text_structure.xml
14.5 KB
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50
51
52
53
54
55
56
57
58
59
60
61
62
63
64
65
66
67
68
69
70
71
72
<?xml version='1.0' encoding='utf-8'?>
<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
<xi:include href="PPC_header.xml" />
<TEI>
<xi:include href="header.xml" />
<text>
<body>
<div xml:id="div-1">
<u xml:id="u-1.0" who="#komentarz">(Posiedzenie rozpoczęto się o godz. 9 min. 10.)</u>
</div>
<div xml:id="div-2">
<u xml:id="u-2.0" who="#Sprawozdawca">P. Marszałek W. Makowski zawiadomił, że od Pana Prezesa Rady Ministrów nadeszły odpowiedzi na interpelacje posłów:</u>
<u xml:id="u-2.1" who="#Sprawozdawca">1) Ratajczyka w sprawie płac stosowanych na robotach publicznych, finansowanych przez Fundusz Pracy, oraz w sprawie wykonywania rozporządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej o komisjach rozjemczych dla załatwiania zatargów zbiorowych w przemyśle i handlu.</u>
<u xml:id="u-2.2" who="#Sprawozdawca">2) Putka w sprawie zmiany podziału administracyjnego Państwa przez utworzenie wojew. śląsko-krakowskiego, w sprawie zastanowienia przez czeskosłowackie kasy brackie wypłaty zaopatrzeń dla polskich obywateli, wreszcie w sprawie nowelizacji prawa łowieckiego.</u>
<u xml:id="u-2.3" who="#Sprawozdawca">Wzięto pod obrady budżet Poczt i Telegrafów.</u>
</div>
<div xml:id="div-3">
<u xml:id="u-3.0" who="#JózefSanojca">W dochodach preliminuje się więcej o 16 1/2 mln, a w rozchodach o 21 1/2 mln. Nadwyżka dochodów nad wydatkami wynosi 26 mln. Nie jest to jednak całkowity zysk przedsiębiorstwa, gdyż 35 mln przeznacza się na wydatki inwestycyjne. Razem więc ten zysk wynosi 61 mln. Wpłatę do Skarbu stanowi wymieniona nadwyżka 26 mln zł.</u>
<u xml:id="u-3.1" who="#JózefSanojca">Na Komisji poruszono szereg ważnych spraw. Przede wszystkim uposażenia pracowników.</u>
<u xml:id="u-3.2" who="#JózefSanojca">Drugą sprawą była wysoka opłata za listy i karty pocztowe. Polska rzeczywiście ma najwyższe opłaty nie tylko w Europie, ale nawet wyższe, niż w Stanach Zjednoczonych. Ta rzecz również zależy od konieczności wygospodarowania owych 26 mln zł.</u>
<u xml:id="u-3.3" who="#JózefSanojca">Jaki jest ogólny charakter przedsiębiorstwa P.P.T. i T.? Pouczające są sprawozdania referentów od początku istnienia Polski odrodzonej. Widzimy stały rozwój tej instytucji. Nawet w trudnych czasach marki polskiej Poczta wyszła zwycięsko z tych trudności. Z chwilą ustabilizowania waluty rozwój Poczty jest coraz większy zarówno pod względem technicznym, jak i finansowym. Sprawozdawca poruszył sprawę Polskiego Radia, Philipsa, stosunku Poczty do Kolei, Zakończył zaś:</u>
<u xml:id="u-3.4" who="#JózefSanojca">Jak przeglądać te wszystkie sprawozdania budżetowe z dawnych lat, to nigdzie nie znajdziemy słowa nagany pod adresem Poczty. Trzeba stwierdzić, że mimo wielkich trudności i niskich płac, cały personel pracuje nienagannie. Uznając trudności budżetowe, nie stawiam żadnego wniosku, a tylko prosiłbym, ażeby choć trochę poprawić byt agencji pocztowych na wsi, które pracują w najgorszych warunkach. Resztę bolączek starałem się prywatnie przedstawić Panu Ministrowi, Niech da Bóg, ażeby Minister Skarby, a więc i Minister Poczty miał więcej pieniędzy, to przyjdzie także lepszy czas dla pracowników pocztowych.</u>
<u xml:id="u-3.5" who="#komentarz">(Oklaski).</u>
