunkach: wyhodowanie odmian średnio wczesnych o podwyższonym procencie skrobi, polowo-odpornych na główne wirusy i na raka oraz wyhodowanie późnej odmiany ziemniaków przemysłowo-jadalnych o dobrym kształcie, wysokiej odporności polowej na wirusy i wysokim plonie bulw. Prowadzi się też prace nad podniesieniem zawartości białka w ziemniakach.</u>
<u xml:id="u-9.12" who="#EdmundStuczyński">Intensywne prace hodowlane prowadzone są również nad żytem. Zmierza się do uzyskania odmian żyta odpornych na wylęganie, wysokoplennych, dobrze wykorzystujących wysokie dawki nawozów azotowych przy odporności na suszę i zimotrwałych. W niedługim czasie można liczyć na wprowadzenie do uprawy odmian żyta, które rozwiążą zagadnienie odporności na wylęganie. Czynnikiem utrudniającym rozszerzanie nowych odmian jest konserwatyzm rolników przyzwyczajonych do uprawy żyta Ludowego, Włoszanowskiego czy Dańkowskiego.</u>
<u xml:id="u-9.13" who="#EdmundStuczyński">Problem zaopatrzenia rolnictwa w wartościowe odmiany jęczmienia browarnianego hodowli krajowej nie jest jeszcze rozwiązany. Przebadanych zostało wiele odmian jęczmienia jarego, pochodzących z krajów Europy zachodniej. Dla rozszerzenia i przyśpieszenia prac nad wyhodowaniem korzystnej odmiany jęczmienia browarnianego ogłoszony został konkurs na nową wysokopienną odmianę jęczmienia o odpowiednich cechach technologicznych i przewidziana została nagroda w wysokości 300 tys. zł. Hodowlę krzyżówkową jęczmienia jarego prowadzi 5 stacji hodowli roślin. Obecnie w opracowaniu znajduje się 80 krzyżówek.</u>
<u xml:id="u-9.14" who="#EdmundStuczyński">Stacje hodowlane pracują nad rozszerzeniem asortymentu odmian warzyw zarówno dla celów konsumpcyjnych, jak i dla przetwórstwa. W bieżącym roku wchodzą do produkcji nowe odmiany fasoli szparagowej, rzodkiewki poliploidalnej, odpornej na parcenie. Do badań rejestrowych wchodzi też 7 nowych odmian grochu wczesnego i późnego, przeznaczonego dla przetwórstwa, 6 odmian pomidorów odznaczających się dużą plennością, wczesnym dojrzewaniem i dużą zawartością suchej masy. Asortyment kapusty powiększy się o nową średnio wczesną odmianę Jubileuszową, która zastąpi usuniętą z doboru odmianę Kopenhaską.</u>
<u xml:id="u-9.15" who="#EdmundStuczyński">W grupie roślin oleistych dąży się wyhodowania nowych odmian rzepaku ozimego, o wysokiej zawartości tłuszczu i o wyrównanym oraz stosunkowo krótkim okresie kwitnienia, jak również niepękających łuszczynach, co ułatwi sprzęt rzepaku kombajnami. Prowadzone są też prace nad wyhodowaniem nowych odmian roślin motylkowych, drobnonasiennych i traw, tak, aby każdy gatunek był reprezentowany co najmniej przez dwie do czterech odmian. Niezależnie od ulepszania wartości użytkowej istniejących odmian buraka cukrowego, dążyć się będzie do wyhodowania nowych odmian o kłębkach genetycznie jednonasiennych, oraz odmian o małej ilości pośpiechów.</u>
<u xml:id="u-9.16" who="#EdmundStuczyński">Produkcja materiału siewnego prowadzona jest przede wszystkim przez przedsiębiorstwa nasienne w drodze kontraktacji plantacji nasiennych w gospodarstwach rolnych. Ze skupu wolnorynkowego uzupełniane są niedobory nasion roślin motylkowych. Systematyczne zwiększanie się zapotrzebowania na nasiona kwalifikowane powoduje wzrost kontraktacji, która obejmuje przeszło 607 tys. ha. Przyrost produkcji nasion pozwala już w niektórych gatunkach nie tylko na zabezpieczenie potrzeb krajowych, ale także na eksport nasion i sadzeniaków. Najbardziej predystynowane do produkcji nasiennej są gospodarstwa duże, zapewniające izolację przestrzenną plantacji nasiennych, gwarantujące właściwą agrotechnikę i pielęgnację. Podstawowym producentem nasion są PGR. W skali krajowej produkują one 97,7 proc. nasion zbóż, 42,9 proc. sadzeniaków, 12,4 proc. nasion motylkowych drobnoziarnistych, 45,6 proc. gruboziarnistych, 24 proc. nasion traw, 28,3 proc. nasion roślin korzeniowych i 87,2 proc. nasion oleistych.</u>
<u xml:id="u-9.17" who="#EdmundStuczyński">W gospodarce nasiennej jednym z ważnych zagadnień jest przygotowanie odpowiedniej powierzchni magazynowej. W budownictwie magazynów, które mieszczą się przeważnie w starych obiektach, nastąpiła w ubiegłej 5-latce nieznaczna poprawa. Odczuwa się poważny brak pomieszczeń gwarantujących prawidłowe przechowalnictwo nasion. Również poważne niedostatki występują w odbiorze i przechowywaniu ziemniaków. Rozwój produkcji ziemniaków powoduje konieczność zapoczątkowania budowy specjalnych punktów odbioru, wyposażonych w specjalistyczne maszyny i urządzenia przeładunkowe. W planie 5-letnim przewiduje się budowę 48 punktów odbioru i przygotowania ziemniaków z przechowalniami po 1000 ton, 27 wielkotowarowych przechowalni ziemniaka o pojemności po 4000 ton i 92 punkty skupu bez przechowalni.</u>
<u xml:id="u-9.18" who="#EdmundStuczyński">Kraj nasz bierze czynny udział w rozwiązywaniu problemów nasiennictwa w ramach RWPG. Jesteśmy gospodarzami grupy roboczej nasiennictwa, która opracowała wiele tematów w ramach współpracy z krajami członkowskimi RWPG. Polskie odmiany pszenicy ozimej, kukurydzy, buraka cukrowego, ziemniaka, grochu, koniczyny, lucerny, fasoli szparagowej biorą udział w doświadczeniach krajów RWPG. Równocześnie przeprowadzamy doświadczenia z odmianami roślin wyhodowanymi w krajach członkowskich RWPG. Dzięki temu uzyskujemy rozeznanie przydatności odmian zagranicznych w naszych warunkach oraz porównawczą ocenę w zestawieniu z odmianami krajowymi.</u>
</div>
</body>
</text>
</TEI>
</teiCorpus>