<u xml:id="u-3.6" who="#JózefSanojca">Pos. Dobkowski uważa, że mimo powszechnie głoszonego hasła radiofonizacji wsi, w istocie rzeczy niewiele w tym kierunku zrobiono. Wieś trudno jest dla radia zdobyć, bo aparaty Philipsa są zbyt drogie.</u>
<u xml:id="u-3.7" who="#JózefSanojca">Pos. Jaworski apeluje, żeby w miarę zwyżki wpływów i oszczędności przyznać niższym funkcjonariuszom dodatki 20–40-złotowe, lub awansować ich o jedną grupę.</u>
<u xml:id="u-3.8" who="#JózefSanojca">Pos. Rudnicki podkreśla, że Poczta jest u nas przedsiębiorstwem skomercjalizowanym i wobec tego jest prowadzona na zasadach handlowych. Jest to zasada niesłuszna, bo Poczta jest instytucją użyteczności publicznej i posłannictwo jej winno być inne, niż wyrabianie zysków dla Skarbu Państwa. Skala świadczeń Poczty na rzecz P.K.O. jest olbrzymia. Mówca oblicza tę sumę na 13–15 milionów zł, podczas gdy P.K.O. wpłaca Poczcie zaledwie 7.160.000 zł. Nic dziwnego, że P.K.O. ma w tych warunkach możność olbrzymiego rozwoju. Należy się z tego cieszyć, ale nie powinno się to dziać ze szkodą Poczty.</u>
<u xml:id="u-3.9" who="#JózefSanojca">P. Wicemarszałek Jedynak odpowiada posłowi Rudnickiemu. Zaznacza, że dochód w obrocie czekowym, osiągnięty przez P.K.O. z opłat manipulacyjnych w r. 1937, wynoszący przeszło 7 i pół mln zł, nie może być utożsamiony z należytością, jaką P.K.O. powinno uiścić Poczcie. Twierdzenie, że jest to dochód wypracowany tylko przez Pocztę, nie jest zgodne z rzeczywistością. Opłaty te w obrocie czekowym są pobierane zarówno przez P.K.O., jak i przez placówki pocztowe, jako zbiornice P.K.O. Wspólna komisja ustaliła na zasadzie badań chronometrażowych, że 24 procent pracy przy wpłatach czekowych wykonuje Poczta, a 76 procent P.K.O. Przy wypłatach przypada na Pocztę 48 procent pracy, a na P.K.O. 52 proc. Według tego klucza na rzecz Poczty przypada z kwoty 7.500.000 tylko 2.700.000. Poczta za swe czynności, związane z P.K.O., otrzymała w r. 1938 ogółem ponad 9 mln zł, co odpowiada połowie ogólnych kosztów administracyjnych tej instytucji. P.K.O. nie korzysta z żadnych ulg taryfowych, ani nie otrzymuje rabatu od Poczty za masowe zlecenia.</u>
<u xml:id="u-3.10" who="#JózefSanojca">Pos. Wróbel domaga się obniżenia opłat od odbiorników z głośnikiem. Radio musi dotrzeć do najdalszych zakątków wiejskich, aby utrzymać ich łączność z Państwem.</u>
<u xml:id="u-3.11" who="#JózefSanojca">Pos. Klimek porusza sprawę niskiego uposażenia listonoszy wiejskich tzw. posłańców.</u>
<u xml:id="u-3.12" who="#JózefSanojca">Prosi Ministra o zarządzenie zmiany godzin urzędowania w Agencjach Pocztowych i wyznaczenie ich na godziny: 8–13, 16–18.</u>
<u xml:id="u-3.13" who="#JózefSanojca">Pos. Kieńć omawia sprawę radiofonizacji na ziemiach północno-wschodnich, stwierdzając, że na wsiach kresowych nie słychać na detektor radiostacji wileńskiej, a ludność miejscowa zbiera się przy odbiornikach i słucha bolszewickiej radiostacji mińskiej, skąd płynie propaganda bolszewicka. Mówca prosi P. Ministra, aby zainteresował się tą sprawą i wydał odpowiednie zarządzenia, aby założone były odpowiednie instalacje, umożliwiające słuchanie na detektor stacji polskiej.</u>
<u xml:id="u-3.14" who="#komentarz">(P. Minister Kaliński: „Robimy to już w Mołodecznie”).</u>
<u xml:id="u-3.15" who="#JózefSanojca">Pos. Ogorodnik podkreśla pozytywne nastawienie ludności ukraińskiej Wołynia do poczynań Rządu. Żali się, że brak jest audycji radiowych w języku ukraińskim.</u>
<u xml:id="u-3.16" who="#JózefSanojca">Pos. Perfecki porusza również sprawy ukraińskie.</u>
<u xml:id="u-3.17" who="#JózefSanojca">Z kolei zabrał głos P. Minister Poczt i Telegrafów inż. Kaliński. Przemówienie P. Ministra podamy niebawem w brzmieniu urzędowym.</u>
<u xml:id="u-3.18" who="#JózefSanojca">Jako ostatni przemawiał jeszcze referent pos. Sanojca.</u>
<u xml:id="u-3.19" who="#JózefSanojca">Na tym debatę nad budżetem Min. Poczt i Telegrafów zakończono.</u>
<u xml:id="u-3.20" who="#JózefSanojca">Z kolei Izba przystąpiła do obrad nad budżetem Ministerstwa Sprawiedliwości.</u>
</div>
<div xml:id="div-4">
<u xml:id="u-4.0" who="#WłodzimierzSzczepański">Preliminarz budżetowy Ministerstwa Sprawiedliwości na rok 1939/40 przewiduje wydatki na sumę zł 95.010.000. W porównaniu z budżetem poprzednim, preliminarz obecnie zaprojektowany jest większy o 3.560.000 zł. Stosunek wydatków Min. Sprawiedliwości do ogółu kredytów administracyjnych wyniesie w roku przyszłym 3,77%, gdy w budżecie obecnym wynosił 3,76%, w roku 1937/38 i w 1936/37 — 3,81%, gdy w latach 1930/31 stosunek ten wyrażał się w 4,56%, a w 1931/32 — 4,55%. Widzimy więc zmniejszenie się wydatków resortu Min. Sprawiedliwości, aczkolwiek potrzeby jego rosną. Budżet Min. Sprawiedliwości nie jest wybitnie rozchodowym, gdyż przewiduje również dochody w kwocie 38.600.000 zł z wpływów z opłat i kosztów sądowych.</u>
<u xml:id="u-4.1" who="#WłodzimierzSzczepański">Jak już nadmieniłem, budżet na r. 1939/40 jest większy o kwotę ponad 3 1/2 mln zł, niż budżet tegoroczny. Nie ma to jednak większego wpływu na poprawę budżetu Ministerstwa, zwłaszcza wymiaru sprawiedliwości w dziedzinie powiększenia uposażenia sędziów i prokuratorów. Sprawozdawca wylicza, na jakie cele zużyta będzie podwyżka budżetu. Między innymi związana jest ona z opłaceniem 189 nowych etatów w sądach grodzkich na odzyskanych ziemiach Śląska Cieszyńskiego oraz dla Sądu Okrętowego w Cieszynie i Sądu Apelacyjnego w Katowicach.</u>
<u xml:id="u-4.2" who="#WłodzimierzSzczepański">Preliminarz budżetowy zarządu centralnego, zamykający się po stronie dochodów kwotą 748.000 zł, obejmuje zmniejszenie się kwot po stronie dochodów, co tłumaczy się stałym spadkiem wpływów z wydawnictw Ministerstwa oraz obejmuje nieznaczne powiększenie kredytów po stronie wydatków, co z kolei tłumaczy się powiększeniem kwot na uruchomienie etatów i awanse oraz inne wydatki osobowe.</u>
<u xml:id="u-4.3" who="#WłodzimierzSzczepański">Sprawozdawca dłużej zatrzymał się nad pracami ustawodawczymi, zaznaczając, że prace te były rozliczne i wielostronne. Po przedstawieniu działalności Komisji Kodyfikacyjnej, referent przeszedł do sprawy uposażenia sędziów i prokuratorów, których praca jest wielka, a wynagrodzenie bardzo niskie. Wydatne podwyższenie uposażeń sędziów i prokuratorów jest koniecznością.</u>
<u xml:id="u-4.4" who="#WłodzimierzSzczepański">Pos. Deryng podkreśla, że rola Ministra Sprawiedliwości tym bardziej jest odpowiedzialna, im głębiej sięgają przeobrażenia ustrojowe i im pilniejsza jest potrzeba zastosowania idei nowej Konstytucji w całości nowego porządku prawnego.</u>
<u xml:id="u-4.5" who="#WłodzimierzSzczepański">Pos. Czarnek omawia obszernie sprawę uposażeń pracowników państwowych, a w szczególności sędziów i prokuratorów, domagając się poprawy ich bytu.</u>
<u xml:id="u-4.6" who="#WłodzimierzSzczepański">P. Marszałek zarządził przerwę obiadową do godz. 16-ej.</u>
<u xml:id="u-4.7" who="#WłodzimierzSzczepański">Po przerwie przemawiał pos. Bartuś. Nowelizacja prawa o ustroju sądów powszechnych jest piekąca. Znieść trzeba art. 110c i 102c, jako niezgodne z Konstytucją. Mówca omawia następnie bolączki Ziemi Śląskiej.</u>
<u xml:id="u-4.8" who="#WłodzimierzSzczepański">Pos. Cieplak uogólnia: im większy będzie budżet Ministerstwa Oświaty, szczególnie na rzecz dobrze zorganizowanej szkoły powszechnej, tym mniejsza będzie praca policji i służby więziennej.</u>
<u xml:id="u-4.9" who="#WłodzimierzSzczepański">Pos. Kwapisiewicz porusza bolączki i potrzeby sądownictwa, szczególnie na terenie Okręgu Radomskiego.</u>
<u xml:id="u-4.10" who="#WłodzimierzSzczepański">Pos. Nawrocki podniósł, że nowy kodeks karny zawiera postanowienia indywidualizowania kar. Tę samą zasadę zawiera projekt rządowy ustawy o więziennictwie, który na plan pierwszy wysuwa zasadę indywidualizacji penitencjarnej. Nie spełnia on jednak swego zadania w całości, gdyż nie obejmuje problemu więźniów politycznych.</u>
<u xml:id="u-4.11" who="#WłodzimierzSzczepański">Pos. Schwarzbart występuje przeciw wydawnictwom o charakterze antyżydowskim, domagając się konfiskowania ich i ścigania.</u>
<u xml:id="u-4.12" who="#WłodzimierzSzczepański">Pos. Baran, apeluje do Ministra Sprawiedliwości w sprawie ukraińskiej.</u>
<u xml:id="u-4.13" who="#WłodzimierzSzczepański">Pos. Orlański oświadcza: cała opinia publiczna, bez względu na przekonania, z najwyższym uznaniem odnosi się do pracy Ministerstwa Sprawiedliwości.</u>
<u xml:id="u-4.14" who="#WłodzimierzSzczepański">Nawiązując do przemówień posłów ukraińskich, mówca podkreśla nieistotność ich żądania. Polemizuje następnie z posłami żydowskimi.</u>
<u xml:id="u-4.15" who="#WłodzimierzSzczepański">Pos. Jóźwiak polemizuje z wywodami posłów żydowskich. Twierdzi, że prawem w Polsce może być tylko to, co służy narodowi polskiemu.</u>
<u xml:id="u-4.16" who="#komentarz">(Oklaski).</u>
<u xml:id="u-4.17" who="#WłodzimierzSzczepański">Pos. Skrypnyk powraca do spraw ukraińskich.</u>
<u xml:id="u-4.18" who="#WłodzimierzSzczepański">Pos. Żenczykowski podnosi niedolę aplikantów sądowych, następnie przechodzi do sprawy niezawisłości sędziów. Mówi o sądach dla nieletnich.</u>
<u xml:id="u-4.19" who="#WłodzimierzSzczepański">W dalszym ciągu mówca porusza sprawę dekretu o usprawnieniu postępowania sądowego, zwracając uwagę, że dekret ten nie idzie po linii interesów mas, m.in. dlatego również, że podwyższa wysokość zaskarżeń wnoszonych do Sądu Najwyższego z 500 na 1500 zł.</u>
<u xml:id="u-4.20" who="#WłodzimierzSzczepański">Mówca zwraca uwagę na poważne braki w zakresie kodyfikacji polskiego prawodawstwa.</u>
<u xml:id="u-4.21" who="#WłodzimierzSzczepański">Następnie zabrał głos sprawozdawca pos. Szczepański, który wyjaśniał sprawy, poruszone w dyskusji.</u>
<u xml:id="u-4.22" who="#WłodzimierzSzczepański">Interpelacje wnieśli:</u>
<u xml:id="u-4.23" who="#WłodzimierzSzczepański">— Pos. Filipski w sprawie likwidacji przedwojennych gminnych kas pożyczkowo-oszczędnościowych,</u>
<u xml:id="u-4.24" who="#WłodzimierzSzczepański">— Pos. Wełykanowicz w sprawie zajść w Załoźcach, w woj. tarnopolskim,</u>
<u xml:id="u-4.25" who="#WłodzimierzSzczepański">— Pos. Putek w sprawie wysłania obywatela Edwarda Fiałka do miejsca odosobnienia w Berezie Kartuskiej.</u>
<u xml:id="u-4.26" who="#komentarz">(Posiedzenie zamknięto o godz. 19 min. 15.)</u>
</div>
</body>
</text>
</TEI>
</teiCorpus>